ถามคือสอน

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา đ×öÚÔąöďñąăñĄìëîŢċ Ťààą ךĂÙüćöìĊęđðŨîĀĆüĔÝìĊęǰǰÿøčðĕéšüŠćǰǰ“đéĘÖêšĂÜĒöŠî÷ĞćĔîÙüćöøĎšóČĚîåćîǰ øĎšĒúąđךćĔÝĂ÷ŠćÜëĎÖêšĂÜ ǰǰđóČęĂĕöŠĔĀšñĉéêŠĂđîČęĂÜ” ñöëČĂüŠćÖćøøĎšóČĚîåćîìĞćĔĀšøšĎǰ concept ìĔĊę ßĂš íïĉ ć÷ÙüćöøĎìš ęĊëĎÖêšĂÜĕéš ĒðúüŠćÙøĎêšĂÜøšĎëċÜǰconcept ìĊęëĎÖêšĂÜ đÖę÷Ċ üÖĆïüßĉ ćóîĚČ åćîîîĚĆ đÿĊ÷ÖŠĂîǰǰđóøćąÙøĎĕöŠìøćïǰconcept (Ēúąîĉ÷ćö ǰ×ĂÜ ÙĞćüŠćǰ“ðøąÿĉìíĉõćó” ēÙøÜÜćîÝĞćîüîöćÖÝċÜĀćðøąÿĉìíĉõćóéšü÷ǰ “ĒïïÿĂïëćöÙüćöóÜċ óĂĔÝ”ǰĔîìĊÿę éč đéÖĘ êéĉ ÙüćöđßĂČę ǰ ñĉéė ǰüŠćðøąÿĉìíĉõćó ÙČĂøąéïĆ ÙüćöóÜċ óĂĔÝǰ ñöđßĂęČ üŠćÖćøüĆéÙüćöóċÜóĂĔÝêĉéêĆüÙøĎöćÝćÖǰformat ÖćøìĞćüĉÝĆ÷ĔîøąïïÖćøóçĆ îćÙøĎǰǰöîĆ ÝÜċ đðîŨ ðøćÖäÖćøèŤìóĊę ïđĀĘîïĂŠ ÷öćÖ ǰǰ ÙčèĀöĂüĉÝćøèŤöĊêĆüđú×ÝćÖñúÖćøüĉÝĆ÷üŠćǰǰǰ“...øšĂ÷úąǰǰ×ĂÜÙĞćëćö ÙøđĎ ðŨîÙćĞ ëćöéćš îÖćøÝĆéÖćøßĚîĆ đø÷Ċ îǰǰđߊîǰǰĔÙøêĂïÙćĞ ëćöđÿøĘÝĒúšüïšćÜǰǰĔÙø ĕöŠĕéšđĂćĀîÜĆ ÿČĂöćǰǰǰǰĂĊÖĀîęÜċ Ĕîÿćö×ĂÜÙĞćëćöǰǰđðŨîÖćøìïìüîÙüćöøšĎìęĊöĊĂ÷ŠĎ ĒúšüüŠćÝĞćĕéšĕĀöǰđߊîǰĒöúÜöĊÖĊę×ćǰǰǰđóĊ÷ÜøšĂ÷úąǰǰ×ĂÜÙĞćëćöđìŠćîĚĆîǰǰìĊę îĆÖđøĊ÷îêšĂÜÙĉéüĉđÙøćąĀŤǰǰúÜÙüćöđĀĘîǰ inference) ĀøČĂǰÿøčðÙøĂïÙúčöĔĀš ÖüšćÜ×îĚċ ǰ generalize) đßîŠ ǰìćĞ ĕöîÖĕöĔŠ ßĒŠ öúÜǰǰǰǰđ×ćïĂÖüŠćđó÷Ċ ÜĕöŠëċÜøšĂ÷úąǰ ǰ×ĂÜÙćĞ ëćöĔîĀšĂÜđøĊ÷îìĊęìĞćĔĀšđéĘÖđøĊ÷îøšĎđóęĉö×ċĚî” ëšćđøćđßČęĂĔîǰFA ìĊęöĊǰ “ëćöÙČĂÿĂî” đðŨîđÙøęČĂÜöČĂǰǰÖĘîŠćìĞćüĉÝĆ÷üĉđÙøćąĀŤúĆÖþèąÙĞćëćöÙøĎĕì÷ìĊę ÿĆöóĆîíŤÖĆïìĆÖþąÙĉé×ĂÜîĆÖđøĊ÷îǰǰǰǰĒÙŠđóĊ÷ÜēøÜđøĊ÷îïĆîìċÖüĉéĉìĆýîŤǰ ēé÷ĕöŠĔĀš ÙøĎøĎšêĆü ǰǰǰđĂćìęĊïĆîìċÖöćĔĀšÙøĎüĉđÙøćąĀŤÙĞćëćöéšü÷êîđĂÜǰǰǰñöđßęČĂüŠćĀćÖ ÜćîüĉÝĆ÷ßĚĉîîĚĊìĞćĔîēøÜđøĊ÷îĕì÷ǰǰđøćđÖČĂïÝąĕöŠöĊÖúŠčöÿčéìšć÷ìęĊòøęĆÜĕéšöćǰǰ đú÷ÖĘĕéšǰǰĂ÷ŠćÜđߊîìęĊñöđÙ÷đ×Ċ÷îĕüšĒúšüÙøĚĆÜĀîęċÜÝćÖÖćøĕðÿĆÜđÖêÖćøÿĂî×ĂÜ ÙøìĎ ęîĊ Ùøîć÷ÖǰǰüŠćñöđĀĘîÙĞćëćöǰǰðøąđõìǰÙČĂǰÙĞćëćöĒïïöĊêĆüđúČĂÖǰ ÙøĎúÜ ìšć÷ÖćøëćöüŠćǰ“ĔßĕŠ öŠĔߊ”) ÖĆïÙĞćëćöĒïïđêĉöÙĞćĔîߊĂÜüŠć ÙČĂ ÙøĎóĎéìïìüî đîČĚĂÙüćöøšĎĒúšüúÜìšć÷üŠćǰ“Ēúšü÷ĆÜĕÜÙą?” üĉíĊéĎüŠćđðŨîÙĞćëćöìĊęĕöŠÿøšćÜÖćø đøĊ÷îøĎÙš ČĂǰǰđÿĊ÷ÜîÖĆ đø÷Ċ îêĂïĒïïðøąÿćîđÿĊ÷ÜÖîĆ ìĚĆÜĀĂš Üéšü÷ÙĞćêĂïđéĊ÷üÖĆî “éąô×ĊĀýĀì”êĄÔüăîöăďôćìďñĀĊė ñåĄ ìąÔąöďöõĈ ìöČş

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษาđ×öÚÔąöďñąăñĄìëîŢċ Ťààą ÖćøêĚĆÜÙĞćëćöìęĊđðŨîǰFA ÙČĂÖćøÖøąêčšîĔĀšîĆÖđøĊ÷îÙĉéǰǰĒúąÙøĎđĂć ÙćĞ êĂïîĆĚîöćüĉđÙøćąĀŤēé÷óúĆîǰǰđóęČĂøĎšüŠćÙøĎêšĂÜìćĞ ĂąĕøêĂŠ ĕð đóČęĂĔĀšÖćøÿĂîöĊǰ FA ðøąÖĂïǰǰÙøêĎ šĂÜéċÜìĆÖþąÖćøëćöĂĂÖöćÿøšćÜÿøøÙŤÙĞćëćöĔĀöŠĕéšÞĆïóúĆîǰǰǰ ÙüćöÿćöćøëîÝĚĊ ċÜêĂš ÜòŦÜĂ÷ĔĎŠ îêĆüǰ embedded) ĒïïÝêĉ Ĕêÿš ĞćîÖċ ìđĊ é÷Ċ üǰǰǰĀćÖ ÿćöćøëÖøąêčšîĔĀšîĆÖđøĊ÷îêĂïĀúć÷ÙĞćêĂïĕéš÷ęĉÜéĊöćÖǰǰđóøćąđðŨîēĂÖćÿĔĀš đĂćÙĞćêĂïđĀúćŠ îîĚĆ öćđ×ćš ÖøąïüîÖćøđøĊ÷îøš×Ď ĂÜìÜĆĚ ĀšĂÜǰǰēé÷ĔĀēš ĂÖćÿîĆÖđøĊ÷î Ă íĉ ï ć ÷ Ĕ Āš đ Ā êč ñ ú ÖĆ î ǰ ǰ ǰ đ ߊ î îĚĊ Ù øĎ Ý ą øĎš ìĆ î ìĊ Ý ć Ö Ö ć ø Ă íĉ ï ć ÷ àĆ Ö ë ć ö ÖĆ î đ Ă Üǰ üćŠ îĆÖđøĊ÷îÙîĕĀîøĂĎš ąĕøǰǰĕöøŠ šĎĂąĕøǰǰĒúąĂąĕøìĊęđðŨîÙüćöøóšĎ ĚîČ åćîìøęĊ ñĎš éĉ ñöđÙ÷êĆĚÜÙćĞ ëćöÖĆïîĆÖýċÖþćìĊđę øĊ÷îüĉßćǰResearch Methodology üŠć “Ùîĕì÷đøćöĊÙĞćüŠćíćêčǰǰÙČĂǰǰéĉîǰǰîĚĞćǰǰúöǰǰĕôǰǰìęĊđðŨîíćêčóĚČîåćî ìĊðę øąÖĂïÖĆîđךćđðŨîÿęĉÜ×ĂÜêŠćÜėǰǰǰĔÙøøšĎïšćÜüŠćĕöšìĞćöćÝćÖíćêčĂąĕø? ĔĀšìčÖ Ùîđ×÷Ċ îǰǰíćêĔč ÿđŠ ýþÖøąéćþǰǰĀšćöĀćøĂČ ÖĆî” ĒúšüñößĚĊĕðìĊęöčöĀšĂÜǰǰĔĀšĒêŠúąöčöĒìîĒêŠúąíćêč ïĂÖĔĀšîĆÖýċÖþć÷šć÷ ĕðĂ÷ĎŠøüöÖĆîìĊöę öč ĀĂš Üêćöíćêìč ĊęêîđßĂČę üćŠ ðøąÖĂïđðîŨ ĕöǰš ÝćÖîĚĆîĔĀšÙîĔîÖúčŠö ĀćøĂČ ÖîĆ üŠćÝąĂíĉïć÷ÙüćöđßČĂę ×ĂÜÖúčŠöêîĂ÷ŠćÜĕøǰǰĒúüš ÿŠÜêĆüĒìîöćĂíĉïć÷ĔĀš ÙîìĊęđĀúČĂĂĊÖǰǰÖúčŠöóĉÝćøèćüŠćđךćìŠćĕĀö ĀúĆÜÝïÙĞćĂíĉïć÷ ñöĂîčâćêĔĀšñĎšôŦÜ÷šć÷ÖúŠčöĕéšëšćÙĉéüŠćđðŨîÙĞćĂíĉïć÷ìęĊđךćìŠćÖüŠćìĊęêîđĂÜđßęČĂǰǰǰ ÖúčŠöìęĊöĊÿöćßĉÖ÷šć÷đךćĒÿéÜüŠćöĊÙüćöÿćöćøëĔîÖćøĂíĉïć÷ǰǰ ĒöšüŠćÝą÷ĆÜĕöŠ ìøćïüŠćëÖĎ ĀøĂČ ñéĉ ǰǰÖĘÝąĕéĒš êöš ĕðǰǰǰǰĔĀđš üĊ÷îÖĆîìćĞ ÝîÙøïìĚĆÜǰǰÖúöŠč ǰǰǰĒúšüñö ëćöĔĀšÙĉéüćŠ “ëšćĕöìš ćĞ ÝćÖéĉî” ÙîÿŠüîöćÖÝąĕðĂ÷ŠĔĎ îÖúöŠč íćêéč ĉîǰǰ“ìĞćĕöđöęĂČ êîš ĕöš ĔîÖøąëćÜēê×îĚċ ǰǰĒêŠéîĉ ÷ĆÜĂ÷ÙŠĎ Üđéĉö?” “ëćš ĕöìš ĞćÝćÖîĞćĚ ǰǰìĞćĕöđĂćđöęĂČ ĕöĕš ðêćÖĔĀšĒĀšÜĒúšüĕöš÷ĆÜĂ÷ŠĎ?” “ëšćĕöšìćĞ ÝćÖúöǰǰìĞćĕöđøćđĀîĘ ĕöšĒêŠĕöŠđĀĘîúö?” “ëćš ĕöìŠ ćĞ ÝćÖĕôǰǰìćĞ ĕöĕöĕš öøŠ šĂî?”  “éąô×ĊĀýĀì”êĄÔüăîöăďôćìďñĀĊė ñåĄ ìąÔąöďöõĈ ìöşČ

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา đ×öÚÔąöďñąăñĄìëîċŢ àŤ àą ÙĞćëćöđĀúŠćîĚĊÝąÿøšćÜđÿĊ÷ÜĒàÜĒàŠìĚĆÜĀšĂÜÝćÖÖćøó÷ć÷ćöĂíĉïć÷×ĂÜ îĆÖýÖċ þćǰǰǰǰđöČĂę ñöđÞú÷üŠćĕöšìĞćÝćÖíćêúč öìčÖÙîÝąĒðúÖĔÝǰ öĆÖÝąđðŨîööč ìĊęöĊ ÙîîšĂ÷óĂėǰÖĆïíćêĕč ô ǰǰǰÝîÖüŠćÝąÝîöčöđöČĂę ñöëćöêšĂîüćŠ “ëŠćîĀčÜ×ćš üìĞćÝćÖĂąĕø?” (êĂïǰ“ĕöš”) “ëŠćîÙČĂíćêčĂąĕø? (êĂïǰ“ÙćøŤïĂî”) “ÙćøŤïĂîÝćÖĕĀîìĊęĕðĂ÷ŠĎĔîĕöš?” (êĂïǰ“CO2”) ÙĞćêĂïîĊĚöĆÖĔßš đüúćîćî “CO2đéöĉ Ă÷ìĎŠ ęĕĊ Āî?” (êĂïǰ“ĂćÖćý”) “êÖúÜĕöìš ćĞ ÝćÖĂąĕø” (êĂïǰ“úö”) “ÿøčðǰǰĕöìš ĞćÝćÖíćêúč öǰǰĒúšüíćêčéĉîǰîĞĚćǰĕôǰöĊÿŠüîĂ÷ŠćÜĕøĀøČĂĕöŠ?” ĒúšüëćöêŠĂüŠćǰ“đüúćđñćĕöšđøćĕéšÙüćöøšĂîđðŨîíćêčĕôǰǰǰ×èąđéĊ÷üÖĆîĕöšĀć÷ ĕðÿĎŠÿõćóđéĉöÙČĂíćêčúöǰǰǰǰíćêčĕôĔîĕöšöćÝćÖĕĀî? ĒúšüöĆîĕðàŠĂîĂ÷ĎŠìęĊĕĀî Ĕîĕöš? đöęČĂĕôöĂéǰǰđøćĕéš×ĊĚđëšćǰǰàęċÜÙČĂmineral öĆîđðŨîíćêčéĉîǰǰöĆîöćÝćÖ ĕĀîǰǰǰìĞćĕöđóęĉÜēñúŠĂĂÖöćđöČęĂĕöšÖúć÷ÿõćóđðŨîíćêčúöĀöé? íćêčîĞĚćöĊ ïìïćìĂ÷ŠćÜĕøĔîÖćøìĞćĔĀšíćêčúööćÖúć÷đðŨîĕöš?” ÙĞćëćöêŠĂÖĆîđðŨî ĂîčÖøöđߊîîĊĚìĞćĔĀšîĆÖýċÖþćÞÜîǰǰǰĒêŠÙüćöĒðúÖìĊęđøĊ÷îøšĎüŠćĕöšìĞćÝćÖíćêčúöǰǰ ĕéšÿĂîĔĀšđ×ćöĂÜÿĉęÜêŠćÜėǰĔĀšúċÖàċĚÜǰǰǰöĆîÖøąêčšîĔĀšđ×ćĀćÙĞćêĂïÖĆîđĂÜǰǰĒúą ñöÿïć÷ìĕęĊ éšóÖĆ ÖćøÿĂîĕéšëċÜǰǰîćìĊ đøČęĂÜÖćøđêĉïēê×ĂÜêšîĕöšîĊĚđøĊ÷îÖĆîêĚĆÜĒêŠðøąëöĒúąöĆí÷öĒúšüǰǰǰĒêŠ đøĊ÷îĒïïìŠĂÜđîĂĚČ ÙüćöøđšĎ ðŨîÿüŠ îėǰǰǰǰëšćÙøĎÿĂîĔĀöŠǰǰēé÷đøęĉöÝćÖÙĞćëćöĂ÷ŠćÜ ìĊęñö÷ÖêüĆ Ă÷ŠćÜöćǰǰǰđöęČĂÝïÖćøëÖÙüćöøĎšÖĆîĔîĀšĂÜĒúšüǰǰÙøĎÝċÜđøĉęöÿĂîÙüćöøĎš đøĂČę ÜÖćøđêĉïēê×ĂÜóČßüŠćøćÖöĊĀîšćìĊęĂąĕø? îĞĚćĒúąíćêčĂćĀćøĔîéĉîöĊïìïćì Ăąĕø? ĔïìĞćĂąĕøÖĆïĒÿÜĒéé? îĚĞćǰǰéĉîǰǰĒúąĒééÿĆöóĆîíŤÖĆîĂ÷ŠćÜĕøĔîÖćø ßüîĔĀšúööćđðîŨ ĕöš? ........ ñöđßĂČę üćŠ ïøø÷ćÖćýÖćøđøĊ÷îĒúąñúÖćøđøĊ÷îÝąéĊ ×ċîĚ öćÖǰ “éąô×ĊĀýĀì”êĄÔüăîöăďôćìďñĀĊė ñĄåìąÔąöďöõĈ ìöČş

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา โครงการเพาะพนั ธุป ญ ญา การทํา workshop กับครูปนี้ ผมจะเอาตัวอยางน้ีไปสอนครูใหรู FA ความสขุ ของคนทํา workshop คอื การไดพาครทู ําไปเรยี นรไู ป โดยไมรูคาํ ตอบ ลวงหนา หลอกลอใหครูเรียนรูพรอมความแปลกใจ ดังน้ัน หากศูนยพ่ีเล้ียง ใดท่ี forward ขอเขียนผมใหครูเปนประจํา ก็ขอวาอยาเพิ่งสงบทความตอนนี้ เผยแพรใหครูทราบ เพราะนั่นเปนการทําลายความสุขของผม และความ ตืน่ เตนในการเรยี นรขู องครู ประมาณคร่ึงหนึ่งของบันทึกประเมินเพื่อมอบอํานาจตอนนี้ (รวม ทัง้ หลายตอนหลังจากนี้) เปนเทคนิคสราง active learning ในช้ันเรียน ฝร่ัง เขาออกแบบไวด แี ละดูทา จะเปนกระบวนการทส่ี นกุ เอาไวรออานตอนที่บันทึก ชดุ นี้เผยแพรทาง blog กแ็ ลวกัน 94 “ถามคือสอน” : ทักษะประเมินเพอ่ื พฒั นาการเรยี นรู

สงวนลขิ สิทธ์อิ นญุ าตเผยแพรเ่ พื่อการศกึ ษา

ER<<.YgO<YhOสงวนลขิ สิทธ์อิ นญุ าตเผยแพรเ่ พื่อการศกึ ษา

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา โครงการเพาะพันธปุ ญญา การปอนกลับที่คุมไดใ นระบบทค่ี มุ ไมไ ด ท่ีเขียนตอนน้ีผมถอดและตีความจากบันทึกชุดประเมินเพ่ือมอบอํานาจ ตอนท่ี 6 เปนยุทธศาสตรที่ 3 ที่ใชประโยชนจาก feedback เพ่ือใหเกิด ความกาวหนาในการเรียน (Providing Feedback That Moves Learning Forward) รูปขางลา งนี้นา จะอธิบายใหเ ขา ใจระบบที่มี feedback ไดงายข้ึนสําหรับ คนทีย่ งั ไมค ุนเคย ระบบจะสงสัญญาณใหผูดําเนินการปฏิบัติ (ผูดําเนินการปฏิบัติตาม กติกาที่กําหนดโดยสัญญาณ input) จากน้ันเราประเมินวาผลที่ไดหางจาก เปาหมายอยางไร กําลังมากเกินตองการ หรือยังพรองอยู การเปรียบเทียบ กับเปาหมายทําใหเราไดสัญญาณปรับแกออกมา เพื่อชวยใหผูดําเนินการ ทํางานเขา สเู ปา หมาย สัญญาณปรับแกนี้เราเรียก feedback หรือคําแนะนํา ปอ นกลับ ประโยคแรกๆ ของคุณหมอวิจารณคือ “...ยํ้าท่ีวิธีการใหคําแนะนํา ปอนกลับ (feedback) อยางถูกตอง เพ่ือกระตุนความสนใจงาน (การเรียน) ไมใชกระตุนอีโกของเด็ก...” ผมเห็นทีตองพูดเร่ืองการกระตุนความอยาก “ถามคือสอน” : ทกั ษะประเมินเพอื่ พฒั นาการเรยี นรู 97

