บทเรียนสำเร็จรูป อาหารไทย ๔ ภาค

บทเรยี นสำเร็จรูป วชิ ำ อำหำรไทย ๔ ภำค รหสั วชิ ำ ง๓๐๒๖๑ นักเรยี นช้ันมัธยมศึกษำปที ่ี ๔ จัดทำโดย นำงธนำตำ พะนงรัมย์ ครูชำนำญกำรพเิ ศษ กล่มุ สำระกำรเรยี นรกู้ ำรงำนอำชีพ โรงเรยี นเชื้อเพลิงวิทยำ สำนักงำนเขตพ้นื ทีก่ ำรศกึ ษำมธั ยมศกึ ษำ เขต ๓๓ 1

คำนำ บทเรยี นสำเรจ็ รูป เรือ่ ง กำรทำอำหำรไทย 4 ภำค วิชำอำหำรไทย 4 ภำค วชิ ำเพิม่ เติม ช้ันมัธยมศกึ ษำปที ่ี 4 บทเรียนสำเรจ็ รูปนท้ี ั้งสน้ิ 4 เรอื่ ง ดงั นี้ เรือ่ งท่ี 1 ประวัติอำหำรไทย 4 ภำค เรอื่ งที่ 2 กำรทำอำหำรไทยภำคเหนอื เรอื่ งท่ี 3 กำรทำอำหำรไทยภำคใต้ เรือ่ งที่ 4 กำรทำอำหำรไทยภำคกลำง เร่ืองที่ 5 กำรทำอำหำรไทยภำคอีสำน โดยแต่ละเรื่องประกอบไปดว้ ย จุดประสงค์กำรเรียนรู้ เนื้อหำสำระ กจิ กรรม และแนว คำตอบ ซึง่ จัดกิจกรรมที่หลำกหลำยให้นักเรยี นไดป้ ฏบิ ัติ เพือ่ เสริมสรำ้ งควำมรู้ ควำมเขำ้ ใจ หวังเปน็ อยำ่ งยงิ่ วำ่ บทเรยี นสำเรจ็ รูป เร่ือง กำรทำอำหำรไทย 4 ภำค จะเปน็ ประโยชน์ ตอ่ กำรเรยี นกำรสอน รำยวชิ ำอำหำรไทย 4 ภำค และเป็นประโยชนต์ อ่ นักเรยี นและผู้สนใจต่อไป ธนำตำ พะนงรัมย์ 2

สำรบญั คำชแี้ จงสำหรับกำรใช้บทเรียนสำเรจ็ รปู .................................................................................................. 3 คำแนะนำสำหรบั ครู…………………………………………………………………………………………………………………… 4 คำแนะนำสำหรับนกั เรียน…………………………………………………………………………………………………………… 5 สำระสำคญั ………………………………………………………………………………………………………………………………... 6 ผลกำรเรยี นรู้………………………………………………………………………………………………………………………………. 6 แบบทดสอบก่อนเรยี น…………………………………………………………………………………………………………………. 7 เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรียน…………………………………………………………………………………………………………. 10 ประวัติอำหำรไทย 4 ภำค........................................................................................................................ 11 15 กิจกรรมที่ 1………………………………………...…………………………...…………………………................... 16 เฉลยกจิ กรรมที่ 1………………………………………...…………………………...…………………………............. 21 กิจกรรมท่ี 2………………………………………...…………………………...…………………………................... 22 เฉลยกิจกรรมที่ 2………………………………………...…………………………...…………………………............. 26 กจิ กรรมท่ี 3………………………………………...…………………………...…………………………................... 27 เฉลยกิจกรรมที่ 3………………………………………...…………………………...…………………………............. 31 กิจกรรมที่ 4………………………………………...…………………………...…………………………................... 32 เฉลยกิจกรรมที่ 4………………………………………...…………………………...…………………………............ 3

