AYT Kimya Soru Bankası

REHBERLİĞİNDE HAZIRLANMIŞTIR SORU BANKASI videoo çözüümmllüü Hamdi Özkan Serkan Yavuz Çetin Gündüz Yakup Demir Sadık Üzengi ÖĞRETEN YORUMLATAN YAŞAM VE BECERİ TEMELLİ KAZANIM SORULARI ÖSYM TARZI SORULAR YENİ NESİL SORULAR YAŞAM VE BECERİ TEMELLİ YORUMLATAN YENİ NESİL SORULAR ÖĞRETEN ÖSYM TARZI SORULAR KAZANIM SORULARI spdf ÖĞRETMEN ÜYELİĞİ SEÇİMİ İLE SİSTEME GİRİŞ YAPARAK DİJİTAL SİSTEME ÜYELİK FORMUNU DOLDURUNUZ. İÇERİKLERİNİZİ İSTEDİĞİNİZ YERE İNDİREBİLİRSİHNİZa. mdi Özkan İNTERNETE BAĞLI OLSUN VEYA Serkan Yavuz OLMASIN DİLEDİĞİNİZ TİSETSETDİNİĞİZİNİİOZLSUOŞRTUULRAÇARBLİeLAİRKtSEiİNNnDİZİ. Gündüz PLATFORMLARDA İÇERİKLERİMİZİ KULLANABİLİRSİNİZ. Yakup Demir Sadık Üzengi

Sevgili Öğrencilerimiz, ÖN SÖZ Yükseköğretim Kurumları Sınavı'nın (YKS) ikinci oturu- tik, yaratıcı ve eleştirel düşünme gibi fen okur-yazarlıkla- mu olan Alan Yeterlilik Testinde (AYT) başarılı olmanız rınının gelişmesine katkıda bulunacak üst düzey düşün- amacıyla, Orbital Yayınları AYT Kimya Soru Bankası kita- me becerilerini kullandırtmayı ve geliştirmeyi hedefleyen bımızı titiz bir çalışma sonucunda hazırladık. beceri temelli sorulardan oluşur. Kitabımız s, p ve d şeklinde sınıflandırdığımız testlerden Kitabımızın hazırlık aşamasında, geçmiş yıllarda ÖSYM oluşmaktadır. tarafından gerçekleştirilen AYT ve LYS’de çıkmış sorular dikkatle incelenmiştir. Testlerin soru tarzı ve konu kap- s Testi samı çıkan sorular temel alınarak, Alan Yeterlilik Testine (AYT) uygun olarak hazırlanmıştır. Ayrıca Milli Eğitim Ba- s Testleri, öğrencilerin konuyla ilgili sahip olmaları gere- kanlığının 2019-2020 yılı Kimya Öğretim Programındaki ken temel bilgi ve becerilerin kazanılmasına katkı sağla- kazanımlara uygun olmasına özen gösterilmiştir. Kaza- yacak sorulardan oluşur. S testlerinde, konuyla ilgili kaza- nımlarla ilgili bilgi sahibi olmanız için konulara ait kaza- nımların mikro hücrelere ayrılmasına özen gösterilmiştir. nımlar yazılmıştır. Bu testler, öğrencide belirli kavram ve genellemeler kü- mesi oluşmasına olanak sağlar. Öğrencilerin kazanımla- Başarılarınızda yanınızda olmak istedik. Katkıda buluna- ra dair yanlış veya eksik öğrenmelerinin süreç başında bilirsek ne mutlu bize… giderilmesini ve öğrencilerin konuya dair ilgi ve çalışma isteklerini artırmayı amaçlar. Her şey gönlünüzce olsun… p Testi Dr. Hamdi ÖZKAN Dr. Serkan YAVUZ p Testleri, öğrencilerin s testlerinde edindikleri bilgileri Çetin GÜNDÜZ daha kapsamlı sorular içerisinde kullanarak bilgileri yo- Yakup DEMİR rumlamalarına ve yapılandırmalarına yardımcı olmayı Sadık ÜZENGİ amaçlar. Birden fazla kazanımın yer aldığı bu testlerdeki sorular; öğrencileri konu üstünde çok boyutlu düşünme- ye yönlendirecek ve konunun daha detaylı öğrenilmesine imkân sağlayacak nitelikte hazırlanmıştır. Böylece öğren- cilerin konunun bütünü ile ilgili karşılaşılabileceği her tür- lü bilgi, işlem ve yorum temelli sorulara karşı hazır olması amaçlanmıştır. d Testi d testleri, s ve p testlerinde kullanılan bilgileri farklı koşul- lara ve yeni problemlere uyarlayarak bilgilerin Kimyanın günlük hayat yansımaları ve diğer disiplinler ile ilişkilen- dirilmesini sağlar. Öğrencilerin edindikleri bilgilerden çı- karımlarda bulunarak bilgiyi yaşantı haline getirmelerini amaçlar. Öğrencilere bilişsel düşünmenin yanı sıra anali- ORBİTAL AYT KİMYA SORU BANKASI Bu kitap 5846 sayılı yasanın hükümlerine göre; tamamının/bir rstmrdm-01072020-1B kısmının elektronik, mekanik ya da her hangi bir kayıt sistemi ile ISBN : ?????????? çoğaltılmaz, yayımlanamaz ve depolanamaz. Her hakkı saklıdır ve Orbital Yayınlarına aittir. Orbital Yayınları Tasarım : Orbital Yayınları Grafik Birimi Basım Yeri : ??????

ORBİTAL ÖĞRENME YÖNTEMİ KAZANIM ODAKLI ÖSYM TARZI ÖĞRETEN - PEKİŞTİREN - TAMAMLAYICI DÜŞÜNDÜREN - YORUMLATAN - AKIL YÜRÜTME GEREKTİREN SORULARDAN OLUŞAN SORULARDAN OLUŞAN s TESTLERİ p TESTLERİ YENİ NESİL BECERİ VE YAŞAM TEMELLİ - DİSİPLİNLER ARASI - STEM SORULARDAN OLUŞAN d TESTLERİ

İÇİNDEKİLER 1. ÜNİTE – MODERN ATOM TEORİSİ Test 11 Koligatif Özellikler (Donma Noktası).................................... s Testleri Test 12 Koligatif Özellikler ............................................................... Test 13 Çözelti Türleri ve Çözünürlük Hesaplamaları...................... Test 1 Kuantum Sayıları-1............................................................8 Test 14 Çözünürlüğe Etki Eden Faktörler........................................ Test 2 Kuantum Sayıları-2..........................................................10 Test 15 Çözünürlüğe Etki Eden Faktörler Hesaplama Soruları........ Test 3 Elektron Dizilimi...............................................................12 Test 4 Küresel Simetri ve Uyarılmış Hal.....................................14 p Testleri Test 5 Elektron Dizilimi ve Kuantum Numaraları........................16 Test 6 Periyodik Sistemde Yer Bulma........................................18 Test 16 - Test 17 - Test 18 - Test 19.................................................. Test 7 Periyodik Özellikler-1.......................................................20 Test 8 Periyodik Özellikler-2.......................................................22 d Testi Test 9 Periyodik Özellikler-3.......................................................24 Test 10 Elementleri Tanıyalım-1...................................................26 Test 20 ............................................................................................ Test 11 Elementleri Tanıyalım-2...................................................28 Test 12 Yükseltgenme Basamakları-1.........................................30 4. ÜNİTE – KİMYA VE ENERJİ Test 13 Yükseltgenme Basamakları-2.........................................32 s Testleri p Testleri Test 1 Tepkimelerde Isı Değişimi................................................... Test 2 Oluşum Entalpisi ve Entalpi Çeşitleri.................................. Test 14 - Test 15 - Test 16........................................................34-39 Test 3 Madde Miktarı ve Tepkime Isısı İlişkisi................................ Test 4 Tepkime Isılarının Toplanabilirliği (Hess Yasası)................. d Testi Test 5 Bağ Enerjileri....................................................................... Test 17 ........................................................................................40 p Testleri 2. ÜNİTE – GAZLAR Test 6 - Test 7 - Test 8....................................................................... s Testleri d Testi Test 1 Gazların Genel Özellikleri.................................................... Test 2 İdeal Gaz Denklemi............................................................. Test 9 ............................................................................................ Test 3 Gaz Yasaları-1..................................................................... Test 4 Gaz Yasaları-2..................................................................... 5. ÜNİTE – KİMYASAL TEPKİMELERDE HIZ Test 5 Gazların Yoğunluğu ............................................................ s Testleri Test 6 Kapların Birleştirilmesi......................................................... Test 7 Kısmi Basınç-1.................................................................... Test 1 Çarpışma Teorisi ve PE-TK Grafikleri.................................. Test 8 Kısmi Basınç-2.................................................................... Test 2 Tepkime Hızları.................................................................... Test 9 Gazların Su Üstünde Toplanması........................................ Test 3 Tepkime Hızlarının Ölçülmesi.............................................. Test 10 Gazlarda Kinetik Teori-1...................................................... Test 4 Tek Basamaklı ve Çok Basamaklı Tepkimelerde Hız İfadesi-1 Test 11 Gazlarda Kinetik Teori-2...................................................... Test 5 Tek Basamaklı ve Çok Basamaklı Tepkimelerde Hız İfadesi-2.. Test 12 Gerçek Gazlar - İdeal Gazlar............................................... Test 6 Tepkime Hızına Etki Eden Faktörler-1................................. Test 7 Tepkime Hızına Etki Eden Faktörler-2................................. p Testleri Test 8 Başlangıç Hızları Yöntemi İle Hız İfadesinin Bulunması..... p Testleri Test 9 - Test 10 - Test 11 - Test 12.................................................... d Testi Test 13 - Test 14 - Test 15................................................................. Test 13 ............................................................................................ d Testi 6. ÜNİTE – DENGE s Testleri Test 16 ............................................................................................ 3. ÜNİTE – ÇÖZELTİLER Test 1 Fiziksel ve Kimyasal Değişimlerde Denge.......................... s Testleri Test 2 Denge Sabiti ve Denge Derişimlerinin Hesaplanması......... Test 3 Kısmi Basınçlar Türünden Denge Sabiti............................. Test 1 Çözücü - Çözünen Etkileşimleri.......................................... Test 4 Denge Sabitinin Değişimi.................................................... Test 2 Kütlece Yüzde (%) Derişim................................................. Test 5 Dengenin Kontrolü - Denge Kesri (Qc)................................ Test 3 Hacimce Yüzde (%) Derişim............................................... Test 6 Dengeye Etki Eden Faktörler - Le Chatelier Prensibi-1....... Test 4 ppm..................................................................................... Test 7 Dengeye Etki Eden Faktörler - Le Chatelier Prensibi-2....... Test 5 Molar Derişim...................................................................... Test 7. Le Chatelier Hesaplama Soruları........................................ Test 6 İyonların Molar Derişimi....................................................... Test 7 Mol Kesri - Molal Derişim.................................................... p Testleri Test 8 Derişim Birimleri (Derişim Birimleri Arasında Dönüşümler). Test 9 Koligatif Özellikler (Buhar Basıncı)...................................... Test 8 - Test 9 - Test 10 - Test 11 - Test 12....................................... Test 10 Koligatif Özellikler (Kaynama Noktası)................................ d Testi Test 13 ............................................................................................

