PK-002หนังสืออมตธรรม

ธรรมบท พหุํ เว สรณํ ยนตฺ ิ ปพพฺ ตานิ วนานิ จ อารามรุกฺขเจตฺยานิ มนุสฺสา ภยตชชฺ ิตา ฯ ๑๘๘ ฯ Many men in their fear betake themselves for a refuge to hills, woods, gardens sacred trees and shrines. คนเป็นจำนวนมากเม่ือภัยมาถึงตัว พากัน ยึดเอาสิ่งต่างๆเป็นที่พ่ึง อาทิ ภูเขา ป่าไม้ สวน ตน้ ไม้ และเจดีย์ 

อมตธรรม เนตํ โข สรณํ เขมํ เนตํ สรณมตุ ตฺ มํ เนตํ สรณมาคมมฺ สพฺพทุกฺขา ปมจุ ฺจติ ฯ ๑๘๙ ฯ Such a refuge is not secure; such a refuge is not supreme. To such a refuge should one go, one is not released from all sorrow. นั่นมิใช่ท่ีพึ่งอันปลอดภัย นั่นมิใช่ที่พึ่งอัน สงู สุด อาศยั ทพี่ งึ่ ชนดิ นัน้ ก็ไมพ่ น้ ทุกข์ท้ังปวงได้ 

ธรรมบท โย จ พุทฺธญจฺ ธมมฺ ญฺจ สงฺฆญฺจ สรณํ คโต จตฺตาริ อริยสจจฺ านิ สมฺมปฺปญฺาย ปสสฺ ติ ฯ ๑๙๐ ฯ ทุกฺขํ ทกุ ขฺ สมุปฺปาทํ ทุกขฺ สสฺ จ อตกิ ฺกมํ อริยญจฺ ฏฺ€งฺคกิ ํ มคคฺ ํ ทุกขฺ ปู สมคามินํ ฯ ๑๙๑ ฯ 

อมตธรรม He who takes refuge in “The Buddha, the Dharma and the Sangha” sees with wisdom “the Four Noble Truths”: Suffering, the Cause of Suffering, the Cessation of Suffering, the Noble Eightfold Path leading to the Cessation of Suffering. ผถู้ งึ พระพทุ ธ พระธรรม และพระสงฆเ์ ปน็ ทพี่ ง่ึ ย่อมเห็นอริยสัจด้วยปัญญาอันชอบ คือ ทุกข์ เหตุของทุกข์ ความดับทุกข์ และอริยมรรคมี องคแ์ ปดอนั เปน็ ทางดบั ทกุ ข์ 

ธรรมบท เอตํ โข สรณํ เขมํ เอตํ สรณมุตฺตมํ เอตํ สรณมาคมมฺ สพพฺ ทุกขฺ า ปมุจฺจติ ฯ ๑๙๒ ฯ Such indeed is a refuge secure, such indeed is a refuge supreme. To such a refuge should one go, one is released from all sorrow. นั่นแลคือท่ีพ่ึงอันปลอดภัย น่ันคือที่พึ่งอัน สูงสุด คนเราอาศัยท่ีพ่ึงชนิดน้ัน ย่อมพ้นจาก ทุกข์ท้ังปวง 

อมตธรรม สุโข พทุ ธฺ านมปุ ฺปาโท สขุ า สทธฺ มฺมเทสนา สขุ า สงฆฺ สฺส สามคฺคี สมคคฺ านํ ตโป สุโข ฯ ๑๙๔ ฯ Happiness is the birth of the Buddha; Happiness is the preaching of the Sublime Dhamma, Happiness is the unity of the Sangha, Happiness is the striving of the united ones. การเกดิ ขน้ึ ของพระพทุ ธเจา้ ทง้ั หลายกอ่ ใหเ้ กดิ สขุ การแสดงพระสัทธรรมก่อให้เกดิ สขุ ความพร้อมเพรยี งของหมกู่ อ่ ให้เกดิ สุข ความพยายามของหมทู่ พี่ รอ้ มเพรยี งกนั กอ่ ใหเ้กดิ สขุ 



อมตธรรม น เตน ปณฑฺ โิ ต โหติ ยาวตา พหุ ภาสติ เขมี อเวรี อภโย ปณฑฺ โิ ตติ ปวุจฺจติ ฯ ๒๕๘ ฯ A man is not called wise merely because he speaks much. Being secure, hateless and fearlesssuch a man is called wise. เพียงแต่พูดมากไม่จัดว่าเป็นบัณฑิต คนที่ ประพฤติตนให้เกษม ไม่มีเวร ไม่มีภัย จึงจะ เรียกวา่ เป็นบัณฑิต 