คำช้ีแจงสำหรบั กำรใชบ้ ทเรยี นสำเรจ็ รูป บทเรียนสำเรจ็ รูป เร่อื ง กำรทำอำหำรไทย 4 ภำค สำหรับนักเรียนชน้ั มัธยมศึกษำปีที่ 4 มดี ังนี้ 1. เอกสำรฉบับนเ้ี ป็นบทเรียนสำเรจ็ รปู วชิ ำ อำหำรไทย 4 ภำค เร่ือง กำรทำอำหำรไทย 4 ภำค ใชส้ ำหรบั สอนนกั เรียนชน้ั มัธยมศึกษำปีท่ี 4 2. บทเรียนสำเร็จรปู นี้ประกอบด้วย - คำช้แี จงเก่ียวกบั กำรใชบ้ ทเรียนสำเรจ็ รูป - คำแนะนำสำหรบั ครู - คำแนะนำสำหรบั นักเรียน - แบบทดสอบกอ่ นเรยี น - หลังเรียน - กรอบเน้ือหำ กิจกรรม เฉลยกิจกรรม - บทเรียนสำเรจ็ รูปนใ้ี ช้เวลำ 10 ช่ัวโมง 4

คำแนะนำสำหรบั ครู 1. ครูควรจัดเตรียมบทเรียนสำเร็จรปู ซงึ่ ประกอบด้วย แบบทดสอบก่อนเรียน กรอบเนื้อหำ กจิ กรรม เฉลยกจิ กรรม แบบทดสอบหลังเรียน 2. นักเรียนทำแบบทดสอบกอ่ นเรยี น เรอื่ ง กำรทำอำหำรไทย 4 ภำค เพ่ือประเมนิ ควำมร้เู ดมิ 3. แจ้งจดุ ประสงค์ให้นกั เรียนทรำบ 4. แจกบทเรยี นสำเรจ็ รปู ใหน้ ักเรียนศึกษำ และแนะนำวธิ ีกำรใชบ้ ทเรยี นสำเรจ็ รูป เพอ่ื นักเรยี นจะไดป้ ฏบิ ตั ิอยำ่ งถกู ต้อง 5. ดำเนนิ กำรสอนตำมกิจกรรมกำรเรยี นรู้ทีก่ ำหนดไวใ้ นแผนกำรเรียนรู้ 6. หำกนกั เรียนคนใดเรียนไม่ทนั เวลำท่กี ำหนด ครูควรให้คำแนะนำหรือมอบหมำยงำน หรอื บทเรยี นสำเรจ็ รปู ใหน้ กั เรยี นศึกษำในเวลำว่ำง 7. หลงั จำกนักเรยี นศึกษำบทเรียนสำเร็จรปู กำรทำอำหำรไทย 4 ภำค ในแตล่ ะเรื่อง เรยี บรอ้ ยแลว้ ใหน้ กั เรยี นทำกิจกรรม พรอ้ มท้งั ตรวจคำตอบจำกเฉลยกจิ กรรม 8. นกั เรยี นศึกษำกรอบสรปุ เนือ้ หำอกี คร้งั เพ่ือส่งเสรมิ ควำมแมน่ ยำในกำรเรยี นรู้ของ นักเรียน 9. นักเรียนทำแบบทดสอบหลงั เรยี น เรื่อง กำรทำอำหำรไทย 4 ภำค เพ่ือประเมิน ควำมก้ำวหน้ำของนักเรยี นหลังจำกเรยี นบทเรยี นสำเร็จรปู เรื่อง กำรทำอำหำรไทย 4 ภำค จบแล้ว และบันทึกคะแนนขอนักเรียนแตล่ ะคนไว้ หำกนกั เรยี นคนใดไม่ผำ่ น เกณฑ์ครคู วรจัดสอนซ่อมเสริม 10. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมเพ่ิมเติมหลงั จำกทำแบบทดสอบหลังเรยี นแล้ว เพอ่ื เสริมสรำ้ ง ควำมรใู้ นบทเรียนสำเร็จรูป เรื่อง กำรทำอำหำรไทย 4 ภำค 11. กำรจดั ชนั้ เรียนจะจดั ใหน้ ักเรียนศกึ ษำเปน็ รำยบคุ คลหรือเป็นกล่มุ ก็ได้ 5

