รายงานการประเมนิ ผล โครงการพฒั นาศกั ยภาพครู กศน.ด้านการพัฒนาทกั ษะการรู้หนังสอื เพอ่ื การเรียนรตู้ ลอดชีวติ สาหรบั ประชาชนเขตภาคตะวนั ออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562 สถาบนั พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยภาคตะวันออก สานักงานสง่ เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย สานกั งานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศกึ ษาธิการ
ตามที่ สถาบันพัฒนาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยภาคตะวันออก (สถาบัน กศน.ภาคตะวันออก) ได้จัดโครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ด้านการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการรู้ หนังสือเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิตของประชาชนเขตภาคตะวันออก ระหว่างวันที่ 29-31 พฤษภาคม 2562 ณ โรงแรมสตาร์ อาเภอเมือง จังหวัดระยอง ท่ีสอดคล้องและยุทธศาสตร์และจุดเน้นการดาเนินงานของสานักงาน กศน. ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562 ตลอดจน ปรัชญาวิสัยทัศน์ พันธกิจ บทบาทหน้าที่ของสถานศึกษา โดยมี วตั ถปุ ระสงค์เพ่ือพัฒนาบุคลากร กศน.ให้มีความรู้ความเข้าใจ ทักษะ กระบวนการจัดกิจกรรมส่งเสริมการรู้หนังสือ เพื่อการคงสภาพการรู้หนังสือ ให้กับประชาชน และเป็นเคร่ืองมือในการศึกษาและการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต ของประชาชน ซ่ึงการดาเนินการจัดโครงการดังกล่าวได้ดาเนินการเสร็จส้ินแล้ว และมีการวัดประเมินผลด้านความรู้ ความเข้าใจ การประเมินความพึงพอใจของผู้เข้ารับการอบรม และได้สรุปผลการดาเนินงานและการประเมินผล โครงการ เสรจ็ สน้ิ แลว้ รายงานการประเมินโครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ด้านการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสือ เพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิตของประชาชนเขตภาคตะวันออก เป็นการรายงานผลการดาเนินงานท่ีความสอดคล้อง กับ นโยบายและจุดเน้นการดาเนินงานของสานักงาน กศน. และสรุปผลการดาเนินงานตามเป้าหมาย ตัวชี้ ความสาเร็จของโครงการ ประโยชน์ที่ได้รับ ปัญหาอุปสรรค รวมทั้งข้อแสนอแนะสาหรับการพัฒนาปรับปรุงการ ดาเนินงานคร้ังตอ่ ไป ผู้รับผิดชอบโครงการ ขอขอบคุณ ผู้บริหาร ข้าราชการครู ลูกจ้างประจา ครูอาสาสมัคร กศน. และเจ้าหน้าที่ ตลอดจนผู้มีส่วนเก่ียวข้องทุกท่าน ที่ให้ความร่วมมือในการจัดทารายงานการประเมินโครงการ พัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ด้านการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสือเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิตของ ประชาชนเขตภาคตะวันออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562 จนสาเร็จเป็นอย่างดี และหวังเป็นอย่างย่ิงว่า รายงานผลการประเมินดังกล่าว จะเป็นข้อมูลสารสนเทศท่ีเป็นประโยชน์สาหรับการวางแผนการดาเนินงาน โครงการ/กิจกรรมของสถานศกึ ษาสาหรบั การดาเนนิ งานในครง้ั ตอ่ ไป ธวัชชยั สุนทรสวัสดิ์ สถาบนั กศน. ภาคตะวนั ออก
สารบญั เรือ่ ง หน้า บทที่ 1 บทนา.......................................................................................................................1 ความเปน็ มาและความสาคญั .........................................................................................................1 วัตถปุ ระสงค์การประเมนิ ...............................................................................................................3 ขอบเขตการประเมิน ...................................................................................................................... 3 นยิ ามศัพทเ์ ฉพาะ...........................................................................................................................4 ประโยชนท์ ีไ่ ด้รับ............................................................................................................................5 บทที่ 2 เอกสารและงานวจิ ัยทเ่ี ก่ยี วข้อง................................................................................6 รายละเอยี ดโครงการ ...................................................................................................................6 ชื่อโครงการ ..............................................................................................................................6 หลักการและเหตผุ ล..................................................................................................................7 วัตถุประสงคโ์ ครงการ ...............................................................................................................8 เป้าหมาย..................................................................................................................................9 วธิ ีดาเนินการ............................................................................................................................9 วงเงินงบประมาณท้งั โครงการ.................................................................................................10 แผนการใชจ้ ่ายงบประมาณ.....................................................................................................10 ผรู้ บั ผดิ ชอบโครงการ ..............................................................................................................11 เครือข่าย ................................................................................................................................11 โครงการท่เี ก่ยี วขอ้ ง ................................................................................................................11 ผลลัพธ์ ...................................................................................................................................11 ตวั ชี้วัดผลสาเรจ็ ของโครงการ .................................................................................................11 การตดิ ตามประเมินผลโครงการ..............................................................................................12 นโยบายสง่ เสรมิ การรูห้ นังสือ......................................................................................................12
แนวคดิ ประเมนิ ...........................................................................................................................14 ความหมายของการประเมิน ...................................................................................................14 ความสาคัญของการประเมนิ ...................................................................................................15 แนวคิดการประเมนิ โครงการ ..................................................................................................16 ประเภทการประเมินโครงการ.................................................................................................17 ข้นั ตอนการประเมินโครงการ..................................................................................................20 งานวิจัยที่เก่ียวข้อง.....................................................................................................................23 บทที่ 3 วธิ ีการประเมินโครงการ......................................................................................... 27 ประชากรและกลุ่มตัวอยา่ ง ..........................................................................................................27 เคร่อื งมอื ที่ใชใ้ นการเกบ็ ข้อมูล......................................................................................................28 การวิเคราะห์ขอ้ มลู ......................................................................................................................28 สถติ ทิ ่ใี ช้ในการวเิ คราะห์ข้อมูล.....................................................................................................29 กรอบการประเมนิ โครงการ..........................................................................................................30 บทที่ 4 ผลการประเมินโครงการ ........................................................................................ 31 การทดสอบความรู้ก่อนการอบรมและหลงั การอบรม ...................................................................31 การประเมนิ ความพึงพอใจ...........................................................................................................34 ข้อมูลท่วั ไปของผู้ตอบแบบประเมิน ........................................................................................34 การประเมินความพึงพอใจ......................................................................................................39 บทท่ี 5 สรปุ อภิปรายผล และข้อเสนอแนะ ....................................................................... 47 ผลการใช้จ่ายงบประมาณ ............................................................................................................47 สรุปผลการดาเนนิ งานตามตวั ช้ีวดั โครงการ..................................................................................48 สรุปผลการประเมนิ โครงการ........................................................................................................48 ผลการประเมินด้านความรคู้ วามเข้าใจ....................................................................................48 ผลการประเมนิ ความพึงพอใจ .................................................................................................49 อภิปรายผล..................................................................................................................................50 สรปุ .............................................................................................................................................52
ขอ้ เสนอแนะ................................................................................................................................53 ข้อแสนอแนะเพ่ือการพัฒนาปรบั ปรงุ โครงการ........................................................................53 ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย ........................................................................................................54 ข้อเสนอแนะประเด็น หวั ขอ้ ที่ต้องการอบรมครั�งตอ่ ไป. ........................................................54 ภาคผนวก - สาเนาโครงการ - กาํ หนดการฝกอบรม - คาสงั่ คณะกรรมการดาเนินงานโครงการ - แบบทดสอบกอ่ นการอบรม - แบบทดสอบหลังการอบรม - แบบประเมนิ ความพึงพอใจ - รายชือ่ ผู้เข้ารว่ มอบรม - รูปภาพกจิ กรรมโครงการ - คณะทางาน
สารบญั ตาราง ตาราง หน้า 1. คะแนนการทดสอบก่อนอบรมและหลังอบรม.................................................................................31 2. ค่าเฉลี่ย สว่ นเบ่ยี งเบนมาตรฐาน ค่าสถติ ิ การทดสอบการเปรยี บเทยี บคะแนนก่อนอบรมและ หลังอบรม.......................................................................................................................................33 3. ความถี่ รอ้ ยละ ข้อมลู ท่วั ไปผู้ตอบแบบประเมนิ จาแนกตามเพศ ....................................................34 4. ความถี่ ร้อยละ ข้อมูลท่วั ไปผู้ตอบแบบประเมนิ จาแนกตามอายุ....................................................35 5. ความถี่ ร้อยละ ข้อมลู ทว่ั ไปผู้ตอบแบบประเมิน จาแนกตามระดบั การศกึ ษา..................................36 6. ความถี่ รอ้ ยละ ข้อมูลท่วั ไปผู้ตอบแบบประเมนิ จาแนกตามตาแหนง่ .............................................37 7. ความถี่ ร้อยละ ผลการประเมินความพึงพอใจระดับมากขึน้ ไป รายดา้ นและโดยรวม......................39 8. คา่ เฉลย่ี ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการประเมนิ ความพึงใจรายด้านและโดยรวม...........................39 9. ค่าเฉล่ีย สว่ นเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการประเมนิ ความพงึ ใจ ด้านกระบวนการฝึกอบรม.................40 10. ค่าเฉลย่ี สว่ นเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการประเมินความพงึ ใจ ดา้ นวิทยากร......................................41 11. ค่าเฉลย่ี สว่ นเบ่ยี งเบนมาตรฐานผลการประเมินความพึงใจ ด้านการให้บริการของเจา้ หน้าท่ี..........42 12. ค่าเฉลยี่ สว่ นเบย่ี งเบนมาตรฐานผลการประเมนิ ความพึงใจ ดา้ นส่งิ อานวยความสะดวก.................43 13. คา่ เฉล่ีย ระดับความพึงใจรายบุคคล ...............................................................................................44