ธรรมบท น ตาวาตา ธมฺมธโร ยาวตา พหุ ภาสติ โย จ อปปฺ มปฺ ิ สุตวฺ าน ธมฺมํ กาเยน ปสสฺ ติ ส เว ธมฺมธโร โหติ โย ธมมฺ ํ นปปฺ มชชฺ ติ ฯ ๒๕๙ ฯ He is not versed in the Dhamma merely because he speaks much. He who hears little of the teaching but mentally sees the Truth, and who is not heedless of the Truth, he is indeed versed in the Dhamma. บุคคลไม่นับว่าผู้ทรงธรรม ด้วยเหตุเพียงพูด มาก ส่วนผู้ใด ถึงได้สดับตรับฟังน้อย แต่เห็น ธรรมด้วยใจ ไม่ประมาทในธรรม ผู้น้ันแลเรียก วา่ ผู้ทรงธรรม 

อมตธรรม น เตน อริโย โหติ เยน ปาณานิ หึสติ อหึสา สพฺพปาณานํ อริโยติ ปวุจจฺ ติ ฯ ๒๗๐ ฯ By harming living beings not thus is one “a noble man”. By no harm towards all beings one is then called “a noble one”. ถ้ายังเบียดเบียนสัตว์อยู่ บุคคลไม่นับว่าเป็น อารยชน เพราะไม่เบียดเบียนสัตว์ทั้งปวง เขา จึงได้ชอ่ื วา่ อารยชน 

ธรรมบท ชยํ เวรํ ปสวต ิ ทกุ ขฺ ํ เสติ ปราชิโต อปุ สนฺโต ชยปราชยํ ฯ ๒๐๑ ฯ The victor begets hate, while the defeated lives in distress. Happily the peaceful lives, Having given up victory and defeat. ผูแ้ พ้ย่อมก่อเวร ผ้พู า่ ยยอ่ มอยเู่ ปน็ ทกุ ข์ ผู้ละความแพแ้ ละความพ่ายเสีย มใี จสงบระงบั นั่นแหละเป็นสขุ 

อมตธรรม นตฺถิ ราคสโม อคฺค ิ นตถฺ ิ โทสสโม กลิ นตถฺ ิ ขนธฺ สมา ทกุ ฺขา นตฺถิ สนตฺ ปิ รํ สุขํ ฯ ๒๐๒ ฯ No fire is there like lust, No crime like hatred, No ill like the Five Aggregates, No higher bliss than Nibbana's peace. ไมม่ ีไฟใดเสมอด้วยราคะ ไม่มีโทษใดเสมอดว้ ยโทสะ ไมม่ ที ุกข์ใดเสมอดว้ ยเบญจขันธ์ ไมม่ สี ุขใดเสมอดว้ ยความสงบ 

ธรรมบท มา ปิเยหิ สมาคญฉฺ ิ อปปฺ ิเยหิ กุทาจนํ ปยิ านํ อทสสฺ นํ ทุกขฺ ํ อปปฺ ยิ านญจฺ ทสสฺ นํ ฯ ๒๑๐ ฯ Be not attached to the beloved and never with the unbeloved. Not to meet the beloved is painful As also to meet with the unbeloved. อย่าติดอย่ใู นส่งิ ท่ีรกั หรือไมร่ กั การพลัดพรากจากสิง่ ทรี่ กั เปน็ ทกุ ข์ การพบเห็นแต่ส่งิ ท่ไี ม่รกั กเ็ ป็นทกุ ข์ 

อมตธรรม ตสมฺ า ปยิ ํ น กยริ าถ ปิยาปาโย หิ ปาปโก คนฺถา เตสํ น วิชฺชนฺติ เยสํ นตฺถิ ปยิ าปยิ ํ ฯ ๒๑๑ ฯ Therefore hold nothing dear, for separation from the beloved is painful. There are no bonds for those to whom nothing is dear or not dear. เพราะฉะน้นั ไมค่ วรรักสิ่งใด เพราะการพลดั พรากจากของรกั เป็นทุกข์ ผทู้ ่ีหมดความรกั และความไมร่ กั แล้ว เครือ่ งผูกพันก็พลอยหมดไปดว้ ย 

ธรรมบท ปยิ โต ชายเต โสโก ปยิ โต ชายเต ภยํ ปยิ โต วิปปฺ มุตตฺ สฺส นตถฺ ิ โสโก กุโต ภยํ ฯ ๒๑๒ ฯ From the beloved springs grief, From the beloved springs fear; For him who is free from the beloved There is neither grief nor fear. ที่ใดมขี องรัก ทน่ี ่นั มีโศก ท่ีใดมขี องรกั ทนี่ ั่นมภี ัย เมื่อไมม่ ขี องรกั เสยี แล้ว โศก ภัยก็ไม่มี 

