a_w มาตรฐานการเรียนรวม-New(ปี60)

แนวทางการประเมินคณุ ภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม เพ่ือการประกนั คณุ ภาพภายในของสถานศกึ ษา ปที ี่พมิ พ ์ พ.ศ. ๒๕๖๐ จำ� นวนทพี่ ิมพ์ ๔๘,๐๐๐ เล่ม ผู้จดั พมิ พ์ สำ� นกั บรหิ ารงานการศึกษาพเิ ศษ สำ� นักงานคณะกรรมการการศึกษาขนั้ พืน้ ฐาน พมิ พท์ ่ี โรงพิมพ์ส�ำนกั งานพระพุทธศาสนาแหง่ ชาติ กรงุ เทพมหานคร

คำ� นำ� การประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษาเป็นกระบวนการที่สร้างความม่ันใจแก่ทุกฝ่ายว่า การจัดการ ศึกษาทุกระดับมีคุณภาพ และจะคงรักษาไว้ซ่ึงมาตรฐาน กระทรวงศึกษาธิการจึงให้มีการปฏิรูประบบการประเมิน และการประกันคุณภาพการศึกษา โดยมีนโยบายปรับปรุงมาตรฐานและตัวช้ีวัดให้มีจ�ำนวนน้อยลง กระชับและ สะท้อนถึงคุณภาพอย่างแท้จริง เน้นการประเมินตามสภาพจริง ไม่ยุ่งยาก สร้างมาตรฐานระบบการประเมิน เพ่ือลดภาระการจัดเก็บข้อมูล และลดการจัดท�ำเอกสารที่ใช้ในการประเมิน รวมท้ังพัฒนาผู้ประเมินภายใน ให้มมี าตรฐาน มีความน่าเชือ่ ถอื สามารถให้ค�ำชี้แนะและใหค้ �ำปรึกษาแก่สถานศึกษาได้ มาตรฐานการเรียนรวม เพ่ือการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษา เป็นข้อก�ำหนดเกี่ยวกับคุณภาพ การศกึ ษา คุณลกั ษณะอันพึงประสงค์ทต่ี ้องการใหเ้ กิดขึ้นในสถานศกึ ษาท่ีมเี ด็กพกิ ารเรยี นรวมทุกแหง่ ซ่ึงสอดคลอ้ ง กับมาตรฐานการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน เพ่ือการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษา ส�ำหรับสถานศึกษาที่จัดการ ศึกษาเรียนรวมใช้เป็นแนวทางในการด�ำเนินงาน ท�ำให้ผู้มีส่วนเก่ียวข้องทุกฝ่ายเกิดความมั่นใจว่า สถานศึกษา สามารถให้บรกิ ารทางการศกึ ษาอยา่ งมีคณุ ภาพ ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐานหวังว่า สถานศึกษาทุกสังกัดท่ีจัดการศึกษาเรียนรวม จะได้รับประโยชน์จากการศึกษาเอกสาร “แนวทางการประเมินคุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม เพ่ือการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษา” ขอขอบคุณผู้ท่ีมีส่วนเกี่ยวข้องในการจัดท�ำเอกสารเล่มนี้ ใหส้ มบูรณ์ สามารถน�ำไปปฏิบตั ิงานได้อยา่ งมปี ระสิทธิภาพและประสิทธผิ ลต่อไป สำ� นักบริหารงานการศึกษาพเิ ศษ สำ� นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน

สารบญั หนา้ ๓ ๙ ๒๙ ค�ำน�ำ ๓๙ สว่ นท่ี ๑ บทน�ำ ๔๕ ส่วนที่ ๒ มาตรฐานการเรยี นรวม เพอื่ การประกนั คุณภาพภายในของสถานศกึ ษา ส่วนท่ี ๓ แนวทางการประเมนิ คณุ ภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม ๔๙ ส่วนที่ ๔ แนวทางการน�ำมาตรฐานสกู่ ารปฏบิ ตั ิ ๕๑ เอกสารอ้างองิ ภาคผนวก • ค�ำอภธิ านศัพท์ • คณะทำ� งาน

สว่ นที่ ๑ บทน�ำ



๑ส่วนท่ี บทน�ำ พระราชบญั ญตั ิการศึกษาแหง่ ชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ และทีแ่ ก้ไขเพ่ิมเตมิ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ เร่ือง สิทธิ และหน้าที่ทางการศึกษาในมาตรา ๑๐ วรรคสอง กล่าวว่า การจัดการศึกษาส�ำหรับบุคคลซึ่งมีความบกพร่อง ทางร่างกาย จิตใจ สติปัญญา อารมณ์ สังคม การส่ือสาร และการเรียนรู้ หรือมีร่างกายพิการ หรือทุพพลภาพ หรือบุคคลซึง่ ไมส่ ามารถพง่ึ ตนเองได้ หรอื ไมม่ ผี ดู้ แู ลหรือด้อยโอกาสต้องจัดใหบ้ คุ คลดังกลา่ วมีสทิ ธิและโอกาสได้รบั การศึกษาขั้นพ้ืนฐานเป็นพิเศษ วรรคสาม กล่าวว่า การศึกษาส�ำหรับคนพิการในวรรคสอง ให้จัดต้ังแต่แรกเกิด หรือพบความพิการโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย และให้บุคคลดังกล่าวมีสิทธิได้รับส่ิงอ�ำนวยความสะดวก ส่ือ บริการและ ความช่วยเหลืออ่ืนใดทางการศึกษาตามหลักเกณฑ์และวิธีการท่ีก�ำหนดในกฎกระทรวง และจากพระราชบัญญัติ การจัดการศกึ ษาส�ำหรบั คนพกิ าร พ.ศ. ๒๕๕๑ เรอ่ื ง สทิ ธแิ ละหนา้ ท่ีทางการศึกษา มาตรา ๕ กลา่ ววา่ คนพกิ าร มีสิทธิทางการศึกษาดังน้ี (๑) ได้รับการศึกษาโดยไม่เสียค่าใช้จ่ายต้ังแต่แรกเกิดหรือพบความพิการจนตลอดชีวิต พร้อมทง้ั ได้รบั เทคโนโลยี สิ่งอ�ำนวยความสะดวก ส่อื บรกิ ารและความช่วยเหลอื อ่นื ใดทางการศึกษา (๒) เลือกบริการ ทางการศึกษา สถานศึกษา ระบบและรูปแบบทางการศึกษาโดยค�ำนึงถึงความสามารถ ความสนใจ ความถนัด และความต้องการจ�ำเป็นพิเศษ และ (๓) ได้รับการศึกษาที่มีมาตรฐานและประกันคุณภาพการศึกษา รวมทั้ง การจดั หลักสตู รกระบวนการเรียนรู้ การทดสอบทางการศึกษาที่เหมาะสม สอดคลอ้ งกบั ความต้องการจ�ำเป็นพิเศษ ของคนพิการแต่ละประเภทและบคุ คล มาตรฐาน ๘ วรรค ๕ กล่าววา่ สถานศึกษาใดปฏิเสธไม่รบั คนพิการเข้าศกึ ษา ให้ถือเป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมตามกฎหมาย และในมาตรา ๑๙ กล่าวว่าก�ำหนดให้ส�ำนักงานเขตพ้ืนที่ การศึกษามีหนา้ ทีด่ �ำเนินการจัดการศกึ ษาโดยเฉพาะการจดั การเรียนร่วม การนเิ ทศ ก�ำกับ ติดตาม เพอ่ื ใหค้ นพกิ าร ได้รบั การศึกษาอยา่ งทว่ั ถงึ และมคี ณุ ภาพตามท่ีกฎหมายกำ� หนด ต้ังแต่ปีการศึกษา ๒๕๔๗ เป็นต้นมา ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐานได้มีนโยบาย ให้สถานศึกษาในสังกัดจัดการศึกษาส�ำหรับคนพิการในรูปแบบการเรียนร่วม โดยใช้โครงสร้างซีท (SEAT Framework) และการบริหารจัดการทั้งระบบโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน (SBM) โดยได้คัดเลือกโรงเรียนเข้าร่วม โครงการโรงเรียนแกนน�ำการจัดการเรียนร่วมครอบคลุมทุกอ�ำเภอๆ ละ ไม่น้อยกว่า ๒ แห่ง จนถึงปีการศึกษา ๒๕๕๕ มีโรงเรียนแกนน�ำจัดการเรียนร่วม จ�ำนวนทั้งสิ้น ๕,๐๒๖ แห่ง และมีโรงเรียนเครือข่ายท่ีมีเด็กพิการ เรียนร่วมอีก จ�ำนวน ๑๗,๔๔๘ แห่ง โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเพ่ิมโอกาสให้เด็กพิการทุกคนได้เข้าเรียนและ เรียนในโรงเรียนใกล้บ้าน และในปีงบประมาณ ๒๕๕๖ ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน มีนโยบาย สร้างความเข้มแข็งให้โรงเรียนท่ีจัดการเรียนร่วมทุกแห่ง โดยจัดให้เด็กพิการทุกคนได้รับการพัฒนา เตม็ ตามศกั ยภาพของแตล่ ะบคุ คลในรูปแบบโรงเรยี นตน้ แบบการเรยี นรวม (Inclusive schools) จ�ำนวน ๔๔๕ แห่ง แนวทางการประเมินคณุ ภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม 3 เพื่อการประกนั คณุ ภาพภายในของสถานศึกษา

ในปีงบประมาณ ๒๕๕๗ ได้ขยายเพิ่มโรงเรียนต้นแบบการเรียนรวม เพ่ิมข้ึนอีกจ�ำนวน ๗๘๓ แห่ง รวมท้ังส้ิน ๑,๒๒๘ แห่ง ซ่ึงกระจายอยู่ในทุกอ�ำเภอ ทุกส�ำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา โดยเฉพาะอย่างยิ่งส�ำนักงาน คณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐานได้ประกาศให้ “ปี ๒๕๕๙ เป็นปีแห่งความร่วมมือด้านการจัดการศึกษา ส�ำหรับบุคคลที่มีความต้องการจ�ำเป็นพิเศษ” เป็นการแสดงเจตนารมณ์ให้ผู้เรียนทุกคนได้รับสิทธิ และโอกาส ในการศึกษาอย่างเสมอภาคกัน โดยมีการจัดการท่ีเหมาะสมในโรงเรียนและห้องเรียน เพื่อช่วยให้ผู้เรียนได้รับ ประโยชน์ท่ียึดหลักปรัชญาของการอยู่รวมกัน (Inclusion) เน้นให้มีการน�ำบริการ สนับสนุนต่าง ๆ มาจัด กระบวนการเรียนการสอนสนองความแตกต่างระหว่างบุคคล โดยกำ� หนดทางเลือกให้หลาย ๆ ทาง เพื่อให้ผู้เรียน สามารถเรียนรวมกันได้โดยไม่แบ่งแยกและไม่เลือกปฏิบัติ ทั้งน้ีได้มีการทบทวนถึงภารกิจท่ีจ�ำเป็นส�ำหรับ สถานศึกษาทั่วไป ต้องปฏิบัติให้เป็นไปตามกฎหมาย ทั้งการจัดให้เด็กพิการทุกคนท่ีอยู่ในเขตบริการได้เข้าเรียน ในโรงเรียน และการพัฒนาใหโ้ รงเรยี นมคี ุณภาพรองรับการใหบ้ รกิ ารดา้ นการจดั การศึกษาสำ� หรับเด็กพกิ ารไดอ้ ย่างมี ประสทิ ธิภาพ คณุ ภาพของการจัดการศึกษาเรยี นรวมจึงเป็นตัวชว้ี ัดที่ส�ำคัญอย่างหน่ึงของคุณภาพการจดั การศึกษา ของสถานศึกษา ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานจึงได้จัดท�ำแนวทางการประเมินคุณภาพ ตามมาตรฐานการเรียนรวม เพ่ือการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษาข้ึน เพื่อให้สถานศึกษาใช้เป็นกลไก ในการขบั เคลอื่ นการพฒั นาคุณภาพการจัดการเรยี นรวม และเปน็ การยกระดบั คณุ ภาพผ้เู รียน กระบวนการบริหาร และการจัดการของผู้บริหารสถานศึกษา กระบวนการจัดการเรียนการสอนท่ีเน้นผู้เรียนเป็นส�ำคัญ และระบบ การประกันคุณภาพภายในที่มีประสิทธิผล รวมท้ังยังเป็นแนวทางให้กับส�ำนักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาในการนิเทศ กำ� กบั ติดตาม สง่ เสริม สนบั สนุน การจัดการเรียนรวมของสถานศกึ ษาในพนื้ ท่ที ่ีรับผิดชอบ ความส�ำคัญของแนวทางการประเมินคุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม แนวทางการประเมินคุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม เพ่ือการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษา เป็นข้อก�ำหนดเก่ียวกับคุณภาพการศึกษา คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ท่ีต้องการให้เกิดข้ึนในสถานศึกษาท่ีมี เดก็ พกิ ารเรยี นรวมทกุ แหง่ โดยมาตรฐานถูกกำ� หนดขึ้น เพ่ือใชเ้ ปน็ หลักเทยี บเคยี งในการสง่ เสรมิ สนบั สนุน ก�ำกับ ดแู ล รวมถึงการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และการประกนั คณุ ภาพทางการศึกษา มาตรฐานในบรบิ ทนี้จึงเป็น มาตรฐานท่ีมงุ่ เนน้ การพฒั นาคณุ ภาพการจัดการศกึ ษาของสถานศึกษาโดยองค์รวม ซ่ึงในการก�ำหนดใหม้ มี าตรฐาน การเรยี นรวม เพ่ือการประกันคณุ ภาพภายในของสถานศกึ ษาทำ� ให้เกิดโอกาสทเ่ี ทา่ เทียมกันในการพฒั นาคุณภาพ 4 แนวทางการประเมนิ คณุ ภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม เพือ่ การประกันคณุ ภาพภายในของสถานศึกษา

ประโยชน์ของแนวทางการประเมนิ คุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม มาตรฐานการเรียนรวมมีประโยชน์ตอ่ บคุ คลที่เกยี่ วข้อง ดงั น้ี ๑. ผู้เรียน ท�ำให้เกิดการปรับปรุงและพัฒนาตนเองตามศักยภาพ โดยได้รับการส่งเสริมและพัฒนาให้มี ความรู้ ความสามารถ คณุ ลกั ษณะ สขุ ภาพกาย สขุ ภาพจติ และทกั ษะท่สี อดคล้องตามความต้องการจำ� เป็นพเิ ศษ ทางการศกึ ษา ๒. ครู ใช้มาตรฐานเป็นกรอบแนวทางในการออกแบบการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นส�ำคัญ และเป็นแนวทางในการพัฒนาตนเองตามคุณลักษณะและคุณสมบัติตามท่ีมาตรฐานก�ำหนด เพื่อให้ผู้เรียน มกี ารพฒั นาเต็มศักยภาพ ๓. สถานศึกษา ใช้มาตรฐานเป็นแนวทางในการบริหารจัดการ ก�ำหนดแผนการพัฒนาคุณภาพ การจดั การเรียนรวม ให้บรรลุตามเป้าหมายที่ตงั้ ไว้ ๔. พ่อแม่ผู้ปกครอง ใช้มาตรฐานเป็นเคร่ืองมือในการช่วยพัฒนาผู้เรียนให้มีพัฒนาการเป็นไปตาม ศักยภาพ รวมทั้งได้รับทราบกระบวนการจัดการศึกษา การจัดการเรียนการสอนที่สถานศึกษาจะท�ำให้ผู้เรียนที่อยู่ ในปกครอง ดูแล มพี ฒั นาเต็มศักยภาพ และสอดคล้องกบั ความต้องการจ�ำเปน็ พเิ ศษ ๕. ส�ำนักงานเขตพื้นท่ีการศึกษา ใช้มาตรฐานเป็นเครื่องมือในการนิเทศ ก�ำกับ ติดตาม ส่งเสริม สนับสนุน ให้สถานศึกษาในสังกัดจัดการศึกษาเพ่ือพัฒนาคุณภาพผู้เรียนได้เต็มศักยภาพ และเป็นไปตาม ท่ีมาตรฐานก�ำหนด รวมท้ังมีข้อมูลสารสนเทศเพ่ือการบริหารจัดการ และพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา ของส�ำนักงานเขตพืน้ ที่การศกึ ษา มาตรฐานกบั การประกนั คุณภาพการศึกษา ส�ำนกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน โดยส�ำนกั ทดสอบทางการศกึ ษา ได้กลา่ วไว้วา่ การประกัน คุณภาพการศึกษา (Quality Assurance) เป็นกลไกส�ำคัญที่สามารถขับเคล่ือนการพัฒนาคุณภาพการศึกษา ให้ด�ำเนนิ ไปอย่างตอ่ เนือ่ ง การประกนั คุณภาพมหี ลกั การส�ำคัญ คือ การกระจายอ�ำนาจ การเปิดโอกาสใหม้ ีสว่ นร่วม ในการท�ำงาน และการแสดงความรบั ผิดชอบท่สี ามารถตรวจสอบได้ ระบบการประกันคุณภาพภายในของสถานศกึ ษา ประกอบด้วยกระบวนการด�ำเนินงานท่สี มั พันธ์กนั ๓ ส่วน คอื ๑. การประเมินคุณภาพภายใน ซึ่งด�ำเนินการได้โดยสถานศึกษาเองหรือการประเมินโดยหน่วยงาน ต้นสังกัด ๒. การติดตามตรวจสอบคุณภาพการศึกษา สถานศึกษาต้องมีการติดตามตรวจสอบความก้าวหน้า ในการด�ำเนินโครงการ/กิจกรรม/งาน เป็นระยะ มีผู้รับผิดชอบการด�ำเนินงานเพื่อการรวบรวมสารสนเทศ และผลการติดตามตรวจสอบมาใช้ปรับปรุงงานอย่างต่อเนื่อง นอกจากจะแสดงว่าสถานศึกษาท�ำงานอย่างเป็นระบบแล้ว ยังเปน็ การเตรยี มตวั ใหพ้ ร้อมรับการตดิ ตามตรวจสอบคุณภาพการศกึ ษาจากหนว่ ยงานต้นสงั กดั อยา่ งนอ้ ย ๑ คร้ัง ภายใน ๓ ปี และการประเมินคุณภาพภายนอกอกี ดว้ ย แนวทางการประเมนิ คุณภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม 5 เพอ่ื การประกนั คุณภาพภายในของสถานศึกษา

๓. การพฒั นาคณุ ภาพการศึกษา เป็นการดำ� เนินกจิ กรรมใด ๆ เพ่อื ให้เกิดการยกระดับคณุ ภาพให้สงู ขนึ้ โดยมีมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาเป็นเป้าหมาย ในการก�ำหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา ต้องสอดคล้องกับมาตรฐานการศึกษาชาติและมาตรฐานการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน สถานศึกษาอาจเพิ่มเติมมาตรฐาน ที่เฉพาะเจาะจงเหมาะกับสภาพของชุมชนได้ มาตรฐานจะเป็นกรอบควบคุมการด�ำเนินงานให้บรรลุตามเป้าหมาย ท่กี �ำหนดไว้ การประเมินคณุ ภาพ การพัฒนา การประกัน การติดตาม คณุ ภาพ คณุ ภาพทีม่ ี ตรวจสอบคุณภาพ มาตรฐานเป็น เปา้ หมาย แผนภาพท่ี ๑ ระบบการประกนั คณุ ภาพการศึกษา จากแผนภาพที่ ๑ จะเห็นว่ากระบวนการด�ำเนินงานท้ัง ๓ ส่วน มีความสัมพันธ์เก่ียวเนื่องกันเป็นวงจร การพัฒนาที่ไม่หยุดนิ่งโดยมีมาตรฐานเป็นหลักหรือเป้าหมาย รวมทั้งเป็นเคร่ืองมือในการพัฒนาคุณภาพการศึกษา โดยรวม 6 แนวทางการประเมนิ คุณภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม เพอ่ื การประกนั คณุ ภาพภายในของสถานศกึ ษา

ส่วนท่ี ๒ มาตรฐานการเรียนรวม เพอื่ การประกนั คุณภาพภายใน ของสถานศกึ ษา แนวทางการประเมินคุณภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม 7 เพอ่ื การประกันคณุ ภาพภายในของสถานศึกษา



๒สว่ นที่ มาตรฐานการเรียนรวม เพือ่ การประกนั คุณภาพภายในของสถานศึกษา การพัฒนามาตรฐานการเรียนรวม เพื่อการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษา มีแนวคิดว่าต้องเป็น มาตรฐานทีส่ ถานศกึ ษาปฏบิ ตั ิได้ ประเมนิ ไดจ้ ริง กระชับ และจำ� นวนนอ้ ย แตส่ ามารถสะท้อนคุณภาพการศกึ ษาได้จรงิ ข้อมูลที่ได้เกิดประโยชน์ในการพัฒนาการศึกษาทุกระดับ ตั้งแต่ระดับสถานศึกษา ระดับเขตพ้ืนที่การศึกษา ระดบั หนว่ ยงานต้นสงั กัด และระดบั ชาติ ดังนนั้ การก�ำหนดมาตรฐานจงึ เนน้ ทคี่ ณุ ภาพผู้เรียน คุณภาพครู คุณภาพ ผู้บรหิ ารสถานศึกษา และคณุ ภาพของสถานศึกษา และให้มีความสอดคลอ้ งกับมาตรฐาน เพอ่ื การประเมนิ คณุ ภาพ ภายนอกตามทกี่ ำ� หนดไว้ในกฎกระทรวงวา่ ด้วยระบบ หลกั เกณฑ์ และวธิ ีการประกนั คุณภาพการศกึ ษา พ.ศ. ๒๕๕๓ โดยได้ก�ำหนดมาตรฐานการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน เพ่ือการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษา ประกอบด้วย ๔ มาตรฐาน ดงั น้ี มาตรฐานที่ ๑ คุณภาพของผเู้ รยี น มาตรฐานที่ ๒ กระบวนการบริหารและการจัดการของผบู้ ริหารสถานศกึ ษา มาตรฐานที่ ๓ กระบวนการจดั การเรียนการสอนทเี่ นน้ ผ้เู รยี นเปน็ สำ� คญั มาตรฐานที่ ๔ ระบบการประกนั คณุ ภาพภายในทม่ี ปี ระสทิ ธิผล เกณฑ์การตัดสินคณุ ภาพของมาตรฐานมี ๔ ระดับ ระดับ ๔ ดีเยีย่ ม ระดบั ๓ ดี ระดับ ๒ พอใช้ ระดบั ๑ ปรับปรงุ แนวทางการประเมินคณุ ภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม 9 เพือ่ การประกันคณุ ภาพภายในของสถานศึกษา

รายละเอียดของมาตรฐานการเรียนรวม เพ่ือการประกนั คุณภาพภายในของสถานศกึ ษา ประเด็นพจิ ารณา ระดบั คณุ ภาพ และตวั อย่างการเกบ็ รวบรวมข้อมูล มาตรฐานท่ี ๑ คณุ ภาพของผู้เรียน ค�ำอธบิ าย คุณภาพของผู้เรียน หมายถึง ผลการเรียนรู้ของผู้เรียนท่ีแสดงออกถึงความรู้ ความสามารถ ทักษะ ตามหลักสูตรสถานศึกษา และมีพัฒนาการในด้านการอ่าน คิดวิเคราะห์และเขียน สมรรถนะท่ีส�ำคัญ และคณุ ลักษณะทพี่ ึงประสงค์ ประเดน็ พิจารณา ๑. ผลสัมฤทธ์ิทางวชิ าการของผเู้ รยี น ๑.๑ ความสามารถในการอา่ น การเขยี น การส่ือสาร และการคดิ คำ� นวณ ตามเกณฑข์ องแต่ละระดบั ชน้ั หรือตามศักยภาพของผเู้ รยี นท่ีมคี วามตอ้ งการจ�ำเปน็ พิเศษแต่ละบุคคล ความสามารถในการคดิ วเิ คราะห์ คดิ อยา่ ง มีวิจารณญาณ อภปิ รายแลกเปลี่ยนความคดิ เห็น และแกป้ ัญหา ๑.๒ ความสามารถในการคิดวิเคราะห์ คิดอย่างมีวิจารณญาณ อภิปราย แลกเปล่ียนความคิดเห็น และแก้ปัญหาตามศกั ยภาพของผู้เรยี นแตล่ ะบุคคลความกา้ วหน้าทางการเรยี นตามหลักสตู รสถานศึกษา ๑.๓ ความสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสาร ตามศักยภาพของผู้เรียน แต่ละบุคคลผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนและพัฒนาการจากผลการสอบวัดความก้าวหน้าทางการเรียนตามหลักสูตร สถานศกึ ษา ๑.๔ ความก้าวหน้าทางการเรียนตามหลักสูตรสถานศึกษาหรือตามแผนการจัดการศึกษาเฉพาะ บคุ คล (Individualized Education Program : IEP) ๑.๕ ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนและพฒั นาการจากผลการสอบวดั ระดบั ชาติ ๑.๖ ความพร้อมในการศกึ ษาต่อ การฝึกงานหรือการท�ำงาน ๒. คุณลักษณะทพี่ ึงประสงค์ของผ้เู รียน ๒.๑ การมีคุณลักษณะและค่านิยมท่ีดีตามท่ีสถานศึกษาก�ำหนด โดยไม่ขัดกับกฎหมาย และวัฒนธรรมอันดีของสงั คม ๒.๒ ความภมู ิใจในท้องถิ่นและความเปน็ ไทย ๒.๓ การยอมรับท่จี ะอยรู่ ว่ มกันบนความแตกต่างและหลากหลาย ๒.๔ สุขภาวะทางรา่ งกายและลกั ษณะจติ สังคม 10 แนวทางการประเมินคุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม เพอ่ื การประกนั คณุ ภาพภายในของสถานศกึ ษา

เกณฑร์ ะดับคณุ ภาพ ระดบั ๔ ดีเย่ียม ๑. ผลสัมฤทธ์ิทางวชิ าการของผเู้ รยี น ๑.๑ ผู้เรียนมีความสามารถในการอ่านและเขียนได้เหมาะสมตามระดับชั้น หรือตามศักยภาพ ของผูเ้ รยี นทีม่ ีความต้องการจำ� เป็นพิเศษแต่ละบุคคล ในระดบั ดเี ยย่ี ม ๑.๒ ผูเ้ รียนมคี วามสามารถในดา้ นการสื่อสารทั้งภาษาไทยและภาษาองั กฤษ เหมาะสมตามระดับช้นั หรือตามศกั ยภาพของผูเ้ รียนที่มคี วามตอ้ งการจำ� เป็นพเิ ศษแตล่ ะบุคคลในระดับดเี ยยี่ ม ๑.๓ ผู้เรียนมีความสามารถในด้านการคิดค�ำนวณเหมาะสมตามระดับช้ัน หรือตามศักยภาพ ของผู้เรียนท่มี ีความตอ้ งการจ�ำเปน็ พเิ ศษแต่ละบุคคล ในระดับดีเย่ยี ม ๑.๔ ผู้เรียนมีความสามารถในการคิดวิเคราะห์ คิดวิจารณญาณ อภิปรายแลกเปล่ียนความคิดเห็น แก้ปัญหาและน�ำไปประยุกต์ใชใ้ นสถานการณ์ตา่ ง ๆ อย่างเหมาะสม หรอื ตามศกั ยภาพของผเู้ รียนท่มี ีความตอ้ งการ จำ� เป็นพิเศษแต่ละบุคคล ๑.๕ ผู้เรียนมีความสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารได้อย่างเหมาะสมปลอดภัย มปี ระสิทธิภาพ หรอื ตามศักยภาพของผู้เรยี นท่ีมคี วามต้องการจ�ำเป็นพเิ ศษแตล่ ะบคุ คล ๑.๖ ผู้เรียนมีความก้าวหน้าจากพ้ืนฐานเดิมในแต่ละปีในด้านความรู้ความเข้าใจและทักษะต่าง ๆ ตามหลกั สตู ร หรือตามแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP) อย่างเปน็ รูปธรรมและต่อเนื่อง ๑.๗ ค่าเฉล่ียผลการทดสอบระดับชาติของผู้เรียนปกติ มีพัฒนาการสูงข้ึน หรือคุณภาพเป็นไปตาม เปา้ หมาย ๑.๘ ผู้เรียนมีความรู้ ทักษะ และเจตคติที่ดี พร้อมที่จะศึกษาต่อในระดับขั้นที่สูงข้ึนหรือมีวุฒิภาวะ ทางอาชีพเหมาะสมกับชว่ งวยั หรือตามศักยภาพของผเู้ รียนทมี่ คี วามต้องการจ�ำเปน็ พิเศษแต่ละบคุ คล ๒. คณุ ลักษณะที่พงึ ประสงคข์ องผูเ้ รียน ๒.๑ ผเู้ รยี นมีความประพฤตดิ ้านคณุ ธรรม จรยิ ธรรม คา่ นยิ ม จิตสงั คม และจติ สำ� นกึ ตามที่สถานศกึ ษา ก�ำหนดปรากฏชัดเจนโดยไม่ขัดกับกฎหมายและวฒั นธรรมอนั ดีของสังคม ๒.๒ ผู้เรียนมีสว่ นร่วมในการอนรุ ักษ์ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดล้อมอยา่ งเปน็ รปู ธรรม ๒.๓ ผู้เรียนมีความภาคภูมิใจในท้องถ่ินในความเป็นไทย และเห็นคุณค่าเกี่ยวกับภูมิปัญญาไทย และแสดงออกได้อยา่ งเหมาะสมในชวี ติ ประจำ� วัน ๒.๔ ผู้เรียนยอมรบั เหตุผลความคิดเห็นของผ้อู นื่ และมมี นษุ ยสมั พนั ธ์ดี หรือตามศักยภาพของผูเ้ รยี น ท่มี ีความตอ้ งการจำ� เปน็ พิเศษแต่ละบุคคล ๒.๕ ผู้เรียนมีวิธีการรักษาสุขภาพของตนเองให้แข็งแรง หรือตามศักยภาพของผู้เรียนที่มี ความตอ้ งการจำ� เปน็ พเิ ศษแตล่ ะบคุ คล ๒.๖ ผู้เรียนรกั ษาอารมณแ์ ละสขุ ภาพจติ ให้ดีอย่เู สมอ หรือตามศกั ยภาพของผ้เู รียนท่มี คี วามต้องการ จำ� เป็นพิเศษแตล่ ะบุคคล แนวทางการประเมินคุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม 11 เพื่อการประกนั คุณภาพภายในของสถานศึกษา

