ยีนและโครโมโซม เอกสารประกอบการสอน ร า ย วิชา ชีว วิท ย า 1( ว302 41 ) ร ะ ดับช้ันมัธ ย มสึกษาปีท่ี 4
ยนี และโครโมโซม
จานวนโครโมโซมในเซลลร์ า่ งกายของสง่ิ มชี ีวติ ชนิดตา่ ง ๆ
การศกึ ษาโครโมโซม
การค้นพบสารพนั ธุกรรม
การถา่ ยทอดยีนและโครโมโซมของพอ่ แมส่ ่งตอ่ ขอ้ มลู ไปยังลกู หลานไดอ้ ย่างไร.............................................. เกิดจากการแบง่ เซลลแ์ บบใด
ยีน คือหน่วยที่ควบคุมลักษณะทางพันธุกรรม ยีนเป็นส่วนของDNA ที่สามารถควบคุมการแสดงออกได้ สิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดจะมีจานวนยีน แตกต่างกัน เช่น แบคทีเรีย มียีนประมาณ 4,000 ยีน แมลงหว่ี 20,000 ยีน และมนษุ ยป์ ระมาณ 30,000 กว่ายีนเป็นต้น จานวนยีนจึง เปน็ เอกลักษณ์ของสิ่งมีชีวติ ยีนอยู่บนโครโมโซมท่ีมีอยู่ในเซลล์ของ ส่ิงมีชีวิตที่เป็นยูคาริโอต และอยู่บนDNA ของสิ่งมีชีวิตท่ีเป็นโปรคาริโอต เน่ืองจาก ยี น เ ป็ น ส่ ว น ห น่ึ ง ข อ ง DNA ซ่ึ ง เ ป็ น องค์ประกอบของโครโมโซม ดังน้ัน ยีนขึ้นอยู่บนโครโมโซม สัมพันธ์กับการ ทดลองของทอมัส ฮันต์ มอร์แกนได้พบ ค ว า ม สั ม พั น ธ์ ข อ ง ก ฎ แ ล ะ ก ล ไ ก ท า ง พันธุกรรมและได้ทาการวิจัยที่ระบุว่า ตาแหน่งของยีนน้นั อยู่บนโครโมโซม
plasmid คอื DNA สายค่ใู นแบคทเี รยี
Karyotype ควรทาระยะใด ?............................
เพ่มิ เติม • ถา้ ต้องการศึกษาขนาดของโครโมโซมควรทา แคริโอไทป์ของเซลล์ ชนิดใด............................................................................ • ถา้ ต้องการดูความผิดปกติของโครโมโซมในผปู้ ว่ ยมะเรง็ เมด็ เลอื ดขาว ควรศกึ ษาจากเซลล์ใด............................................................. • ถ้าต้องการศึกษาความผดิ ปกติของพันธกุ รรมควรศึกษาจากเซลล์ใด ..................................................................................................
โครโมโซมในมนษุ ย์
Genome
องค์ประกอบทางเคมขี อง DNA Antiparallel
Nitrogenous base
กฎของชารก์ าฟฟ์
Central Dogma เป็นแนวคดิ อธบิ ายหนา้ ที่หลกั ของดเี อน็ เอ โดยมี เน้อื ความวา่ ในสง่ิ มีชวี ิตส่วนใหญแ่ ล้วขอ้ มลู ทางพันธกุ รรมจะถกู เก็บไว้ในรปู ของดเี อ็นเอหรอื เรยี กว่ายนี ดีเอน็ เอเป็นสาร พนั ธกุ รรมหลกั ในการผ่านขอ้ มูลทางพนั ธุกรรมหรอื ถอดรหสั ไปสู่ อารเ์ อน็ เอ (Transcription) แล้วจงึ มกี ารแปลรหสั จากอาร์เอ็น เอสู่โปรตีน (Translation) เพอ่ื ใหเ้ กิดการดารงชีวติ ไดม้ ีการศึกษาค้นพบข้อยกเวน้ ของ Central Dogma คอื พบว่ามกี ารสง่ ผ่านข้อมลู ทางพันธกุ รรมจาก RNA กลบั ไปสู่ DNA กอ่ นแล้วจงึ จะถอดและแปลรหสั ผา่ น RNA และโปรตีนตอ่ ไป เชน่ Retrovirus เป็นไวรัสท่ีมอี ารเ์ อน็ เอเปน็ สารพนั ธกุ รรม เมื่อ ไวรัสน้ีเขา้ ไปในเซลล์เจ้าบ้านและเขา้ ไปจาลอง RNA โดย ถอดรหัสจาก RNA ไปเปน็ DNA ก่อนโดยใช้เอนไซม์ Reverse transcriptase เม่อื DNA เข้าสอดแทรกในโครโมโซมของเซลล์ เจา้ บ้านกจ็ ะลอกรหัส DNA (DNA replication) ของตนเองไป พรอ้ มๆ กบั DNA ของเซลล์เจา้ บา้ น
การลาลอง DNA (DNA Replication)
5’ ไป 3’
Translation
Search