อมตธรรม อโยเค ยญุ ชฺ มตฺตานํ โยคสมฺ ญิ ฺจ อโยชนํ อตฺถํ หติ วฺ า ปยิ คฺคาหี ปิเหตตฺตานุโยคนิ ํ ฯ ๒๐๙ ฯ Exerting oneself in what should be shunned, Not exerting where one should exert, Rejecting the good and grasping at the pleasant, One comes to envy those who exert themselves. พยายามในส่งิ ทไ่ี ม่ควรพยายาม ไม่พยายามในสงิ่ ทีค่ วรพยายาม ละเลยสิง่ ท่ีเป็นประโยชน์ ติดอย่ใู นปยิ ารมณ์ คนเช่นน้ีก็ไดแ้ ตร่ ษิ ยาผทู้ ี่พยายามชว่ ยตัวเอง 



อมตธรรม กามโต ชายเต โสโก กามโต ชายเต ภยํ กามโต วิปฺปมตุ ฺตสสฺ นตถฺ ิ โสโก กุโต ภยํ ฯ ๒๑๕ ฯ From lust springs grief, From lust springs fear; For him who is free from lust There is neither grief nor fear. ท่ใี ดมีความใคร่ ทีน่ น่ั มโี ศก ที่ใดมีความใคร่ ท่นี ่นั มภี ัย เม่อื ไมม่ คี วามใครเ่ สียแลว้ โศก ภยั ก็ไม่มี 

ธรรมบท ตณหฺ าย ชายเต โสโก ตณหฺ าย ชายเต ภยํ ตณฺหาย วปิ ปฺ มตุ ตฺ สฺส นตถฺ ิ โสโก กุโต ภยํ ฯ ๒๑๖ ฯ From craving springs grief, From craving springs fear; For him who is free from craving There is neither grief no fear. ทใี่ ดมีความทะยานอยาก ทนี่ ัน่ มโี ศก ท่ใี ดมคี วามทะยานอยาก ทีน่ ัน่ มีภัย เมื่อไมม่ คี วามทะยานอยากเสยี แล้ว โศก ภัย ก็ไมม่ ี 

อมตธรรม อกฺโกเธน ชเิ น โกธํ อสาธุํ สาธุนา ชเิ น ชเิ น กทรยิ ํ ทาเนน สจฺเจนาลกิ วาทนิ ํ ฯ ๒๒๓ ฯ Conquer anger by love, Conquer evil by good, Conquie the miser by liberality, Conquer the liar by truth. พงึ เอาชนะความโกรธ ด้วยความไมโ่ กรธ พงึ เอาชนะความร้าย ด้วยความดี พงึ เอาชนะคนตระหน่ี ดว้ ยการให้ พงึ เอาชนะคนพดู พล่อย ดว้ ยคำสัตย์ 

ธรรมบท น จาหุ น จ ภวิสสฺ ติ น เจตรหิ วิชฺชติ เอกนตฺ ํ นินทฺ โิ ต โปโส เอกนฺตํ วา ปสสํ ิโต ฯ ๒๒๘ ฯ There never was, and never will be, nor is there now to be found a person who is wholly blamed or wholly praised, ไม่ว่าในอดีต ปัจจุบัน อนาคต คนที่ถูก สรรเสริญโดยส่วนเดียว หรือถูกนินทาโดยส่วน เดยี ว ไม่มี 

อมตธรรม โส กโรหิ ทีปมตฺตโน ขปิ ฺปํ วายม ปณฺฑโิ ต ภว นิทธฺ นตฺ มโล อนงฺคโณ น ปนุ ชาติชรํ อุเปหสิ ิ ฯ ๒๓๘ ฯ Make a refuge unto yourself, quickly strive and become wise. Purged of taint and free from stain, to birth-and-decay will you not come again. จงสร้างที่พ่ึงแก่ตัวเอง รีบขวนขวายหา ปัญญาใส่ตัว เมื่อเธอหมดมลทิน หมดกิเลส แล้ว เธอกจ็ ักไม่มาเกดิ มาแก่ อีกต่อไป 

ธรรมบท อนปุ พุ เฺ พน เมธาวี โถกํ โถกํ ขเณ ขเณ กมมฺ าโร รชตสฺเสว นทิ ธฺ เม มลมตฺตโน ฯ ๒๓๙ ฯ By gradual practice, From moment to moment, And little by little, Let the wise man blow out His own impurities, Just as a smith removes The dross of ore. คนมปี ญั ญาควรขจดั มลทนิ ของตนทลี ะนอ้ ยๆ ทุกๆขณะ โดยลำดับ เหมือนนายช่างทอง ปัดเปา่ สนมิ แร่ 



