ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน ระดับชั้นมธั ยมศกึ ษาปีที่ 1 นางณัฐมน สชุ ัยรตั น์ ตำแหนง่ ครู วทิ ยฐานะ ครชู ำนาญการ กลุม่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี โรงเรยี นอยธุ ยาวิทยาลยั สงั กัดสำนกั งานเขตพื้นทีก่ ารศกึ ษามธั ยมศึกษาพระนครศรอี ยธุ ยา วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สชุ ัยรตั น์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ก

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เร่ือง การถ่ายโอนความร้อน ระดบั ช้ันมัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 คำนำ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน วิชา ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 ฉบับนี้จัดทำเพ่ือ ประกอบการเรียนการสอนวิชาวิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นมธั ยมศึกษาปที ี่ 1 โดยนำเสนอในรูปแบบของ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เพื่อให้นักเรียนสามารถฝึกปฏิบัติกิจกรรม ศึกษาหาความรู้ด้วยตนเองหรือเป็นกลุ่ม ร่วมกับการจดั การเรยี นการสอนของครูผ้สู อน ชุดกิจกรรมการเรียนรู้นี้ มีเนื้อหาสาระและกิจกรรมเก่ียวกับเร่ือง การนำความร้อน การพาความร้อน การแผ่รังสีความร้อน และสมดุลความร้อน เป็นกิจกรรมที่เน้นให้ผู้เรียนได้ศึกษาเรียนรู้ร่วมกันเป็นกลุ่ม ทำให้ ไดค้ ้นพบองค์ความรูจ้ ากการปฏบิ ัติจริงดว้ ยกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ อกี ทั้งยงั ได้จัดทำใบกิจกรรม ใบงาน แบบทดสอบในรูปแบบออนไลน์ รวมถึงวีดิทัศน์การทดลองในกิจกรรมต่างๆ เพื่อให้นักเรียนสามารถศึกษา เพม่ิ เติม โดยนกั เรยี นสามารถแสกน QR Code เพื่อเข้าถงึ สอื่ ออนไลนต์ า่ งๆ ไดท้ ันที ผู้จัดทำชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อนวิชา ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 ได้รวบรวม กิจกรรมและเนื้อหาสาระไว้ในชุดกิจกรรมนีแ้ ล้ว หวังว่าผู้ใช้ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้นี้จะได้รับประโยชน์ในการ เรียนรู้ เกิดทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ และมเี จตคติที่ดตี ่อวิชาวิทยาศาสตร์ สามารถสร้างความรู้ด้วย ตนเองเพือ่ ประยกุ ตใ์ ช้ในชีวติ ประจำวนั ต่อไป ณฐั มน สชุ ัยรัตน์ วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สชุ ัยรัตน์ กลมุ่ สาระการเรียนร้วู ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ก

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การถา่ ยโอนความร้อน ระดับช้ันมัธยมศึกษาปที ่ี 1 สารบญั หนา้ เรอ่ื ง ก ข คำนำ 1 สารบัญ 2 คำช้แี จง 3 แผนผังแสดงขนั้ ตอนการเรียนชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ 4 คำแนะนำสำหรับครู 5 คำแนะนำสำหรับนักเรียน 7 มาตรฐานการเรยี นรู้ ตัวช้วี ดั จุดประสงค์การเรียนรู้ และสาระสำคัญ 8 บตั รคำส่งั เรอ่ื ง การถา่ ยโอนความร้อน 12 แบบทดสอบก่อนเรยี น 17 บัตรกจิ กรรมท่ี 1.1 เร่อื ง ความร้อนถา่ ยโอนผ่านของแข็งได้อย่างไร 20 เฉลยบตั รกจิ กรรมท่ี 1.1 เรือ่ ง ความรอ้ นถา่ ยโอนผา่ นของแขง็ ได้อย่างไร 27 บตั รกิจกรรมท่ี 1.2 เรื่อง ความรอ้ นถ่ายโอนผ่านของเหลวและแกส๊ อย่างไร 32 เฉลยบตั รกิจกรรมที่ 1.2 เร่ือง ควร้อนถ่ายโอนผ่านของเหลวและแกส๊ อย่างไร 35 บตั รกิจกรรมท่ี 1.3 เรื่อง การถ่ายโอนความร้อนโดยไม่อาศัยตวั กลางเปน็ อยา่ งไร 38 เฉลยบัตรกิจกรรมท่ี 1.3 เรอ่ื ง การถา่ ยโอนความร้อนโดยไม่อาศัยตวั กลางเป็นอยา่ งไร 42 บัตรกิจกรรมท่ี 1.4 เรือ่ ง น้ำอุณหภมู ติ า่ งกนั ผสมกนั จะเปน็ อยา่ งไร 45 เฉลยบตั รกจิ กรรมที่ 1.4 เรื่อง น้ำอุณหภูมิต่างกนั ผสมกันจะเป็นอย่างไร 54 บตั รความรู้ เร่ือง การถ่ายโอนความรอ้ น 55 บัตรใบงานที่ 1.1 เร่ือง การนำความรอ้ น 56 เฉลยบัตรใบงานที่ 1.1 เร่ือง การนำความร้อน 57 บัตรใบงานท่ี 1.2 เร่ือง การพาความรอ้ น 58 เฉลยบตั รใบงานท่ี 1.2 เรื่อง การพาความรอ้ น 59 บัตรใบงานท่ี 1.3 เร่ือง การแผร่ งั สีความรอ้ น เฉลยบัตรใบงานที่ 1.3 เร่ือง การแผ่รงั สคี วามร้อน วิชา ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สุชยั รตั น์ กลมุ่ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ขค

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน ระดับชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 1 สารบญั หน้า เร่ือง 60 61 บตั รใบงานท่ี 1.4 เรื่อง สมดความร้อน 62 เฉลยบตั รใบงานที่ 1.4 เรื่อง สมดุลความรอ้ น 63 บัตรใบงานที่ 1.5 เรื่อง การถ่ายโอนความรอ้ น 64 เฉลยบัตรใบงานที่ 1.5 เร่ือง การถ่ายโอนความร้อน 65 บตั รใบงานท่ี 1.6 เรื่อง สรุปองคค์ วามรู้ 69 แบบทดสอบหลังเรยี น 70 บรรณานกุ รม 71 ภาคผนวก 72 73 - เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรียน - เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน - แบบบันทึกคะแนน วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สุชยั รตั น์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ค

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง การถ่ายโอนความร้อน ระดบั ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 1 คำชแ้ี จง ชดุ กจิ กรรมการเรียนรฉู้ บบั น้ี จัดทำข้นึ เพื่อให้ผู้เรียนวชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 สำหรับนักเรียนช้ัน มัธยมศึกษาปีท่ี 1 เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน โดยนักเรียนเรียนรู้ด้วยการศึกษาค้นคว้าจากชุดกิจกรรมการ เรียนรู้ด้วยตนเองหรือเรียนรู้เป็นกลุ่มและปฏิบัติกิจกรรม โดยมีครูผู้สอนคอยกำกับดูแล แนะนำสรุปเนื้อหา ร่วมกับผเู้ รียน ซง่ึ นกั เรียนต้องปฏิบัติตามขั้นตอน ดงั น้ี 1. ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การถา่ ยโอนความรอ้ น ใช้ประกอบแผนการจัดการเรียนรรู้ ายวิชา ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 ช้นั มัธยมศึกษาปที ่ี 1 ใชเ้ วลา 10 ช่ัวโมง 2. ส่วนประกอบของชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เรอ่ื ง การถา่ ยโอนความร้อนชดุ นี้ประกอบด้วย 2.1 คำชแี้ จง 2.2 แผนผงั แสดงขัน้ ตอนการเรียนโดยใชช้ ุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ 2.3 คำแนะนำการใชช้ ดุ กจิ กรรมการเรยี นรสู้ ำหรบั ครู 2.4 คำแนะนำการใชช้ ดุ กิจกรรมการเรยี นร้สู ำหรบั นักเรยี น 2.5 มาตรฐานการเรยี นรู้ ตวั ชีว้ ดั จุดประสงค์การเรียนรู้ และสาระสำคัญ 2.6 บตั รคำสัง่ 2.7 ทำแบบทดสอบก่อนเรยี น 2.8 บัตรกิจกรรม 2.9 บัตรบนั ทึกกิจกรรม 2.10 บัตรเฉลยบันทกึ กิจกรรม 2.11 บตั รความรู้ 2.12 บตั รใบงาน 2.13 บัตรเฉลยใบงาน 2.14 ทำแบบทดสอบหลังเรียน 2.15 แบบบนั ทึกคะแนน 2.16 บรรณานกุ รม 2.17 ภาคผนวก ประกอบด้วย เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรยี น เฉลยแบบทดสอบหลงั เรยี น แบบบนั ทึกคะแนน 3. ผ้ใู ช้ชุดกิจกรรมน้คี วรศกึ ษาคำแนะนำในการใช้ชุดกจิ กรรมการเรยี นร้กู ่อนใช้ วิชา ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สุชยั รัตน์ กล่มุ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 1

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง การถา่ ยโอนความร้อน ระดับชั้นมธั ยมศึกษาปที ี่ 1 แผนผังแสดงขัน้ ตอนการเรยี น ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เรอ่ื ง การถา่ ยโอนความร้อน 1. อ่านคำชแ้ี จง/คำแนะนำการใช้ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ ไม่ผา่ น ประเมนิ ผล 2. ศึกษาชุดกิจกรรมการเรียนรโู้ ดยปฏบิ ตั ิดงั น้ี - อ่านบัตรคำสง่ั - ทำแบบทดสอบก่อนเรียน - ทำบตั รกิจกรรม - ศกึ ษาบตั รความรู้ - ทำบัตรใบงาน - ทำแบบทดสอบหลังเรียน 3. ตรวจสอบแบบทดสอบก่อนเรียน-หลงั เรียน บัตรกิจกรรม บัตรใบงาน จากบตั รเฉลย ผ่าน วชิ า ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สุชัยรตั น์ กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 2

