ข้อมูล SE

ทำไมตอ้ ง \"กิจกำรเพื่อสังคม\" Social Enterprise

กจิ กำรเพือ่ สงั คม Social Enterprise

จิก๊ ซอวป์ ระเทศไทย : SE : ธุรกิจเพอ่ื สังคม

ธรุ กจิ เพอื่ สงั คม ๑4๑ Social Enterprise Step up ก้ำวใหถ้ ึง

โครงการแนวทางสูธ่ ุรกิจเพอ่ื สังคม (Social Enterprise) กิจการเพ่ือสังคม หรือ Social Enterprise (SE) คือ ธุรกิจที่เป็นได้ท้ังประเภทที่หากาไรและ ไม่หากาไร ยึดถือการตอบแทนประโยชน์สู่สังคมเป็นแนวทางการขับเคล่ือนธุรกิจ ธุรกิจในรูปแบบ Social Enterprise หรือ S.E. นั้นจะเน้นด้านการกระจายรายได้สู่หน่วยผลิตในกลุ่มสังคม คานึงถึงความรับผิดชอบ ต่อสังคม (Social Responsibility) ความเป็นธรรม การเอื้อเฟื้อแบ่งปัน (Sharing) และการกระจายข้อมูล ข่าวสาร ความรู้และวิทยาการในมวลหมู่สมาชิก และเป็นธุรกิจท่ีนาเทคโนโลยีสมัยใหม่ (Innovation) เข้ามา เป็นส่วนประกอบในการลดต้นทุนการผลิตและใช้ทรัพยากรการผลิตต่างๆให้เกิดความคุ้มค่ามากท่ีสุด ธุรกิจ ในมมุ มองของ Social Enterprise จะมองท่ีคณุ ค่าในตวั มนุษย์แต่ละคนมากกว่าฐานะรายได้ ศักยภาพในการ ผลิตของมนุษย์แต่ละคนจะถูกนาออกมาใช้งานในฐานะผู้เป็นเจ้าของ หน่วยผลิตของสังคม ดังนั้นในบางครั้ง จึงมีการใชค้ าว่า Social Entrepreneur Social Enterprise ไม่ได้เป็นแนวคิดที่เพิ่งเกิดใหม่ในประเทศไทย หากแต่เป็นการเอาแนวคิด ระบบเศรษฐกิจในรูปแบบสหกรณ์ตามโครงการพระราชดาริมา ประยุกต์ให้เข้ากับการบริหารธุรกิจเอกชน ทั้งในส่วนท่ีหากาไรและไม่หากาไร ยึดแนวทางด้านการพัฒนาสังคมซึ่งอยู่บนพื้นฐานของจริยธรรมเป็นหลัก ในการดาเนนิ ธรุ กิจ

องคป์ ระกอบสาคัญของ Social Enterprise Social Impact Financial Innovation/ Sustainability Model พนั ธกจิ ในการแกไ้ ขปญั หาสาคญั ของสงั คม (Social Impact) + ความยง่ั ยนื ทางการเงนิ (Sustainability) + นวตั กรรม/รปู แบบการดาเนนิ งาน (Innovation/ Social Impact Business Model)

รปู แบบในเชงิ Business Model Fee for Service Independent Cross- Employment and Support Compensation Skills Training Cooperative/ Market Market Beneficiaries owned Intermediary/ Connector/Platform Supplier model model ท่มี า https://www.thesedge.org/socent-spotlights/22-awesome-social-enterprise-business-ideas

1. Fee for Service - Beneficiaries pay directly - Lower market price. - BOP Market for the goods or services (Bottom of the Pyramid) provided by the social enterprise. Designer Anders Wilhelmson, in collaboration with Camilla Wirseen and Peter Thuvander, has developed the Peepoo bag - a single-use, disposable toilet bag intended to improve sanitary conditions in developing nations. ทมี่ า https://www.dezeen.com/2009/03/16/peepoo-bag-by-peter-thuvander/

ท่านคิดวา่ จะทา Business Matching เพิม่ โอกาสในการเตบิ โตไดอ้ ยา่ งไร ? International Development Enterprises (IDE)