๒.๗ ผู้เรียนรู้และมีวิธีการป้องกันตนเองจากการล่อลวง ข่มเหง รังแก หรือตามศักยภาพของผู้เรียน ท่มี คี วามตอ้ งการจำ� เปน็ พเิ ศษแตล่ ะบคุ คล ๒.๘ ผู้เรียนไม่เพิกเฉยต่อการกระท�ำส่ิงท่ีไม่ถูกต้อง และอยู่ร่วมกันด้วยดีในครอบครัวชุมชน และสงั คมหรอื ตามศักยภาพของผ้เู รียนท่มี ีความตอ้ งการจ�ำเป็นพิเศษแตล่ ะบคุ คล ๒.๙ ผู้เรียนสามารถสร้างผลงานจากการเข้าร่วมกิจกรรมด้านศิลปะ ดนตรี/นาฏศิลป์ กีฬา/ นนั ทนาการ ตามศักยภาพ ระดับ ๓ ดี ๑. ผลสัมฤทธ์ทิ างวิชาการของผู้เรยี น ๑.๑ ผู้เรียนมีความสามารถในการอ่านและเขียนได้เหมาะสมตามระดับชั้น หรือตามศักยภาพ ของผู้เรียนทีม่ ีความต้องการจ�ำเป็นพิเศษแต่ละบคุ คล ในระดบั ดี ๑.๒ ผ้เู รียนมคี วามสามารถในด้านการส่อื สารทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ เหมาะสมตามระดับชน้ั หรอื ตามศกั ยภาพของผ้เู รียนทมี่ ีความต้องการจำ� เปน็ พิเศษแต่ละบุคคล ในระดับดี ๑.๓ ผู้เรียนมีความสามารถในด้านการคิดค�ำนวณเหมาะสมตามระดับชั้น หรือตามศักยภาพ ของผู้เรยี นที่มีความต้องการจ�ำเป็นพิเศษแต่ละบคุ คล ในระดบั ดี ๑.๔ ผู้เรียนมีความสามารถในการคิดวิเคราะห์ คิดวิจารณญาณ อภิปรายแลกเปล่ียนความคิดเห็น แกป้ ญั หาอย่างเหมาะสม หรือตามศักยภาพของผเู้ รยี นทม่ี ีความต้องการจำ� เปน็ พเิ ศษแต่ละบคุ คล ๑.๕ ผู้เรียนมีความสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสารได้อย่างเหมาะสมปลอดภัย หรือตามศกั ยภาพของผู้เรียนท่ีมคี วามตอ้ งการจ�ำเป็นพเิ ศษแตล่ ะบุคคล ๑.๖ ผู้เรียนมีความก้าวหน้าจากพื้นฐานเดิมในแต่ละปีในด้านความรู้ความเข้าใจและทักษะต่าง ๆ ตามหลกั สตู รหรือตามแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบคุ คล (IEP) มแี นวโน้มสงู ข้ึน ๑.๗ ค่าเฉลี่ยผลการทดสอบระดับชาติของผู้เรียนปกติ มีพัฒนาการสูงขึ้น หรือคุณภาพเป็นไปตาม เป้าหมาย ๑.๘ ผู้เรียนมีความรู้ ทักษะ และเจตคติท่ีดี พร้อมที่จะศึกษาต่อในระดับข้ันท่ีสูงข้ึนหรือมีวุฒิภาวะ ทางอาชพี เหมาะสมกับชว่ งวยั หรอื ตามศกั ยภาพของผู้เรยี นท่มี ีความตอ้ งการจ�ำเป็นพเิ ศษแต่ละบคุ คล ๒. คณุ ลักษณะท่ีพึงประสงค์ของผู้เรยี น ๒.๑ ผเู้ รียนมีความประพฤติดา้ นคุณธรรม จริยธรรม คา่ นิยม จิตสงั คม และจิตส�ำนึกตามที่สถานศึกษา ก�ำหนดปรากฏชดั เจนโดยไมข่ ดั กบั กฎหมายและวัฒนธรรมอันดขี องสังคม ๒.๒ ผเู้ รยี นมสี ่วนรว่ มในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อมอย่างเป็นรปู ธรรม ๒.๓ ผู้เรียนมีความภาคภูมิใจในท้องถิ่นในความเป็นไทย และเห็นคุณค่าเกี่ยวกับภูมิปัญญาไทย และแสดงออกได้อยา่ งเหมาะสมในชวี ติ ประจำ� วัน ๒.๔ ผู้เรยี นยอมรับเหตผุ ลความคิดเห็นของผอู้ ่นื และมีมนุษยสมั พนั ธ์ดี หรอื ตามศักยภาพของผู้เรียน ท่ีมีความตอ้ งการจ�ำเปน็ พิเศษแตล่ ะบคุ คล 12 แนวทางการประเมนิ คุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม เพ่อื การประกนั คณุ ภาพภายในของสถานศึกษา

๒.๕ ผู้เรียนมีวิธีการรักษาสุขภาพของตนเองให้แข็งแรง หรือตามศักยภาพของผู้เรียนท่ีมี ความตอ้ งการจ�ำเปน็ พิเศษแตล่ ะบคุ คล ๒.๖ ผูเ้ รยี นรกั ษาอารมณ์และสขุ ภาพจิตให้ดีอยูเ่ สมอ หรือตามศักยภาพของผเู้ รยี นที่มีความตอ้ งการ จำ� เป็นพิเศษแต่ละบคุ คล ๒.๗ ผู้เรียนรู้และมีวิธีการป้องกันตนเองจากการล่อลวง ข่มเหง รังแก หรือตามศักยภาพของผู้เรียน ทม่ี คี วามตอ้ งการจ�ำเปน็ พิเศษแตล่ ะบุคคล ๒.๘ ผู้เรียนไม่เพิกเฉยต่อการกระท�ำสิ่งที่ไม่ถูกต้อง และอยู่ร่วมกันด้วยดีในครอบครัวชุมชน และสังคมหรือตามศักยภาพของผูเ้ รยี นทีม่ คี วามต้องการจ�ำเป็นพเิ ศษแตล่ ะบุคคล ๒.๙ ผู้เรียนสามารถสร้างผลงานจากการเข้าร่วมกิจกรรมด้านศิลปะ ดนตรี/นาฏศิลป์ กีฬา/ นนั ทนาการ ตามศกั ยภาพ ระดับ ๒ พอใช้ ๑. ผลสัมฤทธทิ์ างวชิ าการของผ้เู รียน ๑.๑ ผู้เรียนมีความสามารถในการอ่านและเขียนได้เหมาะสมตามระดับชั้น หรือตามศักยภาพ ของผเู้ รียนที่มีความตอ้ งการจ�ำเป็นพเิ ศษแต่ละบคุ คล ในระดบั ผา่ น ๑.๒ ผ้เู รยี นมคี วามสามารถในดา้ นการส่ือสารทัง้ ภาษาไทยและภาษาองั กฤษ เหมาะสมตามระดบั ชนั้ หรอื ตามศกั ยภาพของผูเ้ รียนทีม่ คี วามตอ้ งการจำ� เปน็ พิเศษแตล่ ะบคุ คล ในระดบั ผา่ น ๑.๓ ผู้เรียนมีความสามารถในด้านการคิดค�ำนวณเหมาะสมตามระดับชั้น หรือตามศักยภาพ ของผเู้ รยี นที่มีความตอ้ งการจ�ำเป็นพเิ ศษแต่ละบคุ คล ในระดับผ่าน ๑.๔ ผู้เรียนมีความสามารถในการคิดวิเคราะห์ คิดวิจารณญาณ อภิปรายแลกเปลี่ยนความคิดเห็น และแก้ปัญหา หรือตามศกั ยภาพของผ้เู รยี นท่มี คี วามตอ้ งการจำ� เป็นพเิ ศษแตล่ ะบคุ คล ในระดบั ผ่าน ๑.๕ ผู้เรียนมีความสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสารได้ หรือตามศักยภาพ ของผูเ้ รยี นทมี่ ีความต้องการจ�ำเป็นพิเศษแตล่ ะบคุ คล ๑.๖ ผู้เรียนมีความก้าวหน้าจากพื้นฐานเดิมด้านความรู้ ความเข้าใจและทักษะต่าง ๆ ตามหลักสูตร หรอื ตามแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP) มแี นวโนม้ ไมแ่ นน่ อนในแตล่ ะปี ๑.๗ ค่าเฉลี่ยผลการทดสอบระดับชาติของผู้เรียนปกติ ไม่มีพัฒนาการ แต่มีความพยายามในการยก ระดับผลการทดสอบระดับชาติให้สงู ขน้ึ ๑.๘ ผู้เรียนมีความรู้ ทักษะ และเจตคติท่ีดี พร้อมที่จะศึกษาต่อในระดับข้ันท่ีสูงขึ้นหรือมีวุฒิภาวะ ทางอาชีพเหมาะสมกบั ชว่ งวัยหรือตามศักยภาพของผู้เรียนท่มี คี วามต้องการจำ� เปน็ พิเศษแต่ละบุคคล ๒. คุณลกั ษณะทพ่ี งึ ประสงคข์ องผ้เู รียน ๒.๑ ผู้เรียนมีความประพฤติด้านคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม จิตสังคม และจิตส�ำนึกตามที่ สถานศกึ ษากำ� หนดปรากฏไม่ชดั เจน ๒.๒ ผ้เู รียนมีสว่ นร่วมในการอนรุ ักษท์ รัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ ม แนวทางการประเมนิ คณุ ภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม 13 เพ่อื การประกันคณุ ภาพภายในของสถานศึกษา

๒.๓ ผู้เรยี นมีความภาคภูมใิ จในทอ้ งถนิ่ ในความเป็นไทย และแสดงออกไดอ้ ยา่ งเหมาะสม ๒.๔ ผเู้ รียนยอมรับเหตุผลความคิดเห็นของผู้อื่น และมมี นุษยสัมพันธด์ ี หรอื ตามศักยภาพของผเู้ รยี น ทม่ี ีความตอ้ งการจ�ำเปน็ พิเศษแตล่ ะบคุ คล ๒.๕ ผู้เรียนมีวิธีการรักษาสุขภาพของตนเองให้แข็งแรง หรือตามศักยภาพของผู้เรียนที่มี ความต้องการจ�ำเปน็ พิเศษแตล่ ะบคุ คล ๒.๖ ผู้เรยี นรักษาอารมณ์และสขุ ภาพจติ ให้ดีอยเู่ สมอ หรือตามศักยภาพของผ้เู รียนที่มคี วามต้องการ จ�ำเป็นพิเศษแต่ละบุคคล ๒.๗ ผู้เรียนรู้และมีวิธีการป้องกันตนเองจากการล่อลวง ข่มเหง รังแก หรือตามศักยภาพของผู้เรียน ทมี่ คี วามต้องการจำ� เปน็ พเิ ศษแตล่ ะบคุ คล ๒.๘ ผู้เรียนไม่เพิกเฉยต่อการกระท�ำส่ิงท่ีไม่ถูกต้อง และอยู่ร่วมกันด้วยดีในครอบครัวชุมชน และสงั คมหรอื ตามศกั ยภาพของผู้เรยี นท่มี คี วามตอ้ งการจ�ำเป็นพเิ ศษแตล่ ะบคุ คล ๒.๙ ผ้เู รยี นมีส่วนรว่ มในกจิ กรรมด้านศลิ ปะดนตรี/นาฏศิลป์ กฬี า/นนั ทนาการ ตามศกั ยภาพ ระดับ ๑ ปรบั ปรงุ ๑. ผลสัมฤทธิ์ทางวิชาการของผเู้ รยี น ๑.๑ ผู้เรยี นมคี วามสามารถในการอ่านและเขยี นไม่เหมาะสมกบั ระดบั ชั้น หรอื ไมเ่ ปน็ ไปตามศักยภาพ ของผเู้ รยี นท่มี คี วามต้องการจำ� เปน็ พิเศษแตล่ ะบุคคล ทำ� ใหเ้ ปน็ ปญั หาต่อการเรียนรู้ ๑.๒ ผูเ้ รียนมีความสามารถในดา้ นการส่อื สารทั้งภาษาไทยและภาษาองั กฤษ ไม่เหมาะสมกับระดับชั้น หรอื ไมเ่ ปน็ ไปตามศกั ยภาพของผ้เู รยี นทม่ี ีความต้องการจำ� เป็นพิเศษแตล่ ะบคุ คล ท�ำใหเ้ ป็นปัญหาตอ่ การเรยี นรู้ ๑.๓ ผู้เรียนมีความสามารถในด้านการคิดค�ำนวณไม่เหมาะสมกับระดับช้ัน หรือไม่เป็นไปตาม ศกั ยภาพของผเู้ รียนทีม่ คี วามต้องการจ�ำเป็นพิเศษแตล่ ะบุคคล ท�ำให้เปน็ ปัญหาต่อการเรยี นรู้ ๑.๔ ผูเ้ รียนไมส่ ามารถตอบค�ำถาม แลกเปลย่ี นความคิดเห็นและแกป้ ญั หาได้ ๑.๕ ผเู้ รยี นไมส่ ามารถใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศและการสื่อสารได้ ๑.๖ ผเู้ รยี นไมม่ ีความกา้ วหน้าจากพ้ืนฐานเดมิ ด้านความรู้ ความเขา้ ใจและทกั ษะตา่ ง ๆ ตามหลกั สตู ร หรอื ตามแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบคุ คล (IEP) ในแตล่ ะปี ๑.๗ ค่าเฉล่ียผลการทดสอบระดับชาติของผู้เรียนปกติ ไม่มีพัฒนาการ และไม่มีความพยายาม ในการยกระดบั ผลการทดสอบระดบั ชาติใหส้ ูงข้ึน ๑.๘ ผู้เรยี นไม่พร้อมทจ่ี ะศึกษาตอ่ ในระดับขน้ั ทสี่ ูงขึน้ หรือขาดวฒุ ภิ าวะทางอาชพี ๒. คุณลักษณะทพี่ งึ ประสงค์ของผ้เู รยี น ๒.๑ ผเู้ รียนมคี วามประพฤตดิ า้ นคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม จิตสงั คม และจติ สำ� นึกตามทีส่ ถานศกึ ษา ก�ำหนดปรากฏไมช่ ดั เจน ๒.๒ ผูเ้ รยี นไมม่ ีสว่ นร่วมในการอนรุ กั ษ์ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ้ ม 14 แนวทางการประเมนิ คณุ ภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม เพ่อื การประกันคณุ ภาพภายในของสถานศึกษา

๒.๓ ผเู้ รียนไมม่ ีความภาคภูมิใจในท้องถ่ินในความเปน็ ไทย ๒.๔ ผเู้ รียนไมย่ อมรับเหตุผลความคิดเห็นของผู้อื่น และไมม่ ีมนุษยสมั พนั ธท์ ด่ี ี ๒.๕ ผเู้ รียนไม่มีวิธีการรักษาสุขภาพของตนเองให้แข็งแรง ๒.๖ ผู้เรียนไมร่ กั ษาอารมณ์และสุขภาพจติ ให้ดีได้ ๒.๗ ผเู้ รียนไมร่ แู้ ละไมม่ วี ธิ กี ารป้องกนั ตนเองจากการล่อลวง ขม่ เหง และรงั แก ๒.๘ ผเู้ รยี นวางเฉยตอ่ การกระท�ำส่งิ ที่ไมถ่ ูกตอ้ ง ๒.๙ ผูเ้ รยี นไม่มสี ว่ นร่วมในกจิ กรรมด้านศิลปะดนตร/ี นาฏศิลป์ กฬี า/นนั ทนาการ ตามศักยภาพ มาตรฐานที่ ๒ กระบวนการบริหารและการจดั การของผูบ้ รหิ ารสถานศึกษา คำ� อธิบาย กระบวนการบริหารและการจัดการของผบู้ ริหารสถานศกึ ษา หมายถงึ การดำ� เนินการบรหิ ารและจดั การ ของสถานศึกษาท่ีครอบคลุมด้านวิชาการ ด้านครูและบุคลากรทางการศึกษา ด้านข้อมูลสารสนเทศ และด้านสภาพแวดล้อม โดยเปิดโอกาสให้ผู้เก่ียวข้องทุกฝ่ายมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษา เพ่ือสร้างความมั่นใจ ด้านคณุ ภาพการศึกษา ประเดน็ พจิ ารณา ๑. การมีเป้าหมาย วิสัยทัศน์ และพันธกิจที่สถานศึกษาก�ำหนดชัดเจน และครอบคลุมผู้เรียนทุกกลุ่ม เป้าหมาย ๒. การวางแผนพัฒนาคุณภาพการจดั การศกึ ษาของสถานศกึ ษา ๒.๑ การวางแผนและด�ำเนินงานพัฒนาวิชาการท่ีเน้นคุณภาพของผู้เรียนรอบด้านทุกกลุ่มเป้าหมาย และด�ำเนนิ การอย่างเป็นรปู ธรรม ๒.๒ การวางแผนและด�ำเนนิ งานพัฒนาครแู ละบุคลากรใหม้ ีความเชี่ยวชาญทางวชิ าชีพ ๒.๓ การวางแผนการบรหิ ารและการจัดการข้อมลู สารสนเทศอยา่ งเปน็ ระบบ ๒.๔ การวางแผนและจัดสภาพแวดล้อมทางกายภาพและสังคมที่เอ้ือต่อการจัดการเรียนรู้ทุกกลุ่ม เปา้ หมายอย่างมคี ณุ ภาพ ๓. การมีส่วนร่วมของผู้เก่ียวข้องทุกฝ่าย และการร่วมรับผิดรับชอบต่อผลการจัดการศึกษาทุกกลุ่ม เป้าหมายให้มคี ุณภาพและไดม้ าตรฐาน ๔. การนเิ ทศ ก�ำกับ ติดตาม ประเมินผลการบรหิ ารและการจดั การศึกษา แนวทางการประเมินคณุ ภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม 15 เพอ่ื การประกนั คณุ ภาพภายในของสถานศกึ ษา

