ฟ้าทะลายโจร

37 ผทู้ ี่สนใจสามารถสแกน QR Code เพื่อดาวน์โหลด คมู่ ือการดูแลสขุ ภาพสำหรับ ประชาชนในสถานการณ์การแพร่ระบาดของ โควิด-19 ระลอก 3 ด้วยศาสตร์การแพทย์ แผนไทยและสมุนไพร ของศูนย์หลกั ฐาน เชงิ ประจักษ์ด้านการแพทย์แผนไทยและ สมุนไพร กลมุ่ งานเภสชั กรรมและกลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและ การแพทย์ทางเลือก โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภยั ภูเบศร สำหรับข้อมูลความรู้เกี่ยวกับการใช้ฟ้าทะลายโจรและ หลักฐานวิทยาศาสตร์ฟ้าทะลายโจรรักษาโควิด สามารถศึกษา เพิ่มเติมไดจ้ าก QR Code ดา้ นลา่ งน้ี การใช้ฟา้ ทะลายโจร หลกั ฐานวทิ ยาศาสตร์ อย่างเหมาะสม ฟา้ ทะลายโจรรกั ษาโควิด

38 3.4 ข้อควรระวงั 3.4.1 ข้อหา้ มใช้ 1) ห้ามใช้ในผทู้ ่ีมีอาการแพ้ฟ้าทะลายโจร 2) หา้ มใชใ้ นหญงิ ตั้งครรภแ์ ละให้นมบุตร 3) ผู้ป่วยที่เจ็บคอเน่ืองจากการติดเช้ือแบคทีเรีย สเตรปโตคอกคัส ชนิดเอ (Streptococcus group A) หรือไตอักเสบจากการติดเชอ้ื ดังกลา่ ว 4) ผูป้ ่วยทมี่ ปี ระวัติโรคหวั ใจรูมาติก 5) ผู้ที่มีอาการเจ็บคอเนื่องจากเกิดการติดเช้ือ แบคทีเรียอยา่ งรุนแรง โดยมไี ข้สงู และตุ่มหนองข้ึนในลำคอ 6) ผู้ท่มี กี ารทำงานของตบั และไตผิดปกติ 3.4.2 คำเตอื น 1) หากใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน อาจทำให้ แขนขามอี าการชาหรือออ่ นแรง 2) หากใช้ฟ้าทะลายโจรติดต่อกัน 3 วัน แล้วไม่หาย หรือมีอาการรุนแรงขึ้นระหว่างใช้ยา ควรหยุดใช้ และพบแพทย์ 3) ควรระวงั การใชร้ ่วมกบั สารกนั เลือดเป็นลิ่ม (Anticoagulants) และยาต้านการจบั ตวั ของเกล็ดเลือด (Antiplatelets)

39 4) ควรระวังการใชร้ ่วมกับยาลดความดนั เลือด เพราะอาจเสริมฤทธก์ิ ันได้ 5) ควรระวังการใชร้ ว่ มกบั ยาทก่ี ระบวนการ เมแทบอลซิ ึมผ่านเอนไซม์ Cytochrome P450 (CYP) เนื่องจากฟ้าทะลายโจรมีฤทธิ์ยับย้งั เอนไซม์ CYP1A2 CYP2C9 และ CYP3A4 3.4.3 อาการไมพ่ ึงประสงค์ อาจทำให้เกิดอาการผดิ ปกติของทางเดินอาหาร เชน่ ปวดท้อง ท้องเดนิ คลื่นไส้ เบื่ออาหาร วงิ เวียนศีรษะ ใจสัน่ และอาจเกิดลมพิษได้

40 สรปุ สมุนไพรฟ้าทะลายโจร เป็นสมุนไพรที่อยู่คู่กับคนไทย มาอย่างยาวนาน มีการนำมาใช้ประโยชน์อย่างแพร่หลาย ในการรักษาโรค และจากการระบาดของโรคโควิด 19 สมุนไพร ฟ้าทะลายโจร ได้กลับมามีบทบาทสำคัญในการใช้เพื่อเสริม ภมู คิ ุม้ กนั หรือรักษาผปู้ ่วยโรคโควดิ 19 ที่มอี าการไมร่ นุ แรง แต่การใช้ สมุนไพรฟ้าทะลายโจร ควรใช้โดยผู้ประกอบวชิ าชพี เวชกรรม มีการ ติดตามประเมินประสทิ ธิผลและความปลอดภยั หลังการใช้อย่างเป็น ระบบ ผู้ใช้ควรศึกษาปริมาณการใช้ที่ถูกต้อง คำเตือน ข้อห้ามใช้ ข้อควรระวัง รวมทั้งอาการไม่พึงประสงค์ ให้เข้าใจก่อนพิจารณา ตัดสินใจใช้และหากมีอาการผิดปกติ ให้หยุดใช้ทันที สำหรับการ เลือกซื้อสมุนไพรฟ้าทะลายโจร ควรเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ที่ผ่านการ รับรองจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ดูวันผลิต และวันหมดอายุของผลิตภัณฑ์ และเมื่อใช้สมุนไพรฟ้าทะลายโจร ตามปริมาณที่กำหนดหรือวันที่กำหนดแล้วหากอาการไม่ดีขึ้นควร พบแพทย์ทันที

41 เอกสารอ้างองิ กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก (2564) คำแนะนำการใช้ฟ้าทะลายโจรสำหรับสถานการณ์การแพร่ ระบาดของโรค ตดิ เช้ือไวรัสโคโรนา สายพนั ธใ์ุ หม่ 2019 (Coronavirus Disease 2019 : COVID-19) สืบคน้ เม่ือ 17 กรกฎาคม 2564 จาก https://thaicam .go.th/wp-content/uploads/2021/04/คำแนะนำการ ใช้ฟา้ ทะลายโจร-บุคลากรทางการแพทย์_24042564.pdf กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก (2564) สมนุ ไพรกับโควดิ 19 EP.1 ฟ้าทะลายโจรสามารถป้องกัน COVID 19 ได้หรอื ไม่ ? สืบค้นเม่อื 17 กรกฎาคม 2564 จาก https://youtu.be/iiCfuLgsCOc กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก (2564) สมนุ ไพรกบั โควดิ 19 EP.4 การใชฟ้ า้ ทะลายโจรอยา่ ง เหมาะสม สืบคน้ เม่อื 17 กรกฎาคม 2564 จาก https://youtu.be/CYqRImqNIB4

42 ประกาศคณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ เร่ือง บัญชียาหลัก แห่งชาตดิ ้านสมนุ ไพร (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2564 (2564,4 มถิ นุ ายน) ราชกจิ จานเุ บกษา เล่ม 138 ตอนพเิ ศษ โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภยั ภเู บศร (2564) คมู่ ือการดูแลสุขภาพ สำหรบั ประชาชนใน สถานการณก์ ารแพร่ระบาดของ โควดิ -19 ระลอก 3 ดว้ ยศาสตรก์ ารแพทยแ์ ผนไทยและ สมุนไพร สบื ค้นเมื่อ 22 กรกฎาคม 2564 จาก https://www.hfocus.org/org/content/2021/05/21646 โรงพยาบาลรามาธิบดี (2564) สรรพคุณฟา้ ทะลายโจร สบื ค้นเม่อื 17 กรกฎาคม 2564 จาก https://med.mahidol.ac.th/altern_med/th/k km/19jun2020-1729 สถาบันมะเร็งแหง่ ชาติ (2564) ข่าวประชาสัมพันธเ์ ร่ืองมารจู้ ักฟ้าทะลายโจรกันเถอะ สืบคน้ เมอื่ 17 กรกฎาคม 2564 จาก https://www.nci .go.th/en/research/researhdivision/research_infor mationfarthalai.html

43 สนั ต์ ใจยอดศิลป์ (2564) Ep.10 หลักฐานวิทยาศาสตร์ฟ้า ทะลายโจรรักษาโควดิ สบื คน้ เม่ือ 22 กรกฎาคม 2564 จาก https://www.youtube.com/watch?v=u Nwo2RHKYHU เสน้ ทางเศรษฐีออนไลน์ ฉบบั วันศุกรท์ ่ี 16 กรกฏาคม 2564 เรื่องอภยั ภเู บศร แนะ วธิ ที ำ-ปรมิ าณฟ้าทะลายโจร ท่ีเหมาะสม สำหรบั ทำใชเ้ อง สืบคน้ เมอ่ื 17 กรกฎาคม 2564 จาก https://www.sentangsedtee.com/health- beauty/article_161779