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 คำแนะนำสำหรับครู คำชี้แจงการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์สำหรับครูผู้สอนนี้ใช้ประกอบการใช้ชุดกิจกรรม การเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์ เรอื่ ง การถา่ ยโอนความรอ้ น ในรายวชิ า ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 ระดบั ช้นั มธั ยมศึกษา ปที ี่ 1 กำหนดใหเ้ ป็นแนวทางให้ครูผูส้ อนควรปฏบิ ัตกิ จิ กรรมการเรยี นการสอน ดงั นี้ 1. ชุดกิจกรรมการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์ เรอื่ ง การถา่ ยโอนความรอ้ น ใชเ้ วลาศกึ ษาทงั้ หมด 12 ช่ัวโมง 2. ศกึ ษาสว่ นประกอบของชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์อย่างละเอียด 3. เตรียมสื่อ อุปกรณ์ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้พร้อม และครอบจำนวนนักเรียนในชั้นเรียน แต่ละกลุ่ม 4. เม่ือมกี ิจกรรมกลุ่มให้แบ่งนกั เรียนเป็นกลุม่ ๆ ละ 4-5 คน จำนวนกลุม่ ขึ้นอยู่กับนักเรียนในชั้นเรียน โดยคละนักเรียนเรียนเก่ง ปานกลาง และอ่อน ให้มีการเลือกประธาน เลขานุการกลุ่ม และแบ่งหน้าที่ความ รบั ผิดชอบแกส่ มาชิกในกลุ่ม 5. ก่อนทำกิจกรรมการเรียนรู้ ครูควรชี้แจงให้นักเรียนเข้าใจบทบาทตนเอง และแนะนำการใช้ชุด กจิ กรรมการเรยี นรู้ แนวปฏิบตั ิในระหวา่ งการดำเนินกิจกรรมการเรียนร้แู ลว้ จงึ ให้ทำแบบทดสอบก่อนเรยี น 6. ขณะที่นักเรียนทำกิจกรรม ครูควรกระตุ้นให้นักเรียนทุกคนมีส่วนร่วมในการปฏิบัติกิจกรรม และ ควบคุมการทำกิจกรรมของนักเรียนอย่างใกล้ชิด เพื่อความปลอดภัยในการใช้อุปกรณ์ และเกิดประสิทธิภาพ สูงสุดในการทำกิจกรรม 7. เม่ือนักเรยี นทำกจิ กรรมครบแล้ว ครแู ละนักเรยี นร่วมกันอภปิ รายและลงข้อสรุป และใหน้ กั เรียนทำ แบบทดสอบหลังเรียนแล้วนำผลการทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียนแจ้งให้นักเรียนทราบความก้าวหน้า ทางการเรียน 8. เมื่อสิ้นสุดการปฏิบัติกิจกรรมการเรียนรู้ ครูให้นักเรียนร่วมตรวจสอบเก็บชุดกิจกรรมการเรียนรู้ วสั ดแุ ละอปุ กรณใ์ ห้เรียบรอ้ ยเพื่อสะดวกในการใช้คร้ังตอ่ ไป วชิ า ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สุชยั รตั น์ กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 3

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง การถ่ายโอนความร้อน ระดบั ช้ันมัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 คำแนะนำสำหรับนักเรียน คำชี้แจงการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนเพื่อศึกษาและลงมือทำกิจกรรม การเรียนรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน ในรายวิชา ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ให้ นกั เรยี นปฏบิ ตั ิตามขั้นตอนดว้ ยความซอ่ื สตั ย์ และความต้งั ใจ ดงั นี้ 1. ชุดกิจกรรมการเรียนรูว้ ทิ ยาศาสตร์ เรื่อง การถ่ายโอนความรอ้ น ใช้เวลาศกึ ษาทัง้ หมด 12 ช่วั โมง 2. แบง่ กลุ่มละ 4-5 คน เลอื กประธานกลุ่ม กรรมการกลมุ่ และเลขานุการกลุ่ม 3. อ่านคำช้แี จงการใชช้ ุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เรือ่ ง การถ่ายโอนความร้อนอย่างละเอียดให้เขา้ ใจก่อน ลงมอื ศึกษาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ 4. ศกึ ษา มาตรฐานการเรียนรู้ ตวั ชวี้ ัด และจุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ สาระสำคัญ 5. ทำแบบทดสอบก่อนเรยี น เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน พรอ้ มทงั้ ตรวจคำตอบและบันทึกผลคะแนน ทไี่ ด้ลงในแบบบนั ทึกคะแนน 6. ปฏิบัตกิ จิ กรรมต่างๆ ตามบตั รกิจกรรมและบตั รใบงาน เสร็จเรียบรอ้ ยแลว้ ให้ตรวจสอบคำตอบได้ จากเฉลยบัตรกจิ กรรมและเฉลยบัตรใบงาน 7. ทำแบบทดสอบหลงั เรยี น เรอ่ื ง การถ่ายโอนความร้อน จำนวน 10 ขอ้ 8. ตรวจคำตอบจากเฉลยแบบทดสอบหลังเรียนพร้อมบนั ทกึ ผลคะแนนท่ี เพ่ือตรวจสอบ ความกา้ วหน้าทางการเรียน ซึ่งนกั เรียนตอ้ งทำแบบทดสอบหลงั เรียน ไดร้ ้อยละ 80 ขึ้นไป จึงจะผ่านเกณฑ์ ถา้ นักเรียนไม่ผา่ นเกณฑ์ตามทก่ี ำหนด ให้ทบทวนเนอ้ื หาแล้วใหท้ ำแบบทดสอบหลังเรียนอีกครั้ง หากผ่านเกณฑ์ จงึ จะเรยี นรู้ในเรื่องตอ่ ไป ข้อควรปฏบิ ตั ิ 1. หากมีข้อสงสัยใหข้ อคำอธิบายหรอื ถามครูผสู้ อนเพอ่ื รว่ มกนั สรุปข้อสงสยั นัน้ ๆ 2. เพอ่ื ให้เกดิ ประโยชน์สูงสดุ นักเรยี นตอ้ งมีความซือ่ สตั ยต์ ่อตนเองไม่เปดิ ดเู ฉลยจนกว่านักเรียนจะทำ กิจกรรมเสร็จเพื่อตรวจสอบความกา้ วทางการเรียน อ่านกอ่ นนะคะ วิชา ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สชุ ยั รัตน์ กล่มุ สาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 4

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การถ่ายโอนความร้อน ระดับช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ 1 มาตรฐานการเรียนรู้ ตวั ช้วี ดั จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ และสาระสำคญั มาตรฐานการเรียนรู้ ว 2.3 เข้าใจความหมายของพลังงาน การเปลี่ยนแปลงและการถ่ายโอนพลังงาน ปฏิสัมพันธ์ระหว่าง สสารและพลังงาน พลังงานในชีวิตประจำวัน ธรรมชาติของ คลื่น ปรากฏการณ์ที่เกี่ยวข้องกับเสียง แสง และ คล่นื แมเ่ หล็กไฟฟ้า รวมท้งั นำความรู้ไปใช้ประโยชน์ ตัวชีว้ ัด ว 2.3 ม.1/5 วิเคราะห์สถานการณก์ ารถ่ายโอนความร้อนและคำนวณปริมาณความร้อนทถ่ี า่ ยโอน ระหว่างสสารจนเกิดสมดลุ ความร้อนโดยใชส้ มการ Q สูญเสีย = Q ได้รบั ว 2.3 ม.1/6 สร้างแบบจำลองที่อธบิ ายการถ่ายโอนความร้อนโดยการนำความร้อน การพาความร้อน การแผร่ ังสีความร้อน ว 2.3 ม.1/7 ออกแบบ เลือกใชแ้ ละสรา้ งอปุ กรณ์เพ่อื แกป้ ัญหาในชีวิตประจำวนั โดยใชค้ วามรเู้ ก่ียวกับ การถา่ ยโอนความรอ้ น จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ ดา้ นความรู้ (Knowledge) 1. บอกความหมายของการถ่ายโอนความรอ้ นได้ 2. อธบิ ายการถ่ายโอนความร้อนแบบนำความรอ้ นได้ 3. อธบิ ายการเคล่ือนทีข่ องอนภุ าคของตัวกลางขณะเกดิ การพาความร้อนได้ 4. อธบิ ายการถา่ ยโอนความร้อนแบบการแผ่รังสีความร้อนได้ 5. อธบิ ายการถา่ ยโอนความร้อนระหว่างน้ำท่มี ีอุณหภมู ิตา่ งกันได้ 6. วิเคราะห์สถานการณ์ทีเ่ กี่ยวกบั การสมดุลความร้อนได้ วชิ า ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สุชยั รตั น์ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 5

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การถา่ ยโอนความร้อน ระดบั ช้ันมัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 ดา้ นทักษะกระบวนการ (Process) 1. ทดลองเรือ่ ง ความรอ้ นถา่ ยโอนผา่ นของแขง็ ได้อย่างไร การถา่ ยโอนความร้อนของของเหลวและ แกส๊ เปน็ อย่างไร การแผร่ งั สีความร้อน และนำ้ อณุ หภมู ติ ่างกันผสมกนั จะเปน็ อย่างไร 2. สร้างแบบจำลองเพื่ออธบิ ายการถ่ายโอนความร้อนวธิ ตี า่ งๆ ได้ 3. นำความรูเ้ รื่องการนำความรอ้ น การพาความร้อน การแผร่ งั สคี วามร้อน และสมดลุ ความร้อนไปใช้ ในชวี ติ ประจำวันได้ 4. คำนวณปริมาณความรอ้ นทีถ่ า่ ยโอนระหวา่ งสสารจนเกิดสมดุลความรอ้ นได้ 5. ออกแบบ เลือกใช้ และสร้างอปุ กรณเ์ พื่อแก้ปัญหาในชวี ิตประจำวนั โดยใชค้ วามรู้เกยี่ วขอ้ งกับการ ถา่ ยโอนความร้อนได้ ดา้ นคณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงค์ (Attitude) 1) ซ่อื สตั ยส์ ุจริต 2) มวี นิ ยั 3) ใฝเ่ รยี นรู้ 4) มุ่งม่นั ในการทำงาน สาระสำคญั การถ่ายโอนความร้อนมี 3 แบบ คือ การนำความร้อน การพาความร้อน และการแผ่รังสีความร้อน การนำความร้อนเป็นการถ่ายโอนความร้อนที่อาศัยตัวกลาง โดยที่ตัวกลางไม่เคลื่อนที่ การพาความร้อนเป็น การถ่ายโอนความร้อนที่อาศัยตัวกลาง โดยที่ตัวกลางเคลื่อนที่ไปด้วย ส่วนการแผ่รังสีความร้อนเป็นการถ่าย โอนความร้อนท่ีไม่ต้องอาศัยตัวกลาง ความรู้เกี่ยวกับการถ่ายโอนความร้อนสามารถนำไปใช้ประโยชน์ใน ชีวิตประจำวันได้ โดยความร้อนถ่ายโอนจากสสารที่มีอุณหภูมิสูงกว่าไปยังสสารที่มีอุณหภูมิต่ำกว่าจนกระทั่ง อุณหภูมิของสสารทัง้ สองเทา่ กัน สภาพทสี่ สารท้งั สองมอี ุณหภูมเิ ท่ากัน เรียกวา่ สมดุลความรอ้ น เมอ่ื มีการถ่าย โอนความร้อนจากสสารทม่ี ีอุณหภมู ิต่างกัน จนเกดิ สมดุลความรอ้ น ความรอ้ นท่ีเพิ่มขนึ้ ของสสารหน่งึ จะเท่ากับ ความร้อนที่ลดลงของอกี สสารหน่งึ เมื่อเข้าใจแล้ว เราไปอา่ นหน้าต่อไปเลย วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สุชัยรัตน์ กล่มุ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 6