ระดับคุณภาพ ระดบั ๔ ดเี ยี่ยม ๑. สถานศกึ ษามีเปา้ หมาย วิสยั ทศั น์ และพันธกิจท่กี �ำหนดไว้ ตรงกบั วัตถปุ ระสงค์ของแผนการศึกษาชาติ และสอดคล้องกับความตอ้ งการของชมุ ชน ทอ้ งถ่ินอย่างชัดเจน ๒. สถานศึกษามีแผนและด�ำเนินงานพัฒนาคุณภาพการบริหารและการจัดการศึกษาท่ีมีความเหมาะสม ครอบคลมุ ประเด็นหลกั ตอ่ ไปน้ี ๒.๑ พัฒนาวิชาการท่เี น้นผู้เรยี นทกุ กลุม่ เป้าหมาย ทกุ คน และดำ� เนนิ การอยา่ งเปน็ รปู ธรรม ๒.๒ พัฒนาครูและบุคลากรให้มีความเช่ียวชาญทางวิชาชีพ มีความรู้ ความสามารถและทักษะ ตามมาตรฐานตำ� แหนง่ ๒.๓ บริหารจัดการข้อมูลสารสนเทศท่ีมีความถูกต้อง ครบถ้วน ทันสมัย น�ำไปประยุกต์ใช้ได้ ดำ� เนินการอย่างเป็นระบบ และมกี ระบวนการส่งตอ่ และเปล่ยี นผ่าน (Transition) สำ� หรบั ผเู้ รยี นทีม่ คี วามต้องการ จ�ำเปน็ พิเศษ ๒.๔ จัดสภาพแวดล้อมทางกายภาพและสังคมท่ีดีและกระตุ้นให้ผู้เรียนใฝ่เรียนรู้ทั่วถึงทุกกลุ่ม เป้าหมาย ๒.๕ บริหารจัดการให้ผู้เรียนท่ีมีความต้องการจ�ำเป็นพิเศษได้รับส่ิงอ�ำนวยความสะดวก สื่อ บริการ และความช่วยเหลืออ่ืนใดทางการศึกษา ตามหลักเกณฑ์และวิธีการท่ีกฎกระทรวงก�ำหนด สอดคล้องกับ ความต้องการของผูเ้ รยี นรายบุคคล ๓. ผู้เก่ียวข้องทุกฝ่ายมีส่วนร่วมและมีเครือข่ายความร่วมมือในการร่วมรับผิดรับชอบต่อผลการจัดการ ศึกษาให้มีคุณภาพและได้มาตรฐาน และมีการยกย่องเชิดชูเกียรติ บุคคล องค์กรที่มีส่วนร่วมสนับสนุน ด้านการจัดการศึกษา ๔. สถานศึกษานิเทศ ก�ำกับ ติดตามและประเมินผลการบริหารและการจัดการศึกษาอย่างเหมาะสม ชดั เจน และเปดิ โอกาสให้ผู้เกยี่ วขอ้ งมีส่วนร่วม ระดับ ๓ ดี ๑. สถานศกึ ษามเี ป้าหมาย วิสัยทศั น์ และพนั ธกจิ ทีก่ �ำหนดไว้ตรงกับวัตถปุ ระสงคข์ องแผนการศกึ ษาชาติ และสอดคล้องกับความต้องการของชุมชน ทอ้ งถน่ิ อย่างชดั เจน ๒. สถานศึกษามีแผนและด�ำเนินงานพัฒนาคุณภาพการบริหารและการจัดการศึกษาที่มีความเหมาะสม ครอบคลุมประเดน็ หลกั ตอ่ ไปนี้ ๒.๑ พฒั นาวชิ าการทีเ่ น้นผเู้ รยี นทกุ กลุม่ เป้าหมาย และด�ำเนินการอย่างเปน็ รูปธรรม ๒.๒ พฒั นาครูและบคุ ลากรใหม้ ีความเชย่ี วชาญทางวิชาชีพ ๒.๓ บริหารจัดการข้อมูลสารสนเทศท่ีมีความถูกต้อง ครบถ้วน ทันสมัย น�ำไปประยุกต์ใช้ได้ และมกี ระบวนการสง่ ต่อและเปลย่ี นผา่ น (Transition) สำ� หรบั ผู้เรยี นทีม่ ีความต้องการจ�ำเปน็ พิเศษ 16 แนวทางการประเมินคณุ ภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม เพ่ือการประกันคณุ ภาพภายในของสถานศึกษา

๒.๔ จดั สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพและสังคมทีด่ ี ๒.๕ บริหารจัดการให้ผู้เรียนท่ีมีความต้องการจ�ำเป็นพิเศษได้รับสิ่งอ�ำนวยความสะดวก ส่ือ บริการ และความช่วยเหลืออืน่ ใดทางการศกึ ษาตามหลกั เกณฑ์และวิธีการท่ีกฎกระทรวงกำ� หนด ๓. ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายมีส่วนร่วมและมีเครือข่ายความร่วมมือในการร่วมรับผิดรับชอบต่อผลการจัดการ ศึกษาให้มีคุณภาพและได้มาตรฐาน และมีการยกย่องเชิดชูเกียรติ บุคคล องค์กรที่มีส่วนร่วมสนับสนุน ด้านการจดั การศึกษา ๔. สถานศึกษานิเทศ ก�ำกับ ติดตามและประเมินผลการบริหารและการจัดการศึกษาอย่างเหมาะสม ชัดเจน ระดับ ๒ พอใช้ ๑. สถานศกึ ษามีเปา้ หมาย วสิ ยั ทศั น์ และพันธกิจทก่ี ำ� หนดไวต้ รงกับวตั ถุประสงค์ของแผนการศกึ ษาชาติ และสอดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการของชมุ ชน ท้องถน่ิ แตข่ าดความชัดเจน ๒. สถานศึกษามีแผนและด�ำเนินงานพัฒนาคุณภาพการบริหารและการจัดการศึกษาที่มีความเหมาะสม ครอบคลมุ ประเดน็ หลกั ตอ่ ไปน้ี ๒.๑ พฒั นาวิชาการที่เนน้ ผู้เรียนและมีการดำ� เนินการ ๒.๒ พฒั นาครแู ละบคุ ลากรให้มีความรู้ ความสามารถตามมาตรฐานตำ� แหนง่ ๒.๓ บริหารจดั การขอ้ มลู สารสนเทศทมี่ ีความถูกต้อง หรือครบถว้ น หรอื ทันสมัย หรอื น�ำไปประยกุ ต์ ใช้ได้ และมกี ระบวนการสง่ ตอ่ และเปลีย่ นผา่ น (Transition) ส�ำหรับผเู้ รียนที่มคี วามตอ้ งการจ�ำเป็นพเิ ศษ ๒.๔ จดั สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพและสงั คมที่ดี ๒.๕ บริหารจัดการให้ผู้เรียนที่มีความต้องการจ�ำเป็นพิเศษได้รับส่ิงอ�ำนวยความสะดวก สื่อ บริการ และความช่วยเหลืออื่นใดทางการศึกษา ๓. ผู้เก่ียวข้องทุกฝ่ายมีส่วนร่วมและมีเครือข่ายความร่วมมือในการร่วมรับผิดรับชอบต่อผลการจัดการ ศกึ ษาอยูใ่ นระดับน้อย และมกี ารยกย่องเชดิ ชเู กียรติ บุคคล องคก์ รทีม่ สี ่วนรว่ มสนบั สนนุ ด้านการจัดการศึกษา ๔. สถานศึกษานิเทศ ก�ำกับ ติดตามและประเมินผลการบริหารและการจัดการศึกษา แต่ไม่เป็นไปตาม ขั้นตอนที่กำ� หนด ระดบั ๑ ปรับปรงุ ๑. สถานศึกษามีเปา้ หมาย วิสัยทศั น์ และพันธกจิ ทกี่ �ำหนดไวต้ รงกับวัตถปุ ระสงคข์ องแผนการศกึ ษาชาติ แต่ไมส่ อดคล้องกบั ความต้องการของชุมชนและท้องถนิ่ ขาดความชัดเจน ๒. สถานศึกษามีแผนและด�ำเนินงานพัฒนาคุณภาพการบริหารและการจัดการศึกษาไม่เหมาะสม และขาดความครอบคลุมประเดน็ หลกั ตอ่ ไปนี้ ๒.๑ พัฒนาวิชาการท่ีไม่ครอบคลุมทุกกลุ่มเป้าหมาย หรือไม่ครบทุกคน และด�ำเนินการอย่าง ไมเ่ ป็นรปู ธรรม แนวทางการประเมนิ คุณภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม 17 เพ่อื การประกนั คุณภาพภายในของสถานศึกษา

๒.๒ พัฒนาครูและบุคลากรใหม้ คี วามรู้ ความสามารถตามหนา้ ที่ไมค่ รบทุกคน ๒.๓ จดั การขอ้ มลู สารสนเทศท่ีมคี วามถูกต้อง ครบถ้วน แตไ่ มท่ นั สมัย และไมม่ ีการน�ำไปประยกุ ตใ์ ช้ ไม่มีกระบวนการส่งตอ่ และเปลย่ี นผ่าน (Transition) ส�ำหรับผู้เรียนทีม่ ีความต้องการจ�ำเปน็ พิเศษ ๒.๔ จัดสภาพแวดล้อมทางกายภาพและสังคมท่ีไม่ดี และไมก่ ระต้นุ ให้ผู้เรียนใฝ่เรยี นรู้ ๒.๕ ไม่บริหารจัดการให้ผู้เรียนที่มีความต้องการจ�ำเป็นพิเศษได้รับส่ิงอ�ำนวยความสะดวก สื่อ บริการ และความช่วยเหลอื อ่นื ใดทางการศกึ ษา ๓. ผู้เกี่ยวขอ้ งมีสว่ นร่วมในการจัดการศกึ ษาอยู่ในระดับนอ้ ยมาก และไมม่ ีการยกย่องเชดิ ชเู กียรติ บคุ คล องค์กรทม่ี สี ว่ นร่วมสนับสนุนดา้ นการจัดการศกึ ษา ๔. ไมม่ ีการนเิ ทศ ก�ำกับ ตดิ ตาม และประเมินผลการบรหิ ารและการจัดการศกึ ษา มาตรฐานท่ี ๓ กระบวนการจัดการเรียนการสอนทีเ่ นน้ ผเู้ รยี นเปน็ ส�ำคัญ คำ� อธบิ าย กระบวนการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นส�ำคัญ หมายถึง กระบวนการจัดการเรียนการสอน ตามหลักสูตรสถานศึกษาท่ีสอดคล้องกับบริบทของชุมชนและท้องถิ่น ตามความสนใจ ความต้องการ และความถนดั ของผู้เรยี น โดยใช้วธิ กี ารท่ีหลากหลาย เพอ่ื ใหเ้ กิดการเรยี นรู้เต็มตามศักยภาพของผเู้ รยี นแตล่ ะบคุ คล สร้างโอกาสให้ผู้เรียนทุกคน มีส่วนร่วม มีการตรวจสอบ และประเมินผลความรู้ความเข้าใจของผู้เรียนอย่าง เปน็ ระบบ และมีประสทิ ธิภาพ ประเด็นพจิ ารณา ๑. การมกี ระบวนการเรียนการสอนที่สรา้ งโอกาสใหผ้ ู้เรียนทุกคนมสี ่วนร่วม ๒. การจดั การเรียนการสอนทยี่ ดึ โยงกบั บรบิ ทของชมุ ชนและทอ้ งถิน่ ๓. การจดั การเรียนการสอนให้สอดคลอ้ ง เหมาะสมกับความตอ้ งการของผ้เู รียนทกุ กลุ่มเป้าหมาย ๔. การตรวจสอบและประเมนิ ความรู้ความรคู้ วามเข้าใจของผูเ้ รยี นอยา่ งเปน็ ระบบ และมปี ระสทิ ธิภาพ เกณฑร์ ะดับคุณภาพ ระดบั ๔ ดีเยี่ยม ๑. การมีกระบวนการเรยี นการสอนท่ีสรา้ งโอกาสให้ผู้เรียนทุกคนมสี ่วนร่วม ๑.๑ ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการวิเคราะห์ตนเอง ก�ำหนดเนื้อหาสาระ กิจกรรมที่สอดคล้องกับ ความสนใจและความถนดั เป็นรายบุคคลอยา่ งเปน็ รูปธรรมท้ังระบบ ๑.๒ เปิดโอกาสให้ผู้เรียนเรียนรู้โดยผ่านกระบวนการคิด ได้ปฏิบัติจริง ด้วยวิธีการและแหล่งเรียนรู้ ทหี่ ลากหลาย สรปุ องค์ความรู้ และสามารถนำ� ไปใช้ในสถานการณต์ า่ ง ๆ ได้เป็นอยา่ งดี 18 แนวทางการประเมินคุณภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม เพ่ือการประกนั คุณภาพภายในของสถานศึกษา