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษาđ×öÚÔąöďñąăñìĄ ëċîŢ Ťààą ĀøČĂìęĊñöÙĉéüŠćđðŨîÖúĕÖĀîęċÜ×ĂÜǰhard management ìĊęđ×Ċ÷îĔîêĂîÖŠĂî ĀîšćîĚ Ċ ĔîÙčèúÖĆ þèąǰǰǰøǰǰüǰǰǰöǰĊ øǰìÿĊę ćĞ ÙâĆ ǰÙĂČ ǰĒøÜïîĆ éćúĔÝǰ inspiration) ìęĊñöĒ÷ÖĂĂÖÝćÖĒøÜÝĎÜĔÝǰ motivation) đĀöČĂîĒ÷ÖÙüćöĂ÷ćÖ×ĂÜÞĆîìą ĂĂÖÝćÖêĆèĀćǰǰǰĒúąîęĊÙČĂÿĉęÜìęĊߊü÷ĔĀšđךćĔÝĒúąðŜĂÜÖĆîÖćøÖøąêščîĂĊēÖš×ĂÜ îĆÖđøĊ÷îǰǰǰÙüćöÝøĉÜđøęČĂÜóüÖîĊĚñöđ×Ċ÷îĕüšöćÖĒúšüĔîĀîĆÜÿČĂǰ“øĂ÷ÝćøċÖïî đÿîš ìćÜđóćąóĆîíðŤč Ŧââć” (đߊîǰêĂîǰ“ÙøĎöĀéĉ ú”) ÙčèĀöĂüĉÝćøèŤǰöÙĊ ćĞ đêĂČ îđøČęĂÜÖćøðĂŜ îÖúĆïìĊęĂćÝđðŨîñúøšć÷ǰǰàċęÜĒÿéÜ ĂĊÖîĆ÷÷ąĀîċęÜüŠćǰfeedback ĕöŠĔߊüŠćÝąéĊđÿöĂĕðǰǰǰđøČęĂÜîĊĚĂíĉïć÷ĕéšÝćÖýćÿêøŤ üĉýüĄǰǰǰ ìĊęñŠćîöćîĆĚîǰǰñöđóĊ÷Üđ×Ċ÷îĔĀšđøĊ÷îøšĎđøČęĂÜĔßšǰfeedback đóęČĂðøĆïÖćø éĞćđîĉîÜćîĔĀšđךćÿĎŠđðŜćĀöć÷ǰǰĒúąó÷ć÷ćöøĆÖþćđðŜćĀöć÷ĕüšǰǰǰđĀöČĂîúĎÖúĂ÷ øĆÖþćøąéĆïîĚćĞ ĔĀšđêĘöĕüšđÿöĂǰǰǰđĀöĂČ îđÙøĂČę ÜðøĆïĂćÖćýìĊęøĆÖþćĂčèĀõĎöĉĀšĂÜĔĀš Ă÷ŠĎìĊęÙŠćìęĊêĚĆÜĕüšǰ đߊîǰǰĂÜýć ǰǰǰǰóüÖüĉýüÖøÝąõĎöĉĔÝÖĆïÜćîìęĊöĊǰ feedback control loop ĒïïîĊĚöćÖǰǰǰđóøćąĒîüÙĉéüŠćđøćöĊĂĞćîćÝÙüïÙčööĆîĕéǰš ǰǰǰ ĒîüÙĉéÖćøĔßšǰfeedback ĒïïîĊĚÙČĂĒîüÙĉéđßĉÜÖúĕÖĔîøąïïĂĞćîćÝđĀîČĂÖüŠćǰǰ ĔßšĕéšéĊÖĆïÿęĉÜĕöŠöĊßĊüĉêǰóüÖüĉýüÖøßĂïǰfeedback ìĊęÖĞćÖĆïøąïïĔĀš “Ă÷ŠĎĀöĆé” (controllable) ÙîóüÖîĊĚÝąøĎšÿċÖóŠć÷ĒóšëšćđÙøČęĂÜÝĆÖøĕöŠđßęČĂđøćǰǰ đߊîǰđöČęĂøëđïøÖĒêÖǰǰđøćĀ÷čéøëĕöŠĕéšǰĒêŠđöČęĂöćìĞćÜćîóĆçîćÖćøýċÖþćǰǰñö đøĊ÷ÖÖćøÙüïÙčöĒïïîĊĚüŠćđðŨîǰ“øąïïàČęĂïĚČĂ”ǰĒúąÖøąìøüÜýċÖþćíĉÖćøîŠćÝą ÖćĞ úÜĆ Ĕßøš ąïïàĂČę ïĚĂČ Ă÷ĎŠǰǰǰ ÖŠĂîĂîęČ ǰđøćöćøšÝĎ ĆÖøąïïìęĊÙüïÙöč ĕöŠĕéǰš uncontrollable) ÖîĆ ÖŠĂî đöČęĂúĞćēóÜĀĂîđÿĊ÷ÜéĆÜüěĊéǰǰđøćđøĊ÷ÖüŠćöĆîđÖĉéǰfeedbackǰøąéĆïđÿĊ÷Ü đóęĉö×ĚċîđóøćąđÿĊ÷ÜÝćÖĕöēÙøēôîëĎÖ×÷ć÷ĂĂÖöćìĊęúĞćēóÜĒúšüüîÖúĆïöćđךć ĕöēÙøēôîĂĊÖǰǰÝċÜëĎÖ×÷ć÷ĂĊÖøĂïǰǰǰđÖĉéÖćøüîǰloop ×ĂÜøąéĆïđÿĊ÷ÜìĊęđóęĉö×Ěċî ìčÖÙøĚĆÜìęĊÙøïøĂïǰ ñšĎìĊęñŠćîǰworkshop ÙüćöÙĉéđßĉÜøąïïÙÜÝĞćøąïï÷ĆĚÜĕöŠĂ÷ĎŠǰ  “éąô×ĊĀýĀì”êĄÔüăîöăďôćìďñĀĊė ñåĄ ìąÔąöďöõĈ ìöČş

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา đ×öÚÔąöďñąăñĄìëîŢċ àŤ àą “÷” ĕéš ǰǰǰēé÷íøøößćêĉÝċÜöĊøąïïĂĊÖĒïïìĊęđøćÙčöĕöŠĕéšǰ uncontrollable) øąïïĒïïîöĊĚ ǰĊ ǰìćÜĕðǰÙČĂǰđÝøĉâÖĆïđÿČęĂöǰ ÷ǰĒúąǰ÷- ĔîÙüćöÝøĉÜǰǰÖćøÝĆéÖćøÖćøýċÖþć×ĂÜðøąđìýđêĘöĕðéšü÷ǰfeedback Ă÷ŠĎĒúšüǰǰǰǰđöęČĂÙąĒîîǰO-Net ĀøČĂǰPISA ĂĂÖöćìĊǰǰÖøąìøüÜÖĘöĊǰfeedback ĂĂÖöćđðŨîîē÷ïć÷ǰǰöćêøÖćøǰǰēÙøÜÖćøǰĄúĄǰǰìĊęĔĀšÙüćöĀüĆÜÖĆïÿĆÜÙöüŠć “øĎšĒúšüüŠćÝąĒÖšĕ×ðŦâĀćĂ÷ŠćÜĕøǰǰǰđøćêšĂÜðøĆï” ðøąē÷ÙîĚĊÙČĂǰfeedback ßĆéėǰǰǰFeedback ÝĞćîüîĀîęċÜĂćÝìĞćĔĀšđÝøĉâǰǰĂĊÖÝĞćîüîĀîęċÜĂćÝìĞćĔĀšđÿČęĂöǰǰǰǰ ĒêŠëšć÷ĉęÜđüúćñŠćîĕðÿëćîÖćøèŤ÷ęĉÜëéëĂ÷ǰǰÖĘĒÿéÜüŠćđøćÝĆéÖćøēé÷Ĕßšǰ feedback òść÷đÿČęĂööćÖÖüŠćòść÷đÝøĉâǰóĎéĔĀšëĎÖðøąđéĘîÙČĂǰǰÙîìĊęïøĉĀćø ÝĆéÖćøøąïïĕöŠøĎšÙüćöđðŨîøąïïĒúąĂĞćîćÝ×ĂÜǰfeedback đóøćąöĂÜ ÙüćöÿöĆ óĆîíŤĒïïǰlinear Ēúąõć÷ĔêšÿÜĆę ÖćøéšćîđéĊ÷üđÖîĉ ĕð ìęĊêšĂÜĂíĉïć÷÷ćüđߊîîĚĊđóČęĂĔĀšđךćĔÝđøęČĂÜøąïïìĊęÖĞćÖĆïóùêĉÖøøöéšü÷ǰ feedback üćŠ ĔîēúÖÙüćöÝøÜĉ îĆĚîǰǰfeedback öìĊ ĚĆÜòćś ÷öćøĒúąđìó ñööĂÜüŠćđøęČĂÜÖćøðŜĂîÖúĆïĔîÖøąïüîÖćøǰFA îĚĊöĊĂ÷ĎŠĔîǰǰøąïïǰÙČĂǰ øąïïÖćøÿĂî×ĂÜÙøĎĒúąøąïïÖćøđøĊ÷î×ĂÜîĆÖđøĊ÷îǰFeedback ×ĂÜìĆĚÜǰ ǰøąïïöĊđðŜćĀöć÷đéĊ÷üÖĆîǰÙČĂǰñúÿĆöùìíĉĝÖćøđøĊ÷î×ĂÜîĆÖđøĊ÷îǰ ñúÿĆöùìíĝĉ ÖćøđøĊ÷îÙČĂĂąĕø? ÷ŠĂöĕöŠĔߊđóĊ÷ÜĕéšøšĎđîĚČĂÙüćöøĎšǰýêüøøþĔĀöŠêšĂÜÖćø ÖćøýċÖþćìęĊóĆçîćìĆÖþąǰǰēé÷đÞóćąìĆÖþąÖćøđøĊ÷îøšĎ ǰĒúąìęĊàĆïàšĂîÖüŠćîĆĚîǰ ÙĂČ ǰǰøąïïîĚĊǰinteract ÖĆîđĂÜǰǰǰêŠćÜÖöĘ Ċöć÷ćÙê×ĉ ĂÜêîđĂÜǰǰđóęČĂêĂïÿîĂÜêŠĂ øąïïìĊęĔĀâŠÖüŠćĒúąÖĞćúĆÜÙøĂïÜĞćĂ÷ĎŠǰǰÙČĂǰøąïïÖćøýċÖþćđóęČĂøĆïĔßšđýøþåÖĉÝ ìčîîĉ÷ö ìĊęîŠćÙĉéǰÙČĂǰđøćđĀĘîüŠ ćøąïï×ĂÜÙøĎĒúąîĆÖđøĊ÷îđðŨîøąïïǰ controllable ĀøĂČ ǰuncontrollable ĒïïĔéÖĆîĒîŠ? đøęČĂÜǰfeedback ìęĊñöđ×Ċ÷îñŠćîöćîĆĚîǰǰîĚĞćĀîĆÖĂ÷ŠĎìĊęøąïïǰ controllable êćöĒïïìęĊñö÷ÖêĆüĂ÷ŠćÜÖćøÙčöøąéĆïîĚĞć×ĂÜúĎÖúĂ÷ǰĒúą ó÷ć÷ćöĂíïĉ ć÷üćŠ đøćĔßǰš feedback đóĂęČ ðøïĆ ÖćøéĞćđîĉîÜćî×ĂÜÙøĎĒúąîÖĆ đø÷Ċ î “éąô×ĊĀýĀì”êÔĄ üăîöăďôćìďñĀĊė ñåĄ ìąÔąöďöõĈ ìöČş

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา โครงการเพาะพันธปุ ญ ญา ใหเ ขา สูเปาหมายผลสัมฤทธ์ิการเรียน แตการศึกษาคือการพัฒนาใหเจริญยิ่งๆ ขึ้นไป เพราะเราอยูทามกลางการเปลี่ยนแปลงของโลก แสดงวาเปาหมายมี สภาพพลวตั มนั จึงควรเปนระบบ uncontrollable แบบเจริญ เพียงแตขณะท่ี ครูและนักเรียนกําลังทําหนาที่อยูนั้น ทั้ง 2 มีเปาหมายเฉพาะกิจเฉพาะขณะ (เปาหมายตามกาละ เทศะ) จึงทําใหเราใช feedback กับ FA ท่ีเสมือนอยูใน ระบบ controllable แตถา เราตระหนักวาเปาหมายการเจริญของปญญาไมหยุดนิ่งแชแข็งกับ กาลเวลา ดังนั้นการใช feedback ใน FA จึงเปน controllable ใน uncontrollable systems เหมือนแสงกระพริบของดวงดาวในความจริง ของความตอเน่อื งของแสง!! ผมยุติการชวนคิดซับซอนเพียงแคนี้ เพราะจะทําใหงงกันเสียเปลาๆ บันทึกคุณหมอวิจารณตอนน้ีมีประเด็นสําคัญคือ “คุณภาพของ feedback” ทขี่ อยกไปตอนหนา 100 “ถามคือสอน” : ทักษะประเมินเพอ่ื พัฒนาการเรยี นรู

สงวนลขิ สิทธ์อิ นญุ าตเผยแพรเ่ พื่อการศกึ ษา

สงวนลขิ สิทธ์อิ นญุ าตเผยแพรเ่ พื่อการศกึ ษา_6f$MGS*MO*cCCW9WgDY;

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา โครงการเพาะพนั ธปุ ญ ญา การใชคําแนะนําปอนกลับจดั การแบบออ น (soft management) เพอื่ พัฒนาครบสว น คณุ ภาพการควบคุมระบบดวย feedback loop ขึ้นกับความละเอียดไว (sensitivity) ความแมนของการวัด (accuracy and precision) และการ ตอบสนอง (responsiveness) ของตัวดาํ เนินการ เคร่ืองปรบั อากาศรุน เกาจะ ควบคุมอุณหภูมิไมแมน ตั้งที่ 25 องศา เราอาจไดอุณหภูมิจริงแกวงที่ 24-27 แตเคร่ืองรุนใหมโฆษณาวาได 24.5-25.5 องศา มันขึ้นกับความละเอียดไว ความแมน และการตอบสนอง หากสัญญาณปอนกลับมีสัญญาณอื่นรบกวน การควบคุมยิ่งลําบาก เราเรยี กวา สัญญาณไมมคี ณุ ภาพ TV ระบบ digital คมชัดกวา เพราะสญั ญาณ มคี ุณภาพไรค ลื่นรบกวน คณุ หมอวจิ ารณเ ขียนเร่อื งคุณภาพคาํ แนะนําปอ นกลบั วา “...คําแนะนําปอนกลับที่มีคุณภาพ คือคําแนะนําปอนกลับท่ีมีผล เปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของผูไดรบั เพ่ือใหเกิดผลดี ตองพุงเปาคําแนะนําไปท่ี ตัวพฤติกรรมไมใชท่ีตัวนักเรียน หรือกลาววา พุงเปาไปที่การทํางานของ “ถามคือสอน” : ทักษะประเมินเพอื่ พฒั นาการเรยี นรู 103

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา โครงการเพาะพนั ธุปญ ญา นักเรียน ไมใชท ่อี ัตตาของนกั เรยี น และตองเลอื กแนะนาํ เฉพาะสวนที่นกั เรียน ควบคุมได ไมใชส ิ่งทอี่ ยูนอกเหนอื การควบคุมของนกั เรียน กาละ เทศะ เปนปจจัยสําคัญมากตอการใหคําแนะนําปอนกลับ หากนักเรยี นกาํ ลัง “จิตไมว า ง” คาํ แนะนําปอนกลับจะไรความหมาย...” ผมแปลความวาไมใช feedback ตําหนิ “เธอแยจัง เห็นแกตัว” แตตองบอกวา “เพราะไมใหความรวมมือ งานจึงเสร็จชากวากลุมอื่น” แบบแรกเปน feedback ทีต่ ัวนกั เรียน แบบหลงั เปน ของพฤตกิ รรมการทํางาน ผมคิดวา แมกระท่ัง feedback พฤติกรรมก็ยังตองระวัง อยาใหเปน feedback ที่ไมส งเสรมิ ศกั ยภาพนักเรียน ตัวอยางขางตนเปน feedback ไม สงเสริม เพราะใชขอความเปนลบ ไมบอกทางออก ทําใหเสียความเชื่อม่ัน เสียกาํ ลงั ใจ หากเปล่ยี นคาํ พดู ใหมเปน “งานเสร็จทนั แน หากพวกเธอจดั การ แบงหนาที่กันใหดี” เราจะเห็นผลลัพธตางกันมาก ครูเพาะพันธุปญญาท่ีผาน กระบวนการจติ ตปญ ญาศึกษาจะระมัดระวงั ไมใ ชคําพูดเชิงลบ จงึ เหมาะแกการ ฝกทํา FA หรืออีกนัยยะหนึ่ง คือ จิตปญญาศึกษาเปนกิจกรรมจําเปนสําหรับ ครทู ่ตี อ งการทาํ FA เปน ผมตีความวาการศึกษาสมัยใหมตองมุงที่การเปล่ียนแปลง character ของนักเรียน เปล่ียนพฤติกรรมเห็นแกตัวมาเปนเห็นแกสวนรวม พฤติกรรม เพ่ือนไมคบหาดวยมาเปนพฤติกรรมใหเพื่อนมารวมกลุมรวมมือ พฤติกรรมที่ เกิดจากคิดลบมาเปนพฤติกรรมคิดบวก ฯลฯ ซึ่งไมใชพฤติกรรมเอาอัตตาเปน ใหญ หรือพูดใหชัดคือ ตองทะลายความเห็นแกตัว อันตรายของการศึกษา คือการเสริมอัตตาของผูไดรับการศึกษา เพราะความเห็นแกตัวของคนท่ีมี การศกึ ษาจะทาํ ลายผูอ่ืนไดมาก ผมเห็น event ที่กระทรวงฯ จัดจํานวนมาก เปนการยกยองนักเรียนกลุมนอย โดยคิดวาจะทําใหนักเรียนท่ีเหลือพยายาม มากขึ้น หากพิจารณาใหถ่ีถวน มันคือการสงเสริมใหนักเรียนพยายามมี อัตตานั่นเอง มีอัตตาแลวก็อยูอยางโดดเด่ียวชิงความเปนหน่ึง อยูกับผูอ่ืนก็ ขัดแยงกนั 104 “ถามคือสอน” : ทกั ษะประเมินเพอื่ พฒั นาการเรยี นรู