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การถ่ายโอนความร้อน ระดบั ชั้นมธั ยมศึกษาปที ี่ 1 บตั รคำส่ัง เร่อื ง การถ่ายโอนความร้อน โปรดอา่ นบัตรคำส่งั ใหเ้ ขา้ ใจแลว้ ปฏิบตั ติ าม 1. ให้นักเรียนทำแบบทดสอบกอ่ นเรยี น ประจำชุดกิจกรรม เรือ่ ง การถ่ายโอนความร้อน จำนวน 10 ขอ้ และตรวจคำตอบจากเฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรยี น 2. นักเรียนแต่ละกลุ่มแบ่งหน้าที่ความรับผดิ ชอบในกลุ่ม พรอ้ มส่งตวั แทนออกมารบั ชดุ กิจกรรมการ เรยี นรู้ เร่อื ง การถา่ ยโอนความรอ้ น 3. นกั เรยี นอา่ นบตั รคำสงั่ ใหป้ ฏิบัตกิ ิจกรรมทีละขัน้ ตอน โดยปฏบิ ตั ติ ามคำสง่ั อยา่ งเครง่ ครัด และตอ้ ง ตงั้ ใจปฏบิ ตั ิกจิ กรรมอยา่ งจริงจงั ไมช่ วนเพ่อื นในกลุ่มคยุ หรือเล่นจนทำให้การเรยี นช้ากว่าเวลาทีก่ ำหนด 4. ให้นกั เรยี นทุกคนทำแบบทดสอบหลังเรียน เรอ่ื ง การถา่ ยโอนความรอ้ น เม่ือเข้าใจแลว้ เราไปทำแบบทดสอบ กอ่ นเรียนกันเลยครับ วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สุชยั รัตน์ กลมุ่ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 7

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เร่ือง การถ่ายโอนความร้อน ระดับชั้นมัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 แบบทดสอบกอ่ นเรียน วชิ า วิทยาศาสตร์ 2 รหสั วิชา ว21102 ช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 1 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ เรอ่ื ง การถ่ายโอนความรอ้ น คำชี้แจง ให้นกั เรียนทำเครือ่ งหมาย X ลงในช่องวา่ ง ที่เปน็ คำตอบทีถ่ ูกต้องทส่ี ดุ เพียงคำตอบเดยี ว ลงในกระดาษคำตอบ (ใช้เวลา 10 นาที) 1. ขอ้ ใดเปน็ การถ่ายโอนความร้อนจากบรเิ วณหนึง่ ไปยังอีกบริเวณหนึง่ โดยอาศัยตวั กลางทีเ่ ป็นของแขง็ 1. การนำความรอ้ น 2. การพาความร้อน 3. การแผร่ งั สคี วามรอ้ น 4. สมดลุ ความร้อน 2. การถ่ายโอนความร้อนจากบรเิ วณหนึง่ ไปยงั อกี บรเิ วณหนึ่ง โดยตวั กลางเคลื่อนที่ตามไปด้วย เรยี กการถา่ ย โอนความรอ้ นลักษณะนีว้ ่าอะไร 1. การนำความร้อน 2. การพาความร้อน 3. การแผร่ งั สีความรอ้ น 4. สมดุลความร้อน 3. เด็กหญงิ นารีกินกว๋ ยเตี๋ยวเรือรา้ นนายโป้ง เมอื่ นำชอ้ นสงั กะสแี ละตะเกียบไมใ้ สล่ งไปในชามกว๋ ยเต๋ียวร้อนๆ เมื่อจบั ชอ้ นตะเกยี บ พบวา่ ชอ้ นสงั กะสรี ้อนกวา่ ตะเกียบไม้ นกั เรยี นคดิ ว่าเป็นเพราะเหตุใด 1. ช้อนสงั กะสเี คลือบสารสีเขียวทำให้ร้อนกว่าตะเกียบไม้ 2. ช้อนสังกะสีเปน็ โลหะจึงนำความรอ้ นได้ดีกวา่ ตะเกยี บไม้ 3. ช้อนสังกะสมี ีความหนามากกว่าตะเกยี บไมจ้ ึงร้อนมากกวา่ 4. ช้อนสงั กะสมี ีความเงากว่าจึงทำให้รอ้ นมากกว่าตะเกยี บไม้ 4. การทำปลาเค็มแดดเดียว จะตอ้ งนำปลาไปตากแดดไวเ้ ปน็ เวลา 2 วัน อยากทราบว่าใชก้ ารถา่ ยโอนความ รอ้ นแบบใด 1. การนำความรอ้ น 2. การพาความร้อน 3. การแผ่รังสีความรอ้ น 4. สมดลุ ความร้อน วชิ า ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สุชัยรัตน์ กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 8

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การถา่ ยโอนความร้อน ระดบั ช้ันมัธยมศกึ ษาปีที่ 1 5. ตวั กลางในข้อใดไม่สามารถถ่ายโอนความร้อนด้วยการพาความรอ้ น 1. เหล็ก 2. นำ้ อัดลม 3. อากาศ 4. นำ้ มันพชื 6. การให้ความรอ้ นแก่อาหารโดยใช้เตาไมโครเวฟ เป็นการถ่ายโอนความร้อนประเภทใด 1. การนำความรอ้ น 2. การพาความร้อน 3. การแผ่รังสีความรอ้ น 4. สมดลุ ความร้อน 7. ข้อใดต่อไปน้เี ปน็ การถ่ายโอนความร้อนที่อาศยั ตวั กลางท้งั หมด 1. การนำความร้อน การพาความรอ้ น 2. การพาความร้อน การแผ่รงั สคี วามรอ้ น 3. การแผร่ งั สคี วามรอ้ น การนำความร้อน 4. การนำความรอ้ น การพาความร้อน การแผ่รังสีความรอ้ น 8. ถา้ เดก็ ชายแมนผสมน้ำร้อน อณุ หภมู ิ 50 องศาเซลเซยี ส กับน้ำเย็น อณุ หภมู ิ 10 องศาเซลเซยี ส โดยนำ้ รอ้ น และนำ้ เย็นมปี ริมาณเท่ากัน อุณหภมู ิสุดทา้ ยเม่ือผสมกนั แล้วเป็นไปตามข้อใด 1. สูงกว่า 60 °C 2. ต่ำกวา่ 10 °C 3. ต่ำกว่า 60 °C 4. เท่ากบั 60 °C 9. ขอ้ ใดกลา่ วถูกต้องเกยี่ วกับสมดุลความร้อน 1. สารท่ีผสมกันสุดทา้ ยจะมอี ุณหภูมิเทา่ กนั 2. ความรอ้ นท่ีไดร้ บั จะไมเ่ ทา่ กับความร้อนท่สี ญู เสีย 3. สารทีม่ อี ุณหภมู ิสงู กว่าจะรับความรอ้ นจากสารท่มี ีอณุ หภมู ิต่ำกว่า 4. สารท่ีมอี ุณหภูมิต่ำกว่าจะสูญเสยี ความรอ้ นให้สารท่ีมีอุณหภมู สิ ูงกวา่ 10. เมอ่ื นำนำ้ อดั ลมออกจากตู้เยน็ ซ่ึงมีอณุ หภมู ิ 5 องศาเซลเซียส มาวางไวใ้ นห้องที่มีอุณหภมู ิ 28 องศาเซลเซียส เป็นเวลานาน 3 ช่วั โมง อณุ หภมู ิของน้ำอดั ลมจะเปลี่ยนแปลงอย่างไร 1. อุณหภมู ิของน้ำอัดลมคงท่ี 2. อณุ หภูมิของนำ้ อดั ลมเทา่ กับอณุ หภูมิห้อง 3. อุณหภูมิของนำ้ อัดลมลดลง 3 องศาเซลเซียส 4. อณุ หภูมิของนำ้ อัดลมเพมิ่ ขึ้นเปน็ 33 องศาเซลเซยี ส วิชา ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สชุ ยั รัตน์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 9

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การถ่ายโอนความร้อน ระดับชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 1 คะแนนเต็ม 10 คะแนน ข้อละ 1 คะแนน ตอบถูกได้ 1 คะแนน ผดิ ได้ 0 คะแนน นักเรียนสามารถเลือกทำในระบบออนไลน์ โดยสแกน QR Code ตรงนีเ้ ลยค่ะ วชิ า ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สุชัยรัตน์ กล่มุ สาระการเรียนร้วู ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 10

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน ระดบั ชั้นมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 กระดาษคำตอบแบบทดสอบก่อนเรียน วชิ า วิทยาศาสตร์ 2 รหัสวิชา ว21102 ชนั้ มธั ยมศึกษาปีที่ 1 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ เรื่อง การถา่ ยโอนความร้อน ชอ่ื ...........................................................................................ช้ัน....................เลขที่.............. ขอ้ 1 2 3 4 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 คะแนนทีไ่ ด้ คะแนนเต็ม 10 คะแนน ผ่าน ทดสอบก่อนเรียนได้ .............. คะแนน ไม่ผ่าน วิชา ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สชุ ยั รัตน์ กล่มุ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 11

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน ระดับช้ันมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 1 บตั รกจิ กรรมที่ 1.1 เร่อื ง ความรอ้ นถ่ายโอนผา่ นของแข็งไดอ้ ย่างไร คำชแ้ี จง ให้นกั เรยี นปฏิบัติกิจกรรมการทดลอง ดังน้ี เวลาทำกจิ กรรม 30 นาที จุดประสงคก์ ารทดลอง 1. สังเกตและอธิบายการถ่ายโอนความร้อนของแผ่นอะลมู เิ นยี ม 2. รวบรวมขอ้ มลู และสร้างแบบจำลองเพ่ืออธบิ ายการถ่ายโอนความร้อนของของแข็ง วสั ดุอุปกรณ์และสารเคมี รายการ ปริมาณ/กลุ่ม 1. เทยี นไข 1 เล่ม 2. เทยี นไขขนาดเลก็ 2 เล่ม 3. แผน่ อะลมู ิเนยี ม 1 แผ่น 4. วงเวียน 1 อนั 5. ไม้ขีดไฟ 1 กลัก 6. ที่ก้ันลมของชุดตะเกยี งแอลกอฮอล์ 1 อนั 7. ไม้บรรทัด 1 อัน 8. มีดคตั เตอร์ 1 อนั 9. กรรไกร 1 เล่ม 10. เคร่ืองบันทึกภาพเคลื่อนไหว (ถ้ามี) 1 เครือ่ ง วิชา ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สุชยั รัตน์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 12

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน ระดับชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 1 วิธกี ารทดลองและเก็บรวบรวมข้อมลู 1. ตัดแผ่นอลูมเิ นียมเป็นรปู สเ่ี หลีย่ มจัตุรัสให้มีความยาวด้านละ 15 เซนติเมตร ใชว้ งเวยี นวาดวงกลม 3 วงซอ้ นกัน ดงั รปู 2. ตัดเทียนไขเปน็ ช้ินเลก็ ๆ ขนาดเท่าๆกนั จำนวน 13 ชิน้ 3. นำแผน่ อลมู เิ นยี มวางพาดไวบ้ นที่กนั้ ลม จากน้ันวางชิน้ เทยี นบนแผน่ อลมู เิ นียมตำแหน่งใดก็ได้ 4 ช้นิ 4. จุดเทยี นไขอีกแทง่ หน่ึงใตแ้ ผน่ อลูมิเนียมใหเ้ ปลวเทยี นอยู่ตรงกลางแผน่ สังเกตการเปลี่ยนแปลงท่ี เกิดขึ้นกบั ชิ้นเทยี นไขทตี่ ำแหนง่ ต่างๆบนั ทึกผลการเปลีย่ นแปลงหรอื ถ่ายภาพเคล่ือนไหว นำเสนอ 5. นำข้อมลู ที่ได้จากการสงั เกตมาสร้างแบบจำลอง โดยวาดภาพการจัดเรยี งอนภุ าคแสดงการถา่ ยโอน ความร้อนของของแขง็ 6. สืบคน้ ขอ้ มูลการถ่ายโอนความร้อนของของแข็งในระดบั อนภุ าคจากแหลง่ ค้นควา้ ทีเ่ ชอ่ื ถือได้ บันทกึ ผล 7. ปรบั ปรุงแบบจำลองการถา่ ยโอนความร้อนของของแข็งในข้อ 5 ให้ถูกต้อง นำเสนอ วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สุชยั รัตน์ กลุ่มสาระการเรยี นรูว้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 13

