กรมวทิ ยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข AW-INNER Good Quality Food.indd 1 อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 01 10/7/2561 BE 14:33
ส า ร จ า ก รั ฐ ม น ต รี ว ่ า ก า ร ก ร ะ ท ร ว ง ส า ธ า ร ณ สุ ข การด�ำเนินงานด้านระบบอาหารปลอดภัยมีมิติท่ีซ้�ำซ้อนเกี่ยวพันกับทุกภาคส่วน ของสังคม รัฐบาลมีนโยบายส่งเสริมใหป้ ระเทศไทยเปน็ “ครัวของโลก” ดงั นน้ั จึงมี ความจำ� เปน็ ทจ่ี ะตอ้ งพฒั นา สรา้ งความเขม้ แขง็ ใหร้ ะบบการดแู ล ควบคมุ และตรวจสอบ คณุ ภาพความปลอดภยั ของอาหารทผี่ ลติ ทกุ ขน้ั ตอนตลอดหว่ งโซอ่ าหาร (Food chain) ตง้ั แตว่ ัตถดุ บิ (การเพาะปลูก เพาะเล้ยี ง) การแปรรูป การผลิต การจดั จำ� หนา่ ยจนถึง ผู้บริโภค โดยสานพลังประชารัฐ ด�ำเนินงานแบบบูรณาการของหน่วยงานภาครัฐ เอกชน และประชาชน เพอ่ื พัฒนาคณุ ภาพอาหารไทยสมู่ าตรฐานสากล กระทรวงสาธารณสขุ มคี วามมงุ่ มนั่ ทจี่ ะนำ� นโยบายดงั กลา่ วไปสกู่ ารปฏบิ ตั ผิ า่ นการ พฒั นากฎหมายใหเ้ ปน็ สากล เสรมิ สรา้ งความเขม้ แขง็ ในการกำ� กบั ดแู ลอาหารปลอดภยั อย่างครบวงจร ตั้งแต่การควบคุมการน�ำเข้า การผลิต การจ�ำหน่าย และการขนส่ง สร้างแรงจูงใจให้ผู้ประกอบการผลิตสินค้าท่ีมีคุณภาพได้มาตรฐาน พัฒนาคุณภาพ ผลิตภณั ฑ์อาหารชมุ ชน (OTOP) ให้เป็น Smart Product พฒั นาศกั ยภาพผูบ้ รโิ ภค ให้มีความรู้ มีพฤติกรรมที่ถูกต้องในการเลือกซ้ือและบริโภคอาหารอย่างปลอดภัย พฒั นาบคุ ลากรและศกั ยภาพหอ้ งปฏบิ ตั กิ ารใหม้ ขี ดี สมรรถนะ ในการตรวจสอบ สง่ เสรมิ สนบั สนนุ การแกไ้ ขปญั หา สามารถเชอื่ มโยงระบบขอ้ มลู สารสนเทศระหวา่ งหนว่ ยงาน ใหม้ ปี ระสทิ ธภิ าพและเปน็ ขอ้ กำ� หนดนโยบายของประเทศได้ เปน็ การสรา้ งความเขม้ แขง็ จากภายในเชื่อมโยงกับเศรษฐกิจโลก ผมขอขอบคณุ และชน่ื ชมคณะผบู้ รหิ ารกรมวทิ ยาศาสตรก์ ารแพทย์ คณะกรรมการ และคณะท�ำงานของศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ทุกแห่งที่ร่วมกันพัฒนาวิสาหกิจ ชมุ ชนและ SMEs ของไทยใหม้ ศี กั ยภาพสามารถสรา้ งผลติ ภณั ฑท์ มี่ คี ณุ ภาพ ไดม้ าตรฐาน และจดั ท�ำหนงั สือ “อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วถิ ีประชารฐั พฒั นาโดยกรมวิทย์ฯ” เพอ่ื ประชาสมั พนั ธแ์ ละสรา้ งความมนั่ ใจใหก้ บั ผบู้ รโิ ภคผลติ ภณั ฑอ์ าหารไทย และหวงั เป็นอย่างย่ิงว่าผลิตภัณฑ์อาหารไทยจะเป็นส่วนหน่ึงในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจ เพอ่ื บรรลวุ สิ ยั ทศั นเ์ ชงิ นโยบาย “ประเทศไทย 4.0” ทจ่ี ะนำ� ประเทศไทยสคู่ วามมนั่ คง มั่งคั่ง และยง่ั ยืนต่อไป (นายปิยะสกล สกลสัตยาทร) รฐั มนตรวี า่ การกระทรวงสาธารณสขุ 02 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข 10/7/2561 BE 14:33 AW-INNER Good Quality Food.indd 2
ค�ำน�ำ กรมวิทยาศาสตรก์ ารแพทยใ์ นฐานะห้องปฏบิ ัตกิ ารอ้างอิงของประเทศมีบทบาท ในการสนับสนุนส่งเสริม สร้างความเข้มแข็งด้านอาหารปลอดภัยอย่างเป็นระบบ และตอ่ เนอื่ ง ไดแ้ ก่ การพฒั นาศกั ยภาพผปู้ ระกอบการ แหลง่ กระจายสนิ คา้ เชน่ ตลาด ค้าส่ง ห้างคา้ ปลกี โรงคัดตัดแตง่ ในการจัดต้ังห้องปฏบิ ัตกิ ารตรวจสอบสารปนเป้อื น และสารตกค้างในอาหาร พัฒนาคุณภาพและเพ่ิมมูลค่าผลิตภัณฑ์อาหารชุมชน (OTOP) และ SMEs โดยบรู ณาการการทำ� งานรว่ มกบั หนว่ ยงานตา่ งๆ เพอ่ื แกป้ ญั หา สขุ ภาพของประชาชนและยงั ชว่ ยขบั เคลอื่ นเศรษฐกจิ ประเทศในระดบั ฐานรากอกี ดว้ ย หนงั สือ “อาหารปลอดภยั คุณภาพดี วถิ ีประชารฐั พัฒนาโดยกรมวทิ ยฯ์ ” เล่มนี้ ได้รวบรวมผลิตภัณฑ์ที่ได้รับการพัฒนาคุณภาพ ซ่ึงได้รับการคัดสรรเป็นสุดยอด ผลติ ภัณฑอ์ าหารประจำ� ถ่นิ จากผ้ปู ระกอบการทว่ั ประเทศ จำ� นวน 27 แหง่ ภายใต้ โครงการพัฒนาคุณภาพและความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์สุขภาพด้านอาหาร สมู่ าตรฐานทด่ี ำ� เนนิ งานโดยศนู ยว์ ทิ ยาศาสตรก์ ารแพทยท์ กุ แหง่ รว่ มกบั สำ� นกั คณุ ภาพ และความปลอดภยั อาหาร กรมวทิ ยาศาสตรก์ ารแพทย์ ภายในเลม่ กลา่ วถงึ ความเปน็ มา ของผู้ประกอบการผลิตภัณฑ์ชุมชนด้านอาหาร คุณค่าและจุดเด่นของผลิตภัณฑ์ และระบสุ ถานทตี่ ง้ั ใหผ้ อู้ า่ นทส่ี นใจสามารถไปเยย่ี มชมและเลอื กซอ้ื ผลติ ภณั ฑเ์ หลา่ นี้ ซ่งึ จะชว่ ยส่งเสริมการท่องเทีย่ วและกระจายรายไดส้ ู่ชุมชน ท้องถิน่ และประเทศ กรมวทิ ยาศาสตรก์ ารแพทยห์ วงั เปน็ อยา่ งยง่ิ วา่ หนงั สอื “อาหารปลอดภยั คณุ ภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ” เล่มน้ีจะเป็นประโยชน์ต่อผู้บริโภคท่ีสนใจ ผลติ ภณั ฑใ์ หม้ คี วามมน่ั ใจผลติ ภณั ฑอ์ าหาร OTOP และผปู้ ระกอบการทม่ี งุ่ มนั่ พฒั นา ผลิตภัณฑใ์ หม้ ีคณุ ภาพได้มาตรฐานและเป็นที่นยิ มมากย่งิ ข้ึน (นายสขุ มุ กาญจนพิมาย) อธิบดกี รมวทิ ยาศาสตรก์ ารแพทย์ AW-INNER Good Quality Food.indd 3 อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 03 10/7/2561 BE 14:33
สารบัญ สารจากรัฐมนตรีวา่ การกระทรวงสาธารณสขุ .................................................................................. 02 คำ� นำ� ............................................................................................................................................................ 03 ภาคเหนือ ................................................................................................................................................. 07 วิสาหกจิ ชุมชนกลุ่มแปรรูปน�้ำพรกิ ลาบห้วยปู จงั หวัดแมฮ่ ่องสอน ..................................... 08 วิสาหกิจชุมชนกลมุ่ แปรรปู พืชเมืองหนาวบ้านดอยช้าง จงั หวดั เชยี งราย ......................... 10 กลมุ่ ผ้ปู ระกอบการน้ำ� พรกิ Dean (ดีน) จังหวดั อตุ รดติ ถ์ ...................................................... 12 กลุ่มวสิ าหกจิ ชุมชนกลมุ่ สตรบี า้ นแม่กึ๊ดหลวง จังหวัดตาก .................................................... 14 ภาคอีสาน ................................................................................................................................................ 17 กลุ่มวสิ าหกิจชุมชนแม่บา้ นโคกสวา่ ง จังหวดั ขอนแก่น ......................................................... 18 รา้ นภมู ิสขุ เมอื งพล จังหวัดขอนแกน่ ........................................................................................... 20 กลมุ่ วสิ าหกิจชุมชนกลุ่มอาชีพทำ� ปลาสม้ บา้ นตะคุ จังหวัดมหาสารคาม ........................... 22 วสิ าหกิจชมุ ชนแมห่ วาปลาร้าบอง จงั หวัดรอ้ ยเอ็ด ................................................................. 24 วิสาหกิจชมุ ชนบ้านเจริญสขุ จังหวัดอุดรธานี ........................................................................... 26 หมีต่ ะคแุ มน่ างต้ยุ จังหวัดนครราชสีมา ..................................................................................... 28 ภาคกลาง ................................................................................................................................................ 