รายงานวจิ ัยฉบบั สมบูรณ เร่ือง โครงการพฒั นาระบบผลิตหนังเทียมพีวีซีแบบอตั โนมัติ โดยการซิงโครไนซมอเตอรใ หมีความสัมพันธเ ชงิ สัดสวนตอกนั โดย นายเจริญ ยงเสมอ นายทววี ฒั น อาจหาญ ดร.นครินทร ศรสี วุ รรณ ฝา ยระบบการผลิตอตั โนมัติ สถาบันนวัตกรรมเทคโนโลยีไทย-ฝรั่งเศส มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลาพระนครเหนือ
คาํ นํา การพัฒนาระบบการควบคุมมอเตอรแบบอัตโนมัติ สาํ หรบั ควบคุมการผลิตหนังเทียมพีวีซี เปนการ พัฒนาระบบควบคุมมอเตอรชดุ ลูกกลิ้งในกระบวนผลิตหนังเทยี ม PVC ใหสามารถควบคุมความเร็ว ขอบลูกกลิ้งแตละชุดใหมีความสัมพันธกันเชิงสัดสวนโดยใชหลักการซิงคโครไนซมอเตอร ทํางานใน โหมด Manual และ Automatic สามารถต้ังคา ความเร็วขอบลูกกลิ้งแยกอิสระ ลูกกล้ิงคารเลนเดอร (ชุด1) ต้ังคา ไดต งั้ แต 0-40 หลา/นาที มคี วามผิดพลาด ไมเกินรอยละ1 ลูกกลิ้งลกู ยาง, ลูกกลิ้งคลูลิ่ง, ลูกกล้ิงวินเดอร ต้ังคาไดตั้งแต 0-90 หลา/นาที มีความผิดพลาด ไมเกินรอยละ 3 ระบบควบคุม ประกอบดวย 5 สวนหลกั คือ ชุดควบคุมลูกกล้ิงคารเลนเดอร ชุดควบคมุ ลูกกลิ้งลูกยาง ชุดควบคุม ลูกกลงิ้ คลลู ่งิ ชุดควบคมุ ส่ังการหลัก การพฒั นาเครอื่ งทดสอบไดมกี ารศึกษาขอมลู หลักการทํางานของ กระบวนการผลิตหนังเทียมPVC ออกแบบระบบไฟฟาระบบควบคุม ทําการติดต้ังอุปกรณและเขียน โปรแกรมควบคุมPLC ทําการทดสอบพรอมปรับปรุงแกไขโปรแกรมและพารามิเตอร จนไดผลตาม เปาหมายท่ีกําหนด สามารถชวยใหปรบั ตงั้ คา อัตราสดั สวนความเร็วไดอยางแมนยํา ชวยลดเวลาการ ตัง้ คา เคร่อื งและชวยเพม่ิ คณุ ภาพของสนิ คา ในกระบวนการผลติ เจรญิ ยงเสมอ หัวหนาโครงการ
สารบัญ หนา บทที่ 1 บทนํา 1 1.1 ความเปนมา 1 1.2 วตั ถปุ ระสงคของโครงการ 1.3 เปา หมายของโครงการ หรือผลลัพธทค่ี าดวา จะเกิดขึน้ 3 1.4 ผลงาน หรอื สิง่ ที่สงมอบ 3 บทท่ี 2 แนวคดิ ทฤษฎีและงานวจิ ยั ทีเ่ ก่ียวของ 4 2.1 ทฤษฎพี ้ืนฐาน PLC (Programmable Logic Control) 2.2 การผลิตหนงั เทยี ม PVC โดยเครือ่ ง Calender 5 2.3 ทฤษฎีระบบควบคมุ 5 2.4 ทฤษฎขี องมอเตอรไฟฟา กระแสตรง 11 บทที่ 3 วิธดี ําเนินการวจิ ยั 14 3.1 ขอบเขตการดาํ เนินงาน 3.2 แผนการดําเนนิ งาน 18 3.3 ระยะเวลาดาํ เนินงาน 31 3.4 ขั้นตอนการดาํ เนนิ งาน 31 บทที่ 4 ผลการวเิ คราะหขอ มูล 32 4.1 การทดสอบการควบคุมความเรว็ ลูกกลง้ิ (ระบบเดิม) 33 4.2 การทดสอบการควบคุมความเรว็ ลกู กลง้ิ (ระบบใหม) 4.3 สรปุ 33 บทท่ี 5 บทสรปุ และขอ เสนอแนะ 45 เอกสารอา งอิง 45 ภาคผนวก 54 เอกสารอนุมตั ใิ หเ ร่ิมตนโครงการสนับสนุนการพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรม 63 เอกสารหนงั สอื รบั รองการใชป ระโยชนจากผลงานวิจัยหรอื งานสรางสรรค 65 เอกสารแบบแสดงหลกั ฐานการมีสวนรว มในผลงาน 66 67 68 69 71
สารบญั ภาพ หนา 1 ภาพ 1-1 ตัวอยางสินคาของ บริษัท ไทยวาพลาสติก จาํ กัด 2 1-2 มอเตอรท คี่ วบคมุ ความเรว็ ในการผลติ หนงั เทยี มพีวีซี และตคู วบคมุ ท่ี 2 ทางบรษิ ัทตองการปรบั ปรุง 1-3 ตวั อยางระบบควบคมุ หลายตัวแปร (Multivariable Control System) 3 5 และการควบคมุ ความเร็วของมอเตอร1 6 1-4 ตัวอยางระบบควบคุมหลายตัวแปร (Multivariable Control System) 7 8 และการควบคุมความเร็วของมอเตอร1 8 2-1 ลกั ษณะโครงสรางของ PLC 9 2-2 ตวั อยางอปุ กรณท ใี่ ชเ ปนสัญญาณอินพุต 10 2-3 สวนประกอบของ CPU 11 2-4 โครงสรา งของ PLC และหนว ยความจํา 13 2-5 แสดงพีแอลซชี นดิ บล็อก 14 2-6 แสดงพีแอลซีโมดลู 16 2-7 แสดงวธิ ีการตอ PC กบั PLC 16 2-8 วงจรแลดเดอร (PLC Ladder Logic Diagram 17 2-9 การผลติ หนงั เทยี ม PVC แบบใชล ูกกลง้ิ (Calendering) 17 2-10 ตวั อยางเครื่อง Foaming Oven ท่ีใชส ําหรบั อบใหชั้นฟองนํ้าฟูตัว 19 2-11 วงรอบการควบคุม PID 2-12 เอาตพ ตุ ของตัวควบคมุ PID เม่อื รับอินพุตแบบข้ันบนั ได 19 2-13 ผลตอบสนองของระบบในโดเมน 19 2-14 ตารางผลกระทบจากการปรบั แตงคา พารามิเตอรข องตัวควบคุม 20 2-15 ทิศทางของเสนแรงแมเหล็ก 20 2-16 ผลรวมของสนามแมเ หลก็ ทั้งสองแหงทาํ ใหเกิดแรงบดิ เบนของสนามแมเหล็ก 21 อันเปน สาเหตใุ หเ กดิ แรง F ทําใหลวดตัวนาํ เคล่ือนท่ีข้ึนบน 2-17 ทิศทางของเสนแรงแมเหลก็ ตัดผา นลวดตัวนํา 2-18 กดมอื ซายของมอเตอรไ ฟฟา 2-19 กฎมือขวาของเครื่องกาํ เนดิ ไฟฟา 2-20 ลักษณะทั่วไปของมอมอเตอรไ ฟฟากระแสตรง
สารบัญภาพ (ตอ ) หนา ภาพ 21 2-21 สวนประกอบภายในมอเตอรไฟฟากระแสตรง 2-22 โครงสรา งและการทาํ งานของมอเตอรไ ฟฟา กระแสตรง 22 2-23 วงจรสมมลู ดีซีมอเตอร 23 2-24 การควบคมุ ความเร็วดว ยวิธกี ารควบคมุ วงจรอารเมเจอรและวงจรสนาม 2-25 การควบคมุ ความเรว็ ดวยวิธกี ารควบคมุ ความตา นทานของวงจรอารเมเจอร 24 2-26 วงจรสมมลู มอเตอรไ ฟฟากระแสตรงแบบกระตนุ แยก 25 2-27 ประเภทของ ดซี ีชอปเปอร 26 2-28 วงจรชอปเปอร 2-29 การหมุนเดนิ หนา และการเบรกโดยการใชช อปเปอรค ลาส C 28 3-1 แผนการดาํ เนนิ งาน 3-2 ประชุมวางแผนและเสนอโครงการ 29 3-3 ตรวจวัดลักษณะสัญญานของชดุ ตรวจจับความเร็ว 29 3-4 ออกแบบควบคมุ ชดุ DC Drive สําหรบั ลกู กลิง้ คารเ ลนเดอร 32 3-5 ออกแบบควบคมุ ชุด DC Drive สําหรบั ลูกกลงิ้ ลกู ยาง 3-6 ออกแบบควบคมุ ชดุ DC Drive สาํ หรบั ลกู กล้งิ คลูลิ่ง 33 3-7 ออกแบบควบคมุ ชุด DC Drive สําหรบั ลกู กลิง้ วินเดอร 34 3-8 ออกแบบอปุ กรณอนิ พตุ 1 3-9 ออกแบบอปุ กรณอินพตุ 2 34 3-10 ออกแบบอปุ กรณอ นาลอกอนิ พุต1 3-11 ออกแบบอุปกรณอนาลอกเอาตพ ตุ 1 35 3-12 ออกแบบ Control Panel สัง่ การ 35 3-13 ติดต้งั อปุ กรณค วบคมุ มอเตอร 3-14 ตดิ ตัง้ อุปกรณควบคมุ และหนา จอส่งั การ 36 3-15 ออกแบบการเช่ือมตอสอ่ื สารกบั อปุ กรณค วบคมุ 3-16 ออกแบบและโปรแกรมควบคุม PLCและหนาจอส่ังการ 36 3-17 ออกแบบและโปรแกรมควบคุม PLC1 37 3-18 ออกแบบและโปรแกรมควบคมุ PLC2 3-19 ทดสอบการทํางานของชดุ ควบคมุ 37 38 38 39 39 40 40 41 42 43
