คู่มือจังหวัดนครพนม

สมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปรินายก Wat Don Nanghong This ancient temple was constructed in 1757 during the reign of King Ku Kaew of Sri Kotrabun. The temple houses the stupa of Buddha relic with abbreviation GV come from Prin- cess Galyani Vadhana. Inside, there are ubosots, pavilions, bell dorm with Bodhi trees. It is where religious ceremonies are held including charity, traditional events and Dharma lessons. Phra That of Don Nang Hong is 32 meters high made in langka style with 9 Budha relic stored at the top level from Somdet Phra Nyanasamvara. Princess Galyani Vadhana’s abbreviation of GV was placed at Phra Baromathatchedi. Ubolratana Rajakanya Sirivadhana Barnavadi performed the ceremony on 12th November, 2008 How to get there: To visit, from Nakhon Phanom, take the highway 212 Nakhon Phanom- That Phanom route. Then turn left and follow the sign “Wat Don Nang Hong” for another 3 kilometers. 51 Nakhon Phanom

วัดมรกุ ขนคร Wat Marukkha Nakhon เป็นที่ตั้งของ พระธาตุมรุกขนคร พระธาตุประจำ�วันเกิด Phra That Marukkha Nakhon, built in 1993, is ผู้ที่เกิดวันพุธ (กลางคืน) สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๓๖ ลักษณะ sacred for those born on Wednesday night. The stupa คล้ายพระธาตุพนม แต่เล็กกว่าองค์พระธาตุก่ออิฐถือปูนเป็น was constructed in square shape similar to Phra That ผังสี่เหลี่ยม สูง ๕๐.๙๐ เมตร ฐานกว้างด้านละ ๒๐ เมตร Phanom in a smaller size with 50.9 meters high, 20 me- พระธาตุสงู ๕๐.๙ เมตร มี ความหมายว่า สร้างขึ้นใน ters wide. It was built in วโรกาสที่พระบาทสมเด็จ the occasion of celebrat- พระเจ้าอยู่หัวทรงครองสิริ ing the King Rama IX’s ราชสมบัติครบ ๕๐ ปี และ 50 years of ruling the จุด ๙ หมายถึงรัชกาลที่ throne and the 9 spots ๙ พระธาตุมรุกขนครเป็น represent King Rama IX. พระธาตุบริวารของพระ Phra That Marukkha Na- ธาตุพนมองค์ที่อายุน้อย khon is also the least an- ที่สุด แต่วัดมรุกขนครที่ cient of all seven stupas ประดิษฐานพระธาตุองค์นี้ in Nakhon Phanom but มีอายุเกือบสามร้อยปีมา That Marukkha Nakhon แล้ว วัดนี้เคยเป็นวัดประจำ� temple is almost three เมืองที่มีความเจริญมาก hundred years old. It used จนถึงปี พ.ศ. ๒๓๒๐ ตัว to be a flourished city’s เมืองถูกนํ้ากัดเซาะตลิ่งพัง temple until 1777. The เกดิ โรคระบาด ผคู้ นล้มตาย city was eroded by the เป็นจำ�นวนมาก จึงได้ย้าย river and the outbreak ไปตั้งเมืองใหม่ที่บ้านหนอง of disease occurred. So, จันทน์ ตำ�บลท่าค้อ แต่บริเวณนั้นยังปรากฏชื่อว่า “บ้านเมือง the new city was later เก่า” มาจนถึงทุกวันนี้ ทั้งยังมีซากปรักหักพังของเมืองและวัด founded at Ban Nong Chan, Ta Ko sub-district, Muang ปรากฏอยู่ในบริเวณโรงเรียนดอนนางหงส์สงเคราะห์ district but the named “Ban Muang Kao” still up to the present time. However, the ruins of the city and the temple still exist in Don Nang Hong Song Kror School. 52 จงั หวัด นครพนม

หมู่บา้ นวัฒนธรรมไทกวน Tai Kuan Culture Village ตั้งอยู่บ้านนาถ่อนทุ่ง ตำ�บลนาถ่อน เป็นชุมชนชาวไทกวน Tai Kuan Culture Village is situated at Ban Na Thon โบราณ ชนเผ่านี้มีประเพณี ความเชื่อ และวิถีชีวิตที่โดดเด่น Thung, Na Thon sub-district. This ancient tribe is distinc- โดยเฉพาะการตมี ดี และการทอผา้ ซง่ึ เปน็ ภมู ปิ ญั ญาของบรรพชน tive with their tradition, way of life, and ancient wisdom ทอ้ งถนิ่ โบราณ ในสมยั กอ่ นพอเสรจ็ จากการทำ�นาแลว้ ผหู้ ญงิ ก็ particularly, blacksmithing and weaving. In those previ- จะทอผา้ ไวส้ ำ�หรบั สวมใส่ สว่ นผชู้ ายนนั้ กจ็ ะทำ�พวก จอบ เสยี ม ous times, after the plough season ended, women would มดี เครอื่ งมอื ทางการเกษตร เพอื่ ทจี่ ะใชใ้ นการทำ�นาหนา้ ตอ่ ไป weave the cloth while men would do blacksmithing to เปน็ อยา่ งนมี้ าชา้ นานจนกลายเปน็ อาชพี หลกั ของหมบู่ า้ น “พอ get the agricultural equipment ready for the next green เสร็จหน้านา ผู้หญิงทอผ้า ผู้ชายตีเหล็ก” เป็นคติเศรษฐกิจพื้น season. This had been done for so long that it became เมืองของชาวไทกวน ปัจจบุ นั นี้การตีมีดดว้ ยมอื แบบโบราณยัง the village’s major career. Nowadays, visitors can get หลงเหลือให้ได้เห็นอยู่ เพราะวิธีนี้แม้จะได้มีดคุณภาพดีเยี่ยม some chance to see the ancient way of blacksmithing. กว่า แต่ก็ใช้เวลาและแรงกายเป็นอย่างมาก ปัจจุบันชาวบ้าน Although this way will produce a better quality knife, it จึงหันมาใช้เครื่องจักรในการตีมีดด้วย นักท่องเที่ยวสามารถ consumes much of time and labour. Therefore, Tai Kuan เช่ารถพว่ งข้างเทีย่ วแหล่งเรยี นร้วู ถิ ชี ุมชนคนตีเหลก็ ติดต่อโทร. changes to use a machine for blacksmithing. Moreover, ๐๘๙ ๕๗๑ ๙๐๐๖ those interested in visiting the village can hire a sidecar to learn about this community by contacting 089 571 9006. 53 Nakhon Phanom

หาดแห่ บา้ นนา้ํ กํ่า Hat Hae, Ban Nam Kam สันดอนกลางแม่นํ้าโขง (เกาะที่เกิดกลางแม่นํ้าโขง) ห่าง The sand bar emerges among Mekong River with 500 จากฝั่งประมาณ ๕๐๐ เมตร หัวหาดมีลักษณะของหาดทราย metres distant from the bank. The beachhead comprises ที่ทอดยาวไปตามแนวเกาะและเป็นทรายปนหินแห่ (หินกรวด) the mix of sand and pebbles that parallels with the island, จึงทำ�ให้นํ้าใส ซึ่งในแต่ละปีหาดแห่สามารถเที่ยวได้เฉพาะฤดู so, this makes the water clear. Those who interested can ร้อน (ราวเดือนเมษายน – พฤษภาคม) บนพื้นที่หาดมีร้าน visit Hat Hae only in summer between April and May. อาหารให้บริการ ชาวบ้านจะแบ่งโซนโดยใช้ธงสีเป็นตัวแทน On the beach, travelers can dine out at the restaurants ร้านมีบริการที่จอดรถและเรือข้ามฝากฟรี ซึ่งหมายถึงเราต้อง categorized by the flag’s colour, which provides a free เลือกร้านตั้งแต่จอดรถ อาหารส่วนใหญ่เป็นเมนปู ลาสดๆ จาก parking lot and a shuttle boat. So, customers have to แม่นํ้าโขง อาหารอีสาน ผลไม้ ของทานเล่น จากพ่อค้าแม่ค้าที่ make a decision on the restaurant before parking their ทั้งลุยนํ้า ล่องห่วงยาง และลากเรือยาวมาขาย อารมณ์คล้าย vehicles. Most of recommended food is fresh fish from ตลาดนาํ้ นอกจากนยี้ งั มกี จิ กรรมอนื่ ๆ ไดแ้ ก่ บรกิ ารหว่ งยางให้ Mekong River, together with Northeastern food, fruit, ap- เช่า บานานา่ โบท้ เจท็ สกี ในชว่ งเดอื นเมษายนของทกุ ปี เทศบาล petizers offering by various merchants on the swimming ตำ�บลนํ้ากํ่าร่วมกับชาวบ้าน สร้างสะพานไม้ไผ่ข้ามไปยังหาด hoop and the long-tailed boat. This adds the atmosphere แห่ ซึ่งสะพานนี้จะคิดค่าบริการเฉพาะเทศกาลสงกรานต์ท่าน like you are dining in a floating market. Also, you can ละ ๒๐ บาท (นอกนั้นไม่เสียค่าข้าม) choose to enjoy many activities; namely, swimming hoops, banana boat, and jet skis to rent. In every April, การเดินทาง จากวัดพระธาตุพนม ใช้ถนนเลาะเลียบริม Nam Kam Municipality together with the locals builds ฝั่งโขงไปประมาณ ๗ กิโลเมตร ใกล้เทศบาลตำ�บลนํ้ากํ่า a bamboo bridge crossing to Hat Hae. The entrance fee costs 20 Baht per person only during Songkran festival. How to get there: from Wat Phra That Phanom use the Road along Mekong River, which takes around 7 kilometres to reach Hat Hae near Nam Kam Municipality. 54 จงั หวดั นครพนม

อำ�เภอเรณนู คร Nakhon Phanom Thailand 55 Nakhon Phanom

“ ”เรณูนคร ดอนดนิ ถิ่นผไู้ ท สาวสวยรวยนํา้ ใจ เลศิ วิไลในวฒั นธรรม “เบ่งิ เรณู ดูวฒั นธรรมผไู้ ทย” ประเพณีท้องถิ่นที่งดงาม Renu Nakhon, with its inviting phrase as saying, และยังมีชื่อเสียงว่าเป็นถิ่นสาวงามอีกด้วย นับเป็นอำ�เภอที่ มักได้รับการแนะนำ�ในฐานะแหล่งท่องเที่ยวสำ�คัญของจังหวัด “Visit Renu, Explore Phu Tai Culture” is well-known for มาอย่างต่อเนื่อง อำ�เภอเรณูนครเป็นถิ่นที่อยู่ของชาวผู้ไทย a beautiful local tradition as well as lovely women. Also, (ผู้ไท หรือภูไท) เดิมชื่อ “เมืองเว” เป็นชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ it has continued to be the most recommended tourist spot ผู้ไทยที่เข้ามาตั้งถิ่นฐานครั้งแรกช่วงสมัยรัชกาลที่ ๓ ส่วน in Nakhon Phanom. Formerly called ‘Muang We’, Renu ใหญ่ชาวเรณนู ครสืบเชื้อสายมาจาก “ไทวัง” “ผู้ไทวัง“ สปป. Nakhon district is the settlement of Phu Tai people, which ลาว หมายถึง ชาวเมืองวัง ในเขตเทศบาลตำ�บลเรณูนั้นถือได้ first evacuated to Thailand during the reign of King Rama ว่าเป็นหมู่บ้านท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์วัฒนธรรมผู้ไทยเรณูนคร III. The majority of Renu Nakhon people is descendant ที่ยึดหลักการใช้ชีวิตแบบพอเพียง มีขนบธรรมเนียมประเพณี of ‘Tai Wang’ or ‘Phu Tai Wang’, which refers to ‘people และรักษาวัฒนธรรมรากเหง้าของตนไว้อย่างดี และยังคงรวม of Wang’ in Laotian. Moreover, Renu Subdistrict Mu- กลุ่มแต่งกายอย่างมีเอกลักษณ์ มีธรรมเนียมการต้อนรับด้วย nicipality is considered as the Phu Tai Renu Nakhon การบายศรีสู่ขวัญ การเลี้ยงอาหารแบบพาแลง การชวนดูด culture village that implements the sufficiency as well as อุ(ขี่ช้างชมเมือง) การฟ้อนรำ�ผู้ไทย ต้อนรับนักท่องเที่ยวอย่าง conserves its primary tradition and culture. Also, most of อบอุ่นอยู่เสมอ Phu Tai people still wear their unique costume, welcome their guests with the wrist-binding ceremony, a Palaeng พระธาตุเรณู พระธาตุประจำ�วันเกิดผู้ที่เกิดวันจันทร์ banquet, jar- alcohol drinking, elephant sightseeing, and Phu Tai dance. ประดษิ ฐานอยวู่ ดั ธาตเุ รณู องคพ์ ระธาตจุ ำ�ลองมาจากองคพ์ ระ ธาตุพนมองค์เดิม แต่มีขนาดเล็กกว่า สร้างราวปี พ.ศ.๒๔๖๑- ๒๕๖๓ ภายในบรรจพุ ระไตรปฎิ ก พระพทุ ธรปู ทองคำ� พระพทุ ธ รปู เงนิ เครอื่ งกกธุ ภณั ฑข์ องพระยาและเจา้ เมอื ง และของมคี า่ ที่ ประชาชนมีศรัทธาบริจาค ต่อมาได้บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ และพระอรหันตธาตุ ในปี พ.ศ.๒๕๑๙ ผู้ที่ได้นมัสการพระธาตุ เรณจู ะไดอ้ านสิ งสส์ ง่ ผลใหม้ วี รรณะงดงามผดุ ผอ่ งดงั แสงจนั ทร์ ภายในโบสถ์เป็นที่ประดิษฐาน “พระองค์แสน” พระคู่บ้านคู่ เมืองเรณูนคร พระพุทธรูปศิลปะแบบลาว ปางสมาธิ มีพุทธ 56 จงั หวัด นครพนม

ลกั ษณะสวยงามมาก บรเิ วณวดั มลี านวฒั นธรรมผไู้ ทยเรณนู คร Phra That Renu is worshipped by those born โรงละครเมืองเว ไว้คอยต้อนรับแขกบ้านแขกเมืองและนักท่อง เที่ยว ทั้งยังมีร้านจำ�หน่ายสินค้า OTOP และผ้าพื้นเมืองที่ไม่ on Monday, and situated at Wat That Renu. Built in ap- ควรพลาดเลือกชมเลือกอุดหนุนอย่างยิ่ง proximately between 1918 – 2020, the stupa is a smaller imitation of the original Pha That Phanom. Also, the การเดินทาง อยู่ห่างจากตัวจังหวัดนครพนมไปทางใต้ stupa contains Tripitaka, golden and silver Buddha im- ๕๑ กิโลเมตร ตามเส้นทางหลวงหมายเลข 212 ประมาณ ages, regalia of noblemen and rulers, as well as precious ๔๔ กิโลเมตรเลี้ยวขวาไปตามทางหลวงหมายเลข 2031 อีก things donated by faithful people, and lastly the relics of ประมาณ ๗ กิโลเมตร Buddha and Buddha saints in 1976. Those worshipping this Phra That are believed to gain flawless complexion ฟอ้ นผไู้ ทย การฟอ้ นผไู้ ทยนถี้ อื วา่ เปน็ ศลิ ปะเอกลกั ษณ์ like moonlight. Moreover, inside the ordination hall, there is Phra Ong Saen, regarded Renu Nakhon’s respectable ทางด้านวัฒนธรรมประจำ�เผ่าของผู้ไทยเรณูนคร ที่สืบทอดมา Buddha image, which is a golden Buddha image in the จากบรรพบุรุษ ในสมัยก่อนเรียกการฟ้อนรำ�แบบนี้ว่า “ฟ้อน Laotian art, in the attitude of meditation, has a beautiful ละครไทย” เป็นการแสดงออกให้เห็นถึงความสามัคคีในหมู่ Buddha characteristic. In addition, there are Renu คณะเดียวกัน ในการฟ้อนรำ�สมัยก่อนนั้น เป็นการฟ้อนรำ� Nakhon’s Phu Tai Culture area and Muang We theatre to ของหนุ่มสาวในงานมงคล งานเทศกาล งานบุญ ท่ารำ�ผู้ไทย welcome visitors as well as tourists along with must-visit เรณนู ครนนั้ ดดั แปลงมาจากการเดนิ บนิ เตน้ ของสตั วต์ า่ งๆและ OTOP product and traditional clothes shops. ธรรมชาตขิ องตน้ ไม้ เชน่ ทา่ กะบาบนิ (นกกะบา) ทา่ กาเตน้ กอ้ น ขี้ไถ ท่าส่ายเตี้ยลง ท่าถวายพญาแถน ท่าลมพัดพร้าว ท่ามวย To get there: It is 51 kilometres far from the south โบราณ เปน็ ตน้ ปจั จบุ นั เปน็ การฟอ้ นรำ�ของหญงิ ชายคกู่ นั โดย of Nakhon Phanom on highway no. 212, then turn right ยึดการรำ�แบบดั้งเดิมเป็นหลัก to the highway no. 2031 and take 7 kilometres to get the destination. Phu Tai dance displays the unique culture of Renu Nakhon’s Phu Tai that inherit this heritage from their ancestor. In the past, this dance was called ‘Lakorn Thai dance’, which showed the unity within the group. It used to be a dance that men and women perform in the auspicious occasion, festivals, and merit-making cer- emonies. The postures and movements are adapted from the natural gestures of animals and trees. At the present, it is a dual dance by mainly following the original steps. 57 Nakhon Phanom

