41 Sevde TONKUŞ 1.KENDİNİZİ TANITIR MISINIZ? İsmim Sevde TONKUŞ 1989 Konya doğumluyum. Konya Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi mezunuyum. Trabzon’un Hayrat ilçesine atandım. Evlendikten sonra eşimin işi dolayısıyla Kütahya’nın Domaniç ilçesine geldim. Daha sonra Tavşanlı’ya 2 sene önce ise Enes’in eğitimi için Kütahya Merkez’e geldik. Diyanet’in 4-6 yaş Kur’an Kursunda görev yapıyorum ayrıca yüksek lisans yapıyorum. İki çocuğum var biri Muhammed Enes 6 yaşında, biri Hale 1.5 yaşında. 2.ÇOCUĞUNUZUN ÖZEL GEREKSİNİMLİ OLDUĞUNU İLK NE ZAMAN ÖĞRENDİNİZ? Enes’in özel gereksinimli olduğunu biz birden öğrenmedik çünkü doğduğundan itibaren bazı sorunlar vardı. Kendi yaşıtlarının yaptığı çoğu şeyi yapmıyordu. 3. ÇOCUĞUNUZUN ÖZEL GEREKSİNİMLİ OLDUĞUNU DUYDUĞUNUZDA VERDİĞİNİZ İLK TEPKİ NE OLDU? 6 aylıkken doktora gittiğimizde doktorun down sendromlu olabilir demesinin ardından eşimde bende de çok farklı bir psikolojik halimiz vardı. Hayır dedik. İnternetten down sendromlı bireylerin resimlerine bakıyoruz evet Enes benziyor. Belirtilerine bakıyoruz mesela down sendromunda kas esnekliği olurmuş hayır Enes değil. Test sonucu çıkıncaya kadar ben hep araştırdım neler yapabilirim diye sosyal medyadan down sendromuna sahip çocuğu olan 2 aileye ulaştım onlarla konuştum. Onlar fizik tedaviye başlamışlardı. Bizim test sonucumuz çıkmadığı için başlayamamıştık ve geç kalıyormuşuz gibi hissediyorduk. Geç kalmak bizi geri atacakmış gibi düşündük. İlk başta süreç daha kolaydı ama zamanla çok zorlaştı. Bu çocuk neden böyle, sen hamileyken bir şey mi oldu, siz çocukla ilgilenmediniz de çocuk böyle oldu gibi yargılayıcı sözler süreçten daha zor. Doktora gittiğimizde doktora sordum ‘Enes’in rahatsızlığı benden kaynaklı mı, ben hamileyken yanlış mı beslendim?’ diye doktorda ‘bu kendinizi suçlayıcı tavırlarla hiçbir şey elde edemezsiniz, bunu bilemezsiniz de, sizin kendinizi toparlayıp enerjinizi bu çocuk için ne yapabiliriz, nasıl izleyebilirize odaklamanız lazım. ‘ bu da bizi toparlayan cümle oldu. Ondan sona bir sürü yol denedik hala deniyoruz. 4. ÇOCUĞUNUZUN ÖZEL GEREKSİNİMLİ BİREY OLDUĞUNU DUYUNCA İLK NE HİSSETTİNİZ? Çok üzüldüm, ağladığımda oldu. Ama dedim ki tamam Enes bize Allah’ın emaneti, onun için ne yapabiliriz. Enes sadece bana emanet değil, benim aileme, eşimin ailesine emanet. Allah bize dedi ki siz şimdiye kadar özel bireyle karşılaşmadınız, insanlara karşı nasıl davranacağınızı bilmiyorsunuz. Şimdi size özel bir çocuk verdim bakalım ne yapacaksınız? Siz bu emanete nasıl sahip çıkacaksınız? Nasıl davranacaksınız?Duygularımla ilgili ilk aklıma gelen Enes’in ilk ameliyatı olduğunda yoğun bakımda kaldığı süreçte çok kötü hissettim. İlk defa Enes bensiz… Eşim hastaneyi arayıp annesi çok üzülüyor demiş. Onlarda annesi gelebilir bebeği besleyebilir. Hastaneye uça uça gittiğimizi hatırlıyorum. Enes’in özel gereksinimli birey olduğunu uzun bir süreçten sonra öğrendiğimiz için ne yaparım ben, dünyam başıma yıkıldı olmadı. Hastalık oldu Enes’in nefes almasına şükrettik. Enes 3 yaşında yürüdü biz çok şükür yürüdü dedik, konuşmamasına takılmadık. Başkaları için sıradan bizim için kocaman sevinçler. 