genetic

สิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดบนโลกมีลักษณะ แตกต่างกัน และถึงแม้จะเป็นส่ิงมีชีวิต ชนิดเดียวกัน ก็ยังมีลักษณะแตกต่างกัน เช่น ความสงู สผี ิว ลักษณะที่แตกต่างกันน้ีถ่ายทอดจาก ส่ิงมีชีวิตรุ่นหนึ่ง ไปยังส่ิงมีชีวิตอีกรุ่น หนึ่งอย่างต่อเนื่องโดย ยีน (gene) ซึ่ง เ ป็ น ห น่ ว ย ที่ ค ว บ คุ ม ลั ก ษ ณ ะ ท า ง พนั ธกุ รรมตา่ งๆ ของส่งิ มีชีวิต

ลักษณะบางอย่างสามารถถ่ายทอดจากปู่ ย่า ตา ยาย พ่อ แม่ ไปยัง ลกู หลานได้ ลกั ษณะนเ้ี รยี กว่า ลักษณะทางพนั ธกุ รรม

ลกั ษณะท่ถี ่ายทอดทางพนั ธุกรรม • ลกั ษณะต่างๆ ทางพนั ธุกรรม สามารถถ่ายทอดไปส่รู ุ่นต่อไป โดยผา่ นทางเซลล์ สืบพนั ธข์ุ องพ่อและแม่



หนว่ ยยอ่ ยทางพันธุกรรม DNA = ดเี อน็ เอ Nucleus = นิวเคลียส Gene = Chromosome = ยนี โครโมโซม

เรยี งลาดับหน่วยย่อยทางพันธกุ รรมจากใหญ่ไปเล็ก Nucleus Chromosome DNA Gene





โครโมโซม (Chromosome) เป็นทีเ่ กบ็ ของหนว่ ยพันธุกรรม ซ่ึงทาหนา้ ท่คี วบคุมและถ่ายทอด ขอ้ มูล เก่ยี วกบั ลักษณะทางพันธกุ รรมตา่ งๆ ของส่งิ มีชีวิต เช่น ลักษณะ ของเสน้ ผม ลักษณะดวงตา เพศ และสผี วิ

ลักษณะของโครโมโซม • เม่ือเร่ิมแบ่งเซลล์ โครมาทินจะหดตัวสั้นเข้ามีลักษณะเป็นแท่ง เรียกว่า โครโมโซม • แต่ละโครโมโซมประกอบด้วยแขน 2 ข้าง เรียกวา่ โครมาทิด (chromatid) • จุดท่ีเช่ือมแขนทั้ง 2 ข้างของโครโมโซมให้ติดกัน เรียกว่า เซนโทรเมียร์ (centomere)

• มนุษย์มีจานวนโครโมโซม 46 โครโมโซม จัดเปน็ คไู่ ด้ 23 คู่ โดยท่ี 22 คู่ เรียกวา่ ออโตโซม (autosome) มีบทบาทสาคัญในการกาหนดลักษณะทาง พนั ธกุ รรมต่างๆ ในรา่ งกาย สว่ นอีก 1 คู่ เรียกวา่ โครโมโซมเพศ (sex chromosome) • โครโมโซมเพศ เปน็ การจับคูข่ องโครโมโซม 2 ตัว ท่ีแตกต่างกนั คือ โครโมโซม X และโครโมโซม Y • เพศหญิงมโี ครโมโซมเพศ XX ส่วนเพศชายมีโครโมโซมเพศ XY

จานวนโครโมโซมของสงิ่ มชี ีวติ ตารางแสดงจานวนโครโมโซมของส่งิ มีชีวติ ส่ิงมชี ีวติ จานวนโครโมโซม (แท่ง) แตงกวา 14 มะละกอ 18 ขา้ ว 24 ออ้ ย 80 ยกู ลีนา 90 หมู 40 มนุษย์ 46 ลิงชิมแปนซี 48 แมว 38 สุนขั 78

ดเี อ็นเอ (DNA) เป็นช่ือย่อของสารพันธุกรรม ทาการเก็บข้อมูลทางพันธุกรรม ของสิ่งมีชีวิตชนิดหน่ึงๆเอาไว้ มักพบอยู่ในส่วนของนิวเคลียสของ เซลล์ โดยพันตวั อย่บู นโครโมโซม มรี ูปร่างเป็นเกลียวคู่ (DoublezHelix) โดยมีพอลินิวคลีโอไทด์ (Polynucleotide) 2 สาย เรียงตัวในแนวที่ ตรงกนั ขา้ มกัน

ยีน (Gene) ยีนคือหน่วยที่ควบคุมลักษณะทางพันธุกรรมต่างๆ ในร่างกาย ของส่ิงมีชีวิต ที่ถ่ายทอดจากพ่อแม่ไปสู่ลูกหลาน ปรากฏอยู่บน โครโมโซม โดยโครโมโซมประกอบด้วยดีเอ็นเอ ซ่ึงใน DNA มียีนอยู่โดย ทาหน้าทก่ี าหนดลกั ษณะทางพนั ธกุ รรมตา่ ง ๆ ของส่ิงมชี วี ติ