ฟ้าทะลายโจร

87 นอกจากนี้ ประเทศไทยเข้าสู่สถานการณ์สังคมผู้สูงอายุ ทำให้เกิดโอกาสและความท้าทายที่สำคัญในการให้บริการ สาธารณสุขในอนาคตสำหรับการแพทย์แผนไทยและสมุนไพร ไทยในการตอบสนองต่อความต้องการที่เกิดขึ้นจากการ เปลีย่ นแปลงบริบทเหล่าน้นั

88 หากพิจารณาในส่วนของการใช้สมุนไพรฟ้าทะลายโจร เพื่อการเสริมสร้างสุขภาพและความงามนั้น ปัจจุบันจะพบว่า ผู้บริโภคมีความใส่ใจเรื่องสุขภาพมากยิ่งขึ้น ดังนั้นการปลูก ฟ้าทะลายโจรสามารถนำไปแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ หลากหลาย ได้แก่ 1) เจลแอลกอฮอล์สูตรฟ้าทะลายโจร 2) นำ้ สมนุ ไพรฟา้ ทะลายโจร 3) แชมพฟู ้าทะลายโจร 4) เจลอาบน้ำฟ้าทะลายโจร 5) เม็ดอมฟ้าทะลายโจร

89 ป ร ะ ช า ช น ท ี ่ ป ล ู ก ฟ ้ า ท ะ ล า ย โ จ ร ส า ม า ร ถ ร ว ม ต ั ว กั น เพื่อแปรรูปผลิตภัณฑ์จากฟ้าทะลายโจร สามารถนำสินค้าดังกลา่ ว มาจำหน่ายในพื้นที่ศูนย์ กศน.อำเภอ/ตำบลทั่วประเทศ และ จำหน่ายสินค้าผ่านศูนย์จำหน่ายสินค้าและผลิตภัณฑ์ออนไลน์ กศน. (ONIE Online Commerce Center – OOCC) ซึ่งเป็น สถานที่จัดแสดงสินค้า ประชาสัมพันธ์ จำหน่ายหรือสร้างช่อง ทางการจำหน่ายสินค้าออนไลน์ให้กับประชาชน ตลอดจนให้ คำปรึกษาความรู้เกี่ยวกับการผลิตและการจำหน่ายสนิ ค้าออนไลน์ โดยไมเ่ ก็บค่าใช้จ่าย

90 6.1.4 แผนแมบ่ ทแหง่ ชาตวิ า่ ด้วยการพัฒนาสมุนไพรไทย ฉบับท่ี 1 พ.ศ. 2560 - 2564 ตามแผนแม่บทแห่งชาติว่าด้วยการพัฒนาสมุนไพรไทย ฉบับที่ 1 พ.ศ. 2560 – 2564 ได้มีเป้าหมายและยุทธศาสตร์ ไวด้ ังน้ี เป้าหมาย ยุทธศาสตร์ เปา้ หมาย 1) ประเทศไทยจะเปน็ ประเทศ 2) มลู ค่าของวตั ถุดิบสมุนไพร ท่สี ง่ ออกวตั ถุดิบสมุนไพร และผลิตภัณฑส์ มุนไพร คณุ ภาพและผลติ ภณั ฑ์ ภายในประเทศเพิ่มขน้ึ สมุนไพรชนั้ นำของภูมิภาค อยา่ งน้อย 1 เทา่ ตัว ASEAN ภายในปี พ.ศ. 2564 ภายในปี พ.ศ. 2564

91 ยุทธศาสตร์ ยุทธศาสตรท์ ี่ 1 ยุทธศาสตร์ที่ 2 ส่งเสรมิ ผลิตผลของสมนุ ไพร พฒั นาอตุ สาหกรรมและ ทีม่ ีศักยภาพตามความ การตลาดสมนุ ไพรให้มี ต้องการของตลาดท้ังใน คุณภาพระดบั สากล และต่างประเทศ ยทุ ธศาสตร์ท่ี 3 ยทุ ธศาสตรท์ ี่ 4 ส่งเสริมการใช้สมุนไพร สรา้ งความเข้มแขง็ ของ เพื่อการรกั ษาโรคและ การบรหิ ารและนโยบาย การสร้างเสรมิ สุขภาพ ภาครฐั เพ่อื การขับเคล่ือน สมุนไพรไทยอย่างยัง่ ยนื