31 วิสาหกิจชุมชนกลมุ่ บา้ นสวนลูกแชมป์ จังหวัดอทุ ัยธานี ........................................................ 32 วสิ าหกจิ ชุมชนกลุ่มนำ�้ ดื่มเทพนาคา จังหวัดพระนครศรอี ยุธยา .......................................... 34 วิสาหกจิ ชุมชนเพียรหยดตาล จงั หวัดสมทุ รสงคราม .............................................................. 36 บรษิ ัท มู จงั (ไทยแลนด)์ จำ� กัด จงั หวดั สมุทรสงคราม ......................................................... 38 แมก่ ลองการนั ตี จงั หวดั สมุทรสงคราม .................................................................................... 40 สวนมะนาวโห่ลงุ ศิริ จงั หวัดสมทุ รสงคราม .............................................................................. 42 ภาคตะวันออก ........................................................................................................................................ 45 วสิ าหกิจชมุ ชนกลมุ่ ขนมแม่บุญมี จงั หวดั ฉะเชงิ เทรา ............................................................ 46 กลมุ่ วสิ าหกิจชมุ ชนแมบ่ า้ นเกษตรสิบเอด็ รว่ มใจ จงั หวดั ชลบุรี ........................................... 48 ภาคใต้ ....................................................................................................................................................... 51 กลุ่มเกษตรกรทำ� สวนเขาทะลุ จงั หวัดชุมพร ............................................................................ 52 บรษิ ทั ป้ันเงินอินเตอร์ฟูด้ ส์ จ�ำกัด จังหวดั พัทลงุ .................................................................... 54 ร้านเคก้ ควนดินสอ จงั หวัดพทั ลงุ ................................................................................................ 56 ร้านเจ๊น้อง จังหวัดพงั งา ................................................................................................................ 58 กลมุ่ แม่บ้านเกษตรกรทงุ่ หยีเพ็งรว่ มใจ จังหวัดกระบ่ี ............................................................. 60 กลมุ่ วสิ าหกิจชมุ ชนแม่บ้านเกษตรกรบา้ นหน้าควน จงั หวัดสงขลา .................................... 62 วิสาหกจิ ชมุ ชนกลมุ่ แปรรูปผลติ ภัณฑ์ชุมชนบ้านนาออก จังหวดั สงขลา ........................... 64 บทสรปุ ........................................................................................................................................................ 66 กิตติกรรมประกาศ .................................................................................................................................... 68 คณะท�ำงาน ................................................................................................................................................ 69 ที่อยู่ผู้ประกอบการ ................................................................................................................................... 70 ท่อี ยกู่ รมวิทยาศาสตรก์ ารแพทย์ และหน่วยงานในสว่ นภมู ภิ าค ................................................. 74 04 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข AW-INNER Good Quality Food.indd 4 10/7/2561 BE 14:33
อาหารปลอดภยั คุณภาพดี 2 วิถีประชารฐั1 พั ฒ น า โ ด ย ก ร ม วิ ท ย์ ฯ 4 3 ภ า ค เ ห นื อ 5 1 1. วิสาหกจิ ชมุ ชนกลุ่มแปรรูป 1 น้ำ� พรกิ ลาบหว้ ยปู จ.แมฮ่ อ่ งสอน 3 2 4 34 2. วสิ าหกจิ ชุมชนกลมุ่ แปรรปู 5 พืชเมืองหนาวบ้านดอยชา้ ง จ.เชยี งราย 6 6 7 2 3. กลมุ่ ผูป้ ระกอบการน�ำ้ พริก 81 Dean (ดนี ) จ.อตุ รดิตถ์ 4. กล่มุ วสิ าหกิจชุมชนกลุม่ สตรี บา้ นแมก่ ึด๊ หลวง จ.ตาก 1 2 ภาคอีสาน 1. กลมุ่ วสิ าหกจิ ชมุ ชนแมบ่ ้านโคกสวา่ ง จ.ขอนแกน่ 2. ร้านภมู ิสุขเมอื งพล จ.ขอนแกน่ 3. กลุ่มวสิ าหกิจชุมชนกลมุ่ อาชีพทำ� ปลาส้มบา้ นตะคุ จ.มหาสารคาม 4. วสิ าหกจิ ชมุ ชนแม่หวาปลาร้าบอง จ.ร้อยเอด็ 5. วสิ าหกิจชมุ ชนบา้ นเจริญสุข จ.อดุ รธานี 6. หม่ตี ะคุแมน่ างตุย้ จ.นครราชสีมา 4 ภาคกลาง 5 1. วิสาหกจิ ชุมชนกล่มุ บ้านสวนลกู แชมป์ จ.อุทยั ธานี 2 2. วิสาหกิจชุมชนกลุ่มนำ�้ ด่มื เทพนาคา จ.พระนครศรอี ยธุ ยา 3 3. วสิ าหกจิ ชมุ ชนเพียรหยดตาล จ.สมุทรสงคราม 6 4. บริษัท มู จงั (ไทยแลนด์) จำ� กดั จ.สมทุ รสงคราม 7 5. บรษิ ัท โรงงานน�ำ้ ปลาฉวั่ ฮะเสง็ (ตราหอยหลอด) จำ� กัด จ.สมทุ รสงคราม 6. บริษทั ไทยนันทพนั ธ์ จ�ำกัด จ.สมทุ รสงคราม 7. บริษัท โรงงานน้�ำปลาไทย (ตราปลาหมกึ ) จ�ำกัด จ.สมทุ รสงคราม 8. สวนมะนาวโห่ลงุ ศริ ิ จ.สมุทรสงคราม ภาคใต้ ภาคตะวันออก 1. กลุ่มเกษตรกรท�ำสวนเขาทะลุ จ.ชมุ พร 1. วสิ าหกจิ ชุมชนกล่มุ ขนมแมบ่ ญุ มี จ.ฉะเชงิ เทรา 2. บรษิ ทั ป้นั เงินอินเตอร์ฟู้ดส์ จำ� กดั จ.พัทลุง 2. กลุม่ วิสาหกิจชุมชนแม่บา้ นเกษตรสบิ เอ็ดร่วมใจ 3. รา้ นเค้กควนดินสอ จ.พทั ลงุ 4. ร้านเจน๊ ้อง จ.พังงา จ.ชลบรุ ี 5. กล่มุ แม่บ้านเกษตรกรทุ่งหยเี พ็งร่วมใจ จ.กระบี่ 6. กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแมบ่ ้านเกษตรกรบ้านหนา้ ควน จ.สงขลา 7. วสิ าหกิจชุมชนกล่มุ แปรรปู ผลติ ภัณฑ์ชมุ ชนบ้านนาออก จ.สงขลา AW-INNER Good Quality Food.indd 5 10/7/2561 BE 14:33
06 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข 10/7/2561 BE 14:33 AW-INNER Good Quality Food.indd 6
อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วถิ ีประชารฐั พั ฒ น า โ ด ย ก ร ม วิ ท ย์ ฯ 2 1 3 4 ภ า ค เ ห นื อ 1. วิสาหกิจชุมชนกลมุ่ แปรรปู น�ำ้ พรกิ ลาบห้วยปู จ.แม่ฮอ่ งสอน 2. วิสาหกิจชมุ ชนกลมุ่ แปรรปู พืชเมืองหนาวบา้ นดอยชา้ ง จ.เชียงราย 3. กลมุ่ ผู้ประกอบการนำ�้ พรกิ Dean (ดนี ) จ.อุตรดิตถ์ 4. กลมุ่ วสิ าหกิจชุมชนกลุม่ สตรีบา้ นแมก่ ดึ๊ หลวง จ.ตาก AW-INNER Good Quality Food.indd 7 อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 07 10/7/2561 BE 14:33
ภ า ค เ ห นื อ นหำ้� พ้วรยิกลปาบู หอมกร่นุ ดว้ ยสมนุ ไพร วสิ าหกจิ ชุมชนกลมุ่ แปรรปู น้ำ� พรกิ ลาบหว้ ยปู “น้�ำพริกลาบ” ทางภาคเหนือจะมี เอกลกั ษณเ์ ฉพาะตวั คอื มสี ว่ นประกอบ ของเครื่องเทศและพืชสมุนไพรต่างๆ เชน่ พรกิ แหง้ หอม กระเทยี ม ขา่ มะแขวน่ ดปี ลี เมด็ ผักชี ตะไคร้ มาหน่ั สับหรอื บด แล้วน�ำไปคั่วให้สุก น�้ำพริกลาบจึงมี กล่ินหอมและเก็บไว้ได้นาน ผู้บริโภค สามารถน�ำไปประกอบอาหารส�ำหรับ รับประทานไดเ้ อง 08 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข AW-INNER Good Quality Food.indd 8 10/7/2561 BE 14:33
