(คู่มือ)หนังสือเรียนสสวท พื้นฐานวิทยาศาสตร์ ป.2 ล.1

คูมอื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยที่ 1 การเรยี นรสู ่ิงตาง ๆ รอบตัว 14 แนวการจดั การเรียนรู (60 นาที) ในการตรวจสอบความรู ครูเพียง รับฟงเหตุผลของนักเรียนและยังไม ขนั้ ตรวจสอบความรู (15 นาท)ี เฉลยคําตอบใด ๆ แตชักชวนให นักเรียนไปหาคําตอบดวยตนเองจาก 1. ครูตรวจสอบความรูเดิมของนักเรียนเก่ียวกับการจําแนกประเภท การอานเนือ้ เร่ือง โดยใหนักเรียนเลมเกม “ฉันควรอยูท่ีใด” ครูจัดเตรียมสิ่งของตาง ๆ เชน ของเลน ของใชหลาย ๆ ชนิด ท่ีนักเรียนคุนเคย และตะกรา ขอ เสนอแนะเพ่มิ เตมิ จากน้ันใหนักเรียนแตละกลุมแขงกันแบงกลุมสิ่งของลงในตะกรา และนาํ เสนอวากลมุ ตนเองจัดแบงสิ่งของไดเปนก่ีกลุม ใชวิธีการใด 1. ในกรณีท่ีครูสามารถเตรียมสื่อชุด ในการแบงส่ิงของ โดยครูจะจัดอันดับกลุมท่ีถูกตองรวดเร็ว 3 เดยี วกันไดจํานวนเพียงพอกับทุกกลุม สามารถ อนั ดบั ใหนักเรียนทุกกลุมแขงกันแบงกลุมส่ิงของและ นาํ เสนอได ข้ันฝกทักษะจากการอาน (30 นาที) 2. ในกรณีท่ีไมสามารถเตรียมส่ือชุด 2. นักเรียนอานช่ือเร่ือง และคําถามในคิดกอนอาน ในหนังสือเรียน เดียวกันไดจํานวนเพียงพอกับทุกกลุม อาจให หนา 4 แลวรวมกันอภปิ รายในกลมุ เพ่ือหาคําตอบตามความเขาใจ นักเรียนท้ังหองรวมกันแบงกลุมสิ่งของ หรือให ของกลุม ครูบันทึกคําตอบของนักเรียนบนกระดานเพ่ือใช ตัวแทนนักเรียนออกมาแบงกลุมสิ่งของ และ เปรยี บเทียบกับคําตอบภายหลังการอานเนือ้ เรอ่ื ง นําเสนอ สวนนักเรียนท่ีเหลือรวมกันแสดง ความคิดเห็นวาเห็นดวยกับวิธีท่ีเพ่ือนใชในการ 3. นักเรียนอานคําสําคัญ ทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ (หาก จดั กลมุ สง่ิ ของหรือไม อยางไร นักเรียนอานไมได ครูควรสอนอานใหถูกตอง) จากนั้นครูชักชวน ใหนักเรียนอธิบายความหมายของคําสาํ คัญจากเน้ือเรอ่ื งที่จะอาน นั ก เ รี ย น อ า จ ไ ม ส า ม า ร ถ ต อ บ คาํ ถามหรอื อภปิ รายไดตามแนวคําตอบ 4. นักเรียนอานเนื้อเรื่องในหนังสือเรียนหนา 4 โดยครูฝกทักษะการ ครูคว รใหเวล านักเรียนคิดอยาง อานตามวิธีการอานท่ีเหมาะสมกับความสามารถของนักเรียน ครูใช เหมาะสม รอคอยอยางอดทน และรับ คาํ ถามเพื่อตรวจสอบความเขา ใจจากการอาน โดยใชค าํ ถามดังน้ี ฟง แนวความคดิ ของนกั เรียน 4.1 ขาวตูสังเกตเห็นอะไรบาง (ผัก ผลไม อาหารทะเล เนื้อสัตว สตั วเลี้ยง และอาหารสตั ว) 4.2 ตลาดแหงนี้จัดแบงกลุมสินคาอยางไร (ตลาดแหงน้ีจัด แบงกลุมสินคาโดยใชประเภทของสนิ คาเปนเกณฑ) 4.3 เกณฑ คืออะไร (เกณฑ คือ ส่ิงที่กําหนดข้ึนจากลักษณะของ สง่ิ ตาง ๆ เพอื่ ใชในการจัดแบงกลมุ ส่ิงเหลา นั้น) 4.4 การจัดแบงสินคาเปนประเภท มีประโยชนอยางไร (ทําให ตลาดมีความเปน ระเบียบ รูวาอะไรอยูที่ไหน จึงสามารถเดิน เลอื กซอ้ื สนิ คา ไดง าย) 4.5 แมซ ื้อไรทะเลไปทําอะไร (เปนอาหารสาํ หรบั ปลาทอง) 4.6 ไรทะเลมีลักษณะอยางไร (นักเรียนตอบตามความเขาใจของ ตนเอง) สถาบันสงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

15 คมู ือครูรายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยท่ี 1 การเรียนรสู งิ่ ตาง ๆ รอบตัว ขั้นสรุปจากการอา น (15 นาท)ี การเตรียมตัวลวงหนา สาํ หรบั ครู เพอ่ื จัดการเรียนรูในครง้ั ถัดไป 5. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายเพ่ือใหไดขอสรุปวาในตลาดมีการ จัดแบงสินคาโดยใชประเภทของสินคาเปนเกณฑ ทําใหตลาดมี ในคร้ังถดั ไป นักเรียนจะได ความเปน ระเบยี บและเลอื กซอื้ สนิ คา ไดง าย ทํากิจกรรมท่ี 1.1 สงั เกตส่ิงตา ง ๆ ไดอยา งไร ซงึ่ จะมกี ารฝก ทักษะการ 6. นักเรียนตอบคําถามจากเร่ืองท่ีอานในรูหรือยัง ในแบบบันทึก สงั เกตโดยใชแ วน ขยายเปนเครอื่ งมอื กิจกรรมหนา 6 ชว ยในการสังเกต ครูควรเตรยี ม สง่ิ ของตาง ๆ ท่อี ยใู กลตวั นักเรยี น 7. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายเพื่อเปรียบเทียบคําตอบของ เชน ถ่ัวลิสงอบแหงทงั้ ฝก หรอื ขนม นักเรียนในรูหรือยัง กับคําตอบท่ีเคยตอบและบันทึกไวในคิดกอน ขบเคี้ยว มาเพื่อใหน ักเรียนทบทวน อาน จากนั้นใหนักเรียนฝกเขียนคําวา เกณฑ ในเขียนเปน ใน ทกั ษะการสงั เกตโดยใชประสาท แบบบันทกึ กจิ กรรมหนา 6 สัมผัส และในการทาํ กิจกรรมครคู วร เตรยี มแวนขยายใหเพียงพอกับ 8. ครูชักชวนนักเรียนตอบคําถามทายเร่ืองที่อาน คือ ไรทะเลเปน จาํ นวนกลุมของนักเรียน นอกจากน้ี สัตวท่ีมีขนาดเล็กมาก หากตองการสังเกตลักษณะของไรทะเล ครูตองเตรยี มสิง่ มีชีวิต เชน ไรแดง อยางละเอียด จะทําไดอยางไร ครูบันทึกคําตอบของนักเรียนบน หรือไรทะเล หรอื มดท่ยี งั มีชวี ิตอยู กระดานโดยยังไมเฉลยคําตอบ แตชักชวนใหนักเรียนหาคําตอบ เพือ่ ใหนกั เรยี นสงั เกต จากการทาํ กจิ กรรม  สถาบันสงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู ือครรู ายวิชาพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยท่ี 1 การเรียนรสู งิ่ ตาง ๆ รอบตัว 16 แนวคาํ ตอบในแบบบนั ทึกกจิ กรรม เปน ระเบียบ มคี วาม เดนิ เลอื กซอ้ื สินคาไดง าย เกณฑ เกณฑ สถาบนั สงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

17 คมู ือครูรายวิชาพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยท่ี 1 การเรียนรสู ิง่ ตา ง ๆ รอบตัว กิจกรรมที่ 1.1 สงั เกตสิ่งตา ง ๆ ไดอ ยางไร กิจกรรมนี้นักเรียนจะไดฝกทักษะการสังเกต โดย สังเกตลักษณะของส่ิงตาง ๆ โดยใชตาเปลา และใชแวน ขยาย เพื่อเปรียบเทียบขอ มูลทไี่ ดจ ากการสังเกต เวลา 2 ชว่ั โมง จุดประสงคการเรียนรู ฝก ทกั ษะการสังเกตโดยใชแ วนขยายเปนเครื่องมือชว ยใน การสังเกต วสั ดุ อปุ กรณส ําหรบั ทํากจิ กรรม สงิ่ ท่ีครตู อ งเตรยี ม/หอ ง หลอดหยด 1 หลอด สง่ิ ท่คี รูตอ งเตรียม/กลุม 2 อัน ทักษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร แวนขยาย ส่ิงทค่ี รูตองเตรยี ม/คน S1 การสังเกต S8 การลงความเห็นจากขอมูล 1. ไรทะเล หรือไรแดง หรอื มด 1 ตัว S13 การตีความหมายขอมูลและลงขอ สรุป 2. จานสีสีขาว หรือ กลอ งพลาสติกใส 1 ใบ ทกั ษะแหงศตวรรษท่ี 21 (หมายเหต:ุ การเลอื กมดมาใชใ นกิจกรรม ควรใชมดที่ไมมีพษิ เชน มดดํา มดน้ําตาล มดเหม็น มดละเอียด ครูควรนํามดใสในกลอง C4 การส่อื สาร C5 ความรวมมือ พลาสตกิ ใสขนาดเลก็ กอนแจกใหนักเรียน เพอ่ื ไมใหน ักเรยี นสัมผัส มดและปองกันมดกัด และนําไปปลอยหลังการทํากิจกรรม และ สือ่ การเรียนรแู ละแหลง เรียนรู ควรสอบถามเร่ืองการแพมดของนักเรียน ในกรณีมีคนท่ีแพมด 1. หนงั สือเรียน ป.2 เลม 1 หนา 5-6 ตอ งไมใหส ัมผสั กับมดเดด็ ขาด) 2. แบบบันทึกกิจกรรม ป.2 เลม 1 หนา 7-10  สถาบนั สงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คูม ือครูรายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยท่ี 1 การเรยี นรสู ง่ิ ตาง ๆ รอบตัว 18 แนวการจดั การเรียนรู ในการทบทวนความรูพื้นฐาน คุณครูควรใหเวลานักเรียนคิดอยาง 1. ครูทบทวนความรูพ้ืนฐานเกี่ยวกับทักษะการสังเกตของนักเรียน โดยอาจนํา เหมาะสม รอคอยอยางอดทน ถั่วลิสงอบแหง ทง้ั ฝก หรือขนมขบเคี้ยว มาใหนักเรียนสังเกตโดยใชประสาท นักเรียนตองตอบคําถามเหลานี้ได สัมผัสทั้งหา และครูทบทวนความรูโดยใชแนวคําถามในการอภิปราย ถูกตอง หากตอบไมไดหรือลืมครู ดังตอไปนี้ ตอ งใหความรูท ีถ่ ูกตอ งทันที 1.1 สงิ่ ท่นี กั เรียนสังเกตคืออะไร (ถ่วั ลิสง) 1.2 ถั่วลิสงมีลักษณะอยางไร (นักเรียนตอบขอมูลลักษณะของถั่วลิสงตาม ความเปน จริงเชน รูปรา ง สี กลนิ่ ผวิ สัมผสั เสยี ง รสชาติ) 1.3 นักเรียนสังเกตลักษณะของถ่ัวลิงสงไดอยางไร (สังเกตโดยการดู การ ดม การสมั ผัส การชมิ การฟง เสียง) 1.4 ขอมูลเก่ียวกับรูปราง นักเรียนใชประสาทสัมผัสใดในการสังเกต (การ ดู) 1.5 ขอ มูลเกี่ยวกับสี นกั เรียนใชประสาทสมั ผัสใดในการสงั เกต (การด)ู 1.6 ขอ มูลเกย่ี วกับกลนิ่ นักเรียนใชประสาทสัมผัสใดในการสังเกต (การดม กล่นิ ) 1.7 ขอมูลเก่ียวกับผิวของฝกถ่ัวลิสงนักเรียนใชประสาทสัมผัสใดในการ สงั เกต (การสัมผัส) 1.8 ขอ มูลเกีย่ วกบั เสยี ง นักเรียนใชป ระสาทสัมผสั ใดในการสังเกต (การฟง เสยี ง) 1.9 ขอมูลเก่ียวกับรสชาติ นักเรียนใชประสาทสัมผัสใดในการสังเกต (การ ชิมรส) 1.10 การสังเกตถ่ัวลิสงโดยใชประสาทสัมผัสตาง ๆ ทําใหไดขอมูลของ ถั่วลิสงเปนอยางไร (นักเรียนตอบตามขอมูลที่ไดจากการสังเกต เชน รูปรางของฝกถ่ัวยาวรี สีเหลืองออน มีกล่ิน เปลือกแข็ง ขรุขระ ผิวสมั ผสั สากมือ เขยา แลวมีเสียง เมลด็ มีรสชาติ และมีความมัน) 2. ครูเชื่อมโยงความรูพื้นฐานของนักเรียนไปสูกิจกรรมที่ 1.1 โดยใชคําถามวา ถาสิ่งทเ่ี ราตองการสังเกตมีขนาดเล็กกวาถ่ัวลิสงมาก เราจะสังเกตดวยวิธีใด จงึ จะไดขอมูลทีต่ อ งการ 3. นักเรียนอานช่ือกิจกรรม และ ทําเปนคิดเปน โดยรวมกันอภิปรายเพื่อ ตรวจสอบความเขา ใจจุดประสงคใ นการทาํ กจิ กรรม โดยใชคําถามดงั น้ี 3.1 กิจกรรมน้ีนักเรียนจะไดเรียนเรื่องอะไร (การใชแวนขยายชวยในการ สังเกต) สถาบันสง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

