การเจริญเติบโตของมนุษย์

การเจริญเตบิ โตและพฒั นาการของมนุษย์ในแต่ละวยั

การเจริญเติบโต หมายถึง กระบวนการพัมนา ต่อเน่ืองเป็ นแบบแผนตามลาดับชัน้ ความก้าวหน้าของ พฒั นาการจาเป็ นต้องมีการปรับประสบการณ์ใหม่ให้เข้า มารวมกบั ประสบการณ์เก่าและเกิดความสามารถใหมข่ นึ ้ พัฒนาการณ์มนุษย์ หมายถึง กระบวนการ เปลีย่ นแปลงของมนษุ ย์ตงั้ แตแ่ รกจนเสยี ชีวิต ซง่ึ เป็ นการ เปลี่ยนแปลงทงั้ ทางด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สงั คม และสติปัญญา มีการพัฒนาตามช่วงวัยเร่ิมตัง้ แต่วัย ทารก วัยเด็ก วัยรุ่ น วัยผู้ใหญ่ และวัยผู้สูงอายุ ตามลาดบั

การเจริญเติบโตและพฒั นาการของทารก ช่วงวยั ของทารก -วยั ทารก หมายถึง ช่วงเวลาของชีวิตต้งั แต่กาเนิดสู่โลก ภายนอก จนถึงอายุ 24 เดือนซ่ึงสามารแบ่งเป็ น 2 ช่วงคือ ช่างวยั แรกเกิด (infancy) และช่วงวยั ทารก (babyhood) - ช่วงวัยทารก นับต้ังแต่อายุได้ 2 สัปดาห์ถึง 2 ปี ในช่วงวัยน้ี ทารกจะแสดง ความสนใจต่อส่ิงแวดลอ้ มภายนอก สามารถ ส่ือสารกบั กบั คนรอบตวั ไดด้ ีข้ึน

การเจริญเตบิ โต พฤตกิ รรม และพฒั นาการของวยั ทารกแรกเกดิ - ทารกแรกเกิดนนั้ เมื่อดผู ิวเผนิ มกุ คนจะมีลกั ษณะท่ีคล้ายๆกนั การเจริญเตบิ โต และพฒั นาการของทารกแรกเกิดนนั้ สามารถ แบง่ ออกด้านตา่ งๆ การเจริญเตบิ โต พฤตกิ รรม และพฒั นาการของวยั ทารก - พฒั นาการพืน้ ฐานท่ีสาคญั ในวยั นี ้คือ พฒั นาการทางร่างกาย การเคลอ่ื นไหวและการพดู ใน ขณะทพี่ ฒั นาการด้านอน่ื เชน่ สตปิ ัญญา อารมณ์และ สงั คม จะเกิดขนึ ้ ช้าๆ คอ่ ยเป็นคอ่ ยไปและเหน็ ได้ไมช่ ดั เจน นกั

การเจริญเตบิ โตและพฒั นาการของวยั เดก็ ช่วงของเดก็ - วัยเด็กหมายถึง เด็กท่ีมีอายุ ระหว่าง 2-12 ขวบโดยสามารถแบ่งออกเป็ น 2 ชว่ งใหญ่ๆ คือ ชว่ งเดก็ วยั เรียน ซง่ึ แตล่ ะช่วงวยั นัน้ จะมีการเจริ ญเติบโตและพัฒนาการ แตกตา่ งกนั ดงั นี ้ 1.1 ระยะแรก อายุ 2-3 ปี หรือเรียกวา่ วยั เด็ก เลก็ หรือเตาะแตะ 1.2 ระยะที่สองอายุ 4-5 ปี เรียกวา่ วยั เดก็ หรือ วยั อนบุ าล