สารบญั ภาพ (ตอ ) ภาพ หนา 3-20 ถา ยทอดความรกู ารใชงานระบบผลติ หนงั เทียมพวี ซี ีแบบอตั โนมตั ิ 44 4-1 ตารางการทดสอบความเร็วลูกกล้งิ โหมดแมนนวล ระบบเดมิ 46 4-2 กราฟแสดงความเรว็ ขอบลกู กล้ิงคารเลนเดอร โหมดแมนนวล ระบบเดิม 46 4-3 กราฟแสดงความเรว็ ขอบลกู กลิง้ ลูกยาง โหมดแมนนวล ระบบเดมิ 46 4-4 กราฟแสดงความเร็วขอบลูกกลง้ิ คลลู งิ่ โหมดแมนนวล ระบบเดมิ 47 4-5 กราฟแสดงความเร็วขอบลกู กลง้ิ วินเดอร โหมดแมนนวล ระบบเดมิ 47 4-6 กราฟแสดงการเปรยี บเทยี บความเร็วขอบลกู กลิ้งทัง้ 4 ชุด โหมดแมนนวล ระบบเดิม 48 4-7 ตารางแสดงความเรว็ ลกู กล้ิงควบคมุ โหมดออโตเมติก อัตรา 1.1 : 1.1 : 1.1 ระบบเดมิ 48 4-8 กราฟแสดงการเปรียบเทียบความเรว็ ขอบลกู กลิ้งลูกยางทอ่ี ตั รา 1:1.1 โหมดออโตเมตกิ ระบบเดิม 49 4-9 กราฟแสดงการเปรยี บเทยี บความเรว็ ขอบลกู กล้ิงคลูลิง่ ท่ีอตั รา 1:1.1 โหมดออโตเมติก ระบบเดิม 49 4-10 กราฟแสดงการเปรยี บเทยี บความเรว็ ขอบลูกกลิ้งวินเดอรท ี่อตั รา 1:1.1 โหมดออโตเมตกิ ระบบเดมิ 50 4-11 ตารางแสดงความเรว็ ลกู กล้งิ ควบคุมโหมดออโตเมติก อัตรา 1.2 : 1.2 : 1.2 ระบบเดมิ 50 4-12 กราฟแสดงการเปรยี บเทียบความเรว็ ขอบลกู กลิ้งลกู ยางที่อตั รา 1:1.2 โหมดออโตเมตกิ ระบบเดมิ 51 4-13 กราฟแสดงการเปรยี บเทยี บความเรว็ ขอบลกู กลง้ิ คลูลิ่งทอ่ี ัตรา 1:1.2 โหมดออโตเมตกิ ระบบเดิม 51 4-14 กราฟแสดงการเปรยี บเทยี บความเรว็ ขอบลกู กลง้ิ วนิ เดอรท ่ีอัตรา 1:1.2 โหมดออโตเมตกิ ระบบเดมิ 52 4-15 ตารางแสดงความเรว็ ลูกกลิง้ ควบคุมแบบออเมตกิ โหมด อัตรา 1.3 : 1.3 : 1.3 ระบบเดิม 52 4-16 กราฟแสดงการเปรยี บเทยี บความเรว็ ขอบลกู กลง้ิ ลูกยางท่ีอัตรา 1:1.3 โหมดออโตเมติก ระบบเดมิ 53 4-17 กราฟแสดงการเปรยี บเทียบความเรว็ ขอบลกู กลิ้งคลลู ิง่ ท่อี ัตรา 1:1.3 โหมดออโตเมตกิ ระบบเดมิ 53 4-18 กราฟแสดงการเปรยี บเทียบความเรว็ ขอบลูกกลง้ิ วินเดอรท่ีอตั รา 1:1.3 โหมดออโตเมตกิ ระบบเดมิ 54
สารบญั ภาพ (ตอ ) หนา 55 ภาพ 4-19 ตารางการทดสอบความเรว็ ลูกกลงิ้ โหมดแมนนวล ระบบใหม 55 4-20 กราฟแสดงความเรว็ ขอบลูกกลิ้งคารเ ลนเดอร โหมดแมนนวล ระบบเดมิ 56 เปรยี บเทียบกับระบบใหม 4-21 กราฟแสดงความเร็วขอบลูกกล้ิงลูกยาง โหมดแมนนวล ระบบเดิม 56 เปรยี บเทยี บกบั ระบบใหม 57 4-22 กราฟแสดงความเร็วขอบลูกกลงิ้ คลลู ง่ิ โหมดแมนนวล ระบบเดิม 57 เปรยี บเทียบกับระบบใหม 58 4-23 กราฟแสดงความเรว็ ขอบลูกกลิง้ วนิ เดอร โหมดแมนนวล ระบบเดมิ 58 เปรยี บเทียบกบั ระบบใหม 4-24 ตารางผลการทดสอบความเรว็ ลกู กลิ้งแบบออเมติกโหมด อัตรา 1.1 : 1.1 : 1.1 59 4-25 กราฟแสดงการเปรยี บเทียบความเรว็ ขอบลูกกลง้ิ ลกู ยาง สดั สวน 1:1.1 59 โหมดออโตเมตกิ ระบบเดิมกับระบบใหม 60 4-26 กราฟแสดงการเปรยี บเทียบความเรว็ ขอบลูกกล้งิ คลลู ิ่ง สดั สว น 1:1.1 60 โหมดออโตเมตกิ ระบบเดิมกับระบบใหม 4-27 กราฟแสดงการเปรยี บเทียบความเรว็ ขอบลกู กลิ้งวนิ เดอร สัดสว น 1:1.1 61 61 โหมดออโตเมตกิ ระบบเดิมกับระบบใหม 4-28 ตารางผลการทดสอบความเรว็ ลูกกลง้ิ แบบออเมติกโหมด อัตรา 1.2 : 1.2 : 1.2 62 4-29 กราฟแสดงการเปรยี บเทยี บความเรว็ ขอบลูกกลง้ิ ลกู ยาง สัดสว น 1:1.2 โหมดออโตเมตกิ ระบบเดมิ กบั ระบบใหม 4-30 กราฟแสดงการเปรยี บเทยี บความเรว็ ขอบลกู กลิ้งคลลู ่ิง สัดสวน 1:1.2 โหมดออโตเมตกิ ระบบเดิมกับระบบใหม 4-31 กราฟแสดงการเปรยี บเทียบความเรว็ ขอบลูกกลิ้งวินเดอร สดั สว น 1:1.2 โหมดออโตเมตกิ ระบบเดมิ กบั ระบบใหม 4-32 ตารางผลการทดสอบความเรว็ ลกู กลงิ้ แบบออเมติกโหมด อัตรา 1.3 : 1.3 : 1.3 4-33 กราฟแสดงการเปรยี บเทยี บความเรว็ ขอบลูกกลิง้ ลูกยาง สดั สวน 1:1.3 โหมดออโตเมตกิ ระบบเดิมกับระบบใหม
สารบัญภาพ (ตอ ) หนา 62 ภาพ 63 4-34 กราฟแสดงการเปรยี บเทยี บความเรว็ ขอบลูกกลงิ้ คลูลิง่ สดั สว น 1:1.3 โหมดออโตเมตกิ ระบบเดมิ กับระบบใหม 4-25 กราฟแสดงการเปรยี บเทยี บความเรว็ ขอบลูกกลิ้งวนิ เดอร สัดสวน 1:1.3 โหมดออโตเมตกิ ระบบเดมิ กับระบบใหม
1 บทท่ี 1 บทนํา 1. ความเปน มา บริษัทไทยวาพลาสติก จํากัด ไดจดทะเบียนกอต้ังขึ้นในเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2526 โดยมีผูถือหุน เปนคนไทย 100% มีทุนจดทะเบียนเร่ิมแรก 25 ลา นบาท และมีการเพ่ิมทุนจนถึงปจจุบันทนุ จด ทะเบียนอยูที่ 50 ลา นบาท เพอื่ ประกอบธุรกิจการผลิต PVC SHEET, หนังเทียมพีวีซี , ผาใบคลุมรถ ผา ใบโฆษณา เปนตน ภาพท่ี 1-1 ตวั อยา งสนิ คา ของ บริษัท ไทยวาพลาสติก จํากัด อน่ึง ในกระบวนการผลิตหนงั เทียมพีวีซีจะมีการผสมสารพอลิไวนิลคลอไรดเรชิน (PVC resin) สารพลาสตไิ ซเซอร (DOP) ผงฟู ผงสี และสารเคมีอื่นๆ ใหมีสถานะเปนของเหลวตามสูตรหนังเทียม ชนดิ ตางๆ แลวเทผานลกู กลิ้งขนาดใหญท ่ีสามารถปรบั ความเรว็ ของลูกกลง้ิ ผา นมอเตอรไ ฟฟา 4 เครื่อง เพื่อควบคมุ ความหนาของหนังเทียมพีวีซีใหไดตามความตองการของลูกคา ทั้งน้ีจากการตรวจสอบใน เบื้องตนโดยผูเชี่ยวชาญดานมอเตอรและระบบไฟฟา พบวาการทํางานของมอเตอรแตละเคร่ืองมีการ ทาํ งานแยกจากกันอยา งอสิ ระ ซ่ึงพนักงานจะควบคุมมอเตอรผ านชดุ อุปกรณ Calender operation panel (รูปที่ 2) โดยบริเวณแผงวงจรท่ีชุดควบคมุ น้ันไมมีคา ความเร็วทีแ่ ทจรงิ ของมอเตอร เนื่องจาก อุปกรณ Calender operation panel มีอายุการใชงานมาหลายสิบป จึงตองอาศัยประสบการณก าร ทํางานของพนักงานคุมเครื่องในการปรบั ความเร็วของมอเตอรเ ทานั้น ซึ่งบางครั้งพนักงานอาจตองใช
2 เวลาในการปรับตัง้ คา มอเตอรเปนเวลานาน ทําใหบริษัทตองสูญเสียวัตถุดิบและพลังงานเปนจํานวน มาก รวมถงึ มคี วามเสยี่ งท่ีจะผลิตสนิ คา ไมท ันกําหนดเวลา ภาพท่ี 1-2 มอเตอรทคี่ วบคุมความเรว็ ในการผลิตหนงั เทียมพีวซี ี และตูควบคุมทท่ี างบริษัทตอ งการปรับปรงุ ทั้งนี้ บริษัทมีขอมลู เก่ียวกับการสั่งซอ้ื ชุดอุปกรณ Calender operation panel ใหมทั้งหมดจาก ตางประเทศจะตองใชง บประมาณหลายลานบาท และตองใชชางจากตางประเทศมาเช่ือมตออุปกรณ กบั เครื่องจักรตางๆ อีกดวย บริษัทจึงมีแนวคิดท่ีจะปรับปรุงระบบการปรับต้ังคาความเร็วของมอเตอร ในกระบวนผลิตหนังเทียมพีวีซีใหทํางานรวมกันแบบอาศัยตัวควบคุมแบบสัดสวน (Proportional Controller) ท่ีเปนระบบควบคุมหลายตัวแปร (Multivariable Control System) ซึ่งจะทําใหการ ผลติ หนงั เทยี มพีวีซีมีความแมน ยําสูงขึน้ สามารถควบคมุ คณุ ภาพของหนงั เทยี มพีวีซีไดดี รวมถึงปองกัน ความผิดพลาดจากการอาศัยประสบการณข องพนักงาน และมีขอมูลอางอิงในการผลิตหนังเทียมพีวีซี ชนดิ ตา งๆ ใหกบั พนักงานที่จะมาทาํ หนา ที่ควบคุมกระบวนผลิตหนังเทยี มพวี ซี ีในอนาคต ภาพที่ 1-3 ตวั อยางระบบควบคมุ หลายตัวแปร (Multivariable Control System) และการควบคมุ ความเร็วของมอเตอร1