19 คมู ือครรู ายวชิ าพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยที่ 1 การเรียนรสู งิ่ ตาง ๆ รอบตัว 3.2 นักเรียนจะไดเรียนรูเร่ืองน้ีดวยวิธีใด (การสังเกตสิ่งตาง ๆ โดยใช ขอเสนอแนะเพิม่ เตมิ แวนขยาย) ครูเลือกเตรียมตัวอยางส่ิงมีชีวิต 1 ชนิด 3.3 เม่ือเรียนแลวนักเรียนจะทําอะไรได (รูจักวิธี และมีทักษะการใช โดยแตละชนดิ มีวิธกี ารเตรียมได ดังน้ี แวนขยายชว ยในการสังเกต และบรรยายลกั ษณะของส่ิงทีส่ งั เกตได) - ไรทะเล ไรแดง หรือ ลูกนํ้าใหใช 4. นักเรียนบันทึกจุดประสงคลงในแบบบันทึกกิจกรรม หนา 7 และอานส่ิงที่ หลอดหยดดดู ใสล งในจานสี ใหมีนา้ํ อยูในหลุม ตองใชในการทํากิจกรรม ครูควรเลือกสิ่งที่นํามาใหนักเรียนสังเกตซึ่ง จานสี เพือ่ ใหส ง่ิ มีชีวิตที่เลือกยังมชี ีวิตอยู และ สามารถหาไดงาย เชน ไรทะเล หรือไรแดง หรือมด หรืออาจใชลูกนํ้าก็ได เปนการจํากัดพื้นที่ (ในกรณีใชลูกน้ํา ครูควร ซ่ึงครูควรแนะนําใหนักเรียนรูจักส่ิงที่ครูนํามาใหสังเกต นอกจากน้ีครูควร แนะนํานักเรียนวาลูกน้ําเปนตัวออนของยุง แนะนาํ และสาธติ วิธกี ารใชแ วนขยาย ซงึ่ เปน พาหะของโรค เราควรทําใหบ ริเวณตาง ๆ ใหไมเปนแหลงท่ีอยูของลูกนํา้ ) 5. นักเรียนอานทําอยางไรทีละขอ โดยครูใชวิธีฝกอานท่ีเหมาะสมกับ ความสามารถของนักเรียน จากน้ันครูตรวจสอบความเขาใจวาจะทํา - มด ใหใสในกลองพลาสติกใสขนาด กจิ กรรมอยา งไร จนนกั เรยี นเขา ใจลาํ ดบั การทาํ กจิ กรรม โดยใชค าํ ถามดังนี้ เล็กปดดวยพลาสติกใส และเจาะรูเล็ก ๆ ที่ 5.1 อันดับแรกนักเรียนตองสังเกตสิ่งมีชีวิตอยางไร (สังเกตส่ิงมีชีวิตดวย พลาสติกใส เพ่ือใหภายในกลองมีอากาศ ตาเปลา แลวบนั ทึกผล) เพยี งพอตอการหายใจของมด 5.2 นกั เรยี นบันทึกผลอยางไร (วาดรปู ) 5.3 เม่ือบันทึกผลแลว ตองทําอะไรตอ (สังเกตสิ่งมีชีวิตน้ันอีกครั้ง โดยใช ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรแ ละ แวนขยาย) ทักษะแหงศตวรรษที่ 21 ที่นักเรยี นจะได 5.4 การใชแวนขยายสังเกตสิ่งตาง ๆ ทําไดอยางไร (นักเรียนตอบตาม ประสบการณ ซงึ่ ครูอาจใหนักเรียนออกมาสาธิตวิธีการที่ถูกตองโดยให ฝก จากการทํากจิ กรรม สังเกตตวั หนงั สือท่ีมีขนาดเลก็ ) 5.5 เม่ือสังเกตดว ยแวนขยายแลว ตองทําอะไร (วาดรปู ส่ิงทส่ี งั เกตได) S1 การสังเกตสง่ิ มีชวี ติ ทีเ่ ลอื ก 5.6 เม่ือวาดรูปสิ่งท่ีสังเกตท้ัง 2 คร้ังแลว ตองทําอะไร (นาํ รูปที่วาดมา S8, C4 อภปิ รายประโยชนข องการใช เปรียบเทียบกัน) แวนขยาย 5.7 นักเรียนเปรียบเทียบรูปวาดในเรื่องใดบาง (ขนาด สี รูปราง C5 เปรยี บเทยี บรปู ทีว่ าด สว นตาง ๆ ของรางกาย และอืน่ ๆ) 5.8 นักเรียนตองอภิปรายเกี่ยวกับเรื่องใด (ประโยชนของการใชแวนขยาย ในการสงั เกตลกั ษณะของสง่ิ ตาง ๆ) 6. เม่ือนักเรียนเขาใจวิธีการทํากิจกรรมในทําอยางไรแลว ครูแจกวัสดุ อปุ กรณ และใหนกั เรียนเร่มิ ปฏบิ ตั ติ ามข้ันตอน 7. หลังจากทํากิจกรรมแลว ใหนักเรียนคืนตัวอยางสิ่งมีชีวิตใหครูเพื่อนําไป ปลอ ย จากนั้นครนู ําอภิปรายผลการทํากจิ กรรม โดยใชคําถามดังน้ี 7.1 สิง่ มชี วี ิตท่เี ลือกมลี กั ษณะอยา งไรเมอ่ื สงั เกตดวยตาเปลา (นักเรียนตอบ ตามลักษณะของสิ่งมชี ีวิตทีส่ ังเกตได เชน  สถาบนั สง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู ือครูรายวิชาพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยท่ี 1 การเรียนรสู ิ่งตาง ๆ รอบตัว 20 - ไรทะเล รูปรา งยาว ตวั สแี ดง มีตา 2 ขา ง มขี าจํานวนมาก มีหาง นักเรียนอาจไมสามารถตอบ - ลกู นํ้า รูปรางยาว ลําตัวสีเทา มีจุดสีดําที่หัว ลําตัวมีขน ลําตัวเปน คําถามหรืออภิปรายไดตามแนว คําตอบ ครูควรใหเวลานักเรียน ปลอง คดิ อยา งเหมาะสม รอคอยอยาง - มด ลําตัวสีดํา (ขึ้นอยูกับมดที่นักเรียนสังเกต) มีหัวกลม ตาสีดํา อดทน และรับฟงแนวความคิด ของนักเรียน ลาํ ตวั ปอ งกลม มีหนวด 2 ขาง มีขา 6 ขา) 7.2 การสังเกตโดยใชแวนขยายไดขอมูลใดบาง (นักเรียนตอบตามลักษณะ ที่สงั เกตได เชน - ไรทะเล รูปรา งยาว ยาวกวา การสังเกตดวยตาเปลา ตัวสีแดง มีตา 2 ขางสีดาํ อยูบนกา นตาทต่ี อ มาทางดานขางหัว ที่หัวมีหนวดเสน เล็ก 2 เสน เสนใหญ 2 เสน ลําตัวเปนปลอง มีขาจํานวนมากท่ี ปลายขามีขนเสน เล็ก ๆ จาํ นวนมาก มีหางที่ปลายหางแยกเปน 2 แฉก แตล ะแฉกมขี น บางตัวมถี งุ สีดําท่บี ริเวณหาง - ลกู น้ํา ลําตัวสีเทา รูปรางยาว ยาวกวาสงั เกตดวยตาเปลา สวนหัว มีขนาดใหญกวาลําตัว มีตาเปนจุดสีดํา ท่ีหัวและลําตัวเปนปลอง แตล ะปลอ งมีขนยาว หางแยกเปน 2 แฉก - มด ลําตัวสีดํา (ข้ึนอยูกับมดที่นักเรียนสังเกต) มีขนาดใหญกวา สังเกตดวยตาเปลา มีหัวกลม มีปากเปนฟน 2 ซี่ โคงเขาหากัน มี หนวด 2 ขาง มีลักษณะเปนปลองเล็ก ๆ ตอกัน ลําตัวปองกลมท่ี สวนทอ งเปน ปลอง มขี น มขี า 6 ขา ทีข่ ามีขน) 8. ครูเปดโอกาสใหนกั เรียนตอบหรือซักถามในส่ิงท่ีอยากรูเพ่ิมเติมเกี่ยวกับการ สงั เกตสง่ิ ตา ง ๆ โดยใชแ วน ขยาย จากนั้นรวมกันอภิปรายและลงขอสรุปวา เราสามารถสังเกตส่ิงตาง ๆ ไดโดยใชประสาทสัมผัส และสามารถใชแวน ขยายชวยในการสังเกตเพ่ือใหไดขอมูลทางวิทยาศาสตรที่ชัดเจน ละเอียด มากยิง่ ขึ้น (S13) 9. นกั เรยี นรว มกนั อภปิ รายเพื่อตอบคําถามใน ฉนั รอู ะไร โดยครูอาจใชค าํ ถาม เพิม่ เติมในการอภปิ รายเพ่ือใหไ ดแนวคาํ ตอบท่ีถูกตอง 10.นกั เรียนรว มกนั สรปุ สิ่งท่ีไดเรียนรใู นกจิ กรรมน้ี จากนน้ั นักเรียนอา น สงิ่ ทีไ่ ด เรยี นรู และเปรยี บเทยี บกับขอสรุปของตนเอง 11.ครูกระตุนใหนักเรียนฝกต้ังคําถามเกี่ยวกับเรื่องที่สงสัยหรืออยากรูเพ่ิมเติม ใน อยากรูอีกวา จากนั้นครูอาจสุมนักเรียน 2 -3 คน นําเสนอคําถามของ ตนเองหนาชั้นเรียน และใหนักเรียนรวมกันอภิปรายเกี่ยวกับคําถามท่ี นําเสนอ สถาบันสงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

21 คมู ือครูรายวชิ าพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยท่ี 1 การเรยี นรูส่งิ ตาง ๆ รอบตัว 12. ครูนําอภิปรายเพ่ือใหนักเรียนทบทวนวาไดฝกทักษะกระบวนการทาง การเตรียมตวั ลวงหนา สาํ หรบั ครู วทิ ยาศาสตรและทกั ษะแหง ศตวรรษที่ 21 อะไรบางในขั้นตอนใด เพอื่ จดั การเรยี นรูใ นครงั้ ถัดไป 13. หลังจากทํากิจกรรมครูสามารถใหนักเรียนสังเกตลักษณะของไรทะเล ในครั้งถัดไป นักเรียนจะไดทํา ไรแดง หรือมด เพิ่มเติมไดจากวดี ิทัศนหรอื ภาพถาย กิจกรรมที่ 1.2 จําแนกประเภทสิ่งตาง ๆ ไดอยางไร โดยใหนักเรียนสังเกตลักษณะ ของสิ่งตาง ๆ ในบัตรภาพ และจําแนก ประเภทสิ่งตา ง ๆ เหลานั้นโดยใชเกณฑท่ี กําหนดขึ้น ครูควรเตรียมบัตรภาพ โดย การดาวนโหลดไฟลภาพจาก QR Code ในหนงั สือเรียน หนา 7 นํามาพิมพสี และ จดั เปน ชุดบัตรภาพ เพื่อใหนักเรียนแตละ กลมุ ใชสาํ หรบั ทาํ กิจกรรม  สถาบันสงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู อื ครรู ายวิชาพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยที่ 1 การเรยี นรูส่งิ ตา ง ๆ รอบตัว 22 แนวคาํ ตอบในแบบบนั ทกึ กิจกรรม การสังเกต แวน ขยาย ไรทะเล ไรทะเล สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

23 คมู อื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยท่ี 1 การเรยี นรสู ่งิ ตาง ๆ รอบตัว  สี และรูปราง  ขนาด และรายละเอยี ดของสว นตา ง ๆ ของรา งกาย ชดั เจน และละเอียด  สถาบนั สงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู ือครรู ายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยท่ี 1 การเรยี นรสู ง่ิ ตา ง ๆ รอบตวั 24 สแี ละรูปรา งของไรทะเล ขนาดและรายละเอยี ดของสวนตา ง ๆ ของรางกาย ชัดเจน และ ละเอยี ด สังเกตลกั ษณะของสงิ่ ตา ง ๆ ชัดเจน และ ละเอียด สถาบนั สงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