คำแนะนำสำหรับนักเรยี น 1. อำ่ นคำช้ีแจงและคำแนะนำสำหรบั นกั เรยี นให้เข้ำใจก่อนลงมอื ศึกษำบทเรียนสำเร็จรูป 2. ทำแบบทดสอบก่อนเรียน บทเรียนสำเร็จรปู เร่อื ง กำรทำอำหำรไทย 4 ภำค เพอ่ื ประเมนิ ควำมรเู้ ดิมของนักเรยี น 3. บทเรียนน้ีแบ่งเนื้อหำออกเป็น 4 เรอ่ื ง แต่ละเรื่องมหี ลำยกจิ กรรม นกั เรยี นศกึ ษำไปทีละ เรอ่ื ง เรยี งตำมลำดบั จำกเร่ืองท่ี 1 ถงึ เร่อื งที่ 4 อยำ่ ข้ำมเรื่องและกจิ กรรม เพรำะจะทำ ใหส้ บั สนและไม่เข้ำใจเนื้อเรื่อง เร่อื งทจี่ ะอธบิ ำยไว้ 4. เนือ้ หำแตล่ ะกิจกรรม จะมีคำถำมให้ไดต้ อบง่ำยๆ เพ่ือเป็นกำรทบทวนควำมเขำ้ ใจวธิ ีตอบ คำถำม นกั เรยี นเขยี นคำตอบท่ีถูกต้องลงในกระดำษเขยี นตอบ 5. ถ้ำตอบคำถำมถูกต้อง แสดงว่ำนักเรียนศกึ ษำเนื้อหำในบทเรยี นเขำ้ ใจดีแลว้ สำมำรถศึกษำ เนอ้ื หำในกจิ กรรมควำมรอู้ ื่นๆ เรียงตำมลำดบั ตอ่ ไปจนจบ 6. ถำ้ ตอบคำถำมไม่ถูกต้อง ขอให้ย้อนกลบั ไปศกึ ษำกิจกรรมเนอ้ื หำที่ผ่ำนมำ ใหเ้ ขำ้ ใจอกี ครั้ง แลว้ ตอบคำถำมใหม่จนตอบถูกตอ้ ง จึงศึกษำกิจกรรมต่อไป 7. หลงั กำรศึกษำบทเรยี นเล่มนจ้ี นครบทุกกิจกรรม ให้ทำแบบทดสอบหลังเรียนเพื่อประเมิน ควำมรูข้ องนักเรยี นอกี ครั้ง 8. ถำ้ ได้คะแนนตำ่ กว่ำร้อยละ 80 ใหก้ ลบั ไปศึกษำบทเรยี นสำเร็จรูปซ้ำอกี คร้ัง จนกวำ่ นกั เรียนจะสำมำรถทำคะแนนเพม่ิ ขึน้ กระทั่งคะแนนมำกกว่ำรอ้ ยละ 80 9. ในกำรทำแบบฝึกกิจกรรม แบบทดสอบก่อนเรยี น – หลงั เรียน ให้นักเรียนทำดว้ ยควำม ต้งั ใจ และมีควำมซ่ือสัตยต์ ่อตนเองให้มำกที่สดุ โดยไม่เปิดดูเฉลยก่อน 6