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน ระดบั ช้ันมัธยมศกึ ษาปที ่ี 1 ชือ่ กลมุ่ .......................... สมาชกิ ในกลุ่มไดแ้ ก่ 1…………………………………………………………………………………………………….เลขที่............... 2…………………………………………………………………………………………………….เลขที.่ .............. 3…………………………………………………………………………………………………….เลขท่ี............... 4…………………………………………………………………………………………………….เลขที่............... 5…………………………………………………………………………………………………….เลขที.่ .............. เราไปบนั ทึกผลการทดลองกนั เลยครับ บันทึกผลการทดลอง บันทึกผลการทำกจิ กรรม (วาดภาพ) ชนิ้ เทียนท่ีวางกลางแผน่ อะลูมเิ นียม ช้ินเทียนท่ีอยู่ห่างจากกลางแผ่นอะลูมเิ นียม วิชา ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สชุ ยั รตั น์ กลมุ่ สาระการเรียนรูว้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 14

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การถา่ ยโอนความร้อน ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 1 ผลการสังเกต ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… คำถามท้ายกจิ กรรม 1. เม่ือใหค้ วามร้อนแก่แผ่นอะลูมิเนยี ม การเปลี่ยนแปลงของชน้ิ เทยี นไขแต่ละตำแหนง่ เหมอื นหรือแตกต่างกนั อยา่ งไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. การถ่ายโอนความรอ้ นของแผน่ อะลมู ิเนียมเปน็ อย่างไร ทราบได้อย่างไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. แบบจำลองการถ่ายโอนความรอ้ นของของแขง็ ท่ีสร้างขนึ้ ในตอนแรกเหมือนหรือแตกต่างจากแบบจำลองที่ ปรบั ปรุงแลว้ อย่างไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. แบบจำลองการถา่ ยโอนความร้อนทปี่ รับปรุงแล้วอธบิ ายการถา่ ยโอนความร้อนของของแข็งไดอ้ ยา่ งไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. แบบจำลองการถ่ายโอนความรอ้ นของของแข็งทส่ี รา้ งข้นึ มีอะไรบ้างทไ่ี มส่ ามารถแสดงใหเ้ ห็นตามความเป็น จรงิ ได้ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… วิชา ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สุชยั รตั น์ กลุ่มสาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 15

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน ระดับชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 1 สรปุ ผลการทดลอง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ทำเสรจ็ แลว้ เราก็ไปตรวจสอบคำตอบ กันเลยคะ่ วิชา ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สชุ ยั รตั น์ กลุม่ สาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 16

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน ระดับชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 1 เฉลยบตั รกิจกรรมท่ี 1.1 เรื่อง ความรอ้ นถา่ ยโอนผ่านของแขง็ ได้อย่างไร บนั ทกึ ผลการทดลอง บนั ทึกผลการทำกิจกรรม (วาดภาพ) ชิน้ เทยี นท่ีวางกลางแผน่ อะลูมเิ นียม ช้นิ เทียนทีอ่ ย่หู ่างจากกลางแผ่นอะลูมเิ นียม ผลการสงั เกต ชนิ้ เทียนไขท่วี างอยู่กลางแผน่ อะลูมิเนียมหลอมเหลวก่อน จากน้ันชิ้นเทยี นไขที่อยู่หา่ งออกไปเร่ิม หลอมเหลวและชน้ิ ที่อยู่ไกลจากเทียนไขมากที่สุด จะหลอมเหลวช้าทส่ี ุด คำถามทา้ ยกจิ กรรม 1. เมื่อให้ความร้อนแกแ่ ผน่ อะลมู เิ นยี ม การเปลย่ี นแปลงของชน้ิ เทยี นไขแตล่ ะตำแหนง่ เหมือนหรือแตกต่างกัน อยา่ งไร เมื่อให้ความร้อนแก่แผน่ อะลูมิเนียม ชนิ้ เทยี นไขที่วางแตล่ ะตำแหนง่ เปลี่ยนแปลงแตกต่างกนั โดยชน้ิ เทยี นไขทอ่ี ยู่ใกลเ้ ปลวเทยี นไขจะหลอมเหลวก่อนชิน้ เทียนไขท่วี างในตำแหนง่ ห่างออกไป วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สุชัยรัตน์ กลมุ่ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 17

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การถา่ ยโอนความร้อน ระดับชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี 1 2. การถ่ายโอนความรอ้ นของแผน่ อะลูมิเนยี มเปน็ อยา่ งไร ทราบได้อย่างไร ความร้อนถ่ายโอนจากบริเวณที่อยู่ใกล้เปลวเทียนไขซึ่งมีอุณหภูมิสูงกว่าไปยังบริเวณที่อยู่ห่างจา ก เปลวเทียนไขซึ่งมีอุณหภูมิต่ำกว่า ทราบได้จากชิ้นเทียนไขที่บริเวณใกล้เปลวไฟจะหลอมเหลวก่อนแสดงว่า บริเวณใกลเ้ ปลวเทียนไขมีอุณหภมู สิ ูงกว่าบรเิ วณขา้ งเคยี ง ชน้ิ เทยี นไขที่อยู่ห่างจากเปลวเทียนไขจะหลอมเหลว ในเวลาต่อมา แสดงว่าบริเวณทหี่ า่ งจากเปลวเทียนไขมอี ุณหภูมิตำ่ กว่า 3. แบบจำลองการถ่ายโอนความรอ้ นของของแขง็ ทสี่ รา้ งข้ึนในตอนแรกเหมือนหรอื แตกต่างจากแบบจำลองที่ ปรบั ปรุงแลว้ อย่างไร นกั เรยี นตอบตามความคดิ ของตนเอง โดยแนวการตอบอาจเป็นดงั นี้แตกต่างกนั แบบจำลองท่สี ร้างขึ้น ในตอนแรกไมไ่ ด้แสดงการส่ันของอนุภาคของของแขง็ 4. แบบจำลองการถา่ ยโอนความร้อนที่ปรับปรุงแลว้ อธบิ ายการถา่ ยโอนความร้อนของของแข็งได้อยา่ งไร อนุภาคของของแข็งท่ไี ด้รบั ความร้อนกอ่ นจะมีพลังงานมากขน้ึ อนุภาคจึงสั่นมากขนึ้ อนภุ าคทอ่ี ยู่ ขา้ งเคียงจงึ สนั่ มากข้ึนตามไปดว้ ยในทกุ ทิศทาง 5. แบบจำลองการถา่ ยโอนความรอ้ นของของแขง็ ทสี่ รา้ งขึน้ มีอะไรบา้ งทไ่ี ม่สามารถแสดงใหเ้ ห็นตามความเปน็ จริงได้ แบบจำลองที่สร้างขึ้นไม่สามารถแสดงให้เห็นตามความเป็นจริงได้เช่น จำนวนอนุภาค ขนาดอนุภาค หรือการสัน่ ของอนภุ าคอย่างตอ่ เน่ืองกนั ไปโดยรอบทกุ ทศิ ทาง สรปุ ผลการทดลอง ความร้อนจะถ่ายโอนผ่านของแข็งจากบริเวณที่มีอุณหภูมิสูงกว่าไปยังบริเวณที่มีอุณหภมู ิต่ำกว่า โดย อนุภาคของของแข็งที่ได้รบั ความร้อนจะเกิดการสัน่ มากขึ้น ทำให้อนุภาคที่อยู่ข้างเคยี งสั่นมากขึ้น ต่อเนื่องกนั ไปตามลำดับ วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สุชยั รัตน์ กล่มุ สาระการเรียนร้วู ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 18

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การถ่ายโอนความร้อน ระดบั ช้ันมธั ยมศกึ ษาปีที่ 1 เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน 1. นกั เรยี นบันทกึ ผลการทำกิจกรรมได้ถกู ต้องสมบูรณใ์ ห้ 5 คะแนน 2. นักเรียนบันทึกผลการทำกิจกรรมได้ถูกต้องบางสว่ นให้ 3 คะแนน 3. นกั เรียนสรุปผลการทำกิจกรรมไดถ้ ูกตอ้ งสมบรู ณ์ ให้ 2 คะแนน 4. นกั เรยี นสรปุ ผลการทำกจิ กรรมได้ถูกตอ้ งบางส่วน ให้ 1 คะแนน 5. นกั เรยี นตอบคำถามได้ถูกต้องให้ข้อละ 1 คะแนน รวม 5 คะแนน รวมคะแนน 12 คะแนน วชิ า ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สชุ ัยรัตน์ กลุม่ สาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 19

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง การถ่ายโอนความร้อน ระดับช้ันมัธยมศึกษาปที ี่ 1 บตั รกจิ กรรมที่ 1.2 เร่ือง ความรอ้ นถา่ ยโอนผา่ นของเหลวและแก๊สอย่างไร คำชแ้ี จง ใหน้ ักเรียนปฏิบัตกิ จิ กรรมการทดลอง ดังน้ี เวลาทำกจิ กรรม 30 นาที จุดประสงคก์ ารทดลอง 1. สังเกตและอธิบายการถ่ายโอนความรอ้ นของนำ้ และอากาศ 2. รวบรวมข้อมลู และสรา้ งแบบจำลองเพ่ืออธิบายการถ่ายโอนความร้อนของของเหลวและแกส๊ วสั ดอุ ุปกรณแ์ ละสารเคมี รายการ จำนวน/กลมุ่ 1. บีกเกอร์ ขนาด 250 cm3 1 ใบ 2. ดนิ นำ้ มัน 1 กอ้ น 3. เทอร์มอมิเตอร์ 0-100 oC 2 อนั 4. ขาตง้ั พร้อมทจ่ี ับ 2 ชุด 5. เมล็ดแมงลกั 6. นำ้ 10 เมลด็ 7. ไม้ขดี ไฟ 200 cm3 8. กระดาษลอกลาย 1 เกล็ด 9. เสน้ ดา้ ยยาว 30 cm 1 แผน่ 10. กรรไกร 1 เส้น 11. เทียนไข 1 เล่ม 12. หลอดหยด 1 เลม่ 2 หลอด วชิ า ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สชุ ัยรตั น์ กล่มุ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 20