3 ภาพท่ี 1-4 ตวั อยางระบบควบคุมหลายตวั แปร (Multivariable Control System) และการควบคมุ ความเรว็ ของมอเตอร2 อยางไรก็ตาม การพัฒนาระบบการตรวจสอบและปรับตั้งคาความเร็วของมอเตอรในกระบวนการผลิต หนังเทียมพีวีซีแบบอาศัยตัวควบคุมแบบสัดสวนน้ัน จําเปนตองใชผูเชี่ยวชาญที่มีความรูเก่ียวกับระบบ ควบคุม ระบบไฟฟาและเครื่องจักรกล เพื่อทําหนาที่ออกแบบและติดตั้งอุปกรณ รวมถึงวิเคราะห ขอมูลตางๆ แตบริษัทไมไดมีความเชี่ยวชาญในการทํางานดังกลาว จึงมีความประสงคท่ีจะขอความ อนุเคราะหจากโครงการ ITAP ใหชวยประสานงานในการจัดหาผูเชี่ยวชาญและสนับสนุนงบประมาณ การวิจัยภายใต โครงการพัฒนาระบบผลิตหนังเทียมพีวีซีแบบอัตโนมัติ โดยการซิงโครไนซมอเตอรใหมี ความสัมพันธเชิงสัดสวนตอกัน โดยบริษัทหวังวาโครงการวิจัยครั้งน้ีจะสําเร็จไดดวยดี และชวยเพิ่ม ศักยภาพในการผลิตหนังเทียมพีวีซีใหมีมาตรฐานที่แนนอน และสามารถชวยลดคาใชจายจากการ นําเขาอปุ กรณสาํ เรจ็ รปู จากตา งประเทศ 2. วตั ถุประสงคข องโครงการ 2.1 เพ่อื พฒั นาระบบการควบคุมมอเตอรแบบอัตโนมัติ สาํ หรับควบคุมการผลติ หนังเทียมพวี ซี ี 2.2 เพอ่ื ลดความผิดพลาดในการตดั สินใจของพนกั งานในกระบวนการผลิตหนงั เทียมพวี ีซี 2.3 ทดแทนการนาํ เขา อุปกรณส าํ เรจ็ รปู จากตางประเทศ 3. เปา หมายของโครงการ หรือผลลัพธท ่ีคาดวาจะเกิดขึ้น 3.1 สามารถออกแบบระบบควบคุมมอเตอรแบบอัตโนมัติ สาํ หรับควบคมุ การผลิตหนงั เทียมพีวีซีได 3.2 สามารถพัฒนาระบบควบคมุ มอเตอรแบบอัตโนมตั ิ สาํ หรบั ควบคุมการผลติ หนังเทียมพวี ีซีได 3.3 สามารถลดความผิดพลาดในการตัดสินใจของพนักงานในการผลิตหนังเทียมพีวีซีใหลดลงได รอยละ 10
4 4. ผลงาน หรือส่งิ ท่ีสง มอบ 4.1 แบบแปลนการออกแบบระบบควบคุมมอเตอรแบบอัตโนมัติ สําหรับควบคุมการผลิตหนัง เทียมพวี ซี ี 4.2 ระบบควบคมุ มอเตอรแบบอัตโนมัติ สาํ หรบั ควบคมุ การผลิตหนังเทยี มพวี ีซี 4.3 รายงานสรปุ ผลการดําเนินงาน
5 บทท่ี 2 แนวคิดทฤษฎีและงานวจิ ัยทเี่ ก่ียวของ 1. ทฤษฎพี ื้นฐาน PLC (Programmable Logic Control) PLC (Programmable Logic Control) คอื อุปกรณชนิดโซลติ -สเตท ที่ทํางานแบบลอจิก การ ออกแบบการทาํ งานของ PLC จะคลายกับหลักการทํางานของคอมพิวเตอร จากหลักการพ้นื ฐาน PLC จะประกอบดวย อุปกรณท่ีเรียกวา โซลิต-เสตท ลอจิก เอเลเมนท (Solid-State Digital Logic Element) เพ่ือใหก ารทํางานและการตดั สินใจเปน แบบลอจิก การใช PLC สําหรบั ควบคุมการทํางานของเคร่อื งจักรหรืออุปกรณต า งๆ ในโรงงานอุตสาหกรรม จะมีขอไดเปรียบกวาการใชระบบรีเลย (Relay) ซ่ึงจําเปนตองเดินสายไฟ ดังนั้นเมื่อจําเปนที่ตอง เปลี่ยนระบบการผลิต หรือลําดับการทาํ งานใหม จะตองเดินสายไฟใหม ซ่ึงเสียเวลาและคา ใชจายสูง เม่ือเปรียบเทียบกับ PLC แลว การเปลี่ยนระบบหรือลําดับการทํางานใหม ทําไดโดยการเปลี่ยน โปรแกรมเทาน้ัน นอกจากน้ี PLC ในปจจุบันไดห ันมาใชระบบโซลิต-สเตท ซึ่งนา เช่ือถือกวาระบบเดิม ลดการใชพลังงานไฟฟาและสะดวกกวา เม่ือตองการขยายขั้นตอนการทํางานของเคร่ืองจักร เพราะ สามารถตอ PLC หลายๆตัวเขาดวยกัน เพื่อควบคุมการทํางานของระบบใหมีประสทิ ธิภาพมากขึ้นได ดังนัน้ การใชง าน PLC จงึ มคี วามยืดหยุน มากกวารีเลยแบบเกา ในงานอุตสาหกรรมจึงนิยมหันมาใชงาน PLC เพม่ิ มากข้ึน 1.1 สวนประกอบของ PLC PLC เปนอุปกรณค อมพิวเตอรควบคุมสาํ หรับใชในงานอุตสาหกรรมซึ่งประกอบดวย หนวย ประมวลผลกลาง หนวยความจํา หนวยรับขอมูล หนวยสงขอมูล และหนวยปอนโปรแกรม โดย PLC ขนาดเล็กจะมีสวนประกอบตางๆ รวมอยูเปนเคร่ืองเดียว แตถาเปน PLC ขนาดใหญสามารถแยก สว นประกอบได โดยท่วั ไปโครงสรางของ PLC จะประกอบดวย 5 สว นหลัก ดงั ภาพท่ี 2-1 ภาพที่ 2-1 ลกั ษณะโครงสรางของ PLC
6 1.1.1 ภาคอินพตุ ภาคอินพุตทําหนาที่รับขอมูลเขามา จากนั้นจะทําการสงขอมูลตอไปเพ่ือทําการ ประมวลผล สัญญาณอินพุตตางๆ ที่เขามาจะถูกแปลงใหเปนสัญญาณที่เหมาะสมถูกตอง ไมเ ชนน้ัน หนวยประมวลผลกลาง (CPU) จะเสียหายได สัญญาณท่ดี จี ะตอ งมีคณุ สมบัตแิ ละหนาที่ดงั นี้ 1) สญั ญาณเขา จะตอ งไดร ะดับที่เหมาะสมกับ PLC 2) การสงสัญญาณระหวางอินพุตกับ CPU กระทําดวยแสง ซ่ึงอาศัยอุปกรณประเภท โฟโตทรานซสิ เตอร เพ่ือตอ งการแยกสญั ญาณทางไฟฟาออกจากกัน เพ่ือเปนการปองกันไมใหซี CPU เสยี หาย เมอ่ื อนิ พุตเกดิ การลัดวงจร 3) หนา สัมผัสตอ งไมส ่นั สะเทอื น อุปกรณอินพุตทส่ี ง สัญญาณออกมาในลักษณะเปด-ปด หรอื 0-1 จะสามารถใชไดกับ PLC ท่ี รับสัญญาณเปนแบบดิจิตอลเทานั้น สวนสัญญาณอินพุตท่ีเปนแบบอนาลอ็ กมาตรฐานตางๆ จะตอง ตอเขา กับภาคอินพุตของ PLC ทส่ี ามารถรับสญั ญาณอนาล็อกเทา น้ัน ภาพท่ี 2-2 ตัวอยางอปุ กรณท่ีใชเปนสัญญาณอินพุต 1.1.2 หนว ยประมวลผลกลาง (CPU) CPU ทําหนาท่ีประมวลผลและควบคมุ ซ่ึงเปรียบเหมือนสมองของระบบภายใน CPU จะประกอบไปดวยลอจิกเกทตางๆ และมีไมโครโปรเซสเซอรเบส เพ่ือสําหรับออกแบบวงจรรีเลย แลดเดอรลอจิก CPU จะยอมรับขอมลู อินพตุ จากอปุ กรณใหสญั ญาณตางๆ ตอจะทําการเก็บขอมูลโดย ใชโปรแกรมจากหนวยความจํา ขอมูลที่ถูกตองเหมาะสมจะถูกสงไปยังอุปกรณควบคุมแหลงจาย กระแสไฟฟา ตรง เพือ่ ใชสําหรับแรงดันต่ํา
7 ภาพที่ 2-3 สว นประกอบของ CPU จากภาพท่ี 2-3 เปน CPU ท่ีรวมแหลงจายไฟเขาดวยกัน ซึ่งจะแยกแหลงจายไฟออกมา ตางหาก นอกจากน้ียังมีสวนสําคัญที่อยูใน CPU อกี ชุดหนึ่ง คือ โปรเซสเซอรเมโมรีโมดูล ซงึ่ ถอื เปน สมองที่ควบคุมโปรแกรมภายในประกอบดวย ไมโครเมโมรีชิพ ทําหนาที่เก็บและเรียกขอมูลจาก หนวยความจาํ และตดิ ตอ กับวงจรท่ีตองการ 1.1.3 หนวยความจาํ ของ PLC หนวยความจําของ PLC ทําหนาท่ีเก็บรักษาโปรแกรมและขอ มูลที่ใชใ นการทํางาน โดย ขนาดของหนวยความจําจะถูกออกแบบเปนบิตขอมูลภายในหนวยความจํา 1 บิต จะมีสถานะทาง ลอจกิ เปน 0 หรือ 1 แตกตา งกนั แลว แตคาํ ส่ัง PLC ประกอบดวยหนวยความจําสองชนิด คือ แรมและ รอม 1) แรม (RAM: Random Access Memory) หนวยความจํานี้มีแบตเตอรเี่ ล็กๆ ตอไว เพ่ือใชเล้ียงขอมูลเมื่อไฟดับ การอานและเขียนโปรแกรมลงในแรมทําไดงายมาก จึงเหมาะกับการใช งานในระยะทดลองเครอ่ื งทีม่ กี ารแกไขโปรแกรมบอ ย 2) อีพรอม (EPROM: Erasable Programmable Read Only Memory) หนวยความ ชนิดอีพรอมน้ี จะตองใชเครื่องมือพิเศษในการเขียนโปรแกรม การลบโปรแกรมทําไดโดยใชแสง อัลตราไวโอเลต มขี อดตี รงไฟดบั แลวขอมลู ไมห าย 3) อีอีพรอม (EEPROM: Electrical Erasable Programmable Read Only Memory) หนวยความชนิดนี้ไมตองใชเคร่ืองมือพิเศษในการเขียนและลบโปรแกรม โดยใชวิธีทาง ไฟฟา เหมอื นแรม ไมตองมแี บตเตอร่สี ํารองไฟ รวมเอาขอดีของแรมและอีพรอมไวด ว ยกนั