25 คูมอื ครูรายวิชาพน้ื ฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยที่ 1 การเรยี นรสู ง่ิ ตา ง ๆ รอบตัว คําถามของนกั เรยี นท่ตี ้ังตามความอยากรขู องตนเอง  สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู อื ครรู ายวิชาพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยท่ี 1 การเรียนรสู ิ่งตาง ๆ รอบตัว 26 แนวการประเมินการเรียนรู การประเมินการเรียนรูข องนกั เรยี นทาํ ได ดงั น้ี 1. ประเมนิ ความรเู ดิมจากการอภิปรายในช้นั เรยี น 2. ประเมินการเรยี นรูจากคําตอบของนกั เรียนระหวา งการจดั การเรยี นรูแ ละจากแบบบนั ทึกกจิ กรรม 3. ประเมินทักษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตรแ ละทกั ษะแหงศตวรรษที่ 21 จากการทาํ กจิ กรรมของนักเรียน การประเมินจากการทาํ กจิ กรรมที่ 1.1 สงั เกตส่ิงตาง ๆ ไดอ ยางไร ระดบั คะแนน 1 คะแนน หมายถงึ ควรปรับปรุง 3 คะแนน หมายถงึ ดี 2 คะแนน หมายถงึ พอใช รหัส ส่ิงทป่ี ระเมนิ ระดับคะแนน ทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร S1 การสงั เกต S8 การลงความเหน็ จากขอ มูล S13 การตีความหมายขอมลู และลงขอสรปุ ทกั ษะแหงศตวรรษที่ 21 C4 การสอื่ สาร C5 ความรว มมอื รวมคะแนน สถาบนั สง เสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

27 คูมอื ครูรายวชิ าพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยที่ 1 การเรียนรูสง่ิ ตาง ๆ รอบตัว ตาราง แสดงการวเิ คราะหท ักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรตามระดบั ความสามารถของนกั เรียน โดยอาจใชเกณฑการประเมนิ ดังนี้ ทักษะกระบวนการ รายการประเมนิ ดี (3) ระดับความสามารถ ควรปรับปรงุ (1) ทางวิทยาศาสตร พอใช (2) S1 การสังเกต ก า ร บ ร ร ย า ย สามารถใชประสาทสัมผัส สามารถใชประสาทสัมผัสและ สามารถใชประสาทสัมผัส รายละเอียดของส่ิงที่ แ ล ะ แ ว น ข ย า ย เ ก็ บ แวนขยายเก็บรายละเอียด แ ล ะ แ ว น ข ย า ย เ ก็ บ สังเกต รายละเอียดขอมูลของสิ่งท่ี ขอมูลของส่ิงท่ีสังเกตได จาก รายละเอียดขอมูลของสิ่งท่ี สังเกตไดดวยตนเอง โดย การชี้แนะของครูหรือผูอ่ืน สังเกตไดเพียงบางสวน ไมเ พิ่มความคิดเหน็ ห รื อ มี ก า ร เ พ่ิ ม เ ติ ม ค ว า ม แมวาจะไดรบั คําชแี้ นะจาก คดิ เห็น ครหู รอื ผอู ่ืน S8 การลงความ การลงความเห็นจาก สามารถลงความเห็นจาก สามารถลงความเห็นจาก สามารถลงความเห็นจาก เห็นจากขอมลู ขอมูลวาการสังเกตส่ิง ขอมูลไดวาการสังเกตสิ่ง ขอมูลไดวาการสังเกตส่ิงตาง ขอมูลไดวาการสังเกตสิ่ง ตาง ๆ โดยใชแวนขยาย ตา ง ๆ โดยใชแวนขยายทํา ๆ โดยใชแวนขยายทําใหได ตาง ๆ โดยใชแวนขยายทํา ทําใหไดขอมูลที่ชัดเจน ใหไดขอมูลที่ชัดเจนและ ขอมูลที่ชัดเจนและละเอียด ใหไดขอมูลที่แตกตางจาก และละเอียดกวาการ ละเอียดกวาการสังเกตโดย กวา การสังเกตโดยใชต าเปลา การสังเกตโดยใชตาเปลา สงั เกตโดยใชตาเปลา ใชตาเปลาไดอยางถูกตอง ไดอยางถูกตองและชัดเจน แตไมสามารถบอกไดวา และชดั เจน ไดดว ยตนเอง จากการช้ีแนะของครูหรือ แตกตางอยางไร แมวาจะ ผอู น่ื ไดรับคําชี้แนะจากครูหรือ ผูอ ่นื S13 การตีความ การตีความหมายขอมูล ส าม ารถ ตีคว ามห มา ย สามารถตีความหมายขอมูล ส ามา รถตี คว าม หมา ย หมายขอ มูล จากการสังเกตและการ ขอมูลจากการสังเกตและ จากการสังเกตและการ ขอมูลจากการสังเกตและ และลง อภิปรายไดวา ลักษณะ ก า ร อ ภิ ป ร า ย ไ ด ว า อภิปรายไดวา ลักษณะของ แ ล ะ ก า ร อ ภิ ป ร า ย ไ ด ขอ สรุป ของสิ่งมีชีวิตเมื่อสังเกต ลักษณะของสิ่งมีชีวิตเม่ือ สิ่งมีชีวิตเมื่อสังเกตดวยตา ลักษณะของส่ิงมีชีวิตเมื่อ ดวยตาเปลาและใชแวน สังเกตดวยตาเปลาและใช เปลาและใชแวนขยายมี สังเกตดวยตาเปลาและใช ขยายมลี กั ษณะบางอยาง แ ว น ข ย า ย มี ลั ก ษ ณ ะ ลักษณะบางอยางเหมือนกัน แวนขยายไดเพียงบางสวน เหมือนกันและลักษณะ บางอยางเหมือนกันและ แ ล ะ ลั ก ษ ณ ะ บ า ง อ ย า ง แ ล ะ ล ง ข อ ส รุ ป ไ ด ไ ม บางอยางแตกตางกัน ลักษณะบางอยางแตกตาง แตกตางกัน และลงขอสรุป สมบูรณแมวาจะไดรับคํา และลงขอสรุปไดวาการ กัน และลงขอสรุปไดวา ไดวาการสังเกตสิ่งตาง ๆ ช้ีแนะจากครหู รอื ผอู ืน่ สังเกตสิ่งตาง ๆ โดยใช การสงั เกตส่งิ ตาง ๆ โดยใช โดยใชแวนขยายทําใหได แวนขยายทําใหไดขอมูล แวนขยายทําใหไดขอมูลท่ี ขอมูลท่ีชัดเจนและละเอียด ท่ีชัดเจนและละเอียด ชัดเจนและละเอียดกวา กวาการสังเกตดวยตาเปลา กวาการสังเกตดวยตา การสังเกตดวยตาเปลาได จากการช้ีแนะของครูหรือ เปลา ดวยตนเอง ผูอืน่  สถาบันสงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู ือครรู ายวิชาพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยท่ี 1 การเรียนรสู ิ่งตา ง ๆ รอบตวั 28 ตาราง แสดงการวิเคราะหทักษะแหง ศตวรรษที่ 21 ตามระดบั ความสามารถของนักเรยี น โดยอาจใชเ กณฑก ารประเมิน ดังนี้ ทักษะแหง รายการประเมนิ ระดบั ความสามารถ ศตวรรษท่ี 21 C4 การส่ือสาร ดี (3) พอใช (2) ควรปรบั ปรุง (1) C5 ความ การนําเสนอขอมูล นําเสนอขอมูลจากการ นําเสนอขอมูลจากการสังเกต นําเสนอขอมูลจากการ รว มมอื จ า ก ก า ร สั ง เ ก ต สังเกตลักษณะของสิ่ง ลักษณะของสิ่งตาง ๆ ใน สังเกตลักษณะของส่ิง ลักษณะของสิ่งตาง ๆ ตาง ๆ ในรูปแบบของ รูปแบบของรูปวาดใหผูอ่ืน ตาง ๆ ในรูปแบบของ ในรูปแบบของรูปวาด รูปวาดใหผูอ่ืนเขาใจได เขาใจไดอยางถูกตอง และ รูปวาดใหผูอ่ืนเขาใจได ใหผอู ืน่ เขาใจ อ ย า ง ถู ก ต อ ง แ ล ะ รวดเร็วจากการช้ีแนะของครู เพียงบางสวน แมวาจะ รวดเรว็ ไดดวยตนเอง หรือผอู น่ื ไ ด รั บ คํ า ชี้ แ น ะ จ า ก ค รู หรอื ผูอ่ืน การทํางานรวมกับผูอื่ สามารถทํางานรวมกับ สามารถทํางานรวมกับผูอ่ืนได สามารถทํางานรวมกับ และการแสดงความ ผูอ่ืนไดดี มีสวนรวมใน มีสวนรวมในการแสดงความ ผูอื่น ไดบาง แตไมคอย คิ ด เ ห็ น เ กี่ ย ว กั บ การแสดงความคิดเห็น คิดเห็นเกี่ยวกับประโยชนของ แ ส ด ง ค ว า ม คิ ด เ ห็ น ประโยชนของการใช เกี่ยวกับประโยชนของ การใชแวนขยายในการสังเกต เกี่ยวกับประโยชนของ แ ว น ข ย า ย ใ น ก า ร การใชแวนขยายในการ สิ่งตา ง ๆ รวมท้ังยอมรับความ การใชแวนขยายในการ สั ง เ ก ต สิ่ ง ต า ง ๆ สังเกตสิ่งตาง ๆ รวมทั้ง คิดเห็ นของ ผูอ่ืนเ ปนบา ง สังเกตส่ิงตาง ๆ และไม รวมท้ังยอมรับความ ยอมรับความคิดเห็นของ ชวงเวลาของการทาํ กจิ กรรม รว ม ท้ั ง ย อ ม รั บ ค ว า ม คดิ เห็นของผูอื่น ผูอ่ืนตลอดชวงเวลาของ คดิ เหน็ ของผอู ื่น การทาํ กิจกรรม สถาบันสงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

29 คมู ือครูรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยท่ี 1 การเรียนรสู ิ่งตา ง ๆ รอบตวั กจิ กรรมท่ี 1.2 จาํ แนกประเภทส่ิงตา ง ๆ ไดอ ยางไร กิจกรรมน้ีนักเรียนจะไดฝกการสังเกตลักษณะของ สิ่งตาง ๆ และกําหนดเกณฑ เพื่อจําแนกประเภทสิ่งตาง ๆ ออกเปนกลมุ เวลา 3 ชว่ั โมง จดุ ประสงคการเรียนรู ฝก ทกั ษะการจําแนกประเภทของสง่ิ ตา ง ๆ โดยระบุ เกณฑในการจําแนก วสั ดุ อปุ กรณสาํ หรบั ทาํ กจิ กรรม สง่ิ ทีค่ รูตอ งเตรยี ม/กลุม 1. บัตรภาพสิง่ ตาง ๆ 1 ชุด 2. แผนพลาสติกลกู ฟกู 1 แผน 3. เทปใส 1 มวน ทักษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร S1 การสงั เกต S4 การจําแนกประเภท S8 การลงความเห็นจากขอมูล S13 การตีความหมายขอมลู และลงขอสรุป ทักษะแหงศตวรรษที่ 21 C4 การสือ่ สาร C5 ความรวมมือ สื่อการเรียนรูและแหลง การเรยี นรู 1. หนังสอื เรยี น ป.2 เลม 1 หนา 7-8 2. แบบบันทกึ กจิ กรรม ป.2 เลม 1 หนา 11-15  สถาบนั สง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คูม อื ครูรายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยท่ี 1 การเรยี นรสู งิ่ ตา ง ๆ รอบตวั 30 แนวการจัดการเรยี นรู ในการตรวจสอบความรู ครู เพียงรับฟงเหตุผลของนักเรียนและ 1. ครูตรวจสอบความรเู ดิมเกี่ยวกบั ทักษะการจําแนกประเภทของนักเรียน โดย ยังไมเฉลยคําตอบใด ๆ แตชักชวน อาจแบงนักเรียนในหองเรียนออกเปนกลุมโดยใชคําสั่งตาง ๆ 2-3 คําส่ัง ใหนักเรียนไปหาคําตอบดวยตนเอง เพ่อื ใหน กั เรียนแบง กลมุ ตามความเหมาะสมของหอ งเรียน ครูจดจํานวนกลุม จากการอา นเนอ้ื เรอ่ื ง และนักเรียนแตละกลุมในการแบง แตล ะคร้ังไวบ นกระดาน เชน 1.1 ใหน ักเรียนเพศเดยี วกนั อยดู วยกัน (จะแบงนกั เรยี นได 2 กลุม คอื เพศหญงิ และเพศชาย) 1.2 ใหนักเรียนที่ถนัดมือซายอยูดวยกัน ถนัดมือขวาอยูดวยกัน (จะแบง นักเรียนได 2 กลมุ คอื ถนัดมอื ซายและถนดั มือขวา) 1.3 ใหนักเรียนท่ีมีลักยิ้มอยูดวยกัน ท่ีไมมีลักย้ิมอยูดวยกัน (จะแบง นักเรียนได 2 กลุม คอื มลี ักย้ิมและไมม ีลกั ย้มิ ) 1.4 ใหนักเรียนหยิบสีไมสีท่ีชอบขึ้นมาคนละ 1 แทง แลวใหคนท่ีชอบสี เดียวกันอยูดวยกัน (จะแบงนักเรียนไดจํานวนกลุมเทากับจํานวนสีที่ นกั เรยี นเลอื ก) 2. หลังจากใชคําสั่งในการแบงกลุมนักเรียนแลว ครูใหความหมายของคําวา เกณฑ โดยใชคําถาม ดงั น้ี 2.1 การแบง กลมุ นกั เรยี นครูใชคาํ สั่งอะไรบา ง (เพศ มือขางท่ีถนัด การมีลัก ยิ้ม สีของสไี มท่ีชอบ) 2.2 การใชคําส่ังของครสู ามารถแบง นักเรยี นออกเปนกลุมไดห รือไม (ได) 2.3 คําสั่งท่ีแตกตางกันทําใหผลการแบงกลุมนักเรียนเหมือนหรือแตกตาง กัน (แตกตางกัน) 2.4 ถาผลการแบงกลุมของนักเรียนแตกตางกัน เปนเพราะเหตุใด (เพราะ ใชค ําสง่ั ในการแบง กลุม แตกตา งกนั ) 2.5 รูหรือไมวาสิ่งกําหนดมาเพ่ือแบงกลุมสิ่งตาง ๆ ในทางวิทยาศาสตร เรียกวา อะไร (เกณฑ) 2.6 ครูใชเกณฑใดบางในการแบงกลุมนักเรียน (เพศ มือขางที่ถนัด การมี ลกั ย้ิม สีของสไี มท ีช่ อบ) 3. ครูเช่อื มโยงความรูเดิมของนักเรียนไปสูกิจกรรมที่ 1.2 โดยใชคําถามวา เรา จะใชเ กณฑอะไรบางในการแบง ส่งิ ของออกเปนกลมุ 4. นักเรียนอานช่ือกิจกรรม และ ทําเปนคิดเปน โดยรวมกันอภิปรายเพื่อ ตรวจสอบความเขาใจจุดประสงคใ นการทาํ กิจกรรม โดยใชค าํ ถามดังนี้ 4.1 กจิ กรรมน้นี กั เรียนจะไดเ รยี นเรื่องอะไร (ทักษะการจําแนกประเภท) สถาบนั สง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