การเจริญเติบโตและพฒั นาการของเดก็ วยั เรียน เด็กวัยเรี ยน ได้ แก่ เด็กที่มีอายุ 6-12 ขวบ คือเริ่มตัง้ แต่เข้ าเรียน ประถมศึกษา จนเข้ าวัยรุ่น เด็กวัยนีม้ ีการเจริญเติบโตและพัฒนาการอย่าง กว้างขวางกวา่ เดก็ กอ่ นเรียน โดยมีอทิ ธิพลมาจาก 2 แหลง่ ด้วยกนั คือ - อิทธิพลจากครอบครัว ความสมั พนั ธ์ระหว่างพ่อแม่ พ่ีน้องกับตวั เด็ก จะมีผลตอ่ พฒั นาการด้านตา่ ง ๆ ของเดก็ โดยเฉพาะด้านจิตใจ

การเจริญเตบิ โตและพฒั นาการของวยั รุ่น วยั รุ่นเป็นวนั ที่มีการเปลย่ี นแปลงอยา่ งมากทงั้ ด้านร่างกาย อารมณ์ สงั คม และสติปัญญา โดยร่างกายจะมีพฒั นาการอยา่ ง รวดเร็ว ในขณะท่ีอารมณ์จะรุนแรงและเปล่ียนแปลงงา่ ย สว่ นด้วย สงั คมจะให้ความสาคญั กบั เพื่อนอยา่ งมาก ช่วงวยั รุ่นจงึ ถือเป็นวยั หวั เลยี ้ วหวั ตอ่ ของชีวิต โดยการเปลี่ยนแปลงดงั กลา่ วเกิดจากปัจจยั ด้าน พนั ธุกรรม สง่ิ แวดล้อม และการอบรมเลยี ้ งดขู องผู้

วยั รุ่นและการเปลีย่ นแปลง วยั รุ่น แปลวา่ การเจริญเติบโตไปสู่วฒุ ิภาวะ และส่วนใหญ่วยั รุ่น อยใู่ นช่วงอายุ 10 - 20 ปี โดยแบ่งออกเป็น 3 ช่วง ดงั น้ี 1.วยั แรกรุ่น อายุ 10-13 ปี เป็ นช่วงการเปลี่ยนแปลงทางด้าน ร่างกาย 2.วัยรุ่ นตอนกลาง อายุ 14-16 ปี เป็ นช่วงท่ียอมรับการ เปลี่ยนแปลงทางดา้ นร่างกาย 3.วยั รุ่นตอนปลาย อายุ 17 - 19 ปี หรือ 20 ปี เป็ นช่วงวยั ท่ีกาลงั ฝึ กฝนอาชีพ

การเจริญเติบโตและพฒั นาการของผูใ้ หญ่ การศึกษาถึงความเจริญ ความเสื่อม หรือการเปล่ียนแปลงของร่างกายท่ี เรียกวา่ พฒั นาการน้นั มีความสาคญั มาก และเป็ นพ้ืนฐานต่อไปในการศึกษาถึงความ เจริญและความเสื่อมทางความคิดดว้ ย สาหรับช่วงชีวิตท่ีเรียกว่า “ผูใ้ หญ่” เป็ นช่วง ชีวิตท่ีถือว่ามีความสาคญั ซับซ้อนและยาวนานมาก มีการเปลี่ยนแปลงหลาย ๆ อยา่ ง เกิดข้ึน ซ่ึงตอ้ งการการปรับตวั อยา่ งมีประสิทธิภาพ ท้งั น้ีเพื่อให้เห็นไดช้ ดั ข้ึนในการ เปล่ียนแปลงต่าง ๆ จึงแบ่งวยั ผใู้ หญ่ออกเป็ น 3 ระยะอยา่ งคร่าว ๆ โดยพิจารณาจาก บทบาทภารกิจเชิงพฒั นาการตามที่สังคมยอมรับ ตามแนวของ Havighurst ดงั น้ีคือ 1. วยั ผใู้ หญ่ตอนตน้ หรือวยั ฉกรรจ์ (Early Adulthood) อายุ 18 – 35 ปี 2. วยั ผใู้ หญ่ตอนกลางหรือวยั กลางคน (Middle Adulthood) อายุ 35 – 60 ปี 3.วยั ผใู้ หญ่ตอนปลายหรือวยั ชรา (Late Adulthood) อายุ 60 ปี ข้ึนไป