92 จากเป้าหมายและยุทธศาสตร์ของแผนแม่บทแห่งชาติ ว่าด้วยการพัฒนาสมุนไพรไทยดังกล่าว จะเห็นได้ว่าพืชสมุนไพร ไทยรวมทั้งฟ้าทะลายโจร ได้รับการพัฒนา ส่งเสริม และ สนับสนุนอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเป็นสิ่งที่สามารถสร้างความเชื่อมั่น ให้กับผู้ที่ต้องการหรือสนใจปลูกฟ้าทะลายโจรเป็นอาชีพได้เป็น อยา่ งดี ท้ังนก้ี ารพฒั นาฟ้าทะลายโจรสู่การประกอบอาชีพ ต้องมี การพิจารณาถึงความพร้อมของพื้นท่ี ความเหมาะสมของ สภาพแวดล้อม แหล่งเงินทุน ตลอดจนความพรอ้ มของตนเอง ในการทีจ่ ะพัฒนาฟ้าทะลายโจรเขา้ สอู่ าชีพด้วย

93 6.2 บทบาท กศน. กับการต่อยอดฟ้าทะลายโจร สำนักงาน กศน. เป็นหน่วยงานในการจัด ส่งเสริม และ สนับสนุน การจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ใหม้ คี ุณภาพ ร่วมกบั ภาคีเครอื ข่าย เพอื่ ยกระดับการศกึ ษาและพัฒนา ทักษะการเรียนรู้ ของประชาชนทุกกลุ่มเป้าหมาย ให้เหมาะสม ทกุ ช่วงวยั พรอ้ มรบั การเปล่ียนแปลงบรบิ ททางสังคม และสร้างสังคม แห่งการเรียนรู้ตลอดชีวิต ได้มีการพัฒนา ปรับรูปแบบ กระบวนการ และวิธีการดำเนินงานในภารกิจต่อเนื่องต่าง ๆ ในสถานการณ์การใช้ ชวี ติ ประจำวันและการจัดการเรียนรู้ เพอ่ื รองรับการดำเนินชีวิตความ ปกตใิ หม่ (New Normal) ด้านการจัดการศึกษาและการเรียนรู้ ดังนี้ 1) การศกึ ษานอกระบบระดับการศึกษาขน้ั พ้นื ฐาน 2) การศึกษาตอ่ เนอ่ื ง 3) การศกึ ษาตามอธั ยาศัย

94 1)1ก)ากราศรึกศษึกาษนาอนกอรกะรบะบบรบะรดะบั ดกับากราศรึกศษกึ าษขาน้ั ขพนั้ นื้ พฐ้ืนาฐนาน สำนักงาน กศน. จัดการศึกษามุ่งเน้นการจัดการเรียนรู้ตาม ปรัชญา “คิดเป็น” และยึดหลักว่าผู้เรียนทุกคนสามารถเรียนรู้และ พัฒนาตนเองได้ ในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 สถานศึกษาไดจ้ ัดการศึกษานอกระบบระดับการศกึ ษาขั้นพื้นฐานเน้น การใช้สื่อดิจิทัลและเทคโนโลยีออนไลน์ในการจัดการเรียนการสอน และการให้ความรู้เกี่ยวกับโรคโควิด 19 การปลูกฟ้าทะลายโจร ผ่านการจัดการเรียนการสอนและการจัดกิจกรรมพัฒนาคุณภาพ ผู้เรียน สำนักงาน กศน. กทม. จัดทำ “คู่มือวัคซีนความรู้ กศน. สู้โรคโควิด 19” ขึ้น เพื่อส่งเสริมให้นักศึกษา มีความรู้ความเข้าใจ วิเคราะห์สถานการณ์การเปลี่ยนแปลง มาตรการป้องกันตนเอง และ การดำเนินชวี ิตความปกติใหม่ (New Normal) ได้ รวมทั้ง สำนักงาน กศน. จังหวัดสมุทรสาคร ได้ดำเนินการทำคู่มือการปลูกสมุนไพร ฟ้าทะลายโจร เพื่อเป็นการให้ความรู้แก่นักศึกษาและประชาชนอย่าง ถูกต้องเกี่ยวกับฟ้าทะลายโจร โดยคู่มือดังกล่าว สถานศึกษาในสังกัด สำนักงาน กศน.และสถานศึกษาอื่น ๆ สามารถนำไปใช้และนำไปจัด กจิ กรรมในรูปแบบท่เี หมาะสมกบั บรบิ ทของสถานศึกษาได้