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา đ×öÚÔąöďñąăñĄìëîŢċ àŤ àą ñöîċÖëċÜÙĞćüćŠ ǰ“Ùèč íøøöķǰìęĊöñĊ šĔĎ ĀÙš üćöĀöć÷üćŠ Āöć÷ëÜċ ǰ“úĆÖþèąìćÜ ÝĉêĔÝìęĊìĞćÙüćöéĊēé÷ĕöŠøšĎÿċÖòŚîĔÝ”ǰéĆÜîĚĆîǰǰfeedback ìĊęðøĆïóùêĉÖøøöÝċÜ êšĂÜêĚĆÜïîåćîÙčèíøøöǰëšćđðŨîøąïï×ĂÜîĆÖđøĊ÷îǰǰÖĘĀöć÷ÙüćöüŠćîĆÖđøĊ÷î êšĂÜøšĎđðŜćĀöć÷ÖćøđøĊ÷îüŠćĂ÷ĎŠìĊęÖćøđðúĊę÷îóùêĉÖøøöĔîÖøĂïÙčèíøøöǰëšćđðŨî øąïïÖćøìĞćÜćî×ĂÜÙøĎǰǰÖĘĀöć÷ÙüćöüŠćñúÿĆöùìíĉĝÖćøýċÖþćĂ÷ĎŠìęĊÖćøÿøšćÜ ÙîǰǰĕöŠĔߊĔĀĒš ÙŠÙîöĊÙüćöøĎšǰǰǰǰÖćøÿøšćÜÙî ĔîÖøĂïÙčèíøøö đðŨîđðŜćĀöć÷ ÖćøýċÖþćìęĊ÷ĉęÜĔĀâŠöćÖǰǰǰǰĒêŠ÷ćÖúĞćïćÖĔîÖćøìĞćĀîšćìĊę×ĂÜìĚĆÜÙøĎĒúą îĆÖđø÷Ċ îǰǰđóøćąøąïïìĊęÙøĂïÜĞćĂ÷ŠĎĕöŠĕéšüĆéÖćøÿøšćÜÙîìĊęÖćøóĆçîćóùêĉÖøøöǰǰǰǰ ðŦÝÝčïĆîîĚĊǰüÜÖćøÖćøýċÖþćĕì÷đøćĕöŠîŠćđךćĔÝĒúą÷ĂöøĆïđðŜćĀöć÷îĊĚ ĀøČĂđ×ćš ĔÝĂ÷ŠćÜĒÖîėǰǰđ×ćš ĔÝêćöíøøöđîĊ÷öǰđóøćąđĀĘîđðŨîÙĞćÙüćöĀöć÷đìŠĀŤ éǰĊ ñöÝÜċ Ùéĉ üŠćđøćêĂš ÜìĞćĔĀđš ðćŜ Āöć÷ĀúÖĆ đðŨîđðćŜ Āöć÷ĀúĆÖĒĂïĒòÜǰǰÙČĂđĂćĕð ĒĂïđðîŨ đðŜćĀöć÷øĂÜǰǰǰĕöŠđߊîîĆîĚ ǰǰöĆîÝąëĎÖðäĉđÿíēé÷đðŜćĀöć÷ìĊęđðŨîÖøąĒÿ ĀúĆÖǰǰǰ đ×Ċ÷îëċÜêøÜîĊĚìĞćĔĀšñöîċÖëċÜÙĞćðøąÖćýêĆéÿĉîøćÜüĆúÖćøîĞćđÿîĂ ēÙøÜÜćîđóćąóĆîíŤčðŦââćßîąđúýĉ ×ĂÜēøÜđø÷Ċ îüĆééĂîöąēîøćǰǰđöČęĂðúć÷đéČĂî ìęĒĊ úüš 4 4ÙćĞ ðøąÖćýøćÜüúĆ ēÙøÜÜćîåćîüĉÝ÷Ć đóćąóĆîíŤðč Ŧââćßîąđúýĉ ǰðøąÝĞćðŘǰ2557 ÙèąÖøøöÖćøêĆéÿĉîøćÜüĆúîĚĊéšü÷Ùüćö÷ćÖúĞćïćÖĂ÷ŠćÜ÷ęĉÜǰǰÙüćö÷ćÖúĞćïćÖðøąÖćø ĒøÖđóøćąìÖč ēÙøÜÜćîüĆîîĚöĊ ĊÝčéđéŠîìĊęêćŠ ÜÖîĆ êćöïøĉïì×ĂÜêîǰǰǰǰ÷ćÖúĞćïćÖðøąÖćøìĊęǰ2ǰÙČĂǰêšĂÜ Ăíĉïć÷ÙüćöđßČęĂĔĀöüŠ ćŠ ÖćøĒ×ÜŠ ×ĆîđóĂęČ øćÜüúĆ ĕöŠĔßđŠ ðćŜ Āöć÷×ĂÜÖćøđøĊ÷îøšǰĎ ǰǰǰ éšü÷ðøĆßâć×ĂÜēÙøÜÖćøđóćąóĆîíŤčðŦââćǰìęĊêšĂÜÖćøðäĉøĎðÙüćöđךćĔÝĔîüÜÖćøýċÖþć ðŦÝÝčïĆîǰǰìĊęĀúÜÙĉéüŠćǰoutput ×ĂÜÖćøìĞćēÙøÜÜćîÙČĂÙüćöđðŨîđúĉý×ĂÜñúÜćîǰǰǰǰÖøøöÖćøöĊ ÙüćöđĀĘîüŠćÙüćöđðîŨ đúĉýéĆÜÖúŠćüđðŨîđó÷Ċ ÜĂÜÙðŤ øąÖĂïĀîÜęċ đìŠćîĚîĆ ǰǰĒêŠÙüøóÝĉ ćøèćĂÜÙŤðøąÖĂï ĂęîČ éšü÷ǰǰĒúąĂÜÙŤðøąÖĂïìęĊÿćĞ ÙâĆ êĂš ÜĂ÷ŠĔĎ îĀúÖĆ Ùĉé×ĂÜēÙøÜÖćøđóćąóîĆ íŤðč âŦ âć đøćÝĆéðøąßčöđÿîĂñúÜćîüĆîîĚĊđóęČĂðøąÖćýđÝêîćøöèŤĂĆîđðŨîĀúĆÖÙĉé×ĂÜđóćąóĆîíčŤ ðâŦ âćĔĀšßéĆ đÝîêŠĂÿćíćøèąǰǰǰøćÜüĆúîĚĊÝċÜöĊÙĞćĂíĉïć÷ðøąÖĂïĔĀšìčÖìŠćîđךćĔÝĒúąßŠü÷ÖĆîøĆÖþć đÝêîćøöèîŤ ĕĊĚ üš “éąô×ĊĀýĀì”êÔĄ üăîöăďôćìďñĀĊė ñĄåìąÔąöďöõĈ ìöşČ

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษาđ×öÚÔąöďñąăñìĄ ëċŢîàŤ àą ÙüćöÝøĉÜĒúšüđøćêšĂÜöćìĞćÙüćöđךćĔÝüŠćǰfeedback ìĊęðøĆïóùêĉÖøøö đðŨîĂ÷ŠćÜĕøǰǰđóøćąÙøĎĕöŠÿćöćøëïĂÖüŠćǰ“đíĂđĀĘîĒÖŠêĆüǰǰđðŨîóùêĉÖøøöĕöŠéǰĊ ǰ êšĂÜðøĆïúéúÜ”ǰüĉíĊîĊĚĕöŠĕéšñúĒîŠǰǰàĞĚć÷ĆÜđøĊ÷ÖĀćÖćøêŠĂêšćîǰñöÙĉéüŠćǰÝøĉÜėǰ ĒúšüǰÙĂČ ÖćøðøïĆ ÖøąïüîìĆýîŤìîęĊ ĆÖđøĊ÷îöêĊ ŠĂēúÖĒúąêîđĂÜǰǰĔĀđš Öéĉ ÝĉêÿĞćîċÖ ĔĀöŠìĊęêšĂÜðäĉïĆêĉêîêŠĂēúÖĒúąêîđĂÜĂ÷ŠćÜëĎÖêšĂÜǰñöÙĉéüŠćîęĊÙČĂĀîšćìĊęÙøĎìęĊ đךćĕðǰintervene øąïïîĆÖđøĊ÷îǰǰđóČęĂĔĀšîĆÖđøĊ÷îÿøšćÜǰfeedback ðøĆïÖøąïüîìĆýîŤéšü÷êîđĂÜ ĔîìćÜÖúĆïÖĆîǰǰđøćĕöŠÿćöćøëĔĀšîĆÖđøĊ÷îđךćĔÝđøČęĂÜîĊĚđóęČĂÿøšćÜǰ feedback ĕðǰintervene øąïïÖøąïüîìĆýîŤ×ĂÜÙøĎĕéšǰđðŨîĀîšćìĊę×ĂÜǰñĂǰ ēøÜđø÷Ċ îĒúąǰýîǰĒêŠđøćÝąĕððøĆïÖøąïüîìĆýîŤ×ĂÜǰñĂǰĒúąǰýîǰĕéšĂ÷ŠćÜĕøÖĆî ǰ öĊēøÜđøĊ÷îĀîċęÜìęĊĒÿéÜĔĀšđĀĘîÖøąïüîÖćø×ĂÜÙøĎĔîĒîüìćÜđóćąóĆîíčŤðŦââćǰǰĒúąĕéš ĒÿéÜĔĀđš ĀĘîñúđðîŨ ÖćøóçĆ îć×ĂÜîĆÖđøĊ÷îêćöìĊęēÙøÜÖćøüćéĀüĆÜĕüǰš ǰ ĀćÖÝąÖúćŠ üüćŠ đðŨîēøÜđøĊ÷îìĊęđøęĉöÜćîÝćÖĕöŠöĊĂąĕøđú÷ǰÖĘĕöŠñĉéǰǰǰĀćÖĕøšàęċÜÙüćöđךćĔÝ ĒúąÝĉêüĉââćèÙüćöđðŨîÙøĎđóćąóĆîíŤčðŦââćìĊęĒìšÝøĉÜǰǰđøćÖĘÝąĕöŠÿćöćøëĒÿéÜĔĀšÿćíćøèąßî đךćĔÝüŠćǰǰÙüćöÿĞćđøĘÝđÖĉéÝćÖÙüćöýøĆìíćüŠćǰǰÖćøìĞćēÙøÜÜćîåćîüĉÝĆ÷ǰÙČĂÖøąïüîÖćøóĆçîć ðŦââć×ĂÜöîþč ÷ǰŤ ǰìęĊĕéšÝćÖÖćøîĞćðøąÿïÖćøèŤðäïĉ Ćêöĉ ćÙéĉ ĔÙøŠÙøüâǰǰìïìüîǰđßęČĂöē÷ÜÖĆïÿćøą üĉßćìęĊøĎšĒúšüǰǰÝîđךćĔÝĒÖŠêîđĂÜǰǰǰìęĊÿĞćÙĆâÙČĂÖćøđøĊ÷îøĎš×ĂÜîĆÖđøĊ÷îÝćÖÖćøúÜöČĂìĞćÝîđךćĔÝ ÖøąïüîÖćøđøĊ÷îøĎšìęĊĒìšÝøĉÜǰǰǰÖćøòśćôŦîÙüćö÷ćÖúćĞ ïćÖĕéšóĉÿĎÝîŤüŠćÖćøđøĊ÷îĒïïîĚĊÿøšćÜÙüćöÿč× õć÷ĔîĔĀîš ĆÖđø÷Ċ îǰǰĕéšđðúęĊ÷îìýĆ îÙêĉǰǰóùêÖĉ øøöǰǰìĆÖþąÿÜĆ ÙößüĊ ĉêĔĀšñšĎđøĊ÷îĕéšǰǰǰǰ ēøÜđøĊ÷îîĚĊđúČĂÖìĞćēÙøÜÜćîìĊęđßęČĂöē÷ÜÖĆïüĉëĊßĊüĉêĔîßčößîǰǰÝċÜöĊÙüćöÿü÷ÜćöĒĀŠÜÖćø đø÷Ċ îøĎǰš ǰöĔĉ ߊđîČĂĚ ÙüćöøšìĎ ĊęÖćĞ ĀîéöćĒúüš Ă÷ćŠ Üêć÷êüĆ üŠćĕöŠëÖĎ ÖêĘ šĂÜñĉéǰǰǰĒöüš ŠćēÙøÜÜćîîĕĚĊ öĂŠ ćÝĒÿéÜ ÙüćöđúĂđúĉýìćÜüßĉ ćÖćøđì÷Ċ ïđìŠćēÙøÜÜćîĂęČîǰǰĒêŠÖĆïîĆÖđøĊ÷îöĆí÷öðŘìęĊǰ1ǰĔîēøÜđøĊ÷îöĆí÷ö×÷ć÷ ēĂÖćÿǰǰēÙøÜÜćîîĚĊöĊÙüćöēééđéŠîǰǰđóøćąÖúšćìęĊÝąĂĂÖĒïïÜćîêŠćÜĂĂÖĕðÝćÖÝćøĊêđéĉö đóĂęČ ßéđß÷Ùüćö×ćéĒÙúîđÙøĂČę ÜöĂČ éšü÷ĀúÖĆ Ùéĉ ×ĂÜđóćąóĆîíŤðŦââćǰǰìęĊĔßšÖćøìĞćēÙøÜÜćîåćîüĉÝĆ÷óĆçîćÖøąïüîÖćøÙĉé ×ĂÜÙøĒĎ úąîÖĆ đø÷Ċ îǰǰĒúąĔĀšÙüćöÿĞćÙĆâêŠĂÙüćöđðúę÷Ċ îĒðúÜìĚĆÜÙøĒĎ úąîĆÖđø÷Ċ îǰǰÙèąÖøøöÖćøÝċÜ đĀĘîđðîŨ đĂÖÞĆîìŤĔĀšöĂïøćÜüúĆ ǰ“ēÙøÜÜćîåćîüĉÝ÷Ć đóćąóĆîíŤčðŦââćßîąđúĉýǰðøąÝćĞ ðǰŘ 2557” ĔĀšĒÖŠ ēÙøÜÜćîđøČęĂÜýċÖþćðøąÿĉìíĉõćó×ĂÜĒßöóĎìęĊöĊÿŠüîñÿö×ĂÜîĞĚćöĆîöąóøšćüǰǰēøÜđøĊ÷îüĆééĂîöą ēîøćǰ øĆÜÿ÷ĉ ćîčÖĎú ǰǰÝÜĆ ĀüéĆ ÿöìč øÿÜÙøćö  “éąô×ĊĀýĀì”êÔĄ üăîöăďôćìďñĀĊė ñĄåìąÔąöďöõĈ ìöşČ

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา đ×öÚÔąöďñąăñìĄ ëîŢċ àŤ àą ÝąđĀĘîüŠćĔîøąïïÖćøýċÖþćöĊøąïï÷ŠĂ÷ÝĞćîüîöćÖìĊęÿĆöóĆîíŤđßĉÜĂĞćîćÝêŠĂÖĆîǰǰǰǰ ÖćøìøęĊ ąïïĔĀâŠĒÿéÜĂćÖćøúöš đĀúüđߊîîĚÖĊ Ęđóøćąøąïï÷ŠĂ÷ìĞćÜćîĕöŠðøąÿćî ĕðÿĎŠđðŜćĀöć÷đéĊ÷üÖĆîǰ ĀøČĂđĀĘîđðŜćĀöć÷êŠćÜÖĆîǰđóøćąĔßšǰfeedbackǰñĉéïšćÜǰǰ ëĎÖïćš ÜǰǰöĊìĚĆÜǰloop ìęĊđÝøĉâĒúąđÿęČĂöìĞćÜćîøŠüöÖĆîǰǰĀĆÖúšćÜÖĆîđĂÜǰøąïïĔĀ⊠ÝċÜĕöŠöĊðøąÿĉìíĉõćóĒúąðøąÿìĉ íñĉ ú ĔîøąïïÖćøìćĞ Üćî×ĂÜđóćąóîĆ íŤčðâŦ âć ñìšĎ ǰęĊ feedback ĔĀšÙøĎÙČĂóĊęđúĚĊ÷Üǰǰ ĒúąÖêĘ šĂÜđðŨîǰfeedback đóČęĂđðćŜ Āöć÷đßĉÜóùêĉÖøøöđߊîÖĆî đóćąóĆîíŤčðŦââć đðŨîøąïïĔĀöŠìęĊđךćĕðĒìøÖĔîøąïïóĆçîćÙøĎǰ Feedback ×ĂÜóęĊđúĚĊ÷ÜÝċÜ ĕöŠĕéšĂ÷ŠĎđéęĊ÷üėǰǰĒêŠÖĞćúĆÜĀĆÖúšćÜÖĆïǰfeedback ĂęČîìęĊìĞćĔĀšøąïïđðŨîǰ uncontrollable ĒïïđÿČęĂöǰĀúĆÖÖćøÙČĂđøćêšĂÜ×÷ć÷ÖĞćúĆÜ×ĂÜÿĆââćèǰ feedbackǰøąïïðŦÝÝčïĆîĔßšǰ “ēúÖíøøö”ǰúćõǰǰ÷ýǰǰÿøøđÿøĉâ ǰÿč× Ùýǰ3, 4 ǰđðŨîĂćöÿĉ ǰǰàċęÜđøćĕööŠ ìĊ øóĆ ÷ćÖøÝćĞ îüîöćÖóĂìęĊÝą×÷ć÷ǰfeedback ×ĂÜđøćǰ ĒúąĕöŠĔߊüĉíĊìęĊëĎÖêšĂÜéšü÷ ǰǰǰǰFeedback ×ĂÜđøćÝċÜđðŨîÖćøÿøšćÜ óúĆÜÝćÖÙüćöøĎšÿċÖõć÷ĔîÝĉêÿĞćîċÖÙüćöđðŨîÙøĎǰǰđðŨîǰsoft management Ă÷ćŠ ÜĀîÜęċ đøČęĂÜÖćøøĆïǰfeedback ×èąǰ“ÝĉêüŠćÜķǰìĊęÙčèĀöĂüĉÝćøèŤđ×Ċ÷îĕüšîĚĆîǰǰ ñöÙĉéüćŠ îćŠ ÝąĀöć÷ëÜċ ÝĉêĔî×èąìęĊđðŨîñšĎđøĊ÷îøšĎǰǰÙČĂǰüŠćÜÝćÖĂĆêêćǰǰĕöŠ÷ċéüŠć êîđìŠćîĚĆîìęĊëĎÖ ǰñöÙĉéüŠćđðŨîÝĉêìĊęóšîĂĂÖÝćÖēĀöéðÖðŜĂÜêîđĂÜ ǰÝĉêÝċÜ đðŗéøïĆ ÖćøđøĊ÷îøšĎÝćÖìĊęÙéĉ êŠćÜÝćÖêîǰđøĂęČ ÜîđĚĊ øćÿĞćđøÝĘ ĕéšéšü÷ÖøąïüîÖćøÝêĉ ê ðŦââćýċÖþćĂĊÖđߊîÖĆîǰñöÙĉéüŠćđøćēßÙéĊìĊęøĎšÝĆÖÝĉêêðŦââćýċÖþćǰđøćÝċÜìĞć ēÙøÜÖćøđóćąóĆîíŤčðŦââćĕéšĂ÷ŠćÜìĊęđøĊ÷ÖüŠćÜĂÖÜćöđךćĕðĔîÝĉêĔÝǰǰìĆĚÜîĆÖđøĊ÷îǰǰ ÙøĎǰǰĒúąøüöìĆĚÜóęĊđúĊĚ÷ÜđĂÜéšü÷ǰǰÝĉêêðŦââćýċÖþćÙČĂǰ“êĆüߊü÷ ĀúĆÖ ķǰĔîÖćø ×÷ć÷ÿĆââćèǰfeedback ×ĂÜđøć üîĆ îĊĚñööćüÝĉ ćøèÜŤ ćîüÝĉ ÷Ć ìöęĊ Āćüĉì÷ćú÷Ć üú÷Ć úÖĆ þèŤǰ öüú ǰîĆÖüÝĉ Ć÷ìŠćî ĀîċęÜđÖĘïךĂöĎúēé÷ëćößćüïšćîǰ đðŨîÜćîúĆÖþèąđéĊ÷üÖĆïìĊęÙøĎÿĂîîĆÖđøĊ÷îìĞć ēÙøÜÜćîǰǰìęĊñöđøĊ÷ÖüŠćǰ“đðŨîüĉÝĆ÷ìĊęđßČęĂüŠćÙüćöøšĎĂ÷ŠĎìĊęñšĎĂČęîǰǰĒúąìĊęñšĎĂęČîïĂÖîĆĚî “éąô×ĊĀýĀì”êÔĄ üăîöăďôćìďñĀĊė ñĄåìąÔąöďöõĈ ìöşČ

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา โครงการเพาะพันธุปญญา คือความรู”) ดร. เลิศชาย ศิริชัย ผูเชี่ยวชาญงานวิจัยสังคมศาสตรของ มวล. ใหข อ คดิ วา “...เปนงานหาคาํ ตอบจากความเหน็ ของชาวบาน ซ่งึ หลายขอตอบ ไมได เพราะเขายังไมตกผลึกความรูจริง เชน ถามเรื่องแนวทางการปองกัน อทุ กภยั เราจะรไู ดอยางไรวาคําตอบนน้ั ถูกจริง ส่ิงท่ีชาวบานบอกคือสิ่งท่ีเขา เห็นวาเปนความจริง และเขาเชื่อวาเปนตัวแทนความจริง หรือบางทีเพราะ ตองการซอนอะไรบางอยาง ที่เขาบอกจึงเปนขอมูลที่เขาตองการใหเรารู...” ผมฉกุ ใจคิดวา แลวเรารไู ดอยางไรวา feedback ไหนเปนของดจี ริง จากบันทึกตอนนี้ คุณหมอวิจารณ สรุปวา feedback ที่ไมดีคือ feedback ทสี่ รางผล 4 ประการแกน ักเรียน คือ 1. คิดวา ตนเองโง หรือไมถนัดเรื่องนนั้ ๆ และหมดกาํ ลงั ใจเรยี น 2. กระตุนอตั ตาตัวตน แทนทีจ่ ะกระตนุ มานะใฝเรยี น 3. คิดถึงการเรียนที่ผานมาแลว หรือผลของการทดสอบ แทนที่จะ คิดไปขางหนาเพ่ือหาทางปรบั ปรุงตนเอง 4. เมื่อไดรับคําแนะนําปอ นกลบั นกั เรยี นสวนหนงึ่ มงี านทาํ อีกสวน หนง่ึ ไมมีงานทาํ เราเห็น feedback ทั้ง 4 ขอมากมาย(อยางไมรูตัว)ในการทําหนาท่ีครู เชน การดุโดยชี้ย้ําแตสวนท่ีผิด (feedback ขอ 3) การยกยองเด็กหนาหอง อนั เปน การเชดิ ชูอัตตาของเดก็ จํานวนนอย (feedback ขอ 2) พรอมกับการวา กลาวทับถมเปรียบเทียบจน “เด็กหลังหอง” ไมมีท่ียืน เปน feedback ที่ ทําลายความเคารพตนเองของเด็กจํานวนมาก (feedback ขอ 1) หรือมีอคติ แบงแยกจนสลายกระบวนการเรยี นรเู ปน กลมุ (feedback ขอ 4) สว น feedback ท่ีดคี วรมลี ักษณะ 1. กระตุนการคิดบวก คิดพัฒนาการเรียนของตนเอง ไมกระตุน อารมณป กปอ งความรสู ึก หรอื อัตตาตัวตนของตนเอง 2. สน้ั ตรงประเด็น (เปา หมายการเรยี นรู) ไมมากขอ หลักการของ การใหคําแนะนําปอนกลับคือ “Less is more” ซึ่งหมายความ 108 “ถามคือสอน” : ทักษะประเมินเพอื่ พัฒนาการเรยี นรู

