151 พวกเราต่างก็เป็นนักเดินทางผู้โดดเด่ียว เวียนว่ายตายเกิดอย่างเปน็ ทกุ ขเ์ ปน็ รอ้ นตลอดมา ไดม้ าเพอื่ เสยี ไป เสยี ไปแลว้ ไดใ้ หม่ ชวี ติ นค้ี ณุเคยได้มาและเสียไปแค่ไหน ชีวิตก่อนๆรวมกันแล้วเคยได้มาและเสียไปยงิ่ กว่านั้นนับอนนั ต์ หากเปรยี บวา่ ชาติน้ีไดน้ ้ำ� มาหนึ่งหยด ท่คี ุณเสยี ไปทุกชาตทิ ี่ผ่านมารวมแล้วย่ิงกว่านำ�้ ในมหาสมุทรทงั้ หมด! การได้มาและเสียไปน่ันแหละ เป็นเหตุให้เกิดความอยากโน่นอยากน่ีไม่หยุด ความอยากน่ันแหละคือตัณหา ตัณหานั่นแหละคือความหิวกระหาย แถมไม่รู้ตัวว่าแท้จริงแล้ว ที่หิวน้ันหิวน้�ำ ที่หาน้ันหาน�้ำ แล้วจะไปทราบได้อย่างไรว่าแหล่งน้�ำต้องไปทางไหน ส่วนใหญ่ก็ต้องหาแหล่งพักกลางทาง เพือ่ ลกุ ขึน้ ดนั้ ดน้ ต่อไป นีแ่ หละเรยี กวา่ ‘สมั ภเวสี’ ซง่ึความหมายดัง้ เดิมคอื ผแู้ สวงหาท่เี กิด คอื ต้องเกิดในท่ใี ดท่หี นง่ึ เกดิ แลว้ต้องตายจากทน่ี ั้น เพอื่ ใหก้ รรมจดั สรรท่ีเกิดใหมแ่ ลว้ ๆเล่าๆไมไ่ ดเ้ ลกิ การเวยี นวา่ ยตายเกดิ ไมเ่ คยใหค้ วามอมิ่ ไมเ่ คยใหค้ วามพอ จงึ ไมเ่ คยมกี ารยตุ กิ ารทอ่ งเทยี่ วอนั วกวนไดเ้ อง เวน้ แตจ่ ะไดผ้ ชู้ ที้ างเชน่ พระมหาบรุ ษุผเู้ ปน็ จอมศาสดา การเดนิ ทางสสู่ ระโบกขรณเี พอ่ื ยตุ คิ วามวกวนในเขาวงกตซ�ำ้ ซาก จึงเร่มิ ต้นขน้ึ ได้ ทกุ อย่างทเี่ ราเชื่อ ทกุ อย่างทเ่ี ราคิด ทุกอย่างทเ่ี ราแสดงความเห็นไป จะเขลาหรือฉลาดก็ตาม ล้วนงอกเงยข้ึนมาจากราก อันได้แก่ความไมร่ ตู้ ามจรงิ นึกวา่ กายใจคือเรา นกึ ว่าเรามอี ยูใ่ นกายใจ จากน้ันกต็ ัดสินว่าอะไรนา่ เอา อะไรนา่ มี อะไรถกู อะไรผิด อะไรควร อะไรไมค่ วร อะไรยตุ ิธรรม อะไรไม่ยตุ ธิ รรม ต่อเม่ือเห็นตามจริงว่ากายใจแบบนี้ ตลอดจนกายใจแบบอ่ืนในภพภูมิอน่ื เป็นเพียงเครื่องล่อใหห้ ลงยดึ จึงค่อยเกิดปัญญาทีละนอ้ ย มีสติรู้เป็นขณะๆว่ากายใจแสดงความไม่เท่ียงออกมาโต้งๆอยู่ตลอดวัน howfarbooks.com
152ตลอดคนื นับแต่ลมหายใจ ความเคล่อื นไหว สุขทกุ ข์ ภาวะทางใจท่เี ด๋ียวก็สงบเด๋ียวก็ฟุ้ง ตลอดเรื่อยไปจนกระท่ังความจ�ำ ความนึกคิดที่กลับไปกลับมา เด๋ียวดีเด๋ียวร้าย ท้ังหลายท้ังปวงมันมีตรงไหนท่ีควรให้เข้าไปสำ� คญั วา่ เท่ยี งแน่ เป็นเราแน่ ไม่ว่าคุณจะพอใจหรือไม่พอใจ อย่างไรทุกสิ่งที่มีก็ต้องดับหายไปอยูด่ ี แตห่ ายแลว้ กลับดับความหิวในส่วนลึกไม่ได้ จึงควรที่เราจะเอาค�ำตอบอนั เป็นยอดแห่งประโยชน์ของพทุ ธศาสนา นัน่ คอื ท�ำอย่างไรจะตัดอาลัย ตดั ยางเหนียว และตัดความหิวไดอ้ ยา่ งถาวรกรรมอนั ควรแกร่ สแห่งวมิ ุตตสิ ขุ นพิ พานเปน็ รสอนั เยยี่ ม และอะไรทเ่ี ยย่ี มกม็ กั ไดม้ ายาก ไมใ่ ชเ่ พยี งให้ทานรักษาศีลแล้วจะเข้าถึงกันง่ายๆ แต่การให้ทานและการรักษาศีลนน่ั แหละ คอื กา้ วแรกของการเดินทางไปส่นู ิพพาน เพราะจะช่วยใหจ้ ติ มีความไมเ่ ดือดร้อน ไม่กระสบั กระส่าย พร้อมจะตงั้ ม่ันเป็นสมาธิ ดัดจติ ที่คดใหต้ รง ปรบั ความคดิ ทซ่ี บั ซอ้ นใหซ้ อ่ื ยกระดบั จติ ทบึ ใหเ้ ปน็ จติ ใส เมอื่ตรงและใสซื่อพอ ก็จะเห็นตามจรงิ ว่าอะไรๆกำ� ลังแสดงความไม่เท่ยี งอยู่ทกุ ขณะ กระทง่ั รสู้ กึ วา่ ‘ทงั้ ตวั ’ ทก่ี ำ� ลงั ปรากฏอยเู่ ดย๋ี วน้ี คอื ทต่ี ง้ั ของความไม่เที่ยง หาใช่ที่ตั้งของตัวตน อุปาทานจึงฉีกขาด เสมือนเปิดหลังคาที่ครอบเราไวใ้ นหอ้ งแคบ ใหแ้ หงนมองขนึ้ ไปเห็นทอ้ งฟ้ากวา้ งได้ การฝกึ รตู้ ามจรงิ วา่ อะไรๆตอ่ หนา้ ตอ่ ตาลว้ นแสดงความไมเ่ ทย่ี งนนั้เรยี กวา่ การเจรญิ สติ การเจรญิ สตเิ ปน็ กรรมชนดิ หนง่ึ ไมใ่ ชก่ รรมดำ� ไมใ่ ช่กรรมขาว แตเ่ หนือกว่าน้นั คือเปน็ กรรมท่ีอยเู่ หนือขาวเหนอื ดำ� จะเรยี กให้ง่ายว่าเป็น ‘กรรมใส’ ก็ได้ เพราะในที่ที่กรรมน้ีเผล็ดผลเต็มท่ี มีแต่เสยี ดาย... คนตายไมไ่ ดอ้ า่ น
153บรมสขุ อนั บรสิ ุทธ์ถิ าวร จติ ไมถ่ กู ปรุงแตง่ ใหข้ าวหรอื ด�ำ แตจ่ ะบริสทุ ธ์ิใสและไมก่ ลับมาเป็นทุกข์ได้อีกเลยนมิ ิตบอกลาง นิมิตบอกลางจะไม่เกิดข้ึนกับพระอรหันตขีณาสพ จิตดวงสุดท้ายจะวูบหายไปเฉยๆเหมือนเปลวเทียนดับ จากน้ันพระอรหันต์จะอยู่ในความเปน็ อมตะทไี่ ร้รอ่ งรอย ไมต่ า่ งจากรอยเทา้ นกในอากาศ สำ� หรบั ผมู้ คี วามเพยี รนอ้ ย การเหน็ นพิ พานอาจไมเ่ กดิ ขนึ้ ระหวา่ งมชี วี ติ แตพ่ ระพทุ ธองคก์ ท็ รงใหช้ อ่ งทางไว้ เพราะขณะใกลต้ ายนนั้ จติ ของผสู้ ง่ั สมศรทั ธา สงั่ สมทาน สงั่ สมศลี ไวม้ ากแลว้ จะมคี วามหนกั แนน่ พรอ้ มจะเปน็ ฌานในแบบรเู้ หน็ กายใจไมเ่ ทย่ี ง ไมใ่ ชต่ วั ตนไดถ้ นดั ซง่ึ กห็ มายถงึประตูนพิ พานจะเปดิ งา่ ยแล้ว วิธีช้ีทางนิพพานแก่ผู้ป่วยใกล้ตายง่ายๆแต่ได้ผลน้ี มาจากการที่เคยมผี ทู้ ลู ถามพระพทุ ธเจา้ วา่ ถา้ ผปู้ ว่ ยพอมสี ตปิ ญั ญา แตก่ ำ� ลงั เสวยทกุ ข์จากการเป็นไข้หนักใกล้ตาย ควรบอกทางแก่เขาอย่างไรดี พระพทุ ธองคต์ รสั วา่ ใหส้ อนอยา่ งน้ี คอื จงเบาใจเถดิ วา่ เธอมคี วามเลอื่ มใสไมห่ วนั่ ไหวในพระพทุ ธเจา้ ในพระธรรม ในพระสงฆ์ มศี ลี ทเี่ หลา่อริยเจ้าใคร่แล้ว ไม่ขาด ไม่ทะลุ ไม่ด่าง ไม่พร้อย เป็นอิสระ มีศีลอันครอบง�ำความหลงผิดได้แล้ว ศลี นี้เองเป็นไปเพอ่ื ความตั้งมน่ั แหง่ จิต จากนั้นให้ถามผู้ป่วยว่ายังมีความห่วงใยในมารดา บิดา บุตรภรรยา อยู่หรือไม่? ถ้าหากผู้ป่วยตอบว่ายังห่วงใย ก็ให้กล่าวว่าทุกคนต้องตายเป็นธรรมดาเหมือนกับเรา ถึงเราใส่ใจห่วงใยหรือไม่ห่วงใยใน howfarbooks.com
154มารดา บดิ า บตุ ร และภรรยา พวกเขาก็จะตอ้ งตายตามไปอยดู่ ี ฉะนน้ัขอให้ละความหว่ งใยในบคุ คลเหลา่ นัน้ เสียเถิด หากเขารับว่าสามารถละความห่วงใยในบุคคลรอบตัวได้แล้ว พึงถามเขาอีกว่า ยังมคี วามอยากไดข้ ้องตดิ ในกามคุณ ๕ อนั เปน็ ของมนษุ ย์อยหู่ รอื ไม?่ หากผปู้ ว่ ยตอบวา่ ยงั ขอ้ งตดิ กใ็ หก้ ลา่ วโดยมพี ระพทุ ธเจา้ เปน็ประกันว่า กามอันเปน็ ทิพย์ยังดกี ว่า ประณตี กวา่ กามอนั เป็นของมนษุ ย์ขอท่านจงพรากจิตให้ออกจากกามอันเป็นของมนุษย์ แล้วน้อมจิตไปในเทวดาชั้นตา่ งๆเถดิ หากเขารับว่าสามารถละความอยากได้ข้องติดในกามคุณ ๕ อันเปน็ ของมนษุ ยไ์ ด้แลว้ พงึ กลา่ ววา่ ความสขุ แมท้ ี่เหนอื กว่ากามคุณ ๕ ในภพเทวดายังมี คอื ความสขุ จากการเขา้ สมาธฌิ านในพรหมโลก แต่แมจ้ ะไดเ้ ปน็ ถงึ รปู พรหมและอรปู พรหมกไ็ มเ่ ทยี่ ง ไมย่ ง่ั ยนื ยงั นบั เนอื่ งในความหลงผิดยึดม่ันถือม่ันว่าภพนั้นๆว่าเป็นตน ขอจงพรากจิตให้ออกจากเทวโลกและพรหมโลก แลว้ น�ำจติ เขา้ ไปในความดบั จากการยดึ มน่ั ถอื มนั่เถดิ หากเขารบั วา่ สามารถถอนความยดึ มนั่ แมใ้ นเทวโลกและพรหมโลกแลว้ และไดน้ ำ� จติ เขา้ ไปในความดบั จากอาการยดึ มนั่ ถอื มนั่ วา่ เปน็ อะไรๆแลว้ เชน่ นนั้ พระพทุ ธองคต์ รสั วา่ ทา่ นไมก่ ลา่ วถงึ ความตา่ งอะไรกนั ระหวา่ งผมู้ จี ติ พน้ แลว้ อยา่ งนี้ กบั ภกิ ษผุ พู้ น้ แลว้ ตง้ั รอ้ ยปี เพราะตา่ งกพ็ น้ ดว้ ยวมิ ตุ ติเหมือนกนั หากจงั หวะใกลต้ ายอนั เปน็ โอกาสทองนนั้ จติ ของผปู้ ว่ ยทบทวนอยู่โดยอาการเชน่ ทกี่ ลา่ วมาน้ี กระทงั่ หมดความไยดี หมดความขอ้ งตดิ พะวงในอะไรๆ แลว้ ต้ังมั่นอยู่ในความผอ่ งใสไร้มลทนิ กจ็ ะมกี �ำลงั เพยี งพอต่อการปลอ่ ยวางภพภูมทิ ง้ั หลายด้วยปญั ญาอันชอบได้เสียดาย... คนตายไมไ่ ดอ้ า่ น