95 22))กกาารรศศกึ กึ ษษาาตต่ออ่ เนเน่ือ่ืองง จากผลกระทบการแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 สำนักงาน กศน. และสถานศึกษาในสังกัด จึงได้ขับเคลื่อนการจัด การศึกษาต่อเนื่องผ่านกิจกรรม กศน.ห่วงใยร่วมต้านภัยโควิด 19 เพื่อบรรเทาความเดือดร้อนของประชาชนตามพื้นที่ต่าง ๆ จำนวน 3 กิจกรรม ดงั น้ี กิจกรรมที่ 1 การจัดการศึกษาเพอื่ พัฒนาอาชีพ จ ั ด ท ำ โ ค ร ง ก า ร ฝ ึ ก อ า ช ี พ เ พ ื ่ อ ก า ร ม ี ง า น ท ำ ส ำ ห รั บ ประชาชนผู้ได้รับผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 คือ โครงการ 1 ตำบล 1 กลุ่มอาชีพ โดยจัดอบรมหลักสูตรอาชีพให้กับ ประชาชนท่ีได้รับผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ให้เกดิ ทักษะอาชีพใหม่หรือต่อยอดอาชีพเดิมท่ีสามารถนำไปประกอบ อาชพี เพ่อื สร้างรายได้ใหก้ ับตนเองและครอบครัว ประกอบดว้ ย (1) ผูต้ กงาน (2) ผู้ว่างงาน (3) ผู้ที่รายไดล้ ดลง (4) ผ้ทู ่หี ายจากอาการปว่ ยและต้องการฝึกอาชีพ (5) ผู้มีบตั รสวสั ดิการแห่งรฐั (6) ประชาชนท่ัวไปทตี่ อ้ งการสรา้ งหรอื เสริมรายได้

96 กิจกรรมที่ 2 การศึกษาเพ่อื พฒั นาทกั ษะชวี ติ สำนักงาน กศน. จังหวัดทุกแห่ง จัดฝึกอบรมการจัดทำ หน้ากากผ้าอนามัย เจลแอลกอฮอล์ น้ำยาเอนกประสงค์ต่าง ๆ โดยเปิดกลุ่มสนใจให้แก่ประชาชนในพื้นที่ เพื่อเป็นการพัฒนาทักษะ ชีวิตให้กับประชาชน สามารถนำความรู้ที่ได้รับไปปรับใช้ใน การดำเนินชวี ิตในสถานการณก์ ารแพรร่ ะบาดของโรคโควิด 19 กิจกรรมท่ี 3 การศึกษาเพือ่ พฒั นาสงั คมและชุมชนและ เศรษฐกิจพอเพียง กิจกรรม “ล้านเมล็ดพันธุ์สู้ภัยโควิด”สำนักงาน กศน. มอบหมายให้ศูนย์ฝึกและพัฒนาอาชีพราษฎรไทยบริเวณชายแดน ทุกแห่ง ศูนย์ฝึกวิชาชีพจังหวัดกาญจนบุรี “สามสงฆ์ทรงพระคุณ” ศูนย์ฝึกและพัฒนาอาชีพเกษตรกรรมวัดญาณสังวรารามวรมหาวหิ าร อันเนอ่ื งมาจากพระราชดำริ และ สำนกั งาน กศน. จงั หวดั สมุทรสาคร เพาะเมล็ดฟ้าทะลายโจร ขมิ้น และกระชาย แจกจ่ายทุกจังหวัด รวมทั้งสำนักงาน กศน. จังหวัด สถานศึกษาในสังกัด และห้องสมุด ประชาชนทุกแห่งทั่วประเทศ พร้อมจัดสอนหลักสูตรปลูกผักสู้ภัย โควิด 19

97 ประชาชนหรือผสู้ นใจสามารถขอเมล็ดพนั ธ์ุ ข้อมลู คำแนะนำ หรือข้อมูลการปลูกได้จากแหล่งการเรียนรู้ที่ กศน. ดำเนินการ เกี่ยวกับฟ้าทะลายโจร วธิ ีการปลูก เก็บเกยี่ ว แจกจา่ ย (ตอนที่ 5 การ เรียนรู้และแหลง่ การเรยี นรู้ ) 33))กกาารรศศกึ กึ ษษาาตตาามมออธั ธั ยยาาศศยั ัย การศึกษาตามอัธยาศัย เป็นกิจกรรมการเรียนรู้ในวิถี ชีวิตประจําวันของบุคคล ซึ่งบุคคลสามารถเลือกที่จะเรียนรู้ได้ อย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต ตามความสนใจ ความต้องการ โอกาส ความพร้อม และศักยภาพในการเรียน รู้ ของแต่ละบุคคล ในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 สถานศึกษาในสังกัด สำนักงาน กศน. จัดกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้ตามอัธยาศัยให้กับ ประชาชนและนักศึกษาสามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง เช่น การจัด แหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับโรคโควิด 19 การเผยแพร่องค์ความรู้เกี่ยวกับ การปลูกฟ้าทะลายโจร การจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านในรูปแบบ ออนไลน์ เป็นตน้

