การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ พระอัมรินทร์ ใจแก้ว มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตเชียงใหม่ 2564

94 ตารางท่ี ฉ-1 คา่ ดชั นีประสิทธิผล (E.I.) ของเกมบนั ไดงู คนท่ี คะแนนก่อนเรยี น คะแนนหลังเรยี น (30คะแนน) (30 คะแนน) 1 10 22 2 11 24 37 24 47 24 5 12 23 6 12 24 7 12 24 8 11 26 97 25 10 7 26 11 12 26 12 7 25 13 7 25 14 13 24 15 16 26 16 11 26 17 14 28 18 15 27 รวม 191 449 เฉลยี่ 10.61 24.94 หาค่าดัชนีประสิทธิผล (Effectiveness index : E.I.) ของเกมบันไดงู วิชาประวัติศาสตร์ เร่ือง ประวตั ศิ าสตรไ์ ทยสมัยสโุ ขทัย สาหรับนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 1 โดยใช้สูตรดังนี้ (บุญชม ศรี สะอาด. 2553, หนา้ 159) ผลรวมคะแนนหลังเรยี นของทุกคน - ผลรวมของคะแนนกอ่ นเรยี นของทุกคน (จานวนนกั เรยี น คะแนนเต็ม) - ผลรวมของคะแนนกอ่ นเรยี นของทุกคน –1 1 (18 30) – 191 0.7392

ภาคผนวก ช หนังสือราชการ

96

97

98

99

100

101

ภาคผนวก ซ เครอ่ื งมือทใี่ ชใ้ นการวจิ ยั - ตวั อย่างแผนการจัดการเรยี นรู้ - ตวั อย่างเกมบนั ไดงู วิชาประวัตศิ าสตร์ เร่ือง ประวตั ิศาสตร์ไทยสมยั สโุ ขทัย - แบบสอบถามความพงึ พอใจของนักเรยี นที่มีต่อการเรียนด้วยเกมบนั ไดงู - แบบทดสอบผลสัมฤทธ์ิทางการเรยี น

103 แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 1 กล่มุ สาระการเรยี นรู้ สังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ ภาคเรียนที่ 2 ปีการศกึ ษา 2563 โรงเรยี นสนั มหาพนวิทยา หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ 5 ประวตั ิศาสตร์ไทยสมยั สุโขทยั ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 เรือ่ ง การสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย เวลา 60 นาที ครผู สู้ อน พระอัมรนิ ทร์ ใจแก้ว วันท่ีสอน 8/มกราคม/2563 _____________________________________________________________________ 1. มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส 4.3 เขา้ ใจความเป็นมาของชาตไิ ทย วัฒนธรรม ภมู ิปัญญาไทย มีความรัก ความ ภมู ใิ จและธารงความเป็นไทย 2. ตวั ชี้วัด ส 4.3 ม.1/2 วเิ คราะหพ์ ัฒนาการของอาณาจักรสุโขทัยในด้านต่าง ๆ 3. สาระสาคญั ดินแดนของประเทศไทยก่อนการสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย อาณาจักรขอมเจริญรุ่งเรือง มี การแผ่ขยายอิทธิพลครอบคลุมดินแดนสุวรรณภูมิ อาณาจักรขอมเส่ือมอานาจลงในปลายพุทธ ศตวรรษท่ี 18 กลุ่มคนไทยที่เคยกระจัดกระจายและเคยตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของขอม พยายามตั้งตัว เป็นอิสระ ก้าวข้ึนสู่การสถาปนาอาณาจักรสุโขทัยเป็นราชธานี และพัฒนาความเจริญในด้านต่าง ๆ สบื มา 4. จดุ ประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธบิ ายการสถาปนาอาณาจักรสุโขทยั ได้ (K) 2. นกั เรยี นสามารถระบพุ ระนามพระมหากษัตริยอ์ าณาจักรสโุ ขทยั ได้ (K) 3. นักเรียนสามารถอธิบายพระราชกรณียกจิ ทสี่ าคัญของพระมหากษัตริยอ์ าณาจักรสุโขทัยได้ (K) 4. นักเรียนสามารถวิเคราะห์ปจั จยั ท่ีเออ้ื ตอ่ การสถาปนาอาณาจักรสโุ ขทยั ไทยได้ (P) 5. นกั เรยี นเหน็ คณุ คา่ และความสาคัญของการศึกษาประวตั ิศาสตร์ของชาติไทย (A) 5. สาระการเรียนรู้ 1. การขับไล่เขมรและการต้ังราชวงศ์พระร่วง 2. ปัจจัยท่เี ออื้ ตอ่ การสถาปนาอาณาจกั รสุโขทัย 3. พระมหากษตั ริยแ์ หง่ อาณาจักรสโุ ขทัย

104 6. สมรรถนะทสี่ าคัญ 1. ความสามารถในการสอื่ สาร 2. ความสามารถในการคดิ 7. คณุ ลักษณะอันพึงประสงค์ 1. รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ 2. ใฝ่เรยี นรู้ 8. กจิ กรรมการเรยี นรู้ (60 นาท)ี ขนั้ นา (5 นาท)ี 1. ครแู จง้ จดุ ประสงคก์ ารเรียนรใู้ หน้ ักเรยี นทราบ 2. นกั เรียนสงั เกตภาพ จากนัน้ ร่วมกันสนทนา แล้วตอบคาถาม และครูนาเข้าสู่บทเรียน ดังนี้ • ภาพดังกล่าวคือภาพอะไร (แนวคาตอบ พระพุทธรูปสมัยสุโขทัย เครื่องสังคโลก หลักศลิ าจารกึ ) • ภาพดังกลา่ วมีความสาคัญกบั อาณาจกั รสุโขทยั อย่างไร (แนวคาตอบ เป็นหลักฐาน ทแี่ สดงถงึ ความเจริญรุง่ เรอื งในดา้ นต่าง ๆ ของอาณาจกั รสโุ ขทยั ) ขั้นสอน (50 นาท)ี 1. ครแู นะนาตวั และแจกใบความรูเ้ รอื่ ง การสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย ใหท้ กุ คนได้ศกึ ษา 2. ครูอธิบายกติกาการเลน่ อปุ กรณ์ และเงือ่ นไขการเล่น เกมบนั ไดงู ชดุ ที่ 1 3. ใหน้ ักเรยี นจับคู่ 2 คน ตอ่ 1 หมากเดนิ (เล่นเปน็ ค่)ู 4. ครูเลน่ เปน็ ตัวอยา่ งใหด้ ู 1 รอบ ให้นกั เรยี นมีสว่ นรว่ มเหมือนเลน่ จริง 5. ครแู บง่ บทบาทใหน้ ักเรียน ไดแ้ ก่ผคู้ วบคมุ 2 คน และนอกน้นั เปน็ ผู้เลน่ เกม 6. ครูอธิบาย กตกิ าการเลน่ เกมบันไดงู เร่อื ง การสถาปนาอาณาจกั รสุโขทยั 1. ให้เดนิ ต้งั แต่ช่องที่ 1 – 35 เรยี งจากนอ้ ยไปมาก 2. จานวนชอ่ งท่ีเดินใชล้ กู เต๋า ๑ ลกู ในการโยน ๑ คร้ัง 3. เม่ือโยนลูกเต๋าเสร็จแล้ว จะต้องจับ การ์ดคาถาม 1 ใบ ตอบคาถามให้ถูกถึงจะ เดนิ ต่อได้ ถา้ ตอบไม่ถูกใหก้ ลบั มาทเ่ี ดมิ 4. หากเดนิ ตกชอ่ ง “การพิเศษ” ให้จับการด์ พิเศษ 1 ใบ 5. เล่นชว่ ยกนั จนกว่าจะชนะทุกคน / ทุกกล่มุ