155สภาพแวดลอ้ มของนิพพาน นิพพานไม่ใช่ผลของกรรม ไม่ใช่ภพภูมิ ฉะน้ัน จึงไม่มีสภาพที่มนษุ ยแ์ ละเทวดาจะเหน็ ดว้ ยตาเปลา่ ไมอ่ าจกำ� หนดวา่ เปน็ รปู เหลย่ี มหรอืรปู กลม เปน็ อากาศวา่ งหรือทึบตนั ทุกอย่างต่างไป พ้นจากวิสัยทเ่ี ราเคยรบั รจู้ ากประสาทหยาบ และผพู้ บมาแลว้ กไ็ มอ่ าจเอย่ ถงึ วา่ มหศั จรรยป์ านใดไดแ้ ตก่ ลา่ วบอกเปน็ นยั วา่ ขนื คดิ ไปกฟ็ งุ้ ซา่ นเปลา่ คลา้ ยกบั ปลาใตน้ ำ�้ ยอ่ มงุนงงสงสัย เมื่อเต่าข้ึนบกแล้วกลับลงมาเล่าให้ฟังว่าบกเป็นอย่างไรอากาศวา่ งและเว้ิงฟ้าสวยงามปานไหน การเจรญิ สติทัง้ หมดเป็นไปเพียงเพื่อไหลเขา้ ไปรวมกบั มหาสมุทรแหง่ ความว่างซง่ึ มอี ยู่กอ่ น ไมใ่ ช่เจรญิ สตแิ ลว้ มหาสมุทรแหง่ ความวา่ งจงึปรากฏในภายหลงั ถา้ จะคดิ ถงึ มหาสมทุ รแหง่ ความวา่ งนดี้ ว้ ยอาการคะเนพระพุทธเจ้าตรัสแนะใหค้ ดิ ถงึ ความเปน็ บรมสุข มคี วามเป็นอนันต์ สว่างแจ้งท่ัวตลอด ไมม่ ีใครสรา้ ง ไมม่ ใี ครท�ำ และไมอ่ าจตายไป แตผ่ ้เู จริญสติสามารถเขา้ ไปรู้ไดเ้ ฉพาะตนตั้งแตย่ ังไม่ตาย อย่างท่เี ราเหน็ กันอยูน่ ้ี จะเปน็ ตวั คนอา่ นหรือหนังสอื กต็ าม เรยี กว่า ‘มขี นึ้ ดว้ ยเหตุ’ ดับจากท่ีเหน็ ทเ่ี ป็นอย่นู ้ี เรียกวา่ ‘ไมม่ ีแลว้ เพราะเหตุดับ’ แตน่ ิพพานอยเู่ หนอื กว่าการมแี ละการไมม่ ี จงึ พ้นวสิ ัยท่ีจะบรรยายด้วยค�ำพูดที่ ‘ตดิ อยู่กบั การม’ี ขอเพยี งใหย้ ำ�้ ระลกึ ไวเ้ ถดิ วา่ พระพทุ ธเจ้าใหค้ ิดถึงนพิ พานโดยความเป็นบรมสุข เป็นรสอนั เหนอื รสท้ังปวง จะได้มกี ำ� ลังใจเข้าใหถ้ งึ อย่างเปน็ ข้ันเปน็ ตอนตามลำ� ดับตอ่ ไป! howfarbooks.com
158อยู่ไปทำ� ไม?เสยี ดาย... คนตายไมไ่ ดอ้ า่ น
159howfarbooks.com
160 พุทธพจน์อยา่ ปลอ่ ยกาลเวลาใหล้ ว่ งไปโดยเปลา่ ประโยชน์ หมน่ั ถามตัวเองวา่ วนั คนื ผ่านไป เรากำ� ลังท�ำอะไรอยู่อย่าปล่อยให้แต่ละวันผา่ นไปเปลา่ ๆ จะได้ประโยชน์มากหรอื นอ้ ย ก็ขอให้ไดอ้ ะไรบ้างทุกวนัผู้มศี ลี พินิจธรรม มีชวี ิตอยู่วันเดียว ประเสรฐิ กว่าชีวิตร้อยปีของผทู้ ศุ ีล จติ ใจไมม่ นั่ คงผู้มีปัญญาพนิ ิจธรรม มีชีวติ อยวู่ ันเดยี ว ประเสรฐิ กวา่ ชวี ิตรอ้ ยปขี องผไู้ ร้ปัญญา จิตไม่มนั่ คงผู้ตั้งใจพากเพียรในธรรมอยา่ งต่อเน่ือง มีชวี ิตอยู่วันเดียวประเสรฐิ กว่าชวี ิตร้อยปขี องผเู้ กียจครา้ นผพู้ จิ ารณาเหน็ ความเกดิ ขน้ึ และเสอื่ มไป มชี วี ติ อยวู่ นั เดยี วประเสริฐกวา่ ชีวติ ร้อยปีของผไู้ มเ่ ห็นผู้พิจารณาเห็นทางดับทุกข์ถาวร มีชีวิตอยู่วันเดียวประเสริฐกวา่ ชวี ิตร้อยปีของผู้ไม่เห็นผพู้ จิ ารณามีดวงตาเหน็ ธรรมคือพระนิพพาน มีชวี ติ อยู่วนัเดียว ประเสรฐิ กว่าชวี ิตรอ้ ยปขี องผูไ้ มเ่ ห็น พระคาถาธรรมบทเสยี ดาย... คนตายไมไ่ ด้อ่าน
161มุมมองอันควรได้จากพุทธพจน์ หายนะของชวี ติ ไมใ่ ชก่ ารตายแลว้ สาบสญู แตเ่ ปน็ การอยอู่ ยา่ งสญูเปล่า! หลายคนบน่ กระปอดกระแปด เบ่ือหนา่ ยกับความรู้สกึ ว่าตวั เองมีชวี ติ อยูไ่ ปเรอ่ื ยๆอยา่ งไร้คา่ แล้วสรุปวา่ ชีวติ ไม่มีคา่ ทัง้ ท่จี ริงแล้วไมย่ อมหาเรือ่ งนา่ ภมู ิใจใหต้ วั เองท�ำต่างหาก! แมค้ ณุ จะยงั ไมพ่ บหลกั ฐานวา่ ชวี ติ มคี า่ แตถ่ า้ ศรทั ธาในคณุ คา่ ของชวี ติ ก็จะช่วยให้มีแก่ใจใชช้ วี ติ อยา่ งดี กระทงั่ รใู้ นท่สี ุดว่า ชีวติ ดีๆไม่ควรมแี ต่ลมหายใจ แต่ทุกลมหายใจควรมเี ปา้ หมายในชวี ิตอย่ดู ว้ ย! เปา้ หมายทจ่ี ะชว่ ยใหด้ ที สี่ ดุ คอื จดั การกบั วนั นี้ กอ่ นวางแผนถงึ วนั หนา้ไม่ใช่เอาแตพ่ ะวงถงึ วันหน้า กอ่ นจดั การกบั วันนี้! ถ้าผา่ นความสับสนตรงน้ีได้ ชวี ติ คุณจะดีข้ึนทันที การ ‘วางแผน’ไปข้างหน้า จะช่วยให้ใจคุณรู้สึกถึงเป้าหมายของชีวิต แต่ถ้าแค่ ‘กังวล’ไปล่วงหน้า ความรู้สึกจะเหมือนจมอยู่กับความสูญเปล่าของวันน้ี แค่สำ� รวจความรสู้ กึ ของตวั เองไดถ้ กู ตอ้ งชดั เจนตรงตามจรงิ กท็ ราบแกใ่ จแลว้ว่า คณุ เปน็ นกั วางแผนหรอื เปน็ แคพ่ วกข้กี งั วลกนั แน่! ภาพชวี ติ ดๆี แบบชาวบา้ นทอี่ ยนู่ อกวดั วาอาราม มกั หมายถงึ ภาพของผู้มีครอบครัวที่มั่นคง อบอุ่น ตลอดจนการเป็นผู้สามารถสร้างงานสรา้ งรายได้ เป็นท่ีพง่ึ ให้ตัวเองและคนอ่นื และเหนือไปกวา่ น้ัน ถ้าดีท่ีสุดตามอุดมคติของพุทธก็คือ ‘เอาตัวรอดจากทุกข’์ ไดจ้ รงิ ไม่วา่ จะยังอยู่ที่บา้ น หรือตดั สินใจไปอยู่ที่วดั ก็ตาม! howfarbooks.com
162 จะพบเนื้อคูไ่ ด้อยา่ งไร?เสียดาย... คนตายไม่ไดอ้ า่ น
พุทธพจน์ 163ถ้าหวังจะได้พบกันท้ังชาติน้ีและชาติหน้า ก็จงเป็นผู้มีศรัทธาเสมอกนั มศี ีลเสมอกัน มีจาคะเสมอกัน มปี ัญญาเสมอกันเม่ือท้ังภรรยาและสามีเป็นผู้มีศรัทธา เห็นอกเห็นใจผขู้ อ มคี วามสำ� รวม เปน็ อยโู่ ดยธรรม ไมม่ ใี จคดิ ประทษุ รา้ ยกนั พดู จาเปน็ ทน่ี า่ เอน็ ดแู กก่ นั อยู่ ยอ่ มมคี วามเจรญิ รงุ่ เรอื งมีความผาสกุ รกั ใคร่กนั มากกเ็ มอ่ื ประพฤตธิ รรมอยดู่ ว้ ยความเสมอกนั ในโลกนแ้ี ลว้ ในท่ีสุดย่อมเป็นผู้เสวยอารมณ์บันเทิง น่าเพลิดเพลินอยู่ในเทวโลก สมชีวสิ ูตรท่ี ๑ความรกั เกดิ ขนึ้ ดว้ ยเหตสุ องประการ คอื เคยอยรู่ ว่ มกนั ในกาลกอ่ นหนง่ึ มาเกอื้ กลู ตอ่ กนั ในปจั จบุ นั หนงึ่ เหมอื นเชน่ที่ดอกบัวและสัตว์ในน้�ำ ย่อมเกิดเพราะอาศัยเหตุสองประการ คือ น�ำ้ และเปือกตม ฉันใดกฉ็ นั นัน้ สาเกตชาดก howfarbooks.com
164 มุมมองอันควรได้จากพุทธพจน์ เม่ือใดใครคนหน่ึงอยู่ตามล�ำพังไร้พันธะ ใจเขาจะร�่ำร้องเรียกหาพันธะทเ่ี รียกกันวา่ ‘คนรัก’ มาผูกมดั ตนเอง จะเคยหรอื ไม่เคยมีค่กู ต็ ามนั่นสะท้อนว่า ภาวะคู่ชายหญิงตามธรรมชาติ เป็นสิ่งบีบค้ันให้เรียกหาเพศตรงขา้ มมาเติมเตม็ อยรู่ ำ่� ไป การไมร่ วู้ า่ เนอื้ คอู่ ยไู่ หน แตก่ ร็ อ้ งหาเนอ้ื คอู่ ยเู่ รอ่ื ยๆ เปน็ จดุ เรม่ิ ตน้ของความเชอ่ื ทเี่ หลวไหล ความใฝฝ่ นั ตามจนิ ตนาการแบบเจา้ ชายเจา้ หญงิตลอดจนการไม่ส�ำรวจตัวเองวา่ เหมาะกับใครได้จรงิ บ้าง จรงิ ๆคนเราไมน่ า่ จะจดจำ� ‘คนไม่เคยเจอ’ ได้ แต่น่นั แหละคือสิง่ทหี่ ลายๆคนพยายามทกึ ทกั นนั่ คอื จดจำ� บคุ คลในฝนั และพยายามคน้ หากันจนชวั่ ชวี ติ โดยไม่เคยพบแมแ้ ตค่ รัง้ เดยี ว! การทกึ ทกั ของคนสว่ นใหญ่ ทำ� ใหเ้ รอื่ งของเนอ้ื คฟู่ งั ดเู หลวไหล โดยเฉพาะเมื่อพูดถึงการเวียนตายเวียนเกิดกลับมาพบกันอีก ยิ่งฟังยิ่งเป็นเร่ืองของอารมณ์ฝนั บันดาล หาหลกั ฐานข้อพสิ จู นใ์ ดๆไมไ่ ด้ อยา่ งไรกต็ าม เมอื่ มศี รทั ธาปสาทะ มคี วามเปดิ ใจพรอ้ มจะสดบั ฟงัพระด�ำรัสของพระพุทธเจา้ ก็ตอ้ งตง้ั ความเชอ่ื ไว้ว่า เม่ือเหตมุ ี ผลย่อมมีดังเชน่ ความรกั ชนดิ ‘ถอื ไมเ้ ทา้ ยอดทองกระบองยอดเพชร’ เป็นสง่ิ เกิดขน้ึได้ ถา้ สามีภรรยาชว่ ยกนั สรา้ งสม คดิ ดี พดู ดี ทำ� ดีตอ่ กัน นอกจากนน้ั รกั ขา้ มภพขา้ มชาติ แบบทต่ี ายจากกนั ดว้ ยความรสู้ กึผกู พนั เกดิ ใหมแ่ ล้วรูส้ กึ คุน้ เคย สานสมั พนั ธก์ ันได้เร็ว สบตาแลว้ บาดจติแสนพศิ วาส กม็ อี ยจู่ รงิ ไมใ่ ชส่ งิ่ ทเี่ ปน็ แคค่ วามเชอ่ื ลมๆแลง้ ๆ ซงึ่ กเ็ กดิ จากตน้ เหตุชนดิ เดยี วกนั คือ คิดดี พูดดี ทำ� ดีตอ่ กัน นัน่ เองเสยี ดาย... คนตายไม่ได้อา่ น
165 แตส่ ำ� หรับคู่รักและค่คู รองท่วั ไป เอาแค่ ‘คดิ ด’ี ต่อกันกผ็ า่ นยากเต็มทีแลว้ ! ถา้ แคเ่ คยคบ เคยอยกู่ นิ เคยมเี พศสมั พนั ธ์ ตายแลว้ แยกยา้ ย หรอื เบอื่แล้วหน่ายหนี เชน่ นนั้ ตา่ งฝ่ายตา่ งก็แค่เป็นสมบตั ผิ ลดั กันชม หมนุ เวียนเปลย่ี นตากบั ใครต่อใคร ไม่อาจเปน็ ‘ตวั จริงขา้ มชาต’ิ กบั ใครสักคนได้ จะครองสุขร่วมกันตลอดชาติ มีกันและกันเป็นรักจริงตลอดไปเอาชนะความลืมเลือนอดีตชาตไิ ด้ ต้องเคยอยู่รว่ มกนั แบบพิเศษ และมาต่อสมั พนั ธภาพแบบไมธ่ รรมดากันอกี สรปุ คอื เนอื้ คมู่ จี รงิ และมเี งอ่ื นไข ถา้ ไมเ่ คยประพฤตติ นตามธรรมร่วมกับใครมาก่อนเลย ชาตินกี้ ไ็ ม่มีเนอ้ื คู่เลย จะไปรอ้ งแรกแหกกระเชอโวยวายเอากบั ตวั ตนในอดตี ชาตไิ มไ่ ด้ กลบั ไปแกไ้ ขกรรมบนเสน้ ทางรว่ มกับใครกไ็ มไ่ ด้ แต่ขอ้ เท็จจรงิ ก็คอื ในการเวียนวา่ ยตายเกดิ เปน็ อนันตชาติน้ี คณุตอ้ งเคยอยรู่ ว่ มกบั ใครดๆี สกั คน จรงิ ๆคอื หลายคนดว้ ยซำ�้ ซงึ่ กห็ มายความวา่ แตล่ ะคนไม่ได้มี ‘เนื้อคู่’ เพียงคนเดยี ว ขอใหล้ า้ งภาพ ลา้ งความเช่ือทว่ี า่ ‘เนอื้ คู่มอี ยหู่ นึ่งเดยี ว’ ออกจากสมองให้หมด แม้เคยอยู่ร่วมกันโดยดี ถ้าชาตินี้ไม่ได้มาคิดดี พูดดี ท�ำดีกันต่อเชน่ คณุ เปน็ คนเหน็ แกต่ วั ใจแคบ เจา้ ทิฐิ อย่างน้ีกค็ งอยกู่ ับ ‘คนเกา่ ’ ได้ไมน่ านนกั ตามธรรมชาติของขีดจ�ำกัดทางความอดทน บางคนก็เชื่อเร่ืองเน้ือคู่ แถมได้พบคนที่ใช่ อะไรๆดีหมด แต่ยังอตุ สา่ หป์ ระมาท ใชช้ วี ติ คตู่ ามความเชอื่ วา่ เจอแลว้ ไมต่ อ้ งทำ� อะไรใหด้ ขี น้ึแล้ว ในทีส่ ดุ กม็ วั เมา ทำ� ผดิ คดิ พลาดจนได้ เชน่ มักมากในกามแลว้ ไม่อยากหา้ มใจ แมส้ งสารและเห็นใจคนรกั แต่อยา่ งไรกม็ ใี จเดยี วไม่ได้ howfarbooks.com
