หน่วยที่ 17 รายการปรับปรุง กระดาษทำการ ปิดบัญชีและงบการเงิน

หน่วยที่ 17 รายการปรับปรุงและ การแก้ไขข้อผิดพลาด กระดาษทาการ ปิดบญั ชีและงบการเงิน โดย ครูกรรณกิ าร์ ผวิ สะอาด วชิ า 30201 – 9006 การบญั ชีการเงนิ

รายการปรบั ปรงุ และการแก้ไข ขอ้ ผิดพลาด

สาระการเรียนรู้ 1. ความหมายของรายการปรบั ปรุง 2. ประเภทของรายการปรบั ปรุง 3. การบนั ทกึ รายการปรบั ปรงุ 4. การแกไ้ ขขอ้ ผดิ พลาดทางบัญชี

ความหมายของรายการปรบั ปรุง รายการปรับปรุง (Adjusting Entries) เปน็ รายการบญั ชที ก่ี จิ การตอ้ งทาการบนั ทึกแกไ้ ขเพ่อื ให้ ยอดคงเหลอื ในบัญชีแยกประเภททว่ั ไปถูกตอ้ งตรงกับความเป็นจรงิ โดยจดั ทาขึน้ ตามหลักการบญั ชที รี่ บั รอง ทัว่ ไปในเรื่องของเกณฑ์คงคา้ ง (Accrual Basis) และการดาเนนิ งานตอ่ เนื่อง (Going concern) ซ่งึ จะมีผลทา ให้การจัดทางบการเงนิ ของกจิ การถกู ตอ้ งตามควร



ประเภทของรายการปรับปรงุ รายการปรับปรงุ มีหลายรายการ โดยสรปุ แบ่งออกเปน็ 3 ประเภท ดังนี้ 1. รายการคงคา้ ง (Accruals) แบง่ ออกเป็น 1.1 รายไดค้ า้ งรบั (Accrued Revenues) 1.2 ค่าใช้จ่ายค้างจ่าย (Accrued Expenses) 2. รายการล่วงหนา้ (Deferred) แบ่งออกเปน็ 2.1 รายได้รบั ลว่ งหนา้ (Deferred Income) 2.2 ค่าใชจ้ ่ายจา่ ยลว่ งหนา้ (Prepaid Expense) 2.3 วัสดุสน้ิ เปลือง (Supplies) 3. รายการประมาณการ (Estimates) หรือรายการทไ่ี ม่ได้เป็นตัวเงิน (Non-cash) แบง่ ออกเปน็ 3.1 คา่ เสื่อมราคา (Depreciation Expense) 3.2 หนี้สงสัยจะสญู (Doubtful Accounts)

การบันทกึ รายการปรบั ปรงุ การบันทกึ รายการปรบั ปรงุ โดยปกตจิ ะทาในวันส้นิ งวดบญั ชี ก่อนการปิดบัญชีและ ออกงบการเงนิ โดยบันทึกรายการในสมดุ รายวนั ทัว่ ไป และผ่านรายการไปบัญชีแยกประเภท ท่วั ไป 1. รายไดค้ า้ งรบั (Accrued Revenues) คอื รายได้ของกิจการท่ีเกดิ ขึ้นในงวด บญั ชีปจั จุบนั คือ กจิ การใหบ้ ริการหรือให้ใช้ประโยชนไ์ ปแลว้ แตก่ ิจการยังไมไ่ ด้รับเงิน เชน่ ค่านายหนา้ ค้างรับ ค่าโฆษณาค้างรบั รายไดค้ า้ งรบั ถือเป็นสินทรัพย์หมุนเวยี น การบันทกึ รายการปรับปรงุ ในสมุดรายวนั ท่วั ไป เดบติ รายไดค้ ้างรับ (ระบ)ุ XX เครดติ รายได้ (ระบ)ุ XX

ใหท้ า บนั ทึกรายการปรบั ปรงุ ในสมดุ รายวนั ท่วั ไป เดบติ รายไดค้ า่ โฆษณาค้างรบั 3,500 เครดิต รายได้ค่าโฆษณา 3,500

2. ค่าใช้จ่ายค้างจ่าย (Accrued Expenses) คือ ค่าใช้จ่ายท่ีเกิดข้ึนในงวดบัญชี ปัจจุบัน คือกิจการใช้บริการหรือได้รับประโยชน์ไปแล้ว แต่ยังมิได้จ่ายเงิน เช่น ค่าเช่าค้างจ่าย คา่ ไฟฟ้าคา้ งจา่ ย การบันทึกรายการปรับปรงุ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป เดบติ คา่ ใช้จา่ ย (ระบุ) XX เครดิต ค่าใช้จา่ ยคา้ งจา่ ย (ระบุ) XX

ใหท้ า บนั ทึกรายการปรับปรุงในสมุดรายวันทว่ั ไป เดบิต ค่าบรกิ ารอินเทอร์เน็ต 749 เครดติ ค่าบริการอนิ เทอรเ์ น็ตคา้ งจา่ ย 749