44 แบบทดสอบท้ายตอนท่ี 3 คำชีแ้ จง : ทำเครือ่ งหมาย ✓(ถกู ) หน้าขอ้ ทีม่ ีเน้อื หาถูกตอ้ ง และทำเครอื่ งหมาย  (ผดิ ) หน้าข้อท่ีมเี น้อื หาไมถ่ ูกตอ้ ง ..........1. ผลติ ภณั ฑฟ์ ้าทะลายโจรรูปแบบเมด็ ไม่ควรเกบ็ ไว้นาน เกิน 3 ปี เพราะยาจะเสื่อมคุณภาพ ..........2. หากใชฟ้ ้าทะลายโจรตดิ ต่อกัน 3 วนั อาการไขด้ ีข้ึน ควรหยดุ ใช้และพบแพทย์ ..........3. ผู้ป่วยโรคโควิด 19 ท่ีมีอาการไม่รุนแรงใช้สารสกัด ฟ้าทะลายโจรที่มีปริมาณสารแอนโดรกราโฟไลด์ รวม 180 มิลลิกรัมต่อวัน ติดต่อกนั นาน 5 วนั ..........4. ผทู้ ตี่ ้องการรับประทานฟ้าทะลายโจรเพื่อเสริมภูมิคุ้มกนั แนะนำใช้สารสกัดฟ้าทะลายโจรท่ีมีปริมาณ สารแอนโดรกราโฟไลด์ 60 มิลลิกรัมตอ่ วัน ..........5. หญิงมีครรภ์ และคุณแมท่ ่ีอย่ใู นช่วงให้นมบุตรสามารถ รบั ประทานฟา้ ทะลายโจรได้ตามปกติ

45 เฉลยแบบทดสอบทา้ ยตอนที่ 3 คำชี้แจง : ทำเคร่ืองหมาย ✓(ถกู ) หนา้ ขอ้ ท่ีมีเน้ือหาถูกต้อง และทำเครอ่ื งหมาย  (ผิด) หนา้ ข้อท่ีมเี น้ือหาไมถ่ ูกต้อง ... ...1. ผลติ ภัณฑ์ฟา้ ทะลายโจรรปู แบบเม็ดไม่ควรเกบ็ ไวน้ าน เกนิ 3 ปี เพราะยาจะเสื่อมคุณภาพ ...✓...2. หากใช้ฟ้าทะลายโจรติดต่อกนั 3 วัน อาการไข้ดีข้ึน ควรหยุด ใช้และพบแพทย์ ...✓…3. ผู้ป่วยโรคโควิด 19 ท่ีมีอาการไม่รุนแรงใช้สารสกัด ฟ้าทะลายโจรท่ีมีปริมาณสารแอนโดรกราโฟไลด์ รวม 180 มลิ ลิกรัมต่อวนั ตดิ ต่อกันนาน 5 วนั ... …4. ผ้ทู ี่ต้องการรับประทานฟา้ ทะลายโจรเพอื่ เสรมิ ภูมิคุ้มกนั แนะนำใช้สารสกัดฟ้าทะลายโจรท่ีมีปริมาณสาร แอนโดรกราโฟไลด์ 60 มลิ ลิกรมั ตอ่ วัน ... …5. หญงิ มีครรภ์ และคุณแม่ทอ่ี ยู่ในช่วงใหน้ มบุตรสามารถ รบั ประทานฟ้าทะลายโจรไดต้ ามปกติ

ฟ้าทะลายโจรจัดเป็นพืชสมุนไพรที่มีรสขมอยู่ในกลุ่มยาเย็น มีสรรพคุณทางการแพทย์แผนไทย ใช้บรรเทาอาการไข้หวัด แก้ไอและ เจ็บคอ เป็นสมุนไพรที่ไดบ้ รรจุอยู่ในบญั ชียาหลกั แห่งชาติ พ.ศ. 2542 (บัญชียาจากสมุนไพร) ของกระทรวงสาธารณสุข ตั้งแต่อดีตจนถึง ปัจจุบันได้มีการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับสมุนไพรฟ้าทะลายโจรกันอย่าง แพร่หลาย โดยปัจจุบันยังพบว่าฟ้าทะลายโจรสามารถใช้เป็นยา สมุนไพรในการรักษาผู้ป่วยติดเชื้อโรคโควิด 19 ในระยะเริ่มต้นเพื่อลด การเกดิ โรคที่รุนแรงได้ เพื่อให้เกิดการขับเคลื่อนและส่งเสริมการใช้ยาจากสมุนไพร ในระบบบริการสุขภาพอย่างเป็นรูปธรรม ส่งเสริมภูมิปัญญาให้ได้รับ การต่อยอดโดยการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรที่มีอยู่ในประเทศ ให้เกิดประโยชน์สูงสุด ผ่านกลไกการวิจัยและพัฒนายาจากสมุนไพร อย่างเป็นระบบ รวมทั้งเพื่อให้บัญชียาหลักแห่งชาติด้านสมุนไพร มีการปรับปรุงแก้ไขให้ทันต่อสถานการณ์ในปัจจุบัน จึงได้กำหนด กฎหมายและประกาศทเ่ี กี่ยวขอ้ งกบั สมนุ ไพรฟ้าทะลายโจร ดงั ตอ่ ไปน้ี

47 4.1 กฎหมายทเ่ี กีย่ วขอ้ งกบั การใช้ผลติ ภัณฑฟ์ า้ ทะลายโจร 4.1.1 พระราชบัญญตั ิยา พ.ศ. 2510 ในพระราชบญั ญตั ิน้ี ได้ใหค้ วามหมายของยา ไว้ดงั ตอ่ ไปน้ี ยา หมายความว่า 1. วัตถทุ ร่ี บั รองในตำรายาทรี่ ัฐมนตรปี ระกาศ 2. วัตถุทมี่ ุ่งหมายใชใ้ นการ วนิ จิ ฉัย บำบัด บรรเทา รกั ษาหรอื ป้องกันโรค 3. วัตถุที่เปน็ เภสชั เคมีภณั ฑ์ หรอื เภสัชเคมีภณั ฑ์ก่ึงสำเร็จรูป 4. วัตถุมุ่งหมายสำหรับใหเ้ กิดผลแกส่ ขุ ภาพ โครงสรา้ ง หรอื การกระทำ ใดของรา่ งกายมนุษย์หรือสตั ว์ ยาสมุนไพร หมายความวา่ ยาที่ได้จากพฤกษชาติ สตั ว์ หรือแร่ ซงึ่ ยังมิไดป้ รุง หรอื แปรสภาพ ยาสามัญประจำบ้าน หมายความว่า ยาแผนปจั จุบันหรือแผนโบราณท่ีรัฐมนตรี ประกาศเป็นยาสามญั ประจำบา้ น ยาแผนโบราณ หมายความวา่ ยาทม่ี ุ่งหมายสำหรับใช้ในการประกอบโรคศิลปะ แผนโบราณ หรอื การบำบัดโรคสัตว์ ซ่งึ อยใู่ นตำรายาทรี่ ัฐมนตรีประกาศ ยาควบคมุ พิเศษ หมายความวา่ ยาแผนปัจจุบนั หรอื ยาแผนโบราณทีร่ ัฐมนตรี ประกาศเป็นยาควบคุมพเิ ศษ

48 ยาใช้ภายนอก หมายความว่า ยาแผนปจั จบุ ันหรอื ยาแผนโบราณสำหรบั ใช้ ภายนอก ทง้ั น้ีไม่รวมยาเฉพาะที่ ยาใชเ้ ฉพาะที่ หมายความว่า ยาแผนปัจจบุ ันหรอื ยาแผนโบราณทมี่ ุ่งหมายใช้ เฉพาะท่กี ับ หู ตา คอ จมูก ปาก ทวารหนัก ชอ่ งคลอด หรือท่อปสั สาวะ ยาอันตราย หมายความวา่ ยาแผนปจั จุบนั หรอื ยาแผนโบราณที่รัฐมนตรี ประกาศเป็นยาอันตราย สแกน QR Code สแกน QR Code เพอ่ื ศกึ ษารายละเอียดเพม่ิ เติม เพอ่ื ศกึ ษารายละเอยี ดเพมิ่ เตมิ พระราชบญั ญัตยิ า พ.ศ. 2510 พระราชบญั ญตั ยิ า (ฉบบั ที่ 6) พ.ศ. 2562