105 ข้นั สรุป (10 นาที) 1. ครแู ละนกั เรียนชว่ ยกันสรปุ บทเรยี นท่ีได้จากการเรียนด้วย เกมบันไดงู ชดุ ที่ 1 2. นักเรียนทาแบบฝึกหัดทบทวน เรื่อง การสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย และทาแบบทดสอบ หลังเรียนชดุ ท่ี 1 และตรวจคาตอบด้วยตนเอง พร้อมท้ังบันทกึ คะแนนที่ได้ในชอ่ งท่ีกาหนดไว้ 9. ส่ือ/แหลง่ การเรียนรู้ สอื่ การเรียนรู้ 1. ภาพพระพทุ ธรูปสโุ ขทัย เคร่ืองสงั คโลก หลกั ศลิ าจารกึ 2. ใบความรู้ เรื่อง การสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย 3. เกมบนั ไดงู ชดุ ที่ 1 เรอื่ ง การสถาปนาอาณาจกั รสโุ ขทัย 4. แบบฝกึ หัด เรื่อง การสถาปนาอาณาจักรสุโขทยั 5. แบบทดสอบหลังเรยี น ชดุ ท่ี1 เรื่อง การสถาปนาอาณาจกั รสุโขทัย แหล่งการเรียนรู้ 1. ห้องสมุด

106 10. การวัดและประเมินผล สิ่งทต่ี ้องการวัดประเมนิ วธิ กี าร เครื่องมือท่ใี ช้ เกณฑ์ - ตรวจคาตอบด้วย - แบบทดสอบหลงั ผ่านการประเมิน 1. นกั เรียนสามารถ ตนเอง เรยี นชุดท่ี 1 เรอ่ื ง คุณภาพ ระดับดี อธิบายการสถาปนา การสถาปนา ข้ึนไป อาณาจักรสโุ ขทยั ได้ (K) - ตรวจคาตอบด้วย อาณาจักรสุโขทยั 2. นกั เรียนสามารถระบุ ตนเอง ผ่านการประเมิน พระนาม - แบบทดสอบหลงั คุณภาพ ระดับดี พระมหากษัตริย์ - แบบประเมิน เรียนชุดท่ี 1 เรือ่ ง ขึ้นไป อาณาจักรสุโขทยั ได้ (K) พฤติกรรมการ การสถาปนา ผ่านการประเมิน 3. นักเรยี นสามารถ เรยี นรูต้ าม อาณาจักรสุโขทยั คุณภาพ ระดับ อธิบายพระราชกรณยี กจิ จุดประสงค์การ - สังเกตพฤติกรรม พอใช้ ขนึ้ ไป ทีส่ าคญั ของ เรียนรู้ การเรียนรู้ พระมหากษัตริย์ - คาถาม อาณาจักรสโุ ขทัยได้ (K) 4. นกั เรียนสามารถ วิเคราะห์ปจั จยั ทเ่ี อ้อื ต่อ การสถาปนาอาณาจักร สุโขทัยไทยได้ (P) 5. นักเรยี นเหน็ คุณค่า และความสาคญั ของ การศึกษาประวตั ิศาสตร์ ของชาติไทย (A)

107 11. เกณฑ์การประเมินพฤติกรรมการเรียนรตู้ ามจุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ ดี (3) ระดับคณุ ภาพ ปรับปรงุ (1) พอใช้ (2) 1. นักเรยี นสามารถอธิบาย นักเรียนอธบิ ายได้ นกั เรยี นอธบิ ายไม่ นกั เรียนอธิบาย ได้ ครอบคลุมเนือ้ หาครู การสถาปนาอาณาจักรสโุ ขทัย อยา่ งถูกต้อง ชัดเจน ถูกต้องด้วยตนเอง คอยเสรมิ เล็กน้อย ครูคอยเสริมเล็กนอ้ ย ได้ (K) ด้วยตนเอง 2. นักเรยี นสามารถระบพุ ระ นามพระมหากษตั ริย์ อาณาจักรสุโขทยั ได้ (K) 3. นักเรียนสามารถอธิบาย พระราชกรณียกิจที่สาคัญของ พระมหากษัตริย์อาณาจักร สุโขทัยได้ (K) 4. นักเรยี นวิเคราะหแ์ ละ นกั เรียนอธิบายได้ นกั เรียนอธบิ าย ได้ นักเรยี นอธบิ ายไม่ ถกู ต้องดว้ ยตนเอง ครอบคลุมเนื้อหา จาแนกรูปแบบการปกครอง อยา่ งถูกต้อง ชัดเจน ครูคอยเสรมิ เลก็ น้อย นักเรียนอธบิ ายไม่ สมยั อยธุ ยาตอนต้น (P) ดว้ ยตนเอง นักเรียนอธบิ าย ได้ ครอบคลุมเนอ้ื หา ถกู ต้องดว้ ยตนเอง 5. นกั เรียนเหน็ คณุ ค่าและ นกั เรียนอธิบายได้ ครคู อยเสริมเล็กน้อย ความสาคญั ของการศึกษา อย่างถูกต้อง ชดั เจน ประวตั ศิ าสตรข์ องชาติไทย ดว้ ยตนเอง (A) เกณฑ์การตดั สนิ คุณภาพ ชว่ งคะแนน ระดบั คณุ ภาพ 7 – 9 ดี 4 – 6 พอใช้ ตา่ กวา่ 3 ปรบั ปรุง

108 แบบประเมนิ พฤติกรรมการเรียนรูต้ ามจดุ ประสงค์การเรยี นรู้ ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 1/1 คาชีแ้ จง : ใหผ้ ู้ประเมินใสเ่ ครอ่ื งหมาย ลงในชอ่ งว่างตามความเปน็ จริง ท่ี ช่ือ-สกลุ จุดประสงค์ จุดประสงค์ จุดประสงค์ รวม ระดบั คุณภาพ การเรียนรู้ การเรียนรู้ การเรยี นรู้ ข้อท่ี 1, 2, 3 ขอ้ ที่ 4 ข้อท่ี 5 321321321 ดี พอใช้ ปรบั ปรุง 1. ด.ช. ปวณี วชั โสภณภูมิปญั ญา 2. ด.ช. จริ วัชร ยาวิชัย 3. นายปรัชญา เลาหม่ี 4. นายวรยศ จะอือ 5. นายไพรวัลย์ ยาเขต 6. ด.ช. ยุตธิ รรม แสงทอง 7. ด.ญ. จฑุ ารตั น์ ขดั เชียงแสน 8. นางสาวแสงวาน คา 9. ด.ญ. ฐติ ิวรดา ไชยซาววงศ์ 10. ด.ญ. วารณุ ี อาแล 11. ด.ญ. อาพร ศรดี วง 12. ด.ญ. กรพินธ์ เปีย่ มวจั นะพร 13. ด.ญ. ฉัตรเพชร ทองคา 14. ด.ญ. ศศิณา เทือกศรวี ิชัย 15. ด.ญ. อรดี หว่างจะ๊ 16. ด.ญ. แสงเดือน ลุงยะ 17. ด.ญ. วิชดุ า เลาหม่ี 18. ด.ญ. เชียงออ่ ง ลงุ ทนุ สรปุ จานวนนักเรียน ระดับด.ี ........................คน ร้อยละ................. ระดับพอใช้...................คน ร้อยละ................. ระดับปรับปรุง...............คน รอ้ ยละ................. การผา่ นเกณฑป์ ระกนั คุณภาพการสอน รอ้ ยละ 70 ขึ้นไปอยูใ่ นระดบั ดี สรุป การสอนครัง้ น้ี ร้อยละ………………................ระดบั ................. เกณฑ์ประกันคุณภาพการสอน(ผ่าน/ไม่ผ่าน) นกั เรยี นทป่ี รับปรุงไดแ้ ก่ 1...................................................................................... 2...................................................... ................................ 3......................................................................................

109 12. บันทึกผลหลังการสอนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1/1 ผลการสอน _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ ปญั หา/อปุ สรรค _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ แนวทางแก้ไข/ข้อเสนอแนะ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ ลงช่ือ (ครูผู้สอน) (พระอัมรนิ ทร์ ใจแก้ว) ตาแหน่ง นสิ ติ ฝึกปฏบิ ตั ิการสอน ........... / ............ / ............

110 ข้อเสนอแนะครูพี่เลยี้ ง _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ ลงช่ือ (นายอนรุ ักษ์ สงิ หน์ อ้ ย) ตาแหน่ง ครูผชู้ ่วย ........... / ............ / ............ ข้อเสนอแนะของหวั หน้างานบริหารวิชาการ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ ลงชื่อ (นางสาวนฤภรณ์ ปินตาปิน) ตาแหน่ง ครูชานาญการพิเศษ ........... / ............ / ............ ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศกึ ษา _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ ลงชือ่ (นายณรงค์ เตชะ) ตาแหน่ง ผู้อานวยการ ........... / ............ / ............

111 แบบฝึกหดั เรอ่ื ง การสถาปนาอาณาจกั รสุโขทยั คาช้ีแจง ให้นักเรียนนาข้อความในกรอบข้างบนนี้ไปเติมลงในช่องว่างข้างล่างให้ได้ใจความท่ีถูกต้อง สมบูรณ์ พอ่ ขุนรามคาแหงมหาราช พอ่ ขนุ ศรอี ินทราทติ ย์ พระมหาธรรมราชาที่ 4 พระมหาธรรมราชาท่ี 1 พอ่ ขนุ ผาเมืองและพอ่ ขุนบางกลางหาว อักษรไทย ไตรภมู ิพระร่วง 1792 อาณาจกั รสุโขทัยสถาปนาข้นึ ในป พ.ศ. ______________________ โดยมีผูนาคนไทย ช่ือ__________________________ไดรวมกันขับไลขอมออกไปจากดินแดนไทยและยึดสโุ ขทยั กลับ คืนมา โดยมี_____________________________เปนปฐมกษตั ริยพระองคแรกของราชวงศพระรวง _____________________________เปนพระมหากษัตรยิ ท่ีทรงมีพระปรชี าสามารถมากพระองคได ประดิษฐ ________________________________________ซง่ึ เปนมรดกทางวฒั นธรรมของไทย พระมหากษัตรยิ ท่ีสาคัญอกี พระองคหนง่ึ คือ________________________________________ พระองคไดสรางวรรณกรรมทางพทุ ธศาสนาเลมแรกของไทย คือ___________________________ สโุ ขทยั เสอื่ มและลมสลายในสมยั ของ_______________________________________________ ชอื่ ..................................................นามสกลุ ....................................... ม. 1/…….. เลขที.่ ...........

112 เฉลยแบบฝึกหดั เรื่อง การสถาปนาอาณาจักรสโุ ขทัย คาช้ีแจง ให้นักเรียนนาข้อความในกรอบข้างบนน้ีไปเติมลงในช่องว่างข้างล่างให้ได้ใจความที่ถูกต้อง สมบูรณ์ 1. 1792 5. อกั ษรไทย 2. พอขุนผาเมืองและพอขนุ บางกลางหาว 6. พระมหาธรรมราชาที่ 1 3. พอขุนศรีอินทราทติ ย 7. ไตรภูมิพระรวง 4. พอขนุ รามคาแหงมหาราช 8. พระมหาธรรมราชาท่ี 4 อาณาจกั รสโุ ขทัยสถาปนาขนึ้ ในป พ.ศ. ____(1)_____ โดยมีผูนาคนไทย ชอ่ื _______(2)_____ไดรวมกนั ขับไลขอมออกไปจากดนิ แดนไทยและยึดสโุ ขทยั กลบั คนื มา โดยมี_____(3)______เปนปฐมกษัตรยิ พระองคแรกของราชวงศพระรวง ______(4)______เปนพระมหากษตั รยิ ท่ีทรงมพี ระปรชี าสามารถมากพระองคได ประดิษฐ ______(5)______ซง่ึ เปนมรดกทางวัฒนธรรมของไทย พระมหากษตั ริยท่ีสาคัญอกี พระองคหน่ึง คอื ______(6)______ พระองคไดสรางวรรณกรรมทางพทุ ธศาสนาเลมแรกของไทย คอื _____(7)_______ สโุ ขทัยเส่ือมและลมสลายในสมยั ของ_______(8)________ ช่ือ..................................................นามสกุล....................................... ม. 1/…….. เลขที.่ ...........

113 แบบทดสอบหลงั เรยี น ชุดท1่ี เรือ่ ง การสถาปนาอาณาจกั รสโุ ขทัย คาชี้แจง ให้นกั เรียนทาเครอ่ื งหมาย X ใหต้ รงกบั ตัวเลอื กท่ีถูกต้อง 1. อาณาจักรสุโขทัยตั้งขนึ้ ในป พ.ศ.ใด ก. 1680 ข. 1722 ค. 1962 ง. 1792 2. ข้อใดตอ่ ไปนใี้ ครคือกษัตรยิ ข์ องสุโขทยั ก. พระเจ้าตากสิน ข. พระนารายณ์ ค. ขนุ บานเมอื ง ง. พระเจา้ เอกทศั น์ 3. ข้อใดคอื ปจั จยั ภายในที่เออ้ื ต่อการสถาปนาสุโขทยั ก. มีผู้นาออ่ นแอ ข. ไม่มีผู้นา ค. ชอบอยใู่ ตบ้ งั คับ ง. มที าเลท่เี หมาะสม 4. ขอ้ ใดคือปจั จยั ภายนอกท่ีเอ้อื ตอ่ การสถาปนาสุโขทยั ก. เขมรเสอื่ มอานาจ ข. พม่าเสอ่ื มอานาจ ค. ลาวเส่อื มอานาจ ง. ล้านนาเสอ่ื มอานาจ 5. กษัตริยส์ โุ ขทัยพระองค์ใดทรงนิพนธ์ ไตรภูมิพระรว่ ง ก. พระมหาธรรมราชาที่ 2 ข. พระมหาธรรมราชาท่ี 1 (ลิไทย) ค. พระยาเลอไทย ง. พระยาง่ัวนาถมุ ชื่อ …………………………… นามสกลุ ……………………… เลขท่ี ……… ช้ัน ม.1/ ….. ข้อ ก ข ค ง นักเรยี นทาได้ 1 …….... คะแนน 2 3 4 5