166 การคิดว่าเปน็ เนอื้ คูแ่ ล้วไม่ต้องเกรงใจ อย่างไรก็คงไม่ขาดกัน มกัเป็นอีกหน่ึงในเหตุที่เน้ือคู่อยู่ด้วยกันไม่ได้ทุกชาติ เพราะคนเราพอเลิกเกรงใจกนั ยึดม่ันแตค่ วามตอ้ งการส่วนตัว ความร้สู ึกก็เริม่ แปรจากความเปน็ คไู่ ปอยู่คนละข้างแลว้ !กรรมเกา่ อันควรแกก่ ารมเี นอื้ คู่ เมื่อเป็นมนุษย์แล้ว จะเกิดชาติไหนในตระกูลใด ก็ไม่มีใครอยู่ตามล�ำพังเพียงคนเดียวได้ ฉะน้ัน คนเคยอยู่ร่วมกันจึงหาง่าย แต่ที่อยู่ร่วมกนั โดยดี กลับมาเจอหน้ากนั แล้วมีความสขุ อนั นี้หายาก ทย่ี ากกวา่ นน้ั คอื เคยอยรู่ ว่ มกนั ในแบบยกระดบั จติ ใจ สว่ นใหญ่เคยอยรู่ ว่ มกนั แบบขงิ กร็ าขา่ กแ็ รง แรกรกั อาจชว่ ยยกอตั ตาของกนั และกนัขน้ึ แตห่ มดรกั เมอ่ื ไรกท็ มุ่ อตั ตาของกนั และกนั ลงเมอ่ื นนั้ แทบเปน็ แบบน้ีกนั หมด มาแยกแยะกนั ชัดๆวา่ กรรมเก่าของการอยู่ร่วมกนั ในแบบท่ีเออ้ืใหเ้ ปน็ ‘เนอื้ คู’่ ผู้เก้ือกลู กันในชาติตอ่ ๆมา มีความเป็นอย่างไรแน่ ๑ อยรู่ ว่ มกนั โดยดี การอยรู่ ว่ มกนั โดยดี หมายถงึ อยกู่ นิ กนั หรอื คบหาสนทิ ไปมาหาสู่กนั ด้วยความรูส้ ึกเต็มใจ จะกบั ใครกต็ าม อาจเป็นสามภี รรยา อาจเปน็ญาติสนิทมติ รสหาย หรืออาจเป็นไดแ้ ม้กระทง่ั สัตวเ์ ลย้ี ง ไมจ่ �ำเปน็ ตอ้ งมีความรู้สกึ เชิงชูส้ าวเข้ามาเกี่ยวขอ้ งเสมอไปเสียดาย... คนตายไมไ่ ดอ้ า่ น
167 การใชช้ วี ติ อยดู่ ว้ ยกนั ในฐานะใดฐานะหนงึ่ ทด่ี ี รว่ มกนั กนิ รว่ มกนั ใช้จดั เปน็ ‘กรรมรว่ ม’ ทง้ั นนั้ เพราะการเหน็ กนั มชี วี ติ รว่ มกนั ถกั ทอขน้ึ เปน็สายใย โยงจติ ใหร้ สู้ กึ คนุ้ เคยกนั ทั้งในชาติทีอ่ ยู่ด้วยกัน และชาตถิ ดั ๆมาท่ีได้พบกันอกี สายใยดงั กลา่ วจงึ จัดเป็น ‘วบิ าก’ ชนดิ หนง่ึ มหี นา้ ทใี่ หผ้ ลเปน็ ความอบอนุ่ ใจ ความใครจ่ ะไดใ้ กลช้ ดิ กัน ไว้วางใจ ไมเ่ ป็นอ่นื ไม่รสู้ ึกแปลกหน้าเหมือนคนตามถนนหนทางทัว่ ไป ส่วนการใช้ชีวิตร่วมกันไม่ดี เช่น คนหน่ึงเป็นผู้คุมขังใจเห้ียม ส่วนอีกคนเปน็ นักโทษผู้ถูกทารุณไม่เวน้ วัน แม้ได้ช่ือว่าอยู่ด้วยกัน ก็มีแต่ร้ายกับร้าย เช่นน้ี ย่อมกลายเป็นโซ่ภัยโซ่เวร ผูกมัดความรู้สึกอันเป็นลบให้แน่นหนา ย่ิงนานย่ิงแค้น ยิ่งมืด ยิ่งร้อน แม้ชาติถัดมาเจอกันแล้วมีเหตุหวา่ นลอ้ มใหต้ อ้ งอยดู่ ว้ ยกนั อกี กม็ กั สอ่ เคา้ วา่ จะเปน็ ไปทางรา้ ยตงั้ แตแ่ รกๆทีเดยี ว ๒ มศี รทั ธาในทางเดยี วกนั ศรัทธา หมายถึงความใฝ่ใจในวิถีชีวติ อันสว่าง หรือความเลื่อมใสในผู้น�ำทางจิตวิญญาณ ช่วยให้อุ่นใจว่าใช้ชีวิตอยู่บนเส้นทางที่ถูก ไม่เคว้งคว้าง ไม่แห้งเห่ยี ว ได้ร้ใู นสง่ิ ท่ีรู้เองไม่ได้ โดยเฉพาะอย่างยิง่ ความลึกลบั เก่ยี วกับชวี ิตหลังความตาย และเหตุผลของการเกิดมา ศาสนาจะเปน็ ศาสนาไดย้ ง่ั ยนื นน้ั อยา่ งนอ้ ยพระศาสดาตอ้ งทำ� ให้เหล่าสาวกเชื่อว่าพระองค์รู้จริง มีอ�ำนาจศักดิ์สิทธิ์เหนือมนุษย์ เป็นตวั อยา่ งของสัมผัสสวรรค์อนั เปน็ สขุ มีพลังบันดาลใจ มเี หตุผลชดั เจนคงเส้นคงวาวา่ จะทำ� ดไี ปเพอื่ อะไร ต้องหลีกเล่ยี งความชัว่ ขอ้ ไหนบา้ ง จติ ของเราเกย่ี วขอ้ งกบั ความสวา่ งแบบไหน ใจกส็ วา่ งแบบนนั้ เมอื่ howfarbooks.com
168เหตุผลทางศาสนาแตกต่าง ความสว่างทางวิญญาณจึงให้ความรู้สึกผิดแผก ต่างพวก ต่างชนดิ ยงิ่ เครง่ ในหลักการของศาสนาตนมากขนึ้ เทา่ ไร ความเขม้ ขน้ ของจิตวิญญาณย่ิงเป็นท่ีรู้สึกแก่คนท่ีอาศัยอยู่ด้วยกันชัดเจนขึ้นเท่าน้ัน และความนบั ถอื พระศาสดายงิ่ ยกระดบั ขน้ึ ลน้ พน้ เหนอื เกลา้ เหนอื กระหมอ่ มไปด้วย จะให้คุกเข่ากราบรูปเคารพพระศาสดาองค์อื่นที่ตั้งอยู่ในชายคาเดยี วกัน ก็คงสดุ ฝืนใจได้ การใชช้ วี ิตอยู่ดว้ ยกนั เสรมิ สร้างกำ� ลังใจใหก้ ันและกัน ในอนั ทจ่ี ะกอ่ แสงศรทั ธาชนดิ เดยี วกนั จะปรบั จติ วญิ ญาณใหส้ วา่ งแบบเดยี วกนั เหน็กนั และกนั เตม็ ตา ถนดั ตา สบายตา รสู้ กึ แนน่ แฟน้ เปน็ อนั หนงึ่ อนั เดยี วกนัต้งั แต่ชาติท่ีอยูด่ ้วยกัน กับท้งั ให้ผลในชาตถิ ัดๆมา เป็นการเห็นกันและกันแล้วรู้สึกกระจ่างใจ มองอะไรในทางดีตรงกันไปหมด ตกลงกันง่ายแทบทุกเรื่อง เพราะพ้นื ความสว่างทางใจใกล้เคยี งกนั อยแู่ ล้ว สว่ นการใชช้ วี ติ รว่ มกนั แบบไรศ้ รทั ธาใดๆทงั้ คู่ ยอ่ มกอ่ แนวโนม้ ในทางเชื่อตนเอง ยึดม่ันความคิดผิดๆถูกๆของตนเอง ซ่ึงธรรมดาจิตย่อมมืดมากกวา่ สวา่ ง ไม่ทราบจะใช้แนวเสน้ ใดก�ำหนดว่าเขา้ พวกกันชดั ๆ หรอื แมก้ ระทง่ั ศรทั ธาพระศาสดาองคเ์ ดยี วกนั แตย่ ดึ ความเชอื่ ตา่ งส�ำนักกัน ก็อาจก่อใหเ้ กิดความรู้สึกแบง่ แยกฝกั ฝ่าย กลายเปน็ เส้นแบ่งที่แหลมคม ตงั้ แตช่ าตทิ อี่ ยดู่ ว้ ยกนั กบั ทง้ั ใหผ้ ลในชาตถิ ดั ๆมา เปน็ การเหน็กนั แบบไม่อยากมองใหเ้ ต็มตา หรือเห็นไปคนละทาง ไม่ลงกัน ตา่ งฝา่ ยต่างคดิ วา่ ดีในแบบของตน ถา้ เปรียบเปน็ การเดินทาง ก็เหมอื นฝ่ายหน่งึอยากขน้ึ เหนอื อกี ฝา่ ยอยากลงใต้ คงยากจะโดยสารรถคันเดียวกัน หรือถ้าตอ้ งอาศยั รถคันเดียวกนั กต็ ้องฝนื ใจ อยากบังคับใหอ้ ีกฝา่ ยขึน้ เหนือหรือลงใต้ตามตนเท่าน้นัเสยี ดาย... คนตายไมไ่ ดอ้ ่าน
169 ๓ มศี ลี เสมอกนั ศลี หมายถงึ ความสะอาดทางใจทไ่ี รม้ ลทนิ บาป ดว้ ยเหตคุ อื ไมก่ อ่กรรมดำ� อนั เปน็ เหตใุ ห้ตอ้ งหมกมนุ่ เศร้าหมอง เลอื กใช้ชวี ิตแบบยอมเจบ็ยอมจน หรือกระทงั่ ยอมตายอยา่ งสบายใจ ดกี วา่ อยู่อย่างกระวนกระวายวา่ น่ีเราเป็นคนบาปหรือ? ทางนหี้ รอื ท่ีเราเลอื ก? ส�ำหรับคนทุศีล การรักษาศีลเป็นเรื่องเหลวไหล เป็นเรื่องท่ีคนโบราณคดิ เองเออเองวา่ นน่ั บญุ นบ่ี าป ทำ� นองเดยี วกบั การคดิ เองเออเองว่า จิ้งจกทักห้ามออกจากบ้าน แต่ส�ำหรับผู้รักษาศีลจริงเป็นปกติได้ต่อเน่ือง ย่อมทราบด้วยตนเองว่า ความสบายใจเป็นของจริง และความสบายใจเปน็ ปกติ เป็นอภิสทิ ธิ์เฉพาะของคนมีศลี ไม่ใช่คนทศุ ลี การใช้ชวี ติ อยู่ด้วยกันเยย่ี งผมู้ ีศลี โดยเฉพาะอยา่ งยิ่ง ศลี ขอ้ กาเมจึงเป็นเหตุให้ไว้ใจกัน มีน�้ำหน่ึงใจเดียวกัน แค่คิดถึงความสบายใจท่ีได้อยู่ร่วมกนั กอ็ ยากกลับไปหา และไม่นึกอยากอย่กู ับใครอน่ื ทตี่ อ้ งระแวงกนั อกี แลว้ น่เี ป็นความรู้สึกท่เี กิดขน้ึ ตง้ั แตช่ าตทิ อ่ี ยู่ด้วยกัน กบั ทง้ั ให้ผลในชาตถิ ดั ๆมา เป็นความรู้สึกสบายใจเมอ่ื ใกลก้ นั อยูด่ ว้ ยแล้วรู้สกึ สงู สง่ขึน้ ใจสะอาด ใจสบายข้นึ อยา่ งอธิบายไม่ถกู วา่ ท�ำไมจึงเปน็ เช่นน้นั ส่วนการใช้ชวี ติ ร่วมกันแบบไมม่ ศี ลี อยากทำ� อะไรก็ทำ� โดยเฉพาะอย่างยงิ่ ประพฤตินอกใจ ไม่ซ่อื สัตยก์ ับคูข่ องตน จะเปน็ เหตุให้รูส้ กึ ชิงชังตงั้ แตช่ าตทิ อ่ี ยดู่ ว้ ยกนั กบั ทงั้ ใหผ้ ลในชาตถิ ดั ๆมา เปน็ การไมน่ กึ ไวใ้ จกนัหรืออยูใ่ กล้กันแลว้ รู้สึกสกปรกแปลกๆ แม้ไม่ชัดในช่วงแรกๆ แต่ก็รู้สึกแผว่ อย่ใู นสว่ นลกึ เหมอื นพร้อมจะเกลยี ด เหมือนอยากตีตวั ออกหา่ ง แม้ยังนึกพิศวาสอยกู่ ็เถอะ howfarbooks.com
170 ๔ มนี ำ้� ใจใหก้ นั น้�ำใจ หมายถึงความชมุ่ ช่ืนทางใจ ไมแ่ หง้ แล้ง คนมีน้ำ� ใจมาก คอืคนมีพลังชีวิตมาก ใครอยู่ใกล้คนมพี ลงั ชีวิตมากๆ แมย้ งั ไมท่ ันชว่ ยเหลือหยบิ ยนื่ อะไรใหก้ นั กเ็ หมอื น ‘ไดร้ บั ’ การเผอ่ื แผพ่ ลงั ชีวติ มาให้แลว้ ก่อให้เกิดความชุ่มช่ืน หรือกระท่ังบนั ดาลก�ำลงั ใจได้มากแล้ว คนมนี ำ้� ใจขนาดเกดิ พลงั ความชมุ่ ชนื่ แผอ่ อกจากตวั ได้ ไมใ่ ชค่ นทใ่ี ห้ของใหญข่ องโตออกทวี ี แต่เป็นคนที่ ‘พร้อมจะให้’ อยเู่ รอ่ื ยๆ ไมว่ า่ จะเปน็ของเลก็ หรอื ของใหญ่ ถ้าไม่เดือดร้อนตน ถ้าเห็นว่าเปน็ ส่วนเกนิ ของตนใจก็มักคดิ ทำ� นองว่า ใหไ้ ปอยกู่ ับคนอ่ืนดีกวา่ จะไดเ้ กดิ ประโยชนบ์ ้าง อยู่กบั เราแลว้ เน่าเสยี ไปเฉยๆ น่าเสียดาย การใชช้ วี ติ อยดู่ ว้ ยกนั เยยี่ งผมู้ นี ำ้� ใจไมตรเี ปย่ี มลน้ เปน็ เหตใุ หช้ มุ่ ชนื่มกี ำ� ลงั ใจสชู้ วี ติ นบั ตงั้ แตช่ าตทิ อ่ี ยดู่ ว้ ยกนั กบั ทง้ั ใหผ้ ลในชาตถิ ดั ๆมา เปน็ความรสู้ กึ ชืน่ ตาชน่ื ใจท่ไี ด้เจอกนั อกี สว่ นการใชช้ วี ติ รว่ มกนั แบบแลง้ นำ้� ใจ เรอ่ื งใหญก่ เ็ กย่ี งกนั อะไรนดิอะไรหนอ่ ยกป็ ล่อยใหท้ �ำเอง ไมย่ ่ืนมือเขา้ ช่วยเลย เหมอื นต่างคนต่างอยู่ความรสู้ กึ ตอ่ กนั คงไมต่ า่ งจากดอกไมถ้ กู นำ� ไปปกั ปลอ่ ยไวก้ ลางทะเลทรายไมน่ านกแ็ หง้ เหยี่ ว หรอื คลา้ ยจะเฉาตายอยรู่ ำ� ไร นบั ตงั้ แตช่ าตทิ อ่ี ยดู่ ว้ ยกนักับท้ังให้ผลในชาติถัดๆมา เป็นความรู้สึกเห็นแก่ตัว คบกันหวังผลประโยชน์ อาจคำ� นวณอยใู่ นใจกระทงั่ วา่ แตง่ จะไดเ้ ทา่ ไหร่ หยา่ จะขออะไรดี อยา่ งนี้กม็ ีให้เห็นเยอะเสียดาย... คนตายไมไ่ ด้อา่ น