สารบญั แผนภมู ิ แผนภมู ิ หนา้ 1. สัดสว่ นขอ้ มูลผูเ้ ขา้ รับการอบรม จาแนกตามเพศ ............................................................................35 2. สดั ส่วนขอ้ มูลผู้เขา้ รับการอบรม จาแนกตามอายุ............................................................................36 3. สัดส่วนขอ้ มูลผูเ้ ข้ารับการอบรม จาแนกตามระดับการศึกษา..........................................................37 4. สดั สว่ นข้อมูลผเู้ ข้ารับการอบรม จาแนกตามตาแหน่ง.....................................................................38 5. ระดบั ความความพึงพอใจรายด้านและโดยรวม...............................................................................40 6. ระดับความความพึงพอใจ ด้านกระบวนการฝึกอบรม .....................................................................41 7. ระดบั ความความพึงพอใจ ดา้ นวิทยากร..........................................................................................42 8. ระดบั ความความพึงพอใจ ด้านการให้บริการของเจา้ หนา้ ที่ ............................................................43 9. ระดับความความพึงพอใจ ดา้ นสิง่ อานวยความสะดวก....................................................................44
1 บทท่ี 1 บทนา 1. ความเปน็ มาและความสาคญั ก า ร รู้ ห นั ง สื อ เ ป็ น คุ ณ ส ม บั ติ พื้ น ฐ า น ที จ า เ ป็ น ต่ อ ก า ร เ รี ย น รู้ แ ล ะ ก า ร ส่ื อ ส า ร ใ น สั ง ค ม ปั จ จุ บั น เปน็ บันไดขนั แรกของการแสวงหาความรูอ้ ันมหาศาลในโลกน้ี และเป็นการเช่ือมโยงการสื่อสารของผู้คน ต่าง ๆ ใน สังคมนี้เข้าด้วยกัน องค์การยูเนสโกถือว่าการรู้หนังสือเป็นประตูสู่อิสรภาพของมนุษยชาติ ประชาชนชาวไทยทุก คนมีสิทธิได้รับการศึกษาขั้นพื้นฐานอย่างเท่าเทียมและมีคุณภาพซึง รัฐบาลทุกยุคทุกสมัยให้ความสาคัญในการ ส่งเสริมสนบั สนุนใหบ้ คุ คลไดเ้ รียนรู้ภาษาไทย เพ่ือการ ตดิ ต่อสื่อสารใหเ้ ขา้ ใจตรงกัน และสามารถนาความรู้ไปใช้ใน การพัฒนาคุณภาพชีวิตได้ ตามความ ต้องการและความสนใจของแต่ละบุคคล รวมทังการใช้ภาษาไทยเป็น เครอื่ งมือในการแสวงหาความรู้ได้ อย่างต่อเนือง ประเทศไทยมีภาษาไทยเป็นภาษาประจาชาติ เป็นภาษากลางใน การส่ือสาร เป็นมรดกทาง วัฒนธรรม การรู้หนังสือไทยเป็นความสามารถพื้นฐานในการติดต่อสื่อสาร การเรียนรู้ การแสวงหาความรู้อยา่ งตอ่ เนื่องตลอดชีวติ ของคนไทยทุกคนและผอู้ าศยั อยู่ในประเทศไทย จึงจาเป็นต้องเรียนรู้ ภาษาไทยใหเ้ ข้มแขง็ อนั เป็นเคร่ืองแสดงความเป็นไทย ความภาคภมู ิใจ ความมีเอกลักษณ์ มีอารยธรรม และความ เจริญของชาติไทยการส่งเสริมการหนังสือเป็นภารกิจคัญของสานักงาน กศน.ที่ต้องดาเนินการอย่างต่อเนื่อง และ จะต้องพัฒนารูปแบบ วิธีการให้เหมาะสมกับผู้เรียนและชุมชนอยู่เสมอเพื่อพัฒนาประชาชนทุกเพศ ทุกวัย ทุกกล่มุ เป้าหมายในความรบั ผิดชอบ (วัทนี จันทรโ์ อกุล, 2555 : 38- 41) จากผลการสารวจประชากร (ปี พ.ศ.2557 ) 6.9 ล้านคน หรือ 18% จากท้ังหมด 37.7 ล้านคน พบว่าใน จานวนน้ีมีผู้ไม่รู้หนังสือ ประมาณ 2.7 ล้านคน ซึ่งถือว่ามีจานวนมาก จึงมีความจาเป็นต้องดาเนินการส่งเสริม สนับสนนุ ให้ ประชากรรหู้ นังสอื อยา่ งต่อเนืองตอ่ ไป ประเทศไทยนับได้ว่าเป็นผู้นาการรณรงค์จัดการไม่รู้หนังสือมาอย่างต่อเนื่องทั้งการดาเนินงานใน ระดับชาติระดับภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิกจนถึงระดับนานาชาติท้ังการเป็นเจ้าภาพจัดการประชุมปฎิบัติการเพ่ือ แสวงหานโยบายและทิศทางในการขจดั ปญั หาการไม่รู้หนังสือของประเทศมวลสมาชิกการริเริ่มงาน นวัตกรรมเพ่ือ ส่งเสริมการรู้หนังสือหลากหลายรูปแบบ การฝึกอบรมพัฒนาบุคคลากรให้กับประเทศในเครือ สมาชิกยูเนสโกใน ภาคพ้ืนเอเชียและแปซิฟิกและการเป็นสนามให้บุคคลากรของประเทศต่างๆ ได้มาศึกษาดู งาน ทดลอง วิจัยและ การประชุมสัมมนาเพื่อถอดบทเรียนที่สาคัญท่ีนาไปประยุกต์ใช้กับบ้านเมือของตน (ทองอยู่ แก้วไทรฮะ, 2555.: 16-22) และการส่งเสริมการรู้หนังสือเป็นแนวทางการพัฒนาความใฝ่รู้เป็นเครื่องมือเครื่องสาหรับการดารงอยู่ในสังคม แห่งการเรียนรู้สาหรับประชาชน และสถาบัน กศน.ภาคตะวันออก ในฐานะสถานศึกษาที่มีบทบาทหน้าท่ีส่งเสริม รายงานการประเมนิ โครงการพัฒนาศกั ยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกจิ กรรมพฒั นาทกั ษะการรหู้ นังสือเพ่อื การเรยี นรตู้ ลอดชีวติ สาหรับประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
2 สนับสนุน การพัฒนาบุคลากร ส่ือ รูปแบบ การจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย จึงมีความตะหนัก เห็นความสาคัญของการจัดกิจกรรมส่งเสริมการรู้หนังสือ และหลักสูตรการรู้หนังสือไทย พุทธศักราช 255 มี จุดมุ่งหมายเพ่ือให้ผู้เรียนมีความรู้ความสามารถ และทักษะการฟัง พูด อ่าน เขียนภาษาไทย และการคิดคานวณ เบื้องต้นในเร่ืองเกี่ยวข้องกับชีวิตประจาวันและใช้เป็นเคร่ืองมือในการสื่อสารกับ ตลอดจนเพ่ือแสดงหาความรู้เพ่ือการ พัฒนาคุณภาพชีวิต นอกจากนั้นนโยบายและจุดเน้นการดาเนินงานสานักงาน กศน.ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562 นโยบายเร่งด่วนเพื่อร่วมขับเคล่ือนยุทธศาสตร์การพัฒนาประเทศ ยุทธศาสตร์ที่ 4 ด้านการสร้างโอกาส และความเสมอภาคทางการศึกษา ข้อ 4.4 เพิ่มอัตราการรู้หนังสือและยกระดับการรู้หนังสือของประชาชน 1) เร่ง จดั การศกึ ษาเพ่ือเพิม่ อัตราการรู้หนังสือ ใหป้ ระชาชนสามารถอา่ นออก เขียนได้ และคิดเป็น โดยมีการวัดระดับการ รู้หนังสือ การใช้สื่อ กระบวนการและกิจกรรมพัฒนาทักษะในรูปแบบต่าง ๆ ท่ีเหมาะสม และสอดคล้องกับสภา พื้นที่และกลุ่มเป้าหมาย ให้ประชาชนสามารถฟัง พุด อ่าน และเขียนภาษาไทยเพื่อประโยชน์ในการใช้ ชีวติ ประจาวนั ได้ 2) ยกระดับการรู้หนังสือของประชาชน โดยการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสือในรูปแบบ ต่าง ๆ รวมทั้งทักษะด้านเทคโนโลยีดิจิทัล เพ่ือเป็นเครื่องมือในการเรียนรู้ของประชาขน ภารกิจต่อเน่ือง 1 ด้านการจดั การศึกษาและการเรยี นรู้ 1.2 การส่งเสริมการรู้หนังสือ 3) พัฒนาครู กศน. และภาคเครือข่ายท่ีร่วมจัด การศึกษาให้ความรู้ ความสามารรถ และทักษะการจัดกระบวนการเรียนรู้ให้กับผู้ไม่รู้หนังสืออย่างมีประสิทธิภาพ และอาจจดั ให้มีอาสาสมคั รสง่ เสริมการร้หู นงั สอื ในพน้ื ทีท่ ่ีมคี วามรูต้ อ้ งการจาเปน็ เป็นพิเศษ 4) ส่งเสริม สนับสนุนให้ สถานศึกษาจัดกิจกรรมส่งเสริมการรู้หนังสือ การคงสภาพการรู้หนังสือ การพัฒนาทักษะการรู้หนังสือให้กับประชาชน เพอ่ื เปน็ เครอื่ งมอื ในการศกึ ษาและการเรียนรู้อย่างตอ่ เนือ่ งตลอดชีวิตของประชาชน 6. ด้านบุคลากร ระบบการบริหาร จดั การ และการมสี ่วนร่วมของทกุ ภาคสว่ น 6.1 การพัฒนาบุคลากร 5) พัฒนาศักยภาพบุคลากร ท่ีรับผิดชอบการ บริการการศึกษาและการเรียนรู้ ให้มีความรู้ ความสามารถและมีความเป็นมืออาชีพในการจัดบริการส่งเสริมการ เรียนรู้ตลอดชีวิตของประชาชน (สานักงาน กศน.,2562 : 28) จึงได้จัด โครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ด้านการ จัดกจิ กรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสือเพ่ือการเรียนรู้ตลอดชีวิตของประชาชน เขตภาคตะวันออก ระหว่างวันท่ี 29- 31 พฤษภาคม 2562 ณ โรงแรมสตาร์ อาเภอเมือง จังหวัดระยอง มีวัตถุประสงค์เพ่ือพัฒนาบุคลากร กศน. ให้มีความรู้ความเข้าใจ ทักษะ กระบวนการจัดกิจกรรมส่งเสริมการรู้หนังสือ เพื่อการคงสภาพการรู้หนังสือ ให้กับ ประชาชน และเป็นเคร่ืองมือในการศึกษาและการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องตลอดชีวิตของประชาชน ซึ่งการดาเนินการจัด โครงการดังกล่าวได้ดาเนนิ การเสร็จส้ินแล้ว และมีการวัดประเมินด้านความรู้ความเข้าใจ การประเมินความพึงพอใจของ ผ้เู ข้ารับการอบรม เพือ่ เปน็ ขอ้ มูลสาหรับการประเมินโครงการด้วย รายงานการประเมินโครงการพฒั นาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการร้หู นงั สอื เพ่ือการเรียนร้ตู ลอดชีวิต สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
3 จากเหตุผลความสาคัญดังกล่าว สถาบัน กศน. ภาคตะวันออก ได้มีความตระหนักและมองเห็น ความสาคญั ของการประเมินโครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ด้านการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสือเพ่ือ การเรยี นรู้ตลอดชวี ิตของประชาชน เขตภาคตะวันออก จึงดาเนินการประเมินผลโครงการดังกล่าวเพื่อเป็นข้อมูล สารสนเทศสาหรับการตัดสินใจและประกอบการพิจารณาในการพัฒนาปรับปรุงการดาเนินงานโครงการ สาหรับ เจ้าหนา้ ทห่ี รอื ผบู้ รหิ าร ตลอดจนข้อเสนอแนะ ที่สอดคล้องกับบทบาทและภารกิจของหน่วยงาน และให้บรรลุตาม เป้าหมายของนโยบายและจุดเน้นการดาเนินงานของสานักงาน กศน. โดยการประเมินโครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ด้านการจดั กิจกรรมพฒั นาทักษะการรู้หนังสือเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิตของประชาชน เขตภาคตะวันออก คร้ังนี้ เป็นการประเมนิ ตามวัตถปุ ระสงคโ์ ครงการ 2. วตั ถปุ ระสงคก์ ารประเมิน 1. เพือ่ ประเมนิ ความร้คู วามเขา้ ใจของผเู้ ข้ารบั การอบรม 2. เพื่อประเมนิ ความพึงพอใจของผู้เขา้ รับการอบรม 3. ขอบเขตการประเมิน โครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ด้านการจดั กจิ กรรมพัฒนาทกั ษะการร้หู นังสือเพ่อื การเรียนรตู้ ลอดชวี ิต ของประชาชน เขตภาคตะวันออก มีขอบเขตการประเมินโครงการ ดงั น้ี 3.1 ด้านเนื้อหา 3.1.1 กาประเมินด้านความรู้ความเข้าใจของผู้เข้ารับการอบรม ประเมินโดยการทาแบบทดสอบ ก่อนการอบรมและหลังการอบรม เป็นแบบทดสอบวัดความรู้ความเข้าใจเนื้อหาเก่ียวกับการจัดกิจกรรมส่งเสริม การร้หู นงั สอื สาหรบั ประชาชน จานวน 20 ขอ้ 3.1.2 การประเมนิ ความพงึ พอใจของผูเ้ ขา้ รบั การอบรม ประเมินโดยการทาแบบประเมินความพึง พอใจ แบบประเมนิ แบ่งเน้ือหาออกเป็น 4 ดา้ น 5 ระดบั (Rating Scale) (ศริ ิชัย กาญจวาสี, 2559 : 20-21) ดังนี้ 1) ด้านกระบวนการการฝกึ อบรม 2) ดา้ นวิทยากร 3) ดา้ นการให้บรกิ ารของเจ้าหนา้ ท่ี 4) ดา้ นสิง่ อานวยการความสะดวก รายงานการประเมินโครงการพฒั นาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจดั กิจกรรมพัฒนาทกั ษะการร้หู นงั สอื เพือ่ การเรยี นรตู้ ลอดชีวติ สาหรับประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
4 3.2 ด้านประชากรและกลุ่มตวั อย่าง การประเมนิ โครงการพัฒนาศกั ยภาพ ครู กศน.ด้านการจดั กิจกรรมพฒั นาทักษะการรู้หนังสือเพ่ือ การเรียนรู้ตลอดชีวิตของประชาชน เขตภาคตะวันออก ใช้กลุ่มประชากร เป็นครู อาสาสมัคร กศน เขตภาคตะวันออก จานวน 50 คน 3.3 ด้านระยะเวลา การประเมินผลโครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ด้านการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสือ เพ่ือการเรียนรู้ตลอดชีวิตของประชาชน เขตภาคตะวันออก เป็นการประเมินหลังเสร็จส้ินโครงการทันที ตามวันเวลาท่จี ัดโครงการ ระหว่างวันที่ 29- 31 พฤษภาคม ณ โรงแรมสตาร์ อาเภอเมือง จงั หวดั ระยอง 3.4 ข้อตกลงเบ้อื งต้น การประเมินผลโครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ด้านการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสือ เพื่อการเรยี นร้ตู ลอดชีวิตของประชาชน เขตภาคตะวันออก เป็นการประเมินโครงการตามวัตถุประสงค์โครงการ ไม่ไดใ้ ช้ทฤษฎหี รอื รปู แบบการประเมินแต่อยา่ งใด 4. นยิ ามศพั ทเ์ ฉพาะ 1. ความรู้ความเข้าใจ หมายถึง ทักษะความสามารถของผู้เข้ารับการอบรมท่ีสามารถจดจา เข้าใจ แปล ความ ตีความ สรุปความ ขยายความ เร่ืองราวเก่ียวกับการจัดการจัดกิจกรรมบ้านหนังสือชุมชนเพื่อการเรียนรู้ ตลอดชีวติ ด้านการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ตลอดชีวิต โดยวัดผลประเมินผลความรู้ความเข้าใจจากการทา แบบทดสอบกอ่ นการอบรมและหลังการอบรม 2. ความพึงพอใจ หมายถึง ความรู้สึก ความคิดเห็น หรือทัศนคติของบุคคลท่ีมีต่อการดาเนินงาน โครงการพัฒนาศักยภาพครู กศน.ตาบล ด้านการส่งเสริมการจัดกิจกรรมบ้านหนังสือชุมชนเพื่อการเรียนรู้ตลอด ชีวิต โดยวัดผลจากแบบประเมินความพึงพอใจโครงการ แบ่งเป็น 5 ระดับ (Rating Scale) คือ มีความพึงพอใจ ระดับมากท่ีสุด มาก ปานกลาง นอ้ ย และน้อยท่สี ดุ รายงานการประเมินโครงการพัฒนาศกั ยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกจิ กรรมพฒั นาทกั ษะการรู้หนงั สอื เพือ่ การเรยี นรูต้ ลอดชีวติ สาหรับประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
5 5. ประโยชน์ทไ่ี ดร้ บั 1. ทราบผลการดาเนินงานและผลการประเมินโครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ด้านการจัดกิจกรรม พฒั นาทักษะการรู้หนงั สือเพื่อการเรยี นรู้ตลอดชีวติ ของประชาชน เขตภาคตะวันออก 2. ผลการดาเนินงานและผลการประเมินโครงการเป็นข้อมูลสารสนเทศสาหรับการตัดสินใจในการ ดาเนนิ งานของผบู้ ริหารในส่วนท่ีเก่ียวข้อง 3. ข้อเสนอแนะจาการประเมินโครงการสามารถนาไปใช้เป็นแนวทางในการพัฒนางานโครงการในครั้ง ต่อไปได้ รายงานการประเมินโครงการพฒั นาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจดั กจิ กรรมพฒั นาทักษะการร้หู นังสอื เพอ่ื การเรยี นรู้ตลอดชีวิต สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