๑.๓ จดั กจิ กรรมใหผ้ ูเ้ รียนไดฝ้ ึกทักษะ แสดงออก น�ำเสนอผลงาน แสดงความคิดเห็น คดิ เปน็ ทำ� เปน็ รกั การอา่ น และแสวงหาความรจู้ ากส่ือเทคโนโลยีดว้ ยตนเองอยา่ งเป็นรปู ธรรมและตอ่ เนอ่ื ง ๑.๔ ผู้เรยี นไดเ้ รียนรู้เช่ือมโยงบูรณาการสาระการเรียนรูแ้ ละทักษะด้านต่าง ๆ ๑.๕ ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการจัดบรรยากาศ สภาพแวดล้อม ส่ือการเรียน และอ�ำนวยความสะดวก ที่เอือ้ ต่อการเรยี นรู้ ๑.๖ ผเู้ รียนได้เรียนร้โู ดยใช้กระบวนการวจิ ัยอย่างเปน็ รูปธรรมและตอ่ เนอื่ ง ๒. การจัดการเรยี นการสอนทยี่ ึดโยงกับบริบทของชุมชนและท้องถ่นิ ๒.๑ จัดกิจกรรมให้ผู้เรียนได้เรียนรู้จากแหล่งเรียนรู้และภูมิปัญญาท้องถิ่นในการจัดการเรียน การสอน ๒.๒ ชุมชนมีส่วนร่วมแสดงความคิดเห็นหรือร่วมจัดกิจกรรมการเรียนการสอนอย่างเป็นรูปธรรม และตอ่ เนอ่ื ง ๓. การจดั การเรียนการสอนให้สอดคล้อง เหมาะสมกบั ความตอ้ งการของผเู้ รียนทกุ กลุ่มเปา้ หมาย ๓.๑ มกี ารดำ� เนินการคดั กรองผูเ้ รียนอย่างเปน็ ระบบ ๓.๒ มีการจัดท�ำแผนการจัดการเรียนรู้ ท่ีสอดคล้องกับมาตรฐานการเรียนรู้ ตัวช้ีวัด ผลการเรียนรู้ หรือการจัดท�ำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP) ท่ีมีองค์ประกอบ ตามที่ก�ำหนดในประกาศกระทรวง ศึกษาธิการ เร่ือง หลักเกณฑ์และวิธีการจัดท�ำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. ๒๕๕๒ และจัดทำ� แผนการสอนเฉพาะบคุ คล (Individual Implementation Plan : IIP) ๔. การตรวจสอบและประเมนิ ความร้คู วามเขา้ ใจของผเู้ รยี นอย่างเป็นระบบ และมปี ระสทิ ธิภาพ ๔.๑ ประเมินผู้เรียนจากสภาพจรงิ ๔.๒ มขี ัน้ ตอนตรวจสอบและประเมินอย่างเป็นระบบ ๔.๓. ใช้เครื่องมือและวิธีการวัดและประเมินผลที่เหมาะสมกับเป้าหมาย และการจัดการเรียน การสอน ๔.๔ นกั เรียนและผูม้ ีส่วนเกี่ยวขอ้ งมีสว่ นร่วมในการวัดผลและประเมินผล ๔.๕ ให้ข้อมลู ยอ้ นกลับแก่ผูเ้ รียนและผเู้ รียนน�ำไปใชพ้ ฒั นาตนเอง ระดับ ๓ ดี ๑. การมกี ระบวนการเรียนการสอนที่สรา้ งโอกาสใหผ้ เู้ รยี นทกุ คนมีสว่ นร่วม ๑.๑ ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการวิเคราะห์ตนเอง ก�ำหนดเนื้อหาสาระ กิจกรรมท่ีสอดคล้องกับ ความสนใจและความถนัดเป็นรายบุคคล ๑.๒ เปิดโอกาสให้ผู้เรียนเรียนรู้โดยการคิด ได้ปฏิบัติจริงด้วยวิธีการและแหล่งเรียนรู้ที่หลากหลาย สรุปองค์ความรู้ และสามารถน�ำไปใชใ้ นสถานการณ์ต่าง ๆ ได้ ๑.๓ จัดกิจกรรมให้ผเู้ รียนได้ฝึกทกั ษะ แสดงออก น�ำเสนอผลงาน แสดงความคดิ เหน็ คดิ เปน็ ทำ� เปน็ รกั การอ่าน และแสวงหาความรแู้ ละทกั ษะดา้ นตา่ ง ๆ แนวทางการประเมินคุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม 19 เพื่อการประกนั คณุ ภาพภายในของสถานศกึ ษา

๑.๔ ผเู้ รยี นได้เรียนรโู้ ดยเช่อื มโยงบรู ณาการสาระการเรยี นรแู้ ละทักษะด้านตา่ ง ๆ ๑.๕ ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการจัดบรรยากาศ สภาพแวดล้อม ส่ือการเรียน และอ�ำนวยความสะดวก ทเี่ อ้อื ตอ่ การเรยี นรู้ ๑.๖ ผเู้ รยี นได้เรียนร้โู ดยใชก้ ระบวนการวจิ ัย ๒. การจัดการเรยี นการสอนทยี่ ึดโยงกบั บริบทของชมุ ชนและท้องถน่ิ ๒.๑ จัดกิจกรรมให้ผูเ้ รยี นไดเ้ รียนร้จู ากแหล่งเรยี นรแู้ ละภมู ิปัญญาทอ้ งถนิ่ ในการจัดการเรยี นการสอน ๒.๒ ชุมชนมีส่วนรว่ มแสดงความคิดเห็นหรือร่วมจัดกจิ กรรมการเรยี นการสอน ๓. การจัดการเรยี นการสอนใหส้ อดคล้อง เหมาะสมกับความตอ้ งการของผู้เรียนทุกกลุ่มเปา้ หมาย ๓.๑ มีการดำ� เนนิ การคัดกรองผ้เู รียน ๓.๒ มีการจัดท�ำแผนการจัดการเรียนรู้ ที่สอดคล้องกับมาตรฐานการเรียนรู้ ตัวชี้วัด ผลการเรียนรู้ หรือการจัดท�ำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP) ที่มีองค์ประกอบ ตามที่ก�ำหนดในประกาศกระทรวง ศึกษาธิการ เร่ือง หลักเกณฑ์และวิธีการจัดท�ำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล ระดับการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พ.ศ. ๒๕๕๒ และจดั ท�ำแผนการสอนเฉพาะบคุ คล (IIP) ๔. การตรวจสอบและประเมินความรูค้ วามความเข้าใจของผูเ้ รียนอย่างเปน็ ระบบ และมปี ระสิทธิภาพ ๔.๑ ประเมินผเู้ รียนจากสภาพจรงิ ๔.๒ มีข้ันตอนการตรวจสอบและประเมนิ อยา่ งเปน็ ระบบ ๔.๓ ใช้เครื่องมือและวิธีการวัดและประเมินผลท่ีเหมาะสมกับเป้าหมาย และการจัดการเรียน การสอน ๔.๔ นกั เรียนมีสว่ นรว่ มในการวดั และประเมินผล ๔.๕ ใหข้ ้อมลู ย้อนกลบั แก่ผูเ้ รยี น ระดบั ๒ พอใช้ ๑. การมีกระบวนการเรียนการสอนท่ีสรา้ งโอกาสให้ผู้เรียนทกุ คนมสี ่วนร่วม ๑.๑ ผู้เรียนมสี ว่ นรว่ มในการวเิ คราะหต์ นเอง กำ� หนดเนอื้ หาสาระ และกิจกรรม ๑.๒ เปิดโอกาสใหผ้ เู้ รยี นเรยี นรโู้ ดยการคดิ ไดป้ ฏิบตั จิ ริง ๑.๓ จัดกจิ กรรมให้ผ้เู รยี นไดฝ้ กึ ทักษะ แสดงออก น�ำเสนอผลงาน แสดงความคิดเห็น คดิ เปน็ ทำ� เปน็ รกั การอ่าน และแสวงหาความรู้จากสอ่ื เทคโนโลยีดว้ ยตนเอง ๑.๔ ผูเ้ รียนไดเ้ รียนรูโ้ ดยเชือ่ มโยงบูรณาการสาระการเรียนรูแ้ ละทกั ษะดา้ นต่างๆ ๑.๕ ผเู้ รยี นมีสว่ นร่วมในการจัดบรรยากาศ สภาพแวดลอ้ ม และสือ่ การเรียน ๑.๖ ผู้เรียนไดเ้ รยี นรโู้ ดยใช้กระบวนการวจิ ัย ๒. การจัดการเรียนการสอนทย่ี ดึ โยงกบั บรบิ ทของชมุ ชนและท้องถ่ิน ๒.๑ จดั กิจกรรมใหผ้ เู้ รียนไดเ้ รียนร้จู ากแหลง่ เรยี นรแู้ ละภมู ิปญั ญาทอ้ งถ่ิน 20 แนวทางการประเมินคุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม เพ่อื การประกนั คุณภาพภายในของสถานศึกษา

๒.๒ ชมุ ชนมีส่วนรว่ มแสดงความคดิ เหน็ หรอื จัดกิจกรรมการเรียนการสอน ๓. การจัดการเรียนการสอนใหส้ อดคล้อง เหมาะสมกบั ความตอ้ งการของผู้เรยี นทุกกลุ่มเป้าหมาย ๓.๑ มีการดำ� เนินการคัดกรองผูเ้ รยี น ๓.๒ มีการจัดท�ำแผนการจัดการเรียนรู้ ท่ีสอดคล้องกับมาตรฐานการเรียนรู้ ตัวชี้วัด ผลการเรียนรู้ หรือการจัดท�ำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP) ท่ีมีองค์ประกอบ ตามที่ก�ำหนดในประกาศกระทรวง ศึกษาธิการ เร่ือง หลักเกณฑ์และวิธีการจัดท�ำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล ระดับการศึกษาข้ันพื้นฐาน พ.ศ. ๒๕๕๒ ๔. การตรวจสอบและประเมินความรู้ความเขา้ ใจของผู้เรยี น ๔.๑ ประเมินผู้เรียนจากสภาพจริง ๔.๒ มขี ั้นตอนการตรวจสอบและประเมิน ๔.๓ ใช้เคร่ืองมือและวิธีการวัดและประเมินผลที่เหมาะสมกับเป้าหมาย และการจัดการเรียน การสอน ๔.๔ ใหข้ ้อมูลยอ้ นกลบั ผเู้ รียน ระดบั ๑ ปรบั ปรงุ ๑. การมีกระบวนการเรยี นการสอนท่ีไม่สรา้ งโอกาสให้ผู้เรยี นมสี ว่ นร่วม ๑.๑ ผู้เรียนไม่มีส่วนร่วมในการวิเคราะห์ตนเอง ก�ำหนดเนื้อหาสาระ กิจกรรมท่ีสอดคล้องกับ ความสนใจและความถนดั เป็นรายบคุ คล ๑.๒ ไม่เปิดโอกาสให้ผเู้ รยี นเรียนรู้โดยการคิด ได้ปฏบิ ัติจริงด้วยวธิ ีการและแหล่งเรยี นรู้ทีห่ ลากหลาย สรุปองคค์ วามรู้ และสามารถนำ� ไปใชใ้ นสถานการณต์ า่ งๆได้ ๑.๓ ไม่จัดกิจกรรมให้ผู้เรียนได้ฝึกทักษะ แสดงออก น�ำเสนอผลงาน แสดงความคิดเห็น คิดเป็น ท�ำเป็น รักการอา่ น และแสวงหาความรแู้ ละทักษะดา้ นต่างๆ ๑.๔ ผูเ้ รยี นไดเ้ รยี นรูโ้ ดยไมเ่ ชอื่ มโยงบูรณาการสาระการเรียนรแู้ ละทักษะตา่ งๆ ๑.๕ ผู้เรียนไม่มีสว่ นรว่ มในการจัดบรรยากาศ สภาพแวดลอ้ ม สื่อการเรียน และอำ� นวยความสะดวก ทเ่ี ออื้ ตอ่ การเรียนรู้ ๑.๖ ผเู้ รยี นไมไ่ ดเ้ รียนรู้โดยใช้กระบวนการวจิ ยั ๒. การจดั การเรยี นการสอนท่ียึดโยงกบั บรบิ ทของชุมชนและทอ้ งถ่ิน ๒.๑ ไมจ่ ัดกจิ กรรมใหผ้ ูเ้ รียนได้เรยี นรูจ้ ากแหล่งเรยี นรูแ้ ละภมู ิปญั ญาทอ้ งถิน่ ๒.๒ ชมุ ชนไมม่ บี ทบาทในการมีส่วนร่วมแสดงความคดิ เห็น หรือจัดกิจกรรมการเรยี นการสอน ๓. การจดั การเรยี นการสอนให้สอดคลอ้ ง เหมาะสมกบั ความต้องการของผู้เรียนทกุ กลุม่ เป้าหมาย ๓.๑ มีหรือไมม่ ีการดำ� เนนิ การคัดกรองผู้เรียน ๓.๒ ไม่มกี ารจดั ท�ำแผนการจดั การเรียนรู้ ท่ีสอดคลอ้ งกับมาตรฐานการเรียนรู้ ตัวชีว้ ดั ผลการเรยี นรู้ แนวทางการประเมินคุณภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม 21 เพอ่ื การประกนั คณุ ภาพภายในของสถานศกึ ษา

หรือการจัดท�ำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP) ท่ีมีองค์ประกอบ ตามท่ีก�ำหนดในประกาศกระทรวง ศึกษาธิการ เร่ือง หลักเกณฑ์และวิธีการจัดท�ำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล ระดับการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พ.ศ. ๒๕๕๒ ๔. การตรวจสอบและประเมนิ ความรคู้ วามเข้าใจของผเู้ รียน ๔.๑ ไม่ประเมินผ้เู รยี นจากสภาพจริง ๔.๒ ตรวจสอบและประเมนิ อยา่ งไมเ่ ป็นระบบ ๔.๓ นกั เรียนและผูม้ ีสว่ นเกย่ี วข้องไมม่ สี ่วนร่วมในการวัดและประเมนิ ผล ๔.๔ ไมใ่ ห้ขอ้ มลู ย้อนกลบั ผเู้ รียน มาตรฐานท่ี ๔ ระบบการประกันคณุ ภาพภายในที่มีประสิทธิผล คำ� อธบิ าย ระบบการประกันคุณภาพภายในที่มีประสิทธิผล หมายถึง การวางระบบการจัดการคุณภาพการศึกษา ของสถานศึกษาท่ีส่งผลต่อคุณภาพผู้เรียนท่ีเกิดจากการมีส่วนร่วมของผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่าย ร่วมรับผิดและรับชอบต่อ ผลการจัดการศึกษาให้มีคุณภาพได้มาตรฐาน ส่งผลให้ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องมีความม่ันใจต่อคุณภาพการจัดการศึกษา ของสถานศกึ ษา ประเด็นพจิ ารณา การใชร้ ะบบการประกันคุณภาพภายในเพอ่ื ยกระดบั คณุ ภาพการจดั การศึกษาให้ดีย่งิ ขนึ้ ระดบั คุณภาพ ระดบั ๔ ดเี ยย่ี ม ๑. สถานศึกษาจัดวางระบบการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษาที่ส่งผลต่อคุณภาพผู้เรียน อย่างเปน็ รูปธรรม มีขน้ั ตอนอย่างชัดเจน และมคี วามเป็นไปไดใ้ นการปฏบิ ัติ ๒. ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายให้ความร่วมมือในการวางระบบและด�ำเนินงานประกันคุณภาพภายใน ของสถานศกึ ษาเป็นอยา่ งดี ๓. พ่อแม่ ผู้ปกครอง คณะกรรมการสถานศึกษา ชุมชน/ท้องถ่ิน และผู้มีส่วนเกี่ยวข้องมีความม่ันใจ ต่อระบบการบรหิ ารของสถานศกึ ษาและการจดั การของสถานศกึ ษาระดับสูง ระดับ ๓ ดี ๑. สถานศึกษาจัดวางระบบการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษาที่ส่งผลต่อคุณภาพผู้เรียนอย่าง เปน็ รปู ธรรม มีข้ันตอนอยา่ งชัดเจน และมคี วามเป็นไปไดใ้ นการปฏบิ ตั ิ 22 แนวทางการประเมินคุณภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม เพื่อการประกนั คุณภาพภายในของสถานศึกษา