ธรรมนญู ชวี ติ ธรรมนญู ชวี ติ

อมตธรรม คำปรารภ หนงั สอื ธรรมนูญชีวติ น้ี เม่ือแรกเรียบเรียง ข้ึนและพิมพ์ครั้งแรก ใน พ.ศ. ๒๕๑๙ มีช่ือ ว่า คู่มือดำเนินชีวิต ผู้เรียบเรียงได้แก้ไข ปรับปรุงเน้ือหาและเปล่ียนเป็นช่ือปัจจุบัน เมื่อ พมิ พค์ ร้ังท่ี ๔ ในเดือนมกราคม ๒๕๒๒ ตอ่ มาในเดือนเมษายน ๒๕๒๓ ได้แก้ไขปรับปรุง ให้อ่านง่ายจำง่ายยิ่งข้ึน และนับแต่น้ันได้มีการ พิมพ์ซ้ำเรื่อยมาจนใน พ.ศ. ๒๕๓๓ นับได้ เกินกว่า ๑๐๐ คร้ัง แต่ต่อจากนั้นไม่นานก็ เลิกติดตามสถิติการพิมพ์ เพราะเป็นการยากท่ี จะนับครั้งไดค้ รบถว้ น 

ธรรมนญู ชวี ติ Preface When originally compiled and printed in 1976, this book was entitled Koo Mue Damnern Cheewit (A Handbook for Living). For the fourth printing in January 1979, I made some revisions to the text and changed the title to Thammanoon Cheewit. In April 1980 I again revised the text to make it easier to read and remember, and in that form, up until 1990, the book went through more than a hundred impressions. Before long, publication statistics ceased to be updated as it was difficult to keep up with all the impressions being made. 

อมตธรรม ในปี พ.ศ. ๒๕๓๘ อาจารย์บรูส อีแวนส์ (Bruce Evans) แห่งมูลนิธิพุทธธรรมได้แปล ธรรมนูญชีวิต เป็นภาษาอังกฤษ และหลังจาก ได้ตรวจสอบคำแปลแล้ว ก็ได้ตีพิมพ์ท้ังฉบับ แปลภาษาอังกฤษ และฉบบั สองพากย์ เปน็ ครั้ง แรก ในเดือนกมุ ภาพันธ์ ๒๕๓๙ สำหรับการพิมพ์คร้ังใหม่ในปี ๒๕๔๐ น้ี ธรรมนูญชีวิต ได้มีความเปลี่ยนแปลงท่ีสำคัญ ๒ ประการ คือ การปรับปรุงและเพ่ิมเติม เนื้อหาในพากย์ภาษาไทย พร้อมทั้งตรวจชำระ คำแปลภาษาอังกฤษทั้งส่วนเดิมและส่วนที่เพ่ิม เข้ามาใหม่ ประการหนึ่ง และการนำเอาเร่ือง มาตรฐานชีวิตของชาวพุทธ มาพิมพ์เพ่ิมเข้า เป็นส่วนนำหน้า อีกประการหนึ่ง โดยมีเหตุ ปรารภดังน้ ี 

ธรรมนญู ชวี ติ In 1995 Bruce Evans of the Buddhadhamma Foundation translated Thammanoon Cheewit into English as A Constitution for Living. After the translation was checked, the book was published both in English and in a bilingual version for the first time in February 1996. For this new edition (1997), A Constitution for Living has undergone two important changes: some revisions and additions to the Thai version with further checking and editing of the English translation of both the original portion and the new additions; and the incorporation of The Buddhist’s Life Standards as an introductory piece. The reasons for these changes are as follows: 

อมตธรรม (ก) ลถุ งึ ปี ๒๕๔๐ น้ี อาจารยบ์ รสู อแี วนส์ เ ห็ น ว่ า ธ ร ร ม นู ญ ชี วิ ต ฉ บั บ แ ป ล ที่ ท ำ ไ ว้ เ ดิ ม เป็นการแปลแบบจับความ เมื่อมีการพิมพ์ทั้ง พากย์ภาษาไทยและพากย์ภาษาอังกฤษรวมเป็น เล่มเดียวกัน ควรจะให้คำแปลน้ันตรงกับภาษา ไทยอย่างแม่นยำและสมบูรณ์มากข้ึน จึงชำระ คำแปลใหม่ ตลอดเล่ม ระหว่างรอการสอบทานคำแปลก่อนจัดพิมพ์ ผู้เรียบเรียงเห็นเป็นโอกาสอันควรท่ีจะเพ่ิม เนื้อหาบางอย่างที่คิดไว้ เพื่อให้หนังสือใกล้ ความสมบูรณ์มากที่สุด จึงได้เพ่ิมหลักธรรม สำคัญเรื่อง บุพนิมิตแห่งการเกิดข้ึนของมรรค เข้ามา และจัดเป็นบทแรกของหนังสือ ให้ช่ือว่า “คนผู้เป็นสัตว์ประเสริฐ” กับทั้งได้เปล่ียนช่ือ บทนำ ใหม่ จาก “คนเต็มคน” เป็น “คนกับ 