7. ÜNİTE – ASİT − BAZ DENGESİ Test 5 Hibritleşme-Molekül Geometrileri-1..................................... s Testleri Test 6 Hibritleşme-Molekül Geometrileri-2..................................... Test 1 Suyun Otoiyonizasyonu ve pH-pOH-1................................ p Testleri Test 2 Suyun Otoiyonizasyonu ve pH-pOH-2................................ Test 3 Bronsted-Lowry Asit Baz Tanımı......................................... Test 7 - Test 8 - Test 9....................................................................... Test 4 Kuvvetli Asit Bazlarda pH-pOH Hesabı............................... Test 5 Zayıf Asit Bazlarda pH-pOH Hesabı.................................... d Testi Test 6 Nötrleşme Tepkimeleri-1...................................................... Test 7 Nötrleşme Tepkimeleri-2...................................................... Test 10 ............................................................................................ Test 8 Titrasyon.............................................................................. Test 9 Tampon ve Tuzlar................................................................ 11. ÜNİTE – HİDROKARBONLAR s Testleri p Testleri Test 1 Alkanların Adlandırılması-1................................................. Test 10 - Test 11 - Test 12 - Test 13.................................................. Test 2 Alkanların Adlandırılması-2................................................. Test 3 Alkanlarda İzomeri............................................................... d Testi Test 4 Alkanların Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri.......................... Test 5 Alkenlerin Adlandırılması-1.................................................. Test 14 ............................................................................................ Test 6 Alkenlerin Adlandırılması-2.................................................. Test 7 Alkenlerde İzomeri............................................................... Test 1 8. ÜNİTE – ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ Test 8 Alkenlerin Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri........................... Test 2 Çözünürlük ve Çözünürlük Çarpımı-1................................. Test 9 Alkinlerin Adlandırılması-1................................................... Test 3 Çözünürlük ve Çözünürlük Çarpımı-2................................. Test 10 Alkinlerin Adlandırılması-2................................................... Test 4 Çözünürlüğe Ortak İyon Etkisi............................................. Test 11 Alkinlerin Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri............................ Çözünürlüğe Sıcaklık Etkisi................................................. Test 12 Aromatik Bileşikler-1............................................................ Test 13 Aromatik Bileşikler-2............................................................ p Testleri p Testleri Test 5 - Test 6 - Test 7....................................................................... Test 14 - Test 15 - Test 16................................................................. d Testi d Testi Test 8 ............................................................................................ Test 17 ............................................................................................ 9. ÜNİTE – KİMYA VE ELEKTRİK s Testleri 12. ÜNİTE − FONKSİYONEL GRUPLAR s Testleri Test 1 İndirgenme-Yükseltgenme Tepkimeleri-1............................ Test 2 İndirgenme-Yükseltgenme Tepkimeleri-2............................ Test 1 Fonksiyonel Gruplar............................................................ Test 3 İndirgenme-Yükseltgenme Tepkimelerinin Denkleştirilmesi....... Test 2 Alkollerin Adlandırılması...................................................... Test 4 Aktiflik.................................................................................. Test 3 Alkollerin Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri............................ Test 5 Elektrotlar Ve Elektrokimyasal Hücreler.............................. Test 4 Eterlerlerin Adlandırılması................................................... Test 6 Elektrot Potansiyelleri-1....................................................... Test 5 Alkol-Eter İzomerliği............................................................ Test 7 Elektrot Potansiyelleri-2....................................................... Test 6 Aldehitler ve Ketonların Adlandırılması............................... Test 8 Derişim Pilleri ve Nernst Denklemi...................................... Test 7 Aldehit ve Ketonlarda İzomeri............................................. Test 9 Elektrot Potansiyelleri ve Aktiflik.......................................... Test 8 Aldehit ve Ketonların Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri......... Test 10 Elektroliz-1........................................................................... Test 9 Karboksilik Asitler ve Esterlerin Adlandırılması................... Test 11 Elektroliz-2........................................................................... Test 10. Karboksilik Asit ve Esterlerin Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri-1. Test 12 Korozyon............................................................................. Test 11. Karboksilik Asit ve Esterlerin Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri-2... p Testleri p Testleri Test 13 - Test 14 - Test 15 - Test 16 - Test 17................................... Test 12 - Test 13 - Test 14................................................................. d Testi d Testi Test 18 ............................................................................................ Test 15 ............................................................................................ Test 1 10. ÜNİTE – KARBON KİMYASINA GİRİŞ 13. ÜNİTE – ENERJİ KAYNAKLARI VE BİLİMSEL GELİŞMELER Test 2 s Testleri Test 1 ............................................................................................ Test 3 Test 2 ............................................................................................ Test 4 Anorganik ve Organik Bileşikler.......................................... Test 3 ............................................................................................ Basit Formül ve Molekül Formülü........................................ Doğada Karbon................................................................... Lewis Formülleri..................................................................



1. ÜNİTE MODERN ATOM TEORİSİ 11.1.1. Atomun Kuantum Modeli 11.1.1.1. Atomu kuantum modeliyle açıklar. a. Bohr atom modelinin sınırlılıkları vurgulanarak modern atom teorisinin (bulut modelinin) önemi üzerinde durulur. b. Tek elektronlu atomlar/iyonlar için orbital kavramı elektronların bulunma olasılığı ile ilişkilendirilir. c. Yörünge ve orbital kavramları karşılaştırılır. ç. Kuantum sayıları orbitallerle ilişkilendirilir. d. Çok elektronlu atomlarda orbitallerin enerji seviyeleri açıklanır. 11.1.2. Periyodik Sistem ve Elektron Dizilimleri 11.1.2.1. Nötr atomların elektron dizilimleriyle periyodik sistemdeki yerleri arasında ilişki kurar. a. Hund Kuralı, Pauli İlkesi ve Aufbau Prensibi açıklanır. b. Atomların ve iyonların elektron dizilimlerine örnekler verilir. Atom numarası 36 ve daha küçük türlerin elekt- ron dizilimleri esas alınır. c. Değerlik orbital ve değerlik elektronu kavramları açıklanır. ç. Elektron dizilimleriyle elementin ait olduğu blok ilişkilendirilerek grup ve periyot belirlenir. 11.1.3. Periyodik Özellikler 11.1.3.1. Periyodik özelliklerdeki değişim eğilimlerini sebepleriyle açıklar. a. Kovalent yarıçap, van der Waals yarıçapı ve iyonik yarıçapın farkları üzerinde durulur. b. Periyodik özellikler arasında metallik/ametallik, atom/iyon yarıçapı, iyonlaşma enerjisi, elektron ilgisi, elekt- ronegatiflik ve oksit/hidroksit bileşiklerinin asitlik/bazlık eğilimleri üzerinde durulur. Periyodik özelliklerin na- sıl ölçüldüğüne girilmez. c. Ardışık iyonlaşma enerjilerinin grup numarasıyla ilişkisi örneklerle gösterilir. 11.1.4. Elementleri Tanıyalım 11.1.4.1. Elementlerin periyodik sistemdeki konumu ile özellikleri arasındaki ilişkileri açıklar. a. s, p, d bloku elementlerinin metal/ametal karakteri, iyon yükleri, aktiflikleri ve yaptıkları kimyasal bağ tipi elektron dizilimiyle ilişkilendirilir. b. f blok elementlerinin periyodik sistemdeki konumlarıyla ilgili özel durumları vurgulanır. c. Asal gaz özellikleri elektron dizilimleriyle ilişkilendirilir. 11.1.5. Yükseltgenme Basamakları 11.1.5.1. Yükseltgenme basamakları ile elektron dizilimleri arasındaki ilişkiyi açıklar. a. Ametallerin anyon hâlindeki yükleriyle yükseltgenme basamakları arasındaki fark örneklendirilir. b. d bloku elementlerinin birden çok yükseltgenme basamağında bulunabilmeleri, elektron dizilimleriyle ilişki- lendirilir.

s Testi Kuantum Sayıları-1 1. Atomun yapısıyla ilgili, 4. Bohr atom modeli aşağıdaki taneciklerden hangisinin çizgi spektrumunu açıklayamamıştır? I. Elektronlar çekirdekten belirli uzaklıklarda yer alan çiz- gisel yörüngelerde bulunur. A) 1H B) 2He+ C) 3Li2+ D) 4Be2+ E) 5B4+ II. Her yörüngenin enerjisi sabittir. Orbital Yayınları III. Bir elektron yüksek enerjili bir yörüngeden daha düşük enerjili bir yörüngeye geçtiğinde ışıma yapar. yukarıdaki bilgilerden hangileri Bohr atom teorisinde yer almaktadır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 2. Modern atom teorisine göre, çekirdeğin çevresinde 5. Baş kuantum sayısı (n) 3 ve açısal momentum kuantum elektronların bulunma ihtimalinin yüksek olduğu ha- sayısı (ℓ) 2 olan orbital aşağıdakilerden hangisidir? cimsel bölgelere ne ad verilir? A) 3s B) 3p C) 3d D) 4f E) 4d Orbital Yayınları A) Yörünge B) Orbital C) Enerji düzeyi D) Katman E) Kabuk 3. Modern atom teorisine göre, atoma ait bir elektron dört Orbital Yayınları 6. 10Ne elementine ait 2s ve 2p orbitalleri için aşağıdaki- farklı kuantum sayısı ile tanımlanır. lerden hangisi aynıdır? A) Enerjileri Buna göre, kuantum sayılarıyla ilgili aşağıdakilerden B) Orbital şekilleri hangisi yanlıştır? C) Açısal momentum kuantum sayıları D) Baş kuantum sayıları A) Baş kuantum sayısı (n), sıfırdan büyük tam sayılı E) İçerdikleri toplam elektron sayıları değerler alır. B) Açısal momentum kuantum sayısının () alabileceği en küçük sayısal değer 1’dir. C) Açısal momentum kuantum sayısı (), orbital türünü (şeklini) belirler. D) Manyetik kuantum sayısı m, açısal momentum kuantum sayısına () bağlı olup, orbitallerin uzaydaki yönelmelerini belirler. E) Spin kuantum sayısı (ms) −1/2 veya +1/2 değerlerini alabilir. ORBİTAL YAYINLARI AYT KİMYA SORU BANKASI 8

1. ÜNİTE TEST 1 MODERN ATOM TEORİSİ 7. Atomun elektron yapısı ile ilgili, 10. Açısal momentum kuantum sayısı () 2 olan bir orbitalin, baş kuantum sayısı aşağıdakilerden hangisi olamaz? I. Baş kuantum sayısı (n) 1 olan enerji düzeyinde yalnızca s orbitali bulunur. A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2 II. Baş kuantum sayısı (n) 2 olan enerji düzeyinde en fazla Orbital Yayınları 8 elektron bulunabilir. III. f orbitali için açısal momentum kuantum sayısı  = 2’dir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 11. 3d orbitali için; 8. Çok elektronlu bir atoma ait 3d, 4s ve 4p orbitallerinin I. Baş kuantum sayısı 3’tür. enerjilerinin karşılaştırılması aşağıdaki seçeneklerden II. Manyetik kuantum sayısı beş farklı değer alır. hangisinde doğru olarak verilmiştir? I II. Açısal momentum kuantum sayısı 2’dir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) 4s < 4p < 3d B) 4p < 4s < 3d C) 3d < 4s < 4p Orbital Yayınları D) II ve III E) I, II ve III D) 4s < 3d < 4p E) 3d < 4p < 4s 12. y y z z x x 9. Bir element atomunun baş kuantum sayısı n = 3, açısal 2p 3p momentum kuantum sayısı  = 1 olan orbitalinin türü Şekilde sınır yüzey diyagramları verilen orbitallerle il- ve manyetik kuantum sayısı (m) aşağıdakilerin hangi- gili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? sinde doğru olarak verilmiştir? A) Baş kuantum sayıları (n) farklıdır. B) Açısal momentum kuantum sayıları () aynıdır. Orbital türü m Orbital Yayınları C) Manyetik kuantum sayıları (m) farklıdır. A) s 0 D) 2p orbitali çekirdeğe daha yakındır. B) p 0 E) 3p orbitalinin enerjisi daha yüksektir. C) p −1, 0, +1 D) d −2, −1, 0, +1, +2 E) f −3, −2, −1, 0, +1, +2, +3 9 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 EBBDCDCDCEEC

s Testi Kuantum Sayıları-2 1. Kuantum sayılarıyla ilgili; 4. n = 4 ve  = 2 kuantum sayılarına sahip bir elektronla ilgili, I. Baş kuantum sayısı (n) elektronun enerji seviyesini ve elektronun çekirdeğe olan uzaklığını belirler. I. Baş kuantum sayısı 4’tür. II. Açısal momentum kuantum sayısı (), orbitalin şeklini Orbital Yayınları II. d orbitalinde bulunur. 1 1 belirler. 2 2 I II. Spin kuantum sayısı, ms = + veya ms = − olabilir. I II. Manyetik kuantum sayısı (m), elektronun kendi ekseni yargılarından hangileri doğrudur? etrafında dönme yönünü belirler. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) I ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III 5. z z z 2. n = 3, m = −1 kuantum sayılarına sahip olan bir elekt- ron için, I. Elektron d orbitalinde bulunabilir. II. Elektron 3s orbitalinde bulunabilir. Orbital Yayınları I II. Elektron  = 1, kuantum değerine sahip olabilir. abc yargılarından hangileri doğrudur? Yukarıda üç farklı orbital türüne manyetik alan uygulandı- ğında bu orbitallerin manyetik alandaki yönelimleri göste- A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II rilmiştir. D) I ve III E) I, II ve III Buna göre aynı enerji düzeyinde bulunan bu orbital türleri ile ilgili; I. a, manyetik alanda yarılmaya uğramamıştır. II. c orbitali en fazla 10 elektron alabilir. I II. 2. enerji düzeyinde bulunurlar. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 3. Kuantum sayıları (n,  ve m) aşağıdaki bilim insan- Orbital Yayınları larından hangisi tarafından geliştirilen matematiksel denklemin çözümünden elde edilmiştir? A) Erwin Schrödinger B) Werner Heisenberg 6. Bir atomda n = 3,  = 2, m = 0 koşulunu sağlayan en fazla kaç tane elektron bulunabilir? C) Louis Broglie D) Albert Einstein E) Max Planck A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10 ORBİTAL YAYINLARI AYT KİMYA SORU BANKASI 10