นายศกั ดิ์สทิ ธ์ิ จ่ากา่ ซ้อื ประธานวสิ าหกิจชมุ ชนกลุ่มแปรรูปนำ้� พริกลาบห้วยปู มแี นวคดิ ทจ่ี ะผลติ นำ้� พรกิ ลาบใหเ้ ปน็ ผลติ ภณั ฑช์ มุ ชนโดยใชส้ มนุ ไพรทปี่ ลกู ในพน้ื ท่ี เพ่อื สนบั สนุนรายได้และส่งเสรมิ การท่องเท่ียวใหแ้ ก่ชมุ ชน วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแปรรูปน้�ำพริกลาบห้วยปู ก่อตั้งเมื่อวันท่ี 5 พฤษภาคม 2560 และเป็นสมาชิกโอทอปของอ�ำเภอปาย ในวันที่ 5 ตุลาคม 2560 ได้รับ การสง่ เสรมิ จากหนว่ ยงานภาครฐั ตา่ งๆ รวมไปถงึ กองทนุ หมบู่ า้ นโครงการประชารฐั ในปงี บประมาณ 2561 ได้เข้ารว่ มโครงการพฒั นาคณุ ภาพและความปลอดภัยของ ผลติ ภัณฑช์ มุ ชนอาหารสูม่ าตรฐาน โดยส�ำนกั งานสาธารณสุขจังหวัดแมฮ่ ่องสอน ชว่ ยใหค้ วามรู้ และมกี ารพฒั นาปรบั ปรงุ สถานทผี่ ลติ ใหเ้ ปน็ ไปตามเกณฑม์ าตรฐาน ศูนย์วทิ ยาศาสตรก์ ารแพทย์ท่ี 1 เชียงใหม่สนบั สนุนการตรวจวิเคราะหเ์ ฝา้ ระวงั คณุ ภาพผลติ ภณั ฑ์ ปัจจุบันผลิตภัณฑ์น�้ำพริกลาบห้วยปู ได้รับรองมาตรฐานโดยได้รับหมายเลข สารบบอาหารเมอื่ วนั ที่ 8 มกราคม 2561 ซงึ่ จะชว่ ยสรา้ งความมนั่ ใจใหก้ บั ผบู้ รโิ ภค ได้ว่า น้�ำพริกลาบห้วยปู เป็นผลิตภัณฑ์ชุมชนท่ีอร่อยและปลอดภัย นอกจากน้ี ยงั เพ่มิ รายได้ใหแ้ กช่ มุ ชนของอ�ำเภอปาย จงั หวัดแมฮ่ ่องสอนอีกด้วย วสิ าหกิจชมุ ชนกลุ่มแปรรปู น�้ำพริกลาบหว้ ยปู 68 หมู่ 6 ต�ำบลเวียงใต้ อำ� เภอปาย จังหวดั แม่ฮ่องสอน 58130 โทรศัพท์ 0-81960-2713 0-5369-9126 e-mail : [email protected] อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 09 AW-INNER Good Quality Food.indd 9 10/7/2561 BE 14:33
ภ า ค เ ห นื อ หดกมาอแอฟยก กดาอแฟยดชจี า้ างก พื้นท่ีดอยช้าง ต�ำบลวาวี อ�ำเภอ แม่สรวย จังหวัดเชียงราย เป็นพ้ืนที่ ที่มีความอุดมสมบูรณ์ทั้งลักษณะ ภมู ปิ ระเทศดนิ นำ้� อากาศและความชน้ื จึงเป็นแหล่งปลูกและแปรรูปกาแฟ ทม่ี คี ณุ ภาพ รสชาตกิ ลมกลอ่ มมานาน กวา่ 30 ปี โดยกาแฟทปี่ ลกู ณ ดอยชา้ ง ผ่านการทดสอบคุณภาพ และได้รับ ใบรบั รองมาตรฐานคุณภาพกาแฟ 10 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข 10/7/2561 BE 14:33 AW-INNER Good Quality Food.indd 10
นายเบโนะ๊ หลจี า ผอู้ าวโุ ส ชนเผ่าลีซู อายุ 72 ปี อดีต ผใู้ หญบ่ า้ นดอยชา้ งกวา่ 30 ปี ได้เล่าว่า เขาเป็นคนบุกเบิก น� ำ ก า แ ฟ ม า เ พ า ะ ป ลู ก ที่ ดอยช้าง ได้ขอกล้าพันธุ์ อาราบกิ า้ จากประชาสงเคราะห์ มาปลูกไว้ในสวน ช่วงแรก ได้ปริมาณผลผลิตไม่มากนัก ตอ่ มาหนว่ ยประชาสงเคราะห์ ไดม้ าตง้ั ในชมุ ชนและสง่ เสรมิ ใหช้ มุ ชนปลกู กลา้ กาแฟ โดยแจกจา่ ยกลา้ พนั ธใ์ุ หก้ บั ครอบครวั ลซี แู ละอาขา่ ประมาณ 40 ครอบครัว เพอื่ ทดลองปลูก ในปตี ่อมากาแฟของนายเบโนะ๊ หลีจา ทีป่ ลกู ไวก้ อ่ น สามารถนำ� เมลด็ กาแฟทยี่ งั ไมไ่ ดค้ วั่ ไปจำ� หนา่ ยทจี่ งั หวดั เชยี งใหม่ ในราคากโิ ลกรมั ละ 30 บาท จึงเกิดความม่ันใจยึดเป็นอาชีพสร้างรายได้แก่ครอบครัวมาถึงปัจจุบัน และยังคงรักษาต้นพันธุ์กาแฟโรบัสต้าท่ีปลูกในช่วงแรกไว้เพื่อเป็นอนุสรณ์ แห่งความภาคภูมใิ จในจดุ เปลีย่ นอาชีพของครอบครวั ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ท่ี 1/1 เชียงราย ได้สนับสนุนองค์ความรู้ในการ ควบคมุ คณุ ภาพผลติ ภณั ฑ์ รวมทงั้ สนบั สนนุ การตรวจคณุ ภาพของผลติ ภณั ฑ ์ ปจั จบุ นั สามารถจำ� หนา่ ยผลติ ผลเปน็ กาแฟควั่ ไดร้ าคาไมน่ อ้ ยกวา่ กโิ ลกรมั ละ 500 บาท ทำ� ให้ กลุ่มชุมชนการแฟดอยหมอกมีการพัฒนาต่อยอดการผลิตเพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ท่ีมี คุณภาพ และพัฒนาบรรจภุ ณั ฑส์ รา้ งมูลค่าเพมิ่ ไดส้ ูงขึ้น วิสาหกจิ ชมุ ชนกล่มุ แปรรปู พืชเมอื งหนาวบ้านดอยช้าง 86 ต�ำบลวาวี อำ� เภอแมส่ รวย จงั หวัดเชยี งราย 57180 โทรศัพท์ 0-8926-62850 Facebook Page : doimork อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 11 AW-INNER Good Quality Food.indd 11 10/7/2561 BE 14:33
ภ า ค เ ห นื อ น�ำ้ พรกิ กงุ้ จงั หวัดอุตรดิตถ์ Dean (ดนี ) นำ�้ พรกิ กงุ้ Dean (ดนี ) เรมิ่ ตน้ จาก การผลติ ในครอบครวั ทม่ี ปี ระสบการณ์ มากกวา่ 10 ปี ในระยะเริ่มแรกไม่ได้ ผลิตเพ่ือจ�ำหน่ายให้กับลูกค้า แต่เป็น การผลิตเพ่ือบริโภคภายในครอบครัว และเป็นของฝากให้กับ เพ่ือนและ ญาติสนิทเท่าน้ัน แต่มีกระแสเรียกร้องให้ผลิตจ�ำหน่ายจากผู้บริโภคที่ได้ลองชิม นำ้� พริกของ Dean แล้วช่นื ชอบ จงึ ไดม้ กี ารผลติ น้�ำพรกิ เพื่อจำ� หนา่ ยในเวลาตอ่ มา น�ำ้ พริกกุ้ง Dean ประกอบดว้ ยวตั ถดุ ิบคุณภาพดี คือ กุ้งใหม่ สด และหอมแดง อตุ รดติ ถ์ ผสมกับพรกิ และเคร่อื งปรุงอืน่ ๆตามสูตรเฉพาะของน้ำ� พรกิ Dean 12 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข 10/7/2561 BE 14:33 AW-INNER Good Quality Food.indd 12
จุดเด่นของน้�ำพริกกุ้ง Dean คื อ ก า ร เ ลื อ ก ใ ช ้ วั ต ถุ ดิ บ ห ลั ก คุณภาพดีที่มีอยู่ในท้องถ่ิน คือ “หอมแดง” หอมแดงของจังหวดั อุตรดิตถ์ แตกต่างจากทีอ่ ื่นตรงที่ หัวใหญ่ มีรสชาติหวาน กรอบ แต่ฉุนแรง มีสีม่วงอมแดง น่ารับประทาน เม่ือน�ำมาปรุงเป็นน�้ำพริกจะมีความหอม อร่อย ได้รสชาติแท้ ตามต�ำรับน�้ำพริกปรุงส�ำเร็จ สามารถรับประทานได้แบบไม่ต้องปรุง หรือน�ำไป รับประทานร่วมกับอาหารอ่ืนๆ ก็อร่อย น�้ำพริกกุ้ง Dean มีคุณภาพได้มาตรฐาน ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข อย. 53-2-00860-6-0002 และมีฉลาก โภชนาการ แบบจดี เี อ (Guideline Daily Amounts, GDA) ศนู ยว์ ทิ ยาศาสตรก์ ารแพทยท์ ี่ 2 พษิ ณโุ ลก ไดม้ สี ว่ นรว่ มสง่ เสรมิ และสนบั สนนุ การผลิตดังกล่าวโดยร่วมกับและส�ำนักงานสาธารณสุขจังหวัดอุตรดิตถ์ ได้ให้ ค�ำแนะน�ำในเร่ืองการปรับปรุงสถานที่ผลิต และกรรมวิธีการผลิต ท�ำให้น�้ำพริก Dean มีคุณภาพได้มาตรฐาน ศูนย์ฯ ร่วมกับส�ำนักคุณภาพและความปลอดภัย อาหาร กรมวทิ ยาศาสตรก์ ารแพทย์ ไดพ้ ฒั นาตอ่ ยอดเพมิ่ คณุ คา่ ผลติ ภณั ฑด์ ว้ ยการ ตรวจวิเคราะห์ฉลากโภชนาการ แบบจีดีเอได้ส�ำเร็จ ซ่ึงฉลากหวาน มัน เค็ม หรือฉลากจีดีเอ คือ ฉลากท่ีแสดง ค่าพลังงาน น้�ำตาล ไขมัน และ โซเดียม ในหน่ึงหน่วยบรรจุภัณฑ์ เช่น ซอง ถุง กล่องของผลิตภัณฑ์ อาหาร ซงึ่ เปน็ การสง่ มอบข้อมลู ด้าน โภชนาการทเ่ี ปน็ ประโยชนต์ อ่ ผบู้ รโิ ภค อกี ด้วย กลมุ่ ผปู้ ระกอบการน้ำ� พริก Dean (ดีน) 196 หมู่ 8 ต�ำบลวงั ดนิ อำ� เภอเมอื ง จงั หวดั อตุ รดติ ถ์ 53000 โทรศัพท์ 0-9291-64465 0-8828-26374 e-mail : [email protected] Line ID : 0882826374 Facebook Page : Decors by Dean อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 13 AW-INNER Good Quality Food.indd 13 10/7/2561 BE 14:33
ภ า ค เ ห นื อ “กแลม้วย่ลกระออบอแก้ว” กล่มุ วิสาหกจิ ชมุ ชนกลมุ่ สตรีแม่กด๊ึ หลวง กลมุ่ วสิ าหกจิ ชมุ ชนกลมุ่ สตรแี มก่ ดึ๊ หลวง ตงั้ อยเู่ ลขท่ี 203 หมู่ 1 ตำ� บลแมก่ าษา อ�ำเภอแม่สอด จังหวดั ตาก โดยมีแม่ละออ ดอยเงิน เป็นผู้รเิ รมิ่ ในการจดั ต้ังกลุ่ม เม่ือปี พ.ศ.2544 ซ่ึงเป็นกลุ่มท่ีแปรรูปผลิตภัณฑ์อาหารจากกล้วยน้�ำว้าพันธุ์ มะลิอ่อง มีสมาชิกกลุ่ม 55 คน โดยได้รับการสนับสนุนเงินทุนและอุปกรณ์ เครื่องมอื เครื่องใช้ตา่ งๆจากส�ำนักงานพฒั นาชมุ ชนอำ� เภอแมส่ อด และสำ� นักงาน เกษตรอำ� เภอแม่สอด กลว้ ยนำ้� วา้ พนั ธม์ุ ะลอิ อ่ งปลกู กนั มากในอำ� เภอแมส่ อด จงั หวดั ตาก มลี กั ษณะเดน่ คือ เน้ือขาว ไส้กลางมีสีขาว เน้ือนุ่ม มีรสหวานจัด ไม่มีเมล็ด น�ำมาแปรรูป เป็นกล้วยฉาบท่ีเคลือบด้วยเคร่ืองปรุงรสสูตรเฉพาะของแม่ละออ เรียกว่า 14 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข AW-INNER Good Quality Food.indd 14 10/7/2561 BE 14:33