49 4.1.2 ประกาศคณะกรรมการผลิตภณั ฑส์ มนุ ไพร เรื่อง กำหนดใหแ้ สดงคำเตือนและข้อความคำเตอื นในฉลาก และเอกสารกำกบั ผลิตภัณฑ์สมุนไพร (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2563 ยาที่มีส่วนประกอบของพืชหรือยาที่มีชื่อว่า ฟ้าทะลายโจร มีชื่อทางวิทยาศาสตรว์ ่า Andrographis paniculate (Burm.f.) Nees [ช่ืออ่นื ไดแ้ ก่ Justicia paniculate Burm.f., Andrographitis Herba, Andrographis Herb หรือชื่อเรียกอื่นที่เป็นชื่อพ้อง] จะต้องมีการ แสดงข้อความคำเตือนของผลิตภัณฑ์สมุนไพร และต้องใช้ตัวอักษรให้ เห็นและอ่านไดช้ ดั เจน เพือ่ ค้มุ ครองความปลอดภยั ของผ้ใู ชย้ า ดังน้ี ลำดับท่ี 1 ผลติ ภัณฑ์สมุนไพรชนิดรบั ประทาน คำเตอื นในฉลากและเอกสารกำกับผลิตภณั ฑ์ 1. ห้ามใชใ้ นสตรมี ีครรภแ์ ละสตรีใหน้ มบุตร 2. ห้ามใช้ในผู้ที่เคยแพ้ฟ้าทลายโจร เช่น มีผื่น ปากบวม ตาบวม หน้าบวม 3. หากใช้ยานี้แล้วมีผื่น ปากบวม ตาบวม หน้าบวม ให้หยุด ทนั ที และพบแพทย์ คำเตือนในเอกสารกำกบั ผลติ ภณั ฑ์สมุนไพร 4. หากใช้ติดต่อกันเกิน 3 วัน แล้วไม่ดีขึ้น หรืออาการรุนแรง ขึน้ ระหว่างการใช้ยาควรหยุดใช้ และพบแพทย์ 5. หากใช้ตดิ ต่อกันเป็นเวลานาน อาจทำให้แขนขามอี าการ ออ่ นแรง

50 ลำดบั ที่ 2 ผลิตภณั ฑ์สมนุ ไพรชนิดใชภ้ ายนอก คำเตือนในฉลากและเอกสารกำกบั ผลติ ภัณฑ์ 1. ห้ามใช้ในผู้ท่ีเคยแพ้ฟ้าทะลายโจร เชน่ มีผื่น ปากบวม ตาบวม หน้าบวม 2. หากใชย้ านี้แล้วมผี ืน่ ปากบวม ตาบวม หน้าบวม ให้หยุด ทนั ที และพบแพทย์ ตัวอยา่ งฉลากยา สรรพคณุ : บรรเทาอาการเจบ็ คอ วธิ ใี ช้ : สำหรับบรรเทาอาการเจ็บคอ ใช้รกั ษาไม่เกนิ 7 วนั ผใู้ หญ่ ครง้ั ละ 1 แคปซลู วันละ 4 ครงั้ หลงั อาหารและกอ่ นนอน หมายเหตุ ก่อนการใช้ยาตอ้ งอา่ นฉลากยา เอกสารกำกับยาและ ข้อความของคำเตือนทกุ คร้ัง

51 4.2 กฎหมายท่เี ก่ียวขอ้ งกับมาตรฐานผลิตภัณฑอ์ ตุ สาหกรรม สารสกดั ฟา้ ทะลายโจร ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม ฉบบั ท่ี 5341 (พ.ศ. 2562) ออกตามความในพระราชบัญญัตมิ าตรฐาน ผลิตภัณฑอ์ ตุ สาหกรรม พ.ศ. 2511 เรอ่ื ง กำหนดมาตรฐาน ผลิตภณั ฑอ์ ุตสาหกรรม สารสกัดฟา้ ทะลายโจรผง สำหรับผู้ผลิตเพื่อจำหน่ายผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม สารสกัด ฟ้าทะลายโจรผง มาตรฐานเลขที่ มอก. 2928 - 2562 ให้มีมาตรฐาน ผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมนี้ ครอบคลุมสารสกัดฟ้าทะลายโจรในรูปแบบ ผง (Powdered anderographis extract ) ท่มี ีสารแอนโดรกราโฟไลด์ (andrographolide) ไม่น้อยกว่า 6 % โดยมวลของสารสกัด และมี ปริมาณสาร 14-ดีออกซี-11,12-ไดดีไฮโดรแอนโดรกราโฟไลด์ (14-deoxy-11,12 didehydroandrographolide) ไม่มากกว่า 15 % ของปริมาณสารไดเทอร์พีนแลคโตนรวม ( total diterpene lactonph) เพื่อเป็นวตั ถุดบิ ในอตุ สาหกรรมด้านผลติ ภัณฑส์ ขุ ภาพ การนำสารสกดั ตามมาตรฐานนี้ไปใช้เป็นวัตถุดิบเพ่ือผลิตเป็น ผลิตภัณฑ์สำเร็จรูป ต้องเป็นไปตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับ ผลติ ภัณฑ์สำเร็จรูปนั้น สแกน QR Code เพอ่ื ศึกษารายละเอยี ดเพมิ่ เติม

52 4.3 กฎหมายทีเ่ ก่ยี วข้องกับราคาสินค้าและบริการ พระราชบัญญัตวิ า่ ด้วยราคาสนิ ค้าและบรกิ าร พ.ศ. 2542 กฎหมายฉบับนี้เพื่อกำหนดราคาสินค้าและป้องกันการผูกขาด โดยมีสาระสำคัญ ดังน้ี มาตราที่ 29 ห้ามมิให้ผู้ประกอบธุรกิจดำเนินการใด ๆ โดย จงใจที่จะทำให้ราคาต่ำเกินสมควรหรือสูงเกินสมควร หรือทำให้เกิด ความป่นั ป่วนซง่ึ ราคาของสนิ คา้ หรอื บรกิ ารใด มาตราที่ 30 ห้ามมิให้บุคคลใดกักตุนสินค้าควบคุม โดยมี สินค้าเกินปริมาณที่กำหนดไว้ หรือไม่นำสินค้าที่มีไว้เพื่อจำหน่าย ออกจำหน่าย หรือเสนอขายตามปกติ หรือปฏิเสธการจำหน่ายหรือ ประวิงการจำหน่ายหรือการส่งมอบสินค้าควบคุม โดยไม่มีเหตุผลอัน สมควร มาตราที่ 31 หา้ มมิให้ผปู้ ระกอบธุรกจิ บริการควบคมุ หยดุ การ ใหบ้ ริการตามปกติ หรือปฏเิ สธการใหบ้ ริการ หรอื ประวิงการใหบ้ ริการ โดยไมม่ เี หตุอนั สมควร สแกน QR Code เพอื่ ศกึ ษารายละเอยี ดเพม่ิ เตมิ

53 บทลงโทษทางอาญา ตามพระราชบัญญัติวา่ ด้วยราคาสินค้าและบรกิ าร พ.ศ. 2542 มาตรา 41 ผู้ใดฝ่าฝืนมาตรา 29 มาตรา 30 หรือมาตรา 31 ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 7 ปี หรือปรับไม่เกิน 140,000 บาท หรือ ทัง้ จำทง้ั ปรบั หรือ ระวางโทษจำคกุ ไม่เกนิ 7 ปี หรือท้ังจำทั้งปรับ ทั้งนี้ประชาชนควรติดตามรับฟังข้อกำหนด ประกาศ หรือ คำสั่งอยู่เสมอ เพื่อให้ทันต่อสถานการณ์ตลอดเวลาและสามารถ ปฏบิ ัติตนไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง

54 4.4 กฎหมายทีเ่ กย่ี วขอ้ งกบั บัญชยี าหลกั แหง่ ชาติ ดา้ นสมนุ ไพรฟา้ ทะลายโจร ประกาศคณะกรรมการพฒั นาระบบยาแห่งชาติ เรอื่ ง บัญชยี าหลักแห่งชาตดิ ้านสมนุ ไพร (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2564 เพอื่ เปน็ การเสริมสรา้ งความมน่ั คงทางยาให้กับประเทศจึง มีการปรับปรุงแก้ไขให้ทันต่อสถานการณ์ในปัจจุบัน จึงได้เพิ่มเติม ยาจากสมนุ ไพรฟ้าทะลายโจร เป็นยาในบญั ชยี าหลักแห่งชาติด้าน สมุนไพร ประกอบดว้ ยบัญชีย่อย 3 บัญชี ไดแ้ ก่ บัญชี 1 รายการยาที่ใช้ในการป้องกันและแก้ไขปัญหา สขุ ภาพ บัญชี 2 รายการยาที่ต้องใช้โดยแพทย์แผนไทยหรือผู้ที่ ได้รับมอบหมายจากผู้อำนวยการของสถานพยาบาลนั้น ๆ โดยใช้ องค์ความรกู้ ารแพทย์แผนไทย บัญชี 3 รายการยาสำหรับโครงการพิเศษของหน่วยงาน ของรัฐ