114 เฉลยแบบทดสอบหลังเรยี น ชดุ ท1่ี เรือ่ ง การสถาปนาอาณาจกั รสุโขทยั ขอ้ เฉลย 1ง 2ค 3ง 4ก 5ข

115 ใบความรู้ เร่อื ง การสถาปนาอาณาจกั รสโุ ขทยั ก่อนการสถาปนาสุโขทัย เคยตกอยู่ใต้อานาจของขอม (เขมร) แต่เมื่อสิ้นสมัยพระเจ้าชัยวร มันที่ 7 อาณาจักรเขมรก็เล่ือมอานาจลงใน พ.ศ. 1780 ทาให้คนไทยท่ีสุโขทัยตั้งตนเป็นอิสระ อาณาจักรสโุ ขทยั สถาปนาขน้ึ ในปลายพทุ ธศตวรรษท่ี 18 ก่อนการสถาปนาอาณาจกั รสุโขทัย เมืองสุโขทัยมีพอ่ ขุนศรีนาวนาถุมเป็นเจ้าเมืองปกครอง มี พระราชโอรสทรงพระนามว่า พ่อขุนผาเมือง เจ้าเมืองราด เม่ือพ่อขุนศรีนาวนาถุมส้ินพระชนม์ลง ขอมสบาดโขลญลาพงเป็นข้าหลวงของเขมร ได้เข้ายึดครองสุโขทัยไว้ พ่อขุนผาเมือง จึงร่วมกับ พ่อขุนบางกลางหาว เจ้าเมืองบางยาง นากาลังขับไล่ขอมสบาดโขลญลาพงออกไปได้ พ่อขุนผาเมือง จึงอภิเษกพ่อขุนบางกลางหาวเป็นกษัตริย์สุโขทัย ใน พ.ศ. 1792 ทรงพระนามว่า พ่อขุนศรีอินทรา ทติ ย์ อาณาจกั รสโุ ขทยั เปน็ ราชธานีของไทยระยะเวลา 200 ปี ปัจจยั ภายในท่ีเออ้ื ต่อการสถาปนาอาณาจักรสโุ ขทัย - อยู่ในทาเลทีเ่ หมาะสม - ขอมเสอ่ื มอานาจ - มผี ู้นาทเี่ ขม้ แข็ง ปัจจัยภายนอกท่เี อือ้ ต่อการสถาปนาอาณาจักรสโุ ขทยั - ขอมเสอื่ มอานาจ พระมหากษัตริยอ์ าณาจักรสโุ ขทัย มีจานวน 9 พระองค์ 1. พอ่ ขุนศรีอนิ ทราทิตย์ 2. พอ่ ขนุ บานเมอื ง 3. พอ่ ขนุ รามคาแหงมหาราช ในสมัยพระองค์ อาณาจักรสโุ ขทยั มอี าณาเขตกกว้างขวางมาก 4. พระยาเลอไท 5. พระยาง่ัวนาถมุ 6. พระมหาธรรมราชาท่ี 1 (ลิไท) ได้ทรงนิพนธ์เร่ือง ไตรภูมิพระร่วง เป็นวรรณกรรมทาง พระพุทธศาสนา ท่ีกล่าวถงึ ภมู ิ (แดน) ทั้ง 3 คอื กามภูมิ 11, รปู ภูมิ 16 และอรปู ภมู ิ 4 7. พระมหาธรรมราชาท่ี 2 8. พระมหาธรรมราชาที่ 3 (ไสลือไท) 9. พระมหาธรรมราชาที่ 4 (บรมปาล)

116 เกมบนั ไดงู วชิ าประวตั ศิ าสตร์ เรื่อง การสถาปนาอาณาจักรสโุ ขทัย สาหรับนักเรยี นชัน้ มธั ยมศึกษาปที ่ี 1 ชุดที่ 1 เรอ่ื ง การสถาปนาอาณาจกั รสุโขทยั จดั ทาโดย พระอัมรินทร์ ใจแก้ว นสิ ติ ฝึกปฏิบัติการสอน โรงเรียนสนั มหาพนวทิ ยา จังหวดั เชียงใหม่ สานกั งานเขตพ้ืนท่กี ารศกึ ษาประถมศึกษาเชยี งใหม่ เขต 2

117 คานา เกมบันไดงู เลมน้ีผูสอนจัดทาขึ้นเพื่อประกอบการเรียนการสอนวิชาประวัติศาสตร์ ส31101 เรือ่ ง ประวตั ิศาสตรไ์ ทยสมัยสโุ ขทัย ซึง่ นกั เรียนสามารถเรียนรูไดดวยตนเอง และตรงกับการ ปฏิรูปการศึกษาของไทยท่ีมุงเนนใหผูเรียนมีความสมบูรณทั้งดานสติปญญา ความรู คุณธรรม จรยิ ธรรม และพระราชบัญญตั กิ ารศึกษาแหงชาติพุทธศักราช 2542 และแกไขเพ่ิมเติม พ.ศ. 2545 ท่ี มงุ เนนใหผูเรียนเปนคนดี คนเกง และมีความสขุ ขาพเจาจงึ ผลิตส่ือเกมบนั ไดงนู ้ีซ่ึงมีท้งั หมด 5 ชุดดังนี้ ชดุ ท่ี 1 การสถาปนาอาณาจกั รสุโขทัย ชุดท่ี 2 การเมอื งการปกครองสมยั สโุ ขทยั ชุดที่ 3 ความสมั พันธ์ระหวา่ งประเทศสมยั สโุ ขทยั ชุดที่ 4 เศรษฐกจิ สมัยสุโขทัย ชดุ ที่ 5 สังคมสมัยสโุ ขทยั ผู้จัดทาหวังเป็นอย่างยิ่งว่า เกมบันไดงูนี้จะเป็นเครื่องมืออย่างหน่ึงในการพัฒนาการเรียน การสอนประวัติศาสตร์ให้มีประสทิ ธิผลย่ิงขนึ้ ตอ่ ไป หากพบเจอข้อผิดพลาดประการใดกรุณาแจ้งมายัง ผู้จดั ทา เพือ่ จะได้ทาการปรับปรุงแก้ไขให้สมบรู ณ์ต่อไป พระอมั รนิ ทร์ ใจแกว้