อำ�เภอวังยาง NThaakilahnodn Phanom “ ”รงั ตอ่ หนองแคน ดนิ แดนข้าวหอมมะลิ พระราชดำ�รเิ ข่อื นนาขาม งามพระพทุ ธโพธ์ศิ รี อำ�เภอวังยางเป็นอำ�เภอหนึ่งของจังหวัดนครพนม เดิมเป็น Wang Yang is one of Nakhon Phanom’s district. กงิ่ อำ�เภอวงั ยาง โดยแยกเขตการปกครองออกจากอำ�เภอนาแก เมอื่ วนั ที่ ๑ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๔๐ ไดม้ พี ระราชกฤษฎกี าจดั ตงั้ It was promoted from Wang Yang sub- district, politically อำ�เภอ โดยประกาศในราชกจิ จานเุ บกษา ลงวนั ที่ ๒๔ สงิ หาคม separated from Na Kae district on 1st July, 1997. พ.ศ.๒๕๕๐ กิ่งอำ�เภอวังยางได้ยกฐานะเป็นอำ�เภอตั้งแต่วันที่ According to the Royal Decree of establishing the district, ๘ กันยายน พ.ศ.๒๕๕๐ announced in the government gazette on 24th August, 2007, Wang Yang has been promoted to be the district ประเพณีสู่ขวัญข้าว งานบญุ กองขา้ ว จดั ขึน้ ทุกเดอื น ๓ ของ since 8th September, 2007. ทุกปี ทางอำ�เภอวังยางจัดบริเวณหน้าที่ว่าการอำ�เภอวังยาง ที่ ตำ�บลหนองแคนมีการสืบสานอาชีพพื้นถิ่นมาแต่ดั้งเดิม เป็น ‘Soo Kwan Khao’ or ‘Rice merit ตำ�บลที่เลี้ยงต่อหัวเสือตามต้นไม้ที่ขึ้นอยู่ปลายนาและพื้นที่ making ceremony’ is annually organized on the third หลังบ้าน เป็นอีกอาชีพซึ่งสร้างรายได้เพราะตัวอ่อนเป็นที่ lunar month by Wang Yang district in front of the district ต้องการของผู้บริโภค นอกจากนั้นปัจจุบันยังมีวิถีชาวบ้านกับ office. At Nong Kaen district, people have originally การเลี้ยงโคขุน เนื้อโคขุนเป็นอีกหนึ่งผลิตภัณฑ์ที่ทำ�รายได้ให้ taken the job of feeding the paper wasps for ages by กับคนในชุมชนในการส่งขายเนื้อโคขุนให้กับร้านอาหารขึ้นชื่อ feeding them on the trees in the field or in the backyard of ของแต่ละจังหวัดอีกด้วย their house. Also, this career brings about income to com- munity since consumers want their embryos. Moreover, the villagers take the job of feeding the cattle. Trading beef with well-known restaurants in many provinces also yields the revenue to the community. 58 จังหวดั นครพนม

อำ�เภอนาแก Nakhon Phanom Thailand ทงุ่ นากวา้ งใหญ่ แนวไพรภูพาน Nakae district เที่ยวดานสาวคอย ลอ่ งลอยนาํ้ ก่าํ The district goes back to Mueang Kabin, which was “ ”ถา้ํ พระเวสงามตา บชู าพระธาตศุ รคี ณุ deserted after it was invaded by an enemy army. It was เดิมชื่อว่า “เมืองกบิล” ” ซึ่งเป็นเมืองหน้าด่านของขอม later resettled by Lao people. In 2540 B.C. there are โบราณ ถกู ขา้ ศกึ มารกุ ราน จงึ กลายเปน็ เมอื งรา้ ง ตอ่ มาใน พ.ศ. one group peple leading by Sompaew,Pha,Moo,Thid ๒๕๔๐ ได้มีผู้คนกลุ่มหนึ่ง นำ�โดย นายโสมแผ้ว นายผา นาย kort,Aom,UTU and Ja who escape the War through หมู นายทิดโคตร นายอ้อน นายอุต และนายจ่า อพยพหนีภัย Sae bangfai stream route to Mekong and Kam strea, to สงครามออกมาตามลำ�นํ้าแซบั้งไฟ ออกสู่ลำ�นํ้าโขง และล่อง settle down at Ban Nonnongbor, which is at the North side of Ton Nhae village, Moo1 Nakae district. Later, Mr.Sompaew along with his company went out in the forest for hunting. They headed to the West side to ex- 59 Nakhon Phanom

เรือเข้าไปตามลำ�นํ้ากํ่า มาตั้งที่พำ�นักอยู่บ้านโนนหนองบ่อ ซึ่ง plore more then they found pagoda and giant marsh in the อยทู่ างทศิ เหนอื ของหมบู่ า้ นตน้ แหน หมู่ ๑ ตำ�บลนาแก อำ�เภอ forest. There was always water inside the marsh which นาแก ในปัจจุบัน ต่อมานายโสมแผ้วพร้อมพรรคพวกได้เดิน animal could come to drink all the time.Around the marsh ป่าออกล่าสัตว์ ทำ�มาหากิน มุ่งหน้าไปทางทิศตะวันตก เข้าไป there were many Sakae tree. After the exploration they สำ�รวจและไดม้ าพบเจดยี เ์ กา่ กลางปา่ พบวา่ มบี งึ นาํ้ ขนาดใหญ่ moved to settle down at the East side of deserted temple มีนํ้าขังตลอดปี เป็นที่อยู่อาศัยและเป็นที่ดื่มนํ้าของสัตว์น้อย and Mr. Tidkod had named the village as Ban Nakae ใหญใ่ นปา่ นนั้ และบรเิ วณรมิ บงึ มตี น้ สะแกเกดิ ขนึ้ มากมาย หลงั จากสำ�รวจแล้ว ก็พากันย้ายจากบ้านโนนหนองบ่อมาตั้งหลัก Phra That Sri Khun แหล่งทางด้านทิศตะวันออกของวัดร้าง (ปัจจุบันคือวัดธาตุศรี คณุ ) และนายทดิ โคตร เปน็ ผตู้ งั้ ชอื่ หมบู่ า้ นใหมว่ า่ “บา้ นนาแก” Phra That Sri Khun was discovered around in 1797, but no evidence when it was built. The discoverers of วัดพระธาตุศรคี ณุ พระธาตุถูกค้นพบเมื่อปี พ.ศ. this Phra That were Loas people who immigrated to Na Kae district. Upon the building of the village, they ๒๓๔๐ สร้างเมื่อใดไม่ปรากฏหลักฐาน ผู้ที่ค้นพบคือชาวบ้าน discovered this deserted Phra That, then they built Phra ที่เป็นชาวลาวอพยพมาอยู่ในอำ�เภอนาแก จะสร้างหมู่บ้าน จึง That temple in 1878. The current Phra That is the one that พบองค์พระธาตุร้าง และต่อมาจึงสร้างวัดพระธาตุ เมื่อ พ.ศ. was restored from 1925-1947. The feature of Phra That ๒๔๒๑ ปัจจุบันเป็นพระธาตุที่บูรณปฏิสังขรณ์ขึ้นใหม่ เมื่อ Sri Khun resembles the one of Phra That Panom. The พ.ศ.๒๔๖๘-๒๔๙๐ ลักษณะของพระธาตุ มีลักษณะคล้าย average height of 24 metres is 3 times of the the power กับพระธาตุพนม ความสูงเฉลี่ย ๒๔ เมตร ซึ่งเท่ากับกำ�ลังของ of Phra Angkarn (Tuesday), which is the number of Phra พระองั คารคณู สามคอื อนั ดบั ของพระองั คาร นอกจากนยี้ งั หนั Angkarn. Moreover, at the Southeast direction, which หนา้ ไปทางทศิ ตะวนั ออกเฉยี งใต้ ตามทศิ ประจำ�วนั องั คารพระ is the symbolized direction of Phra Angkarn (Tuesday), อรหันต์ผู้ประจำ�อยู่ทางทิศอาคเนย์ ได้แก่ พระมหากัสสปะ there is Phramahagassapa, the symbol of strength because ถอื วา่ เปน็ ผทู้ ีม่ พี ละกำ�ลงั แขง็ แกรง่ เพราะวา่ มลี กั ษณะรา่ งกาย he is the one who has a strong and gigantic body as the ใหญ่โตเช่นเดียวกับพระพุทธเจ้า จึงถือกันว่า พระธาตุศรีคุณ Buddha. Phra That Sri Khun is regarded as the Phra เป็นพระธาตุประจำ�วันเกิดของคนเกิดวันอังคาร เชื่อว่าผู้ใดได้ That that belong to the one that is born on Tuesday. It ไปสักการะจะได้รับอานิสงส์ให้มีศักดิ์ศรีทวีคณู is believed that anyone who visit Phr That to worship it will have prosperous life. การเดินทาง ห่างจากอำ�เภอธาตุพนมตามเส้นทางหลวง หมายเลข 212 ประมาณ ๗ กิโลเมตร แล้วเลี้ยวขวาเข้าเส้น How to get there: Phra That Sri Khun is about 7 ทางหลวงหมายเลข 223 ประมาณ ๒๐ กิโลเมตร ถึงอำ�เภอ kilometers off Amphoe That Phanom along Highway นาแก และเลี้ยวซ้ายถึงวัดพระธาตุศรีคุณ number 212, turn right on to Highway number 223 around 20 kilometers, you will arrive Amphoe Nakae, after that turn left to Phra That Sri Khun. 60 จงั หวัด นครพนม

วดั ภพู านอดุ มธรรม (ดานสาวคอย) Wat Phupan Udomtham (Dan Soa Koi) ตั้งอยู่บนเทือกเขา ภูพานน้อย สถานที่ This temple is located on Phupan noi hill. It is a แห่งนี้ในสมัยก่อนหนุ่ม temple where young villagers used as a meeting place ส า ว ช า ว บ้ า น เ ว ล า จ ะ when they went hunting in the forest or a place to take a ไปหาของป่า ใช้เป็นที่ break and relax. In 1985 , Phra Buddha Maha Mongkol นัดหมายมาคอยกันที่นี่ Borphit Chturathid pratharn porn, which is the symbol of หรือมาเที่ยวชมความงามกันตลอดเวลาจึงได้ชื่อว่าลานสาว peace or the termination of war in this land was installed. คอย เมื่อวันที่ ๑๒ สิงหาคม พ.ศ.๒๕๒๘ มีการประดิษฐาน Later, in 2003 this religious place was announced as “พระพุทธมหามงคลบพิตรจัตุรทิศประทานพร” อันเป็น Dan Soa Koi Wora Aram Temple. In 2004, the Queen of สญั ลกั ษณข์ องการยตุ กิ ารสรู้ บเพอื่ นำ�ความสงบสขุ มาสดู่ นิ แดน Thailand had named this temple as Phupan Udomtham แหง่ นี้ ตอ่ มาสำ�นกั สงฆแ์ หง่ นไี้ ดร้ บั การประกาศใหเ้ ปน็ “วดั ดาน Temple. Moreover, 7-week day Phra That garden on the สาวคอยวนาราม” เมอื่ ปี พ.ศ.๒๕๔๖ จากนนั้ ปี พ.ศ.๒๕๔๗ ได้ giant rock court was built along with the sermon hall รับพระมหากรุณาธิคุณจากสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรม in a monastery which had a giant Buddha image on the ราชินีนาถ โปรดเกล้าฯ พระราชทานชื่อวัดใหม่ว่า “วัดภพู าน roof. Inside this sermon hall, there was a giant white อุดมธรรม” พร้อมทั้งโปรดเกล้าฯ ให้อัญเชิญตราสัญลักษณ์ Budda image in Mianmar art style. Around the court is เนื่องในพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๖ รอบมา the sightseeing area, where the tourists can see the view ประดิษฐาน ณ ผ้าทิพย์องค์พระพุทธมหามงคลบพิตรจัตุรทิศ of Mekhong on Loas side, Phra That Phanom and Nong ประทานพรภายในวัดยังมีการสร้าง “อุทยานพระธาตุประจำ� harn in Sakol Nakhon วันเกิดจำ�ลอง ๗ องค์” บนลานหินขนาดใหญ่ และมีศาลา การเปรยี ญอกี แหง่ ทมี่ พี ระพทุ ธรปู ขนาดใหญง่ ดงามบนหลงั คา How to get there: 67 kilometers form the city with ซงึ่ เปน็ สญั ลกั ษณข์ องวดั แหง่ นี้ ภายในหอ้ งโถงของหลงั คาพระ cement Road for 5 kilometers to the bottom of the hill ใหญ่เป็นที่ประดิษฐาน พระพุทธรูปหยกขาวขนาดใหญ่ศิลปะ and heading for 2 kilometers until you reach the location. พม่า ขณะที่โดยรอบจุดนี้ จะมีลานหิน ซึ่งเป็นจุดชมวิว ซึ่ง สามารถมองเห็นทิวทัศน์ทั้งแม่นํ้าโขงฝั่ง ส.ป.ป.ลาว องค์พระ ธาตุพนม และหนองหารในจังหวัดสกลนคร การเดินทาง วัดตั้งอยู่ห่างจากตัวจังหวัด ๖๗ กิโลเมตร มีทางลาดปูนตลอดไปจนถึงเชิงเขา ๕ กิโลเมตร และขึ้นไป บนเขาที่วัดตั้งอยู่อีก ๒ กิโลเมตร ทางลาดปนู สะดวกเช่นกัน หากเดินทางมาจากอำ�เภอนาแก ตามถนนนาแก-รามคำ�แหง ประมาณ ๖ กิโลเมตร 61 Nakhon Phanom

วัดธรรมบรรพต (วัดถ้ําพระเวส) ตั้งอยู่ใน Wat Tham Banpot (Phra Vej cave temple) is located at Phoo pan hill at Na Kae district. หุบเขาภพู าน พื้นที่ตำ�บลนาแก ลักษณะภมู ิประเทศเป็นภเู ขา เตี้ยๆ ประกอบไปด้วย ถํ้า หุบเขาผาสงู ชัน ลำ�ห้วยธรรมชาติ The geographical feature here is flat mountains full of และป่าไม้ที่อุดมสมบรู ณ์ ร่มรื่น เหมาะแก่การปฏิบัติธรรมของ caves, steep cliff, natural brook and forest, which is พระภิกษุ จากคำ�บอกเล่าของชาวบ้านที่เล่าต่อๆกันมาว่า มี suitable for religious meditation activity. It is said that นายพรานคนหนึ่งเข้าไปล่าสัตว์ในป่าและพบถํ้าและหน้าผาที่ the hunter had went into the wood for hunting and he สวยงาม มีตานํ้าไหลออกมาจากใต้ก้อนหินเป็นทางนํ้าเล็กๆ found a cave with beautiful cliff and waterfall. Then the ตลอดเวลา (ขณะนั้นเรียกถํ้าเยี่ยวไก่) ขณะนั้นมีพระภิกษุ ๒ monks came to that area for religious meditation and also รปู เข้าไปปฏิบัติธรรม และได้ชักชวนชาวบ้านไปพัฒนาและทำ� persuade the villagers to develop and build the way at ทางเดินเพื่อให้ทางสะดวกสามารถเดินลงเขาไปบิณฑบาตได้ เมื่อพัฒนาเส้นทางเดินเสร็จเรียบร้อยแล้วญาติโยมจึงชักชวน the area there. Later, they กันจัดทำ�บุญพระเวสขึ้น โดยใช้บริเวณถํ้าเยี่ยวไก่เป็นสถานที่ made a merit for Phra Vej ประกอบพิธีกรรมโดยไม่มีการแห่พระเวสจึงพากันเรียกว่า บุญ and used Yiew Kai cave as พระเวสก้อม (ก้อมในภาษาอีสาน หมายถึง สั้นๆ) จากนั้นจึง a place for the ritual then พากันเรียกว่า ถํ้าพระเวส ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา they called that area as Pra Vej cave since then. ทต่ี ง้ั การเดินทาง ไปตามถนนหมายเลข 22 เข้าสู่ถนน How to get there: Heading from route no.22 to Road หมายเลข 212 ประมาณ ๔๗ กิโลเมตร จากนั้นเลี้ยวขวา not.212 for 47 kilometers then turn right for 9 kilometers ประมาณ ๙ กิโลเมตร แล้วเลี้ยวซ้ายประมาณ ๒๗๐ เมตร and turn left for 270 kilometers. 62 จงั หวัด นครพนม