สำระสำคัญ อำหำรไทยมีชือ่ เสยี งขจรขจำยไกลไปทว่ั โลก ดว้ ยสีสรรสวยงำมตำมธรรมชำติ รสชำติท่ี กลมกล่อม มคี วำมหวำน เปรี้ยว เค็มไดท้ ี่ และเผด็ พอประมำณ อำหำรไทยมำกมำยหลำยชนดิ มี กำรผสมผสำนเครอื่ งปรุง และเคร่ืองเทศตำ่ งๆ ของเอเชยี เข้ำไว้ดว้ ยกนั ส่วนในกำรเพ่ิมรสชำตขิ อง อำหำร มกี ำรใช้ท้ังนำ้ ผลไม้ เช่น น้ำมะนำว น้ำมะขำม และอื่นๆ ผลกำรเรียนรู้ 1. บอกควำมหมำย ควำมสำคญั ประวัติ ประโยชน์ ของอำหำรไทย 4 ภำค 2. มีควำมรูค้ วำมเข้ำใจวธิ ีกำร ขนั้ ตอนกระบวนในกำรทำอำหำรไทยในแต่ละภำค 3. อธบิ ำยวัสดอุ ุปกรณ์ กำรดูแลรักษำ เคร่ืองมือเคร่ืองใช้ใน กำรทำอำหำร 4. อธิบำยและสำมำรถทำอำหำรไทยได้ 7

แบบทดสอบกอ่ นเรียน กลุ่มสำระกำรเรียนรกู้ ำรงำนอำชพี ชนั้ มัธยมศกึ ษำปีที่ 4 เรอ่ื ง กำรทำอำหำรไทย 4 ภำค คำชแ้ี จง ให้นักเรยี นทำเครื่องหมำย X ลงในกระดำษคำตอบ ตรงช่อง ก ข ค ง ทเ่ี ห็นว่ำถกู ตอ้ งทส่ี ุดเพียง คำตอบเดียว 1. เคร่อื งเคียงคอื อำหำรทนี่ ำมำรับประทำน ทอด ผกั ดองสำมรส ด้วยกนั แตค่ นละอยำ่ งกนั เพ่อื เสรมิ รสชำติซึง่ กนั ข. ข้ำวเหนียว นำ้ พริกหนุ่ม และกัน เนือ้ เคม็ เคยี งกบั ข้อใด แคบหมู แกงฮงั เล ผกั สด ไส้อั่ว ค. ขำ้ วเหนียว ลำบเปด็ ต้มเปด็ ก. ไข่เจียว ทอดเป็ด ผักลวก นำ้ พริกปลำชอ่ น ข. แกงจดื มะม่วงสุก ค. แกงเผด็ ง. ขำ้ วสวย แกงเหลือง ผัดสตอกุ้งสด ง. แกงสม้ ผักรวม ยำทะเลรวมมิตร ผักสด มังคุด 2. เครอื่ งแนมเปน็ อำหำรที่รบั ประทำนคกู่ นั เพอื่ 5.ขอ้ ใดคอื อำหำรสำหรับภำคเหนอื เพม่ิ รสชำตคิ วำมอร่อยของอำหำรมลี กั ษณะเปน็ ชุด ก. ขำ้ วสวย แกงมัสมัน่ ปลำสลิด เดียวกนั ข้ำวคลุกกะปิมีเครื่องแนมในข้อใด ทอด ผกั ดองสำมรส ก. เน้อื ทอด ข. ข้ำวเหนียว นำ้ พริกหนุ่ม ข. ไขด่ ำว แคบหมู แกงฮงั เล ผกั สด ไสอ้ วั่ ค. ไข่ลูกเขย ค. ข้ำวเหนียว ลำบเป็ด ตม้ เปด็ ง. หมหู วำน ทอดเปด็ ผักลวก นำ้ พริกปลำชอ่ น 3. คำวำ่ อำหำรท่ีตอ้ งจัดเข้ำชุดกันประกอบด้วย มะม่วงสกุ อำหำรประเภทใด ง. ข้ำวสวย แกงเหลอื ง ผดั สตอกุ้งสด ก. ต้ม ผดั ยำทะเลรวมมติ ร ผักสด มงั คุด ข. แกง ทอด ยำ ค. นำ้ พรกิ ผักลวกผกั สด ง. ถกู ทกุ ข้อ 4. ข้อใดคืออำหำรสำหรับภำคกลำง ก. ข้ำวสวย แกงมัสมนั่ ปลำสลดิ 8