118 เกมบนั ไดงู ประวัตศิ าสตร์ไทยสมยั สโุ ขทยั ชุดท่ี 1 เรือ่ ง การสถาปนาอาณาจักรสุโขทยั สาระสาคญั ดินแดนของประเทศไทยก่อนการสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย อาณาจักรขอมเจริญรุ่งเรือง มี การแผ่ขยายอิทธิพลครอบคลุมดินแดนสุวรรณภูมิ อาณาจักรขอมเส่ือมอานาจลงในปลายพุทธ ศตวรรษที่ 18 กลุ่มคนไทยท่ีเคยกระจัดกระจายและเคยตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของขอม พยายามตั้งตัว เป็นอิสระ ก้าวข้ึนสู่การสถาปนาอาณาจักรสุโขทัยเป็นราชธานี และพัฒนาความเจริญในด้านต่าง ๆ สบื มา มาตรฐานการเรยี นรู้ มาตรฐาน ส 4.3 เข้าใจความเปน็ มาของชาติไทย วฒั นธรรม ภมู ิปัญญาไทย มีความรัก ความ ภมู ใิ จและธารงความเปน็ ไทย ตัวชี้วดั ส 4.3 ม.1/2 วเิ คราะห์พฒั นาการของอาณาจักรสุโขทัยในดา้ นต่าง ๆ จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1. นกั เรยี นสามารถอธิบายการสถาปนาอาณาจักรสโุ ขทัยได้ (K) 2. นักเรียนสามารถระบุพระนามพระมหากษัตริยอ์ าณาจักรสโุ ขทยั ได้ (K) 3. นกั เรียนสามารถอธิบายพระราชกรณียกิจที่สาคัญของพระมหากษตั รยิ ์อาณาจักรสุโขทัยได้ (K) 4. นกั เรยี นสามารถวิเคราะห์ปจั จยั ที่เอือ้ ตอ่ การสถาปนาอาณาจักรสุโขทยั ไทยได้ (P) 5. นักเรียนเหน็ คุณค่าและความสาคญั ของการศึกษาประวัติศาสตรข์ องชาติไทย (A) สาระการเรยี นรู้ 1. การขับไลเ่ ขมรและการตัง้ ราชวงศพ์ ระร่วง 2. ปจั จยั ทเี่ อื้อต่อการสถาปนาอาณาจกั รสุโขทัย 3. พระมหากษัตรยิ ์แห่งอาณาจักรสโุ ขทัย

119 อปุ กรณก์ ารเล่น 1. แผน่ กระดาน

2. ลกู เตา๋ 120 3. หมากเดิน 4. การด์ คาถาม 5. การ์ดพเิ ศษ

121 การจัดกิจกรรม 1. ครูแนะนาตัว และแจกใบความรู้เรื่อง การสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย ให้ ทุกคนไดศ้ กึ ษา 2. ครอู ธิบายกตกิ าการเล่น อปุ กรณ์ และเงื่อนไขการเลน่ เกมบนั ไดงู ชุดที่ 1 3. ใหน้ กั เรียนจับคู่ 2 คน ตอ่ 1 หมากเดิน (เล่นเป็นค)ู่ หรอื เล่น 1 คน ต่อ 1 หมาก จานวนเล่น 4 ทีม 4. ครเู ล่นเป็นตัวอยา่ งใหด้ ู 1 รอบ ให้นักเรยี นมีสว่ นร่วมเหมอื นเลน่ จริง 5. ครูแบ่งบทบาทให้นกั เรยี น ไดแ้ ก่ผคู้ วบคุม 2 คน และนอกนนั้ เป็นผเู้ ลน่ เกม กติกาการเลน่ เกมบันไดงู เรื่อง การสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย 1. ใหเ้ ดินตัง้ แตช่ อ่ งท่ี 1 – 35 เรียงจากน้อยไปมาก 2. จานวนชอ่ งทเ่ี ดนิ ใช้ลูกเต๋า 1 ลูกในการโยน 1 ครั้ง 3. เมื่อโยนลูกเต๋าเสร็จแล้ว จะต้องจับ การ์ดคาถาม 1 ใบ ตอบคาถามให้ถูกถึงจะ เดนิ ตอ่ ได้ ถ้าตอบไม่ถกู ให้กลบั มาทเ่ี ดิม 4. หากเดนิ ตกชอ่ ง “การ์ดพิเศษ” ให้จบั การด์ พิเศษ 1 ใบ 5. เลน่ ชว่ ยกนั จนกวา่ จะชนะทกุ คน / ทุกกลมุ่ 6. หากเดนิ ตกช่องบนั ไดใหเ้ ดินขน้ึ ไม่มีการเดินลง เง่ือนไขการเดิน 1. ให้เลอื กระหวา่ งสทิ ธใ์ิ นการเดนิ และสทิ ธใ์ิ นการเปดิ การด์ 2. สามารถมอบการ์ดพิเศษให้เพ่ือนไดท้ กุ เมือ่ 3. สามารถเปิดสทิ ธ์ิใช้การพเิ ศษไดเ้ ม่อื ถึงควิ ตวั เองเทา่ นนั้ 4. หากทอยลกู เต๋าได้จะตอ้ งตอบคาถามถูก จงึ จะสามารถผา่ นไปได้

122 เกรนิ่ อาณาจักรสุโขทัย ก่อตงั้ ขึ้นเม่ือปลายพุทธศตวรรษที่ 18 เป็นหน่ึงในรัฐไทย ท่ีเกิดข้ึนในยุคแรก ๆ โดยมีพ่อขุนบางกลางหาว เป็นปฐมกษัตริย์ปกครองสุโขทัย ทรงพระนามว่า “พ่อขุนศรีอินทราทิตย์” อาณาจักร สุโขทัย เคยเป็นรัฐท่ีมี อารย ธรรมร่งุ เรืองในดา้ นพทุ ธศาสนา ศิลปกรรม และวัฒนธรรมมาก่อน วัฒนธรรม ท่ีเป็น เอกลักษณ์ของ สุโขทัยน้ันพัฒนาบนพ้ืนฐานของการประสานวัฒนธรรมด้ังเดิมของ ไทยเข้ากับ วัฒนธรรม มอญ พม่า เขมรโบราณและลังกา เหตุการณ์ใน ประวัติศาสตร์ไทยและประเทศเพื่อนบ้าน ท่ีมีผลต่อวัฒนธรรม ทางการเมือง การ ปกครอง เศรษฐกิจและสังคมของประเทศไทย ให้นักเรียนเดินทางย้อนเวลา เพื่อ ศกึ ษาประวตั ิศาสตรไ์ ทยสมยั สุโขทยั ผา่ นเกมกระดานลักษณะบันไดงู ใครที่สามารถ ตอบคาถามและถงึ เสน้ ชัยไดก้ ่อน คนนั้นชนะ การสถาปนาอาณาจกั รสุโขทัย อาณาจักรสุโขทัยเป็นอาณาจักรที่ตั้งอยู่บริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ ายม เป็น แหลง่ รวมของศิลปวฒั นธรรมหลายแขนง และมปี ระวัตศิ าสตรท์ ่ยี าวนานกว่า 200 ปี กอ่ นท่ีจะถูกผนวกรวมเข้ากบั อาณาจกั รอยุธยาใน พ.ศ. 2006 ก่อนการก่อต้ังอาณาจักรสุโขทัย จากข้อความในหลักศิลาจารึกหลักที่ 2 ท่ี ค้นพบที่วัดศรีชุม ได้พบข้อความที่บันทึกไว้ราวพุทธศตวรรษท่ี 17 ว่ามีคนไทยกลุ่ม หน่ึงภายใต้การนาของพ่อขุนศรีนาวนาถุม ได้สร้างศูนย์กลางอานาจของชุมชนขึ้นท่ี เมืองเชลียงซ่ึงต้ังอยู่ทางฝั่งตะวันตกของแม่น้ายมบริเวณท่ีลาน้าไหลโค้งขนาบสอง ด้าน ตอ่ มาพ่อขุนศรนี าวนาถุมไดข้ ยายอานาจจากเมืองเชลียงเข้าไปในเมืองสุโขทัยที่ ตัง้ อยบู่ ริเวณห้วยแม่โจนแล้วปกครองเมืองทั้งสองในเวลานั้น ปรากฏชื่อในหลักศิลา จารึกท่ี 2 ว่า “นครสองอัน” ซ่ึงหมายถึงเมืองสุโขทัยและเมืองเชลียงอันเป็นนคร หรือเมืองสาคญั ขนาดใหญท่ ่ตี ้งั อยู่บริเวณลุม่ แมน่ ้ายม