วัดส้างพระอินทร์ ตั้งอยู่ตำ�บลพุ่มแก เป็น Sang Phra-in temple is located สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ มีความสงบร่มเย็น เหมาะสำ�หรับการ ปฏิบัติธรรม เดิมเป็นสำ�นักสงฆ์ที่ก่อตั้งมาร้อยกว่าปีแล้ว in Phum kae district. ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๔ จึงได้ยกฐานะให้เป็น วัดป่า It is a holy and agree- สายปฏิบัติ ภายในบริเวณวัดเป็นที่ประดิษฐาน “พระพุทธ able place suitable for การุณ”(พระใหญ่) ซึ่งเป็นพระพุทธรูปที่หลวงปูคำ�พันธ์ religious meditation. โฆษปญฺโญ พร้อมผู้มีจิตศรัทธาร่วมกันสร้างขึ้นและเสร็จ This temple used to สมบูรณ์ในปี ๒๕๓๘ บริเวณชั้นบนฐานพระใหญ่ มองลง be a house of priest มาทางทิศตะวันออกสามารถมองเห็นองค์พระธาตุพนม ได้ then in 2001 it was อย่างชัดเจน ภายในวัดมี พระอุโบสถสีขาวที่งดงาม รอย promoted as forest พระพุทธบาท เจดีย์บรรจุพระสารีริกธาตุ และพระอรหันตธาตุ temple (practical group). In 2002, the Queen of Thai- ไว้สักการบูชา และศาลาที่ประดิษฐาน รูปเหมือนหลวงปู่ land visited this temple andshe saw Phra Karoon Yai, คำ�พันธ์ โฆษปญฺโญ เพื่อให้พุทธศาสนิกชนได้สักการบูชา which was the Buddha image that Luang poo kampun นอกจากนี้ยังมี “ส้าง” (บ่อนํ้า) ซึ่งเป็นบ่อนํ้าที่ชาวบ้านเชื่อ koodpayayp and many people had built and complted กันว่าพระอินทร์ได้สร้างขึ้นมานานกว่า ๖๐๐ ปีมาแล้ว ถือ the construction in 1995. From the top of this Buddha เป็นบ่อนํ้าศักดิ์สิทธิ์ หากใครได้ดื่มนํ้าหรืออาบนํ้าจากบ่อนํ้านี้ image, we can clearly see Phra That Phanom. Inside the จะหายจากโรคภัยไข้เจ็บ สมัยก่อนชาวบ้านที่ออกมาเก็บ twmple, there is a white and beautiful church, Buddha ของป่าจะมาแวะพักกินข้าวเที่ยงและดื่มนํ้าที่นี่ บ่อนํ้าจึงมีชื่อ footprint and Chedi that keeps the Buddha’s bone for the เรียกว่า “ส้างเที่ยง” tourists and villager to visit and pay respect. Moreover, there is also Sala that is a lace for the statute of Luang Pu การเดินทาง ห่างจากตัวจังหวัดนครพนม ๗๖ กิโลเมตร Khamphan Kosapanyo and also a pool which the villagers ตามทางหลวงหมายเลข เลี้ยวขวาเข้าสู่ถนนหมายเลข 223 believe that it was built by Phra In 600 years ago. It is a ประมาณ ๑๐ กิโลเมตร จากนั้นเลี้ยวซ้าย ๒ กิโลเมตร จาก holy pool, anyone who drinks water from this pool will นั้นเลี้ยวขวาประมาณ ๕ กิโลเมตร recover from any diseases. How to get there: 76 kilometers from Nakhon Phanom province, turning right to route no.223 for 10 kilometers then turn left for 2 kilometers and turn right again for 5 kilometres. 63 Nakhon Phanom

อำ�เภอปลาปาก Nakhon Phanom Thailand 64 จังหวัด นครพนม

“ ”พระธาตุมหาชยั ลาํ้ ค่า ผา้ เผา่ ไทยหลายหลาก ถ่ินปลาปากเขยี วขจี ยดึ ประเพณศี รโี คตรบรู ณ์ เดมิ เปน็ ตำ�บลหนงึ่ ขนึ้ อยกู่ บั อำ�เภอเมอื งนครพนม ในปี พ.ศ. Pla Pak district was previously a part of Muang ๒๕๐๗ ได้ยกฐานะขึ้นเป็นกิ่งอำ�เภอ ต่อมาปี พ.ศ. ๒๕๑๔ จึง ได้รบั การยกฐานะเป็นอำ�เภอ ชาวปลาปาก เดิมมีถิ่นที่อยูเ่ มือง District, but later promoted to be a sub-district in 1964 มหาชัย (แขวงคำ�ม่วน สปป.ลาว) ในยุคสมัยเมื่อพระยากู่แก้ว and be a district in 1971 respectively. In addition, Pla เปน็ เจา้ เมอื งไดถ้ กู พวกจนี ฮอ่ รกุ ราน จงึ ยา้ ยถนิ่ ฐานขา้ มมาทาง Pak people had a settlement in Maha Chai (Kham- ฝงั่ ขวาแมน่ าํ้ โขง บรเิ วณทเี่ รยี กวา่ ทามแคม (บรเิ วณหว้ ยบงั ขนงั mouane in Lao PDR) after having been invaded by Haw ในปจั จบุ นั ) เมอื่ เหน็ วา่ อดุ มสมบรู ณ์ มแี หลง่ นาํ้ เหมาะในการทำ� Chinese during the reign of Phraya Koo Kaew. So, they มาหากนิ เลยี้ งชพี แตเ่ นอื่ งจากทามแคมเปน็ ทรี่ าบลมุ่ นาํ้ ทว่ มใน evacuated to the right side of Mekong River, which ฤดฝู น ผคู้ นจงึ อพยพไปสรา้ งบา้ นเรอื นและวดั อยบู่ นเนนิ สงู ตอ่ was known as ‘Tam Kaem’ (Or Bang Khanang stream มาได้พบป้ายในวัดเขียนเป็นตัวอักษรสีดำ�เป็นภาษาลาวแปล nowadays) due to the fertility of land and water resource ว่า วัดบ้านนาบุ่งทุ่งปลาเว้า แสดงว่าบริเวณนี้ในฤดูฝนมีนํ้า for living. However, since Tam Kaem was a basin and มาก จึงทำ�ให้มีปลาชนิดหนึ่งลักษณะคล้ายปลาตะเพียนทอง flood occured in the rainy season, people moved to live มารวมกันอยู่เป็นจำ�นวนมาก ส่งเสียงร้องอึงคะนึงคล้ายเสียง in the highland, building houses and temples. Later, the คนพดู กัน ชาวบา้ นจึงพากนั เรยี กบริเวณแหง่ นี้วา่ ปลาเวา้ (เว้า signage, of which the Laotian letter was written in black ภาษาอีสานหมายถึง พดู และภาษาถิ่นอีสานคือ ปาก นั่นเอง) meaning ‘Wat Banna Bung Thung Pla Wao, was found เป็นที่มาของคำ�ว่าปลาปาก inside the temple. This shows that there was a heavy rain during the rainy season in this area. So, this leads a large number of a golden carp- like fish to gather here, making a sound like man’s voice. Here comes the name of this land ‘Pla Wao’ and becomes Pla Pak nowadays. (Wao in Northeastern language means speak and in Northeastern dialect is Pak.) 65 Nakhon Phanom

Wat That Maha Chai is where Phra That Maha Chai, one of Nakhon Phanom’s most sacred places, is situated and contains the relics of Buddha together with Buddha saints. The construction of the stupa was headed by Luang Pu Kham Phan Kosapanyo, the former abbot of Wat That Maha Chai. Moreover, Phra That Maha Chai is worshipped by those born on Wednesday in the day. Also, it is believed to give a success, good cooperative skill, and prosperity for merchant. Inside the ordination hall, there is the principal Buddha image called ‘ Phra Phutta Chaiyasit’ as well as beautiful Northeastern art pattern paintings on the wall narrating the biography of the Buddha. Moreover, the worship ceremony to Phra That Maha Chai is annually organized in March. วัดธาตุมหาชัย ศูนย์ส่งเสริมศิลปาชีฟบ้านทันสมัยในพระ บรมราชนิ ปู ถมั ภ์ เป็นที่ประดิษฐานขององค์ “พระธาตุมหาชัย” ปูชนีย สถานที่สำ�คัญแห่งหนึ่งของจังหวัดนครพนม เป็นที่บรรจุ ตงั้ อยทู่ บี่ า้ นทนั สมยั หมทู่ ี่ ๗ ตำ�บลมหาชยั หา่ งจากวดั พระ พระบรมสารีริกธาตุและพระอรหันตธาตุ โดยมหี ลวงปคู่ ำ�พันธ์ ธาตุมหาชัยราว ๓.๕ กิโลเมตร มีการส่งเสริมอาชีพการทอผ้า โฆสปัญโญ อดีตเจ้าอาวาสวัดธาตุมหาชัยเป็นผู้นำ�ในการ ไหม ผา้ พืน้ เมอื งตา่ งๆ และยงั เปน็ ทีต่ ัง้ ของโครงการบา้ นเลก็ ใน ก่อสร้างองค์พระธาตุ เป็นพระธาตุประจำ�วันเกิดของผู้ที่เกิด ปา่ ใหญอ่ นั เนอื่ งมาจากพระราชดำ�รขิ องสมเดจ็ พระนางเจา้ สริ กิ ิ วันพุธ (กลางวัน) เชื่อว่าอานิสงส์ของผู้ที่มาสักการะ จะส่ง ติ์ พระบรมราชินีนาถ เพื่อเน้นอนุรักษ์ต้นนำ�ลำ�ธาร หยุดการบุ ให้เกิดผลสัมฤทธิ์ในการงานก้าวหน้า สมดังประสงค์ เป็น กรุกทำ�ลายทรัพยากรป่าไม้ นักประสานสิบทิศ วาจาดี ค้าขายร่ำ�รวย ภายในพระอุโบสถ มีพระประธานนามว่า พระพุทธไชยสิทธิ์ ยังมีพระพุทธรูปที่ พระมหาเจดยี ์ โฆสปัญโญศรพี นม แกะสลักด้วยไม้สะเดาหวานที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย และ ภาพเขียนจิตรกรรมฝาผนังในพระอุโบสถแสดงพุทธประวัติซึ่ง ตั้งอยู่ที่ วัดโฆสมังคลาราม ตำ�บลโคกสว่าง อำ�เภอ มีลวดลายศิลปกรรมที่งดงามมากในภาคอีสาน งานนมัสการ ปลาปาก พระมหาเจดีย์ ซึ่งเป็นที่บรรจุพระสารีริกธาตุและ พระธาตุมหาชัยจัดขึ้นในเดือนมีนาคมของทุกปี พระอรหันตธาตุ ไว้เป็นที่เคารพสักการะบูชองชาว นครพนม และประชาชนทั่วไป 66 จังหวัด นครพนม

โดยพระชนิ วฒั น์ อธปิ ญั โญ เจา้ อาวาสวดั โฆสมงั คลา The Ban Tan Samai Career Promotional ราม กล่าวว่าคณะศิษยานุศิษย์ ท่มี ีความเคารพเล่อื มใส Centre under the Queen’s patronage, located at ศรัทธาในปฏิปทาของหลวงปู่คำ�พันธ์โฆสปัญโญ พระ เกจอิ าจารยช์ อ่ื ดงั ของภาคอสี าน แหง่ วดั ธาตมุ หาชยั อำ�เภอ Ban Tansamai Moo7 in Maha Chai district, promotes the silk ปลาปาก มานานหลายสิบปี ได้มีโครงการจัดสร้างเจดีย์ and local clothe weaving career as well as is the site of the ขน้ึ ไวบ้ รรจพุ ระบรมสารรี กิ ธาตเุ พอ่ื ใหส้ าธชุ นกราบไหวบ้ ชู า ‘Little Home, Big Forest’ project initiated by Her Majesty the เจดยี ม์ รี ปู ทรงคลา้ ยเจดยี ภ์ เู ขาทอง (กรงุ เทพมหานคร) ทรง Queen, which emphasizes on conserving the source of river ๘ เหลย่ี ม สงู ๕๙ เมตร ความกวา้ งสว่ นฐาน ๕๙ เมตร มี and ending the destruction of forest. บนั ไดขน้ึ รอบขา้ งเจดยี ์ ฐานเจดยี ม์ พี ญานาค ๒ ตนขนาด ใหญข่ ดรอบเจดยี ์ Phra maha Chedi Kospanyo Sripanom การเดินทาง ตามเส้นทางถนนหมายเลข ๒๒ ไป This chedi is located at Kok Sawang sub-district, Pla pak ตำ�บลปลาปาก ประมาณ ๔๒.๑ กโิ ลเมตร จากนนั้ ไปตาม district. Buddha’s relics and the Buddhist saint’s relics were ถนนหมายเลข ๒๒๗๖ เข้าสู่ตำ�บลโคกสว่าง ประมาณ kept here as a holy object for Nakhon Phanom people and ๙.๕ กิโลเมตร visitors to worship. Phra Chinnawat Athipanyo the abbot of Kosmangkalaram temple said that the disciples who always pay respect for Luang poo Kampan Kospanyo of Maha chai temple Pak pla, the famous monk of Isan region, for many years of Mahachai temple, Pak pla district had built this Chedi as a place to keep the Buddha’s relics and as a place for the virtuous men to worship it. This Chedi resembles the one of Chedi Phukhao Thong in Bangkok. It has an octagon shape with the height of 59 metres with the width of 59 metres with a stairs around Chedi. At the foundation of Chedi, there are 2 King of Nagas coiling around Chedi. How to get there: Heading along the route number 22 to Pak pla district about 42.1 kilometres. Then heading along the road number 2276 to Kok Sawang district for 9.5 kilometres. 67 Nakhon Phanom

อำ�เภอโพนสวรรค์ Nakhon Phanom Thailand “ ”อำ�เภอโพนสวรรค์ เป็นอำ�เภอหนึ่งที่ขึ้นชื่อเรื่องการทำ�เรือไฟที่ แหล่งขา้ วพนั ธุด์ ี คนมนี าํ้ ใจ เรือไฟตระการตา น�ำ หน้าประชาธิปไตย รวมใจไทโพนสวรรค์ ตระการตาและยงั เปน็ ทตี่ งั้ ของพระธาตจุ ำ�ปา ซงึ่ ถอื เปน็ โบราณ เรียกชื่อหมู่บ้านว่า “หมู่บ้านอีเพิม” ต่อมามีคนอพยพมามาก ขึ้น จึงพากันอพยพมาทางใต้ ตั้งชื่อหมู่บ้านใหม่ว่า “บ้านหัว สถานที่มีความสำ�คัญกับชุมชนในแถบจังหวัดนครพนม โดย ลึก” กำ�นันคนแรกคือ หลวงพิบูล ได้เปลี่ยนชื่อหมู่บ้านใหม่ว่า เฉพาะในเขตอำ�เภอโพนสวรรค์ เมื่อประมาณ ๑๐๐ ปี มีชน “โพนสวรรค”์ เมอื่ พ.ศ.๒๔๖๐ ไดย้ กฐานะเปน็ ตำ�บลโพนสวรรค์ กลมุ่ หนงึ่ เรยี กตวั เองวา่ “ชาวมา้ ” อพยพมาจาก อำ�เภอทา่ อเุ ทน และเป็นกิ่งอำ�เภอเมือ ๒๕๒๙ และประกาศเป็นอำ�เภอเมื่อ ๙ มาตั้งรกรากทำ�มาหากินบริเวณลำ�นํ้าอีเพิม พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๓๕ มีอาชีพหลักคือทำ�นา ค้าขาย รับจ้าง ปลูกพริก ทอผ้าพื้นเมือง ทำ�เครื่องจักสาน 68 จังหวดั นครพนม

