หลักฐานทางประวัติศาสตร์ สมัยอยุธยาและสมัยธนบุรี

หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ สมยั อยธุ ยาและสมยั ธนบรุ ี

ประวตั ิศาสตร์ หมายถึง เหตุการณ์ท้งั หมดที่เกิดข้ึนในอดีต และสิ่งท่ีมนุษยไ์ ดก้ ระทา หรือ สร้างแนวความคิดไวท้ ้งั หมด รวมถึงเหตุการณ์ท่ีเกิดจากเจตจานงของมนุษย์ ตลอดจน เหตกุ ารณ์ท่ีเกิดข้ึนโดยบงั เอิญ หรือธรรมชาติท่ีมีผลต่อมนุษยชาติ วิธีการทางประวตั ิศาสตร์ หมายถึง ข้นั ตอนหรือวิธีการท่ีนกั ประวตั ิศาสตร์หรือผศู้ ึกษา ทางดา้ นประวตั ิศาสตร์ใชเ้ พอ่ื การศึกษา คน้ ควา้ และเรียบเรียงเหตุการณ์ทางประวตั ิศาสตร์ จากหลกั ฐานตา่ งๆ เพ่ือใหไ้ ดข้ อ้ มลู ท่ีมีความถูกตอ้ งและชดั เจนมากที่สุด

หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์สมัยอยุธยา 1. พระราชพงศาวดาร เป็นบนั ทึกเก่ียวกบั พระราชกรณียกิจของพระมหากษตั ริยใ์ นดา้ นต่างๆ อาจแบง่ ไดเ้ ป็น 2 ประเภท คอื 1. พระราชพงศาวดารที่ยงั ไมผ่ า่ นกระบวนการชาระใหข้ อ้ มลู ตามท่ี ผบู้ นั ทึกเดิมเขยี นไว้ เช่น พระราชพงศาวดารกรุงเก่าฉบบั หลวงประเสริฐฯ พระราชพงศาวดารความเก่า จ.ศ. 113 2. พระราชพงศาวดารท่ีผา่ นการกระบวนการชาระ คอื มีการตรวจสอบ แกไ้ ขในสมยั ธนบุรีและรัตนโกสินทร์ ทาใหเ้ น้ือความและจดุ ประสงคแ์ ตกต่างไป จากเดิม เช่น พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยธุ ยาฉบบั พนั จนั ทนุมาศ (เจิม) พระราชพงศาวดารกรุงเก่าฉบบั พระจกั รพรรดิพงศเ์ จา้ กรม (จาด) พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยธุ ยาฉบบั สมเดจ็ พระพนรัตน์ พระราชพงศาวดารกรุงสยามจากตน้ ฉบบั ของบริติชมิวเซียม กรุงลอนดอน พระราชพงศาวดารฉบบั พระราชหตั ถเลขา



2. จดหมายเหตุโหร เป็นงานของโหรประจาราชสานกั บนั ทึกพระราชกรณียกิจและเหตุการณ์สาคญั ในบา้ นเมืองตามลาดบั วนั ที่เกิดเหตกุ ารณ์ โดยสรุปส้นั ๆ

3. จดหมายเหตุชาวต่างชาติ ส่วนใหญ่เป็นเอกสารที่ชาวยโุ รปท่ีเดินทางเขา้ มาในอาณาจกั รอยธุ ยาเขยี นข้นึ เช่น จดหมาย เหตฟุ านฟลีต ของเยเรเมียส ฟาน ฟลีต ชาวฮอลนั ดา

4. วรรณกรรม สมยั อยธุ ยามีวรรณกรรมหลายเร่ืองท่ใี หข้ อ้ มูลทางประวตั ิศาสตร์ เช่น ลิลิตโองการแช่น้า ลิลิตยวนพา่ ย

5. หลกั ฐานทางโบราณคดแี ละศิลปกรรม เช่น โบราณสถาน โบราณวตั ถุ ศิลปวตั ถทุ ่ีสร้างในสมยั อยธุ ยา ซ่ึงมีจานวนมาก

หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์สมัยกรุงธนบุรี 1. พระราชพงศาวดาร เช่น พระราชพงศาวดารกรุงธนบุรีฉบบั พนั จนั ทนุมาศ บางฉบบั อยตู่ อ่ เป็นส่วนทา้ ยของพระ ราชพงศาวดารกรุงศรีอยธุ ยา เช่น ในฉบบั กรุงสยามฯ ฉบบั พระราชหตั ถเลขา

2. เอกสารชาวต่างชาติ เช่น ชิงส่ือลู่ กล่าวถึงการติดตอ่ ระหวา่ งสมเด็จพระเจา้ ตากสินมหาราชกบั ราชสานกั ราชวงศช์ ิง ของจนี มีขอ้ มูลเก่ียวกบั สมยั สมเด็จพระเจา้ ตากสินมหาราช 3. บนั ทึกจากเร่ืองบอกเล่า เช่น จดหมายเหตคุ วามทรงจากรมหลวงนรินทรเทวี กล่าวถึงเรื่องราวก่อนเสียกรุงศรีอยธุ ยา คร้ังท่ี 2 และเหตกุ ารณ์สมยั ธนบรุ ีจนถึงสมยั รัตนโกสินทร์

ขอขอบคณุ https://kamolwannun.wixsite. com/history