5. ÇOCUĞUNUZLA İLGİLİ AKLINIZA GELEN İLK ANINIZ? Enes 6 aylıkken komşumuzun çocuğu vardı aynı aylıklardı annesine gidiyordu, gülümsüyordu. Eve geldim. Enes’e bakıyorum. Enes bana bakmıyor; gülümsüyorum, gülümsemiyor. Ağladığımı hatırlıyorum. Enes diğer çocuklar gibi değil, Enes beni tanımıyor demiştim. Enes 8 aylıkken ameliyat olduktan sonra hastaneye gittiğimizde biberona sütü koyduk. İçeriye girdim. ‘Enes oğlum ben geldim.’ Dedim. Baktı hhhhımmm diye ses verdi sonra emdi ve uyudu. O an farketti benim sesimi, normalde tepki vermezdi.Çok sevindim beni sesimden tanıdı. Enes’le anılarım hep hastaneyle ilgili. Yine Ankara’da hastaneye giderken artık kaldırım taşları basmaktan kayganlaşmış. Bizde Enes’le birlikte kaydık. Ama ikimizde baya oturduk çok komik olmuştu. Yine bir gün işten geliyorum komşumuz bu çocuk senin yüzünden yürümedi dedi bende neden böyle dediniz diye sorduğumda işte sen çocuğu dışarı çıkarmıyorsun ondan çocuk yürümüyor dedi. O kadar çok üzüldüm ki eve geldim. Enes dedim yürüyeceğiz oğlum bunun başka çaresi yok senin kaslarında bir problem yok, ayakta da durabiliyorsun. Başladık çalışmaya karşıma koyuyorum. Gel diyorum gelmiyor. Elimden tutunca yürüyor ama elini bıraktığım an o da bırakıyor. Bütün gece çalıştık ve sonunda Enes desteksiz yürümeye başladı. 6. YAŞADIĞINIZ SÜRECİ KISACA ANLATABİLİR MİSİNİZ? İlk olarak Çocuk doktoruna Enes’in dönmediğini söyleyerek gittim. Doktor Dowm Sendromundan şüphelendi ve genetik testi yapıldı sonuç 3 ay sonra belli oldu ve down sendromlu olmadığını öğrendik. Enes 1.5 yaşındayken de Ankara Başkent Üniversitesi Hastanesine gittik. Yaygın gelişimsel bozukluktan şüphelendi. Kütahya Çocuk Psikiyatristi mental gelişim geriliği olarak raporumuz çıktı ve biz eğitime başladık.Ama hala tanımız tam kesin değil. 7. ÇOCUĞUNUZUN EĞİTİM ALMADAN ÖNCEKİ HALİYLE ŞİMDİKİ HALİ ARASINDA FARKLARI GÖZLEMLİYOR MUSUNUZ? Tabi biz ilk eğitime Kütahya’da başladık daha sonra Tavşanlı’da devam ettik ama o süreçte Ened’te gerilemeler oldu. Sonra bu okula başladık. Şimdi sabahları isteyerek okula geliyor.Okula ilk başladığı zamanla şu an arasında dağlar kadar fark var. 8. ÖZEL GEREKSİNİMLİ ÇOCUĞA SAHİP OLACAĞINI ÖĞRENEN ANNE YA DA BABAYA TAVSİYENİZ NE OLURDU? Bu alanla ilgili bol bol kitap okumalarını önerirdim. Kendi çocuklarıyla tanıları aynı olan ailelerle tanışmalarını isterdim. Psikolojilerini iyi tutmalarını, çok güçlü olmalarını, tabi ki zayıf zamanları olacak ama sabaha kadar ağlayıp, sabah uyandıklarında ‘Bu çocuk bana emanet verildiyse bir hikmeti vardır. Demek ki ben güçlü birisiyim bunun üstesinden gelirim.’ Diye düşünmelerini isterdim. Ayrıca haklarını araştırmalarını önerirdim. Devletin bu konuda çok destek olduğunu söylerdim. Doktor bile bu süreçte sizi anlamıyor. Sizi en iyi anlayan kişi sizinle aynı yollardan geçmiş olan özel çocuk anneleri oluyor. Onlarla iletişim kurmalarını önerirdim. 9. SİZİN VE ÇOCUĞUNUZUN HAYATI BİR FİLM OLSAYDI HANGİ TÜRDE OLURDU? İSMİNİ NE KOYARDINIZ? Bilimsel, macera komedi türünde olurdu. İsmi de ‘Anahtarı Kayıp Sandık’ olurdu. Çünkü biz hala arayış içindeyiz. Enes’i daha tam çözemedik. Hala o anahtarı arıyoruz.