“กลว้ ยกรอบแกว้ แมล่ ะออ” มลี กั ษณะ เป็นแผ่นบาง กรอบ สีสันสวยงาม มกี ลน่ิ หอมและรสชาตอิ รอ่ ย และทส่ี ำ� คญั ผลิตภัณฑ์ยังมีคุณภาพได้มาตรฐาน ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข อย.63-2-00952-2-0006 ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ท่ี 2 พษิ ณโุ ลก รว่ มกบั สำ� นกั งานสาธารณสขุ จังหวัดตาก ได้ส่งเสริมและสนับสนุน การผลิตโดยได้ลงพื้นท่ีให้ค�ำแนะน�ำ และองค์ความรู้เรื่องกรรมวิธีการผลิ ที่ดี ท�ำให้กล้วยกรอบแก้วมีคุณภาพ เขา้ มาตรฐาน และศนู ยฯ์ รว่ มกบั สำ� นกั คณุ ภาพและความปลอดภยั อาหาร ไดพ้ ฒั นา ต่อยอดเพ่ิมคุณค่าผลิตภัณฑ์ด้วยการตรวจวิเคราะห์ฉลากโภชนาการ แบบจีดีเอ (Guideline Daily Amount ; GDA) ได้สำ� เรจ็ ซึ่งฉลากหวาน มนั เค็ม หรอื ฉลาก จีดีเอ คือ ฉลากที่แสดงค่าพลังงาน น�้ำตาล ไขมัน และโซเดียม ในหนึ่งหน่วย บรรจุภัณฑ์ เช่น ซอง ถุง กล่องของผลิตภัณฑ์อาหาร ซ่ึงเป็นการส่งมอบข้อมูล ด้านโภชนาการทเ่ี ป็นประโยชน์ตอ่ ผ้บู ริโภค กลุ่มวิสาหกิจชุมชนกลุม่ สตรบี ้านแม่กึ๊ดหลวง 203 หมู่ 1 ตำ� บลแมก่ าษา อ�ำเภอแม่สอด จังหวดั ตาก 63110 โทรศัพท์ 0-5555-4257 0-8721-28684 Line ID : 0872128684 อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 15 AW-INNER Good Quality Food.indd 15 10/7/2561 BE 14:33
16 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข 10/7/2561 BE 14:33 AW-INNER Good Quality Food.indd 16
อาหารปลอดภยั คณุ ภาพดี วถิ ปี ระชารัฐ พั ฒ น า โ ด ย ก ร ม วิ ท ย์ ฯ 5 1 2 34 6 ภ า ค อี ส า น 1. กลมุ่ วิสาหกจิ ชมุ ชนแม่บ้านโคกสว่าง จ.ขอนแก่น 2. รา้ นภมู สิ ขุ เมืองพล จ.ขอนแก่น 3. กลมุ่ วิสาหกจิ ชุมชนกลมุ่ อาชพี ทำ� ปลาส้มบา้ นตะคุ จ.มหาสารคาม 4. วสิ าหกจิ ชมุ ชนแมห่ วาปลาร้าบอง จ.ร้อยเอ็ด 5. วสิ าหกิจชมุ ชนบ้านเจริญสขุ จ.อดุ รธานี 6. หม่ตี ะคแุ มน่ างตยุ้ จ.นครราชสมี า AW-INNER Good Quality Food.indd 17 อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 17 10/7/2561 BE 14:33
ภ า ค อี ส า น สขา้ายวทแตพิ นย์ ข้าวแตนพันหนา้ “ข้าวแตนสายทิพย์” เป็นหน่ึงในผลิตภัณฑ์อาหารชุมชนที่มีชื่อของจังหวัด ขอนแกน่ มจี ดุ เรม่ิ ตน้ จากการรวมกลมุ่ วสิ าหกจิ ชมุ ชนเมอื่ ในปี 2541 โดยนางสายทพิ ย์ ลามา ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านโคกสว่าง ต�ำบลคอนฉิม อ�ำเภอแวงใหญ่ จงั หวดั ขอนแกน่ ไดน้ ำ� ความรจู้ ากหลกั สตู รอบรมการทำ� ขนมขา้ วแตนของภาคเหนอื มาผลติ ขา้ วแตนในชมุ ชนของอำ� เภอแวงใหญ่ โดยคดั สรรวตั ถดุ บิ ขา้ วเหนยี วคณุ ภาพดี ในพน้ื ทแ่ี ละพชื สมนุ ไพรธญั พชื ปลอดสารพษิ มาผลติ ขา้ วแตน มเี อกลกั ษณเ์ ฉพาะตวั คอื นำ� พชื เถากะพงั โหม(เครอื ตดหมา) มาใชแ้ ทนผงฟู เพอื่ ทำ� ใหข้ นมกรอบพองโต กลมุ่ ไดค้ ดิ คน้ พฒั นาผลติ ภณั ฑอ์ ยา่ งตอ่ เนอื่ งจนไดส้ ตู รขนมขา้ วแตนทห่ี ลากหลาย เช่น ข้าวแตนน้�ำแตงโมหน้าหมูหยอง หน้ามะม่วงหิมพานต์ หน้าผงทุเรียน หน้าน้�ำพริกเผา หน้าสาหร่าย หน้างาด�ำ เป็นต้น พัฒนาผลิตภัณฑ์ยืดอายุ การเก็บข้าวแตนให้คงคุณภาพได้นานถึง 4 เดือน ความส�ำเร็จท่ีเกิดขึ้นมาจาก ความตงั้ ใจมงุ่ มน่ั พฒั นาผลติ ภณั ฑข์ องสมาชกิ ในกลมุ่ จนไดเ้ ปน็ “ศนู ยเ์ รยี นรชู้ มุ ชน” 18 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข AW-INNER Good Quality Food.indd 18 10/7/2561 BE 14:33
หน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้อง ร ว ม ท้ั ง ศู น ย ์ วิ ท ย า ศ า ส ต ร ์ ก า ร แ พ ท ย ์ ที่ 7 ข อ น แ ก ่ น มีส่วนร่วมในการพัฒนาสถานท่ี ผลิตจนได้มาตรฐาน GMP แนะน�ำการควบคุมกระบวน การผลติ ใหถ้ กู สขุ ลกั ษณะ รวมทงั้ สนับสนุนการตรวจวิเคราะห์คุณภาพของผลิตภัณฑ์ข้าวแตนให้ได้มาตรฐาน อย. รางวลั แหง่ ความสำ� เรจ็ ทกี่ ลมุ่ ไดร้ บั คอื ไดร้ บั การคดั สรรจากจงั หวดั เปน็ “ผลติ ภณั ฑ์ โอทอป ระดบั 4-5 ดาว ในปพี .ศ. 2553-2555” ไดร้ บั การคดั เลอื กเปน็ “กลมุ่ ตน้ แบบ Primary GMP ในปี พ.ศ. 2560” และอกี หนงึ่ ความภาคภมู ใิ จทขี่ า้ วแตนสายทพิ ย์ ได้รับคือ “รางวัล อย. คลอลิตี้อวอร์ต ระดับเขต 7 ในปี พ.ศ. 2558” ท้ังน้ี กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแห่งนี้ยังคงมุ่งมั่นพัฒนาคุณภาพมาตรฐานผลิตภัณฑ์ อย่างต่อเน่ืองเพื่อขยายธุรกิจไปส่เู วทีการคา้ ระดับประเทศ กลุ่มวิสาหกิจชมุ ชนแมบ่ า้ นโคกสวา่ ง 61 หมู่ 7 บา้ นโคกสว่าง ตำ� บลคอนฉิม อำ� เภอแวงใหญ่ จังหวัดขอนแกน่ 40330 โทรศัพท์ 0-8723-17891 อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 19 AW-INNER Good Quality Food.indd 19 10/7/2561 BE 14:33
ภ า ค อี ส า น อินหเมต่�ำอร์ “หมำ่� ” เปน็ เมนยู อดนยิ มของภาคอสี าน มที งั้ หมำ่� หมู และหม่�ำเนื้อ มีลักษณะคล้ายไส้กรอกอีสาน ต่างกันท่ี ส่วนผสมและรสชาติ โดยหม�่ำท�ำจากเนื้อสัตว์บด สบั ละเอยี ด ผสมกบั ตบั กระเทยี ม ขา้ วคว่ั เกลอื อดั ใสไ่ สห้ มู ไส้วัว หรือไส้เทียมที่ล้างสะอาด หมักผึ่งลมไว้ประมาณ 5-6วัน จะมีรสเปร้ียวเก็บไว้ได้นาน กินได้ท้ังแบบสุกด้วย การน�ำไปปิ้ง ย่าง ทอด หรือกินแบบดิบแต่มีโอกาสเส่ียง จากการปนเปื้อนเชื้อโรคอาหารเป็นพิษ หากกระบวน การผลิตหม�่ำไม่ได้มาตรฐาน ขาดสุขลักษณะ โดยอาจ สง่ ผลอนั ตรายต่อสุขภาพของผบู้ รโิ ภคได้ 20 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข 10/7/2561 BE 14:33 AW-INNER Good Quality Food.indd 20
นางสมพร วชิรธีระพล เจ้าของสูตรหม�่ำ ภูมิสุขเมืองพล จังหวัดขอนแก่น และเป็น ผู้ประกอบการธุรกิจร้านขายของฝาก ได้ผลิต และจ�ำหน่ายหม่�ำภายใต้แบรนด์ “อินเตอร์” โดยคัดสรรวัตถุดิบที่มีคุณภาพ ใช้เนื้อสัตว์ ท่ีสดใหม่ พัฒนาสูตรโดยผสมสมุนไพรพริกไทย และใบมะกรูดเพ่ือดับกล่ินคาว และได้เข้าร่วม โครงการจัดการความปลอดภัยของหม่�ำจาก แหลง่ ผลติ ถึงผู้บรโิ ภคของจังหวัดขอนแก่น ในปี พ.ศ. 2554 ซ่ึงเป็นความร่วมมือของหน่วยงาน เครอื ขา่ ยภาครฐั ในพน้ื ทร่ี วมทง้ั ศนู ยว์ ทิ ยาศาสตร์ การแพทย์ที่ 7 ขอนแก่น ท่ีช่วยส่งเสริมน�ำหลักเกณฑ์วิธีการปฏิบัติที่ดี (GMP) ในการปรบั ปรงุ สถานทผ่ี ลติ ใหอ้ งคค์ วามรใู้ นการควบคมุ คณุ ภาพในกระบวนการผลติ น�ำหลักการวิเคราะห์และควบคุมจุดเสี่ยง (HACCP) มาช่วยวิเคราะห์การผลิตหม่�ำ ในทกุ ขนั้ ตอน รวมทงั้ สนบั สนนุ การตรวจสอบคณุ ภาพวตั ถดุ บิ และผลติ ภณั ฑ์ ควบคมุ ความสะอาดของวัสดุและอุปกรณ์ที่ใช้ในกระบวนการผลิตเพ่ือหาสาเหตุและวิธี ป้องกนั การปนเป้ือนในทุกขน้ั ตอนการผลติ จนได้รบั การรบั รองมาตรฐาน อย. “หม�่ำอินเตอร์” มีการพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์อย่างต่อเน่ือง จนปัจจุบัน มีนวัตกรรมพัฒนารูปแบบบรรจุภัณฑ์แบบสุญญากาศ เพ่ือเก็บกลิ่นและยืดอายุ การเกบ็ รกั ษาคณุ ภาพหมำ�่ ใหน้ านขนึ้ รวมทั้งมีการปรับปรุงรสชาติอย่าง ต่อเนื่องให้ถูกใจผู้บริโภค และมี แผนการขยายธุรกิจไปยังตลาด โ ม เ ดิ ร ์ น เ ท ร ด พ ร ้ อ ม รุ ก สู ่ ต ล า ด ต่างประเทศในอนาคตอันใกลน้ ี้ รา้ นภูมิสุขเมืองพล 123/18-20 ถนนมิตรภาพ ตำ� บลเมอื งพล อ�ำเภอพล จงั หวัดขอนแก่น 40120 โทรศัพท์ 0-4341-4974 0-8765-52688 อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 21 AW-INNER Good Quality Food.indd 21 10/7/2561 BE 14:33