123 การ์ดคาถาม ชุดท่ี 1 (1) ชดุ ท่ี 1 (2) ชุดท่ี 1 (3) กอ่ นการสถาปนา อาณาจกั ร ผ้นู าที่รวบรวม สุโขทัย เคยตก สโุ ขทยั สถาปนา กาลังขบั ไล่ขอม อยู่ใตอ้ านาจของ ข้นึ ในปลายพทุ ธ ออกจากดินแดน ศตวรรษทเี่ ทา่ ใด สุโขทัย คือใคร ใคร ชดุ ที่ 1 (4) ชดุ ท่ี 1 (5) ชุดที่ 1 (6) พอ่ ขนุ บางกลาง พระมหากษัตริย์ พระมหากษัตรยิ ์ หาวเปน็ เจ้าเมือง ที่ปกครองสโุ ขทัย องคส์ ดุ ท้ายใน ปกครองเมอื งใด สมัยสโุ ขทัย คอื มีทั้งหมดกี่ พระองค์ใด พระองค์ ชดุ ท่ี 1 (7) ชุดที่ 1 (8) ชดุ ท่ี 1 (9) อาณาจักร กษตั ริย์พระองค์ ปัจจยั ภายในที่ สุโขทยั เป็นราช แรกของสุโขทยั นาไปส่กู าร ธานีของไทยเป็น คอื พระองค์ใด สถาปนาสุโขทยั ระยะเวลากีป่ ี คืออะไร

124 ชุดที่ 1 (10) ชดุ ที่ 1 (11) ชดุ ที่ 1 (12) พ่อขนุ ศรีอินทรา ไตรภมู พิ ระร่วง สโุ ขทยั เส่ือมและ ทิตย์ ทรงมพี ระ กล่าวถึงเร่ืองใด ลม่ สลายในสมยั นามเดิมว่าอะไร ของพระองค์ใด ชดุ ท่ี 1 (13) ชุดท่ี 1 (14) ชดุ ที่ 1 (15) ขอมเรม่ิ เสอื่ ม อาณาจกั รสโุ ขทัยมี “ขอมสบาด อานาจลง อาณาเขตกกว้าง โขลญลาพง” เนอ่ื งจากอะไร ขวางมากทีส่ ุดใน หมายถึงใคร สมัยใด ชุดท่ี 1 (16) ชุดท่ี 1 (17) ชดุ ที่ 1 (18) ปจั จยั ภายนอกท่ี ขอมเร่ิมเสอ่ื ม กษัตริยส์ โุ ขทัย เออ้ื ตอ่ การ อานาจลงในราว พระองค์ใดทรง นิพนธ์ ไตรภมู ิ สถาปนาสุโขทยั พ.ศ. ใด คืออะไร พระร่วง

125 เฉลยการ์ดคาถาม ชดุ ท่ี 1 (1) ชุดที่ 1 (2) ชุดท่ี 1 (3) ขอม พุทธศตวรรษที่ พ่อขนุ บางกลาง (เขมร) 18 หาวและ พ่อขนุ ผาเมอื ง ชุดท่ี 1 (4) ชุดที่ 1 (5) ชดุ ท่ี 1 (6) เจ้าเมืองบางยาง 9 พระองค์ สมเดจ็ พระมหา ธรรมราชาที่ 4 (บรมปาล) ชุดที่ 1 (7) ชดุ ท่ี 1 (8) ชดุ ที่ 1 (9) 200 ปี พ่อขุนศรีอินทรา - อยู่ในทาเลท่เี หมาะสม ทติ ย์ - ขอมเสอ่ื มอานาจ - มผี นู้ าท่ีเข้มแข็ง

126 ชุดท่ี 1 (10) ชดุ ที่ 1 (11) ชดุ ที่ 1 (12) พอ่ ขนุ บางกลาง กล่าวถงึ ภูมิ (แดน) พระมหาธรรม หาว ทั้ง 3 คอื กามภูมิ ราชาท่ี 4 11, รปู ภูมิ 16 และ (บรมปาล) อรูปภูมิ 4 ชดุ ที่ 1 (13) ชดุ ท่ี 1 (14) ชดุ ท่ี 1 (15) พระเจา้ ชัยวรมัน สมยั พอ่ ขนุ ข้าหลวงของ ท่ี 7 สิ้นพระชนม์ รามคาแหง เขมร มหาราช ชดุ ที่ 1 (16) ชุดท่ี 1 (17) ชุดที่ 1 (18) พ.ศ. 1780 ขอมเส่อื มอานาจ พระมหาธรรม การด์ พิเศษ ราชาที่ 1 (ลไิ ทย)

การด์ พิเศษ 127 ชุดท่ี 1 ชุดที่ 1 ชดุ ท่ี 1 เดินไปขา้ งหนา้ 1 เดินไปขา้ งหน้า 1 เดินไปขา้ งหน้า 2 ชอ่ งโดยไรเ้ งอื่ นไข ช่องโดยไร้เงอ่ื นไข ช่องโดยไร้เงือ่ นไข ชดุ ที่ 1 ชดุ ท่ี 1 ชดุ ที่ 1 หยุดเดิน 1 ครง้ั หยุดเดิน 1 คร้ัง เดินไปขา้ งหนา้ 2 ช่องโดยไร้เง่อื นไข ชุดที่ 1 ชุดที่ 1 ชุดท่ี 1 มสี ิทธใ์ิ นการโยนคาถาม มสี ิทธิใ์ นการโยนคาถาม มีสิทธิ์ในการโยนคาถาม 1 คร้งั 1 ครั้ง 1 คร้งั