1. ÜNİTE TEST 2 MODERN ATOM TEORİSİ 7. Çok elektronlu bir sistemde 3s, 3p, 3d ve 4s orbital- 10. 3d, 4f ve 4p orbitalleriyle ilgili; lerinin enerjilerinin karşılaştırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? I. Baş kuantum sayısı en küçük olan 3d orbitalidir. II. Enerji seviyeleri (katman sayıları) aynıdır. A) 3d > 4s > 3p > 3s B) 4s > 3d > 3p > 3s Orbital Yayınları I II. Orbitallerin enerjilerinin sıralaması; 4f > 4p > 3d şeklin- dedir. C) 3d > 4s > 3s = 3p D) 4s = 3d > 3p = 3s E) 4s > 3d = 3p = 3s yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III y 8. z x 11. Baş kuantum sayısı (n) 1 2 Açısal momentum a0 b kuantum sayısı () Sınır yüzey diyagramı yukarıda verilen bir orbital; Manyetik kuantum sayısı (m) n  m Orbital Yayınları 0 c -1 0 d I. 1 1 −1 II. 2 0 0 Kuantum numaraları ile ilgili yukarıda verilen tabloya III. 3 1 +1 göre (a+b+c+d) nin sayısal değeri kaçtır? yukarıdaki kuantum sayılarından hangilerine sahip A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 olamaz? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 9. Aşağıdaki kuantum setlerinden hangisi bir elektronu 12. Atom kuramına göre, baş kuantum sayısı (n) ile ilgili tanımlar? aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) n = 1,  = 0, m = +1, ms = +1/2 Orbital Yayınları A) Baş kuantum sayısı, temel enerji düzeyini belirtir ve B) n = 2,  = 2, m = 0, ms = +1/2 sıfırdan büyük tam sayıdır. C) n = 3,  = 2, m = −2, ms = +1/2 D) n = 3,  = 1, m = +2, ms = −1/2 B) n2’nin sayısal değeri, n enerji düzeyindeki toplam E) n = 4,  = 1, m = −2, ms = +1/2 orbital sayısını verir. C) 2n2’nin sayısal değeri, n enerji düzeyinde bulunabile- cek maksimum elektron sayısını verir. D) 1. enerji düzeyinde en fazla 2 elektron bulunur. E) 3. Enerji düzeyinde bulunabilecek toplam elektron sayısı en fazla 32’dir. 11 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 BDAECAADCBCE

s Testi Elektron Dizilimi 1. Temel haldeki bir atomun elektronlarının orbitallere 4. 15P element atomunun temel hal elektron dizilimi ve yerleştirilmesiyle ilgili; elektronların orbitallere dağılımıyla ilgili, l. Aufbau kuralı: Atom temel halde iken elektronlar en dü- I. 2s ve 3s orbitallerinde ikişer elektron bulunur. şük enerjili orbitale yerleşmeyi tercih ederler. Orbital Yayınları II. 3px, 3py ve 3pz orbitallerinde birer elektron bulunur. ll. Pauli Dışlama İlkesi: Özdeş enerjili alt orbitallere elekt- I II. 3s ve 3p orbitallerinin enerjileri eşittir. ronlar tek tek ve paralel spinli olarak yerleşirler. I V. Enerji düzeyi en düşük olan orbital 1s orbitalidir. lll. Hund kuralı: Bir atomdaki iki elektronun dört kuantum yargılarından hangileri doğrudur? sayısı aynı olamaz. Başka bir deyişle her bir alt orbital- de zıt spinli sadece iki elektron bulunabilir. A) I ve III B) II ve III C) III ve IV ifadelerinden hangileri doğrudur? D) I, II ve III E) I, II ve IV A) Yalnız I B) Yalnız lll C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 2. Aşağıdaki atom ve iyonlardan hangisinin elektron dizi- Orbital Yayınları 5. Elementlerin periyodik sistemdeki yerleri ve elektron lişi yanlış verilmiştir? dizilimleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Potasyumun (19K), elektron dizilimi 4s1 ile sonlanır. A) 11Na+ : 1s2 2s2 2p6 B) 17CI− : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 B) Kalsiyum (20Ca), 2A grubunda yer alır. C) 20Ca2+ : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 D) 21Sc+ : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 C) Silisyum (14Si), 4A grubunda yer alır. E) 29Cu+ : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10 D) Oksijenin (8O), elektron dizilimi 2s2 2p2 ile sonlanır. E) Kripton (36Kr), 8A grubu elementidir. 3. 8O atomunun temel hal elektron dağılımı aşağıdakiler- Orbital Yayınları 6. 8 tane tam dolu orbitali olan temel haldeki nötr bir ato- den hangisi olabilir? mun proton sayısı kaçtır? 1s 2s 2p 3s A) 16 B) 17 C) 18 D) 19 E) 20 A) B) C) D) E) ORBİTAL YAYINLARI AYT KİMYA SORU BANKASI 12

1. ÜNİTE TEST 3 MODERN ATOM TEORİSİ 7. Temel haldeki X element atomunun s orbitallerindeki top- 10. Temel haldeki 14Si elementine ait lam elektron sayısının p orbitallerindeki toplam elektron sayısına oranı 4/9'dur. 14Si : [10Ne] 3s2 3p2 Buna göre, X elementinin atom numarası kaç olabilir? I. Orbital Yayınları II. A) 30 B) 32 C) 34 D) 35 E) 36 III. IV. yukarıdaki orbital diyagramlarından hangileri Hund kuralına uygundur? A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV 8. Temel haldeki elektron diziliminde s orbitallerinde 6, p orbitallerinde 10 elektron bulunduran X atomu için; I. Proton sayısı 16’dır. II. Değerlik elektron sayısı 4’tür. Orbital Yayınları 11. 26Fe2+ iyonunun elektron dağılımındaki son terim aşa- ğıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? III. 7 tane tam dolu orbitali vardır. yargılarından hangileri doğrudur? A) 3d4 B) 3d6 C) 3d5 D) 4s2 E) 4s1 A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 9. Temel halde bulunan X elementinin elektron dağılımı 3p3 Orbital Yayınları 12. Bir atomun elektron yapısıyla ilgili aşağıdakilerden ile sonlanmaktadır. hangisi yanlıştır? A) I. enerji düzeyinde en fazla 2 elektron bulunabilir. Buna göre XO43− iyonunda toplam kaç tane elektron bu- B) 4s orbitalinin enerjisi, 3d orbitalinden daha azdır. lunur? (8O) C) 3d orbitallerinde en fazla 10 elektron bulunabilir. D) Elektronlar orbitallere düşük enerjili olandan itibaren A) 32 B) 48 C) 50 D) 58 E) 62 yerleşir. E) Atomdan ilk olarak en düşük enerjili elektron kopar. 13 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ADEEDBEDCBBE

s Testi Küresel Simetri ve Uyarılmış Hal 1. Aşağıda elektron dizilişi verilen atomlardan hangisi 4. Elektron sayısı uyarılmış halde bulunur? 12 A) 5B: 1s2 2s2 2p1 B) 6C: 1s2 2s2 2p2 C) 7N: 1s2 2s2 2p3 D) 9F: 1s2 2s2 2p4 3s1 Orbital Yayınları 7 E) 10Ne: 1s2 2s2 2p6 5 s pd Orbital türü Nötr X atomunun temel haldeki elektron dizilişine ilişkin grafik yukarıda verilmiştir. Buna göre X elementiyle ilgili; 2. X: 1s2 2s2 I. Küresel simetri özelliği gösterir. Y: 1s2 2s2 2p3 II. 26Fe2+ ile izoelektroniktir. Z: 1s2 2s2 2p2 III. 10 tam dolu, 5 yarı dolu orbitali vardır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III X, Y ve Z elementleri için, I. Tam dolu orbital sayıları eşittir. II. X ve Y küresel simetri özelliği gösterir. Orbital Yayınları III. X ve Z’nin değerlik elektron sayıları eşittir. 5. 24Cr atomu ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? yargılarından hangileri doğrudur? A) Değerlik elektron sayısı 6'dır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II B) Küresel simetri özelliği gösterir. C) Elektron dizilimi 3d5 ile sonlanır. D) I ve III E) I, II ve III D) s orbitallerinde toplam 8 elektronu vardır. E) Elektron bulunduran en yüksek enerjili orbitali 3d'dir. 3. Temel halde bulunan 23X atomu ile ilgili; 6. 32Ge elementi için; I. 11 tane tam dolu, 1 tane yarı dolu orbitali vardır. I. Değerlik elektron sayısı 4’tür. II. s orbitallerinde toplam 8 tane elektron vardır. III. 4s orbitalindeki elektronlarını 3d orbitallerine vererek Orbital Yayınları II. Küresel simetri özelliği gösterir. küresel simetri özelliği gösterir. III. İki tane eşleşmemiş elektronu bulunur. yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) I ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III ORBİTAL YAYINLARI AYT KİMYA SORU BANKASI 14

1. ÜNİTE TEST 4 MODERN ATOM TEORİSİ 7. 29X atomu ile ilgili; 10. X− iyonunun elektron dizilimi 3p6 ile bitmektedir. I. Değerlik elektronlarının orbital şeması, Buna göre nötr X atomu ile ilgili olarak; I. Küresel simetri özelliği gösterir. [18Ar] 3d10 Orbital Yayınları II. Tam dolu orbitallerinin sayısı 8’dir. 4s1 III. Değerlik elektron sayısı 7’dir. şeklindedir. yargılarından hangileri doğrudur? II. X+ iyonunun elektron dağılımı 4s1 3d9 şeklinde sonlanır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II I II. X+ iyonu eşleşmemiş elektron içerir. D) II ve III E) I, II ve III ifadelerinden hangileri yanlıştır? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 8. X : 1s2 2s2 2p4 Orbital Yayınları 11. X3+ İyonunun elektron diziliminde 9 tane tam dolu Y : 1s2 2s2 2p3 3s1 ve 5 tane yarı dolu orbital bulunduğuna göre, nötr X Yukarıda X ve Y atomlarının elektron dağılımı verilmiştir. elementinin elektron konfigürasyonu aşağıdakilerden Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? hangisinde doğru verilmiştir? A) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d8 A) X ve Y atomları farklı elementlere aittir. B) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1 3d5 B) Y, X’in uyarılmış halidir. C) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d7 C) Y’den elektron koparmak, X’e göre daha kolaydır. D) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1 3d10 D) Y, X’ten daha yüksek enerjilidir. E) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d6 E) Y, X’e dönüşürken ışın yayar. 9. 30Zn2+ ve 29Cu+ iyonları ile ilgili; 12. Temel hal elektron dizilimi 3d5 ile biten bir atomla ilgili; I. İzoelektronik taneciklerdir. I. s orbitallerinde toplam 7 elektron bulunur. II. d orbitallerindeki elektron sayıları eşittir. Orbital Yayınları II. Küresel simetri özelliği gösterir. III. Küresel simetri özelliği gösterirler. I II. +1 yüklü iyonunda 23 elektron bulunur yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III D) I ve III E) II ve III 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 DCB ADCD AEDE B

s Testi Elektron Dizilimi ve Kuantum Numaraları 1. 25Mn elementiyle ilgili, Orbital Yayınları 4. 21Sc atomuyla ilgili; I. Elektron dizilimi 4s2 3d5 ile sonlanır. I. Temel halde  = 0 kuantum sayısına sahip 8 elektronu II. Açısal momentum kuantum sayısı () = 0 olan toplam vardır. 8 elektronu bulunur. II. +2 yüklü iyonunun elektron dağılımı 4s1 ile sonlanır. I II. Manyetik kuantum sayısı (m) +1 olan toplam 5 elektro- I II. Temel hal elektron dağılımı küresel simetrik değildir. nu bulunur. yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A)Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III 5. 22Ti elementinde m: 0 ve ms = - 1 olan en fazla kaç 2 2. 19K elementinde değerlik elektronuna ait kuantum seti elektron bulunabilir? aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3 n  m ms A) 4 B) 4 3 +2 + 1 Orbital Yayınları C) 4 2 D) 4 1 E) 4 2 +1 − 2 1 0 + 1 2 1 0 0 + 2 0 +1 − 1 2 6. 33X element atomunun değerlik elektronları aşağıda verilen sınır yüzey diyagramlarından hangisinde bulu- namaz? A) y z B) y z C) y z 3. X+ iyonunun elektron dağılımı [18Ar] 3d5 ile bitmektedir. x x Buna göre X+ iyonu ile ilgili; x x I. Proton sayısı 26’dır. Orbital Yayınları D) y E) y II.  = 0 olan 6 tane elektron vardır. z z I II. Küresel simetri özelliği gösterir. x x yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III ORBİTAL YAYINLARI AYT KİMYA SORU BANKASI 16