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา โครงการเพาะพันธปุ ญ ญา วาคําแนะนาํ ปอ นกลบั ทม่ี ีนอ ยประเด็นแตตรงประเด็นการเรียนรู กอผลดตี อ ศิษยม ากกวา 3. สรางงานใหแกผูเรียนมากกวาแกตัวครู คือเมื่อไดรับ feedback จากครแู ลวนกั เรียนตอ งทาํ งาน เพ่อื พฒั นาตนเอง 4. มีคาํ แนะนําวธิ กี ารปรับปรุงหรือแกไขในอนาคต ไมใชแคบอกวา ถูกหรือผิด ดีหรือไมดี คือชักชวนเด็กคิดไปในอนาคตไกลๆ ไมใชค ดิ แคป จจุบนั 5. นักเรียนสามารถนําเอาคําแนะนาํ ปอ นกลับไปใชไ ด 6. ทาํ ใหน กั เรียนเปน เจา ของกระบวนการเรียนรู 7. ทาํ ใหนักเรยี นมองครเู ปนโคช หรอื ผูช ว ยแนะนําใหเรียนรูไดดีขึ้น ไมใ ชเ ปนผูพพิ ากษาวาใครเกงใครไมเกง ท้ัง 7 ขอนี้ ผมสรุปไดวา feedback ตองชัดเจนตรงเปาการสรางพลัง เชิงบวกใหนักเรียนมีความเพียร เรียนรูไปขางหนาดวยตนเอง และรูสึกวา ตนเองอยูในพื้นที่ปลอดภัยแหงการเรียนรู Feedback เชนน้ีเกิดไดเม่ือครู เปนผูเรียนรูเอง รูจักและสัมผัสกับอิสรภาพ พูดตรงๆ คือ ตองปฏิรูป paradigm ของครู โดยถงึ ข้ันปฏวิ ัตลิ มระบบพฒั นาครูปจจบุ ัน ผมเชื่อวาวันหนาเราจะสรุป feedback ไดมากกวาน้ี เชน “Feedback เปนคาํ ถามตอ นใหคิดไดเอง” “Feedback แบบสรางสถานการณใหเรียนรูเอง จากประสบการณ” “Feedback แบบอปุ มาอุปมัยใหฉ ุกคิด” เปนตน แตท่ีผมแปลกใจ คือ ท่ีมีปรากฏในบันทึกนี้ลวนเปน feedback ของครู ในฐานะผูอํานวยการเรียนรูของนักเรียน (เปน feedback ของครูเพ่ือนักเรียน) แตเรากําลังพูดถึง 2 ระบบท่ี interact กันไมใชหรือ? ถาเชนน้ัน feedback ของระบบนักเรียนคืออะไร? ถาหากเราตองการใหนักเรียนเปนเจาของการ เรียนรู เราตอ งเขาใจ feedback ของนักเรยี นเพ่อื นักเรียนเอง และหากเรา ตองการใหครูพฒั นาตนเอง เรากต็ องเขาใจ feedback ของครูเพื่อครู และอาจ ตองพิจารณา feedback ของนักเรียนเพื่อครูดวย ผมคิดวาการมี feedback “ถามคือสอน” : ทักษะประเมินเพอื่ พฒั นาการเรยี นรู 109

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา โครงการเพาะพนั ธปุ ญญา ครบความสัมพันธทั้ง 4 มิติ จะทําใหระบบยอยแตละสวน (ระบบครูและ ระบบนักเรียน) พฒั นาเพ่ือตนเอง และ interact เพื่อพัฒนารวมกัน ผมคิดวา feedback เพ่ือตนเอง (ครูเพื่อครู นักเรียนเพ่ือนักเรียน) คือ self-reflection เปนการทํา KM กับตนเอง และตองเปน KM ท่ี ปราศจากอัตตา ความไรต วั ตนจะเอาผา คลุมมายาคติออกใหเหน็ ความจริง ตอนทายของบันทึกเขียนวา “...คําแนะนําสําคัญท่ีสุดคือ คําแนะนํา ปอนกลับตองทําใหเกิดการคิด ทําใหเด็กคิด ไมใชเกิดอารมณวูบ ตอตาน คําแนะนําปอนกลับ...” การศึกษาคือการทําใหคนคิดเปน เพื่อเปนอิสระทางความคิด ใชความคดิ นําทางชีวติ มากกวา อารมณค วามรูสึก ท่ีรงั แตจะตกเปน เหยื่อผูอ น่ื Feedback ที่ใหคิด คือ “คําถามตอนความคิด” ผมสรุปวา เราตอง พัฒนาครใู ห master การออกแบบคาํ ถามเพอื่ พฒั นาความคิดในกรอบคุณธรรม แกศ ิษย หากพิจารณาใหครบถวน เราจะเห็นวา feedback มีหลายชนิดมาก เพราะเปาหมายการพัฒนานั้น ไมใชแคเพียงตองขับเคล่ือนระบบยอยจํานวน มากเทา น้ัน แมแ ตใ นระบบยอ ยแตละระบบเองก็มีเปาหมายมากกวาหน่ึง เชน ระบบนักเรียนตองการท้ังผลสัมฤทธิ์การเรียน character ใหมของความเปน พลเมืองของชาติ ทักษะสําหรับศตวรรษท่ี 21 ฯลฯ เรื่องน้จี งึ เต็มไปดว ยความซบั ซอน ยากแกก ารเขาใจโดยงา ย จึงสมควร อา นชาๆ อีกรอบ 110 “ถามคือสอน” : ทักษะประเมินเพอ่ื พัฒนาการเรยี นรู

สงวนลขิ สิทธ์อิ นญุ าตเผยแพรเ่ พื่อการศกึ ษา

สงวนลขิ สิทธ์อิ นญุ าตเผยแพรเ่ พื่อการศกึ ษา =GZ$IV‰‰T5 6IDLVg*GO9WgLET*OWa$

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา โครงการเพาะพันธปุ ญญา การปอ นกลบั ในการเรียนท่สี รา งทกั ษะสงั คม นอกจาก feedback ในความหมายชัดๆ ของคําแนะนําปอนกลับตาม ยุทธศาสตรที่ 3 แลว ยังมี feedback อีกแบบ แมไมไดกลาวไวชัดแจง แตผมเชอื่ วา collaborative learning (CL) เปน feedback ทว่ี ิเศษมาก ยุทธศาสตรท่ี 4 เปนการเรียนรูแบบรวมมือกันชวยเหลือกัน หรือท่ี เรียกวา collaborative learning ความจริงแลวการเรียนรูแบบรวมมือกันจะ ทําใหเกิด feedback ของท้ังหองเรียน ทําใหนักเรียนปฏิสัมพันธกันเองเปน กลุมใหญขณะทํางานรวมกัน ซ่ึงจะสรางบรรยากาศท้ังหองเรียน เม่ือเขียน เร่ือง FA ตอนแรกๆ มีการกลาวถึงการใชขอมูล FA โดยนักเรียนทั้งหอง เพ่ือ ปรับปรงุ บรรยากาศการเรียนของหอง ผมสงสัยวาจะทําไดอยางไร เพง่ิ กระจาง ดว ยเร่ือง CL ท่คี ุณหมอวจิ ารณบ นั ทึกในตอนน้ี CL ท่มี ี FA คือใหน กั เรยี นประเมินผลการเรียนและให feedback แกกัน (peer feedback) ผมคิดวากระบวนการ CL เกิด feedback โดยไมตอง ต้ังใจทําดวยซํ้า เพราะเปน feedback ตามธรรมชาติ ท่ีเกิดเองจาก ปฏิสัมพันธกลุม ไมใช feedback เพ่ือเขาใจความรู แตเปน feedback เพื่อปรับกระบวนทัศนใหไดทักษะสังคม (social skills) ทั้งนี้เพราะ “ถามคือสอน” : ทักษะประเมินเพอื่ พัฒนาการเรยี นรู 113

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษาđ×öÚÔąöďñąăñĄìëċŢîŤààą CL đðŨîÖøąïüîÖćøìćÜÿĆÜÙöîĆęîđĂÜ đðŨîǰfeedback ìĊęîĆÖđøĊ÷îìĞćÖĆîđĂÜǰ ĕöêŠ Ăš ÜóÜęċ ÙøĎǰǰĀøĂČ óęċÜîšĂ÷öćÖ ñöÙĉéüŠćÖćøìĞćǰRBL ×ĂÜđóćąóĆîíŤðŦââćöĊéĊÖøĊǰCL Ă÷ŠĎĕöŠîšĂ÷ǰǰéĎĕéš ÝćÖǰreflection ×ĂÜîĆÖđøĊ÷îǰìęĊÖúŠćüëċÜìĆÖþąìęĊđðŨîÖúŠčöÿĆÜÙöĔîĒÜŠöčöêŠćÜėǰ ĒìïìÖč Ùî ñöÙĉéüŠćÖćøìĞćǰpeer feedback öĊǰ2 ÿŠüîǰÙČĂǰÙüćöøšĎÙüćöđךćĔÝĔî đîĚČĂÙüćöøĎšǰǰÖĆïÿŠüîìęĊđðŨîóùêĉÖøøöǰÿŠüîĒøÖđðŨîǰactive learning ìĊęåćî úćŠ ÿéč ×ĂÜǰlearning pyramid ñööĊÙüćöøÿĎš ċÖÿüŠ îêĆüüćŠ ÷čìíýćÿêøŤǰCL ìëęĊ Ăé ÝćÖĀîĆÜÿĂČ îĊđĚ îšîÿŠüîĒøÖöćÖÖüćŠ ÿüŠ îóùêÖĉ øøöǰǰàċęÜñöÙĉéüŠćîŠćÿîĔÝÖüŠćöćÖǰǰ đóøćąóùêĉÖøøöđÖĉéĕéšÜŠć÷öćÖÝćÖÖøąïüîÖćøÖúŠčöǰǰēé÷đÞóćąîĆÖđøĊ÷îĔî ü÷Ć øŠîč ÖćøìĞćǰfeedback óùêĉÖøøöĔîǰCL îĚĊǰ ñšĎìęĊÝąĕéšðøąē÷ßîŤöćÖìĊęÿčéÙČĂ îĆÖđøĊ÷îìęĊìĞćǰfeedback ÷ęĉÜìćĞ öćÖǰǰ÷ęÜĉ ĕéöš ćÖǰǰǰđì÷Ċ ïĕöŠĕéšÖïĆ åćîúŠćÜÿéč ×ĂÜǰ learning pyramid đú÷ǰǰǰđðŨîðŦââćÙîúąéšćîÖĆïìĊęĔßšÿøšćÜǰlearning pyramid ēé÷đÞóćąǰfeedback ìęĊìĞćĔĀêš øąĀîÖĆ ĔîÙčèíøøöǰǰǰđóøćąđ×ć êšĂÜđĂćóùêĉÖøøöÖúčŠöđóęČĂîöćǰreference đìĊ÷ïđÙĊ÷ÜÖĆïÙčèíøøöǰǰÝċÜÝą đÖĉéđðŨîǰfeedback ǰǰǰñöÙĉéüŠćđðŨîǰfeedback ìĊęñšĎìĞćêšĂÜìĞćĂ÷ŠćÜøĎšêĆüǰ öÿĊ ê ĉ ǰǰĒúąñĎìš ćĞ êĂš ÜöĊÙčèíøøöÿĎÜÖüćŠ ÝÜċ ÝąìĞćĕéš ñöĕöŠìøćïüŠćǰCL ÝąìĞćǰ peer feedback đߊîîĚĕĊ éšĂ÷ćŠ ÜĕøǰǰÙéĉ üŠćêšĂÜđðŨîĀîćš ìÙęĊ øĎǰǰǰ đöČęĂÖúĆïöćîċÖëċÜÖćøìĞćēÙøÜÜćîåćîüĉÝĆ÷ǰǰñöđßČęĂüŠćđðŨîǰCL 2 øąéĆïǰ ÙČĂÖøąïüîÖćøÖúŠčöĔîēÙøÜÜćî÷ŠĂ÷ǰĒúąÖøąïüîÖćøđüìĊĔĀâŠ×ĂÜìĚĆÜĀšĂÜǰǰǰǰ ĀćÖĂŠćîǰreflection ×ĂÜÙøĎĒúąîĆÖđøĊ÷îǰǰñöóïüŠćöĊÿĉęÜìĊęîĆÖđøĊ÷îìčÖÖúŠčöóĎé đĀöČĂîÖĆîĔîđøęČĂÜÖøąïüîÖćøÖúčŠöǰǰđߊîǰÙüćöøŠüööČĂÖĆîǰǰÖćøøĎšÝĆÖøĆïôŦÜ ÙüćöđĀĘîđóęČĂîǰǰÙüćöÿćöĆÙÙĊ đךćĔÝđóČęĂîöćÖ×ĚċîǰǰĄúĄ đĀúŠćîĊĚđðŨîìĆÖþą ìćÜÿĆÜÙö Reflection ÝĞćîüîöćÖđߊîîĚĊǰìĞćĔĀšñöÿÜÿĆ÷üŠćĀšĂÜđøĊ÷îðÖêĉ  “éąô×ĊĀýĀì”êÔĄ üăîöăďôćìďñĀĊė ñĄåìąÔąöďöõĈ ìöČş

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา โครงการเพาะพันธปุ ญญา ไมไดใช CL เลย สงสัยวาครูไมรูจักกระบวนการนี้ หรือมัวแตยุงกับกระดาษ เอกสารตางๆ จนไมม ีเวลาออกแบบกระบวนการ ผมเช่ือวากระบวนการ CL ท่ีสําคัญคือ เวทีวิพากษงานโครงงานฐาน วจิ ยั แตตองทาํ ใหเ ปน การวิพากษเปน FA ถา วิพากษดวยความคิดลบ จะ เกดิ บรรยากาศเชงิ อาํ นาจ จะมีสําเนยี งเยาะเยย ทบั ถม ดังน้นั ผูคุมเวทีตอ ง รูทันในความคิดของผูวิพากษ และคอยแกไขสถานการณใหมีบรรยากาศบวก รวมมอื กนั ชว ยกนั อยา งนผ้ี ูถูกวพิ ากษจะมีความสุข เปดใจยอมรับการเรียนรู ผมรูสึกเสียดายท่ีกระบวนการเวทีท่ีเห็นบางคร้ังเผลอใชอํานาจ จนบางคร้ัง นําไปสกู ารทะเลาะกนั เปนการทาํ ลายคณุ ความดขี อง CL ใหห มดสิน้ ไป ผมเผลอเขียนเรื่อง feedback ใน CL เสียยาว ขอกลับเขามาที่บันทึก ประเมนิ เพอ่ื มอบอํานาจ คุณหมอวิจารณ สรปุ ไววา “...หนังสือบทนี้เร่ิมตนดวยการบอกผลของการทบทวนผลงานวิจัยดาน collaborative learning (CL) และอธิบายวา CL ทําใหนักเรียนเกิดการเรียน อยา งดีเย่ยี มดวยปจจัย ๔ ประการ 1. แรงจูงใจ (motivation) เม่ือจัดอยางถูกตอง CL จะเปนความ พรอมใจ หรือความสนใจของนักเรียน ทําใหนักเรียนเพิ่มความ พยายามมากขน้ึ 2. ความกลมเกลยี วกัน (social cohesion) นักเรียนชวยกันเพราะ ตองการใหผ ลงานกลมุ ดี ทําใหพยายามมากขน้ึ 3. ใหและไดเปนรายคน (personalization) มีการชวยเนนตรง ประเดน็ ทีน่ กั เรยี นคนน้นั ไมเขาใจ 4. คดิ อยา งชดั เจน (cognitive elaboration) คนท่ีชว ยเหลือผูอ่ืน ใหเ รยี นรู ตนเองตองคิด อยางทะลุ ตรงน้ีผม (คุณหมอวิจารณ) นึกถึง learning pyramid ซึ่งบอกวาการเรียนรูที่ดีท่ีสุดคือการ สอนคนอ่ืน “ถามคือสอน” : ทกั ษะประเมินเพอื่ พฒั นาการเรยี นรู 115

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา โครงการเพาะพนั ธุปญญา ผมตคี วามวา CL ตองทําดวยความสมัครใจ และคนท่ี active ในการ ชวยเหลือใหความรวมมือจะเปนผูได จัดไดวาเปน learning by doing น่ันเอง และเราตองเขาใจวา doing ในท่นี ้ีไมใชเพยี งการลงมือทาํ โครงงานกลมุ แตเปน doing ในสว น feedback หรือ FA มากกวา หมายความวา เราตองเขาใจใหถูกตองวา ยุทธศาสตร CL อยูท่ี feedback ในกระบวนการกลุม ไมใชห ลงใหน ํา้ หนักท่กี ารทาํ งานเปน กลุม หากครูจําเปนตองเขามามีสวนรวมใน CL (เชนกรณี FA เชิงพฤติกรรม) ครูตองทําตัวใหกลมกลืนกับนักเรียน ครูตองประพฤติประหนึ่งเปนเพ่ือน เพราะ CL เปนกระบวนการสื่อสารแนวราบ มิฉะนั้น การเขารวมของครู กลายเปน การแทรกแซงท่ีไมสรางสรรค ผมคิดวาน้ีเปนคําอธิบายที่นักเรียนมี reflection ตอศูนยพี่เลี้ยงที่ทําตัวเปนเด็กไดกลมกลืนอยาง ม. ศิลปากรและ มหิดล สวนศูนย มรภ. ลําปาง อาน reflection แลวผมเห็นวาไดใจครู มากกวา คณุ หมอวิจารณบันทึกวา “...มีปจจัยสําคัญท่ีสุดตอผลสําเร็จของ CL 2 ประการ 1. มเี ปา หมายของกลมุ เพอ่ื ใหนักเรยี นเรียนเปนกลุมอยางแทจริง อยางมีเปาหมายของกลุม และเกิดพลังกลุม ไมใชแคเรียนเปน กลมุ ผมเรียกขอ นว้ี า วิญญาณกลมุ 2. ความรับผิดรับชอบในการเรียนของนักเรียนแตละคน ใหตัวเอง เขาใจจริงๆ ไมใชแคเรียน แบบกลอมแกลม อาศัยเคลื่อนไป ตามกลมุ โดยไมไดรับผิดชอบเรียนใหตนเองรูจริง ผมขอเรียกวา วญิ ญาณการเรียนใหร ูจริง แปลวาการจัด CL ตองเอาใจใสการเปนกลุม และรายคนในกลุม หมายความวา CL ไมใชสักแตวามอบงานกลุมใหทํา แปลซ้ําอีกหนวา CL ตองการการจัดการเชิงพฤติกรรม มีท้ังพฤติกรรมกลุมและพฤติกรรมสมาชิก รายคน 116 “ถามคือสอน” : ทกั ษะประเมินเพอื่ พัฒนาการเรยี นรู