๒. ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายให้ความร่วมมือในการวางระบบและด�ำเนินงานประกันคุณภาพภายใน ของสถานศึกษา ๓. พ่อแม่ ผู้ปกครอง คณะกรรมการสถานศึกษา ชุมชน/ท้องถ่ิน และผู้มีส่วนเก่ียวข้องมีความมั่นใจ ต่อระบบการบรหิ ารและการจดั การของสถานศกึ ษา ระดบั ๒ พอใช้ ๑. สถานศกึ ษาจดั วางระบบการประกนั คุณภาพภายในของสถานศกึ ษา ๒. ผเู้ ก่ยี วขอ้ งใหค้ วามร่วมมอื ในการวางระบบและด�ำเนนิ งานประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษา ๓. พ่อแม่ ผู้ปกครอง คณะกรรมการสถานศึกษา ชุมชน/ท้องถ่ิน และผู้มีส่วนเก่ียวข้อง ค่อนข้างมั่นใจ ต่อระบบการบรหิ ารและการจดั การของสถานศึกษา ระดบั ๑ ปรับปรุง ๑. สถานศึกษาจัดวางระบบการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษาท่ีไม่ส่งผลต่อคุณภาพผู้เรียน ไมเ่ ป็นรูปธรรม ขาดความชดั เจน และไมม่ ีความเป็นไปได้ในการปฏบิ ัติ ๒. ผเู้ กยี่ วขอ้ งไมใ่ หค้ วามร่วมมือในการวางระบบและดำ� เนินงานประกันคณุ ภาพภายในของสถานศกึ ษา ๓. พ่อแม่ ผปู้ กครอง คณะกรรมการสถานศึกษา ชุมชน/ทอ้ งถิ่น และผูม้ สี ่วนเก่ยี วข้อง ไม่มคี วามมน่ั ใจ ตอ่ ระบบการบริหารและการจัดการของสถานศกึ ษา เกณฑก์ ารตัดสนิ คุณภาพการศกึ ษาของสถานศกึ ษาโดยภาพรวม เกณฑ์การตัดสินคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษา โดยภาพรวมให้ตัดสินจากผลการประเมิน ๔ มาตรฐาน คอื มาตรฐานที่ ๑ คุณภาพของผ้เู รียน มาตรฐานท่ี ๒ กระบวนการบรหิ ารและการจดั การของผบู้ ริหารสถานศึกษา มาตรฐานท่ี ๓ กระบวนการจดั การเรยี นการสอนที่เนน้ ผู้เรียนเปน็ สำ� คัญ มาตรฐานท่ี ๔ ระบบการประกนั คุณภาพภายในทม่ี ปี ระสิทธิผล โดยน�ำผลการประเมินรายมาตรฐานเหล่าน้ัน มาพิจารณาเป็นภาพรวมเพ่ือตัดสินระดับ คุณภาพของสถานศึกษา ตามระดบั คุณภาพ ดังน้ี แนวทางการประเมินคณุ ภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม 23 เพือ่ การประกนั คณุ ภาพภายในของสถานศกึ ษา

ระดับ ๔ ดเี ยีย่ ม ระดบั ๓ ดี ระดบั ๒ พอใช้ ระดับ ๑ ปรบั ปรงุ ๑. ผลประเมินมาตรฐาน ๑. ผลประเมินมาตรฐาน ๑. ผลประเมินมาตรฐาน ๑. ผลประเมินมาตรฐาน คุณภาพของผู้เรยี น คณุ ภาพของผู้เรียนอยใู่ น คุณภาพของผู้เรียนอยใู่ น คุณภาพของผเู้ รียนอยใู่ น อยใู่ นระดบั ดีเย่ียม โดยมี ระดับดหี รอื ดีเยย่ี ม โดยมี ระดบั พอใช้ ระดบั พอใช้หรอื ปรับปรงุ พัฒนาการของค่าเฉลย่ี พัฒนาการของค่าเฉลย่ี ผลการทดสอบระดบั ชาติ ผลการทดสอบระดบั ชาติ สงู ขึน้ มคี วามสามารถใน สงู ขน้ึ มีความสามารถ การอ่านและเขียน ในการอ่านและเขยี น สามารถสื่อสารท้ังภาษา สามารถสอ่ื สารทั้ง ไทยและภาษาองั กฤษ ภาษาไทยและภาษาอังกฤษ สามารถในการคดิ คำ� นวณ สามารถในการคดิ คำ� นวณ มคี วามสามารถ ในการคิด มคี วามสามารถ ในการคิด ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศ และการส่ือสารไดด้ ี และการส่อื สารได้ดี และมีความประพฤติ และมคี วามประพฤติ ดา้ นคุณธรรมจรยิ ธรรม ด้านคุณธรรมจรยิ ธรรม คา่ นิยม และคุณลกั ษณะ คา่ นยิ ม และคณุ ลกั ษณะ ตามท่สี ถานศกึ ษากำ� หนด ตามทสี่ ถานศกึ ษาก�ำหนด ปรากฏ อย่างชดั เจน ปรากฏ อยา่ งชัดเจน ๒. ผลประเมินมาตรฐาน ๒. ผลประเมนิ มาตรฐาน ๒. ผลประเมนิ มาตรฐาน ๒. ผลประเมินมาตรฐาน กระบวนการบรหิ าร กระบวนการบริหาร กระบวนการบริหาร กระบวนการบริหาร จัดการของผบู้ รหิ ารสถาน จดั การของผูบ้ รหิ ารสถาน จัดการของผ้บู รหิ ารสถาน จัดการของผูบ้ รหิ าร ศกึ ษาอยู่ในระดับดีเย่ียม ศึกษาอยูใ่ นระดบั ดี ศึกษาอยใู่ นระดับ พอใช้ สถานศึกษาอย่ใู นระดบั โดยมกี ารวางแผน หรอื ดีเย่ียม โดยมีการวางแผน ไม่มกี ารวางแผนการ พอใช้หรอื ปรบั ปรุง ไมม่ ี การด�ำเนินงานตามแผน การดำ� เนินงานตามแผน ด�ำเนนิ งานตามแผน การวางแผน การดำ� เนินงาน การตรวจสอบผล การตรวจสอบผล การตรวจสอบผล ตามแผน การตรวจสอบ การดำ� เนินงาน การดำ� เนนิ งาน การด�ำเนินงาน ผลการด�ำเนนิ งาน และการปรับปรงุ แกไ้ ขงาน และการปรบั ปรุงแก้ไขงาน และการปรับปรุงแกไ้ ขงาน และการปรับปรุงแกไ้ ขงาน ให้ดขี ้นึ อย่างต่อเนอ่ื ง ให้ดีขน้ึ อยา่ งตอ่ เน่อื ง ให้ดีขึ้น อยา่ งใดอยา่ งหน่ึง ให้ดขี ึน้ อยา่ งใดอย่างหน่งึ 24 แนวทางการประเมนิ คณุ ภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม เพอื่ การประกนั คุณภาพภายในของสถานศึกษา

ระดบั ๔ ดีเยย่ี ม ระดับ ๓ ดี ระดับ ๒ พอใช้ ระดับ ๑ ปรบั ปรุง ๓. ผลประเมินมาตรฐาน ๓. ผลประเมินมาตรฐาน ๓. ผลประเมนิ มาตรฐาน ๓. ผลประเมนิ มาตรฐาน กระบวนการจดั การเรยี น กระบวนการจัดการเรียน กระบวนการจดั การเรียน กระบวนการจดั การเรยี น การสอนท่เี นน้ ผู้เรียนเปน็ การสอนท่ีเนน้ ผูเ้ รียนเปน็ การสอนทเี่ น้นผเู้ รยี นเป็น การสอนทเี่ น้นผู้เรยี นเปน็ ส�ำคญั มีผลประเมินอยูใ่ น ส�ำคัญ อยู่ในระดับดี สำ� คัญ อยู่ในระดับพอใช้ ส�ำคญั อย่ใู นระดับพอใช้ ระดบั ดเี ยยี่ ม โดยมีการ หรือดีเย่ยี ม โดยมี มีการวเิ คราะห์ทำ� ความ หรอื ปรับปรงุ ไม่มีการ วิเคราะห์ ออกแบบ การวเิ คราะหท์ �ำ เข้าใจเปา้ หมายความ วิเคราะหท์ ำ� ความเข้าใจ และจดั การเรยี นรใู้ ห้ ความเข้าใจเปา้ หมาย ตอ้ งการของหลกั สูตร เป้าหมายของหลักสตู ร เปน็ ไปตามเปา้ หมาย ของหลักสูตร บริบท บริบทสถานศกึ ษา บริบทสถานศึกษา ของหลกั สตู ร และบริบท สถานศกึ ษา พัฒนา พฒั นากจิ กรรมการเรยี นรู้ และบรบิ ทในการศกึ ษา สถานศึกษา พัฒนา กิจกรรมการเรียนรู้ การนำ� ไปใช้ และการ ของชาติ ขาดความ กิจกรรมการเรียนรู้ และการประเมินผล ประเมินผล แตข่ าดความ สมบูรณ์ในการพฒั นา และการประเมนิ ผลจาก ในทุกขั้นตอน ถูกต้องสมบูรณอ์ ยา่ งใด กิจกรรมการเรยี นรู้ สภาพจรงิ ในทุกขน้ั ตอน อยา่ งหนึ่ง การน�ำไปใช้ และการประเมินผล ในทกุ ข้นั ตอน ๔. ผลประเมินมาตรฐาน ๔. ผลประเมนิ มาตรฐาน ๔. ผลประเมนิ มาตรฐาน ๔. ผลประเมนิ มาตรฐาน ระบบการประกันคุณภาพ ระบบการประกนั คณุ ภาพ ระบบการประกนั คุณภาพ ระบบการประกนั คณุ ภาพ ภายในท่ีมีประสทิ ธผิ ล ภายในท่ีมปี ระสิทธิผล ภายในท่ีมปี ระสทิ ธผิ ล ภายในที่มีประสิทธผิ ล อยูใ่ นระดับดีเยีย่ ม อยู่ในระดับดี หรอื ดเี ยย่ี ม อยู่ในระดับพอใช้ และผมู้ ี อยู่ในระดับพอใช้ โดยผเู้ กีย่ วข้องทุกฝา่ ย และผ้มู ีส่วนเกีย่ วข้อง สว่ นเกี่ยวขอ้ งมคี วามมัน่ ใจ หรอื ปรับปรุง ผูม้ ีสว่ น ให้ความร่วมมือในการวาง มคี วามมั่นใจตอ่ ระบบ ต่อระบบการบรหิ าร เกี่ยวขอ้ งไมม่ คี วามม่นั ใจ ระบบและด�ำเนนิ งาน การบรหิ ารและการจัดการ และการจดั การของ ตอ่ ระบบการบริหารและ ประกนั คณุ ภาพภายใน ของสถานศกึ ษาในระดับ สถานศกึ ษา การจัดการของ ของสถานศึกษาเปน็ อย่างดี สงู สถานศึกษา และผ้มู ีส่วนเก่ียวข้อง มคี วามม่ันใจต่อระบบ การบริหารและการจัดการ ของสถานศึกษาในระดบั สงู แนวทางการประเมนิ คุณภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม 25 เพื่อการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษา



สว่ นท่ี ๓ แนวทางการประเมินคุณภาพ ตามมาตรฐานการเรยี นรวม



๓ส่วนท่ี แนวทางการประเมนิ คุณภาพ ตามมาตรฐานการเรียนรวม แนวทางการประเมินตนเองของสถานศึกษา เพ่ือการน�ำมาตรฐานการเรียนรวมไปสู่การปฏิบัติได้อย่าง มีประสิทธภิ าพ เกิดประสทิ ธผิ ลในการพัฒนาคุณภาพการจัดการเรยี นรวมของสถานศึกษา สำ� นกั งานคณะกรรมการ การศึกษาข้ันพื้นฐานจึงได้จัดท�ำแนวทางการประเมินคุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม โดยก�ำหนดขอบข่าย และประเด็นการประเมินในแต่ละมาตรฐาน เพื่อเป็นกรอบแนวทางให้สถานศึกษาใช้ในการติดตาม ตรวจสอบ ความก้าวหน้าของการปฏิบัติตามมาตรฐานการเรียนรวมท่ีก�ำหนด และใช้ผลการประเมินเพ่ือการปรับปรุง สถานศกึ ษาด้านการจดั การเรียนรวมใหม้ ีประสทิ ธภิ าพย่ิงขนึ้ ดังน้ี มาตรฐานท่ี ๑ คุณภาพของผเู้ รียน คำ� อธบิ าย คุณภาพของผู้เรียน หมายถึง ผลการเรียนรู้ของผู้เรียนท่ีแสดงออกถึงความรู้ความสามารถ ทักษะ ตามหลักสูตรสถานศกึ ษา และมพี ัฒนาการในด้านการอ่าน คดิ วิเคราะหแ์ ละเขยี น สมรรถนะท่ีสำ� คญั และคณุ ลกั ษณะ อันพงึ ประสงค์ ประเด็นพจิ ารณา ๑. ผลสมั ฤทธทิ์ างวิชาการของผเู้ รยี น ๑.๑ ความสามารถในการอ่าน การเขียน การส่ือสาร และการคิดค�ำนวณ ตามเกณฑ์ของแต่ละ ระดบั ชัน้ หรือตามศักยภาพของผู้เรียนท่มี ีความต้องการจ�ำเป็นพเิ ศษแตล่ ะบุคคล ความสามารถในการคดิ วเิ คราะห์ คิดอย่างมีวจิ ารณญาณ อภิปรายแลกเปลี่ยนความคดิ เหน็ และแกป้ ัญหา ๑.๒ ความสามารถในการคิดวิเคราะห์ คิดอย่างมีวิจารณญาณ อภิปราย แลกเปล่ียนความคิดเห็น และแก้ปญั หาตามศกั ยภาพของผเู้ รียนแตล่ ะบคุ คลความกา้ วหนา้ ทางการเรยี นตามหลกั สูตรสถานศกึ ษา ๑.๓ ความสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ และการส่ือสาร ตามศักยภาพของผู้เรียน แต่ละบุคคลผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนและพัฒนาการจากผลการสอบวัดความก้าวหน้าทางการเรียนตามหลักสูตร สถานศึกษา ๑.๔ ความก้าวหน้าทางการเรียนตามหลักสูตรสถานศึกษาหรือตามแผนการจัดการศึกษา เฉพาะบคุ คล (IEP) ๑.๕ ผลสมั ฤทธิท์ างการเรยี นและพฒั นาการจากผลการสอบวัดระดับชาติ แนวทางการประเมนิ คณุ ภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม 29 เพ่อื การประกนั คณุ ภาพภายในของสถานศกึ ษา

๑.๖ ความพรอ้ มในการศกึ ษาต่อ การฝกึ งานหรอื การทำ� งาน ๒. คุณลักษณะท่ีพึงประสงค์ของผเู้ รียน ๒.๑ การมีคุณลักษณะและค่านิยมท่ีดีตามที่สถานศึกษาก�ำหนด โดยไม่ขัดกับกฎหมาย และวฒั นธรรมอันดขี องสงั คม ๒.๒ ความภูมิใจในทอ้ งถ่ินและความเป็นไทย ๒.๓ การยอมรับที่จะอย่รู ่วมกันบนความแตกตา่ งและหลากหลาย ๒.๔ สุขภาวะทางรา่ งกายและลักษณะจติ สงั คม วธิ ีการเกบ็ รวบรวมขอ้ มลู /แหล่งขอ้ มลู วิธีการ เคร่อื งมอื แหล่งขอ้ มลู การตรวจสอบเอกสาร หลักฐาน แบบบนั ทกึ ผลการพัฒนาผ้เู รียน ๑. แบบสรุปผลการอา่ น การเขยี น รอ่ งรอย และขอ้ มลู เชิงประจกั ษ์ การส่อื สารและการคดิ คำ� นวณตามเกณฑ์ ของแต่ละระดับชัน้ ๒. เอกสารการวัดและประเมินผลผู้เรยี น ทกุ ระดับชั้น ๓. ช้ินงานผลงานนักเรยี น ๔. บันทกึ การอา่ น ๕. แบบสรปุ รายงานการประเมิน ความสามารถ ในการอา่ น คดิ วเิ คราะห์ และเขยี น ๖. โครงงาน ชนิ้ งาน ๗. บันทกึ การท�ำงาน ๘. รายงานสรุปผลการทดสอบระดบั ชาติ พน้ื ฐาน ๙. รอ่ งรอยการจดั กจิ กรรม โครงการ ๑๐. เอกสารหลกั ฐานแสดงสุขภาวะ ทางรา่ งกาย อารมณ์ สงั คม ๑๑. แบบบนั ทกึ พฤตกิ รรมทางสงั คม ๑๒. เอกสาร/รายงานผลการพัฒนา นกั เรียนรายบคุ คล ๑๓. วุฒบิ ัตร โล่รางวัล การสงั เกตพฤตกิ รรม แบบสงั เกตพฤติกรรม ผเู้ รยี น การสมั ภาษณ์ แบบสมั ภาษณ์ ผ้เู รยี น ครู ผู้ปกครอง และผเู้ กี่ยวข้อง 30 แนวทางการประเมินคณุ ภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม เพอ่ื การประกันคณุ ภาพภายในของสถานศกึ ษา