(IDE) “สร้ำงโอกำสในกำรหำรำยไดใ้ ห้กับผ้มู รี ำยได้นอ้ ย” ปญั หำ วธิ ีแก้ปญั หำของกจิ กำร ท่ัวโลกมีเกษตรกรผ้ยู ากไร้กวา่ 800 ลา้ นคน ที่ทา พฒั นาและขายอุปกรณ์การเกษตรและปรบั ปรุง การเกษตรแบบพออยพู่ อกนิ มศี ักยภาพตา่ มากใน คุณภาพชวี ติ ทมี่ ีราคาถกู ใช้ “เทคโนโลยีทเี่ หมาะสม” การเพิ่มรายได้ เงนิ ให้เปล่าและโครงการชว่ ยเหลือ อาทิ ของภาครัฐและองค์กร มักแกป้ ัญหาไมต่ รงจุด - ระบบชลประทานนาหยด หรอื ไม่ก็ไม่ช่วยพัฒนาใหเ้ กษตรกรอยู่ไดด้ ้วยตนเอง - เครอื่ งสูบนาพลงั มอื - ระบบจา่ ยนาดืม่ และชลประทานแบบผสม (Multiple Use Water System) พน้ื ท่ดี ำเนนิ กิจกำร ผลตอบแทนดำ้ นสังคม สานกั งานใหญ่ตังอยู่ในสหรัฐอเมริกา มีสาขาใน ผลติ ภัณฑข์ อง IDE ชว่ ยสรา้ งรายไดก้ วา่ 1 พนั ลา้ น แคนาดา อังกฤษ กานา กมั พชู า บังกลาเทศ เหรยี ญ ใหล้ ูกค้าคนจนกว่า 19 ลา้ นคนท่ัวโลกได้ โมซมั บิค เนปาล เอธิโอเปยี นคิ ารากวั เวยี ดนาม หลุดพน้ บว่ งความจนอยา่ งยัง่ ยนื โดยมีอัตราการคุ้ม แซมเบีย ซมิ บับเว และฮอนดูรัส ทุนที่สูงมาก (อัตราสว่ นรายได้เพิ่มของลูกคา้ ต่อเงนิ ลงทนุ ของ IDE = 10 ตอ่ 1)

1. ธนาคารกรามีน “ธนาคารเพ่อื คนจน” แห่งแลกของโลก ถอื กาเนิดขนึ ในเดอื นมกราคม พ.ศ. 2520 2. ดาเนนิ กจิ การแบบธุรกจิ เอกชน 100 % ไมไ่ ดเ้ ปน็ องคก์ รการกุศล 3. เปา้ หมายของธนาคารกรามีน คือ การนาบริการของสถาบนั การเงิน ไปสู่คนจน โดยเฉพาะผหู้ ญิงสามในสี่ของประชากร เพอ่ื ช่วยให้เขา ตอ่ สู้กับความยากจน 4. ปจั จุบันธนาคารกรามนี มี 1,417 สาขา 5. ธนาคารกรามีนได้ปล่อยกไู้ ปแลว้ เปน็ เงนิ 5.72 พันลา้ นเหรียญ สหรฐั (2 แสนล้านบาทเศษ) อัตราการคนื เงินกู้สูงถึงรอ้ ยละ 98.85 6. มีหนีสินเพียงรอ้ ยละ 1.15 (ตา่ กวา่ ธนาคารปกติ)

ทา่ นคิดวา่ จะทา Business Matching เพิ่มโอกาสในการเตบิ โตได้อย่างไรบา้ ง

2. Independent Support - The social enterprise * Funds are used to support delivers a product or service social programs to the to an external market that is beneficiary. separate from the beneficiary and social impact generated.



3. Cross-Compensation - Profits from this group ➢ LifeStraw ผลิตโดยบริษัท Vestergaard Frandsen (สวสิ เซอร์แลนด์) เป็นอปุ กรณก์ รองนาขนาดพกพา - One group of customers are used to subsidize the ➢ หลอดทาจากพลาสติก ข้างในมไี ส้กรองหลายชนั pays for the service. service for another, ราคาขายหลอดละ 2 เหรียญสหรัฐ underserved group. ➢ กรองนาไดอ้ ย่างนอ้ ย 700 ลิตร ➢ กรองเชือแบคทเี รยี และพยาธิไดถ้ งึ 99.99 %





4. Employment and Skills Training - The core purpose is to provide living wages, skill development, and job training to the beneficiaries : the employees.