3. รายได้รับล่วงหน้า ( Deferred Income ) คือ รายได้ที่กิจการได้รับมาแล้วในปีปัจจุบันแต่รวม รายได้ของงวดบัญชีถัดไปไว้ด้วย จึงต้องทาการปรับปรุงเพื่อให้รายได้ปีปัจจุบันถูกต้องตรงกับความเป็นจริง เช่น คา่ วารสารรบั ล่วงหน้า คา่ เช่ารบั ลว่ งหน้า รายไดร้ บั ล่วงหน้าถือเป็นหน้ีสินหมนุ เวียน การบันทกึ รายการปรบั ปรุงแยกเปน็ 2 กรณคี อื 3.1 กรณบี ันทกึ ไว้ในบัญชีรายได้ (เดบิต เงนิ สด/เครดิต รายได้) 3.2 กรณีบันทกึ ไวใ้ นบัญชรี ายได้รับล่วงหน้า (เดบติ เงินสด/เครดติ รายไดร้ บั ลว่ งหนา้ ) การบันทกึ รายการปรบั ปรุงในสมุดรายวันทวั่ ไป-กรณีบนั ทกึ ไวใ้ นบัญชรี ายได้ เดบิต รายได้ (ระบุ) XX เครดิต รายได้รบั ล่วงหน้า (ระบุ) XX

ใหท้ า บันทึกรายการปรับปรุงในสมุดรายวันทั่วไป เดบิต รายได้คา่ เช่าทีด่ นิ *4,000 เครดติ รายไดค้ ่าเชา่ ทดี่ ินรบั ล่วงหนา้ 4,000 * รายได้ค่าเชา่ จานวน 12,000 บาท สาหรับ 6 เดอื น = เดอื นละ 12,000/6 = 2,000 บาท ปี 25X1 รายได้ค่าเชา่ ทดี่ ิน = 2,000 X 4 = 8,000 บาท (ก.ย.-ธ.ค.) ปี 25X2 รายไดค้ า่ เชา่ ทดี่ นิ รบั ลว่ งหน้า = 2,000 X 2 = 4,000 บาท (ม.ค.-ก.พ.)

การบันทึกรายการปรับปรงุ ในสมดุ รายวนั ทว่ั ไป-กรณบี นั ทึกไวใ้ นบญั ชีรายได้รบั ล่วงหนา้ เดบิต รายได้รบั ลว่ งหน้า (ระบุ) XX เครดติ รายได้ (ระบ)ุ XX ให้ทา บันทกึ รายการปรบั ปรุงในสมดุ รายวนั ทัว่ ไป เดบติ รายได้ค่าเชา่ รับลว่ งหนา้ *21,000 เครดิต รายไดค้ ่าเช่า 21,000 *รายไดค้ ่าเชา่ จานวน 36,000 บาท สาหรบั 1 ปี = เดือนละ 36,000/12= 3,000 บาท ปี 25X1 รายไดค้ ่าเชา่ = 3,000 X 7 = 21,000 บาท (ม.ิ ย.-ธ.ค.) ปี 25X2 รายได้คา่ เช่ารับล่วงหนา้ = 3,000 X 5 = 15,000 บาท (ม.ค.-พ.ค.)

ใหท้ า บนั ทึกรายการปรับปรุงในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป เดบิต รายได้ค่าเชา่ รับล่วงหน้า *21,000 เครดติ รายได้คา่ เช่า 21,000 *รายได้ค่าเชา่ จานวน 36,000 บาท สาหรบั 1 ปี = เดอื นละ 36,000/12= 3,000 บาท ปี 25X1 รายได้คา่ เช่า = 3,000 X 7 = 21,000 บาท (ม.ิ ย.-ธ.ค.) ปี 25X2 รายได้คา่ เชา่ รบั ล่วงหน้า = 3,000 X 5 = 15,000 บาท (ม.ค.-พ.ค.)

4. ค่าใชจ้ ่ายจา่ ยลว่ งหนา้ (Prepaid Expense) คือคา่ ใชจ้ า่ ยท่กี จิ การจา่ ยในปปี จั จบุ นั แต่ รวมค่าใช้จา่ ยของงวดบัญชถี ดั ไปไวด้ ว้ ย จงึ ต้องทาการปรับปรงุ เพ่อื ให้ค่าใช้จา่ ยปีปัจจุบนั ถกู ตอ้ งตรงกับ ความเป็นจริง เชน่ ค่าวารสารจ่ายลว่ งหนา้ ค่าเช่าจา่ ยล่วงหนา้ คา่ ใช้จา่ ยจ่ายลว่ งหน้าถือเป็นสินทรัพย์ หมุนเวียน การบนั ทกึ รายการปรบั ปรงุ แยกเป็น 2 กรณี คอื 4.1 กรณบี นั ทกึ ไวใ้ นบัญชีคา่ ใชจ้ า่ ย (เดบิต คา่ ใชจ้ ่าย/เครดติ เงินสด) 4.2 กรณีบันทึกไว้ในบัญชีค่าใช้จ่ายจ่ายล่วงหน้า (เดบิต ค่าใช้จ่ายจ่ายล่วงหน้า/เครดิต เงนิ สด) การบนั ทกึ รายการปรบั ปรุงในสมดุ รายวันทวั่ ไป-กรณบี ันทึกไว้ในบญั ชคี ่าใชจ้ า่ ย เดบติ ค่าใชจ้ า่ ยจา่ ยลว่ งหนา้ (ระบ)ุ XX เครดิต ค่าใชจ้ ่าย (ระบุ) XX