ภ า ค อี ส า น กลมุ่ วิสาหกิจชุมชนกลุ่มอาชพี บป้าลนาตสะม้ คุ ปลาส้ม เป็นอาหารที่แปรรูปจากปลาน้�ำจืด ของคนอีสานที่สืบทอดภูมิปัญญาท้องถ่ินในการ ถนอมอาหารจากปลา โดยการหมักกับเกลือและ เครอื่ งปรงุ เชน่ กระเทยี ม ขา้ วสกุ หรอื ขา้ วเหนยี วนงึ่ เปน็ ตน้ จนมรี สเปรยี้ ว และควรรบั ประทานปลาสม้ ที่ปรุงสุกเนื่องจากปลาส้มดิบอาจมีพยาธิใบไม้ตับ ปนเปอื้ น 22 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข 10/7/2561 BE 14:33 AW-INNER Good Quality Food.indd 22
ท่ีบ้านตะคุ ต�ำบลวังแสง อ�ำเภอแกด�ำ จังหวัดมหาสารคาม แม่บ้านเกษตรกร ได้รวมตวั กนั เปน็ กลมุ่ ผลติ ปลาส้มจำ� หน่ายตั้งแตป่ ี พ.ศ. 2546 และจดทะเบยี นกลุ่ม ในปี พ.ศ. 2548 นายประสาน สงนวน ประธานกลุ่มอาชีพท�ำปลาส้มบ้านตะคุ ไดพ้ บวา่ ในตลาดนดั ผลติ ภณั ฑป์ ลาสม้ ขายดมี าก จงึ มแี นวคดิ ในการทำ� ปลาสม้ ขายเอง โดยได้ซื้อปลาตะเพียน ปลาจีนและปลาสวายจากอ�ำเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม มาผลติ ปลาส้ม ซ่งึ สามารถสรา้ งรายได้ให้สมาชกิ ในกลมุ่ ได้ดมี าก ปจั จบุ ันมกี ำ� ลังผลติ ประมาณ 700 กิโลกรัมต่อสัปดาห์ ส่งไปจ�ำหน่ายในจังหวัดใกล้เคียง จนเป็นสินค้า โอทอปท่ีมีชื่อเสียงของจังหวัดมหาสารคาม และได้รับการพัฒนาสนับสนุนจาก หน่วยงานภาครัฐหลายแห่ง ได้แก่ ส�ำนักงานสาธารณสุขจังหวัดมหาสารคามและ ศนู ยว์ ทิ ยาศาสตรก์ ารแพทยท์ ี่ 7 ขอนแกน่ ซง่ึ ไดต้ รวจเยยี่ ม ใหค้ ำ� แนะนำ� การปรบั ปรงุ สถานที่ผลิต กระบวนการผลิตท่ีถูกสุขลักษณะ สนับสนุนการตรวจสอบคุณภาพ วตั ถดุ บิ และผลติ ภณั ฑ์ ควบคมุ ความสะอาดของวสั ดแุ ละอปุ กรณท์ ใ่ี ชใ้ นกระบวนการ ผลติ เพอื่ หาสาเหตแุ ละวธิ ปี อ้ งกนั การปนเปอ้ื นจลุ นิ ทรยี ก์ อ่ โรคในทกุ ขน้ั ตอนการผลติ จากผลการพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์อย่างต่อเน่ือง ปลาส้มบ้านตะคุได้รับการ จดทะเบียนเป็นวิสาหกิจชุมชนและได้รับการรับรองมาตรฐาน อย.ในปี พ.ศ. 2557 ได้รับการคัดสรรเป็นสินค้าโอทอป ระดับ 4 ดาวในปี พ.ศ. 2560 ด้วยจุดเด่นของ ผลติ ภณั ฑ์ คอื ปลาสม้ คณุ ภาพดี ไมใ่ สด่ นิ ประสวิ เกบ็ ไดน้ าน นอกจากนย้ี งั ไดร้ บั รางวลั “อย.ควอลิตอ้ี วอร์ด” ของส�ำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา ในปี พ.ศ. 2560 นับเปน็ อกี หน่ึงรางวัลแหง่ ความภาคภมู ใิ จของจงั หวดั มหาสารคาม กลมุ่ วิสาหกิจชมุ ชนกลมุ่ อาชพี ทำ� ปลาส้มบา้ นตะคุ 75 หมู่ 5 ตำ� บลวังแสง อ�ำเภอแกดำ� จังหวดั มหาสารคาม 44190 โทรศพั ท์ 0-8019-59488 อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 23 AW-INNER Good Quality Food.indd 23 10/7/2561 BE 14:33
ภ า ค อี ส า น ปแลมาร่ห้าบวอาง “ปลารา้ บอง” หรือ “แจ่วบอง” จัดเป็นอาหารพื้นบ้านของชาวอีสาน ตง้ั แตส่ มยั โบราณ โดยนำ� ปลารา้ มาสบั หรอื ใชป้ ลารา้ ทงั้ ตวั ผสมกบั เครอื่ งเทศ ไดแ้ ก่ มะกรดู ข่า พรกิ ปน่ กระเทียม มะขามเปยี ก เป็นตน้ คลกุ เคล้าผสม ใหเ้ ข้ากนั จนไดป้ ลาร้าบอง คนอสี าน นยิ มกินทงั้ ปลาร้าบองดบิ และสุก นางจันทร์ถวา พูลเพิ่ม เจ้าของ แบรนด์ “แม่หวาปลาร้าบอง” จาก จังหวัดร้อยเอ็ด บรรพบุรุษมีอาชีพ ท�ำปลาร้าทำ� ใหม้ ีความรู้ ความเชี่ยวชาญ จึงจัดตัง้ เป็นกลมุ่ วสิ าหกจิ ชุมชนในช่ือ “กลุ่มสตรีการผลิตชุมชนวัดเวฬุวัน” ในปี พ.ศ. 2545 ประกอบการผลติ ปลารา้ ในชมุ ชน ตอ่ มามกี ารแปรรปู เปน็ ปลารา้ บอง และพฒั นาผลติ ภณั ฑป์ ลารา้ บองจนไดร้ บั การรบั รองมาตรฐานสถานท่ี ผลติ ในปี พ.ศ. 2549 ปลาร้าบองแมห่ วาจะใช้วตั ถุดบิ ในชมุ ชนโดย 24 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข 10/7/2561 BE 14:33 AW-INNER Good Quality Food.indd 24
นำ� ปลาทจี่ บั ไดจ้ ากลำ� นำ�้ ชแี ละลำ� นำ�้ ใกลเ้ คยี งมาหมกั ทำ� ปลารา้ ดว้ ยสตู รดง้ั เดมิ ทำ� ให้ มีรสชาติเฉพาะตวั ทอ่ี รอ่ ย แตกตา่ งจากปลาร้าบองย่ีห้ออน่ื ๆทใี่ ช้ปลาร้าสำ� เร็จรปู มาทำ� ปลารา้ บอง กลมุ่ ผลติ ปลารา้ บองแมห่ วาแหง่ น้ี ไดร้ บั การสนบั สนนุ จากหนว่ ยงานสำ� นกั งาน สาธารณสขุ จงั หวดั รอ้ ยเอด็ และศนู ยว์ ทิ ยาศาสตรก์ ารแพทยท์ ี่ 7 ขอนแกน่ ในการ ตรวจเยี่ยมและให้ค�ำแนะน�ำการปรับปรุงสถานที่ผลิตเพ่ือให้เข้าหลักเกณฑ์ กระบวนการผลิตที่ดี (Good Manufacturing Practice, GMP) ให้องค์ความรู้ ในเรอื่ งสขุ ลกั ษณะในกระบวนการการผลติ สนบั สนนุ การตรวจสอบคณุ ภาพผลติ ภณั ฑ์ ปลารา้ บอง ใหค้ ำ� แนะนำ� ปรบั ลดปรมิ าณการใชส้ ารกนั บดู เพอ่ื ใหไ้ ดค้ ณุ ภาพตามเกณฑ์ มาตรฐานของผลิตภัณฑ์อาหาร และได้พัฒนาต่อยอดผลิตภัณฑ์ด้วยการจดแจ้ง เลขสารบบอาหาร ปจั จบุ นั ผลติ ภณั ฑป์ ลารา้ ไดแ้ ปรรปู เปน็ ผลติ ภณั ฑ์ ตา่ งๆ ไดแ้ ก่ ปลารา้ ผง ปลารา้ กอ้ น นำ้� ปลารา้ ปรงุ รส ซ่ึงสามารถผ่านการประเมินสินค้าโอทอประดับ 5 ดาวมาโดยตลอด จนในปี พ.ศ. 2560 ได้เป็น ตัวแทนจังหวัดร้อยเอ็ดเข้าประกวดแข่งขัน ได้รับ รางวัล “อย. ควอลิตี้อวอร์ด” จากส�ำนักงาน คณะกรรมการอาหารและยา นับเป็นรางวัลแห่ง ความภาคภมู ใิ จของชาวจงั หวัดร้อยเอ็ด วสิ าหกจิ ชมุ ชน แมห่ วาปลารา้ บอง 14/1 ถนนเทวาภบิ าล ซอย 13 ตำ� บลในเมือง อ�ำเภอเมือง จังหวดั ร้อยเอด็ 45000 โทรศพั ท์ 0-4352-2837 0-8739-40352 อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 25 AW-INNER Good Quality Food.indd 25 10/7/2561 BE 14:33
ภ า ค อี ส า น ตหนรา้ ำ้� ดาเสาเวาพวอรุดชสรร วสิ าหกิจชุมชน บา้ นเจรญิ สขุ การพัฒนาสินค้า OTOP และ SME หวั ใจส�ำคญั คือ “มีความปลอดภัย ไดค้ ุณภาพ และมาตรฐาน” โดยเฉพาะอย่างยิ่งเคร่ืองด่ืม ต้องมีเลขทะเบียน (อย.) ซึ่งหมายรวมถึง ก ร ะ บ ว น ก า ร ผ ลิ ต ต ้ อ ง มี ค ว า ม ป ล อ ด ภั ย มสี ขุ ลกั ษณะการผลติ ทดี่ ี วตั ถดุ บิ การเกบ็ รกั ษา การขนส่ง ต้องมีการก�ำกับและควบคุม ทุกข้นั ตอน ปี 2545 เร่ิมมีโครงการ “หน่ึงต�ำบล หน่ึงผลิตภัณฑ์” “น้�ำเสาวรส” ก็เป็นสินค้า 26 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข 10/7/2561 BE 14:33 AW-INNER Good Quality Food.indd 26
ที่ส่งมาร่วมคัดสรรเช่นกัน ซ่ึงเดิมบรรจุ ในขวดพลาสตกิ ขาวขนุ่ แบบพาสเจอรไ์ รส์ พร้อมดื่ม มีอายุการเก็บรักษาสั้น ตอ้ งแชเ่ ยน็ ตลอดเวลา สง่ ขายขา้ มจงั หวดั ไม่ได้ ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ที่ 8 อุดรธานี เป็นหน่ึงในกรรมการคัดสรร จึ ง ไ ด ้ ใ ห ้ ค� ำ แ น ะ น� ำ ก า ร ผ ลิ ต ที่ ดี และการควบคุมคุณภาพ รวมทั้งให้ ค�ำปรึกษาต่อเน่ืองในด้านการพัฒนาคุณภาพสินค้า และปรับเปลี่ยนบรรจุภัณฑ์ เร่ือยมา จนปัจจุบันสามารถผลิตและบรรจุในขวดแก้วท่ีเหมาะสม สวยงาม เก็บรักษาได้นาน สามารถส่งขายตามห้างสรรพสินค้าช้ันน�ำ และวางจ�ำหน่าย ในงานคลองผดงุ กรงุ เกษม เมอื่ ปี 2558 และ 2560 ซงึ่ ไดร้ บั ความนยิ มเปน็ จำ� นวนมาก รวมทง้ั มีโอกาสไปจ�ำหน่ายยงั ตา่ งประเทศ ปัจจุบัน ผู้ประกอบการได้พัฒนาสินค้าต่อยอดความรู้จากการผลิตเครื่องดื่ม ขยายเปน็ การผลติ เครอ่ื งสำ� อาง เชน่ เซรมั่ เสาวรส สบเู่ สาวรส เปน็ ตน้ นบั เปน็ การ สร้างมลู ค่าเพิม่ ให้กับสินค้าการเกษตรได้อยา่ งดยี ิ่ง วสิ าหกจิ ชมุ ชนบ้านเจริญสขุ 2 หมู่ 2 ต�ำบลคำ� บง อ�ำเภอบา้ นผือ จังหวัดอดุ รธานี 41160 โทรศัพท์ 0-8018-05552 0-8194-56918 e-mail : [email protected] อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 27 AW-INNER Good Quality Food.indd 27 10/7/2561 BE 14:33