55 โดยเพ่ิมเติมรายการยาจากสมุนไพรต่อไปน้ี เป็นยาใน บญั ชยี าหลกั แห่งชาตดิ ้านสมุนไพร พ.ศ. 2564 ดงั น้ี ลำดบั ที่ 10 ยาสารสกดั ผงฟา้ ทะลายโจร ทีม่ ี แอนโดร กราโฟไลด์ (andrographolide) ไม่น้อยกว่าร้อยละ 4 โดย น้ำหนกั (w/w) รูปแบบยาแคปซูลและยาเมด็ ใช้สำหรบั บรรเทา อาการของโรคหวัด เช่น ไอ เจ็บคอ น้ำมูกไหล มีไข้ ใ ห ้ ร ั บ ป ร ะ ท า น ใ น ข น า ด ย า ท ี ่ ม ี ป ร ิ ม า ณ แ อ น โ ด ร ก ร า โ ฟไล ด์ (andrographolide) 60 – 120 มิลลิกรัม ต่อวัน โดยแบ่งให้ วนั ละ 3 ครงั้ ลำดับที่ 11 ยาสารสกัดจากฟ้าทะลายโจร รูปแบบยา แคปซลู และยาเม็ด ใชก้ บั ผู้ปว่ ยโรคโควิด 19 ที่มีความรุนแรงน้อย เพื่อลดการเกิดโรคที่รุนแรง โดยให้ใช้ได้โดยผู้ประกอบวิชาชีพ เวชกรรมและมีการติดตามประเมินประสิทธิผลและ ความปลอดภัยหลงั ใช้อยา่ งเปน็ ระบบ ลำดับที่ 12 ยาจากผงฟ้าทะลายโจร รูปแบบยา แคปซูลและยาเม็ด ใช้กับผู้ปว่ ยโรคโควิด 19 ท่มี คี วามรุนแรงน้อย เพื่อลดการเกิดโรคที่รุนแรง โดยให้ใช้ได้โดยผู้ประกอบวิชาชีพ เวชกรรมและมีการติดตามประเมินประสิทธิผลและ ความปลอดภัยหลงั ใช้อยา่ งเปน็ ระบบ สแกน QR Code เพื่อศึกษารายละเอยี ดเพิ่มเตมิ

56 สรุป ฟ้าทะลายโจร ซึ่งเป็นทางเลือกในการดูแลรักษา สุขภาพในสถานการณ์การแพร่ระบาดโรคโควิด 19 ทำให้ ประชาชนควรเรียนรู้เกี่ยวกับกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับ การใช้ ผลิตภัณฑ์ฟ้าทะลายโจร มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม การกำหนดราคาสินค้าและบริการ และบัญชียาหลักแห่งชาติ ด้านสมุนไพร เพื่อให้สามารถปฏิบัติได้ถูกต้องเป็นไปตามท่ี กฎหมายกำหนด ส่งเสริมภูมิปัญญาให้ได้รับการต่อยอดโดย การใช้ประโยชน์จากทรัพยากรที่มีอยู่ในประเทศให้เกิด ประโยชน์สูงสุด ผ่านกลไกการเสริมและพัฒนายาจาก สมุนไพรอย่างเป็นระบบ ส่งผลให้ประเทศไทยสามารถพึ่งพา ตนเองและเป็นการสร้างความมั่นคงทางยาให้กับประเทศ ซึ่ง เปน็ ไปตามบทบญั ญัติแหง่ รัฐธรรมนญู

57 เอกสารอ้างอิง ราชกิจจานเุ บกษา (2562) ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม ฉบับท่ี 5341 (พ.ศ. 2562) ออกตามความในพระราชบญั ญตั ิ มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม พ.ศ. 2511 เรอ่ื ง กำหนด มาตรฐานผลิตภณั ฑ์อตุ สาหกรรมสารสกัดฟา้ ทะลายโจรผง เล่มที่ 136 ตอนพิเศษ 185 ง สบื ค้นเมอื่ 2 สงิ หาคม 2564 จาก http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA /PDF/2562/E/185/T_0026.PDF ________. (2542) พระราชบญั ญัติวา่ ดว้ ยราคาสินคา้ และบรกิ าร พ.ศ. 2542 เลม่ ที่ 116 ตอนท่ี 22 ก สบื คน้ เม่ือ 2 สิงหาคม 2564 จาก http://www.mtc.or.th/law_doc/law_g2542.pdf ________. (2562) พระราชบญั ญัตยิ า (ฉบับที่ 6) พ.ศ. 2562 เล่มท่ี 136 ตอนท่ี 50 ก สืบค้นเมื่อ 2 สงิ หาคม 2564 จาก http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/ 2562/A/050/T_0220.PDF ________. (2563) ประกาศคณะกรรมการผลติ ภัณฑ์สมุนไพร เรือ่ ง กำหนดให้แสดงคำเตอื นและข้อความคำเตือนในฉลากและ เอกสารกำกับผลิตภัณฑส์ มนุ ไพร (ฉบับท่ี 2) พ.ศ. 2563 เลม่ ท่ี 137 ตอนพิเศษ 120 ง สบื คน้ เม่ือ 2 สิงหาคม 2564 จาก https://www.fda.moph.go.th/Herbal/SitePages /Document/law/announce/announce-herb2- 16092563.PDF

58 เอกสารอา้ งองิ ________. (2564) ประกาศคณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ เร่อื งบัญชยี าหลกั แหง่ ชาตดิ า้ นสมนุ ไพร (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2564 เลม่ ท่ี 138 ตอนพเิ ศษ 120 ง สืบคน้ เมื่อ 2 สิงหาคม 2564 จาก http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA /PDF/2564/E/120/T_0046.PDF

59 แบบทดสอบท้ายตอนที่ 4 คำชแี้ จง : ทำเครอื่ งหมาย  (ถูก) หนา้ ข้อที่มเี นอ้ื หาถูกต้อง และทำเครื่องหมาย  (ผดิ ) หนา้ ขอ้ ทม่ี เี น้ือหาไม่ถกู ต้อง ............. 1. ในฉลากและเอกสารกำกบั ผลติ ภัณฑ์ยาผงฟา้ ทะลายโจร ควรมีคำเตือน เชน่ สตรมี ีครรภแ์ ละสตรใี หน้ มบตุ รหา้ มใช้ ..............2. สารสกดั ฟา้ ทะลายโจรผงควรมีสารแอนโดรกราโฟไลด์ (Andrographolide) ไมน่ ้อยกวา่ ร้อยละ 5 ............. 3. พระราชบัญญตั ิว่าดว้ ยราคาสนิ ค้าและบรกิ าร พ.ศ. 2542 ห้ามไม่ให้ขายราคาสูงเกินจริง หากฝ่าผืนต้องระวางโทษ จำคกุ ไมเ่ กิน 7 ปี หรอื ปรบั ไม่เกิน 140,000 บาท หรอื ทัง้ จำ ทง้ั ปรับ ............. 4. ฟ้าทะลายโจรสามารถรักษาผู้ป่วยโรคโควิด 19 ที่มีอาการ รนุ แรงให้หายได้ ............. 5. เม่อื เกดิ อาการแพ้ฟา้ ทะลายโจร จะมีอาการเป็นผน่ื ปากบวม ตาบวม ให้หยุดใช้และพบแพทยท์ ันที

60 เฉลยแบบทดสอบท้ายตอนที่ 4 คำชแ้ี จง : ทำเคร่อื งหมาย  (ถกู ) หน้าข้อที่มีเนื้อหาถูกต้อง และทำเคร่ืองหมาย  (ผิด) หนา้ ขอ้ ท่ีมีเน้ือหาไม่ถูก .... ... 1. ในฉลากและเอกสารกำกับผลิตภัณฑย์ าผงฟา้ ทะลายโจร ควรมีคำเตือน เชน่ สตรีมีครรภ์และสตรใี หน้ มบุตรหา้ มใช้ .... .... 2. สารสกดั ฟ้าทะลายโจรผงควรมีสารแอนโดรกราโฟไลด์ (Andrographolide) ไม่น้อยกว่าร้อยละ 5 .... ... 3. พระราชบญั ญตั ิวา่ ด้วยราคาสนิ คา้ และบริการ พ.ศ. 2542 ห้ามไม่ให้ขายราคาสูงเกินจริง หากฝ่าผืนต้องระวางโทษ จำคุกไม่เกิน 7 ปี หรือปรับไม่เกิน 140,000 บาท หรือท้ังจำ ทั้งปรับ ....... 4. ฟา้ ทะลายโจรสามารถรกั ษาผ้ปู ว่ ยโรคโควิด 19 ทมี่ ีอาการ รุนแรงใหห้ ายได้ ... ... 5. เมอื่ เกิดอาการแพ้ฟา้ ทะลายโจร จะมีอาการเปน็ ผื่น ปากบวม ตาบวม ให้หยุดใชแ้ ละพบแพทยท์ นั ที

ปัจจุบันมีการเปลี่ยนแปลงไปทั่วโลกเนื่องจากสถานการณ์ การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 เต็มไปด้วยข่าวสารและข้อมูล ต่าง ๆ ที่ลว้ นสง่ ผลกระทบต่อการดำเนินชีวติ และการตดั สินใจของ ประชาชนทุกคนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ผู้ที่สามารถเข้าถึงข้อมูล ข่าวสารที่ถูกต้อง ย่อมตัดสินใจในสิ่งต่าง ๆ ได้อย่างเหมาะสม และถูกต้อง โดยมีวิธีการเรียนรู้ การแสวงหาแหล่งการเรียนรู้ และการจดบันทกึ ดังนี้ 5.1 วิธีการเรยี นรู้ การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ส่งผลต่อสุขภาพของ ประชาชนทุกคน ดงั นั้นทางเลือกในการนำสมนุ ไพรฟ้าทะลายโจร มาใช้ในการดูแลรักษาสุขภาพและสามารถสร้างรายได้ให้กับ ประชาชน ทำให้มีส่วนสำคัญในการนำความรู้มาใช้ในการ ดำเนินชวี ติ โดยมีหลักการและวิธีการเรยี นรู้ ดงั นี้

62 5.1.1 กำหนดเป้าหมายการเรียนรู้ ว่าต้องการเรียนรู้ ในเรื่องใด เช่น ความรู้เกี่ยวกับสมุนไพรฟ้าทะลายโจร ฟ้าทะลายโจร กับยารกั ษาโรค วิธีการปลกู ฟา้ ทะลายโจร การแปรรูปฟา้ ทะลายโจร และกฎหมายเก่ียวกับฟา้ ทะลายโจร เป็นต้น 5.1.2 รจู้ กั แสวงหาแหลง่ ทรพั ยากรของการเรียนรู้ ให้มี ความเหมาะสม สะดวก และง่ายต่อการเรียนรู้ ที่มีภายในชุมชน ของตนเองและภายนอกชุมชน ทมี่ คี วามนา่ เชอื่ ถือ และมีการรับรอง จากหน่วยงานราชการหรือเอกชน เช่น บุคคลที่มีองค์ความรู้ ในเรื่องฟ้าทะลายโจร สถานที่ปลูกหรือแปลงสาธิตฟ้าทะลายโจร ในชมุ ชน และแหล่งเครือขา่ ยดิจิทัลทีเ่ กย่ี วข้องกับฟ้าทะลายโจร เป็นตน้ 5.1.3 เลือกวิธีการเรียนรู้ เลือกตามความถนัดและ สะดวกต่อแหล่งทรัพยากรที่ตนเองมี อาจจะเรียนรู้ด้วยตนเองจาก สื่อสิ่งพิมพ์ สื่ออิเล็กทรอนิกส์ หรือเรียนรู้จากบุคคลที่มีความรู้ เช่น ปราชญ์ชาวบ้านหรือวิทยากรที่มีคุณสมบัติและได้รับการยอมรับ เจา้ หน้าท่ขี องรฐั และเอกชนทม่ี ีความน่าเชื่อถือและถกู ต้องตามหลัก วชิ าการ เป็นต้น

63 5.1.4 สรุปผลการเรียนรู้ เรียบเรียงข้อมูลที่ค้นพบจาก การค้นคว้า วิเคราะห์ และสรุปใจความสำคัญทีม่ ีความจำเปน็ ลงใน สมุดจดบันทึกหรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ อย่างเป็นระเบียบ เรียบร้อย ซึ่งการจดบันทึกมีหลายรูปแบบ เช่น การทำสรุปย่อ การเขียนเค้าโครงเรื่อง การขีดเส้นใต้ การเขียนแผนภูมิ การทำเป็น แผนภาพ หรอื ทำเปน็ ตาราง เป็นต้น เพื่อช่วยจัดระเบียบการบันทึก ให้สามารถมองเห็นภาพรวมได้ชัดเจนและเข้าใจถึงความเชื่อมโยง ขององคป์ ระกอบเนื้อหาข้อมูลแตล่ ะหวั ข้อ 5.2 แหลง่ การเรียนรู้ แหล่งการเรียนรู้ หมายถึง แหล่งข้อมูลข่าวสารสารสนเทศ และประสบการณ์ที่สนับสนุนส่งเสริมให้ผู้เรียนใฝ่เรียน ใฝ่รู้ แสวง หาาความรู้และเรียนรู้ด้วยตนเองตามอัธยาศัย อย่างกว้างขวาง และต่อเนื่อง เพื่อเสริมสร้างให้ผู้เรียนเกิดกระบวนการเรียนรู้ และ เป็นบุคคลแห่งการเรียนรู้ ในการศึกษาเรื่องฟ้าทะลายโจร สามารถ ศึกษาได้จาก ชุมชน ศูนย์การเรียนรู้ต่าง ๆ รวมถึงหน่วยงานท้ัง ภาครฐั และเอกชน โดยแบ่งประเภทการเรียนรู้ดังน้ี

64 5.2.1 ประเภทบุคคลหรือภูมปิ ัญญา ทีอ่ ยใู่ นชมุ ชน หรือ บคุ คลท่วั ไปทอ่ี ยภู่ ายนอกชมุ ชน ทสี่ ามารถถา่ ยทอดองค์ความรู้ ให้กบั ผ้ทู ส่ี นใจใฝ่เรยี น ใฝร่ ู้ แสวงหาความรู้ เพือ่ เสรมิ สร้างให้ เกดิ กระบวนการเรยี นรู้อย่างย่ังยนื เช่น อาสาสมัครสาธารณสุข ประจำหมู่บ้าน (อสม.) เจา้ หน้าทีก่ ระทรวงสาธารณสขุ ในชุมชน ปราชญช์ าวบ้านดา้ นสมนุ ไพรไทยในท้องถนิ่ หมอยาสมนุ ไพร แพทย์แผนไทย ท่ีไดร้ บั การรบั รองจากกระทรวงสาธารณสุข เป็นต้น 5.2.2 ประเภทหน่วยงานหรอื สถานที่ เป็นแหล่งการเรียนรู้ ที่มีอยู่แล้วภายในชุมชน ท้องถิ่น ซึ่งเป็นสถานที่สำหรับ ค้นคว้าศึกษาหาความรู้เพิ่มเติม ซึ่งอาจเป็นแหล่งการเรียนรู้ ทมี่ อี ยูต่ ามธรรมชาติ หรือเป็นแหล่งท่ีคนในชุมชนสร้างข้ึนมา หรือร่วมกับหน่วยงานท่ีเกี่ยวข้องกับกระทรวงสาธารณสุข กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และกระทรวงพาณิชย์ ทั้งภาครัฐและภาคเอกชน เช่น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ตำบล (รพ.สต.) สำนักงานเกษตรอำเภอ สำนักงาน สาธารณสุขจังหวัด (สสจ.) เป็นตน้

65 5.2.3 ประเภทดิจิทัล เป็นช่องทางในการหาความรู้โดยใช้ สื่อเทคโนโลยี ในการค้นหาข้อมูลสารสนเทศ โดยผ่านเครื่องมือ อิเล็กทรอนิกส์ต่าง ๆ เช่น โทรศัพท์มือถือ คอมพิวเตอร์ โทรทัศน์ เป็นตน้ ข้อมูลในเรื่องของฟ้าทะลายโจร ทางสื่อดิจิทัลมีความ หลากหลาย มีทั้งข้อมลู จริงและข้อมูลเท็จ ซงึ่ เราตอ้ งรู้จักตรวจสอบ แหล่งข้อมูลหน่วยงานที่มีความน่าเชื่อถือ ซึ่งเป็นหน่วยงาน ของภาครัฐและภาคเอกชนโดยตรงที่มคี วามรบั ผิดชอบ หรอื สถาบัน ทางการแพทย์ โดยมีขอ้ มลู แหลง่ เรยี นรู้ ดงั นี้

66 แหล่งการเรยี นร้ดู า้ นสรรพคุณและความรูเ้ บ้ืองตน้ เก่ียวกบั สมนุ ไพรฟา้ ทะลายโจร หนว่ ยงาน ที่ตงั้ /หมายเลขโทรศัพท์ QR CODE กระทรวงสาธารณสขุ ถนนตวิ านนท์ (วธิ ีการใชส้ มนุ ไพร ตำบลตลาดขวัญ ฟา้ ทะลายโจร) อำเภอเมือง จังหวดั นนทบรุ ี 11000 โทรศัพท์ : 0 2590 1000 เว็บไซต์ https://www.moph.go.th/index.php/news/read/1681 กรมการแพทย์ 88/23 ถนนติวานนท์ แผนไทยและ ตำบลตลาดขวัญ แพทยท์ างเลือก อำเภอเมอื ง กระทรวงสาธารณสขุ จังหวัดนนทบุรี 11000 (แนวทางการปฏบิ ตั ิ โทรศพั ท์ : 0 2591 7007 ทางการแพทย์ฯ) โทรสาร : 0 2591 7007 เวบ็ ไซต์ https://online.fliphtml5.com/myzny/utot/#p=1 สำนักงาน 88/24 ถนนตวิ านนท์ คณะกรรมการอาหาร ตำบลบางเขน อำเภอเมอื ง และยา (อย.) จงั หวดั นนทบรุ ี 11000 กระทรวงสาธารณสขุ โทรศัพท์ : 0 2590 7000 (ผลิตภัณฑย์ าฟา้ ทะลายโจร) เว็บไซต์ https://oryor.com/อย/detail/media_news/1561

67 แหล่งการเรียนรดู้ า้ นสรรพคณุ และความรู้เบอ้ื งตน้ เก่ยี วกับสมนุ ไพรฟ้าทะลายโจร หนว่ ยงาน ทต่ี ้งั /หมายเลขโทรศัพท์ QR CODE โรงพยาบาล เลขท่ี 32/7 หมู่ท่ี 12 เว็บไซต์ เจ้าพระยา ปราจนี อนสุ รณ์ อภัยภูเบศร ตำบลทา่ งาม (สรรพคณุ อำเภอเมอื งปราจีนบรุ ี ฟ้าทะลายโจร) จงั หวัดปราจีนบรุ ี 25000 โทรศพั ท์ : 0 3721 1088 เวบ็ ไซต์ https://www.cpa.go.th/ วิดโี อสรรพคุณ ฟา้ ทะลายโจร วิดโี อ https://www.youtube.com/watch?v=WfmNbMR8OKI กระทรวงเกษตร เลขท่ี 2143 1 ถนนพหลโยธนิ และสหกรณ์ แขวงลาดยาว เขตจตุจกั ร (การใชย้ า กรงุ เทพมหานคร 10900 โทรศัพท์ : 0 2579 0121 ฟา้ ทะลายโจร) โทรสาร : 0 2579 3018 เว็บไซต์ https://www.moac.go.th/infographic-preview-431291791799

68 แหล่งการเรยี นรู้ที่ กศน. ดำเนนิ การเก่ียวกบั ฟา้ ทะลายโจร วิธีการปลกู เก็บเกี่ยว แจกจ่ายต้นกล้าและเมลด็ พนั ธ์ุ หนว่ ยงาน ทตี่ ัง้ /หมายเลขโทรศัพท์ QR CODE กศน.จงั หวดั ถนนพระราม 2 เว็บไซต์ สมทุ รสาคร ตำบลทา่ จีน (วิธีการปลกู ) อำเภอเมืองสมุทรสาคร จังหวดั สมทุ รสาคร 74000 โทรศัพท์ : 0 3442 1678 เวบ็ ไซต์ https://samutsakhon.nfe.go.th/ วิดีโอการเก็บเกยี่ ว ฟา้ ทะลายโจรและเมลด็ พันธ์ุ วิดีโอ https://www.youtube.com/watch?v=0dIvAVAenAE&t=5s

69 แหลง่ การเรยี นรูท้ ี่ กศน. ดำเนนิ การเกย่ี วกับฟา้ ทะลายโจร วิธกี ารปลูก เกบ็ เก่ียว แจกจ่ายตน้ กล้าและเมลด็ พนั ธุ์ หนว่ ยงาน ที่ตั้ง/หมายเลขโทรศพั ท์ QR CODE ศนู ย์ฝกึ และพัฒนา เลขท่ี 33 หมทู่ ี่ 11 อาชีพเกษตรกรรม ตำบลห้วยใหญ่ วดั ญาณ อำเภอบางละมุง สงั วราราม จังหวัดชลบรุ ี 20250 วรมหาวหิ าร โทรศัพท์ : 0 3834 3608 อนั เนือ่ งมาจาก โทรสาร : 0 3834 3610 พระราชดำริ เวบ็ ไซต์ https://sites.google.com/dei.ac.th/kaiwatyan/home ศูนย์ฝกึ และพัฒนา เลขที่ 1 หมู่ 6 อาชีพราษฎรไทย ตำบลเวยี ง อำเภอเชยี งแสน บริเวณชายแดน จังหวัดเชยี งราย 57157 เชยี งราย โทรศพั ท์ : 0 5365 0995 โทรสาร : 0 5365 0996 เวบ็ ไซต์ http://soonfhukcri.com/index.php ศูนย์ฝึกและพัฒนา เลขท่ี 120/2 หมู่ 10 อาชีพราษฎรไทย ตำบลหาดพันไกร บชุมริเพวรณแแวหหชธิ ลาลกี ย่งาง่ เเแรรรปดียยี นลนนกู รร้ทูทู้ เกี่ี่ กก็บจอศศเงัำกนนหเีย่ภ..วอวดัดดเชำมำแุมเือเจนนพงกินรนิ จกก8่า6าาย1รรต9เเกก0้นี่ยย่ี กววลกกา้ ับับแฟฟล้าะา้ ทเทมะะลลล็ดาาพยยโันโจจธรร์ุ โทรศัพทแ์ จ: 0กจ7่า75ย1 0716 เว็บไซต์ https://facebook.com/people/ศนู ยฝ์ กึ และพัฒนาอาชพี -ราษฎร ไทยบรเิ วณชายแดนชุมพร/100017664728280

70 แหลง่ การเรียนรทู้ ี่ กศน. ดำเนินการเกย่ี วกับฟ้าทะลายโจร วิธีการปลูก เก็บเกีย่ ว แจกจ่ายต้นกลา้ และเมล็ดพันธ์ุ หน่วยงาน ทต่ี ั้ง/หมายเลขโทรศพั ท์ QR CODE ศูนย์ฝึกและ เลขที่ 62 หมทู่ ี่ 1 พฒั นาอาชพี ตำบลบ่อทอง ราษฎรไทย อำเภอหนองจิก บรเิ วณชายแดน จังหวัดปตั ตานี 94170 ปตั ตานี โทรศัพท์ : 0 7335 7323 เวบ็ ไซต์ http://www.pattaninfe.com/soonfhuk/ ศูนยฝ์ กึ และ เลขท่ี 597 ถนนสุวรรณศร พัฒนาอาชีพ ตำบลท่าเกษม ราษฎรไทย อำเภอเมืองสระแก้ว บริเวณชายแดน จังหวดั สระแกว้ 27000 สระแกว้ โทรศพั ท์ : 0 3742 5378 โทรสาร : 0 3742 5380 เว็บไซต์ https://sites.google.com/dei.ac.th/soonfhug-sakaeo/หนาแรก ศูนย์ฝึกและ ตำบลหาดสองแคว พัฒนาอาชพี อำเภอตรอน ราษฎรไทย จังหวัดอตุ รดติ ถ์ 53140 บริเวณชายแดน โทรศัพท์ : 0 5549 6005 อุตรดิตถ์ เว็บไซต์ https://facebook.com/uttradit.utt

71 แหลง่ การเรยี นรทู้ ี่ กศน. ดำเนินการเกย่ี วกับฟา้ ทะลายโจร วธิ ีการปลกู เกบ็ เกย่ี ว แจกจ่ายตน้ กลา้ และเมล็ดพนั ธุ์ หนว่ ยงาน ท่ตี ้งั /หมายเลขโทรศัพท์ QR CODE ศนู ยฝ์ ึกและพฒั นา ตำบลบางทรายใหญ่ อาชีพราษฎรไทย อำเภอเมอื งมุกดาหาร บรเิ วณชายแดน จงั หวัดมุกดาหาร 49000 มุกดาหาร โทรศัพท์ : 0 4266 1087-8 เว็บไซต์ https://facebook.com/mukdahan.v ศนู ย์ฝึกและพฒั นา ตำบลกาบเชิง อาชีพราษฎรไทย อำเภอกาบเชิง บรเิ วณชายแดน จงั หวัดสุรนิ ทร์ 32210 สุรินทร์ โทรศัพท์ : 0 4455 9205 โทรสาร : 0 4455 9159 เว็บไซต์ https://facebook.com/ศูนยฝ์ กึ และพัฒนาอาชพี ราษฎรไทย บริเวณชายแดนสรุ ินทร์-102576648202262/ ศูนยฝ์ ึกอาชพี ตำบลบา้ นเหนือ จงั หวัดกาญจนบุรี อำเภอเมืองกาญจนบรุ ี “สามสงฆท์ รง จงั หวดั กาญจนบรุ ี 71000 พระคุณ” โทรศัพท์ : 0 3460 2620 โทรสาร : 0 3460 2621 เวบ็ ไซต์ https://facebook.com/ศนู ย์ฝึกวิชาชพี จงั หวดั กาญจนบรุ -ี สาม สงฆ์ทรงพระคณุ -104006867839710/

72 แหลง่ การเรียนรู้สมุนไพรฟา้ ทะลายโจรในแต่ละภมู ภิ าค วธิ กี ารปลูก เกบ็ เกยี่ ว แปรรูปและจำหนา่ ย หนว่ ยงาน ท่ตี ง้ั /หมายเลขโทรศพั ท์ QR CODE ภาคตะวันออก วิสาหกจิ ชมุ ชน เลขท่ี 148 หมู่ที่ 10 กลุ่มแปรรูป ตำบลคลองไก่เถ่อื น สมุนไพรทับทิม อำเภอคลองหาด สยาม 05 จงั หวัดสระแกว้ โทรศัพท์ : 08 6151 1854 เว็บไซต์ https://facebook.com/siamherb05 ภาคตะวันตก สำนกั งานเกษตร เลขที่ 2/11 ถนนอุดมศริ ิ จงั หวดั ราชบุรี ตำบลหน้าเมอื ง อำเภอเมอื งราชบุรี จงั หวดั ราชบุรี โทรศัพท์ : 0 3231 5405 0 3231 5023 โทรสาร : 0 3231 5059 E-mail : [email protected]

73 แหล่งการเรียนรู้สมนุ ไพรฟา้ ทะลายโจรในแต่ละภมู ิภาค วิธีการปลูก เก็บเก่ยี ว แปรรูปและจำหน่าย หนว่ ยงาน ที่ตัง้ /หมายเลขโทรศัพท์ QR CODE ภาคเหนือ สหกรณ์การเกษตร เลขท่ี 353/1 หมู่ 2 บรรพตพสิ ัย จำกดั ถนนบรรพตฯ - หนองสงั ข์ ตำบลท่างวิ้ อำเภอบรรพตพสิ ัย จงั หวดั นครสวรรค์ 60180 โทรศพั ท์ : 0 5627 9074 โทรสาร : 0 5627 9274 ภาคใต้ กลุ่มวสิ าหกจิ นายพิสณห์ คงพรหม สมุนไพรบา้ น เภสัชกรรมไทยวสิ าหกจิ สวนขนั วงั อ่าง สมุนไพรบ้านสวนขัน อำเภอชะอวด โทรศพั ท์ : 08 9292 8273 จังหวดั นครศรธี รรมราช เวบ็ ไซต์ https://facebook.com/นำ้ มันขันสตู รโบราณ-ตราเมขลา- 1508606436118645

74 แหล่งการเรียนรู้สมนุ ไพรฟา้ ทะลายโจรในแตล่ ะภมู ภิ าค วธิ กี ารปลูก เก็บเกยี่ ว แปรรูปและจำหน่าย หน่วยงาน ที่ต้งั /หมายเลขโทรศัพท์ QR CODE ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ กลมุ่ จติ อาสา บญุ มชี ัยฟาร์มสเตย์ ยงั สมารท์ เกษตรพอเพยี ง ฟารม์ เมอร์ บ้านบผุ าง 93 (Young Smart ตำบลหนองเมธี Farmer) อำเภอท่าตูม หรอื กลุ่ม YSF จังหวัดสุรินทร์ 32120 โทรศพั ท์ : 08 8584 2286 ภาคกลาง กลุ่มเกษตรกร กลุ่มสง่ เสรมิ การผลติ ผู้ปลกู ฟ้าทะลายโจร พชื สมนุ ไพร อำเภอกำแพงแสน นายสมชาย ลาวณั ย์วิสทุ ธิ์ จังหวดั นครปฐม โดย “ภสั รา ชวประดษิ ฐ”์ โทรศัพท์ : 0 2579 9547 Email : [email protected]

75 การควบคุมราคายาฟา้ ทะลายโจร หน่วยงาน ทต่ี งั้ /หมายเลขโทรศัพท์ QR CODE กระทรวงพาณิชย์ เลขท่ี 563 ถนนนนทบุรี ตำบลบางกระสอ อำเภอเมือง จงั หวัดนนทบรุ ี 11000 Call Center 1203 โทรศพั ท์ : 0 2507 7000 0 2507 8000 โทรสาร : 0 2507 5209 เว็บไซต์ : http://www.moc.go.th/

76 แอปพลิเคชนั ขอ้ มูลขา่ วสารโรคโควดิ 19 แอปพลิเคชนั QR CODE แอนดรอยด์ ไอโฟน แอนดรอยด์ https://page.line.me/?accountId=mophconnect ไอโฟน https://page.line.me/?accountId=mophconnect แอนดรอยด์ ไอโฟน แอนดรอยด์ https://play.google.com/store/apps/details?id=com.thaialert.app ไอโฟน https://apps.apple.com/th/app/allthaialert/id1505185420 แอนดรอยด์ ไอโฟน แอนดรอยด์ https://play.google.com/store/apps/details?id=com.ktb.thaichana.prod ไอโฟน https://apps.apple.com/th/app/thaichana/id1514639877?l=th

77 5.3 บันทึกการเรียนรู้ เน่อื งจากขอ้ มลู ข่าวสารของสมนุ ไพรมเี ป็นจำนวนมาก และ มีความหลากหลาย สิ่งสำคัญเมื่อได้ดำเนนิ การค้นควา้ หาข้อมูลจาก แหล่งการเรียนรตู้ ่าง ๆ แล้ว จงึ ทำการจดบันทึกข้อมูลในส่ิงที่สำคัญ และจำเปน็ เพื่อง่ายตอ่ การค้นหา นำมาปรับใช้งานในชีวิตประจำวนั เช่น หมายเลขโทรศัพท์หน่วยงานที่รับผิดชอบวิธีการปลูก ฟ้าทะลายโจร ข้อควรระวังในการใช้ยาฟ้าทะลายโจรการ รับประทานยาฟ้าทะลายโจร และวิธีการดูฉลากยาฟ้าทะลายโจร เป็นตน้

78 สรปุ ปัจจุบันมีการเปลี่ยนแปลงไปทั่วโลกเนื่องจากสถานการณ์ การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 เต็มไปด้วยข่าวสารและข้อมูล ต่าง ๆ ที่ล้วนส่งผลกระทบต่อสุขภาพและการดำเนินชีวิตของ ประชาชนทุกคนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ดังนั้นทางเลือกในการนำ สมุนไพรฟ้าทะลายโจรมาใช้ในการดูแลรักษาสุขภาพและสามารถ สร้างรายได้ให้กับประชาชน ทำให้มีส่วนสำคัญในการนำความรู้ มาใช้ในการดำเนินชีวิต ประชาชนควรศึกษาวิธีการเรียนรู้ใน เรื่องของฟ้าทะลายโจรและสามารถแสวงหาแหล่งการเรียนรู้ ให้มีความเหมาะสม สะดวก และง่ายต่อการเรียนรู้ ที่มีอยู่ในชุมชน ของตนเอง และมีความน่าเชื่อถือ หรือได้รับการรับรองจาก หนว่ ยงานราชการและเอกชน รวมทง้ั สามารถสรปุ บนั ทึกส่ิงที่สำคัญ ที่ได้จากการค้นควา้ หาข้อมูล เพื่อประกอบการตัดสินใจในสิ่งต่าง ๆ ได้อย่างเหมาะสมและถูกตอ้ ง

79 เอกสารอ้างอิง สำนักงานปลดั กระทรวงศึกษาธกิ าร (2561) ทักษะการแสวงหา กกกกกกกความรู้ด้วยตนเอง สืบค้นเมอ่ื 17 กรกฎาคม 2564 กก กกกกก จาก http://www.ops.moe.go.th/ops2017/ กกกกกกกสาระนา่ รู้/1854-ทักษะแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง

80 แบบทดสอบท้ายตอนที่ 5 คำช้แี จง : ทำเคร่ืองหมาย  (ถูก) หน้าข้อท่ีมเี นื้อหาถูกต้อง และทำเคร่ืองหมาย  (ผิด) หนา้ ข้อทีม่ ีเน้ือหาไม่ถกู ต้อง ............. 1. ถา้ อยากเรียนรู้เร่ืองยาสมุนไพรฟ้าทะลายโจร ควรศกึ ษาจากแหล่งข้อมลู ท่ีมีความน่าเชื่อถือ จากสถาบันทางการแพทย์ ............. 2. การขออนญุ าตข้นึ ทะเบยี นผลิตภัณฑฟ์ ้าทะลายโจร ต้องขออนุญาตจากสำนักงานคณะกรรมการอาหาร และยา (อย.) ............. 3. ยาฟา้ ทะลายโจรไม่สามารถซ้อื ได้ตามร้านขายยาทัว่ ไป ต้องให้แพทย์สง่ั เทา่ น้นั ............. 4. หนว่ ยงานท่คี วบคมุ ราคาขายของผลติ ภณั ฑ์ฟ้าทะลายโจร คือ กระทรวงพาณชิ ย์ ............. 5. หน่วยงานทรี่ บั ผดิ ชอบเร่ืองฟา้ ทะลายโจรโดยตรง คอื กระทรวงเกษตรและสหกรณ์