98 6.3 ประมวลสรปุ ข้อมูลการเรยี นรู้ สุขภาพเป็นพื้นฐานสำคัญในการดำรงชีวิต สุขภาพที่ดี เปน็ สิ่งทมี่ ีความสำคัญอยา่ งยงิ่ สำหรับทุกคน จากสถานการณ์การแพร่ ระบาดของโรคโควิด 19 ได้ขยายไปในวงกว้าง การเรียนรู้เรื่อง ฟ้าทะลายโจรจึงมีความสำคัญอยา่ งย่ิง การศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับพืชสมุนไพรฟ้าทะลายโจรไม่ว่าจะ เป็นการปลูกในครัวเรือนเพื่อดูแลสุขภาพหรือการปลูกเพื่อสร้าง รายได้ ประชาชนควรเรียนรู้กระบวนการเพาะปลูก การดูแล การรักษา ตลอดจนการเก็บเกี่ยวผลผลิตจากฟ้าทะลายโจรที่ถูกต้อง เพือ่ สามารถนำมาผลิตเปน็ ยาที่มีคุณภาพและมีประสิทธิภาพตรงตาม การผลิตและประกันคุณภาพเภสัชตำรับโรงพยาบาลจากสมุนไพรที่ กำหนดไวใ้ นบญั ชยี าหลักแหง่ ชาติ พ.ศ. 2555

99 ผลติ ภณั ฑย์ าและสมุนไพรฟ้าทะลายโจรเพื่อต่อสู้กับโรคโควดิ 19 มีสารแอนโดรกราโฟไลด์ (Andrographolide) เป็นสารสำคัญท่ี ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวหรือขยายตัว และลดการแพร่กระจายของ เชื้อไวรัสในร่างกาย รวมถึงมีส่วนช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันในร่างกาย ให้ดียิ่งขึ้น จึงมีการนำฟ้าทะลายโจรมาพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์รูปแบบ ต่าง ๆ แต่ไม่ว่าจะผลิตออกมาในรูปแบบใดก็ตาม ประชาชนต้อง คำนึงถึง สรรพคุณและวิธีการใช้สำหรับการรักษาโรคแต่ละอาการให้ ถูกต้อง และควรศกึ ษาขนาดการใชย้ าตามขนาดและปริมาณที่กำหนด เพ่ือการรักษาหรือบรรเทาอาการให้ถูกวิธี และปฏิบัตติ ามขอ้ ห้ามหรือ คำเตือนในการใช้ยาอย่างเคร่งครัด เพื่อลดผลข้างเคียงที่อาจจะ เกดิ ขึน้ ฟ้าทะลายโจรได้รับการบรรจุอยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ พ.ศ. 2542 (บัญชียาจากสมุนไพร) กระทรวงสาธารณสุข ในรูปแบบ ยาเดี่ยว ซึ่งถือว่าเป็นที่ยอมรับมาช้านาน แต่เนื่องจากข้อมูลของ ฟ้าทะลายโจรเป็นข้อมูลใหม่สำหรับประชาชนจำนวนมาก ถึงแม้ว่า ฟ้าทะลายโจรจะอยู่กับคนไทยมานาน และประชาชนทราบเกี่ยวกับ สรรพคุณของสมนุ ไพรในการลดไข้ แก้ไอ แก้เจบ็ คอ

100 หากแต่การศึกษาข้อมูลสมุนไพรฟ้าทะลายโจรเพื่อใช้ใน การดูแลผู้ป่วยติดเชื้อจากโรคโควิด 19 สำหรับผู้ป่วยที่มีอาการน้อย มีข้อมูลที่เผยแพร่ออกมาหลากหลาย ประชาชนจึงมคี วามจำเปน็ ต้อง ทราบถึงแหล่งข้อมูลความรู้ที่ถูกต้อง สามารถศึกษาได้จากคู่มือ ประชาชนเล่มนี้ ซึ่งจะมีแหล่งการเรียนรู้ที่สามารถนำมาเป็นข้อมูล ประกอบการตดั สินใจเก่ียวกับการศึกษาเรียนรู้ การประสานงาน หรือ การขอคำปรึกษาเกี่ยวกับฟ้าทะลายโจรเพิ่มเติมได้เป็นอย่างดี หรือ ข้อมูลการปลูกพืชสมุนไพรฟ้าทะลายโจรสามารถนำมาเป็นแนวทาง หรอื แบบอยา่ งในการศกึ ษาดงู านเพ่ือนำไปประกอบอาชีพได้ นอกจากนี้ควรศึกษากฎหมายที่เกี่ยวข้องต่าง ๆ เช่น พระราชบัญญัติว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ ประกาศกระทรวง สาธารณสุข เป็นต้น เพื่อให้ได้ข้อมูลที่ทันต่อสถานการณ์ในปัจจุบัน การศึกษาเส้นทางการประกอบอาชีพฟ้าทะลายโจรที่จะทำให้เห็น โอกาสหรือทางเลอื กอาชีพใหม่ เพ่อื การมีรายได้ มคี วามเปน็ อยู่ที่ดีข้ึน นำไปส่กู ารพัฒนาตนเอง ชุมชน สังคมที่ยง่ั ยืน