ภ า ค อี ส า น แมหม่น่ีโาคงราตชุ้ย “หมโี่ คราช” เปน็ อาหารประเภท เสน้ ผลติ จากแปง้ ขา้ วเจา้ เปน็ อาหาร ที่เกิดจากภูมิปัญญาท้องถ่ินของ คนโคราช โดยเฉพาะหมจ่ี ากบา้ นตะคุ อำ� เภอปกั ธงชยั จงั หวดั นครราชสมี า ซึ่งเป็นหมู่บ้านที่ข้ึนชื่อเรื่องเส้นหมี่ โคราชมากท่ีสุด จากการเป็น อาหารที่ขึ้นชื่อของโคราชจึงได้ ถูกพัฒนามาเป็นสินค้าหนึ่งต�ำบล 28 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข 10/7/2561 BE 14:33 AW-INNER Good Quality Food.indd 28
หน่ึงผลิตภณั ฑ(์ OTOP) ที่มีชอ่ื เสยี งของ จังหวัดและประเทศ ปัจจุบันผลิต จ�ำหน่ายใน 2 รูปแบบ คือ รูปแบบของ เส้นหมี่โคราช ซึ่งผู้ซื้อจะต้องไปปรุง น�้ำปรุงผัดหมี่เอง และอีกรูปแบบเป็น เสน้ หมโี่ คราชพรอ้ มนำ�้ ปรงุ ซง่ึ จะมฉี ลาก แจง้ วธิ กี ารปรงุ อยใู่ นภาชนะบรรจุ ซง่ึ สะดวกตอ่ การผดั หมข่ี องผทู้ ซี่ อื้ ไปรบั ประทาน ศนู ยว์ ทิ ยาศาสตรก์ ารแพทยท์ ่ี 9 นครราชสมี า ไดด้ ำ� เนนิ งานรว่ มกบั หนว่ ยงาน ภาคเี ครอื ขา่ ยในพน้ื ทใ่ี หก้ ารสนบั สนนุ องคค์ วามรเู้ รอ่ื งกระบวนการผลติ อาหารทดี่ ี วเิ คราะหจ์ ดุ วกิ ฤตทต่ี อ้ งควบคมุ ถอื เปน็ การพฒั นาศกั ยภาพของผปู้ ระกอบการดา้ น ผลผลิต และด�ำเนินการตรวจสอบคุณภาพผลิตภัณฑ์ เพื่อให้ผู้บริโภคม่ันใจใน คุณภาพที่ได้มาตรฐาน ควบคู่กับความอร่อยของหมี่โคราช-หม่ีแม่นางตุ้ย ของดี เมืองโคราช หมี่ตะคแุ มน่ างตุ้ย 127/2 ถนนสมเดจ็ พระญาณมณุ ี หมู่ 2 ตำ� บลตะคุ อำ� เภอปกั ธงชยั จ.นครราชสมี า 30150 โทรศัพท์ 0-4444-1813 0-8187-97673 อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 29 AW-INNER Good Quality Food.indd 29 10/7/2561 BE 14:33
30 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข 10/7/2561 BE 14:33 AW-INNER Good Quality Food.indd 30
อาหารปลอดภัย คณุ ภาพดี วถิ ีประชารัฐ พั ฒ น า โ ด ย ก ร ม วิ ท ย์ ฯ 3 4 51 62 7 8 ภาคกลาง 1. วิสาหกจิ ชุมชนกลมุ่ บ้านสวนลกู แชมป์ จ.อุทัยธานี 2. วสิ าหกิจชุมชนกลมุ่ นำ�้ ดม่ื เทพนาคา จ.พระนครศรอี ยุธยา 3. วสิ าหกิจชมุ ชนเพยี รหยดตาล จ.สมุทรสงคราม 4. บรษิ ัท มู จัง (ไทยแลนด)์ จ�ำกัด จ.สมุทรสงคราม 5. บริษทั โรงงานน้ำ� ปลาฉัว่ ฮะเส็ง (ตราหอยหลอด) จ�ำกัด จ.สมุทรสงคราม 6. บรษิ ัท ไทยนนั ทพนั ธ์ จ�ำกัด จ.สมุทรสงคราม 7. บรษิ ทั โรงงานนำ�้ ปลาไทย (ตราปลาหมกึ ) จำ� กดั จ.สมทุ รสงคราม 8. สวนมะนาวโหล่ ุงศริ ิ จ.สมทุ รสงคราม อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 31 AW-INNER Good Quality Food.indd 31 10/7/2561 BE 14:33
ภาคกลาง น้ำ� พริกเผา ทรงเคร่อื ง วสิ าหกิจชุมชนกลุ่มบา้ นสวนลูกแชมป์ จงั หวัดอุทยั ธานี วสิ าหกจิ ชมุ ชนกลมุ่ บา้ นสวนลกู แชมป์ ที่อยู่เลขที่ 45 หมู่ 1 ต�ำบลหนองแก อำ� เภอเมือง จังหวัดอุทัยธานี ก่อต้ังเม่อื ปี พ.ศ. 2553 โดยมีคุณธิรักษ์ โต๊ะทอง เป็นประธาน เริ่มจากความชอบทาน อาหารไทยมาต้ังแต่เด็กๆ โดยเฉพาะ น้�ำพริกปลาร้าทรงเครื่อง ประกอบกับ ได้รับการถ่ายทอดสูตรต�ำรับอาหารและ เทคนิคต่างๆในการท�ำอาหารให้อร่อย และทรงคุณค่าจากคุณย่า จึงได้ลองท�ำ และแจกจ่ายให้เพื่อนบ้านรับประทาน จนเพอื่ นบา้ นตดิ ใจ ถามหาบอ่ ยๆ เกดิ แนวคดิ ท�ำน�้ำพริกปลาร้าทรงเคร่ืองเพ่ือจ�ำหน่าย จงึ เขา้ สรู่ ะบบโอทอป 1 ตำ� บล 1 ผลติ ภณั ฑ์ 32 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข AW-INNER Good Quality Food.indd 32 10/7/2561 BE 14:33
สมาชกิ กลมุ่ มกี ารคดิ คน้ และพฒั นาตอ่ ยอดผลติ ภณั ฑน์ ำ้� พรกิ ชนดิ อน่ื ๆ ทแ่ี ปลกใหม่ เรอื่ ยๆ แตย่ งั คงความเปน็ เอกลกั ษณ์วัฒนธรรม ประเพณีในท้องถิน่ หนงึ่ ในน้นั คอื “น้�ำพริกเผาทรงเคร่อื ง” ซ่งึ ประกอบดว้ ย ปลายา่ ง(ปลาแรด)ผัดใส่ก้งุ แห้ง หมชู ้นิ คลกุ ดว้ ยนำ�้ ตาลปบ๊ี นำ้� มะขามเปยี ก ใสพ่ รกิ แหง้ มรี สชาตไิ มเ่ ผด็ มาก เหมาะสำ� หรบั คนไม่ทานเผ็ด เพอ่ื พฒั นายกระดบั คณุ ภาพและสรา้ งมลู คา่ เพม่ิ ผลติ ภณั ฑ์ ในปี 2561 วสิ าหกจิ ชุมชนกลุ่มบ้านสวนลกู แชมป์ ได้เขา้ รว่ มโครงการพัฒนาคณุ ภาพผลิตภณั ฑอ์ าหาร (Smart OTOP) โดยศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ท่ี 3 นครสวรรค์ ได้จัดท�ำ แผนปฏบิ ตั กิ ารในการพฒั นา ประกอบดว้ ยการตรวจวเิ คราะหผ์ ลติ ภณั ฑ์ พบปญั หา ดา้ นคณุ ภาพ ศูนย์ ฯและส�ำนักงานสาธารณสขุ จงั หวดั อทุ ยั ธานี ได้ให้องคค์ วามรู้ และค�ำแนะน�ำท่ีเกี่ยวข้องเพ่ือแก้ไขปัญหาที่ตรวจพบ จนได้ผลิตภัณฑ์มีคุณภาพ เปน็ ไปตามเกณฑก์ ำ� หนดทเ่ี กย่ี วขอ้ ง สง่ ผลใหไ้ ดร้ บั เลขสาระบบอาหาร เปน็ การเพม่ิ มลู ค่าผลิตภัณฑ์ สง่ เสริมรายได้ใหก้ ับสมาชิกในกลมุ่ เพ่ิมขึน้ วิสาหกจิ ชมุ ชนกลุม่ บา้ นสวนลูกแชมป์ 45 หมุ่ 1 ตำ� บลหนองแก อำ� เภอเมอื ง จงั หวัดอทุ ัยธานี 61120 โทรศัพท์ 0-8217-77094 0-9219-05906 อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 33 AW-INNER Good Quality Food.indd 33 10/7/2561 BE 14:33
ภาคกลาง ฝอยทอง 5 ดาว มยรุ ี ขนมไทย ของดีกรุงศรอี ยธุ ยา วสิ าหกจิ ชมุ ชนกลมุ่ นำ�้ ดมื่ เทพนาคา เกดิ จากการรวมกลมุ่ ของสมาชิกเกษตรกรและผู้สูงอายุ 7 ครัวเรือน ระดมสมอง เพือ่ แกป้ ญั หาเศรษฐกจิ ภายในครอบครวั และยกระดบั ฐานะ ความเป็นอยู่ให้ดีข้ึน จึงได้ท�ำกิจกรรมที่ช่วยเพ่ิมพูนรายได้ ต่างๆ และด้วยความสามารถของสมาชิกในการท�ำขนมไทย ไดอ้ รอ่ ย มรี สชาตเิ ปน็ ทถี่ กู ใจของคนทว่ั ไปจงึ ไดข้ ยายกจิ กรรม ท�ำขนมหวาน โดยมีมะพร้าวแก้วสูตรโบราณเป็นจุดขาย ตั้งชื่อแบรนด์ว่า “มยุรีขนมไทย” และยังผลิตขนมไทย อกี หลายชนิด เช่น ทองหยบิ ทองหยอด ฝอยทอง เมด็ ขนนุ ทองเอก จา่ มงกฎุ เสนห่ ์จนั ทน์ ขนมช้นั เปน็ ต้น 34 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข 10/7/2561 BE 14:33 AW-INNER Good Quality Food.indd 34
“ขนมฝอยทอง” เป็นผลิตภัณฑ์ที่ เกิดจากแนวคิดร่วมกันของกลุ่ม วิสาหกิจชุมชน พัฒนาชุมชน และ กลมุ่ งานคมุ้ ครองผบู้ รโิ ภคและเภสชั สาธารณสุข ส�ำนักงานสาธารณสุข จงั หวดั พระนครศรอี ยธุ ยา เนอื่ งจาก ขนมฝอยทองมีกระบวนการผลิต ทไี่ มซ่ บั ซอ้ นสามารถทจ่ี ะพฒั นาไดง้ า่ ย และน�ำไปประกอบกับอาหารหวานประเภทต่างๆได้มากมาย เป็นผลิตภัณฑ์ ทีเ่ กบ็ รกั ษาและดูแลง่าย ขนมฝอยทอง “มยรุ ขี นมไทย” ไดร้ ับการรับรองมาตรฐาน มเี ลขสารบบอาหาร อย. 14-2-01455-2-0001 และไดร้ บั การคดั สรรเปน็ ผลติ ภัณฑ์ ชุมชน (OTOP) ระดบั 5 ดาว ประจ�ำปี พ.ศ. 2559 ในปี พ.ศ. 2561 ไดพ้ ฒั นายกระดบั ตอ่ ยอด โดยสำ� นกั คณุ ภาพและความปลอดภยั อาหาร กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ได้เข้ามาร่วม ตรวจสอบขัน้ ตอนการผลิต สถานท่ีผลิต วัสดุ อุปกรณ์ เครื่องมือต่างๆ ในการผลิต และน�ำ ผลิตภัณฑ์ตรวจวิเคราะห์ทางห้องปฏิบัติการ ทำ� ใหไ้ ดข้ อ้ มลู โภชนาการ และจดั ทำ� เปน็ ฉลาก โภชนาการ ซึ่งผลดีท่ีตามมา คือ ผลิตภัณฑ์ “ขนมฝอยทอง” เปน็ ทย่ี อมรบั มากขนึ้ นา่ เชอ่ื ถอื และมยี อดจำ� หนา่ ยทสี่ ูงข้นึ วสิ าหกจิ ชุมชนกล่มุ น�ำ้ ด่มื เทพนาคา 46 หมู่ 6 ต�ำบลไทรนอ้ ย อ�ำเภอบางบาล จงั หวดั พระนครศรอี ยุธยา รหสั ไปรษณยี ์ 13250 โทรศัพท์ 0-3588-4605 0-8194-65457 e-mail : [email protected] Facebook Page : วสิ าหกจิ ชุมชนกลุ่มน�ำ้ ดมื่ เทพนาคา อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 35 AW-INNER Good Quality Food.indd 35 10/7/2561 BE 14:33