42 Emine SARKIN 1.KENDİNİZİ TANITIR MISINIZ? Emine Sarkın 2 çocuk annesiyim. Ev hanımıyım. Büyük kızım Ravza 7 yaşında, küçük kızım Gökçe otizmli 4 yaşında. 88 doğumluyum. Lise mezunuyum. Gökçe doğmadan önce çalışıyordum. Gökçe doğduktan sonra çalışmayı bıraktım. 2.ÇOCUĞUNUZUN ÖZEL GEREKSİNİMLİ OLDUĞUNU İLK NE ZAMAN ÖĞRENDİNİZ? Zaten doğduğundan beri bir şeylerin yolunda gitmediğinin farkındaydım. Sürekli doktora götürüyordum. Doktorlar gelişim geriliği diyorlardı. 9 aylık oldu gel gel yapması lazım, oyun oynaması lazım, yüze hiç bakmıyor. Doktora gittik 1.5 yaşında otizm tanısı koyuldu. 3. ÇOCUĞUNUZUN ÖZEL GEREKSİNİMLİ OLDUĞUNU DUYDUĞUNUZDA VERDİĞİNİZ İLK TEPKİ NE OLDU ? Ankara’ya giderken hep araştırıyordum. İnşallah otizm değildir gelişim geriliğidir diye. Doktor değerlendirdi otizm dedi. Ankara’dan Kütahya’ya gelinceye kadar ağladım. 1 sene boyunca çok kötü geçti. Sabahlara kadar araştırdım. Okudum, neler yapabilirim diye düşündüm. 4.ÇOCUĞUNUZLA İLGİLİ AKLINIZA GELEN İLK ANINIZ? Sağlık ocağına aşı için gitmiştik. Gökçe 1,5 yaşındaydı. Ben alkışa takmıştım. Sürekli Gökçe’ye alkış yaptırmaya çalışıyordum. Gökçe’de yapmıyordu. Sağlık ocağında bir anda yaptı. Ben nasıl ağladım, sevindim, mutlu oldum. Ebe şaşırdı. Hayırdır noldu dedi. Benim için o an o kadar güzeldi ki ve sadece o zaman yaptı bir daha yapmadı. 5.YAŞADIĞINIZ SÜRECİ ANLATABİLİR MİSİNİZ? Gökçe’ye hamileykenşekerim olduğunu öğrendim. İnsülin kullandım. Hamileliğim sürecinde hep hissettim, sanki bir şeyler yolunda gitmiyordu. Allah’a hep sağlıkla kucağıma alabileyim diye dua ettim. İnsülin kullandığım için mi oldu diye düşündüm. Çocuk psikiyatristine gittik ve gelişim geriliği dediler. Ben hala tatmin olmadım. 3 ay sonra tekrar gittik. 1.5 yaşında otizm tanısı konuldu. İnsanların kimisi rapor çıkartın, kimisi çıkartmayın diyor. Rapor çıkartınca noluyor, çıkartmayınca noluyor hiçbir bilgim yok.Özel eğitime başladı. O zamandan beri devam ediyoruz. 6.EĞİTİM ALMADAN ÖNCEKİ HALİYLE ŞİMDİKİ HALİ ARASINDAKİ FARKLARI GÖZLEMLİYOR MUSUNUZ? Gerçekten eğitim çok önemli özellikle otizmli çocuklarımızda. Fakat Gökçe’de gerileme davranışı çok fazla var. Öğrendiği bir davranışı bugün yaparken yarın birden yapmayı bırakabiliyor. Ben çevreme de bakıyorum. Bazı çocuklar çok hızlı ilerliyor Gökçe ise daha yavaş ilerliyor. Burada da her çocuğun özel oluşu ortaya çıkıyor. Okulda verimli ortam geçiriyorlar bende elimden geldiğince destekliyorum. 7.ÖZEL EĞİTİM GEREKSİNİMLİ BİREYE SAHİP OLACAĞINI ÖĞRENEN ANNE YA DA BABAYA NE TAVSİYE EDERDİNİZ? Özel eğitim almalarını tavsiye ederdi. Özel çocukların yoğun eğitim almaları gerekiyor. Sabırlı olmalarını uzun bir süreç olduğunu söylerdim. 8.SİZİN VE ÇOCUĞUNUZUN HAYATI BİR FİLM OLSAYDI HANGİ TÜRDE OLURDU? İSMİNİ NE KOYARDINIZ? Biraz dram, birazda Gökçe’yle komedi olurdu. Adı da En Yakın Arkadaşım Annem olurdu. Gökçe’nin en yakın arkadaşı benim.