171 ๕ มสี ตปิ ญั ญาทนั กนั สตปิ ญั ญา หมายถงึ ระดบั ความคดิ อา่ น ปฏภิ าณเฉลยี วฉลาด หรอืความสามารถพดู จาเขา้ ใจกนั ทนั ๆกนั ไมต่ อ้ งอธบิ ายซำ�้ ซากกวา่ จะรเู้ รอื่ ง ทกุ คนรดู้ ีวา่ การคยุ กนั สนุก คยุ กันถกู คอ คือเครอ่ื งผูกใจใหค้ ิดถึงกนั ที่สุด ฆา่ ความเหงาไดด้ ที ี่สดุ และชวนให้นึกอยากกลับมาพบหน้ากันอกี เปน็ ทีส่ ุด แตจ่ ะคยุ สนกุ นอกจากอธั ยาศยั เดยี วกนั คยุ ไปในทางเดยี วกนั แลว้ยงั ตอ้ งมีความรู้ มคี วามฉลาดพอๆกัน หรอื ใกล้เคียงกันดว้ ย ในทางบญุ ปญั ญาทที่ นั ๆกนั หรือมีความเสมอกันนัน้ หมายเอาปัญญารผู้ ดิ รชู้ อบ รดู้ ีรชู้ ั่ว รูว้ า่ นน่ั เหตุแหง่ ทกุ ข์ ร้วู ่าน่ีเหตุแหง่ สุข เมอ่ื เกิดปญั หากเ็ ขา้ ใจตรงกนั วา่ ประตทู างออกอยตู่ รงไหน จะปดิ ประตทู างเขา้ ครง้ัต่อไปได้อย่างไร แก้ปัญหาแบบไหนจะยกจิตยกใจให้เป็นไปในทางสละออก ให้อภัย ไม่ตอ่ เวร ความฉลาดกับปัญญาแตกตา่ งกัน หากฝา่ ยหนง่ึ ใชค้ วามฉลาดในการท�ำบุญ ขณะท่ีอีกฝ่ายเป็นแต่ใช้ความฉลาดในการท�ำบาป อย่างนี้ก็เรียกวา่ ปัญญาไมเ่ สมอกนั แลว้ การใชช้ วี ติ อยดู่ ว้ ยกนั เยย่ี งผมู้ ปี ญั ญา เปน็ เหตใุ หร้ น่ื เรงิ ไดล้ บั สมองรวมทง้ั ไดส้ ง่ เสรมิ จติ สำ� นกึ ทางปญั ญาระดบั สงู ของกนั และกนั ใหเ้ ขม้ แขง็ ขนึ้เรื่อยๆ กระท่ังแหลมคมพอจะเปล่ียนร้ายให้กลายเป็นดีได้ทุกเร่ือง นับตั้งแต่ชาติท่ีอยู่ด้วยกัน กับท้ังให้ผลในชาติถัดๆมา เป็นความรู้สึกอุ่นใจเปน็ ท่พี ่งึ ทางความคิดให้แกก่ ันและกันได้ howfarbooks.com
172 สว่ นการใชช้ วี ติ รว่ มกนั แบบไรส้ ติ ไรป้ ญั ญา กม็ กั ใหผ้ ลเปน็ การชวนกันลงเหว ท�ำเร่ืองเล็กให้เป็นเร่ืองใหญ่ ท�ำเร่ืองใหญ่ให้ลุกลามเกินแก้หรืออยู่ดีๆก็เอาแต่หาเรื่องรกๆมาสุมหัวกันไม่เลิก เป็นเช่นนี้นับต้ังแต่ชาตทิ ่ีอยู่ด้วยกัน กับท้ังใหผ้ ลในชาตถิ ัดๆมา คอื ร้สู ึกว่าเจอหน้ากนั แล้วเกิดอารมณ์โง่ๆเข้าบดบังสติปัญญา เหมือนเมฆหมอกเคลื่อนมาบังแสงอาทิตย์ มีแต่อยากคดิ หาเร่อื งเดือดรอ้ นให้กันและกันไม่หยุด กรรมใหมอ่ นั ควรแกก่ ารพบเนอ้ื คู่ ‘พบ’ ในทนี่ ี้ หมายถึงเจอแล้วมีสิทธ์ิไดอ้ ยู่ดว้ ยกันอย่างเปน็ สขุ อยู่แลว้ เกดิ ความรสู้ กึ วา่ คนนใี้ ชเ่ ลย มาแลว้ ชวี ติ เปลย่ี นเลย ทกุ อยา่ งดขี นึ้ หมด ถา้ บญุ เกา่ อยใู่ นระดบั เตม็ ขนั้ เชน่ เคยอยรู่ ว่ มกนั ฉนั สามภี รรยาจนสิน้ ชวี ติ จากกนั มศี รัทธา ศีล จาคะ และปญั ญา ไม่พร่อง เช่นนนั้ แลว้บารมีท่ีเสมอกันย่อมส่งท้ังสองฝ่ายไปอยู่ในระดับภพภูมิเดียวกัน มีชาติตระกลู ไม่ยง่ิ หยอ่ นกนั กบั ทั้งสายใยทีโ่ ยงอยจู่ ะเหนยี วแนน่ ต่างฝ่ายตา่ งเปน็ ขว้ั แมเ่ หลก็ ขนาดมหมึ า เกดิ เหตกุ ารณด์ งึ ดดู ใหม้ าพบกนั รกั กนั อยากอยดู่ ว้ ยกนั วบิ ากกรรมแสดงฝมี อื จดั สรรใหห้ มด อยา่ งเชน่ พอ่ แมส่ นทิ กนัหมนั้ หมายใหเ้ สรจ็ สรรพ สบตาแลว้ นกึ รกั นกึ หลง อยากอยดู่ ว้ ยกนั ตลอดไปในทันที แต่ถ้าของเก่ามีแค่พอประมาณ ไม่ได้ส่งเสริมศรัทธา ศีล จาคะปัญญา มาด้วยกนั เต็มพกิ ดั ก็อาจจะเพยี งรูส้ ึกคุ้นมาก แต่ยงั ตอ้ งตามจบีตามงอ้ งอน หรอื กระทงั่ ตอ้ งแขง่ ขนั ‘ชงิ ใจ’ กบั ใครอนื่ ซง่ึ ตรงนก้ี ข็ น้ึ อยกู่ บัว่า ‘ของเกา่ ’ ใครแรงกว่ากัน หรอื ไม่ก็ข้ึนอยู่กับวา่ ‘ของใหม่’ ใครเกื้อกูลให้ซ้ึงใจกวา่ เด็ดหวั ใจได้เตม็ ๆดวงกวา่ ทง้ั นที้ ง้ั นนั้ ความอยากไดม้ ากๆ กอ็ าจสรา้ งอารมณ์ ‘คนุ้ เหลอื เกนิ ’เสียดาย... คนตายไมไ่ ดอ้ ่าน
173ขึ้นมาได้เหมอื นกนั ขอให้มองว่า อารมณร์ ู้สกึ ทางเพศทีร่ นุ แรง หรอื ไม่ก็ไฟจนิ ตนาการทเ่ี ผาทรวง เปน็ ความรสู้ กึ ทแ่ี นบแนน่ ชนดิ หนงึ่ ซง่ึ กอ็ าจกอ่ความคดิ ทเี่ ปน็ ขอ้ อา้ งตา่ งๆนานาขน้ึ มาเตม็ หวั นกึ อยากตวู่ า่ เปน็ เนอ้ื คมู่ าแต่ไหนได้งา่ ยๆ ตรงนส้ี ำ� รวจไมย่ าก ถา้ เอาแตค่ ดิ ถงึ เนอ้ื ตวั คดิ ถงึ เรอ่ื งเสพสม อยากท�ำดีเอาใจเม่ือยังไม่ได้ แต่พอได้แล้วก็แหนงหน่าย อยากลองของใหม่รสชาตใิ หม่ ไมค่ ดิ เกอ้ื กลู กนั ในระยะยาว หมดอารมณพ์ ดู จายกระดบั จติ ใจกนั แลว้ อันนน้ั ส่อชัดว่าไม่ใชเ่ นอื้ คูท่ ส่ี ง่ั สมศรทั ธา ศลี จาคะ และปัญญารว่ มกันมาก่อน ค้นหา หรือเลือกคนที่เข้ากันกับคุณได้ด้วยศรัทธา ศีล จาคะ และปัญญา หากพบและรู้สึกพิศวาส โอกาสใช่เนื้อคู่ท่ีสร้างสมกันมาจะมีมากท่ีสุด! ค�ำว่า ‘เข้ากันได้’ คือ อยู่ในระดับเดียวกับคุณ ดูท่าแล้วพร้อมจะมีพัฒนาการเคียงคู่ไปกับคุณ ไม่จ�ำเป็นต้องเพียบพร้อมสมบูรณ์แบบเลิศเลอส�ำเร็จรูปจนคุณตามไม่ทัน ในเมื่อทั้งคุณและเขาจ�ำตัวตนเก่าไม่ได้ เป็นคนละคนกับที่เคยสรา้ งศรทั ธา ศลี จาคะ และปญั ญามาดว้ ยกนั แลว้ ทกุ อยา่ งกต็ อ้ งเรมิ่ ตน้กนั ใหม่ ขอเพียงเห็นแววว่าจะมาร่วม ‘นับหนึ่งกันอีกครั้ง’ ก็เหลือจะพอเพราะสนั นษิ ฐานไดเ้ ลยวา่ ถา้ พศิ วาสกนั บารมธี รรมในปจั จบุ นั ใกลเ้ คยี งกัน และพร้อมจะส่งเสริมกันให้ต่อยอดย่ิงๆขึ้นไป อย่างไรก็คงกลับไปเป็นเหมือนเดิม ซ้�ำรอยเดิมได้อีกไม่ยาก เพื่อใหแ้ นใ่ จว่าเลือกเนอื้ คูถ่ กู คน คุณจ�ำเปน็ ต้องสรา้ งหลักประกันข้ึนมา howfarbooks.com
174 แม้จะกล่าวได้ว่า การเคยท�ำบุญร่วมกัน เท่ากับการเคยลงทุนสร้างเนื้อคู่ไว้ก่อน แต่แค่น้ันยังไม่ใช่หลักประกันที่เพียงพอส�ำหรับอยู่ได้ตลอดรอดฝั่งในชาติน้ี คุณต้อง ‘ท�ำตัวให้ดี’ และ ‘มีใจที่เหมาะ’ ด้วยจึงสมควรแก่การพบและคบกันสนิทใจไปจนตาย ๑ ทำ� ตวั ใหด้ ี ถ้าคิดว่าเจอเนื้อคู่ค่อยท�ำตัวดี มีน�้ำใจ คุณเป็นหนึ่งในคนท่ีคิดผิดแล้ว ปล่อยให้อะไรๆสายเกินแก้แล้ว คุณเคยท�ำตัวอย่างไรตอนอยู่ร่วมกับใครอ่ืน แนวโน้มคือคุณจะท�ำอย่างน้ัน แม้กับเนื้อคู่ท่ีคุณแสนรักแสนพิศวาส! คุณจ�ำเป็นต้องมองย้อนไปให้เห็นความจริงที่ผ่านมา เพื่อเลือกสร้างความจริงท่ีจะเกิดขึ้นข้างหน้า เมื่ออยู่กับใครบางคนท่ีท�ำแย่ๆกับคุณทุกวัน คุณจะรู้สึกได้ถึงความทุกข์ท่ีพอกพูนขึ้น กระทั่งวันเดือนปีผ่านไปเช่ืองช้า และอดถามตัวเองบ่อยๆไม่ได้ว่า เม่ือไหร่จะพ้นวันคืนอันยืดเยื้อยาวนานอย่างนี้ไปเสียที แต่ถ้าอยู่กับใครบางคนท่ีดีกับคุณทุกวัน คุณจะรู้สึกได้ถึงความสุขทส่ี ะสมเพมิ่ กระทงั่ วนั เดอื นปดี ผู า่ นเรว็ กวา่ ทเี่ คย แลว้ เกดิ ความกลวั ขน้ึมาเป็นวูบๆว่า วันหน่ึงจะต้องผ่านช่วงเวลาส้ันๆอย่างน้ีไปหรือเปล่า ปัญหาคือ ไม่ค่อยมีใคร ‘คิด’ จะท�ำดีกับคนอื่น ต้องรอคนอ่ืนมาท�ำดีกับตัวเองก่อนเกือบทั้งน้ัน!เสยี ดาย... คนตายไมไ่ ดอ้ า่ น
175 ค�ำถามใหญ่ในชีวิตจึงเป็นว่า จริงๆแล้วควรรอใครเร่ิมก่อนดี? เป็นคุณได้ไหม? ความยุติธรรมในโลกนี้ มีอยู่ว่า ถ้าคุณ ‘คิด’ และ ‘ท�ำจริง’ อย่างต่อเน่ือง คุณจะได้รับส่ิงน้ันเป็นการตอบแทน แต่สิ่งที่ ‘ดูเหมือนไม่ยุติธรรม’ มีอยู่ว่า การตอบแทนมักไม่มาในทันทีทันใด ต้องรีรอ เหมือนไปเข้าคิวต่อแถวอยู่ถึงไหนก็ไม่รู้ คุณจ�ำเป็นต้องให้ก�ำลังใจตัวเอง หาความยุติธรรมท่ีเกิดข้ึนทันทีจากใจตวั เอง เชน่ สงั เกตวา่ พดู ปลอบคนอน่ื ตอ่ หนา้ รสู้ กึ ดกี วา่ ตอนซำ้� เตมิเขาลับหลังเพียงใด พูดค�ำว่า ‘ไม่เป็นไร’ แล้วโล่งอกกว่าตอนพูดค�ำว่า‘จ�ำไว้นะ!’ แค่ไหน สังเกตใจตัวเองไป สังเกตใจตัวเองมา จะตาสว่างข้ึนเองว่า แม้แต่คนที่ท�ำแย่ๆกับคุณ คุณก็หาความสุขจากการท�ำอะไรดีๆให้เขาได้! หลังจากหาความยุติธรรมจากใจตัวเองพักหนึ่ง ความสุขท่ีค่อยๆเอ่อขึ้นวันต่อวัน จะช่วยให้คุณได้ข้อสรุปเกี่ยวกับ ‘ความยุติธรรม’ จริงๆคือ ท�ำกับคนอ่ืนอย่างไร ที่แท้ ‘ท�ำกับใจตัวเอง’ อย่างน้ัน บางทีคนอ่ืนไม่รู้ตัวด้วยซ้�ำว่าคุณดีหรือร้ายกับเขา แต่คุณเองรู้อยู่กับใจ ได้กับใจตนเสมอแล้ว! หลายคนเอาแต่ใจตัวมานาน รอแต่การหยิบย่ืนจากคนอื่นมานาน พอส�ำรวจใจตัวเอง เห็นมีแต่อารมณ์อยากเอาเข้าตัวหนาแน่น ก็ไม่อยากเชื่อว่าจะปรับแก้อะไรในตนได้ นิสัยเปลี่ยนยาก สนั ดานเปลย่ี นไม่ได้! ขอ้ เทจ็ จรงิ คอื ถา้ เปลย่ี นความคดิ ได้ ทง้ั นสิ ยั และสนั ดานกเ็ ปลยี่ น howfarbooks.com