ภาคกลาง ชูถิน่ สมั ผัสคณุ ค่า เหพตยายี ลดร ของนำ�้ ตาลมะพร้าว ความหวานท่ีหยาดหยดจากเกสรดอกมะพร้าวถิ่นแม่กลอง ผา่ นการแปรรูปด้วยภมู ิปัญญาของบรรพบรุ ษุ เกดิ เปน็ น้ำ� ตาลมะพรา้ ว ท่หี อมหวาน มนั และยงั ให้ผลดตี อ่ สขุ ภาพ น้�ำตาลมะพร้าว “เพียรหยดตาล” เป็นผลิตภัณฑ์ท่ีกลุ่มวิสาหกิจ ชุมชนเพียรหยดตาล ผลิตน�้ำตาลมะพร้าวอินทรีย์ด้วยภูมิปัญญา 36 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข 10/7/2561 BE 14:33 AW-INNER Good Quality Food.indd 36
แบบด้ังเดมิ กอ่ ตงั้ โดยคุณ เก๋ ศิริวรรณ ประวตั ริ อ้ ย และคณุ เอก อคั รชยั ยสั พนั ธ์ุ ร่วมกันจดุ ประกายใหก้ ล่มุ เกษตรกรคดิ ถึงคุณค่าของส่ิงทมี่ อี ยู่ด้วยการปลกุ เตาตาล อายกุ ว่า 30 ปี ท่กี ำ� ลงั หลับใหลให้กลบั มามีชีวิตอกี ครั้ง วสิ าหกจิ ชมุ ชนเพยี รหยดตาล นอกจากผลติ และจำ� หนา่ ยนำ�้ ตาลมะพรา้ วอนิ ทรยี ์ แบบด้ังเดิมแล้ว ยังพัฒนาสวนมะพร้าวอินทรีย์ในชุมชนเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิง เกษตร เปิดให้ผู้สนใจสามารถเข้าเยี่ยมชมกระบวนการผลิตและท่องเท่ียวเชิง อนุรักษไ์ ด้ เปน็ การเพมิ่ ชอ่ งทางตลาดและรายได้ให้กบั สมาชกิ ตอ่ ไป ผลิตภัณฑ์น�้ำตาลมะพร้าวอินทรีย์ ได้รับการสนับสนุนจากศูนย์วิทยาศาสตร์ การแพทย์ที่ 5 สมทุ รสงคราม ด้านการพฒั นาคณุ ภาพผลิตภัณฑ์ การตรวจสอบ คุณภาพและความปลอดภัย ของผลิตภัณฑ์ ให้ค�ำแนะน�ำ ด้านวิชาการเพื่อสร้างความ เช่ือมั่นให้ผู้บริโภค นอกจากน้ี ยั ง ไ ด ้ รั บ ก า ร ส นั บ ส นุ น จ า ก หน่วยงานอ่ืนในพื้นท่ี เช่น ส�ำนักงานสาธารณสุขจังหวัด สำ� นกั งานเกษตรจงั หวดั เปน็ ตน้ วิสาหกิจชมุ ชนเพยี รหยดตาล 60/2 หมู่ 1 ต�ำบลนางตะเคยี น อำ� เภอเมือง จงั หวัดสมุทรสงคราม 75000 โทรศัพท์ 0-8174-58282 Line ID : siriwan , 08-1745-8282 e-mail : [email protected] Facebook Page : เพยี รหยดตาล อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 37 AW-INNER Good Quality Food.indd 37 10/7/2561 BE 14:33
ภาคกลาง TRIANIN ผลิตภัณฑ์ทาขนมปัง รสผลไมผ้ สมสมุนไพร THAI DELICACY SPREAD & DIPS FRUIT WITH HERBS IN TRAIN BRAND 38 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข 10/7/2561 BE 14:33 AW-INNER Good Quality Food.indd 38
ผลติ ภณั ฑท์ าขนมปงั ตรา IN TRAIN รสผลไม้ผสมสมุนไพร ที่มีเอกลักษณ์ ของสมุนไพรไทยหลากหลายรสชาติ ในหนึ่งเดียว จากหอม กระเทียม ที่บรรจงสร้างสรรค์เพื่อสุขภาพ ผลิต จากวตั ถดุ บิ ธรรมชาติ 100% ไมม่ วี ตั ถุ กนั เสยี ไมแ่ ตง่ สี ไมแ่ ตง่ กลน่ิ ผบู้ รโิ ภค สามารถนำ� ไปรับประทานกับขนมปัง บสิ กิต สลดั ผัก หรือสลัดผลไม้ ดว้ ยความตา่ ง ที่เป็นเอกลกั ษณอ์ ยา่ งลงตวั ผลติ ภณั ฑท์ าขนมปงั รสผลไมผ้ สมสมนุ ไพร มหี ลากหลายรสชาติ แตล่ ะรสชาติ ไดร้ บั การคดั สรรอยา่ งพถิ พี ถิ นั เพอ่ื ใหค้ ณุ ไดล้ ม้ิ ลองรสชาตทิ เ่ี ปน็ เอกลกั ษณ์ ผลติ จาก ผลไม้และสมุนไพรธรรมชาติ ผลิตภัณฑ์ทาขนมปัง มีทั้งหมด 7 รสชาติด้วยกัน ได้แก่ รสลูกพรุน รสทุเรียน รสองุ่น รสมะเขือเทศ รสมะตูม รสสตรอเบอร่ี และรสเหด็ โดยทกุ รสชาตจิ ะผสมสมนุ ไพรเขา้ ไปดว้ ยเพอ่ื เพม่ิ คณุ คา่ และคณุ ประโยชน์ ต่อผูบ้ ริโภค จดุ เดน่ ของผลติ ภณั ฑ์ เปน็ ผลติ ภณั ฑท์ าขนมปงั ทท่ี ำ� จากผลไมแ้ ละสมนุ ไพรไทย ท่มี เี อกลักษณ์เฉพาะ มีหลากหลายรสชาติ และมคี ุณประโยชนจ์ ากคณุ ค่าสมนุ ไพร เพ่ือเป็นทางเลือกใหม่ให้แก่ผู้บริโภคท่ีชื่นชอบทาน ขนมปัง โดยผลติ ภณั ฑ์ทาขนมปัง ตรา IN TRAIN ไดร้ บั การสนบั สนนุ จากศนู ยว์ ทิ ยาศาสตรก์ ารแพทย์ ท่ี 5 สมุทรสงคราม ในการตรวจสอบคุณภาพและ ความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์ ให้ค�ำปรึกษาด้าน วิชาการ และการพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้มีคุณภาพ อยา่ งตอ่ เนอื่ ง เพอื่ สรา้ งความเชอ่ื มนั่ ในเรอ่ื งคณุ ภาพ และความปลอดภยั ใหก้ บั ผูบ้ ริโภคผลติ ภัณฑ์ บรษิ ัท มู จัง (ไทยแลนด)์ จำ� กัด 2/38 หมู่ 2 ต�ำบล บางแก้ว อ�ำเภอเมือง จังหวดั สมทุ รสงคราม 75000 โทรศัพท์ 0-3412-1079 0-9724-79097 e-mail : [email protected] Line ID : 0970850797 http://www.snack-dips.com อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 39 AW-INNER Good Quality Food.indd 39 10/7/2561 BE 14:33
ภาคกลาง แม่กลอง น้ำ� ปลาคุณภาพดี การนั ตี สูตรลดเกลอื โซเดยี ม “แม่กลองการันตี” เป็นการร่วมมือกัน 10/7/2561 BE 14:33 ระหว่างภาคีเครือข่ายท่ีเกี่ยวข้อง ทั้งภาครัฐ ภาคผู้ประกอบการ และภาคประชาสังคม เพอื่ ร่วมกันท�ำในส่ิงท่ีท้าทายมากยิ่งข้ึนคือ “การ พฒั นาตอ่ ยอดผลติ ภณั ฑ์ ใหไ้ ดม้ าตรฐานมากยงิ่ กว่าท่ีกฎหมายก�ำหนด” เกิดเป็นผลิตภัณฑ์ที่มี คุณค่าทั้งในแง่การตลาดและสุขภาพผู้บริโภค โดยศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ท่ี 5 สมุทรสงคราม สนับสนุนการตรวจวิเคราะห์ คุณภาพผลติ ภัณฑ์ น้�ำปลาเคร่ืองปรุงรสเค็มท่ีมีกลิ่นหอมและ รสชาติที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว กล่าวกันว่า เพียงแค่เหยาะน�้ำปลาแม่กลองช้ันดีคลุกข้าว สวยร้อนๆ ก็อร่อยจนลืมอ่ิม แต่ด้วยเหตุท่ี นำ�้ ปลามปี รมิ าณเกลอื โซเดียม (เกลอื แกง) สงู จึงอาจไม่เหมาะต่อผู้ป่วยท่ีมีปัญหาเกี่ยวกับ หลอดเลือด โรคความดันโลหิตสูง โรคไต 40 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข AW-INNER Good Quality Food.indd 40
สำ� นกั งานสาธารณสขุ จงั หวดั สมทุ รสงคราม รว่ มกบั สถาบนั โภชนาการมหาวทิ ยาลยั มหดิ ล สนบั สนนุ ใหผ้ ผู้ ลติ นำ้� ปลามกี ารพฒั นาสตู ร การท�ำน้�ำปลาท่ีสามารถลดปริมาณ เกลือโซเดยี มลงจากเดิม 25-35% โดยท่ี ยงั คงคณุ คา่ ทง้ั กลน่ิ และรสชาตขิ องนำ�้ ปลา แม่กลอง นับเปน็ การพฒั นาตอ่ ยอดทดี่ ีต่อ สขุ ภาพและเปน็ ทางเลอื กใหมข่ องชอ่ งทาง การท�ำตลาด ในจังหวัดสมุทรสงครามมี โรงงานท่ีผลิตน�้ำปลาสูตรลดเกลือโซเดียม 3 แหง่ ไดแ้ ก่ บรษิ ทั โรงงานนำ�้ ปลาฉวั่ ฮะเสง็ (ตราหอยหลอด)จ�ำกัด บริษัทไทยนันทพันธ์จ�ำกัด และบริษัทโรงงานน้�ำปลาไทย (ตราปลาหมึก)จ�ำกัด ซ่ึงทั้ง 3 บริษัทได้รับการรับรองการันตีคุณภาพ “แม่กลอง การนั ต”ี ของดจี ังหวดั สมทุ รสงคราม บรษิ ัท โรงงานน้�ำปลาฉวั่ ฮะเส็ง (ตราหอยหลอด) จ�ำกัด 1 หมู่ 1 ถนนพระราม 2 ต�ำบลบางแกว้ อ�ำเภอเมอื ง จังหวัดสมทุ รสงคราม 75000 โทร. 034-712494 บรษิ ัท ไทยนันทพนั ธ์ จ�ำกดั 110 ซอยบางจะเกรง็ 2 ถนนราษฎรป์ ระสิทธิ์ ต�ำบลแมก่ ลอง อ�ำเภอเมือง จงั หวัดสมทุ รสงคราม 7500 โทร. 034-710898 บริษัท โรงงานนำ้� ปลาไทย (ตราปลาหมกึ ) จำ� กดั 190 หมู่ 1 ถนนวธิ ารวถิ ี ตำ� บลบางจะเกรง็ อำ� เภอเมืองสมทุ รสงคราม จงั หวดั สมทุ รสงคราม 75000 โทร. 034-723875-6 อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 41 AW-INNER Good Quality Food.indd 41 10/7/2561 BE 14:33
ภาคกลาง ผลิตภณั ฑม์ ะม่วงหาว สมสปริ อิ ง มะนาวโหแ่ ปรรูป 42 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข 10/7/2561 BE 14:33 AW-INNER Good Quality Food.indd 42