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา โครงการเพาะพนั ธปุ ญ ญา ที่คุณหมอวิจารณเรียกการปลุกเปาหมายของกลุมใหเปน “วิญญาณ กลุม” นี้นาสนใจมาก ผมพบวาการศึกษาไทยใชการแขงขันลารางวัลเปน เปาหมายกลุม ครูทนกล้ํากลืนทําโครงงานก็หวังชนะประกวด ครูจึงปลุก วิญญาณดวยส่ิงลอที่สรางอีโก วิญญาณกลุมท่ีถูกตองควรเปนความสุขที่ เห็นการ achieve ส่ิงท่ีขามพนสิ่งลอ ทานเจาคุณพระพรหมคุณาภรณ อธบิ ายวา บางคราวก็ตอ งยอมรบั การใชความอยากดานตัณหา (อยากเสพ อยาก ไดครอบครอง) มาจัดการการศึกษา แตตองรูตัววาใชเพื่อใหเขามาเขา กระบวนการ เมือ่ เขามาแลวตอ งใหเ ขาเกดิ ผลทเี่ ปนฉันทะ (อยากทําใหดีย่งิ ขนึ้ ) เมอ่ื เกดิ ฉนั ทะแลว นนั่ แหละ ที่ “วิญญาณการเรียนใหรูจริง” จึงเกิดกับนักเรียน หากเราพลาดเรือ่ งน้ี การทาํ โครงงานเพาะพันธุปญญาก็ไมตางจากโครงการอ่ืน ที่มองหาแตเ ด็กหนา หอ งลารางวัลให(ครู) แลวทอดทิ้งเดก็ กลุมใหญไวหลงั หอง ตอนทายบันทึกนใ้ี ห องคป ระกอบ ๔ ประการ ของ CL คือ 1. มีการทํากิจกรรมปลายเปด (open-ended task) ที่เนนการคิด ระดับสูง (higher-order thinking) 2. กิจกรรมกลมุ ท่ตี อ งการบทบาทของสมาชกิ คนอื่นๆ ในกลมุ 3. กิจกรรมหลายอยา ง ท่ีเกี่ยวของกับเปา หมายการเรยี นรู 4. มกี ารมอบหมายบทบาทหนาที่ตางๆ กันแกส มาชิกในทมี ท้ัง 4 ขอนี้เหมือน “คาถา” กําหนด specification ของกิจกรรมกลุม ผมเหน็ วา มันคือสิ่งท่ีจะทําใหเกิดวิญญาณกลุม และวิญญาณการเรียนใหรูจริง นนั่ เอง คราวนเ้ี รารแู ลววาปจจัยสําคัญของความสําเร็จ (key success factors) ก็คือ “การออกแบบกิจกรรม” นั่นเอง โชคดีที่ตอนทายของบันทึกมีเทคนิค ปฏบิ ตั มิ ากมาย และนา สนใจทงั้ นั้น บางอยา งเทียบเคียงไดกับที่ผมออกแบบ กิจกรรม workshop อยูแลว แตสวนมากเขาออกแบบไดลึกซ้ึงกวามาก ผมขอใหรออานจากฉบับจรงิ ตอนเผยแพรใน blog ดีกวา และขอใหเอาเทคนิค น้ีถายทอดใหครู ทุกเทคนิคสามารถเปนงานวิจัยในชั้นเรียนไดอยางสวยงาม “ถามคือสอน” : ทักษะประเมินเพอื่ พัฒนาการเรยี นรู 117

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา โครงการเพาะพันธปุ ญญา ไดอา นเทคนคิ ทนี่ า ต่นื ตาต่นื ใจแลว ทําใหผมสงสัยวาทาํ ไมงานวิจัยในชั้นเรียนท่ี ผมเหน็ มาท้งั หมดจึงติดหลม ครูทัง้ หลาย หรือ ศน. ไมเคยทราบเรื่องพวกนี้เลย หรือ คณะครศุ าสตรไมทราบเหมอื นกันหรอื ไร นา แปลกมาก ผมกําลงั ขบคดิ วา PLC5 ที่แทจริงก็คือ CL ท่ีมี FA น่ันเอง แตเราจะทํา กนั อยา งไรใหค รปู ฏิบัติไดเ อง อยาให PLC เปน แคเ วทแี ลกเปล่ยี นเรยี นรูจากการ เลา เร่อื งอยางปกติทั่วไป ผมคิดวาพี่เล้ียงเองตอง master เร่ืองน้ี ท้ังดานความ เขาใจและดานปฏิบัติ จากน้ัน พ่ีเล้ียงควรเอาเทคนิคเหลานี้มาทํา CL กับครู ใหครูประสบเอง แลวเรียนรูจากการถอดความรูออกมาสรุปไดแกน ของมัน จากนน้ั ครูก็นาจะเอาไปทํา CL กับนักเรียน พรอมกับทําวิจัยในช้ันเรียนไปเลย เปนงานวิจัยทั้งประสิทธิผลของ CL (ตอการเรียนของนักเรียน) และใชการ observe ใหเ ปนวิจัยในสว น “กระบวนการท่ีวิวัฒนาการระหวางกระบวนการ” (อยาลมื วา FA เปน ววิ ัฒนาการจากความเปน พลวัต) นาจะเปนแผนท่ีแยบยล แตก ็นา จะซับซอนเกินกวาเขาใจงายๆ จากการอานที่ผมพยายามอธบิ าย แคอ า น ในวงเลบ็ ลาสดุ ก็นาจะงงสาํ หรบั หลายคน 5 Professional Learning Community การรวมตัวของคนอาชีพเดียวกันเพื่อเอาวิธีปฏิบัติท่ีไดผล เลิศ (best practice) มาเรยี นรกู ัน 118 “ถามคือสอน” : ทักษะประเมินเพอ่ื พฒั นาการเรยี นรู

สงวนลขิ สิทธ์อิ นญุ าตเผยแพรเ่ พื่อการศกึ ษา

_MCYO;';IT6E[=สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา +R@DTDTC9UbME =[ LID9LgW 6Z

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา โครงการเพาะพันธปุ ญ ญา จดุ รว มคือการแนะนาํ ปอ นกลบั ทเี่ นน ฉันทะการเรียน “นักเรียนเปนเจาของการเรียนรูของตนเอง” เปนชื่อยุทธศาสตรที่ 5 ของบันทึกประเมินเพ่ือมอบอํานาจท่ีนักเรียนรูวาตนเองมีกระบวนการเรียนรู อยา งไร สามารถปรบั การเรียนรขู องตนเองได ไดอานหลักการเชนน้ีทําใหผม นกึ ถงึ คําวา “อิสรภาพ” ทีห่ มายถึง “ความเปนใหญในตัวเอง” ท่ีสามารควบคุม ตนเอง ไมยอมใหภายนอกมีอํานาจเหนือตนได หากเขียนอยางความคิดเชิง ระบบก็คือ เปนผูอยูเหนือระบบที่เห็นความเปนระบบท้ังหมด เขาใจทั้งหมด จนควบคมุ ระบบได และกรณีน้ี ระบบคือตนเอง สอดคลองกับการศึกษาเพื่อ ปลดปลอ ยตนเองใหมีอิสรภาพ การสอนคอื การจัดกระบวนการชวยใหผูเรียนไดเรียน สวนการเรียนคือ การท่ผี ูเรียนชวยตนเองใหเรียน การเรียนคือการชวยตนเอง ไมสามารถให ผูอ่ืนทาํ ใหเ ราเรียนได ท่ีนักเรียนไปโรงเรียนแลวไมไดเรียนนั้น เปนเพราะ ไมมีใครชวยใหนักเรียนชวยตนเองใหไดเรียน และรูสึกวาเปนเจาของการ เรียนรู ผมเช่อื วา เราทาํ ใหย ุทธศาสตรขอน้ีเปนจริงไดเมื่อนักเรียนเกิดฉันทะใน การเรียน เพราะฉันทะเปนความอยากที่ตองการทําใหสําเร็จ ทําใหดียิ่งข้ึน “ถามคือสอน” : ทกั ษะประเมินเพอื่ พัฒนาการเรยี นรู 121

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษาđ×öÚÔąöďñąăñĄìëîċŢ àŤ àą ÞîĆ ìąđðîŨ ÙüćöĂ÷ćÖ×ĂÜñšĎêĂš ÜÖćøìĞć ÿøšćÜ ǰǰǰêćŠ ÜÝćÖêèĆ ĀćìĊęđðîŨ ÙüćöĂ÷ćÖ ×ĂÜñĎšêšĂÜÖćøđÿóǰǰǰǰÞĆîìąÖćøđøĊ÷îđÖĉéđöęČĂîĆÖđøĊ÷îöĊÙüćöøĎšÿċÖêŠĂēøÜđøĊ÷î üćŠ đðîŨ óĚîČ ìęĊðúĂéõĆ÷ìĊęÿćöćøëöĊÙüćöÿč×ÝćÖÖćøđø÷Ċ îǰǰǰēøÜđøĊ÷îÝĞćîüîöćÖ ó÷ć÷ćöìĞćĔĀšîĆÖđøĊ÷îøšĎÿċÖöĊÙüćöÿč×ǰǰǰĒêŠĀćÖÙüćöÿč×îĆĚîĕöŠĕéšđÖĉéÝćÖÞĆîìą ĔîêĆüîĆÖđøĊ÷îđĂÜǰǰǰđðŨîÙüćöÿč×ÝćÖÿĉęÜúŠĂĔĀšđÿóǰǰǰöĆîÖĘđðŨîÿč×ðúĂöǰ ÿč×ßĆęüÙøćüǰǰđøćÝċÜĕöŠđĀĘîÙüćö÷ęĆÜ÷Čî×ĂÜÖćøđøĊ÷îøĎšìęĊđÖĉéÖĆïîĆÖđøĊ÷îǰǰëšćĔßš ÿč×õć÷îĂÖöćÖøąêčîš ìĊęÖćøýċÖþćđøć÷ĆÜÙÜöĊðŦâĀćđߊîîĚĊÖĘđóøćąđðŨîÖćøýċÖþćìęĊĔĀšÙüćöÿč× ÝćÖÖćøđÿóǰǰǰǰđöČęĂĀúć÷ðŘöćĒúšüǰÿÖüǰöĊēÙøÜÖćøüĉì÷ćýćÿêøŤìšĂÜëĉęîǰǰöĊÙĞć ×üĆâüŠćǰ“đðúęĊ÷îÙøĎñšĎđÿó ÙüćöøĎš đðŨîÙøĎñĎšÿøšćÜķǰǰǰǰĔî×èąîĊĚǰRBL đóćąóĆîíŤč ðŦââćÖĘÖĞćúĆÜĔĀšîĆÖđøĊ÷îđðŨîđÝšć×ĂÜÖćøđøĊ÷îøĎšǰǰēé÷ÿøšćÜÙüćöøšĎđĂÜǰǰǰǰ ñĎšđÖęĊ÷üךĂÜÝċÜêšĂÜđךćĔÝüĉÝĆ÷ĔîöĉêĉÖøąïüîÖćøđøĊ÷îøšĎđóČęĂÿøšćÜÙüćöøšĎÝćÖÖćø ðäĉïĆêĉǰǰðäđĉ üíǰǰðøĉ÷êĆ ĉǰǰǰìęĊ÷ęĉÜìćĞ ÷Üęĉ đóúĉîǰǰđóøćą÷ęÜĉ Ă÷ćÖøöĎš ćÖ×Ěîċ ñöđĀîĘ üŠćǰǰ÷ìč íýćÿêøŤîĊĚđðîŨ ñúÝćÖÖćøöĊǰfeedback ǰǰđóøćąÖćøÖĞćÖĆï ÖćøđøĊ÷îøĎš×ĂÜêîđĂÜǰ(self-regulated learning) ǰ÷ŠĂöêšĂÜöĊǰfeedback đðŨî×ĂÜêîđĂÜǰ ÝċÜÝąǰregulate ĕéš ǰǰéĆÜîĚĆîîĆÖđøĊ÷îêšĂÜøšĎÝĆÖÖćøðøąđöĉîÖćø đøĊ÷îøšĎ×ĂÜêîǰǰàęċÜĕöŠĕéšĀöć÷ÙüćöüŠćǰǰðøąđöĉîüŠćêîøϚùĕøēé÷ÖćøìĞćךĂÿĂï đÖŠćǰǰǰĒêŠêšĂÜøšĎǰ“ÖøąïüîÖćøđøĊ÷îøĎšķǰ×ĂÜêîǰǰđߊîøĎšüŠćêîđñúĂđøĊ÷îđú×éšü÷ ÖćøìŠĂÜÝćĞ ǰǰĔßšÖćøÝĞćÿĎêøöćÖÖüŠćÖćøđךćĔÝìĊöę ć×ĂÜÿĎêøǰǰǰðøąđöĉîêîđĂÜĒúšü øĎšüŠćđðŨîÖøąïüîÖćøìęĊñĉéǰǰǰøšĎêĆüüŠćêšĂÜðøĆïĒÖšÝćÖÖćøìŠĂÜÝĞćÿĎêøöćđðŨîÖćøǰ derive ÿĎêøǰ đøĊ÷îēé÷òřÖÿøšćÜÿĎêøđĂÜǰǰđóČĂę đךćĔÝìĊęöćÝćÖĀúĆÖÖćøóĚČîåćî îĆÖýċÖþćìęĊđøĊ÷îüĉýüĄǰÝĞćîüîöćÖĕöŠøšĎìĊęöć×ĂÜÿĎêøǰǰÝċÜĒÖšðŦâĀć üĉýüÖøøöÝćÖÖćøÝĞćÿĎêøǰǰēé÷ĕöŠêøąĀîĆÖüŠćÿĎêøîĆĚîöĊךĂÝĞćÖĆéÖćøĔßšǰ ïøĉïì ǰ Ă÷ŠćÜĕøǰǰǰǰēìþĔÙøĕöĕŠ éšđú÷ǰǰîĂÖÝćÖÖøąïüîÖćøđøĊ÷îøšĎĒúąÖćøðøąđöĉî×ĂÜ ÖćøýċÖþć×ĆĚîóČĚîåćîìęĊĀîčîÖćøđøĊ÷îĒïïìŠĂÜÝĞćǰǰǰǰÝċÜöĊðøćÖäÖćøèŤìęĊÙøĎĒúą îĆÖđøĊ÷îĕöđŠ ךćĔÝÙüćöĀöć÷×ĂÜÙĞćǰ“đø÷Ċ îøķšĎ ǰ àęÜċ ñöÝą÷ÖĕðÖúćŠ üêĂîĀîćš  “éąô×ĊĀýĀì”êĄÔüăîöăďôćìďñĀĊė ñĄåìąÔąöďöõĈ ìöČş

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา đ×öÚÔąöďñąăñĄìëîŢċ Ťààą ñöÙĉéüŠćÖćøýċÖþćĕì÷×èąîĊĚđðŨîÖćøýċÖþćÝćîéŠüî ĀćÖđðŨîÖćøðúĎÖ óČßÖĔĘ ÿðŠ Ş÷č ǰǰđøŠÜăĂøēŤ öîǰǰÝċÜēêöćĂ÷ćŠ ÜĂŠĂîĒĂǰǰ×ēĚĊ øÙ ðøą÷čÖêŤÙüćöøĎšĕöŠĕéšǰǰǰ ñöđßęČĂüŠćÖćøðøąđöĉîêîđĂÜÝąìĞćĔĀšđÖĉéǰ2 ÿęĉÜǰÙČĂǰÖćøúéÙüćöđðŨî êĆüêîǰĒúąüĉîĆ÷ǰǰǰ Öćøðøąđöîĉ êîđĂÜđðŨîđøČęĂÜ÷ćÖǰǰđóøćąÙîđøćöĊĂĆêêć Āúć÷ÙøĆĚÜÙîđøć øĎšÿċÖêą×ĉéêą×üÜĔÝĔîÖćøðøąđöĉîêîđĂÜǰǰǰēé÷đÞóćąđöČęĂÖćøðøąđöĉîêîđĂÜ îĆĚîêšĂÜđðŗéđñ÷êŠĂÿćíćøèąǰǰđߊîǰSAR ĔîøąïïðøąÖĆîÙčèõćóÖćøýċÖþćǰǰǰǰ ĀćÖđøćìïìüîÖćøðøąđöĉîêîđĂÜìĊęìĞćñŠćîöćĔĀšéĊǰǰđøćĂćÝÝą÷ĂöøĆïüŠćöĆî đðîŨ ÖøąïüîÖćøÿøšćÜĂĆêêćǰǰǰǰÖćøðøąđöĉîêîđĂÜìęĊéĊêšĂÜìĞćĔĀšđøćĕéšóĉÝćøèć êîđĂÜǰǰĕéìš ïìüîĔÙøÙŠ øüâüĉóćÖþŤêîđĂÜǰǰĂ÷ŠćÜĕöŠêĂš Üêą×éĉ êą×üÜĔÝêĂŠ ĔÙøǰǰ üĉîĆ÷đÖĉéÝćÖÖćøðøąđöĉîêîđĂÜǰǰđóøćąêšĂÜìĞćêŠĂđîČęĂÜĔîõćøÖĉÝìĊęĕöŠ ßĂïìćĞ ǰǰǰĒúąüĉî÷Ć îđĚĊ ĂÜìĊęìćĞ ĔĀîš ĆÖđø÷Ċ îøÝšĎ ÖĆ ÖćøÖćĞ ÖĆïêîđĂÜǰÙüćöÝøÜĉ Ēúšüǰǰñö đßęČĂüŠćÖćøÖĞćÖĆïêîđĂÜöĊǰ2 éšćîǰǰéšćîĒøÖÙČĂÖĞćÖĆïĒïïĂĂÖĒøÜǰòŚîĔÝǰǰǰ đðŨîÖćøÖĞćÖĆï×ĂÜñšĎĔòśéĊǰǰĂ÷ćÖöĊÙüćöÿĞćđøĘÝǰǰöĊÙüćöÖšćüĀîšćǰðøąÖćøìęĊǰ2 đðŨîÖćøÖĞćÖĆïĒïïĕöŠøšĎêĆüǰǰđóøćąđðŨîÙüćöĂ÷ćÖìĞćđĂÜÝćÖóúĆÜõć÷Ĕîêîǰǰǰǰ ëšćĒïïĒøÖĔßšĒøÜÝćÖÙüćöìąđ÷Ăìą÷ćîĔòśéĊöćÖĞćÖĆïĔĀšêîđĂÜđøĊ÷îøšĎ ǰ ööĊ ćîą ǰǰǰÝąđø÷Ċ ÖĒøÜĒïïìęǰĊ 2 üŠćĒøÜÙüćößĂïǰ öĊÞĆîìą ǰÖĘĕöñŠ éĉ îĆÖýÖċ þćÝćĞ îüîöćÖĂ÷ŠĎĔîÖĞćÖĆï×ĂÜđóęČĂîǰǰǰĕöŠÿćöćøëđøĊ÷îĒïïÖĞćÖĆï êîđĂÜĕéšǰǰǰǰĒêñŠ ööÖĆ đĀîĘ îĆÖýċÖþćÖĞćÖĆïêîđĂÜđöČęĂëċÜÙøćüüĉÖùêĉǰǰđߊîǰÖĞćúĆÜÝą retireǰǰ îĆÖýÖċ þćÝĞćîüîĀîÜċę ÿćöćøëøĂéóîš ĕéđš óøćąđðîŨ ñĎšÖĞćÖĆïêîđĂÜĕéšÝćÖ ÙüćöÖúĆüǰǰǰǰîĆÖýċÖþćÝĞćîüîöćÖìęĊñúÖćøđøĊ÷îĒÖüŠÜøąĀüŠćÜđÖČĂïëĎÖǰ retire ÖĆïñŠćîǰǰđóøćąÖćøÖĞćÖĆïêîđĂÜÝćÖÙüćöÖúĆüǰǰǰ÷ĆÜĕöŠĔߊÖćøđøĊ÷îĒïïÖĞćÖĆï êîđĂÜìęĒĊ ìšÝøÜĉ Ĕî ïĆî ìċÖîĊĚñöóïÙĞć ìĊęîŠć ÿ î ĔÝ ǰ ÙČĂǰǰÖćøđךćĔÝÙü ć öÙĉé×ĂÜêîđĂÜǰ (metacognition) ǰìĊęÙčèĀöĂüĉÝćøèŤǰÿøčðĔîêĂîìšć÷×ĂÜĀĆüךĂîĊĚüŠćǰǰ“ìĞćĔĀš ÿćöćøëđßČęĂöē÷ÜÙüćöøšĎìęĊÝĞćđóćąđĂćĕðĔßšĔîÿëćîÖćøèŤĔĀöŠìęĊĒêÖêŠćÜĕéš ”ǰǰǰ “éąô×ĊĀýĀì”êÔĄ üăîöăďôćìďñĀĊė ñĄåìąÔąöďöõĈ ìöşČ