176ไดแ้ นๆ่ เพราะตน้ รากอนั เปน็ ทส่ี ดุ ของกรรม กค็ อื การตดั สนิ ใจสงั่ สมความคิดไปในทางใดทางหน่ึงให้ชัดเจนนน่ั เอง ก�ำลังใจที่มากพอจะเปล่ียนความคิด มักจุดชนวนขึ้นจากศรัทธาเชน่ ศรทั ธาวา่ สงิ่ ทพ่ี ระพทุ ธเจา้ สอนเปน็ เรอ่ื งจรงิ กเ็ ทา่ กบั มสี งิ่ ทอี่ ยเู่ หนอืความคิด คอยคัดท้าย คอ่ ยๆปรับ ค่อยๆแปลงความคิดไปทีละน้อยแล้ว ทั้งนี้ หากศรัทธาพระพุทธเจ้าเหมือนกัน แต่ศรัทธาในแบบเห็นพระองคเ์ ปน็ แคเ่ ทพประทานพร ขออะไรพระองคก์ ค็ งใจดใี หห้ มด ศรทั ธาแบบนนั้ นอกจากไม่ชว่ ยใหอ้ ะไรดีข้นึ ยังกลับจะตอกยำ�้ ซำ�้ นิสัยเกา่ ใหแ้ ย่หนกั กวา่ เดมิ อีก ค่าทีน่ ึกวา่ มีใครบางคนต้องท�ำหนา้ ท่ี ‘ให้หมด’ ตามท่ีคุณขอ โดยไมจ่ ำ� เป็นต้องมีคณุ งามความดอี ะไรเลย เมอื่ ครง้ั ยงั ขาดศรทั ธา ไมร่ จู้ ะเปน็ คนดไี ปเพอ่ื อะไร จติ ของคณุ อาจมดื บอด เศรา้ หมองดว้ ยอกศุ ล ทำ� ตวั เหมอื นหลมุ ดำ� คลา้ ยประตอู า้ รบั คนรา้ ยๆเข้ามาอยู่ร่วมกัน ตอ่ เม่อื ปรับจิตใหม่ ใหค้ รบพรอ้ มท้ังศรัทธา ศีล จาคะ และปัญญาจติ กส็ วา่ ง ฉายแสงกศุ ล ทำ� ตวั เหมอื นหลมุ ขาว เหมอื นประตบู านใหมเ่ อาไวต้ ้อนรับคนดีๆเข้ามาในชวี ิต จากนน้ั ‘เนอ้ื ค’ู่ อาจเขา้ มาเองผา่ นประตูสขี าว หรอื อาจเปน็ คุณที่ผา่ นประตสู ขี าวออกไปหาเขาหรอื เธอเองถงึ ที่ คอื เอาตวั ไปอยใู่ นสถานท่ีทีม่ โี อกาสพบคนบนเส้นทางศรัทธา ศีล จาคะ และปญั ญา เชน่ วดั สถานสงเคราะห์ หรอื โซเชยี ลมเี ดยี อนั เปน็ แหลง่ รวม ‘คนชอบคยุ เรอื่ งสวา่ งเยน็ ’ การพูดคุยกบั คนดี จะปรงุ แตง่ จติ ของคณุ ให้ ‘มีดี’ พอจะอยู่ร่วมกับคนดีๆ ซ่ึงเท่ากับคุณได้พ้ืนฐานส�ำคัญของการพบเน้ือคู่แล้ว ณ เวลาสุกงอมเสยี ดาย... คนตายไมไ่ ด้อา่ น
177 เร่ืองดีมีอยู่ว่า คนท่ีเดินผ่านประตูสีขาว มักเป็นคนท่ีรักษาไว้ได้โดยไมล่ ำ� บากยากเย็นนกั ต่างจากประตสู ดี ำ� ทีเ่ ข้างา่ ย อย่ลู ำ� บาก และอาจออกยากสกั หนอ่ ย บางคนบำ� เพญ็ ร่วมกบั เนือ้ คูม่ าดี แตช่ าตินี้เตรยี มตัวไว้ไม่ดี ก็อาจตอ้ งเสียดาย กลายเป็นชาตทิ ีเ่ อาคู่บุญเก่ามาก่อบาปใหม่โดยไมร่ ตู้ วั เข้าทำ� นอง ‘เขยี นดว้ ยมอื ลบดว้ ยเทา้ ’ ก็มาก! ๒ มใี จทเี่ หมาะ ลองถามหญงิ ชายทั้งหลายดูเถอะว่า อยากไดค้ นรกั แบบไหน คณุจะพบวา่ คำ� ตอบอนั ดับตน้ ๆมักเปน็ ‘อยากไดค้ นที่เอาใจเก่ง’ เสมอ ท่ีเป็นเช่นนั้น อาจเพราะคนส่วนใหญ่ไม่ค่อยโตข้ึนจากความเป็นเด็กเต็มตวั นกั ชอบอยู่เฉยๆ สบายๆ มีคนจดั การทุกอยา่ งให้ ไม่ตอ้ งท�ำอะไรเหนื่อยๆดว้ ยตนเอง ดังนนั้ แนวโนม้ ความคาดหวังผดิ ๆจึงเกิดขึ้น เชน่ มองภาพการมีคนรัก เปน็ การมคี นใช้ มองภาพการครองคู่ว่า คือการหลดุ จาก ‘การขังเด่ยี ว’ เรียกวา่ ต้งั ธงไวเ้ ลย เน้อื คู่มาคนเดยี ว เดีย๋ วทุกอย่างจะดีขึ้น ปญั หาเก่าๆเป็นอันจบ ไม่อยากเตรียมใจเผ่ือไว้เท่าไหร่ว่า เนื้อคู่คือโจทย์ใหม่ปัญหาใหม่ของชวี ติ ถ้าฝันว่าคบใครแล้วจะไม่มีปัญหา ความฝันน้ันแหละคือปัญหาที่ตอ้ งเรง่ แกโ้ ดยด่วน! ขอให้ระลึกไว้ว่า ธรรมชาติของช่วงแรกรักนั้น ต่างฝ่ายต่างจะซุกปัญหาไวใ้ ตพ้ รม ถ้าซุกเนยี นๆไมไ่ ด้ กจ็ ะซุกลวกๆน่ันแหละ howfarbooks.com
178 หลงั จากพน้ ชว่ งความรสู้ กึ รกั ผลบิ าน กลายเปน็ ความเคยชนิ สนทิคนุ้ เคยพอ สัญญาณปัญหาบางอย่างค่อยเร่มิ ปรากฏ เช่น ที่เหน็ งา่ ยสดุคอื ปญั หาทางอารมณ์ ทต่ี า่ งฝา่ ยตา่ งกม็ กี นั อยกู่ อ่ นคบ ใครเคยเปน็ อยา่ งไรกเ็ รม่ิ เอามาแสดงออกอยา่ งนน้ั ประเภทรอนดิ รอหนอ่ ยไมไ่ ด้ ชอบบน่ เรอ่ื งจกุ จกิ หงดุ หงดิ งา่ ยกบั อาการ ‘ใจไมต่ รงกนั ’ ขณะตอ้ งไปไหนดว้ ยกนั ฯลฯ หลังจากไมไ่ ด้อย่างใจจนคุ้น ทราบแลว้ วา่ ปฏิกริ ยิ าความไม่พอใจของแตล่ ะฝา่ ยเปน็ อยา่ งไร รสู้ กึ เปน็ อน่ื หรอื เปน็ พวกเดยี วกนั ประมาณไหนกถ็ ึงชว่ งของปัญหาความเปน็ สว่ นตัว ให้รู้เรอ่ื งไหนได้ ไม่ให้ยุ่งเรื่องไหนบา้ ง และถา้ นง่ั ดว้ ยกนั แลว้ ตา่ งฝา่ ยตา่ งกดมอื ถอื ของตนเสมอ กเ็ ปน็ ทร่ี วู้ า่ปัญหาโลกส่วนตัวของคู่น้ัน เร่มิ มผี ลให้ ‘อยูก่ นั ไปงนั้ ๆ’ แลว้ หากยงั คงตกลงครองรกั กนั ไปเรื่อยๆ วนั หนงึ่ ก็ต้องถงึ ช่วงของการครองเรอื น ปัญหาทเี่ กิดขน้ึ ทันที คือ การแบ่งภาระรับผิดชอบ อนั ไดแ้ ก่เร่ืองค่าใช้จ่าย เรื่องหน้าท่ีในบ้าน ตลอดจนคล่ืนรบกวนเกี่ยวกับญาติๆของแต่ละฝา่ ย เมอ่ื อยกู่ นิ กนั นานพอ ในทสี่ ดุ กจ็ ะมปี ญั หาเรอ่ื งดแู ลลกู ซงึ่ ปญั หาน้ีปญั หาเดยี ว แทบตดั สนิ ชข้ี าดไดเ้ ลยวา่ จะเกลยี ดกนั ไป หรอื จะรกั กนั ตอ่ หากตระเตรยี มไวแ้ ตเ่ นนิ่ ๆ คอื เตรยี มทงั้ กำ� ลงั กาย เตรยี มทง้ั กำ� ลงั ใจเตรยี มทัง้ แผนหาเลี้ยงชพี ใหพ้ อค้ำ� จนุ ครอบครวั สมฐานะ คณุ จะรสู้ ึกเปน็ผู้ใหญ่ข้ึนเรือ่ ยๆ แต่ตรงข้าม หากใช้ชีวิตไปวนั ๆ ไมพ่ ร้อมจะเจอปัญหาสักวัน คณุ จะร้สู ึกเปน็ เด็กลงทุกที ห้ามใจจากอารมณร์ า้ ยไมไ่ ด้สักเรอ่ื ง เม่ือมีใจท่ีเหมาะ ตัวคุณและคู่ครองจะหลอมรวมกันเป็นบ้านไม่ใช่เป็นแค่บุคคลส�ำหรับกันและกันอกี ต่อไป บ้านคือสถานที่ท่ีน่าอยู่ท่ีสุดในโลก โดยเฉพาะอย่างย่ิง เม่ือบ้านเสียดาย... คนตายไม่ไดอ้ า่ น
179เตม็ ไปดว้ ยเสยี งหวั เราะ เสยี งของการเหน็ ใจไถถ่ าม และเสยี งของการอภยัไมถ่ อื สา แต่บ้านอาจเป็นคุกท่ีน่าหนีที่สุดในโลก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เมื่อบา้ นเตม็ ไปดว้ ยเสยี งรอ้ งไห้ เสยี งของการซกั ไซส้ อบสวน และเสยี งของการหาเรือ่ ง เอาเรื่อง บา้ นจงึ ไมใ่ ชอ่ ฐิ ปนู ราคาเทา่ ไร แตเ่ ปน็ หวั ใจของคนรว่ มใตช้ ายคา! ท่ีสุดของความเป็นเนอื้ คตู่ วั จรงิ หรอื ท่ีเรียกวา่ ค่สู ร้าง คบู่ ญุ คอู่ ะไรก็แล้วแต่ ก็คือคู่ท่ีรักษาบ้านไว้ได้ จนกว่าจะกลายเป็นสถานที่ส�ำหรับหายใจเป็นครั้งสุดท้าย ของฝา่ ยใดฝ่ายหนง่ึ หรอื ท้ังสองคน! เนื้อคู่ อาจไม่ได้อยู่กับคุณจนตาย แต่คุณจะจ�ำได้ ไปจนถึงชาติหน้า howfarbooks.com
180 จะพบงานทีใ่ จรกั ไดอ้ ย่างไร?เสยี ดาย... คนตายไมไ่ ดอ้ า่ น
181พุทธพจน์ความยากจนและหน้สี นิ เปน็ ทกุ ข์ในโลกไมม่ ใี ครได้ทรพั ยส์ นิ เงินทองมาด้วยการคิดเอาคนขยัน ตง้ั ใจท�ำงานสมตวั ยอ่ มหาทรพั ยไ์ ด้ผู้มีปญั ญาเฉลยี วฉลาด ยอ่ มตงั้ ตนได้ ด้วยต้นทุนแมน้ อ้ ยเหมอื นคนก่อไฟนอ้ ยข้ึนฉะนัน้คนฉลาดไม่ถูกเรื่อง แม้ขยันก็ไม่ประสบความส�ำเร็จทางความสุขคนขยนั ทงั้ วนั ทง้ั คนื จะไมซ่ มึ เซา เรยี กวา่ มที กุ วนั เปน็ วนั นำ�โชคไม่มีใครประสบความส�ำเร็จจากการท�ำงานด้วยความเบื่อหน่าย ผู้ท�ำงานด้วยความชอบใจย่อมประสบความส�ำเร็จในทีส่ ดุ คาถาพระธรรมบท howfarbooks.com
182 ภกิ ษใุ นธรรมวนิ ยั นี้ ยอ่ มแสดงฤทธไ์ิ ดห้ ลายอยา่ ง เชน่ คน เดียวเป็นหลายคนก็ได้ หลายคนเป็นคนเดียวก็ได้ ใช้ อ�ำนาจทางกายไปตลอดพรหมโลกกไ็ ด้ น้ีเรียกว่า ‘อทิ ธ’ิ ทางทีจ่ ะได้มาซ่งึ ฤทธิ์ เรียกว่า ‘อทิ ธิบาท’ อิทธิบาทประกอบด้วยฉันทสมาธิ วิริยสมาธิ จิตตสมาธิ วิมังสาสมาธิ ทางท่จี ะได้มาซึง่ อทิ ธบิ าท คือ ‘อรยิ มรรค’ ประกอบด้วย องค์ ๘ ประการ สังยุตตนกิ าย มหาวารวรรคเสยี ดาย... คนตายไม่ไดอ้ ่าน