1. ÜNİTE TEST 5 MODERN ATOM TEORİSİ 7. 27Co2+ iyonu ile ilgili, 10. Nötr X atomu temel halde n = 3,  = 2, ms = - 1 kuantum I. Elektron konfigürasyonu 3d5 ile biter. 2 sayılarına sahip iki elektron bulundurduğuna göre ato- II. Açısal momentum kuantum sayısı  = 2, olan 7 elektron mun elektron sayısı en fazla kaç olabilir? vardır. Orbital Yayınları A) 21 B) 22 C) 27 D) 29 E) 30 I II. 4. enerji düzeyinde 2 tane elektronu bulunur. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 8. 27X2+ iyonunun elektron dağılımında en yüksek enerji- 11. Bir elementin n = 3,  = 2 kuantum sayılarına sahip değer- li orbitalin; lik orbitali yarı doludur. Buna göre X elementinin atom numarası aşağıdakiler- den hangisi olabilir? A) 20 B) 22 C) 24 D) 26 E) 27 I. Baş kuantum sayısı (n) Orbital Yayınları II. İçerdiği elektron sayısı III. Açısal momentum kuantum sayısı () nicelikleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak gösterilmiştir. I II III 12. Aşağıda 4. periyotta bulunan X element atomunun en yük- A) 4 2 0 sek enerjili orbitallerinin sınır yüzey diyagramları verilmiştir. B) 3 5 2 C) 3 7 2 D) 4 7 0 E) 3 7 1 9. Temel hal elektron dizilimine sahip 24Cr elementiyle X atomu yukarıdaki orbitaller de toplam 10 elektron ilgili, bulundurduğuna göre, I.  = 0 olan 8 elektronu vardır. I.  = 0 kuantum sayısına sahip 7 elektronu vardır. II. m = 0 olan 12 elektronu bulunur. Orbital Yayınları II. Çekirdek yükü 30’dur. 1 I II. ms = + 2 olan en fazla 15 elektronu bulunur. III. Küresel simetriktir. yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve III D) I ve III E) II ve III D) II ve III E) I, II ve III 17 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 EDDCAEBCECCB

s Testi Periyodik Sistemde Yer Bulma 1. 17CI elementinin periyodik sistemdeki yeri aşağıdaki- 4. 2X = 1s2 lerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? 4Y = 1s2 2s2 12Z = 1s2 2s2 2p6 3s2 A) 3. periyot, 5A grubu B) 3. periyot, 2A grubu Yukarıda elektron dağılımları verilen elementlerden C) 3. periyot, 7A grubu D) 2. periyot, 5A grubu Orbital Yayınları hangileri 2A grubunda yer alır? E) 2. periyot, 7A grubu A) X, Y ve Z B) Y ve Z C) X ve Z D) X ve Y E) Yalnız Z 5. 21X3+ ile Y2− iyonları izoelektronik olduğuna göre X ve Y elementlerinin periyodik sistemdeki yerleri aşağıda- kilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? 2. 25Mn2+ iyonunun periyodik sistemdeki yeri aşağıdaki- X Y lerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) 3. Periyot 3A grubu 4. Periyot 4B grubu B) 3. Periyot 1A grubu 3. Periyot 4A grubu A) 4. periyot, 1B grubu B) 4. periyot, 3B grubu Orbital Yayınları C) 4. Periyot 1B grubu 3. Periyot 8A grubu D) 4. Periyot 3B grubu 3. Periyot 6A grubu C) 4. periyot, 4B grubu D) 4. periyot, 5B grubu E) 4. Periyot 3A grubu 4. Periyot 6B grubu E) 4. periyot, 7B grubu 6. y z x En yüksek enerjili orbitalinin şekli yukarıdaki gibi olan X atomunun en büyük başkuantum sayısı 4’tür. X elementi temel halde 1 tane eşleşmemiş elektron içerdiğine göre periyodik sistemdeki yeri hangisinde doğru olarak verilmiştir? 3. n = 3 ve  = 0 orbitalinde 1 elektron bulunan elementin Orbital Yayınları Periyot Grup periyodik sistemdeki yeri aşağıdakilerden hangisinde A) 3. periyot 3A doğru verilmiştir? B) 4. periyot 1A C) 3. periyot 1A A) 3. periyot, 1A grubu B) 3. periyot, 2A grubu D) 4. periyot 3A E) 3. periyot 4A C) 3. periyot, 3A grubu D) 4. periyot, 1A grubu E) 4. periyot, 1B grubu ORBİTAL YAYINLARI AYT KİMYA SORU BANKASI 18

1. ÜNİTE TEST 6 MODERN ATOM TEORİSİ 7. Temel hal elektron dizilişi 3p1 ile biten X elementiyle 10. 11 tane tam dolu orbitali bulunan nötr X atomunun ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? periyodik sistemdeki yeri aşağıdakilerden hangisinde A) Zn metali ile alaşım oluşturabilir. doğru olarak verilmiştir? B) Bileşiklerinde yalnızca (+) değerlik alır. C) Tam dolu orbital sayısı 6’dır. Orbital Yayınları Periyot No Grup No D) 9F elementi ile XF3 bileşiğini oluşturur. A) 3 2B E) Periyodik sistemde 3. periyot 1A grubunda yer alır. B) 4 2B C) 3 6B D) 4 8B E) 4 6B 8. X2− : .............. 3p6 Y : .............. 3p6 Z2+ : .............. 3d6 Yukarıdaki iyonların elektron dizilimindeki son orbitalleri 11. Xn+ iyonunun yükü ve elektron sayısı bilindiğine göre, verilmiştir. Orbital Yayınları I. Periyodik sistemdeki yeri Buna göre X, Y ve Z element atomlarıyla ilgili, II. Nötron sayısı I. Aynı periyotta yer alırlar. III. Nötr atomunun elektron dağılımı II. X ve Y elementleri soygazdır. özelliklerinden hangileri belirlenebilir? I II. Z, 4. periyot 8B grubu elementidir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III yargılarından hangileri yanlıştır? D) I ve II E) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 9. Elektron dizilimi 4s2 3d2 ile biten elementle ilgili; 12. Bir element atomunun değerlik elektronları, kuantum sayı- ları n = 3,  = 1 olan orbitalini tam doldurmaktadır. I. Periyodik sistemde 4B grubunda yer alır. II. Baş grup elementidir. Orbital Yayınları Bu elementin periyodik sistemde bulunduğu periyot III. Geçiş metalidir. ve grup aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? yargılarından hangileri doğrudur? A) 3. periyot, IIA grubu B) 3. Periyot, VIIIA grubu A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III C) 3. Periyot, VIA grubu D) 2. Periyot, IVA grubu D) II ve III E) I, II ve III E) 4. Periyot, VIIIA grubu 19 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 CE ABDB ECCDE B

s Testi Periyodik Özellikler-1 1. 11Na, 17CI ve 19K elementlerinin yarıçaplarının karşı- 4. 11Na+, 12Mg2+ ve 13Al3+ iyonları için; laştırılması hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? I. Yarıçapları eşittir. A) CI > Na > K B) Na > K > CI C) CI > K > Na II. İzoelektroniktirler. D) K > CI > Na E) K > Na > CI Orbital Yayınları III. Periyodik sistemdeki yerleri aynıdır. yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III 2. 1 2 5. A grubu elementleri olan X, Y ve Z ile ilgili, Yukarıdaki periyodik sistemde 1 ve 2 yönlerinde; atom  Değerlik elektron sayıları altıdır. numarası, yörünge sayısı ve metalik aktiflikteki deği-  Y’nin atom çapı Z’den büyük, X’ten küçüktür. şimler, bilgileri veriliyor. 1 2 Orbital Yayınları Buna göre; X, Y ve Z elementlerinin atom numaraları- nın büyükten küçüğe doğru sıralanışı nasıldır? I. Atom numarası Artar Artar A) X, Z, Y B) X, Y, Z C) Z, Y, X II. Yörünge sayısı Artar Değişmez D) Y, Z, X E) Y, X, Z I II. Metalik aktiflik Azalır Artar hangilerinde doğru olarak verilmiştir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III 3. Aynı periyotta baş grup elementlerinin atom çapının 6. X, Y ve Z elementleri ile ilgili, arttığı yönde;  X, Y ile aynı periyotta, Z ile aynı gruptadır.  X'in atom hacmi Z'den az, Y'den daha fazladır. bilgileri veriliyor. Buna göre, X, Y ve Z elementlerinin periyodik sistem- deki yeri aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir? I. Elektronegatiflik A) X Y B) Y X C) X Y Z Z Z II. Oksitlerin bazik karakteri Orbital Yayınları III. Değerlik elektron sayısı niceliklerinden hangileri azalır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) Z E) Z D) I ve III E) II ve III XY YX ORBİTAL YAYINLARI AYT KİMYA SORU BANKASI 20

1. ÜNİTE TEST 7 MODERN ATOM TEORİSİ 7. I. Kovalent yarıçap, birbirine kovalent bağla bağlanmış 10. olan iki atomun çekirdek merkezleri arasındaki uzaklı- r1 r2 ğın yarısıdır. II. Van der waals yarıçapı, katı fazda birbiriyle temas ha- Orbital Yayınları Br2 linde olan soygaz atomları ya da apolar kovalent bağlı moleküllerde birbiriyle bağ yapmayan atomların çekir- Yukarıda Br2 molekülü verilmiştir. dek merkezleri arasındaki uzaklığın yarısına denir. Buna göre; III. İyonik yarıçap, kristal bir örgü içindeki iyonların çekir- I. r1, Kovalent yarıçaptır. dek merkezleri arasındaki uzaklığın, katyon ve anyon II. r2, Van der waals yarıçapıdır. arasında uygun bir şekilde paylaştırılmasıyla elde edi- len yarıçapa denir. I II. r1 değeri r2’den büyüktür. yargılarından hangileri yanlıştır? Buna göre He atomu için yukarıdaki yarıçap türlerin- den hangilerinden bahsedilebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve II E) II ve III D) II ve III E) I, II ve III 8. 4Be2+, 11Na+, 14Si4+ taneciklerinin iyon yarıçapları ara- 11. Aynı periyotta yer alan A grubu elementleriyle ilgili; sındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak Orbital Yayınları I. Yörünge sayıları aynıdır. verilmiştir? II. Benzer kimyasal özellikler gösterirler. I II. Atom çapının arttığı yönde değerlik elektron sayılarıda A) Na+ < Be2+ < Si4+ B) Be2+ < Na+ < Si4+ artar. C) Be2+ < Si4+ < Na+ D) Si4+ < Na+ < Be2+ E) Si4+ < Be2+ < Na+ yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I ve III 9. 12. Periyodik sistemin 3. yatay sırasında yer alan X, Y ve Z atomları için aşağıdaki bilgiler veriliyor. Periyodik sistemde verilen oklar yönünde;  X in atom hacmi en büyüktür. I. Atom hacmi  X ile Y aralarında bileşik oluşturmaz.  Y ile Z arasında, YZ iyonik bileşiği oluşur. Orbital Yayınları II. Ametalik özellik Buna göre, X, Y ve Z elementlerinin atom numaraları- nın büyükten küçüğe doğru sıralanışı aşağıda verilen- III. Oksit bileşiklerinin bazlığı lerden hangisidir? niceliklerinden hangileri azalır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) X, Y, Z B) X, Z, Y C) Y, Z, X D) I ve III E) II ve III D) Y, X, Z E) Z, Y, X 21 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 EEDDBCBCDCAE