ใหท้ า บนั ทกึ รายการปรบั ปรงุ ในสมดุ รายวันทั่วไป เดบติ ค่าวารสารจา่ ยลว่ งหนา้ *1,200 เครดิต คา่ วารสาร 1,200 *ค่าวารสารจานวน 1,440 บาท สาหรบั 1 ปี = เดอื นละ 1,440/12 = 120 บาท ปี 25X1 คา่ วารสาร = 120 X 2 = 240 บาท (พ.ย.-ธ.ค.) ปี 25X2 คา่ วารสารจ่ายลว่ งหนา้ = 120 X 10 = 1,200 บาท (ม.ค.-ต.ค.)

การบนั ทึกรายการปรบั ปรุงในสมุดรายวนั ท่วั ไป-กรณบี ันทึกไวใ้ นบัญชีคา่ ใช้จ่ายจ่ายล่วงหนา้ เดบิต คา่ ใชจ้ า่ ย (ระบ)ุ XX เครดติ ค่าใช้จา่ ยจ่ายล่วงหน้า (ระบ)ุ XX ใหท้ า บันทึกรายการปรับปรุงในสมุดรายวนั ท่ัวไป เดบิต คา่ เบยี้ ประกนั อคั คภี ัย *6,000 เครดิต ค่าเบี้ยประกันจ่ายลว่ งหนา้ 6,000 *คา่ เบีย้ ประกันอคั คีภัย จานวน 18,000 บาท สาหรบั 2 ปี = เดือนละ 18,000/24 = 750 บาท ปี 25X1 ค่าเบย้ี ประกนั อคั คภี ยั = 750 X 8 = 6,000 บาท (พ.ค.-ธ.ค.) ปี 25X2 คา่ เบีย้ ประกนั จ่ายลว่ งหน้า = 750 X 12 = 9,000 บาท (ม.ค.-ธ.ค.) ปี 25X3 ค่าเบี้ยประกนั จ่ายลว่ งหนา้ = 750 X 4 = 3,000 บาท (ม.ค.-เม.ย.)

5. วัสดุสน้ิ เปลือง (Supplies) คือวัสดทุ ี่ซือ้ มาใช้ในกจิ การ มลี กั ษณะใชแ้ ล้วหมดไป แปรสภาพ หรอื ไมค่ งสภาพเดมิ วัสดสุ น้ิ เปลอื งอาจเรยี กในชอ่ื อืน่ แลว้ แตล่ กั ษณะการใชง้ าน เชน่ - วัสดสุ านกั งาน เปน็ วสั ดสุ ้นิ เปลืองทซี่ ือ้ มาใชใ้ นสานักงาน เช่น กระดาษพมิ พ์ กระดาษตอ่ เนื่อง กระดาษคาร์บอน ปากกา ดินสอ ลวดเยบ็ กระดาษ ยางลบ นา้ ยาลบคาผดิ สมดุ บัญชี - วัสดุการสอน เป็นวสั ดสุ น้ิ เปลืองทีซ่ ้อื มาใช้ในสถานศกึ ษา เชน่ กระดาษพิมพ์ ปากกาไวท์บอร์ด แปรงลบกระดาน ลวดเยบ็ กระดาษ กระดาษเขยี นตอบ - วัสดกุ ารเกษตร เปน็ วสั ดุสิน้ เปลอื งท่ซี ้อื มาใชใ้ นกิจการเกษตร เชน่ ปุ๋ย สารเคมปี อ้ งกนั และกาจดั ศตั รพู ืชหรือสัตว์ อาหารสตั ว์ - วสั ดกุ อ่ สร้าง เป็นวสั ดุส้นิ เปลอื งท่ีซือ้ มาใช้ในกิจการรับเหมาก่อสร้าง เชน่ ตะปู นอตเชือก ยาแนว แลกเกอร์ กระดาษทราย ยางมะตอย

การบันทึกรายการปรับปรุง จะบันทึกเฉพาะส่วนท่ีถูกใช้หรอื แปรสภาพไปแล้วโดย ถอื เป็นคา่ ใชจ้ ่ายในงวดบญั ชี การคานวณวสั ดสุ ้ินเปลืองใชไ้ ป เป็นดงั นี้ วัสดสุ น้ิ เปลืองใช้ไป = วสั ดุสิ้นเปลืองต้นงวด + ซ้อื วสั ดุส้ินเปลอื งระหวา่ งปี – วสั ดุ สน้ิ เปลืองปลายงวด การบนั ทกึ รายการปรบั ปรงุ ในสมดุ รายวนั ทว่ั ไป เดบติ วสั ดุสน้ิ เปลอื งใชไ้ ป XX เครดิต วสั ดสุ ้นิ เปลอื ง XX