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ เร่ือง การถา่ ยโอนความร้อน ระดบั ชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 1 วิธกี ารทดลองและเกบ็ รวบรวมข้อมลู ตอนท่ี 1 1. เติมน้ำปริมาตร 200 ลูกบาศกเ์ ซนตเิ มตร ในบีกเกอร์ จากนน้ั นำบกี เกอร์ตงั้ บนตะแกรงของชดุ ตะเกียงแอลกอฮอล์ หย่อนเมลด็ แมงลกั ท่ีพองแลว้ จำนวน 10 เมลด็ ให้จมลงไปท่กี น้ บีกเกอร์ นำเทอร์มอ มเิ ตอร์อนั หน่งึ วดั อุณหภูมกิ ้นบกี เกอร์และอีกอันหนึ่งวัดอณุ หภมู ิทผี่ วิ น้ำ 2. ใหค้ วามร้อนแกน่ ้ำโดยใช้ตะเกยี งแอลกอฮอล์ และเรม่ิ จบั เวลา 3. วัดและบันทึกอุณหภูมิของน้ำทั้งสองบริเวณทุก ๆ ครึ่งนาที จนน้ำเดือด สังเกตและบันทึกผลการ เปลีย่ นแปลงของสผี สมอาหารต้ังแต่เร่มิ ตน้ หรอื ถา่ ยภาพเคลอ่ื นไหว 4. นำข้อมูลที่ได้จากการสังเกตมาสรา้ งแบบจำลอง โดยวาดภาพการจัดเรยี งอนุภาคแสดงการถ่ายโอน ความรอ้ นของของเหลวในบีกเกอร์ 5. สืบค้นข้อมูลการถ่ายโอนความร้อนของของเหลวในระดับอนุภาคจากแหล่งค้นคว้าที่เชื่อถือได้ บันทึกผล 6. ปรบั ปรุงแบบจำลองในขอ้ 6 ให้ถกู ต้อง นำเสนอ ตอนที่ 2 1. ตัดกระดาษลอกลายเป็นสเ่ี หลย่ี มจตั ุรสั ยาวด้านละ 10 เซนติเมตร แล้วตัดกระดาษให้เป็นเสน้ ฝอย ยาวประมาณ 2 ใน 3 ของแผ่น ม้วนกระดาษเขา้ ด้วยกนั ทำใหม้ ลี ักษณะเปน็ พู่ห้อยลง แลว้ ใชเ้ ชือกผูกกับปลาย ดา้ นบนของพู่กระดาษ 2. จัดอปุ กรณ์ โดยแขวนพกู่ ระดาษให้ห่างจากพ้ืนประมาณ 30 เซนตเิ มตร สังเกตลกั ษณะของพู่ กระดาษ บันทกึ ผล 3. จุดเทียนไขไวใ้ ตพ้ ู่กระดาษ ห่างจากพู่กระดาษประมาณ 25 เซนติเมตร วัดอุณหภมู ขิ องอากาศ บริเวณปลายล่างและปลายบนของพ่กู ระดาษทกุ ๆ คร่งึ นาที เปน็ เวลา 3 นาที และสงั เกตส่ิงที่เกดิ ขนึ้ กับพู่ กระดาษ บันทึกผล 4. นำแท่งเทยี นไขออกจากตำแหน่งเดมิ สงั เกตสงิ่ ทเ่ี กิดขึ้นกับพูก่ ระดาษอีกครั้ง บันทึกผล 5. นำขอ้ มูลที่ไดจ้ ากการสังเกตมาสรา้ งแบบจำลอง โดยวาดภาพการจดั เรยี งอนุภาค แสดงการถา่ ย โอนความร้อนของแกส๊ 6. สืบคน้ ข้อมูลการถ่ายโอนความรอ้ นของแกส๊ ในระดบั อนุภาคจากแหลง่ ค้นควา้ ท่เี ชอื่ ถือได้ บนั ทึก ขอ้ มูลทีร่ วบรวมได้ วิชา ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สุชยั รัตน์ กล่มุ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 21

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การถ่ายโอนความร้อน ระดับช้ันมธั ยมศึกษาปที ่ี 1 ชอื่ กลุ่ม .......................... สมาชิกในกลุ่มไดแ้ ก่ 1…………………………………………………………………………………………………….เลขที.่ .............. 2…………………………………………………………………………………………………….เลขท.่ี .............. 3…………………………………………………………………………………………………….เลขท่.ี .............. 4…………………………………………………………………………………………………….เลขท.่ี .............. 5…………………………………………………………………………………………………….เลขที่............... เราไปบนั ทึกผลการทดลองกนั เลยครบั ตอนที่ 1 บนั ทกึ ผลการทดลอง แบบจำลองการถ่ายโอนความร้อนของของเหลวในบีกเกอร์ แบบจำลองตามความคดิ ของตนเอง แบบจำลองทีป่ รบั ปรงุ แล้ว …………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………... วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สุชัยรัตน์ กลุม่ สาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 22

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน ระดับช้ันมัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 ตารางบันทกึ ผลการทดลอง เวลา อณุ หภมู ิของน้ำ (oC) การเปลย่ี นแปลงของเมลด็ แมงลกั (นาท)ี บริเวณผวิ น้ำ ใกล้กน้ บีกเกอร์ 0 25.0 25.0 0.5 25.8 26.5 1 27.3 29.5 1.5 29.2 31.0 2 32.2 35.0 2.5 35.0 36.2 3 38.0 39.5 3.5 39.8 41.5 4 41.5 43.3 4.5 5 5.5 6 6.5 7 วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สชุ ยั รัตน์ กลุ่มสาระการเรียนร้วู ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 23

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง การถา่ ยโอนความร้อน ระดับช้ันมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 คำถามท้ายกิจกรรม 1. เมื่อใหค้ วามร้อนแกน่ ้ำ ความรอ้ นถ่ายโอนจากบริเวณใดไปส่บู รเิ วณใด ทราบได้อยา่ งไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2. เม่ือใหค้ วามร้อนแกน่ ำ้ น้ำมกี ารเคล่ือนท่ีอยา่ งไร ทราบได้อยา่ งไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 3. แบบจำลองการถา่ ยโอนความรอ้ นทป่ี รบั ปรุงแล้วอธิบายการถา่ ยโอนความร้อนของของเหลวได้อยา่ งไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 4. แบบจำลองการถา่ ยโอนความรอ้ นของของเหลวที่สรา้ งข้ึน มีอะไรบ้างท่ไี ม่สามารถแสดงให้เห็นตามความ เป็นจรงิ ได้ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 5. จากกจิ กรรม สรุปไดว้ า่ อย่างไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. วิชา ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สุชัยรตั น์ กลุม่ สาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 24

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เร่ือง การถา่ ยโอนความร้อน ระดับชั้นมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 ตอนที่ 2 บันทึกผลการทดลอง ตารางผลการสงั เกตพ่กู ระดาษ กจิ กรรม ผลการสังเกต ก่อนจดุ เทยี นไข พกู่ ระดาษอยนู่ ง่ิ ไมข่ ยับ จุดเทยี นไข พู่กระดาษขยบั บานขน้ึ ดา้ นบน สกี ระดาษเร่ิมเปล่ียนเปน็ สีนำ้ ตาล เมอ่ื นำเทียนไขออก พู่กระดาษตกกลับลงมาอยูน่ ิ่งเหมอื นเดมิ ตาราง อณุ หภูมขิ องอากาศ อณุ หภมู ิของอากาศ (oC) เวลา (นาที) บรเิ วณด้านบนของพู่กระดาษ บริเวณดา้ นล่างของพกู่ ระดาษ 0 29.5 29.5 0.5 31.0 32.0 1 31.5 34.0 1.5 32.0 38.0 2 33.0 40.0 2.5 35.0 43.0 3 37.0 47.0 แบบจำลองการถ่ายโอนความรอ้ นของแก๊ส แบบจำลองตามความคดิ ของตนเอง แบบจำลองท่ีปรบั ปรงุ แล้ว วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สุชยั รัตน์ กลุ่มสาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 25

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การถา่ ยโอนความร้อน ระดบั ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 คำถามท้ายกจิ กรรม 1. เมอ่ื ให้ความร้อนแกอ่ ากาศ ความร้อนถา่ ยโอนจากบริเวณใดไปสู่บริเวณใด ทราบไดอ้ ยา่ งไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2. เมอ่ื ให้ความร้อนแกอ่ ากาศ อากาศมีการเคลื่อนท่ีอย่างไร ทราบได้อย่างไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 3. แบบจำลองการถา่ ยโอนความร้อนที่ปรบั ปรุงแลว้ อธิบายการถ่ายโอนความรอ้ นของแก๊สไดอ้ ยา่ งไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 4. แบบจำลองการถา่ ยโอนความรอ้ นของแก๊สที่สร้างข้นึ มีอะไรบ้างทไ่ี มส่ ามารถแสดงให้เหน็ ความเป็นจรงิ ได้ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 5. จากกิจกรรม สรุปไดว้ ่าอย่างไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. สรปุ ผลการทดลอง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. วิชา ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สุชัยรัตน์ กลุม่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 26

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เร่ือง การถา่ ยโอนความร้อน ระดบั ช้ันมธั ยมศกึ ษาปีที่ 1 เฉลยบตั รกจิ กรรมท่ี 1.2 เรื่อง ความรอ้ นถา่ ยโอนผ่านของเหลวและแกส๊ อย่างไร ตอนที่ 1 บนั ทกึ ผลการทดลอง แบบจำลองการถ่ายโอนความรอ้ นของของเหลวในบีกเกอร์ แบบจำลองตามความคดิ ของตนเอง แบบจำลองทป่ี รบั ปรงุ แลว้ อนุภาคของของเหลวเคล่ือนท่ีชนต่อ ๆ กันไป จนทำ อนุภาคของของเหลวเคลื่อนที่ขึ้นไปด้านบนบริเวณ ใหอ้ นุภาคท่อี ยู่บรเิ วณผวิ หนา้ มอี ณุ หภมู ิสูงขน้ึ ผิวหน้า พร้อมกับพาความร้อนไปด้วยแสดงด้วย วงกลมสีแดง เมื่อถึงบริเวณผิวหน้าของของเหลว อนภุ าคของของเหลวตกกลับลงมาแสดงเสน้ ทางการ เคลอื่ นทีด่ ว้ ยเสน้ ประ วิชา ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สุชัยรัตน์ กลุ่มสาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 27