43 PROJELERİMİZ OKULUMUZDA GERÇEKLEŞTİRDİĞİMİZ PROJELERİMİZ
44 ÖZEL ARKADAŞIM ETWİNNİNG PROJESİ Okulumuzda yürütülen eTwinning projelerimizden biriside okul psikolojik danışmanı Elifnur Tatoğlu tarafından yürütülen Özel Arkadaşım eTwinning projesi. Proje Nafi Güral Fen Lisesi'yle ortak olarak yürütülmüştür. Projenin amacı nitelikli liselerde okuyan öğrencilerin Özel gereksinimli bireyler ile ilgili farkındalık oluşturmasını sağlamak, özel gereksinimli ogrencilerimizde ise farklı yaşantılar sunarak onların yaşam becerilerinin artmasını sağlamaktır. Projede her ay farkli bir konsept belirlenmiş ve ortak okullar etkinlikleri birlikte yurutmuslerdir. 3 Aralık Dünya Engelliler Günü'nde Fen Lisesi ogretmenleri ve öğrencileriyle birlikte okulumuzu ziyaret etmişler. Özel öğrencilerimiz ile ilgili bilgiler öğrenmişlerdir, özel arkadaşlarına nasil davranmaları, onlar için neler yapabilecekleri ile ilgili bilgilenmislerdir. Fen lisesinden gelen öğrencilerimiz, özel arkadaşlarına konser vermişlerdir. Beraber Hatıra fotoğrafı cekilmislerdir. Ocak ayında anaokulu öğrencilerimiz, Fen lisesini ziyaret etmişlerdir. Fen lisesinde Jandarma Genel Komutanligi'ndan gelen Jandarma abla ve abileriyle tanismislardir. Beraber oyunlar oynayıp eğlenmislerdir. Okul içerisinde farkındalık oluşturmak amacıyla hazırlanan panoların önünde hatıra fotoğrafı cekilmislerdir. Subat ayında ise gelecek için bir fidan diktiler. Ayrıca mavi kapak toplamaya başladılar. Mavi kapak toplama etkinliği okulumuzda guzel etkiler oluşturmuştur. En çok kapak toplayan sınıfımız Sevimli Pandalar sınıfı olmuştur. Matt ayında 21 Mart Down Sendromu Farkındalık Günü dolayısıyla Fen lisesindeki özel arkadaşlarımız okulumuzu ziyaret ettiler. Hazırladıkları hediyeleri öğrencilerimize dağıttılar. Hep beraber renkli çoraplar giyerek farkındalık oluşturdular. Nisan ayında öğrencilerimize katılım belgeleri verilmiştir. Ayrıca yaygınlaştırmak çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
45 İÇİNDEKİ BALONU PATLAT ETWİNNİNG PROJESİ Proje Konya Özel Eğitim Anaokulu önderliğinde proje paydaşı Kütahya Özel Eğitim Anaokulu okul öncesi öğretmeni Gizem AKAN Tarafından meraklı baykuşlar sınıfında uygulanmıştır. PRPJEMİZİN TANIMI: Projemiz öfke kontrolünü sağlamak ve çocuklarda duygu terapisi oluşturmak adına düzenlenmiştir. Projemizde her hafta düzenlenecek etkinliklerle çocukların öfke kontrolü sağlanacaktır. Çocukların duygu durumunu değiştirmek ve aktif becerilerle destekleyerek duygu kazanımlarını güçlendirmek için oluşturulmuş bir projedir. Projemiz hem özel eğitim hem de normal eğitimdeki okul öncesi çocuklarının sosyal ve duygusal gelişimlerini desteklemek için oluşturulmuştur.Öğrencilerimizin kendi sosyal ve duygusal davranışlarında nasıl kendilerini ifade etmeleri gerektiğini aşamalar halinde göstermek ve duygu olarak öfkelerine yenilmeden sosyal ve duygusal gelişimlerini sağlamayı öngörmektedir PROJE HEDEFLERİ:Eğitim durumlarında çocukları daha sakin ve anlayışlı kılmak , işbirliğine açık hale getirmek ve sosyal ilişkilerinde kendilerini daha rahat ifade edebilmelerine olanak sağlamak projemizin hedeflerindendir. -Projemizde okul içinde çocukların sosyal gelişimlerinde karşılaştıkları sorunlarda öfke kontrollerini sağlayarak duygusal gelişimlerinde öz kontrolü sağlamak ana hedefimizdir.Özel eğitim ve normal eğitimdeki öğrencilerimizin kendi sosyal ve duygusal davranışlarında nasıl kendilerini ifade etmeleri gerektiğini aşamalar halinde göstermek ve duygu olarak öfkelerine yenilmeden sosyal ve duygusal gelişimlerini tamamlamaktır.Okul öncesi özel eğitim ve normal eğitimdeki çocuklarda öfke ve baskı sonucu gelişen kekemelik,konuşamama ve kendini ifade edemem davranışlarını yapılacak nefes ve diyafram çalışmaları ile destekleyerek içsel rahatlmayı sağlamak. PROJEDEN BEKLENEN SONUÇLAR: -Okul öncesi özel eğitim ve normal eğitimdeki çocukların sosyal ve duygusal gelişimlerini en güzel şekilde sağlamak. Çocukların kendilerine ve başkalarına zarar verici davranışlardan korumak. -Okul öncesi özel eğitim ve normal eğitimdeki çocukların baskısal durumlarını rahatlatarak çocukların kendilerini özgür ifade etmelerini ve duygularını kontrol etmelerini sağlamak. -Okul öncesi özel eğitim ve normal eğitimdeki çocukların nefes çalışmalarını güçlendirerek kendilerini ifade etmede yaşadıkları güçlükleri aşabilmeyi göstermek -Okul öncesi özel eğitim ve normal eğitimdeki çocukların bireysel farklılıkları keşfederek sosyal kabullenmeyi sağlamak -Okul öncesi özel eğitim ve normal eğitimdeki çocukların aile ve toplumda bir birey olarak kendilerini ifade etme özgürlüğünü kazandırmak.
46 BANA AYNA OLUR MUSUN ? ETWİNNİNG PROJESİ Projemiz normal gelişim gösteren okul öncesi öğrencileri ve özel eğitim öğrencileri ile beraber düzenlenmiştir. Projemizde, etkinlikler ile normal gelişim gösteren öğrencilerin özel eğitim öğrencilerine \"akran öğretimi\" adı altında nasıl katkı sağladıkları gözlemlenmek istenmiştir. Projede toplumsal alanda öğrencilerimizin sosyal becerilerini, dil becerilerini, bilişsel ve uyumsal becerileri desteklenmek istenmiştir. Uygulama Kütahya Özel Eğitim Anaokulu'muzda ve katılım gösteren Kütahya Ticaret Ve Sanayi Odası Anaokulu'nda hayata geçirilmiştir. Projemizde tersine kaynaştırma modelinin uygulanabilirliği gözlemlenmiştir.
47 KİM FARKINDA OLMAK İSTER ? BİLGİ YARIŞMASI KİM FARKINDA OLMAK İSTER ? Bilgi Yarışmamız Ali AKARSU öğretmenimiz tarafından kurgulanıp hayata geçirilen okul çapında öğrenci velilerimiz ile gerçekleştirdiğimiz bir bilgi yarışması formatıdır. Güz dönemi gerçekleştirmiş olduğumuz bilgi yarışmamız velilerimiz tarafından yoğun ilgiyle karşılandı. Bu sebeple yarışmamızı 10-16 Mayıs Dünya Engelliler Haftası'nda yapma kararı aldık. Kütahya bünyesindeki özel eğitim kurumlarından gelen velilerimiz ile yarışmamızı il bazında gerçekleştirdik. 15 sorudan oluşan yarışmamız gerek olması halinde ek sorular barındırmaktadır. Sorulan sorular özel eğitim ile ilgili tanı, yetersizlik türleri, özel eğitim yöntem ve teknikleri gibi özel eğitimin temelini esas almaktadır. Yarışmamızın amacı katılım gösteren ve bizi destekleyen seyircilerimiz ile özel eğitim alanında farkındalık oluşturmak ve il genelinde toplumsal alanda yetersizliği olan bireylerimizin var olduklarını ve yeterli farkındalık oluştuğunda toplumda hayatlarını bağımsız olarak devam ettirebildiklerini göstermekti.
48 HAREKETE GEÇTİM İNOVASYON ÇALIŞMASI Hem kendi gözlemlerimiz hem de öğrenci velilerimizden gelen dönütler, özellikle pandemi döneminde hareket imkanı azalan çocukların motor becerilerinin zayıfladığı ve kapalı ortamda uzun süre kalmanın da ( öfke gibi) davranış problemlerine neden olduğu yönündedir. Bu gerekçelerden doğan ihtiyaçtan hareketle amacımız; 1- Sosyal- duygusal gelişimlerini devam ettirebilmek 2- Hareket, denge ve kontrol becerilerindeki zayıflıkları güçlendirmeye yardımcı olmaktır. Bütün bu durumlar neticesinde Şenol USLUPEHLİVAN öğretmenimiz önderliğinde okulumuzda bu projemiz dönem boyunca yürütülmüştür.
49 ENGELLERİ AŞALIM SEVGİYLE BULUŞALIM ETWİNNİNG PROJESİ Okulumuzda yürütülen eTwinning projelerimizden birisi de Okul Öncesi Öğretmenimiz Sonay BALTA tarafından yürütülen Engelleri Aşalım Sevgiyle Buluşalım eTwinning projesidir. Proje 2 yabancı 9 Türk okul ile ortak olarak yürütülmüştür. Projenin amacı İlköğretim kademesinde eğitim gören öğrencilerle özel eğitim okullarında eğitim gören öğrencileri birbirleriyle tanıştırarak öğrenciler arasında empati duygusunu geliştirmek ve aralarında hiçbir engelin olmadığı dostluklar kurmaktır. Projede her ay belirlenen etkinlikleri ortak okullar birlikte yürütmüşlerdir. Projemizde Engelsiz Dostluk kurmak adına okul ziyareti düzenlenmiş ve farklı yerlerdeki okullarımızla dostluğumuzu pekiştirmek için hediyeleşme etkinlikleri yapılmıştır. Projemizin ortak ürünü olarak aylar okullara dağıtılmış ve sınıf fotoğraflarının bulunduğu Takvim çalışması yapılmıştır. Projemizin Final ürünü sınıflarımızdaki çocuklarımızla yazıp resimlendirdiğimiz ve storyjumper aracıyla dijitalleştirdiğimiz kitabımız olmuştur.
@kutahyaozelegitimanaokulu @kutahya_ozel https://kutahyaozelegitimanaokulu.meb.k12.tr/ ADRES: OSMANGAZİ MAH. MÜCELLİT MEHMET HİLMİ EFENDİ CAD. ANAOKULU BLOK NO 4/1 MERKEZ / KÜTAHYA
Search