ใหท้ า บนั ทึกรายการปรับปรงุ ในสมดุ รายวันทว่ั ไป 22,700 เดบติ วัสดุโรงงานใช้ไป (7,500 + 24,300 -9,100) เครดิต วสั ดุโรงงาน 22,700

6. คา่ เส่ือมราคา (Depreciation Expense) ตามมาตรฐานการบัญชี ฉบบั ที่ 16 (ปรับปรงุ 2561) เรอื่ งทดี่ นิ อาคาร และอปุ กรณ์ ไดใ้ ห้คานิยามและ ขอ้ ปฏิบตั เิ กี่ยวกับคา่ เสื่อมราคาไวด้ ังนี้ คา่ เสื่อมราคา หมายถึง การปันสว่ นจานวนท่ีคดิ คา่ เสื่อมราคาของสินทรพั ยอ์ ยา่ งมรี ะบบตลอดอายกุ าร ใช้ประโยชนข์ องสนิ ทรพั ย์น้ัน ทีด่ ิน อาคารและอุปกรณ์ หมายถึง สินทรัพยท์ ี่มีตัวตนซ่ึงเข้าเงอื่ นไขทุกข้อตอ่ ไปนี้ 1. มีไวเ้ พ่ือ ใชป้ ระโยชนใ์ นการผลิต ในการจาหน่ายสนิ ค้าหรือใหบ้ ริการ เพ่อื ใหเ้ ช่า หรือ เพื่อใชใ้ นการบริหารงาน 2. คาดวา่ จะใชป้ ระโยชนม์ ากกวา่ หนง่ึ รอบระยะเวลา

ตวั อย่างการแบ่งประเภททด่ี ิน อาคารและอปุ กรณ์ ได้แก่ 1) ท่ีดนิ 2) ที่ดนิ และอาคาร 3) เครือ่ งจกั ร 4) เรอื 5) เคร่ืองบนิ 6) ยานพาหนะ 7) เครอ่ื งตกแตง่ และติดต้งั 8) อุปกรณ์สานกั งาน มลู ค่าคงเหลอื หมายถึง จานวนเงินโดยประมาณทก่ี จิ การคาดว่าจะได้รับในปัจจบุ นั จากการจาหน่ายสินทรพั ย์ หลงั จากหักตน้ ทนุ ท่คี าดวา่ จะเกิดขึ้นจากการจาหน่ายสินทรัพย์นั้น หากสนิ ทรพั ย์นน้ั มอี ายุและสภาพทคี่ าดวา่ จะ เปน็ ณ วันสิน้ สุดอายกุ ารใช้ประโยชน์

3. อายกุ ารใชป้ ระโยชน์ หมายถงึ กรณใี ดกรณหี นึง่ ตอ่ ไปนี้ 1) ระยะเวลาท่ีกจิ การคาดวา่ จะมีสินทรพั ย์ไว้ใช้ หรือ 2)จานวนผลผลิตหรอื จานวนหน่วยในลักษณะอน่ื ท่ีคลา้ ยคลึงกนั ซึง่ กิจการคาดว่าจะได้รบั จาก สนิ ทรัพย์ กิจการต้องเร่ิมคดิ ค่าเสื่อมราคารายการทดี่ ิน อาคาร และอุปกรณเ์ ม่อื สนิ ทรัพย์นั้นพร้อมท่ีจะ ใช้งานและยงั คงตอ้ งคดิ ค่าเสอ่ื มราคาตอ่ ไปจนกวา่ กจิ การได้ตดั สนิ ทรพั ย์นนั้ ออกจากบญั ชแี ม้ว่ากจิ การ จะหยุดใชง้ านสินทรพั ยใ์ นรอบระยะเวลาดังกลา่ ว

วธิ กี ารคิดคา่ เส่อื มราคาตามมาตรฐานการบญั ชีดงั กล่าว กาหนดไวใ้ นขอ้ 60-62 ดงั น้ี

จากข้อมลู ข้างตน้ สรุปไดว้ ่า วธิ คี ดิ ค่าเส่ือมราคามีหลายวิธี เชน่ 1. วิธีเส้นตรง (Straight-line Method) วิธีน้ี มีผลทาให้ค่าเสื่อมราคามีจานวนคงที่ตลอดอายุการใช้ ประโยชนข์ องสินทรัพยห์ ากมูลคา่ คงเหลอื ของสนิ ทรพั ยน์ น้ั ไม่เปลยี่ นแปลง 2. วิธียอดคงเหลือลดลง (Diminishing Balance Method) วิธีน้ี มีผลทาให้ค่าเส่ือมราคาลดลงตลอด อายุการใช้ประโยชน์ของสนิ ทรัพย์ 3. วิธีจานวนผลผลิต (Units of Output Method) วิธีน้ี มีผลทาให้ค่าเสื่อมราคาขึ้นอยู่กับประโยชน์ หรือผลผลติ ที่คาดว่าจะไดร้ ับจากสินทรัพย์ กิจการต้องปันส่วนจานวนท่ีคิดค่าเสื่อมราคาของสินทรัพย์อย่างมีระบบตลอดอายุการใช้ ประโยชน์ของสินทรัพยแ์ ละต้องทบทวนมลู คา่ คงเหลือและอายกุ ารใช้ประโยชน์ของสินทรัพยอ์ ย่างน้อยที่สุด ทุกสิ้นรอบปบี ัญชี