มาตรฐานท่ี ๒ กระบวนการบริหารและการจดั การของผ้บู ริหารสถานศกึ ษา คำ� อธบิ าย กระบวนการบรหิ ารและการจัดการของผ้บู รหิ ารสถานศึกษา หมายถึง การดำ� เนนิ การบริหารและจดั การ ของสถานศกึ ษาทีค่ รอบคลมุ ดา้ นวชิ าการ ด้านครูและบุคลากรทางการศกึ ษา ดา้ นขอ้ มลู สารสนเทศ และด้านสภาพ แวดล้อม โดยเปิดโอกาสให้ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษา เพื่อสร้างความม่ันใจด้านคุณภาพ การศึกษา ประเดน็ พิจารณา ๑. การมีเป้าหมาย วิสัยทัศน์ และพันธกิจท่ีสถานศึกษาก�ำหนดชัดเจน และครอบคลุมผู้เรียนทุกกลุ่ม เป้าหมาย ๒. การวางแผนพัฒนาคณุ ภาพการจัดการศกึ ษาของสถานศกึ ษา ๒.๑ การวางแผนและด�ำเนินงานพัฒนาวิชาการท่ีเน้นคุณภาพของผู้เรียนรอบด้านทุกกลุ่มเป้าหมาย และดำ� เนินการอยา่ งเปน็ รปู ธรรม ๒.๒ การวางแผนและดำ� เนินงานพฒั นาครแู ละบุคลากรใหม้ คี วามเชย่ี วชาญทางวิชาชพี ๒.๓ การวางแผนการบริหารและการจดั การข้อมลู สารสนเทศอย่างเป็นระบบ ๒.๔ การวางแผนและจัดสภาพแวดล้อมทางกายภาพและสังคมท่ีเอ้ือต่อการจัดการเรียนรู้ทุกกลุ่ม เป้าหมายอย่างมคี ุณภาพ ๓. การมีส่วนร่วมของผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่าย และการร่วมรับผิดรับชอบต่อผลการจัดการศึกษาทุกกลุ่ม เปา้ หมายใหม้ คี ุณภาพและได้มาตรฐาน ๔. การนิเทศ กำ� กบั ติดตาม ประเมนิ ผลการบรหิ ารและการจดั การศึกษา วิธกี ารเก็บรวบรวมขอ้ มูล/แหลง่ ข้อมลู แหลง่ ขอ้ มูล ๑. แผนพฒั นาคณุ ภาพการศกึ ษา วธิ ีการ เคร่ืองมือ ๒. แผนปฏิบัติการประจ�ำปี ๑. การตรวจสอบเอกสาร แบบบนั ทกึ รายการ ๓. โครงการ/งาน/กจิ กรรม หลักฐาน ร่องรอยหรือขอ้ มลู ๔. บันทกึ การประชุม/คำ� ส่ัง เชงิ ประจักษ์ ๕. รายงานโครงการ/งาน/กจิ กรรม ๖. ภาพถา่ ยกิจกรรม ๗. รายงานประจ�ำปี แนวทางการประเมินคณุ ภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม 31 เพ่อื การประกนั คุณภาพภายในของสถานศึกษา

วธิ ีการ เครื่องมือ แหลง่ ขอ้ มูล ๘. หลักสูตรสถานศกึ ษา ๒. การสงั เกตพฤตกิ รรม แบบสังเกตพฤตกิ รรม ๙. แฟ้มสะสมผลงานครู/ผ้บู รหิ าร ๓. การสอบถาม/สมั ภาษณ์ แบบสอบถาม/ ๑๐. แฟ้มเกียรติบตั ร/โล่รางวลั ต่าง ๆ ๑๑. เอกสารสารสนเทศ แบบสัมภาษณ์ ๑. แผนการจดั การศึกษาเฉพาะบคุ คล (IEP) ๒. แผนการส่งต่อและเปลี่ยนผ่าน (Transition) สำ� หรับผเู้ รยี นท่มี ีความต้องการจ�ำเปน็ พิเศษ ๓. ทะเบยี นแหลง่ เรยี นรภู้ ายใน/ภายนอก สถานศกึ ษา ๔. หอ้ งสมดุ /ห้องปฏิบัติการต่าง ๆ/มุมส่งเสรมิ ประสบการณ์ ๕. ภูมิปญั ญาท้องถน่ิ ๖. ทะเบียนสิ่งอ�ำนวยความสะดวก ส่ือ บริการ และความช่วยเหลอื อนื่ ใดทางการศึกษา ๗. ประกาศคณะกรรมการสถานศึกษาข้ันพ้นื ฐาน ๘. บันทึกการประชุม/บันทกึ ความตกลงร่วมมือ (MOU) /บันทกึ การตรวจเยีย่ ม ๙. แบบนิเทศตดิ ตาม ๑. พฤตกิ รรมการจัดการเรยี นการสอนของครู ๒. พฤติกรรมการเรียนรู้ของผู้เรยี น ๓. พฤตกิ รรมการบริหารงานของผบู้ รหิ าร ๔. พฤติกรรมการมสี ่วนรว่ มของผู้ท่เี กยี่ วข้อง ๑. แบบสอบถาม/แบบสมั ภาษณ์ การจัดการเรียน การสอนของครู ๒. แบบสอบถาม/แบบสัมภาษณก์ ารเรยี นรู้ ของผู้เรียน ๓. แบบสอบถาม/แบบสัมภาษณ์วิสยั ทัศน์ การบริหารงานของผ้บู ริหาร ๔. แบบสอบถาม/แบบสัมภาษณก์ ารมสี ่วนร่วม ของผทู้ ีเ่ กยี่ วขอ้ ง 32 แนวทางการประเมนิ คุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม เพอ่ื การประกนั คุณภาพภายในของสถานศกึ ษา

มาตรฐานที่ ๓ กระบวนการจดั การเรียนการสอนทเ่ี น้นผเู้ รยี นเป็นสำ� คัญ ค�ำอธบิ าย กระบวนการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นส�ำคัญ หมายถึง กระบวนการจัดการเรียนการสอน ตามหลักสูตรสถานศึกษาท่ีสอดคล้องกับบริบทของชุมชนและท้องถิ่น ตามความสนใจ ความต้องการ และความถนัดของผู้เรยี น โดยใชว้ ิธีการท่ีหลากหลาย เพ่อื ให้เกดิ การเรียนรูเ้ ตม็ ตามศักยภาพของผู้เรียนแตล่ ะบคุ คล สร้างโอกาสให้ผู้เรียนทุกคน มีส่วนร่วม มีการตรวจสอบ และประเมินผลความรู้ความเข้าใจของผู้เรียนอย่าง เปน็ ระบบ และมปี ระสิทธภิ าพ ประเดน็ พิจารณา ๑. การมกี ระบวนการเรยี นการสอนท่สี ร้างโอกาสใหผ้ เู้ รยี นทุกคนมีสว่ นรว่ ม ๒. การจดั การเรียนการสอนทย่ี ดึ โยงกบั บรบิ ทของชุมชนและท้องถิ่น ๓. การจัดการเรียนการสอนใหส้ อดคลอ้ ง เหมาะสมกับความตอ้ งการของผเู้ รียนทกุ กลุ่มเปา้ หมาย ๔. การตรวจสอบและประเมนิ ความรู้ ความเข้าใจของผเู้ รียนอยา่ งเป็นระบบ และมีประสทิ ธภิ าพ วิธีการเก็บรวบรวมข้อมลู /แหลง่ ข้อมูล แหล่งขอ้ มูล ๑. หลักสูตรสถานศึกษา วธิ ีการ เครอ่ื งมือ ๒. แผนการจดั การเรียนรู้ ๑. การตรวจเอกสาร หลักฐาน แบบบนั ทึกรายการ ๓. บันทึกผลหลงั การสอน ร่องรอย หรือข้อมลู เชิงประจักษ์ ๔. เอกสารหลกั ฐานการวัดและประเมินผล ๕. เคร่อื งมือวดั และประเมินผลการเรียนรู้ ๒. การสังเกตพฤตกิ รรม แบบสงั เกตพฤตกิ รรม ๖. สมุดการบ้านท่แี สดงใหเ้ หน็ การให้ข้อมลู ย้อนกลบั การสอน การสอน ๗. ชนิ้ งานหรือผลงานของผู้เรยี น/แฟม้ สะสมผลงาน ๘. ส่ือการเรยี นการสอน ๙. แหล่งเรยี นรู้ ๑๐. แผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP) ๑๑. แผนการสอนเฉพาะบคุ คล (IIP) ๑. ครู ๒. นักเรียน แนวทางการประเมนิ คณุ ภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม 33 เพอ่ื การประกนั คุณภาพภายในของสถานศึกษา

วิธกี าร เครื่องมอื แหล่งข้อมลู ๓. การสัมภาษณ์/ การสอบถาม แบบบนั ทึกการสมั ภาษณ/์ ๑. ผเู้ รียน แบบบนั ทึกการสอบถาม ๒. ครู ๓. ผปู้ กครอง ๔. บคุ ลากรที่เกี่ยวขอ้ ง มาตรฐานที่ ๔ ระบบการประกนั คุณภาพภายในท่มี ปี ระสิทธผิ ล คำ� อธบิ าย ระบบการประกันคุณภาพภายในท่ีมีประสิทธิผล หมายถึง การวางระบบการจัดการคุณภาพการศึกษา ของสถานศึกษาท่ีส่งผลต่อคุณภาพผู้เรียนที่เกิดจากการมีส่วนร่วมของผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่าย ร่วมรับผิดและรับชอบ ต่อผลการจัดการศึกษาให้มีคุณภาพได้มาตรฐาน ส่งผลให้ผู้มีส่วนเก่ียวข้องมีความม่ันใจต่อคุณภาพการจัดการศึกษา ของสถานศกึ ษา ประเด็นพิจารณา การใชร้ ะบบการประกนั คณุ ภาพภายในเพ่อื ยกระดบั คุณภาพการจดั การศึกษาให้ดียงิ่ ข้นึ วธิ กี ารเกบ็ รวบรวมขอ้ มลู /แหลง่ ข้อมูล แหลง่ ข้อมูล ๑. เอกสารเกยี่ วกับการวางระบบ วธิ ีการ เครื่องมือ และการดำ� เนนิ งานประกนั คุณภาพภายใน ๑. ตรวจสอบเอกสาร หลักฐาน แบบบันทกึ รายการ ของสถานศึกษา เช่น การประกาศมาตรฐาน, หรือข้อมลู เชงิ ประจักษ์ คำ� ส่ังมอบหมายงานให้บคุ ลากรรบั ผิดชอบ รายมาตรฐาน, การจัดโครงสรา้ งหรือระบบ การบริหารงานศกึ ษาที่เออ้ื ต่อการพฒั นาระบบ การประกันคณุ ภาพภายในของสถานศกึ ษา เป็นตน้ ๒. เอกสารแผนพัฒนาการจดั การศึกษา ของสถานศกึ ษา/แผนปฏบิ ตั ิการประจ�ำปี ๓. รปู แบบหรอื กระบวนการท่ีใชด้ �ำเนนิ งาน ประกนั คุณภาพของสถานศึกษา 34 แนวทางการประเมินคณุ ภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม เพ่ือการประกันคุณภาพภายในของสถานศกึ ษา

วิธกี าร เครอื่ งมอื แหลง่ ข้อมลู ๒. สมั ภาษณ์ ๔. เอกสารรายงานประจำ� ปีท่เี ปน็ รายงานประเมนิ ภายในของสถานศึกษา ๕. เอกสารรายงานผลการประเมนิ คณุ ภาพภายใน และภายนอก ๖. ค�ำสั่งมอบหมายงานให้บุคลากรปฏิบตั งิ านตาม แผนงาน/งาน/โครงการ/กิจกรรมทกี่ �ำหนดไว้ ๗. รปู ภาพ ๘. บันทกึ /รายงานการประชุม ๙. เอกสารสรปุ รายงาน/โครงการ/กิจกรรม ๑๐. เอกสารรายงานความพึงพอใจต่อการบริหาร และการจดั การของสถานศกึ ษา ฯลฯ ๑.แบบบนั ทึกการสัมภาษณ์ ๑. นกั เรียน ครู ผบู้ ริหารสถานศกึ ษา พอ่ แม่ ๒. แบบประเมนิ ความ ผูป้ กครอง คณะกรรมการสถานศกึ ษา ชุมชน/ พึงพอใจ ทอ้ งถ่ิน และผู้มสี ่วนเกีย่ วข้อง ๒. รายงานความพึงพอใจของผู้ท่ีมีส่วนเก่ียวข้อง/ ส่วนได้สว่ นเสีย แนวทางการประเมนิ คณุ ภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม 35 เพอื่ การประกันคุณภาพภายในของสถานศกึ ษา



สว่ นที่ ๔ แนวทางการนำ� มาตรฐาน สูก่ ารปฏบิ ัติ



ัจดระบบบ ิรหารและสารสนเทศ๔ส่วนท่ี แนวทางการน�ำมาตรฐานสู่การปฏบิ ตั ิ แนวทางการน�ำมาตรฐานการเรียนรวม ไปสู่การปฏิบัติในสถานศึกษาน้ัน สถานศึกษาควรด�ำเนินการ ให้เป็นไปตามกฎกระทรวงว่าด้วยระบบ หลักเกณฑ์ และวิธีการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. ๒๕๕๓ และ ประกาศคณะกรรมการประกันคุณภาพภายในระดับการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน เร่ือง ก�ำหนดหลักเกณฑ์และแนวปฏิบัติ เก่ียวกับการประกันคุณภาพภายใน ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. ๒๕๕๔ โดยมีแนวทางการพัฒนาระบบ ประกนั คณุ ภาพภายในของสถานศึกษา ประกอบไปด้วยขน้ั ตอนโดยสรุปดังนี้ กำ� หนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศกึ ษา จัดท�ำแผนพฒั นาการจดั การศึกษาของสถานศึกษาที่มุ่งคณุ ภาพตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา ด�ำเนนิ งานตามแผนพฒั นาการจัดการศกึ ษาของสถานศกึ ษา จัดใหม้ กี ารตดิ ตามตรวจสอบคุณภาพการศึกษา จัดใหม้ กี ารประเมนิ คณุ ภาพภายในตามมาตรฐานการศกึ ษาของสถานศึกษา จัดท�ำรายงานประจำ� ปีทเี่ ปน็ รายงานประเมนิ คณุ ภาพภายใน จัดให้มกี ารพัฒนาคุณภาพการศกึ ษาอย่างตอ่ เน่อื ง ภาพประกอบ ๑ : แนวทางการพฒั นาระบบประกนั คณุ ภาพภายในสถานศึกษา แนวทางการประเมนิ คณุ ภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม 39 เพ่ือการประกันคุณภาพภายในของสถานศกึ ษา