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง การถ่ายโอนความร้อน ระดบั ช้ันมัธยมศึกษาปที ่ี 1 ตารางบันทกึ ผลการทดลอง เวลา อณุ หภูมขิ องนำ้ (oC) การเปล่ยี นแปลงของเมลด็ แมงลกั เมล็ดจมนง่ิ อยู่กน้ บกี เกอร์ (นาที) บริเวณผวิ นำ้ ใกลก้ ้นบกี เกอร์ 0 25.0 25.0 0.5 25.8 26.5 ไมม่ ีการเปลยี่ นแปลง 1 27.3 29.5 บางเมล็ดเริ่มเคลอ่ื นท่ีขนึ้ มาช้า ๆ ถึงกลางภาชนะ 1.5 29.2 2 32.2 แล้วตกกลบั ลงมาทก่ี ้นบีกเกอร์ 2.5 35.0 31.0 บางเมลด็ เริ่มเคล่อื นที่ขึ้นมาช้า ๆ ถึงกลางภาชนะ 3 38.0 3.5 39.8 แลว้ ตกกลบั ลงมาท่ีก้นบีกเกอร์ 4 41.5 35.0 บางเมลด็ เรม่ิ เคลือ่ นที่ขน้ึ มาช้า ๆ ถงึ กลางภาชนะ แลว้ ตกกลบั ลงมาทกี่ ้นบีกเกอร์ 36.2 บางเมล็ดเริ่มเคลื่อนที่ขนึ้ มาช้า ๆ ถงึ กลางภาชนะ แลว้ ตกกลับลงมาท่กี ้นบีกเกอร์ 39.5 บางเมล็ดเรม่ิ เคลอื่ นที่ขน้ึ มาช้า ๆ ถงึ กลางภาชนะ แลว้ ตกกลับลงมาที่ก้นบีกเกอร์ 41.5 บางเมลด็ เริม่ เคล่ือนที่ขึ้นมาถึงกลางภาชนะ แล้วตกกลบั ลงมาทก่ี น้ บีกเกอร์ 43.3 2 - 3 เมล็ดเคล่ือนท่ีขึน้ ไปใกล้ผวิ น้ำ แล้วตกกลบั ลงมาทีก่ น้ บีกเกอร์ คำถามทา้ ยกิจกรรม 1. เมอ่ื ใหค้ วามร้อนแก่นำ้ ความร้อนถ่ายโอนจากบริเวณใดไปสบู่ ริเวณใด ทราบได้อย่างไร ความร้อนจะถกู ถ่ายโอนจากน้ำบริเวณที่อยู่ใกล้เปลวไฟซึง่ มีอุณหภูมสิ ูงกวา่ ไปยงั นำ้ บรเิ วณที่อยหู่ า่ ง ออกไปซ่ึงมีอณุ หภมู ิตำ่ กว่า ทราบได้จากการวดั อุณหภมู ขิ องน้ำบรเิ วณกน้ บีกเกอร์ซ่ึงสูงกว่านำ้ ใกล้ผวิ น้ำ 2. เมื่อให้ความร้อนแก่นำ้ น้ำมกี ารเคล่ือนท่ีอยา่ งไร ทราบไดอ้ ยา่ งไร น้ำทีได้รบั ความร้อนบรเิ วณก้นบีกเกอรจ์ ะลอยขน้ึ มาด้านบน ทราบได้จากสผี สมอาหารสีแดงท่ีได้รับ ความรอ้ นลอยขนึ้ มา น้ำทีข่ อบบีกเกอร์ซง่ึ มีอุณหภมู ิต่ำกวา่ จะเขา้ มาบริเวณก้นบีกเกอรท์ ี่ไดร้ ับความร้อน ทราบ ได้จากสผี สมอาหารสนี ้ำเงินเข้าไปบรเิ วณท่ีได้รบั ความร้อนจากเทยี นไข วชิ า ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สุชัยรัตน์ กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 28

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน ระดับชั้นมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 3. แบบจำลองการถา่ ยโอนความรอ้ นทปี่ รบั ปรุงแล้วอธบิ ายการถา่ ยโอนความร้อนของของเหลวไดอ้ ยา่ งไร เมื่อของเหลวได้รับความร้อน ทำให้แต่ละอนุภาคอยู่ห่างกันมากขึ้น จึงมีปริมาตรมากขึ้น ความ หนาแน่นของของเหลวจึงลดลง ทำใหอ้ นภุ าคทีไ่ ดร้ ับความร้อนลอยข้ึนไปดา้ นบน 4. แบบจำลองการถ่ายโอนความรอ้ นของของเหลวทสี่ ร้างข้ึน มีอะไรบา้ งท่ไี ม่สามารถแสดงใหเ้ ห็นตามความ เปน็ จรงิ ได้ สง่ิ ที่ไม่สามารถแสดงใหเ้ หน็ ตามความเปน็ จริงได้ เชน่ ขนาดอนภุ าค จำนวนอนภุ าค 5. จากกจิ กรรม สรุปได้ว่าอย่างไร ความร้อนถ่ายโอนผ่านของเหลวจากบริเวณที่มีอุณหภูมิสูงกว่าไปยังบริเวณที่มีอุณหภูมิต่ำกว่า โดย อนภุ าคของของเหลวที่มีอุณหภมู ิสูงกว่าจะเคล่อื นท่ีขึ้นดา้ นบน พร้อมพาความร้อนไปด้วย ของเหลวด้านบนจึง มอี ุณหภมู สิ งู ข้นึ ดว้ ย ของเหลวด้านลา่ งท่ีมอี ณุ หภมู ิต่ำกวา่ จะไหลเขา้ มาแทนที่ของเหลวท่ีได้รบั ความร้อน ตอนท่ี 2 บนั ทึกผลการทดลอง ตารางผลการสังเกตพกู่ ระดาษ กจิ กรรม ผลการสังเกต กอ่ นจดุ เทียนไข พู่กระดาษอยูน่ ิง่ ไม่ขยบั จดุ เทียนไข พู่กระดาษขยับบานขน้ึ ด้านบน สีกระดาษเร่ิมเปลยี่ นเปน็ สีน้ำตาล เมือ่ นำเทยี นไขออก พูก่ ระดาษตกกลบั ลงมาอยนู่ ่ิงเหมือนเดิม ตาราง อุณหภมู ิของอากาศ อณุ หภูมขิ องอากาศ (oC) เวลา (นาท)ี บรเิ วณดา้ นบนของพู่กระดาษ บรเิ วณด้านล่างของพู่กระดาษ 0 29.5 29.5 0.5 31.0 32.0 1 31.5 34.0 1.5 32.0 38.0 2 33.0 40.0 2.5 35.0 43.0 3 37.0 47.0 วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สุชัยรัตน์ กล่มุ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 29

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง การถา่ ยโอนความร้อน ระดับชั้นมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 แบบจำลองการถ่ายโอนความร้อนของแก๊ส แบบจำลองตามความคดิ ของตนเอง แบบจำลองทปี่ รบั ปรงุ แล้ว คำถามท้ายกิจกรรม 1. เม่ือให้ความร้อนแก่อากาศ ความรอ้ นถา่ ยโอนจากบรเิ วณใดไปสูบ่ ริเวณใด ทราบไดอ้ ยา่ งไร ความร้อนจะถา่ ยโอนจากอากาศบรเิ วณท่ีอยูใ่ กล้เปลวไฟซงึ่ มอี ณุ หภูมิสูงกวา่ ไปยงั อากาศทอี่ ย่หู ่าง ออกไปซ่ึงมีอณุ หภูมติ ่ำกว่า ทราบได้จากการวดั อุณหภูมขิ องอากาศดา้ นลา่ งพู่กระดาษสูงกว่าด้านบนพู่ กระดาษ 2. เม่อื ให้ความร้อนแกอ่ ากาศ อากาศมีการเคลื่อนทอี่ ย่างไร ทราบได้อย่างไร อากาศจะเคล่อื นทข่ี ้นึ มาดา้ นบน ทราบได้จากการเคลื่อนที่ของพูก่ ระดาษทเ่ี คล่ือนไหวและบานขน้ึ แสดงวา่ อากาศด้านล่างทม่ี ีอุณหภูมิสูงกว่าจะเคลื่อนที่ไปด้านบน 3. แบบจำลองการถา่ ยโอนความร้อนท่ปี รบั ปรุงแลว้ อธิบายการถ่ายโอนความรอ้ นของแก๊สไดอ้ ย่างไร เมือ่ แกส๊ ได้รบั ความรอ้ น อนภุ าคจะมีพลังงานสูงขน้ึ อยหู่ ่างกันมากข้ึน และมปี ริมาตรมากขนึ้ ความ หนาแน่นของแกส๊ จึงลดลง 4. แบบจำลองการถ่ายโอนความรอ้ นของแก๊สท่สี ร้างขน้ึ มีอะไรบ้างท่ีไมส่ ามารถแสดงใหเ้ หน็ ความเป็นจริงได้ สง่ิ ทไี่ ม่สามารถแสดงใหเ้ ห็นตามความเป็นจริงได้ เช่น ขนาดอนุภาค จำนวนอนุภาค 5. จากกจิ กรรม สรุปได้วา่ อย่างไร แกส๊ มกี ารถ่ายโอนความรอ้ นจากบรเิ วณทมี่ ีอุณหภมู ิสงู กว่าไปบริเวณที่มอี ุณหภูมิต่ำกวา่ โดยอนภุ าค ของแกส๊ บรเิ วณที่มีอุณหภมู ิสูงกวา่ จะเคลื่อนที่ข้ึนดา้ นบน จนทำใหแ้ ก๊สบริเวณด้านบนสูงข้นึ ตามไปด้วย สรุปผลการทดลอง ของเหลวและแก๊สถ่ายโอนความร้อนจากบริเวณทีม่ ีอุณหภูมสิ ูงกว่าไปยงั บรเิ วณท่มี ีอุณหภมู ิตำ่ กวา่ โดยอนภุ าคของของเหลวและแก๊สทีม่ ีอณุ หภูมิสูงกวา่ จะเคลื่อนที่ข้นึ ด้านบน พร้อมกับพาความร้อนไปดว้ ย จน ทำใหข้ องเหลวและแกส๊ บริเวณด้านบนมีอณุ หภมู ิสงู ไปด้วย วชิ า ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สชุ ยั รตั น์ กล่มุ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 30

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน ระดบั ช้ันมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 เกณฑก์ ารให้คะแนน 1. นกั เรียนบันทกึ ผลการทำกิจกรรมได้ถกู ต้องสมบูรณ์ให้ 5 คะแนน 17 คะแนน 2. นักเรยี นบนั ทกึ ผลการทำกิจกรรมได้ถกู ต้องบางสว่ นให้ 3 คะแนน 3. นกั เรยี นสรปุ ผลการทำกจิ กรรมได้ถูกตอ้ งสมบรู ณ์ ให้ 2 คะแนน 4. นกั เรียนสรุปผลการทำกจิ กรรมได้ถูกตอ้ งบางสว่ น ให้ 1 คะแนน 5. นกั เรยี นตอบคำถามไดถ้ ูกต้องใหข้ ้อละ 1 คะแนน รวม 10 คะแนน รวมคะแนน วชิ า ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สุชยั รัตน์ กลุ่มสาระการเรียนร้วู ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 31

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การถา่ ยโอนความร้อน ระดบั ช้ันมัธยมศึกษาปที ่ี 1 บตั รกิจกรรมท่ี 1.3 เร่อื ง การถา่ ยโอนความรอ้ นโดยไมอ่ าศยั ตวั กลางเปน็ อย่างไร คำชี้แจง ใหน้ ักเรียนปฏิบัตกิ จิ กรรมการทดลอง ดังน้ี เวลาทำกจิ กรรม 30 นาที จดุ ประสงค์การทดลอง 1. สังเกตและอธิบายการถ่ายโอนความรอ้ นโดยไม่อาศยั ตวั อยา่ งได้ 2. รวบรวมข้อมูลและสร้างแบบจำลองการถ่ายโอนความรอ้ นโดยไมอ่ าศยั ตัวกลาง วัสดุอุปกรณแ์ ละสารเคมี จำนวน/กลมุ่ 1 ใบ รายการ 1 อัน 1. บกี เกอร์ ขนาด 250 cm3 2. เทอรม์ อมเิ ตอร์ วธิ กี ารทดลองและเก็บรวบรวมข้อมูล 1. นำน้ำมาเติมลงในบีกเกอร์ ปริมาณ 200 ลูกบาศกเ์ ซนตเิ มตร แลว้ ใชเ้ ทอร์มอมิเตอรว์ ดั อุณหภูมขิ อง น้ำ แลว้ บนั ทึกผล 2. นำบกี เกอร์ท่ใี ส่นำ้ ไปตงั้ ทิง้ ไว้กลางแดดประมาณ 10 นาที จากน้นั นำเทอรม์ อมิเตอร์ไปวดั อุณหภูมิ ของนำ้ อกี ครั้ง แล้วบนั ทกึ ผล 3. สร้างแบบจำลองการถ่ายโอนความร้อนโดยไม่อาศัยตัวกลางตามความคดิ ของตนเอง 4. สืบค้นขอ้ มูลการถ่ายโอนความรอ้ นโดยไม่อาศยั ตวั กลางจากแหล่งค้นควา้ ทเี่ ชอ่ื ถือได้ บนั ทกึ ข้อมลู ท่ี รวบรวมได้ 5. ปรับปรงุ แบบจำลองการถา่ ยโอนความรอ้ นโดยไม่อาศัยตัวกลางให้ถูกต้องแลว้ นำเสนอ วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สุชยั รัตน์ กล่มุ สาระการเรยี นร้วู ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 32

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การถา่ ยโอนความร้อน ระดบั ชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 1 ชื่อกลุ่ม .......................... สมาชิกในกลุ่มได้แก่ 1…………………………………………………………………………………………………….เลขที่............... 2…………………………………………………………………………………………………….เลขท.ี่ .............. 3…………………………………………………………………………………………………….เลขที.่ .............. 4…………………………………………………………………………………………………….เลขท.ี่ .............. 5…………………………………………………………………………………………………….เลขที่............... เราไปบันทึกผลการทดลองกนั เลยครบั บนั ทกึ ผลการทดลอง ตารางบันทึกผลการทดลอง อุณหภูมขิ องนำ้ (องศาเซลเซียส) การทดลอง น้ำทยี่ ังไมไ่ ดต้ ากแดด นำ้ ท่ีตากแดดแล้ว 10 นาที แบบจำลองการถ่ายโอนความร้อนโดยไม่อาศัยตัวกลาง แบบจำลองตามความคดิ ของตนเอง แบบจำลองท่ปี รบั ปรุงแล้ว .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สชุ ยั รตั น์ กลุม่ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 33

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง การถา่ ยโอนความร้อน ระดับชั้นมัธยมศึกษาปที ี่ 1 คำถามท้ายกจิ กรรม 1. เมื่อตัง้ น้ำท้ิงไวก้ ลางแดดประมาณ 10 นาที่ อณุ หภูมขิ องน้ำเปล่ียนแปลงอย่างไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. นำ้ ทตี่ งั้ ไวก้ ลางแดดมีอณุ หภมู สิ ูงข้ึนได้อย่างไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. แสงแดดที่ส่องมายังพื้นโลกตวั กลางในการเดินทางมาหรอื ไม่ และเรียกการถา่ ยโอนความรอ้ นแบบน้ีวา่ อะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. การถา่ ยโอนความรอ้ นโดยไมอ่ าศัยตวั กลางเป็นอย่างไร ตัวอย่างการถ่ายโอนความรอ้ นโดยไมอ่ าศัยตัวกลาง มีอะไรบ้าง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 5. แบบจำลองการถา่ ยโอนความร้อนโดยไมอ่ าศัยตวั กลางที่สร้างขึน้ ในตอนแรกเหมือนหรือตา่ งจากแบบจำลอง ท่ีปรับปรุงแล้วอยา่ งไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 6. แบบจำลองทปี่ รับปรุงแล้วสามารถอธบิ ายการถา่ ยโอนความรอ้ นโดยไม่อาศยั ตัวกลางไดอ้ ย่างไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 7. แบบจำลองการถ่ายโอนความร้อนโดยไม่อาศยั ตัวกลางท่ีสร้างข้นึ มอี ะไรบ้างที่ไมส่ ามารถแสดงให้เหน็ ตาม ความเปน็ จริงได้ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. สรปุ ผลการทดลอง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. วิชา ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สุชยั รัตน์ กล่มุ สาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 34

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง การถา่ ยโอนความร้อน ระดบั ช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 1 เฉลยบัตรกิจกรรมที่ 1.3 เรื่อง การถ่ายโอนความรอ้ นโดยไมอ่ าศยั ตัวกลางเปน็ อย่างไร บันทึกผลการทดลอง ตารางบันทึกผลการทดลอง อณุ หภูมขิ องน้ำ (องศาเซลเซยี ส) การทดลอง ตามอุณหภูมิทีว่ ดั ไดจ้ ริง ตามอุณหภมู ิท่วี ัดไดจ้ รงิ นำ้ ที่ยงั ไมไ่ ดต้ ากแดด นำ้ ทตี่ ากแดดแลว้ 10 นาที แบบจำลองการถ่ายโอนความร้อนโดยไม่อาศัยตวั กลาง แบบจำลองตามความคิดของตนเอง แบบจำลองทป่ี รบั ปรงุ แล้ว ความร้อนมาพร้อมกับแสงอาทิตย์ ดวงอาทติ ยแ์ ผ่คล่นื แมเ่ หล็กไฟฟ้าออกจากแหล่ง พลงั งานความร้อนทุกทิศทกุ ทาง คำถามทา้ ยกจิ กรรม 1. เมอ่ื ต้งั น้ำทิ้งไว้กลางแดดประมาณ 10 นาที่ อุณหภูมขิ องน้ำเปลี่ยนแปลงอย่างไร อณุ หภูมขิ องนำ้ สงู ขึ้น 2. นำ้ ท่ตี ง้ั ไวก้ ลางแดดมีอุณหภมู ิสงู ข้ึนได้อยา่ งไร สงู ข้ึนได้เพราะไดร้ ับความร้อนจากแสงแดด วชิ า ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สชุ ยั รัตน์ กลมุ่ สาระการเรียนรูว้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 35

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน ระดับช้ันมัธยมศกึ ษาปที ่ี 1 3. แสงแดดท่ีสอ่ งมายังพ้ืนโลกตวั กลางในการเดนิ ทางมาหรอื ไม่ และเรียกการถ่ายโอนความรอ้ นแบบน้ีวา่ อะไร ไม่ต้องอาศยั ตวั กลาง เรยี กการถ่ายโอนความร้อนแบบน้วี า่ การแผร่ ังสคี วามร้อน 4. การถา่ ยโอนความรอ้ นโดยไม่อาศยั ตัวกลางเปน็ อยา่ งไร ตัวอยา่ งการถา่ ยโอนความร้อนโดยไม่อาศยั ตวั กลาง มอี ะไรบ้าง การถ่ายโอนความร้อนโดยไม่อาศัยตัวกลางเกิดจากแหลง่ พลังงานความรอ้ นแผ่คลื่นแม่เหลก็ ไฟฟา้ โดยไมต่ อ้ งอาศัยอนภุ าคของสสาร ตวั อย่างเชน่ การสง่ ผา่ นความรอ้ นของดวงอาทิตยม์ ายังโลก 5. แบบจำลองการถ่ายโอนความรอ้ นโดยไมอ่ าศยั ตวั กลางที่สรา้ งขนึ้ ในตอนแรกเหมอื นหรือต่างจากแบบจำลอง ท่ีปรับปรุงแล้วอยา่ งไร นักเรยี นตอบตามความเขา้ ใจของตนเอง เชน่ แตกตา่ งกนั แบบจำลองสร้างขึน้ ในตอนแรกไม่ได้แสดง ถึงสนามแม่เหล็กไฟฟา้ 6. แบบจำลองทป่ี รบั ปรุงแล้วสามารถอธิบายการถา่ ยโอนความร้อนโดยไม่อาศัยตัวกลางไดอ้ ย่างไร การถ่ายโอนความรอ้ นโดยไม่อาศัยตัวกลางเกิดขึ้นโดยการแผ่คล่ืนแมเ่ หลก็ ไฟฟา้ ออกจากแหล่งความ ร้อนในทุกทศิ ทาง โดยคล่นื แม่เหลก็ ไฟฟา้ ไม่ต้องอาศยั ตวั กลางในการเคลื่อนที่ 7. แบบจำลองการถา่ ยโอนความรอ้ นโดยไมอ่ าศยั ตวั กลางที่สร้างขึ้น มอี ะไรบ้างที่ไมส่ ามารถแสดงให้เหน็ ตาม ความเป็นจริงได้ แบบจำลองการถ่ายโอนความร้อนไมส่ ามารถแสดงให้เห็นตามความเป็นจรงิ ได้ เชน่ ทิศทางการ เคล่อื นที่ของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า สรปุ ผลการทดลอง ความร้อนถ่ายโอนโดยไม่อาศัยตัวกลางของอนภุ าคแตค่ วามรอ้ นส่งผา่ นโดยแผ่คลืน่ แม่เหลก็ ไฟฟ้าซ่ึง เคล่ือนที่ออกจากแหล่งพลงั งานความร้อนในทุกทิศทาง วชิ า ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สุชัยรตั น์ กลุ่มสาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 36

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน ระดับชั้นมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 เกณฑก์ ารให้คะแนน 14 คะแนน 1. นกั เรยี นบนั ทกึ ผลการทำกิจกรรมได้ถกู ต้องสมบูรณใ์ ห้ 5 คะแนน 2. นักเรยี นบนั ทึกผลการทำกิจกรรมได้ถกู ต้องบางสว่ นให้ 3 คะแนน 3. นกั เรยี นสรปุ ผลการทำกจิ กรรมไดถ้ ูกตอ้ งสมบรู ณ์ ให้ 2 คะแนน 4. นกั เรยี นสรปุ ผลการทำกจิ กรรมไดถ้ ูกต้องบางสว่ น ให้ 1 คะแนน 5. นกั เรยี นตอบคำถามได้ถูกต้องให้ข้อละ 1 คะแนน รวม 7 คะแนน รวมคะแนน วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สชุ ัยรตั น์ กลมุ่ สาระการเรียนร้วู ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 37

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน ระดบั ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 บตั รกิจกรรมที่ 1.4 เรื่อง น้ำอุณหภมู ติ า่ งกนั ผสมกนั จะเปน็ อยา่ งไร คำช้แี จง ใหน้ ักเรียนปฏิบตั กิ จิ กรรมการทดลอง ดงั นี้ เวลาทำกิจกรรม 30 นาที จุดประสงค์การทดลอง วดั อณุ หภูมขิ องน้ำและอธบิ ายการถ่ายโอนความร้อนระหวา่ งนำ้ ท่ีมีอณุ หภูมติ า่ งกัน วสั ดอุ ุปกรณแ์ ละสารเคมี รายการ จำนวน/กลมุ่ 1. น้ำรอ้ น 200 cm3 2. นำ้ เย็น 200 cm3 3. แคลอรีมิเตอรข์ นาด 50 cm3 4. เทอรม์ อมเิ ตอร์ 1 อัน 4. แกว้ นำ้ 2 อนั 5. นาฬิกาจับเวลา 1 ใบ 1 เรือน ภาพแคลอรีมิเตอร์ ท่มี าภาพ : https://images.app.goo.gl/uMghVhiAaPGyjWjY6 วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สุชยั รัตน์ กลมุ่ สาระการเรียนรูว้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 38