คา่ เสื่อมราคา ถอื เปน็ คา่ ใชจ้ า่ ย ส่วนคา่ เสื่อมราคาสะสม ถือเปน็ รายการปรับมูลคา่ ของสนิ ทรพั ย์ ถอื เปน็ สนิ ทรพั ย์ไม่หมนุ เวียน หมายเหตุ: ถ้าไม่กาหนดอายกุ ารใช้ประโยชน์ อาจกาหนดเป็นอตั ราค่าเส่ือมราคาตอ่ ปี เช่น 10%,20%

ใหท้ า บนั ทกึ รายการปรบั ปรงุ ในสมุดรายวันทั่วไป เดบิต ค่าเส่ือมราคา-อุปกรณ์สานกั งาน 150,000 คา่ เส่อื มราคา-เครือ่ งจกั ร 2122,000 เครดติ คา่ เสื่อมราคาสะสม-อุปกรณส์ านักงาน 50,000 122,000 ค่าเสื่อมราคาสะสม-เคร่ืองจกั ร



ใหท้ า บนั ทกึ รายการปรับปรงุ ในสมุดรายวนั ทวั่ ไป 24,000 เดบิต คา่ เส่ือมราคา-เคร่อื งตกแตง่ 324,000 85,000 คา่ เสือ่ มราคา-อาคารโรงงาน 485,000 เครดติ คา่ เสื่อมราคาสะสม-เคร่ืองตกแตง่ คา่ เสื่อมราคาสะสม-อาคารโรงงาน





ใหท้ า บันทกึ รายการปรบั ปรงุ ในสมดุ รายวันท่วั ไป (ปี 25X1-25X3)

25X1 เดบิต คา่ เสือ่ มราคา-รถยกสนิ คา้ 51,000 ธ.ค. 31 เครดติ ค่าเสือ่ มราคาสะสม-รถยกสินค้า 51,000 25X2 ธ.ค. 31 เดบติ ค่าเสอ่ื มราคา-รถยกสนิ ค้า 45,900 25X3 เครดิต คา่ เสื่อมราคาสะสม-รถยกสินค้า 45,900 ธ.ค. 31 เดบิต คา่ เสือ่ มราคา-รถยกสนิ คา้ 41,310 เครดติ ค่าเสื่อมราคาสะสม-รถยกสินคา้ 41,310



ใหท้ า 1. คานวณค่าเส่อื มราคาเครอ่ื งจกั ร 2. บนั ทกึ รายการปรับปรงุ ในสมดุ รายวนั ท่วั ไปเฉพาะปี 25X1

7. หนส้ี งสัยจะสญู (Doubtful Accounts) ตามมาตรฐานการบัญชี ฉบับท่ี 101 เร่ือง หน้ีสงสัยจะสูญและหน้ีสูญ ได้ให้คานิยาม เกยี่ วกับหนส้ี งสัยจะสูญไว้ดังน้ี หน้ีสูญ (Bad Debt) หมายถึง ลูกหนี้ท่ีได้ติดตามทวงถามจนถึงที่สุดแล้ว แต่ไมได้รับ ชาระหนีแ้ ละได้ตัดจาหน่ายออกจากบญั ชี หน้ีสงสัยจะสูญ (Doubtful Accounts) หมายถึง ลูกหนี้ท่ีคาดว่าจะเรียกเก็บเงินไม่ได้ และถือเปน็ คา่ ใช้จ่ายของรอบระยะเวลาบญั ชนี น้ั ค่าเผ่ือหน้ีสูญ หรือค่าเผื่อหน้ีสงสัยจะสูญ (Allowance for Doubtful Accounts) หมายถงึ จานวนเงินทกี่ ันไวส้ าหรบั ลกู หน้ที ่ีคาดว่าจะเรียกเก็บไม่ได้ และถือเป็นบัญชีปรับมูลค่าท่ี ต้ังขึ้นเพ่ือแสดงเป็นรายการหักจากบัญชีลูกหน้ีในงบการเงินเพ่ือให้คงเหลือเป็นมูลค่าสุทธิของ ลูกหนท้ี ค่ี าดหมายวา่ จะเกบ็ ได้