6.ข้อใดคือกำรจัดอำหำรสำหรบั ภำคอีสำน 9. อำหำรทีไมเ่ น้นรสชำติใดรสชำติหนงึ่ จะมที ุกรส ก. ข้ำวสวย แกงมัสมั่น ปลำสลดิ เช่น เปรี้ยว หวำน เผ็ด เค็ม นิยมใช้เคร่ืองเทศ ทอด ผกั ดองสำมรส ปรุงแต่งกลิน่ รสใช้กะทเิ ปน็ สว่ นประกอบหมำยถงึ ข. ข้ำวเหนยี ว น้ำพริกหนุ่ม อำหำรภำคใด แคบหมู แกงฮงั เล ผักสด ไส้อัว่ ค. ขำ้ วเหนยี ว ลำบเปด็ ต้มเป็ด ก. ภำคใต้ ทอดเปด็ ผักลวก น้ำพรกิ ปลำช่อน ข. ภำคเหนือ มะมว่ งสกุ ค. ภำคกลำง ง. ข้ำวสวย แกงเหลอื ง ผดั สตอกงุ้ สด ง. ภำคอีสำน ยำทะเลรวมมิตร ผักสด มังคุด 10. ภำชนะท่ีทำดว้ ยไม้รปู ทรงกลมใช้วำงอำหำร แลว้ จัดเปน็ สำรบั ของภำคเหนือคือ 7.ขอ้ ใดคือกำรจัดสำรับอำหำรภำคใต้ ก. ขนั โตก ก. ข้ำวสวย แกงมสั มนั่ ปลำสลิด ข. ถำด ทอด ผกั ดองสำมรส ค. พำน ข. ขำ้ วเหนยี ว น้ำพรกิ หนุ่ม ง. ชำมผสม แคบหมู แกงฮงั เล ผกั สด ไส้อว่ั 11. แกงฮังเล น้ำพรกิ หนมุ่ แคบหมู เปน็ อำหำร ค. ข้ำวเหนียว ลำบเปด็ ต้มเปด็ ภำคใด ทอดเป็ด ผักลวก น้ำพริกปลำช่อน ก. ภำคเหนือ มะม่วงสุก ข. ภำคใต้ ง. ข้ำวสวย แกงเหลือง ผดั สตอกุง้ สด ค. ภำคกลำง ยำทะเลรวมมติ ร ผกั สด มงั คุด 12. เนอ้ื หมูสันนอก หมสู ำมช้ัน ผงกะหรี่ ขงิ สดหั่น ฝอย นำ้ มะขำมเปียก ซอี ิ้วดำ น้ำ น้ำตำล นำ้ ปลำ 8. อำหำรชนดิ ใดมีส่วนประกอบของ ขำ้ วสวย พริกแห้ง ตะไคร้ กระเทยี มปอก หอมแดง กะปิ น้ำบดู ู กุ้งแหง้ ป่น มะพร้ำวห่ันฝอยคั่ว พริกขี้หนู เป็นวัสดุในกำรทำอำหำรในข้อใด ป่น ถั่วงอก ถว่ั ฝักยำว มะกรูดหั่นฝอย ตะไครห้ นั่ ก. ผัดเนอ้ื หมูผงกะหรี่ ฝอย มะม่วงดิบ มะนำว ข. แกงฮังเล ค. แกงกะหร่ี ก. ยำสมนุ ไพร ง. แกงเหลือง ข. ขนมจีนซำวน้ำ ค. ขำ้ วยำ ง. ข้ำวมันไก่ 9