31 คมู ือครูรายวิชาพนื้ ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยท่ี 1 การเรยี นรสู ง่ิ ตาง ๆ รอบตวั 4.2 นกั เรียนจะไดเ รียนรูเรื่องน้ดี วยวิธใี ด (สงั เกตลักษณะของส่ิงตาง ๆ และ ทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรและ กําหนดเกณฑใ นการจาํ แนกสง่ิ ตาง ๆ ออกเปน กลมุ ) ทกั ษะแหงศตวรรษที่ 21 ที่นักเรียนจะได 4.3 เม่ือเรียนแลวนักเรียนจะทําอะไรได (กําหนดเกณฑจากขอมูลที่ไดจาก ฝก จากการทํากจิ กรรม การสังเกตลักษณะของส่ิงตาง ๆ และจําแนกประเภทส่ิงตาง ๆ ตาม เกณฑท่ีกาํ หนดได) S1 สงั เกตจาํ นวนและลักษณะ S4, C5 อภปิ ราย กําหนดเกณฑ และ 5. นกั เรียนบันทกึ จดุ ประสงคล งในแบบบนั ทึกกิจกรรม หนา 11 และ อานสิ่งที่ จาํ แนกประเภทส่ิงตา ง ๆ ในบัตรภาพ ตองใชในการทํากิจกรรม ครูควรเตรียมบัตรภาพส่ิงตาง ๆ โดยดาวนโหลด ตามเกณฑท ่ีกาํ หนด ไฟลภาพจากการสแกน QR Code ในหนังสือเรยี นหนา 7 นาํ มาพิมพสี หรือ C4 นาํ เสนอผลการจําแนกประเภท พมิ พบ ตั รภาพจากคูมอื ครู จากนั้นนํามาจัดเปนชุดบัตรภาพ เพื่อใหนักเรียน S8, C4 อภปิ รายเปรยี บเทยี บผลการ แตล ะกลุมใชส ําหรับทาํ กิจกรรม จาํ แนกประเภท 6. อานทาํ อยางไรทีละขอ ครูฝกทักษะการอานโดยใชวิธีฝกอานที่เหมาะสมกับ ความสามารถของนักเรียน จากน้ันครูตรวจสอบความเขาใจวาจะทํา กจิ กรรมอยางไร จนนักเรียนเขาใจลําดบั การทํากจิ กรรม โดยใชคาํ ถามดงั น้ี 6.1 นักเรียนตองสังเกตส่ิงใด (สังเกตจํานวน และลักษณะอ่ืน ๆ ของ สง่ิ ตา ง ๆ ในบัตรภาพ) 6.2 เม่ือสังเกตบัตรภาพแลว ตองทําอะไรตอ (บันทึกผล และกําหนด เกณฑ) 6.3 กําหนดเกณฑอยางไร (กําหนดเกณฑโดยเลือกจากลักษณะของส่ิงที่ สงั เกตวา มีลกั ษณะใดบาง) 6.4 จาํ นวนเกณฑท่ีเลือกมีกี่เกณฑ (1 เกณฑ) 6.5 เมื่อกําหนดเกณฑแลวตองทําอะไร (จําแนกสิ่งตาง ๆ ในบัตรภาพ ออกเปน กลมุ ตามเกณฑทก่ี ําหนดข้นึ ) 6.6 เมอื่ จาํ แนกสิ่งตาง ๆ ในบตั รภาพแลว ตองทําอะไรตอ (นําเสนอผลการ จําแนกประเภท) 6.7 การนําเสนอผลการจําแนกประเภทนักเรียนตองบอกเกณฑแกเพื่อน หรือไม เพราะเหตุใด (ไมตองบอกเกณฑ เพราะตองการใหเพื่อนฝก การระบุเกณฑ) 6.8 เมื่อนําเสนอเสร็จแลว นักเรียนตองทําอะไร (อภิปรายเปรียบเทียบผล การจําแนกประเภทส่ิงตาง ๆ กับกลุมอ่ืน ๆ ท่ีใชเกณฑเดียวกัน และท่ี ใชเ กณฑแตกตา งกัน) 7. เม่ือนักเรียนเขาใจวิธีการทํากิจกรรมในทําอยางไรแลว ครูแจกวัสดุอุปกรณ และใหนักเรียนเริ่มปฏิบัติตามข้ันตอน เมื่อนักเรียนจําแนกประเภทไดแลว  สถาบันสง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู ือครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยที่ 1 การเรียนรูส่ิงตาง ๆ รอบตวั 32 ใหนักเรียนติดบัตรภาพของสิ่งตาง ๆ ลงบนแผนพลาสติกลูกฟูก โดย นักเรียนอาจไมสามารถตอบ แบง กลมุ ตาง ๆ ใหเ หน็ ชดั เจน เพอื่ ใชส ําหรบั การนําเสนอผลงาน คําถามหรืออภิปรายไดตามแนว 8. หลังจากทํากิจกรรมแลว ครูนําอภิปรายผลการทํากิจกรรม โดยใชคําถาม คําตอบ ครูควรใหเวลานักเรียน ดังน้ี คดิ อยางเหมาะสม รอคอยอยาง 8.1 เม่ือสังเกตส่ิงตาง ๆ ในบัตรภาพแลว นักเรียนสังเกตเห็นลักษณะ อดทน และรับฟงแนวความคิด ของนักเรยี น ใดบาง (นกั เรยี นตอบตามผลทบ่ี นั ทึกจากการสงั เกต) 8.2 การจําแนกประเภทสิ่งตาง ๆ ของนักเรียนใชเกณฑใดบาง (นักเรียน ตอบตามขอมูลจริง เชน ประเภท (ผักและผลไม) สี รูปราง จํานวน ซ่ึงตองเปนสิ่งท่ีสังเกตไดจากบัตรภาพเทาน้ัน ไมควรเปนส่ิงที่เกิดจาก ประสบการณเดมิ เชน รสชาต)ิ 8.3 เมื่อกําหนดเกณฑแลว นักเรียนจําแนกประเภทไดอยางไร ให ยกตัวอยาง (จําแนกโดยจัดใหสิ่งที่มีลักษณะเหมือนกันตามเกณฑอยู กลุมเดียวกัน และแยกสิ่งท่ีมีลักษณะแตกตางกันตามเกณฑอยูอีกกลุม เชน ถาใชรูปรางเปนเกณฑ จะจัดใหส่ิงที่มีรูปรางเหมือนกันอยูกลุม เดียวกนั รูปรางทแ่ี ตกตา งกนั อยูตา งกลมุ กนั ) 8.4 การจําแนกประเภทส่ิงตาง ๆ ในบัตรภาพของนักเรียนใชเกณฑใด เหมอื นกนั บาง (นักเรยี นตอบจากขอมูลจริง) 8.5 เมื่อใชเกณฑเดียวกันผลการจําแนกเหมือนหรือแตกตางกัน อยางไร (ผลการจําแนกเหมือนกัน จะไดจํานวนกลุมเทากัน และภาพส่ิงตาง ๆ อาจเหมือน หรือแตกตางกันข้ึนอยูกับความละเอียดในการสังเกตของ นกั เรียน) 8.6 การจําแนกประเภทสิ่งตาง ๆ ในบัตรภาพของนักเรียนใชเกณฑใด แตกตางกันบา ง (นักเรยี นตอบจากขอมลู จรงิ ) - ในกรณีที่นักเรียนท้ังหองกําหนดเกณฑเหมือนกัน ครูนําอภิปราย เพิ่มเติมวาจากสิ่งที่สังเกตยังมีลักษณะอะไรอีกบางที่สามารถ นํามากําหนดเปนเกณฑได และถาใชเกณฑนั้นจะแบงกลุม สง่ิ ตาง ๆ ในบตั รภาพไดอ ยางไร 8.7 เม่ือใชเ กณฑแตกตางกันผลการจําแนกเหมือนหรือแตกตางกัน อยางไร (ผลการจําแนกแตกตางกัน จะไดจํานวนกลุม จํานวนบัตรภาพในกลุม และบตั รภาพสง่ิ ตาง ๆ ในกลุม แตกตางกัน) 8.8 การจําแนกส่ิงตาง ๆ ออกเปนกลุมมีประโยชนอยางไร (ทําใหงายตอ การจดั เก็บและการนํามาใชง าน) สถาบนั สง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

33 คมู ือครรู ายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยท่ี 1 การเรยี นรสู ิ่งตาง ๆ รอบตวั 9. ครเู ปดโอกาสใหนักเรียนตอบหรือซักถามในสิ่งท่ีอยากรูเพิ่มเติมเกี่ยวกับการ การเตรียมตวั ลวงหนา สาํ หรบั ครู เพื่อจดั การเรยี นรใู นครง้ั ถัดไป จําแนกประเภท จากนั้นรวมกันอภิปรายและลงขอสรุปวาเราสามารถ จําแนกประเภทสิ่งตาง ๆ ออกเปนกลุมได โดยการนําขอมูลที่เหมือนกัน ในคร้ังถัดไป นักเรียนจะไดเรียน เรื่องที่ 2 การสืบเสาะหาความรูทาง และอตกตางกันของส่ิงท่ีสังเกตมากําหนดเกณฑ แลวจําแนกประเภทตาม วิทยาศาสตร ครูอาจเตรียมผักตาม ทองถิ่นท่ีนักเรียนรูจัก เชน คะนา เกณฑท่ีกําหนด โดยจัดใหส่ิงของที่เหมือนกันอยูกลุมเดียวกัน หรือส่ิงของที่ ผักกาดขาว กะหลํ่าปลี ที่มีรอยหนอนกัด แตกตางกันอยูคนละกลุม ซ่ึงถาเกณฑเปล่ียนไปผลการจําแนกประเภทก็จะ กิน มาใชในการอภิปรายวาเราสามารถ รบั ประทานผกั เหลาน้ไี ดห รอื ไม อยางไร เปลีย่ นไปดวย (S13) 10. นกั เรียนรวมกนั อภปิ รายเพ่ือตอบคาํ ถามใน ฉันรูอะไร โดยครูอาจใช คําถามเพิ่มเติมในการอภิปรายเพ่อื ใหไ ดแ นวคําตอบท่ีถูกตอง 11. นกั เรยี นรวมกนั สรปุ สิ่งท่ีไดเรียนรูใ นกจิ กรรมนี้ จากน้นั นกั เรียนอาน สง่ิ ท่ี ไดเ รียนรเู กี่ยวกบั การจาํ แนกประเภท และเปรยี บเทยี บกับขอสรปุ ของ ตนเอง 12. ครกู ระตนุ ใหน กั เรยี นฝกตงั้ คาํ ถามเกยี่ วกับเรื่องที่สงสัยหรืออยากรูเพ่ิมเติม ใน อยากรูอีกวา จากน้ันครูอาจสุมนักเรียน 2 -3 คน นําเสนอคําถามของ ตนเองหนาช้ันเรียน และใหนักเรียนรวมกันอภิปรายเก่ียวกับคําถามที่ นาํ เสนอ 13. ครูนําอภิปรายเพ่ือใหนักเรียนทบทวนวาไดฝกทักษะกระบวนการทาง วิทยาศาสตรแ ละทักษะแหงศตวรรษที่ 21 อะไรบา งและในขนั้ ตอนใดบา ง 14. นักเรียนรวมกันอานรูอะไรในเรื่องน้ี ในหนังสือเรียน หนา 9 ครูนําอภิปราย เพื่อนําไปสูขอสรุปเกี่ยวกับส่ิงท่ีไดเรียนรูในเร่ืองนี้ จากนั้นครูกระตุนให นักเรียนตอบคําถามในชวงทายของเนื้อเร่ือง ซึ่งเปนคําถามเพื่อเชื่อมโยง ไปสูก ารเรยี นเนื้อหาในบทถดั ไป ดงั น้ี “ในการรวบรวมขอมลู นอกจากการ สังเกตแลว ยังทําไดอยางไรอีกบาง” นักเรียนสามารถตอบตามความ เขาใจของตนเอง โดยจะหาคําตอบไดจ ากการเรยี นในเรอื่ งตอ ไป  สถาบันสง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู ือครรู ายวิชาพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยที่ 1 การเรยี นรูส ิ่งตา ง ๆ รอบตวั 34 บัตรภาพสิ่งตาง ๆ ทใี่ ชใ นกจิ กรรมที่ 1.2 จาํ แนกประเภทส่งิ ตาง ๆ ไดอยา งไร หัวผกั กาดขาว แตงโม กะหลา่ํ ดอก มงั คดุ สาลี่ กระทอนแอปเปล สถาบนั สงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