6 บทท่ี 2 เอกสารและงานวจิ ยั ทเ่ี กย่ี วขอ้ ง การประเมินโครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ด้านการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสือเพื่อการ เรียนรตู้ ลอดชวี ิตของประชาชนเขตภาคตะวันออก ผู้ประเมนิ ได้ศกึ ษาเอกสารและงานวจิ ัยท่เี กี่ยวข้อง ดังนี้ 1. รายละเอยี ดโครงการ 2. นโยบายการสง่ เสริมการรูห้ นงั สอื 3. แนวคดิ การประเมนิ โครงการ 4. งานวิจยั ทเ่ี กี่ยวข้อง 1. รายละเอยี ดโครงการ 1. ช่ือ โครงการ พัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ด้านการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสือเพื่อการเรียนรู้ตลอด ชีวิตของประชาชนเขตภาคตะวันออก 2. สอดคลอ้ งกบั นโยบายเร่งดว่ นเพือ่ รว่ มขบั เคลื่อนยุทธศาสตรก์ ารพัฒนาประเทศ ยุทธศาสตร์ท่ี 3 ด้านการพัฒนาและส่งเสริมศักยภาพทรัพยากรมนุษย์ 3.12 ส่งเสรมิ การเรียนรู้ภาษาไทย เพิ่มอัตราการเรียนรู้หนังสือ และยกระดับการเรียนรู้ หนงั สือของประชาชน 1) ส่งเสริมการรู้ภาษาไทย ให้กับประชานในรูปแบบต่างๆ โดยเฉพาะประชาชนในเขต พัฒนาพิเศษเฉพาะกิจจังหวัดชายแดนภาคใต้ให้สามารถฟัง พูด อ่าน และเขียนภาษาไทยเพ่ือประโยชน์การ ใช้ ชีวติ ประจาวนั ได้ 2) เร่งจัดการศึกษาเพ่ือเพิ่มอัตราการรู้หนังสือ และคงสภาพการรู้หนังสือ ให้ประชาชนสามารถ อา่ นออก เขยี นได้ และคดิ เลขเป็น โดยมีการวัดระดับการรหู้ นงั สอื การใช้สอื่ กระบวนการ และกิจกรรมการพัฒนา ทักษะในรูปแบบต่างๆ ท่ีเหมาะสม และสอดคล้องกับสภาพพื้นที่และกลุ่มเป้าหมาย 3) ยกระดับการรู้หนังสือของ ประชาชน โดยจัดกจิ กรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสอื ในรูปแบบตา่ งๆ รวมทง้ั พัฒนาให้ประชาชนมีทักษะท่ีจาเป็นใน ศตวรรษท่ี 21 เพือ่ เป็นเครือ่ งมอื ในการเรยี นรตู้ ลอดชีวิตของประชาชน ภารกิจต่อเน่ือง 1 ด้านการจัดการศึกษาและกา รเรียนรู้ 1.2 การส่งเสริมการรู้หนังสือ 3) พฒั นาครู กศน. และภาคเครอื ข่ายทร่ี ่วมจัดการศึกษาให้ความรู้ ความสามารรถ และทักษะการจัดกระบวนการ เรียนรู้ให้กับผู้ไม่รู้หนังสืออย่างมีประสิทธิภาพ และอาจจัดให้มีอาสาสมัครส่งเสริมการรู้หนังสือในพ้ืนท่ีที่มีความรู้ ต้องการจาเป็นเป็นพิเศษ 4) ส่งเสริม สนับสนุนให้สถานศึกษาจัดกิจกรรมส่งเสริมการรู้หนังสือ การคงสภาพการรู้ รายงานการประเมินโครงการพัฒนาศกั ยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจดั กจิ กรรมพัฒนาทักษะการรู้หนงั สือเพ่ือการเรียนร้ตู ลอดชีวติ สาหรับประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
7 หนังสอื การพฒั นาทักษะการรู้หนังสือให้กับประชาชนเพื่อเป็นเครื่องมือในการศึกษาและการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องตลอด ชวี ิตของประชาชน สอดคลอ้ งกับการประกันคณุ ภาพสถานศกึ ษา มาตรฐานท่ี 2 คณุ ภาพการจัดการศึกษา/การใหบ้ รกิ าร ตวั บง่ ชี้ท่ี 2.1 คณุ ภาพของหลกั สตู ร ตวั บง่ ชท้ี ี่ 2.2 คุณภาพของครู ตวั บง่ ชี้ท่ี 2.4 คุณภาพการจัดการเรยี นการสอนของครูท่ีเนน้ ผู้เรยี นเป็นสาคัญ ตัวบง่ ชท้ี ี่ 2.5 คุณภาพสอ่ื ทีเ่ ออื้ ตอ่ การเรียนรขู้ องผเู้ รียน/ผ้รู บั บรกิ าร ตวั บง่ ช้ที ี่ 2.6 คุณภาพการจัดการศกึ ษาตามอัธยาศัย มาตรฐานที่ 6 มาตรการส่งเสริม ตัวบง่ ชี้ท่ี 6.1 ผลการส่งเสริมพัฒนาสถานศึกษาเพื่อยกระดับมาตรฐานรักษามาตรฐานและพัฒนาสู่ ความยัง่ ยืน เพื่อใหส้ อดคล้องกับนโยบายทางการศกึ ษาของกระทรวงศึกษาธกิ าร 3. หลกั การและเหตผุ ล การรู้หนังสือเป็นคุณสมบัติพ้ืนฐานทีจาเป็นต่อการเรียนรู้และการสื่อสารในสังคมปัจจุบัน เป็น บันไดขันแรกของการแสวงหาความรู้อันมหาศาลในโลกนี้ และเป็นการเชื่อมโยงการส่ือสารของผู้คน ต่าง ๆ ใน สังคมน้ีเข้าด้วยกัน องค์การยูเนสโกถือว่าการรู้หนังสือเป็นประตูสู่อิสรภาพของมนุษยชาติ ประชาชนชาวไทยทุก คนมีสิทธิได้รับการศึกษาข้ันพ้ืนฐานอย่างเท่าเทียมและมีคุณภาพซึง รัฐบาลทุกยุคทุกสมัยให้ความสาคัญในการ ส่งเสริมสนบั สนนุ ใหบ้ ุคคลไดเ้ รียนรู้ภาษาไทย เพ่ือการ ติดต่อส่ือสารใหเ้ ข้าใจตรงกัน และสามารถนาความรู้ไปใช้ใน การพัฒนาคุณภาพชีวิตได้ ตามความ ต้องการและความสนใจของแต่ละบุคคล รวมทังการใช้ภาษาไทยเป็น เครอื่ งมือในการแสวงหาความรู้ได้ อย่างต่อเนือง ประเทศไทยมีภาษาไทยเป็นภาษาประจาชาติ เป็นภาษากลางใน การส่ือสาร เป็นมรดกทาง วัฒนธรรม การรู้หนังสือไทยเป็นความสามารถพ้ืนฐานในการติดต่อส่ือสาร การเรียนรู้ การแสวงหาความรู้อย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต ของคนไทยทุกคนและผู้อาศัยอยู่ในประเทศไทย จึงจาเป็นต้อง เรียนรู้ ภาษาไทยให้เข้มแข็ง อันเป็นเคร่ืองแสดงความเป็นไทย ความภาคภูมิใจ ความมีเอกลักษณ์ มีอารยธรรม และความเจรญิ ของชาตไิ ทย จากผลการสารวจประชากร (ปี พ.ศ.2557 ) 6.9 ล้านคน หรือ 18% จากท้ังหมด 37.7 ล้านคน พบว่าในจานวนนี้มีผู้ไม่รู้หนังสือ ประมาณ 2.7 ล้านคน ซึ่งถือว่ามีจานวนมาก จึงมีความจาเป็นต้องดาเนินการ สง่ เสริมสนับสนนุ ให้ ประชากรรู้หนงั สืออย่างตอ่ เนอื งต่อไป รายงานการประเมนิ โครงการพัฒนาศกั ยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกิจกรรมพฒั นาทักษะการรู้หนงั สอื เพือ่ การเรยี นร้ตู ลอดชีวิต สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
8 ตลอดจนนโยบายและจุดเน้นการดาเนินงานสานักงาน กศน.ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562 นโยบายเร่งด่วนเพื่อร่วมขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การพัฒนาประเทศ ยุทธศาสตร์ท่ี 4 ด้านการสร้าง โอกาสและความเสมอภาคทางการศึกษา ข้อ 4.4 เพ่ิมอัตราการรู้หนังสือและยกระดับการรู้หนังสือของประชาชน 1) เร่งจัดการศึกษาเพ่ือเพ่ิมอัตราการรู้หนังสือ ให้ประชาชนสามารถอ่านออก เขียนได้ และคิดเป็น โดยมีการวัด ระดับการรู้หนังสือ การใช้ส่ือ กระบวนการและกิจกรรมพัฒนาทักษะในรูปแบบต่าง ๆ ที่เหมาะสม และ สอดคล้องกบั สภาพ้ืนที่และกลุ่มเป้าหมาย ให้ประชาชนสามารถฟัง พุด อ่าน และเขียนภาษาไทยเพื่อประโยชน์ใน การใช้ชีวิตประจาวันได้ 2) ยกระดับการรู้หนังสือของประชาชน โดยการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสือใน รูปแบบต่าง ๆ รวมทั้งทักษะด้านเทคโนโลยีดิจิทัล เพ่ือเป็นเคร่ืองมือในการเรียนรู้ของประชาขน ภารกิจต่อเนื่อง 1 ด้านการจัดการศึกษาและการเรียนรู้ 1.2 การส่งเสริมการรู้หนังสือ 3) พัฒนาครู กศน. และภาคเครือข่ายที่ร่วม จัดการศึกษาให้ความรู้ ความสามารรถ และทักษะการจัดกระบวนการเรียนรู้ให้กับผู้ไม่รู้หนังสืออย่างมี ประสิทธิภาพ และอาจจัดให้มีอาสาสมัครส่งเสริมการรู้หนังสือในพ้ืนท่ีท่ีมีความรู้ต้องการจาเป็นเป็นพิเศษ 4) ส่งเสริม สนับสนุนให้สถานศึกษาจัดกิจกรรมส่งเสริมการรู้หนังสือ การคงสภาพการรู้หนังสือ การพัฒนาทักษะการรู้ หนังสอื ใหก้ บั ประชาชนเพ่ือเป็นเคร่ืองมือในการศึกษาและการเรียนรู้อย่างต่อเน่ืองตลอดชีวิตของประชาชน จากเหตุผลความสาคัญดังกล่าว สถาบัน กศน. ภาคตะวันออก ได้มีความตระหนักและมองเห็น ความสาคญั ของยกระดบั การรูห้ นังสือของประชาชน จึงได้ดาเนินการจัด โครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ด้าน การจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสือเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิตของประชาชน เขตภาคตะวันออก ระหว่างวันที่ 29- 31 พฤษภาคม 2562 ณ โรงแรมสตาร์ อาเภอเมือง จังหวัดระยอง เพ่ือพัฒนาบุคลากร กศน. ให้มีความรู้ความเข้าใจ ทักษะ กระบวนการจัดกิจกรรมส่งเสริมการรู้หนังสือ การคงสภาพการรู้หนังสือ ใหก้ ับประชาชน เพ่ือเป็นเครื่องมือในการศึกษาและการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องตลอดชีวิตของประชาชน และให้บรรลุตาม เปา้ หมายของนโยบายและจดุ เนน้ การดาเนินงานของสานกั งาน กศน. 4. วัตถุประสงค์ 1. เพื่อพัฒนาครูอาสาสมัคร หรือครู กศน. ตาบลให้มีความรู้ความเข้าใจ และทักษะกระบวนการ การจัดกิจกรรมสง่ เสริมการร้หู นังสือ การคงสภาพการร้หู นังสือ ให้กบั ประชาชนเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิต 2. เพื่อให้ครูอาสาสมัคร หรือครู กศน. ตาบล นาความรู้ ทักษะ ไปใช้ในการจัดกิจกรรมส่งเสริมการ รู้หนังสอื การคงสภาพการรู้หนงั สือ ให้กับประชาชนเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิต 3. เพื่อส่งเสริม สนับสนุน ให้สถานศึกษาจัดกิจกรรมส่งเสริมการรู้หนังสือ การคงสภาพการรู้หนังสือ ใหก้ ับประชาชนเพ่ือการเรียนรู้ตลอดชีวิต รายงานการประเมินโครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกิจกรรมพัฒนาทกั ษะการรูห้ นังสือเพ่ือการเรยี นรตู้ ลอดชีวิต สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
9 5. เป้าหมาย เชิงปริมาณ 1. ครูอาสาสมัคร กศน หรือ ครู กศน.ตาบล จังหวัดละ 6 คน รวมเป็น 54 คน 2. คณะทางาน จานวน 6 คน เชิงคุณภาพ ครูอาสาสมัคร กศน. หรือครู กศน. ตาบล ที่เข้ารับการอบรม มีความรู้ความเข้าใจ มีทักษะกระบวนการจัดกิจกรรม และนาความรู้ ทักษะไปใช้ในการจัดกิจกรรมส่งเสริมการรู้หนังสือ ให้กับ ประชาชนเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิตได้อย่างเหมาะสมและมีประสิทธิภาพ 6. วิธีดาเนินการ กิจกรรมหลัก วัตถุ กลุ่ม เป้าหมาย พ้ืนท่ี ระยะ งบ ประสงค์ เป้าหมาย 6 คน ดาเนินการ เวลา ประมาณ คณะทางาน สถาบัน กศน. ธันวาคม 1.ประชุม เพ่ือวางแผน ภาค 2561 158,000.- ตะวันออก วางแผนกาหนด กาหนดกรอบ 29-31 จงั หวดั ในเขต พฤษภาคม กรอบหลักสูตร หลักสูตรเนื้อหา ภาค 2562 เน้ือหาการ การอบรม ตะวนั ออก อบรม (P) 2. จัดอบรม เพ่ือให้ พัฒนา ครูอาสาสมัคร หรือ 54 คน ครู กศน. ทักษะ ความรู้ความ เขตภาคตะวันออก กระบวนการจัด เข้าใจ ทักษะ กิจกรรม กระบวนการจัด ส่งเสริมการรู้ กิจกรรมส่งเสริม หนังสือ (D) การรู้หนังสือ 3. การติดตาม เพื่อติดตาม คณะทางาน 3 คน จังหวัดในเขต กรกฏาคม ผลหลังการ ตรวจสอบผลหลัง สถาบัน กศน.ภาค ภาค 2562 อบรม (C) การอบรม ตะวันออก ตะวันออก 4. รายงานผล เพื่อนาผลการ คณะทางาน 1 คน สถาบัน กศน. กันยายน - การดาเนินงาน การดาเนินงานไป สถาบัน กศน.ภาค ภาค 2562 และพัฒนา พัฒนาปรับปรุง ตะวันออก ตะวันออก ปรับปรุง คร้ังต่อไป (A) รายงานการประเมินโครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจดั กิจกรรมพัฒนาทักษะการรู้หนงั สือเพอ่ื การเรียนรูต้ ลอดชวี ติ สาหรับประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
10 7. วงเงินงบประมาณทั้งโครงการ เงินงบประมาณ ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562 แผนงาน : พื้นฐานด้านการพัฒนาและ เสริมสร้างศักยภาพคน ผลผลิตที่ 4 ผู้รับบริการการศึกษานอกระบบ กิจกรรมการศึกษานอกระบบ งบดาเนินงาน จานวน 158,000.-บาท (หน่ึงแสนห้าหม่ืนแปดพันบาทถ้วน) มีรายละเอียดค่าใช้จ่าย ดังนี้ 1. ค่าทพ่ี ักผอู้ บรม (27 หอ้ ง x 1,100 บาท x 2 คนื ) เป็นเงนิ 59,400 บาท 2. ค่าทพ่ี ักวทิ ยากร (1 คน x 1,100 บาท x 1 คืน) เป็นเงิน 1,100 บาท (1คน x 1,100 บาท x 3 คืน) เป็นเงนิ 3,300 บาท 3. ค่าตอบแทนวิทยากร (1 คน x 1,200 บาท x 3 ชม.) เป็นเงนิ 3,600 บาท บาท (1 คน x 1,200 บาท x 10 ชม.) เปน็ เงิน 12,000 บาท 4. ค่าพาหนะวิทยากร (2 คน x 2,000 บาท) เปน็ เงิน 4,000 4. ค่าอาหารว่างและเครอ่ื งด่มื (60 คน x 50 บาท x 6 มือ้ ) เปน็ เงิน 18,000 บาท 5. ค่าอาหารกลางวัน (60 คน x 300 บาท x 3 มือ้ ) เป็นเงิน 54,000 บาท 6. ค่าวสั ด/ุ อปุ กรณ์ เป็นเงนิ 1,600 บาท 7. คา่ พาหนะรถยนต์ราชการ เปน็ เงนิ 1,000 บาท รวมเปน็ เงิน 158,000 บาท หมายเหตุ : ขอถวั จา่ ยตามท่ีจา่ ยจรงิ ทกุ รายการ 8. แผนการใช้จ่ายงบประมาณ กิจกรรมหลัก ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4 (ต.ค.-ธ.ค.61) (ม.ค.-มี.ค.62) (เม.ย.-มิ.ย.62) (ก.ค.-ก.ย.62) 1.ประชุมวางแผนกาหนดกรอบ - - -- หลักสูตรเนื้อหาการอบรม (P) 2. จัดอบรมครูอาสาสมัครหรือ ให้มีความรู้ความเข้าใจ ทักษะ - - 158,000.- - กระบวนการจัดกิจกรรมส่งเสริม การรหู้ นังสือ (D) 3. การนิเทศติดตามผลหลัง - - .- - อบรม (C) 4. รายงานผลการดาเนินงาน - - -- และพัฒนาปรับปรุง (A) รายงานการประเมินโครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกจิ กรรมพัฒนาทักษะการร้หู นงั สอื เพอื่ การเรยี นรู้ตลอดชวี ติ สาหรับประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