วัดธาตจุ ำ�ปา Phon Sawan is a district (Amphoe) in the province ตั้งอยู่ที่บ้านเสาเล้า ตำ�บลโพนสวรรค์ สร้างเมื่อ Nakhon Phanom. It is said that the Phon Sawan people are ปี พ.ศ. ๒๒๕๓ โดยการนำ�ของพระภิกษุดี กตปุญโญ generous . Phon Sawan is another district which is famous for และนายกัญญา ดวงคสู ัน พร้อมด้วยชาวบ้านเสาเล้า its fabulous steamer and as a location of Phra That Champa, (อพยพมาจากแขวงคำ�ม่วน สปป.ลาว โดยประชากร which is an important ancient remain for Nakhon Phanom ในหมู่บ้านส่วนใหญ่เป็นชาวเผ่าไทญ้อ) และหมู่บ้าน community, especially Phon Sawan district. Around 100 ใกล้เคียง ส่วน ”องค์พระธาตุจำ�ปา” สร้างเมื่อปี years ago there was a tribe called “Mah” immigrated from พ.ศ. ๒๔๕๘ โดยการนำ�ของพระภกิ ษเุ มา้ ปญญฺ าวโร Tha Utane district to settle down at E-Perm waterway. Then ใช้เวลาก่อสร้างทั้งสิ้นประมาณ ๗ ปี ลักษณะทาง they called this location as E-Perm village. Later, more people สถาปตั ยกรรมจดั เปน็ ธาตอุ สี านสมยั รตั นโกสนิ ทรไ์ ดร้ บั settled down here;therefore, they moved southward and การประกาศขึน้ ทะเบยี นเปน็ โบราณสถานแหง่ ชาตแิ ลว้ established a new village called Hua Leuk village . The first ลกั ษณะพระธาตเุ ปน็ แบบกลุ่มฐานสงู ไดร้ ับอิทธิพลรปู leader of this village, Luang Pibool, had changed the village แบบจากองคพ์ ระธาตพุ นม และมรี ปู ทรงคลา้ ยพระธาตุ name to be “Phon Sawarn” . It was upgraded to a sub-district ท่าอุเทนมากที่สุด แต่ต่างกันที่มีขนาดเล็กกว่า งาน in 1986 and a full district on May, 9 1992. Most people in นมัสการพระธาตุจำ�ปา กำ�หนดจัดให้มีขึ้นช่วงระหว่าง this district do paddy farming, trade, plant chili, weave local วันแรม ๓ คํ่า ถึง แรม ๕ คํ่า เดือน ๓ ของทุกปี รวม cloth and make basketwork for a living. ๓ วัน ๒ คืน Wat That Champa is located at Ban Soa Loa, Phon Sawan district. The temple was built in 1710 by the leading of the monk Piksudee Katapanyo, Mr.Kanya Duang kusan and the Soaloa villagers (who immigrated from Kammuan district in Loas. Most of the villagers are from Tai-kor tribe and nearby villages) For Phr That Champa, it was built in 1915 by the leading the monk Moa Payawaro and it had finished in 7 years. Its architectural feature belongs to That Isan in Ratthanakosin era. It was already announced and registered as National Heritage Resources. It is categorized as high foundation and has an influence Phra That Phanom with a form which is quite similar to Phra That Utane but it is smaller. Phrathat Champa festival is annually held every the third day- fith day of third month for 3 days and 2 nights. 69 Nakhon Phanom

อำ�เภอนาหว้า NThaaiklahnod n Phanom “ ”พระธาตปุ ระสทิ ธริ์ วมใจ ผา้ มุกไหมงามตา อาชพี ปริศนา พฒั นาหตั ถกรรมไทย 70 จงั หวดั นครพนม

อำ�เภอนาหวา้ ประกอบดว้ ยชนเผา่ ๕ เผา่ ไดแ้ ก่ ผไู้ ท ไทแสก Na Wa District ไทยญ้อ ไทยกะเลิงและไทยอีสาน ซึ่งส่วนใหญ่เป็นเผ่า ไทยญอ้ ทอี่ พยพมาจากตอนเหนอื ของเมอื งหลวงพระบาง สปป. “Phra That Prasit, the spiritual centre of people; a ลาว เมื่อประมาณปี พ.ศ.๒๑๑๒ และอีกส่วนหนึ่งมาจาก beautiful Muk silk- weaving, a secret career, develops จังหวัดอุบลราชธานี โดยตั้งบ้านเรือนอยู่บริเวณ บ้านนาหว้า Thai handicraft.” ในปัจจุบัน เนื่องด้วยในพื้นที่นี้มีต้นหว้าอยู่เป็นจำ�นวนมาก Na Wa district comprises five of the ethnic groups; สถานที่สำ�คัญคือ วัดธาตุประสิทธิ์ สถานที่ประดิษฐาน namely, Phu Tai, Tai Saek, Tai Yo, Tai Ka Lerng, and องค์พระธาตุประสิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองและลำ�นํ้าอูน ความโดด Tai Isan. The majority is Tai Yo who evacuated from the เด่นของวิถีชีวิตของชาวอำ�เภอนาหว้าคือ การทอผ้ามุกไหม Northern Luang Phra Bang, Lao PDR in 1569 and from หัตถกรรมพื้นบา้ นทีม่ ีการสืบทอดกันมารุ่นสู่รุน่ ที่กลายเปน็ ผา้ Ubon Ratchathani. Since they made a settlement at the ประจำ�จังหวัดนครพนม และเป็นแหล่งผ้าไหมทอมือ นอกจาก place where a number of Java plum were planted, this นี้ยังมีการเลี้ยงตุ๊กแก ซึ่งถือเป็นอาชีพปริศนาที่สร้างรายได้ area have been called ‘Ban Na Wa’ up to the present. ให้ผู้เลี้ยงได้มาเช่นกัน รวมถึงความโดดเด่นในการประดิษฐ์ เครื่องดนตรีพื้นถิ่น พิณ แคน โหวด โปงลาง อันมีชื่อเสียง จาก Wat That Prasit is a holy place since housing Pra That ภูมิปัญญาที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน Prasit, the respectful Buddha’s relics of Nakhon Phanom as well as origin of Oune River. Moreover, the Na Wa พระธาตปุ ระสทิ ธิ์ people’s lifestyle is distinctive with Muk sik- weaving. This legacy of local handicraft has been passed down ประดิษฐานที่ วัดธาตุประสิทธิ์ เดิมชื่อ วัดธาตุ เนื่องจาก from generation to generation so that it has become the มีเจดีย์เก่าแก่ที่ไม่ปรากฏหลักฐานว่าสร้างมาในสมัยใด famous fabric of Nakhon Phanom as well as the source of ประดิษฐานอยู่ มีลักษณะคล้ายกับเจดีย์วัดศรีบุญเรือง handcrafted silk. Moreover, feeding the gecko is another นครหลวงเวียงจันทน์ สันนิษฐานว่าอาจสร้างรุ่นราวคราว mysterious way for them to make a living. The last unique เดียวกัน ต่อมาเมื่อปี พ.ศ.๒๔๙๙ พระครูประสิทธิ์ศึกษากร legacy comes to inventing a well-known folk instrument; เจ้าอาวาสวัดธาตุประสิทธิ์ไดด้ ำ�เนินการกอ่ สรา้ งพระธาตุเจดีย์ such as, lute, Khaen, Wot, and Pong Lang (the latter three องค์ใหม่ โดยมีลักษณะสร้างเลียนแบบพระธาตุพนม ลักษณะ are a kind of a reed mouth- organ.) รูปทรงสี่เหลี่ยมจัตุรัส มีประตเู ปิด-ปิด ๒ ด้าน และได้อัญเชิญ พระบรมสารีริกธาตุและอรหันตธาตุ รวม ๑๔ พระองค์ และ Phrathat Prasit is situated at Wat That Prasit. ดินจากสังเวชนียสถาน ๔ แห่งคือ ที่ประสตู ิ ตรัสรู้ แสดงพระ ธรรมเทศนา ปรินิพพาน และพระพุทธรปู ที่พบในเจดีย์องค์เก่า It was formerly called ‘Wat That’ since no evidence de- มาบรรจุไว้ในองค์พระธาตุ แล้วเสร็จเมื่อ พ.ศ.๒๕๐๖ พร้อม termines when the ancient chedi had been constructed. ตั้งชื่อองค์พระธาตุใหม่ว่า พระธาตุประสิทธิ์ ตามราชทินนาม With its resemblance to Chedi of Wat Sri Boon Ruang in ของพระครูประสิทธิ์ศึกษากร เจ้าอาวาสผู้ก่อสร้าง เป็นพระ Vientiane, Lao PDR, the pagoda was probably built at the same period. In 1956, Phra Kru Prasit Sueksakorn, the abbot of Wat That Pra Sit, constructed a new stupa by 71 Nakhon Phanom

ธาตุประจำ�วันเกิดของผู้ที่เกิดวันพฤหัสบดี อานิสงส์ของผู้ที่มา imitating the characteristics of Phra That Phanom. The สักการะจะส่งให้เกิดผลสัมฤทธิ์ในหน้าที่การงานก้าวหน้าสม stupa is in a square shape with the gateway at two sides ดังประสงค์ โดยทุกปีจะมีงานนมัสการพระธาตุ คือ“งานบุญ as well as contains the relics of the Buddha and his เดือนสี่ของดีนาหว้า”ซึ่งตรงกับวันขึ้น ๑๒ คํ่า เดือนสี่ ถึง วัน saints in total 14 pieces, soil from the Four Holy Place of ขึ้น ๑๕ คํ่า เดือนสี่ Buddhism, and a number of the Buddha images brought from the previous pagoda. After that, the construction of การเดินทาง อยู่ห่างอำ�เภอเมืองนครพนมราว ๙๘ the new stupa was completed in 1963 and newly named กโิ ลเมตร วงิ่ ตามทางหลวงหมายเลข 22 ทางไปจงั หวดั สกลนคร ‘Phra That Prasit’ after the title of Phra Kru Prasit Suek- ถึงกิโลเมตรที่ ๑๕๙ เลี้ยวขวาเข้าทางหลวงหมายเลข 2185 ไป sakon. Moreover, this stupa is worshipped by those born ราว ๒๖ กิโลเมตร on Thursday. It is believed that whoever comes to pay respect to will gain a career achievement. Also, the wor- บ้านทา่ เรอื shipping ceremony for Phra That is annually held from the 12th day of the waxing moon of the 4th lunar month to ตั้งอยู่ตำ�บลท่าเรือ เป็นแหล่งผลิตเครื่องดนตรีพื้นบ้าน the 15th day of the waxing moon of the 4th lunar month. อีสาน เช่น พิณ แคน โหวด โปงลาง และเครื่องดนตรีอีสาน อื่นๆ ที่ใหญ่ที่สุดในประเทศ นับเป็นภูมิปัญญาที่สืบทอดกัน To get there: It is 98 kilometres distant from Nakhon มาอย่างยาวนาน ซึ่งชาวบ้านยังคิดค้นแคน ที่สามารถเล่นให้ Phanom‘s Muang district. Use the highway no. 22 that เข้ากับเครื่องดนตรีสากลได้ เอกลักษณ์อีกอย่างหนึ่งที่โดดเด่น heads to Sakon Nakhom province. When reaching the ของบ้านท่าเรือคือ การทอผ้าไหมที่ศนู ย์หัตถกรรมผ้าไหมบ้าน 159 kilometer, Turn right to the highway no. 2185. It ทา่ เรอื ซงึ่ ไดร้ บั รางวลั พระราชทานจากการประกวดผา้ ไหมมาก would take around 26 kilometres to arrive at Wat Phra ที่สุด และบ้านท่าเรือยังเป็นศูนย์ศิลปาชีพแห่งแรกที่จัดตั้งขึ้น That Prasit. ในประเทศไทย Ban Tha Ruea Ban Tha Ruea, located at Tha Ruea subdistrict, is a Thailand’s largest manufacturing source of the north- eastern folk musical instrument; namely, a lute, Khaen, Wot, Pong Lang, and other Isan musical instrument. This is regarded as the wisdom that has been inherited for generation as the folk people have innovatively inte- grated playing Khaen with other musical instrument. Silk weaving also accounts for Ban Tha Ruea’s uniqueness. Moreover, Ban Tha Ruea Silk Handicraft Centre is the 72 จงั หวัด นครพนม

นายโลน แสนสุริยวงศ์ ช่างทำ�แคนคนแรกของบ้านท่าเรือ first Royal Folk Arts and Crafts Center in Thailand and และเพื่อนอีก ๒ คน คือนายลอง และนายไกร แมดมิ่งเหง้า ใน has received the highest number of royal awards from ราวปี พ.ศ.๒๔๖๖ไดเ้ รยี นวชิ า ทำ�ปี่ ทำ�แคน เครอื่ งดนตรอี สี าน the silk competition. จากนายเสน พี่ชายของนายโลน ซึ่งไปเรียนมาจากช่างบ้าน พะนอม อ.ท่าอุเทน และช่างบ้านโนนตูม อ.นาแก และได้ทำ�ปี่ According to the founder, Laen Saensuriyawong, ทำ�แคน เป็นอาชีพหลัก จนเป็นที่ยอมรับของคนทั้งหมู่บ้าน จึง the first Ban Tha Ruea’s Khaen maker together with his ประสทิ ธปิ ระสาทวชิ าการ ทำ�ปี่ ทำ�แคน ใหล้ กู หลานของเพอื่ นๆ friends, Long amd Krai Madming-ngao learned how to และถ่ายทอดสืบต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน make a flute, Khaen and other folk musical instrument from Laen’s brother called Sane, who had been taught by คำ�ขวัญประจำ�หมู่บ้านท่าเรือคือ ”แคน พิณ โหวด the makers from Ban Pha Nom in Tha Uthen district, and หลากหลาย ผ้าไหมสวยงาม วัฒนธรรมลํ้าค่า ภาษาเฉพาะ Ban None Toom in Na Kae district. Sane was regarded ไพเราะเสียงดนตรี” by the villager as a master who later disseminated his knowledge to the descendants. พิพิธภณั ฑ์พืน้ บา้ นไทญอ้ The motto of Tha Ruea village is “Mixed beautiful ตงั้ อยใู่ นวดั ธาตปุ ระสทิ ธิ์ หรอื เฮอื นไทญอ้ เปน็ สถานทเี่ กบ็ sound of folk instruments, an elegance of silk, and trea- รวบรวมประวตั คิ วามเปน็ มาของชมุ ชน บคุ คลสำ�คญั การดำ�รง sure of tradition.” ชีวิต เช่น การประกอบอาชีพ การคมนาคม เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่ 73 Nakhon Phanom

อาศยั การจำ�ลองบา้ น และการดำ�รงชวี ติ ประจำ�วนั ของ Ban Tai Yo folk Museam ชนกลุ่มต่างๆในชุมชน รวบรวมมรดกทางวัฒนธรรม ของท้องถิ่นและภูมิปัญญาของบรรพบุรุษ และบาง Is located in the boundary of Wat That Prasit and called ส่วนเป็นสิ่งของที่ลํ้าค่าได้ถูกบรรจุไว้ในอุโมงค์พระ ‘Huen Tai Yo’(House of Tai Yo.) It is also the place that gathers ธาตุเพื่อความปลอดภัยในทรัพย์สิน สิ่งของโบราณที่ the history of the community, a historical person, and lifestyle อยู่ภายในพิพิธภัณฑ์บางส่วนได้มาจากชาวบ้านใน including a career, transportation, clothes, accommodation, an คราวที่ได้ทำ�การเปลี่ยนฉัตรองค์พระธาตุใหม่ เมื่อปี imitation of the houses and the way of life in those time along พ.ศ. ๒๕๔๔ จึงได้นำ�ส่วนที่เหลือมาจัดเป็นพิพิธภัณฑ์ with a local legacy and wisdom. Some of the precious things ไทญ้อ ส่วนมากเป็นของเก่าจะเป็นเครื่องเงิน เครื่อง are kept in the stupa’s tunnel for the security’s sake. Moreover, ทองเหลือง และภาชนะต่างๆ และอีกส่วนหนึ่งก็นำ�มา some antiques inside the museum were brought by villager จากกุฏิของพระครูประสิทธิ์ศึกษากร อดีตเจ้าอาวาส as Chatra (a royal umbrella) of the stupa was transformed in วัดธาตุประสิทธิ์ ปัจจุบัน พระมหาสมัคร วรปุณฺโณ 2001. Most of the antiques are the brass instrument and utensils (เจ้าอาวาสวัดธาตุประสิทธิ์) เป็นผู้ดำ�เนินงานต่อและ while some are collected from the dwelling of Phra Kru Prasit ได้ปรับปรุงพิพิธภัณฑ์ให้ดีกว่าเดิม Sueksakon, the former abbot of Wat Phra That Prasit. At the present, Phra Maha Samak Worapoonno, the current abbot, has ศูนยห์ ตั ถกรรม และจำ�หนา่ ย been in charge of developing this museum. สนิ ค้าพ้นื บา้ นวดั ธาตุประสิทธิ์ Wat That Prasit’s Handicraft ตั้งอยู่ภายในบริเวณวัดพระธาตุประสิทธิ์ ศูนย์ and Local Products Centre หัตถกรรมนี้เริ่มต้นจากการที่ สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงสนพระทัยในความงามของ Situated in the area of Wat That Prasit, the handicraft centre ผ้าไหมมัดหมี่ สิ่งทอ ซึ่งในครั้งนั้นได้เสด็จมาที่หมู่บ้าน is initiated by the Queen Majesty’s interest in Mad Mee clothe นาคอยและตำ�บลนาคูณ อำ�เภอนาหว้า เห็นชาวบ้าน and fabric. In those time, Her Royal Majesty visited Na Koi’s มีการทอผ้าอยู่จึงรับสั่งให้ชาวบ้านนำ�ผ้าทอผ้าไหมขึ้น village in Na Koon sub district, Na Wa district. When she saw ถวาย สมเด็จพระนางเจา้ ฯพระบรมราชินีนาถ เมื่อทรง people weave the fabric, she told the villagers to bring the เห็น จึงดำ�ริให้นางสนองพระโอษฐ์ไปดกู ารปลูกหม่อน silk. Afterwards, the Queen Majesty had her lady-in-waiting เลี้ยงไหม สาวไหม และแนะนำ�การปลูกหม่อน ตลอด to observe the procedure for growing the mulberry as well จนแนะนำ�การทอให้ถูกกับรสนิยมของผู้ซื้อและรับซื้อ as feeding a silk worm and drawing a silk. Then, Her Royal ผ้าในราคาที่ควร เพื่อให้ชาวบ้านมีเงินทุนหมุนเวียน Majesty gave a useful suggestion on the taste of customers and ทำ�ให้ชาวบ้านมีชีวิตที่ดีขึ้น เป็นแหล่งรวมหัตถกรรม the suitable price. This accordingly has resulted in more income ของแต่ละตำ�บลในอำ�เภอนาหว้า and improved the villagers’ quality of life; moreover, it shaped this place into the centre of handicrafts in Na Wa district. 74 จงั หวดั นครพนม