ธรรมนญู ชวี ติ (a) In 1997 Mr. Evans felt that since the book was now being printed in a bilingual version, and the original translation was more or less “paraphrastic,” a more accurate and complete rendition was called for. As a result, he retranslated the book in full. While waiting for the opportunity to check the translation before it went to press, I considered the time appropriate to include a number of additions I had been wanting to implement in order to make the book as complete as possible, and to this end I added an important teaching known as the “heralds of the arising of the path” as a new first chapter under the title of “Man: The Noble Being.” The title of the original Introduction was changed from “The Consummate Human Being” to “Human Beings 

อมตธรรม ความเป็นคน” นอกจากน้ี ใน หมวดสอง (คน กับชีวิต) ได้ย้ายบทที่ ๘ (คนไม่หลงโลก) ไป เป็นบทสุดท้ายของหมวด (บทท่ี ๑๒) พร้อม น้ันก็ได้แทรกเสริมเพิ่มความปรับสำนวนในที่ อื่นๆ อีกหลายแห่ง เพื่อให้หนังสือได้ความครบ ถ้วนทางธรรม และสำเร็จประโยชน์แก่ผู้อ่าน มากขนึ้ (ข) หลังจากที่งานปรับปรุงธรรมนูญชีวิต เสร็จเรียบร้อยแล้ว ระหว่างรอการพิมพ์ มีเหตุ ประจวบให้ผู้เรียบเรียงจัดทำหนังสือเสร็จอีกเล่ม หนึ่ง เป็นหนังสือขนาดเล็ก ช่ือว่า มาตรฐาน ชวี ิตของชาวพทุ ธ 

ธรรมนญู ชวี ติ and Being Human.” In addition, in Section Two (“People and Life”), I moved the original Chapter 8 “The Unbeguiled One”) to the end of the section, making it its last chapter (Chapter 12). I also made a number of insertions and adjustments in other sections of the text to make the book more complete in terms of the teaching and also more beneficial to the reader. (b) When the revision of A Constitution for Living was completed and the book was waiting to go to press, it happened that I had just finished a booklet entitled The Buddhist’s Life Standards. 

อมตธรรม มาตรฐานชีวิตของชาวพุทธนั้น เดิมเป็นบท สรุป จัดไว้เป็นภาคผนวกของหนังสือท่ีมีช่ือ อย่างเดียวกันนั้น ซึ่งเกิดจากธรรมกถาและคำ อวยพรในพิธีลาสิกขาของผู้บรรพชาอุปสมบท ตามประเพณีบวชเรียน และมีผู้ศรัทธาขอพิมพ์ เป็นธรรมทานในวันข้ึนปีใหม่ พ.ศ. ๒๕๓๗ ต่อมา เม่อื อธบิ ดีกรมการปกครอง กระทรวง มหาดไทย ขออนุญาตพิมพ์บทสรุปนั้นแจกเป็น ธรรมทานในวนั ขนึ้ ปีใหม่ ๑ มกราคม ๒๕๔๑ ผู้เรียบเรียงได้ปรับปรุงให้กะทัดรัดอ่านง่ายและ สมบูรณ์ย่ิงขึ้น โดยปรับข้อความและสำนวน ตามหนังสือ ธรรมนูญชีวิต ท่ีเพิ่งแก้ไขปรับปรุง ใหม่เสร็จเรียบร้อย และได้ขอให้อาจารย์บรูส อีแวนส์ แปลเป็นภาษาอังกฤษ เพื่อใหเ้ ขา้ ชุดกัน กับหนังสือ ธรรมนูญชีวิต ที่มีทั้งพากย์ภาษา ไทย และพากย์แปลภาษาองั กฤษ 

ธรรมนญู ชวี ติ The Buddhist’s Life Standards [Matrathan Cheewit Khong Chao Phut] was originally a summary given as the appendix to the book of the same title. That book was taken from a discourse and blessing given on the occasion of leaving the monkhood of a monk who had been ordained temporarily according to Thai tradition. Some faithful Buddhists asked to print the discourse and blessing as a gift of Dhamma for the New Year of 1994. When the Director-General of the Department of Local Administration, Ministry of the Interior, asked to print that summary as a gift of Dhamma for the New Year of 1998, I carried out some improvements in terms of content and style, making it more concise, easier to read and more complete by bringing it more into line with the 