128 แบบทดสอบผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี น เรอื่ ง ประวัติศาสตร์ไทยสมัยสุโขทัย วิชาประวตั ิศาสตร์ รหัสวชิ า ส 22102 ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 คะแนนเต็ม 30 คะแนน เวลา 60 นาที คาช้ีแจง : ข้อสอบเป็นแบบปรนัย ชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จานวน 30ข้อ ข้อละ 1 คะแนน (รวม 30คะแนน) ให้นกั เรยี นเลือกคาตอบทถี่ ูกตอ้ งท่ีสุดเพียงคาตอบเดียว โดยทาเครื่องหมาย × (กากบาท) ให้ตรงกบั ตวั เลือก ก. ข. ค. หรอื ง. ที่ตอ้ งการลงในกระดาษคาตอบ 1. พระมหากษัตริยทค่ี รองราชยพระองคแรกของอาณาจกั ร สุโขทยั คอื ใคร ก. พอขนุ ผาเมอื ง ข. พอขนุ บานเมอื ง ค. พอขนุ ศรอี ินทราทติ ย ง. พอขนุ รามคาแหงมหาราช 2. พอขุนศรอี นิ ทราทิตยทรงมพี ระนามเดิมวาอะไร ก. พอขุนผาเมือง ข. พอขุนสามชน ค. พระมหาธรรมราชาท่ี 1 ง. พอขนุ บางกลางหาว 3. “ขอมสบาดโขลญลาพง” หมายถงึ ใคร ก. ขาหลวงของเขมร ข. ขาหลวงของพมา ค. ขาหลวงของไทย ง. ขาหลวงของอาณาจักรใกลเคียง 4. ขอใดคอื ปจจยั ทีเ่ ออ้ื ตอการสถาปนาอาณาจักรสโุ ขทยั ก. พมาเรมิ่ เสอ่ื มอานาจ ข. ขอมเริ่มเสื่อมอานาจ ค. พระมหาธรรมราชาที่ 4 ทรงมพี ระปรชี าสามารถมาก ง. พอขุนรามคาแหงมหาราชทรงนาทพั ไปสูกับขอมจนไดรับชัยชนะ 5. กษตั ริยราชวงศพระรวงมอี ยู ทงั้ หมดกีพ่ ระองค ก. 6 พระองค ข. 7 พระองค ค. 8 พระองค ง. 9 พระองค 6. พระมหากษัตรยิ ทท่ี รงโปรดใหจารกึ เรือ่ งราวตาง ๆ ลงในหลกั ศิลาจารกึ หลกั ท่ี 1 คอื ใคร ก. พอขุนบานเมือง ข. พอขนุ รามคาแหงมหาราช ค. พอขนุ ศรีอนิ ทราทิตย ง. พอขุนศรีนาวนาถม

129 7. ในสมยั สุโขทัยตอนตนพระมหากษัตรยิ ทรงปกครองประชาชนแบบใด ก. พอปกครองลกู ข. อตั ตาธปิ ไตย ค. ประชาธิปไตย ง. สมบูรณาญาสทิ ธริ าช 8. การใชหลักธรรมบริหารบานเมืองสมัยสุโขทัยพระมหากษัตริยทรงชักชวน ใหประชาชนทาอะไรจึง สามารถอยูรวมกนั อยางมีความสุข ก. แบงปนกัน ข. ชวยเหลอื กัน ค. ปฏิบตั ธิ รรม ง. แขงขนั กนั 9. การปกครองแบบ “ธรรมราชา” เปนการปกครองทพ่ี ระมหากษัตริยจะตองปฏิบตั ิ อยางไร ก. ปกครองประเทศดวยความเขมแข็ง ข. ปฏบิ ตั ติ ามหลกั ทศพิธราชธรรม ค. ดูแลทกุ ขสขุ ของราษฎรอยางใกลชดิ ง. พระมหากษตั ริยทรงบริหารประเทศรวมกบั ประชาชน 10. เมืองใดตอไปน้ีไมไดจัดอยูในอาณาเขตการปกครองของอาณาจักรสุโขทัย สมัยพ่อขุนศรีอินทรา ทติ ย์ ก. เมอื งแพร ข. เมืองสโุ ขทยั ค. เมืองเชลยี ง ง. เมอื งสระหลวง 11. ขอใดตอไปนี้ ไมใชเมืองลูกหลวงในสมยั สโุ ขทยั ก. เมอื งสองแคว ข. เมืองนครชุม ค. เมอื งหลวงพระบาง ง. เมืองศรีสชั นาลยั 12. “กฎหมายลกั ษณะโจร” ออกใชในสมยั ของใคร ก. พอขุนศรีอินทราทติ ย ข. พอขุนรามคาแหงมหาราช ค. พระมหาธรรมราชาที่ 1 ง. พระมหาธรรมราชาท่ี 2 13. “มาตราท่ี 7” ในกฎหมายลักษณะโจรบัญญตั ถิ ึงเร่อื งใด ก. การลักทรพั ย ข. ประชาชนตองชวยกันจับคนราย ค. การฆาวัวควาย ง. การขมขนื 14. อาณาจกั รสโุ ขทยั ไดรบั อิทธพิ ลทางกฎหมายจากชาติใด ก. อนิ เดีย ข. ขอม ค. มอญ ง. จีน

130 15. “กฎหมายวาดวยมรดก” ในสมัยสุโขทัยระบวุ าอยางไร ก. มรดกของครอบครวั ใหบุตรชายเปนผูจัดการ ข. เมือ่ ผูใดถงึ แกกรรม ทรัพยสนิ ยอมตกแกลูกของผูนน้ั ค. ญาติพนี่ องทุกคนจะไดรบั สวนแบงจากกองมรดกเทาๆ กนั ง. เม่ือบิดามารดาตาย บตุ รชายจะไดทรพั ยสินมากกวาบุตรหญงิ 16. ในสมัยสุโขทัยตอนตน การจัดการปกครองแบบพอปกครองลูกถือวาเปนการจัดการปกครองที่ เหมาะสมเพราะเหตใุ ด ก. พระมหากษตั รยิ ทรงเปนธรรมราชา ข. พระมหากษัตรยิ มอี านาจสิทธิขาดในการปกครองประเทศแตผูเดยี ว ค. สุโขทยั เปนอาณาจักรที่มีเขตแดนไมกวางนักประชาชนมจี านวนนอย ง. ประชาชนในสมัยสุโขทัยตอนตน เปนคนหวั ออนเช่ือฟงพระมหากษัตริย 17. ขอใดไมใชสาเหตุที่ทาใหอาณาจกั รสุโขทัยเส่ือมสลาย ก. การประกาศตนเปนอิสระของลาวและพมา ข. พระมหากษัตรยิ บางพระองคออนแอ ค. เกดิ การแยงชิงราชสมบัตกิ นั เอง ง. มกี ารปกครองแบบกระจายอานาจซง่ึ ควบคุมไมท่วั ถึง 18. อาณาจักรสุโขทัยถูกผนวกเขากับอาณาจักรอยุธยาโดยสมบูรณในสมัยของ พระมหากษัตริย พระองคใ์ ดแห่งอยุธยา ก. เจาสามพระยา ข. พอขุนบานเมือง ค. สมเดจ็ พระอนิ ทราชา ง. พระบรมไตรโลกนาถ 19. การสรางสมั พันธไมตรีกบั รัฐใดทีส่ ุโขทยั ตองการขยายอาณาเขตไปอยางกวางขวาง ก. จีน ข. ลงั กา ค. อยุธยา ง. นครศรีธรรมราช 20. กษัตรยิ แหงสุโขทัยพระองคใดที่พยายามจะฟนฟูความสัมพันธระหวางสุโขทัยกับลานนาดวยการ ใชศาสนาเปนเครื่องมือ ก. พระมหาธรรมราชาท่ี 2 ข. พอขนุ รามคาแหงมหาราช ค. พระมหาธรรมราชาที่ 1 (ลไิ ทย) ง. พระมหาธรรมราชาที่ 3 (ไสลือไทย)