บึงบัวแดง Red Lotus Lake ตั้งอยู่ที่บ้านบะหว้า ตำ�บลท่าเรือ เป็นหนองนํ้า The Red Lotus Lake, situated in Ban Ba Wa, Tha Ruea สาธารณประโยชน์ ที่มีบัวแดงเกิดเองตามธรรมชาติ เป็น sub district, is a public pond with the total area of 10 rais พื้นที่กว้างกว่า ๑๐ ไร่ ในช่วงหน้าหนาวจะมีดอกบัวแดงบาน and filled with the naturally grown red lotus. During the สวยงามจำ�นวนมาก เป็นแหล่งท่องเที่ยวธรรมชาติแหล่งใหม่ winter, a number of the red lotuses pervasively emerge ซงึ่ เปดิ ตวั ชว่ งปลายปี พ.ศ.๒๕๕๗ ทใี่ หน้ กั ทอ่ งเทยี่ วไดเ้ ดนิ ทาง over the water. Also, this new tourist attraction was re- มาเที่ยวชมและพายเรือชมดอกบัวแดง นอกจากจะชมความ cently open in the end of 2014. Apart from observing the งามของธรรมชาติแล้ว นักท่องเที่ยวยังสามารถเยี่ยมชมวิถี scenery, tourist can choose to enjoy various activities; ชีวิตความเป็นอยู่ของชาวบ้าน ที่มีการอนุรักษ์ควายไทย รวม rowing in the pond, and sightseeing the local way of life ถึงบ้านเรือนโบราณอีกด้วย which conserves Thai buffalos together with the ancient traditional house. 75 Nakhon Phanom

อำ�เภอนาทม Nakhon Phanom Thailand “ ”เดิมเป็นตำ�บลหนึ่งในกิ่งอำ�เภออากาศอำ�นวย ก่อนโอนไป ปา่ ดงเมาเขาลังกา ยางพาราคณุ ภาพดี ปลาชุมลุ่มนาํ้ ฮ้ี ผา้ มัดหมีส่ สี วยงาม Na Thom district The minor district Na Thom ยังอำ�เภอบ้านแพง ตำ�บลนาทมตั้งขึ้นในราวปี พ.ศ. ๒๓๑๐ มี was established onApril 1, 1992, when three tambon were ครอบครัวย้ายเข้ามาตั้งถิ่นฐานครั้งแรก ๓-๔ ครอบครัวเท่านั้น split off from Ban Phaeng district. It was upgraded to a เทา่ ทที่ ราบคอื ครอบครวั ขนุ ศรี (ตระกลู ศรนี าทม) และครอบครวั full district on October 11. At first, there were only 3-4 ยายหืด (ตระกูลวงษาศรี) และประกาศจัดตั้งเป็นกิ่งอำ�เภอ family that came to settle down here,which were Khoon นาทมในวันที่ ๑ เมษายน พ.ศ. ๒๕๓๕ และได้ยกฐานะเป็น sri family (SriNa Thom) and Grandma Heud family อำ�เภอในวนั ที่ ๑๑ ตลุ าคม พ.ศ.๒๕๔๐ อาชพี หลกั คอื การทำ�นา (Wongsasri). Na Thom was established on April 1, 1992. ทำ�ไร่ ทำ�สวน โดยมอี าชพี เสรมิ การทำ�ประมงและงานหตั ถกรรม It was upgraded to a full district on October 11, 1997. ต่างๆ เป็นอีกหนึ่งอำ�เภอที่โดดเด่นในเรื่องการทอผ้ามัดหมี่ที่มี The main occupation of people in this district is do paddy สีสันสวยงาม และงานทอผ้าพื้นเมือง และเรือไฟอำ�เภอนาทม farming, gardening, fishing and making handicraft. This มกั ไดร้ บั รางวลั ตดิ อนั ดบั ในการเขา้ รว่ มงานประเพณไี หลเรอื ไฟ district is popular for its colorful mudmee silk ( Thai silk ของจังหวัดนครพนมทุกปี woven in northeastern Thailand) local weaving and Na Thom steamer, which always receive award on Nakhon Phanom Steamer festival every year. 76 จังหวัด นครพนม

อำ�เภอÈศรÃ ÕีสÊ ง§ ค¤ ÃรÒามÁ Nakhon Phanom Thailand “ ”หลวงปู่ต้อื ลือนาม นํา้ สงครามแหล่งปลา ศลิ ปาชีพล้าํ คา่ ลงิ ปา่ มากมี ถ่ินนีศ้ รีสงคราม อำ�เภอศรีสงคราม ผู้ไท โดยอาศัยอยู่บริเวณแหล่งนํ้าธรรมชาติต่างๆ อาชีพหลัก แยกการปกครองออกจากอำ�เภอทา่ อเุ ทน เมอ่ื วนั ที่ ๑ เมษายน พ.ศ.๒๔๖๘ ขณะนั้นใช้ชื่อว่า “กิ่งอำ�เภออากาศอำ�นวย” คือการทำ�นา อาชีพเสริม ทอผ้า ทอเสื่อ ประมง แปรรปู อาหาร (อำ�เภออากาศอำ�นวย จังหวัดสกลนคร เดิมขึ้นการปกครอง จากปลาได้แก่ ปลาส้มฟัก ปลาส้มตัว ปลาร้า และที่ตำ�บลนา กับอำ�เภอท่าอุเทน จังหวัดนครพนม) เมื่อปี พ.ศ.๒๔๘๑ ได้ คำ� ยงั มอี ทุ ยานลงิ ปา่ โพนกอ่ ทา่ บา้ นโพน ในเดอื นพฤศจกิ ายน มีการเปลี่ยนชื่อจากกิ่งอำ�เภออากาศอำ�นวย เป็นกิ่งอำ�เภอ ทุกๆปีจะมีประเพณีเลี้ยงอาหารลิงแบบโต๊ะจีน นอกจากนี้ยัง ศรีสงคราม และต่อมาจึงเป็นอำ�เภอศรีสงคราม อยู่ห่างจาก มี “ศูนย์ศิลปาชีพบ้านหาดแพง” ตำ�บลหาดแพง ที่ก่อตั้งเมื่อ จังหวัดนครพนม ๗๖ กิโลเมตร ประชากรประกอบด้วย พ.ศ.๒๕๓๗ โดยมีการจัดตั้งกลุ่ม ทอผ้าฝ้าย ทอผ้าไหม ผ้าปัก กลุ่มชนหลายชนเผ่า ทั้งไทยลาว ไทแสก ไทยญ้อ ไทยโส้ และ การจักสาน และอาชีพเกษตรตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง 77 Nakhon Phanom

พระธาตุศรีสงคราม Si Songkhram district was at first part of Tha Uthen district. ตั้งอยู่ที่ วัดศรีสงคราม บ้านท่าบ่อสงคราม On April 1, 1926, it was split off as the minor district (King Amphoe) หมู่ที่ ๔ ตำ�บลท่าบ่อสงคราม สืบเนื่องจาก Akat Amnui - the present day Akat Amnui district in neighboring พระครศู รีสงครามวิชัย (หลวงปู่บุญมี คนฺฑีธิโย) Sakon Nakhon was also originally controlled from Tha Uthen. The ผู้จัดตั้งโรงเรียนพระปริยัติธรรมวัดศรีสงคราม minor district consisted of the seven tambon Na Wa, Ban Kha, Ban อดีตเจ้าอาวาสวัด มรณภาพ เมื่อวันที่ ๒๒ Siao, Sam Phong, Ban Waeng, Na Thom and Ban Phaeng.The minor มกราคม พ.ศ.๒๕๒๒ ชาวบ้านได้มีมติให้สร้าง district was renamed to Si Songkhram in 1939, and was upgraded to a องค์พระธาตุศรีสงครามขึ้น และรูปแบบการ full district on March 10, 1953. The district is 76 kilometres far from สรา้ งสมิ หรอื โบสถ์ จะเปน็ รปู แบบการสรา้ งแบบ the city. The population consists of many tribes such as Thai-Loas, พื้นถิ่น คือ การหาวัสดุก่อสร้างตามธรรมชาติ Tai-sak, Tai-Yo,Tai sor and Phu-tai. They lived nearby natural มาสร้างเป็นสิมที่บ่งบอกถึงเอกลักษณ์ของท้อง waterways. Mainly, they paddy farming, weave cloth, weave map, ถิ่น นอกจากนี้ยังมีอาคารสถาปัตยกรรมแบบ do fishing and make fish processed products for a living. Morover, in ยโุ รปทสี่ นั นษิ ฐานวา่ สรา้ งขนึ้ ในพ.ศ.๒๕๐๐ เปน็ Na-kam sub-district therr is a national park called jungle monkey อาคารทมี่ คี วามสวยงามโดดเดน่ ภายในวดั ยงั มี (King pa). The monkey festival is held every November which the ตน้ ยางใหญเ่ ดน่ ตระหงา่ นอายไุ มต่ ำ่ �กวา่ ๒๐๐ปี monkeys are feed with Chinese dishes. Additionally, there is Ban Hard Pand Royal Folk Arts And Crafts Center which was established in 1994 พระครูสิริปัญญาวิชัย เจ้าคณะอำ�เภอ along with the cotton, silk ,embroidery weaving with agricultural career ศรีสงคราม โทร.๐๘๗ ๒๑๘ ๗๗๐๑ according to Sufficiency economy way of life. การเดนิ ทาง จากอำ�เภอศรีสงคราม เลี้ยว Phra That Sri Songkram is located at Ban Tha Bor Song- ซ้ายเข้าสู่ทางหลวง 2132 แล้วเลี้ยวขวาที่ ๒ เข้าสู่เส้น 2177 ห่างจากตัวเมืองประมาณ ๙๕ kram, Moo 5, Tha Bor Songkram sub-district . The villagers agreed กิโลเมตร to build this Phra That on January 22, 1979 B.C. After the death of Phra kroo Songkram Wichai, the fonder of Pariyattham Srisongkram school. The building foundation of this Phra That is based on local materials. Moreover, there are alsoan beautiful and outstanding European architectural building which is believed to be built in 1957 along with more-than-200-year rubber tree. Contact number- 0872187701 How to get there: start from Srisongkram district then turn left at highway no.2132 and turn at the second right to route no.2177, which is 95 kilometres far from the city. 78 จังหวัด นครพนม

วดั อรญั ญวเิ วก และพพิ ธิ ภณั ฑ์ หลวงปตู่ อื้ ศูนย์การเรียนรวู้ ถิ ีชวี ติ ชาวประมงลุม่ แมน่ ํ้า อจลธัมโม ตั้งอยู่ตำ�บลบ้านข่า หลวงปู่ตื้อ อจลธัมโม ศรสี งคราม บา้ นปากยาม พระอริยเจ้าชื่อดังแห่งภาคอีสาน ผู้มีปฏิปทาประดุจเสือโคร่ง ก่อตั้งขึ้นมาในช่วงปลายปี พ.ศ. ๒๕๔๘ เพื่อถ่ายทอด พระเดชพระคณุ หลวงปตู่ อื้ อจลธมั โม เปน็ ศษิ ยท์ สี่ ำ�คญั รปู หนงึ่ ความรู้งานวิจัยไทบ้าน เรื่อง “นิเวศวิทยาและประวัติศาสตร์ ของท่านพระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต ช่วง ๘ คํ่า เดือน ๓ ของ ป่าบุ่งป่าทามลุ่มแม่นํ้าสงครามตอนล่าง” ที่คณะกรรมการ ทุกปี ชาวตำ�บลบ้านข่าจะจัดงานบุญประจำ�ปี งานนมัสการ หมบู่ า้ นบา้ นปากยามและกลมุ่ นกั วจิ ยั ไทบา้ นไดร้ ว่ มกนั ทำ�งาน หลวงปู่ตื้อ ให้เยาวชนรุ่นหลังได้ตระหนักถึงคุณค่าและความสำ�คัญของ ท้องถิ่น เพราะการทำ�ประมงในแม่นํ้าสงครามเป็นอาชีพหลัก Aranya Wiwek temple and Luang poo ของชาวบ้านปากยาม องค์ความรู้นั้นได้สั่งสมและสืบทอดมา Tua Ajol Thammo Museum is located at จากบรรพบุรุษเป็นภูมิปัญญาที่มีเอกลักษณ์ของชาวบ้าน ปากยามทผ่ี คู้ นรจู้ ากกนั ดี คอื การประมง และปลาแดก (ปลาร้า) Bankha district. Luang poo Tua is an important student of Ajarn Mun Phuritto. Every 8th night of 3rd month ปจั จบุ นั ศนู ยก์ ารเรยี นรฯู้ ไมม่ อี าคารเปน็ ทตี่ งั้ แตเ่ ปน็ การจดั every year. The villagers will make a merit แสดงโดยใชท้ รพั ยากรในหมบู่ า้ นทงั้ ผรู้ ู้ เครอื่ งมอื เครอื่ งใช้ และ สถานที่สำ�คัญในหมู่บ้านเป็นสื่อในการนำ�เสนอ เปรียบเสมือน นิทรรศการที่มีชีวิต เช่น ชีวิตพรานปลา ชีวิตนายฮ้อย เรือ กระแซง การทำ�ปลาร้า การผลิตและใช้เครื่องมือจับปลา เป็นต้น การเดินทางมาที่หมู่บ้านชาวประมงขนาดใหญ่ที่ มากมายด้วยเรื่องเล่า เครื่องไม้เครื่องมือจับปลาอันน่าทึ่ง บา้ นปากยาม ตำ�บลสามผง เป็นบรเิ วณปากแมน่ ํา้ ยามไหลมา บรรจบกับแม่นํ้าสงคราม สอบถามขอ้ มลู เพมิ่ เตมิ ไดท้ ี่ คุณสุริยา โคตะมี โทร. ๐๘ ๑๒๖๓ ๗๙๙๗ 79 Nakhon Phanom