101 สรุป อย่างไรก็ดีในการศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกับฟ้าทะลายโจร ประชาชนหรือผู้สนใจสามารถศึกษาหาความรู้ จากคู่มือประชาชน การเรียนรู้ : ชีวิต สุขภาพ และฟ้าทะลายโจรสู้โรคโควิด 19 ได้อย่าง ตอ่ เน่อื ง ทัง้ การเรยี นรู้ฟา้ ทะลายโจรเกีย่ วกับชีวิต สขุ ภาพ วิธกี ารปลูก ตลอดจนการเก็บเกี่ยว สรรพคุณของฟ้าทะลายโจร หรือกฎหมาย ที่เกี่ยวข้อง สามารถปรึกษา ขอคำแนะนำและสอบถามข้อมูล จากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น ศูนย์ฝึกและพัฒนาอาชีพราษฎรไทย บริเวณชายแดนทุกแห่ง มูลนิธิโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร ในพระอุปถัมภ์สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอเจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สริ โิ สภาพณั ณวดี วิสาหกิจชุมชนกลมุ่ แปรรูปสมุนไพรทบั ทิมสยาม 05 กระทรวงสาธารณสุข เป็นต้น รวมทั้งสำนักงาน กศน. จังหวัดท่ัว ประเทศ ซึ่งพร้อมให้บรกิ ารข้อมลู ท่ีถูกต้องแกป่ ระชาชนทุกคน

102 เอกสารอ้างอิง กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวง สาธารณสขุ (2559) แผนแม่บทแหง่ ชาติ ว่าด้วยการพัฒนา สมุนไพรไทย ฉบับท่ี 1 พ.ศ. 2560 – 2564 นนทบุรี : บจก.ที เอส อินเตอร์พริ้นท์ ไทยรัฐออนไลน์ (2564) โควิดทำบูม \"ฟ้าทะลายโจร\" บ้านดงบัง แหล่งวัตถุดิบสำคัญของ รพ.อภัยภูเบศร สบื คน้ เมื่อ 22 กรกฎาคม 2564 จาก https://www.thairath.co.th /news/local/east/2147505 มตชิ นออนไลน์ (2564) สง่ ออกเครอ่ื งเทศและสมุนไพรไตรมาส แรกโตเทา่ ตวั อาเซยี นเตง็ หน่ึงพงุ่ 154 % สบื คน้ เม่ือ 17 กรกฎาคม 2564 จาก https://www.matichon.co.th /news-monitor/news_2723400 สำนกั ข่าวกรมประชาสมั พันธ์ (2564) ส่งเสริมปลูก “ฟ้าทะลายโจร” สร้างรายไดเ้ ข้าประเทศและเกษตรกร ในชว่ งวิกฤตโควดิ - 19 สืบคน้ เมื่อ 17 กรกฎาคม 2564 จาก https://thainews. prd.go.th/th/news/detail/TCATG210717121547158

103 เอกสารอ้างอิง สำนักงานคณะกรรมการส่งเสรมิ วทิ ยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) (2564) ข่าวประชาสัมพันธ์ สบื ค้นเม่ือ 18 กรกฎาคม 2564 จาก https://www. tsri.or th/th/news/content/488/