อมตธรรม มาตรฐานชีวิตของชาวพุทธนี้ เกิดจากความ ดำริที่จะย้ำเน้นถึงความสำคัญของการที่ชาว พุทธควรจะมีข้อปฏิบัติที่ยึดถือปฏิบัติกันอย่าง จริงจัง โดยร้ือฟื้นข้อปฏิบัติที่พระพุทธเจ้าตรัส แสดงไว้ในสงิ คาลกสูตร (ที.ปา.๑๑/๑๗๒-๒๐๖) ขึ้นมาส่งเสริมให้เป็นกฎเกณฑ์สำหรับชาวพุทธ ที่จะยึดถือปฏิบัติกันอย่างเป็นมาตรฐานท่ัวไป ในการที่จะดำเนนิ ชวี ิต และร่วมสร้างสรรค์สังคม ให้ดีงามมีความสุขความเจริญ อันจะเป็นการ สอดคล้องกับมติด้ังเดิมท่ีอรรถกถากล่าวว่า สิงคาลกสูตรนั้นเป็น “คิหิวินัย” คือ วินัยของ คฤหัสถ์ หรือแบบแผนการดำเนินชีวิตของผู้ ครองเรือน (ที.อ.๓/๑๓๔, ๑๕๑) คู่กันกับ “ภิกขุวินยั ” คือ วนิ ยั ของพระภิกษุสงฆ ์ 

ธรรมนญู ชวี ติ newly revised A Constitution for Living. I then asked Mr. Evans to translate it into English so that it could be of a set with A Constitution for Living, with both the Thai and an English translation. The Buddhist’s Life Standards arose in response to a wish to stress the importance of Buddhists having some principles to adhere to and earnestly practice by. This is to be achieved through reviving and advocating the principles of Spirnagc-at liackea described by the Buddha in the Sutta (D.III.180-193) as regulations which Buddhists may hold to and practice as general standards for conducting their lives and by which they may together contribute to a good, happy and prosperous society. This would be in conformity with the original acknowledgement, 

อมตธรรม เน้ือหาท้ังหมดของ มาตรฐานชีวิตของชาวพุทธ น้ี มีรวมอยู่แล้วในหนังสือ ธรรมนูญชีวิต ถือได้ว่า มาตรฐานชีวิตของชาวพุทธ เป็นเกณฑ์อย่างต่ำ สำหรับการดำเนินชีวิตของชาวพุทธ ส่วน ธรรมนูญ ชีวิต เป็นประมวลหลักธรรมท่ัวไปเพื่อการดำเนิน ชวี ิตที่ดีงาม ซ่งึ อาจถอื เป็นสว่ นขยายของ มาตรฐาน ชีวิตของชาวพุทธ ผู้ปฏิบัติอาจใช้ มาตรฐานชีวิต ของชาวพุทธ เป็นเกณฑ์ตรวจสอบเบื้องต้นสำหรับ การดำเนินชีวิตของตน แล้วก้าวสู่คุณสมบัติและข้อ ปฏิบัติในธรรมนูญชีวิต เพ่ือดำเนินชีวิตให้ดีงาม มี ความสำเร็จ และเป็นประโยชน์ยิ่งขึ้น จนถึงความ สมบรู ณ ์ ในด้านการแปล อาจารย์บรูส อีแวนส์ ได้ตั้งใจ ทำงานนี้ด้วยฉันทะ วิริยะ และอาศัยความชำนาญ ในการแปล งานจึงสำเร็จด้วยดี นอกจากนั้น ใน ระหว่างตรวจชำระและสอบทานคำแปล ก็ยังได้ ปรบั ปรงุ ขดั เกลาถอ้ ยคำขอ้ ความและสำนวนไปเรอ่ื ยๆ 

ธรรมนญู ชวี ติ recorded in the Commentary, of the Sing-a laka Sutta as the ”layman’s code of discipline” (gihi-vinaya), or the model for a householder’s conduct (DA.3/134, 151), to go alongside the “monk’s code of discipline” (bhikkhu-vinaya). The whole content of The Buddhist’s Life Standards is to be found within A Constitution for Living. The former can be taken as the Buddhist’ s minimal standards for conducting his life, while the latter is a compilation of general Dhamma principles for leading a virtuous life and may be regarded as an extension of the former. A practicing Buddhist may use The Buddhist’s Life Standards as preliminary standards for leading his life, and then proceed to the qualities and practices given in A Constitution for Living to bring his life to greater virtue, success, benefit, and eventually perfection. 