8 ภาพที่ 2-4 โครงสรา งของ PLC และหนว ยความจํา 1.1.4 ภาคเอาทพุต ภาคเอาทพุตทําหนาที่รับขอมูลจากตัวประมวลผลแลวสงขอมูลไปควบคุมอุปกรณ ภายนอกเพอื่ ใหอุปกรณด า นเอาทพตุ ทํางานตามทีโ่ ปรแกรมเอาไว สวนของเอาทพ ุตจะทําหนาท่รี ับคาสภาวะที่ไดจากการประมวลผลของซีพียู แลวนําคา เหลาน้ีไปควบคุมอุปกรณทํางาน นอกจากนั้นยังทําหนาที่แยกสัญญาณของหนวยประมวลผลกลาง (CPU) ออกจากอุปกรณ 1.2 ชนดิ ของพแี อลซี ตามโครงสรา งของ PLC สามารถจําแนก PLC ไดเ ปน 2 ชนดิ คอื 1.2.1 พีแอลซีชนิดบลอ็ ก (Block Type PLCs) PLC ชนิดน้ีจะรวมสวนประกอบทั้งหมดของ PLC อยูในบล็อกเดียวกันท้ังหมด ในภาพที่ 2-5 จะแสดงพีแอลชนิดบลอ็ ก ภาพที่ 2-5 แสดงพีแอลซีชนิดบล็อก
9 1.2.2 พีแอลซีชนิดโมดลู (Modular Type PLCs) หรือ แร็ค (Rack Type PLCs) PLC ชนิดนี้มีสวนประกอบแตละสวนแยกออกจากกันเปนโมดูลได ซึ่งสามารถเลือกใชงานไดหลายแบบ ขึน้ อยกู บั รนุ ของ PLCในสว นของหนว ยประมวลผลกลางและหนวยความจําจะอยูกบั ซพี ียโู มดูล ภาพที่ 2-6 แสดงพีแอลซีโมดูล 1.3 อปุ กรณก ารเขียนโปรแกรม การส่ังการให PLC ทํางานจะตองเขียนและปอ นขอมลู ให PLC กอน ซึ่งอุปกรณท ่ีใชในการ ปอ นโปรแกรมใหน น้ั แบงออกเปน 2 ชนดิ 1.3.1 ตวั ปอนโปรแกรมแบบมือถอื (Hand Held Programmer) ซึง่ การเขียนโปรแกรมใหก บั PLC โดยการใชตัวปอ นโปรแกรมแบบมือถือ ภาษาท่ใี ชเปน ภาษาสเตทเมนตลิสต เชน คาํ สั่ง โหลด (LD) แอนด (AND) ออร (OR) ซ่ึงเปนคาํ ส่ังพื้นฐานสามารถ เรยี กใชงานโดยการกดปุมท่อี ยูที่ตวั ปอนโปรแกรมแบบมือถอื แตเม่ือตอ งการใชงานฟงกชั่นอ่ืนๆ ที่มีอยู ใน PLC สามารถเรียกใช โดยปมุ เรียกใชคําสง่ั พิเศษ ซ่ึงวิธีการใชงานตัวปอ นโปรแกรมแบบมือถือ ตอ งศึกษาจากคูมือแตล ะรุน
10 1.3.2 คอมพิวเตอรสว นตัว (PC: Personal Computer) PC สามารถใชเขียนโปรแกรมใหกับ PLCได โดยใชงานรว มกับซอฟตแวรเฉพาะของ PLC ย่ีหอนั้นๆ ภาษาที่ใชเขียน คือ ภาษาแลดเดอร ซึ่งทําใหเขาใจงายกวาสเตทเมนลิสต การใชงาน PLC จึงงา ยกวาการใชต ัวปอ นโปรแกรมแบบมือถือ ภาพที่ 2-7 แสดงวธิ ีการตอ PC กบั PLC 1.4 ความสามารถของ PLC สามารถควบคมุ งานได 3 ลกั ษณะ คอื 1.4.1 งานท่ีทาํ ตามลําดับกอนหลัง เชน การทํางานของระบบรีเลย การทาํ งานของไทเมอร- เคานเตอร การทํางานของพีซีบีการด การทํางานในระบบก่ึงอัตโนมัติ ระบบอัตโนมัติ หรือเคร่ืองจักร ตา งๆ เปน ตน 1.4.2 งานควบคุมสมัยใหม เชน การทํางานทางคณิตศาสตร การควบคมุ แบบอนาล็อก การ ควบคุม PID (Proportional – Integral – Derivative) การควบคุมมอเตอร เปนตน 1.4.3 การควบคุมเก่ียวกับงานอํานวยการ เชน งานสัญญาณเตือนและโปรเซสมอนิเตอรริง งานควบคุมอัตโนมัติในโรงงานอุตสาหกรรม งานตอรวมกับคอมพิวเตอร แลน (LAN: Local Area Network) และแวน (WAN: Wide Area Network) เปน ตน 1.5 การเขยี นโปรแกรม ภาษาท่ีใชในการเขียนโปรแกรม PLC มี 5 ชนิด (ตามมาตรฐาน IEC 61131-3) ไดแก แลดเดอรลอจิก (Ladder Logic; LAD) สเตตเมนตลิสต (Statement List; STL) ฟงชั่น บล็อกไดอะแกรม (Function Block Diagram; FBD) อนิ สตักชั่น ลิสต (Instruction List; IL) และ ซี เควนเชียลฟงชั่น ชารด (Sequential Function Chart) การเขียนโปรแกรมดวยแลดเดอรจะเปนท่ี นิยมมากที่สุด เมื่อ PLC อยูในสถานะพรอมทาํ งานแลว โปรแกรมจะถูกปอนเขาไปยังหนว ยความจํา ของ CPU ทาํ ให CPU ประมวลผลและไดผ ลลัพธเ ปน สญั ญาณเอาตพตุ หนา คอนแทคซ่ึงเปนชนดิ ปกติ
11 เปด ดังน้นั ถาหนาคอนแทค 001 และ 002 ตอกัน ก็จะทําใหเกิดเอาตพุต 009 หรือหนาคอนแทค 003 ตอ กัน ก็ทําใหเกิดเอาตพุต 009 ไดเชนกัน ลักษณะน้ีเรียกวา รัง (Rung) คือ มีสัญญาณอินพุต หนึง่ หรือมากกวาที่ทําใหเ กิดเอาตพตุ หนึง่ หรือมากกวา ภาพท่ี 2-8 วงจรแลดเดอร (PLC Ladder Logic Diagram) 2. การผลิตหนังเทียม PVC โดยเครอื่ ง Calender การผลิตหนังเทียม PVC แบบใชลูกกลิ้ง (Calendering) (ภาพท่ี 2-9) เปนกรรมวิธีที่มีการดดั แปลง มาจากอุตสาหกรรมผลิตแผนยางธรรมชาติ นอกจากน้ียังมีอุตสาหกรรมอื่นๆ ที่ดัดแปลงไปใชดวย เชน กัน เชน อุตสาหกรรมกระดาษ เสอื่ นํา้ มัน และโลหะแผน เปนตน โดยขน้ั ตอนการผลิต มีดงั น้ี 1) ใชเ ทอรโมพลาสตกิ ชนดิ เหลว (Resin) ผสมกบั วสั ดุชนดิ อน่ื เชน วสั ดุทําใหแข็งแรง (Stabilizer) วัสดุชวยใหล่ืนตัว (Lubricant) วัสดุชวยใหออนตัว (Plasticcizer) เพื่อ ตอ งการใหอ อนนุม ฯลฯ แลว นําเขา เครอ่ื งผสมและบดผา นไปยังสวนใหความรอน ทาํ ให สว นผสมหลอมละลาย 2) สวนผสมหลอมละลายผา นลูกกล้ิงทรงกระบอกรดี ออกเปนแผน บางชนิดมีลูกกลิง้ คู ตอถัด จาการรดี แผนทําใหออกมามีลวดลายตางๆ ประกอบเขาไปดวย 3) แผนชิ้นงานทไ่ี ดจ ะเคลอ่ื นผานลกู กลง้ิ เย็น ชว ยใหแ ข็งตัวคงรปู แลวเขา มว นเก็บตอไป
12 ภาพท่ี 2-9 การผลิตหนังเทยี ม PVC แบบใชลูกกลงิ้ (Calendering)
13 2.1 รายละเอียดขน้ั ตอนการผลิตหนังเทียม PVC นาํ วัตถดุ ิบ 1 ใสเขาเครือ่ ง Hot Blender เพอ่ื ผสมใหเขา กันแลวผานเขาเคร่ือง Banbury เพ่ือ ผสม ดวยความรอนและแรงอัดใหเ ขากันเปนเน้ือเดียวกัน นําวัตถุดิบท่ีเปนเนื้อเดียวกัน นี้ผานเคร่ือง Mixing Roll 1 และ 2 เพื่อรีดใหเน้อื Compound ใหละเอียดยิ่งขึ้น จึงผานไปยังเคร่อื ง Calender รีดออกเปนแผน PVC ครง่ึ สาํ เรจ็ รปู จากนน้ั จึงผาน PVC แผนนี้เขา เคร่ืองพิมพสใี ส วัตถุดิบ2 (Printing ink) พิมพตามสีท่ีตองการ แลวจึงผาน PVC แผนน้ีไดเขาเคร่ือง Surface Treating เพ่ือเครือบผิวใหมี คุณภาพย่ิงข้ึน โดยใช วัตถุดิบ 3 Surface treating Agent สุดทายน้ีจึงนาํ แผน PVC ที่ไดเ ขาเคร่ือง Emboss เพือ่ พมิ พลายนูนไดเ ปน PVC แผนสาํ เรจ็ รปู 2.1.1 รายละเอยี ดขั้นตอนการผลิตหนังเทยี มหลังผา นําวัตถุดิบ 1 มาผสมในเคร่ือง Hot Blender ใหเขากัน แลวจึงผานไปยังเครื่อง Banbury ผสมดวยความรอนและแรงอัดใหเขาเปนเนื้อเดียวกัน จากน้ันผานไปยังเครื่อง Mixing Roll 1 และ 2 รดี ให PVC Compound ท่ีไดมีเนื้อละเอียดย่ิงข้ึนเพื่อ นําผานไปยังเครื่อง Calender รีดออกมาเปนแผน PVC ในเวลาเดียวกัน นําวตั ถุดิบ 2 เขายึดและกาวผา ดวย วัตถุดิบ 3 ในเคร่ือง Treater & Tenter นําแผน PVC ท่ีไดจากเคร่อื ง Calender และผาที่ไดจ ากเคร่ืองที่ยึดและกาวแลว ผานเคร่ือง Laminate เพื่อติดผาและแผน PVC ใหเขากันเปนหนังเทียมหลังผาแลวจึงผานเขา เคร่ืองพิมพสี โดยใช วัตถุดบิ 4 เม่ือพิมพสีเสร็จเรียบรอย แลว นําหนังเทียมหลังผาที่ไดไปเคลือบ ผิว อกี คร้งั หน่ึง โดยใชว ัตถุดิบ 5 ผานเคร่ือง Surface Treating แลวจึง นําไปอัดลายนูนตางๆ ในเครื่อง Embossing ไดเ ปนหนงั เทยี มหลงั ผาตามตองการ 2.1.2 รายละเอียดขั้นตอนการผลติ หนงั เทยี มฟองนาํ้ หลงั ผา นาํ วัตถุดิบ 1 มาผสมในเคร่ือง Solution Mixer ในเวลาเดียวกันนํา วัตถุดบิ 2 ( ผา ) เขาเคร่ือง Treater & Tenter เพ่ือยึดและกาวผาโดยใช วัตถุดิบ 3 แลวนําวัตถุดิบที่ผสมแลวจาก เคร่ือง ผสมมาเขาเคร่อื ง Coating พรอมกับผาท่ีผา นเคร่อื ง treater & Tenter แลวเพ่ือเคลือบ PVC Compound ลงบนผาแลวจึง ใหผานเขาเครื่อง Foaming Oven เพื่อทําใหเปนหนังฟองน้ํา นําหนงั ฟองนํ้านี้เขาเคร่ืองพิมพ โดยใช วัตถุดิบ 4 แลวผานตอไปยังเคร่ือง Surface Treating โดยใช วัตถุดิบ 5 เพื่อเคลือบผิวหนังฟองน้ําใหไดตามคุณภาพ ตามท่ีตองการ จากนั้นจึงผานเขาเครื่อง Embossing เพ่อื ใหไ ดลายนนู ตามความตอ งการของลูกคาไดเ ปน หนังฟองนาํ้ หลงั ผา (ภาพท่ี 2-9) 2.2 การผลิตหนงั เทียม PVC แบบอดั แผน (Laminating) โดยทวั่ ไป Laminating หมายถงึ การยดึ ติดวสั ดแุ ผนสองแผนหรือมากกวาเขาดวยกัน เชน ไม อัด สําหรับกรรมวิธีการผลิตของพลาสติกหมายถึงการยึดติดชั้น (Layer) ของวัสดุผสมหรือวัสดุเสริม กาํ ลัง (Resin-Impregnated) หรือ Resin-coated หรือ Reinforcing เขาดวยกันโดยใชค วามรอน