คา่ เส่อื มราคา/หนว่ ย = ราคาทุนของสินทรพั ย์ – มูลคา่ คงเหลือ ปริมาณผลผลติ ท่ีคาดวา่ จะผลิตได้ท้งั หมด = 110,000 - 10,000 200,000 = 100,000 200,000 = 0.50 บาท คา่ เส่อื มราคาตอ่ ปี = ปรมิ าณผลผลิตในแตล่ ะงวดบญั ชี X คา่ เสอ่ื มราคา/หนว่ ย คา่ เส่ือมราคาปี 25X1 = 40,000 X 0.50 = 20,000 บาท 25X1 ธ.ค. 31 เดบิต คา่ เสอ่ื มราคา-เครื่องจกั ร 20,000 เครดิต คา่ เสือ่ มราคาสะสม-เคร่อื งจักร 20,000

การบันทึกลกู หนี้ที่เก็บเงินไม่ได้มีวิธีปฏิบัติ 2 วิธี คือ 1. วิธีตดั จาหน่ายโดยตรง (Direct Write - Off Method) วิธนี จี้ ะบนั ทึกรายการเมอื่ เกดิ หน้สี ญู จรงิ โดย เดบติ หนสี้ ญู XX (ถือเปน็ ค่าใช้จ่าย) เครดิต ลูกหน้ี XX วิธีนี้เป็นวิธีง่ายและสะดวกแต่ไม่เป็นที่ยอมรับเนื่องจากไม่เป็นไปตามหลักทฤษฎีว่าด้วยการ เปรียบเทียบคา่ ใชจ้ า่ ยกับรายได้ของรอบระยะเวลาบัญชี รวมทงั้ มลู คา่ ลกู หนีท้ ีแ่ สดงในงบแสดงฐานะการเงินมิได้ อยูใ่ นมลู ค่าทค่ี าดวา่ จะไดร้ ับจริง 2. วิธีต้ังค่าเผื่อ (Allowance Method) วิธีนี้จะประมาณจานวนหน้ีที่คาดว่าจะเก็บไม่ได้โดยคานวณจาก ยอดขายหรือยอดลกู หนี้ โดย เดบติ หนสี้ งสัยจะสูญ XX (ถือเปน็ ค่าใชจ้ า่ ย) เครดิต คา่ เผือ่ หนสี้ งสยั จะสูญ XX (ถือเปน็ บัญชีปรับมลู คา่ ลกู หน)ี้ วิธีน้ีเป็นวิธีท่ีถูกต้องตามหลักทฤษฎีว่าด้วยการเปรียบเทียบค่าใช้จ่ายกับรายได้ของรอบระยะเวลา บัญชี และบัญชีลูกหนี้ ณ วันสิ้นรอบระยะเวลาบัญชี จะแสดงในงบแสดงฐานะการเงินในมูลค่าท่ีใกล้เคียงกับ ความเป็นจริง

วิธีการตงั้ ค่าเผอ่ื หรือการประมาณหน้ีสงสัยจะสญู ทน่ี ิยมใช้มีดงั น้ี 1. คานวณเป็นร้อยละของยอดขาย วธิ ีนีก้ ิจการจะตอ้ งวิเคราะหจ์ ากประสบการณท์ ผ่ี ่านมาเกยี่ วกบั จานวนลกู หนที้ ีเ่ กบ็ ไม่ได้ เทียบเป็นอตั ราสว่ นกับยอดขาย คือ 1.1 คานวณเป็นร้อยละของยอดขายรวม โดยถือวา่ การขายเปน็ รายการทกี่ ่อใหเ้ กิดลูกหน้ี และอัตราสว่ นของการขายสมั พนั ธ์กับจานวนหนี้ทเี่ ก็บไมไ่ ด้ 1.2 คานวณเปน็ ร้อยละของยอดขายเชือ่ โดยถอื ว่าการขายเชอ่ื สัมพนั ธ์โดยตรงกบั ลูกหนี้ สว่ นการขายเงนิ สดไม่ได้ก่อให้เกิดลกู หน้แี ตอ่ ย่างใด 2. คานวณเปน็ รอ้ ยละของยอดลกู หน้ี โดยการวเิ คราะหจ์ ากประสบการณท์ ี่ผา่ น ๆ มา กิจการจะ สามารถประมาณอัตรารอ้ ยละของลูกหน้ีท่ีคาดวา่ จะเกบ็ ไมไ่ ด้ต่อยอดลกู หนท้ี คี่ งค้างอยู่ได้ดังน้ี 2.1 คานวณเปน็ รอ้ ยละของยอดลูกหนโ้ี ดยถือวา่ อตั ราส่วนของจานวนหนส้ี งสัยจะสูญ สาหรับลูกหน้ีท้งั หมดจะคงท่ี