183มุมมองอันควรได้จากพุทธพจน์ ความจรงิ ทน่ี ่าเจบ็ ปวดในโลกนี้ คอื ผูค้ นสว่ นใหญ่มีฐานะยากจน แตท่ แี่ ทแ้ ลว้ สงิ่ ทน่ี า่ เจบ็ ปวดกวา่ ความยากจน คอื การไมม่ งี านอนัเป็นท่ีรกั ใหท้ �ำ! รวยแค่ไหน ถ้าขาดงานอันเป็นท่ีรัก จิตใจก็ฟุ้งซ่าน ความรู้สึกเหมอื นคนไร้ค่า ไรร้ าคา แตถ่ ึงยากจนเพียงใด ขอเพยี งมงี านให้ใจจดจอ่ทั้งวันท้งั คนื ความรสู้ ึกกอ็ ิ่มเต็ม มีเรย่ี วแรง มีกำ� ลงั กายก�ำลงั ใจ ด้วยไฟจากการท�ำงานที่โหมตลอด ในประเทศเสรี ความสามารถในการท�ำงาน มกั มคี วามสมั พนั ธก์ บัรายได้ ยง่ิ ผลงานดี ตรงตามความประสงค์ของผู้คนจำ� นวนมาก รายได้ก็หลงั่ ไหลมาจากคนจำ� นวนมาก ภาพรวมคือ แต่ละคนเกดิ มาเพอ่ื แข่งกันท�ำความพอใจให้มวลชน ยิ่งใครท�ำความพอใจได้มากข้ึนเท่าไร ผู้คนก็พรอ้ มจะชว่ ยสนบั สนนุ ใหร้ ำ่� รวยมากขนึ้ เทา่ นน้ั หรอื ถา้ ผลติ งานใหเ้ จา้ นายเขา้ ตากวา่ เพอื่ น เงนิ เดอื นกม็ กั ถบี ตวั ขนึ้ ตามอตั ราความพอใจของเจา้ นาย กลบั กนั หากทำ� งานแบบซงั กะตาย ผลงานออกมาไมน่ า่ ประทบั ใจก็จับใจมวลชนให้อยากสนับสนุนหรืออุดหนุนไม่ได้ ดังนั้น คนท่ีไม่ได้ทำ� งานดว้ ยใจรัก จงึ มักไมม่ อี ะไรไปสู้ ‘คนพิเศษ’ ท่เี ขาท�ำงานด้วยใจรักกัน สรปุ แลว้ ขอแคพ่ บงานอนั เปน็ ทร่ี กั ทชี่ อบใจ ใหฝ้ กั ใฝส่ กั งานเดยี วก็อ่นุ ใจไปทัง้ ชาติว่ารอดตัวแล้ว ทง้ั เร่ืองเงิน และเรื่องความสขุ ทางใจ ต่อให้เงนิ นอ้ ยกส็ นกุ กบั งานไดม้ าก และย่งิ เงนิ มากก็ยง่ิ สนุกกับงานเพ่ิมขึน้ไดอ้ กี จากกระบวนการต่อยอด แตกก่ิงก้านสาขางานออกไป howfarbooks.com
184 แต่หากท้ังชีวิต งานหลักคือลุ้นหวย งานรองคือรอเงินเดือนออกจิตใจไมจ่ ดจอ่ กับอะไรจริงจังมากไปกวา่ น้นั ก็ยากจะรำ่� รวย ยากจะระงบัความกระสบั กระสา่ ยทางใจ ตอ่ ให้ไดเ้ งินรางวลั กส่ี บิ ก่ีรอ้ ยลา้ น ก็ไม่รู้จักความสขุ อนั เกดิ แตส่ มาธใิ นการทำ� งานอยดู่ ี ซำ้� รา้ ยหลงั จากทรพั ยอ์ นั เกดิจากวบิ ากดหี มดลง กพ็ ยากรณไ์ ดว้ า่ ตอ้ งกลบั ไปอตั คดั ฝดื เคอื งสถานเดยี วกรรมเกา่ อันเป็นเหตุใหม้ ใี จรกั งาน เหตใุ หค้ นคนหน่งึ เก่งงาน ก็คือ ‘อทิ ธิบาท’ อันที่จริงความหมายดั้งเดิมของอิทธิบาท ท่านหมายเฉพาะผู้มีความเพียรฝกึ จติ เจริญสตเิ ห็นความไม่เทย่ี งของกายใจ กระท่ังเกดิ ภาวะนงิ่ วา่ ง สวา่ งรู้ ทางจติ คอื มจี ติ มนั่ คง เปน็ อสิ ระเหมอื นหลดุ จากสง่ิ หอ่ หมุ้ทั้งปวง ซง่ึ เป็นจติ ทีพ่ ร้อมจะบรรลุมรรคผลพ้นทุกข์พน้ ร้อน อยา่ งไรกต็ าม ปจั จบุ นั มกี ารนำ� คำ� วา่ ‘อทิ ธบิ าท’ มาประยกุ ตใ์ ชก้ บัการทำ� งาน เนอ่ื งจากอาการทางใจทจ่ี ดจอ่ กบั งานจน ‘เกดิ ฤทธ’ิ์ นน้ั ลงกนัไดอ้ ยา่ งดี คำ� ว่า ‘ฤทธ์’ิ ในความหมายของนักเลงสมาธอิ ภญิ ญา คอื ความสามารถเหนอื มนษุ ย์ เช่น เหาะเหินเดินอากาศ ลอ่ งหนหายตวั รเู้ ห็นส่ิงท่ีอยู่ไกลตัวออกไป คนธรรมดาเห็นใครแสดงฤทธ์ิ ย่อมตาโตขนหัวลุกอศั จรรย์ใจ แต่ ‘ฤทธ์ิ’ ในความหมายของคนท�ำงาน คอื ความสามารถสรา้ งผลงานเหนือกว่าคนอื่นๆในแวดวงเดียวกัน ระดับท่ีก่อให้เกิดความรู้สึกสุดทึ่ง อยากลุกข้ึนปรบมือหรือโห่ร้องเชียร์ดังๆ เช่น นักกีฬาสามารถเสยี ดาย... คนตายไม่ไดอ้ า่ น
185ท�ำลายสถิติที่ยืนยงมานานหลายสิบปี หรือมีเรตติ้งสูงเป็นประวัติการณ์ทง้ิ ห่างจากหมายเลขสองของโลกเป็นร้อยๆจดุ เป็นตน้ กลา่ วโดยรวมคอื การมฤี ทธน์ิ นั้ ไมว่ า่ แบบพลงั จติ หรอื แบบคนเกง่หมายเลขหนึ่ง มักจะเป็นแรงบันดาลใจให้คนอ่ืนเกิดไฟลุกโชน อาจจะอยากจบั มือชื่นชม อาจจะอยากกม้ หัวแสดงการคารวะ หรอื อาจจะอยากขอเดินตามรอยเทา้ ดว้ ยความเลอ่ื มใส ยกใหเ้ ป็นอาจารยเ์ ตม็ ๆหัวใจ นเ่ี อง จงึ เปน็ ตน้ เคา้ ดงึ ดดู ผคู้ นมาขอวชิ าความรู้ เพอื่ เจรญิ รอยตามบา้ ง ซง่ึ กก็ ลายเป็นโอกาสทำ� บญุ ใหญ่ข้นึ ในวงการหน่ึงๆ หากเต็มใจให้วชิ า ประสทิ ธิ์ประสาทความรู้ความสามารถของตนใหก้ ับคนรนุ่ หลงั เต็มกำ� ลงั กเ็ รยี กวา่ เปน็ ‘มหาวทิ ยาทาน’ ซง่ึ จะมผี ลกระตนุ้ ใหเ้ กดิ ความสนใจอย่างยิ่งยวดในเร่ืองท่ีเก่ียวข้องกัน เอาจริงเอาจัง ลองผิดลองถูก สะสมทักษะความสามารถ กระทั่งเช่ียวชาญเกินใคร รวมทั้งมีเอกลักษณ์ไม่เหมือนคนอ่ืน นอกจากนน้ั เมอื่ มอี ทิ ธบิ าทในบางงาน อนั เออื้ ใหใ้ ชศ้ กั ยภาพของตนท�ำบุญท�ำกุศลกับพระสงฆ์องค์เจ้า ก็จะคูณพลังอิทธิบาทให้เพ่ิมเป็นเทา่ ทวมี หาศาลประมาณไมไ่ ด้ เช่น ชาวบ้านธรรมดาชว่ ยกันสร้างโบสถ์สร้างศาลา สร้างห้องน้�ำ คนละไม้คนละมือ แล้วเกิดความติดใจ ชอบประดิษฐ์ศิลป์อันเจริญตาเจริญใจลงในเขตวัด เกิดใหม่ก็มีสิทธ์ิเป็นชา่ งฝมี อื หรอื เปน็ จติ รกรระดบั ประเทศ ระดบั โลกไดง้ า่ ยๆ โดยมเี หตปุ จั จยัเออ้ื ใหส้ นใจ มไี ฟ และเกิดเรยี่ วแรงขนึ้ กับงานศิลปะเปน็ พเิ ศษ มาดูรายละเอียดของ ‘อิทธิบาท’ กนั สงั เกตจากพทุ ธพจนใ์ หด้ จี ะเหน็ วา่ เมอื่ พดู ถงึ อทิ ธบิ าท เราตอ้ งเนน้ พดู ถงึ สมาธกิ นั เปน็ หลกั ซงึ่ จะเหน็วา่ เปน็ สมาธอิ นั เกดิ ขน้ึ จากจติ ซ่งึ ‘เตม็ ท่’ี กับงาน หรอื จะบอกว่าท�ำงานอยา่ งคน ‘ใจใหญ่’ ก็ได้ ดงั นี้ howfarbooks.com
186 ๑ สมาธอิ นั เกดิ จากใจรกั งาน ใจรักงาน เปรียบเหมือนขั้วแม่เหล็กคือจิต กับอีกข้ัวแม่เหล็กคืองาน น่นั เอง ใจรักงาน สะทอ้ นชดั ดว้ ยอารมณส์ ขุ อารมณพ์ งึ ใจท่ีได้คดิ ถึงงานคณุ จะร้สู ึกถึงความผกู พนั ความเตม็ ใจยอมตัวเขา้ ไปติด ถา้ ใจคุณรักงานจริงๆ กอ็ าจคดิ บอ่ ยๆทีเดียวว่า โชคดีท่เี กดิ มาได้ ‘เลน่ สนกุ ’ กบั สิ่งนี้ แรงดึงดูดให้จติ จดจอ่ บวกกับอารมณส์ ุข เป็นส่วนประกอบต้ังต้นทสี่ ำ� คญั ยง่ิ ของสมาธิ ลกั ษณะจติ จะปลอดโปรง่ เหมอื นหตู ากวา้ งขวางกวา่ปกติ มองงานแล้วรู้สึกสว่าง ซึ่งนั่นก็เป็นธรรมชาติของจิตท่ีสว่างเมื่อมีความปลอดโปร่ง เต็มท่ี พร้อมรบั รู้นนั่ เอง ลักษณะจิตท่ีกว้างขวางเหมือนปราศจากส่ิงห่อหุ้ม คล้ายถอดเปลือกคือกายออกไป เหลอื แต่ความรู้สกึ ทางใจเปดิ โลง่ มผี ลโดยตรงกับความยืดหยุ่นทางร่างกายและสมอง คือ ขยับเคลื่อนไหวได้คล่องแคล่วหัวแลน่ คิดอ่านได้ไม่ตดิ ขัด ไมว่ อกแวก ซ่งึ เมื่อสมองท�ำงานเตม็ ทอ่ี ยู่เชน่นั้น ก็เท่ากับระงับจากความฟุ้งซ่าน มีจิตม่ันคงเป็น ‘สมาธิแบบคิด’น่ันเอง ถ้าในอดีตเคยบ่มเพาะสมาธิอันเกิดจากใจรักงานไว้ตลอดชีวิต ก็เทา่ กบั สรา้ งกระแสจติ ทมี่ แี รงดงึ ดดู ดเี อาไว้ จงึ สามารถตอ่ ตดิ มคี วามเปน็สมาธกิ ับการงานไดง้ า่ ยในชาติตอ่ มา ๒ สมาธอิ นั เกดิ จากความตอ่ เนอื่ งเสยี ดาย... คนตายไม่ได้อ่าน
187 ความต่อเน่ือง คือการพอกพูนความเข้มข้นของพลังดึงดูด ยิ่งต่อเน่ืองนานข้ึนเทา่ ไร ก็ย่ิงผนกึ แนน่ หนา เป็นกลุ่มเปน็ กอ้ นมากข้นึ เท่าน้ัน ความตอ่ เนือ่ ง สะทอ้ นชัดดว้ ยอารมณ์เพลดิ เพลนิ ทำ� ได้ทั้งวนั ไม่เบอ่ื รู้สกึ ถึงจิตใจภายในท่ีมีความเสถยี ร ตัง้ มน่ั เปน็ สมาธใิ หญอ่ ยกู่ บั งานได้อย่างไม่คลอนแคลน ไม่ฟงุ้ ซ่านสับสนไปทางอ่นื อารมณเ์ พลดิ เพลนิ ทำ� ไดน้ านไมเ่ บอ่ื กค็ อื อาการขยนั ขนั แขง็ วริ ยิ ะอตุ สาหะ รู้สึกเอิบอาบ สนกุ รนื่ เริง มีเรยี่ วแรงมากมายราวกับจะไมห่ มดน้ัน นับเป็นส่วนประกอบที่ส�ำคัญ เหมือนฐานตั้งของสมาธิท่ีกว้างใหญ่โยกเยกยาก ถ้าในอดีตเคยบ่มเพาะสมาธิอันเกิดจากความต่อเนื่องในการทำ� งานไวต้ ลอดชวี ติ กเ็ ทา่ กบั สรา้ งนำ�้ อดนำ�้ ทนในการทำ� งาน ไมน่ กึ อยากท้ิงขว้างกลางคัน ในชาติต่อมาจะมีฐานสมาธิที่เข้มแข็ง เม่ือพบกับงานถกู ใจ ก็มักทมุ่ เทอย่างยาวนาน ไม่ขเ้ี กียจ วอกแวกยาก ใสใ่ จไปเรอื่ ยๆไม่หยดุ จนกว่าจะรู้ลึกรูจ้ รงิ ๓ สมาธอิ นั เกดิ จากจติ ทฝ่ี กั ใฝ่ จติ ทฝี่ กั ใฝ่ คอื จติ ทม่ี งี านเปน็ ศนู ยก์ ลางความสนใจ รวบรวมกระแสความคิดให้เกาะตดิ ไม่กระจัดกระจาย จิตที่ฝกั ใฝ่ สะทอ้ นชัดดว้ ยการคิดถึงงาน จุดนน้ั จดุ นี้อยเู่ รอื่ ยๆ คดิอยา่ งปรบั แตง่ แกโ้ นน่ แกน้ อ่ี ยเู่ รอ่ื ยๆ เหมอื นเสากลางทผี่ กู ความคดิ ไวไ้ ม่ใหเ้ ตลิดไปไกล จติ ทไี่ มค่ ดิ มากเกนิ ไปจนฟงุ้ ซา่ น และขณะเดยี วกนั กไ็ มท่ อดหยุ่ จน howfarbooks.com