วัยผู้ใหญ่ตอนต้น (อายุ 18 – 35 ปี ) เนื่องจากวยั เด็กกับวยั รุ่นเป็ นระยะของความงอกงาม มีการ พัฒนาทางด้านร่างกายและจิตใจมาก มีการเปล่ียนแปลงทัง้ ทาง ร่างกายและจิตใจอยตู่ ลอดเวลา พอถึงวยั ผ้ใู หญ่ตอนต้นก็จะเป็ นระยะท่ี บคุ คลเจริญเติบโตเต็มท่ี บรรลวุ ฒุ ิภาวะโดยสมบูรณ์ ดงั นนั้ บคุ คลวยั นี ้ จะเร่ิมมีพฤติกรรมท่ีแนน่ อนขนึ ้ การเปล่ยี นแปลงจะมีน้อย วยั ผู้ใหญ่ตอนกลาง วยั กลางคน (อายุ 35 – 60 ปี ) บคุ คลวยั นีจ้ ะบรรลถุ งึ จดุ ยอดแหง่ ความเข้มแข็งทางกายและ ความมีพลงั ทางเศรษฐกิจ และความมีหน้าตาทางสงั คมและจะเริ่มมีการเปลยี่ นแปลงร่างกายและจิตใจไปในทาง เส่ือมลง รวมทงั้ ความสามารถทางเพศด้วย ในระยะแรก ๆ การเปล่ยี นแปลงจะยงั เหน็ ได้ ชดั เพราะเป็นไปทลี ะน้อยและช้ามากแตจ่ ะเร่ิมเสือ่ มลงเหน็ ได้ชดั เมื่อเข้าสตู่ อนปลายของ วยั นี ้คือ เร่ิมเข้าสวู่ ยั ชรา วยั นีจ้ ะเป็นระยะที่บคุ คลเริ่มประเมินผลการดาเนินชีวติ ในอดีต เป็นต้นมาวา่ ประสบความสาเร็จหรือล้มเหลวเพียงใด

การเจริญเตบิ โตและพฒั นาการของวยั ชรา วยั ผ้ใู หญ่ตอนปลาย วยั ชรา (อายุ 60 ปี ขนึ ้ ไป วยั ชราหรือวยั ผูส้ ูงอายุเป็ นช่วงสุดท้ายของวยั ผูใ้ หญ่ เริ่มประมาณอายุ 60 ปี ข้ึนไปจนถึงสิ้นชีวิต ท้งั น้ีความ ชราจะมีความแตกต่างกนั ในแต่ละบุคคล เช่น มีอาการชราภาพ เร็ว อายสุ ้นั หรืออายยุ นื เป็นตน้ วยั น้ีจะมีร่างกายและจิตใจเส่ือม ลงอย่างรวดเร็วแต่แนวโน้มของคนในปัจจุบนั น้ี จะมีอายุยืน ยาวกว่าสมยั ก่อน เพราะวิทยาการต่าง ๆ โดยเฉพาะการแพทย์ เจริญกา้ วหน้ามาก ช่วยส่งเสริมป้ องกนั รักษาชีวิตมนุษยใ์ ห้ยืน ยาว เป็ นที่น่าสังเกตว่า ในบรรดาคนชราทวั่ ๆ ไปมีจานวน ผหู้ ญิงมากว่าผชู้ าย แมว้ ่าอตั ราส่วนระหว่างเพศเมื่อเกิดน้นั จะ เป็นชายมากว่าหญิง หรือถา้ มีทารกเกิดเป็นเพศหญิง 100 คน ก็ จะมีเพศชาย 106 คน ชายมีจานวนมากกว่าหญิงเช่นน้ีเรื่อย ๆ ไปจนอายุ 30 ปี แต่เม่ืออายุมากข้ึนกว่าน้ี ชายจะตายมากกว่า หญิง ดงั น้นั ผหู้ ญิงจึงมีอายยุ นื ยาวกวา่ ผชู้ าย