2.Mucocutaneous leishmaniasis (Espundia / American leishmaniasis) -Leishmania braziliensis -เกิดแผล เช่น ปากแหวง่ จมูกโบ๋ หูวน่ิ -การวินิจฉยั การรักษา และการป้ องกนั และควบคุม เหมือนกบั Cutaneous leishmaniasis
3. Visceral leishmaniasis < Kalar agar > -Leishmania donovani -บุกรุกอวยั วะภายใน โดยเฉพาะระบบ reticulo-endothelial system ทาใหอ้ วยั วะภายในโตใหญ่ เช่น ตบั มา้ ม -หากไม่ไดร้ ับการรักษา ระยะเฉียบพลนั จะตายไม่ก่ีสปั ดาห์ ระยะ เร้ือรังตายใน 2-3 ปี
การวินิจฉัย 1. ประวตั ิ และอาการ 2. Biopsy ตบั , มา้ ม, BM Amastigote form 3. Anticoagulant blood Buffy coat Amastigote ใน macrophage 4. Culture Promastigote การรักษา ใหย้ า ตดั มา้ ม การป้ องกนั และควบคุม -ควบคุมแมลงริ้นฝอยทราย และทาลายแหล่งเพาะพนั ธุ์ -กาจดั สุนขั ท่ีป็นโรค -ไม่ใหแ้ มลงริ้นฝอยทรายกดั
Trypanosoma sleeping sickness Trypanosoma brucei gambiense Trypanosoma brucei rhodesiense Trypanosoma cruzi chagas desease 1. T. brucei gambiense, T. brucei rhodesiense ถิน่ ทพ่ี บ แถบทวปี แอฟริกา ทอ่ี ยู่อาศัย lympnode, blood, CSF, intercellular space of brain
รูปร่างลกั ษณะ มี 2 ระยะ typomastigote (Trypanosomal form) ในคน epimastigote(Crithidial form)ในแมลง Typomastigote form
44 วงจรชีวติ African trypanosomiasis or Sleeping sickness
ระบาดวิทยา -พาหะแมลงวนั tsetse -แมลงกดั คนเป็นโรค เช้ือติดที่ proboscis แลว้ ไปกดั คนอ่ืนทนั ที พยาธิสภาพ และอาการของโรค -nodule, chancre Ф3-4 cm. หาย 1-2 w. - blood ไม่มีอาการหลายเดือน / ไม่มีอาการ หากร่างกาย ต่อตา้ นเช้ือได้ หรือไม่มีการรุกรานต่อมน้าเหลือง - lympnode ไขเ้ ป็นพกั ๆ ปวดศรีษะ เหง่ือออกตอนกลางคืน ต่อมน้าเหลืองโต เช้ือเขา้ ระบบประสาทส่วนกลาง โรคเหงาหลบั (sleeping sickness)
การวินิจฉยั - อาการไขเ้ ป็นพกั ๆ ต่อมน้าเหลืองโต รับรู้ความเจบ็ ปวดชา้ ลง มี ผน่ื ที่ผิวหนงั -Lab หา typomastigote จาก blood, lymnode, CSF - WBC , ESR , Igm ในเลือดตลอดเวลา การป้ องกนั 1. ควบคุมแมลง 2. หาผมู้ ีเช้ือแต่ไม่มีอาการมารักษา 3. ระวงั ไม่ใหแ้ มลงกดั
Trypanosoma cruzi ถนิ่ ทีพ่ บ แถบทวีปอเมริกา ทอี่ ยู่อาศัย typomastigote -blood คน ,สตั วเ์ ล้ียง amastigote -RES, tissue ลูกดว้ ยนม epimastigote, metacyclic typomastigote - ลาไส้แมลง รูปร่างลกั ษณะ มี 4 form
ระบาดวทิ ยา -โรค Chagas <American trypanosomiasis> -แมลงไม่ถ่ายอุจจาระขณะดูดเลือดคน ไม่มีการติดเช้ือ -การใหเ้ ลือด, แม่สู่ลูกทางรก -บา้ นท่ีมุงดว้ ยจากฟาง > หิน ปูน พยาธิสภาพ และอาการของโรค -chagoma มีตุ่มอยู่ 2-3 เดือน -acute phase w.ท่ี 2-3 ไขส้ ูง ตบั มา้ มโต กลา้ มเน้ือหวั ใจ อกั เสบ บวมใบหนา้ ขา เทา้
-chronic > acute โรคหวั ใจต่างๆ อาจมีการยดื ขยายท่อทางเดินอาหาร และการทางานผดิ ปรกติ การวนิ ิจฉัย -blood, BM, lympnode, chagoma -xenodiagnosis การป้ องกนั -ใชย้ าฆ่าแมลง -สร้างบา้ นไม่ใหม้ ีท่ีอาศยั ของแมลง เช่นไม่ใชแ้ ฝกฟาง
3. กล่มุ Ciliate สาคญั ทางการแพทยม์ ี 1 ชนิด Balantidium coli ถน่ิ ท่ีพบ ทว่ั โลก “ เขตร้อน” คน หมู ลิง ทอ่ี ยู่อาศัย ลาไสใ้ หญ่ รูปร่างลกั ษณะ โปรโตซวั ขนาดใหญ่ที่สุดที่พบในคน มี 2 ระยะ
วงจรชีวติ
การระบาด ทว่ั โลก “ เขตร้อน” หมู (RH) อาการและพยาธิสภาพของโรค -โรค balantidiasis ไม่แสดงอาการ ถึงอจุ จาระร่วงอยา่ ง รุนแรงคลา้ ย amoebiasis แผลท่ีลาไส้ปากกวา้ งกน้ แผลมี หนอง และเศษเน้ือเยอื่ ที่ตาย การตรวจวนิ ิจฉัย ตรวจอุจจาระ การป้ องกนั รักษาสุขภาพอนามยั ความสะอาดของอาหาร และน้าดื่ม
4. กล่มุ Sporozoa Phylum Apicomplexa 1. ลกั ษณะโดยทว่ั ไปของไฟลมั apicomplexa 1.1 มี apical complexa ซ่ึงใชเ้ กาะติดและไชเขา้ สู่ เซลลข์ องโฮสต์ ประกอบดว้ ย polar ring, conoid, rhoptries, microneme และ subpellicular microtubules 1.2. มีการสร้าง oocyst ซ่ึงมี sporozoite อยภู่ ายใน 1.3. การเคลื่อนไหว : gliding or body flexsion
2. วงจรชีวติ โดยทว่ั ไปของ apicomplexa แบ่งเป็น 3 ระยะ 2.1. Merogony or schizogony (ไม่อาศยั เพศ) - Exo-erythrocytic cycle - Erythrocytic cycle 2.2. Gamogony or gametogony 2.3. Sporogony เกิดในยงุ กน้ ปล่อง
3. เช้ือใน class sporozoa Opportunistic Protozoa Cryptosporidium parvum 4-6 μm Cyclospora cayetanensis 8-10 μm Isospora belli 20-30 x12-30μm Microsporidia spp. 1-2 μm Plasmodium <Malaria>
Search