81 เฉลยแบบทดสอบทา้ ยตอนท่ี 5 คำชแ้ี จง : ทำเครื่องหมาย  (ถูก) หนา้ ข้อที่มีเน้ือหาถูกต้อง และทำเครื่องหมาย  (ผิด) หน้าข้อทมี่ ีเน้ือหาไม่ถูกต้อง .....✓....1. ถา้ อยากเรยี นรู้เร่ืองยาสมนุ ไพรฟา้ ทะลายโจร ควรศึกษาจากแหลง่ ข้อมลู ที่มคี วามน่าเชอ่ื ถือ จากสถาบนั ทางการแพทย์ .....✓....2. การขออนญุ าตขน้ึ ทะเบยี นผลติ ภณั ฑฟ์ ้าทะลายโจร ตอ้ งขออนญุ าตจากสำนกั งานคณะกรรมการอาหาร และยา (อย.) ..........3. ยาฟา้ ทะลายโจรไม่สามารถซ้ือไดต้ ามรา้ นขายยาทว่ั ไป ต้องให้แพทย์สั่งเทา่ น้ัน .....✓....4. หนว่ ยงานที่ควบคมุ ราคาขายของผลิตภณั ฑ์ฟ้าทะลายโจร คือ กระทรวงพาณชิ ย์ ..........5. หน่วยงานทร่ี ับผดิ ชอบเร่ืองฟา้ ทะลายโจรโดยตรง คอื กระทรวงเกษตรและสหกรณ์

จากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด 19 ส่งผล กระทบทางด้านชีวิตความเป็นอยู่ เศรษฐกิจ วัฒนธรรม สังคม และ ชุมชนที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก กศน. จึงจัดการส่งเสริมการเรียนรู้ เกี่ยวกับฟ้าทะลายโจร เพื่อให้ประชาชนสามารถนำความรู้ที่ได้รับ ไปใช้ในการพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ดี ซึ่งเนื้อหาตอนนี้ประกอบด้วย เส้นทางการประกอบอาชีพ บทบาท กศน. กับการต่อยอดฟ้าทะลายโจร และการประมวลสรุปข้อมูลการเรียนรู้ โดยมีเนื้อหา ดังนี้ 6.1 เสน้ ทาง 6.3 ประมวล การประกอบอาชพี สรุปข้อมูล การเรียนรู้ 6.2 บทบาท กศน. กับการต่อยอด ฟา้ ทะลายโจร

83 6.1 เส้นทางการประกอบอาชีพ 6.1.1 สถานการณแ์ ละความตอ้ งการฟ้าทะลายโจร การขับเคลื่อนพัฒนาสมุนไพรไทย ขณะนี้สมุนไพรไทยเป็น พืชเศรษฐกิจและพืชสุขภาพที่มีความต้องการเพิ่มขึ้นอย่างมาก ทั้งในประเทศและต่างประเทศ สินค้าเครื่องเทศและสมุนไพร เป็นหนึ่งในสินค้าที่การส่งออกขยายตัวได้ดี โดยไตรมาสแรก พ.ศ. 2564 มีมูลค่าส่งออก 87.1 ล้านเหรียญสหรัฐ เพิ่มขึ้น 93 % (มตชิ นออนไลน์, 2564) จากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ทำให้ เกิดผลกระทบทางด้านความปลอดภัย ด้านสุขภาพ และ ด้านสภาวะการว่างงานหรือได้รับรายได้ลดลง อีกด้านหน่ึง สมุนไพรไทยฟ้าทะลายโจรได้รับความนิยม เป็นที่ต้องการของ ตลาดและใช้เป็นสมุนไพรทางการแพทย์ การปลูกพืชสมุนไพร โดยเฉพาะฟ้าทะลายโจรจึงถือเป็นอาชีพทางเลือกใหม่ที่สามารถ สร้างงาน สร้างอาชีพ และสร้างรายได้ให้แก่กลุ่มเป้าหมาย ประชาชนที่ตกงาน ว่างงานให้เกิดอาชีพใหม่หรือต่ อยอด จากอาชพี เดิมได้เปน็ อย่างดี

84 6.1.2 กล่มุ ตัวอยา่ งการประกอบอาชีพปลกู ฟ้าทะลายโจร การปลูกฟ้าทะลายโจร มีกลุ่มตัวอย่างนำร่องและปลูก พืชสมุนไพรมาอย่างต่อเนื่องจนประสบความสำเร็จ สร้างรายได้ และยกระดับความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น ซึ่งสามารถนำมาเป็นตัวอย่าง ในการกา้ วเขา้ สูก่ ารประกอบอาชีพปลูกฟ้าทะลายโจร อาทิ 1) สหกรณ์การเกษตรบรรพตพิสัย จำกัด ตั้งอยู่เลขที่ 353/1หมู่ที่ 2 ตำบลท่างิ้ว อำเภอบรรพตพิสัย จังหวัด นครสวรรค์ เป็นศูนย์กลางในการสร้างอาชีพให้แก่เกษตรกร โดยใช้หลักการตลาดนำการผลิต มีผลผลิตจำนวน 14,164 กโิ ลกรมั มลู ค่า 169,968 บาท (ปี พ.ศ. 2563 - 2564)

85 2) วิสาหกิจชุมชนกลุ่มสมุนไพรอินทรีย์ ตั้งอยู่เลขที่ 7 หมทู่ ี่ 11 ตำบลท่ามะไฟ อำเภอแก่งคร้อ จังหวดั ชัยภูมิ ปัจจุบัน วิสาหกิจชุมชนกลุ่มสมุนไพรอินทรีย์ ได้ส่ง “ฟ้าทะลายโจร อินทรีย์ชนิดชิ้นแห้ง” ที่ผ่านการอบแห้งแล้วให้กับมูลนิธิ โ ร ง พย า บ า ล เ จ ้ า พร ะย า อภ ัย ภู เ บ ศ รใ น พร ะอุ ป ถั ม ภ ์ สม เด็จ พระเจ้าภคินีเธอเจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี ปีละ 1,000 - 2,000 กิโลกรัม สร้างรายได้ให้กับชาวบ้านมูลค่า 160,000 - 320,000 บาทต่อปี ซึ่งมูลนิธิฯ ได้ช่วยสนับสนุนค่า ตรวจแปลงให้กับเกษตรกรมาต้ังแต่ปี พ.ศ. 2559 อยา่ งตอ่ เนอ่ื ง 3) ศูนย์วิสาหกิจชุมชนสมุนไพรเกษตรอินทรีย์บ้าน ดงบัง ตั้งอยู่เลขที่ 34 หมู่ 6 ตำบลดงขี้เหล็ก อำเภอเมือง ปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี เป็นแหล่งผลิตวัตถุดิบฟ้าทะลายโจร ส่งมูลนิธิโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศรในพระอุปถัมภ์ สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอเจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภา พัณณวดี มีพื้นที่ 60 ไร่ ปลูกฟ้าทะลายโจร 5 - 10 ไร่ ผลิตผลตากแห้ง ราคากิโลกรัมละ 180 บาท ช่วงการแพร่ระบาดของ โรคโควิด 19 ฟ้าทะลายโจรเป็นที่ต้องการของตลาด ราคาสูงขึ้น ตามกลไกของตลาด ฟ้าทะลายโจรชนิดตากแห้ง ราคากโิ ลกรัมละ 500 - 700 บาท ส่วนเมล็ดท่ีใช้ในการเพาะปลูกก็สามารถขาย ได้กิโลกรัมละ 40,000 บาท (1 กิโลกรัม มีประมาณ 80,000 ถึง 100,000 เม็ด)

86 6.1.3 ตลาดสมนุ ไพรและการใชส้ มนุ ไพรในประเทศไทย ตลาดสมุนไพรในประเทศไทยมีศูนย์กลางอยู่ ในกรุงเทพมหานคร โดยมีตลาดค้าส่งที่แขวงจักรวรรด์ิ เขตสัมพันธวงศ์ โดยมีผู้ค้ารายใหญ่อยู่ประมาณ 13 - 15 ราย ซึ่งเป็นทั้งผู้ค้าส่ง ผู้นำเข้าและ/หรือผู้ผลิตยาแผนโบราณ ขณะที่มีผู้รวบรวมวัตถุดิบสมุนไพรกระจายอยู่ตามแหล่ง สำคัญ เช่น สงขลา ราชบุรี นครปฐม เป็นต้น และมีโรงบด สมุนไพรกระจายอยใู่ นเขตปรมิ ณฑล หากพิจารณาแนวโน้มการตลาดสมุนไพรในแต่ละ วัตถุประสงค์ของการบริโภค พบว่า ในส่วนของการใช้สมุนไพร เพื่อการแพทย์แผนไทยในโรงพยาบาลน้นั จากการสำรวจมูลค่า การใช้ยาสมุนไพรไทยเฉพาะ 24 รายการ จากยาแผนไทยท่ี บรรจุในบัญชียาหลักแห่งชาติ ได้ระบุว่า มีมูลค่าการใช้ ประมาณปีละ 14,000 ล้านบาท และมีแนวโน้มที่มีความ ต้องการใช้งานเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง สะท้อนแนวโน้มใน การตระหนักเกี่ยวกับการใช้ยาสมุนไพรในกระบวนการดูแล ดา้ นสุขภาพของประชาชนท่ีมากขึ้นในระบบบริการสาธารณสุข ของประเทศไทย