11 9. ผู้รับผิดชอบโครงการ กลุ่มงานยุทธศาสตร์การศึกษา สถาบันพัฒนาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยภาคตะวันออก 10. เครือข่าย 1. คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2. สานักงาน กศน. 3. สานักงาน กศน.จังหวัด เขตภาคตะวนั ออก 4. กศน.อาเภอ เขตภาคตะวนั ออก 11. โครงการที่เกี่ยวข้อง - 12. ผลลัพธ์ (Outcomes) ครู อาสาสมัคร กศน. เขตภาคตะวันออก มีความรู้ความเข้าใจ มีทักษะ และนาความรู้ ทักษะ ไปใช้ในการจัดกิจกรรมส่งเสริมการรู้หนังสือเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิตได้อย่างเหมาะสม 13. ตัวช้ีวัดผลสาเร็จของโครงการ 13.1 ตัวช้ีวัดผลผลิต (Outputs) 1. ร้อยละ 100 ของผู้เข้ารับการอบรมเป็นไปตามเป้าหมาย 2. ร้อยละ 80 ของผู้เข้ารับการอบรมมีความรู้ความเข้าใจ และทักษะกระบวนการการจัด กิจกรรมส่งเสรมิ การรหู้ นังสือ การคงสภาพการรู้หนังสือ ให้กบั ประชาชนเพ่ือการเรียนรู้ตลอดชีวิต 3. รอ้ ยละ 80 ของผู้เข้ารบั การอบรมท่ีเขา้ รบั การอบรมมีความพึงพอใจระดบั มากขึน้ ไป 13.2 ตัวช้ีวัดผลลัพธ์ (Outcomes) .1 ร้อยละ 80 ครู อาสาสมัคร กศน. นาความรู้ไปปรับใช้ในการจัดจัดกิจกรรมส่งเสริมการรู้ หนงั สือ การคงสภาพการรู้หนงั สือ ให้กับประชาชนเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิต ได้อย่างเหมาะสม 2. ประชาชนสามารถฟัง พุด อ่าน และเขียนภาษาไทยเพื่อประโยชน์ในการใช้ ชีวิตประจาวันได้เพ่ิมมากข้ึน รายงานการประเมินโครงการพฒั นาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกิจกรรมพัฒนาทกั ษะการร้หู นงั สอื เพ่อื การเรยี นร้ตู ลอดชวี ิต สาหรับประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
12 14. การตดิ ตามและประเมินผลโครงการ 1. แบบทดสอบก่อนและหลังการอบรม 2. การสงั เกตพฤติกรรม 3. แบบประเมนิ ความพึงพอใจ 2. นโยบายส่งเสริมการร้หู นงั สือ ประเสริฐ บุญเรือง (2555: 3-4) กล่าวว่า การดาเนินการส่งเสริมการรู้หนังสือ สานักงาน กศน. มีบทบาทหน้าที่ในการส่งเสริมการจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยเพื่อให้ประชาชนได้เรียนรู้ ตลอดชีวิตท่ีคุณภาพอย่างทั่วถึง และเท่าเทียมกัน เพื่อห้าเกิดสังคมฐานความรู้ และการมีอาชีพอย่างยั่งยืน กร ส่งเสรมิ การรู้หนังสือเป็นภารกิจท่ีสาคัญ ซ่ึงสานักงาน กศน. ได้กาหนดจุดมุ่งหมาย เป้าหมาย และนโยบายในการ ส่งเสริมการรหู้ นังสือ ดังนี้ จดุ มุ่งหมาย 1. เพอ่ื ให้มผี ูร้ หู้ นงั สอื เพิม่ ข้ึนอยา่ งต่อเน่อื ง ใหส้ ามารถอ่านออก เขียนได้ และมีความรู้พ้ืนฐานทางด้าน คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ตลอดจนความรู้ที่จะนาไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจาวัน โดยจัด การศกึ ษาใหส้ อดคลอ้ งกบั สภาพปญั หา และความตอ้ งการของกลมุ่ เปา้ หมายและชุมชน 2. เพ่อื การคงสภาพการรู้หนงั สือของประชาชนกลุ่มเป้าหมาย และพัฒนาทกั ษะการรู้หนงั สือ กลุ่มเป้าหมาย 1. กลมุ่ เปา้ หมายท่ีต้องการพฒั นาคุณภาพชีวติ ไดแ้ ก่ 1.1 ผูด้ ้อยโอกาส ไดแ้ ก่ผทู้ ีไ่ ม่สามารถเข้าถึงบริการของรัฐ เนื่องจากอยใู่ นพืน้ ที่ห่างไกล หรือไมสามารถ เข้ารับบริการจากสถานศึกษาในระบบได้ เช่น ผู้ที่ไม่รู้หนังสือในพื้นท่ีชายแดน โดยเฉพาะชาวไทยภูเขา และชาว ไทยมุสลิม ใน 5 จังหวัดชายแดนภาคใต้ และผู้ที่ไม่รู้หนังสือที่อยู่ในพื้นที่ราบ โดยเฉพาะกลุ่มที่พบว่าการไม่รู้ หนังสือจะส่งผลกระทบต่อการประกอบอาชีพ และการพัฒนาสังคม เช่น ผู้พิการ หรือ ทุพพลภาพ ผู้สูงอายุ กลุ่ม ชาตพิ นั ธ์ุ และประชาชนท่วั ไป 2. กล่มุ เปา้ หมายทต่ี ้องการพัฒนาความสามารถในการแข่งขันทางเศรษฐกิจ คือกลุ่มผู้อยู่ในวัยแรงงาน ทงั้ นอกระบบ และในระบบ 3. กลุ่มแรงงานต่างด้าว เพ่ือให้แรงงานต่างด้าวรู้หนังสือไทยสามารถสื่อสาร เพื่อให้มีความรู้เกี่ยวกับ ขนบธรรมเนยี ม ประเพณี วัฒนธรรม กฎหมาย และวถิ ีชวี ติ ของไทย เพอ่ื ให้เขาอยรู่ ว่ มกบั สังคมไทยอยา่ งสงบสุข รายงานการประเมนิ โครงการพฒั นาศกั ยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจดั กจิ กรรมพฒั นาทกั ษะการรู้หนังสอื เพอื่ การเรียนรู้ตลอดชวี ติ สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
13 นโยบายการสง่ เสรมิ การรหู้ นงั สือ 1. พัฒนา กศน. ตาบล/แขวง ให้เป็นศูนย์กลางการสร้างโอกาส และกระจายโอกาสทางการศึกษาใน การสง่ เสรมิ การการรู้หนงั สอื ใหแ้ กป่ ระชาชน 2. พัฒนาระบบฐานขอ้ มลู ผู้ไม่รหู้ นงั สอื ในระดบั พ้นื ทแ่ี ละสว่ นกลางใหม้ คี วามครบถ้วน ถูกต้อง ทันสมัย และเชื่อมโยงกันอย่างเป็นระบบ สามารถสืบค้นได้ทันความต้องการ เพื่อประโยชน์ในการจัดการศึกษาใน กลมุ่ เปา้ หมาย 3. ส่งเสริม สนับสนุนให้สถานศึกษาจัดกิจกรรมส่งเสริมกรรู้หนังสือ การคงสภาพการรู้หนังสือ การ พัฒนาทกั ษะการรหู้ นงั สือ และการพัฒนาด้านคอมพวิ เตอร์พื้นฐานเพื่อเป็นเคร่ืองมือในการศึกษา และเรียนรู้อย่าง ต่อเนอื่ งตลอดชีวติ ของประชาชน 4. พัฒนาหลักสูตร สื่อ แบบเรียน เครื่องมือวัดผล และเครื่องมือการดาเนินงาน การส่งเสริมการรู้ หนังสอื ท่ลี อดคล้องกับสภาพของแต่ละกลุ่มเปา้ หมาย 5. พัฒนาครู กศน. และภาคีเครือข่ายท่ีร่วมจัด ให้มีความรู้ ความสามารถและทักษะกร จัด กระบวนการการเรยี นรใู้ ห้กับผไู้ มร่ ้หู นงั สอื อย่างมปี ระสิทธิภาพและมีคณุ ภาพ 6. พัฒนาระบบการประเมินผลระดับการรู้หนังสือให้มีมาตรฐานเป็นที่ยอมรับในระดับประเทศและ ระดับสากล 7. พัฒนาระบบการนเิ ทศตดิ ตามผลการดาเนนิ งานส่งเสริมการรู้หนังสือ อย่างตอ่ เนื่อง นโยบายและจุดเน้นการดาเนนิ งาน ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562 สานกั งาน กศน. (2562 : 12-13) ได้กาหนดนโยบายเรง่ ด่วนเพ่ือร่วมขับเคลือ่ นยุทธศาสตร์การพฒั นาประเทศ กาหนดนโยบายสง่ เสริมการรูห้ นงั สอื ด้านท่ี 3. ยุทธศาสตร์ด้านการพฒั นาและเสริมสรา้ งศักยภาพทรัพยากร มนุษย์ 3.12 ส่งเสรมิ การรู้ภาษาไทย เพ่ิมอัตราการรหู้ นงั สือ และยกระดับการรู้หนงั สอื ของประชาชน 1) ส่งเสรมิ การรภู้ าษาไทย ให้กับประชาชนในรูปแบบต่างๆ โดยเฉพาะประชาชนในเขตพัฒนา พิเศษเฉพาะกิจจังหวัดชายแดนภาคใต้ ให้สามารถฟัง พูด อ่าน และเขียนภาษาไทย เพื่อประโยชน์ในการใช้ ชีวิตประจาวนั ได้ 2) เร่งจดั การศกึ ษาเพ่ือเพมิ่ อัตราการรูห้ นังสอื และคงสภาพการรหู้ นังสือ ให้ประชาชนสามารถอ่าน ออก เขียนได้ และคิดเลขเป็น โดยมีการวัดระดับการรู้หนังสือ การใช้สื่อ กระบวนการ และกิจกรรมพัฒนาทักษะ ในรูปแบบตา่ งๆ ทเ่ี หมาะสม และสอดคล้องกบั สภาพพืน้ ที่และกลุม่ เป้าหมาย รายงานการประเมนิ โครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกจิ กรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสือเพื่อการเรยี นรู้ตลอดชีวิต สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
14 3) ยกระดับการรู้หนังสือของประชาชน โดยจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสือในรูปแบบต่างๆ รวมท้ังพัฒนาให้ประชาชนมีทักษะที่จาเป็นในศตวรรษที่ ๒๑ เพ่ือเป็นเคร่ืองมือในการเรียนรู้ตลอดชีวิตของ ประชาชน สานกั งาน กศน. (2562 : 17-18) กาหนดภารกิจตอ่ เน่อื ง 1 ด้านการจดั การศกึ ษาและการเรียนรู้ 1.2 การส่งเสริมการรู้หนงั สอื 1) พัฒนาระบบฐานข้อมูลผู้ไม่รู้หนังสือ ให้มีความครบถ้วน ถูกต้อง ทันสมัยและเป็นระบบเดียวกัน ท้ังสว่ นกลางและส่วนภูมภิ าค 2) พัฒนาหลักสูตร ส่ือ แบบเรียน เครื่องมือวัดผลและเคร่ืองมือการดาเนินงานการส่งเสริม การรูห้ นงั สอื ทสี่ อดคลอ้ งกบั สภาพแต่ละกลุ่มเป้าหมาย 3) พฒั นาครู กศน. และภาคีเครือข่ายท่ีร่วมจัดการศึกษา ให้มีความรู้ ความสามารถ และทักษะการ จัดกระบวนการเรียนรู้ให้กับผู้ไม่รู้หนังสืออย่างมีประสิทธิภาพ และอาจจัดให้มีอาสาสมัครส่งเสริมการรู้หนังสือใน พนื้ ที่ที่มีความตอ้ งการจาเป็นเปน็ พิเศษ 4) ส่งเสริม สนับสนุนให้สถานศึกษาจัดกิจกรรมส่งเสริมการรู้หนังสือ การคงสภาพการรู้หนังสือ การพัฒนาทักษะการรู้หนังสือให้กับประชาชนเพ่ือเป็นเครื่องมือในการศึกษาและเรียนรู้อย่ างต่อเนื่องตลอดชีวิต ของประชาชน จากนโยบายส่งเสริมการรู้หนังสือของสานักงาน กศน. ถือเป็นภารกิจที่สาคัญท่ีต้องดาเนินการเพื่อ ยกระดับคุณภาพประชาชนใหส้ ามารถอา่ นออกเขียนได้ โดยมกี ารส่งเสริม สนับสนุน การพัฒนาสื่อ แบบเรียน การ วัดประเมนิ ผล รวมท้ังการพัฒนาบคุ ลากร และภาคเครือ ให้สามารถดาเนินการจัดกิจกรรมส่งเสริมการรู้หนังสือได้ อยา่ งมีประสทิ ธิภาพและบรรลุตามเป้าหมาย 3. แนวคดิ การประเมิน 1. ความหมายของการประเมนิ การประเมินมีผใู้ หค้ วามหมายของ การประเมนิ ไวห้ ลายทา่ น ดงั น้ี ศริ วิ ฒั น์ วรนาม (2540:18) กล่าวว่า การประเมนิ หมายถงึ วิธกี ารตดั สินคุณคา่ หรอื ตีราคาของสิ่งท่ีถูก ประเมนิ และเป็นการเสนอสารสนเทศ เพ่ือช่วยเสนอทางเลอื กในการตัดสนิ ใจต่อการดาเนินการต่าง ๆ สมหวัง พิธิยานวุ ฒั น์ (2544:21) กล่าวว่า การประเมิน หมายถึง กระบวนการท่ีก่อให้เกิดสารสนเทศ (เชิงคุณคา่ ) เพอื่ ชว่ ยใหผ้ มู้ ีอานาจหรอื ผู้เกีย่ วข้องไดต้ ดั สนิ ใจเลือกทางเลอื กได้อยา่ งมีประสิทธิภาพ รายงานการประเมนิ โครงการพัฒนาศกั ยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจดั กิจกรรมพัฒนาทักษะการรหู้ นังสือเพอ่ื การเรียนรู้ตลอดชวี ติ สาหรับประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
15 ศิริชัย กาญจนวาสี (2554 :21 - 22) ได้สรุป ความหมายของการประเมินไว้ว่า เป็นกระบวนการ ศึกษาสิ่งต่าง ๆ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัย (Research oriented) เป็นการตรวจสอบการบรรลุผลตามวัตถุประสงค์ ช่วยเสนอสารสนเทศเพอื่ การตดั สินใจและเปน็ การตดั สนิ คณุ คา่ ของส่ิงท่ีมุ่งประเมิน นงลักษณ์ วิรัชชัย (2545:151) ได้สรุป ความหมายการประเมินของผู้เช่ียวชาญ หลายท่านว่า Assessment จะตัดสินโดยไม่เน้นข้อสรุปโดยรวม (Precision) ในการประเมินมากนัก เช่น การประเมินผู้เรียน (Student Assessment) การประเมนิ บุคลากร (Personnel Assessment) และการประเมินความต้องการจาเป็น (Need Assessment) เป็นต้น ซ่ึงจะนาไปสู่กระบวนการประเมินที่เรียกว่า Evaluation ต่อไป จึงกล่าวได้ว่า Evaluation เปน็ ความหมายของการประเมนิ ทก่ี วา้ งและครอบคลุมมากท่สี ุด พิสณุ ฟองศรี (2549:4) ได้ให้ความหมายของการประเมินว่า การประเมิน(Evaluation) หมายถึง กระบวนการตดั สินคุณค่าของสิ่งหนึ่งสิ่งใด โดยนาสารสนเทศหรือผลจากการวัดมาเปรียบเทียบกับเกณฑ์ท่ีกาหนด ไว้ นอกจากความหมายของการประเมินที่มาจากภาษาองั กฤษ คือ Evaluation แล้วยังมีคาว่า Assessment ซ่ึงได้ พบเสมอ บางกรณีก็ใช้ในความหมายเดียวกันโดยเฉพาะในหนังสือตาราของอเมริกันส่วนกลุ่มประเทศที่อยู่ใน เครือจักรภพองั กฤษจะใช้ 2 คานี้ ในความหมายท่แี ตกต่างกัน จากที่กล่าวมาถึงความหมายของการประเมินข้างต้น สรุปได้ว่า การประเมิน หมายถึงกระบวนการ ตัดสนิ คุณค่าของสิ่งใดส่ิงหน่ึง โดยนาผลการวัดมาเทียบกับเกณฑ์ท่ีกาหนดไว้ และสามารถนาผลการประเมินไปใช้ ในการตดั สนิ ใจเพอื่ วางแผนการดาเนนิ งานในคร้ังต่อไป 2. ความสาคญั ของการประเมนิ การประเมินมีความสาคญั ต่อกระบวนการบริหารงาน เนื่องจากให้สารสนเทศท่ีเป็นประโยชน์ต่อการ ดาเนินงานด้านต่างๆ ดังท่ี ศิริชัย กาญจนวาสี (2554 : 67) ได้กล่าวถึงประโยชน์ของการประเมินในด้าน ตา่ ง ๆ เชน่ ด้านบริหาร (administrative) การประเมินสามารถใช้เป็นเคร่ืองมือในการติดตาม กากับการ ดาเนินงาน ให้เป็นไปตามแผนอยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ และประสทิ ธผิ ล ด้านจิตวิทยา (psychological) การประเมินสามารถใช้เป็นกลยุทธ์ สาหรับการกระตุ้นให้เร้าความ สนใจ และสรา้ งความต่นื ตัวในการปฏบิ ัตงิ าน ด้านรฐั ศาสตร์ (sociological) การประเมนิ สามารถใชเ้ ป็นเครือ่ งมือในการตรวจสอบความรับผิดชอบ ต่อการปฏบิ ัติ (accountability) ตลอดจนสามารถใช้เป็นกลยุทธใ์ นการสรา้ งแรงสนบั สนนุ นอกจากนี้ สมคิด พรมจุ้ย (2535 : 11) ได้ชี้แจงให้เห็นถึงประโยชน์ของการประเมินที่มีต่อการ วางแผน การบรหิ ารงาน ซึ่งพอสรุปได้ดงั น้ี รายงานการประเมินโครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกจิ กรรมพฒั นาทักษะการร้หู นังสอื เพอ่ื การเรียนรตู้ ลอดชีวิต สาหรับประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
16 1. ช่วยให้ข้อมูลสารสนเทศต่าง ๆ เพื่อนาไปใช้ในการตัดสินใจเกี่ยวกับการกาหนดแผนงานและ โครงการ การตรวจสอบความพร้อมของทรัพยากรต่างๆ ท่ีจาเป็นต้องใช้ในการดาเนินงาน กิจกรรม ตลอดจน ความเปน็ ไปได้ในการจัดกจิ กรรมต่างๆ 2. ช่วยในการจัดหาขอ้ มูลเกย่ี วกบั ความก้าวหน้า ปญั หาอุปสรรคของการดาเนนิ งานที่นามาใช้ในการ ตดั สินใจเก่ยี วกบั การปรับปรงุ หรือเปลยี่ นแปลงแก้ไขการดาเนนิ งานโครงการใหเ้ ปน็ ไปไดต้ ามทิศทางทต่ี ้องการ 3. ช่วยในการจัดหาข้อมูลเก่ียวกับความสาเร็จและความล้มเหลวของกิจกรรมท่ีนามาใช้ในการ ตัดสนิ ใจ และวินิจฉัยท่จี ะดาเนนิ งานในชว่ งต่อไปหรือไม่ จะยกเลกิ หรอื จะขยายการดาเนนิ งานต่อไปอีก 4. ช่วยให้ได้ข้อมูลที่บ่งบอกประสิทธิภาพของการดาเนินงานว่าเป็นอย่างไรคุ้มค่ากับการลงทุน หรอื ไม่ 5. เป็นแรงจงู ใจใหผ้ ปู้ ฏิบัติงานไดม้ ีข้อมลู เก่ียวกับการปฏิบัติงาน และนาข้อมูลมาใช้ในการปรับปรุง และพฒั นางานได้อย่างมปี ระสิทธภิ าพ จะเห็นได้ว่า การประเมินมีความสาคัญต่อกระบวนการบริหารงานต่าง ๆ เป็นอย่างยิ่ง เพราะการ ประเมนิ จะทาใหไ้ ดข้ ้อมูลสารสนเทศที่เป็นประโยชนต์ ่อการดาเนินงานได้อยา่ งมีประสิทธภิ าพ 3. แนวคดิ การประเมนิ โครงการ การประเมินมีแนวคิดพื้นฐานมาจากระบบเสรีประชาธิปไตยที่ว่าทุกส่ิงสามารถตรวจสอบและ ปรบั ปรงุ ได้ เพื่อเป็นการสรา้ งสรรค์และพัฒนาสังคมท่สี อดคล้องกบั หลักประชาธปิ ไตย ซงึ่ ในปัจจุบันการดาเนินการ หรือบริการจัดการท่ีดีตามหลักธรรมาภิบาล ต้องมีความรับผิดชอบโปร่งใสพร้อมให้ตรวจสอบได้โดยอาศัยการ ประเมนิ เป็นกลไกสาคัญ ซง่ึ นักการศกึ ษาไดก้ ล่าวถึงแนวคิดของการประเมินไว้ดงั นี้ สุวิมล ว่องวานิช (2538:58 - 60) กล่าวถึง แนวคิดเก่ียวกับการประเมินว่า แบ่งเป็น 2 กลุ่มใหญ่ ๆ คือการประเมินเพ่ือตัดสินคุณค่าของสิ่งท่ีมุ่งประเมิน (Judgmental evaluation) ซ่ึงเป็นแนวคิดท่ีได้รับการ ยอมรับกันในปัจจุบันอีกกลุ่มหนึ่ง คือ การประเมินเพื่อแสวงหาสารสนเทศ ที่เป็นประโยชน์ต่อการตัดสินใจ (Decision – based evaluation) ดาเนินการต่างๆ ซึ่งเป็นประโยชน์สาคัญยิ่งของการประเมินท่ีช่วยให้การ ตัดสนิ ใจเกดิ ขน้ึ อย่างมีเหตผุ ล พิสณุ ฟองศรี (2549:8) กล่าวว่า ในปัจจุบันการประเมินเข้ามามีบทบาททุกภาพส่วนของสังคม โดยเฉพาะสังคมประชาธิปไตย เน่ืองจากได้รับการยอมรับมากขึ้นว่าเป็นกลไกสาคัญในการท่ีจะพัฒนาสิ่งท่ีจะ ประเมนิ ได้ จงึ อาจกล่าววา่ ไม่มีบุคคลหรือองค์การใดหลีกเล่ียงการประเมินได้ทุกคน ทุกแห่งต้องอยู่กลางแจ้ง หรือ ในที่สวา่ ง พรอ้ มให้ผูเ้ ก่ียวขอ้ งตรวจสอบประเมนิ ไดเ้ สมอดังทที่ ราบกนั ท่ัวไป แม้แต่องค์การที่ทาหน้าท่ีประเมินผู้อ่ืน ซ่ึงเป็นองค์การอิสระหรือองค์การมหาชนเช่นสานักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องค์การ มหาชน) หรือ สมศ. ก็ต้องได้รับการประเมินจากบุคคลหรือองค์การอ่ืนๆ ท้ังภาครัฐและเอกชน เช่นการประเมิน รายงานการประเมินโครงการพัฒนาศกั ยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการร้หู นงั สือเพอื่ การเรยี นรูต้ ลอดชวี ิต สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