14 และแรงอัด ชิ้นงานหรือผลิตภัณฑที่ผานกรรมวิธีการผลิตแบบน้ีแบงออกเปนชนิดตางๆ เชน ชนิด แรงอัดตํ่า (Low-Pressure) ชนดิ แรงอัดสงู (High-Pressure) ซึ่งแลว แตข นาดของแรงอัดที่ใชระหวาง การผลติ 2.2.1 รายละเอียดข้นั ตอนการผลิตหนงั เทียมแบบอดั แผน (Laminating) นําแผนวัสดุผสมหรือวัสดุเสิมกําลัง เชน กระดาษ ผา ใยหิน ใยแกว วางซอนกันตาม ชนิดและความ หนาท่ีตองการ โดยใชพลาสติกเหลวพวกเทอรโมเซตติ้งเปนตัวประสานในการอัด ( Press ) ซึ่งใชแรงอัดประมาณ 1,000-1,500 psi. และมคี วามรอนประมาณ 300-350 F. อัดเคร่ืองลง ตามเวลาที่กําหนด ความรอนและแรงอัดจะทําใหไดแผนช้ินงานท่ีเรียบรอยและแข็งแรง ผิวหนาของ แผนชนิ้ งานอาจทาํ ใหม ลี วดลาย หรอื ลายนนู อยางไรก็ได ภาพที่ 2-10 ตวั อยางเคร่ือง Foaming Oven ท่ใี ชส ําหรบั อบใหช นั้ ฟองนํ้าฟูตัว 3. ทฤษฎีระบบควบคมุ ตัวควบคุม PID ตัวควบคมุ PID (proportional-integral-derivative controller) ไดรบั การ นําเสนอเปน คร้ังแรกในป ค.ศ.1922 โดย Minorsky สําหรบั การควบคุมระบบนํารองการเดินเรือ นับ จากนัน้ เปนตนมา ตวั ควบคุม PID ไดร ับการนาํ มาประยุกตใ ชง านในภาคอุตสาหกรรมอยาง กวางขวาง ซง่ึ พบวา กวารอ ยละ 90 ถึง 95 ของปญหาการควบคุมระบบในภาค อุตสาหกรรมสามารถแกไขไดดว ย ตวั ควบคมุ PID ในทางคณิตศาสตร ตัวควบคุม PID มีกลไกปฏบิ ัติการทางคณิตศาสตรท ี่เปนการปรับ สัดสวน (Proportional) การอินทิเกรต (Integral) และการอนุพันธ (Derivative) สัญญาณ
15 ความสัมพันธทางคณิตศาสตรของตัวควบคุม PID เม่ือกําหนดให) คือสัญญาณอินพุต และ คือสัญญาณเอาตพุต (สัญญาณควบคมุ ) แสดงดงั สมการ เมื่อ คือคาคงตวั อัตราขยายเชิง ปรับสัดสวน (Proportional gain constant) คอื คา คงตวั อัตราขยายเชงิ อนิ ทเิ กรต (Integral gain constant) และ คือคาคงตัวอัตราขยายเชิง อนพุ นั ธ (Derivative gain constant) ดงั นั้น ฟง กช นั ถายโอน ) ของตวั ควบคุม PID จะแสดง ไดด งั สมการ นอกจากนี้ ฟง กช ันถา ยโอน ของตัวควบคุมพีไอดีอาจแสดงไดด ังสมการ เมอื่ คือคาคงตัวทางเวลาเชงิ อินทิเกรต (Integral time constant) และ คือคา คง ตัวทาง เวลาเชิงอนพุ นั ธ (Derivative time constant) เมื่อทาํ การเปรยี บเทียบ พิจารณาระบบควบคมุ ในภาพ ตัวควบคุม PID ) จะรับสัญญาณคลาดเคล่ือน (Error signal: E(s)) มาคํานวณเพ่ือผลิตสัญญาณควบคุม (Control signal: U(s)) และสงไปควบคมุ พลานต (Plant) ) ใหผลิตผลตอบสนองหรือเอาตพุต (Output signal: C(s)) สอดคลองกับ สัญญาณ อินพตุ อา งองิ (Reference input signal: R(s)) พรอ มทัง้ กาํ จัดสัญญาณรบกวน (Disturbance signal: D(s)) ไปพรอ มกัน ตัวควบคุม PID จะมโี พล (Pole) ทจ่ี ดุ กาํ เนดิ จาํ นวนหนง่ึ ตัว และซโี ร (Zero) จํานวน สองตัว เม่ือตวั ควบคมุ PID วางตัวอยูในวิถีปอนไปหนา (Forward path) ของวงรอบการควบคุม
16 (Control loop) ในลักษณะตอ อนุกรมหรือตออันดับกับ พลานต (Plant) ซึ่งมีฟงกชันเปน ระบบควบคมุ ที่ไดรับการควบคมุ ดวย ตัวควบคุม PID จะมีอันดับ (Order) เพิ่มข้ึนหนึ่ง และเม่ือตัว ควบคุม PID รบั สัญญาณอินพุตแบบ ขั้นบันได (Step input) สัญญาณเอาตพุตของตวั ควบคุม PID ซ่ึง สัดสวน a ของ สัญญาณจะแปรผันตรงกับคา ความชัน b ของสญั ญาณจะแปรผันตรงกับคา และสัดสวน c ของสญั ญาณจะแปรผันตรงกบั คา ภาพที่ 2-11 วงรอบการควบคมุ PID ภาพที่ 2-12 เอาตพตุ ของตัวควบคุม PID เม่ือรับอนิ พตุ แบบขัน้ บนั ได ผลตอบสนองของระบบในโดเมนเวลาสามารถแบงพิจารณาออกเปน ผลตอบสนองเชิงแปร ตามอินพุต (Command following/trackig) และผลตอบสนองเชิงคุมคาโหลด (Load regulating) ผลกระทบจากการปรับแตงคาพารามิเตอรของตัวควบคุม PID ท่มี ีตอ ผลตอบสนอง ของระบบในโดเมนเวลา ไดรับการ เม่ือ tr คือเวลาขึ้น (Rise time), Mp คือการพุงเกินสูงสุด (Maximum overshoot), ts คือเวลาเขาที่ (Settling time), Mp_reg คือการพุงเกินสูงสดุ จาก การคมุ คาโหลด (Maximum overshoot of load regulation), treg คอื เวลาเขาทจี่ ากการคุม
17 คาโหลด (Settling time of load regulation) และ ess คือความคลาดเคลื่อน ในสภาวะคงตัว (Steady-state error) ภาพที่ 2-13 ผลตอบสนองของระบบในโดเมน ภาพท่ี 2-14 ตาราง ผลกระทบจากการปรับแตงคา พารามิเตอรของตวั ควบคมุ PID กรอบงานออกแบบตัวควบคุม PID ตามบริบทของการหาคาเหมาะท่ีสุด ปญหาการหาคา เหมาะที่สุด (Optimization problem) สามารถเขยี นแสดงในรปู ของ ความสัมพันธทางคณิตศาสตร ไดดังสมการ เม่อื คอื ฟง กช นั วัตถุประสงค (Objective function) ทต่ี องการทําใหมีคา นอยท่ีสุด และสอดคลองกับฟงกชันเง่ือนไข (Constraint function) ซ่ึงประกอบไปดวยเงื่อนไขสมการ
18 (Equality constraint) ดังแสดงในสมการ และเงื่อนไขสมการ (Inequality constraint) ดังแสดงในสมการ 4. ทฤษฎีของมอเตอรไฟฟา กระแสตรง 4.1 หลักการทํางานของมอเตอรไฟฟากระแสตรง มอเตอรไฟฟาคือเครือ่ งกลซ่ึงเปลี่ยนพลังงานไฟฟาไปเปนพลังงานกล โดยอาศัยหลักการ ดังน้ี คอื เม่ือมกี ระแสไฟฟาไหลในตัวนํา ซ่ึงวางอยูในสนามแมเ หล็กยอมทําใหเกิดแรงขึ้นบนตัวนําในทิศทาง ตามกฎมอื ซา ยของเฟลมมง่ิ (Fleming’s Left Hand Rule) ซึง่ กลา วไววา “นว้ิ ช้ีแสดง ทิศทางของเสน แรงแมเหลก็ น้ิวกลางแสดงทิศทางของกระแสไฟฟาและนิ้วหัวแมมือแสดงทศิ ทาง ของแรงท่ีเกิดข้ึน” และขนาดของแรงท่ีเกดิ ขึ้นสามารถหาไดจา กสมการที่ 4.1 F Bi l (4.1) เมือ่ F = แรงที่เกดิ ข้ึนบนตัวนํา B = ความหนาแนนสนามแมเ หลก็ i = กระแสท่ีไหลในตวั นาํ l = ความยาวของตวั นาํ