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษาđ×öÚÔąöďñąăñĄìëŢċîŤààą àęċÜÙČĂǰ“ðøą÷čÖêŤķǰĔîïĆîĕé×ĚĆîìęĊ 3ǰ×ĂÜóčìíĉóĉÿĆ÷ǰ cognitive domain) ĒÙ׊ ĚîĆ ÝćĞ Ùüćöøš×Ď ĂÜ×îĚĆ ìĊęǰǰĕöŠÿćöćøëðøą÷čÖêŤĕéǰš ǰǰǰÖćøðøą÷čÖêŤêšĂÜĔßšÙüćö đךćĔÝĕðëċÜǰconcept óĚČîåćîìĊęëĎÖêšĂÜĂĆîđðŨîĀúĆÖÖćø×ĂÜÙüćöøĎšîĚĆîǰǰǰǰ îĆÖđøĊ÷îìĊęïøøú×č îĚĆ îÝĊĚ ąÿćöćøëĂíïĉ ć÷ÿÜĉę êŠćÜėǰéüš ÷ÖćøđßęĂČ öē÷ÜÙüćöøšĎÝĞćîüî öćÖ×ĂÜêîđĂÜĔĀšđðŨîðøąē÷ÙìĊęĒÿéÜÙüćöđðŨîđĀêčđðŨîñúëċÜÖĆî ÿćöćøë Ăíĉïć÷Āúć÷đøČęĂÜĔĀšÿĂéÙúšĂÜÖĆîĕéš ĒúąÿćöćøëĂíĉïć÷đĀêč×ĂÜÙüćöĕöŠ ÿĂéÙúĂš ÜĕéĂš ÷ćŠ ÜîŠćĒðúÖĔÝ öÙĊ ĞćüćŠ ǰ“ĒøÜÝĎÜĔÝķǰĔîïîĆ ìÖċ êĂîîǰĊĚ ǰüŠćöǰĊ 2 ĒïïǰǰÙĂČ ĒøÜÝÜĎ ĔÝõć÷îĂÖǰ (extrinsic motivation) ǰìęìĊ ćĞ đóøćąĀüÜĆ ĕéšøïĆ ñúïćÜĂ÷ŠćÜ ÖĆïĒøÜÝĎÜĔÝõć÷Ĕîǰ (intrinsic motivation) ǰìęĊìĞćđóøćąÙüćöóċÜĔÝÿŠüîêî ÙüćöÝøĉÜìĆĚÜǰ2 ĒøÜîĊĚǰ ÙČĂǰÙüćöêšĂÜÖćøêĂïÿîĂÜêŠĂÙüćöĂ÷ćÖǰ2 Ă÷ŠćÜ×ĂÜöîčþ÷ŤǰîĆęîđĂÜ ÖćøĀüĆÜñúêĂïĒìîǰǰđðŨîÖćøìĞćđóČęĂĂ÷ćÖĕéšǰǰĂ÷ćÖđðŨîđÝšć×ĂÜÙøĂïÙøĂÜǰǰ ÙüćöĂ÷ćÖÝąĀć÷ĕðđöęČĂĕéšÿĉęÜîĆĚîöćĒúšü đĀöČĂîÖĆïìęĊÙüćöøĎšÿċÖøŠčöøšĂîìčøî ìčøć÷Ă÷ćÖĕéšđÿĚČĂêĆüÿü÷ĔîĀšćÜĀć÷ĕðìĆîìĊìĊęøĎéïĆêøàČĚĂ Öúć÷öćđðŨîÙüćö õĎöĉĔÝìęĊöĊǰĂ÷ŠćÜîĊĚđðŨîĒøÜÝĎÜĔÝìĊęĕöŠ÷ĆęÜ÷ČîǰǰđóøćąĀćÖđĀĘîđÿČĚĂêĆüìęĊÿü÷÷ĉęÜÖüŠćÖĘ øöčŠ øĂš îĔĀöŠĒúąĂćÝđðîŨ ìčÖ×ǰŤ ǰđöĂČę đĀîĘ üŠćúéøćÙćêćĞę ÖüćŠ éüš ÷ ĒøÜÝĎÜĔÝõć÷ĔîđðîŨ ÖćøìĞćđóøćąÙüćöóċÜóĂĔÝǰ ÞîĆ ìą ǰàÜęċ ĕöìŠ čøîìøč ć÷ǰǰ đðŨîĒøÜìęĊđ÷ČĂÖđ÷ĘîǰǰìĞćĕðöĊÙüćöÿč×ĕðǰǰĕöŠđøŠÜøšĂîǰǰêøćïĔéìęĊêîđĂÜ÷ĆÜóċÜ óĂĔÝÖĘÝąìĞćĕðđøČęĂ÷ėǰǰǰđĀöČĂîÙîüćéøĎðǰÝąó÷ć÷ćöìĞćĔĀšøĎðÿü÷ìęĊÿčéǰ ÷Üęĉ ìĞćĔĀšÿü÷×ċĚîĕéšÖĘ÷Üęĉ óÜċ óĂĔÝǰǰ ĀćÖđøćìĞćĔĀÖš ćøđøĊ÷îđÖéĉ ÝćÖĒøÜÝĎÜĔÝõć÷ĔîĕéšǰǰđøćÖĘĕöŠêšĂÜđÙęĊ÷üđ×Ęâ ĔĀšđøĊ÷îǰîĆÖđøĊ÷îđךćĀšĂÜđøĊ÷îêøÜđüúćǰǰêĚĆÜĔÝđøĊ÷îǰĒêŠìęĊđĀĘîđðŨîðøćÖäÖćøèŤ êøÜÖĆîךćöǰǰđóøćąÙøĎĔßšĒøÜÝĎÜĔÝõć÷îĂÖöćúŠĂĔĀšđøĊ÷îǰǰÙøĎêšĂÜđðŨîñĎšÿøšćÜ ĒøÜïĆîéćúĔÝÖćøđø÷Ċ îĔĀšÖïĆ îĆÖđøĊ÷îìÜĆĚ ĀšĂÜǰǰđóĂČę đÖĉéïøø÷ćÖćýìĊęñšđĎ øĊ÷îĂŠĂî ÖĕĘ éšøïĆ ÖćøóĆçîćéšü÷ǰǰǰǰǰǰ  “éąô×ĊĀýĀì”êĄÔüăîöăďôćìďñĀĊė ñĄåìąÔąöďöõĈ ìöşČ

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา đ×öÚÔąöďñąăñĄìëîċŢ Ťààą đðŨîìĊęîŠćÙĉéüŠćǰǰĒøÜÝĎÜĔÝõć÷ĔîđÖĉéÝćÖÖćøđøĊ÷îìĊęîĆÖđøĊ÷îĔßšǰ FA ÖïĆ êîđĂÜǰ ÷Ăš îÖúĆïĕðìĊę÷čìíýćÿêøŤìęĊǰ2 Ēúąǰ3) đóøćąñĎšđøĊ÷îóċÜóĂĔÝÖĆïÖćø ìęĊêîđĂÜóĆçîćêŠĂđîęČĂÜǰǰǰÖćøìĞćǰFA ìĊęêîđĂÜđðŨîđÝšć×ĂÜÖćøđøĊ÷îøšĎđߊîîĚĊǰǰ ÷Üęĉ đøĊ÷î÷ĉÜę øĎüš ŠćöĊĂÖĊ öćÖìĊęêîđĂÜĕöøŠ šĎǰǰĒúąĂ÷ćÖđøĊ÷îĔĀøš šĎ đøćĕöŠÿćöćøëïĂÖǰǰÿęĆÜǰǰĔĀšîĆÖđøĊ÷îđÖĉéĒøÜÝĎÜĔÝõć÷ĔîǰǰđóøćąöĆîđÖĉé ÝćÖðøąÿïÖćøèŤêøÜǰǰǰǰđøćêšĂÜĔßšĒøÜÝĎÜĔÝõć÷îĂÖúŠĂĔĀšîĆÖđøĊ÷îđøĊ÷îǰǰ ǰĒêŠ×èąìęĊđøĊ÷îĂ÷ŠĎîĆĚîđøćêšĂÜúéĒøÜÝĎÜĔÝõć÷îĂÖúÜǰǰĒúąêšĂÜó÷ć÷ćöĔĀš ĒøÜÝÜĎ ĔÝõć÷ĔîđÖĉé×ĚċîĔîêĆüîĆÖđøĊ÷îǰǰǰÿĉęÜîĊđĚ ðîŨ Āîćš ìę×Ċ ĂÜÙøĎǰǰǰǰ êĆĚÜĒêŠ÷čìíýćÿêøŤìĊęǰ1ǰ ÖćøöĊđðŜćĀöć÷×ĂÜÖćøđøĊ÷îǰǰÖćøøĎšüŠćđøĊ÷îĒúšü ĕéšĂąĕøǰ öĊĀúĆÖåćîìĊęüĆéĕéš ǰǰÖćøđĂćđðŜćĀöć÷ĒúąìęĊĕéšöćìĞćǰ feedback đóČęĂðøĆïÖøąïüîÖćøđøĊ÷îǰǰêúĂéÝîÖćøđøĊ÷îĒïïǰCL ǰĒúąÖćøđðŨîđÝšć×ĂÜ ÖćøđøĊ÷îøĎšđĂÜĔîêĂîîĚĊǰǰúšüîđßęČĂöē÷ÜÖĆîđðŨî÷čìíýćÿêøŤÖćøđøĊ÷îøšĎǰǰēé÷öĊǰFA đðŨîĒÖŠîǰǰǰÝąđĀĘîüŠćêĚĆÜĒêŠ÷čìíýćÿêøŤìęĊǰ3 đðŨîêšîöćǰǰúšüîĒêŠöĊĒÖŠîđéĊ÷üÖĆîǰ ÙČĂǰÖćøöǰĊ feedback, reflection, ĒúąǰAAR ĒúšüĒêÝŠ ąđøĊ÷ÖÖîĆ ìÜĚĆ ǰ5 ÷ìč íýćÿêøđŤ ðŨîÿĉÜę ìęĊÙøĎĒúąîĆÖđø÷Ċ îĕöÙŠ îčš đÙ÷ ĕööŠ ĆęîĔÝ đĀöČĂîìęĊÙøĎ ĕöđŠ Ù÷öĆîę ĔÝǰRBL öćÖŠĂîǰǰđóøćąêîđĂÜ×ćéÙüćööîęĆ ĔÝĔîÙüćöÿćöćøëÖćøìĞć üÝĉ Ć÷ đóćąóĆîíčŤðŦââćÝċÜêšĂÜđøęĉöêšîéšü÷ÖćøúšćÜÖøąïüîìĆýîŤđÖŠćìęĊÙøĎöĊêŠĂüĉÝĆ÷ ĔĀĀš öéĕð đĀöČĂîÖćøìćĞ ǰdetox ĔĀĀš ć÷ÖúĆüðŘýćÝüĉÝ÷Ć óđęĊ ú÷ĚĊ ÜÝÜċ öïĊ ìïćìöćÖǰǰ ĒúąóęĊđú÷ĚĊ ÜđĂÜÖĘêĂš Üđ×ćš ĔÝǰRBL ĒúąǰEFA Ă÷ŠćÜĒìÝš øĉÜǰǰ êšĂÜđøęĉöêšîéšü÷ÖćøÿøšćÜĒøÜïĆîéćúĔÝéšü÷ÖćøđĂćðúć÷ìćÜǰ(end) ǰ ìęĊÿĞćđøĘÝĒúšüĕðÿøšćÜÙüćöăċÖđĀĉöĔĀšđßČęĂüŠćìĞćĕéš ñúðúć÷ìćÜđóćąóĆîíŤčðŦââć øŠčîǰ1 ìĊęöĊÙŠćìĊęÿčéĕöŠĔߊñúÜćî×ĂÜēÙøÜÜćîǰǰǰĒêŠÙČĂĀîĆÜÿČĂǰreflection đóøćą đðîŨ ÖćøïĂÖđúćŠ ÙüćöđðúęĊ÷îĒðúÜêîđĂÜÝćÖÖćøìĞćēÙøÜÖćøđóćąóĆîíčŤðŦââćǰǰǰǰ ñöđßęČĂüćŠ đøćÿćöćøëĔߚךĂđ×Ċ÷î×ĂÜÙøĎĒúąîĆÖđøĊ÷îÿøšćÜñúÿąđìČĂîêŠĂđîČęĂÜĕéšǰǰǰǰ đñ÷ĒóøŠĂĂÖĕðǰǰöĊêĆüĂ÷ŠćÜéĊėǰĔĀšéĎǰǰǰÙøĎìĊęđĀúČĂÝąĀć÷ÖúĆüüĉÝĆ÷ ÖúĆïöć ÿöćìćîēÙøÜÜćîåćîüÝĉ ÷Ć ĔîĂćßĊó×ĂÜêîǰǰǰ “éąô×ĊĀýĀì”êÔĄ üăîöăďôćìďñĀĊė ñåĄ ìąÔąöďöõĈ ìöşČ

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา โครงการเพาะพันธุปญญา ตอนหนาเปนตอนสรุป EFA ท่ีผมไดจากการอานบันทึกประเมินเพื่อ มอบอํานาจ ท่ีคุณหมอวิจารณ กรุณาสงใหอานจบแลว ผมนาจะตอดวย ขอเขียนอีกชุดหนึ่ง จะเปนการตีความจาก reflection ครูและนักเรียน เพาะพันธุปญญาปท่ี 1 ผมจะคนหาบางอยางใน feedback ทค่ี รแู ละนักเรียน มใี หแกตนเอง 126 “ถามคือสอน” : ทกั ษะประเมินเพอ่ื พัฒนาการเรยี นรู

สงวนลขิ สิทธ์อิ นญุ าตเผยแพรเ่ พื่อการศกึ ษา

<O$c6cMCITORcEสงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา _=;_M7ZERMIT* GOMCZ;$S<E8IVg*

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา โครงการเพาะพันธปุ ญญา Embedded Formative Assessment กบั งานเพาะพนั ธปุ ญญา “เรียนรู” คืออะไร จรงิ ๆ แลว เรารูจักการเรียนรแู คไ หน? พ่ีเล้ียงศูนยศิลปากรเคยเตือนผมวา อยาใชคํานี้กับครูและนักเรียน เพราะเขาไมเขาใจความหมายของคํา “เรียนรู” เขารูจักแต “เรียน” กับ “รู” ท่ีแยกกันอยู และรูวาถาเรียนก็จะรู การเรียนและรูของครูและ นักเรยี นเปน กระบวนการที่ครสู อน นกั เรียนเรยี น เมอ่ื เรียนที่ครูสอนนักเรียน ก็จะรู ดังนั้นนักเรียน “เรียนรู” จากกระบวนการน้ีวา “เรียนรูหมายถึงรู อะไรจากการเรียน” นักเรียนจะเห็นกจิ กรรมตา งๆ ทค่ี รใู หทําวาเปนการเรียน ไมใชเรียนรู หากไปถามนักเรียนวา ทําโครงงานฐานวิจัยแลวไดเรียนรูอะไร นักเรียนจะตอบในสิง่ ทร่ี ู เรื่องนี้ปรากฏในระดับมหาวิทยาลัยดวย ผมอานรายงานการฝกงาน ภาคฤดูรอนของนักศึกษา ในหัวขอที่ใหเขียนการเรียนรู นักศึกษาเขียน “สิ่งที่ ร”ู เชน ไดร เู ร่ืองกังหนั แกส การควบคมุ การผลิตไฟฟา ฯลฯ อยางไรก็ตาม หากเราอาน reflection ที่ใหครูและนักเรียนเพาะพันธุ ปญญาเขียนวารสู กึ อยางไร อยากบอกอะไรคนอ่ืนเกี่ยวกับการทําโครงงานฐาน “ถามคือสอน” : ทกั ษะประเมินเพอื่ พฒั นาการเรยี นรู 129

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษาđ×öÚÔąöďñąăñìĄ ëŢîċ Ťààą üĉÝĆ÷ǰǰǰđøćÝąđĀîĘ ÝćÖìęĊđ×Ċ÷îüŠćđ×ćđÖĉéÖćøđøĊ÷îøšĎïćÜĂ÷ŠćÜĒúšüǰǰĒêŠêšĂÜêĊÙüćö ĂĊÖßîĚĆ ĀîÜęċ ÝćÖìęĊđ×ćđ×÷Ċ îïĂÖÙüćöøÿšĎ Öċ ǰñöđךćĔÝüŠćÖćøđøĊ÷îøĎšïĂÖĕéšÝćÖÖćø đ×÷Ċ îÙüćöøšÿĎ ċÖîÖċ Ùéĉ ñöÙĉéüŠćÙîÝĞćîüîĀîęċÜ÷ĆÜĕöŠđךćĔÝÙĞćüŠćǰ“ÖćøđøĊ÷îøšĎ”ǰÙîĕì÷öĊÙĞćüŠćǰ “ÿĂîđìćŠ ĕĀøÖŠ ĕĘ öÝŠ ćĞ ”ǰÙüćöÝøÜĉ öĊÙüćöĀöć÷üŠćǰ“ĕöŠđøĊ÷îøšĎüŠćĂąĕøñĉéǰĂąĕøëĎÖǰǰ ĂąĕøÙüøǰǰĕöŠÙüø”ǰìÖęĊ úŠćüüŠćǰ“Ùîĕì÷ÙüćöÝĞćÿĆĚîǰǰ×ĊĚúČö”ǰĕöŠĕéšĀöć÷ÙüćöüŠćǰǰ đøćĕöŠÝĞćĂąĕøǰǰǰĒêŠĀöć÷ëċÜđøćĕöŠđøĊ÷îøšĎĒúšüđĂćöćĒÖšĕ×ǰđøćĔßšÙĞćüŠćǰ“ÝĞćķǰ ĒìîÙĞćǰ“đøĊ÷îø”Ďš ǰĒúüš ÖïĘ ÜĆ đĂĉâìęĊÖćøđøĊ÷î×ĂÜđøćđîšîÖćøÝĞćéšü÷ǰĂćÝÝąêĉéöć ÝćÖÿöĆ÷ēïøćèǰǰìĊęđøćöĊÙĞćüŠćǰ“ÙøĎóĆÖúĆÖÝĞć”ǰÙČĂĔßšÖøąïüîÖćøÝĞćĔîÖćøĒĂï đøĊ÷îǰǰǰĒëöìĊęøšć÷ÖüŠćîĚĆîǰǰÖćøðøąđöĉî×ĂÜđøćÖĘðøąđöĉîìĊęÝĞćǰÿöĆ÷ÖŠĂîÙîĕì÷ îĉ÷öĂŠćîĀîĆÜÿČĂĂĂÖđÿĊ÷ÜǰǰđóøćąĀîĆÜÿČĂĕì÷öĊÙüćöĕóđøćąÝćÖøąéĆïđÿĊ÷Üǰǰǰǰ üçĆ îíøøöøîęČ đøÜĉ ÝćÖÙüćöÿč×ÿïć÷ĂčéöÿöïĎøèŤǰǰìĞćĔĀšđøćĒêŠÜĀîĆÜÿČĂéšü÷øšĂ÷ ÖøĂÜǰǰàęċÜĕóđøćąđöČęĂôŦÜǰĀîĆÜÿČĂ×ĂÜđøćöĊĕüšôŦÜöćÖÖüŠćĂŠćîǰđöęČĂĕöŠĂŠćîǰǰđøćÖĘ Ă÷ŠÖĎ ĆïêîđĂÜîĂš ÷úÜǰǰÖćøÙĉéÙćĞ îċÜĔÙøŠÙøüâúéúÜǰǰǰǰéüš ÷đĀêđč ĀúŠćîĚĊǰǰñöđéćüŠć đøćÝÜċ ĕöëŠ îéĆ ÖĆïÖćøÙéĉ ǰ àċęÜĕöÙŠ üøđßČęĂǰǰđóøćą÷ĂŠ ĀîšćîĊĚñöÙéĉ đéćđĂćđĂÜ ĒöšüŠćýćÿîćóčìíÝąĔĀšÙîÙĉéĂ÷ŠćÜđðŨîđĀêčđðŨîñúǰǰöĊÖøąïüîÖćøìćÜ ÿöćíĉ-üĉðŦÿÿîćĔĀšÙĉéĔÙøŠÙøüâǰĒêŠÙîĕì÷ÖúĆïĕöŠđךćĔÝÙüćöđðŨîđĀêčđðŨîñú ×ĂÜÿøøóÿĉęÜǰĀúć÷ÙîÿĆïÿîüŠćđöÛđðŨîđĀêčǰǰĒééđðŨîñúǰǰđóøćąêĉéĂ÷ŠĎĔîđÜć đöÛēé÷öĂÜĕöŠđĀîĘ éüÜĂćìêĉ ÷ìŤ ęĊĂ÷đĎŠ ĀîĂČ đöÛǰĒïïđé÷Ċ üÖĆïÙîÿŠüîöćÖ ìĊęñöóï ö ć ï Ă Ö ĕ öŠ ĕ éš üŠ ć ǰ “ úš Ă Ā öč î ķ ǰ ÖĆ ï ǰ “ ø ë üęĉ Ü ” ǰ Ă ą ĕ ø đ ðŨ î đ Ā êč ǰ Ă ą ĕ ø đ ðŨ î ñ ú !! ÙüćöÙĉéǰ“ñúđÖéĉ ÝćÖđĀêčķǰđðŨîóĚîČ åćî×ĂÜÙüćöÙĉéđßĉÜøąïïǰĒúąĔîÙüćöÙĉé đßĉÜøąïïìęĊĒìšÝøĉÜîĆĚîÖĘÙČĂĀúĆÖðäĉÝÝÿöčðïćìǰǰìęĊđĀêčĒúąñúüîÖúĆïđðŨîǰ loopǰǰÙüćöđðŨîǰloop îĊĚÿĂéÙúšĂÜÖĆïÖćøöĊǰfeedbackǰ×ĂÜøąïï ìĊęñöđ×÷Ċ îöćĒúšüĀúć÷ÙøÜĚĆ øą ïï ÙČĂÖć øĂ÷ĎŠøüöÖĆî×ĂÜ ĒĀúŠÜ ÖĞćúĆ ÜǰǰĀîŠü÷ÿŠ Ü ñŠć îÖĞćúĆ Ü ǰĀîŠü÷ ìĞćÜćîǰǰĒúąĀîŠü÷ÙüïÙčöǰøë÷îêŤđÙúČęĂîìĊęĕéšđóøćąöĊđÙøČęĂÜđðŨîĒĀúŠÜÖĞćúĆÜ  “éąô×ĊĀýĀì”êÔĄ üăîöăďôćìďñĀĊė ñĄåìąÔąöďöõĈ ìöşČ