5. Cooperative/Beneficiaries owned model - A for profit or nonprofit business that is owned by ist members who also use its services, providing virtually any type of goods or services.

✓ It was originally established in the UK in 1998 as a company limited by shares. ✓ Owned by the Kuapa Kokoo cocoa farmers’ co-operative, the Fairtrade NGOTwin Trading and The Body Shop. ✓ Following The Body Shop handing all their shares in the company over to Kuapa Kokoo in 2007. ✓ Now 45 % Share owned by Farmer in Ghana.

Rags2Riches “แก้ปัญหำสงั คมดว้ ยสไตล์” ปญั หำ วธิ ีแกป้ ัญหำของกิจกำร ปายาตาส คอื ทีท่ ิงขยะทีใ่ หญท่ ่ีสดุ ในฟิลปิ ปินส์ และทอี่ ยู่อาศัย Rags2Riches ยกระดับชีวิตความเปน็ อยขู่ องแม่บา้ นในสลัม ของคนจนหลายพันครอบครัว แม่บ้านในสลัมนาเศษผา้ จากกอง ดว้ ยการสนบั สนุนใหร้ วมกลุ่มเป็นสหกรณ์แมบ่ ้าน ซอื เศษผ้าทงิ ขยะมาถกั เป็นพรมขาย แต่ถกู พ่อค้าคนกลางท่ีมคี วามเร็วมากกว่า แล้วจากโรงงานส่ิงทอมาใหส้ มาชิกสหกรณ์ถกั เป็นกระเปา๋ หรู และเข้าถงึ ตลาดไดเ้ กง่ กว่า เอารัดเอาเปรยี บด้วยการนาเศษผ้า และเครอื่ งตกแตง่ บ้าน วางขายในร้านคา้ ชนั นาทวั่ ประเทศ โดยมี จากโรงงานมาใหแ้ มบ่ า้ นทอ จา่ ยค่าแรงเพียง 60 สตางค์ตอ่ ชนิ ดไี ซเนอร์ชันนาของประเทศมาชว่ ยออกแบบและทายหี่ ้อร่วม เทา่ นัน พืน้ ทีด่ ำเนินกจิ กำร ผลตอบแทนด้ำนสงั คม ฟิลิปปินส์ สนิ คา้ บางสว่ นส่งออกไปยงั สงิ คโปร์ เริ่มรับออเดอร์ ยกระดบั คณุ ภาพชวี ติ ของแมบ่ ้านยากจน ชว่ ยเพิ่มรายได้ให้กบั จากอเมริกา ยุโรป ญีป่ ุ่น มีแผนจะเปิดร้านขายสนิ คา้ ออนไลนใ์ น พวกเธอ 20 เท่า จากการขายสนิ ค้าแบรนดเ์ นมท่ีฮิตติดตลาด อนาคตอันใกล้ เปน็ ต้นแบบโมเดลธรุ กิจ “แฟชัน่ ท่ียั่งยนื ” ท่ไี ด้รับการยอมรบั ระดับโลก

6. Market Intermediary/Supplier model - The social enterprise acts - The beneficiaries are the as an intermediary, or suppliers of the product and/or service that is being distributor, to an expanded market. distributed to an international market .

SE เพ่อื คนพิกำรทำงสติปญั ญำสูก่ ำรมงี ำนทำ เป็นการพัฒนาศกั ยภาพของผ้พู ิการ และศกั ยภาพเชงิ ธุรกจิ ไดค้ วามเขา้ ใจ การยอมรับจากสังคม ทังยังเปน็ ต้นแบบการพัฒนาความร่วมมือภาคเอกชนสง่ เสรมิ กจิ การเพ่ือสังคม (SE) สรา้ งงานคนพิการอย่างยั่งยนื

7. Market Connector/Platform - The social enterprise facilitates trade relationships between beneficiaries and new markets.