19 ก. สนามแมเ หล็กของข้ัวแมเหลก็ 2 ข้ัว ข. พื้นทห่ี นาตดั ของลวดตัวนาํ ซง่ึ มกี ระแสไหลออก เสน แรงแมเหลก็ รอบตวั นําจะมีทิศทางทวนเข็มนาฬกิ า ภาพที่ 2-15 ทิศทางของเสน แรงแมเหล็ก ภาพที่ 2-16 ผลรวมของสนามแมเหล็กทั้งสองแหง ทําใหกดิ แรงบิดเบนของสนามแมเ หล็ก อันเปนสาเหตใุ หเกดิ แรง F ทาํ ใหลวดตัวนําเคลื่อนท่ีข้ึนบน ภาพที่ 2-17 ทิศทางของเสนแรงแมเหลก็ ตัดผานลวดตวั นาํ
20 ก. ลวดตวั นําทม่ี ีความยาวหนึ่งมกี ระแสไหลผา นและวางอยูในสนามแมเหล็ก ข. แสดงทศิ ทางของเสนแรงแมเ หล็กท่ีเกิดขน้ึ รอบตัวนําเม่ือเทยี บกับทศิ ทางของสนามแมเหล็ก ค. ผลรวมของสนามแมเหล็กท้ังสองแหงทาํ ใหตัวเคล่อื นที่ดวยแรง เราสามารถหาทิศทางของแรงF ที่เกิดขนึ้ ไดโดยใชกฎมือซา ยของแฟลมมงิ่ (Fleming left hand rule) ซง่ึ ทําใหหาทศิ ทางการหมุนของมอเตอรนั้นเอง ภาพท่ี 2.8 แสดงการใชกฎมอื ซา ยของ แฟลมมิ่ง หรอื กฎมือซา ยของมอเตอร (left handrule motor rule) เพื่อหาทิศทางของแรงที่เกิดข้ึนบน ก. ค. ข. 6 ลวดตัวนาํ เมื่อเปรียบเทียบกับ ภาพท่ี 2.9 แสดงการใชก ฎมือขวาของ เฟลมมิ่ง หรือกฎมือขวา ของ เครื่องกําเนิด (left hand rule motor rule) เพื่อหาทิศทางของแรงเคลื่อนไฟฟาเหนย่ี วนํา (induced r.m.f.) ในเคร่ืองกําเนิดหรือใชหาทิศทางของแรงเคลอ่ื นไฟฟาตอตาน (back e.m.f. or counter e.m.f. ภาพที่ 2-8 กดมอื ซา ยของมอเตอรไฟฟา ภาพท่ี 2-9 กฎมือขวาของเคร่ืองกําเนิดไฟฟา
21 4.2 โครงสรางและหลักการทํางานของมอเตอรไ ฟฟา กระแสตรงแบบกระตุนแยก โครงสรางของมอเตอรไ ฟฟา กระแสตรงจะเปนดังภาพที่2-10 และภาพที่ 2-11 ภาพที่ 2-10 ลักษณะทวั่ ไปของมอมอเตอรไ ฟฟา กระแสตรง ภาพที่ 2-11 สว นประกอบภายในมอเตอรไฟฟากระแสตรง
22 ภาพท่ี 2-12 โครงสรางและการทํางานของมอเตอรไ ฟฟากระแสตรง หลกั การทํางานเบื้องตนของมอเตอรไ ฟฟากระแสตรง ก็คือจะมีสนามแมเหลก็ อยู 2 สว น คอื สวนที่ อยูบนสเตเตอรและสว นท่ีอยูบนอารเมเจอรโดยสนามแมเหล็กท่ีอยูบนสเตเตอรนั้นเกิดจากการจายไฟ ดว ยแหลง จาย vf ทาํ ใหเ กิดกระแส if ไหลเขาไปในขดลวด เกดิ ขั้วแมเ หล็กเหนอื ใตขึ้นบนสเตสเตเตอร และทําใหเ กิดเสนแรงแมเ หล็กวง่ิ ผานชองวางและโรเตอรจ ากขวเหนือไปยังข้ัวใตสนามแมเหล็กอีกสวน หน่ึงคลองสนามแมเ หล็กท่ีอยูบ นอารเมเจอรซึ่งขดลวดท่ีสราง สนามแมเ หลก็ น้ันจะพันอยูบนโรเตอร สนามแมเ หล็กนั้นเปนสนามแมเหล็กของเสนแรงที่วนอยูรอบตัวนําบนโรเตอร จากภาพท่ี 2-12 ถาเรา พิจารณาขดลวดเพียงขดเดียวท่ีรับไฟจากแปรงถาน ผาน คอมมิวเตเตอรและสมมุติใหขดลวดน้ันพัน เพียงรอบเดียว เราจะได ภาพของขดลวดที่วางอยูภายใตสนามแมเหล็กดังภาพท่ี 2-12 จากภาพ เนื่องจากกระแส ia ไหลผานแปรงถานและคอมมิวเตเตอรเ ขาขดลวดทางตัวนํา a และกลับทางตัวนํา – a จึงทําใหมเี สนแรงแมเหลก็ ทิศทางตามเข็มรอบตัวนํา a และทศิ ทางทวนเข็มรอบตัวนํา - a (โดยใชกฎ มือขวา) เน่ืองจากโดยธรรมชาติเสนแรงแมเ หลก็ จะไมตัดกันทําใหเสนแรงแมเ หล็กของสนามแมเหล็ก หลักบิดตวั ออมตัวนํา a และ - a ดงั ในภาพ ผลก็คอื ทาํ ใหเกิดการผลักกันระหวางเสนแรงแมเหล็ก ของ สนามแมเหล็กหลักและเสนแรงแมเหล็ก รอบตัวนํา a , - a ทําใหขดลวด a ,- a ถูกผลักใหหมุนในทิศ ตามเ ข็มนาฬิกาตามภาพ การหมุนดังกลาวจะทําใหตัวนํา - a หมนุ มาแทนท่ตี ัวนํา a และตัวนํา a หมนุ ไปแทนทตี่ ัวนํา - a ในสวน ของกระแสก็จะกลายเปน ไหลเขา ตวั นํา - a และออกทางตัวนํา a ทํา ใหเกิดแรงผลักใหห มนุ อยางตอ เนื่อง ท้ังหมดท่ีกลาวมาคือ หลักการทําใหเกิด แรงบิดขึ้นบนโรเตอรเพื่อนําไปขับโหลดอีกตอหน่ึงเรา เรยี กพฤติกรรมนั้นวาเปนพฤติกรรมมอเตอรซึ่งเกิดจากการแปลงพลังงานไฟฟาใหเปนพลังงานกลผาน
23 การผลักกันของพลงั งานจากสนามแมเหลก็ แตหากพิจารณาใหลึกลงไป ในขณะท่ีโรเตอรกําลังหมนุ อยู นนั้ ขดลวดอารเมเจอรท ี่ถูกใชเปนตัวสรางสนามแมเหล็กมาผลักกับสนามแมเหล็กหลักน้ันก็จะหมุนตัด ผานกบั สนามแมเ หลก็ หลักไปดว ยในตัว การที่ขดลวดตัวนําอารเมเจอรห มุนตัดผานสนามแมเ หลก็ หลัก นน้ั กท็ าํ ใหเกิดแรงเคลือ่ นเหนี่ยวนํา ขึ้นมาตัวหน่ึงมีทิศทางตานการไหลของกระแส ia ซึ่งเปน กระแสตวั ที่ทําใหกิดการหมุนขึ้น (เปนไปตามกฎธรรมชาติท่ีวาเมื่อ ia ทําใหเกิดหมุนก็ตอ งมีแรงดันมาตานการ ไหลของ ia เพอ่ื สรา งความสมดลุ ) เราเรียกแรงเคลื่อน เหนี่ยวนํา ในทิศตานกลับ นั้นวา Backemf ดัง แสดงในภาพ 2.12 ซึ่งเปนพฤติกรรมของเคร่ืองกําเนิดที่เกิดขึ้นในเวลาเดยี วกันและสามารถเขียนวงจร สมมูลทางไฟฟาของ ภาพที่ 2.12 ไดด ังภาพท่ี 2.13 ภาพท่ี 2-13 วงจรสมมูลดีซมี อเตอร ก. วงจรขดลวดอารเมเจอร ข. วงจรขดลวดสนาม เมอื่ Ra คอื ความตานทานในขดลวดอารเ มเจอร La คือ ความเหน่ยี วนําในขดลวดอารเ มเจอร eb คอื Backemf Rf คอื ความตา นทานในขดลวดสนามแมเ หล็กหลัก Lf คอื ความเหนย่ี วนําในขดลวดสนามแมเ หล็กหลัก และสามารถเขียนสมการแสดงความสมั พันธของตวั แปรตา งๆในวงจรไดดังน้ี วงจรอารเ มเจอร วงจรสรางสนามแมเหล็กหลัก
24 4.3 การควบคมุ ความเร็วมอเตอรไฟฟากระแสตรง การควบคุมความเร็วมอเตอรไฟฟากระแสตรงโดยท่ัวไปสามารถแบง ออกเปน 4 วธิ ี คอื 4.3.1 การควบคุมวงจรอารเ มเจอร (Armature control) เปนการควบคุมกระแสหรือแรงดัน ท่ีปอนใหกับวงจรอารเมเจอร ซ่ึงจะใหผลตอบสนองท่ีรวดเร็ว และควบคุมแรงบิดของมอเตอรได โดยตรง โดยการควบคุมกระแสอารเมเจอร ซ่ึงสามารถควบคุมผานทางแรงดันท่ีปอนใหกับมอเตอร และเม่ือกระแสอารเมเจอรมีคา เทากับกระแสท่พี กิ ัดคา แรงบดิ สูงสูงของมอเตอร (Maximum Torque) จะมีคาคงท่ีซ่ึงอาจเรียกไดวาเปนการควบคุมแบบแรงบิดคงที่ ดงันั้นจึงเหมาะสําหรับงานที่ตองการ ควบคมุ แรงบดิ ของมอเตอร 4.3.2 การควบคุมวงจรสนาม (Field control) เปนการควบคุมสนามแมเหล็กโดยการ ควบคุมกระแสสนามท่ีใชสรางสนามแมเหล็ก เน่ืองจากไมสามารถปรับความเร็วของมอเตอรด ว ยการ ปรบั แรงดนั ทป่ี อนใหก ับมอเตอรได แตหากลดคากระแสสนามลงจะทาํ ใหความเร็วของมอเตอรเพ่ิมขึ้น ไดก ารลดกระแสสนามจะทําใหฟลักซ แมเหล็ก () ลดลง แตมีขอเสียคือ ผลตอบสนองชา เน่ืองจาก คาเหนี่ยวนําของวงจรสนามมีคา มากกวาวงจรอารเมเจอรจึงทําใหไมสามารถควบคุมแรงบิดของ มอเตอรไดโดยตรง และการทํางาน อาจไมเสถียรเน่ืองจากผลของปฏิกิริยาอารเมเจอร (Armature reaction)แตมขี อ ดีคอื การควบคุมทําใหง ายกวา แบบแรกอาจเรยี กไดวาเปนการควบคมุ แบบกําลังงาน สูงสดุ คงท่ีจงึ เหมาะสาํ หรับงานที่ ตองการควบคุมความเรว็ ของมอเตอรเพ่ือใหไ ดค วามเรว็ ตามตองการ 4.3.3 การควบคุมวงจรอารเมเจอรและวงจรสนาม (Combine armature and field flux control) เปนการนําการควบคุมวิธีที่ 1 และ 2 มาใชในการควบคุมความเรว็ มอเตอรกระแสตรง โดย การควบคุมกระแสหรือแรงดันที่ปอนใหกับวงจรอารเมเจอร และควบคุมสนามแมเหล็กโดย การ ควบคมุ กระแสสนามทใี่ ชส รา งกระแสแมเ หล็ก โดยสามารถเปล่ียนสถานการณท าํ งานไดอยาง ตอ เนื่อง โดยอัตโนมัติ ซ่ึงทําใหสามารถควบคุมแรงบิดของมอเตอรไดโดยตรง และยังสามารถควบคมุ ความเร็ว ของมอเตอรใหคงทีต่ ามคา ความเร็วคา สั่งได ภาพที่ 2-14 การควบคมุ ความเรว็ ดวยวธิ กี ารควบคุมวงจรอารเมเจอรแ ละวงจรสนาม