188เหม่อลอย คือตัวแปรส�ำคัญให้สมาธิมีคุณภาพสูง ไม่แข็งทื่อทึบทึม ไม่ล่องลอยเรือ่ ยเปื่อย ถ้าในอดีตเคยบ่มเพาะสมาธิอันเกิดจากการมีใจฝักใฝ่ในการท�ำงานไว้ตลอดชีวิต ก็เท่ากับสร้างจิตวิญญาณมืออาชีพแบบหน่ึงๆ ซ่ึงเดน่ ชดั เปน็ ตวั เปน็ ตน ในชาตติ อ่ มาจะฉายแววของมอื อาชพี โดยอาจเปน็เดก็ อัจฉรยิ ะ ชอบอะไรชอบจริง สะสมความรแู้ ละประสบการณต์ ลอด ใจวนเวยี นคิดถงึ งานทีช่ อบไมเ่ ลิก ๔สมาธอิ นั เกดิ จากความฉลาดจำ� แนก การจำ� แนก คอื ความสามารถในการประเมนิ เปรยี บเทยี บ แยกแยะตดั สนิ ความยงิ่ หยอ่ น เพอ่ื ปรบั ปรงุ พฒั นา จดุ ประกายความคดิ รเิ รม่ิ ใหมๆ่ตลอดจนคดิ อา่ นไดอ้ ยา่ งเปน็ ระบบ เหน็ งานเปน็ ระบบ ไมใ่ ชม่ องงานตามอารมณ์ การจำ� แนก สะทอ้ นชดั ดว้ ยการอธบิ ายถกู วา่ รายละเอยี ดของสง่ิ ตา่ งๆทด่ี คู ลา้ ยกนั นนั้ แทจ้ รงิ แตกตา่ งอยา่ งไร ตลอดจนประเมนิ ถกู วา่ ตอ้ งเพมิ่เหตดุ ๆี ตรงไหน ตอ้ งลดเหตเุ สยี ๆอยา่ งไร ความสามารถในการจำ� แนกจะไมม่ ที างเกดิ ขนึ้ หากไมฝ่ กั ใฝท่ ำ� ความคนุ้ เคยกบั งานตรงหนา้ มากพอ และกลา่ วไดว้ า่ ถา้ มาไมถ่ งึ ความรรู้ อบและฉลาดจำ� แนกในงานหนงึ่ ๆ กจ็ ะมี ‘ใจใหญ’่ ไดย้ าก เพราะจติ จะไมส่ ามารถเหน็ ความแตกต่าง ไมส่ ามารถสรา้ งความโดดเด่น ไมส่ ามารถตัง้ เปา้ ให้สมตวั ไมส่ ามารถสงั เกตความคบื หนา้ ไมส่ ามารถแตกกง่ิ กา้ นสาขาขยายขอบเขตงานออกไปเรอื่ ยๆเสยี ดาย... คนตายไมไ่ ด้อ่าน
189 และขอ้ เทจ็ จรงิ สว่ นใหญท่ ค่ี นทำ� งานไมร่ ู้ ไมค่ อ่ ยมใี ครพดู ถงึ กค็ อืความสามารถในการจำ� แนกความแตกตา่ งของจติ ใจตนเอง ไมร่ ตู้ วั วา่ ตอนนที้ ำ� งานยอ่ หยอ่ นเกนิ ไป หรอื วา่ โหมหนกั เกนิ ไป ไมร่ วู้ า่ เรง่ รอ้ นเกนิ ตวั หรอืวา่ เฉอ่ื ยชาเกนิ เหตุ จิตที่มีความรู้สภาพตัวเอง สังเกตความเป็นตนเองได้ว่า ขณะนี้ยอ่ หยอ่ นเกนิ ไป ควรกระตอื รอื รน้ ขนึ้ อกี นดิ หนง่ึ หรอื ขณะนโ้ี หมหนกั เกนิไป ควรลดระดบั ลงบา้ ง ในทส่ี ดุ จะทำ� งานอยา่ งมสี มาธพิ อดี ไมข่ เี้ กยี จเกนิไป ไมข่ ยันเกินเหตุ ไมเ่ ครยี ดเคร่งนัก ไม่ทอดหุ่ยนกั ใจเลง็ ที่เปา้ หมายแต่ไม่ใจรอ้ นดว่ นอยากไดเ้ ปา้ หมาย ในท่ีสดุ จะ ‘มีไฟ’ พอดๆี และเปน็ ไฟการทำ� งานทลี่ กุ โพลงตอ่ เนอื่ ง กระทงั่ เกดิ ความเปน็ สมาธิ มใี จใหญใ่ นงานขน้ึ มา ขา้ มเดอื นขา้ มปไี ดไ้ มร่ จู้ กั เหนด็ หนา่ ย ยง่ิ เกดิ สมาธทิ กุ วนั คณุ จะยงิ่ ขอบคณุ งาน อนั เปน็ ฐานใหเ้ กดิ สมาธิแต่ในทางตรงข้าม ถ้าท�ำงานแล้วฟุ้งซ่านจัด สับสน มืดทึบ เช่นนั้น ก็จะพลอยไม่ชอบใจในงาน เบื่องาน ไม่อยากคิดถึงงาน หรือกระทั่งอยากผละงาน แลว้ ทงิ้ งานไปดอ้ื ๆกลางคนั ได้ ถา้ ในอดตี เคยบม่ เพาะสมาธอิ นั เกดิ จากความฉลาดจำ� แนกไวต้ ลอดชวี ติ ในชาตติ อ่ มาจะมเี หตมุ ผี ล หตู ากวา้ งขวาง มคี วามคดิ รเิ รมิ่ สรา้ งสรรค์และทสี่ ำ� คญั คอื มสี ญั ชาตญาณตดิ ตวั มา รจู้ กั เคลอ่ื นไหว รจู้ กั นงิ่ รจู้ กั รกุรจู้ กั รบั ในเวลาทเี่ หมาะสมพอดี ซงึ่ มผี ลใหจ้ ติ ตงั้ มนั่ เปน็ สมาธกิ บั งานไดง้ า่ ยกรรมใหม่อนั เป็นเหตใุ หม้ ใี จรักงาน ถา้ มกี รรมเกา่ เกยี่ วกบั การทำ� งานมาดี ตงั้ แตเ่ ดก็ คณุ จะฉายแววบาง howfarbooks.com
190อยา่ ง เชน่ สนใจสงิ่ ใดสงิ่ หนง่ึ แลว้ มสี มาธอิ ยกู่ บั สง่ิ นน้ั ไดน้ านๆ มคี วามสขุกบั การลองผดิ ลองถกู และชอบเรยี นรจู้ ากประสบการณต์ รงมากๆ ขอให้สังเกต คนที่ใครๆชมวา่ ‘เกง่ ท่ีสุด’ นน้ั มกั พอใจศกึ ษาต่อหรอื คดิ คน้ ตอ่ เรอ่ื ยๆไมห่ ยดุ นนั่ แปลวา่ ‘ทสี่ ดุ ’ นน้ั ไมม่ จี รงิ ยง่ิ สง่ั สมความรู้ ยงิ่ เพม่ิ ความสามารถมากขนึ้ เทา่ ไร แทนทจ่ี ะรสู้ กึ วา่ เหน็ หมดแลว้ แตกฉานทะลปุ รโุ ปรง่ แลว้ คนเกง่ ตวั จรงิ กลบั เหน็ วา่ ชวี ติ มนษุ ยส์ นั้ เกนิ กวา่ จะศกึ ษาทกุ สงิ่ ไดจ้ บสน้ิ ชาตหิ นา้ มจี รงิ กอ็ ยากมาตอ่ ยอดตอ่ ไปอกี รใู้ หจ้ รงิ ยง่ิ ๆขน้ึไปอกี ฉะนนั้ กรรมใหมอ่ นั เปน็ เหตใุ หพ้ บงานทใ่ี จรกั อยา่ งแทจ้ รงิ จงึ เปน็ความกระตอื รอื รน้ เอง อยากเลน่ สนกุ เอง อยากคน้ ควา้ เอง ในงานใดงานหนง่ึโดยไมต่ อ้ งใหใ้ ครชช้ี วน ไมต่ อ้ งใหใ้ ครคะยนั้ คะยอ ตง้ั แตอ่ ายยุ งั นอ้ ย บางคนถงึ ขนาดอาสาทำ� งานใหค้ นอน่ื ฟรๆี ไมเ่ หน็ วา่ ถกู เอารดั เอาเปรยี บแรงงานเพียงเพราะอยากฝึกฝน อยากใช้เครื่องมือให้เป็น หรืออยากเห็นการท�ำงานของผูใ้ หญ่ที่เป็นมอื อาชีพ สรปุ แล้ว ถา้ เมอ่ื ชาตกิ ่อนเกิดอทิ ธบิ าทเตม็ ข้นั ชาตนิ ้ีกม็ สี ทิ ธเิ์ กิดข้นึ อีก และเม่ืออาศยั งานใดบ่มเพาะอิทธบิ าทได้ส�ำเร็จ กส็ ามารถน�ำไปใชก้ บั งานอน่ื ๆไดไ้ มจ่ ำ� กดั เพราะเมอื่ เกง่ เรอ่ื งหนงึ่ ได้ กร็ วู้ ธิ เี กง่ เรอื่ งอนื่ ได้อกี ในเมอ่ื ทกุ งาน ทกุ เรอ่ื งเลน่ มคี วามเหมอื นกนั หมด แคเ่ อาทง้ั ตวั เขา้ ไปสนกุ กบั งาน จนจิตเชื่อมติดกับงาน มสี มาธกิ บั งานอยา่ งตอ่ เน่อื ง กระทงั่เห็นรายละเอียด เห็นข้อแตกต่าง และเห็นว่าจะริเริ่มอะไรใหม่ท่ีคนอ่ืนมองไมเ่ หน็ ได้บา้ ง หมายความวา่ ถา้ ชาตกิ อ่ นเปน็ นกั ดนตรรี ะดบั โลก ชาตนิ อี้ าจเปน็นกั กฬี าทมี ชาตกิ ไ็ ด้ ถา้ ชาตกิ อ่ นเปน็ เศรษฐใี หญท่ เ่ี รมิ่ ตน้ จากศนู ย์ ชาตนิ ี้อาจเป็นแพทย์ใหญ่ที่มีงานวิจยั โดดเด่นกไ็ ด้เสียดาย... คนตายไมไ่ ด้อ่าน
191 ในอกี ทางหนง่ึ หลายคนทม่ี ี ‘พรสวรรค’์ หรอื ‘ศกั ยภาพแฝง’ ตดิ ตวัมาจากอดีต หากปัจจุบันท�ำตัวเหลวแหลก เอาแต่เล่น เอาแต่มัวเมาเอาแตป่ ลอ่ ยพลงั ชวี ติ ใหห้ มดไปกบั กามารมณ์ ไมไ่ ดบ้ ม่ เพาะอทิ ธบิ าทดว้ ยงานใดงานหนง่ึ ขาดไฟ ขาดสมาธิ ในทส่ี ดุ พอวนั เวลาผา่ นไป กก็ ลายเปน็คนแกไ่ ร้น้�ำยา ไมม่ ผี ลงาน ไม่มคี วามสามารถพิเศษใดๆกไ็ ด้ ซึ่งจะมผี ลกบั ชาตถิ ดั ๆไป คือ อทิ ธิบาทเสอื่ มลง จนถงึ จุดทไี่ ม่เหลือความ ‘พร้อมจะเกง่ ’ ใดๆเลย ให้ต้ังความเช่ือไวว้ า่ ถ้าคุณเหน็ งานใดแลว้ สนใจ นกึ อยากไปเป็นอาสาสมัคร หรือท�ำแจกฟรี ไมเ่ กิน ๑๐ งาน คณุ เป็นตอ้ งได้พบกับงานที่จะใฝ่ใจรัก ท่มุ เทท�ำไปทง้ั ชวี ิต ผู้มีความโดดเด่นในงานใดงานหนึ่ง ขยันท�ำโดยไม่สนใจค่าจ้างมกั จะมีคา่ ตัวแพงลิบ แต่ถึงค่าตวั แพงลบิ ก็ยงั อตุ ส่าหม์ คี นแย่งกนั ว่าจา้ งนับไม่ถ้วน น่แี หละ! พระพทุ ธเจ้าจงึ ชี้ใหเ้ หน็ ว่า คนขยนั กบั คนมเี งนิ นน้ัมกั เป็นคนๆเดียวกนั ! พบงานอันเป็นที่รัก เท่ากับพบความเป็นตัวเอง ดีกว่าพบหีบขุมทรัพย์ใหญ่ howfarbooks.com
192 จะบรรลธุ รรมไดอ้ ยา่ งไร?เสียดาย... คนตายไมไ่ ดอ้ ่าน
พุทธพจน์ 193ตัณหา เปรียบเหมือนตาขา่ ยท่ีแผ่กว้างไพศาล ดกั สตั วไ์ ม่ใหล้ ว่ งพน้ ไปจากการเวยี นวา่ ยตายเกดิ และไมอ่ าจรอดจากอบายภูมิไปไดเ้ ลย องั คุตตรนิกาย จตกุ กนบิ าตโลกันตนรกมแี ต่ความทุกข์ มืดคลุม้ เป็นหมอกมวั สตั วใ์ นโลกนั ตนรกนนั้ ไมไ่ ดร้ บั รศั มพี ระจนั ทรแ์ ละพระอาทติ ยซ์ ง่ึมีฤทธ์ิมอี านภุ าพมากถงึ ขนาดนี้แตค่ วามมดื อยา่ งอนื่ ทยี่ ง่ิ กวา่ และนา่ กลวั กวา่ ความมดื แหง่โลกนั ตนรกนัน้ มีอยู่ คอื ความไม่รตู้ ามจริงวา่ กายใจเป็นทกุ ข์ ตณั หาเปน็ เหตใุ หเ้ กดิ ทกุ ข์ นพิ พานมอี ยู่ ทางทจี่ ะเขา้ถึงนพิ พานมอี ย!ู่ดว้ ยความไมร่ นู้ ี้ กย็ อ่ มยนิ ดไี ปในความปรงุ แตง่ ทง้ั หลาย ยอ่ มตกไปสคู่ วามมดื คอื ความเกดิ เปน็ ไปเพอ่ื ความคบั แคน้ ใจและยอ่ มไมอ่ าจพน้ ไปจากทกุ ขไ์ ด้ อนั ธการีสูตร howfarbooks.com
194 พระเจา้ จกั รพรรดซิ งึ่ เสวยราชสมบตั ิ เปน็ อสิ ราธบิ ดี ในทวปี ท้ัง ๔ นั้น เมอื่ พระองคส์ วรรคตแล้ว ย่อมเขา้ ถงึ สุคตโิ ลก สวรรค์ คือได้ไปอุบัติในหมู่เทพชั้นดาวดึงส์ ท้าวเธอ แวดลอ้ มไปดว้ ยหมนู่ างเทพอปั สร เอบิ อม่ิ เพราะความพรงั่ พรอ้ มไปดว้ ยเคร่อื งบ�ำเรอกามคณุ ทงั้ ๕ ประการอนั เปน็ ทพิ ย์ สถติ อยู่ ณ นนั ทวนั อทุ ยาน บนดาวดงึ สพ์ ภิ พนนั้ โดย ตลอดได้ก็จริงอยู่ แต่ถึงกระน้ัน ท้าวเธอก็ยังไม่มีเครื่อง ประกนั วา่ จะพน้ จากนรกภมู ิ ยงั ไมพ่ น้ จากเดรจั ฉานภมู ิ ยงั ไม่พน้ จากเปรตภมู ิไปได้ สว่ นอรยิ สาวก แมเ้ ยยี วยาอตั ภาพดว้ ยคำ� ขา้ วทแี่ สวงหามา ด้วยปลีแข้ง นุ่งห่มผ้าปอนๆ ก็สามารถพ้นจากนรกภูมิ เดรจั ฉานภมู ิ และเปรตภมู ไิ ดอ้ ยา่ งเดด็ ขาด เพราะประกอบ๑ดว้ ยธรรม ๔ ประการ คือ เล่ือมใสไมห่ วนั่ ไหวว่า พระพุทธเจา้ ตรสั ร้คู วามจริง อันประเสรฐิ สุด ไม่มีย่งิ ไปกว่าน้แี ลว้ จึงสอนได้ทัง้ มนุษย์๒และเทวดา เลอ่ื มใสไมห่ วนั่ ไหววา่ พระธรรมซงึ่ พระพทุ ธเจา้ ตรสั แสดง เปน็ สงิ่ ท่ีรไู้ ดเ้ ฉพาะตน ไมจ่ �ำกดั กาลเสยี ดาย... คนตายไมไ่ ดอ้ า่ น