131 21. หวั เมอื งมอญเปนเมอื งทาคาขายระหวางสุโขทยั กบั ประเทศใด ก. ลังกา ข. อนิ เดีย ค. อาหรับ ง. ถกู ทกุ ขอ 22. อยธุ ยายกทพั มายดึ เมืองลูกหลวงของสุโขทัยในสมยั พระเจาอูทอง เมืองนัน้ คอื เมอื งใด ก. ลพบรุ ี ข. สระหลวง ค. พษิ ณุโลก ง. ศรสี ชั นาลัย 23. โดยภาพรวมความสมั พนั ธระหวางสโุ ขทัยกับรัฐท่ีอยูหางไกลมีลักษณะอยางไร ก. เปนศัตรูตอกัน ข. สุโขทัยยอมออนนอม ค. ตางคนตางอยู ง. แขงขนั แยงชิงความเป็นใหญ่ 24. ในชวงแรกความสัมพันธของสุโขทัยกับรฐั ใกลเคียงเปนแบบใด ก. เปนศัตรูตอกนั ข. แขงขนั แยงชิงความเปนใหญ่ ค. สุโขทยั ยอมออนนอม ง. ชวยเหลือเกือ้ กูล 25. ตอไปนีข้ อใดไมจัดเปนชนช้นั ปกครอง ก. ขุนนาง ข. เจานาย ค. พระสงฆ ง. ประชาชน 26. พ้นื ทีท่ ่ใี ชในการเพาะปลกู สมัยสโุ ขทัยอยูบรเิ วณใด ก. แมนา้ ยม ข. แมน้าปาสกั ค. แมนา้ พิษณโุ ลก ง. แมนา้ เจาพระยา 27. พืชทปี่ ลกู กันมากท่ีสดุ ในสมยั สุโขทัยคอื อะไร ก. ขนุน ข. ขาว ค. มะมวง ง. มะพราว 28. ในสมัยสุโขทัยการคาขายขยายตัวอยางรวดเร็วเพราะเหตใุ ด ก. มกี ารยกเวนภาษผี านดาน ข. มกี ารเปดตลาดใหม ค. ของที่นามาขายมีคณุ ภาพดี ง. มกี ารติดตอกบั ประเทศเพือ่ นบานตาง ๆ

132 29. ในสมยั สุโขทัยสวนมากใชเสนทางใดในการคาขาย ก. ทางอากาศ ข. ทางนา้ ค. ทางบก ง. ทางลาคลอง 30. ชนชน้ั พเิ ศษทท่ี กุ ชนชัน้ ให้ความเคารพนบั ถือทกุ เพศทุกวัยคือชนช้นั ใด ก. ขนุ นาง ข. พระราชวงศ์ ค. ข้าราชการ ง. พระสงฆ์

133 กระดาษคาตอบ คะแนนทีไ่ ด้ ____________________ แบบทดสอบผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี นวิชาประวัตศิ าสตร์ เรอื่ ง ประวัตศิ าสตรไ์ ทยสมัยสุโขทยั ระดบั ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 1 ช่ือ …………………………… นามสกุล ……………………… เลขท่ี ……… ชั้น ม.1/ ….. ข้อ ก ข ค ง ข้อ ก ข ค ง ขอ้ ก ข ค ง 1 11 21 2 12 22 3 13 23 4 14 24 5 15 25 6 16 26 7 17 27 8 18 28 9 19 29 10 20 30

134 เฉลยคาตอบ แบบทดสอบผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนวิชาประวัตศิ าสตร์ เรอื่ ง ประวัติศาสตรไ์ ทยสมัยสุโขทยั ระดบั ช้ันมธั ยมศึกษาปีท่ี 1 ข้อ ก ข ค ง ข้อ ก ข ค ง ข้อ ก ข ค ง 1X 11 X 21 X 2X 12 X 22 X 3X 13 X 23 X 4X 14 X 24 X 5X 15 X 25 X 6X 16 X 26 X 7X 17 X 27 X 8X 18 X 28 X 9X 19 X 29 X 10 X 20 X 30 X

135 แบบสอบถามความพงึ พอใจของนกั เรียนท่ีมตี ่อการเรียนด้วยเกมบนั ไดงู เพ่ือพฒั นาการคดิ เร่อื ง ประวัตศิ าสตร์ไทยสมัยสุโขทยั สาหรบั นักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 1 คาชแ้ี จง โปรดทาเครอื่ งหมาย  ให้ตรงกบั ความคดิ เห็นและความรสู้ ึกท่ีแท้จริงของนักเรยี น ทม่ี ีต่อการเรียนด้วยเกมบันไดงู เรือ่ ง ประวัตศิ าสตรไ์ ทยสมัยสโุ ขทัย ขอ้ ระดับความพึงพอใจ ที่ รายการ มาก มาก ปาน นอ้ ย นอ้ ย ท่ีสุด กลาง ทีส่ ดุ (5) (4) (3) (2) (1) 1 การเรียนโดยใช้เกมบนั ไดงไู มน่ ่าเบอ่ื หน่าย 2 การใช้เกมบันไดงูทาให้นักเรียนสามารถเรียนรู้ได้ตาม ศักยภาพของตนเอง 3 เกมบนั ไดงทู าให้นักเรยี นเขา้ ใจเนื้อหาไดม้ ากข้ึน 4 การเรียนด้วยเกมบันไดงูเหมาะสมสาหรบั วชิ า ประวตั ิศาสตร์ 5 ครูอธิบายวิธีการทาแบบฝึกหัดและข้อสอบอย่าง ชัดเจน 6 นักเรียนรู้สกึ สนุกสนานเมอ่ื ได้เรยี นด้วยวิธที ี่ครูสอน 7 เกมบันไดงูทาให้นักเรยี นเขา้ ใจเนื้อหาไดม้ ากขึ้น 8 การใชเ้ กมบันไดงทู าให้นักเรียนมีวินยั ซื่อสัตย์ และ รูจ้ กั ควบคุมตนเอง 9 เกมบันไดงแู ตล่ ะชดุ มเี นื้อหาไมม่ ากหรือน้อยเกินไป 10 แบบทดสอบหลังเรียนไมย่ ากหรือง่ายเกินไป ขอ้ เสนอแนะอื่นๆ ……………………………………………………………………………..…………………………………… ……………………………………………………………………………..………………………………………………………………

136 ประวตั ิย่อของผู้วจิ ัย ชื่อ-สกุล พระอัมรินทร์ ใจแก้ว วัน เดือน ปีเกิด 12 มิถุนายน พ.ศ. 2540 สถานที่เกิด จังหวัดอุตรดิตถ์ สถานทอี่ ยู่ปจั จบุ ัน บ้านเลขท่ี 35 หมู่ 4 ตาบลสันมหาพน อาเภอแม่แตง จังหวัด เชียงใหม่ ประวัติการทางาน พ.ศ. 2560 พระสอนศีลธรรมในโรงเรียนวัดทุ่งหลวง ตาบลแม่แตง อาเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ พ.ศ. 2563 – ปัจจุบัน พระสอนศีลธรรมในโรงเรียนสันมหาพนวิทยา ตาบลสันมหาพน อาเภอแมแ่ ตง จังหวดั เชยี งใหม่ ประวัติการศึกษา พ.ศ. 2555 ส า เ ร็ จ ก า ร ศึ ก ษ า ระดบั ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 3 โรงเรยี นวดั ศรีจันทร์ พ.ศ. 2558สาเรจ็ การศกึ ษาระดับช้ันมัธยมศึกษาปีที่6 โรงเรียนสามัคคีวิทยาทาน พ.ศ. 2563 พุทธศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาสังคมศึกษา มหาวิทยาลัยมหา จฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั วิทยาเขตเชยี งใหม่