อมตธรรม ด้วยฉันทเจตนาท่ีจะให้ธรรมนูญชีวิตฉบับแปลเป็น ภาษาอังกฤษน้ีมีความถูกต้อง แม่นยำ น่าอ่านมาก ทสี่ ดุ จึงขออนโุ มทนาอาจารยบ์ รูส อแี วนส์ ไว้ในท่ีนี้ เปน็ อยา่ งยงิ่ อนึ่ง ระหว่างน้ี ซ่ึงเป็นช่วงเวลาท่ีผู้เรียบเรียงมี งานต่างๆ ค่ังค้างมาก และอาพาธบ่อยๆ ดร.สมศีล ฌานวังศะ รองศาสตราจารย์ แห่ง สถาบันภาษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยความ เอื้อเฟื้อประสานงานของสำนักงานคณะกรรมการ วัฒนธรรมแห่งชาติ และโดยอนุมัติของจุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย ได้มีน้ำใจมาช่วยให้กำลังร่วมมือ สนับสนุน ผ่อนเบาภาระในการทำงานทางวิชาการ ข้อเสนอแนะต่างๆ และการร่วมพิจารณาของ ดร.สมศีล ฌานวังศะ ได้อำนวยประโยชน์แก่งานนี้ อย่างมาก ขออนุโมทนาความมีน้ำใจเก้ือหนุนของ ดร.สมศีล ฌานวงั ศะ ไว้ ณ ทีน่ ีด้ ้วย 

ธรรมนญู ชวี ติ As regards the translation, Mr. Evans has applied himself to this work with zeal and effort and, thanks to his translation skills, brought the work to completion. During the checking of the translation, also, he constantly adjusted and polished the wording and style of the translation in an effort to make this edition of A Constitution for Living as correct, accurate, and readable as possible, and I here express my appreciation for his work. During the checking of the translation, a time in which I had many projects unfinished and in which I was often ill, Dr. Somseen Chanawangsa, an associate professor at Chulalongkorn University Language Institute, by courtesy of the Office of the National Culture Commission and with the approval of Chulalongkorn University, 

อมตธรรม ส่วนในการจัดเตรียมต้นแบบเพื่อการตีพิมพ์ โดย เฉพาะฉบับสองพากย์ไทย-อังกฤษ ได้อาศัยพระครู ปลัดปิฎกวัฒน์ (อินศร จินฺตาปญฺโ) ช่วยดำเนิน การจนเสร็จเรียบร้อย จึงขออนุโมทนาพระครูปลัด ปิฎกวฒั น์ เปน็ อยา่ งมาก พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยตุ ฺโต) ๒๕ ธนั วาคม ๒๕๔๐ หมายเหตุ: “ภาค ๑: มาตรฐานชีวิตของชาวพุทธ” ไดป้ รบั ใหง้ ่ายขึ้น ณ ๑๐ ส.ค.๒๕๔๓ และเปลย่ี นชอ่ื เป็น “วินัยชาวพุทธ” เม่ือเสร็จแล้วได้ขอให้ดร.สมศีล ฌานวังศะ ปรับปรุงคำแปลภาษาอังกฤษฉบับเดิม ให้ตรงตามฉบบั ปรับปรงุ น ้ี 

ธรรมนญู ชวี ติ relieved me of some of my academic responsibilities by kindly assisting in the work. His checking and the numerous suggestions he made were of great help in this work, and I am thankful for his generosity and support. The prepress work for publication, especially of the bPilhinragkuharluTphaalai-tEPnigdloiskhwvaet r(sIniosno,rnwCasintc-aa prraiñeñd out by o), to whom I also express my appreciation. Phra Dhammapiñaka (P. A. Payutto) December 25, 1997 Note: “Part I: The Buddhist's Life Standards” was simplified on August 10, 2000 and retitled “The Buddhist's Discipline.” Then Dr.Somseen Chanawangsa revised the original English version to bring it in line with the present revised edition. 

อมตธรรม บทนำ* เม่ือพูดถึงเรื่องท่ัวๆ ไปเกี่ยวกับการดำเนินชีวิต ประจำวัน ศาสนาทั้งหลายมีแนวปฏิบัติแตกต่างกัน เป็น ๒ แบบ กล่าวคือ แบบหน่ึง ไม่ใส่ใจเร่ือง อย่างนั้นเลยโดยส้ินเชิง มุ่งเน้นเฉพาะแต่การบรรลุ จุดหมายที่สูงส่ง คือการเข้ารวมเป็นหน่ึงเดียวกับ พระผู้เป็นเจ้า หรือเข้าถึงปรมัตถสัจจะ ส่วนอีกแบบ หนึ่งก็สั่งสอนข้อปฏิบัติเกี่ยวกับชีวิตประจำวันนั้นเสีย อย่างละเอียดพิสดาร โดยกำหนดแก่เราว่าจะต้องคิด หมายใคร่ทำอะไรๆ แค่ไหนอย่างไร จะต้องกิน * บทนำน้ี Mr.Bruce Evans ได้เขียนข้ึนสำหรับ ธรรมนูญชีวิต ฉบับแปลเป็นภาษาอังกฤษ ในท่ีนี้ เม่ือนำทั้งสองพากย์มาพิมพ์ไว้คู่กัน จึงแปลไว้เพื่อให ้ ทั้งสองพากย์เท่ากันครบถ้วน 

ธรรมนญู ชวี ติ INTRODUCTION* In relation to the prosaic affairs of everyday life, religions may take two approaches: one is to ignore them completely, to concentrate wholly on the higher aim of merging with God or realizing ultimate truth; the other is to go into great detail about such matters, telling us how to organize our will, what foods to eat and what clothes to wear. These would seem to be two extremes. * This introduction was originally written by Bruce Evans for the English translation of Thammanoon Cheewit. Since the texts of both languages were to be printed together here, it was rendered into Thai for the sake of completeness. 