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา đ×öÚÔąöďñąăñĄìëîċŢ Ťààą öĊđÖ÷Ċ øŤĒúąđóúćđðŨîĀîŠü÷ÿŠÜÖĞćúĆÜǰǰöĊúšĂĀöčîóćøëđÙúČęĂîĕðđðŨîĀîŠü÷ìĞćÜćîǰǰ ĒúąöĊÙî×ĆïđðŨîĀîŠü÷ÙüïÙčöǰǰǰǰĀîŠü÷ÙüïÙčöđðŨîñšĎǰsense ÿëćîÖćøèŤ ðŦÝÝčïĆîÖĆïđðŜćĀöć÷ǰǰĒúšüǰfeedback ÖúĆïĕðìęĊĀîŠü÷ÖĞćúĆÜǰǰñŠĂîĀøČĂđøŠÜ ÙüćöđøĘüǰǰǰǰđøćĂ÷ŠĎìŠćöÖúćÜÙüćöđðŨîøąïïìęĊöĊǰfeedback ĒêŠđøćĕöŠĕéšđĂćöć đðîŨ ðøąē÷ßîÖŤ ïĆ ÖćøÝĆéÖćøđóČęĂÖćøđø÷Ċ îøšĎ ĕöìŠ øćïüŠćĂŠćîךĂÙüćöĔî÷ŠĂĀîšć îĊĚǰǰĒúüš ïĂÖĕéšĕĀöüŠćĂąĕøđðŨîđĀêčøąĀüŠćÜǰ“úĂš Āöîč ķǰÖïĆ ǰ“øëüĉÜę ”) đøćöĆÖĔßšÙĞćüŠćǰfeedback ĔîÙüćöĀöć÷ǰ“ēêšÖúĆïķǰǰöćÖÖüŠćÖćøđðŨî ÿĆââćèÖúïĆ öćđóęĂČ ðøïĆ ðøčÜÖćøéĞćđîĉîÖćøĔĀšÿĎŠđðćŜ Āöć÷ ĔîÖćøýċÖþćǰfeedback öĆÖÝąĀöć÷ëÜċ ÖćøêøüÝÜćîĒúšüÿŠÜÙČîĔĀšóøšĂö ÙąĒîîǰǰĀøĂČ ìĊéę Ċ×îċĚ ÖüćŠ îĆĚîǰÙČĂǰcomment ĔĀšĒÖšǰǰǰĒêŠîęĆîĕöŠĔߊǰfeedback Ĕî ÙüćöĀöć÷×ĂÜÖćøÖĞćÖĆïÖćøéĞćđîĉîÖćø×ĂÜøąïïĔĀšđךćÿŠĎđðŜćĀöć÷ǰĒúąĕöŠ îŠćÝąđðŨîǰEFA đóøćąĕöŠĕéšđÖĉéìĆîìĊìĆîĔéĒïïǰinteractiveǰñöđךćĔÝüŠćǰǰ đóøćą×ćéÙüćöÙĉéđßĉÜøąïïǰǰđøćÝċÜĕöŠøĎšÝĆÖǰfeedbackǰĔîåćîąđÙøČęĂÜöČĂ ÙüïÙčöøąïï ðÖêĉÙîÝąøĎšÝĆÖøąïïđóĊ÷Üǰinput – process – output ìęĊĕĀúìćÜđé÷Ċ üñŠćîìąúčǰ ëćöđøęČĂÜÙüćöÙĉéđßĉÜøąïïÖĆïĀúć÷ÙîǰǰñööĆÖÝąĕéš ÙĞćêĂïìĞćîĂÜǰinput – process – output đÖĂČ ïìĚÜĆ ÿîĚĉ ÖćøđøĊ÷îøĎšǰÙČĂǰÖćøöĊǰfeedback ÖĆïêîđĂÜ ÙøĎìĞćĀîšćìęĊÿĂîǰǰÙøĎÖĘ êšĂÜđøĊ÷îøšĎÖćøÿĂîÝćÖÖćøöĊǰfeedback ĔĀšêîđĂÜÿĂî îĆÖđøĊ÷îÖĘêšĂÜöĊǰ feedback ×ĂÜêîđĂÜđóČęĂđøĊ÷îǰǰǰǰÙøĎđðŨîđÝšć×ĂÜÖćøđøĊ÷îđóęČĂÖćøÿĂîǰǰ îÖĆ đøĊ÷îđðîŨ đÝćš ×ĂÜÖćøđøĊ÷îđóęČĂđøĊ÷îǰǰǰøąïï×ĂÜÙøĎĒúąîĆÖđøĊ÷îĒúąøąïï ìĚÜĆ ĀĂš Üđø÷Ċ îìĞćÜćîðøąÿćîÖîĆ ǰǰēé÷öđĊ ðŜćĀöć÷ìĊÖę ćøđø÷Ċ îø×šĎ ĂÜîÖĆ đøĊ÷î ñöđ×Ċ÷îǰEFA ÝćÖÙüćöđךćĔÝđĂćđĂÜǰǰǰ×èąđ×Ċ÷îÖĘđĀöČĂîÖĞćúĆÜìĞćǰ feedback ×ĂÜêîđĂÜǰǰǰđĂćìĊęÙčèĀöĂüĉÝćøèđŤ ×÷Ċ îöćêĚÜĆ đðŨîđðŜćĀöć÷üĉđÙøćąĀŤǰǰ ĒúšüđĂćðøąÿïÖćøèŤÖćøöćðøąöüúñÿöðîđðđðŨîÿĆÜđÙøćąĀŤǰǰĒúšüđĂćöć Ăíïĉ ć÷ǰǰ “éąô×ĊĀýĀì”êÔĄ üăîöăďôćìďñĀĊė ñĄåìąÔąöďöõĈ ìöČş

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษาđ×öÚÔąöďñąăñìĄ ëîŢċ àŤ àą ðøąÿïÖćøèŤǰÙČĂǰ“ðäĉïĆêĉķǰǰÿĆÜđÙøćąĀŤÙČĂÖøąïüîÖćøǰ“ðäĉđüí” ǰēé÷ĔßšÙüćöøĎÝš ćÖïîĆ ìÖċ ×ĂÜÙčèĀöĂüĉÝćøèöŤ ćÝĆïǰǰĒúüš Ăíĉïć÷ĂĂÖöćĔĀöŠđðŨîǰ “ðø÷ĉ ĆêĉķǰǰǰàċęÜĕöŠÿćöćøëøĆïøĂÜĕéšüŠćÝøĉÜĒìšǰǰĒúąĕöŠÙüø÷ċéëČĂéšü÷ öĉÞąîĚĆîÝą ñéĉ ĀúĆÖÖćúćöÿĎêø ñöóĂÝąÿøðč ìęĊđ×Ċ÷îöćđóęĂČ ÖćøìĞćÜćîđóćąóîĆ íŤčðâŦ âćĕééš ÜĆ îĚĊ 1. đøćêšĂÜìĞćĔĀšÙøĎđךćĔÝǰFA ēé÷đךćĔÝǰfeedback ĔĀšëĎÖêšĂÜ đøćêšĂÜóĆçîćüĉíĊÙĉé×ĂÜÙøĎĔĀšđךćĔÝÙüćöđðŨîøąïïìĊęöĊÖćø ÖĞćÖĆïǰǰǰéĆÜîĚĆîÙüøöĊêĆüĂ÷ŠćÜìćÜÖćøýċÖþćǰ ìĊęÙøĎÙčšîđÙ÷ ǰĒúšüóęĊ đúĚĊ÷ÜĀ÷ĉïöćĂíĉïć÷ǰǰǰìĊęîŠćÝąĔÖúšÖĆïÖćøìĞćÜćî×ĂÜÙøĎÙČĂ ÖøąïüîÖćøîđĉ ìýēé÷ýÖċ þćîđĉ ìýÖŤǰ 2. òřÖÙüćöÿćöćøëǰfeedback ĒïïÙüćöÙĉéđßĉÜøąïïǰǰđߊîǰòřÖ đìÙîÙĉ ǰ“ëćöÙČĂÿĂîķǰǰìĊęǰfeedback òÜŦ Ă÷ĎŠĔîÖćøÿîìîć 3. đøćêĂš ÜìĞćĔĀšÙøđĎ ×šćĔÝüćŠ ǰǰÖćøðøąđöĉîđðŨîÖĉÝÖøøöøąĀüŠćÜÖćø đø÷Ċ îøšĎìǰęĊ enhance ÖøąïüîÖćøđøĊ÷îøšĎǰǰĒúąđðŨîÖøąïüîÖćø êŠĂđîęĂČ ÜĔîÿõćóóúüêĆ 4. ÖćøóĆçîćÙøĎêšĂÜðøąđöĉîĒúšüǰfeedback ĔîđøęČĂÜÿöøøëîąǰǰ đóČęĂĔĀšÙøĎđðúęĊ÷îüĉíĊÖćøÿĂîǰǰēé÷öĊđðŜćĀöć÷ǰ2 ðøąÖćøǰÙČĂǰĔĀš îĆÖđøĊ÷îøšĎÙüćöøĎšǰǰĒúąĔĀšîĆÖđøĊ÷îøšĎÖøąïüîÖćøđøĊ÷îøĎš×ĂÜêîǰǰǰ éÜĆ îĚîĆ ǰǰñĎóš ĆçîćÙøĎêšĂÜĔÝǰEFA Ă÷ćŠ ÜëŠĂÜĒìš 5. øĂĀîĆÜÿČĂđúŠöîĚĊ×ĂÜÙčèĀöĂüĉÝćøèŤ đĂćđìÙîĉÙðäĉïĆêĉéĊėǰ öćÖöć÷öćĔßšǰǰǰ×èąìęĊĔßšÙøĎêšĂÜĂĂÖĒïïĔĀšđðŨîüĉÝĆ÷ ìĊęÙøĎ ÙšîĀćüĉíĊÖćøǰfeedback ĒúšüđĂćöćĒúÖđðúĊę÷îđøĊ÷îøšĎÖĆîǰ (PLC)  “éąô×ĊĀýĀì”êÔĄ üăîöăďôćìďñĀĊė ñĄåìąÔąöďöõĈ ìöČş

สงวนลขิ สิทธ์อิ นญุ าตเผยแพรเ่ พื่อการศกึ ษา

สงวนลขิ สิทธ์อิ นญุ าตเผยแพรเ่ พื่อการศกึ ษา b;9WgLZ6 _ET$f$GTD_=;a'-

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา โครงการเพาะพันธปุ ญ ญา EFA ภาคการเรยี นรูของชุมชน คณุ ณรงคเปนเกษตรกรปริญญา เปนนักพัฒนาชุมชน และเปนนักวิจัย เชิงพื้นท่ีในเขตจังหวัดภาคใต ตอนที่ยังอยู สกว. ผมไปแอบเห็นการทํางาน ของคุณณรงคที่รับทุนจากฝายชุมชนและสังคม (ฝาย 4) จึงไปชวนมาทํางาน วิจัยเชิงพื้นที่ (หรือท่ีเราเรียกส้ันๆ วา ABC) ตอนนั้นผมเร่ิมหมดหวังการ ทํางาน ABC ระดับจังหวัด ผมสนใจกลไกพัฒนาระดับ อบต. เพราะเห็นวา ยึดโยงกับระบบประชาธิปไตยท่ีใกลตัวและวิถีชีวิตชาวบานมากท่ีสุด อีกทั้ง นโยบายกระจายอํานาจตามรัฐธรรมนูญก็สรางแรงผลักให อบต. ตองมีความรู เพื่อจัดการดวยตนเอง คุณณรงคชวยผมปลุกงาน ABC ระดับ อบต. จนมี ช่ือเสียงในการพฒั นาองคความรูเ พ่ือการตัดสินใจจากฐานขอมลู ฐานขอมูลท่ีชาวบานทํากันนั้นมีท้ังบัญชีเศรษฐกิจชุมชน (ทําข้ึนมาจาก บัญชีรับ-จายครัวเรือน) และบัญชีทรัพยากรของพื้นที่โดยใชแผนที่จาก โปรแกรม GIS ทั้งหมดน้ีชาวบานทํากันเอง ทําไดดีจนผมตองเอาเขามา demo ใหอาจารยคณะวิศวกรรมศาสตรดู วาที่สอน GIS กันน้ัน เราจะเอาไป ใชป ระโยชนกบั การพัฒนาพื้นท่ีไดอยางไร ที่สําคัญคือมันพัฒนาใหคนมีระบบ คิด ระบบการตัดสินใจเพ่ือพัฒนาตนเองอยางไร ผมพบวาการพัฒนาพ้ืนที่ “ถามคือสอน” : ทักษะประเมินเพอื่ พัฒนาการเรยี นรู 135

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษาđ×öÚÔąöďñąăñìĄ ëŢċîàŤ àą ĒïïǰABC ÙČĂÖćøóĆçîćÙîìĊęĂ÷ĎŠêĉéóĚČîìęĊĔĀšøšĎÝĆÖĔߚךĂöĎúđóČęĂêĆéÿĉîĔÝéšü÷ êîđĂÜ đøćÿøčðüŠćÙüćöÿĞćđøĘÝ×ĂÜÜćîǰABC Ă÷ĎŠìęĊóúĆÜ×ĂÜךĂöĎú ēé÷Öćø êĆĚÜđðŜćĀöć÷ìęĊëĎÖêšĂÜǰǰĀćךĂöĎúìęĊÿĂéÙúšĂÜǰ ìĚĆÜõć÷ĔîĒúąõć÷îĂÖóĚČîìęĊ ǰǰ ĒúšüĀćÙüćöĀöć÷×ĂÜךĂöĎúĂĂÖöćđðŨîÙĞćêĂïđßĉÜîē÷ïć÷ĒúąÖćøêĆéÿĉîĔÝǰǰǰ ìĚĆÜîĊĚêšĂÜìĞćēé÷ÖćøöĊÿŠüîøŠüö×ĂÜÿĆÜÙöĒúąÖúĕÖĔîóĚČîìĊęǰÖćøìĞćüĉÝĆ÷ǰABC ÙČĂÖćøýċÖþć×ĂÜóČĚîìĊęîĆęîđĂÜǰǰǰÝċÜìĞćĔĀšñöĕéšÙüćöÙĉéìęĊÝąĔĀšēÙøÜÖćø đóćąóĆîíčŤðŦââćđßęČĂöē÷ÜÖĆïïøĉïìøĂïēøÜđøĊ÷îǰǰĀćÖ÷ĆÜÝĞćĕéšÝćÖĀîĆÜÿČĂǰ “øĂ÷ÝćøċÖķǰǰñöĕéšđ×÷Ċ îĒîüÙéĉ îĕĚĊ üĒš úšü RBL ìęĊđðŨîđÙøęČĂÜöČĂÖćøýċÖþć×ĂÜēÙøÜÖćøđóćąóĆîíčŤðŦââćöĊǰǰÝčéìęĊ ÿĞćÙĆâǰÙĂČ ǰǰ 1. ÖćøöĂÜđĀĘîïøĉïììąúčđðŨîēÝì÷ŤüĉÝĆ÷ǰǰǰ 2. ÖćøĂĂÖĒïïÜćîüĉÝĆ÷ēé÷ÙüćöÙĉéÿøšćÜÿøøÙŤĒúąÙüćöÙĉéđßĉÜ ĂĂÖĒïïǰ(Creative and design thinking) ĕöŠêĉéÖøĂï đÙøĂČę ÜöĂČ ǰǰǰ 3. ÖćøĀćÙüćöĀöć÷ךĂöĎúǰǰǰǰ 4. ÖćøÿęĂČ ÿćøÖćøÙšîóï×ĂÜêîđĂÜǰǰ ēé÷ĔîøąĀüŠćÜìćÜöĊÖøąïüîÖćøìćÜÿĆÜÙöìęĊîĆÖđøĊ÷î ĒúąÙøĎ ǰìĞćÜćî đðîŨ ÖúöŠč ìęöĊ ÖĊ ćøðąìąÿĆÜÿøøÙìŤ ćÜÙüćöÙĉéÖĆîǰĔîïøøéćǰǰÝéč ÿćĞ ÙâĆ ǰǰñöÙĉéüŠć ÝčéìĊęǰǰĒúąǰǰÿĞćÙĆâÖüŠćÝčéĂČęîǰǰđóøćąÝčéìęĊǰǰđðŨîÝčéđøęĉö×ĂÜÜćîìĆĚÜĀöéǰǰ ĒúąÝéč ìĊǰę ǰđðîŨ ÖćøÿøšćÜÙüćöøÝĎš ćÖÙüćöÙĉéüĉđÙøćąĀŤ-ÿÜĆ đÙøćąĀŤ ÝčéĂŠĂî×ĂÜÜćîüĉÝĆ÷ǰABC ĒúąđóćąóĆîíŤčðŦââćÙČĂǰÖćøüĉđÙøćąĀŤĒúą ÿĆÜđÙøćąĀŤ×šĂöĎúĔĀšĕéšÙüćöøĎšǰÿćđĀêčÿŠüîĀîċęÜđÖĉéÝćÖÖćøêĉéĔîđÙøČęĂÜöČĂĒúą øĎðĒïïǰ(format) đÖĉîĕðǰǰĒðúüŠćǰǰöĊךĂöĎúĀćĔߊöĊÙüćöøĎšĕöŠ đüšîđÿĊ÷ĒêŠöĊ Ùüćöÿćöćøëđ×ćš ĔÝǰ“ÙüćöĀöć÷ķǰ×ĂÜ×Ăš öĎúǰǰǰǰđøćÝąđĀĘîüŠćïšćîđöČĂÜđøćđêĘö ĕðéšü÷ךĂöĎúǰǰĒêŠÙîĕöŠđךćĔÝךĂöĎúúċÖóĂìĊęÝąĕéšÙüćöĀöć÷×ĂÜךĂöĎúĂĂÖöć  “éąô×ĊĀýĀì”êÔĄ üăîöăďôćìďñĀĊė ñåĄ ìąÔąöďöõĈ ìöşČ