35 คมู อื ครรู ายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยที่ 1 การเรียนรูส่ิงตาง ๆ รอบตวั สม กลวยหอม มะละกอ มะนาว แอปเปล เขียว แตงกวา มะเขือยาว  สถาบนั สงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู อื ครูรายวิชาพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยที่ 1 การเรียนรสู งิ่ ตา ง ๆ รอบตัว 36 มะเขอื เปราะ กะหลาํ่ ปลี มะเขือเทศ แครอท หอมใหญ พรกิ สถาบันสง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

37 คมู ือครูรายวิชาพนื้ ฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยที่ 1 การเรยี นรสู ง่ิ ตา ง ๆ รอบตัว แนวคาํ ตอบในแบบบันทกึ กจิ กรรม การจําแนกประเภท ระบเุ กณฑ ผลการสังเกตขึ้นอยกู บั การทํากิจกรรมของนกั เรยี น เชน ประเภท สี รูปราง (ผกั /ผลไม) 2 ผกั ขาว ยาวรี 1 ผลไม เขยี ว กลม 1 ผกั ขาว กลม 4 ผลไม มว ง กลม 3 ผลไม เหลือง กลม  สถาบนั สงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู ือครรู ายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยที่ 1 การเรยี นรสู งิ่ ตา ง ๆ รอบตวั 38 ประเภท สี รปู รา ง (ผกั /ผลไม) กลม กลม 2 ผลไม เหลือง กลม ยาว รี 2 ผลไม สม ยาว รี กลม 1 ผลไม สม กลม 3 ผลไม เหลอื ง 2 ผลไม สม 1 ผกั เขยี ว 1 ผลไม เขียว 3 ผกั เขียว ยาว รี 3 ผกั มว ง ยาว รี 3 ผกั เขียว, ขาว กลม 1 ผกั เขยี ว กลม 3 ผัก แดง กลม 2 ผกั สม ยาว รี 4 ผกั สม กลม 4 ผกั แดง ยาว สถาบนั สง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

39 คูมอื ครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยที่ 1 การเรียนรสู ิ่งตาง ๆ รอบตัว จาํ นวน การบันทกึ ผลข้ึนอยูกับเกณฑทนี่ ักเรียนกําหนด เชน 4 1 มจี าํ นวนเทา กับ 1 แตงโม กะหลา่ํ ดอก สม 2 มีจาํ นวนเทา กับ 2 มะนาว แอปเปล เขียว 3 มีจํานวนเทากับ 3 กะหลา่ํ ปลี 4 มจี ํานวนเทา กับ 4 หัวผักกาดขาว กระทอน แอปเปล มะละกอ แครอท สาลี่ แตงกวา มะเขือยาว มะเขือเปราะ กลวยหอม มะเขือเทศ มงั คุด หอมใหญ พรกิ  สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู อื ครูรายวิชาพืน้ ฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยที่ 1 การเรยี นรูสงิ่ ตาง ๆ รอบตวั 40 ความเหมือน ความแตกตาง เกณฑ คําตอบข้ึนอยูกบั ผลการทํากิจกรรมของนักเรียน เชน จาํ นวน ประเภท (ผัก/ผลไม) สี รปู ราง เหมือนกัน แตกตางกนั หมายเหตุ: เมื่อใชเกณฑเ หมือนกนั อาจพบวาผลการจําแนกของนักเรยี นอาจแตกตางกัน ซึ่งข้นึ อยกู บั ความละเอยี ดในการจําแนก เชน ใชส เี ปน เกณฑ นกั เรยี นอาจแยกจํานวนสีไดแ ตกตางกนั สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

41 คูมือครรู ายวิชาพืน้ ฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยที่ 1 การเรยี นรสู ่งิ ตา ง ๆ รอบตัว จําแนก ความเหมือน ความแตกตา ง จาํ นวน สี รูปราง ประเภท เหมอื นกัน แตกตา งกนั หมายเหตุ: เม่อื ใชเ กณฑเหมือนกนั อาจพบวาผลการจําแนกของนกั เรยี นอาจแตกตา งกัน ซ่งึ ขึ้นอยกู ับ ความละเอียดในการจําแนก เชน ใชส เี ปน เกณฑ นักเรยี นอาจแยกจาํ นวนสไี ดแตกตางกัน เกณฑ เกณฑ เปลย่ี นไป คาํ ถามของนักเรียนทต่ี ้ังตามความอยากรูข องตนเอง  สถาบันสงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คูมอื ครรู ายวิชาพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยท่ี 1 การเรียนรูส ิ่งตาง ๆ รอบตวั 42 แนวการประเมินการเรียนรู การประเมินการเรียนรขู องนักเรียนทําได ดงั น้ี 1. ประเมนิ ความรเู ดิมจากการอภิปรายในชน้ั เรียน 2. ประเมนิ การเรียนรูจ ากคําตอบของนักเรียนระหวา งการจัดการเรยี นรูแ ละจากแบบบนั ทึกกจิ กรรม 3. ประเมนิ ทกั ษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตรแ ละทกั ษะแหงศตวรรษที่ 21 จากการทาํ กิจกรรมของนกั เรยี น การประเมินจากการทาํ กจิ กรรมที่ 1.2 จาํ แนกประเภทส่ิงตา ง ๆ ไดอยา งไร ระดับคะแนน 1 คะแนน หมายถงึ ควรปรับปรงุ 3 คะแนน หมายถงึ ดี 2 คะแนน หมายถึง พอใช รหสั สงิ่ ทปี่ ระเมนิ ระดับคะแนน ทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร S1 การสงั เกต S4 การจําแนกประเภท S8 การลงความเห็นจากขอมลู S13 การตีความหมายขอ มลู และลงขอ สรุป ทักษะแหงศตวรรษที่ 21 C4 การสื่อสาร C5 ความรวมมอื รวมคะแนน สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

43 คูม ือครรู ายวิชาพนื้ ฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยท่ี 1 การเรยี นรูสิ่งตาง ๆ รอบตัว ตาราง แสดงการวเิ คราะหท ักษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตรตามระดบั ความสามารถของนกั เรยี น โดยอาจใชเ กณฑการประเมนิ ดังน้ี ทักษะกระบวนการ รายการประเมนิ ดี (3) ระดับความสามารถ ควรปรบั ปรุง (1) ทางวิทยาศาสตร พอใช (2) S1 การสงั เกต ก า ร บ ร ร ย า ย ส า ม า ร ถ ใ ช ป ร ะ ส า ท สามารถใชประสาทสัมผัส สามารถใชประสาทสัมผัส ร า ย ล ะ เ อี ย ด ข อ ง สัมผัสเก็บรายละเอียด เก็บรายละเอียดของขอมูล เก็บรายละเอียดของขอมูล ขอมูลลักษณะของส่ิง ของขอมูลลักษณะของ ลักษณะของสิ่งตาง ๆ ใน ลักษณะของส่ิงตาง ๆ ใน ตา ง ๆ ในบตั รภาพ สิ่งตาง ๆ ในบัตรภาพได บัตรภาพได จากการชี้แนะ บั ต ร ภ า พ ไ ด เ พี ย ง บ า ง ดวยตนเอง โดยไมเพิ่ม ของครูหรือผูอื่น หรือมีการ ลักษณะ แมวาจะไดรับคํา ความคิดเห็น เพิม่ เตมิ ความคดิ เห็น ชแี้ นะจากครหู รอื ผอู ่ืน S4 การจาํ แนก การกําหนดเกณฑ สามารถกําหนดเกณฑ สามารถกําหนดเกณฑและ สามารถจําแนกประเภทสิ่ง ประเภท และจําแนกประเภท แล ะจําแน กประเภ ท จําแนกประเภทส่ิงตาง ๆ ต า ง ๆ ใ น บั ต ร ภ า พ สิง่ ตาง ๆ ในบตั รภาพ สิ่งตาง ๆ ในบัตรภาพ ในบัตรภาพออกเปนกลุมได ออกเปนกลุมได แตไม ออกเปนกลุมไดถูกตอง ถูกตองตามเกณฑท่ีกําหนด สามารถบอกเกณฑในการ อ อ ก เ ป น ก ลุ ม ต า ม ตามเกณฑท่ีกําหนด ได ได จากการชี้แนะของครู จําแนกไดแมวาจะไดรับคํา เกณฑท ี่กําหนด ดวยตนเอง หรอื ผูอนื่ ชีแ้ นะจากครูหรือผอู ืน่ S8 การลงความ การลงความเห็นจาก สามารถลงความเห็นจาก สามารถลงความเห็นจาก สามารถลงความเห็นจาก เห็นจากขอมูล ข อ มู ล ไ ด ว า ก า ร ขอมูลไดอยางถูกตอง ขอมูลไดอยางถูกตอง จาก ขอมูลไดวาการจําแนก จาํ แนกประเภทตองมี ดว ยตนเองวาการจําแนก การช้ีแนะของครูหรือผูอ่ืน ประเภทตองมีการกําหนด การกําหนดเกณฑ ป ร ะ เ ภ ท ต อ ง มี ก า ร วาการจําแนกประเภทตอง เกณฑ แตไมสามารถบอก แ ล ะ ถ า เ ก ณ ฑ กําหนดเกณฑและถา มีการกําหนดเกณฑและถา ไดวาถาเกณฑเปลี่ยนไปผล เ ป ล่ี ย น ไ ป ผ ล ก า ร เกณฑเปล่ียนไปผลการ เกณฑเปล่ียนไปผลการ การจําแนกประเภทก็จะ จําแนกประเภทก็จะ จําแนก ประเ ภ ทก็จ ะ จํ า แ น ก ป ร ะ เ ภ ท ก็ จ ะ เปล่ียนไปแมวาจะไดรับคํา เปล่ยี นไป เปล่ยี นไป เปลี่ยนไป ชแี้ นะจากครูหรอื ผูอืน่  สถาบันสง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู อื ครรู ายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยท่ี 1 การเรียนรสู ง่ิ ตา ง ๆ รอบตวั 44 ทักษะกระบวนการ รายการประเมิน ดี (3) ระดบั ความสามารถ ควรปรบั ปรุง (1) ทางวิทยาศาสตร พอใช (2) S13 การตีความ ก า ร ตี ค ว า ม ห ม า ย สามารถตีความหมาย สามารถตีความหมายขอมูล ส า ม า ร ถ ตี ค ว า ม ห ม า ย หมายขอ มูลและลง ขอมูลจากการสังเกต ขอมูลจากการสังเกต จากการสังเกต และนํา ขอมูลจากการสังเกต และ ขอ สรปุ และนําขอมูลท่ีไดมา แล ะนําขอมูล ที่ไดมา ขอมูลท่ีไดมากําหนดเกณฑ นําขอมูลที่ไดมากําหนด กําหนดเกณฑ และ กํ า ห น ด เ ก ณ ฑ แ ล ะ และจําแนกประเภทส่ิงตาง เ ก ณ ฑ แ ล ะ จํ า แ น ก จํ า แ น ก ป ร ะ เ ภ ท จาํ แนกประเภทส่ิงตาง ๆ ๆ ตามเกณฑที่กําหนดได ประเภทสิ่งตาง ๆ ตาม ส่ิงตาง ๆ ตามเกณฑ ตามเกณฑท่ีกําหนดได และลงขอสรุปไดถูกตอง เกณฑที่กําหนดไดบางสวน ท่ีกําหนดได และลง และลงขอสรุปไดถูกตอง จากการช้ีแนะของครูหรือ แ ล ะ ล ง ข อ ส รุ ป ไ ด ไ ม ข อ ส รุ ป ไ ด ว า ก า ร ดว ยตนเองวาการจําแนก ผูอ่ืนวาการจําแนกประเภท สมบูรณวาการจําแนก จําแนกประเภทตอง ประเภทตองพิจารณา ตองพิจารณาความเหมือน ประเ ภ ทต องพิจ ารณ า พิ จ า ร ณ า ค ว า ม ความเหมือนหรือความ หรือความแตกตางของสิ่ง ความเหมือนหรือความ เห มือ น หรื อ คว า ม แตกตางของส่ิงตาง ๆ ตาง ๆ เพื่อกําหนดเกณฑใน แตกตางของสิ่งตาง ๆ เพื่อ แตกตา งของสง่ิ ตาง ๆ เพ่ือกําหนดเกณฑในการ การจําแนกประเภท ซึ่งผล กํ า ห น ด เ ก ณ ฑ ใ น ก า ร เพ่ือกําหนดเกณฑใน จําแนกประเภท ซ่ึงผล จากการจําแนกประเภท จําแนกประเภท ซึ่งผลจาก การจําแนกประเภท จากการจําแนกประเภท ข้ึนอยกู ับเกณฑท ่กี าํ หนด การจําแนกประเภทข้ึนอยู ซ่ึงผลจากการจําแนก ข้ึนอยกู ับเกณฑที่กําหนด กับเกณฑที่กําหนดแมวา ป ร ะ เ ภ ท ข้ึ น อ ยู กั บ จะไดรับคําช้ีแนะจากครู เกณฑทก่ี ําหนด หรอื ผอู ื่น สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

