คู่มือแผนชั้นเรียน

ข้นั ตอนท่ี ๓ วิเคราะห์ข้อมูล ๓.๑ แปลงเป้าหมายปีสุดท้ายจำนวนนักเรียนชั้น อ.๑ ป.๑ ม.๑ และ ม.๔ ในช่องที่ ๕-๘ ให้เปน็ ห้องเรยี น โดยชั้น อ.๑ หารดว้ ย ๓๐ ชน้ั ป.๑ ม.๑ และ ม.๔ หารด้วย ๔๐ และนำผลลัพธท์ ไ่ี ด้กรอกลงในช่องท่ี ๙-๑๒ ตามลำดบั ๓.๒ คำนวณขนาดแผนชนั้ เรยี นเต็มรปู ของสถานศึกษาจากท่ีดินช่องที่ ๓ โดยใชส้ ตู ร ดงั นี้ แ ผนช้นั เรีย น เต็มรูป = พื้นที่เป็น ตพรื้น.มท.ีข่ /อนงรส.ถ๑านคศนกึ xษาจเำปนน็ วนตรน.มร../ หอ้ งเรียน ห รือ F = S Ax C แผนชัน้ เรยี นเตม็ รูป พนื้ ท่ขี องสถานศึกษาเป็น ตร.ม. เม่อื F = พนื้ ท่เี ปน็ ตร.ม./นักเรียน ๑ คน จำนวนนกั เรยี น/ห้องเรยี น A = S = C = *๑ ไร่ เทา่ กบั ๔ งาน *๑ งาน เท่ากบั ๑๐๐ ตารางวา * ๑ ไร่ เท่ากบั ๔๐๐ ตารางวา *๑ ไร่ เท่ากับ ๑,๖๐๐ ตารางเมตร 44 คู่มือการจัดทำแผนช้ันเรียนรายปีและแผนช้ันเรียนเต็มรูป ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน

กรณีสถานศึกษาตง้ั อยู่ในชุมชนขนาดใหญ่มปี ระชากรหนาแน่น พ้นื ทขี่ อง สถานศึกษามีน้อยจะคิดพ้ืนที่ ๑๐ ตารางเมตร ต่อนักเรียน ๑ คน ถ้าสถานศึกษา ไม่ได้ต้ังอยู่ในชุมชนขนาดใหญ่จะติดพื้นที่ ๓๐ ตารางเมตร ต่อคน สำหรับจำนวน นักเรยี นระดับอนุบาลใหค้ ดิ ๓๐ คนตอ่ หอ้ ง และระดับประถมศกึ ษาและมัธยมศกึ ษา ใหค้ ิด ๔๐ คน ต่อหอ้ ง นำผลลัพธท์ ีไ่ ด้กรอกลงในชอ่ งที่ ๓ เชน่ สถานศกึ ษาในส่วนภมู ภิ าคแห่งน ้ ี ต้งั อยู่ในอำเภอทม่ี ชี ุมชนไมห่ นาแนน่ เชน่ มที ีด่ ิน ๑๘ ไร่ ๒ งาน ๑๘.๕๐ x ๔๑๐,๖ ๐๐ = ๒๔.๖๗ หรอื ๒๕ หอ้ งเรยี น ๓๐ x คู่มือการจัดทำแผนช้ันเรียนรายปีและแผนช้ันเรียนเต็มรูป 45 ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน

ขั้นตอนท่ี ๔ กำหนดขนาดและรปู แบบ พิจารณาข้อมูลในเรื่อง ขนาดแผนช้ันเรียนเต็มรูปคำนวณจากพื้นท ี่ (ช่องที่ ๓) แผนชั้นเรียนย้อนหลัง (ช่องที่ ๔) และจำนวนห้องเรียนท่ีคาดคะเนได้ (ช่องที่ ๙-๑๒) แล้วกำหนดขนาดและรูปแบบของแผนช้ันเรียนเต็มรูปของ สถานศึกษา โดยคำนึงถึงประสิทธิภาพการใช้ทรัพยากร ประสิทธิภาพการบริหาร และสถานท่ีที่เอ้ือต่อการเข้าเรียนประกอบการพิจารณากำหนดขนาดและรูปแบบ แผนช้นั เรยี นเตม็ รูปใหเ้ หมาะสม ขั้นตอนท่ี ๕ นำเสนอสำนักงานเขตพืน้ ทก่ี ารศึกษา ให้สถานศึกษานำแผนชั้นเรียนเต็มรูปที่วิเคราะห์ได้เสนอสำนักงานเขต พ้ืนที่การศึกษา แล้วสำนักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาปรับเป็นภาพรวมและอนุมัติเป็น แผนชัน้ เรียนเต็มรปู รายโรงภายในเขตพ้ืนทกี่ ารศึกษา 46 คู่มือการจัดทำแผนช้ันเรียนรายปีและแผนช้ันเรียนเต็มรูป ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน

ตัวอยา่ ง สถานศกึ ษา ก อยใู่ นเขตพื้นที่การศึกษานครปฐม เขต ๑ จงั หวดั นครปฐม เปิดสอนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น มีพ้ืนท่ีบริการประกอบด้วย ตำบลแสนด ี แสนสวย แสนงาม และแสนเก่ง มีพ้ืนท่ี ๑๘ ไร่ ๒ งาน ต้ังอยู่ในเขตชนบท มีแผนช้นั เรียนรายปี ในแตล่ ะปีการศึกษา ดงั นี้ - ปีการศึกษา ๒๕๕๕ มแี ผนชัน้ เรียนเป็น ๓-๒-๐/- นกั เรียน ๑๑๐-๗๘-๐/- - ปีการศกึ ษา ๒๕๕๖ มีแผนชนั้ เรียนเป็น ๔-๓-๒/- นักเรยี น ๑๕๓-๑๑๐-๗๘/- - ปีการศกึ ษา ๒๕๕๗ มแี ผนช้นั เรยี นเป็น ๕-๔-๓/- นักเรยี น ๒๒๕-๑๕๓-๑๑๐/- คู่มือการจัดทำแผนชั้นเรียนรายปีและแผนช้ันเรียนเต็มรูป 47 ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน

จากการคาดคะเนเป้าหมายปีสุดท้ายของปีท่ีจัดทำแผนเต็มรูป จำนวน นกั เรยี น ม.๑ ในพื้นทีบ่ รกิ ารของสถานศึกษาในปกี ารศกึ ษา ๒๕๖๔ มนี กั เรียนชั้น ม.๑ จำนวน ๓๐๐ คน และในอำเภอมีอัตราเรียนต่อช้ัน ม.๔ ร้อยละ ๖๐ ของนักเรียน ชน้ั ม.๓ แต่ตามนโยบายการศึกษาข้ันพืน้ ฐาน ๑๒ ปี นักเรยี นชัน้ ม.๓ ทุกคนต้อง ได้สง่ เสริมให้เรยี นต่อชน้ั ม.๔ จึงคาดให้นกั เรียนเขา้ เรยี นชน้ั ม.๔ ทุกคน อยากทราบว่าสถานศึกษาน้ีควรจะกำหนดแผนช้ันเรียนเต็มรูปเป็น อยา่ งไร การวิเคราะห์ ดำเนินการตามขั้นตอนในการวิเคราะห์ข้อมูล โดยใช้ ตารางการวิเคราะห์แผนช้ันเรียนเต็มรูปช่วยในการวิเคราะห์ สรุปได้ว่า สถานศึกษา กซึ่งอยสู่ ำนักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษานครปฐม เขต ๑ จงั หวดั นครปฐม มพี ้ืนทบี่ ริการ ประกอบด้วย ตำบลแสนดี แสนสวย แสนงาม และแสนเก่ง ควรมีแผนชั้นเรียน เตม็ รูปขนาด ๔๘ หอ้ งเรียน และมรี ูปแบบเป็น ๘-๘-๘/๘-๘-๘ ดงั ตารางวิเคราะห์ แผนชนั้ เรียนเตม็ รูปของสถานศึกษาในหนา้ ถัดไป 48 คู่มือการจัดทำแผนชั้นเรียนรายปีและแผนช้ันเรียนเต็มรูป ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน

สถานศึกษา ก ตารางแผนช้นั เรียนเตม็ รูปของสถานศกึ ษา สำนกั งานเขตพ้นื ทก่ี ารศึกษานครปฐม เขต ๑ สถานศกึ ษา ก จังหวดั นครปฐม คู่มือการจัดทำแผนชั้นเรียนรายปีและแผนช้ันเรียนเต็มรูป 49 ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน สถใานน พศื้นกึ (ท๑ษีบ่)า ร/ิกตาำรบ ล สพไถร้นืาต-่(นท๒งรศา.ีข่)วึกนอ ษ-งา ขนเตา ดม็ จแราผกปู(๓พนค )ชืน้ำ นน้ัทวเ่ ี รณีย น ใแน(ผอยนดอ้ ชนตี ั้นหแ(เ๔ลลรียะงั) ปน๓ัจราจปยบุ ี)ป ัน ี (อ๕.๑) ป(๖.เ๑ป)น า้ ักหเ รมียานย(ม ป๗.ีส๑)ดุ ทา้ ยขอม(๘ง.๔แ) ผนเ ต็ม(อร๙.ูป๑) (ปี ๒๕(ป๖๑.๐๔๑ห)) อ้ แ งผเนรียช(นัน้ ม๑ เ.๑ร๑ยี) นเตม็ (รม๑ปู .๒๔ ) จากการวเิ คราะห์ ขนาด รปู แบบ (๑๓) (๑๔) ๑. สถานศกึ ษา ก ๑๘-๒-๐ ๒๕ ๓-๒-๐/- - - ๓๐๐ ๓๐๐ - - ๘ ๘ ๔๘ ๘-๘-๘/ (๑๑๐-๗๘-๐/-) ๘-๘-๘ ๔-๓-๒/ พืน้ ทบ่ี ริการ (๑๕๓-๑๑๐-๗๘/-) ประกอบดว้ ย ๑. ตำบลแสนด ี ๕-๔-๓/- ๒. ตำบลแสนสวย (๒๒๕-๑๕๓- ๓. ตำบลแสนงาม ๔. ตำบลแสนแกง่ ๑๑๐/-)

ตารางแผนชัน้ เรียนเตม็ รปู ของสถานศึกษา สำนกั งานเขตพืน้ ท.ี่ .....................................เขต............................ สถานศึกษา......................................จังหวดั ......................................... แผนชั้นเรยี นเต็มรปู 50 คู่มือการจัดทำแผนช้ันเรียนรายปีและแผนช้ันเรียนเต็มรูป จากการวเิ คราะห ์ ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ขนาด รูปแบบ สถใานน พศื้นกึ ทษบ่ี าร/กิตาำรบ ล สพไถร้นืตา-่ นทรงศ.าข่ีวึกนอ.ษ -งา ขนเตาดม็ จแราผกปู พนค ช้นืำนนั้ทวเ ่ี รณีย น แ(ผยน้อชนใ้นั นหเอลรดยีงั ตีน๓ ราปยี)ป ี อ.๑ ป.๑ นเ ปกั ้าเรหียมนาม ย.๑ป สี ดุ ทา้ ยมข.๔อ ง แผนเอต.๑็ม รูป (ปปี ๒.๑ห๕ ้อ๖ง๔เ)ร ียนม .๑ ม.๔

การคาดคะเนจำนวนนักเรียน การคาดคะเนจำนวนนักเรียนช้ัน ป.๖ ในปีการศึกษา ๒๕๕๘-๒๕๖๒ ใหด้ ำเนินการตามขน้ั ตอน ดังน ี้ ๑. ใช้ตารางคาดคะเนจำนวนนักเรียนชั้น ป.๖ โดยกรอกข้อมูลจำนวน นักเรียนช้ัน ป.๑-ป.๖ ในพ้ืนท่ีบริการของแต่ละโรง ปีการศึกษา ๒๕๕๕-๒๕๕๗ จำแนกเปน็ รายชัน้ ป.๑ ป.๒ ป.๓ ป.๔ ป.๕ และ ป.๖ เปน็ ขอ้ มลู พื้นฐาน คำนวน หาอัตราการเล่ือนชั้น ป.๑/ป.๒ ป.๒/ป.๓ ป.๓/ป.๔ ป.๔/ป.๕ และ ป.๕/ป.๖ เป็นรายปี คอื ปกี ารศึกษา ๒๕๕๕/๒๕๕๖ ปกี ารศกึ ษา ๒๕๕๖/๒๕๕๗ อัตราการเล่ือนช้ัน หมายถึง การเปรียบเทียบจำนวนนักเรียนท่ีเรียน อยู่ในช้ันใดชั้นหนึ่งในปีการศึกษาหนึ่ง และได้เล่ือนชั้นขึ้นไปเรียนในชั้นท่ีสูงข้ึนถัดไป ในปีการศกึ ษาต่อไปในระดับการศกึ ษาเดยี วกัน มสี ตู รทีใ่ ช้ในการคำนวณ คอื อ ตั รากา รเลอ่ื นช ั้น = จำนวนนักเรียนช้นั N ปกี ารศึกษา YY- ๑ จำนวนนักเรยี นชนั้ N-๑ ปกี ารศกึ ษา คู่มือการจัดทำแผนช้ันเรียนรายปีและแผนชั้นเรียนเต็มรูป 51 ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน

ตัวอย่างเช่น นักเรียนช้ัน ป.๑ ปีการศึกษา ๒๕๕๕ ได้เล่ือนช้ันไปเรียน ชน้ั ป.๒ ปีการศึกษา ๒๕๕๖ จะคำนวณอัตราการเลือ่ นช้ันได้ ดงั น ี้ อ ตั ราการเล อ่ื นช้ัน ป.๑ /ป.๒ = จำนวนนกั เรยี นชน้ั ปปกี .๒ารศปึกี ๒ษ๕า ๕๒๖๕ ๕๕ จำนวนนกั เรยี นชั้น ป.๑ อตั ราการเลือ่ นชน้ั ป.๑-ป.๖ ปีการศกึ ษา ๒๕๕๕-๒๕๕๗ จะเปน็ ขอ้ มลู อัตราการเลื่อนช้ันจริงในอดีต ซึ่งจะใช้เป็นฐานในการคาดคะเนอัตราการเลื่อนชั้น ป.๑-ป.๖ ปกี ารศกึ ษา ๒๕๕๘-๒๕๖๒ 52 คู่มือการจัดทำแผนช้ันเรียนรายปีและแผนช้ันเรียนเต็มรูป ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน

ตัวอย่าง แสดงการคาดคะเน จำนวนนักเรยี นชนั้ ป.๖ ปกี าร ศึกษา ชัน้ ป.๑ ป.๒ ป.๓ ป.๔ ป.๕ ป.๖ ๒๕๕๕ ๙๕๖ ๙๓๙ ๙๕๓ ๑,๐๐๑ ๙๗๒ ๙๑๒ ๒๕๕๖ ๙๑๐ ๘๙๕ ๙๓๐ ๙๐๕ ๙๙๖ ๙๒๑ ๒๕๕๗ ๙๙๓ ๙๐๒ ๘๘๗ ๙๒๑ ๘๙๗ ๙๘๘ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑ ๒๕๖๒ คู่มือการจัดทำแผนชั้นเรียนรายปีและแผนช้ันเรียนเต็มรูป 53 ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน

๒. คาดคะเนอัตราการเลอื่ นช้นั ป.๑/ป.๒ ป.๒/ป.๓ ป.๓/ป.๔ ป.๔/ป.๕ และ ป.๕/ป.๖ ในช่วงปีการศึกษา ๒๕๕๘-๒๕๖๒ โดยพิจารณาจากองค์ประกอบ ตอ่ ไปนี ้ - แนวโน้มในอดีต คือ อัตราการเลื่อนช้ัน ป.๑/ป.๒ ป.๒/ป.๓ ป.๓/ป.๔ ป.๔/ป.๕ และ ป.๕/ป.๖ ที่คำนวณได้ ในปีการศึกษา ๒๕๕๕-๒๕๕๖ - สภาพการจดั การเรียนการสอนในปจั จุบัน - มาตรการแก้ไขการออกกลางคันของนักเรียน - นโยบายของหน่วยงาน - สภาพเศรษฐกิจและสังคม การคาดคะเนอัตราการเลอื่ นชน้ั ป.๑-ป.๖ ปกี ารศกึ ษา ๒๕๕๘-๒๕๖๒ เพ่ือเป็นข้อมูล ในการคำนวณหาจำนวนนักเรียนช้ัน ป.๖ ปีการศึกษา ๒๕๕๘- ๒๕๖๒ ๓. คำนวณหาจำนวนนกั เรยี นช้นั ป.๒ ป.๓ ป.๔ ป.๕ และ ป.๖ ในชว่ ง ปีการศึกษา ๒๕๕๘-๒๕๖๒ จากสูตร จำนวนนกั เรยี นช้นั N ปีท่ี Y = อตั ราการเลอ่ื นชั้น N ปีที่ Y x จำนวนนกั เรียน ช้นั N-๑ ปีท่ี Y-๑ ตัวอย่างเช่น ต้องการจำนวนนักเรียนช้ัน ป.๓ ปีการศึกษา ๒๕๕๘ ซ่ึงเลอ่ื นชั้นมาจากนักเรยี นชน้ั ป.๒ ปกี ารศกึ ษา ๒๕๕๗ จำนวนนักเรียนชั้น ป.๓ ปี ๒๕๕๘ = อัตราการเลือ่ นชนั้ ป.๒/ป.๓ ปี ๒๕๕๘ x จำนวนนกั เรียนช้ัน ป.๒ ปี ๒๕๕๗ 54 คู่มือการจัดทำแผนชั้นเรียนรายปีและแผนชั้นเรียนเต็มรูป ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน

การคำนวณหาจำนวนนักเรยี นชน้ั ป.๒-ป.๖ ปกี ารศึกษา ๒๕๕๘-๒๕๖๒ ก็เพอ่ื หาจำนวนนักเรยี นชน้ั ป.๖ และนกั เรยี นจบชน้ั ป.๖ ปกี ารศึกษา ๒๕๕๘-๒๕๖๒ ซึง่ จะเปน็ ตัวป้อนเขา้ เรยี นชัน้ ม.๑ ในปีการศกึ ษา ๒๕๕๘-๒๕๖๒ จำนวนนกั เรยี นจบชั้น ป.๖ ปีท่ี N = อตั ราการจบช้นั ป.๖ ปที ี่ N x จำนวนนกั เรยี นชนั้ ป. ๖ ปีท่ี N เนือ่ งจากการศกึ ษาภาคบังคบั ได้ขยายเป็น ๙ ปี และรฐั มนี โยบายการจดั การศึกษาข้ันพ้ืนฐาน ๑๒ ปี ดังนั้น เมื่อคาดคะเนจำนวนนักเรียนชั้น ป.๖ ได้แล้ว ให้เข้าเรียนต่อช้ัน ม.๑ ทุกคน สำหรับการคาดคะเนจำนวนนักเรียนช้ัน ม.๓ สามารถใช้หลักการคาดคะเนเช่นเดียวกับชั้น ม.๑ และให้นักเรียนที่จบชั้น ม.๓ เข้าเรียนตอ่ ชัน้ ม.๔ ทุกคนเหมือนกนั ดังตาราง คู่มือการจัดทำแผนชั้นเรียนรายปีและแผนชั้นเรียนเต็มรูป 55 ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน

ตวั อยา่ ง แสดงการคาดคะเนจำนวนนักเรียนชน้ั ม.๓ ปกี าร ศกึ ษ า ชนั้ ม.๑ ม.๒ ม.๓ ๒๕๕๕ ๙๕๖ ๙๓๙ ๙๕๓ ๒๕๕๖ ๙๑๐ ๘๙๕ ๙๓๐ ๒๕๕๗ ๙๙๓ ๙๐๒ ๘๘๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑ ๒๕๖๒ 56 คู่มือการจัดทำแผนช้ันเรียนรายปีและแผนช้ันเรียนเต็มรูป ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน

ภาคผนวก

สำนักงานเขตพน้ื ท่ีการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน มีจำนวนสำนักงาน เขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษา ๑๘๓ เขต และสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา มัธยมศกึ ษา ๔๒ เขต รวม ๒๒๕ เขต ซง่ึ กระจายอยทู่ ่ัวประเทศ ดงั นี้

สำนักงานเขตพื้นท่กี ารศกึ ษาประถมศกึ ษา คู่มือการจัดทำแผนชั้นเรียนรายปีและแผนช้ันเรียนเต็มรูป 59 ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

สำนกั งานเขตพ้ืนท่ีการศึกษามัธยมศึกษา 60 คู่มือการจัดทำแผนช้ันเรียนรายปีและแผนชั้นเรียนเต็มรูป ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน

คณะทำงานจัดทำคมู่ ือการจดั ทำแผนชน้ั เรียนรายป ี และแผนชนั้ เรยี นเตม็ รูปของสถานศึกษา สังกัดสำนกั งานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ที่ปรึกษา ๑. ดร.กมล รอดคลา้ ย รองเลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขน้ั พนื้ ฐาน ๒. ดร.รังสรรค์ มณเี ล็ก ที่ปรึกษาด้านนโยบายและแผน ๓. นายอำนาจ วิชยานุวัต ิ ผู้อำนวยการสำนกั นโยบายและแผนการศกึ ษาข้นั พ้นื ฐาน ผ้จู ัดทำ ดร.กฤษณา สว่างแสง ผู้อำนวยการกลุม่ วิจยั และพฒั นานโยบาย สำนกั นโยบายและแผนการศึกษาขนั้ พื้นฐาน คู่มือการจัดทำแผนช้ันเรียนรายปีและแผนช้ันเรียนเต็มรูป 61 ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน