เอกสารอ้างอิงเกณฑ์ 4

รายงานการดาเนินงานโรงเรียนคุณธรรม โรงเรยี นชมุ ชนบา้ นหนองบวั แดง สานักงานเขตพ้ืนที่การศกึ ษาประถมศึกษาชัยภมู ิ เขต 1

คานา โครงการโรงเรยี นคุณธรรม สพฐ. เปน็ การดาเนินงานเพือ่ สืบสานพระราชปณิธานเดนิ ตามรอยเบ้ือง พระยคุ ลบาทของพระบาทสมเด็จพระปรมนิ ทรมหาภมู ิพลอดุลยเดช ตามพระราชประสงค์ของสมเด็จพระ เจา้ อยู่หวั รัชกาลท่ี 10 ซงึ่ รัฐมนตรวี า่ การกระทรวงศกึ ษาธิการ ได้มอบหมายใหร้ ฐั มนตรชี ว่ ยว่าการ กระทรวงศกึ ษาธิการ ดาเนนิ งานตามนโยบายภายใต้ กรอบยุทธศาสตร์ชาตเิ กี่ยวกบั เรอ่ื งคณุ ธรรม โดยร่วมหารอื กับสานกั งานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน ในฐานะผรู้ ับผดิ ชอบการจดั การศกึ ษาสาหรบั เยาวชนสว่ นใหญ่ ของประเทศใหเ้ ปน็ พลเมืองท่ีมีคุณภาพ อีกท้ังรบั ผิดชอบในการจัดการศึกษาเพอ่ื ให้เยาวชนทุกคนมีความรู้ ความสามารถ เปน็ คนดี คนเก่ง และมีความสขุ ตามนโยบายของกระทรวงศกึ ษาธกิ าร โดยผลการหารือสรุปได้วา่ การพฒั นาคณุ ธรรมใหก้ ับเยาวชนของชาตจิ ้าเปน็ ตอ้ งดาเนินการ จดั ทา “โครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ.” เพื่อ พัฒนาโรงเรยี นในระดบั การศึกษาข้ันพื้นฐาน ให้นักเรียน ครู ผู้บรหิ ารและบคุ ลากรทางการศึกษาตระหนักรู้ เข้าใจ และมกี ระบวนการคิดอยา่ งมเี หตผุ ลซึมซับคุณค่าแห่งคุณธรรมความดีอยา่ งเป็นธรรมชาติ และสร้างความรสู้ ึกผิด ชอบชั่วดี รวมท้ังสรา้ งเครอื ข่ายชมุ ชนองคก์ รแห่งคณุ ธรรม โดยประสานความร่วมมือจากหนว่ ยงาน และองคก์ ร ทีท่ างานดา้ นคุณธรรมอยา่ งเปน็ รปู ธรรมที่ชดั เจน รูปแบบของโรงเรยี นคุณธรรมน้ัน เปน็ เรื่องที่ไมซ่ ับซ้อนและทาได้ง่าย เป็นการลงทุนตา่ แตไ่ ดก้ าไรมาก และสามารถเปลี่ยนแปลงพฤตกิ รรมของนักเรียนได้จรงิ โดยหลกั การของโรงเรียน คณุ ธรรมสามารถนาไปใชไ้ ดก้ บั โรงเรยี นในทุกศาสนา ไมผ่ ูกขาดกบั ศาสนาใดศาสนาหนง่ึ เปรียบเสมือนเปน็ คณุ ธรรมสากล ทจี่ ะชว่ ยใหพ้ ฤติกรรม ทีไ่ มพ่ งึ ประสงค์ในโรงเรยี น \"ลดลง\" และส่งเสรมิ ใหเ้ กิดพฤติกรรมที่พงึ ประสงค์ \"เพิ่มข้ึน\" ซ่งึ นบั เป็นการพัฒนา เยาวชน ผ้ปู กครอง และชมุ ชนได้อย่างย่ังยืน โรงเรยี นชุมชนบ้านหนองบัวแดง สานักงานเขตพนื้ ท่กี ารศึกษาประถม ศกึ ศึกษาชยั ภูมิ เขต 1 ได้รบั การคดั เลอื กให้เข้ารว่ มโครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม โดยได้ดาเนินการตามโครงการ เพ่อื ใหน้ กั เรียนทุกคนมีความรู้ ความสามารถ เป็นคนดีมีคณุ ธรรม คนเก่ง และมีความสุขไดอ้ ยา่ งยัง่ ยนื โรงเรียนชมุ ชนบ้านหนองบวั แดง

รายงานการดาเนนิ งานโรงเรยี นคณุ ธรรม ตอนท่ี 1 ข้อมูลทว่ั ไป 1.1 ช่อื สถานศึกษา โรงเรียนชมุ ชนบ้านหนองบวั แดง ตั้งอยเู่ ลขที่ 77 หมู่ท่ี 9 ถนน ศุภวงษ์ราลกึ ตาบล หนองบัวแดง อาเภอ หนองบวั แดง จังหวัด ชยั ภูมิ รหสั ไปรษณีย์ 36210 โทรศัพท์ 0-4487-2049 e-mail : [email protected] Website : www.nongbuadang.ac.th สงั กัด สานักงานเขตพืน้ ท่ีการศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต 1 เปดิ สอนตัง้ แต่ระดับ อนุบาล 1 ถึงระดับ ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 6 เขตพืน้ ท่บี รกิ ารการศึกษา โรงเรยี นชุมชนบา้ นหนองบัวแดง รบั ผิดชอบจดั การศึกษาในพืน้ ทีเ่ ขตบริการ 3 หมบู่ า้ น ดังนี้ หมทู ่ี 9 ตลาดหนองบัวแดง ตาบลหนองบัวแดง อาเภอหนองบัวแดง จังหวัดชัยภมู ิ หมู่ที่ 12 บา้ นใหม่ชัยมงคล ตาบลหนองบัวแดง อาเภอหนองบัวแดง จังหวดั ชยั ภมู ิ หมทู่ ่ี 13 บ้านไทยเจรญิ ตาบลหนองบวั แดง อาเภอหนองบัวแดง จงั หวัดชัยภมู ิ 1.2. ข้อมลู ผูบ้ รหิ ารสถานศึกษา 1.2.1 ช่อื ผู้บริหารคนปจั จุบัน ผู้อานวยการโรงเรยี น ชื่อ นายขนั ทอง เดน่ พันธ์ โทรศัพท์ 081-7603353 e-mail : [email protected] วุฒิการศึกษาสงู สุด ปรญิ ญาโท สาขาการบริหารการศึกษา ดารงตาแหน่งทโี่ รงเรยี นนีต้ ั้งแตว่ นั ท่ี 8 กมุ ภาพันธ์ 2551 จนถึงปัจจุบนั 1.2.2. ผ้ชู ่วยผ้บู รหิ าร รองผู้อานวยการโรงเรยี น จานวน 1 คน รองผ้อู านวยการโรงเรียน ชื่อ นายหารศกึ ภาระหันต์ วุฒิการศึกษา ปรญิ ญาโท สาขาการบรหิ ารการศกึ ษา โทรศพั ท์ 084-8242528 e-mail : [email protected] ดารงตาแหนง่ ทโ่ี รงเรียนนีต้ ้งั แต่วนั ท่ี 22 สงิ หาคม 2554 จนถงึ ปัจจบุ นั รบั ผดิ ชอบกลุม่ งานวชิ าการ 1.3. วิสัยทัศน์ พนั ธกจิ วิสยั ทัศน์ (Vision) “ภายในปีการศึกษา 2562 โรงเรยี นชุมชนบ้านหนองบวั แดง เนน้ พฒั นาผเู้ รียนให้เปน็ คนดี คนเกง่ มีผลสัมฤทธติ์ ามเป้าหมาย มีสุขภาพกายใจทด่ี ี มีวนิ ยั ใฝ่คุณธรรมนาประชาธปิ ไตย บุคลากรใฝ่พฒั นาเป็นครูมอื อาชพี ใชส้ อื่ เทคโนโลยี มชี ุมชนรว่ มประสาน บนพ้นื ฐานเศรษฐกิจพอเพียง ” พนั ธกิจ (Mission)

2 1. จดั การศกึ ษาระดบั กอ่ นประถมศกึ ษา ในหลกั สูตรกอ่ นประถมศกึ ษา กลุม่ อายุ 4 – 5 ปี เพอ่ื ให้เด็ก ไดร้ ับการพฒั นาความพร้อม ทางร่างกาย อารมณ์ สังคม จติ ใจ และสติปญั ญา ไดเ้ ตม็ ตามศกั ยภาพ ตามมาตรฐาน การศกึ ษาระดับปฐมวยั กอ่ นเข้าเรยี นระดบั ประถมศกึ ษา 2. จัดการศกึ ษาระดบั ประถมศกึ ษา ให้เดก็ ที่มีอายุในเกณฑก์ ารศึกษาภาคบงั คับ ตามพระราชบญั ญัติ การศึกษาแหง่ ชาติ พ.ศ. 2542 และแกไ้ ขปรับปรงุ (ฉบับท่ี 2) พ.ศ.2545 ได้เขา้ เรยี นระดบั ประถมศกึ ษาตาม หลกั สูตรสถานศึกษา พ.ศ. 2553 อยา่ งมีคณุ ภาพและตามคุณลกั ษณะทพ่ี ึงประสงค์ สมรรถนะสาคญั ตามหลักสตู ร การศึกษาขน้ั พ้ืนฐาน และตามมาตรฐานการศึกษาขัน้ พ้นื ฐาน (ระดบั ประถมศกึ ษา) ปรัชญาของโรงเรียน ความรู้ คู่ คณุ ธรรม คาขวญั ของโรงเรียน ปัญญาเลิศ เชดิ ชูคณุ ธรรม เลศิ ลา้ สขุ ภาพดี ชีวีมีสุข คติพจนป์ ระจาโรงเรียน ปัญญา โลกฺสมฺ ิ ปชฺ โชโต ปญั ญาเป็นแสงสว่างในโลก เอกลักษณ์ของโรงเรยี น โรงเรยี นส่งเสรมิ ความรคู้ ่คู ณุ ธรรม อัตลกั ษณข์ องโรงเรยี น นกั เรียนดี เกง่ จุดเน้น “เรียนดี มีวินัย ใฝค่ ุณธรรม นาประชาธปิ ไตย ยึดในหลักเศรษฐกิจพอเพียง” เรียนดี หมายถึง ต้งั ใจเรียน แสวงหาความรู้ ทนั โลก นาความรู้มาพฒั นาตนเอง สงั คมและ ประเทศชาติ มวี นิ ยั หมายถงึ มีระเบยี บวนิ ยั ตอ่ ตนเอง ตอ่ ผอู้ น่ื และกฎ ระเบยี บของโรงเรียน ใฝ่คุณธรรม หมายถึง ประพฤตดิ ี ปฏิบตั ิดี มีคณุ ธรรมและจรยิ ธรรม อยรู่ ่วมกบั ผอู้ ื่นได้อยา่ ง มีความสุข นาประชาธปิ ไตย หมายถงึ มงุ่ เน้นพฒั นาผู้เรยี นใหผ้ เู้ รยี นรจู้ ักเคารพสทิ ธิ์ของตนเองและผู้อืน่

3 ใชป้ ญั ญาและเหตุผลในการแกป้ ัญหา มีความสามัคคีศรทั ธาในระบอบประชาธิปไตย ยึดในหลกั เศรษฐกจิ พอเพยี ง หมายถงึ มงุ่ พัฒนาผ้เู รยี นให้ยดึ หลกั การพงึ่ พาตนเอง รู้จกั นาทรัพยากรทีม่ ีอย่มู าใชใ้ หเ้ กิดประโยชน์ รูจ้ ักเก็บออมไม่ใช้จ่ายเงินเกนิ ตวั ชว่ ยเหลือซ่ึงกันและกัน สีประจาโรงเรียน สแี ดง - เหลือง สแี ดง หมายถงึ ความเจรญิ รุง่ เรอื ง ความประสบผลสาเรจ็ สีเหลอื ง หมายถงึ ความสขุ ความอบอนุ่ ม่นั คง สีแดง – เหลือง หมายถงึ ความสงบสุข ความอบอุ่น ความเจริญรงุ่ เรือง พร้อมท่ีจะกา้ วไปสู่ ความสาเร็จด้วยความมั่นคง 1.4 ขอ้ มลู ครแู ละบคุ ลากร วุฒิการศกึ ษาสงู สุด ตาแหนง่ อนั ดับเงนิ เดือน / ค่าจ้าง ต่ากว่า ปริญญา ปรญิ ญา สูงกวา่ รวม ป.ตรี ตรี โท ป.โท คผช. คศ.1 คศ.2 คศ.3 คศ.4 ผอู้ านวยการโรงเรียน 1 11 รอง ผอ.โรงเรยี น 1 11 ครปู ระจาการ 2 5 1 20 20 8 28 ครธู รุ การ 11 นักการภารโรง 11 รวม 2 5 1 22 1 21 10 32 1.5.ขอ้ มลู จานวนนกั เรียน (ขอ้ มลู ณ วันท่ี 10 มถิ นุ ายน 2560) ระดบั ชัน้ เรียน จานวน เพศ รวม เฉลยี่ ตอ่ หอ้ ง ชาย หญงิ ห้อง อนุบาล 2 (อนบุ าล 1 เดมิ ) 2 35 35 อนุบาล 3 (อนบุ าล 2 เดิม) 3 37 50 70 35 5 72 85 รวม 87 29 ชัน้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 1 3 53 73 ชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ 2 3 54 39 157 90 30 93 31

4 ระดับชั้นเรยี น จานวน เพศ รวม เฉลีย่ ตอ่ หอ้ ง ชาย หญงิ หอ้ ง ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี 3 3 52 48 ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 4 4 68 60 100 33 ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ 5 4 74 67 ช้นั ประถมศกึ ษาปีที่ 6 5 66 82 128 32 22 367 333 รวม 27 439 418 141 35 รวมทัง้ หมด 148 30 700 857 ตอนที่ 2 ขอ้ มูลด้านบริบทเบ้อื งต้น (ระบขุ อ้ มลู ใหมท่ ี่ยงั ไม่เคยรายงานมากอ่ น) สภาพแวดลอ้ ม บรรยากาศของโรงเรียน และสภาพชุมชนใกลเ้ คยี ง โรงเรียนชมุ ชนบ้านหนองบวั แดง เป็นโรงเรียนขนาดใหญ่ ในปีการศึกษา 2560 มีนกั เรยี นจานวน 857 คน มแี นวโน้มเพ่ิมขนึ้ ทกุ ปี มพี นื้ ท่ี 24 ไร่ 2 งาน 44 ตารางวา มีพืน้ ท่กี วา้ ง มรี ัว้ ล้อมรอบ มอี าคารเรียน อาคารประกอบและสิง่ ปลกู สรา้ งอ่นื เพยี งพอกับจานวนนักเรียน ในการจัดกจิ กรรมการเรยี นการสอน ลักษณะ ชุมชนท่ีตง้ั ในเขตบรกิ ารของโรงเรียน มี 3 หม่บู า้ น ไดแ้ ก่ หมทู่ ี่ 9 บ้านตลาดหนองบวั แดง หมู่ที่ 12 บ้านใหม่ชัย มงคล และหมูท่ ี่ 13 บ้านไทยเจรญิ ในตาบลหนองบวั แดง ในเขตเทศบาลตาบลหนองบัวแดง เป็นชุมชนในเมอื ง สภาพโดยท่วั ไปของสงั คมเป็นสังคมในเมืองชุมชนมคี วามรัก ความสัมพันธ์และมสี ว่ นร่วมในการจัดการศึกษากบั สถานศกึ ษาเปน็ อย่างดี มนี กั เรียนในเขตบริการร้อยละ 18.82 และนักเรียนนอกเขตบริการ ในอาเภอหนองบัวแดง และอาเภอใกล้เคยี ง จานวน 42 หมูบ่ ้าน มาสมัครเข้าเรยี นทโี่ รงเรียน คดิ เป็นรอ้ ยละ 81.18 ของนักเรยี นทัง้ หมด มีจานวนประชากรท้ัง 3 หมบู่ า้ นในเขตบรกิ ารประมาณ 12,500 คน อาชพี หลกั ท่ีสาคัญของชุมชน คอื คา้ ขาย และ ทาการเกษตร

5 บรรยากาศของโรงเรยี น

6 สภาพชุมชนใกล้เคยี ง เนื่องจากโรงเรยี นชมุ ชนบ้านหนองบัวแดงอย่ใู นเขตเทศบาล ตามสภาพมีความหลากหลายเกี่ยวกบั สถานที่ ท้งั หนว่ ยงานของราชการ เอกชนโรงเรยี นอย่ใู นตัวอาเภอมกี ารคมนาคมสะดวก ทาใหเ้ กดิ มลภาวะทาง เสียง ทางอากาศ นอกจากน้ี โรงเรยี นอยู่ในตวั อาเภอมกี ารคมนาคมสะดวก ทาใหเ้ กิดมลภาวะทางเสยี ง ทางอากาศ อนั ตราย ทีเ่ กดิ จากการใชย้ วดยานพาหนะ มีแหล่งบนั เทงิ มคี วามเสี่ยงท่ีทาให้เด็กมปี ัญหาด้านคณุ ธรรมในทางที่ ไม่เหมาะสม

7 สถานการณ์เสย่ี งด้านคณุ ธรรมของโรงเรียน นักเรยี นบางส่วนมีพฤติกรรมขาดจิตอาสา ขาดความรับผิดชอบ การไม่ชว่ ยรักษาความสะอาดบริเวณ ต่างๆ รวมทงั้ ไม่ช่วยรักษาสภาพส่งิ แวดล้อมในโรงเรียน เช่น การท้ิงขยะไม่ถกู ท่ี ไมท่ าเวรกลมุ่ สี ไมร่ กั ษาความ สะอาดห้องนา้ ห้องส้วมและบริเวณโรงเรียน ซงึ่ เกิดจากความไมร่ บั ผิดชอบตอ่ ตนเอง ขาดการมจี ติ สาธารณะ อกี ทงั้ นักเรียนยงั ขาดวนิ ัยในการใช้จา่ ยเงนิ มกี ารใช้จา่ ยฟมุ่ เฟอื ย และไม่ใหค้ วามร่วมมือ ในการประหยัดพลังงาน ไมป่ ิดน้าปิดไฟเมื่อเลกิ ใช้ ตอนที่ 3 การดาเนินงานของโรงเรยี นคณุ ธรรม 1. การกาหนดเปา้ หมายการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม (ตารางคุณธรรมอตั ลกั ษณ์) คณุ ธรรมอตั ลักษณ์ของโรงเรยี นชมุ ชนบ้านหนองบัวแดง คณุ ธรรมอตั ลกั ษณ์ คุณธรรม พฤติกรรมบ่งช้ีเชงิ บวก เปา้ หมาย สะอาด ผ้บู ริหาร ครู นกั เรียน - แต่งกายสะอาดถูกต้องตาม ความรบั ผิดชอบ - แตง่ กายสะอาด - แต่งกายสะอาด ระเบยี บของโรงเรยี น - หอ้ งเรียนสะอาด ความพอเพยี ง - ห้องทางานสะอาด - ห้องเรียนทร่ี ับผดิ ชอบ - บริเวณโรงเรยี นสะอาดน่าดู น่าอยู่ นา่ เรยี น - พูดจาสภุ าพ สะอาด นา่ ดู นา่ อยู่ น่าเรียน - หอ้ งนา้ หอ้ งส้วมสะอาด - สมุดงานสะอาดเรยี บร้อย - ใหก้ ารสนบั สนุนในการทา - พดู จาสุภาพ - มาเรยี นและเขา้ แถวตรง ความสะอาด - ดแู ลนกั เรียนทาความสะอาด เวลา - ทางานทไี่ ด้รับมอบหมายจน - สง่ เสริมใหก้ าลงั ใจครูและ บริเวณกลุม่ สี สาเร็จ - รับประทานอาหารแลว้ ล้าง นักเรียนที่ชว่ ยกนั รกั ษาความ - จดั ห้องทางานสะอาดเปน็ เก็บเรียบร้อย - ออมทรัพย์เปน็ ประจา สะอาด ระเบียบ - ใช้จ่ายอย่างประหยัด - รู้จักเก็บออมและมีวินยั ใน - มาโรงเรียนแต่เช้า - เอาใจใสก่ ารสอน การใช้จ่าย - ตรงต่อเวลา - มีแผนการสอน - นเิ ทศติดตามการจัดการ - ตรงต่อเวลา เรยี นการสอนอย่างสมา่ เสมอ - เปน็ แบบอยา่ งที่ดี - สนบั สนุนส่งเสริมให้กาลงั ใจ - เป็นแบบอยา่ งทีด่ ี - มแี ผนงาน แผนเงินที่ - ใชจ้ า่ ยอย่างประหยดั สอดคล้องกนั - ใชส้ ่อื การสอนรว่ มกนั อยา่ ง - ใช้ทรัพยากรใหค้ ุม้ คา่ คมุ้ คา่ - ใชจ้ ่ายอยา่ งประหยดั - ออมเงนิ อย่างสมา่ เสมอ

8 คณุ ธรรม ผู้บริหาร คุณธรรมอตั ลักษณ์ นกั เรียน เปา้ หมาย - เปน็ แบบอย่างทดี่ ี พฤติกรรมบ่งช้ีเชงิ บวก - ปฏิบัติตนตามหลกั เศรษฐกจิ - อทุ ิศเวลาในการทางาน ครู พอเพียง - ปดิ นา้ ปดิ ไฟทกุ ครง้ั ทไี่ ม่ใช้ - เปน็ แบบอย่างทีด่ ี งาน - อุทศิ เวลาในการทางาน วธิ ีการกาหนดคุณธรรมอัตลักษณ์ 1) การสอื่ สารสร้างความเข้าใจ โรงเรยี นจัดให้มกี ารประชุม PLC ร่วมกันระหวา่ งผู้บริหาร ครู นักเรยี น ผปู้ กครองและคณะกรรมการ สถานศกึ ษารวมถึงผมู้ ีสว่ นได้เสีย เช่น แมค่ รวั พ่อคา้ แมค่ ้า ทจี่ าหน่ายสินคา้ ในโรงเรียน เพ่อื สรา้ งความตระหนัก และความเขา้ ใจเรื่องโรงเรียนคุณธรรม โดยการสื่อสารกบั ครแู ละผทู้ ีเ่ กย่ี วขอ้ ง เพอื่ ให้เกดิ ความเขา้ ใจท่ีชดั เจน รว่ มกนั ของทุกฝ่าย และพฒั นา โดยใหค้ รูเปน็ กลไกสาคัญ ทาหน้าท่เี พาะบ่มตน้ กลา้ นักเรียน ให้เติบโตงอกงาม แขง็ แรงพรอ้ มกับภมู คิ ุ้มกนั

9 2) การสรา้ งแกนนา โรงเรยี นคดั เลือกครเู พ่อื เข้าอบรมเชงิ ปฏิบัตกิ ารกับศนู ยโ์ รงเรียนคุณธรรมซึ่งจดั โดยสานักงานเขตพ้ืนท่ี การศกึ ษาประถมศกึ ษาชัยภูมิ เขต 1 เพ่ือทาหน้าท่ีเป็นครูวทิ ยากร เป็นครูแกนนาของโรงเรียนเพื่ออบรมครู ในโรงเรยี นและสรา้ งนักเรยี นแกนนาโดยกาหนดให้สภานักเรยี นทาหน้าทเ่ี ป็นนักเรยี นแกนนา โดยร่วมกัน ดาเนินงานตามกระบวนการพฒั นาโรงเรยี นสกู่ ารเปน็ โรงเรยี นคณุ ธรรม และแต่งต้ังคณะทางาน 3) ประชมุ ระดมสมอง 3.1 การกาหนดพฤติกรรมบง่ ชเ้ี ชิงบวก โรงเรียนไดป้ ระชมุ PLC ร่วมกันระหว่างผบู้ รหิ าร ครู นักเรยี นแกนนา บคุ ลากรท่ีเกย่ี วข้องในโรงเรยี น และกรรมการสถานศึกษา เพอื่ ค้นหาพฤตกิ รรมบ่งชีเ้ ชิงบวก ซง่ึ ได้มาจากการพิจารณาสง่ิ ท่ีตอ้ งการให้เกิดขน้ึ กับ นักเรียนในโรงเรียน และเกิดการปฏบิ ัตจิ นเป็นนสิ ัยไดร้ ับการยอมรับจากสงั คม ซงึ่ ไดข้ ้อสรุปร่วมกันคือ 1. บริเวณโรงเรียนสะอาด นา่ ดู น่าอยู่ และน่าเรยี น 2. นกั เรยี นเปน็ คนรกั สะอาด มจี ติ รสาธารณะ รู้จกั ปดิ น้า ปดิ ไฟเม่อื เลกิ ใช้ 3. นกั เรียนร้จู กั การใชจ้ า่ ยไมฟ่ ุม่ เฟอื ยและรู้จกั การออม 4. นกั เรยี นไมก่ ินอาหารท้ิงขว้างและร้จู ักล้างเกบ็ ภาชนะเมอ่ื รบั ประทานอาหารเสรจ็ แล้ว

10 3.2 การกาหนดคุณธรรมเป้าหมาย จากพฤติกรรมบ่งช้เี ชิงบวกทต่ี ้องการให้เกดิ ขึ้นในโรงเรยี น จึงได้กาหนดคุณธรรมเปา้ หมายทร่ี ะบุ พฤติกรรมบ่งช้ีเชิงบวกไว้ให้สอดคล้องกนั ท่ปี ระชมุ จงึ ตกลงรว่ มกนั ในคุณธรรมท่ีอยากให้เกิดในโรงเรยี นได้แก่ 1. สะอาด 2. ความรับผิดชอบ 3. ความพอเพยี ง จากน้ันนาไปสร้างตารางคุณธรรมอตั ลักษณ์เพ่ือกาหนดบทบาทหนา้ ที่ให้ ผบู้ รหิ าร ครู และนักเรียน ทราบว่าตอ้ งปฏิบัตติ นอยา่ งไรในแต่ละด้าน 4) การจัดทาตารางคณุ ธรรมอัตลกั ษณ์ คุณธรรมอตั ลักษณ์ คณุ ธรรม พฤติกรรมบง่ ช้เี ชิงบวก เปา้ หมาย ผบู้ รหิ าร ครู นกั เรียน สะอาด - แตง่ กายสะอาดถูกตอ้ งตาม - แตง่ กายสะอาด - แตง่ กายสะอาด ระเบียบของโรงเรยี น - ห้องเรียนสะอาด - ห้องทางานสะอาด - หอ้ งเรยี นท่ีรบั ผิดชอบ - บรเิ วณโรงเรียนสะอาดนา่ ดู น่าอยู่ นา่ เรียน - พดู จาสุภาพ สะอาด นา่ ดู นา่ อยู่ น่าเรียน - ห้องน้า หอ้ งสว้ มสะอาด - สมดุ งานสะอาดเรยี บรอ้ ย - ให้การสนบั สนนุ ในการทา - พดู จาสุภาพ - มาเรยี นและเขา้ แถวตรง ความสะอาด - ดแู ลนกั เรยี นทาความสะอาด เวลา - ส่งเสรมิ ใหก้ าลงั ใจครูและ บรเิ วณกลุม่ สี นักเรยี นทีช่ ่วยกันรักษาความ - จัดห้องทางานสะอาดเปน็ สะอาด ระเบยี บ - มาโรงเรียนแต่เช้า - เอาใจใส่การสอน - ตรงตอ่ เวลา - มีแผนการสอน

11 คุณธรรมอตั ลักษณ์ คุณธรรม พฤตกิ รรมบง่ ชเ้ี ชิงบวก เปา้ หมาย ผ้บู ริหาร ครู นักเรียน - ทางานท่ไี ด้รบั มอบหมายจน - นิเทศตดิ ตามการจัดการ - ตรงต่อเวลา สาเร็จ - รบั ประทานอาหารแล้วล้าง ความรับผดิ ชอบ เรยี นการสอนอยา่ งสมา่ เสมอ - เปน็ แบบอย่างทด่ี ี เก็บเรียบร้อย - ออมทรัพย์เป็นประจา - สนบั สนนุ ส่งเสรมิ ใหก้ าลงั ใจ - ใชจ้ า่ ยอยา่ งประหยัด - รู้จกั เกบ็ ออมและมีวนิ ัยใน - เป็นแบบอย่างที่ดี การใช้จา่ ย - ปฏบิ ัตติ นตามหลักเศรษฐกจิ ความพอเพยี ง - มแี ผนงาน แผนเงินที่ - ใช้จ่ายอยา่ งประหยดั พอเพยี ง สอดคลอ้ งกนั - ใช้ส่ือการสอนรว่ มกันอยา่ ง - ปิดนา้ ปิดไฟทุกครง้ั ทไี่ ม่ใช้ - ใชท้ รัพยากรให้คมุ้ คา่ คุ้มค่า งาน - ใช้จา่ ยอย่างประหยัด - ออมเงนิ อย่างสม่าเสมอ - เปน็ แบบอยา่ งทด่ี ี - เปน็ แบบอย่างที่ดี - อทุ ศิ เวลาในการทางาน - อทุ ศิ เวลาในการทางาน 2. การกาหนดวิธีการบรรลเุ ปา้ หมาย 2.1 การวางแผน / การจดั ทาโครงงานคุณธรรม โรงเรยี นชุมชนบ้านหนองบวั แดงไดก้ าหนดแนวทางการพัฒนาโรงเรยี นส่โู รงเรยี นคณุ ธรรมอย่างเป็น ระบบ เพื่อให้การดาเนนิ งานมปี ระสทิ ธิภาพและบรรลุเป้าหมายตามที่คาดหวงั ไว้ประกอดด้วยการจัดทาโครงการ ลงในแผนปฏิบัติการประจาปีของโรงเรียน แผนพฒั นาโรงเรียนคุณธรรมโดยกาหนดวสิ ัยทัศน์ เปา้ ประสงค์ วตั ถปุ ระสงค์ ยทุ ธศาสตร์ แผนปฏิบัตแิ ละตวั ช้ีวดั เพื่อการประเมินผล

12 การจดั ทาแผนพัฒนาคณุ ธรรมโรงเรยี น หรือแผนปฏบิ ตั ิการประจาปี แผนพฒั นาโรงเรียนคุณธรรม วสิ ัยทศั น์ ช่วยกันสรา้ งคนดีให้บ้านเมอื ง เปา้ หมาย 1. มีกระบวนการพฒั นาโรงเรียนสโู่ รงเรียนคุณธรรม จรยิ ธรรม 2. มกี ลไกและเคร่ืองมือทท่ี ุกคนมีส่วนร่วม 3. พฤติกรรมที่พงึ ประสงคใ์ นโรงเรียนเพิ่มขึ้น 4. พฤติกรรมทไี่ มพ่ งึ ประสงคใ์ นโรงเรียนลดน้อยลง วัตถุประสงค์ 1. พัฒนาความรว่ มมอื จากทกุ ภาคส่วน 2. พัฒนาเคร่ืองมอื ท่ชี ่วยฝึกกระบวนการคดิ 3. พฒั นาแนวปฏบิ ตั ิและลงมือปฏบิ ัตดิ ว้ ยตนเอง ยทุ ธศาสตรด์ าเนนิ งาน 1. ผนึกกาลงั ของผู้บริหาร ครู และนักเรียน 2. บรู ณาการกับโครงการต่างๆ แผนปฏบิ ัติ แผนพฒั นาโรงเรียนคณุ ธรรม คุณธรรมเปา้ หมาย 1. สะอาด 2. ความรับผดิ ชอบ 3. ความพอเพียง

13 โครงสร้างการบริหารงานโครงการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม ของ โรงเรียนชุมชนบา้ นหนองบัวแดง กระบวนการมสี ่วนร่วม 1. ผบู้ รหิ าร ครแู ละนกั เรียนท้งั โรงเรยี น 2. คณะกรรมการสถานศกึ ษา 3. ผปู้ กครอง 4. หน่วยงานราชการ/เอกชน ยทุ ธศาสตร์การพัฒนา 4 โครงงาน 3 คุณธรรม โครงงาน คณุ ธรรมอตั ลกั ษณ์ 1. ความสะอาด 1. กลมุ่ สที าดที ุกคน 2. ความรบั ผดิ ชอบ 2. รกู้ ินรูเ้ ก็บ 3. ความพอเพียง 3. ชุมชนบ้านหนองบวั แดง ประหยดั นา้ ประหยัดไฟ 4. ออมทรพั ย์ สภานักเรยี น

14 ยุทธศาสตรข์ องการพฒั นา ผบู้ รหิ าร ครู และ นักเรยี น ผปู้ กครองและชุมชน สภาพแวดล้อมของ บคุ ลากรทางการศึกษา สภานักเรียน - สรา้ งความตระหนกั โรงเรียน - กระต้นุ ต่อมความคิด - หาแนวร่วมรวมกาลัง ปลุกจิตสานกึ พล - หาแนวร่วม - ปรบั ปรงุ ใหป้ ลอดภัย รม่ รน่ื สวยงาม นา่ ดู - ฝกึ นกั เรียนทาความดี - คิดค้นโครงงาน นา่ อยู่ นา่ เรยี น - มจี ิตอาสา บูรณาการคณุ ธรรม - รักษาความสะอาด อตั ลกั ษณ์ - ฝกึ ทาเปน็ นิสยั - ทาให้เห็นเปน็ ตวั อยา่ ง - จัดทาให้เปน็ แหล่ง เรียนรู้ - ทาใหเ้ ห็นเป็นตวั อยา่ ง

15 2.2 การเป็นแบบอย่างทดี่ ี “ตัวอย่างท่ดี มี คี ่ากว่าคาสอน” โรงเรยี นมกี ารเปลย่ี นแปลงท้งั ทางดา้ นกายภาพ สภาพแวดล้อม และ พฤตกิ รรมของนกั เรยี น ครู ผบู้ ริหาร ผ้ปู กครอง ไดแ้ ก่ สภาพแวดล้อมในโรงเรียนสะอาด รม่ รืน่ เป็นระเบยี บ เรียบร้อย ผบู้ ริหารและครเู ปน็ แบบอย่างท่ดี ตี รงต่อเวลา การแต่งกายสะอาดเรยี บร้อย ความรับผดิ ชอบต่อหนา้ ท่ี, ครแู ละนกั เรียนมปี ฏิสมั พนั ธเ์ ชิงบวกมากข้นึ นักเรยี นมีพฤติกรรมพึงประสงค์ตามคณุ ธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน มากขน้ึ เชน่ การแตง่ กายสะอาดเรียบร้อย มีความรบั ผดิ ชอบ มจี ติ อาสา รจู้ กั ใชจ้ ่ายในส่ิงที่จาเป็นและรู้จักออมเงิน มากข้ึน ในขณะเดียวกันนกั เรยี นก็มีพฤตกิ รรมไม่พึงประสงค์ลดลง เชน่ มาโรงเรียนสาย ใชจ้ า่ ยฟมุ่ เฟือย เป็นตน้ นอกจากนน้ี กั เรียนยังตระหนกั ในคุณค่าตัวเอง กล้าแสดงออกที่ทางท่ถี ูกท่ีควร มที ักษะการคดิ การแก้ปญั หา กระตือรอื ร้น ใฝ่รใู้ ฝ่เรียน ต้ังใจฝึกปฏิบตั ิงานตา่ งๆ อยา่ งสม่าเสมอ และมที ศั นคตทิ ดี่ ตี อ่ โรงเรยี น

16 2.3 การพัฒนาสภาพแวดล้อมใหเ้ อ้ือต่อการพัฒนาคณุ ธรรม โรงเรยี นตอ้ งการใหน้ กั เรยี นมคี วามสุขทง้ั อยู่ทบี่ า้ นและทีโ่ รงเรียน การจดั บรรยากาศและสงิ่ แวดลอ้ มท่ดี ี ของโรงเรยี นจะมสี ่วนในการเสรมิ สรา้ งความคิด จิตใจ และคุณธรรมต่างๆ อนั พงึ ประสงค์ได้ โรงเรยี นมสี ภาพ แวดล้อม ภูมิทศั น์ร่มร่นื เหมาะสมเป็นสถานที่เรียน บรเิ วณโรงเรยี นมคี วามสะอาด อาคารเรียนและสถานที่ต่างๆ มีความเป็นระเบียบเรียบร้อย สวยงาม ในด้านบรรยากาศ พบว่า ผู้บริหาร ครู และนกั เรยี นมสี มั พนั ธภาพทีด่ ีต่อกัน มบี รรยากาศของการรว่ มมือกันและมกี ารเรียนรู้ร่วมกนั นักเรียนมีพฤติกรรมท่ีพงึ ประสงค์เป็นไปตามคุณธรรมอตั ลักษณข์ องโรงเรียนท่ีกาหนดไว้เป็นส่วนใหญ่ นักเรยี นมีความรบั ผดิ ชอบต่อหนา้ ท่ีของตนเองและส่วนรวมมากขึ้น นกั เรียนมีพฤตกิ รรมดา้ นระเบยี บวินัยเพ่ิม มากขึน้ เชน่ การเดินแถว การแต่งกายถูกตอ้ งตามระเบยี บของโรงเรียน ประพฤตปิ ฏบิ ัติตนตามข้อตกลง กฎเกณฑ์ และระเบยี บของโรงเรยี นได้ดีข้นึ นักเรยี นมีพฤตกิ รรมดา้ นจิตอาสาเพิม่ มากขน้ึ เชน่ การแสดงความมีนา้ ใจ การรจู้ กั ใชเ้ วลาว่างใหเ้ กดิ ประโยชนต์ อ่ ตนเองและผู้อ่ืน และการเสยี สละเวลาวา่ งชว่ ยงานครแู ละผปู้ กครอง เปน็ ตน้ นกั เรียนพฒั นาตนเองในทิศทางทด่ี เี พมิ่ มากขึน้ เช่น มีสมาธิในการเรียน กลา้ แสดงออกท่ีถูกที่ควร มคี วามกระตือรอื รน้ ใฝ่รูใ้ ฝ่เรยี น ต้งั ใจฝึกปฏบิ ตั ิงานต่างๆ อย่างสม่าเสมอ และมที ศั นคตทิ ี่ดตี อ่ โรงเรยี น

17 2.4 การบรู ณาการคุณธรรมในการเรียนการสอน/ในชัน้ เรียน ตามยทุ ธศาสตรก์ ารดาเนนิ งานคุณธรรมของโรงเรียน ไดม้ ีการออกแบบการเรยี นรู้เชิงบูรณาการความรู้ คู่ความดี สอดแทรกคุณธรรมลงสู่ผ้เู รียนโดยการบูรณาการคณุ ธรรมเปา้ หมาย เข้าไวใ้ นแผนการจัดการเรียนรู้ใน สาระต่างๆ ระหวา่ งสิ่งทเี่ รยี นรใู้ นโรงเรยี นกับชีวติ ประจาวัน ให้ความสาคัญกบั คณุ ภาพชีวติ ผ่านการปฏิบตั ิจรงิ ให้นกั เรยี นได้ศึกษาปัญหาทเี่ กิดขึ้นในโรงเรียนแล้วหาวธิ ีแกป้ ญั หาไดด้ ้วยตนเอง 2.5 การบรู ณาคณุ ธรรมในกจิ กรรมพฒั นาผเู้ รียน “ปญั หาทย่ี ากแก้ ความดที ยี่ ากทา” นาไปสขู่ บวนการคิดและแกป้ ัญหาคุณธรรมในโรงเรียน จึงสนับสนนุ ให้เดก็ ไดร้ ้จู ักสงั เคราะหป์ ญั หาด้วยตนเองนาไปสู่การทาโครงงานคุณธรรมเน่ืองจากโครงงานคณุ ธรรม เป็นเครื่องมอื ทใี่ ช้พัฒนาทักษะการคดิ และการปฏบิ ตั ิงาน โดยให้เด็กคดิ และลงมอื ปฏิบตั ิด้วยตนเองเพือ่ ใหบ้ รรลุ ตามคณุ ธรรมอัตลกั ษณข์ องโรงเรยี น จึงเกิดโครงงานคณุ ธรรม 4 โครงงานคือ 1) โครงงานกลุ่มสที าดีทุกคน 2) โครงงานรกู้ นิ รเู้ กบ็ 3) โครงงานออมทรัพย์ 4) โครงงานชุมนนหนองบวั แดงประหยดั นา้ ประหยดั ไฟ 3. โครงงานคุณธรรม คณุ ธรรมเปา้ หมาย โครงงาน ผ้รู บั ผิดชอบ คณุ ธรรมที่ 1 สะอาด โครงงานกลุม่ สีทาดีทกุ คน นางชลธชิ า คงสมบรู ณ์ / คณะ โครงงานรู้กินรู้เกบ็ ครู /สภานักเรียน นางละไม มพี ูลและคณะคร/ู คุณธรรมที่ 2 ความรบั ผดิ ชอบ โครงงานกล่มุ สที าดที ุกคน สภานกั เรยี น นางชลธชิ า คงสมบรู ณ์ / โครงงานรูก้ ินรเู้ กบ็ คณะครู /สภานกั เรยี น นางละไม มพี ูล /คณะคร/ู สภา คณุ ธรรมที่ 3 ความพอเพียง โครงงานออมทรพั ย์ นกั เรยี น นางพมิ ดาว ตั้งพงษ์ /ครู โครงงานชุมชนหนองบัวแดงประหยดั ประจาชน้ั ทุกคน นา้ ประหยัดไฟ นางยพุ เรศ จติ รปล้มื / ครู ประจาชน้ั /หัวหนา้ หอ้ งทุกช้ัน

18 4. เคร่ืองมอื สาคญั ในการขบั เคลอ่ื นส่เู ป้าหมาย 4.1 การส่อื สารสรา้ งความเขา้ ใจทั้งโรงเรยี น เพือ่ ให้ทราบเปา้ หมายและทศิ ทางการดาเนนิ งานประชุม PLC ชี้แจง สร้างความเข้าใจกบั คณะครู นกั เรียน ผู้ปกครอง แมค่ รวั แม่ค้าและพ่อค้าที่ขายของในโรงเรยี น เพื่อช่วยกนั คดิ วเิ คราะหป์ ญั หาดา้ นคุณธรรม และหาแนวทางแกไ้ ขปัญหาโดยใช้คณุ ธรรมเขา้ ชว่ ย แต่งต้งั คณะทางาน จดั ทาโครงงานคณุ ธรรม 4.2 การสรา้ งแกนนาครู-นกั เรยี นเพอื่ เปน็ หวั ขบวนในการขับเคลื่อนไปส่เู ป้าหมาย โรงเรียนคดั เลอื กครเู พ่ือเข้าอบรมเชงิ ปฏิบัตกิ ารกับศูนย์โรงเรียนคุณธรรมซ่ึงจดั โดยสานกั งานเขต พ้ืนท่กี ารศึกษาประถมศึกษาชัยภมู ิ เขต 1 เพื่อทาหนา้ ท่ีเป็นครูวทิ ยากร เปน็ แกนนาของโรงเรียนเพอ่ื อบรมครู ในโรงเรยี นและสรา้ งนกั เรยี นแกนนาโดยกาหนดให้สภานักเรยี นทาหนา้ ทเี่ ปน็ นักเรียนแกนนา โดยร่วมกนั ดาเนนิ งานตามกระบวนการพัฒนาโรงเรียนสูก่ ารเปน็ โรงเรยี นคุณธรรม และแตง่ ตงั้ คณะทางาน 4.3 การนเิ ทศติดตามภายในและการนิเทศติดตามโดยนิเทศ 1) การนิเทศติดตามการดาเนินงานภายในโรงเรียน นเิ ทศตดิ ตามโครงการโดยผูอ้ านวยการโรงเรยี น และคณะครูท่ีปรกึ ษาโครงงาน เพอ่ื ให้คาปรึกษา แนะนา ช่วยเหลือกัน แลกเปลย่ี นเรยี นรู้ และเปน็ กาลังใจให้กนั และกนั ซึง่ จะชว่ ยให้เกิดความสามคั คี เกดิ การสร้างทีมงาน โดยใหช้ ุมชนมามสี ่วนร่วมในการนิเทศหรือเปน็ กรรมการนิเทศ รว่ มหาแนวทางปรับปรุงและสง่ เสริมให้โครงงานและคุณธรรมหลักใหด้ ยี ิ่งข้ึนอันจะนาไปสู่ ความสาเร็จและความย่งั ยนื ต่อไปในอนาคต โดยแบง่ การนเิ ทศออกเปน็ 2 ระยะ คือ ระยะที่ 1 ตั้งแต่ 16 พฤษภาคม 2560 – 30 กนั ยายน 2560 และ ระยะท่ี 2 ตงั้ แต่ 1 พฤศจิกายน 2560 – 30 มนี าคม 2561 โดยใชแ้ บบรายงานผลการจัดกิจกรรม และการสงั เกตเป็นเคร่อื งมือ 2) การนเิ ทศตดิ ตามจากคณะนิเทศอาสาจากเขตตรวจราชการ 14 4.4 การส่งเสริมสนบั สนนุ และการเสรมิ แรงในรปู แบบตา่ งๆ ผู้บริหารมกี ารสง่ เสรมิ สนับสนุนการดาเนนิ กจิ กรรม/โครงงานต่างๆอย่างสม่าเสมอ และใหค้ วาม สาคัญกับการเสริมแรง สร้างขวญั และกาลังใจให้แก่ครู นักเรยี น บคุ ลากร และผปู้ กครอง โดยการยกยอ่ งชมเชย การมอบทุนการศกึ ษา การมอบเกียรตบิ ัตร 4.5 การสร้างกลไกการมีสว่ นรว่ ม 1) บรรยากาศการมีสว่ นร่วมของผบู้ รหิ ารครู ผู้ปกครอง นกั เรียนและชมุ ชนการมีสว่ นรว่ มในการจดั กิจกรรมของโรงเรียน องคก์ รชมุ ชนและสาธารณสถาน 1.1) ผูป้ กครองและชมุ ชนให้ความร่วมมอื ในการจดั กิจกรรม 1.2 ผบู้ ริหาร ครู นกั เรียน มกี ารประชมุ PLC ปรกึ ษาหารือกนั ในการทางาน 2) ลกั ษณะการมีส่วนร่วมของผบู้ ริหารครู ผปู้ กครอง นักเรยี นและชุมชน 2.1) การมสี ่วนรว่ มในการวางแผน

19 การมีส่วนรว่ มในการใหค้ วามเห็นชอบในการจดั ซื้อ จดั หา วสั ดุอปุ กรณ์ สื่อการเรียนและวาง แผนการพฒั นาโรงเรียน 2.2) การมีสว่ นรว่ มในการดาเนินงาน คณะกรรมการภาคี 4 ฝา่ ย มีบทบาทสาคญั ในการจดั หาเลอื กสรรสอื่ การเรียนอย่างเหมาะสม และโปร่งใส 2.3) การมสี ่วนรว่ มในการแก้ไขปัญหา ผูป้ กครองร่วมมอื บริจาควสั ดอุ ปุ กรณใ์ นการจัดกจิ กรรมให้กับทางโรงเรียน 2.4) การมสี ว่ นรว่ มในการติดตามและประเมินผล ผู้ปกครองรว่ มแสดงความคดิ เห็น การประพฤตปิ ฏบิ ัตติ วั ของนักเรยี น ให้การสนบั สนนุ ในการ ทากจิ กรรมตา่ งๆ 3) การรับรขู้ องชุมชน (อาทิ ชุมชนตื่นตัว ชมุ ชนให้ความรว่ มมือหรอื ช่วยแก้ปัญหา) 3.1) ผปู้ กครองใหค้ วามร่วมมอื ดแู ลสอดส่องลูกหลานในปกครองใหท้ าตามกฎระเบียบของงเรียน 3.2) ผปู้ กครองมาสง่ บุตรหลานทันทากิจกรรมในแตล่ ะวนั 3.3) ชมุ ชนเขา้ มามีส่วนรว่ มในการพัฒนาโรงเรยี น 4.6 การทบทวนหลังการปฏบิ ัติงาน AAR จากการใชโ้ ครงงานในการแก้ปญั หาพบว่า บรรยากาศในโรงเรียน เป็นไปตามท่ีคาดหวงั ไว้ ผู้บรหิ าร คณะครู นักเรียนร่วมกนั ปฏบิ ัติงานเพื่อบรรลพุ ฤติกรรมที่พึงประสงคท์ ่ีกาหนดไวใ้ นคุณธรรมเป้าหมายของโรงเรียน ตามท่ีกาหนดไว้คือ 1) บรเิ วณโรงเรยี นสะอาด นา่ ดู น่าอยู่ และน่าเรียน 2) นกั เรียนเป็นคนรกั สะอาด มจี ติ สาธารณะ รูจ้ ักประหยดั น้า ประหยัดไฟเม่ือเลิกใช้ 3) นักเรียนรจู้ กั การใชจ้ ่ายไมฟ่ มุ่ เฟือยและรู้จักการออม 4) นกั เรียนไม่รับประทานอาหารทิ้งขวา้ งและรู้จักลา้ งเก็บภาชนะเม่ือรับประทานอาหารเสรจ็ แล้ว 4.7 การแลกเปลย่ี นเรียนรู้ จัดประชุม PLC แลกเปล่ยี นเรียนรูร้ ะหวา่ งผู้บริหาร คณะครู ตัวแทนนักเรยี น ตัวแทนผูป้ กครอง ผู้นาชมุ ชน กรรมการสถานศกึ ษาหลงั การประเมนิ ผลโครงงาน และจากแลกเปลีย่ นเรยี นรู้ ได้ข้อมูลความกา้ วหนา้ ในการดาเนนิ งาน พฒั นาโรงเรยี นคุณธรรม รวมทัง้ ปญั หา และแนวทางแก้ไข เพอ่ื การพัฒนาโรงเรียนคณุ ธรรม ท้ังโครงงาน คณุ ธรรม กระบวนการพฒั นาโรงเรียน และบทเรียนทไี่ ด้รับ 4.8 ผลทีเ่ กดิ ขึ้นกบั โรงเรยี น การเปล่ยี นแปลงตามวัตถุประสงค์ของโครงการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมดังนี้ 1) โรงเรียนมีสภาพแวดล้อม ภูมทิ ัศนร์ ม่ ร่ืน เหมาะสมเปน็ สถานท่เี รยี นมากขน้ึ บรเิ วณโรงเรยี นมี ความสะอาด อาคารเรียนและสถานท่ีต่างๆ มีความเปน็ ระเบียบเรยี บร้อย สวยงาม ในด้านบรรยากาศ พบว่า ผูบ้ รหิ าร ครู และนักเรียนมีสัมพนั ธภาพท่ดี ตี อ่ กนั มบี รรยากาศของการร่วมมอื กนั และมกี ารเรยี นร้รู ่วมกัน