195๓ เล่ือมใสไม่หว่ันไหวว่าพระสงฆ์ถ้าปฏิบัติดีปฏิบัติชอบตามพระพทุ ธเจา้ สอน กจ็ ะเปน็ ผไู้ ปดี ถงึ ธรรมอนั วเิ ศษ๔คอื มรรคผล ถงึ ทีส่ ดุ ทกุ ข์เป็นพระอรหนั ตขณี าสพได้ เปน็ ผูห้ นักแน่นในศลี ไม่ขาดทะลุ ไมด่ ่างพร้อย โสตาปัตติสงั ยุต เวฬุทวารวรรคท่ี ๑ ราชาสูตร howfarbooks.com
196 มุมมองอันควรได้จากพุทธพจน์ พวกเราเป็นจิตวิญญาณท่ีหลับๆตื่นๆ เปลี่ยนช่ือ เปลี่ยนหน้าเปลยี่ นกรรม แตไ่ มเ่ ปลีย่ นอุปาทานว่ามีตัวเรา คุณก�ำลังเช่ืออะไรอยู่ ยึดอะไรอยู่ก็ตาม ล้วนตั้งต้นคิดเอาจากหูตาอันคับแคบแบบมนุษย์ท้ังนั้น และด้วยหูตาแบบมนุษย์ ความหลงลืมอดีตชาตแิ บบมนษุ ย์ กช็ วนใหร้ สู้ ึกแบบดบิ ๆวา่ คนเราเกดิ หนเดยี ว ตายหนเดียวเหมือนกันหมด ดว้ ยการเกดิ ตายแบบถกู ปดิ หปู ดิ ตาไมใ่ หร้ กู้ ตกิ าอะไรเลยน้ี ทำ� ให้ที่ผ่านมาเราหลงผิดคิดพลาด ท�ำบาปมากกว่าสร้างบุญ พระพุทธเจ้าจึงตรสั วา่ ตราบใดยังมีตณั หา ตราบนัน้ ยังรว่ งหล่นลงนรกได้ หรือจะพดู ให้ง่าย คอื ถ้าคิดจะท่องเทย่ี วไปในสังสารวัฏเรือ่ ยๆ อย่างไรกไ็ ม่มีทางหนีนรกได้ อยา่ หลงคดิ ว่า แคท่ �ำบญุ มากๆแล้วจะพน้ ! ตอนเปน็ ทกุ ขเ์ พราะผลแหง่ บาปทเ่ี คยกอ่ ไว้ พวกเราจะหาทางออกจากทกุ ขก์ นั ดว้ ยวธิ ผี ดิ ๆ คอื สรา้ งเหตแุ หง่ ทกุ ขใ์ หมซ่ ำ�้ เตมิ เขา้ ไป เชน่ เคยท�ำร้ายจิตใจใครไวเ้ มอื่ หลายปีกอ่ น แต่ลมื แล้ว พอเขามาทวงคนื แทนท่ีจะอภัย ถอื วา่ หายกนั กลบั สำ� คญั ไปวา่ ตวั เองเพง่ิ เปน็ ฝา่ ยถกู กระทำ� กอ่ นตอ้ งเอาคนื ใหจ้ งได้ และความเจบ็ ใจทที่ บกนั ไปทบกนั มา กม็ กั ลงเอยเปน็ การอยากฆา่ แกงกันในท่ีสุด เพราะอย่างนน้ั พระพุทธเจา้ ทา่ นจึงตรสั ช้ีวา่ ถึงแม้เป็นหมายเลขหน่งึ ของแผน่ ดิน ได้ชอื่ วา่ พระเจ้าจักรพรรดิ ชาตถิ ัดๆไปก็ยังเส่ยี งตอ่ การลงนรกอยดู่ ี ตา่ งจากผเู้ พยี รเจรญิ สตใิ หถ้ งึ ความเปน็ โสดาบนั บคุ คลขนึ้ ไปซงึ่ เทย่ี งทจี่ ะไมต่ กตำ�่ ไปสกู่ ำ� เนดิ นรกอกี หากมองการณไ์ กลอยา่ งนี้ กต็ อ้ งเสยี ดาย... คนตายไม่ได้อา่ น
197ตดั สินวา่ เป็นโสดาบนั ดกี วา่ เปน็ พระเจา้ จักรพรรด!ิ เมอ่ื ชาตใิ ดรตู้ วั แลว้ วา่ กำ� ลงั ทอ่ งเทย่ี วบนทางกนั ดาร เกดิ เปน็ อยา่ งหนง่ึ แลว้ ตายไปเปน็ อีกอยา่ งหน่ึง เจบ็ จรงิ ทกุ ข์จริง ลงนรกจรงิ คุณคงอยากถอนตวั จากการเดนิ ทางเสยี ที ถ้าบารมยี งั ไม่ถงึ ขนาดหมดกเิ ลสสิน้เชงิ ไดอ้ ยา่ งพระอรหนั ต์ อยา่ งนอ้ ยเปน็ พระโสดาบนั ผปู้ ดิ อบายไดเ้ ดด็ ขาดกย็ งัดี แตจ่ ะทำ� อย่างไรได้ ถ้าให้คิดวธิ เี อง ก็คงเหมือนคนพายเรือในอา่ งหวังหาทางออก แต่ย่ิงพายกย็ ง่ิ งงว่าทำ� ไมไปไม่ถงึ ทางออกสกั ที คณุ จำ� เปน็ ตอ้ งรวู้ ธิ ที พี่ ระพทุ ธเจา้ บอก คอื ตอ้ งพายเรอื เปน็ เสน้ ตรงและตอ้ งทวนกระแสดว้ ย ถึงจะมสี ทิ ธอ์ิ อกจากอ่างมหมึ าน้ีได!้ ชาวพุทธเรามักสงสัยตัวเองว่า ท่ีผ่านมาท�ำบุญหรือท�ำบาปไว้มากกว่ากนั คำ� ตอบอย่ทู ่นี ่ี ขอให้ดูลงไปท่ีปัจจุบนั เดยี๋ วนี้เลย นาทีนี้เลยถ้าคณุ มคี วามตนื่ ตัว อยากรวู้ ิธีพน้ ทุกข์ ฟงั วธิ กี ารรเู้ รอื่ ง และนกึ อยากจะลงมอื ทำ� ตาม นน่ั ถอื เปน็ นมิ ติ หมายบอกชดั แลว้ วา่ คณุ มบี ญุ มากกวา่ บาป! น่ันเพราะอะไร? เพราะความเห็นถูกเหน็ ชอบนั้น เกดิ ข้นึ เมื่อใด ก็เป็นบุญใหม่ท่ีมีน�้ำหนักชนะบาปเก่าทั้งหมด ต่อแต่น้ีคุณจะค่อยๆสะสมกรรมดเี พม่ิ ขน้ึ เรอ่ื ยๆ และถางทางไปสคู่ วามพน้ ทกุ ขเ์ ดด็ ขาดวนั ตอ่ วนั จะชา้ หรอื เรว็ ก็ต้องได้พบพระนิพพานจนได้! howfarbooks.com
198 ทางเดียวทีจ่ ะบรรลธุ รรม พุทธพจน์ ทางนเ้ี ปน็ ทางเดยี ว ทจ่ี ะทำ� ใหเ้ หลา่ สตั วบ์ รสิ ทุ ธไิ์ ด้ ลว่ งพน้ ความโศกและความร�ำพันคร่�ำครวญได้ ดับทุกข์และ โทมนัสได้ บรรลุอริยมรรคเพ่ือเห็นแจ้งพระนิพพานได้ หนทางนีค้ ือ สติปฏั ฐาน ๔ ประการ คือ เห็นส่วนใดส่วนหนงึ่ ของกายทปี่ รากฏอยู่ หรอื เห็นความรสู้ กึ อย่างใดอยา่ งหนึ่งทีป่ รากฏอยู่ หรือเห็นจิตอยา่ งใดอย่างหน่ึงที่ปรากฏอยู่ หรอื เหน็ สภาพธรรมอยา่ งใดอย่างหนง่ึ ทป่ี รากฏอยู่ เมอ่ื มคี วามเพยี ร มสี มั ปชญั ญะ มสี ติ ในการเหน็ ทง้ั ๔ ประการ อยเู่ สมอ เธอย่อมก�ำจัดอภิชฌาและโทมนสั ในโลกเสยี ได้ มหาสตปิ ัฏฐานสูตร > อุทเทสวารกถาเสยี ดาย... คนตายไม่ได้อ่าน
199มุมมองอันควรได้จากพุทธพจน์ ในอนนั ตชาตอิ นั เปน็ หว่ งโซแ่ หง่ การหลงยดึ วา่ มตี วั ตน แตล่ ะชาตมิ ีตวั ตงั้ เหมอื นๆกนั หมด คอื ตอ้ งมอี ตั ภาพ อนั ประกอบดว้ ยรา่ งและจติ แบบใดแบบหนง่ึ มาลอ่ ใจใหย้ ดึ วา่ นแ่ี หละ! อยา่ งนแ้ี หละ! ตวั จรงิ ของเรา ไมม่ ีตวั อน่ื เปน็ อตั ตาย่งิ กวา่ น้ี หรอื หากปกั ใจเช่อื ปักใจยึดมัน่ ตามใครบอกวา่ อัตตาอันเทย่ี งแท้มอี ยทู่ อ่ี นื่ ตอ้ งปฏบิ ตั อิ ยา่ งนน้ั อยา่ งนเี้ พอื่ เขา้ ใหถ้ งึ จนิ ตนาการของคณุ จะค่อยๆก่อตัวแจม่ ชดั ข้ึนเร่อื ยๆ กระท่ังเชอ่ื เป็นจรงิ เปน็ จังว่า มีตัวตนอะไรอยอู่ ีกตัวตนหน่ึง สูงส่งกว่านี้ มอี ยูแ่ นๆ่ แมไ้ ม่เคยพบ ไมเ่ คยเห็น ไมเ่ คยประจักษว์ า่ เป็นอย่างไร จติ กห็ ลงควา้ ไวเ้ ปน็ ตนแน่นเหนียวย่งิ กว่าตัวตนอนั เป็นกายใจมนุษยน์ ้ีเสียอีก ถา้ เร่มิ เช่อื ผดิ ๆ คณุ จะไม่มีทางเกดิ กำ� ลงั ใจ ยอมพจิ ารณาตามจรงิเข้ามาในกายในใจน้ีเลย และน่ันก็เป็นเหตุผลว่า ท�ำไมพระพุทธเจ้าจึงทรงตีกรอบความเข้าใจไว้ชัดๆต้ังแต่แรกว่า ต้องกายนี้ใจน้ีเท่าน้ันนะ ท่ีจะใช้เปน็ อปุ กรณ์ในการถางทางบรรลุธรรม นี่คือข่าวดีที่สุดในชาติแห่งการเป็นมนุษย์ ร่างมนุษย์ที่พวกเราก�ำลังครองอยู่ในชาตินี้เอง ที่จะน�ำมาฝึกจิตเพื่อความพ้นทุกข์พ้นร้อนไมใ่ ชช่ าติอื่นภพภมู ิใดอืน่ ! หลกั การของพระพทุ ธเจา้ นนั้ เขา้ ใจงา่ ยยงิ่ ยดึ ทไี่ หน กพ็ จิ ารณาให้เหน็ ความไมค่ วรยดึ ทน่ี ั่น เพอื่ ให้จติ ถอนจากความยึดท้ังหมดทัง้ ปวงเสยี และภายในขอบเขตกายใจน้ี เราก็ไมไ่ ด้ยดึ กันแคส่ ่วนเดยี ว ทุกคนยึดทั้งกาย ยึดทั้งความรู้สึกสุขทุกข์อันเกิดขึ้นในกาย ยึดทั้งสภาพจิตอัน howfarbooks.com
200ครองกายน้อี ยู่ ยดึ ทั้งความนกึ คิดอนั เกีย่ วเนอ่ื งด้วยกายน้ีว่า เปน็ ตวั ของเรา เราเป็นตัวน้ี กันทั้งนนั้ แนววธิ ขี องพระองค์ คอื เหน็ เปน็ เปลาะๆ เพอื่ สลดั ความยดึ ตดิ เปน็เปลาะๆ ตามแตจ่ ะมสี ง่ิ ใดปรากฏมาลอ่ ใจใหย้ ดึ อยู่ เม่ือรู้ตัวว่าก�ำลังยึดกายเป็นตน ก็พึงเห็นให้ถนัดว่ากายไม่เที่ยงอย่างไรก็ตอ้ งแตกสลายกลายเปน็ อืน่ ไมน่ ่ายดึ เลย เม่ือรู้ตัวว่าก�ำลังยึดสุขทุกข์เป็นตน ก็พึงเห็นให้ถนัดว่าสุขทุกข์ไม่เที่ยง อยา่ งไรกต็ ้องแตกสลายกลายเป็นอนื่ ไม่นา่ ยดึ เลย เมอ่ื รตู้ วั วา่ กำ� ลงั ยดึ จติ เปน็ ตน กพ็ งึ เหน็ ใหถ้ นดั วา่ สภาพจติ ไมเ่ ทย่ี งอย่างไรกต็ อ้ งแตกสลายกลายเปน็ อ่ืน ไม่น่ายดึ เลย เม่ือรู้ตัวว่าก�ำลังยึดความนึกคิดความทรงจ�ำเป็นตน ก็พึงเห็นให้ถนัดว่าความนึกคิดความทรงจ�ำไม่เท่ียง อย่างไรก็ต้องแตกสลายกลายเปน็ อนื่ ไมน่ ่ายึดเป็นทส่ี ุด หลกั การครา่ วๆมอี ยเู่ ทา่ น้ี หากใครฝกึ ไดผ้ ล คลายความยดึ วา่ กายใจนี้เป็นตัวเป็นตนเสียได้ ห่วงโซ่แห่งการเกิดตายเป็นอนันต์ ก็ถึงคราวขาดสะบ้นั หมด สายโซ่แห่งความทกุ ขไ์ ม่รูจ้ บมาสิ้นสุดลงทช่ี าตินีเ้ อง! คณุ ไม่ได้ถกู ปล้นอตั ตา แต่คุณไม่เคยมอี ัตตาใหป้ ลน้ เลยตา่ งหากหลงั จากเจรญิ สตปิ ฏั ฐาน ๔ แลว้ สง่ิ ทเี่ สยี ไปทงั้ หมด กค็ อื ตน้ เหตแุ หง่ ทกุ ข์ประการเดยี ว!เสียดาย... คนตายไม่ได้อ่าน
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257