104 แบบทดสอบทา้ ยตอนท่ี 6 คำชี้แจง : ทำเครือ่ งหมาย(ถกู ) หน้าข้อที่มีเนือ้ หาถกู ต้อง และทำเคร่ืองหมาย  (ผดิ ) หน้าขอ้ ทม่ี เี นอ้ื หาไม่ถกู ต้อง ...............1 ประชาชนสามารถส่งสมนุ ไพรขายในตลาดสมุนไพรซึ่งมี ศูนย์กลางตัง้ อยู่ทก่ี รงุ เทพมหานคร ...............2 สำนกั งาน กศน. จัดกจิ กรรม กศน. หว่ งใยรว่ มต้านภยั โควิด 19 เพื่อบรรเทาความเดือดร้อนของประชาชนใน สถานการณก์ ารแพรร่ ะบาดโรคโควดิ 19 ...............3 แผนแม่บทแหง่ ชาติว่าด้วยการพัฒนาสมุนไพรไทย ฉบับท่ี 1 พ.ศ. 2560 – 2564 เป็นการส่งเสริมการผลิต การใช้สมนุ ไพร เพอื่ การรักษาโรคและการสร้างเสริมสุขภาพของประชาชน ...............4 ประชาชนสามารถขอเมล็ดพันธ์ุฟา้ ทะลายโจรเพ่ือนำมาปลกู จากโรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตำบลทุกแหง่ ...............5 ประชาชนสามารถรวมตัวกนั เพื่อแปรรูปผลติ ภัณฑ์ จากฟ้าทะลายโจรและนำมาจำหนา่ ยที่ศนู ย์จำหน่ายสินค้า ผลิตภณั ฑอ์ อนไลน์ กศน. ท่มี ชี ื่อเรยี กว่า ONIE

105 เฉลยแบบทดสอบท้ายตอนท่ี 6 คำช้แี จง : ทำเคร่อื งหมาย(ถกู ) หน้าขอ้ ท่มี ีเนอ้ื หาถูกต้อง และทำเครอื่ งหมาย  (ผดิ ) หน้าขอ้ ท่ีมีเน้อื หาไมถ่ กู ต้อง ............1 ประชาชนสามารถส่งสมุนไพรขายในตลาดสมุนไพรซึง่ มี ศูนย์กลางตั้งอยู่ท่ีกรุงเทพมหานคร ............2 สำนักงาน กศน. จัดกจิ กรรม กศน. ห่วงใยร่วมตา้ นภยั โควดิ 19 เพ่ือบรรเทาความเดือดร้อนของประชาชนใน สถานการณ์การแพร่ระบาดโรคโควิด 19 ............3 แผนแมบ่ ทแห่งชาติวา่ ด้วยการพัฒนาสมนุ ไพรไทย ฉบบั ที่ 1 พ.ศ. 2560 - 2564 เปน็ การสง่ เสริมการผลติ การใช้สมุนไพร เพ่อื การรกั ษาโรคและการสร้างเสริมสขุ ภาพของประชาชน ............4 ประชาชนสามารถขอเมล็ดพนั ธ์ุฟ้าทะลายโจรเพือ่ นำมาปลกู จากโรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตำบลทุกแห่ง ............5 ประชาชนสามารถรวมตวั กันเพื่อแปรรูปผลิตภณั ฑ์ จากฟ้าทะลายโจรและนำมาจำหนา่ ยท่ีศนู ย์จำหนา่ ยสนิ คา้ ผลิตภัณฑ์ออนไลน์ กศน. ที่มีชื่อเรยี กวา่ ONIE

106 รายชือ่ คณะผู้จดั ทำ ทีป่ รึกษา 1. ดร. กนกวรรณ วิลาวัลย์ รฐั มนตรชี ว่ ยวา่ การกระทรวงศึกษาธกิ าร 2. ดร. กมล รอดคลา้ ย ท่ีปรึกษารัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ (ดร. กนกวรรณ วลิ าวลั ย)์ 3. ดร. พะโยม ชิณวงศ์ ประธานคณะทำงานรฐั มนตรชี ว่ ยว่าการ กระทรวงศึกษาธกิ าร (ดร. กนกวรรณ วิลาวลั ย)์ 4. ดร. สภุ ัทร จำปาทอง ปลดั กระทรวงศึกษาธกิ าร 5. ดร. วรัท พฤกษาทวีกุล เลขาธิการ กศน. คณะผเู้ ชีย่ วชาญดา้ นบทเรียนการเรยี นรู้ 1. ดร. กนกวรรณ วลิ าวัลย์ รฐั มนตรีชว่ ยวา่ การกระทรวงศกึ ษาธิการ 2. ดร. ปาน กมิ ปี นักวิจยั อสิ ระ คณะผ้เู ชี่ยวชาญฟา้ ทะลายโจร ผู้ชว่ ยผ้อู ำนวยการดา้ นการแพทยแ์ ผนไทย 1. ภญ. ดร. สภุ าภรณ์ ปติ พิ ร และการแพทย์ทางเลือก โรงพยาบาลเจ้าพระยา 2. นายภิญโญ จนั ทวงษ์ อภัยภเู บศร หวั หนา้ ฝ่ายเกษตรอินทรยี ์มลู นิธิโรงพยาบาล 3. นายสุนทร คณู วฒั น์ เจา้ พระยาอภยั ภเู บศรในพระอุปถมั ภ์สมเด็จ พระเจ้าภคินีเธอเจา้ ฟา้ เพชรรตั นราชสดุ า สิริโสภาพณั ณวดี พนกั งานฝา่ ยเกษตรอนิ ทรีย์ มลู นธิ ิโรงพยาบาล เจา้ พระยาอภัยภูเบศรในพระอุปถมั ภส์ มเดจ็ พระเจา้ ภคินีเธอเจา้ ฟา้ เพชรรตั นราชสดุ า สิรโิ สภาพณั ณวดี