20 2) นักเรยี นมีพฤติกรรมท่พี ึงประสงค์เป็นไปตามคุณธรรมอัตลักษณข์ องโรงเรียนทีก่ าหนดไว้ เป็นส่วนใหญ่ นกั เรียนมีความรับผิดชอบต่อหนา้ ทขี่ องตนเองและส่วนรวมมากขึ้น นักเรียนมพี ฤตกิ รรม ดา้ นความรับผิดชอบเพ่ิมมากขนึ้ เชน่ การมาโรงเรยี นทนั ตามกาหนดเพือ่ รว่ มทากิจกรรมกล่มุ สี การแตง่ กาย ถกู ตอ้ งตามระเบียบของโรงเรยี น ประพฤติปฏบิ ตั ติ นตามข้อตกลง กฎเกณฑ์ และระเบยี บของโรงเรยี นได้ดีขนึ้ นักเรยี นมพี ฤตกิ รรมดา้ นจติ อาสาเพิ่มมากขึ้น เช่น การแสดงความมนี ้าใจ การรจู้ กั ใช้เวลาว่างให้เกดิ ประโยชนต์ ่อ ตนเองและผู้อ่นื และการเสียสละเวลาวา่ งชว่ ยงานครแู ละผปู้ กครอง เป็นต้น 3) นักเรยี นพัฒนาตนเองในทศิ ทางท่ีดีเพ่ิมมากขึ้น เช่น มีสมาธิในการเรยี น กลา้ แสดงออกในทางที่ ถูกต้องดีงาม กระตือรือร้น ใฝ่รู้ใฝ่เรยี น ตงั้ ใจฝกึ ปฏบิ ัติงานตา่ งๆ อยา่ งสม่าเสมอ และมที ัศนคติทด่ี ีต่อโรงเรยี น 4.9 ผลท่ีเกดิ ขึ้นกับครู 1) มีความสมั พนั ธภาพทด่ี ตี ่อกนั ระหวา่ งผูบ้ ริหาร กับคณะครู การมีการประสานความร่วมมือโดยใช้ กระบวนการ PLC ในการแลกเปลย่ี นเรยี นรู้ และความคดิ เห็น 2) ครูเปน็ แบบอย่างทดี่ ี ทากจิ กรรมรว่ มกันกับนักเรยี น เอาใจใส่ในการปฏบิ ตั หิ น้าที่ 3) ครเู ปน็ แบบอย่างทด่ี ใี นดา้ นคณุ ธรรม ไดแ้ ก่ ความรบั ผิดชอบ ความสะอาด และความพอเพียง 4.9 ผลทีเ่ กิดขึ้นกบั ครอบครวั ของนักเรียน มีความสัมพนั ธภาพท่ีดีต่อกันระหวา่ งสมาชิกในครอบครวั การมโี อกาสทากิจกรรมรว่ มกัน การ กาหนดบทบาทหน้าทใี่ ห้กับเด็กในปกครองทถ่ี กู ต้อง เพือ่ ฝึกความรับผิดชอบ ความสะอาด และความพอเพียง เม่อื เดก็ สามารถปฏิบัตไิ ด้อยา่ งเป็นรูปธรรมแลว้ ย่อมส่งผลให้ครอบครัวมคี วามสุข 4.10 ผลทเ่ี กิดข้ึนกับชุมชน 1) ชุมชนมคี วามตง้ั ใจ จรงิ ใจในการเขา้ มามีส่วนรว่ มในการบรหิ ารกจิ กรรม จนเกดิ การพัฒนา สถานศึกษาในดา้ นต่างๆจนเปน็ ทยี่ อมรับของชุมชน 2) ผู้ปกครองมคี วามภาคภูมใิ จในตัวนักเรยี นที่มีคุณธรรม 3) สถานศกึ ษาตระหนกั และเหน็ ความสาคญั ในการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ ด้านคุณธรรม ในโรงเรียน เพอื่ เปน็ พืน้ ฐานทถ่ี ูกต้องต่อนักเรียนเมื่อเติบโตเปน็ ผู้ใหญ่ 5. องค์ความรู้ นวัตกรรม และบทเรยี นท่ีเกดิ จากการดาเนนิ งาน 5.1 นวัตกรรม/องคค์ วามร้ทู ่ีเกิดข้ึนจากการดาเนนิ งานโรงเรียนคณุ ธรรม จากการใชโ้ ครงงานในการแกป้ ัญหาพบวา่ บรรยากาศในโรงเรยี น เปน็ ไปตามทีค่ าดหวงั ไว้ ผูบ้ รหิ าร คณะครู นกั เรยี นร่วมกนั ปฏบิ ตั ิงานเพอื่ บรรลุพฤติกรรมท่ีพึงประสงค์ที่กาหนดไว้ในคณุ ธรรมเป้าหมายของโรงเรียน 5.2 แนวทางการพฒั นานวัตกรรม/องค์ความรู้ พัฒนาการจัดทาโครงงานคุณธรรม เพือ่ แกป้ ญั หาคุณธรรมด้านอื่นๆ ใหย้ ่งั ยืน 5.3 การสร้างกระบวนการแลกเปลีย่ นเรยี นรู้ภายในโรงเรียน

21 จัดประชมุ PLC แลกเปล่ียนเรยี นรูร้ ะหว่างผบู้ ริหาร ครู ตวั แทนนกั เรียน ตวั แทนผ้ปู กครอง ผู้นาชมุ ชน กรรมการสถานศึกษาหลงั การประเมนิ ผลโครงงาน 5.4 การบรู ณาการโครงงานคณุ ธรรมเขา้ กบั การจดั การเรยี นรใู้ นชน้ั เรียนสอดแทรกโครงงานคุณธรรมเข้าไป ในการจดั การเรียนการสอนทกุ ห้องเรยี น ได้แก่ ความสะอาด ความรบั ผดิ ชอบ ความพอเพยี ง 6. ปจั จยั ท่สี ่งผลตอ่ ความสาเรจ็ ความสาเร็จเกดิ ขึ้นไดด้ ว้ ยความร่วมมือของบคุ ลากรในโรงเรียน ผู้ปกครองเขา้ ใจและเห็นความสาคญั ของ โครงการ นกั เรียนรแู้ ละเขา้ ใจวัตถปุ ระสงค์ ประโยชน์ของโครงการและองคป์ กครองส่วนทอ้ งถน่ิ ใหค้ วามร่วมมือ บุคลากรในโรงเรยี นมคี วามตระหนกั ครเู ป็นแบบอยา่ งทดี่ ี การสอดแทรกในการจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอน ความร่วมมอื ของบคุ คลภายนอก นกั เรียนมีความรกั โรงเรยี นและชมุ ชน กาหนดผูร้ ับผิดชอบที่ชดั เจน มกี ารประเมนิ ตดิ ตามผลการดาเนินงานอย่างตอ่ เนือ่ ง การวางแผนการดาเนนิ งานท่ชี ดั เจน การกาหนดแนวทางในการพัฒนาไว้ ในแผนพฒั นาคณุ ภาพการศึกษาของโรงเรียน สร้างความตระหนกั ให้กับผรู้ ่วมกจิ กรรม ผู้บริหาร คณะครู ชุมชนให้ การสนบั สนนุ ในการจัดกจิ กรรมอย่างเต็มท่ี นักเรยี นมีความพร้อมทงั้ ร่างกายและจติ ใจ มีการตดิ ตามประเมิน โครงการ การปลูกฝังให้นักเรยี นมคี วามรบั ผดิ ชอบตอ่ สังคมโดยการฝึกปฏิบตั ิกิจกรรมอย่างต่อเน่อื ง การบรหิ าร จดั การแบบมสี ่วนร่วม สอ่ื /นวตั กรรม/เวลา/วิธกี ารมีความเหมาะสม การจัดการเรียนรู้ที่เนน้ นักเรียนเป็นศนู ยก์ ลาง ส่งเสริมใหภ้ มู ิปญั ญาในทอ้ งถ่ินให้มีบทบาทในโรงเรียน การสรา้ งสัมพนั ธภาพที่ดีระหวา่ งผ้รู ่วมงาน ประเมินผลและ ปรับปรุงการทางานใหด้ ขี ้นึ อยูเ่ สมอ สรา้ งความสานึกในการรบั ผดิ ชอบตอ่ หน้าที่ของตนเอง