2. คานวณเป็นรอ้ ยละของยอดลกู หน้ี โดยการวิเคราะห์จากประสบการณท์ ่ผี า่ น ๆ มา กิจการจะ สามารถประมาณอัตรารอ้ ยละของลูกหนี้ที่คาดวา่ จะเก็บไม่ได้ตอ่ ยอดลกู หน้ีทีค่ งค้างอยู่ไดด้ ังนี้ 2.1 คานวณเป็นร้อยละของยอดลกู หนีโ้ ดยถือว่าอตั ราสว่ นของจานวนหนส้ี งสัยจะสูญ สาหรับลูกหน้ีทัง้ หมดจะคงที่ 2.2 คานวณโดยการจัดกล่มุ ลูกหนจี้ าแนกตามอายขุ องหน้ที ่ีค้างชาระ ลูกหน้กี ลมุ่ ทคี่ ้าง ชาระนานจะนามาคานวณหาจานวนหน้สี งสัยจะสูญดว้ ยอตั ราร้อยละท่ีสูงกว่าลูกหนี้ท่เี ร่มิ ค้างชาระเกินกาหนด โดยถอื ว่าลูกหนี้ทค่ี ้างชาระนานจะมโี อกาสไม่ชาระหนี้มากกวา่ ลกู หนีท้ ่ีเรม่ิ เกิดข้ึน 3. คานวณโดยพจิ ารณาลกู หน้ีแต่ละราย และจะรวมเฉพาะรายทค่ี าดวา่ จะเรยี กเกบ็ ไม่ไดเ้ ท่านัน้ เปน็ หน้สี งสยั จะสูญ วธิ ีนีอ้ าจจะกระทาไดย้ ากในทางธรุ กจิ ท่ีมลี ูกหน้จี านวนมากราย

ใหท้ า บนั ทกึ รายการปรับปรุงในสมุดรายวันท่ัวไป 3,500 เดบิต หนส้ี งสยั จะสูญ (350,000 X 1%) 3,500 เครดิต คา่ เผือ่ หน้ีสงสัยจะสูญ

ให้ทา บันทกึ รายการปรับปรุงในสมุดรายวนั ท่วั ไป 3,225 เดบิต หนี้สงสยั จะสูญ 13,225 เครดิต ค่าเผื่อหนสี้ งสยั จะสูญ *มาจาก 88,500 X 5 % = 4,425 บาท หัก ค่าเผือ่ หนีส้ งสัยจะสูญคงเหลอื = 1,200 บาท 3,225 บาท

การแก้ไขขอ้ ผิดพลาดทางบญั ชี การแก้ไขข้อผดิ พลาดทางบัญชี (Correction of Errors) ขอ้ ผิดพลาดทางบัญชี คือ ข้อผิดพลาดท่ีเกิดจากพนักงานบัญชีบันทึกบัญชีไม่ถูกต้อง ไม่ สมบูรณ์หรือลืมบันทึกบัญชี ทาให้ยอดคงเหลือในบัญชีแยกประเภททั่วไปแสดงยอดไม่ ถูกต้อง อันส่งผลให้งบการเงินแสดงยอดไม่ถูกต้องตรงกับความเป็นจริง ข้อผิดพลาดมี หลายประเภท ไดแ้ ก่

1. ขอ้ ผิดพลาดทถ่ี ูกบันทึกบัญชไี ว้แล้ว : - ข้อผิดพลาดท่เี กดิ จากการบนั ทกึ จานวนเงนิ ไมถ่ กู ตอ้ ง เชน่ ซ้ือวตั ถดุ ิบ 21,350 บาท เปน็ เงินสด บันทึกบัญชเี ปน็ 21,530 บาท รับค่าขายวัสดุโรงงานท่ีชารดุ 1,185 บาท บันทึกบัญชีเป็น 1,158 บาท - ข้อผดิ พลาดทีเ่ กิดจากการบันทกึ บัญชีผิด เช่น จา่ ยค่าขนสง่ วัตถดุ ิบ บนั ทกึ บัญชเี ปน็ จา่ ยค่าขนสง่ ออก จ่ายเงินเดอื นหวั หนา้ คนงาน บนั ทึกบัญชเี ป็นจ่ายเงนิ เดือนหัวหน้าพนกั งาน ขายสินค้าเป็นเงินเช่ือ บันทึกบญั ชีเป็น ขายสนิ ค้าเป็นเงนิ สด

2. ขอ้ ผิดพลาดท่ียังไม่ไดบ้ ันทกึ บัญชี : - ขอ้ ผดิ พลาดท่ีเกดิ จากพนกั งานบญั ชลี ืมบันทึกบัญชี เชน่ หกั เงนิ สมทบกองทุนประกนั สังคมพนกั งานและคนงานจากเงินเดอื นไว้ ไมไ่ ดบ้ ันทึกบญั ชี ได้รับใบแจง้ หน้ีคา่ ประกนั อคั คีภยั โรงงาน ยังไมไ่ ด้บันทึกบัญชี ฝา่ ยผลิตเบกิ วัตถุดิบทางอ้อมไปใช้ในการผลติ สนิ คา้ จดบนั ทกึ ความจาไว้ แตย่ ังไม่ไดบ้ นั ทกึ บัญชี - ข้อผดิ พลาดอื่นๆ หายอดคงเหลอื ในบญั ชีแยกประเภทท่วั ไปผิด ผ่านรายการจากสมดุ บนั ทึกรายการขนั้ ต้นไปบญั ชแี ยกประเภทไมค่ รบถว้ น นารายการจากบัญชแี ยกประเภททัว่ ไป ไปแสดงในรายงานหรอื งบการเงนิ ไม่ครบถว้ น