107 4. นางสาววรดี วารีผล พนักงานศูนย์ทรัพย์สินทางปญั ญาและ อนรุ กั ษ์พนั ธุกรรมสมุนไพรพน้ื บา้ น 5. นางนภิ า ไพรโรจน์ มลู นธิ ิโรงพยาบาลเจา้ พระยาอภยั ภูเบศร ใน พ ร ะ อุ ป ถั ม ภ์ ส ม เด็ จ พ ระ เจ้ าภ คิ นี เธ อ หัวหนา้ โครงการ เจา้ ฟ้าเพชรรัตนราชสดุ า สริ ิโสภาพัณณวดี ดร. ปรเมศวร์ ศริ ิรัตน์ ผู้จดั การสหกรณ์การเกษตรบรรพตพสิ ัย จำกัด อำเภอบรรพตพสิ ัย จังหวดั นครสวรรค์ คณะผูจ้ ัดทำ ตอนที่ 1 การเรยี นรู้ฟ้าทะลายโจร ผู้อำนวยการสำนักงาน กศน. กทม. 1. นางมณฑาทพิ ย์ จันทรเ์ พญ็ ครู กศน. เขตบางบอน 2. นางกฤษณา เทพเมือง ครู กศน. เขตบางกอกใหญ่ 3. นางผกามาศ เรืองจริ ษั เฐยี ร ครูผูช้ ว่ ย กศน. เขตบางกอกน้อย 4. นางสาวพัชจุฑา นรินทร นกั วชิ าการศกึ ษา สำนกั งาน กศน. กทม. ตอนท่ี 2 การปลกู ฟา้ ทะลายโจร ครชู ำนาญการพิเศษ กศน. อำเภอเมืองสมุทรสาคร 1. นางสาวสงั วาล แก้วกระโทก ครผู ู้ชว่ ย กศน. อำเภอเมืองสมุทรสาคร 2. นางสาวรัชนก ใสส่อง ครผู ู้ช่วย กศน. เขตบางกอกนอ้ ย 3. นางผกามาศ เรืองจิรษั เฐยี บรรณารกั ษป์ ฏิบตั กิ าร กศน. อำเภอกระทุม่ แบน 4. นางสาวอไุ รวรรณ เชวงเชาว์ นกั วชิ าการศกึ ษา สำนักงาน. กศน. จังหวัดสมทุ รสาคร 5. นางสาวปยิ กาญจน์ อนิ แหยม ครูอาสาสมัครฯ กศน. อำเภอกระทมุ่ แบน 6. นางสาวนภัสวรรณ ชว่ งชยั ครู กศน. ตำบล กศน. อำเภอกระทมุ่ แบน 7. นายสุวิทย์ ขำลว้ น นักเทคโนโลยีสารสนเทศ 8. นายวนิ ัย บุญชิต สำนักงาน. กศน. จังหวัดสมทุ รสาคร 11