25 4.3.4 การควบคุมความตานทานของวงจรอารเมเจอร (Armature resistance control) เปนการปรบั คาความตานทานของวงจรอารเมเจอร โดยการตอความตานทาน Re อนุกรม กับวงจร อารเ มเจอรแ ตวิธนี ้ีมปี ระสิทธภิ าพตํ่า เพราะมกี ารสญู เสียเกิดขึ้นที่ความตานทานจึงไมน ิยมใชกัน กราฟ คุณลักษณะของการควบคุมดวยวิธีนี้แสดงดังภาพท่ี 2.15 ภาพท่ี 2-15 การควบคมุ ความเรว็ ดวยวิธีการควบคมุ ความตา นทานของวงจรอารเ มเจอร 4.4 วงจรสมมูลมอเตอรไฟฟากระแสตรงแบบกระตุนแยก ประกอบดวยวงจรขดลวดอารเมเจอร และขดลวดสนามแมเ หล็กทเี่ ปนแบบกระตุนแยก (แสดง ดังภาพที่2.16) ภาพท่ี 2-16 วงจรสมมลู มอเตอรไ ฟฟากระแสตรงแบบกระตุนแยก ก. วงจรขดลวดอารเมเจอร ข. วงจรขดลวดสนาม
26 จากวงจรสมมูลจะไดส มการดังน้ี คาแรงดันไฟฟาตานกลบั Ea Va Ia Ra (4.2) โดยท่ี Ra = คา ความตา นทานของขดลวดอารเมเจอร Ia = คา กระแสที่ไหลในขดลวดอารเ มเจอร Ea = คาแรงดนั ไฟฟาตา นกลบั (Back e.m.f) Va = คา แรงดนั ไฟฟาท่จี ายใหก ับมอเตอร เนือ่ งจากเปนแบบกระตุนแยกกําหนดคา คงที่ จํานวนเสนแรงแมเ หล็ก (4.3) โดยที่ Nf = จาํ นวนรอบของขดลวดสนามแมเ หล็ก If = กระแสทไี่ หลในขดลวดสนามแมเหลก็ Rf = คา ความตา นทานขดลวดสนามแมเหล็ก คา แรงบดิ จะไดวา T K Ia (4.4) ดังนนั้ T Ia คุณลกั ษณะระหวางแรงบิด ความเรว็ และกระแสท่ไี หลในอารเ มเจอรจ ะไดว า คา ความเรว็ รอบเปน สดั สวนโดยตรงกบั แรงดนั ไฟฟาตา นกลบั ดังสมการท่ี 4.5 Ea K (4.5)
27 โดยที่ K = คา คงทข่ี องมอเตอร (4.6) = จํานวนเสน แรงแมเ หล็ก = ความเรว็ รอบ จากสมการที่ (4.3) แทนลงในสมการท่ี (4.2) จะได คา ความเรว็ รอบ (3.5) คาคงท่ีของมอเตอร (4.7) โดยที่ p = จาํ นวนขั้วแมเ หล็ก z = จํานวนตัวนําท่พี ันบนอารเมเจอร a = วิธีการพนั พนั แบบแลป a p พันแบบเวฟ a 2 4.5 การขับเคลือ่ นมอเตอรไฟฟา กระแสตรงดวยดซี ีชอปเปอร ดังท่ีเราไดทราบในเบ้ืองตนแลววาวิธีการหน่ึงในการควบคุมอัตราเร็วของมอเตอรไฟฟา กระแสตรงก็คือการควบคุมแรงดันไฟฟาท่ีอารเมเจอรดังนั้น เม่ือดีซีชอปเปอรสามารถเปลี่ยนแปลง ระดบั แรงดนัไฟฟาไดน้ันก็หมายถึงวาเราสามารถนํามาใชควบคุมอัตราเร็วของมอเตอร ไดน้ันเองใน ปจจุบันไดมีการนําเอาวงจรชอปเปอรมาใชในการขับเคล่ือนมอเตอรไฟฟากระแสตรงกันอยาง แพรหลายทงั้ นั้นเนื่องจากมีขอดีอยูหลายประการดวยกัน อยางเชน มปี ระสทิ ธิภาพสูง มคี วามยืดหยุน ในการควบคุม มกี ารตอบสนองท่รี วดเรว็ และมคี วามสามารถในการคนื พลังงานที่ อัตราเร็วตางๆ ไดดัง จะไดกลาวถึงรายระเอียดในลําดับ ตอไปน้ี ตัวอยางการประยุกตใชงานของดีซีชอปเปอร ในการ ควบคุมมอเตอรเชน ยวดยานตางๆ (ท่ีใชพลังงานแหลงจายจากแบตเตอร่ี) งานลาก ดึงหุนยนต เคล่ือนท่ี (Mobile robot) ฯลฯ
28 4.5.1 ประเภทของ ดีซีชอปเปอร ดีซีชอปเปอรท มี่ ีโดยทั่วไปสามารถแบง ออกไดเปน 5 ประเภทดังแสดงภาพท่ี 2-17 ภาพที่ 2-17 ประเภทของ ดีซีชอปเปอร
29 4.5.2 ชอปเปอรค ลาส C การควบคมุ การทาํ งานในควอดแรนตที่ 1และ2 ดวยวงจรชอปเปอรคลาส C ดังภาพ ท่ี 2-18 ตอ ไปน้ี ภาพท่ี 2-18 วงจรชอปเปอร ภาพที่ 2-19 การหมนุ เดนิ หนาและการเบรกโดยการใชช อปเปอรค ลาส C
30 จากภาพท่ี 2-18 สวิตซ 1 S และไดโอด D1 เปนชอปเปอรว งจรหน่ึง สว นสวิตซ 2S และ ไดโอด D2 ก็เปน ชอปเปอรอีกวงจรหน่ึง ชอปเปอรท ้ังสองวงจรถกูควบคมุ ในเวลาเดียวกันท้ังใน ตอนที่หมุนและคืนพลังงานกลาวคือ สวิตซ 1S และ 2S จะถูกปดวงจรสลบั กัน ในชวงของคาบเวลา T สวิตซ 1S จะทํางานคาบเวลา T สวนสวิตซ 2S จะทํางานจาก T ถึง T เพื่อหลีกเลย่ี งการลัดวงจรของแหลงจายจึงตองระวังไมให S1และS2 ทํางานพรอมกัน สําหรบั ภาพคลื่นของสัญญาณ ควบคมุ ic ,va ,ia และ is รวมทง้ั อุปกรณภายในการนาํ กระแสในชว งท่ีแตกตางกันของ คาบเวลา แสดงดงั ภาพท่ี 2-19 ซึง่ ในภาพคลน่ื ดังกลา ว การหนวงเวลาระหวางการหยุดทํางานของสวิตซ ตัวหนึ่งและ การทาํ งานของอกี ตวั ไมไดน ํามาคิดเนือ่ งจากมันเปนคา ท่นี อ ยมากจากภาพคล่นื แรงดันทั ีข่ ั้วมอเตอรของภาพที่ 2-19 Va V (4.8) ดังนนั้ จากสมการ 4.8 มอเตอรจะทํางานในลักษณะการหมุน (+ Ia ) เมือ่ >(E/V) และเปน การเบรก แบบคนื พลงั งาน (- Ia ) เมอ่ื < (E/V)สวนการท างานในสภาวะไมม ีโหลด = (E/V) จากภาพท่ี 2-19 การลดลงของอตัราเร็วจะเปน การเพม่ิ ข้ึนของกระแส Ia และภาพคลื่นท้ังหมดของ กระแส Ia จะเล่ือนข้ึนเมื่อกระแส Ia เริ่มมีคา มากกวาคาของการกระเพื่อม กระแส Ia จะเปนบวก เสมอ ซึ่งในขณะน้ีสวิตซ 1S และไดโอด D1 จะนํากระแส สวน 2S แมจะรับสัญญาณควบคมุ มันจะไม นํากระแสเนื่องจากเปนการไบแอสกลับโดยการนํากระแสของไดโอด D1 ใน ทํานองเดียวกันอาจ เพ่ิมขึ้นของอตัราเร็วท่ีสูงกวาอัตราเร็วไมมีโหลดจะสรางกระแส Ia เปนลบ และภาพคล่ืนของกระแส Ia จะเลือ่ นลง เมอ่ื กระแส Ia เปนลบกระแสจะถูกนําโดยสวติ ซ 2S และ ไดโอด D2 สว นสวิตซ 1S และ ไดโอด D1 จะไมมกี ารนํากระแส กลาวโดยสรปุ การหมุนของมอเตอร การนํากระแสจะกระทําโดย สวิตซ 1 S และไดโอด D1 สวนการเบรกจะนํากระแสโดยสวิตซ 2S และ D2
31 บทที่ 3 วิธดี ําเนินการวิจยั 1. ขอบเขตการดาํ เนนิ งาน 1.1 ประชมุ วางแผนและจัดทาํ ขอเสนอโครงการเพ่ือขอรบั การสนับสนนุ ผา นโครงการ ITAP 1.2 ศกึ ษาและรวบรวมเทคนิคการตรวจสอบประสิทธิภาพมอเตอรและการปรบั ต้งั คา มอเตอร แบบอตั โนมัติ 1.3 ตรวจสอบและเก็บขอมูลมอเตอรเพื่อใชอางอิงในการเขียนโปรแกรมควบคุมการทํางานของ มอเตอร 1.4 ออกแบบระบบควบคุมมอเตอรแ บบอัตโนมัติ สําหรบั ควบคมุ การผลิตหนังเทียมพวี ีซี 1.5 จัดเตรียมวัสดุ เคร่ืองมือและอุปกรณ ในการปรับปรุงชุดอุปกรณ Calendar operation panel 1.6 ควบคุมการประกอบและติดต้ังระบบควบคมุ มอเตอรแบบอัตโนมตั ิสําหรับควบคุมการผลิตหนัง เทียมพีวซี ี 1.7 เขียนโปรแกรมควบคมุ การทาํ งานของมอเตอรผา นระบบ PLC 1.8 จดั เตรียมสารพอลิไวนลิ คลอไรดเ รชิน สารพลาสตไิ ซเซอร (DOP) ผงฟู ผงสี และสารเคมี อ่ืนๆ 1.9 ตรวจสอบการทํางานของระบบควบคมุ มอเตอรแ บบอตั โนมตั ิ 1.10 ทดสอบการผลิตหนังเทียมพีวีซีโดยการควบคุมการทํางานของมอเตอรผานชุดอุปกรณ Calendar operation panel ทพี่ ฒั นาขนึ้ ใหม 1.11 จัดทาํ คมู อื การใชงานระบบควบคมุ มอเตอรแ บบอตั โนมตั ิ สาํ หรบั ควบคมุ การผลิตหนงั เทียม พีวีซี 1.12 ถายทอดองคค วามรใู หกบั ผูควบคุมการผลิตหนังเทยี มพวี ีซี (อบรมเชงิ ปฏิบตั ิการ) 1.13 จดั ทาํ รายงานสรุปผลการดาํ เนินโครงการ