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา đ×öÚÔąöďñąăñĄìëîċŢ Ťààą đðŨîîē÷ïć÷ǰǰÙčèèøÜÙŤđÙ÷×ĂĔĀšñöߊü÷ÜćîóĆçîćïĆèæĉêĂćÿć×ĂÜǰýĂïêǰ đóČęĂĒÖšðŦâĀćõćÙĔêšǰǰǰìĞćĔĀšñöóĆçîćĒîüÙĉéÖćøìĞćǰworkshop ĔĀšÙîìęĆüĕð üĉđÙøćąĀŤđýøþåÖĉÝßčößîÝćÖ×Ăš öĎúêŠćÜėǰǰǰĔĀšđךćĔÝÖćøóęċÜóćêîđĂÜǰǰÖćøóÜċę óć ÖĆîđĂÜǰǰĒúąÖćøđðŨîđÙøČĂ׊ć÷đýøþåÖĉÝǰǰǰǰĒêŠÖĘ÷ĆÜĕöŠđÙ÷ðäĉïĆêĉĔîÿëćîÖćøèŤ ÝøÜĉ đĂÜÿĆÖìĊǰǰ ðøąöćèÖúćÜðŘǰǰǰÙčèèøÜÙŤǰǰàęċÜøĆïìčîÝćÖòść÷ÿĆÜÙöĒúąßčößîǰǰ öćĀćøČĂñöüŠćÝąìéúĂÜǰmodel ĔĀöŠđøĊ÷ÖüŠćǰQuick-HAS ǰđĀĘîüŠćĕéšöćÝćÖ ÖćøéĎÜćîìĊęìćÜđĀîČĂ ñöĕéšôŦÜǰconcept ĒúšüßĂïǰǰïĂÖüŠćđĂćÿĉ ñöÿćöćøë ߊü÷ĂąĕøĕéšÖĘïĂÖêćöðøąÿćÙîÙščîđÙ÷ìĊęìĞćÜćîøŠüöÖĆîöćǰ ñöĒîąîĞćĔĀšúĂÜ ìĞćÖïĆ óîĚČ ìĊęðéŗ ǰđßîŠ ǰđÖćąǰǰǰđóøćąñöêĂš ÜÖćøĕéš×šĂöĎúìĊĒę ÷ÖđýøþåÖÝĉ õć÷ĔîÖĆï õć÷îĂÖĕéĂš ÷ćŠ ÜßéĆ đÝîǰǰǰĔĀšîÖċ üŠćđÖćąđðŨîðøąđìýĀîÜęċ ìöĊę ĊøąïïđýøþåÖĉÝÝćÖ Ö ć ø ñ úĉ ê õ ć ÷ Ĕ î đ Ö ć ą đ ðŨ î × Ă Ü ê î đ Ă Ü ǰ ǰ Ē úš ü ÿ ą ó ć î ìŠ ć đ øČ Ă ÙČ Ă Ýč é êĉ é êŠ Ă ì ć Ü đýøþåÖĉÝÖĆïõć÷îĂÖǰǰǰìĞćĔĀšđðŨîÝčéìęĊđøćđÖĘïךĂöĎúĕéšÜŠć÷ÖüŠćóČĚîìĊęïÖǰǰÙčè èøÜÙŤđúČĂÖđÖćąøą÷ąēêéîšč÷ǰ ÝǰÿêĎú ǰúĂÜüĉßćîĊĚǰǰđóøćąđðŨîßčößî×îćéđúĘÖ đóĊ÷ÜĕöŠëċÜǰǰĀúĆÜÙćđøĂČ îǰǰÝċÜÝéĆ ÖćøìćĞ ÜćîøŠüöÖîĆ ìĆĚÜßöč ßîĕéš Quick-HAS ÷ŠĂöćÝćÖǰQuick Hot Area Synthesis ǰǰ öñĊ ĒĎš ðúÙüćöüŠćǰ “ðäĉïĆêĉÖćøÙîêĊđĀúĘÖķǰǰǰǰüĆîîĊĚñö×ĂĂíĉïć÷ǰFA õćÙðäĉïĆêĉǰǰìĊęđðŨîÖćøýċÖþć ×ĂÜßčößîðäĉïĆêĉÖćøÙîêĊđĀúĘÖǰǰǰđøČęĂÜîĚĊÝąđðŨîĕĂđéĊ÷ÖćøĔßšǰFA ĔîÜćî đóćąóĆîíčŤðâŦ âćĕéêš ĂŠ ĕð ĀúĆÖÖćø×ĂÜǰQuick-HAS ÙĂČ ǰ 1. ÖĞćĀîéðøąđéĘîðŦâĀć×ĂÜßčößî 2. ĀćךĂöĎúöćǰsupport ĒúšüìĞćĔĀš×šĂöĎúêšĂÜöĊÙüćöĀöć÷ēé÷đøĘüǰǰ ēé÷ÖćøđĀîĘ ×šĂöúĎ øŠüöÖîĆ 3. đöČęĂüĉđÙøćąĀŤ×šĂöĎúĕðøąéĆïĀîċęÜÝąóïðøąđéĘîìĊęךĂöĎúĕöŠ đóĊ÷ÜóĂǰǰǰêšĂÜøĊïĂĂÖĕðĀćךĂöĎúöćđéĊĜ÷üîĆĚîǰǰđĂćÖúĆïöć üĉđÙøćąĀŤêŠĂēé÷ìîĆ ìĊ “éąô×ĊĀýĀì”êÔĄ üăîöăďôćìďñĀĊė ñĄåìąÔąöďöõĈ ìöşČ

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษาđ×öÚÔąöďñąăñìĄ ëċîŢ Ťààą 4. ìĞćǰǰàĞĚćėǰĕðđøęČĂ÷ǰǰÝîÿøčðĂĂÖöćđðŨîÙüćöøĎšìęĊîĞćĕðÿĎŠ ĒñîðäĉïĆêĉĕéš ðŦâĀć×ĂÜđÖćąøą÷ąēêéîš÷č ÙČĂ ×ćéĒÙúîîĞĚćÝČéĔîĀîšćĒúšÜǰ öÖøćÙö- ÖčöõćóĆîíŤ ǰǰǰǰđøćđøĉęöÝćÖÙĞćëćöǰ“ïîđÖćąöĊïŠĂîĚĞćÖĊęïŠĂǰǰöĊÿõćóĂ÷ŠćÜĕø ķǰǰǰǰ đøęĉöÝćÖĔĀÙš øüĆ đøĂČ îïĂÖÖŠĂîüćŠ ïćš îĔÙøöĊïĂŠ ïšćÜǰǰĒúšüĔĀšìčÖÙîÖøąÝć÷ĂĂÖĕð ÿĞćøüÝïŠĂîĞĚćǰǰǰđöČęĂđĂćךĂöĎúÖúĆïöćéĎÖĆîǰǰÝċÜøĎšüŠćöĊïŠĂöćÖÖüŠćìĊęÙĉéĕüšêĂîêšîǰ đóøćąöĊïŠĂÿćíćøèąéšü÷ ǰǰǰĀîšćĒúšÜöĊïŠĂìĊęîĞĚćĕöŠÖøŠĂ÷đóĊ÷ÜĕöŠÖęĊïŠĂǰǰàęċÜĕöŠ óĂĔßìš ĚÜĆ đÖćą êĂîúÜóîČĚ ìĊñę ööĊךĂöĎúðøĉöćèîĚĞćòîìêĊę Öøć÷đéČĂî×ĂÜÿëćîĊüĆéîĚĞćòîìĊę ĔÖúšìĊęÿčéêĉéöČĂĕðéšü÷ǰǰǰךĂöĎúîĚĊîĞćđךćÿŠĎÖćøĀćøČĂǰǰđóČęĂĀćìćÜĂĂÖøąĀüŠćÜ ðøĆïðøčÜïŠĂđéĉöǰǰ×čéÿøąđÖĘïîĚĞćǰǰǰÖĆïöĂÜĀćìćÜđúČĂÖĔĀöŠǰÙČĂǰîĚĞćòîǰǰÝċÜđðŨî ìęöĊ ć×ĂÜÙćĞ ëćö “ëćš ÝąóÜęċ îćĞĚ òîǰǰđøćêšĂÜø×Ďš Ăš öĎúĂąĕøĔîÖćøéĆÖÝĆïîĞĚćòîĕüšķǰǰ ÙĞćêĂïךĂîĊĚÙČĂǰ “ ×îćéĀúĆÜÙćìčÖ ïšćîǰǰøüöìĆĚÜĂ ćÙćøÿćíćøèą ķǰǰǰǰ ÙøćüîĊĚÙîÖĘÖøąÝć÷ĂĂÖĕðĀćóČĚîìĊęĀúĆÜÙćïšćîÖĆïĂćÙćøÿćíćøèąǰ öĆÿ÷ĉéǰǰ ēøÜđøĊ÷îǰǰēøÜÿĊßčößîǰǰýćúćǰĄúĄ ǰǰǰđĂćךĂöĎúÖúĆïöćøŠüöüĉđÙøćąĀŤüŠćĀúĆÜÙć ìĚĆÜĀöééĆÖÝĆïîĞĚćòîĕéšđìŠćĕĀøŠ ǰǰǰÖøąÝć÷øć÷đéČĂîêćöðøĉöćèòîĂ÷ŠćÜĕø ǰǰǰ đóĊ÷ÜóĂÿĞćĀøĆïÖćøïøĉēõÙĒÖŠìčÖÙîĕĀö ǰǰ ßćüïšćîêšĂÜĀćךĂöĎú đóĉęö ÙČĂǰðøąöćèÖćøĔßšîĚćĞ đóČĂę ïøĉēõÙøć÷ÙøüĆ đøĂČ î ÙĞćëćöêŠĂĕðǰÙČĂǰǰ“đøćÝąÝĆéÖćøđÖĘïîĞĚćĕéšĂ÷ŠćÜĕø ǰǰđøćêšĂÜÖćøךĂöĎú Ăąĕø ” ÙĞćëćöîĚìĊ ĞćĔĀìš čÖÙîĂĂÖĕðĀć×Ăš öúĎ ÝĞćîüîĒúąÙüćöÝēč ĂÜŠ ĒúąĒìÜš ÙŤîĞĚć ìÜĚĆ ĀöéüŠćĂ÷ìŠĎ Ċĕę ĀîǰǰǰđĂć×Ăš öĎúöćüĉđÙøćąĀÖŤ ĆîĔĀöŠǰǰǰđóĂČę ĀćÙĞćêĂïüćŠ ǰ “ïćÜĀúĆÜÙćóČĚîìĔĊę ĀâöŠ ćÖǰǰĒêŠöĊēĂŠÜîšĂ÷ǰǰǰïćÜìęĊÖúĆïÖĆîǰǰĕéšÙĞćêĂïüŠćǰǰ ēĂÜŠ ÖĆïĒìšÜÙîŤ ĚćĞ ÝéĆ üćÜĕöŠÿĂéÙúšĂÜÖïĆ ×îćéĀúÜĆ Ùćķǰǰǰ  “éąô×ĊĀýĀì”êÔĄ üăîöăďôćìďñĀĊė ñĄåìąÔąöďöõĈ ìöşČ

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษา đ×öÚÔąöďñąăñìĄ ëîŢċ Ťààą “đøćÝąÝĆéÖćøîĞĚćÝćÖĀúĆÜÙćĂćÙćøÿćíćøèąĂ÷ŠćÜĕøéĊ ǰǰĔÙøÝĆéÖćø ķǰǰǰ ךĂöĎúîĞćöćÿŠĎÖćøđøĊ÷îøšĎđóČęĂÝĆéÖćøìøĆó÷ćÖø×ĂÜßčößî øĎšüŠćêšĂÜ÷šć÷ēĂŠÜ ÿćíćøèąǰ ìęĊöĊĀîŠü÷Üćîõć÷îĂÖÝĞćîüîöćÖïøĉÝćÙĔĀšǰǰđóøćąđðŨîóĚČîìĊę ðøąÿïõ÷Ć ÿîċ ćöĉ ǰĕðìęĊĕĀîǰǰǰĒúąĔîìĊÿę éč ĂĂÖöćđðŨîĒñîÜćî×ĂÜǰĂïêǰĔîÖćø ÝĆéĀćēĂÜŠ đóöęĉ Ēúąêéĉ êÜĚĆ øćÜîĞćĚ òîǰǰǰ ĀćÖĕöŠìĞćđߊîîĊĚǰǰÙüćöÙĉéÙÜêÖøŠĂÜđéĉöǰǰÙČĂǰǰ×čéÿøąǰǰ×îîĚĞćÝćÖòŦũÜúÜ đøĂČ ĒÝÖĀîćš ĒúšÜ îĊęÙČĂêĆüĂ÷ŠćÜÖćøìĞćĔĀš×šĂöĎúöĊÙüćöĀöć÷ēé÷đøĘüÝćÖÖćøöĊǰfeedbackǰǰǰ àċęÜßćüïšćîÿîčÖÖĆïÖćøêĂïÙĞćëćöǰǰĀćךĂöĎúǰǰĒðúÙüćöךĂöĎúǰǰüĉęÜĂĂÖĕðĀć ךĂöĎúĔĀöŠǰǰüîĂ÷ĎŠĂ÷ŠćÜîĚĊÝîĕéšÙĞćêĂïĔĀšÖĆïðŦâĀćêîđĂ Quick-HAS ÙČĂ êĆüĂ÷ŠćÜìęĊéĊđÖĊę÷üÖĆïÖćøđøĊ÷îøšĎĔîÿõćóÝøĉÜǰǰìęĊǰRBL đóćąóĆîíŤčðŦââćîŠćÝą ýċÖþćĕüšđðŨîĒïïĂ÷ŠćÜ đóęČĂìęĊõć÷ĀîšćîĆÖđøĊ÷îĕéšđøĊ÷îøšĎÝćÖ×ĂÜÝøĉÜǰ (authentic RBL)ǰǰǰǰøšĎđðúęĊ÷îðŦâĀćöćđðŨîēÝì÷Ť ÖĞćĀîéđðŜćĀöć÷Öćø ĒÖšðŦâĀćǰǰøšĎüŠćêšĂÜĔߚךĂöĎúĂąĕøđóęČĂĔĀšđךćĔÝðŦââćǰǰĂĂÖĕðĀćךĂöĎúǰǰđĂć ךĂöĎúöćéĎǰǰĂĂÖĕðĀćךĂöĎúđóęĉöÝîÖüŠćĕéšÙüćöĀöć÷ìęĊëĎÖêšĂÜ ÖćøìĊęøĎšüŠćêšĂÜ ĂĂÖĕðĀćךĂöĎúĔĀöŠĂąĕøïšćÜđÖĉéÝćÖǰfeedback øąĀüŠćÜÖøąïüîÖćøĀć ÙĞćêĂïđóęČĂöŠčÜÿŠĎđðŜćÖćøĒÖšðŦâĀćǰîĆęîđĂÜ Feedback Ă÷ŠĎĔîÖøąïüîÖćøĒúą đÖĉéĂ÷ŠćÜêŠĂđîČĂę Üǰǰǰ ñöÝĉîêîćÖćøđĀĘîēÙøÜÖćøđóćąóĆîíčŤðŦââćÝïìęĊǰǰñĂǰǰÙøĎǰǰÖøøöÖćø ÿëćîýÖċ þćǰǰñĎšðÖÙøĂÜǰǰîĆÖđøĊ÷îǰǰĂïêǰ øŠüöÖĆîìĞćÖćøýċÖþćĒïïǰCL ēé÷Ĕßš ÖøąïüîÖćøǰQuick-HAS ĔîßčößîêîđĂÜǰǰĔßšÙüćöÝøĉÜ×ĂÜßčößîđðŨîåćî ÖćøđøĊ÷îøšĎǰđĂćðŦâĀćöćìĞćēÙøÜÜćîåćîüĉÝĆ÷ đĂćÿćøąüĉßćĕðïĎøèćÖćø ĔîÖøąïüîÖćøĀćÙĞćêĂïđóĂČę ĒÖðš âŦ ĀćĒúąÖĞćĀîéĂîćÙêßčößîǰ ñöÙĉéüŠćÖøąïüîÖćøìĞćǰQuick-HAS đðŨîÖćøýċÖþćĂ÷ŠćÜĀîęċÜǰìĊęđĀĘî øĎðĒïïǰFA ßĆéöćÖǰǰìĊęÿĞćÙĆâÙČĂǰđðŨîǰauthentic leaning ǰǰìęĊìĞćĔĀšÖćøýċÖþć đðîŨ ÿęĉÜìǰĊę “ÖĉîĕéšķǰǰÝćÖÖćøðøą÷čÖêŤÙüćöøĎšǰǰǰÖćøýċÖþćĒïïîêĚĊ Ăš ÜÖćøǰcoach “éąô×ĊĀýĀì”êĄÔüăîöăďôćìďñĀĊė ñåĄ ìąÔąöďöõĈ ìöşČ

สงวนลิขสิท ์ธิอนุญาตเผยแพ ่รเพื่อการศึกษาđ×öÚÔąöďñąăñìĄ ëîċŢ àŤ àą ÖćøēÙšßĀöć÷ëċÜǰǰÖćøÿČĂę ÿćøđóĂęČ óĆçîćüĉíĊÙĉé×ĂÜñĎšøĆïÖćøēÙšßĔĀšđÖĉé ÙüćöđךćĔÝÙüćöÝøĉÜĔîÿõćóðŦÝÝčïĆîǰǰĒúąĀćìćÜÝĆéÖćøđóęČĂóĆçîćêŠĂĕð ĕéšéüš ÷êîđĂÜ ÿüŠ îÖćøđðŨîóęđĊ ú÷ĊĚ Üǰ(mentor) Āöć÷ëÜċ ǰÖćøĔĀšÙĞćðøċÖþćÝćÖñĎš ìęĊöĊðøąÿïÖćøèŤöćÖǰǰÝîĕéšøĆïÙüćöĕüšüćÜĔÝǰ ÝćÖñšĎêšĂÜÖćøøĆïÙüćö ߊü÷đĀúČĂ ǰǰĔĀšĒîąîĞćđóČęĂñŠćîóšîĂčðÿøøÙĕðĕéšǰ Ĕî×èąìęĊóęĊđúĊĚ÷ÜĒïŠÜðŦî ðøąÿïÖćøèŤĔîøðĎ ÙćĞ ðøÖċ þćǰǰ×Ăš ĒîąîĞć ĒêŠēÙšßÝąĀúĊÖđú÷Ċę ÜÖćøĔĀšÙĞćĒîąîĞćǰǰ ĀîĆ öćĔßšÖćøÖøąêčšîĔĀšñĎđš ø÷Ċ îÙéĉ ÝîđÖéĉ Ùüćöđ×ćš ĔÝéüš ÷êîđĂÜ ïìïćì×ĂÜñĎš đðîŨ ēÙšßǰÙĂČ ǰÖćøđðîŨ ÖøąÝÖÿąìšĂîÙéĉ ĒúąÿąìĂš îÖćøÖøąìćĞ éšü÷ïøø÷ćÖćý ÿøćš ÜÿøøÙŤǰǰđóĂČę ÖćøđðúęĊ÷îĒðúÜǰǰēé÷ÖćøÙĉéĂ÷ŠćÜêŠĂđîČęĂÜ îĂÖÝćÖÙüćöøĎš ìĊęßĆéđÝîĒúšüǰǰēÙšßÝċÜêšĂÜöĊìĆÖþąÖćøôŦÜǰǰÙĉéǰǰëćöǰìęĊßĆéđÝîǰǰöĊÙüćöđðŨî øąïïǰǰĒúąĕüêŠĂÙüćöøšĎÿċÖ êšĂÜöĊđÝêÙêĉìęĊéĊǰǰÙĉéïüÖ ĒúąđðŨîÖĆú÷ćèöĉêø ÖïĆ ñšĕĎ éøš ïĆ ÖćøēÙßš ĔîÖćøðøąßčöēÙøÜÖćø Teacher Coaching ÙøĆĚÜĀîęċÜǰýǰÿčöî Ăöø üĉüĆçîŤǰÖúŠćüüŠćǰǰ“ĂćÝćø÷Ť Āöć÷ëċÜîĆÖüĉÝĆ÷ĔîēÙøÜÖćøǰTC)đðŨîēÙšßǰǰĕöŠĔߊĕð ÿĂîÙøĎǰǰĒêŠøŠüöđøĊ÷îøšĎĕðÖĆïÙøĎ” đóøćąÙîìęĊìĞćēÙøÜÖćøǰTC ÝĞćîüîöćÖ ìćĞ Üćîǰtraining ĔĀšÙøĎ ñöÙéĉ üćŠ ÙüćöĀöć÷îĚĂĊ íïĉ ć÷đì÷Ċ ïđÙ÷Ċ ÜĕéÖš ïĆ ÖćøìĞćǰFA ĔîÖøąïüîÖćøđøĊ÷îøĎšîęĆîđĂÜ đóøćąÖćøøŠüöđøĊ÷îøĎšĕéšîĆĚîǰǰÙîđðŨîēÙšßêšĂÜìĞćǰ FA ĕéšĂ÷ćŠ ÜĂêĆ ēîöêĆ ǰĉ ǰēé÷đÞóćąÖćøđøĊ÷îøĎšéüš ÷ Ēúą×ĂÜ êîđĂÜ “Ēîą” ĒðúüŠćßĚĊĒîüìćÜĀøČĂüĉíĊÖćøĔĀšøšĎēé÷êøÜĀøČĂēé÷ĂšĂöǰđߊîǰ “ĒîąĔĀšĕðĀćĀöĂ” “ĒîąîĞć” ĒðúüćŠ ßĒĚĊ ÝÜĔĀšìćĞ ĀøČĂðäĉïêĆ ĉǰǰđߊîǰ“ĒîąîĞćĔĀìš ĞćÙüćöéĊ” ñöđךćĔÝüŠćǰ“ĒîąîĞć” đðŨîÖøąïüîÖćø×ĂÜÖćøđðŨîǰmentor ÿŠüîǰ “Ēîą” đðŨîÖøąïüîÖćø×ĂÜ coach ÙČĂǰđó÷Ċ ÜĒÙïŠ ĂÖĔĀšøĎšĒúąêéĆ ÿîĉ ĔÝìćĞ éšü÷ êîđĂÜǰǰìĞćĒúüš ĕéšñúĂ÷ŠćÜĕøÖĘÝąĒîąĔĀ÷š ÖøąéïĆ đøĊ÷îøšĂĎ ÖĊ óđĊę úĚĊ÷ÜđóćąóĆîíčðŤ ŦââćđðîŨ ǰmentor ĀøĂČ ǰcoach?  “éąô×ĊĀýĀì”êĄÔüăîöăďôćìďñĀĊė ñåĄ ìąÔąöďöõĈ ìöşČ