มะม่วงหาวมะนาวโห่ เป็นผลไม้ ที่บางคนอาจจะไม่เคยรู้จักมาก่อน แตใ่ นปัจจบุ นั นเี้ ร่มิ เป็นทร่ี จู้ ักมากข้นึ ทต่ี ำ� บลบางนกแขวก อำ� เภอบางคนที จังหวัดสมุทรสงคราม มีสวนมะม่วง หาวมะนาวโห่ขนาดใหญ่ ปลูกบน พนื้ ทกี่ วา่ 40 ไร่ ชอ่ื วา่ “สวนมะนาวโห่ ลงุ ศิร”ิ ของ คณุ ศิริ และ คุณสมปอง เจริญชา่ ง ปลูกต้นมะม่วงหาวมะนาวโหแ่ บบเกษตรอนิ ทรยี ์ ปลอดสารพิษ จ�ำหนา่ ย ต้นพันธุ์ จ�ำหน่ายผลสด และน�ำผลมะม่วงหาวมะนาวโห่มาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ หลากหลาย ได้แก่ น�้ำมะม่วงหาวมะนาวโห่ชนิดพร้อมด่ืม และชนิดสกัดเข้มข้น ชา ไซเดอร์ แยม นำ้� พริก เยลล่ี และไอศรมี หลากหลายรส ผลิตภัณฑ์ผลมะม่วงหาวมะนาวโห่แปรรูปได้รับการสนับสนุนจาก ศูนย์ วิทยาศาสตร์การแพทย์ท่ี 5 สมุทรสงครามและส�ำนักงานสาธารณสุขจังหวัด สมุทรสงคราม ในการตรวจสอบคุณภาพและความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์ และการปรับปรุงสถานที่ผลิตให้ถูกสุขลักษณะ ผลิตภัณฑ์แปรรูปจากมะม่วงหาว มะนาวโห่ “สิริสมปอง” ผ่านกระบวนการผลิตที่ได้มาตรฐาน สะอาด ปลอดภัย และผลติ ภณั ฑไ์ ด้รบั มาตรฐาน อย. และไดร้ ับการรับรองวธิ กี ารทด่ี ีในการผลติ อาหาร (Good Manufacturing Practice, GMP) เพื่อสรา้ งความเช่ือม่นั ให้ผบู้ ริโภค สวนมะนาวโห่ลุงศริ ิ 29/2 หมู่ 2 ตำ� บลบางนกแขวก อำ� เภอบางคนที จังหวัดสมทุ รสงคราม 75120 โทรศพั ท์ 0-8056-65124 Line ID : SIRISOMPONG Facebook Page : manowho http://www.สวนมะนาวโห่ลงุ ศริ ิ.com อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 43 AW-INNER Good Quality Food.indd 43 10/7/2561 BE 14:33
44 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข 10/7/2561 BE 14:33 AW-INNER Good Quality Food.indd 44
อาหารปลอดภยั คณุ ภาพดี วถิ ปี ระชารฐั พั ฒ น า โ ด ย ก ร ม วิ ท ย์ ฯ 1 2 ภ า ค ต ะ วั น อ อ ก 1. วสิ าหกิจชุมชนกลุ่มขนมแม่บุญมี จ.ฉะเชงิ เทรา 2. กลมุ่ วิสาหกจิ ชุมชนแมบ่ ้านเกษตรสิบเอด็ ร่วมใจ จ.ชลบุรี AW-INNER Good Quality Food.indd 45 อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 45 10/7/2561 BE 14:33
ภ า ค ต ะ วั น อ อ ก ขนมเปย๊ี ะนมสดไสม้ ะมว่ ง แมตบ่ รุญา มี (นำ้� ดอกไมส้ ที อง) “ขนมเปี๊ยะตราแม่บุญมี” ผลิตและจ�ำหน่ายโดย วิสาหกิจชุมชนกลุ่มขนม แมบ่ ญุ มี เกดิ ขนึ้ จากการผสมผสานภมู ปิ ญั ญาบรรพบรุ ษุ ชาวจนี ในการทำ� ขนมเปย๊ี ะ สตู รดั้งเดิม ภมู ิปญั ญาบรรพบุรุษชาวไทยดา้ นขนมหวานไทย และความรสู้ มัยใหม่ ดา้ นขนมอบไดเ้ ปน็ ขนมเปย๊ี ะรว่ มสมยั ของจงั หวดั ฉะเชงิ เทรา เชน่ ขนมเปย๊ี ะกหุ ลาบ ไส้ถั่วไข่เค็ม ขนมเปี๊ยะคุณหนูไส้ถ่ัวและขนมเปี๊ยะไส้ถ่ัวไข่เค็ม ต่อมาพัฒนาด้วย การอบควันเทียนหอมจึงมีกลิ่นหอมหวานชวนรับประทาน จากความพยายาม ในการคน้ ควา้ พฒั นาสตู รขนมเปย๊ี ะอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง และการเพม่ิ สว่ นผสมนมสดหรอื นมข้นท่ีมีคุณค่าทางโภชนาการสูง จึงได้เป็น “ขนมเปี๊ยะนมสด” ท่ีมีความอร่อย นุ่มนวล หอมหวาน และมหี ลากหลายไส้ จงึ ไดร้ บั ความนยิ มจากประชาชนทอ้ งถน่ิ และนกั ท่องเท่ียวซือ้ หาเป็นของฝาก อำ� เภอบางคล้า จงั หวดั ฉะเชงิ เทรา เป็นแหล่งปลกู มะมว่ งทมี่ รี สชาตอิ รอ่ ยที่สดุ แห่งหน่ึงของประเทศไทย เช่น มะม่วงน้�ำดอกไม้สีทอง เขียวเสวย แรด อกร่อง 46 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข AW-INNER Good Quality Food.indd 46 10/7/2561 BE 14:33
และอ่ืนๆ วิสาหกิจชุมชนฯ จงึ ไดค้ ดั เลอื กมะมว่ งนำ�้ ดอกไม้ สีทองที่สุกก�ำลังดี จากสวน มะม่วงท่ีมีมาตรฐานตามการ ปฏิบัติทางการเกษตรท่ีดีและ เหมาะสม (Good Agriculture Practices, GAP) ผสมผสาน กับไส้ถ่ัวอย่างลงตัว ได้เป็น “ขนมเปี๊ยะนมสดไส้มะม่วง(น้�ำดอกไม้สีทอง)” ท่ีมีรสชาติกลมกล่อม หอมหวาน รับประกันความอร่อยด้วยรางวัล “เชลล์ชวนชิม” นอกจากน้ีผลิตภัณฑ์ยังผ่าน กระบวนการผลิตตามมาตรฐาน GMP Codex มาตรฐานอย. มาตรฐานผลิตภัณฑ์ ชุมชน รวมทัง้ ผา่ นการคดั สรรเปน็ สุดยอดสินคา้ OTOP หนึง่ ต�ำบลหนึง่ ผลิตภัณฑ์ ระดบั 5 ดาว ศนู ยว์ ทิ ยาศาสตรก์ ารแพทยท์ ี่ 6 ชลบรุ ี และสำ� นกั คณุ ภาพและความปลอดภยั อาหาร ร่วมกับส�ำนักงานสาธารณสุขจังหวัดฉะเชิงเทรา ซ่ึงเป็นภาคีเครือข่าย ในพนื้ ที่ ไดม้ สี ว่ นรว่ มในการพฒั นาผลติ ภณั ฑ์ โดยดแู ลดา้ นคณุ ภาพและความปลอดภยั ของผลิตภัณฑ์ “ขนมเปี๊ยะนมสอดไส้ มะมว่ ง (นำ้� ดอกไมส้ ที อง) ตราแมบ่ ญุ ม”ี รวมทั้งสนับสนุนการตรวจวิเคราะห์ ฉลากโภชนาการ จงึ เปน็ การเพม่ิ มลู คา่ ผลติ ภณั ฑ์ สรา้ งความมนั่ ใจแกผ่ บู้ รโิ ภค และชว่ ยสรา้ งเสรมิ รายไดส้ ชู่ มุ ชนผา่ น วิสาหกิจชุมชน วสิ าหกจิ ชุมชนกลมุ่ ขนมแมบ่ ุญมี 39/4 หมู่ 1 ต�ำบลปากน�้ำ อ�ำเภอบางคลา้ จงั หวดั ฉะเชิงเทรา 24110 โทรศัพท์ 0-3813-3174 โทรสาร 0-3813-3192 e-mail : [email protected] Line ID : boonmee394 Facebook Pang : maeboonmee http://www.maeboonmee.com อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 47 AW-INNER Good Quality Food.indd 47 10/7/2561 BE 14:33
ภ า ค ต ะ วั น อ อ ก เคร่ืองดมื่ กลมุ่ วสิ าหกจิ ชมุ ชน เพอ่ื สุขภาพ แมบ่ า้ นเกษตรสบิ เอ็ดรว่ มใจ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแม่บ้านเกษตรสิบเอ็ดร่วมใจ เริ่มต้นจากการผลิต น้�ำว่านหางจระเข้พร้อมดื่ม เมื่อผลิตออกมาจ�ำหน่าย ได้ผลตอบรับที่ดี เป็นที่นิยมของลูกค้า จึงเกิดแนวความคิดท่ีจะผลิตน้�ำลูกส�ำรองพร้อมดื่ม โดยเนน้ กลมุ่ ลกู คา้ ทสี่ นใจดแู ลเรอื่ งสขุ ภาพ เนอื่ งจาก “ลกู สำ� รอง” เปน็ สมนุ ไพร 48 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข 10/7/2561 BE 14:34 AW-INNER Good Quality Food.indd 48
ท่ีได้รับความนิยมในกลุ่มผู้ที่ใส่ใจสุขภาพและรูปร่าง ประกอบกับเป็นพืชสมุนไพร ทมี่ ีในท้องถนิ่ ภาคตะวนั ออก เมอ่ื น�ำลกู สำ� รองมาแช่ในน้ำ� เน้อื บางๆ ที่หุม้ เมล็ดอยู่ จะดูดน�้ำและพองตัวออกมา มีลักษณะเป็นแผ่นวุ้น สามารถน�ำแผ่นวุ้นดังกล่าว มาแปรรูปเป็นน้�ำส�ำรองพร้อมดื่มได้ โดยมีสรรพคุณ ช่วยแก้ร้อนใน กระหายน้�ำ ล้างไขมันในล�ำไส้ ทำ� ใหล้ �ำไส้สะอาด และขับถา่ ยสะดวก นอกจากนท้ี างกลุม่ ยังได้ ผลิตเคร่ืองดม่ื อ่นื ๆ เตรยี มออกมาจ�ำหนา่ ย เช่น น้ำ� ลำ� ไย และน�้ำเฉากว๊ ย เพือ่ เป็น ทางเลอื กใหก้ บั ผู้บรโิ ภค ศูนยว์ ิทยาศาสตรก์ ารแพทยท์ ่ี 6 ชลบรุ ี รว่ มกับ สำ� นักงานสาธารณสขุ อำ� เภอ เกาะจนั ทร์ ซ่งึ เปน็ ภาคีเครือขา่ ยในพื้นท่ี ได้มีส่วนรว่ มในการพฒั นาดา้ นคุณภาพ และความปลอดภยั ของผลติ ภณั ฑเ์ ครอ่ื งดม่ื ไดแ้ ก่ นำ้� ลกู สำ� รอง ตรา ๑๑ ฟารม์ เมอรส์ น�ำ้ ลำ� ไย ตรากรนี ไลต์ และน้�ำเฉาก๊วย ตรากรีนไลต์ โดยทมี งานลงพ้นื ท่ีตรวจเยยี่ ม ใหค้ ำ� แนะนำ� ดา้ นการควบคมุ คณุ ภาพในกระบวนการผลติ และนำ� ผลติ ภณั ฑไ์ ปตรวจ วิเคราะห์คุณภาพทางห้องปฏิบัติการ เพื่อยกระดับคุณภาพผลิตภัณฑ์เคร่ืองดื่ม ให้ได้มาตรฐาน สร้างความเชื่อมัน่ ใหแ้ กผ่ ูบ้ ริโภค สร้างงานและสรา้ งรายไดใ้ ห้กบั ชุมชน กลุ่มวสิ าหกจิ ชมุ ชนแมบ่ ้านเกษตรสิบเอ็ดร่วมใจ 97 หมู่ 11 ตำ� บลเกาะจันทร์ อำ� เภอเกาะจนั ทร์ จงั หวัดชลบุรี 20240 โทรศพั ท์ 0-8689-14946 e-mail : [email protected] อาหารปลอดภัย คุณภาพดี วิถีประชารัฐ พัฒนาโดยกรมวิทย์ฯ 49 AW-INNER Good Quality Food.indd 49 10/7/2561 BE 14:34
Search