45 คมู อื ครูรายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยที่ 1 การเรียนรสู ง่ิ ตาง ๆ รอบตัว ตาราง แสดงการวิเคราะหทักษะแหง ศตวรรษท่ี 21 ตามระดับความสามารถของนกั เรียน โดยอาจใชเกณฑการประเมนิ ดังนี้ ทักษะแหง รายการประเมนิ ดี (3) ระดบั ความสามารถ ควรปรับปรุง (1) ศตวรรษที่ 21 พอใช (2) C4 การสอื่ สาร การนาํ เสนอขอมลู สามารถนาํ เสนอขอ มลู สามารถนาํ เสนอขอ มลู จาก สามารถนําเสนอขอมูล C5 ความรว ม มือ จากการจาํ แนก จากการจาํ แนกประเภท การจาํ แนกประเภทใหผ ูอืน่ จากการจําแนกประเภท ประเภทใหผ ูอื่น ใหผูอ ื่นเขาใจไดอยา ง เขาใจไดอยางถูกตอง และ ใหผูอ่ืนเขาใจไดอยาง เขาใจ ถกู ตอง และรวดเรว็ ดว ย รวดเร็ว จากการช้แี นะของครู ถู ก ต อ ง แ ต ต อ ง ใ ช ตนเอง หรือผอู ื่น เวลานาน โดยตองอาศัย คําช้แี นะจากครูหรือผอู ่นื การทํางานรวมกับ สามารถทํางานรวมกับ สามารถทํางานรวมกับผูอื่นใน สามารถทํางานรวมกับ ผูอื่นในการสังเกต ผูอ่ืนในการสังเกต และ การสังเกต และการแสดง ผูอ่ืนในการสังเกต และ และการแสดงความ การแสดงความคิดเห็น คว ามคิดเห็นเพื่อกําหนด การแสดงความคิดเห็น คิดเห็นเพื่อกําหนด เพ่ือกําหนดเกณฑในการ เกณฑในการจําแนกประเภท เพ่ือกําหนดเกณฑในการ เกณฑในการจําแนก จําแนกประเภทสิ่งตาง ๆ ส่ิงตาง ๆ ในบตั รภาพออกเปน จําแนกประเภทสิ่งตาง ๆ ประเภทสิ่งตาง ๆ ในบัตรภาพออกเปนกลุม กลุม รวมท้ังยอมรับฟงความ ในบัตรภาพออกเปนกลุม ใ น บั ต ร ภ า พ รวมท้ังยอมรับฟงความ คิดเห็นของผูอ่ืนบางชวงเวลา ไดในบางชวงของการทํา อ อ ก เ ป น ก ลุ ม คิดเห็นของผูอ่ืนต้ังแต ทที่ าํ กจิ กรรม กิจกรรม แตไมคอยสนใจ รวมทั้งยอมรับฟง เรมิ่ ตน จนสําเรจ็ ความคิดเห็นของผอู ่ืน ค ว า ม คิ ด เ ห็ น ข อ ง ผอู ่นื  สถาบันสง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คูม อื ครูรายวิชาพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยท่ี 1 การเรียนรสู ง่ิ ตาง ๆ รอบตวั 46 เรอ่ื งท่ี 2 การสืบเสาะหาความรูทางวทิ ยาศาสตร ใ น เ รื่ อ ง นี้ นั ก เ รี ย น จ ะ ไ ด เ รี ย น รู เ ก่ี ย ว กั บ การรวบรวมขอมูล ซึ่งเปนสวนหนึ่งของการสืบเสาะหา ความรูทางวิทยาศาสตรเพื่อหาคําตอบที่สงสัย หรือ แกปญหาท่ีเกิดข้ึน โดยเราสามารถสืบคนและรวบรวม ขอ มลู ทเี่ ก่ยี วของดวยวธิ ีการตา ง ๆ จากแหลงขอมูลหลาย แหลงทีเ่ ชอ่ื ถอื ได จุดประสงคการเรียนรู สอ่ื การเรยี นรแู ละแหลง เรียนรู รวบรวมขอมูลจากแหลงตาง ๆ ในการตอบคําถามผาน 1. หนงั สือเรียน ป. 2 เลม 1 หนา 10-16 กระบวนการสืบเสาะหาความรทู างวิทยาศาสตร 2. แบบบันทกึ กจิ กรรม ป.2 เลม 1 หนา 16-23 เวลา 4 ชว่ั โมง วัสดุ อุปกรณส ําหรับทํากจิ กรรม กระดาษ แวน ขยาย ดินสอ สไี ม สถาบันสงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

47 คูมือครูรายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยที่ 1 การเรียนรสู ิ่งตาง ๆ รอบตัว แนวการจัดการเรียนรู (60 นาที) ขน้ั ตรวจสอบความรู (10 นาท)ี 1. ครูตรวจสอบความรูเดิมเกี่ยวกับกระบวนการแกปญหา และการหา ใ น ก า ร ต ร ว จ ส อ บ ค ว า ม รู คําตอบในส่งิ ทสี่ งสยั ดวยกระบวนการสืบเสาะความรูทางวิทยาศาสตรที่ ครูเพียงรับฟงเหตุผลของนักเรียน ไดเรียนรูมาแลวในชั้นประถมศึกษาปท่ี 1 โดยชักชวนนักเรียนพูดคุย และยังไมเฉลยคําตอบใด ๆ แต เกี่ยวกับปญหาตาง ๆ ที่เกิดขึ้นในชีวิตประจําวันและวิธีการแกปญหา ชักชวนใหนกั เรียนไปหาคําตอบดวย ตาง ๆ แบบงาย ๆ จากประสบการณท่ีนักเรียนไดพบโดยตรง เชน ตนเองจากการอา นเนอ้ื เรื่อง ดินสอหายไป เราจะมวี ิธกี ารสืบเสาะตามหาใหพ บไดอยางไร 2. ครูเช่ือมโยงความรูเดิมของนักเรียนสูการเรียนเรื่องการสืบเสาะหา ความรูทางวิทยาศาสตร โดยใชคําถามวา ถาเราตองการหาคําตอบใน เรือ่ งใดเรอ่ื งหนง่ึ เราควรมวี ธิ ีการ หรอื ตองทาํ อยางไรบาง ขัน้ ฝก ทกั ษะจากการอาน (40 นาที) 3. นักเรียนอาน ชื่อเรื่อง และคําถามใน คิดกอนอาน ในหนังสือเรียน ขอเสนอแนะเพม่ิ เติม หนา 10 แลวรว มกนั อภิปรายในกลมุ เพ่ือหาแนวคาํ ตอบตามความเขาใจ ของกลุม ครูบันทึกคําตอบของนักเรียนบนกระดานเพ่ือใชเปรียบเทียบ ค รู ส า ม า ร ถ ห า ผั ก ค ะ น า คาํ ตอบภายหลงั การอานเนือ้ เร่อื ง ห รื อ ผั ก ต า ม ท อ ง ถิ่ น เ ช น ผั ก ก า ด ข า ว ก ะ ห ลํ่ า ป ลี ที่ 4. นักเรียนอานคําสําคัญ ท้ังภาษาไทยและภาษาอังกฤษ (หากนักเรียน นักเรยี นรูจัก โดยอาจจะหาผักท่ี อานไมได ครูควรสอนอานใหถูกตอง) จากน้ันครูชักชวนใหนักเรียน มีห น อ น เ จ า ะ แ ล ว ช ว ย กั น อธบิ ายความหมายของคาํ สําคญั จากเนอื้ เรือ่ งทจ่ี ะอาน อ ภิ ป ร า ย กั บ เ ร า ส า ม า ร ถ ว า รับประทานผักเหลานี้ไดหรือไม 5. นักเรียนอานเนื้อเรื่องในหนังสือเรียนหนา 10-11 โดยครูฝกทักษะการ อยา งไร อานตามวิธีการอานที่เหมาะสมกับความสามารถของนักเรียน ครูใช คาํ ถามเพ่อื ตรวจสอบความเขา ใจในการอา น โดยใชคาํ ถามดังนี้ ยอหนา ท่ี 1 5.1 โดยทั่วไปแลว ใบคะนาที่นักเรียนเคยเห็นมีลักษณะอยางไร (นักเรียนตอบตามประสบการณเดมิ เชน มสี ีเขียว ใบมีขนาดใหญ) 5.2 จากภาพในหนังสือเรียนใบคะนามีลักษณะอยางไร (นักเรียนตอบ ตามลักษณะที่สังเกตได เชน คะนา มลี ําตน มีใบสเี ขียวและมรี ูทใี่ บ) 5.3 ขาวตูเลือกคะนา โดยใชขอมูลใดบางในการตัดสินใจ (สังเกตดวย ตนเอง สอบถามคนขาย สอบถามแม)  สถาบนั สงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู ือครรู ายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยท่ี 1 การเรียนรสู ง่ิ ตา ง ๆ รอบตวั 48 ยอหนาที่ 2 นักเรียนอาจไมสามารถตอบ 5.4 ในเรื่องนี้ มีการรวบรวมขอมูลเพ่ือใชในการตอบคําถาม คําถามหรืออภิปรายไดตามแนว คําตอบ ครูควรใหเวลานักเรียนคิด ที่อยากรู อยางไรบาง (มีการรวบรวมขอมูลจากหลายแหลง เชน อยางเหมาะสม รอคอยอยางอดทน สังเกตดวยตนเอง สอบถามจากผูรู เปรียบเทียบกับความรูเดิมของ แ ล ะ รั บ ฟ ง แ น ว ค ว า ม คิ ด ข อ ง ตนเอง) นักเรยี น 5.5 คําตอบที่ไดจากการหาขอมูลในเร่ืองนี้คืออะไร และสําคัญอยางไร (ใบคะนามีรูเพราะหนอนเจาะกิน แตเราสามารถนําไปประกอบ อาหารได หากลางใหสะอาด เพราะปลอดจากสารกําจดั ศัตรูพชื ) ข้ันสรปุ จากการอาน (10 นาที) 6. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายเพ่ือใหไดขอสรุปวา การหาขอมูลและ การรวบรวมขอมูลเปนสวนหน่ึงของการสืบเสาะหาความรูทาง วิทยาศาสตรเพื่อหาคําตอบของสิ่งที่สงสัย หรือแกปญหาท่ีเกิดขึ้น โดย เราสามารถสืบคนและรวบรวมขอมูลท่ีเกี่ยวของโดยใชหลายวิธีจาก แหลง ขอมลู หลาย ๆ แหลง เชน การสงั เกต การสอบถาม 7. นักเรียนตอบคําถามจากเร่ืองที่อานใน รูหรือยัง ในแบบบันทึกกิจกรรม หนา 16 8. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายเพ่ือเปรียบเทียบคําตอบของนักเรียนในรู หรือยัง กับคําตอบท่ีเคยตอบใน คิดกอนอาน ซึ่งครูบันทึกไวบนกระดาน จากน้ันใหนักเรียนฝกเขียนคําวา การรวบรวมขอมูล ในเขียนเปนใน แบบบันทกึ กจิ กรรมหนา 16 9. ครูชักชวนนักเรียนลองตอบคําถามทายเร่ืองท่ีอานวานอกจากการ สังเกตและสอบถามจากผูรูแลว เราสามารถรวบรวมขอมูลไดดวยวิธีใด อกี บาง ครูบันทกึ คาํ ตอบของนักเรียนบนกระดานโดยยังไมเฉลยคําตอบ แตชกั ชวนใหน กั เรียนหาคําตอบจากการทํากิจกรรม สถาบนั สง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

49 คมู ือครรู ายวิชาพน้ื ฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยท่ี 1 การเรยี นรสู ่งิ ตา ง ๆ รอบตวั แนวคาํ ตอบในแบบบนั ทึกกิจกรรม สังเกตดวยตนเอง สอบถามผูรู แลวรวบรวมขอมูลเพื่อวิเคราะหหา คาํ ตอบ ซึง่ เปนสว นหนึง่ ของการสืบเสาะหาความรูทางวิทยาศาสตร การรวบรวมขอ มูล การรวบรวมขอ มูล  สถาบนั สงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู อื ครรู ายวชิ าพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยที่ 1 การเรียนรสู ่งิ ตาง ๆ รอบตัว 50 กิจกรรมที่ 2 รวมรวมขอ มูลเพ่ือหาคําตอบไดอ ยา งไร กิจกรรมน้ีนักเรียนจะไดรวบรวมขอมูล เพ่ือหา คาํ ตอบของสิง่ ท่สี งสัย หรือแกปญหาท่ีเกิดข้ึน โดยระบุและ ใชว ธิ กี ารรวบรวมขอมลู ท่ีเกยี่ วของซง่ึ ใชวธิ ีการหลายวิธีจาก แหลงขอมูลตาง ๆ เชน การสังเกต การสอบถาม การ สบื คนขอมลู เวลา 3 ชัว่ โมง จดุ ประสงคก ารเรยี นรู รวบรวมขอมลู จากแหลงตาง ๆ ในการตอบคําถามผาน กระบวนการสืบเสาะหาความรทู างวิทยาศาสตร วสั ดุ อปุ กรณส าํ หรับทาํ กจิ กรรม สิ่งที่ครูตอ งเตรียม/กลุม แวน ขยาย 1 อัน สงิ่ ท่คี รตู องเตรยี ม/คน ทักษะแหงศตวรรษที่ 21 กระดาษ A4 1 แผน C2 การคิดอยางมีวิจารณญาณ C3 การแกป ญ หา ส่งิ ที่นกั เรียนตอ งเตรียม/กลมุ C4 การสอื่ สาร C5 ความรว มมอื สไี ม 1 ชดุ C6 การใชเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสือ่ สาร ทกั ษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร ส่อื การเรยี นรแู ละแหลง เรยี นรู S1 การสังเกต 1. หนังสือเรียน ป.2 เลม 1 หนา 12-15 S8 การลงความเห็นจากขอ มลู 2. แบบบันทกึ กิจกรรม ป.2 เลม 1 หนา 17-22 S13 การตีความหมายขอมลู และลงขอสรปุ สถาบันสงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

51 คูมือครรู ายวิชาพนื้ ฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยท่ี 1 การเรยี นรสู ง่ิ ตา ง ๆ รอบตัว แนวการจัดการเรยี นรู ในการตรวจสอบความรู ครูเพียง รับฟงเหตุผลของนักเรียนและยังไม 1. ครูตรวจสอบความรูเดิมเก่ียวกับกระบวนการสืบเสาะหาความรูทาง เฉลยคําตอบใด ๆ แตชักชวนให วิทยาศาสตร โดยครูและนักเรียนรวมสนทนาเกี่ยวกับการหาคําตอบในสิ่งที่ นักเรียน ไปหาคําตอบที่ถูกตองจาก สงสยั ที่นกั เรียนเคยพบในชีวิตประจําวัน เชน สงสัยวาดอกบัวบานไดเพราะ กจิ กรรมตาง ๆ ในบทเรยี นนี้ เหตุใด และเราจะหาคําตอบไดอยางไร (นักเรียนสังเกตดอกบัวทุกวัน แลว จดบันทึก สอบถามผูรู คนควาจากอินเทอรเน็ต และอื่น ๆ ตาม ทน่ี ักเรยี นสามารถทาํ ได) 2. ครูเชอ่ื มโยงความรูเดิมของนักเรียนไปสกู ารทาํ กิจกรรมที่ 2 โดยใชคําถามวา ถามีสถานการณอื่น ๆ เชน ถามีของหายแลวอยากรูวาใครเปนคนหยิบไป นักเรียนจะมีวิธีการหาคําตอบในสิ่งที่สงสัยไดอยางไร (นักเรียนตอบตาม ความเขาใจ ครูบันทึกคําตอบของนักเรียนบนกระดาน แลวชักชวนใหไปหา คาํ ตอบจากการทาํ กิจกรรมที่ 2) 3. นักเรียนอาน ชื่อกิจกรรม และ ทําเปนคิดเปน รวมกันอภิปรายเพ่ือ ตรวจสอบความเขาใจจุดประสงคใ นการทาํ กิจกรรม โดยใชคาํ ถามดังนี้ 3.1 กิจกรรมนี้นักเรียนจะไดเรียนเร่ืองอะไร (การรวบรวมขอมูลเพ่ือหา คาํ ตอบ ดวยกระบวนการสืบเสาะหาความรทู างวิทยาศาสตร) 3.2 นกั เรยี นจะไดเรียนรูเร่ืองนดี้ วยวธิ ใี ด (การสังเกต รวบรวมขอมูลเพ่ือหา คําตอบ) 3.3 เมื่อเรียนแลวนักเรียนจะทําอะไรได (สามารถหาขอมูลและรวบรวม ขอมูลในแบบตางๆ เพ่ือตอบคําถามท่ีสงสัยผานกระบวนการ สืบเสาะหาความรทู างวทิ ยาศาสตร) 4. นักเรียนบันทึกจุดประสงคลงในแบบบันทึกกิจกรรม หนา 17 และ อาน ส่ิงท่ีตองใช ในการทํากิจกรรม จากนั้นครูนําวัสดุอุปกรณมาแสดงให นกั เรยี นดทู ีละอยา ง 5. นักเรยี นอาน ทําอยางไร ขอ 1-2 โดยครูใชวิธีฝกทักษะการอานที่เหมาะสม กับความสามารถของนักเรียน จากน้ันครูตรวจสอบความเขาใจเกี่ยวกับ ลาํ ดับข้นั ตอนการทํากจิ กรรม โดยใชคําถามดงั น้ี 5.1 นักเรียนตองทําสิ่งใดเปนลําดบั แรก (อานเรอื่ งปลายา งหายไปไหน) 5.2 นักเรียนอานเร่ืองแลวตองทําอะไร (ระบุปญหาจากเร่ืองท่ีอานและ บันทึกผล) 6. เม่อื นกั เรยี นเขา ใจวธิ กี ารทาํ กิจกรรมในทาํ อยา งไร ขอ 1-2 แลว ครใู ห นักเรยี นเริม่ ปฏิบตั ติ ามขน้ั ตอน  สถาบันสง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู อื ครรู ายวิชาพนื้ ฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยท่ี 1 การเรียนรูส่งิ ตา ง ๆ รอบตวั 52 7. หลังจากอานเนื้อเรื่องปลายางหายไปไหนแลว ครูนําอภิปรายโดยใชคําถาม ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรและ ดังน้ี ทักษะแหงศตวรรษท่ี 21 ท่นี กั เรียนจะได 7.1 เร่ืองนี้เกดิ ขึ้นทีไ่ หน (ตลาด) 7.2 เกดิ เหตกุ ารณอ ะไรขึ้นในตลาด (ปลายางของแมคา หายไป) ฝกจากการทํากิจกรรม 7.3 แมคา รูห รือไมวา ใครขโมยปลายา งไป (แมค า ไมรู) 7.4 แมค าใหขอมูลอะไรบา ง (แมค าเหน็ บางอยา งมหี าง และกระโดดได) S1 สงั เกตลกั ษณะรอยตนี สัตว และ 7.5 นอกจากขอมูลที่แมคาบอก ขาวตูเห็นอะไรเพ่ิมเติมอีก (เห็นรองรอย รวบรวมขอมูลรอยตนี สตั วจากแหลง บางอยา งบนพื้น) ตาง ๆ 7.6 จากเรือ่ งทอ่ี า น ปญ หาคืออะไร (ใครเปนคนเอาปลายา งของแมค า ไป) S8 ระบุปญหา การลงความเห็นวาใคร 8. นักเรียนอาน ทําอยางไร ตอใน ขอ 3-7 จากน้ันครูตรวจสอบความเขาใจ เปนผูขโมย เกี่ยวกบั ลําดับข้ันตอนการทํากิจกรรม โดยใชคําถามดงั นี้ 8.1 นกั เรียนตอ งทําสิ่งใดบา ง (รวบรวมขอมูล และสืบคนขอ มลู เพม่ิ เติม) C2 วิเคราะหหาผูขโมย เปรียบเทียบและ 8.2 นักเรียนรวบรวมขอมูลเกี่ยวกับเร่ืองอะไร (สัตวที่มีหาง สัตวท่ีกระโดด แลกเปล่ียนคําตอบอยางมเี หตผุ ล ได สตั วท ่ีกนิ ปลาเปนอาหาร และรองรอยของสตั วท ี่ปรากฏในรปู ) 8.3 นักเรียนมีวิธีการรวบรวมขอมูลอยางไร (คําตอบอาจหลากหลายตาม C3 แกปญหาจากปญ หาท่รี ะบุ สถานการณในหองเรียน เชน นําสัตวมาปมรอยตีน เดินตามรอยเทา C4 อภปิ รายเปรยี บเทียบคาํ ตอบ สัตว ซงึ่ ครูอาจแนะนาํ วามีวิธีการที่งายและสะดวกกวา เชน การหารูป C5 รวมกันอภิปราย รอยตีนสัตวจากอินเทอรเน็ตมาเปรียบเทียบกับรองรอยท่ีปรากฏบน C6 ใชเ ทคโนโลยีสืบคน ขอมลู พนื้ และตองระบุขอมูลและแหลง ที่มาของขอมลู ) 8.4 เม่ือรวบรวมขอมูลแลวนักเรียนตองทําอะไร (อภิปรายเพื่อหาคําตอบ ขอ เสนอแนะเพิม่ เติม พรอมระบุเหตผุ ล และบนั ทึกผล) 8.5 เม่ือไดคําตอบแลวนักเรียนตองทําอะไร (นําเสนอคําตอบ เพ่ือ 1. ครูสามารถหาขอมูลตาง ๆ ที่ เปรียบเทียบ และลงความเห็นจากคําตอบของเพ่ือนในแตละกลุมวา เ กี่ ย ว ข อ ง เ พ่ิ ม เ ติ ม ไ ด เ ช น คําตอบของกลุมใดนาจะถูกตองท่สี ุด พรอมระบุหลักฐาน) รอยตีนสัตวแบบตาง ๆ ลักษณะ ที่อยูอาศัย อาหารท่ีสัตวแตละ 9. เมอ่ื นกั เรยี นเขา ใจวิธีการทํากิจกรรมในทําอยางไร ขอ 3-7 แลว ครใู ห ชนดิ กนิ ภาพสัตวแบบตา ง ๆ นักเรยี นลงมอื ปฏบิ ตั ิตามขั้นตอน 2. ค รู ค ว ร ชั ก ช ว น นั ก เ รี ย น ใ ห 10. หลังจากทํากิจกรรมแลว ครูนําอภิปรายผลการทํากิจกรรม โดยใชคําถาม อภิปรายเก่ียวกับหลักฐานหรือ ดงั น้ี ขอมูลหลาย ๆ แบบ 10.1นักเรียนรวบรวมขอมูลอะไรไดบาง (นักเรียนตอบตามขอมูลจริง เชน ขอมูลของสัตวท่ีมีหาง กระโดดได กินปลาเปนอาหาร และ รองรอยของสัตวท่ีปรากฏในรปู ) 10.2 นักเรียนใชวิธีการใดบางเพ่ือใหไดขอมูลเหลาน้ันมา (สังเกต สอบถาม สบื คน ขอ มลู จากแหลง ตาง ๆ) สถาบันสงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

53 คูมอื ครรู ายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยท่ี 1 การเรยี นรสู ิ่งตาง ๆ รอบตวั 10.3 ขอมูลท่ีรวบรวมไดเพียงพอหรือไมท่ีจะนํามาลงความเห็นวาใครขโมย ขอเสนอแนะเพ่มิ เติม ปลายา ง (นกั เรยี นตอบตามขอมลู จรงิ ) นกั เรียนสามารถสรปุ คําตอบ 10.4 คําตอบจากการลงความเห็นของสมาชิกในกลุมเหมือนหรือแตกตาง ไดหลากหลายไมจําเปนตอง จากกลมุ อ่ืน ๆ หรอื ไม อยา งไร (นกั เรียนตอบตามขอ มลู จริง) เหมือนกัน โดยครอู าจนําสรุปให นกั เรยี นวา แมวาเราจะไดขอมูล 10.5 ถาตองตอบคําถามใหถูกตองชัดเจนวาใครขโมยปลายาง ตองมีขอมูล ชุดเดียวกัน หรือเหมือนกัน แต เพิ่มเติมอะไรอีกหรือไม และจะรวบรวมขอมูลเหลานั้นไดอยางไร คําตอบท่ีไดอาจจะไมเหมือนกัน (นักเรียนตอบตามขอมูลจริง เชน สอบถามขอมูลเรื่องเสียง รูปราง ซ่ึงเปนเรื่องปกติที่เราพบเห็นได เพม่ิ เติมจากคนท่ีอยใู นเหตุการณ ดูภาพจากกลองวงจรปด) ในชวี ติ ประจําวัน 11. ครูเปดโอกาสใหนักเรียนซักถามในส่ิงท่ีอยากรูเพ่ิมเติมเก่ียวกับการ รวบรวมขอมูลในรูปแบบตาง ๆ เพ่ือนําไปสูคําตอบที่ตองการ จากน้ัน รวมกันอภิปรายและลงขอสรปุ วา การรวบรวมขอมูลเปนสวนหนึ่งของการ สืบเสาะหาความรูทางวิทยาศาสตรเพื่อหาคําตอบของสิ่งท่ีสงสัย หรือ แกปญหาท่ีเกิดข้ึน โดยเราสามารถสืบคนและรวบรวมขอมูลท่ีเก่ียวของ โดยใชห ลายวธิ จี ากแหลง ขอ มูลหลาย ๆ แหลงทีเ่ ชื่อถอื ได (S13) 12. นักเรียนรวมกันอภิปรายเพ่ือตอบคําถามใน ฉันรูอะไร โดยครูอาจใช คําถามเพ่ิมเติมเพ่ือใหไดแ นวคําตอบท่ีถูกตอ ง 13. นักเรียนรวมกันสรุปส่ิงที่ไดเรียนรูในกิจกรรมนี้ จากนั้นนักเรียนอาน ส่ิงท่ีไดเรียนรูเกี่ยวกับการรวบรวมขอมูลเพื่อหาคําตอบ และ เปรยี บเทยี บกบั ขอ สรุปของตนเอง 14. ครูกระตนุ ใหนกั เรียนฝก ตั้งคําถามเกี่ยวกบั เรื่องท่ีสงสัยหรืออยากรูเพ่ิมเติม ใน อยากรูอีกวา ครูอาจสุมนักเรียน 2-3 คน นําเสนอคําถามของตนเอง หนาชนั้ เรียน จากน้ันรวมกันอภิปรายเกย่ี วกบั คําถามทีเ่ พ่ือนนาํ เสนอ 15. ครูนําอภิปรายเพื่อใหนักเรียนทบทวนวาไดฝกทักษะกระบวนการทาง วิทยาศาสตรแ ละทักษะแหงศตวรรษที่ 21 อะไรบางและในขั้นตอนใดบาง แลวบันทกึ ลงในหนังสือเรียน หนา 15 16. นักเรียนรวมทํากิจกรรม ชวนคิด ในหนังสือเรียน หนา 15 และอภิปราย รวมกันเก่ียวกับการนําความรูในการสืบเสาะหาความรูทางวิทยาศาสตร โดยเฉพาะการเก็บรวบรวมขอมูล ประยุกตใชในสถานการณตาง ๆ เชน การหาบุคคลทตี่ อ งการหรือที่เรยี กวา พสิ จู นอ ัตลกั ษณบ ุคคล 17. นักเรียนรวมกันอานรูอะไรในเรื่องนี้ ในหนังสือเรียน หนา 16 ครูนํา อภิปรายเพื่อนําไปสูขอสรุปเก่ียวกับส่ิงท่ีไดเรียนรูในเรื่องนี้ จากน้ันครู กระตุนใหนักเรียนตอบคําถามในชวงทายของเน้ือเร่ือง ซึ่งเปนคําถามเพ่ือ เช่ือมโยงไปสูการเรียนเนื้อหาในบทถัดไป ดังนี้ “ถาเราสงสัยและอยากรู  สถาบันสงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู ือครรู ายวิชาพืน้ ฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยที่ 1 การเรยี นรสู ่งิ ตา ง ๆ รอบตวั 54 คําตอบวาวสั ดรุ อบตัวเรามีสมบตั ิอะไรและมปี ระโยชนอยา งไรบาง เราจะมี การเตรียมตวั ลวงหนา สาํ หรบั ครู วิธีในการรวบรวมขอ มูลเพ่ือหาคาํ ตอบนีไ้ ดอ ยา งไรบาง” นักเรียนสามารถ เพ่ือจดั การเรียนรใู นครง้ั ถัดไป ตอบตามความเขาใจของตนเอง โดยจะหาคําตอบไดจากการเรียนในเรื่อง ตอไป ในคร้ังถัดไป นักเรียนจะไดเรียน หนวยท่ี 2 บทท่ี 1 สมบัติการดูดซับน้ํา ของวัสดุและการใชประโยชนจากวัสดุ โดยครูเตรียมตัวอยางวัตถุตาง ๆ เชน ตุกตาผา ชอนพลาสติก แกวนํ้า หนังสือ ลูกบอลยาง สําหรับใชในการทบทวน ความรพู ้นื ฐานเกีย่ วกับวัสดุและวัตถุ สถาบนั สง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