ก�ำหนดมาตรฐานการศกึ ษาของสถานศกึ ษา ๑. ศึกษา วิเคราะห์ มาตรฐานและประเด็นพิจารณาว่าด้วยการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษา ตามท่ีกระทรวงศึกษาธิการประกาศใช้ รวมท้ังมาตรฐานการเรยี นรวมทก่ี ำ� หนดไว้ ๒. พจิ ารณาสาระส�ำคัญทจ่ี ะกำ� หนดในมาตรฐาน และประเดน็ พจิ ารณา ของสถานศึกษา ๓. ก�ำหนดค่าเป้าหมายความส�ำเร็จของแต่ละมาตรฐาน และประเด็นพิจารณา ในการก�ำหนดค่าเป้าหมาย ความส�ำเรจ็ นั้น ให้น�ำผลการด�ำเนนิ การย้อนหลัง ๓ ปี มาวิเคราะห์ และพจิ ารณาความเหมาะสม รวมท้ังใชข้ อ้ มลู สารสนเทศทหี่ ลากหลาย รอบด้าน มาประกอบการกำ� หนดค่าเปา้ หมายความสำ� เร็จ ๔. ประกาศค่าเป้าหมาย แต่ละมาตรฐาน และประเด็นพิจารณาว่าด้วยการประกันคุณภาพภายใน ของสถานศึกษาให้กลุ่มผู้เก่ียวข้องภายในและภายนอกรับทราบ โดยผ่านความเห็นชอบของคณะกรรมการ สถานศึกษาขั้นพ้ืนฐาน ท้ังนี้ สถานศึกษาอาจก�ำหนดมาตรฐานการศึกษา และประเด็นพิจารณาของสถานศึกษา เพ่ิมเติมนอกเหนือจากที่กระทรวงศึกษาธิการประกาศใช้ได้ตามบริบท และสภาพความจ�ำเป็นของสถานศึกษา ชุมชน ทอ้ งถ่นิ การจดั ท�ำแผนพฒั นาการจัดการศกึ ษาของสถานศึกษาท่ีมุ่งคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษา ของสถานศึกษา การจัดท�ำแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษาที่มุ่งคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาน้ัน ประกอบไปดว้ ย การจัดท�ำแผนพัฒนาการจดั การศกึ ษา และแผนปฏบิ ัตกิ ารประจ�ำปี ๑. แผนพัฒนาการจดั การศกึ ษา ๑.๑ ศึกษา วิเคราะห์สภาพปัญหาและความต้องการจ�ำเป็นของสถานศึกษาอย่างเป็นระบบโดยใช้ ขอ้ มลู ตามสภาพจรงิ ๑.๒ กำ� หนดวิสัยทัศน์ พันธกิจ และเป้าหมายด้านตา่ งๆ โดยม่งุ เนน้ ทคี่ ณุ ภาพผเู้ รียนทสี่ ะทอ้ นคณุ ภาพ ความสำ� เรจ็ อยา่ งชดั เจนและเป็นรปู ธรรม โดยทุกฝา่ ยมสี ว่ นรว่ ม ๑.๓ ก�ำหนดวิธีการด�ำเนินงานกิจกรรม โครงการท่ีสอดคล้องกับมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา โดยใช้กระบวนการวจิ ัย หรอื ผลการวิจยั หรือข้อมูลทอ่ี ้างองิ ได้ ให้ครอบคลมุ การพัฒนาหลกั สูตรสถานศึกษา การจัด ประสบการณ์การเรียนรู้ กระบวนการเรียนรู้ การส่งเสริมการเรียนรู้ การวัดและประเมินผล การพัฒนาบุคลากร และการบริหารจัดการ เพอ่ื ให้บรรลุเปา้ หมายตามมาตรฐานและประเด็นพิจารณาทกี่ �ำหนดไว้ ๑.๔ ก�ำหนดแหล่งเรียนรูแ้ ละภมู ปิ ญั ญาท้องถิ่นจากภายนอกทีใ่ ห้การสนับสนนุ ทางวิชาการ ๑.๕ ก�ำหนดบทบาทหน้าท่ีอย่างชัดเจนให้บุคลากรของสถานศึกษาและผู้เรียน ร่วมรับผิดชอบ และด�ำเนนิ งานตามท่ีก�ำหนดไวอ้ ย่างมีประสทิ ธภิ าพ 40 แนวทางการประเมนิ คณุ ภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม เพอื่ การประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษา

๑.๖ ก�ำหนดบทบาทหนา้ ที่และแนวทางการมีสว่ นรว่ มของบิดา มารดา ผปู้ กครอง องค์กร หนว่ ยงาน ชมุ ชน และทอ้ งถิ่น ๑.๗ กำ� หนดการใชง้ บประมาณและทรัพยากรอย่างมปี ระสิทธภิ าพใหส้ อดคลอ้ งกับกิจกรรม โครงการ ๑.๘ เสนอแผนพัฒนาการจัดการศึกษาต่อคณะกรรมการสถานศึกษาข้ันพ้ืนฐาน และหรือคณะ กรรมการสถานศกึ ษา และหรือคณะกรรมการบริหารสถานศกึ ษา แล้วแตก่ รณเี พอื่ ให้ความเห็นชอบกอ่ นน�ำไปใช้ ๒. แผนปฏิบตั กิ ารประจำ� ปี ๒.๑ จดั ทำ� แผนปฏบิ ตั กิ ารประจำ� ปีทสี่ อดคลอ้ งกบั แผนพฒั นาการจัดการศึกษาของสถานศกึ ษา ๒.๒ ก�ำหนดปฏทิ นิ การนำ� แผนปฏิบัติการประจำ� ปไี ปส่กู ารปฏบิ ตั ทิ ี่ชัดเจน ๒.๓ เสนอแผนปฏิบัติการประจ�ำปีต่อคณะกรรมการสถานศึกษาข้ันพ้ืนฐาน และหรือคณะกรรมการ สถานศกึ ษา และหรือ คณะกรรมการบริหารสถานศกึ ษาให้ความเหน็ ชอบแลว้ แตก่ รณี กอ่ นน�ำไปใช้ การจัดระบบบริหารและสารสนเทศ ๑. จัดโครงสร้างหรือระบบการบริหารงานของสถานศึกษาท่ีเอ้ือต่อการพัฒนาระบบการประกันคุณภาพ ภายในของสถานศึกษา ๒. ก�ำหนดผู้รับผิดชอบและจัดระบบสารสนเทศให้เป็นหมวดหมู่ ครอบคลุม เป็นปัจจุบัน สะดวกต่อ การเขา้ ถึงและการใหบ้ รกิ าร หรือการเชื่อมโยงเครือขา่ ยกบั หน่วยงานตน้ สังกดั ๓. น�ำขอ้ มลู สารสนเทศไปใช้ประโยชน์ในการบริหารและการพฒั นาการเรียนการสอน การดำ� เนนิ งานตามแผนพัฒนาการจดั การศึกษาของสถานศึกษา ๑. น�ำแผนปฏิบัติการประจำ� ปี แตล่ ะปีสกู่ ารปฏิบตั ิ ตามกรอบระยะเวลาและกิจกรรมโครงการท่กี �ำหนดไว้ ๒. ผู้รับผิดชอบและผู้เก่ียวข้องทุกฝ่ายปฏิบัติตามบทบาทหน้าท่ีและความรับผิดชอบตามที่ได้ก�ำหนด อยา่ งมปี ระสิทธิภาพและเกิดประสิทธิผลสูงสดุ การจัดให้มีการตดิ ตามตรวจสอบคุณภาพการศึกษา ๑. ก�ำหนดผูร้ ับผดิ ชอบในการติดตามตรวจสอบคุณภาพการศกึ ษาระดบั สถานศึกษา ๒. ติดตามตรวจสอบคุณภาพการศกึ ษาท้งั ระดบั บุคคลและระดบั สถานศกึ ษา อยา่ งนอ้ ยภาคเรยี นละ ๑ ครั้ง ๓. รายงานและน�ำผลการตดิ ตามตรวจสอบคุณภาพการศกึ ษาไปใช้ประโยชน์ในการปรบั ปรงุ พฒั นา ๔. เตรียมการและใหค้ วามรว่ มมอื ในการติดตามตรวจสอบคุณภาพการศกึ ษาจากหนว่ ยงานตน้ สงั กดั แนวทางการประเมินคุณภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม 41 เพื่อการประกนั คุณภาพภายในของสถานศกึ ษา

การจัดใหม้ กี ารประเมนิ คุณภาพภายในตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา ๑. ให้มีคณะกรรมการประเมินคุณภาพภายในอย่างน้อย ๓ คน ท่ีประกอบด้วยผู้ทรงคุณวุฒิภายนอก ท่ีหน่วยงานต้นสังกัดขึ้นทะเบียนไว้อย่างน้อย ๑ คน เข้ามามีส่วนร่วมในกระบวนการประเมินคุณภาพภายใน ของสถานศกึ ษาอยา่ งนอ้ ยปลี ะ ๑ ครง้ั ๒. ด�ำเนินการประเมินคุณภาพภายในตามมาตรฐานการศึกษาและประเด็นพิจารณาของสถานศึกษา โดยใช้วธิ ีการและเครื่องมอื ที่หลากหลายและเหมาะสม การจัดท�ำรายงานประจำ� ปที ่ีเปน็ รายงานประเมนิ คุณภาพภายใน ๑. สรุปและจัดท�ำรายงานประจ�ำปีท่ีเป็นรายงานประเมินคุณภาพภายในของสถานศึกษาที่สะท้อน คุณภาพผู้เรียนและผลสำ� เรจ็ ของการบริหารจัดการศกึ ษาตามรปู แบบทห่ี น่วยงานต้นสังกัดก�ำหนด ๒. นำ� เสนอรายงานประจ�ำปตี ่อคณะกรรมการสถานศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน และหรือคณะกรรมการสถานศึกษา และหรือคณะกรรมการบรหิ ารสถานศึกษา แล้วแตก่ รณี ให้ความเหน็ ชอบ ๓. เผยแพรร่ ายงานตอ่ สาธารณชน หนว่ ยงานตน้ สงั กัด และหน่วยงานที่เกีย่ วข้อง การจดั ให้มกี ารพฒั นาคุณภาพการศกึ ษาอย่างต่อเนอื่ ง ๑. ส่งเสริมแนวความคิดเร่ืองการประกันคุณภาพการศึกษาท่ีมุ่งการพัฒนาคุณภาพการศึกษาอย่างต่อเน่ือง ให้เกิดขึ้นกับครูและบุคลากรทุกคนในสถานศึกษา และพัฒนาสถานศึกษาให้เป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ จนเป็น วฒั นธรรมคณุ ภาพในการทำ� งานปกตขิ องสถานศกึ ษา ๒. น�ำผลการประเมินคุณภาพภายในของสถานศึกษา จากการประเมินตนเองหรือจากหน่วยงาน ที่เก่ยี วข้อง มาวเิ คราะห์ สงั เคราะห์ และเลอื กสรรข้อมลู สารสนเทศเพือ่ นำ� ไปใช้ให้เปน็ ประโยชน์ตอ่ การพฒั นาการ บรหิ ารและการเรยี นการสอนอย่างตอ่ เน่อื ง ๓. เผยแพร่ผลการพัฒนาคณุ ภาพการศกึ ษาและแลกเปล่ยี นเรยี นรูเ้ พือ่ ใหเ้ กิดการพัฒนา 42 แนวทางการประเมินคณุ ภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม เพอื่ การประกันคุณภาพภายในของสถานศกึ ษา

หลกั การพัฒหนลากั รกะาบรบพัฒปรนะากระันบคบณุ ปรภะากพนั คุณภาพ ในการดาเนินการพัฒนาระบบประกนั คณุ ภาพ ใช้หลักการของวงจรคุณภาพ ประกอบไปด้วย ข้ันตอนดังน้ี ในการดำ� เนนิ การพัฒนาระบบประกนั คุณภาพ ใช้หลักการของวงจรคุณภาพ ประกอบไปดว้ ยข้ันตอนดังนี้  การพฒั นาคณุ ภาพ  Žƒ ‘ ตดิ ตามตรวจสอบ การมีสว่ นร่วม  การประเมนิ คณุ ภาพ  …– Š‡… ภาพปรภะาพกปอรบะก2อบ:๒ห:ลหกั ลกกั กาารรขขอองงววงจงรจครณุ คภุณาพภาพ 1. 11ก1า...213รวากแกงตรา ๑ระห.ล่ะ บ๑๑๑กนบะา...วข๑๓๒ดบรนวัน้ใ าหแกก(กตงPต�รำรม้าอหะlล่ะรaีกบนนะบใnวขาดบมนนน้ัใร)หวีรก(ตบPม้าธิะอlันรีกaปีนบใnาทมนฏบร)วีรึบกิบยิธะันผีปบ่อัตทฏลบยิทึกบิยกผีย่อ่ัตาลยทิึดรกย่ี หาปดึรลฏหปกัลฏิบักบิวัตวตัชิ ิชงิ ิงาาาากกนนาทารทรี่สส่ีามาามรถาตรรถวตจสรอวบจไสด้อบได้ 1.4 กา ห๑น.๔ดร กอ่ ำ� งหรนอดยร่อหงลรอักยฐหาลนักฐกาานรกทาราทงำ� างานนททสี่ีส่ ะะททอ้ ้อนคนุณคภุณาพภตาาพมมตาาตมรฐมาานตแลระฐตาวั นบ่งแชลี้ ะตัวบง่ ชี้ 2. การทาต๒า. มการระทบำ� ตบาม(รDะOบบ) (DO) 2.1 ร่ว มก๒.นั ๑ป รฏว่ มิบกตั นั ติ ปาฏมิบัตแติ ผานมแทผ่ีกนาทห่ีก�ำนหดนด 2.2 รบั ผ๒ดิ .ช๒ อรบับรผะิดชบอบบยระ่อบยบย่อย 2.3 สร ้าง๒ร.๓่อ งสรรอ้างยรกอ่ งารรอปยกฏาบิรปตั ฏิงิบาัตนิงาทนี่รทับีร่ ับผผิดิดชชออบบ 3. การตรวจสอบและทบทวน (Check) 3.1 ร่วมกันตรวจสอบและประเมินตนเอง แนวทางการประเมนิ คณุ ภาพตามมาตรฐานการเรยี นรวม 3.2 ผลัดเปลย่ี นกนั ประเมนิ ภายในระหวา่ งปฏบิ ตั งิ านเพือ่ การประกันคุณภาพภายในของสถานศกึ ษา 43 3.3 บนั ทึกผลการตรวจสอบ ปัญหาอุปสรรค แนวทางแก้ไข

๓. การตรวจสอบและทบทวน (Check) ๓.๑ ร่วมกนั ตรวจสอบและประเมนิ ตนเอง ๓.๒ ผลดั เปลยี่ นกันประเมนิ ภายในระหว่างปฏบิ ัตงิ าน ๓.๓ บนั ทึกผลการตรวจสอบ ปญั หาอุปสรรค แนวทางแกไ้ ข ๓.๔ สรุปผลการประเมินเพื่อเตรยี มบนั ทกึ ขอ้ มลู ในระบบสารสนเทศ ๔. การปรับปรุง พฒั นาระบบ (ACT) ๔.๑ นำ� ปัญหา อุปสรรค มาดำ� เนินการแก้ไข ๔.๒ บนั ทึกผลการพฒั นาปรับปรุง ๔.๓ เปรยี บเทียบผลกบั เป้าหมาย ๔.๔ สรุปผลการประเมนิ ผลการปรบั ปรงุ และน�ำขอ้ มูลปรบั ปรงุ ข้อมูลสารสนเทศ 44 แนวทางการประเมนิ คณุ ภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม เพื่อการประกนั คุณภาพภายในของสถานศึกษา

เอกสารอา้ งองิ ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน. (2559). แนวทางการเขียนรายงานการประเมินตนเอง (Self-Assessment Report : SAR). กรงุ เทพมหานคร : โรงพิมพ์ส�ำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาต.ิ ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน. (2559). คมู่ อื การประเมนิ คณุ ภาพตามมาตรฐานการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน เพื่อการประกนั คณุ ภาพภายในของสถานศึกษา. กรงุ เทพมหานคร : โรงพมิ พส์ �ำนกั งานพระพุทธศาสนา แหง่ ชาต.ิ ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน. (2557). มาตรฐานการเรียนร่วมเพ่ือการประกันคุณภาพภายใน ของสถานศกึ ษา ปี พ.ศ. 2555. กรงุ เทพมหานคร : โรงพิมพ์ส�ำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาต.ิ แนวทางการประเมินคณุ ภาพตามมาตรฐานการเรียนรวม 45 เพ่ือการประกนั คณุ ภาพภายในของสถานศกึ ษา