Learning centre for the way of life of บ้านทา่ บอ่ สงคราม Srisongkram river- Banpakyam fisher- men is established at the end of 2005 with an aim to บา้ นทา่ บอ่ ตำ�บลทา่ บอ่ สงคราม เปน็ หมบู่ า้ นทตี่ ดิ กบั แมน่ าํ้ สงคราม ซงึ่ เปน็ แหลง่ ทมี่ ปี ลาชกุ ชมุ มาก วถิ ชี วี ติ ในหมบู่ า้ นสว่ น promote the research about “Ecology and history of ใหญค่ อื การทำ�ประมง และวฒั นธรรมการทำ�ปลาแดก (ปลารา้ ) Southern part of Srisongkram river area” ,which was สม้ ฟกั โดยเฉพาะปลาสม้ อนั เปน็ ผลติ ภณั ฑก์ ารแปรรปู อาหาร commissioned by the committee of Banpakyam village จากปลาคณุ ภาพดขี องกลุม่ แมบ่ า้ นทา่ บอ่ สงคราม แตก่ อ่ นนัน้ and Taibarn researchers group in order to raise awareness ชาวบ้านรู้จักการถนอมอาหารจากปลาเพียงการนำ�มาตาก of the the community’s importance among the youth . แห้งและการทำ�ปลาร้า ต่อมาจึงได้มีการดัดแปลงสูตรเรื่อยมา Fishing in Srisongkram area is the main occupation for จนค้นพบวิธีการทำ�ปลาส้มตัว นับได้ว่าเป็นวิธีที่เกิดขึ้นจาก Pakyam villagers. They have inherited this expertise from ภูมิปัญญาของบรรพบุรุษที่สั่งสมกันมา จึงได้เกิดเป็นกลุ่มผู้ their ancestors. The folk wisdom which is well-known ผลิตสินค้า OTOP ที่ขึ้นชื่อของจังหวัด in this area is fishing and pickled fish. Ban Tarbor Songkram Now this Learning centre doesn’t have its own building, but the exposition is displayed through the lo- Ban Tarbor, Tarbor Songkram sub-district is a village cal resource. The villagers, local devices and important nearby the Songkram river which is abundant of fish. The location in the area are used as the means to present the folk wisdom which is well-known in this area is fishing knowledge, as if the exposition were alive such as the and pickled fish, which is the high-quality processed presentation of fishermen’s life, the trade leader’s life, products in this community. In the past, the villagers and pickled fish making. knew the way to prederve food only by drying the fish , but they had been adapting and creating new recipe until For more information, please contact 0812637997 they discovered the way to pickle fish . Now the pickled fish which was inherited from ancestor’s wisdom has become the well-known OTOP product of the province. 80 จังหวัด นครพนม

อำ�เภอÈบº é้าÒ ¹นแá พ¾ §ง Nakhon Phanom Thailand “ ”เปน็ อกี หนงึ่ อำ�เภอทมี่ คี วามอดุ มสมบรู ณข์ องธรรมชาติ ถอื นํ้าตกละลานตา สวนยาเขียวขจี มะเขอื เทศพนั ธ์ุดี ถิน่ น้คี ือบ้านแพง ประชากรส่วนใหญ่จะเป็นพื้นที่ทำ�การเกษตร อาชีพหลัก เปน็ พนื้ ทสี่ ดุ เขตแดนสยามอกี จดุ หนงึ่ เนอื่ งจากอยตู่ ดิ กบั แมน่ าํ้ คือ ทำ�นา ทำ�ไร่ยาสบู ไร่ข้าวโพด และ การทำ�สวนมะเขือเทศ โขงฝั่งไทย ในอดีตมีชนเผ่าย้อ(ญ้อ) จากเมืองปุงลิง สปป.ลาว อาชพี เสรมิ คอื หตั ถกรรมจกั สาน แปรรปู และถนอมอาหาร โดย อพยพมาตั้งถิ่นฐานตรงเกาะดอนแพง บริเวณนี้มีต้นแพงขึ้น มีทรัพยากรธรรมชาติที่สำ�คัญคือ อุทยานแห่งชาติภูลังกา อยู่จำ�นวนมาก จึงเป็นที่มาของชื่อ บ้านแพง เดิมเป็นตำ�บล นํ้าตกตาดโพธิ์ และนํ้าตกตาดขาม ขึ้นกับอำ�เภอท่าอุเทน เมื่อปี พ.ศ.๒๔๙๑ ได้ยกฐานะเป็น กิ่งอำ�เภอบ้านแพง และต่อมา พ.ศ.๒๔๙๕ จึงได้ยกฐานะเป็น อำ�เภอบ้านแพง 81 Nakhon Phanom

อทุ ยานแห่งชาติภลู งั กา Ban phaeng district is a district in the province Nakhon มีพื้นที่ประมาณ ๓๑,๒๕๐ ไร่ หรือประมาณ ๕๐ Phanom and is another boder line of Thailand because it is near the ตารางกิโลเมตร ลักษณะเป็นภูเขาทับซ้อนกัน ๓ ลูก Mekong river on Thailand side. In the past, the Yor tribe from the สลับด้วยเทือกเขาขนาดเล็กซับซ้อนทอดยาวตาม Pungling in Loa had immigrated to the Don Phaenf island. There แนวลำ�นาํ้ โขงครอบคลมุ พนื้ ทอี่ ำ�เภอบา้ นแพง จงั หวดั used to be a lot of Phaeng tree in this area. That is why the area นครพนมและอำ�เภอเซกา จงั หวดั หนองคาย สภาพปา่ was named as Ban Phaeng. Originally the area belonged to Tha โดยทั่วไปเป็นป่าดิบเขา ป่าเบญจพรรณและป่าแดง Uthen district and in 1952 it was promoted as Ban Phaeng district. ทีมีสภาพป่าที่อุดมสมบูรณ์เป็นแหล่งต้นนํ้าลำ�ธาร Most people in this district do paddy farming, tobacco farming, มีสัตว์ป่าหลายชนิด และเป็นต้นกำ�เนิดของลำ�ห้วย corn farming and tomato farming as a living. Their part-time หลากสาย มีจุดเด่นทางธรรมชาติ เช่น หน้าผา ถํ้า job is basketwork and food preservation. The important natural นํ้าตก อยู่หลายแห่ง มีความหลากหลายทางชีวภาพ resources in this area are Phoolangka national park, Thad-Pho และสิ่งแวดลอ้ ม พรรณไม้ ดอกไมป้ า่ ที่มอี ยโู่ ดยทัว่ ไป waterfall and Thad-kham waterfall. โดยเฉพาะกลว้ ยไมป้ า่ รองเทา้ นารี นอกจากนนั้ ภลู งั กา ยงั เปน็ แหลง่ สมนุ ไพรตา่ งๆ ทมี่ ปี ระโยชนต์ อ่ การรกั ษา For more information, please contact 042591377 ในวงการแพทย์ และมีว่าน หลายชนิดที่มีประโยชน์ เพอ่ื ศกึ ษาวจิ ยั และนำ�ไปพฒั นาเปน็ ยารกั ษาโรคตอ่ ไป Phu Lang ka National Park is about 31,250 ในฤดูหนาวจะมีอากาศหนาวจัด ช่วงฤดูท่องเที่ยว คอื ชว่ งเดอื นพฤษภาคม – ตลุ าคม เปน็ ชว่ งทม่ี ดี อกไม้ Rais or 50 squares kilometers, covers the area in Ban Phaeng กล้วยไม้บานสะพรั่ง แต่ต้องมีเวลาอย่างน้อย ๒ วัน District, Nakhon Phanom Province, and Sega District, Nong Khai ๑ คนื ทางอทุ ยานฯมเี สน้ ทางศกึ ษาธรรมชาติ ซงึ่ ตอ้ ง Province. There generally are productive forests such as montane ติดต่อเจ้าหน้าที่ล่วงหน้า โทร.๐๘๔ ๗๙๒ ๓๕๐๕ forest, rain forest, mixed forest and deciduous forest. The area is the source of water, habitat of a number of animals, and has การเดนิ ทาง ตามทางหลวงหมายเลข 212 ห่าง many wonderful places to visit such as cliffs, caves and waterfalls. จากอำ�เภอบา้ นแพงประมาณ ๖ กโิ ลเมตรหา่ งจากตวั Despite the beautiful scenery and productive forest, the area also เมืองนครพนมราว ๑๐๕ กิโลเมตร เลี้ยวซ้ายที่หลัก has varieties of life and environment. กิโลเมตรที่ ๒๒๐ How to get there: Phu Lang ka locates close to and parallel with national Road number 212 (Nakhon Phanom – Ban Phaeng – Nong Khan) about 105 kilometers. And 220 kilometers far from Nong Khai Province, and 6 kilometers from Ban Phaeng District. How to get there is convenient in any seasons, and also has many ways such as Bangkok – Udon – Pang Kone – Wanorn Niwas – Sega – Ban Phaeng or Bangkok - Sakhon Nakhon – Nakhon Phanom – Ban Phaeng. Traveling season starts from March to October. 82 จังหวดั นครพนม

นาํ้ ตกตาดขาม นํ้าตกตาดโพธิ์ ตั้งอยู่ภายในเขต อุทยานแห่งชาติภูลังกา เกิดจากลำ�ธาร ต้นกำ�เนิดจากเทือกเขาภลู ังกา อยู่ใกล้กับนํ้าตกตาดขาม หลายสายบนยอดเขา มาบรรจบกนั เปน็ ลำ�หว้ ยขาม เปน็ นาํ้ ตก เป็นนํ้าตกที่ไหลเป็นชั้นจำ�นวน ๔ ชั้น แต่ละชั้นสงู ไม่น้อยกว่า ทไี่ หลเปน็ ชนั้ ๆ ๔ ชนั้ ไมส่ งู นกั โดยเฉพาะชนั้ สดุ ทา้ ยจะมแี อง่ นาํ้ ๑๐ เมตร ชั้นที่ ๒ สงู ถึง ๓๐ เมตร รถยนต์ไม่สามารถเข้าถึง ขังตลอดปี สภาพโดยรอบร่มรื่นและมีลานหินเล็กๆ เหมาะ ได้ต้องเดินขึ้นไปประมาณชั่วโมงเศษ สำ�หรับพักผ่อน รถยนต์สามารถเข้าจอดภายในเขตอุทยานฯ และเดินต่อได้ไม่ไกล การเดนิ ทาง ใชเ้ สน้ ทางหลวงหมายเลข 212 จากนครพนม แล้วเลี้ยวซ้ายบริเวณกิโลเมตรที่ 214 เข้าไปประมาณ ๓ Tat Kham Waterfall is located at Phu Lang ka กิโลเมตร ห่างจากนํ้าตกตาดขาม ประมาณ ๔ กิโลเมตร ห่าง จากที่ว่าการอำ�เภอบ้านแพงราว ๑๑ กิโลเมตร National Park This small 4-tiered waterfall stems many waterways. It is superb for relaxation, especially on the Tat Pho Waterfall is from a river originating top tier which is full of water all year. Th area around is agreeable and is a suitable place to take a rest. The car from Phu Langka mountain. It is not far from Tat Kham can be parked at the national park and it is not far to take Waterfall and is a 4-tiered waterfall, each tier is around a walk to the waterfall. 10-metre tall. The second tier is 30-metre tall. It can be reached after around 1 hour walk. How to get there: Heading on Highway No. 212., Na- khon Phanom, then turning left at 214 –kilometre- stone for 3 kilometres. It is 4 kilometres far from Tat Kham Waterfall and 11 kilometres far from Ban Phaeng district . 83 Nakhon Phanom

เจดีย์กองข้าวศรบี ุญเนาว์ Kong Khaow Sri Bun Nao Jedi or Phrathat Phu Lang ka is a gold Jedi where the หรือพระธาตุภูลังกา เป็น เจดีย์สีทองที่บรรจุพระบรม สารีริกธาตุของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่อัญเชิญมาจาก bones of Buddha which was brought from Sri Lanka in ประเทศเนปาล เมื่อปี ๒๕๔๓ ตั้งอยู่บนลานหินทีม่ ลี ักษณะคลา้ ย 2000 were kept. The Jedi is located on the rock court กองข้าวนำ�มากองไว้ ซึ่งเป็นจุดสูงสุดของภูลังกาสูงประมาณ and its shape looks like a pile of rice. The tallest part ๕๖๓ เมตร จากระดบั นาํ้ ทะเลปานกลาง หา่ งจากทที่ ำ�การอทุ ยาน of Phu Lang ka is 563 metre from mean sea level. It is แห่งชาติภูลังกาประมาณ ๔ กิโลเมตร ลักษณะทั่วไปเป็นลาน 4 kilometres far from Phu Lang ka national park. The หินกวา้ งสลบั ดว้ ยพรรณไมน้ านาชนดิ มอี ากาศเยน็ สบายตลอดทง้ั ปี overall feature is a wide rock court with cool weather เป็นจุดชมวิวดพู ระอาทิตย์ขึ้นจากแม่นํ้าโขง สปป.ลาวในตอนเช้า . Moreover, it is superb as a sightseeing place to see ที่สวยงามมาก sunrise from Loa in the morning. 84 จังหวัด นครพนม

เจดยี อ์ าจารยว์ ัง Ajarn Wung Jedi is located at the South part ตั้งอยยู่ อดเขาภลู ังกาใต้ ถัดจากเจดีย์กองข้าวศรีบญุ เนาว์ of Phu Lang ka hill, next from Kong Khaow Sri Bun เปน็ เจดยี ข์ นาดเลก็ ใชบ้ รรจพุ ระธาตขุ องหลวงปวู่ งั เกจอิ าจารย์ Nao Jedi. It is a small pagoda where the bones of Luang ชื่อดังเมื่อ ๕๐ กว่าปีที่แล้ว ตั้งอยู่บนลานหินทรายขนาดใหญ่ poo Wung were placed 50 years ago. The Jedi is located สูงจากระดับนํ้าทะเลปานกลางประมาณ ๕๔๕ เมตร อยู่ on the sand rock court and is 563 metre-tall from mean ใกล้ๆกับ “หน้าผาใจขาด” ซึ่งเป็นหน้าผาที่สงู ชันมาก บริเวณ sea level. It is not far from Jai-kard which is a very tall รอบๆมีก้อนหินรูปทรงแปลกๆ เป็นจุดชมวิวดูพระอาทิตย์ตกที่ and steep cliff. Around this area are a lot of weird shape บรเิ วณบงึ โขงหลงทสี่ วยงามมาก อยหู่ า่ งจากทที่ ำ�การอทุ ยานฯ rocks. Moreover, it is superb as a sightseeing place to see ประมาณ ๗ กิโลเมตร sunrise at Klong marsh, which is 7 kilometres far from Phu Lang ka national park centre. วดั ปทุมาราม Wat Pathumaram is Ban na kae North, Phon ตงั้ อยบู่ า้ นนาเขเหนอื หมู่ ๑ ตำ�บลโพนทอง อำ�เภอบา้ นแพง สรา้ งเมอื่ ปี พ.ศ.๒๔๖๐ เดมิ วดั แหง่ นชี้ อื่ วา่ วดั หนองหวาย สมยั Tong sub-district, Ban Phaeng district . It was built in กอ่ นเปน็ ทีร่ กรา้ งวา่ งเปลา่ มกี ฏุ แิ ค่ ๑ หลงั กระทงั่ พ.ศ.๒๕๔๒ 1917 and was originally named as Nong wai temple. It มีผู้มีจิตศรัทธาสร้างศาลาการเปรียญ กุฏิ ห้องนํ้า used to be a deserted area with only one monk’s house ต่อมา พ.ศ.๒๕๔๖ได้เปลี่ยนชื่อเป็น วัดปทุมาราม ภายใน until 1999 some had donated money to build the sermon บรเิ วณวดั มรี ากไมต้ ะเคยี นขนาดยกั ษก์ วา่ ๑๐๐ ราก กองเรยี ง hall, monk’s house and toilet. Later, in 2003 it was named ราย ดา้ นขา้ งรากไมต้ ะเคยี น เปน็ เพงิ ศาลามงุ สงั กะสี ภายในได้ as Pathumaram temple. Inside the temple area, there are มีการนำ�ไม้ตะเคียนทองยักษ์ อายุราว ๒,๐๐๐ ปี ขนาดความ more than 100 Ta-kien or Iron Wood roots which are piled ยาวประมาณ ๒๐ เมตร เสน้ รอบวงโคลนตน้ ประมาณ ๕ เมตร up randomly. Next to takien or Iron Wood roots is public มาแกะสลักเป็นภาพนูนสูงพุทธประวัติและพระพุทธเจ้าปาง rest-house with galvanized iron roof. Inside the public ปรินิพพานได้อย่างสวยงาม จนมีชื่อเสียงโด่งดังด้านจิตรกรรม rest-house, there is a Buddha High Relief image made บนไม้ขนาดใหญ่ที่หาชมได้ยากแห่งเดียวในโลก from a 200-year- sculptured iron wood with 5- metre โทร. ๐๘๑ ๐๗๒ ๖๕๕๔ circumference, displaying the event of Buddha’s history and death. This High Relief im- age is very famous and is hard to find elsewhere in the world. 85 Nakhon Phanom