108 ตอนที่ 3 ผลติ ภณั ฑย์ าและสมนุ ไพรฟา้ ทะลายโจรสูโ้ รคโควดิ 19 1. นายลอื ชา แจ่มนิยม ครู กศน. เขตทววี ฒั นา 2. นางสาวอารี หอมชะเอม ครู กศน. เขตบางรกั 3. นางสาวทรายเพ็ชร อไุ รพงษ์ ครู กศน. ตำบล กศน. เขตราษฎรบ์ ูรณะ 4. นายอรรถพล กรุงแกว้ ครู กศน. ตำบล กศน. เขตบางกอกใหญ่ ตอนที่ 4 กฎหมายท่ีเก่ยี วข้องกบั ฟา้ ทะลายโจร 1. นางสุธีรา บญุ ชิต นักจัดการงานท่วั ไปปฏบิ ตั กิ าร สำนักงาน กศน. จงั หวดั สมุทรสาคร 2. นายนิวฒั น์ จันทร์เทศ ครู กศน. เขตจอมทอง 3. นางสาวปัทมาพร สุรวทิ ย์ ครูผชู้ ว่ ย กศน. อำเภอกระทมุ่ แบน 4. นายมานพ พกิ จิ ครูผ้ชู ่วย กศน. อำเภอบา้ นแพว้ 5. นางณชุ ชญา อนิ รวม นักวิชาการศึกษา สำนักงาน กศน. จังหวดั สมทุ รสาคร 6. นางทรงสมัย สังหร่าย ครู กศน. ตำบล กศน. อำเภอกระท่มุ แบน 7. นางสาววทนั ยา กรงุ ศรี ครู ศรช. กศน. อำเภอเมอื งสมทุ รสาคร ตอนท่ี 5 การเรียนรู้และแหล่งการเรียนรู้ ครู กศน. เขตจอมทอง 1. นายนิวฒั น์ จนั ทร์เทศ ครู กศน. เขตสะพานสูง 2. นายเอกชัย เอกวนาการ ครผู ชู้ ว่ ย กศน. เขตทุ่งครุ 3. นายชยั วิชติ สารัญ ครู กศน. ตำบล กศน. เขตบางแค 4. นางสาวอุไรวรรณ ฟักฉมิ ตอนที่ 6 เสน้ ทางการประกอบอาชีพและประมวลสรปุ ข้อมูลการเรยี นรู้ 1. นางสาวเยาวภา บุญญาธิการ ครชู ำนาญการ กศน. เขตห้วยขวาง 2. นางสาววิภาวรรณ เฉยชิต ครูผู้ชว่ ย กศน. เขตทววี ฒั นา 3. นางสาวอมั รา เงนิ โพธ์ิ ครูผ้ชู ว่ ย กศน. เขตธนบุรี 4. นายวิรยิ ะ ทานา ครู กศน. ตำบล กศน. เขตวัฒนา

109 คณะบรรณาธกิ าร รองผู้อำนวยการ สำนักงาน กศน. จงั หวดั มกุ ดาหาร 1. นายชัชพงศ์ สร้อยแสง รักษาการในตำแหนง่ ผ้อู ำนวยการ สำนักงาน กศน. จงั หวดั สมุทรสาคร 2. นางภคภัทร แก้วมศี รี รองผ้อู ำนวยการชำนาญการพิเศษ สำนกั งาน กศน. กทม. 3. นายบญุ เลศิ ตองติดรมั ย์ รองผอู้ ำนวยการชำนาญการพเิ ศษ สำนักงาน กศน. กทม. 4. นายเอนก ปานทพิ ย์ ผู้อำนวยการชำนาญการพิเศษ กศน. อำเภอเมืองสมทุ รสาคร 5. นายสมชาย แสงดว่ น ผู้อำนวยการชำนาญการพิเศษ กศน. อำเภอกระทุ่มแบน 6. นายพิเชษฐ เสือเฒ่า ผู้อำนวยการชำนาญการ กศน. เขตห้วยขวาง 7. นางสาวชลดา อัมภรัตน์ ผอู้ ำนวยการชำนาญการ กศน. เขตหลกั ส่ี 8. นายปริญญา ปยิ ชนานันทน์ ผู้อำนวยการชำนาญการ กศน. เขตบางเขน 9. นางสาวบุสรา นลิ เตะ๊ ผอู้ ำนวยการชำนาญการ กศน. เขตบางบอน 10. นายสยาม ชกู ร ผูอ้ ำนวยการชำนาญการ กศน. อำเภอบา้ นแพ้ว 11. นางทศั นีย์ นิวาศะบตุ ร นักวชิ าการศกึ ษาชำนาญการ สำนักงาน กศน. กทม. บรรณาธกิ ารแบบทดสอบ ดร. กรรณกิ าร์ อินทราย ผอู้ ำนวยการชำนาญการพเิ ศษ กศน. เขตจตุจักร ผู้ออกแบบปก นายเอกชยั เอกวนาการ ครู กศน. เขตสะพานสูง ผวู้ าดรูปประกอบ 1. นางสาวษิญาภา ฐานุธติ กิ ร ครู กศน. ตำบล กศน. เขตหลักสี่ 2. นายอานนท์ เศรษฐขนุ ทด ครู กศน. ตำบล กศน. เขตลาดกระบงั 3. นางสาววทนั ยา กรุงศรี ครู ศรช. กศน. อำเภอเมอื งสมทุ รสาคร

110 ผูป้ ระสานงานและธุรการ นกั วชิ าการศึกษา สำนกั งาน กศน. กทม. 1. นางสาวนนลนยี ์ ประภสั รส์ นิ ธร นกั วิชาการศกึ ษา สำนักงาน. กศน. 2. นางสาวปยิ กาญจน์ อินแหยม จังหวัดสมุทรสาคร