13. ข้ำวเหนียวเปน็ อำหำรหลกั รับประทำนกบั 17. อำหำรมปี ลำและอำหำรทะเลเป็น น้ำพรกิ ปลำร้ำและเน้ือสัตวท์ ี่หำได้ในท้องถน่ิ เชน่ สว่ นประกอบนยิ มใชเ้ คร่ืองเทศเป็นขมิ้นเพ่ือดับ กง้ิ กำ่ หนูนำ ลกู อ๊อด อึง่ อำ่ ง หมู ไก่ หมำยถึง กลน่ิ คำวอำหำรทุกอย่ำงจงึ มสี ีเหลอื งหมำยถึง อำหำรภำคใด อำหำรภำคใด ก. ภำคอสี ำน ก. ภำคใต้ ข. ภำคเหนอื ข. ภำคอีสำน ค. ภำคใต้ ค. ภำคกลำง ง. ภำคกลำง ง. ภำคเหนือ 18. อำหำรภำคใต้จะมรี สชำติเคม็ จดั เผ็ดจดั แตไ่ ม่ 14. หนอ่ ไม้ ใบย่ำนำง นำ้ ปลำรำ้ เกลือ มรี สชำตหิ วำนรสเคม็ ได้จำก น้ำมะนำว ต้นหอม งำขำ้ วคัว่ น้ำปลำ ผักชฝี ร่ัง ก. กะปิ พรกิ ปน่ หมำยถึง อำหำรภำคอีสำนในขอ้ ใด ข. เกลอื ค.นำ้ ปลำ ก. แกงหนอ่ ไม้ ง. ถูกท้งั ข้อ กและ ข ข. ซปุ หน่อไม้ 19. ขำ้ วเบือหมำถงึ ข้อใด ค. หมกหนอ่ ไม้ ก. ข้ำวแช่น้ำแลว้ นำมำนงึ่ ง. กระเพำะปลำหน่อไม้ ข. ขำ้ วสำรนำไปคัว่ ใหเ้ หลอื งหอมแลว้ 15. ขอ้ ใดคือเครื่องปรุงรสอำหำรสำรับภำคอีสำน นำมำบด ก. ข้ำงเบือ ค. ข้ำวเหนยี วนำไปแชน่ ้ำให้นุ่มแล้วสงขึ้น ข. ข้ำวค่ัว ให้สะเด็ดน้ำนำมำโขลกให้ละเอียด ค. พริกปน่ ง. ข้ำวเหนยี วนึ่งพอสุกนำไปตำกใหแ้ ห้ง ง. ถกู ทุกข้อ แล้วนำมำทอดให้สกุ เหลือง 16. เนือ้ ไก่สด ตับไก่ กระเทียมเผำ หวั หอมแดง 20. ข้อใดคืออำหำรภำคใต้ เผำ ข่ำเผำ พรกิ ข้ีหนปู น่ ข้ำวค่วั ตน้ หอม ผักชฝี ร่ัง ก. แกงเหลอื ง ใบมะกรดู ใบสะระแหน่ มะนำว นำ้ ปลำ รวมทง้ั ข. แกงไตปลำ ผกั สดต่ำงๆ หมำยถึงเครื่องปรงุ อำหำรสำรบั ค. ปลำทอดขมิ้น ไกท่ อดขม้ิน ภำคอีสำนในข้อใด ง. ถูกทุกข้อ ก. แกงอ่อมไก่ ข. ต้มไก่ ค. ลำบไก่ ง. อบไก่ 1 0

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น 2. ค 1. ง 4. ง 3. ข 6. ง 5. ก 8. ก 7. ข 10. ข 9. ง 12. ค 11. ค 14. ง 13. ก 16. ค 15. ง 18. ค 17. ค 20. ก 19. ง 1 1

บทเรียนสำเร็จรูป วชิ ำ อำหำรไทย ๔ ภำค รหสั วิชำ ง๓๐๒๖๑ นกั เรยี นชั้นมัธยมศึกษำปที ี่ ๔ จดั ทำโดย นำงธนำตำ พะนงรมั ย์ ครชู ำนำญกำรพิเศษ กล่มุ สำระกำรเรยี นร้กู ำรงำนอำชีพ โรงเรียนเชื้อเพลิงวิทยำ สำนักงำนเขตพนื้ ที่กำรศึกษำมธั ยมศึกษำ เขต ๓๓ 1 2