อำ�เภอท่าอุเทน Nakhon Phanom Thailand “ ”ท่าอเุ ทนเมอื งธรรมะ พระธาตุสูงงาม แมน่ ้ําสองสี ไดโนเสารล์ ้านปี ประเพณไี ทญอ้ อำ�เภอท่าอุเทน เป็นเมืองตั้งอยู่บริเวณปากนํ้าสงคราม สงคราม เรยี กเมอื งทตี่ งั้ ใหมว่ า่ ชยั บรุ ี (ปจั จบุ นั คอื ตำ�บลไชยบรุ ี เชื่อมออกสู่แม่นํ้าโขง ซึ่งยังคงเห็นทิวเขาฝั่งตรงข้ามเมือง อำ�เภอทา่ อเุ ทน) ภายหลงั มชี าวเมอื งจากฝงั่ ซา้ ยแมน่ าํ้ โขงอพยพ หนิ บนู แขวงคำ�มว่ ง สปป.ลาว ทอดยาวอยา่ งงดงาม เลา่ กนั วา่ มาทางฝงั่ ขวา มาถงึ เมอื งเกา่ นเี้ หน็ เปน็ ทำ�เลดจี งึ ขนานนาม ทา่ เดมิ อยตู่ รงขา้ มกบั ปากนาํ้ หนิ บนู สายนาํ้ ไหลพงุ่ ตรงมายงั เมอื ง นนั้ วา่ “ทา่ อเุ ทน” หมายถงึ ทา่ แหง่ อทุ ยั คอื ทา่ นาํ้ แหง่ แรกทพี่ บ เหมอื นกบั ถกู แทงอยเู่ สมอ จงึ อพยพยา้ ยไปตงั้ เมอื งใหมท่ ลี่ ำ�นาํ้ ความรุ่งเรือง ความสว่าง และความสุขสมบูรณ์ 86 จงั หวัด นครพนม

วดั พระธาตทุ า่ อุเทน Tha Uthen District is situated at พระธาตปุ ระจำ�วนั เกดิ ผทู้ เ่ี กดิ วนั ศกุ ร์ พระอาจารยส์ ที ตั ถ์ ญาณสมั ปนั โน the estuary of Song Kram River, connected ชักชวนพระภิกษุสงฆ์และอุบาสกอุบาสิกาทั่วไปร่วมกันก่อสร้างขึ้น เมื่อปี to Mekong River. From this side, visitors can พ.ศ. ๒๔๕๔ แล้วเสร็จในปี พ.ศ.๒๔๕๙ บรรจุพระธาตุของพระอรหันต์ see the long range of elegant mountain located ซึ่งอัญเชญิ มาจากเมืองยา่ งกุง้ เมือ่ ปี พ.ศ.๒๕๔๐ ซุม้ ประตชู ั้นลา่ งขององค์ in Hinboun, Khammouan district n Lao PDR. พระธาตุด้านทิศใต้ได้พังทลายลง กรมศิลปากรได้ทำ�การบูรณะในปี พ.ศ. According to the legend, it says that the town ๒๕๔๑ และราวปลายปี พ.ศ.๒๕๕๗ ได้รับการบรู ณะอีกครั้งจนแล้วเสร็จ was originally located opposite to the mouth ในเดือนพฤษภาคม พ.ศ.๒๕๕๘ อานิสงส์ของที่ได้ไปนมัสการพระธาตุ ให้ river of Hinboun river, but it was later reestab- ชีวิตมีความรุ่งโรจน์ เปรียบเสมือนพระอาทิตย์ขึ้นยามรุ่งอรุณ lished at Song Kram river called ‘Chai Buri’ (or Chai Buri sub district in Tha Uthen district) 87 since the river gushed straight to the city as if it had stabbed the town. Later, people living on Nakhon Phanom the left bank of Mekong River, evacuated to this town due to is proper location. That pier is later called ‘Tha Uthen’ meaning ‘the pier of dawn, prosperity and happiness.’ Phra That Tha Uthen Phra That Tha Uthen is sacred by those born on Friday. With the collaboration of monks and Buddhists, Phra Ajarn Si That Yanasampunno constructed the stupa in 1911, which was later completed in 1916. The pagoda contains the relics of the Buddha saints, brought from Yangon in Myanmar. The southern door façade of chedi collapsed in 1997 and was later renovated by the Fine Arts Department in 1998. In the late of 2014, the arch was restored and finished in May, 2015. Moreover, the merit to worship this stupa is to gain success in life like a dawn of the sun

พระธาตโุ พธิไ์ ชย Phra That Pho Chai ตงั้ อยทู่ ี่ วดั โพธไิ์ ชย ตงั้ เมอื่ ๒๔๐๕ เปน็ พระธาตุ Phra That Pho Chai, located in the area of Wat Pho Chai, was เก่าแก่อายุกว่าร้อยปี สร้างเมื่อ พ.ศ.๒๔๒๐และได้ established in 1862. This approximately 100-year-old stupa was รับการบูรณปฏิสังขรณ์ด้วยหินอ่อนธรรมชาติครอบ constructed in 1877 and renovated with the natural marble cover- ธาตอุ งคเ์ ดมิ ตามแบบทสุ สเจดยี บ์ นพรหมโลก บรรจุ ing the previous pagoda according to the charactheristics of Tussa พระบรมสารีริกธาตุ พระไตรปิฎกและแก้วแหวน chedi in Brahmapura. Moreover, chedi contains the Buddha’s relics, เงินทอง ใบศรีมหาโพธิ พระพุทธรูปที่สร้างด้วยดิน Tripitaka, precious things, the Sacred Fig’s leaf, and the Buddha จากสังเวชนียสถาน ๔ ตำ�บล ตลอดจนการตกแต่ง images made of soil from the Four Holy Places of Buddhism. Also, บริเวณพื้นที่วัด หอระฆัง ศาลาการเปรียญ กุฏิสงฆ์ the boundary of the temple including the bell tower, the sermon hall สวยงามสงบร่มเย็น in a monastery, and the monk’s dwelling, are beautifully decorated. ยา่ นชมุ ชนเกา่ ท่าอเุ ทน Tha Uthen’s old community “ตามฮอย ๑๘๒ ปี เบิ่งของดีเมีองท่าอุเทน” “Date back to 182 years ago, Visit the Best of Tha Uthen” along ชาวท่าอุเทนได้ร่วมแรงร่วมใจจัดทำ�เส้นทางเที่ยว these following cultural routes: ชมตามเส้นทางวัฒนธรรมในเขตเทศบาลท่าอุเทน 1. Tha Uthen community’s Information Centre, located in the ตามแหล่งแนะนำ�ดังนี้ ๑. ศนู ยข์ อ้ มลู ยา่ นชมุ ชนทา่ อเุ ทน ตง้ั อยใู่ นบรเิ วณวดั boundary of Wat Phra That Tha Uthen. Visitor can learn all of history about Tha Uthen here. พระธาตทุ า่ อเุ ทน จะมขี อ้ มลู เมอื งทา่ อเุ ทนทง้ั หมด 2. Chao Tong shrine (the shrine of the city) where visitors can come ๒. สกั การะศาลเจ้าโตง่ (ศาลหลกั เมอื ง) บรเิ วณใกล้ to pay their respect to is close to Wat Phone Kaew, which is regarded as ‘Tuksila’ of Luang Pu Si That, Phra Thammachedi เคยี งเปน็ ทตี่ งั้ ของวดั โพนแกว้ ซงึ่ เปน็ ตกั ศลิ าของ (Joom) Phana thulo, and Phra Thep Sitthajarn (Chan Khemiyo). พระสงฆ์ มีหลวงปู่สีทัตถ์ พระธรรมเจดี (จูม) พนฺธุโล พระเทพสิทธาจารย์(จันทร์ เขมิโย) 88 จงั หวดั นครพนม

๓. วดั กลาง ชมศลิ ปกรรมอโุ บสถ ลวดลายตกแตง่ ศลิ ปจนี 3. Wat Klang; tourists can experience the beauty of art work ประยุกต์ โดยช่างญวน inside ubosot decorated with applied Chinese style pattern created by a Vietnamese artist. ๔. วัดไตรภูมิ นมัสการพระบาง อายุ ๕๕๐ ปี เป็น พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ปางห้ามสมุทรคู่บ้านคู่เมือง 4. Wat Tri Bhumi; people can come to worship ‘Phra Bang’, ท่าอุเทน the 550-year-old holy Tha Uthen’s Buddha image in the attitude of stopping the rainstorm. ๕. ศาลเจ้ามณีธรรม เป็นศาลบรรพบุรุษของคนไทย เชื้อสายเวียดนามสร้างขึ้นประมาณ พ.ศ.๒๔๓๖ 5. Manee Tham shrine; this Vietnamese- Thai ancestor shrine was built around in 1893. For further details, please con- สอบถามขอ้ มูล เทศบาลตำ�บลท่าอุเทน tact Tha Uthen Muncipality 042 581 242. ๐๔๒ ๕๘๑ ๒๔๒ เมืองเกา่ ไชยบรุ ี บ้านไชยบุรี เดิมชื่อเมืองไชยสุทธ์อุตมบุรี หรือเมือง ไชยะบรุ ี เปน็ เมอื งทมี่ ปี ระวตั ศิ าสตรม์ ายาวนานกวา่ ๒๐๐ปี (พ.ศ. ๒๓๕๑) เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ ที่มี วัดที่สร้างขึ้นตั้งแต่อดีตถึง ๗ วัด คือ วัดศรีสุนันทามหา อาราม วดั มหาอตุ มะนนั ทะอาราม วดั ศรบี ญุ เรอื ง วดั ยอด แก้ว วัดป่านิเวศน์ วัดโพธิ์ชัย และวัดไตรภูมิ ปัจจุบันบาง วดั ถกู ทงิ้ รา้ ง แตย่ งั คงมโี บราณสถานทสี่ ำ�คญั หลงเหลอื อยู่ ปัจจุบันจึงมีการบรู ณาการกิจกรรมท่องเที่ยวขึ้น อาทิ ปั่น จักรยานชมเมืองโบราณ วันเดียวเที่ยว ๗ วัด และบริเวณ ปากนํ้าไชยบุรียังเป็น จุดชมวิวแม่นํ้าสองสี จุดบรรจบ ของแม่นํ้าสงครามกับแม่นํ้าโขง เป็นแหล่งศึกษาการทำ� ปลาสม้ และเลอื กซอื้ สนิ คา้ โอทอ็ ปของกลมุ่ แมบ่ า้ นแปรรปู ผลิตภัณฑ์จากปลาชะโด เช่น ส้มปลาชะโด ปลายอ หนัง ปลาทอด เป็นต้น สอบถามโทร.๐๘๑ ๙๗๔ ๑๘๓๐ 89 Nakhon Phanom

แหล่งเรยี นรู้รอยเท้าไดโนเสาร์ Chai Buri Old town at the mouth river of Chai Buri ค้นพบเมื่อ ปี พ.ศ.๒๕๔๗ เป็นรอยเท้าไดโนเสาร์ขนาดเล็ก กลมุ่ ออนโิ ธมโิ นซอร์ ลกั ษณะคอเรยี วเลก็ ยาว เดนิ ดว้ ยสองขา มี Ban Chai Buri, previously called Chaiyasut Uttama นวิ้ เทา้ สามนิว้ คลา้ ยนกกระจอกเทศ เกอื บ ๒๐๐ รอย และยงั มี Buri or Chaiya Buri, comprises more than 200-year รอยอกี ัวดอน รวมทัง้ รอยเทา้ จระเข้ขนาดเลก็ ทำ�ให้สนั นษิ ฐาน history (established in 1808). This is a historical attrac- ได้ว่าเมื่อ ๑๐๐ ล้านปีมาแล้ว บริเวณนี้เคยเป็นที่ราบริมฝั่ง tion that includes seven of the ancient temples: Wat Sri แม่นํ้ามีบรรดาสัตว์หลายชนิดอยู่บริเวณนี้ ธรณีวิทยาแหล่ง Sunanta Maha A-ram, Wat Maha Uttamananta A-ram, รอยเท้าไดโนเสาร์ท่าอุเทนจัดอยู่ในหมวดหินโคกกรวด ยุคครี Wat Sri Boonruang, Wat Yod Kaew, Wat Pa Niwet, Wat เทเซียส ประกอบด้วยชั้นหินทรายสีนํ้าตาลแดง หินทรายแป้ง Pho Chai, and Wat Tri Bhumi. Although some temples สีนํ้าตาลแดง และหินโคลนสีนํ้าตาลแดงมีรอยริ้วคลื่น และ are currently deserted, we still see the existence of รอยระแหงโคลน archaeological site. Therefore, the tourism integration has been initiated; such as, biking around the ancient สอบถามข้อมูล อบต.พนอม โทร. ๐๔๒ ๕๓๘ ๔๘๑ city and taking one-day excursion to seven temples as well as enjoying the two-colored river scenery at the viewpoint located at the mouth river of Chai Buri. This is the place where Song Kram river meets Mekong river. Moreover, it is a place to learn how to cook the pickled fish. Visitors can buy OTOP products of the wife group that makes processed a snakehead mullet fish such as a pickled snakehead mullet, a fish sausage, and fried- fish skin. For more information call 081 974 1830 90 จังหวัด นครพนม

Dinosaur Footprints Park classifies dinosaur footprints at Tha Uthen in Khok Kruat Formation of Early Cretaceous period, which consists of In 2003, almost all 200 dinosaur footprints were found layers of reddish brown sandstone, siltstone and mudstone at the park. These footprints belong to Ornithopods, or with waves and fractures. an ostrich dinosaur with a long slender neck, two legs, and three toes. Other two types were also discovered For more information, please contact Phanom’s at the site including an iguanodon, and a small-sized Subdistrict Administrative Organization. crocodile. So, this can be assumed that this place used to be a river and a various kinds of animal inhabited around Call 042 538 481 here approximately 100 years ago. Moreover, geology 91 Nakhon Phanom

วัดพทุ ธนิมิต พระอธิการสุพิศ รตนโชโต เจ้าอาวาส วัดพุทธนิมิต ได้จัดสร้างขึ้นเป็นสถานปฏิบัติธรรมริมฝั่งแม่นํ้าโขง ชายแดนไทย-ลาว ลักษณะวัดป่า มีพระพุทธรูปองค์ใหญ่ ประดิษฐานริมแม่นํ้าโขง จุดเด่นอยู่ที่พระอุโบสถสวยงาม วิจิตรตระการตา แสดงถึงพลังศรัทธาของพุทธศาสนิกชน ที่ร่วมกันก่อสร้าง ความโดดเด่นคือ ลวดลายตามช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ นาคสะดุ้ง ของพระอุโบสถแห่งนี้ มี สถาปัตยกรรม ลักษณะคล้ายวัดร่องขุ่น จังหวัดเชียงราย วัดแห่งนี้ จัดงานปริวาสกรรม-ปฏิบัติธรรมกรรมฐาน และ บวชชีพราหมณ์ เป็นประจำ�ทุกๆ ปี ในช่วงเดือน เมษายน Wat Buddha Nimit was constructed by Rector Supit Rattanachoto, the abbot of Wat Buddha Nimit, in order to be a Dhamma retreat, focusing on a meditation practice, located close to Mekong river. There are a grand Buddha imaged situated near Mekong river. This temple is well-known for the stunning beauty of the ordination hall particularly regarding the exquisite patterns on Thai architec- tural composites (Cho Fah, Bai Raka, Hang Hong, and Nak Sadoong) similar to those of Wat Rong Khun. Moreover, the meditation and the expiation in Buddhism (called Pariwassakarm), and entering a sisterhood are annually organized in April. 92 จังหวัด นครพนม

หมู่บ้านเครอ่ื งปั้นดนิ เผาบา้ นกลาง Ban Klang Pottery village บ้านกลาง ตำ�บลโนนตาล เป็นพื้นที่ที่มีบ่อดินเหนียวที่หนองกุด Ban Klang, None Tarn Sub-district, is the ค้าวแห่งเดียวใน จังหวัด จึงเกิดเป็นชุมชนที่ผลิตเครื่องปั้นดินเผา (ครก) only place that comprises Nong Kud Khao เพื่อขายเป็นอาชีพเสริม ในตอนแรกเป็นกิจการในครอบครัว ซึ่งการทำ� clay pond in Nakhon Phanom. So, this ac- เครอื่ งปนั้ ดนิ เผาเปน็ ภมู ปิ ญั ญาชาวบา้ นอยา่ งแทจ้ รงิ มกี ารสบื ทอดตอ่ กนั counts for the origin of this pottery village มาประมาณ ๑๕๐ ปี เรมิ่ มาจาก ปไู่ ห ชาวอบุ ลราชธานี ทีไ่ ดอ้ พยพมาอยู่ producing a mortar, which the locals attain the บา้ นกลาง และไดเ้ รมิ่ กอ่ ตงั้ กลมุ่ ขนึ้ มาเมอื่ ปี พ.ศ.๒๕๔๔ ตามนโยบายของ earthenware – making as an additional occupa- รัฐที่ต้องการให้เกิดสินค้า หนึ่งตำ�บล หนึ่งผลิตภัณฑ์ (OTOP) สอบถาม tion. However, the pottery job is initially taken ข้อมูลได้ที่ คุณสุนทร ชื่นชม ประธานกลุ่มฯ โทร. ๐๙๓ ๓๑๙ ๗๔๕๕, for family’s business. The earthenware mak- ๐๘๔ ๕๘๐ ๖๓๗๗ ing can be considered as a real local wisdom since the knowledge of the process was passed 93 down to next generations around 150 years old from grandfather Hai, the Ubon Ratchathani Nakhon Phanom people evacuating to Ban Klan. Grandfather Hai founded the potter group in 2001 according to the OTOP policy. For more information, please contact Suntorn Chuenchom, the president of the group 093 319 7455, 084 580 6377.