s Testi Periyodik Özellikler-2 1. Aynı grupta bulunan X, Y ve Z elementlerinin atom çapları 4. X element atomunun iyonlaşması ile ilgili, X > Y > Z şeklinde sıralanıyor. X(g) + Ea X+(g) + e Buna göre; X+(g) + Eb X2+(g) + e I. Atom numarası en büyük olan Z’dir. Orbital Yayınları denklemleri verilmiştir. II. İyonlaşma enerjileri Z > Y > X’tir. Ea ve Eb iyonlaşma enerjileri olduğuna göre, I II. Elektron verme eğilimi en büyük olan X’tir. I. Ea birinci iyonlaşma enerjisi, Eb ikinci iyonlaşma enerji- sidir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III II. Eb > Ea'dır. III. X+ iyonundaki elektronlar çekirdek tarafından X ato- D) I ve II E) II ve III mundaki elektronlara göre daha kuvvetli çekilmektedir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 2. 3Li, 11Na ve 19K elementleriyle ilgili aşağıdaki yargılar- Orbital Yayınları 5. i.E1 i.E2 i.E3 i.E4 dan hangisi yanlıştır? (J/mol) (J/mol) (J/mol) (J/mol) X: 11810 A) Birinci iyonlaşma enerjisi en küçük olan K’dır. Y: 520 7300 14850 – Z: 900 1760 21010 B) Elektron ilgisi en büyük olan Na’dır. T: 800 2430 3660 25020 C) Elektron dizilimleri ns1 ile biter. 500 4560 6910 9540 D) Periyodik sistemde aynı grubun farklı periyotlarında Periyodik sistemde bulunan X, Y, Z ve T elementlerinin bulunurlar. iyonlaşma enerjileri verilmiştir. E) Atom yarıçapı en küçük olan Li’dir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Y, 2A grubu elementidir. B) X ve T aynı gruptadır. C) X’in atom numarası 3’tür. D) Z, 3A grubu elementidir. E) T’nin atom yarıçapı, X’ten küçüktür. 3. I 6. Periyodik sistemde 5A grubunda bulunan X, Y ve Z ame- talleri ile ilgili, II  Y'nin iyonlaşma enerjisi X'den fazladır.  X'in elektron ilgisi Z'den fazladır. Aşağıdaki özelliklerden hangisi baş grup elementleri Orbital Yayınları için I yönünde azalırken, II yönünde artmaktadır? bilgileri veriliyor. Buna göre; X, Y ve Z elementleri periyodik tabloda yu- A) İyonlaşma enerjisi B) Elektron ilgisi karıdan aşağı doğru nasıl sıralanır? C) Ametal aktiflik D) Atom çapı A) X B) Z C) X D) Y E) Y E) Değerlik elektron sayısı Y Y Z ZX Z X Y XZ ORBİTAL YAYINLARI AYT KİMYA SORU BANKASI 22

1. ÜNİTE TEST 8 MODERN ATOM TEORİSİ 7. İyonlaşma enerjisi Orbital Yayınları 9. Halojen oldukları bilinen X, Y ve Z elementleriyle ilgili, (kkal/mol)  İyonlaşma enerjisi en küçük olan Y’dir.  Elektronegatifliği en fazla olan X’tir. 1200 bilgileri verilmiştir. 900 750 Buna göre; HX, HY ve HZ bileşiklerinin gaz fazındaki asitlik kuvvetleri aşağıdakilerden hangisinde doğru 150 Koparılan karşılaştırılmıştır? 100 elektron sayısı A) HX > HY > HZ B) HY > HZ > HX C) HX > HZ > HY 12345 D) HZ > HX > HY E) HY > HX > HZ Nötr X elementi için koparılan elektron sayısına karşılık iyonlaşma enerjisi grafiğinden bir bölüm yukarıda verilmiştir. Buna göre X elementiyle ilgili; I. Atom numarası 12 olabilir. II. 2A grubu elementidir. 10. X2+ : 1s2 2s2 2p6 Y− : 1s2 2s2 2p6 I II. Toplam elektron sayısı 5’tir. Z : 1s2 2s2 2p6 Yukarıda bazı taneciklerin elektron dizilişleri verilmiştir. yargılarından hangileri doğrudur? Buna göre X, Y ve Z elementleriyle ilgili aşağıdakiler- A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III den hangisi yanlıştır? A) X’in değerlik elektron sayısı 2’dir. D) Yalnız II E) I, II ve III B) Y, 2. periyot VII A grubu elementidir. C) Birinci iyonlaşma enerjileri Z > Y> X’dir. Orbital Yayınları D) Z doğada atomik yapıda ve gaz fazında bulunur. E) Y’nin değerlik elektron sayısı 1’dir. 8. İyonlaşma Enerjisi (kkal/mol) Element İ1 İ2 İ3 İ4 11. X 118 1091 1653 − X Y 175 345 1835 2526 T YZ Q Z 158 325 1678 2354 A grubu elementi olan X, Y ve Z elementlerine ait iyonlaş- ma enerjileri yukarıda verilmiştir. Buna göre, Yukarıdaki periyodik sistemde yerleri gösterilen ele- mentlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? I. X ile Y aynı gruptadır. Orbital Yayınları A) Y’nin birinci iyonlaşma enerjisi X’ten küçüktür. II. Z’nin atom yarıçapı, Y’den büyüktür. B) Atom yarıçapı en büyük olan T’dir. C) Z’nin elektron ilgisi en büyüktür. I II. X, 2. periyot 1A grubu elementidir. D) X ve T nin oksitleri bazik özellik gösterir. yargılarından hangileri yanlıştır? E) Y’nin oksitleri amfoter özellik gösterir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III 23 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 EBDEEEBABEC

s Testi Periyodik Özellikler-3 1. Periyodik sistemde bir grupta yukarıdan aşağı doğru 4. Z T inildikçe elementlere ait özelliklerinden hangisinde Y Q genellikle artma gözlenir? A) Değerlik elektron sayısı Orbital Yayınları X B) Elektronegatiflik Periyodik sistemde yerleri belirtilen elementlerle ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? C) Elektron ilgisi A) X en aktif metaldir. B) X ve Y metal, Z, T ve Q ametaldir. D) Ametalik özellik C) Atom çapı en küçük olan T’dir. D) X ve Y’nin periyot numaraları aynıdır. E) Oksitlerinin bazik özelliği E) X ve T arasında iyonik bağlı bileşik oluşur. 2. E1 E2 E3 E4 E5 5. İyonlaşma enerjisi (kkal/mol) X 113 208 1071 1208 1453 Y 103 175 200 1040 1299 Z 70 350 571 632 1006 X, Y ve Z baş grup elementleri aynı periyotta yer almaktadır. Orbital Yayınları ZQ X, Y ve Z elementlerinin ilk beş iyonlaşma enerjileri T (kkal/mol) yukarıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre, XY I. X elementinin değerlik elektron sayısı 2’dir. Atom numarası II. Y’nin atom çapı en küçüktür. 3. periyot, A grubu elementlerinin 1. iyonlaşma enerjilerinin I II. Z alkali metaldir. atom numaralarına göre değişimi yukarıdaki grafikte gösteril- yargılarından hangileri doğrudur? miştir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II Buna göre, grafikte yeralan elementlerle ilgili, D) I, II ve III E) II ve III I. X ve Q arasında oluşan bileşiğin iyonik karakteri en faz- ladır. II. Yarı dolu orbital sayısı en fazla olan Z’dir. III. X ve T elementleri arasında oluşacak bileşiğin formülü X2T’dir. yargılarından hangileri doğrudur? 3. Periyodik sistemde 1A grubunda yukarıdan aşağıya A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II doğru inildikçe, D) II ve III E) I, II ve III I. İyonlaşma enerjisi azalır. Orbital Yayınları II. Oksitlerin bazik karakteri artar. I II. Değerlik elektron sayısı artar. 6. Aşağıdaki taneciklerden hangisinden bir elektron ko- yargılarından hangileri doğrudur? parmak en zordur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) 2He B) 3Li+ C) 4Be2+ D) II ve III E) I, II ve III D) 5B3+ E) 6C4+ ORBİTAL YAYINLARI AYT KİMYA SORU BANKASI 24

1. ÜNİTE TEST 9 MODERN ATOM TEORİSİ 7. X(g) + Q kJ X2+(g) + 2e− 10. 11Na+, 10Ne ve 9F− türleri ile ilgili; I. İzoelektronik türlerdir. Gaz halindeki X elementinden iki elektron koparmak için II. İyonlaşma enerjileri eşittir. elemente Q kJ kadar ısı verilmektedir. III. İyon yarıçaplarının sıralaması: Na+ > Ne > F− şeklindedir. Verilen ısı (Q) aşağıdakilerden hangisine eşittir? Orbital Yayınları A) Birinci iyonlaşma enerjisi yargılarından hangileri doğrudur? B) İkinci iyonlaşma enerjisi A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III C) Birinci ve ikinci iyonlaşma enerjilerinin toplamı D) II ve III E) I, II ve III D) Üçüncü iyonlaşma enerjisi E) İkinci ve üçüncü iyonlaşma enerjilerinin toplamı 11. İyonlaşma enerjisi T X Z 8. Periyodik sistemle ilgili aşağıda verilen bilgilerden YQ hangisi yanlıştır? Atom numarası A) 1. iyonlaşma enerjisi en büyük olan element Helyumdur. B) Elektron ilgisi en büyük olan element Klordur. Orbital Yayınları Periyodik sistemde yer alan bazı baş grup elementlerinin C) Elektronegatifliği en büyük olan element Flordur. iyonlaşma enerjilerinin atom numaralarıyla değişim grafiği D) d bloğu elementlerinin tamamı oda koşullarında katı yukarıda verilmiştir. haldedir. E) d bloğu elementlerinin tamamı metaldir. Y elementinin atom numarası 11 olduğuna göre; I. X ve T elementleri soygazdır. II. Y ve Q elementleri aynı gruptadır. III. Z elementi küresel simetri özelliği gösterir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 9. 1s 2s 2p 3s 3p 12. Periyodik sistemde aynı grupta yer alan X, Y ve Z element- I. X : leriyle ilgi; II. Y :  Y’nin ametalik özelliği en fazladır. III. Z :  Z’nin atom çapı, X’den küçüktür. Temel haldeki elektron dağılımları verilen X, Y ve Z ele- mentleriyle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? bilgileri veriliyor. A) X’in değerlik elektron sayısı 1’dir. B) Atom hacmi en büyük olan Z’dir. Orbital Yayınları Buna göre, X, Y ve Z elementlerinin 1. iyonlaşma ener- C) Y elementi, X ve Z ile bileşik oluşturmaz. jileri arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğ- D) Z küresel simetri özelliği gösterir. ru olarak verilmiştir? E) 1. iyonlaşma enerjisi en büyük olan Y’dir. A) X > Y > Z B) X > Z > Y C) Y > Z > X D) Z > Y > X E) Z > X > Y 25 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 EDBDE ECDB AEC

s Testi Elementleri Tanıyalım-1 1. 9X elementiyle ilgili; 4. 31Ga elementi ile ilgili, I. 2 periyot 7A grubu elementidir. I. Periyodik sistemde 4. periyot 3A grubundadır. II. Halojendir. II. Değerlik orbitalleri s ve p'dir. I II. Hidrojenli bileşiğinin sulu çözeltisi asit özelliği gösterir. Orbital Yayınları III. Bileşiklerinde birden fazla pozitif değerlik alabilir. I V. Bileşiklerinde –1 ile +7 arasında değerlikler alır. yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) I, II, III ve IV B) I, II ve III C) II, III ve IV D) I ve III E) II ve III D) I, III ve IV E) I ve II 5. Değerlik elektronları s ve p orbitallerinde bulunan bir element, I. d orbitallerinde elektron bulundurma II. Periyodik sistemin ilk periyodunda bulunma III. Geçiş metali olma 2. 1X, 2Y ve 3Z elementleriyle ilgili; özelliklerinden hangilerine sahip olamaz? I. Aynı periyotta yer alırlar. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II II. X ve Z aynı grupta yer alırlar. D) II ve III E) I, II ve III I II. Y elementi soygazdır. IV. X ve Z elementleri alkali metaldir. Orbital Yayınları yargılarından hangileri yanlıştır? 6. Yükseltgenme basamağı A) II ve III B) I ve IV C) I, II ve III 5+ 4+ D) II, III ve IV E) I, III ve IV 3+ X 2+ Y Z Element 3- 3. 22Ti elementiyle ilgili, Yukarıdaki grafikte, yapmış oldukları kararlı bileşikler- I. Elektron dağılımı 4s2 3d2 ile sonlanır. de aldıkları yükseltgenme basamağı değerleri verilen II. 4. periyot 4. grup (IVB) elementidir. X, Y ve Z element atomlarıyla ilgili, I II. s orbitallerindeki toplam elektron sayısı 10’dur. I. X, alkali metaldir. yargılarından hangileri doğrudur? Orbital Yayınları II. Y, p bloğu elementidir. I II. Z, oda koşullarında moleküler yapıda bulunur. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III ORBİTAL YAYINLARI AYT KİMYA SORU BANKASI 26