32 2. แผนการดําเนนิ งาน ขนั้ ตอนการดําเนินงาน 1 เดอื นที่ 4 ผรู ับผดิ ชอบ 23 5 1) ประชมุ วางแผนและจดั ทําขอเสนอโครงการ เจริญ, นครนิ ทร 2) ศึกษาและรวบรวมเทคนิคการตรวจสอบ ประสิทธิภาพมอเตอรและการปรับตั้งคา ทวีวัฒน, เจริญ มอเตอรแบบอตั โนมตั ิ เจรญิ , ทววี ฒั น, 3) ตรวจสอบและเก็บขอมูลมอเตอรเพ่ือใช นครินทร อางอิงในการเขียนโปรแกรมควบคุมการ ทํางานของมอเตอร ทววี ัฒน, เจรญิ 4) ออกแ บบระบบควบคุ มม อ เตอ รแบบ บรษิ ัท อัตโนมัติ เจรญิ , ทวีวฒั น, 5) จดั เตรียมวัสดุ เคร่ืองมือและอุปกรณ ในการ นครนิ ทร ปรบั ปรุงชดุ อปุ กรณ operation panel เจริญ, ทววี ัฒน 6) ควบคุมการประกอบและติดต้ังระบบควบคุม มอเตอรแบบอัตโนมัติ สําหรับควบคุมการ บรษิ ทั ผลติ หนังเทียมพีวซี ี ทวีวฒั น, นครินทร 7) เขียนโปรแกรมควบคุมการทํางานของ เจริญ, ทววี ฒั น, มอเตอรผ านระบบ PLC นครนิ ทร เจริญ, ทวีวัฒน, 8) จัดเตรยี มสารพอลไิ วนลิ คลอไรดเ รชนิ พลาสติ นครินทร ไซเซอร (DOP) ผงฟู ผงสี และสารเคมีอืน่ ๆ เจรญิ , ทวีวฒั น 9) ตรวจสอบการทํางานของระบบควบคุม เจรญิ , ทวีวัฒน, มอเตอร นครินทร 10) ทดสอบการผลิตหนังเทียมพีวีซีโดยการ ควบคุมการทํางานของมอเตอรผานอุปกรณ Calendar operation panel 11) จัดทําคูมือการใชงานระบบควบคุมมอเตอร แบบอตั โนมตั ิ 12) ถา ยทอดองคความรูใหกับผูควบคุมการผลิต หนงั เทยี มพีวีซี 13) จดั ทาํ รายงานสรปุ ผลการดาํ เนินงาน - ขอเสนอโครงการ - รายงานความกา วหนา - รายงานฉบบั สมบูรณ ภาพท่ี 3-1 แผนการดาํ เนินงาน
33 3. ระยะเวลาดาํ เนนิ งาน 5 เดอื น (20 กรกฎาคม 2561 ถึง 19 ธันวาคม 2561) 4. ข้ันตอนการดาํ เนินงาน 4.1 ประชุมวางแผนและเสนอโครงการ รวมประชุมกับเจาหนาที่บริษัทไทยวาพลาสติก จํากัด เจาของแหลงทุนวิจัย เพ่ือวางแนวการพัฒนาระบบการควบคุมมอเตอรแบบอัตโนมัติ สําหรับควบคุม การผลิตหนังเทียมพีวีซี กําหนดวัตถุประสงค ขอบเขตของงาน วางแผนงานในการพัฒนาระบบการ ควบคุมมอเตอรแบบอัตโนมัติ พรอมจัดทําขอเสนอโครงการวิจัยเพ่ือขอทุนสนับสนุนการวิจัยจาก หนวยงาน สํานักงานพัฒนาวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงชาติ(สวทช.) โดยศูนยบริหารจัดการ เทคโนโลยี โปรแกรมสนับสนนุ การพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรม (Innovation and Technology Assistance Program : ITAP) ในหัวขอโครงการพัฒนาระบบผลิตหนังเทยี มพีวีซแี บบอัตโนมัติ โดยการ ซิงโครไนซม อเตอรใ หมีความสมั พันธเชิงสัดสวนตอกนั ภาพที่ 3-2 ประชุมวางแผนและเสนอโครงการ 4.2 ศกึ ษาและรวบรวมเทคนคิ การตรวจสอบประสิทธิภาพมอเตอรแ ละการปรับตั้งคามอเตอรแบบ อตั โนมัติ ขั้นตอนและกระบวนการการผลิตหนังเทียม PVC ดว ยลูกกล้ิงหลักจํานวน 4 ชุด คือ ลกู กลิ้ง คารเลนเดอร , ลูกกลิ้งลูกยาง , ลูกกลิ้งคลูลิ่ง และลูกกล้ิงวินเดอร โดยวิธีการควบคุมการทํางาน สามารถทํางานได 2 โหมดการทาํ งาน 4.2.1 การทํางานโหมด Manual เปนการควบคุมการทํางานของชุดลูกกล้ิงใหทํางานแยกกัน โดยอิสระตอกัน เหมาะสมสําหรับในการตั้งคางานเร่ิมตนและการแกไขงานเมื่อเกิดปญหาข้ึนใน กระบวนการผลติ 4.2.2 การทํางานโหมด Automatic เปนการควบคุมการทํางานของชุดลูกกล้ิงใหทํางาน สัมพนั ธกันเชงิ สัดสว นเพ่ือควบควบคุมอัตราการยืดตัวของการผลติ แผนหนังเทียม PVC เพ่ือใหไ ดความ หนาตามทต่ี องการโดยมีความเร็วของลูกคารเ ลนเดอรเปน ความเร็วหลัก
34 4.3 ตรวจสอบและเก็บขอมูลมอเตอรเ พ่ือใชอางอิงในการเขยี นโปรแกรมควบคมุ การทาํ งานของ มอเตอร ลกั ษณะสญั ญานของชดุ ตรวจจบั ความเร็วของลูกกล้ิงแตละชุด ภาพท่ี 3-3 ตรวจวดั ลกั ษณะสญั ญานของชุดตรวจจับความเร็ว 4.4 การออกแบบและตรวจสอบชุดควบคุม 4.4.1 ออกแบบวงจรควบคุม 4.4.1.1 การออกแบบระบบควบคุมการทํางานมีการออกแบบใหสามารถทํางานได 2 โหมดการทํางานคือ โหมด Manual โดยสามารถส่ังการทํางานไดอิสระตามผูใชงาน และโหมด Automatic โดยเครื่องทดสอบจะสั่งการทํางานตามคากําหนดที่ปอนไวสามารถควบคุมอัตราสัดสวน ความเรว็ ของลูกกล้ิงแตละชุดใหแปรผันตามความเร็วหลักของลูกกล้ิงคารเลนเดอรได เร่ิมจากการ ออกแบบชดุ ควบคมุ สง่ั การมอเตอรชนิดไฟฟากระแสตรงใหมีการเช่ือมตอกับชุดตรวจจับความเรว็ และ ชดุ ควบคมุ PLC ภาพที่ 3-4 ออกแบบควบคมุ ชดุ DC Drive สําหรบั ลูกกลงิ้ คารเ ลนเดอร
35 ภาพที่ 3-5 ออกแบบควบคมุ ชุด DC Drive สาํ หรับลกู กลงิ้ ลูกยาง ภาพท่ี 3-6 ออกแบบควบคมุ ชดุ DC Drive สาํ หรับลกู กล้ิงคลูล่งิ
36 ภาพท่ี 3-7 ออกแบบควบคุมชดุ DC Drive สาํ หรับลูกกล้งิ วนิ เดอร 4.4.1.2 ออกแบบวงจรอนิ พุต/เอาตพุต ของชดุ ควบคุม มีการออกแบบการเช่อื มตอกับ สญั ญาณดานอินพตุ มีท้ังดิจติ อลและอนาลอกอินพุต สวนดานเอาตพุตมีท้ังดจิ ิตอลและอนาลอก เอาตพุต เพื่อรับคาและส่งั การอปุ กรณใหทาํ งานรวมกัน ภาพที่ 3-8 ออกแบบอุปกรณอ นิ พุต1
37 ภาพที่ 3-9 ออกแบบอุปกรณอนิ พุต2 ภาพที่ 3-10 ออกแบบอุปกรณอ นาลอกอินพุต1
38 ภาพท่ี 3-11 ออกแบบอุปกรณอ นาลอกเอาตพตุ 1 4.4.1.3 ออกแบบโตะควบคมุ สั่งการ การออกแบบตอ งเหมาะสมและสะดวกแกการใชงานและการ ดูแลรกั ษา ภาพที่ 3-12 ออกแบบ Control Panel สง่ั การ
39 4.5 จัดเตรียมวสั ดุ เคร่ืองมือและอปุ กรณใ นการติดตง้ั อุปกรณควบคมุ ตามท่ีออกแบบ 4.6 ควบคุมการประกอบและติดตง้ั ระบบควบคมุ มอเตอรแบบอตั โนมัติ สาํ หรับควบคุมการผลิต หนังเทียมพวี ีซี ภาพท่ี 3-13 ตดิ ตัง้ อปุ กรณค วบคุมมอเตอร ภาพท่ี 3-14 ติดต้ังอปุ กรณค วบคุมและหนา จอสัง่ การ
40 4.7 ออกแบบและเขยี นโปรแกรมควบคุม 4.7.1 ออกแบบการเช่ือมตอส่ือสารกับอุปกรณควบคุม กําหนดคาอุปกรณและรูปแบบของ การสือ่ สารขอ มูล โดยการส่อื สารขอ มลู เลือกการส่อื สารผาน Ethernet ภาพที่ 3-15 ออกแบบการเชื่อมตอ สื่อสารกับอุปกรณค วบคุม 4.7.2 ออกแบบและเขียนโปรแกรมPLC ควบคุมมอเตอรข องชุดลูกกลิ้งท้ัง 4 ชุดคือ ลกู กล้ิง คารเลนเดอร , ลูกกลิ้งลูกยาง , ลูกกล้ิงคลูล่ิง และลูกกลิ้งวินเดอร ใหทํางานตามเงื่อนไขมี ความสัมพันธเ ชิงสดั สว นความเร็ว ภาพที่ 3-16 ออกแบบและโปรแกรมควบคมุ PLCและหนา จอสงั่ การ
41 ภาพท่ี 3-17 ออกแบบและโปรแกรมควบคมุ PLC1
42 ภาพท่ี 3-18 ออกแบบและโปรแกรมควบคมุ PLC2
Search