เทศกาลงานประเพณีสำ�คัญ Nakhon Phanom Thailand งานนมสั การพระธาตพุ นม Phra That Phanom festival งานนมัสการพระธาตุพนม เป็นประเพณีที่ถือปฏิบัติกันมา Phra That Phanom แตโ่ บราณกาล และตอ่ เนอื่ งมาจนถงึ ปจั จบุ นั ของชาวลมุ่ นาํ้ โขง festival is an ancient ซึ่งถือเอาวันขึ้น ๑๐ คํ่า เดือน ๓ ถึงวันแรม ๑ คํ่า เดือน ๓ tradition, which is (เดือนกุมภาพันธ์) ของทุกปี เป็นวันจัดงานสมโภชน์ ในภาค still held nowdays for เชา้ มกี ารอญั เชญิ และแหพ่ ระอปุ คตุ จากรมิ แมน่ าํ้ โขง เพอื่ นำ�ไป Mekhong people. It is ประดิษฐาน ณ พระวิหารหอพระแก้ว ภายในวัดพระธาตุพนม an annual festival which วรมหาวิหาร ซึ่งถือเป็นพิธีศักดิ์สิทธิ์ที่สืบทอดกันมาแต่โบราณ starts on the 10th day of ภาคบ่ายมีพิธีฟ้อนรำ�บูชาองค์พระธาตุพนมจากสาวงามทุก waxing moon to the 1st ชนเผ่า ได้แก่ ไทยอีสาน ผู้ไท ไทญ้อ ไทโซ่ ไทแสก ไทกระเลิง day of waning moon on ไทข่าและไทกวน the third lunar month กจิ กรรม : พิธีนมัสการพระธาตุพนม พิธีอัญเชิญพระอุปคุต (February). In the mor- การรำ�บวงสรวง การออกร้านค้า ning, Phra Uppakut is brought from nearby Mekhong สถานทจ่ี ดั งาน : วดั พระธาตพุ นมวรมหาวหิ าร อำ�เภอธาตพุ นม River to be placed at Phra kaew hall in Phra That สอบถาม : เทศบาลตำ�บลธาตุพนม อำ�เภอธาตุพนม Phanom temple. This is a holy ritual which has been โทร.๐๔๒ ๕๔๑ ๓๐๔ held since an ancient period. During afternoon there is a local Dancing Tradition to worship Phra That Phanom which is combination of 7 indigenous tribes living in Nakhon Phanom like Thai-Isan,Phu-Tai,Tai-Yo,Tai-So, Tai-Saek,Tai-Kaleng,Tai-Kha and Tai Khuen Activities: Phra That Phanom festival, Phra Uppakut ritual, Dancing Tradition Location: Phra That Phanom temple, That Phanom district, Nakhon Phanom Contact: That Phanom sub- district centre Tel. 042 541 304 94 จังหวัด นครพนม

งานวันผไู้ ทยโลก International Phu-Tai festival จัดขึ้นราวเดือนกุมภาพันธ์ของทุกปี โดยความร่วมมือของ International Phu-Tai festival is held โรงเรียนเรณูวิทยานุกูล อำ�เภอเรณูนคร และองค์การบริหาร annually in February by the cooperation ส่วนตำ�บลโพนทอง เพื่ออนุรักษ์ขนบธรรมเนียมประเพณีของ between Renu Witthaya Nukul School, Renu ชาวผู้ไท อาทิ การแต่งกายและการฟ้อนผู้ไท ชาวผู้ไทเดิมตั้ง Nakhon district and Sub-district Administrative ถิ่นฐานอยู่ในแคว้นสิบสองจุไท แคว้นสิบสองปันนา อพยพ Organization (SAO) with an aim to reserve the ข้ามจากฝั่งซ้ายของแม่นํ้าโขงมาอยู่ในประเทศไทย ในปี พ.ศ. tradition of Phu-Tai tribe such as their dressing and their ๒๓๖๙ ซึ่งตรงกับสมัยรัชกาลที่ ๓ และพำ�นักอยู่ในเขตอำ�เภอ local dancing. Phu-Tai people immigrated from the left เรณนู คร อำ�เภอนาแก อำ�เภอธาตุพนม และอำ�เภอนาหว้า side of Mekhong river to Thailand in 1826 during the กิจกรรม : การประกวดฟ้อนผู้ไท ประกวดร้องเพลง ขบวน era of the Third king of Chakri dynasty and settled down แห่พานบายศรีสู่ขวัญ นิทรรศการภาพถ่ายผู้ไทโลก in Renu Nakhon district,Na Kae district, That Phanom สถานทจ่ี ัดงาน: โรงเรียนเรณวู ิทยานุกูล วัดพระธาตุเรณู district and Na Wa district. โรงเรียนโพนทองวิทยานุกูล Activities: Local dancing, Singing competition, Thai สอบถาม: อบต.โพนทอง โทร. ๐๔๒ ๕๗๙ ๕๙๙ blessing ceremony and International Phu-Tai photo exhibition Location: Renu Witthaya Nukul School, Phra That Renu temple and Ponethong Wittayanukul School Contact: Ponethong Subdistrict Administrative Organization Tel. 042 573 599 95 Nakhon Phanom

ประเพณีแสกเต้นสาก The pestle dance festival (Saek Ten Sak dancing Tradition) ประเพณีของชนเผ่าไทแสก บ้านอาจสามารถ เป็นการเต้น The pestle dance belongs to the Saek ethnic group in สากบวงสรวงบรรพบรุ ษุ และเซน่ ไหวเ้ จา้ ที่ ณ ศาลเดนหวงั โองมู้ At Samart Village. The dance is performed annually on เป็นประจำ�ทุกปี ในวันขึ้น ๒ คํ่า เดือน ๓ ซึ่งตรงกับ “วัน the 2nd day of the waxing moon of the 3rd lunar month กินเตรท” หรือ “ตรุษญวน” ของชาวเวียดนาม เดิมชาวแสก (Vietnamese New Year Traditions) to please the ancestor อาศัยอยู่ที่เมืองเว้ ประเทศเวียดนาม อพยพมาพำ�นักอยู่ใน and guardian spirits. Saek people originally lived in Huế, ประเทศไทยในสมยั พระเจา้ ปราสาททองทปี่ า่ หายโศกหรอื บา้ น Vietnam, but they immigrated to settle in Hai sok forest in อาจสามารถในปัจจุบัน การเต้นแสกเต้นสาก จะใช้ไม้ที่ทาสี the era of King Prasat Thong (currently called Atsamart แดงสลับขาวเรียกว่า สาก คล้ายการแสดงลาวกระทบไม้แต่ Village. The pestle dance is linked to the painted leaves จังหวะเร่งเร้ากว่า เครื่องคนตรีประกอบด้วย กลอง ฉิ่ง ฉาบ in white - red called Sak and the fast rhythm of drum, กจิ กรรม : การแสดงแสกเต้นสาก ซุ้มวิถีชีวิตไทแสก small cup-shaped cymbals and cymbals สถานท่ีจดั งาน : บ้านอาจสามารถ ตำ�บลอาจสามารถ Activities: Saek Ten Sak dancing Tradition and the อำ�เภอเมืองนครพนม exhibition of Saek’s ways of life สอบถาม : อบต.อาจสามารถ ๐๔๒ ๕๙๓ ๑๒๓ Location: At Samat Village, At Samat sub-district Contact: At Samart Subdistrict Administrative Organization Tel.042 593 123 96 จงั หวดั นครพนม

ประเพณีแห่ดอกไมไ้ หว้พระธาตุ An Offering of Flowers to Phra That tradition ประเพณีที่ชาวไทญ้อ อำ�เภอท่าอุเทน ที่สืบทอดกันมาช้า It is an ancient tradition which has been held for ages นาน โดยเชื่อกันว่าการตกแต่งต้นดอกไม้ประทีปโคมไฟเพื่อนำ� by the Tai-Yo ethnic group. It is believed that if you offer ไปบูชาพระรัตนตรัยในวันสงกรานต์หรือวันขึ้นปีใหม่ไทย ว่า the decorated flower lantern to Three Jewels to worship เป็นสิริมงคลจะทำ�ให้อยู่ดีมีสุข ฝนตกต้องตามฤดูกาล และ them, your life will be graceful and holy. Moreover, the ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บ โดยจะจัดขึ้นช่วงแรม ๘ คํ่า ถึง แรม rain will fall as usual and the disease will fade away. This ๑๔ คํ่า เดือน ๕ ของทุกปี tradition is held annually on the 8th day to the 14th day of กจิ กรรม : งานประเพณแี หด่ อกไม้ การตกแตง่ ประทปี โคมไฟ waning moon of the 5th lunar month. การสรงนํ้าพระ การแสดงทางวัฒนธรรมของชาวไทญ้อ Activities: An Offering Of Flowers to Phra That สถานทีจ่ ดั งาน: วัดพระธาตุท่าอุเทน อำ�เภอท่าอุเทน tradition, Lantern decoration, Cultural show of the สอบถาม: เทศบาลตำ�บลท่าอุเทน โทร. ๐๔๒ ๕๘๑ ๒๔๒ Tai-Yo ethnic group Location: Phra That Tha Uthen temple, Tha Uthen district Contact: Tha Uthen Subdistrict Administrative Organization Tel. 042 581 242 97 Nakhon Phanom

ประเพณีโส้ทั่งบัง้ So Thang Bang Dancing Tradition ประเพณีของชาวไทโส้ จัดขึ้นในวันขึ้น ๓ คํ่า เดือน ๓ ของทุก This tradition belongs to Tai-So ethnic group and ปี ซึ่งถือเป็นวันปีใหม่ของเผ่าไทโส้ “โส้ทั่งบั้ง”เป็นภาษาอีสาน โช่ is held annually on the 3rd day of the waxing moon หมายถึง พวกกะโซ่ ทั่ง แปลว่ากระทุ้งหรือกระแทก บั้ง หมายถึง in the 3rd lunar month, which is also the traditional บอ้ งหรอื กระบอกไมไ้ ผ่ โซท่ งั่ บงั้ กค็ อื การใชก้ ระบอกไมไ้ ผก่ ระทงุ้ ดนิ New Year day of Tai-So ethnic group. “So” is an Isan ให้เป็นจังหวะและมีสตรีร่ายรำ�ประกอบ การรำ�โส้ทั่งบั้ง ถือเป็นวิถี language means bamboo tube. So Thang Bang is the ชีวิตของคนเผ่าโส้ ถึงแม้จะกำ�เนิดมาจากพิธีกรรมงานศพ ที่เรียก use of bamboo as a dance’s prop and poke it on the ว่า ซางกะมูด และในพิธีเจียดอง คือ ทำ�บุญให้แก่พ่อแม่ฝ่ายหญิง ground in rhythm. So Thang Bang dancing is regarded ซงึ่ ฝา่ ยชายสญั ญาไวก้ อ่ นจะทำ�บญุ ในปจั จบุ นั การรำ�โสท้ งั่ บงั้ นยิ ม as Tai-So’s way of life. The tribe originally performed แสดงควบคู่ไปกับการแสดงพิธีเหยาคนป่วยไข้ไปพร้อมๆกัน ชาว this tradition at funerals, which they call Sang ka mood ไทโส้เชื่อว่าการเจ็บป่วย อาจเกิดจากวิญญาณของผี หากเป็นที่ and at Jai dong tradition, when the male makes merit พอใจแล้ว วิญญาณผีจะออกจากร่างผู้ป่วยอาการเจ็บไขจะทุเลา for the female’s parent as he once promised before that ลงและหายได้ he would make merit for them. Nowadays, So Thang Bang dancing show is performed during curing ritual สงิ่ ทปี่ ระกอบในการแสดงโซท่ งั่ บงั้ นอกจากจะมกี ลมุ่ นกั ฟอ้ นรำ� for the patient. Tai-So believed that the sickness may สตรีและกลุ่มสาธิตแสดงการเหยาคนป่วย แล้วสิ่งที่ขาดไม่ได้คือ happen because of the ghost and spirit. If the ghost and กลมุ่ นกั ดนตรแี ละผทู้ ถี่ อื ทอ่ นกระบอกไมไ้ ผย่ าว ๓ ปลอ้ ง กระทงุ้ ดนิ spirit are pleased by the show, the patient’s sickness เป็นจังหวะตามเสียงกลอง สิ่งนั้นคือความหมายของ “ทั่งบั้ง” will recover. Apart from female dancers and curing กจิ กรรม : พิธีบวงสรวงบรรพบุรุษ/การแสดงโส้ทั่งบั้ง/การ team, other things that cannot be missed at the show ประกวดนางงาม/พิธีเหยา are the musician group and the holder of 3 bamboo สถานทจ่ี ดั งาน : บ้านพะทาย ต.พะทาย อ.ท่าอุเทน tubes, who will poke them on the ground according สอบถาม : อบต.พะทาย อ.ท่าอุเทน ๐๔๒-๕๓๘-๐๖๘ to the drum rhythm as the meaning Thang Bang. Activities: Ancestor worship ritual, So Thang Bang Dancing show, Miss beauty competition and Curing ritual Location: Ban pa tai village, Pa tai sub-district, Tha Uthen district Contact: Pa tai Administrative Organization Tel. 042 538 068 98 จังหวดั นครพนม

จังหวัดนครพนมเป็น ๑ ใน ๑๓ จังหวัดของไทย และเป็น งานประเพณสี งกรานตน์ ครพนม ๑ ใน ๓ จังหวัดของภาคอีสานที่ถูกคัดเลือกและจัดอยู่ในงาน Nakhon Phanom Songkran Festival “เยน็ ทวั่ หลา้ มหาสงกรานต”์ เพอื่ เปน็ การฟนื้ ฟอู นรุ กั ษป์ ระเพณี ของไทย สงกรานต์นครพนม จัดขึ้นที่บริเวณหน้าวัดโอกาสศรี Nakhon Phanom is one of 13 Thai provinces and one of บัวบาน วัดโพธิ์ศรี ริมเขื่อนถนนสุนทรวิจิตร สนุกสนานกับ 3 Isan provinces which was selected as one of the location กจิ กรรมบนถนนขา้ วปนุ้ ไมว่ า่ จะเปน็ การเลน่ นาํ้ สงกรานต์ การ of “Yen tua lah Maha Songkran” festival in order to reserve ออกร้านข้าวปุ้น (ขนมจีน) การประกวดซุ้มนํ้าของชาวคุ้มวัด and enlighten Thai tradition. Nakhon Phanom Songkran ต่างๆ ในเขตเทศบาลเมืองนครพนม Festival is held in front of Okard Sri bua ban temple and กิจกรรม: การสรงนํ้าพระ การทำ�บุญตักบาตร ขบวนแห่ Pho sri temple with various activities such as water splash- นางสงกรานต์ การเล่นนํ้าสงกรานต์ การออกร้านข้าวปุ้น ing, Kao Pun shops, Drink sores competition among many (ขนมจีน) การประกวดซุ้มนํ้าของคุ้มวัดต่างๆ ฯลฯ temple groups in Nakhon Phanom municipal area. สถานท่จี ัดงาน: บริเวณริมเขื่อน ถนนสุนทรวิจิตร อำ�เภอ Activities: Water splashing, Miss Songkran Parade, เมืองนครพนม Kao Pun shops, Drink sores competition among many ตดิ ตอ่ สอบถาม: เทศบาลเมืองนครพนม temple groups in Nakhon Phanom municipal area and etc. โทร. ๐๔๒ ๕๑๑ ๕๓๕ Location: Sunthorn Wichit Road, Meung Nakhon Phanom Contact: Nakhon Phanom Municipal district organization Tel.042 511 535 เทศกาลสงกรานต์เรณนู คร Renu Nakhon Songkran festival 99 Nakhon Phanom

งานประเพณไี หลเรอื ไฟนครพนม Nakhon Phanom Iluminated Boat Procession การบชู าพระพุทธเจ้า ๕ พระองค์ การสักการะผกาพรหม การ The illuminated boat procession or ‘Lai Ruea Fai’ event is a tradition related to the legend about the end of Buddhist Lent which the Lord Buddha spent the entire period of Buddhist Lent in Heaven and returned to Earth at the end. To pay respect and welcome the Lord Buddha, Ruea Fai or fire boats decorated with flowers, incense sticks, candles and lanterns are launched on the Mekong River in the evening. It is also believed that this ceremony will bring sadness and bad things in life away with the river. There will be boats which are impressively constructed and decorated along Mekhong River. Activities: boat competiton,the illuminated boat procession, ancient boat, boat parade nearby the Mekhong River Location: Mueng Nakhon Phanom district centre, Contact: Public Relation Department, Nakhon Phanom 042 511 730 100 จงั หวดั นครพนม