BUY SOCIAL THAILAND“ของดมี ีคณุ ภาพ รว่ มสร้างสงั คมท่ดี ี”



ท่มี า https://www.kiva.org/lend?Xb=distributionModel=direct

10 Policy Tools that Governments Are Implementing to Spur Social Enterprise 1. Legal forms 2. Fiscal Incentives Different countries have enacted laws that recognise new legal form for SE. For The UK is implementing the Social Investment Tax Relief to benefit those who invest example, the Community Interest Company in the UK, Social Enterprise in South in social enterprises by giving a reduction of 30% of the investment in income tax bill Korea, Social Cooperatives and Social EX Ledge in Italy or the Benefit Corporation in for that year. the US. By legally recognising SE, this opens the door to formulating policies that support them. 3. Public Procurement Systems 4. Grants Used by governments to demand and consume from social enterprises. The Social Used to strengthen the ability or capacity of actors in innovation ecosystems to generate Value Act enacted in 2012 in the United Kingdom is a good example on how a knowledge and produce innovation. The Social Innovation Fund and Investing in government can open up opportunities for SEs to deliver public services. Innovation Fund of the Department of Education in the United States, as well as the Big Lottery Fund in the United Kingdom are undertaking such initiatives. 5. Public Venture Funds They look to achieve attractive, risk-adjusted returns through long-term capital appreciation of investments made in investee companies. For example, the Maharashtra State Social Venture Fund in India, which aims at generating superior returns by investing in start-ups, early and growth stage capital primarily in medium–sized enterprises that would add economic, social or environmental value to the State of Maharashtra.

10 Policy Tools that Governments Are Implementing to Spur Social Enterprise 6. Guarantee Funds 7. Social Impact Bonds These facilitate the access to finance when social enterprises stimulate sound credit These are financial mechanisms through which investors pay for a set of interventions transactions. For example, KODIT in South Korea or the II Guarantee Fund for Social to improve social outcomes that is of critical interest to the government. The model Cooperatives in Italy extend credit guarantees for the liabilities of promising social combines government initiation, private investment and implementation of a third actor enterprises which lack tangible collateral. that can be a non-profit organisation or a social enterprise. Social Finance in the UK is an example. 8. Awareness Campaigns 9. Incubation and Acceleration Helping to identify, engage and promote social innovators, entrepreneurs and scientists Some Governments are engaging or financing directly the incubation and acceleration that are contributing to solve social problems. Some illustrations are the Thai Social of Social Enterprises. For instance, the Social Incubator Fund in the UK and the Seoul Enterprise Awards in Thailand, the Community Solutions Tour in the US, the Amplify Creative Lab in South Korea. Awards in Malaysia and the Social Value Awards in UK. 10. Training and Capacity Building Through mentorship programmes social entrepreneurs are developing the commercial and social skills needed to develop their ventures. Some examples are the Young Social Entrepreneur Program in South Korea and Egypt, or the Malaysia Social Enterprise Track. ท่ีมา https://www.inclusivebusiness.net/ib-voices/10-policy-tools-governments-are-implementing-spur-social-enterprise





Eco System Supporting Social Enterprise Policy Markets Finance Social Enterprise Human capital Culture Supports

สำระสำคญั ของพระรำชบญั ญตั สิ ่งเสริมวิสำหกจิ เพือ่ สังคม 1. กาหนดนิยามของวสิ าหกิจเพ่ือสังคม 2. กาหนดระบบระเบยี บเพื่อรับรองและสง่ เสรมิ ในการจดทะเบียน 3. กาหนดคณะกรรมการส่งเสรมิ วสิ าหกิจเพือ่ สังคมแห่งชาติ 4. กาหนดจัดตังและอานาจบทบาทสานักงานสง่ เสรมิ เพ่ือสังคม เปน็ นติ บิ ุคคลภายใตก้ ากับของนายกรัฐมนตรี 5. จัดตงั กองทุนส่งเสรมิ วิสาหกจิ เพื่อสงั คม 6. กาหนดมาตรการส่งเสรมิ วสิ าหกิจเพือ่ สังคมและสิทธิประโยชน์ 7. กาหนดบทลงโทษ 8. กาหนดบทเฉพาะกาลเพือ่ ใหเ้ กดิ ความต่อเนือ่ งในการดาเนนิ ตาม ระเบยี บตา่ งๆ ทีม่ ีอยกู่ ่อน สู่การบงั คับใช้ พรบ.ฉบับนี *** ***จำกสรปุ ผลกำรประชมุ คณะกรรมำธกิ ำรวิสำมญั กจิ กำรสภำปฏิรูปแห่งชำติ

ความต่นื ตัวภาคเอกชนไทยตอ่ นโยบายการขบั เคลอ่ื น Social Enterprise การเขา้ มาของเอกชนรายใหญ่ๆ ทมี่ คี วามสนใจกับการดาเนินธุรกิจ หรือการส่งเสริม SE และ ยังได้ย่นื เข้ามาขอจดทะเบียนนติ บิ คุ คลเพ่อื ดาเนินกจิ การเพอ่ื สงั คม SE สามารถตอบโจทยค์ วามยัง่ ยนื ในระยะยาวไดม้ ากกว่าการทา CSR (Corporate social responsibility) และการเข้ามาของบรษิ ัทเอกชนรายใหญๆ่ ทังการสง่ เสรมิ หรือดาเนนิ ธรุ กจิ SE นีเอง จะทาใหเ้ กิด impact กับสังคมสูงมาก เพราะเอกชนรายใหญ่จะมี value chain ท่ยี าว และมเี งินทนุ สนับสนนุ มคี วามเชีย่ วชาญ จนทาให้เกดิ การขับเคล่อื นธรุ กิจ Social Enterprise ในประเทศไทย ทีม่ า https://www.prachachat.net/csr-hr/news-133292

พฤติกรรมของผซู้ ้อื “ขบั เคล่อื น” การพฒั นาอยา่ งยงั่ ยืน 66 % ของผู้ตอบแบบสอบถามท่ัวโลก ระบวุ ่ายนิ ดีจะจ่ายเพ่มิ ในสนิ คา้ บรกิ าร และธุรกจิ ท่ดี ี - เพิ่มข้ึนจากปี 2013 (50 %) GenZ (15 - 20 ปี) ทว่ั โลก ยินดที ่จี ะ จา่ ยมากกว่าใหก้ ับสนิ คา้ /บรกิ ารท่มี าจาก ธุรกจิ ทดี่ ี ขยายตัวเพิม่ ข้ึนอย่างมนี ยั สาคัญ จาก 55 % ในปี 2014 เปน็ 72 % ใน ปี 2015 ท่มี า https://www.nielsen.com/eu/en/insights/news/2015/green-generation-millennials-say-sustainability-is-a-shopping-priority.html

100 หลักทรพั ย์ : กจิ กำรเพ่อื สงั คม มูลคา่ หลกั ทรพั ย์ตามราคาตลาด (มาร์เก็ตแคป) ของบริษัทใน ESG100 มมี ูลคา่ รวมกนั ราว 6.2 ล้านบาท

ESG 100 vs SET – Performance ท่มี า https://news.mbamagazine.net/index.php/e-con/green/csv/item/119-esg100

How ready… towards SDGs ? ที่มา https://www.pwc.com/gx/en/sustainability/SDG/SDG%20Research_FINAL.pdf

Businesses Impact on SDGs ที่มา https://www.pwc.com/gx/en/sustainability/SDG/SDG%20Research_FINAL.pdf

So what…ACTION by 2020 ? Assessing Impact is fundamental to valuing the POSITIVE and NEGATIVE Contributions a business makes towards the SDGs ท่มี า https://www.pwc.com/gx/en/sustainability/SDG/SDG%20Research_FINAL.pdf

Business is planning how to ASSESS their IMPACT on the SDGs ท่มี า https://www.pwc.com/gx/en/sustainability/SDG/SDG%20Research_FINAL.pdf

พระรำชบญั ญัติส่งเสริมวิสำหกจิ เพื่อสงั คม พ.ศ. 2562