สุขศึกษา ม. 5 หน่วยที่ 2

ระบบย่อยอาหารและระบบขบั ถา่ ยปัสสาวะ เป็นระบบท่ีมีความสาคญั เช่นเดียวกบั ระบบอื่นๆ ในร่างกาย โดยที่ระบบย่อยอาหารจะทาหน้ าที่ในการย่อยและดูดซึมสารอาหาร เพื่อการ เสริมสร้างและซ่อมแซมส่วนท่ีสึกหรอของร่างกายและระบบขับถ่ายปัสสาวะทาหน้ าที่ ในการกาจดั ของเสียออกจากร่างกาย เราจึงควรเรียนร้เู พื่อสร้างเสริมและดารงประสิทธิภาาพ การทางานของระบบดงั กล่าว

ระบบย่อยอาหาร (Digestive System) ความสาคญั ของระบบย่อยอาหาร ๑. ทำหน้ำที่ดันให้อำหำรผ่ำนจำกปำกไปจนถึงทวำรหนัก ซึ่งเกิดจำกกำรหดตัวของกล้ำมเนื้อท่ี อยู่ในผนังทำงเดนิ อำหำร ช่วยผลกั ดนั ให้อำหำรเคลื่อนทไี่ ป ๒. ย่อยและดูดซึมอำหำรทไ่ี ด้รับกำรย่อยแล้วไปใช้ในกำรดำรงชีวติ ต่อไป ๓. กำจดั ของเสียหรือสำรทเี่ ป็ นพษิ ต่ำงๆ ออกนอกร่ำงกำย โดยกำรขบั ถ่ำยออกทำงอุจจำระ ๔. ทำหน้ำทส่ี ร้ำงเอนไซม์ และนำ้ หล่อล่ืนต่ำงๆ ในทำงเดนิ อำหำร ๕. บริเวณลำไส้เลก็ ช่วยสังเครำะห์วติ ำมนิ เค (Vitamin K) ให้แก่ร่ำงกำย ๖. ทำหน้ำทสี่ ร้ำงพลงั งำนให้แก่ร่ำงกำย

ระบบย่อยอาหาร (Digestive System) อวยั วะทเ่ี กยี่ วข้องกบั ระบบย่อยอาหาร ๑. อวยั วะทที่ ำหน้ำทเ่ี ป็ นทำงผ่ำนของอำหำร ระบบย่อยอาหาร

ระบบย่อยอาหาร (Digestive System) อวยั วะทเี่ กยี่ วข้องกบั ระบบย่อยอาหาร ๒. อวยั วะทช่ี ่วยอำหำรย่อยอำหำร มดี งั นี้ ๒.๑ ต่อมนำ้ ลำย (Salivary Glands) ๒.๒ถุงนำ้ ดี (Gallbladder) ๒.๓ตับ (Liver) ๒.๔ตับอ่อน (Pancreas)

ระบบย่อยอาหาร (Digestive System) กระบวนการย่อยอาหาร การดูดซึมสารอาหารในลาไส้เลก็

ระบบย่อยอาหาร (Digestive System) การสร้างเสริมและดารงประสิทธิภาพการทางานของระบบย่อยอาหาร ๑. กนิ อำหำรทยี่ ่อยง่ำย ๒. ไม่กนิ อำหำรรสจัดเกนิ ไป ๓. หลกี เลย่ี งอำหำรประเภทหมกั ดอง ๔. กนิ อำหำรให้เป็ นเวลำ ๕. เคยี้ วอำหำรให้ละเอยี ดก่อนกลืน ๖. แปรงฟันอย่ำงน้อยวนั ละ ๒ คร้ัง เช้ำและหลงั อำหำรเยน็ ๗. ถ่ำยอุจจำระให้เป็ นเวลำ

ระบบย่อยอาหาร (Digestive System) การสร้างเสริมและดารงประสิทธิภาพการทางานของระบบย่อยอาหาร ๘. พยำยำมอย่ำให้มคี วำมเครียดเกดิ ขนึ้ ๙. พกั ผ่อนให้เพยี งพออย่ำงน้อยวนั ละ๘-๑๐ ช่ัวโมง ๑๐. ออกกำลงั กำยอยู่เสมอ จะทำให้ระบบขบั ถ่ำยทำงำนได้ดขี นึ้ ๑๑. งดชำ กำแฟ และเคร่ืองดื่มทม่ี ีแอลกอฮอล์ ๑๒. ดื่มนำ้ สะอำดวนั ละมำกๆ ๑๓. เม่ือเกดิ ปัญหำเกยี่ วกบั ระบบย่อยอำหำร

ระบบขบั ถ่ายปัสสาวะ (Urinary System) ระบบขบั ถ่ำยทำหน้ำทขี่ บั ถ่ำยของเสีย(WasteProduct) ทเ่ี ป็ นผลสืบเนื่องจำกกระบวนกำรเผำผลำญสำรอำหำร(Metabolism) ภำยในร่ำงกำย โดยร่ำงกำยจะกำจดั ของเสียออกมำทำงผวิ หนัง ปอด ไต และลำไส้ใหญ่โดยผวิ หนัง ขบั ของเสียออกมำในรูปเหงื่อปอดขบั ของเสียออกมำในรูปก๊ำซคำร์บอนไดออกไซด์ ลำไส้ใหญ่กำจัดของเสียในลกั ษณะของกำกอำหำร และกำรขบั ถ่ำยของเสียจำกไต ในรูปของปัสสำวะ โดยไตจะดงึ เอำสำรทจ่ี ำเป็ นต่อกำรดำรงชีวติ กลบั คืน เข้ำสู่ร่ำงกำยและขบั เฉพำะส่วนทเ่ี ป็ นของเสียซึ่งไม่มคี วำมจำเป็ นหรือเป็ นผลเสียต่อ กำรดำรงชีวติ ออกไป

ระบบขับถ่ายปัสสาวะ (Urinary System) ความสาคัญของระบบขบั ถ่ายปัสสาวะ ๑. ทมี่ หี น้ำทใี่ นกำรควบคุมควำมเป็ นกรด และด่ำงภำยในร่ำงกำยให้เหมำะสม โดยเฉพำะใน ร่ำงกำยของมนุษย์น้ันมนี ำ้ เป็ นส่วนประกอบมำกทส่ี ุด ๒. ทำหน้ำทร่ี ักษำปริมำณของเหลวและอเิ ลก็ โทรไลต์ (Electrolyte) ในร่ำงกำยให้คงทโ่ี ดยกำร ขบั ถ่ำยของเสีย (Waste Product) ทเ่ี ป็ นผลสืบเนื่องจำกกระบวนกำรเผำผลำญ (Metabolism) ของ ร่ำงกำย ระหว่ำงกำรขบั ถ่ำยของเสีย ไตจะดงึ เอำสำรทจ่ี ำเป็ นต่อกำรดำรงชีวติ (Essential Material) กลบั คืนเข้ำสู่ร่ำงกำย และขบั เฉพำะส่วนทเ่ี ป็ นของเสียซ่ึงไม่มคี วำมจำเป็ นหรือเป็ นผลเสียต่อกำร ดำรงชีวติ ออกไป

ระบบขบั ถ่ายปัสสาวะ (Urinary System) อวยั วะทเ่ี กย่ี วข้องกบั ระบบขบั ถ่ายปัสสาวะ ระบบขบั ถ่ายปัสสาวะ

ระบบขับถ่ายปัสสาวะ (Urinary System) กระบวนการขับถ่ายปัสสาวะ กระบวนการขบั ถ่ายปัสสาวะ

ระบบขับถ่ายปัสสาวะ (Urinary System) การสร้างเสริมและดารงประสิทธิภาพการทางานของระบบขบั ถ่ายปัสสาวะ ด่ืมนำ้ สะอำดมำกๆ อย่ำงน้อยวนั ละ ๘ แก้ว การด่ืมนา้ สะอาด หลีกเลี่ยงกำรกินผักที่มีสำรออกซำเลต (Oxalate) ช่วยให้ระบบปัสสาวะทางานได้ดี สูง เช่น หน่อไม้ ชะพลู ผกั แพว ลดอำหำรเคม็ ออกกำลังกำยและเล่ นกีฬำให้ เหมำะสมกับสภำพ ร่ำงกำยและวยั ไม่ควรกล้นั ปัสสำวะไว้นำนจนเกนิ ไป เม่ือมีอำกำรผิดปกติเก่ียวกับระบบขับถ่ำยปัสสำวะ ควรรีบปรึกษำแพทย์

สรุป ระบบย่อยอำหำรทำหน้ำทเี่ กยี่ วกบั กำรย่อยอำหำร(Digestion)กำรดูดซึมอำหำร(Absorption)และช่วย ระบำยกำกอำหำร (Excretion) ออกจำกร่ำงกำย ซ่ึงผลสืบเนื่องจำกกำรทำงำนของระบบย่อยอำหำร น้ันทำให้เกดิ ของเสีย โดยกระบวนกำรขบั ถ่ำยของเสีย (Waste product) ทำหน้ำทโี่ ดยไตจะดงึ เอำ สำรทจ่ี ำเป็ นต่อกำรดำรงชีวติ (Essential material) กลบั คืนเข้ำสู่ร่ำงกำยและขบั เฉพำะส่วนทเ่ี ป็ น ของเสีย นั่นคือ นำ้ ปัสสำวะ เม่ือส่วนใดส่วนหนึ่งทำหน้ำทบี่ กพร่อง ของเสียกจ็ ะคง่ั อยู่ในร่ำงกำยทำ ให้เกดิ กำรเจบ็ ป่ วยได้ ดงั น้ัน เรำจงึ จำเป็ นจะต้องมกี ำรดูแลและสร้ำงเสริมระบบให้อวยั วะต่ำงๆ ทำงำนได้อย่ำงมปี ระสิทธิภำพ ซึ่งจะส่งผลต่อกำรใช้ชีวติ ได้อย่ำงดดี ้วย หน่วยก่อน สารบญั หน่วยต่อไป