17 โดยคณะกรรมาธิการการศึกษาสภาผู้แทนราษฎร หรือคณะกรรมาธิการของวุฒิสภา และรับการประเมินจาก บรษิ ทั ทรสิ (TRIS) เป็นต้น สาหรับระดับบุคคลก็ต้องได้รับการประเมินที่ครอบคลุม และจากผู้ท่ีเก่ียวข้องมากขึ้นแม้แต่ประเมิน ภายนอกของ สมศ. ท่ีไปประเมินสถานศกึ ษาระดับต่างๆ กต็ อ้ งได้รับการประเมินจากสถานศึกษาที่ไปประเมิน การ สุ่มตรวจประเมินจาก สมศ. การประเมินด้วยการอ่านรายงานของผู้ทรงคุณวุฒิ รายงานผลการประเมินก็อาจถูก ประเมินคุณภาพหรือคุณภาพหรือคุณค่าของรายงาน ด้วยการประเมินอภิมาน (Meta Evaluation)โดยวิธีการ ต่างๆ เช่นการตรวจสอบรายงานการประเมินด้วยวิธีการต่างๆ การวิพากษ์โดยผู้ทรงคุณวุฒิและผู้เก่ียวข้อง หรือ การใช้แนวทางการประเมินรายงานการวจิ ยั เปน็ ต้น จากท่ีกล่าวมาเก่ียวกับแนวคิดของการประเมิน สรุปได้ว่า การประเมินส อดคล้องกับหลัก ประชาธิปไตย ทกุ คนทกุ กลมุ่ หรอื ทุกองค์กรสามารถทจ่ี ะประเมินซึ่งกันและกันโดยมุ่งเน้นประเมินเพ่ือตัดสินคุณค่า ของส่งิ ที่ประเมนิ และเพื่อแสวงหาสารสนเทศทีเ่ ปน็ ประโยชนต์ อ่ การตดั สนิ ใจ 4. ประเภทการประเมินโครงการ การประเมินแบ่งได้หลายประเภท ซึ่งได้สรุปประเภทการประเมินตามที่นิยม ที่นักการศึกษาได้แบ่ง ไวด้ งั นี้ ศิริชยั กาญจนวาสี และคนอ่ืน ๆ (2554: 47 - 48) ไดแ้ บ่งประเภทการประเมินตามเกณฑล์ ักษณะ การแบ่งไว้ 3 ลกั ษณะคือ 1. แบง่ ตามวตั ถปุ ระสงค์การประเมนิ 1.1 การประเมินความก้าวหน้า (Formative Evaluation) เป็นการประเมินระหว่างการ ดาเนินงาน โดยพิจารณาความก้าวหน้าของส่ิงท่ีประเมินว่าจาเป็นต้องมีการปรับปรุงเปล่ียนแปลงส่วนใด เพื่อให้ เกดิ ความเหมาะสมและทาให้การดาเนินงานมปี ระสทิ ธภิ าพมากขนึ้ 1.2 การประเมนิ ผลสรปุ (Summative Evaluation) เป็นการประเมนิ เมอ่ื สิ้นสุดการดาเนินงาน เพื่อตัดสินความสาเร็จว่า บรรลุวัตถุประสงค์หรือเป้าหมายมากน้อยเพียงใดหรือบรรลุ เป้าหมายทคี่ วรจะเป็นเพียงใด 2. แบ่งตามช่วงเวลาของการประเมิน 2.1 การประเมินความตอ้ งการจาเป็น (Needs Assessment) เปน็ การประเมิน ความต้องการจาเป็นในเบ้ืองต้น ก่อนที่จะจัดทาสิ่งใด ๆ ซึ่งมีประโยชน์ต่อการกาหนดนโยบาย และการวางแผน เพ่อื ให้ไดแ้ นวคิดของการดาเนินงานท่สี ามารถสนองความต้องการของกล่มุ เปา้ หมายได้ 2.2 การประเมินความเป็นไปได้ (Feasibility Evaluation) เปน็ การประเมนิ รายงานการประเมินโครงการพฒั นาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจดั กจิ กรรมพัฒนาทักษะการรหู้ นังสือเพื่อการเรยี นรูต้ ลอดชวี ิต สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
18 เพือ่ พจิ ารณาความเป็นไปได้ของส่ิงที่จะดาเนินการ โดยศึกษาวิเคราะห์ถึงปัจจัยที่จาเป็นต่อความสาเร็จ ซ่ึงจะพบ การประเมินประเภทน้ีได้มากในการประเมินโครงการขนาดใหญ่ โดยมักจะประเมินในด้านการตลาด หรืออุปสงค์ ดา้ นเทคนิค ดา้ นการเงิน ด้านเศรษฐกิจ ดา้ นสังคม และดา้ นสภาพแวดล้อม เป็นต้น 2.3 การประเมนิ ปจั จัยนาเขา้ (Input Evaluation) เปน็ การประเมนิ ส่งิ ที่ปอ้ น เข้าสู่การดาเนินงานว่ามีความเหมาะสมเพียงใดก่อนที่จะเร่ิมดาเนินงาน เช่น คนวัตถุดิบ อุปกรณ์ เคร่ืองมือ และ งบประมาณ เปน็ ต้น 2.4 การประเมนิ กระบวนการ (Process Evaluation) เป็นการประเมินกระบวน ดาเนินงานตามท่ีกาหนด โดยประเมินในขณะที่กาลังดาเนินงานอยู่ เพ่ือใช้ผลการประเมินไปปรับปรุงหรือเพิ่ม ประสทิ ธภิ าพในการดาเนนิ งานซ่ึงมีลักษณะครอบคลมุ การประเมนิ ความก้าวหน้าของโครงการฯ 2.5 การประเมนิ ผลผลิตหรือผลติ ผล (Output/Product Evaluation) เปน็ การ ประเมินผลทไ่ี ดจ้ ากสิ่งท่ีประเมินหรือผลการดเนินงานโดยตรง ตามวัตถุประสงค์หรือเป้าหมายของส่ิงที่ประเมินว่า มากน้อยเพยี งใด 2.6 การประเมนิ ผลลัพธห์ รือผลกระทบ (Outcome/Impact Evaluation) เป็น การประเมินผลทไ่ี ด้ อนั เน่อื งมาจากผลของสง่ิ ทป่ี ระเมนิ หรอื การดาเนนิ งานทั้งท่ีคาดหวัง และไม่ได้คาดหวัง ซ่ึงเป็น ผลทง้ั ทางบวกและทางลบ เพือ่ นาผลไปประกอบการตดั สินใจในการหยุด ยกเลกิ ปรบั หรือขยายสิง่ ทปี่ ระเมินน้ัน ๆ 2.7 การประเมนิ ด้วยการติดตาม เมือ่ ดาเนนิ งานเสร็จสิ้นไปแลว้ ระยะหนึ่ง (Follow Up Evaluation) เป็นการประเมินที่อาจเหล่ือมกับข้อ 2.6 หรือเป็นการประเมินตามหัวข้อ 2.6 แต่ ประเมินเมื่อการดาเนินงานเสร็จไปแล้วระยะหน่ึง อาจเป็น 6 เดือน 1 หรือ 2 ปี เพื่อคอยดูผลท่ีจะเกิดขึ้นให้ได้ ชัดเจนบางคร้ังเรยี กกันว่าการตดิ ตามหลังสน้ิ สดุ การดาเนนิ งาน แต่เพ่ือไม่ให้สับสนกับคาว่าการติดตามระหว่างการ ดาเนนิ งาน จึงใช้คาน้แี ทน 2.8 การประเมินงานประเมิน (Meta Evaluation) เป็นการประเมนิ ผลของการ ประเมินอีกคร้งั หนงึ่ เพื่อพจิ ารณาคณุ ภาพโดยศึกษาความถกู ต้องและความเหมาะสมของการประเมินในด้านต่าง ๆ การประเมนิ ประเภทนี้ยังไม่แพร่หลายมากนกั การประเมินโครงการ แบ่งไดห้ ลายประเภท เช่น แบ่งตามวัตถุประสงค์การประเมินแบ่งตามช่วงเวลา ของการประเมิน แบ่งตามผู้ประเมินและแบ่งตามมิติการประเมิน ในท่ีนี้ พิสณุ ฟองศรี (2549 :90-102) ได้แบ่ง ประเภทการประเมนิ โครงการตามเกณฑช์ ่วงเวลาไว้ดังน้ี การประเมินกอ่ นดาเนินโครงการ ลักษณะของการประเมินก่อนดาเนินโครงการ เป็นการประเมินก่อนที่โครงการจะดาเนินการเพ่ือหา ข้อมูลมาตัดสนิ ใจว่า จะปรบั เปล่ียนดาเนนิ การแบบโครงการนาร่อง หรอื ดาเนนิ โครงการเต็มหรือระงับโครงการ ซึ่ง มีลักษณะสาคัญ คือ เป็นการประเมินเพื่อศึกษาความเหมาะสมท่ีจะดาเนินโครงการ มุ่งตรวจสอบความจาเป็น รายงานการประเมนิ โครงการพฒั นาศกั ยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจดั กิจกรรมพัฒนาทักษะการรหู้ นงั สือเพอื่ การเรยี นรตู้ ลอดชีวติ สาหรับประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
19 ความเป็นไปได้ ความพร้อมหรือปัจจัยนาเข้า โดยนาข้อมูลมาตัดสินใจวางแผนว่าควรจะดาเนินโครงการหรือไม่ อยา่ งไร เพอ่ื ใหเ้ กดิ ประโยชนส์ งู สดุ แกป่ ระชาชนและผ้เู ก่ยี วข้อง 1. ประเมนิ ในขณะทย่ี ังไมด่ าเนินโครงการ ซงึ่ มกั จะเป็นการเตรียมดาเนินโครงการครั้งแรก หรอื เป็นโครงการทีห่ ยดุ ไปแล้วระยะหนงึ่ จะเริ่มดาเนินการใหมอ่ กี ในครั้งต่อไป เช่น โครงการฝึกอบรม อาชีพสตรี ซึ่งยงั ไมเ่ คยทาในพืน้ ที่นั้น ๆ หรือโครงการพัฒนาผบู้ ริหารใหไ้ ด้รบั วุฒิตา่ ง ๆ เมื่อเหน็ ว่าผู้บรหิ ารเกือบท้ังหมดหรือ ส่วนใหญผ่ ่านการฝึกอบรมแล้ว กอ็ าจหยุดไปสักระยะหน่งึ เมอ่ื มผี ูบ้ ริหารรุน่ ใหม่ เพิ่มขึ้นก็อาจประเมินว่าควรจะเริ่ม โครงการอีกครงั้ หรือไม่ 2. ประเมินเพ่ือศึกษาความเหมาะสมของโครงการ โดยเป็นการตรวจสอบว่าจาเป็นต้อง จัดทาโครงการหรือไม่ ถ้าจะทามีความเป็นไปได้หรือความพร้อมของทรัพยากร หรือปัจจัยนาเข้าแค่ไหน สภาพแวดล้อมตา่ ง ๆ เอ้อื หรอื เป็นอุปสรรคหรอื ไมอ่ ยา่ งไร 3. ประเมินเพ่อื หาสารสนเทศในการตัดสินใจวางแผน สารสนเทศที่ได้จากการประเมินก่อน ดาเนินโครงการจะมีประโยชน์ในการตัดสินใจวางแผนเก่ียวกับการจัดสรรทรัพยากรต่างๆ ให้เหมาะสมเพียงพอ อันจะเอื้อตอ่ ความสาเร็จของโครงการถ้าจะนาโครงการไปดาเนนิ การจรงิ การประเมนิ ระหวา่ งดาเนนิ โครงการ ลกั ษณะของการประเมนิ ระหวา่ งดาเนินโครงการ เปน็ การประเมนิ ในระหว่างที่โครงการดาเนินการอยู่ เพื่อหาข้อมูลมาตัดสินใจปรับปรุง เปลี่ยนแปลงการปฏิบัติการโครงการในระยะต่อไปให้บรรลุวัตถุประสงค์และมี ประสิทธิภาพสูงสุด ซ่ึงมีลักษณะสาคัญ คือ เป็นการประเมินขณะดาเนินโครงการ เพ่ือศึกษากระบวนการ ดาเนินงาน มุ่งนาข้อมูลมาใช้ประกอบการตัดสินใจ ปรับปรุงกิจกรรม และตรวจสอบความก้าวหน้าตาม วัตถุประสงคข์ องโครงการ ซ่ึงมสี าระโดยสรปุ ดังน้ี (สุพกั ตร์ พิบลู ยแ์ ละกานดา นาคะเวช, 2545:119) 1. ประเมินในขณะท่ีโครงการดาเนินอยู่ ซ่ึงอาจเป็นการดาเนินโครงการครั้งแรกหรือเป็น โครงการตอ่ เนอื่ ง หรือโครงการประจาแตล่ ะปีงบประมาณ ตามระยะเวลาเป็นช่วงๆ เช่น โครงการฝึกอบรมเป็นรุ่น ๆ ตามหลกั สตู รต่าง ๆ ซึง่ มีแนวโน้มจะดาเนินการต่อไปเร่ือย ๆ โอกาสจะยุติโครงการมีน้อย การประเมินจึงเป็น การประเมนิ ความกา้ วหนา้ 2. ประเมินเพื่อศึกษากระบวนการดาเนินงานตามโครงการ ซ่ึงเป็นการตรวจสอบว่า กิจกรรมต่างๆ เป็นไปตามแผนหรือไม่ ท้ังในระยะเวลา งบประมาณ เป้าหมาย ปัญหาต่างๆ เพื่อนาผลมา ปรับปรงุ กระบวนการดาเนินงานในระยะหรือชว่ งตอ่ ๆ ไป 3. ประเมินเพ่ือหาสารสนเทศประกอบการตัดสินใจ สารสนเทศที่ได้จากกระบวนการ ดาเนินงานจะนาไปสู่การปรับปรุงการดาเนินงานเองและส่วนที่เก่ียวข้องอื่นๆ ได้ เช่น รายละเอียดต่างๆ ของ โครงการ ความพร้อมและปจั จยั ท่ีเกยี่ วขอ้ งกับโครงการ เปน็ ต้น รายงานการประเมนิ โครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกิจกรรมพฒั นาทักษะการรู้หนังสือเพ่อื การเรยี นร้ตู ลอดชีวิต สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
20 4. ประเมินเพื่อเน้นตรวจสอบ ความก้าวหน้าของผลการดาเนินโครงการ นอกจากจะ ประเมินตามขอ้ 2 แลว้ จะมีการตรวจสอบถึงผลที่จะได้ว่ามีแนวโน้มเป็นอย่างไร โดยอาจตรวจสอบทั้งเชิงปริมาณ และคุณภาพเพือ่ ปรับการดาเนินงานใหเ้ อ้ือต่อความสาเรจ็ ของโครงการ การประเมินเมอ่ื สนิ้ สดุ โครงการ ลักษณะของการประเมินเม่ือส้ินสุดโครงการ เป็นการประเมินหลังจากโครงการสิ้นสุดแล้ว เพ่ือ ศกึ ษาผลการดาเนินโครงการว่ามปี ระสทิ ธิภาพประสิทธิผลหรือผล ทง้ั ทางตรงทางอ้อมอย่างไร สารสนเทศที่ได้จึง เน้นใชต้ ดั สินใจ เลิก หยุด หรอื ดาเนินการต่ออยา่ งต่อเน่อื ง หรอื ดาเนินการใหมใ่ นโอกาสต่อไป ลักษณะสาคัญของ การประเมินผลโครงการมสี าระโดยสรุปดงั นี้ 1. ประเมินเมื่อโครงการสิ้นสุด ซ่ึงอาจเป็นส้ินสุดโครงการตามระยะเวลาท่ีกาหนดหรือ ส้ินสุดระยะช่วงต่อตามปีงบประมาณ เช่น โครงการติดตามการทางานของนักศึกษาที่สาเร็จการศึกษาแต่ละ ปีงบประมาณหรือโครงการพัฒนาศักยภาพกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมือง โดยการให้ทุนนักศึกษาเข้าศึกษาตาม หลักสูตรประกาศนยี บัตรบัณฑติ กองทนุ หมู่บ้านและชมุ ชนเมอื ง 2. ประเมินเพ่ือมุ่งศึกษาผลการดาเนินงานโครงการ ซ่ึงจะตรวจสอบว่าผลต่างๆ ที่ได้เป็นไปตามวัตถุประสงค์โครงการหรือไม่ มีผลลัพธ์มีผลกระทบท้ังทางบวกทางลบอย่างไร มปี ระสิทธิภาพหรอื ความคมุ้ ค่าเพียงใด เพอ่ื ให้ไดข้ อ้ สรุปผลการดาเนนิ งานของโครงการ 3. ประเมินเพื่อตัดสินอนาคตโครงการ โดยพิจารณาว่าจะเลิก หยุด ดาเนินการโครงการ ต่อไป หรือขยายโครงการ สารสนเทศท่ีได้จากการสรุปจะนามาประกอบการตัดสินใจของผู้บริหารและผู้เกี่ยวข้อง ว่าจะเลกิ หยดุ ไว้ช่ัวคราว ดาเนนิ การต่อโดยอาจปรบั ลด เพม่ิ ขยาย ฯลฯ โครงการ จากท่ีกล่าวมาถึงประเภทของการประเมินโครงการ สรุปได้ว่าในการประเมินโครงการสามารถ ประเมินได้ตั้งแต่ ก่อนดาเนินโครงการ ซึ่งต้องทาก่อนเริ่มโครงการ โดยประเมินในประเด็นท่ีสาคัญคือ ความ ต้องการจาเป็น ความพร้อม ความเป็นไปได้ และทรัพยากรท่ีเหมาะในการจัดทาโครงการ ระหว่างดาเนิน โครงการซึ่งเป็นการนาโครงการสู่การปฏิบัติ โดยประเมินในประเด็นที่สาคัญคือ ประเมินกระบวนการ ความก้าวหน้าของโครงการ และประเมินเม่ือส้ินสุดโครงการ ต้องทาเม่ือโครงการสิ้นสุดแล้ว โดยประเมินใน ประเดน็ ผลผลิต/ผลลพั ธ์ และผลกระทบ 5. ขั้นตอนการประเมินโครงการ การประเมนิ โครงการมีขนั้ ตอนเช่นเดียวกับการประเมินสิ่งอ่ืน ๆ ซ่ึงในท่ีนี้เห็นว่าควรเป็น 8 ข้ันตอน ไม่ว่าจะเป็นการประเมินก่อนระหว่าง หรือส้ินสุดโครงการก็ตาม และถ้ามีการประเมินงานประเมินโครงการด้วยก็ จะเป็น 9 ขั้นตอน คือ เป็นการตรวจสอบผลการประเมินนั่นเองในข้ันตอนต่างๆ ท้ัง 8 ขั้นตอน อาจมีการ ปรับเปล่ียนให้เหมาะสมได้ เช่น บางข้ันตอนอาจมีรายละเอียดแตกต่างกันบ้างตามลักษณะของโครงการที่จะ รายงานการประเมนิ โครงการพฒั นาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจดั กิจกรรมพัฒนาทกั ษะการรู้หนังสือเพอ่ื การเรียนรู้ตลอดชวี ิต สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