1. ÜNİTE TEST 10 MODERN ATOM TEORİSİ 7. Periyodik sistemin 8A grubunda bulunan elementler 10. için; X I. Değerlik elektron sayıları 8’dir. Z YT II. Doğada monoatomik yapıda bulunurlar. Orbital Yayınları I II. Oda sıcaklığında gaz halde bulunurlar. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II X, Y, Z ve T element atomlarının periyodik sistemdeki yer- leri yukarıda verilmiştir. D) II ve III E) I, II ve III Buna göre aşağıda verilen element çiftlerinden hangi- si arasında bileşik oluşmaz? A) X ile Y B) X ile Z C) Y ile Z D) Y ile T E) Z ile T 8. MgF2 bileşiğinde magnezyum iyonu ile flor iyonu izoelekt- ronik olup, flor iyonunun elektron sayısı 10’dur. Buna göre, I. F elementi 2. Periyot 7A grubundadır. II. Mg elementi 3. Periyot 2A grubundadır. III. Bileşikte Mg ve F atomları oktetlerini tamamlamışlardır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III Orbital Yayınları 11. Metallerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Bileşiklerinde pozitif (+) değerlik alırlar. D) II ve III E) I, II ve III B) Ametallerle iyonik bağlı bileşik oluştururlar. C) Atomları arasında metalik bağ vardır. 9. Aşağıdaki periyodik sistemde bazı elementler aynı renkle D) Yüzeyleri parlaktır. işaretlenerek gruplandırılmıştır. E) Oksitleri asidik özellik gösterir. Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? Orbital Yayınları 12. X elementi doğada X2 molekülleri şeklinde bulundu- A) Mavi renkteki elementler baş grup metalleridir. ğuna göre, X elementinin periyodik sistemdeki yeri B) Pembe renkteki elementler kararlı halde monoatomik aşağıdakilerden hangisi olabilir? yapıdadır. A) 2. Periyot, 2A grubu B) 2. periyot, 7A grubu C) Sarı renkteki elementler oda koşullarında elektriği iletir. C) 2. periyot, 8A grubu D) 4. periyot, 2 B grubu D) Turuncu renkteki elementler benzer kimyasal özellik- E) 4. periyot, 3 A grubu lere sahiptir. E) Yeşil renkteki elementlerin baş kuantum sayısı dörttür. 27 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 BBCCDDDECAEB

s Testi Elementleri Tanıyalım-2 1. 29Cu elementiyle ilgili, 4. Periyodik sistemde IUPAC'a göre 2. grupta yer alan I. Periyodik sistemde 4. periyotta yer alır. elementlerle ilgili, II. Bileşiklerinde birden fazla pozitif değerlik alabilir. I. Toprak alkali metaller olarak adlandırılırlar. I II. Küresel simetri özelliği gösterir. Orbital Yayınları II. Bileşiklerinde birden fazla pozitif değerlik alabilirler. yargılarından hangileri doğrudur? I II. Oda şartlarında katı halde bulunurlar. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II yargılarından hangileri yanlıştır? D) II ve III E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 2. Lantanit ve aktinitlerle ilgili, I. Periyodik sistemde f bloğunda yeralırlar. 5. Aşağıda X, Y, Z ve T elementlerinin kararlı haldeki katman elektron dizilimleri, her bir rakam bir sembole karşılık gele- II. İç geçiş metalleri şeklinde adlandırılırlar. cek şekilde verilmiştir. I II. 6. ve 7. Periyotta bulunmaktadırlar. X: ▲ ♦ Y: ▲ ♣ ♦ yargılarından hangileri doğrudur? Z: ▲ ♣ ♣ ▲ A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III T: ▲ ▲ D) II ve III E) I, II ve III Buna göre X, Y, Z ve T elementleriyle ilgili aşağıdaki- lerden hangisi yanlıştır? Orbital Yayınları A) T toprak alkali metalidir. 3. Elektron sayısı 12 B) X ve Y'nin değerlik elektron sayıları aynıdır. 8 3 C) Z bileşiklerinde yalnız 2+ değerlik alır. D) X soygazdır. E) Y bileşiklerinde pozitif veya negatif değerlik alan bir element olabilir. a bc Alt kabuk Yukarıdaki grafikte X elementinin temel haldeki alt kabuk- 6. Periyodik sistemin 1A grubunda yer alan elementler- larda (orbital türlerinde) bulunan elektron sayıları gösteril- le ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi kesinlikle miştir. doğrudur? Buna göre X elementi ile ilgili, A) Tamamı metaldir. I. 4. periyot 5B grubu elementidir. B) Oda sıcaklığında katı haldedirler. II. a, b ve c alt kabukları sırasıyla p, s ve d olur. Orbital Yayınları C) Bileşiklerinde pozitif değerlik alırlar. III. Katı halde elektrik akımını iletmez. D) Temel hal elektron dizilimleri s1 orbitali ile biter. yargılarından hangileri yanlıştır? E) Moleküler yapıdadırlar. A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I ve III ORBİTAL YAYINLARI AYT KİMYA SORU BANKASI 28

1. ÜNİTE TEST 11 MODERN ATOM TEORİSİ 7. Oda koşullarında bulunan lityum (Li), civa (Hg), kalay (Sn), 10. Aşağıdaki elementlerden hangisi doğada kararlı halde flor(F) ve brom (Br) elementlerinden birine ait özelliklerle iken moleküler yapıda bulunur? ilgili sorular ve cevapları aşağıdaki tabloda verilmiştir. A) 7N B) 12Mg C) 13Al D) 18Ar E) 21Sc Evet Hayır Orbital Yayınları Bileşiklerinde değişken değerlik alır mı? + Belirli bir şekli var mı? + d bloğu elementi midir? + Buna göre özellikleri verilen element aşağıdakilerden hangisidir? A) Brom B) Flor C) Civa D) Lityum E) Kalay 8. Periyodik sistemin 7A grubunda bulunan elementle- 11. Periyodik sistemin s bloğunda bulunan elementler riyle ilgi aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? için; A) Halojenler olarak adlandırılırlar. I. Hepsi metaldir. B) Elektron dağılımları ns2 np5 ile biter. II. Bileşiklerinde daima pozitif değerlik alırlar. C) Doğada iki atomlu moleküller halinde bulunurlar. III. Elektron dizilimleri ns1 veya ns2 ile biter. D) Atom numaraları aynı periyottaki soygazlardan bir yargılarından hangileri doğrudur? eksiktir. Orbital Yayınları A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve III E) Grupta, yukarıdan aşağıya doğru inildikçe ametalik özellikleri artar. D) II ve III E) I, II ve III 9. Aşağıda periyodik sistemden ilk dört periyodunda bulunan elementlerden bir görüntü verilmiştir. 12. Aşağıda bazı elementler ve bu elementlerin bulunduğu grupların adları verilmiştir. Bu kesitte yer alan element atomlarıyla ilgili, Buna göre, hangi elementin ait olduğu grubun adı doğru belirtilmiştir? I. Oda koşullarında tamamı katı haldedir. Element Bulunduğu grubun adı Alkali metal II. Bileşiklerinde sadece pozitif değer alırlar. Orbital Yayınları A) 13Al Kalkojen B) 17Cl I II. Aynı blok elementleridir. C) 11Na Toprak alkali metal D) 36Kr Soygaz yargılarından hangileri doğrudur? E) 21Sc Toprak metali A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 29 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 E E B BDD AE A ABD

s Testi Yükseltgenme Basamakları-1 1. X T 4. X metali ile CI elementi arasında yalnızca XCI2 bileşiği QW oluşmaktadır. Z Y Orbital Yayınları Buna göre X element atomunun elektron dizilişi aşağı- dakilerden hangisi olabilir? (17CI) Periyodik sistemde yerleri gösterilen elementlerle ilgi- A) 1s2 2s2 2p2 li aşağıdakilerden hangisi doğrudur? B) 1s2 2s2 2p4 A) X, alkali metaldir. C) 1s2 2s2 2p6 3s2 B) Atom numarası en büyük olan W’dir. D) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p1 C) Y bileşiklerinde farklı değerlikler alır. E) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d6 D) Q ile Z arasında iyonik bağlı bileşik oluşur. E) T bileşiklerinde yalnızca −1 değerlik alır. 2. X2+ iyonunun elektron dağılımı 3d6 ile bitmektedir. 5. X Buna göre X elementi için; Z Y T I. Atom numarası 26’dır. Orbital Yayınları II. Periyodik sistemin 8B grubunda yer alır. I II. Bileşiklerinde birden fazla pozitif değerlik alabilir. Q yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II Yukarıdaki periyodik sistemde yer alan elementlerden hangisi bileşiklerinde hem pozitif hem de negatif de- D) II ve III E) I, II ve III ğerlik alabilir? A) X B) Y C) Z D) T E) Q 3. Kalay (Sn) elementi bileşiklerinde 2+ ve 4+ yükseltgenme basamaklarına sahip olabilir. Buna göre kalay elementiyle ilgili, I. Periyodik sistemde d bloğunda yer alır. Orbital Yayınları 6. NH4NO3 bileşiğindeki azot atomlarının yükseltgen- II. Metaldir. me basamakları sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde III. Sadece yükseltgen özellik gösteren asitlerle tepkime doğru olarak verilmiştir? verebilir. A) 3−, 5+ B) 3+, 5− C) 5−, 3+ D) 5+, 3− E) 3+, 3− yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III ORBİTAL YAYINLARI AYT KİMYA SORU BANKASI 30

1. ÜNİTE TEST 12 MODERN ATOM TEORİSİ 7. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinde krom (Cr) elementi- 10. I. CIO3− nin yükseltgenme basamağı diğerlerinden farklıdır? II. CIO2− I II. CIO− (1H, 8O, 11Na, 19K, 24Cr) A) CrO3 B) H2CrO4 C) K2Cr2O7 Orbital Yayınları Yukarıdaki anyonlarda bulunan klor elementlerinin yük- seltgenme basamaklarının karşılaştırılması aşağıdaki- D) Cr2O3 E) Na2Cr2O7 lerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? (8O, 17CI) A) I > II > III B) I > III > II C) III > II > I D) III > I > II E) II > I > III 8. 12X ile 17Y elementlerinin oluşturduğu bileşikle ilgili; 11. Alabileceği en büyük yükseltgenme basamağına ulaşan I. İyonik bağlıdır. elementlerin yer aldığı bileşikler yanmazlar. II. X elementi elektron vermiş, Y elementi ise elektron al- Buna göre aşağıda verilen bileşiklerden hangisi yanmaz? mıştır. (7N, 8O) I II. Her iki elementte bileşik oluştururken oktetlerini tamam- Orbital Yayınları A) NO B) N2O4 C) N2O D) N2O3 E) N2O5 lamışlardır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 12. 8O elementinin 11X, 12Y ve 13Z elementleri ile yaptı- ğı bileşiklerin formülleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? 9. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinde kükürt elementi- Orbital Yayınları X Y Z nin yükseltgenme basamağı 2−’dir? (1H, 8O, 16S) A) X2O Y2O3 B) X2O YO ZO3 A) H2S B) H2SO4 C) SO2 D) H2SO3 E) SO3 C) XO2 Z2O3 D) XO YO2 Z3O2 YO2 ZO3 E) X2O Y2O Z2O3 31 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 E E BCC ADE A AE B

s Testi Yükseltgenme Basamakları-2 1. X ve Y elementleri ile ilgili; 4. Al2O3, CaO ve H2O bileşikleriyle ilgili,  X bileşiklerinde yalnızca +2 değerlik alır. I. Hepsi iyonik bağlıdır.  Y bileşiklerinde −3 ile +5 arasındaki değerlikleri alabilir. II. Al2O3 bileşiğindeki alüminyumun yükseltgenme basa- mağı +3’dür.  Y elementinin oksijence zengin oksitlerinin sulu çözel- Orbital Yayınları tileri asidik özellik göstermektedir. III. H2O bileşiğindeki oksijenin yükseltgenme basamağı −2’dir. yargılarından hangileri doğrudur? (1H, 8O, 13Al, 20Ca) bilgileri veriliyor. Buna göre, A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III I. Her ikisi de metaldir. D) II ve III E) I ve III II. X ve Y elementleri arasında oluşan bileşik iyonik bağlıdır. III. Y’nin elektron ilgisi X’in elektron ilgisinden fazladır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 2. 7N ile 8O elementleri arasında, Orbital Yayınları 5. IIA grubu elementi olan kalsiyumun (Ca), nitrat (NO3)− I. N2O iyonuyla yaptığı bileşiğin bir molünün içerdiği toplam II. N2O3 III. N2O5 atom sayısı kaç moldür? yukarıdaki verilen bileşiklerden hangileri oluşabilir? A) 5 B) 7 C) 9 D) 11 E) 12 A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 3. Fosfat kökünün PO43− Orbital Yayınları 6. Bileşiklerinde sadece (+) değerlikler alan X elementi, 8O I. 11Na ile X2O ve XO bileşiklerini oluşturmaktadır. II. 12Mg I II. 13Al Buna göre, X elementiyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? elementleriyle oluşturduğu bileşiklerin birer molleri- nin içerdikleri toplam atom sayıları arasındaki ilişki A) Geçiş metali olabilir. aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? B) Periyodik sistemin p bloğunda yer alır. A) I > II > III B) II > III > I C) III > II > I C) Oksitlerinin sulu çözeltisi bazik özellik gösterir. D) II > I > III E) III > I > II D) 9F ile XF ve XF2 bileşiklerini oluşturur. E) Katı halde elektriği iletir. ORBİTAL YAYINLARI AYT KİMYA SORU BANKASI 32