55 คูม อื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยที่ 1 การเรียนรูส ง่ิ ตาง ๆ รอบตัว แนวคาํ ตอบในแบบบนั ทึกกจิ กรรม ตอบคาํ ถาม รวบรวมขอ มูล สืบเสาะ ใครขโมยปลายาง รอยตนี สัตว เพราะรอยตนี ของสัตวแตละชนิดจะมีลักษณะเฉพาะทําให เราสามารถนํามาใชระบุชนิดของสิ่งมีชีวิตที่อยูในบริเวณที่ปลายาง ประเภทของอาหารท่ีกิน เพราะจากขอมูลสัตวท่ีเอาปลายางไปนาจะ เปนสตั วท่กี นิ เนอื้ เพราะปลายางเปน เน้อื ปลา ลักษณะตา ง ๆ ของรางกาย เชน แมคาเห็นวามีหางยาว นอกจากนี้ยัง มีขอสังเกตเก่ียวกับลักษณะการเคลื่อนที่ของสิ่งมีชีวิตนั้นดวย เชน กระโดดสูง  สถาบันสง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู อื ครรู ายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยที่ 1 การเรยี นรสู งิ่ ตา ง ๆ รอบตวั 56 ส่ิงท่ีนักเรียนสืบคนไดจริง เชน รอย อางอิงจากประสบการณเดิม ตีนสัตว มีลักษณะคลายกับส่ิงมีชีวิต ของนักเรียน หลายชนิด รอยตีนสตั วในภาพ เชน นก แมว การสบื คนจากหนังสอื สุนขั สัตวท ่กี ินเน้ือเปนอาหาร สอบถามจากเพอ่ื น ตอบตามขอสรปุ ของกลุม ตนเอง เชน สนุ ขั นก หรือ แมว ตอบตามขอสรุปของตนเอง เชน สนุ ขั เพราะกนิ เน้อื กระโดดได และมีหางยาว สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

57 คูมอื ครูรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยที่ 1 การเรียนรสู ิ่งตาง ๆ รอบตวั ตอบตามผลจากการทํากจิ กรรม อาจจะเหมือนหรือแตกตางกันก็ได แตควร ใหเหตผุ ล เชน กลุมตนเองตอบแมว โดยใหเหตุผลวา แมวชอบกินปลายาง สว นกลมุ เพอ่ื นตอบสนุ ขั โดยใหเ หตผุ ลวา สุนัขกระโดดไดส ูงและหางยาว ตอบตามผลจากการทํากิจกรรม อาจจะเหมือนหรือแตกตางกันก็ได แตควร ใหเหตผุ ล เชน กลุมตนเองตอบแมว โดยใหเหตุผลวา แมวชอบกินปลายาง สวนกลุมเพ่อื นตอบสนุ ัข โดยใหเหตผุ ลวา สุนัขกระโดดไดสงู และหางยาว คําตอบอาจแตกตางกัน ข้ึนอยูกับหลักฐานที่นํามา สนบั สนนุ ซง่ึ นกั เรียนคดิ วา นา จะถกู ตอ งทีส่ ุด  สถาบนั สง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู อื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยที่ 1 การเรยี นรูสงิ่ ตาง ๆ รอบตวั 58 ขอ มูล   ตอบตามความคดิ ของนกั เรียน เหมือน/แตกตา ง ขอมูล เหมือน/แตกตาง เหมือน/แตกตา ง ขอ มูล สถาบันสงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

59 คูม อื ครรู ายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยท่ี 1 การเรียนรสู ง่ิ ตา ง ๆ รอบตัว     การสังเกตภาพในหนังสือเรียน การสืบคนขอมูลเพ่ิมเติม การสอบถามครแู ละผูรู รวมท้ังการพูดคยุ กับเพอื่ นเพอื่ ลงขอ สรุป หาคําตอบ สืบเสาะหาความรู  สถาบนั สง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู อื ครูรายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยท่ี 1 การเรยี นรสู งิ่ ตาง ๆ รอบตัว 60 คําตอบ ขอ มลู แหลงขอ มลู ส่อื สาร คาํ ถามของนกั เรยี นทีต่ ั้งตามความอยากรขู องตนเอง สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

61 คมู ือครรู ายวิชาพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนวยท่ี 1 การเรยี นรสู ง่ิ ตาง ๆ รอบตวั นักเรียนตอบตามความคิดของตนเอง ครูควรเนนใหเห็นวาบุคคลแตละคนมี ความแตกตาง มีลักษณะท่ีจําเพาะ ท่ีเราสามารถสังเกตไดหลายจุด เชน ใบหนา ดวงตา หรือแมก ระทั่งน้วิ มอื มนุษยมีลายน้ิวมือท่ีเปนเอกลักษณของ แตละบุคคล ดังนั้นเราจงึ นํามาจําแนกความแตกตา งของแตละบคุ คลได  สถาบนั สง เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู อื ครรู ายวิชาพนื้ ฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยท่ี 1 การเรียนรสู ง่ิ ตาง ๆ รอบตัว 62 แนวการประเมินการเรียนรู การประเมินการเรียนรขู องนกั เรยี นทําได ดงั นี้ 1. ประเมนิ ความรเู ดิมจากการอภิปรายในชั้นเรียน 2. ประเมนิ การเรยี นรจู ากคําตอบของนักเรยี นระหวา งการจัดการเรยี นรูแ ละจากแบบบนั ทึกกิจกรรม 3. ประเมินทักษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตรและทักษะแหงศตวรรษที่ 21 จากการทํากิจกรรมของนักเรียน การประเมินจากการทาํ กจิ กรรมที่ 2 รวบรวมขอ มลู เพื่อหาคําตอบไดอ ยางไร ระดับคะแนน 1 คะแนน หมายถึง ควรปรับปรุง 3 คะแนน หมายถงึ ดี 2 คะแนน หมายถงึ พอใช รหสั สงิ่ ท่ปี ระเมนิ ระดับคะแนน ทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร S1 การสงั เกต S8 การลงความเห็นจากขอ มลู S13 การตคี วามหมายขอ มูลและลงขอ สรปุ ทกั ษะแหง ศตวรรษที่ 21 C2 การคิดอยางมีวิจารณญาณ C3 การแกป ญหา C4 การสอ่ื สาร C5 ความรวมมอื C6 การใชเ ทคโนโลยีสารสนเทศและการส่อื สาร รวมคะแนน สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

63 คมู อื ครรู ายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.2 เลม 1 | หนว ยท่ี 1 การเรียนรูส่งิ ตาง ๆ รอบตัว ตาราง แสดงการวเิ คราะหท ักษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตรต ามระดับความสามารถของนักเรียน โดยอาจใชเ กณฑการประเมิน ดังนี้ ทักษะกระบวนการ รายการประเมิน ระดับความสามารถ ทางวิทยาศาสตร ดี (3) พอใช (2) ควรปรบั ปรงุ (1) S1 การสงั เกต ก า ร บ ร ร ย า ย สามารถใชประสาทสัมผัส สามารถใชประสาทสัมผัส สามารถใชประสาท ร า ย ล ะ เ อี ย ด ข อ ง เก็บรายละเอียดของขอมูลที่ เก็บรายละเอียดของขอมูล สัมผสั เก็บรายละเอียด ขอมูลท่ีรวบรวมไดใน ใชในการหาคําตอบของ ท่ีใชในการหาคําตอบของ ของขอมูลท่ีใชในการ กิจกรรม ป ญ ห า ใ น กิ จ ก ร ร ม ไ ด ป ญ ห า ใ น กิ จ ก ร ร ม ไ ด หาคําตอบของปญหา หลากหลายวิธีดวยตนเอง หลากหลายวิธี จากการ ในกิจกรรมเพียงวิธี โดยไมเพ่มิ ความคดิ เห็น ช้ีแนะของครูหรือผอู ื่น หรือ เ ดี ย ว แ ม ว า จ ะ ไ ด มีการเพม่ิ เติมความคิดเห็น รับคําช้ีแนะจากครู หรือผอู น่ื S8 การลงความ การลงความเห็นจาก สามารถลงความเห็นจาก สามารถลงความเห็นจาก สามารถลงความเห็น เห็นจากขอมูล ขอมูลวาส่ิงมีชีวิตที่ ขอมลู ไดว า สงิ่ มีชีวิตที่นําปลา ขอมูลไดวาสิ่งมีชีวิตท่ีนํา จ า ก ข อ มู ล ไ ด ว า นํ า ป ล า ย า ง ไ ป คื อ ยางไปคืออะไร โดยใชขอมูล ปลายางไปคืออะไร โดย สิ่งมีชีวิตท่ีนําปลายาง อะไร โดยใชเหตุผล ที่ไดจากการรวบรวมโดย ใชขอมูล ท่ีไดจากการ ไปคืออะไร แตไมไดใช และขอมูลท่ีไดจาก วิธีการตาง ๆ และบอกเหตุ รวบรวมโดยวิธีการตาง ๆ ขอมูลและไมสามารถ การรวบรวม ผลไดด วยตนเอง และบอกเหตุผลได จาก บอกเหตุผลไดแมวา การช้ีแนะของครูหรอื ผอู ่นื จะไดรับคําชี้แนะจาก ครูหรอื ผูอ ืน่ S13 การตคี วาม ก า ร ตี ค ว า ม ห ม า ย สามารถตีความหมายขอมูล สามารถตีความหมาย สามารถตีความหมาย หมายขอมลู และลง ขอมูลท่ีไดจากการ ที่ไดจากการรวบรวมโดยวิธี ข อ มู ล ที่ ไ ด จ า ก ก า ร ขอมูลที่ไดจากการ ขอสรุป รวบรวมโดยวิธีตาง ๆ ต า ง ๆ แ ล ะ อ ภิ ป ร า ย รวบรวมโดยวิธีตาง ๆ รวบรวมโดยวิธีตาง ๆ แ ล ะ อ ภิ ป ร า ย เปรียบเทียบกับผูอื่น และ และอภิปรายเปรียบเทียบ และนํามาลงขอสรุป เปรียบเทียบกับผูอ่ืน นาํ มาลงขอ สรุปและบอกเหตุ กับผูอ่ืน และนํามาลง ผลไดวาส่ิงมีชีวิตที่นํา และนํามาลงขอสรุป ผลไดวาส่ิงมีชีวิตท่ีนําปลา ขอสรปุ และบอกเหตุผลได ปลายางไปคืออะไร และบอกเหตุผลไดวา ยางไปคืออะไรไดดว ยตนเอง วาส่ิงมีชีวิตท่ีนําปลายาง แ ต ไ ม มี ก า ร สง่ิ มชี วี ิตที่นําปลายาง ไปคืออะไรจากการช้ีแนะ เปรียบเทียบกับกลุม ไปคืออะไร ของครูหรือผอู ื่น อ่ืน ๆ และไมสามารถ บอกเหตุผลได แมวา จะไดรับคําชี้แนะจาก ครูหรือผูอ ่ืน  สถาบันสงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี