ระบบหายใจจ

BY TOTO

ตัวชว้ี ัด ว 1.2 ม.2/1 ระบุอวยั วะ และบรรยายหน้าทีข่ องอวัยวะท่เี กี่ยวขอ้ งในระบบ หายใจ ว 1.2 ม.2/2 อธิบายกลไกการหายใจเข้าและออก โดยใช้แบบจาลอง รวมทง้ั อธบิ ายกระบวนการแลกเปลี่ยนแกส๊ ว 1.2 ม.2/3 ตระหนักถึงความสาคัญของระบบหายใจโดยการบอกแนวทาง ในการดูแลรักษาอวัยวะในระบบหายใจใหท้ างานเป็นปกติ



โดยปกติมนุษย์หายใจเข้า-ออกประมาณ 10-15 ครั้ง/นาที หรือประมาณ 18720 ครัง้ /วัน และการหายใจแต่ละคร้ังจะมีอากาศ เข้าและออกจากร่างกายประมาณ 500 ลูกบาศก์เซนตเิ มตร เมื่อเอาน้ิวมืออังบริเวณที่ ป ล า ย จ มู ก เ ว ล า ห า ย ใ จ เ ข้ า แ ล ะ หายใจออก จะรู้สึกว่ามีอากาศ เคล่ือนที่ผ่านน้ิวมือ แสดงว่ามี อากาศเข้าและออกจากร่างกาย ผ่านทางรจู มกู



ระบบท่ีร่างกายแลกเปล่ียนแก๊ส โดย ร่างกายจะรับ O2ทอ่ี ยู่ภายนอกเข้าสู่ร่างกาย และขบั CO2 ออกจากรา่ งกาย เป็นกระบวนการสลายสารอาหาร เ พ่ื อ ใ ห้ เ กิ ด พ ลั ง ง า น ภ า ย ใ น เ ซ ล ล์ ข อ ง สง่ิ มชี ีวติ อวัยวะท่ีสาคัญในระบบน้ีได้ แก่ จมูก หลอดลม ปอด กล้ามเน้ือกระบังลม และ กระดกู ซโ่ี ครง

การสดู ลมหายใจ เกดิ ขนึ้ เมอื่ อากาศผ่านจมูก เขา้ สโู่ พรงจมูก ทอ่ ลม ขว้ั ปอด และเขา้ สปู่ อด

Ribs ขึน้ -ลงตามการ หด/คลายตวั ของ กลา้ มเน้ือขณะหายใจ Diaphragm หด / คลาย ตวั ขณะหายใจ

กระบวนการหายใจ 1. การสดู ลมหายใจ 2. การแลกเปลย่ี นแกส๊ ระหว่างพนื้ ทผี่ ิวของปอดกับเลอื ด 3. การแลกเปลยี่ นแกส๊ ระหวา่ งเลอื ดกบั เซลลใ์ นร่างกาย

.” กระบังลม และกระดูกซ่ีโครง จะทาให้ปริมาตรของช่องอก เพิ่มหรือลด เม่อื กระบังลมเคล่ือนที่ต่าลง และกระดูกซี่โครงขยาย ปริมาตรช่องอกจะ เพ่ิมขึ้น ความดันอากาศในช่องอกมีค่าน้อยลง จึงทาให้อากาศภายนอก เข้าทางหลอดลม และดันถุงลมปอดพองออก เรยี กว่าลมหายใจเข้า



การแลกเปลยี่ นแกส๊ ระหวา่ งพนื้ ทผี่ วิ ของ ปอดกบั เลอื ด • ทป่ี อดมีถุงลมเลก็ ๆห้อมล้อมดว้ ยหลอดเลือดฝอย • การแลกเปลี่ยนแก๊สเกดิ ขน้ึ ที่บริเวณ – ถงุ ลมในปอดกบั หลอดเลอื ดฝอยรอบๆ – หลอดเลือดฝอยกับเนอ้ื เยอื่

การแลกเปลยี่ นแกส๊ ระหวา่ งเลอื ดกบั เซลลใ์ นรา่ งกาย • หัวใจสูบฉดี เลือดทม่ี ี O2ไปยังเน้อื เยอ่ื ทว่ั รา่ งกาย • O2 แพรเ่ ข้าสูเ่ ซลล์ในเนือ้ เยื่อต่างๆ • เกิดปฏิกริ ิยาเคมีได้ CO2 แพร่เข้าหลอดเลอื ด • ไหลเข้าสหู่ ัวใจ แลว้ สบู ฉดี ไปยงั หลอดเลือดฝอย รอบถงุ ลมในปอด

การแลกเปลี่ยนแก๊สบรเิ วณถงุ ลมกบั หลอดเลือดฝอย

อาการทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การหายใจ • การจาม - หายใจเข้าลกึ และหายใจออกทนั ที เกดิ จาก รา่ งกายพยายามขบั ส่งิ แปลกปลอมออกนอกรา่ งกาย • การหาว - หายใจเขา้ ยาวและลกึ เกดิ จากรา่ งกายมี CO2สะสมอยู่ในเลอื ดมากเกนิ ไปจึงตอ้ งขับออก เพ่อื รบั O2 เขา้ ปอดแทน • การสะอึก - กะบงั ลมหดตวั เปน็ จังหวะ ขณะหดตัว อากาศจะถกู ดนั ผา่ นลงสู่ปอดทันที ทาใหเ้ ส้นเสยี งสน่ั เกิด เสยี ง • การไอ - หายใจเข้ายาวและออกอยา่ งรุนแรง เพอ่ื ไมใ่ ห้ ส่งิ แปลกปลอมหลุดเขา้ ไปในกลอ่ งเสยี งและหลอดลม

ปอด เป็นอวัยวะหนึ่งในร่างกายที่มีความสาคัญอย่างยิ่งในสัตว์ มีกระดูกสันหลัง ใช้ในการหายใจ หน้าท่ีหลักของปอดก็คือ การ แลกเปล่ียนก๊าซออกซิเจนจากส่ิงแวดล้อมเข้าสู่ระบบเลือดในร่างกาย และแลกเปล่ยี นเอาก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ออกจากระบบเลือดออก สู่สิ่งแวดล้อม ทางานโดยการประกอบกันข้ึนของเซลล์เป็นจานวนล้าน เซลล์ ซ่ึงเซลล์ที่ว่าน้ีมีลักษณะเล็กและบางเรียงตัวประกอบกันเป็นถุง เหมือนลูกโป่ง ซึ่งในถุงลูกโป่งน้ีเองที่มีการแลกเปล่ียนก๊าซต่าง ๆ เกิดข้ึน นอกจากการทางานแลกเปล่ียนก๊าซแล้ว ปอดยังทาหน้าที่ อืน่ ๆ อกี

ปอดเป็นอวัยวะในช่องอก อยู่ทางด้านซ้ายและด้านขวา ของหัวใจ มีรูปร่างค่อนข้างเป็นทรงกรวยโดยมีด้านแคบอยู่ทาง ด้านบน ด้านล่างเป็นด้านกว้างมีส่วนเว้าที่สบเข้าพอดีกับส่วนนูน ของกะบังลม บางส่วนของส่วนยอด (apex)ของปอดยื่นเข้าไปใน ฐานของคอ อยู่เหนือกระดูกซ่ีโครงอันที่หน่ึงด้านกระดูกสันอกอยู่ เล็กนอ้ ย ด้านหลังของปอดอยูใ่ กลก้ ับกระดูกสนั หลงั และด้านหน้า กนิ พ้ืนที่ต้งั แตอ่ กลงมาจนถึงกะบงั ลม

โรคทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั ระบบหายใจ ถงุ ลมโป่ งพอง

THANK YOU