1. ÜNİTE TEST 13 MODERN ATOM TEORİSİ 7. X2O42− iyonunda toplam 46 elektron vardır. 10. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinde Mangan (Mn) ele- mentinin yükseltgenme basamağı en büyüktür? Buna göre, nötr X element atomu IUPAC sistemine göre periyodik sistemde hangi grupta yeralır? (8O) (8O, 9F, 19K, 27Mn) A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 14 Orbital Yayınları A) MnF3 B) MnO2 C) KMnO4 D) K2MnO4 E) K3MnO4 8. 1A 7A 8A 3. Periyot X Y Z 11. Aşağıdaki kimyasal türlerden hangisinde oksijen elementinin yükseltgenme basamağı pozitiftir? Periyodik sistemde yerleri verilen X, Y ve Z elementle- (1H, 6C, 7N, 8O, 9F) riyle ilgili; A) H2O B) NO3− C) CO32− D) OF2 E) OH− I. X bileşiklerinde +1 değerlik alır. II. Değerlik elektron sayısı en fazla olan Y elementidir. Orbital Yayınları III. Z elementi oda sıcaklığında tek atomlu gaz haldedir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 12. X Z Y Q T 9. Aşağıdaki bileşiklerde altı çizili element atomlarından X, Y, Z, T ve Q element atomlarının periyodik sistemdeki hangisinin yükseltgenme basamağı, karşısında yanlış yerleri yukarıda verilmiştir. verilmiştir? (1H, 7N, 8O, 11Na, 12Mg, 15P, 17CI, 20Ca, 26Fe) Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Bileşik Yükseltgenme basamağı Orbital Yayınları A) Q bileşiklerinde sadece pozitif (+) değerlik alır. A) H3PO4 5+ B) Y’nin elektron dizilişi 1s2 2s2 2p5 şeklindedir. B) NaNO3 5+ C) Z, alkali metaldir. C) MgO 2− D) X elementinin değerlik elektron sayısı 2’dir. 1− E) T, 7. periyot elementidir. D) CaCI2 2+ E) Fe2O3 33 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 DEDDCBECECDE

p Testi 1. y y 4. 3d 4s z z 21Sc x Orbital Yayınları 22Ti x 23V 24Cr I. 4s y II. 3dxy 25Mn z 26Fe 27Co x 28Ni 29Cu 30Zn III. 2px Yukarıda 4. Periyot geçiş elementlerinin değerlik elektron- larının orbitallere dağılımı gösterilmiştir. Yukarıda sınır yüzey diyagramları verilen orbitallerin Buna göre bu elementlerden kaç tanesi küresel simet- alabilecekleri maksimum elektron sayılarının karşılaş- rik özellik gösterir? tırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak ve- rilmiştir? A) 2 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8 A) II > III > I B) I > II > III C) I = II = III D) II > I > III E) III > I > II Orbital Yayınları 5. Aşağıdaki periyodik sistemde atomların hacimleri model- lenmiştir. 2. 9F elementiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) En yüksek enerji düzeyinde 7 elektron bulunur. B) 1 elektron alarak oktetini tamamlar. C) Bileşiklerinde yükseltgenme basamağı −1’dir. Buna göre aynı periyotta bulunan elementlerle ilgili D) Periyodik sistemde 7A grubunda bulunur. aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? E) Manyetik kuantum sayısı (m): 0 olan en fazla 4 elekt- A) Metallerin hacimleri genellikle soy gazların hacimlerin- ronu vardır. den büyüktür. B) d bloğu elementlerinin hacimleri genellikle p bloğu 3. 31X3+ iyonu ile ilgili; elementlerinin hacimlerinden büyüktür. I. Elektron dağılımı 3d8 ile sonlanır. C) Proton sayısı arttıkça atom hacmi artar. D) Atom hacmi en yüksek olan elementler genelde s II. Bütün orbitalleri tam doludur. Orbital Yayınları bloğundadır. E) Soy gaz elementlerinin hacimleri toprak alkali metalle- I II. 3. Enerji düzeyinde 18 elektronu vardır. rinin hacimlerinden küçüktür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III ORBİTAL YAYINLARI AYT KİMYA SORU BANKASI 34

1. ÜNİTE TEST 14 MODERN ATOM TEORİSİ 6. Elektronların orbitallere yerleşmesiyle ilgili kurallar 9. 12Mg, 16S ve 17Cl elementleriyle ilgili aşağıdaki ifade- lerden hangisi doğrudur? dikkate alındığında 6C atomuna ait, A) S elementi metal olarak sınıflandırılır. 6C : 1s2 2s2 2p2 B) Birinci iyonlaşma enerjisi en küçük olan element Cl’dir. I. Orbital Yayınları C) Atom yarıçapı en büyük olan element Mg’dir. II. D) Mg’nin elektron alma eğilimi, S’ninkinden daha fazladır. III. E) S’nin elektronegatifliği, Cl’nin elektronegatifliğinden daha büyüktür. IV. yukarıdaki orbital diyagramlarından hangileri doğrudur? A) I ve III B) II ve IV C) II ve III D) III ve IV E) I, II ve III 7. Nötr hâlde 24 elektronu bulunan elementle ilgili, 10. 7N3−, 9F− ve 12Mg2+ iyonlarının yarıçaplarının karşı- I. Elektron dizilimi; 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d4 laştırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak şeklindedir. II. Geçiş metalidir. III. Bileşiklerinde birden fazla pozitif değerlik alabilir. Orbital Yayınları verilmiştir? yargılarından hangileri doğrudur? A) 12Mg2+ < 9F− < 7N3− B) 9F− < 7N3− < 12Mg2+ C) 7N3− < 12Mg2+ < 9F− D) 7N3− < 9F− < 12Mg2+ A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III E) 9F− < 12Mg2+ < 7N3− 8. Hayali bir gezegende yaşayan insanlar atomlarla basketbol Orbital Yayınları 11. Bir X element atomunun kütle numarası 65, atom numara- oynamaktadır. Basketbol potasının yarıçapı 190 pm’dir. sı 30’dur. Aşağıdaki element atomlarından yalnızca bir tanesi Buna göre, X elementi ve XO oksit bileşiğiyle ilgili aşa- basket potasından geçemediğine göre bu element aşa- ğıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? (8O) ğıdakilerden hangisidir? (11Na, 12Mg, 13Al, 19K, 34Se) A) XO bileşiğindeki toplam elektron sayısı 43’dür. A) K B) Al C) Se D) Na E) Mg B) X element atomunun nötron sayısı 30’dur. C) X elementi geçiş metalidir. D) X elementi 3. periyottadır. E) XO bileşiğinde X’in yükseltgenme basamağı +1’dir. 35 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 CEDBC AE AC AC

p Testi 1. 3. Aşağıdaki grafikte bazı elementlerin birinci iyonlaşma enerjilerinin atom numaralarıyla değişimi verilmiştir. Orbital Yayınları E1 (kJ/mol) Ne He F N C O Be İngiltere denilince akla gelen çift katlı otobüsler şehir içi B Na toplu taşımacılıkta ve şehirler arası ulaşımda kullanılan, Li alt katta ve üst katta olmak üzere iki kabini bulunan otobüs türüdür. 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Atom numarası Bu otobüsü kullanan bir şoför, yolculara yerleşim konusun- Buna göre, da iki kural koymuştur. I. 9F elementi periyodik sistemde 7A grubunda yer alır. II. Birinci iyonlaşma enerjisi en büyük olan He elementidir. Kural 1: Alt kat tamamen dolmadan üst kata çıkmak ya- III. N elementinin 1. iyonlaşma enerjisinin O elementinden saktır. daha fazla olmasının nedeni 2p orbitallerinin yarı dolu olmasıdır. Kural 2: Koltuklara önce teker teker oturulacaktır. yargılarından hangileri doğrudur? Bu kurallara uymayan biri, Modern Atom Teorisine göre sırasıyla hangi kuralları ihlal etmiş olur? A) Yalnız III B) I ve III C) II ve III Kural 1 Kural 2 D) Yalnız II E) I, II ve III A) Hund Pauli B) Aufbau Hund Orbital Yayınları C) Aufbau Pauli D) Pauli Aufbau 4. Aynı periyotta bulunan X, Y ve Z baş grup elementlerinin E) Pauli Hund birinci iyonlaşma enerjileri arasındaki ilişki X > Z > Y şeklin- dedir. Buna göre, X, Y ve Z elementlerinin atom numarası aşağıdakilerden hangisindeki gibi olamaz? 2. Kararlı bileşiklerinde 1−, 7+ ve bu değerler arasında X Y Z değerlikler alabilen X elementi için, A) 17 16 15 B) 16 12 13 C) 18 16 17 D) 7 5 6 E) 14 13 12 I. 7A grubunda bulunur. II. Oksijenle yaptığı bileşiklerde, oksijen sayısı arttıkça Orbital Yayınları yükseltgenme basamağı artar. I II. Bulunduğu periyodun en elektronegatif elementidir. 5. 12X ile 7Y elementleri arasında oluşan kararlı bileşiğin 1 molünde toplam kaç tane elektron vardır? yargılarından hangileri doğrudur? (Avogadro sayısı: NA) A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) 19NA B) 26NA C) 43NA D) 50NA E) 56NA D) I ve II E) I, II ve III ORBİTAL YAYINLARI AYT KİMYA SORU BANKASI 36

1. ÜNİTE TEST 15 MODERN ATOM TEORİSİ 6. Aşağıda bazı elementlerin periyodik sistemdeki yerleri ve- 8. Sodyum (Na) element atomunun iyonlaşmasıyla ilgili, rilmiştir. a. Na(g) Na+(g) + e− Em b. Na+(g) Na2+(g) + e− En Na S Orbital Yayınları değişimleri verilmiştir. Ca Sc Br (Em ve En, iyonlaşma enerjileri olup sayısal değerleri sıfır- dan büyüktür.) Buna göre, Bu elementlerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğ- I. Em, Na elementinin birinci iyonlaşma enerjisi, En ise rudur? ikinci iyonlaşma enerjisidir. A) Ca element atomu, bileşiklerinde +3 yükseltgenme basamağına sahiptir. II. Em > En’dir. I II. Na+ iyonunda elektron başına düşen çekim kuvveti, B) Na, bir toprak alkali metalidir. Na atomundakinden daha fazladır. C) S elementi periyodik sistemde 4. periyot 6A grubunda yeralır. yargılarından hangileri doğrudur? D) Sc elementi, 1B grubunda yeralır. A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II E) Br element atomu, bir elektron alarak oktetini tamamlar. D) I ve III E) I, II ve III Orbital Yayınları 9. 1. İyonlaşma enerjisi (kJ/mol) 7. y y 1402 z z 1314 x x 1086 X YZ Element atomu I. II. Birinci iyonlaşma enerjileri yukarıdaki grafikte verilen X, Y Yukarıda aynı elemente ait iki farklı orbitalin sınır yüzey ve Z elementleri baş grup elementleridir ve atom numara- ları ardışıktır. diyagramları verilmiştir. Buna göre, Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Birinci orbital çekirdeğe daha yakındır. I. X 1A grubunda ise Y 3A grubunda yer alır. B) İkinci orbitalin enerjisi birinci orbitale göre daha fazladır. Orbital Yayınları II. X'in atom numarası 14 ise Z'nin atom numarası 15'tir. C) İki orbitalinde açısal momentum (ikincil) kuantum I II. Y küresel simetri özelliği gösterir. sayısı aynıdır. yargılarından hangileri yanlıştır? D) Birinci orbitalin baş kuantum sayısı 2 olabilir. A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III E) İkinci orbital en fazla 4 elektron alabilir. D) II ve III E) I, II ve III 37 123456789 BEEBDEEDB