การบันทึกรายการแก้ไขขอ้ ผิดพลาด การบนั ทกึ รายการในสมุดรายวนั ทว่ั ไป แยกพิจารณาได้ดงั น้ี 1. กรณคี ้นพบขอ้ ผิดพลาดเมือ่ กิจการยงั ไม่ปิดบญั ชี กรณนี ี้ใหบ้ นั ทกึ รายการแก้ไขขอ้ ผิดพลาดโดยบันทึก บัญชีทเ่ี ก่ียวข้องตามปกติ เชน่ ก. ซือ้ วตั ถุดบิ ราคา 20,000 บาท เป็นเงนิ สด ผขู้ ายใหส้ ว่ นลดการค้า 5% บันทกึ จานวนเงนิ เปน็ 20,000 บาท (กจิ การใช้วธิ ี Perpetual Inventory Method) เดบติ เงินสด (20,000 X 5%) 1,000 เครดติ วตั ถดุ บิ 1,000 ข. จา่ ยชาระหน้ใี ห้เจ้าหนก้ี ารค้าคา่ วตั ถดุ ิบจานวน 30,000 บาท เปน็ เชค็ บนั ทกึ รายการโดยมีสว่ นลดรับ 10% เนอ่ื งจากนับวันผิดพลาด (กจิ การใช้วิธี Periodic Inventory Method) เดบติ ส่วนลดรับ (30,000 X 10%) 3,000 เครดติ เงินฝากธนาคาร 3,000

2. กรณีค้นพบขอ้ ผิดพลาดเมอ่ื กิจการปิดบัญชีแล้ว กรณีน้ีให้บันทึกรายการแก้ไขข้อผดิ พลาด โดยบันทึกบญั ชีหมวด 1 หมวด 2 และหมวด 3 (เฉพาะส่วนของเจ้าของ) ตามปกติ แต่บัญชีหมวด 3 (เฉพาะถอนใชส้ ว่ นตัว) บัญชีหมวด 4 และ หมวด 5 ซง่ึ เปน็ บญั ชชี วั่ คราว ให้บนั ทกึ ในบญั ชสี ว่ นของเจ้าของ/ บัญชีกาไรสะสม ดังน้ี ถา้ เปน็ กจิ การเจา้ ของคนเดียว ให้บนั ทกึ ในบัญชีทนุ -เจา้ ของกิจการ ถ้าเป็นกจิ การหา้ งหุ้นส่วน ใหบ้ นั ทกึ ในบัญชที นุ -ผูเ้ ป็นหุ้นส่วนทุกคนตามอตั ราส่วนแบ่ง กาไรขาดทนุ หรือบญั ชีกาไรสะสมท่ยี ังไมไ่ ด้แบง่ ถ้าเป็นกจิ การบริษัทจากัด ใหบ้ ันทกึ ในบัญชกี าไรสะสม ก. กจิ การเจ้าของคนเดยี วแห่งหน่ึงได้รับแจง้ จากธนาคารว่าธนาคารหกั คา่ ธรรมเนียมจานวน 450 บาท และได้ หกั บัญชเี งินฝากธนาคารเรียบร้อยแลว้ กิจการบนั ทกึ รายการเปน็ จานวน 540 บาท เดบิต เงินฝากธนาคาร (540-450) 90 เครดิต ทุน-เจ้าของกจิ การ 90

ข. หา้ งหุ้นส่วน เอ บี จา่ ยค่าเชา่ อาคารโรงงาน เป็นเงิน 35,000 บาท แตบ่ ันทกึ รายการเปน็ ซอื้ อาคารโรงงาน เอ และ บี แบ่งกาไรขาดทุนกันในอัตรา 4 : 3 เดบิต ทนุ -เอ (35,000 X 4/7) 20,000 ทนุ -บี (35,000 X 3/7) 15,000 เครดติ อาคารโรงงาน 35,000 ค. บริษัท สามสหาย จากัด จดทะเบียนเข้าสู่ภาษมี ูลค่าเพมิ่ รับค่าขายสนิ ค้าเปน็ เงิน 7,200 บาท ภาษีมลู คา่ เพม่ิ 7% บนั ทึกรายการเปน็ ซื้อวตั ถุดบิ (กิจการโอนปิดบัญชภี าษีซือ้ และภาษขี ายไปบัญชีภาษีมูลค่าเพ่มิ แล้ว) เดบติ เงินสด (7,704 + 7,704) 15,408 เครดิต กาไรสะสม (7,200 + 7,200) 14,400 ภาษีมูลค่าเพมิ่ (504 + 504) 1,008

หนว่ ยที่ 7 กระดาษทาการและงบการเงิน ตามประกาศกรมพฒั นาธรุ กจิ การค้า

สาระการเรยี นรู้ 1. ความหมายและประโยชน์ของกระดาษทาการ 2. รปู แบบกระดาษทาการ 3. กระดาษทาการสาหรบั กจิ การอตุ สาหกรรม 4. งบการเงินสาหรับกจิ การอตุ สาหกรรมตามประกาศกรม พฒั นาธุรกจิ การค้า