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เรื่อง การถา่ ยโอนความร้อน ระดบั ช้ันมธั ยมศึกษาปที ่ี 1 วธิ กี ารทดลองและเก็บรวบรวมขอ้ มลู 1. เทนำ้ เยน็ 25 ลูกบาศก์เซนตเิ มตร ลงในแคลอรีมิเตอร์ วัดและบนั ทึกอุณหภมู ิ 2. เทน้ำร้อน 25 ลูกบาศกเ์ ซนตเิ มตร ลงในแกว้ นำ้ วดั และบนั ทกึ อุณหภมู ิ 3. เทน้ำรอ้ นลงในแคลอรีมเิ ตอรแ์ ลว้ ปิดฝาใหแ้ นน่ ทนั ที วัดและบันทึกอุณหภมู ขิ องน้ำในแคลอรีมิเตอร์ ทกุ ๆ 10 วนิ าที เป็นเวลา 2 นาที เขียนกราฟความสัมพนั ธ์ระหว่างอุณหภมู ิของนำ้ หลงั ผสมในชว่ งเวลาตา่ ง ๆ 4. วเิ คราะห์กราฟเพื่อสังเกตการเปลี่ยนแปลงอุณหภมู ิของน้ำหลงั ผสมในชว่ งเวลาต่าง ๆ เราไปบนั ทึกผลการทดลองกนั เลยครับ วชิ า ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สชุ ยั รัตน์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 39

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เร่ือง การถา่ ยโอนความร้อน ระดับช้ันมัธยมศกึ ษาปที ่ี 1 ชื่อกลุม่ .......................... สมาชกิ ในกลุ่มได้แก่ 1…………………………………………………………………………………………………….เลขท.่ี .............. 2…………………………………………………………………………………………………….เลขท.่ี .............. 3…………………………………………………………………………………………………….เลขท.่ี .............. 4…………………………………………………………………………………………………….เลขที่............... 5…………………………………………………………………………………………………….เลขที่............... บนั ทกึ ผลการทดลอง อุณหภมู ิของนำ้ ร้อนก่อนผสม = .................... อณุ หภมู ขิ องน้ำเย็นกอ่ นผสม = ………………… ตารางบันทกึ ผลการทดลอง อุณหภมู ิ (oC) 28.5 เวลา (วนิ าที) 38.0 0 39.2 10 40.3 20 41.0 30 41.2 40 41.5 50 41.5 60 41.6 70 41.6 80 41.6 90 41.6 100 41.6 110 120 วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สชุ ัยรัตน์ กลุ่มสาระการเรยี นรูว้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 40

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การถา่ ยโอนความร้อน ระดับช้ันมัธยมศกึ ษาปที ่ี 1 กราฟความสัมพนั ธ์ระหว่างอุณหภูมิของนำ้ ทผี่ สมและเวลา คำถามท้ายกจิ กรรม 1. การเปลย่ี นแปลงอุณหภมู ขิ องน้ำหลงั ผสมในช่วงเวลาตา่ ง ๆ เปน็ อย่างไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2. อุณหภูมขิ องนำ้ หลงั ผสมแตกตา่ งจากอุณหภมู ขิ องนำ้ ก่อนผสมหรือไม่ อย่างไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 3. หากทำกจิ กรรมซ้ำอีกคร้ัง โดยเปลี่ยนอณุ หภมู ขิ องนำ้ ก่อนผสม อุณหภมู ิสุดทา้ ยของนำ้ หลังผสมทัง้ 2 ครง้ั เทา่ กนั หรอื ไม่ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 4. กจิ กรรมน้มี ีการถ่ายโอนความรอ้ นหรือไม่ อย่างไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. สรุปผลการทดลอง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. วิชา ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สชุ ัยรตั น์ กลุ่มสาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 41

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การถ่ายโอนความร้อน ระดับชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี 1 เฉลยบตั รกจิ กรรมท่ี 1.4 เรื่อง น้ำอณุ หภมู ติ ่างกนั ผสมกันจะเปน็ อยา่ งไร บนั ทกึ ผลการทดลอง อณุ หภูมิของนำ้ ร้อนก่อนผสม = 58.5 องศาเซลเซยี ส อุณหภมู ิของน้ำเยน็ ก่อนผสม = 28.5 องศาเซลเซียส ตารางบนั ทกึ ผลการทดลอง เวลา (วนิ าที) อุณหภมู ิ (oC) 0 28.5 10 38.0 20 39.2 30 40.3 40 41.0 50 41.2 60 41.5 70 41.5 80 41.6 90 41.6 100 41.6 110 41.6 120 41.6 วิชา ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สชุ ัยรัตน์ กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 42

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การถา่ ยโอนความร้อน ระดับช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ 1 กราฟความสัมพนั ธ์ระหวา่ งอณุ หภูมขิ องน้ำทผ่ี สมและเวลา คำถามท้ายกิจกรรม 1. การเปลีย่ นแปลงอุณหภูมขิ องนำ้ หลงั ผสมในชว่ งเวลาตา่ ง ๆ เปน็ อยา่ งไร ช่วงแรกอุณหภูมิของน้ำจะเพิ่มขนึ้ แตเ่ มื่อเวลาผา่ นไประยะหนง่ึ อณุ หภมู ขิ องน้ำจะคงที่ 2. อุณหภูมิของน้ำหลงั ผสมแตกต่างจากอุณหภูมิของนำ้ ก่อนผสมหรอื ไม่ อย่างไร อณุ หภูมิของน้ำหลงั ผสมแตกต่างจากอณุ หภมู ขิ องน้ำก่อนผสม โดยอุณหภูมิของนำ้ หลังผสมจะมีค่า อยู่ระหว่างอณุ หภูมขิ องน้ำร้อน และนำ้ เย็น 3. หากทำกิจกรรมซำ้ อกี ครง้ั โดยเปลย่ี นอณุ หภูมิของน้ำก่อนผสม อุณหภมู ิสดุ ท้ายของน้ำหลังผสมท้ัง 2 ครง้ั เท่ากนั หรอื ไม่ อณุ หภูมิสุดทา้ ยของนำ้ หลงั ผสมทง้ั สองครัง้ จะมีคา่ ไมเ่ ท่ากัน นักเรียนตอบตามผลการทำกจิ กรรม ในกลมุ่ ของตนเอง 4. กิจกรรมน้ีมีการถา่ ยโอนความร้อนหรอื ไม่ อย่างไร กจิ กรรมน้มี ีการถ่ายโอนความร้อน โดยความร้อนจะถ่ายโอนจากน้ำทมี่ ีอุณหภูมสิ งู กวา่ ไปยงั น้ำที่ มอี ุณหภมู ติ ่ำกว่า สรุปผลการทดลอง เมอื่ ผสมน้ำที่มอี ุณหภูมิต่างกันจะเกดิ การถ่ายโอนความร้อน จนทำใหน้ ำ้ ที่ผสมกนั แล้วมอี ณุ หภูมิคงที่ วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สุชยั รตั น์ กลุ่มสาระการเรียนรูว้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 43

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน ระดับชั้นมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 เกณฑก์ ารให้คะแนน 11 คะแนน 1. นกั เรยี นบนั ทกึ ผลการทำกิจกรรมได้ถกู ต้องสมบูรณใ์ ห้ 5 คะแนน 2. นักเรยี นบนั ทึกผลการทำกิจกรรมได้ถกู ต้องบางสว่ นให้ 3 คะแนน 3. นกั เรยี นสรปุ ผลการทำกจิ กรรมไดถ้ ูกตอ้ งสมบรู ณ์ ให้ 2 คะแนน 4. นกั เรยี นสรปุ ผลการทำกจิ กรรมไดถ้ ูกต้องบางสว่ น ให้ 1 คะแนน 5. นกั เรยี นตอบคำถามได้ถูกต้องให้ข้อละ 1 คะแนน รวม 4 คะแนน รวมคะแนน วชิ า ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณัฐมน สชุ ัยรตั น์ กลมุ่ สาระการเรียนร้วู ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 44

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง การถ่ายโอนความร้อน ระดบั ชั้นมธั ยมศึกษาปที ี่ 1 บัตรความรู้ เร่อื ง การถ่ายโอนความร้อน การถ่ายโอนความร้อน เป็นการถ่ายโอนพลังงานระหว่างที่สองแห่งที่มีอุณหภูมิแตกต่างกัน ด้วย วิธกี ารนำความร้อน การพาความร้อน และการแผร่ งั สีความร้อน จากบรเิ วณท่ีอุณหภูมิสูงกว่าไปยังบริเวณท่ี มีอุณหภูมิต่ำกว่า จนกระทั่งอุณหภูมิของทั้งสองบริเวณเท่ากัน จึงจะหยุดการถ่ายเทพลังงาน ลักษณะของ การถ่ายโอนพลงั งานความร้อนมี 3 แบบ ดังน้ี การถ่ายโอนความร้อน ทมี่ า : https://images.app.goo.gl/1ebS7hJvqEc5G1jdA การนาความร้อน ความหมายของการนำความรอ้ น การนำความร้อน เป็นวิธีการถ่ายโอนพลังงานความร้อนจากจุดหนึ่งไปยังอีกจุดหนึ่งโดยความร้อน เคลื่อนที่เข้าไปในวัตถุ (ตัวกลาง) โดยที่โมเลกุลของสารในตำแหน่งที่ได้รับความร้อน มีพลังงานมากข้ึน โมเลกุลจะส่ันเร็วข้ึนกว่าปกติ การสั่นของโมเลกุลมีผลกระทบกับโมเลกุลข้างเคยี ง ทำให้โมเลกุลข้างเคียงสนั่ เร็วข้ึน เปน็ การถา่ ยโอนพลงั งานจากโมเลกุลหน่ึงไปส่โู มเลกุลหนึ่งเร่ือยไปจนกระทงั่ โมเลกุลของสารทุกโมเลกุล มีพลังงานเทา่ กนั วิชา ว21102 วทิ ยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สุชยั รัตน์ กลุม่ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 45

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การถา่ ยโอนความร้อน ระดับช้ันมัธยมศึกษาปที ่ี 1 การนำความร้อน ทมี่ า : http://www.nstlearning.com/~km/?p=3478 แบบจำลองการถา่ ยโอนความร้อนของของแข็ง เมอื่ อนภุ าคได้รับความร้อน อนภุ าคจะเกดิ การส่ันมาก ขึ้น และชนกับอนุภาคข้างเคียง ทำให้อนุภาคที่อยู่ติดกันสั่นมากขึ้นตามไปด้วย อนุภาคของสสารจึงเป็น ตัวกลางในการถ่ายโอนความรอ้ นโดยการสน่ั อย่างต่อเนื่องและถา่ ยโอนความร้อนจากบริเวณท่ีมอี ุณหภมู ิสูงกว่า ไปยงั บรเิ วณทีม่ อี ณุ หภมู ิตำ่ กวา่ ทมี่ า : https://images.app.goo.gl/Ae63jCwder9yC2R26 การนำความร้อนเกิดขน้ึ ได้กบั สสารทกุ สถานะ ตัวนำความร้อน ตัวนำความร้อน หมายถึง วัตถุที่ยอมให้พลังงานความร้อนเคลื่อนที่ผ่านไปได้ โลหะทุกชนิดมีสมบัติ เป็นตัวนำความร้อนที่ดี โดยเฉพาะเงินนำความร้อนได้ดีที่สุด อโลหะที่มีสมบัติในการนำความร้อนได้คือ แกรไฟตห์ รือไสด้ ินสอดำ ส่วนอโลหะชนดิ อน่ื ๆ เปน็ ฉนวนความร้อน วิชา ว21102 วิทยาศาสตร์ 2 โดย นางณฐั มน สุชัยรตั น์ กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 46