p Testi 1. X, Y, Z ve Q elementleri ve periyodik sistemdeki yerleriyle 4. 1s2 2s2 2p3 ilgili bilgiler şöyledir: I. Orbital Yayınları II.  X elementinin elektron dağılımı 2p ile bitmekte ve tam doludur. III. IV.  Y element atomunun proton sayısı en azdır.  Y ile Z aynı gruptadır ve Y’nin 1. iyonlaşma enerjisi 7N elementine ait yukarıdaki orbital diyagramlarından hangileri doğrudur? Z’ninkinden büyüktür.  Q elementinin proton sayısı Y’ninkinden fazladır. A) I ve III B) II ve IV C) II ve III Buna göre X, Y, Z, Q elementlerinin periyodik sistem- D) II, III ve IV E) I, II ve III deki yerleri için aşağıdaki gösterimlerden hangisi doğ- ru olabilir? A) Y Q X B) Z Q X ZY C) Y Q X Z D) Q Y X 5. İyonlaşma enerjisi XQ Z T Z E) Y Z X YW Q Atom numarası 2. Periyodik sistemin aynı periyodunda yeralan X, Y ve Z baş Orbital Yayınları Yukarıda bazı elementlerin 1. iyonlaşma enerjilerinin atom grup elementleriyle ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor. numaralarına göre değişimini gösteren grafik verilmiştir.  X elementi oktetini tamamlamıştır. Buna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) W elementinin oksiti bazik karakterlidir.  Z elementi 6A grubundadır. B) Sadece X ve Q elementleri küresel simetri özelliği gösterir.  Y elementinin elektronegatifliği en fazladır. C) Y ve W elementleri alkali metaldir. D) X ve Q soygazdır. Buna göre X, Y ve Z elementlerinin atom numaraları- E) Z ve T arasında iyonik bağlı bileşik oluşur. nın artış sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru ola- rak verilmiştir? A) Z, Y, X B) X, Y, Z C) Y, Z, X D) Z, X, Y E) Y, X, Z 3. Aşağıdaki taneciklerden hangisinin elektron dağılımı 6. Periyotları farklı olan iki element için, yanlış verilmiştir? I. Değerlik elektron sayıları A) 17Cl : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p5 II. Değerlik orbital türleri B) 19K : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1 Orbital Yayınları I II. s orbitallerinin en büyük başkuantum sayısı C) 21Sc : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d1 IV. En yüksek enerjili orbitalin (n+) değeri D) 26Fe3+ : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5 E) 24Cr3+ : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d4 niceliklerinden hangileri aynı olabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) I, II ve III D) II ve IV E) I, II ve IV ORBİTAL YAYINLARI AYT KİMYA SORU BANKASI 38

1. ÜNİTE TEST 16 MODERN ATOM TEORİSİ 7. Na+ CI− 10. Na + 1/2 CI CI rNa:186 pm rCI:99 pm rNa+ rCI− Orbital Yayınları +2 +1 0 -1 -2 11Na ve 17CI elementleri NaCI bileşiğini oluşturmaktadır. Yukarıda bir orbital türünün manyetik alandaki yönelimleri gösterilmiştir. Bu olayla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (pm: pikometre) Buna göre bu orbitalin sınır yüzey diyagramı aşağıda- kilerden hangisi olabilir? A) Na+ iyonunun iyonik yarıçapı 186 pm’den daha küçüktür. B) CI− iyonunun iyonik yarıçapı 99 pm’den daha büyüktür. A) y B) y C) y C) Oluşan NaCI bileşiği iyonik bağlıdır. z z z D) CI elementinin van der waals yarıçapı 99 pm’dir. xx E) Na element atomunun metalik yarıçapı 186 pm’dir. x D) y E) y z z 8. A grup elementi olan X'in değerlik elektron sayısı 2'dir. x x Buna göre, I. X elementi soygazdır. II. Oda sıcaklığında katı haldedir. Orbital Yayınları III. Bileşiklerinde pozitif değerlik alır. yargılarından hangileri doğru olabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 9.  p Bloğu elementidir. Orbital Yayınları 11. X, Y ve Z element atomlarının elektron dizilişleri aşağıda  Başkuantum sayısı 3'tür. verilmiştir.  Temel halde 3 tane eşleşmemiş elektronu vardır.  Ametaldir. X: 1s2 2s1 Y: 1s2 2s2 2p3 Yukarıda X elementi için bazı bilgiler verilmiştir. Z: 1s2 2s2 2p5 Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Buna göre X, Y ve Z elementleriyle ilgili aşağıdakiler- A) Periyodik sistemin 3. periyodunda bulunur. den hangisi yanlıştır? B) Değerlik elektronları s ve p orbitallerindedir. C) Oksijence zengin oksitleri asidik özellik gösterir. A) X element atomunun 1 tane değerlik elektronu vardır D) Bileşiklerinde pozitif ya da negatif değerlik alabilir. ve 2s orbitalinde bulunur. E) İyonlaşma enerjisi aynı periyotta kendisinden sonra B) Y ve Z element atomlarının s ve p olmak üzere iki tür gelen elementten küçüktür. orbitali vardır. C) X, Y ve Z element atomlarının açısal momentum kuantum sayısı () 0 olan orbitalleri tam doludur. D) X element atomu bir elektron vererek soygaz elektron düzenine ulaşır. E) X ve Y elementleri X3Y bileşiğini oluşturur. 39 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 AAEABEDEEBC

1. ÜNİTE MODERN ATOM TEORİSİ 1. Artan Enerji 3. Enerji Düzeyi 3. KAT 3 TÜR DERSLİK 3d 2. KAT 2 TÜR DERSLİK 4s 1. KAT 1 TÜR DERSLİK 3p 2. Enerji Düzeyi ZEMİN KAT MÜDÜR 3s 1. Enerji Düzeyi 2p 2s 1s www.orbitalyayinlari.com Modern Atom teorisine göre elektronlar çekirdek çevresindeki Hayali bir kimya okulunun fiziki yapısı modern atom enerji düzeylerinde yer alan ve orbital adı verilen hacimsel böl- modeline benzetilerek; müdür odası zemin katta gelerde bulunur. Her enerji düzeyi numarası kadar farklı orbi- olacak şekilde, dersliklerin katlara dağılımı yukarı- tal türü içerir. Orbitaller farklı sayıda alt orbitalden oluşur. Enerji daki gibi inşa edilmiştir. Bu okulda müdür odası çe- düzeyi n ise, o enerji düzeyinde bulunan toplam alt orbitallerin kirdek, katlar enerji düzeyi ve derslik türleri orbital sayısı n2, elektron sayısı ise 2n2 tanedir. türlerine benzetilerek dizayn edilmiştir. Öğrenciler- de elektronlar olarak düşünülmüştür. Buna göre kimya okulu ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Öğrencilerin bulunma ihtimalinin en yüksek olduğu bölgeler dersliklerdir. B) Birinci kattaki derslikte en fazla iki öğrenci bulunabilir. C) İkinci kattaki dersliklerin kapasiteleri birbirinden farklıdır. D) Okul 4 katlı ise öğrenci kapasitesi 16’dır. E) Üçüncü kattaki en büyük sınıf 10 kişiliktir. 2. Kimya Öğretmeni, YKS'ye çalışan öğrencilerinden PERİYODİK CETVEL performans ödevi olarak, periyodik cetvelin yanda- kine benzeyen 30 parçalık puzzle versiyonunu yap- malarını istemiştir. Buna göre öğretmen, öğrencilerin oluşturduğu puzzle parçalarından bir tanesini eline aldığında; I. Elektron ilgisi en yüksek element ve elektronega- tifliği en yüksek element. II. Atom numarası en küçük element ve 2. İyonlaş- ma enerjisi en yüksek element. III. Atom çapı en büyük element ve bir soygaz. yukarıdaki özelliklere sahip elementlerden hangilerini aynı anda görmesi imkânsızdır? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III Orbital Yayınları AYT Kimya Soru Bankası 40

TEST 17 d Testi 3. KİMORYABİMTAÜLZESİ Bir olayın olma olasılığı aşağıdaki formül yardımıyla bulunur. Bir olayın olma olasılığı = İstenilen Durum Sayısı Tüm Durumların Sayısı Kimya bilim insanlarının günümüze bıraktığı çalışmalar ve kullandıkları araç gereçlerin sergilendiği bir kimya müzesi- nin merdivenleri yukarıdaki gibi tasarlanarak, her element bir basamak şeklinde ayrılmıştır. Bu müzeye doğrusal bir şekilde merdivenleri çıkarak girmek isteyen bir ziyaretçi ile ilgili, I. Küresel simetrik elementlere basmadan müze kapısına ulaşma olasılığı 5 dur. www.orbitalyayinlari.com 9 1 II. Değerlik elektron sayısı 2 olan elementlere basarak müze kapısına ulaşma olasılığı 9 dur. III. Açısal momentum kuantum sayısı ℓ = 2'de elektronu bulunan elementlere basarak geçme olasılığı 5 dur. 9 yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 4. Radyal olasılık dalga fonksiyonu çekirdekten belli bir uzaklıkta elektronların bulunma olasılıklarını tanımlar. Aşağıda 1s, 2s ve 3s orbitallerine ait, çekirdekten uzaklaştıkça bu orbitallerde elektronların bulunma olasılığının nasıl değişti- ğini gösteren grafikler verilmiştir. Grafiklerin altında kalan alanlar elektronların bulunma olasıığıyla doğru orantılıdır. Elektron bulunma olasılığı X Y Z Buna göre yukarıdaki grafik yorumlandığında, Çekirdeğe I. Z grafiğine sahip olan orbitalin elektron yoğunluğu en azdır. olan uzaklık II. X grafiğine sahip olan orbital çekirdeğe en yakındır. III. Y grafiğine sahip olan orbital 2s orbitalidir. D) II ve III yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II E) I, II ve III 41 1234 DDAE

1. ÜNİTE MODERN ATOM TEORİSİ 5. Bilim insanları araştırmalar sonucu insan vücudunun element haritasını çıkartmıştır. Vücutta tespit edilen elementler ve kütle kesirlerini renkler ile aşağıdaki bağıntı ile ifade etmişlerdir. Ortalama bir insan vücudundaki elementin kütle kesri = 10renk -1 -2 -3 -4 -5 -6 -7 -8 -9 < -9 İnsan Vücudundaki Elementler www.orbitalyayinlari.com Buna göre, insan vücudundaki elementler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (Bağıntıda kullanılan kütle kesri ifadesi elementin kendi kütlesinin toplam kütleye oranını ifade eder.) A) İnsan vücudunda oksijen elementinin fazla olmasının nedeni su, protein, karbonhidrat, lipit ve nükleik asit gibi maddelerin yapısında bulunmasıdır. B) Bileşiklerinde negatif (-) değerlik alabilen elementlerin miktarı bileşiklerinde sadece pozitif (+) değerlik alabilen elementlerin miktarından fazladır. C) En büyük baş kuantum sayısı 2 olan elementler, 3 olan elementlerden daha fazla miktarda bulunur. D) İnsan vücudunda toprak alkali metaller, toprak metallerden daha fazla bulunur. E) İnsan vücudunda soy gazlar bulunmaz. Orbital Yayınları AYT Kimya Soru Bankası 42

TEST 17 d Testi 6. Kimya öğretmeni, Orbital adlı bir yazılım programıyla blok tabanlı bir algoritma yazıp Mbot’una yüklüyor. Mbot’a yük- lemiş olduğu algoritma aşağıdaki gibidir. BAŞLA Adım sayısı Komut Sürekli tekrarla 2 İlerle 3 Sağa dön ve ilerle 13 Sola dön ve ilerle 2 Saniye bekle 2 Geri dön ve ilerle 2 Sağa dön ve ilerle 5 Sağa dön ve ilerle 3 Sola dön, ilerle ve çıkış yap www.orbitalyayinlari.com Mbot Periyodik sistem üzerinden algoritma doğrultusunda hareket eden Mbot’un izlediği yol ile ilgili aşağıda verilen- lerden hangisi doğrudur? (Her kare özdeş bir birimden oluşmaktadır ve Mbot’un bir adımına karşılık gelmektedir.) A) Elektron dağılımı ns2 ile biten 4 tane elementin üzerinden ilerler. B) 21 farklı metal elementinin üzerinden geçerek çıkışa ulaşır. C) Yol boyunca en çok d bloğu elementleri üzerinden ilerlemiştir. D) Yol boyunca elektron dağılımı küresel simetrik olan 14 elementin üzerinden ilerler. E) Bileşiklerinde yalnız pozitif (+) ya da yalnız negatif (-) değerlik alan elementlerin de üzerinden geçmiştir. 43 56 DD