21 ประเมินและปัจจัยอื่นๆ บางข้ันตอนก็มีความเช่ือมโยงสัมพันธ์กันบางข้ันตอนก็อาจยุบรวมกันได้ บางข้ันตอนก็ อาจสลับกันได้ ฯลฯ เป็นต้น เพียงแต่ปรับให้เป็นการประเมินโครงการ สาหรับสาระโดยสรุปของข้ันตอนท้ัง 8 มดี งั น้ี 1. การศกึ ษาแนวคดิ การประเมนิ และศึกษาวเิ คราะหโ์ ครงการพรอ้ มทั้งขอ้ มลู ท่เี กีย่ วข้อง การจะประเมินส่ิงใดหรือประเมินโครงการ ผู้ประเมินต้องศึกษาแนวคิดการประเมินโครงการและ สาระที่เกี่ยวข้อง หลังจากน้ันก็ต้องศึกษาวิเคราะห์โครงการท่ีจะประเมินและแหล่งข้อมูล อ่ืนๆ ท้ังจากเอกสาร บุคคลท่ีเก่ียวข้อง ฯลฯ ท้ังนี้เพื่อให้ได้ข้อสรุปนาไปกาหนดเป็นวัตถุประสงค์หรือประเด็นการประเมิน และพัฒนา ตวั ชี้วดั ในขน้ั ตอนต่อไป 2. การกาหนดวัตถปุ ระสงคห์ รือประเดน็ การประเมินและตวั ชีว้ ัด ในข้ันตอนน้ีนาผลสรุปจากการศึกษาของข้ันตอนที่ 1 มากาหนดวัตถุประสงค์ หรือประเด็นการ ประเมนิ เมื่อไดว้ ัตถุประสงค์หรือประเด็นการประเมินท่ีชัดเจน คงท่ีแล้ว ก็จะเป็นตัวตั้งให้นาไปพัฒนาตัวชี้วัด ซ่ึง วัตถุประสงค์หรือประเด็นการประเมินอาจได้จากวัตถุประสงค์โครงการรูปแบบการประเมินความต้องการของผู้ใช้ ผลการประเมิน การกาหนดวัตถุประสงค์ หรือประเด็นการประเมิน ถ้าจะให้สะดวกรวดเร็วแบบอาหารก่ึงสาเร็จรูป ก็สามารถใช้รปู แบบการประเมินที่กาหนดประเด็นการประเมินมาให้แล้วก็ได้ เช่น รูปแบบ CIPP และรูปแบบของ Kirkpatrick เป็นต้น แต่ก็ต้องประเมินให้ครบตามข้อกาหนดของรูปแบบ คล้ายกับต้องปฏิบัติตามข้อกาหนดของ รูปแบบ คล้ายกับต้องปฏิบัติตามกฎระเบียบ หรือกฎหมายท่ีกาหนดเข้าทานองง่ายตอนแรกแต่อาจยุ่งยากตอน หลัง ซง่ึ จากประสบการณพ์ บวา่ นกั ประเมนิ ทีช่ านาญมักจะไม่ใชร้ ูปแบบการประเมินเพราะจะทาให้มีความยืดหยุ่น น้อย เม่ือได้วัตถุประสงค์หรือประเด็นการประเมินแล้วก็จะใช้เป็นกรอบในการเลือกพัฒนาหรือสร้างตัวชี้วัด ซึ่งในทางปฏิบัติตัวช้ีวัดสาหรับการประเมินโครงการยังมีไม่เพียงพอ หรือไม่ตรงกับโครงการท่ีจะประเมิน ผู้ประเมิน จะต้องพัฒนาด้วยการปรับให้สอดคล้องกับโครงการที่จะประเมินหรือสร้างขึ้นใหม่ ซึ่งตัวช้ีวัดท่ีได้จะเป็นตัวต้ังในการ กาหนดเกณฑ์ค่าน้าหนัก (ถ้ามี) แหล่งข้อมูล เคร่ืองมือและการวิเคราะห์ข้อมูล ดังนั้นถ้าตัวชี้วัดไม่ชัดเจนพอก็จะ ส่งผลต่อการเตรียมงานในข้ันต่อไปได้ บางครงั้ ตอ้ งกลับมาปรับตัวช้ีวัดใหมก่ ็มี 3. การกาหนดเกณฑ์และคา่ น้าหนกั (ถา้ ม)ี คาว่าเกณฑ์ในท่ีน้ี หมายถงึ เกณฑก์ ารตัดสิน ส่วนคา่ น้าหนัก หมายถึงระดับความสาคัญของประเด็น การประเมินและตัวชี้วัด ซึ่งยิ่งเกณฑ์มีความละเอียดและค่าน้าหนักสอดคล้องกับสภาพโครงการเท่าไร สารสนเทศจากการประเมินก็ย่ิงครอบคลุมชัดเจนมากข้ึนเท่านั้น แม้ว่าต้องแลกกับความยุ่งยากบ้างก็ตาม รายงานการประเมนิ โครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกจิ กรรมพฒั นาทกั ษะการรู้หนังสือเพ่ือการเรยี นรตู้ ลอดชวี ติ สาหรับประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
22 เช่นเดียวกับความละเอียดของจอภาพ เครื่องรับโทรทัศน์ โทรศัพท์ หรือจอคอมพิวเตอร์ ท่ีมีรายละเอียดเป็น พกิ เซล(Pixel) ย่ิงจานวนพิกเซลมากกย็ ่งิ ชัดมากแตร่ าคาก็สงู ข้นึ ในการกาหนดเกณฑ์และค่าน้าหนักน้ัน อาจแยกได้เป็น 4 ระดับ เรียงตามลาดับความละเอียดจาก น้อยไปหามาก คือ ต้ังแต่ไม่กาหนเกณฑ์ตัดสินเลย มีแต่เกณฑ์ในการตัดสินเพียง 2 ระดับ คือ ผ่านกับไม่ผ่าน มเี กณฑต์ ดั สินเพียง 2 ระดับ และกาหนดคา่ นา้ หนักของตัวชี้วดั และสดุ ท้ายคือเกณฑ์ตัดสินมากกว่า 2 ระดับ และ มีค่าน้าหนกั 4. การกาหนดกรอบแนวคิดและขอบเขตการประเมิน เม่ือได้วัตถุประสงค์หรือประเด็นการประเมิน ตัวช้ีวัด เกณฑ์ และค่าน้าหนัก (ถ้ามี) แล้วนามา รวมกันเป็นกรอบแนวคดิ การประเมิน ซึ่งอย่างนอ้ ยต้องมอี งค์ประกอบที่สาคัญ คือ ประเด็นการประเมินกับตัวชี้วัด ถา้ จะใหล้ ะเอยี ดยงิ่ ขนึ้ ก็กาหนดเกณฑ์และค่านา้ หนกั โดยเกณฑอ์ าจจะกาหนดไว้มากกวา่ 2 ระดบั จากสาระหรือองค์ประกอบสาคัญของกรอบแนวคิดของการประเมิน จะนาไปสู่การกาหนดขอบเขต การประเมนิ ทสี่ อดคล้องกับกรอบแนวคิด เกี่ยวกับกลุ่มผู้ให้ข้อมูล เครื่องมือท่ีใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล และอาจ กาหนดองคป์ ระกอบอื่น ๆ เชน่ พื้นท่ี เวลา และแนวทางการเก็บข้อมลู ฯลฯ เพ่มิ เตมิ ได้ตามตอ้ งการ 5. การสร้างและพฒั นาเครอื่ งมอื เกบ็ ขอ้ มูล การประเมนิ ต้องตดั สนิ ใจผลจากสารสนเทศที่เก็บมาได้ โดยใชเ้ ครื่องมอื ตา่ ง ๆ ตามตัวชี้วัดท่ีกาหนด ไว้ ซึ่งโครงการแต่ละโครงการจะมีลักษณะเฉพาะและมีความแตกต่างกันมากจึงยากที่จะใช้เคร่ืองมือของผู้ท่ีสร้าง หรอื พฒั นาไว้ได้ อยา่ งนอ้ ยก็ต้องนามาปรับบ้าง ยกเว้นเครื่องมือทางวิทยาศาสตร์ที่มีมาตรฐานเหมือนกันมาปรับ ใช้ได้เลย ส่วนเคร่ืองมือทางสังคมศาสตร์ เช่น แบบสอบ แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์แบบสังเกต มักจะต้อง ปรับหรือสรา้ งใหมเ่ สมอ เมอ่ื สร้างแล้วถา้ เป็นไปได้กค็ วรพฒั นาหาคุณภาพของเคร่ืองมือด้วย 6. การเกบ็ รวบรวมขอ้ มลู การเตรียมปฏิบัติการประเมิน ตามข้ันตอนท่ี 1 – 5 เป็นการศึกษาและเตรียมการจะประเมิน ส่วน ข้ันตอนน้ีเป็นการเริ่มปฏิบัติจริงในภาคสนาม โดยการเก็บรวบรวมข้อมูลด้วยวิธีการต่างๆ เช่น สอบถาม สัมภาษณ์ สังเกต ถ้าเป็นกรณีข้อมูลเชิงคุณภาพก็อาจใช้เทคนิคต่าง ๆ เพ่ิมเติม เช่น การสัมภาษณ์กลุ่มแบบ เจาะจง (Focus Group Interview) และการสงั เกตแบบมีส่วนรว่ ม (Participant Observation) 7. การวเิ คราะห์ข้อมลู การวิเคราะห์ข้อมูลในการประเมินโครงการจะง่ายกว่าการวิจัย เพราะมักจะใช้สถิติพื้นฐานง่าย ๆ เช่น จานวนนับ ความถ่ี ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน อาจจะมีท่ียากข้ึนบ้างก็คือสถิติท่ีใช้ ทดสอบ ซึ่งมักจะเป็นการทดสอบที (t-test) และสถติ ทิ ใ่ี ชห้ าคุณภาพเคร่ืองมือ เชน่ การหาค่าความเที่ยงตรงโดยใช้ สตู ร KR-20 หรือสูตรอลั ฟา ของครอนบคั (Cronbach) เปน็ ต้น รายงานการประเมนิ โครงการพัฒนาศกั ยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกจิ กรรมพัฒนาทกั ษะการรหู้ นงั สอื เพ่อื การเรยี นรู้ตลอดชวี ติ สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
23 8. การเขียนรายงานการประเมนิ รายงานการประเมินโครงการท่สี มบรู ณ์ จะมโี ครงสร้างคลา้ ยกบั รายงานการวิจัยหรอื วิทยานิพนธ์ คือ มีส่วนนา ส่วนท่ีเป็นเนื้อหา 5 บท และส่วนท้าย ซึ่งจะเป็นภาคผนวกต่างๆ ข้อแตกต่างท่ีสาคัญก็คือ การ รายงานการประเมินจะเสนอแก่ผู้เกี่ยวข้องกับโครงการมากกว่าเผยแพร่แก่บุคคลหรือหน่วยงานทั่วไป เหมือนกับ รายงานการวิจัยหรือวิทยานิพนธ์ นอกจากน้ีการเขียนรายงานการประเมินจะต้องอาศัยความสามารถทั้งศาสตร์ และศิลป์เข้าช่วย เพื่อจูงใจหรือโน้มน้าวให้ผู้เก่ียวข้องนาผลการประเมินไปใช้จริง อย่างไรก็ตามในกรณีโครงการ ขนาดเล็กหรือมีความเร่งด่วนอาจเขียนรายงานการประเมินโครงการโดยสรุป ไม่ต้องมีโครงสร้างสมบูรณ์ เช่นเดียวกับ การวจิ ัยชน้ั เรียนท่ีอนโุ ลมให้เขียนหน้าเดียว หรือเพียง 5 – 10 หนา้ ก็ได้ 4. งานวิจัยท่เี กีย่ วข้อง เพ็ญนภา กุลวงศ์ (2560 : 45-54) ได้ศึกษาการประเมินโครงการพัฒนาความรู้ด้านการวัดและ ประเมินผลของครูวิทยาศาสตร์ระดับประถมศึกษา การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินโครงการพัฒนา ความรู้ด้านการวัดและประเมินผลของครูวิทยาศาสตร์ ระดับประถมศึกษา โดยใช้แนวคิดของ เคิร์ก แพทริค (Kirkpatrick) 4 ระดับ ได้แก่ การประเมินกิริยา (Reaction) การประเมินการเรียนรู้ (Learning) ประเมิน พฤติกรรม (Behavior) และ การประเมินผลลัพธ์ที่เกิดต่อองค์กร (Results) ตัวอย่างที่ใช้ในการประเมิน คือ ครู วทิ ยาศาสตร์ระดับประถมศึกษา จานวน 8 คน เครือ่ งมอื ท่ีใชใ้ นการประเมิน คอื แบบสัมภาษณ์ จานวน 5 ข้อ การ วิเคราะห์ข้อมูลใช้การวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) การวิจัยพบว่า ผู้เข้าอบรมมีความเข้าใจเพิ่มมากขึ้น รู้จักตัววิเคราะห์ชี้วัด และออกข้อสอบให้ตรงตามตัวชี้วัด รวมท้ังมีเทคนิคใหม่ๆ ที่จะนาไปปรับใช้ในการเรียนการ สอนเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพมากขึ้น เนื่องจาก เม่ือเข้ารับการอบรมทาให้มีความรู้เกี่ยวกับการออกข้อสอบที่ตรง ตามตัวช้ีวัดได้อย่างชัดเจนมากข้ึน เนื่องจาก ในอดีตก่อนจะออกข้อสอบโดยเน้นการใช้ความจาเพียงอย่างเดียว และจะนาความรู้ท่ีได้ไปปรับใช้ในเร่ืองการเกณฑ์การให้คะแนนของแต่ละหน่วยชี้วัด การวัดแผนพัฒนาเกณฑ์การ จัดการเรียนการสอนในปีถัดไป การปรับวิธีการวัดและประเมินผลให้มีความหลากหลายสอดคล้องกับแนวการ วัดผลประเมินผล ซึ่งจะเป็นประโยชน์อย่างมากสาหรับการนาไปใช้จริง เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของ นักเรียน แต่การอบรมดังกล่าวควรมีระยะเวลาท่ีมากกว่าน้ีเน่ืองจากระยะเวลาท่ีจากัด ทาให้การฝึกปฏิบัติน้อย จงึ ต้องมีการพัฒนาอยา่ งตอ่ เน่ือง ธัญลักษณ์ มณีโชติ (2559 : 20-29) ได้ศึกษาการประเมินโครงการพัฒนาศักยภาพการจัดการเรียน การสอนของครูภาษาอังกฤษโดยใช้แนวคิดเคิร์กแพทริค มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินโครงการจัดการ การจัดการ เรียนการสอนของครู ตามแนวคิดเคิร์กแพทริค (Kirkpatrick) ใน 4 ด้าน คือ ด้านปฏิกิริยา ด้านการเรียนรู้ รายงานการประเมนิ โครงการพัฒนาศกั ยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจดั กิจกรรมพฒั นาทกั ษะการร้หู นงั สือเพอื่ การเรียนรู้ตลอดชีวิต สาหรับประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
24 ด้านพฤตกิ รรม และดา้ นผลลพั ธ์ โดยมกี ลุ่มตวั อย่างคือ ครูสอนวิชาภาษาอังกฤษท่ผี า่ นการคัดเลือกจากการทดสอบ ภาษาอังกฤษ จานวน 312 คน เครื่องมือท่ีใช้ประเมินคือ แบบสอบโครงการพัฒนาศักยภาพการจัดการเรียนการ สอนของครูภาษาอังกฤษโดยใช้แนวคิดของเคิร์กแพทริค จานวน 312 ฉบับ และแบบสัมภาษณ์จานวน 25 ฉบับ สถติ ทิ ี่ใชใ้ นการวเิ คราะหข์ อ้ มูลเชงิ ประมาณได้แก่ ค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ ค่าส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐานข้อมูลเชิงคุณภาพ วิเคราะห์ผลโดยใช้ การวิเคราะห์เน้ือหา (Content Analysis) ผลการประเมินพบว่า ในด้านปฏิกิริยา ด้านการ เรียนรู้ ดา้ นพฤติกรรม และด้านผลลพั ธ์ อยูใ่ นระดับมากทกุ ดา้ น ( X =4.23, 4.35, 4.15, 3.74 ตามลาดับ) มาเรียม นิลพันธ์ุ (2557 : 449-462) ได้ศึกษาการประเมินโครงการพัฒนาครูโดยการใช้กระบวนการ สร้างระบบพี่เล้ียงของสานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษากาญจนบุรี เขต 3 ผลการวิจัยพบว่า ผู้บริหาร สถานศึกษา ศึกษานิเทศก์ และครูสังกัดสานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษากาญจนบุรี เขต 3 หลังเข้ารวม โครงการมีผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนรู้ เรื่องงานวิจัยในชั้นเรียน สูงกว่าก่อนเข้าร่วมโครงการ อย่างมีนัยสาคัญทาง สถติ ิทีร่ ะดับ .05 ผ้เู ข้ารบั การอบรมมีความคิดเห็นต่อโครงการโดยรวมทุกด้านอยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ยของความ คดิ เห็นด้านมากท่ีสุด คือ ด้านวิทยากรและบรรยาย ความคิดเห็นที่มีต่อหลักสูตรการพัฒนาครูโดยใช้กระบวนการ สร้างระบบ พ่ีเลี้ยง (Coaching & Mentoring) พบว่าครูผู้เข้ารับการอบรมมีความคิดเห็นโดยภาพรวมอยู่ในระดับ มาก โดยมีค่าเฉล่ียของความคิดเห็นมากที่สุดคือ ความเหมาะสมของหลักสูตร คู่มือ ส่ือ และเอกสารประกอบการ ฝึกอบรมโดยเห็นว่า กระบวนการพัฒนาครูตามกระบวนการพ่ีเล้ียง (Coaching & Mentoring) มีความเหมาะสม มาก เนือ้ หาในการจดั อบรมดีมาก เพราะช่วยเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจให้ครู พัฒนาทักษะการวิจัยให้แก่ครู ครู ได้มีโอกาสพฒั นาตนเอง และนาความรทู้ ไี่ ด้ไปใชใ้ นการพัฒนากระบวนการเรียนการสอนได้จริง ผลการประเมินสร รถนะผู้บริหารสถานศึกษา และศึกษานิเทศก์ พบว่าโดยภาครวม อยู่ในระดับดีมาก ประเด็นท่ีมีค่าเฉล่ียของระดับ คุณภาพสูงสุด คือ เรื่องเก่ียวกับ ความเหมาะสมของ กลยุทธ์ แนวทาง วิธีการ รูปแบบ ระบบการเป็นพ่ีเลี้ยง (Coaching & Mentoring) ที่สามารถพัฒนาสมรรถนะการจัดการเรียนรู้ การวิจัยในชั้นเรียน ความคิดเห็นของ วิทยากรที่มีต่อโครงการพัฒนาครูโดยใช้กระบวนการสร้างระบบพ่ีเลี้ยง (Coaching & Mentoring) พบว่า การเตรียมเอกสารประกอบการอบรมดีเน้ือหาครบถ้วน สามารถทาได้ทันเวลาที่กาหนด แต่ผู้เข้ารับการอบรมมี ปัญหาและอปุ สรรคในการเขยี นรายงานการวิจยั ในชั้นเรียนแบบ 5 บท สิฎฐากร ชทู รพั ย์ (2556 : 215-224) ได้ศึกษาความพึงพอใจของผู้เข้ารับการอบรมโครงการพัฒนาอาชีพ ชุมชน ผลการศึกษา พบว่า ผู้เข้ารับการอบรมมีระดับความพึงพอใจโดยรวมและรายด้านอยู่ใน ระดับมาก ท้งั ด้านการ นาเนอื้ หาไปใช้ในการประกอบอาชีพ ด้านวิทยากรฝึกอบรม ด้านการจัดการ อบรม และเม่ือพิจารณา เป็นรายข้อพบว่าด้านการน าเน้ือหาไปใช้ในการประกอบอาชีพพบว่า ข้อ เนื้อหาการอบรมมีความเหมาะสมกับ ความรู้เดิมของผู้เข้ารับการอบรมมีระดับความพึงพอใจอยู่ใน ระดับน้อย ส่วนข้ออ่ืนๆผู้เข้ารับการอบรมมีความพึง พอใจอยู่ในระดับมาก และเมื่อเปรียบเทียบระดับ ความพึงพอใจพบว่า ผู้เข้ารับการอบรมจาแนกตามเพศ อายุ ระดับการศึกษา และหลักสูตรการ ฝึกอบรมพบว่า มีความแตกตา่ งอย่างมีนัยสาคญั ทางสถิตทิ ร่ี ะดบั 0.01 รายงานการประเมนิ โครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจดั กิจกรรมพฒั นาทกั ษะการรหู้ นงั สอื เพื่อการเรยี นรตู้ ลอดชีวิต สาหรับประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
25 สุนนั ท์ พชื พนั ธ์ไพศาล (2552 : บทคัดยอ่ ) ได้ศกึ ษาความพงึ พอใจต่อการเข้าอบรมโครงการส่งเสริมการ จัดการท่ีย่ังยืน ผลการวิจัยและการทดสอบสมมติฐานสามารถสรุปได้ ดังน้ี 1. กลุ่มตัวอย่างผู้เข้าอบรมโครงการ ส่งเสริมการจัดการที่ย่ังยืน ส่วนใหญ่เป็นผู้ชาย สถานภาพโสด อายุ น้อยกว่าหรือเท่ากับ 30 ปี การศึกษาระดับ ปริญญาตรี ประเภทของธุรกิจเป็น การผลิต ตาแหน่งในองค์กร เป็นตาแหน่งบริหาร สถานที่ต้ังของธุรกิจตั้งอยู่ใน เขตกรุงเทพและ ปริมณฑล และธนาคารที่ใช้บริการสินเช่ือ คือ ธนาคารกสิกรไทย 2. กลุ่มตัวอย่างผู้เข้าอบรม โครงการส่งเสริมการจัดการที่ย่ังยืน มีความคาดหวังต่อการเข้า อบรมโดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็น รายด้านพบว่า ด้านองค์ความรู้ ด้านประสบการณ์ ด้านการสร้างเครือข่ายทางธุรกิจ ด้านการบริการ ด้าน ความรู้สึก และด้านข้อมูลผลิตภัณฑ์ /บริการ ทางการเงิน อยู่ในระดับมาก 3. กลุ่มตัวอย่างผู้เข้าอบรมโครงการ สง่ เสรมิ การจดั การที่ย่ังยืน มีการรับรู้จรงิ ตอ่ การเข้า อบรมโดยรวมอยใู่ นระดบั มาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านพบว่า ด้านองค์ความรู้ ด้านประสบการณ์ ด้านการสร้างเครือข่ายทางธุรกิจ ด้านการบริการ ด้านความรู้สึก และด้าน ข้อมูลผลิตภัณฑ์/บริการ ทางการเงิน อยู่ในระดับมาก 4. ปัจจัยส่วนบุคคล ได้แก่ เพศ สถานภาพสมรส อายุ ระดับการศึกษาประเภทธุรกิจ ตาแหน่งงาน สถานท่ีต้ังของธุรกิจ และธนาคารท่ีใช้บริการแตกต่างกัน มีการรับรู้ จริงต่อการอบรม แตกต่างกันอย่างมีนัยสาคัญทางสถิติท่ีระดับ .05 4.1 ผู้เข้าอบรมที่มีเพศแตกต่างกันมีการ รับรู้จริงต่อการอบรม ด้านองค์ความรู้ และ ด้านความรู้สึกแตกต่างกัน ที่ระดับนัยสาคัญทางสถิติที่ระดับ .05 4.2 ผู้เข้าอบรมที่มีสถานภาพสมรสแตกต่างกันมีการรับรู้จริงต่อการอบรม ด้านการ บริการแตกต่างกัน ที่ระดับ นัยสาคัญทางสถิติท่ีระดับ .05 4.3 ผู้เข้าอบรมท่ีมีตาแหน่งงานแตกต่างกันมีการรับรู้จริงต่อการอบรม ด้าน องค์ ความรู้ ด้านการบริการ และด้านความรู้สึกแตกต่างกัน ที่ระดับนัยสาคัญทางสถิติท่ีระดับ .05 4.4 ผู้เข้าอบรมท่ีมีธนาคารที่ใช้บริการสินเชื่อแตกต่างกันมีการรับรู้จริงต่อการอบรม ด้านประสบการณ์ และด้าน ข้อมูลผลิตภัณฑ์/บริการทางการเงินแตกต่างกัน ที่ระดับนัยสาคัญทาง สถิติที่ระดับ .05 5. ผลการเปรียบเทียบ ความแตกตา่ งระหว่างความคาดหวงั และการรบั รจู้ รงิ ตอ่ การอบรม ไดแ้ ก่ ดา้ นองค์ความรู้ ด้านประสบการณ์ ด้าน การสรา้ งเครอื ข่ายทางธุรกจิ ด้านการบริการ ด้าน ความรู้สึก และด้านข้อ มูลผลิตภัณฑ์/บริการทางการเงิน พบว่า ผู้เข้าอบรมมีการคาดหวังต่อการ อบรมแตกต่างกับการรับรู้จากการอบรมท่ีได้รับจริง ในด้านองค์ความรู้ ด้าน ประสบการณ์ ด้านการ สร้างเครือขา่ ยทางธรุ กจิ ด้านความรู้สึก อย่างมีนยั สาคญั ที่ระดับ .01 และ .05 กล่าวคือ ผู้ เข้าอบรม ไม่พอใจ ส่วนในด้านการบริการและด้านข้อมูลผลิตภัณฑ์/บริการทางการเงิน พบว่า ผู้เข้าอบรมรู้สึก ประทับใจ 6. การรับรู้จากการอบรมที่ได้รับจริงมีความสัมพันธ์กับความคิดเห็นต่อหลักสูตรภายหลัง การอบรม โดยรวม อย่างมีนัยสาคัญทางสถิติท่ีระดับ .01 โดยตัวแปรท้ังสองมีความสัมพันธ์ไปใน ทิศทางเดียวกันในระดับ ปานกลาง รายงานการประเมนิ โครงการพัฒนาศกั ยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกจิ กรรมพัฒนาทกั ษะการรู้หนงั สอื เพ่อื การเรยี นรตู้ ลอดชีวติ สาหรับประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
26 สมหมาย เปียกถนอม. (2551 : บทคัดย่อ) ได้ศึกษาความพึงพอใจของนักศึกษาในการได้รับบริการจาก มหาวิทยาลัยราชภัฎนครปฐม ผลการวิจัย พบว่า 1) ด้านบริการวิชาการ อยู่ในระดับปานกลาง ค่าระดับความพึง พอใจเป็น 3.24 โดยเรียงจากมากไปหาน้อย คือ การลงทะเบียน การขอคาร้องเกี่ยวกับงานวิชาการ และการ ติดตามผลการเรียน 2) การบริการด้านกิจการนักศึกษา อยู่ในระดับปานกลาง ค่าระดับความพึงพอใจเป็น 3.28 โดยเรียงจากมากไปหาน้อย คือ การจัดกิจกรรมต่าง ๆ การจัดแข่งขันกีฬา และทุนการศึกษา 3) การบริการด้าน อาคารสถานท่ี อยู่ในระดับปานกลาง ค่าระดับความพึงพอใจเป็น 3.02 โดยเรียงจากมากไปหาน้อย คือ การใช้ ห้องเรียน การใช้ห้องน้า และการใช้สนามกีฬา โดยภาพรวมแล้วความพึงพอใจของนักศึกษาในการได้รับบริการ จากมหาวทิ ยาลัยราชภัฎนครปฐม อย่ใู นระดบั ปานกลาง คา่ ระดับความพึงพอใจเปน็ 3.18 รายงานการประเมินโครงการพฒั นาศกั ยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกิจกรรมพัฒนาทกั ษะการร้หู นงั สอื เพื่อการเรยี นรตู้ ลอดชวี ิต สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
27 บทท่ี 3 วิธกี ารประเมนิ โครงการ การประเมนิ โครงการ พัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ด้านการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสือเพื่อการ เรียนรู้ตลอดชีวิตของประชาชนเขตภาคตะวันออก ดังน้ี 1. ประชากรและกล่มุ ตัวเอยา่ ง 2. เครื่องมอื ที่ใช้ในการเก็บขอ้ มูล 3. การวเิ คราะห์ข้อมลู 4. สถติ ิทใ่ี ช้ในการวิเคราะห์ขอ้ มลู 5. กรอบการประเมนิ โครงการ 1. ประชากรและกล่มุ ตัวอย่าง การประเมินน้ีใช้กลุ่มผู้เข้ารับการอบรมโครงการ พัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ด้านการจัดกิจกรรม พัฒนาทักษะการรู้หนังสือเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิตของประชาชนเขตภาคตะวันออก เป็นครูอาสาสมัคร กศน. และครู ตาแหน่งอื่น ๆ ในสังกัด สานักงาน กศน. เขตภาคตะวันออก จานวน 50 คน เป็นกลุ่มประชากร จาแนก ตามหน่วยงาน ดังน้ี ท่ี สานกั งาน กศน.จงั หวดั จานวน (คน) 1 สานักงาน กศน.จังหวัดจนั ทบุรี 6 2 สานักงาน กศน.จังหวดั ชลบุรี 6 3 สานกั งาน กศน.จงั หวดั ฉะเชิงเทรา 6 4 สานกั งาน กศน.จงั หวดั นครนายก 6 5 สานกั งาน กศน.จังหวดั ปราจีนบุรี 7 6 สานกั งาน กศน.จงั หวัดตราด 6 7 สานักงาน กศน.จังหวดั ระยอง 6 9 สานกั งาน กศน.จงั หวดั สระแก้ว 6 10 สถาบัน กศน.ภาคตะวนั ออก 1 50 รวม รายงานการประเมินโครงการพฒั นาศกั ยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจดั กจิ กรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสือเพอ่ื การเรยี นรูต้ ลอดชวี ิต สาหรับประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
28 2. เคร่ืองมือท่ใี ชใ้ นการเก็บขอ้ มูล การประเมินน้ผี ูป้ ระเมนิ ไดอ้ อกแบบเครอื่ งมอื ในการเก็บข้อมลู 2 ชนดิ ดงั น้ี 1. แบบทดสอบความร้กู ่อนการอบรมและหลงั การอบรม 2. แบบประเมินความพึงพอใจ สาหรับเคร่ืองมือในการเก็บข้อมูลดังกล่าวผู้ประเมินได้ออกแบบโดยใช้วิธีการสร้างแบบทดสอบ ความรูก้ ่อนการอบรมและหลังการอบรม จานวน 20 ข้อ และแบบประเมนิ ความพึงพอใจ ลกั ษณะคาถามเป็นแบบ ประเมินคา่ (Rating Scale) โดยแตล่ ะคาถามจะมีค่าคาตอบใหเ้ ลอื ก 5 ระดับ คือ มากที่สุด มาก ปานกลาง น้อย น้อยท่ีสุด (บุญชุม ศรีสะอาด, : ) โดยสร้างแบบทดสอบและแบบประเมินวามพึงพอใจในระบบ Google Form และนาส่งลิงค์แบบประเมินทั้ง 2 ชนิด เข้าในกลุ่ม Line เพ่ือให้ผู้เข้ารับการอบรมทาแบบทดสอบก่อนการอบรม และหลงั การอบรม และแบบประเมินความพงึ พอใจผา่ นโทรศัพทเ์ คล่ือนท่ี (Smart Phone) ของตนเอง 3. การวเิ คราะหข์ ้อมลู 1. การวเิ คราะหข์ อ้ มูลแบบทดสอบก่อนอบรมและหลังการอบรม ผู้ประเมินได้นาผลคะแนนการทดสอบก่อนอบรมและหลังอบรมมาวิเคราะห์การเปรียบเทียบความ แตกตา่ งของคะแนนเฉล่ีย 2 กลุ่มที่มีความสัมพันธ์กัน (ไม่อิสระจากกัน) คนกลุ่มเดียวแต่มีการทดสอบสองคร้ัง คือ การทดสอบก่อนอบรมและทดสอบหลังอบรม โดยหาค่าเฉลี่ย ( X ) ค่าส่วนเบ่ียงมาตรฐาน (S.D.) และใช้สถิติแจก แจงแบบ t – test แบบ Dependent Sample กาหนดนัยสาคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (ชูศรี วงศ์รัตนะ,2553 : 176) 2. การวเิ คราะห์ขอ้ มลู แบบประเมินความพึงพอใจ ผปู้ ระเมินได้นาข้อมูลการประเมินความพึงใจจากผู้เข้ารับการอบรมมาวิเคราะห์โดยการหาค่าเฉลี่ย ( X ) ค่าส่วนเบี่ยงมาตรฐาน (S.D.) แล้วนาค่าเฉลี่ยมาเทียบกับเกณฑ์การประเมิน (บุญชม ศรีสะอาด, 2535 : 67) ดังน้ี ค่าเฉลยี่ เทา่ กับ 4.50 – 5.00 หมายถงึ มีความความพงึ พอใจระดับมากทส่ี ดุ คา่ เฉลี่ยเท่ากับ 3.50 – 4.49 หมายถงึ มคี วามความพึงพอใจระดบั มาก คา่ เฉลี่ยเทา่ กบั 2.50 – 3.49 หมายถงึ มคี วามความพงึ พอใจระดับปานกลาง คา่ เฉลย่ี เทา่ กบั 1.50 – 2.49 หมายถึง มีความความพงึ พอใจระดับน้อย คา่ เฉลย่ี เท่ากับ 1.00 – 1.49 หมายถึง มีความความพงึ พอใจระดบั น้อยทีส่ ุด รายงานการประเมินโครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจดั กจิ กรรมพฒั นาทกั ษะการรหู้ นังสือเพ่ือการเรยี นรตู้ ลอดชวี ติ สาหรับประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
29 4. สถิตทิ ใ่ี ช้วเิ คราะหข์ ้อมูล 1. สถติ ิบรรยาย 1.1 ความถี่ (Frequency) 1.2 ร้อยละ (Percentage) ใชส้ ตู รดังน้ี (บุญชม ศรสี ะอาด, 2545 : 104) สูตร P f 100 N เม่อื P แทน ร้อยละ f แทน ความถ่ีทต่ี ้องการแปลงใหเ้ ปน็ รอ้ ยละ N แทน จานวนกลุ่มตัวอยา่ ง 1.3 ค่าเฉลย่ี (arithmetic Mean) ใช้สตู รดังน้ี (บญุ ชม ศรสี ะอาด, 2545 : 105) สตู ร X= x N เมอื่ X แทน ค่าเฉลยี่ x แทน ผลรวมของคะแนนท้ังหมดในกลุ่ม N แทน จานวนกลุ่มตวั อยา่ ง 1.4 สว่ นเบีย่ งเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ใช้สูตร ดังนี้ (บุญชม ศรีสะอาด, 2545 : 106) สูตร S.D. = NX2 (X)2 เมื่อ S.D. N(N 1) แทน สว่ นเบ่ียงเบนมาตรฐาน X แทน คะแนนแต่ละตวั N แทน จานวนกลุม่ ตัวอย่าง แทน ผลรวม การหาค่าระดับความพึงพอใจของผู้เข้ารับการอบรม ใช้สถิติหาค่าเฉลี่ย ( X ) และความเบี่ยงเบน มาตรฐาน S.D. รายงานการประเมินโครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกจิ กรรมพฒั นาทกั ษะการรูห้ นังสอื เพ่อื การเรียนร้ตู ลอดชวี ิต สาหรับประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
30 2. สถติ ิอ้างองิ แจง t – test แบบ Dependent Samples ดงั น้ี t D ; df = n-1 N D2 D2 N 1 เม่อื t แทน ค่าสถติ ิทใ่ี ชใ้ นการพิจารณาใน t – distribution D แทน ความแตกต่างของคะแนนแต่ละคู่ N แทน จานวนกลุ่มตวั อย่าง D แทน ผลรวมทั้งหมดของผลต่างของคะแนนก่อนและหลังการอบรม D2 แทน ผลรวมของกาลงั สองของผลต่างของคะแนนก่อนและหลังอบรม 5. กรอบการประเมนิ โครงการ การประเมินโครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ด้านการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสือเพื่อการ เรียนรู้ตลอดชีวิตของประชาชนเขตภาคตะวันออก คร้ังน้ี ใช้วิธีการกาหนดกรอบการประเมินโครงการตาม แนวคิดของ พงษเ์ ทพ จริ ะโร (2556 : 25-35) วตั ถุประสงค์การประเมิน ตวั ชว้ี ดั เครอ่ื งมอื วดั แหลง่ ข้อมลู การวิเคราะห์ เกณฑ์การประเมิน 1. เพ่ือประเมนิ ความรู้ ผเู้ ขา้ รบั การอบรม แบบทดสอบ ผเู้ ข้ารับการ ร้อยละ >ร้อยละ 80 ก่อน-หลงั การ อบรม X / S.D. X กอ่ นการอบรม ความเข้าใจผู้รบั การ มคี วามรู้ความ อบรม อบรม เข้าใจเพิ่มขน้ึ > หลงั การอบรม T-Test นยั สาคัญท่รี ะดับ .05 2. เพอ่ื ประเมนิ ความพึง ผเู้ ข้ารบั การอบรม แบบประเมิน ผเู้ ขา้ รบั การ ร้อยละ 80 > รอ้ ยละ 80 พอใจผรู้ ับการอบรม มีความพึงพอใจ ความพึงพอใจ อบรม X / S.D. X > 3.50 ระดับด/ี มากขนึ้ ไป รายงานการประเมนิ โครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกจิ กรรมพัฒนาทักษะการรูห้ นงั สอื เพื่อการเรยี นรู้ตลอดชีวิต สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
31 บทที่ 4 ผลการประเมนิ โครงการ จากการประเมนิ โครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ด้านการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสือเพื่อ การเรียนรู้ตลอดชีวิตของประชาชนเขตภาคตะวันออก ระหวา่ งวันที่ 29- 31 พฤษภาคม 2562 ณ โรงแรมสตาร์ อาเภอเมือง จังหวัดระยอง มีกลุ่มเป้าหมายเป็น ครู อาสาสมัคร กศน. และครู ตาแหน่งอื่น ๆ เขตภาคตะวันออก จานวน 50 คน มผี ลการประเมนิ ดังนี้ ตอนท่ี 1 ผลการทดสอบความรู้กอ่ นการอบรมและหลังการอบรม ตอนท่ี 2 ผลการประเมินความพึงพอใจ 2.1 ข้อมลู ทั่วไปผตู้ อบแบบประเมิน 2.2 การประเมินความพึงพอใจ สญั ลักษณ์ในการวิเคราะห์ข้อมลู X แทน ค่าเฉล่ีย S.D แทน ค่าส่วนเบีย่ งเบนมาตรฐาน N แทน ประชากรทั้งหมด D แทน ความแตกต่างของคะแนนก่อนอบรมและหลังอบรม D2 แทน ความแตกตา่ งกาลังสองของคะแนนก่อนอบรมและหลังอบรม t แทน ค่าสถติ ิการเปรียบเทียบคะแนนก่อนอบรมและหลังอบรม ตอนท่ี 1 ผลการทดสอบความรกู้ ่อนการอบรมและหลงั การอบรม ตาราง 1 คะแนนการทดสอบความร้กู ่อนอบรมและหลงั การอบรม (คะแนนเต็ม 20 คะแนน) คนท่ี คะแนนกอ่ นการอบรม คะแนนหลังการอบรม D D2 (Pre-Test) (Post-Test) 1 1 18 19 1 16 16 2 16 20 4 9 121 3 16 20 4 64 4 17 20 3 59 20 11 6 12 20 8 รายงานการประเมนิ โครงการพฒั นาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกจิ กรรมพฒั นาทักษะการรหู้ นังสือเพอ่ื การเรียนรู้ตลอดชวี ิตสาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
คนที่ คะแนนกอ่ นการอบรม คะแนนหลงั การอบรม D 32 (Pre-Test) (Post-Test) 5 D2 2 7 12 17 0 25 5 4 8 17 19 2 0 6 25 9 17 17 5 4 7 36 10 14 19 6 25 5 49 11 18 20 4 36 1 25 12 13 19 4 16 1 1 13 14 19 2 16 4 1 14 13 20 3 4 5 16 15 12 18 2 9 1 25 16 15 20 7 4 3 1 17 15 19 5 49 5 9 18 15 16 1 25 4 25 19 16 20 2 1 16 20 19 20 4 21 18 20 22 16 20 23 15 18 24 14 19 25 15 17 26 16 17 27 13 20 28 17 20 29 14 19 30 14 19 31 19 20 32 16 20 33 15 17 รายงานการประเมินโครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจดั กิจกรรมพฒั นาทักษะการร้หู นงั สอื เพอ่ื การเรียนรตู้ ลอดชวี ติ สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
33 คนที่ คะแนนกอ่ นการอบรม คะแนนหลงั การอบรม D D2 (Pre-Test) (Post-Test) 2 4 3 9 34 18 20 4 16 5 25 35 17 20 2 4 6 36 36 16 20 5 25 5 25 37 15 20 2 4 3 9 38 17 19 10 100 8 64 39 11 17 2 4 4 16 40 15 20 -1 0 3 9 41 14 19 4 16 42 18 20 43 17 20 44 8 18 45 12 20 46 16 18 47 15 19 48 15 14 49 17 20 50 16 20 ตาราง 2 ค่าเฉล่ีย ส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐาน ค่าสถิติทดสอบ T-Test แบบ Dependent Samples กาหนดระดบั นัยสาคัญทางสถิติ .05 ของการทดสอบการเปรียบเทียบคะแนนก่อนอบรมและหลังการอบรม การทดสอบ X S.D. D S.D.D t Sig.(1-tailed) ก่อนอบรม 15.14 2.36 หลังอบรม 19.04 1.34 3.90 2.41 11.44* 0.0000 จากตาราง 2 พบว่า การทดสอบความรู้ก่อนการอบรมและหลังการอบรมของผู้เข้ารับการอบรมโครงการ พัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ด้านการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสือเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิตของ ประชาชนเขตภาคตะวันออก มีค่าเฉลี่ย เท่ากับ 15.14 และ 19.04 ตามลาดับ และเมื่อเปรียบเทียบระหว่าง รายงานการประเมนิ โครงการพัฒนาศกั ยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกิจกรรมพัฒนาทกั ษะการรู้หนังสอื เพอื่ การเรยี นรตู้ ลอดชวี ิต สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
34 คะแนนก่อนการอบรมและหลังการอบรม พบว่า คะแนนทดสอบหลังการอบรมสูงกว่าก่อนการอบรมอย่างมี นยั สาคญั ทางสถติ ิ ทร่ี ะดับ.05 เม่ือพิจารณาจานวนผู้เข้ารับการอบรมท่ีมีคะแนนพัฒนาการจาการทดสอบความรู้ความเข้าใจ พบว่า ผูเ้ ข้ารับการอบรมท่ีมคี ะแนนพฒั นาการเพม่ิ ขึน้ จานวน 49 คน คิดเปน็ ร้อยละ 98 ตอนที่ 2 การประเมินความพงึ พอใจ 2.1 ขอ้ มูลทั่วไปผตู้ อบแบบประเมนิ ตาราง 3 คา่ ความถี่ (Frequency) และคา่ ร้อยละ (Percentage) ข้อมูลทว่ั ไปของผตู้ อบแบบประเมิน จาแนกตามเพศ เพศ ความถ่ี รอ้ ยละ ชาย 13 26.53 หญิง 39 73.47 รวม 55 100 จากตาราง 3 พบว่า ผเู้ ข้าอบรมเปน็ เพศหญิงมากกวา่ เพศชาย เพศหญิง จานวน 39 คน คดิ เป็นรอ้ ยละ 73.47 เพศชาย จานวน 13 คน คดิ เป็นร้อยละ 26.53 รายงานการประเมนิ โครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกจิ กรรมพฒั นาทักษะการรู้หนังสือเพื่อการเรยี นรตู้ ลอดชวี ติ สาหรับประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
35 แผนภูมิ 1 สดั สว่ นขอ้ มูลผเู้ ข้ารับการอบรม จาแนกตามเพศ จาแนกตามเพศ ชาย หญงิ 13, 25% 39, 75% ตาราง 4 ค่าความถ่ี (Frequency) และค่าร้อยละ (Percentage) ขอ้ มลู ทัว่ ไปของผตู้ อบแบบประเมนิ จาแนกตามอายุ อายุ ความถี่ รอ้ ยละ 20 - 30 ปี 0 0 31 - 40 ปี 2 4.08 41 – 50 ปี 25 51.02 50 ปขี ึ้นไป 22 44.90 รวม 49 100 จากตาราง 4 พบว่า ผู้เข้าอบรมส่วนมากมีอายุช่วง 41-50 ปี จานวน 25 คน คิดเป็นร้อยละ 51.02 รองลงมา 50 ปีข้ึนไป จานวน 22 คน คิดเป็นร้อยละ 44.90 และอายุ 31-40 ปี จานวน 2 คน คิดเป็นร้อยละ 4.08 รายงานการประเมินโครงการพัฒนาศกั ยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจดั กิจกรรมพฒั นาทักษะการรหู้ นงั สือเพ่อื การเรียนรตู้ ลอดชีวติ สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
36 แผนภูมิ 2 สัดสว่ นข้อมูลผู้เข้ารับการอบรม จาแนกตามอายุ 20-30 ปี จาแนกตามอายุ 50 ปีขนึ้ ไป 31-40 ปี 41-50 ปี 0, 0% 2, 4% 22, 45% 25, 51% ตาราง 5 คา่ ความถ่ี (Frequency) และค่าร้อยละ (Percentage) ขอ้ มลู ท่วั ไปของผ้ตู อบแบบประเมนิ จาแนกตามระดบั การศกึ ษา ระดับการศกึ ษา ความถี่ รอ้ ยละ ปริญญาตรี 42 85.71 ปรญิ ญาโท 7 14.29 ปริญญาเอก 0 0.00 รวม 49 100 จากตาราง 5 พบว่า ผู้เข้ารับการอบรมส่วนมากจบการศึกษาระดับปริญญาตรี จานวน 45 คน คดิ เป็นร้อยละ 85.71 ระดบั ปรญิ ญาโท จานวน 7 คน คดิ เปน็ ร้อยละ 14.29 รายงานการประเมินโครงการพฒั นาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจดั กิจกรรมพฒั นาทกั ษะการรหู้ นงั สือเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวติ สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
37 แผนภมู ิ 3 สดั สว่ นขอ้ มลู ผเู้ ขา้ รบั การอบรม จาแนกตามระดบั การศึกษา จาแนกตามระดับการศกึ ษา ปริญญาตรี ปริญญาโท ปริญญาเอก 0, 0% 7, 14% 42, 86% ตาราง 6 ค่าความถ่ี (Frequency) และค่าร้อยละ (Percentage) ข้อมลู ทั่วไปของผตู้ อบแบบประเมนิ จาแนกตามตาแหนง่ ตาแหนง่ ความถ่ี รอ้ ยละ ครูอาสาสมัคร กศน. 46 93.88 ครู กศน.ตาบล 1 2.04 ครูศนู ยก์ ารเรียนชมุ ชน 0 0.00 อืน่ ๆ (ข้าราชการครู) 2 4.08 รวม 49 100 จากตาราง 6 พบว่า ผู้เข้ารับการอบรมส่วนมากเป็นตาแหน่ง ครูอาสาสมัคร กศน. จานวน 46 คน คิดเป็นร้อยละ 93.88 รองลงมา เป็นตาแหน่งอ่ืน ๆ (ข้าราชการครู) จานวน 2 คน คิดเป็นร้อยละ 4.08 และเป็น ครู กศน.ตาบล จานวน 1 คน คิดเปน็ รอ้ ยละ 2.04 รายงานการประเมนิ โครงการพัฒนาศกั ยภาพ ครู กศน.ด้ านการจดั กิจกรรมพฒั นาทกั ษะการรหู้ นังสอื เพ่ือการเรียนรตู้ ลอดชวี ติ สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
38 แผนภูมทิ ี่ 4 สดั ส่วนข้อมลู ผู้เข้ารบั การอบรม จาแนกตามตาแหนง่ จาแนกตามตาแหน่ง ครู กศน.ตาบล ครูอาสาสมคั ร กศน. อ่นื ๆ (ขา้ ราชการครู) ครูศนู ยก์ ารเรยี นชมุ ชน 0, 0% 2, 4% 1, 2% 46, 94% รายงานการประเมนิ โครงการพฒั นาศกั ยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกจิ กรรมพฒั นาทกั ษะการร้หู นังสือเพือ่ การเรียนรู้ตลอดชวี ติ สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
39 2.2 การประเมนิ ความพึงพอใจ ประเมนิ ตาราง 7 ค่าความถ่ี (Frequency) และค่าร้อยละ (Percentage) ความพึงพอใจระดับมากข้ึนไป รายดา้ นและโดยรวม รายดา้ น N = 49 ดา้ นกระบวนการฝกึ อบอบรม ความถี่ ร้อยละ ด้านวทิ ยากร ดา้ นการใหบ้ รกิ ารของเจา้ หน้าท่ี 49 100 ดา้ นส่ิงอานวยความสะดวก 49 100 49 100 รวม 47 95.91 48 97.95 จากตาราง 7 พบว่า การประเมินความพึงพอใจของผู้เข้ารับการอบรมโดยรวม มีความพึงพอใจ ระดบั มากข้ึนไป คิดเปน็ ร้อยละ 97.95 เม่ือพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ด้านกระบวนการฝึกอบรม ด้านวิทยากร และ ด้านการให้บริการของเจ้าหน้าที่ มีความพึงพอใจมากท่ีสุด คิดเป็นร้อยละ 100 รองลงมาด้านส่ิงอานวย ความสะดวก คิดเปน็ รอ้ ยละ 95.91 ตาราง 8 คา่ เฉล่ีย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การประเมนิ ความพงึ พอใจ รายดา้ นและโดยรวม รายดา้ น N = 49 ดา้ นกระบวนการฝกึ อบอบรม X S.D ระดบั อนั ดบั ดา้ นวิทยากร 4.65 .25 มากทสี่ ดุ 3 ดา้ นการใหบ้ รกิ ารของเจา้ หน้าที่ 4.83 .22 มากทีส่ ุด 1 ดา้ นส่ิงอานวยความสะดวก 4.67 .23 มากทีส่ ดุ 2 4.44 .33 มาก 4 รวม 4.68 .32 มากท่สี ุด จากตาราง 8 พบว่า ผู้เข้ารับการอบรมมีความพึงพอใจโดยรวมอยู่ในระดับมากท่ีสุด เมื่อพิจารณาเป็น รายด้าน พบว่า ด้านการวิทยากร มีความพึงพอใจมากท่ีสุด รองลงมา ด้านการให้บริการของเจ้าหน้าท่ี ด้านกระบวนการฝกึ อบรม และด้านการอานวยความสะดวก รายงานการประเมนิ โครงการพัฒนาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกิจกรรมพฒั นาทักษะการรู้หนังสือเพ่ือการเรยี นรูต้ ลอดชีวติ สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
แผนภูมิ 5 ระดบั ความพึงพอใจรายด้านและโดยรวม 40 ระดบั ความพึงพอรายดา้ นและโดยรวม 4.68 4.9 4.83 4.8 4.7 4.65 4.67 ค่าเฉ ่ีลย 4.6 4.44 4.5 4.4 4.3 4.2 ตาราง 9 ค่าเฉลี่ยและสว่ นเบี่ยงเบนมาตรฐาน การประเมนิ ความพงึ พอใจ ดา้ นกระบวนการฝกึ อบรม รายขอ้ X N = 49 อันดบั S.D. ระดับ 6 1. รูปแบบการจัดกจิ กรรมฝึกอบรมนา่ สนใจ 4.48 .48 มากทส่ี ดุ 3 2. ความเปน็ ลาดบั ขน้ั ตอนการจดั กจิ กรรม 4.63 .57 มากทส่ี ดุ ฝึกอบรม 4.55 .61 มากทส่ี ดุ 4 3. ความเหมาะสมของรูปแบบวธิ ีการจัดกจิ กรรม 4.67 .47 มากที่สุด 2 ฝกึ อบรม 4.71 .46 มากที่สดุ 1 4. การเปิดโอกาสให้ผเู้ ข้าร่วมประชุมซกั ถาม 4.51 .54 มากทส่ี ุด 6 5. การมีส่วนรว่ มแลกเปลยี่ นเรยี นร้แู ละฝกึ ปฏิบัติ 4.65 .07 มากทสี่ ุด 6. ความครบถ้วนของเน้ือหาในการฝกึ อบรม รวม จากตาราง 9 พบว่า ผู้เข้ารับการอบรมมีความพึงพอใจด้านกระบวนการฝึกอบรมโดยรวม อยู่ในระดับมากท่ีสุด เม่ือพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ผู้เข้ารับการอบรมมีความพึงพอใจระดับมากท่ีสุดทุกข้อ ตามลาดบั รายงานการประเมินโครงการพัฒนาศกั ยภาพ ครู กศน.ด้านการจดั กจิ กรรมพฒั นาทักษะการรหู้ นงั สือเพื่อการเรียนรู้ตลอดชวี ิต สาหรบั ประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
41 แผนภมู ิ 6 ระดบั ความพึงพอใจดา้ นกระบวนการฝึกอบรม ระดับความพงึ พอใจด้านกระบวนการฝกึ อบรม 4.75 4.71 4.65 4.7 4.67 4.65 4.63 4.6 ค่าเฉ ่ีลย 4.55 4.55 4.51 4.5 4.48 4.45 4.4 4.35 ข้อ 1 ข้อ 2 ข้อ 3 ขอ้ 4 ขอ้ 5 ข้อ 6 โดยรวม ตาราง 10 ค่าเฉลยี่ และส่วนเบย่ี งเบนมาตรฐานการประเมินความพึงพอใจ ด้านวทิ ยากร รายขอ้ N = 49 1. การเตรียมตวั และความพร้อมของวทิ ยากร X S.D. ระดับ อันดบั 4.90 .31 มากทส่ี ดุ 1 2. การถ่ายทอดความรู้ของวทิ ยากร 4.88 .33 มากทส่ี ดุ 2 3. การอธิบายเนื้อหาไดช้ ดั เจนและตรงประเดน็ 4.80 .41 มากที่สุด 3 4. การใชภ้ าษาทเ่ี หมาะสมและเขา้ ใจง่าย 4.76 .43 มากทสี่ ุด 4 5. การตอบข้อซักถามของวิทยากร 4.76 .43 มากทส่ี ุด 4 6. ความรู้ความชานาญในเร่ืองที่บรรยายของ 4.90 .31 มากท่สี ุด 1 วทิ ยากร รวม 4.83 .06 มากท่สี ดุ จากตาราง 10 พบว่า ผู้เข้ารับการอบรมมีความพึงพอใจด้านวิทยากร โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เม่ือพจิ ารณาเปน็ รายขอ้ พบวา่ ด้านวทิ ยากร ผเู้ ขา้ รบั การอบรม มีความพงึ พอใจระดบั มากทส่ี ุด ทุกขอ้ ตามลาดบั รายงานการประเมนิ โครงการพฒั นาศักยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจดั กิจกรรมพัฒนาทกั ษะการรู้หนังสอื เพอื่ การเรียนรตู้ ลอดชวี ติ สาหรับประชาชน เขตภาคตะวนั ออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
แผนภูมิ 7 ระดับความพึงพอใจดา้ นวิทยากร 42 4.95 ระดับความพึงพอใจด้านวิทยากร 4.90 4.83 โดยรวม 4.9 4.9 4.88 4.85 ค่าเฉ ่ีลย 4.8 4.8 4.76 4.54 4.75 4.7 4.65 ข้อ 1 ข้อ 2 ข้อ 3 ขอ้ 4 ขอ้ 5 ขอ้ 6 ตาราง 11 ค่าเฉลีย่ และส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐานการประเมินความพงึ พอใจ ดา้ นการใหบ้ ริการของหนา้ ท่ี รายข้อ X N = 49 อนั ดับ 1. การให้บรกิ ารสะดวกรวดเรว็ 4.67 S.D. ระดบั 4 2. มีความกระตือรือร้นทีจ่ ะให้บรกิ าร 4.69 3 3. มีกริ ยิ ามารยาทสภุ าพเรียบรอ้ ย 4.73 .55 มากที่สดุ 1 4. การประสานงานของเจา้ หนา้ ที่โครงการ 4.61 .51 มากที่สดุ 5 5. การอานวยการความสะดวกของเจ้าหน้าที่ 4.69 .49 มากที่สุด 2 6. การใหค้ าแนะนาและตอบข้อซักถาม 4.61 .49 มากที่สุด 5 4.67 .47 มากท่สี ุด รวม .49 มากท่ีสุด .03 มากท่สี ุด จากตาราง 11 พบว่า ผู้เข้ารับการอบรมมีความพึงพอใจด้านการให้บริการโดยรวม อยู่ในระดับมากท่ีสุด เม่อื พิจารณาเปน็ รายข้อ พบว่า ผเู้ ข้ารบั การอบรมมีความพึงพอใจ อยใู่ นระดบั ระดบั มากทีส่ ุด ทุกข้อ ตามลาดับ รายงานการประเมนิ โครงการพัฒนาศกั ยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจัดกจิ กรรมพัฒนาทักษะการรหู้ นังสอื เพอ่ื การเรยี นร้ตู ลอดชีวติ สาหรับประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562
แผนภมู ิ 8 ระดบั ความพึงพอใจดา้ นการให้บริการของเจา้ หนา้ ท่ี 43 ระดับความพงึ พอใจดา้ นการให้บรกิ ารของเจา้ หนา้ ท่ี 4.67 4.75 4.73 4.69 4.54 4.7 4.67 ค่าเฉ ่ีลย 4.65 4.61 4.6 4.61 4.55 ข้อ 1 ข้อ 2 ขอ้ 3 ขอ้ 4 ข้อ 5 ข้อ 6 โดยรวม ตาราง 12 ค่าเฉลีย่ และส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐานการประเมินความพงึ พอใจ ดา้ นส่งิ อานวยความสะดวก รายขอ้ X N = 49 อนั ดับ S.D. ระดับ 1 1. สถานท่จี ัดประชมุ มีความสะอาดและเป็น 4.65 .48 มากที่สุด ระเบยี บเรียบร้อย 3 4.31 .65 มาก 2 2. มเี ทคโนโลยีที่ทนั สมยั และเหมาะสม 4.37 .60 มาก 3. มสี ิ่งอานวยการความสะดวกต่าง ๆ ที่พยี ง 4.44 .09 มาก พอและเหมาะสม รวม จากตาราง 12 พบว่า ผู้เข้ารับการอบรมมีความพึงพอใจด้านสิ่งอานวยความสะดวกโดยรวม อยูใ่ นระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ผู้เข้ารับการอบรมมีความพึงพอใจ ข้อ สถานท่ีจัดประชุมมีความ สะอาดและเป็นระเบียบเรียบร้อย ระดับมากที่สุด รองลงมามีสิ่งอานวยการความสะดวกต่าง ๆ ที่พียงพอและ เหมาะสม และมเี ทคโนโลยีทท่ี นั สมัยและเหมาะสม ตามลาดบั รายงานการประเมินโครงการพัฒนาศกั ยภาพ ครู กศน.ดา้ นการจดั กจิ กรรมพัฒนาทักษะการรู้หนังสอื เพอ่ื การเรียนรู้ตลอดชีวิต สาหรับประชาชน เขตภาคตะวันออก ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
Search