อมตธรรม อาหารอะไร จะต้องสวมใส่เสื้อผ้าแบบไหน ศาสนา สองแบบน้ีนา่ จะเปน็ สดุ โต่ง ๒ ดา้ น พระพุทธศาสนาเป็นคำสอนสายกลางหรือสอน ความพอดี ในเรอื่ งนกี้ เ็ ชน่ เดยี วกบั เรอ่ื งอนื่ ๆ คำสอน ในพระพุทธศาสนาดำเนินสายกลาง ระหว่างการ เพิกเฉยไม่ใส่ใจเสียเลยต่อเรื่องท่ีจะต้องปฏิบัติในชีวิต ประจำวัน กับการตราบทบัญญัติเป็นกฎข้อบังคับท่ี เคร่งตึงตายตัว พระพุทธศาสนาสอนแนวทางความ ประพฤติตามหลักสัจธรรมที่เป็นอกาลิโก ว่าด้วย ประโยชน์สุขท่ีพึงได้ อันเกิดจากการอยู่ร่วมสัมพันธ์ กันโดยใช้ปัญญาด้วยเมตตากรุณา และพร้อมกันน้ัน ก็ มุ่ ง ใ ห้ บ ร ร ลุ ถึ ง อิ ส ร ภ า พ ท า ง จิ ต ปั ญ ญ า ท่ี เ ป็ น จุดหมายสูงสุด ถึงข้ันท่ีทำให้อยู่ในโลกได้โดยไม่ติด โลกหรอื อยู่เหนือโลก เนื้อหาในหนังสือน้ี ได้รวบรวมจากพระไตรปิฎก และอรรถกถาทั้งหลาย ซ่ึงเป็นคัมภีร์ของพระพุทธ 

ธรรมนญู ชวี ติ Buddhism is a teaching of moderation. As in other things, the Buddhist teachings steer a middle course, in this case between the two extremes of blindly ignoring practical daily affairs and laying down a code of rigid and inflexible rules. The Buddhist teachings offer guidelines for behavior based on timeless truths-the positive weal created by compassionate, wise relationships-and aimed at the ultimate goal of spiritual freedom: living in the world and yet above it. The contents of this book are gleaned from the Pali Tipi aka and Commentaries, the texts of Theravda Buddhism, which is lived and practiced today in Thailand, Sri Lanka, Burma, Laos and Cambodia. The teachings are over 2,500 years old, but they are far from outdated. In today’s 

อมตธรรม ศาสนา (ยุคแรก) สายเถรวาท ที่ทุกวันน้ียังใช้เป็น หลักในการดำเนินชีวิต และถือปฏิบัติกันอยู่ใน ประเทศไทยและประเทศอ่ืนๆ ในเอเชียตะวันออก เฉียงใต้ คำสอนนี้มีอายุเกินกว่า ๒,๕๐๐ ปีแล้ว แต่มิได้คร่ำคร่าล้าสมัยแต่ประการใด ในสังคม ปัจจุบันยุคถือหลักความเสมอภาค ท่ีแบบแผนความ ประพฤติต่างๆ ตามที่ถือสืบๆ กันมาแต่เดิม ได้ถูก ล้มล้างลงไป หรือถูกตั้งข้อสงสัยไปหมด และท้ังๆ ที่มีแนวคิดภูมิปัญญาชนิดท่ีว่า “รู้แจ้งเจนจบ” แพร่ สะพัดไป แต่ชีวิตของผู้คนกลับสับสนวุ่นวายยิ่งกว่า ยุคสมัยใดๆ ในสภาพเช่นนี้ คำสอนของพระพุทธ ศาสนาท่ีย้อนยุคสมัยมีมาแต่ครั้งท่ีอะไรๆ ยังเป็นไป ตามธรรมดาสามัญกว่าน้ีอย่างมากมายน้ัน จะเป็น เสมือนกระแสอากาศสดช่ืนบริสุทธ์ิที่ผ่านเข้ามาใน ห้องที่มีผู้คนแออัด บางทีอาจจะถึงเวลาแล้วที่เราจะ หวนกลับไปหาคณุ ค่าทว่ี ่าเก่าๆ แต่คงทนดีกว่า 

ธรรมนญู ชวี ติ egalitarian societies, in which we find all our traditional roles either torn down or under question, and in which in spite of a flood of “enlightened” ideas our lives are more confused than ever, the Buddhist teachings, dating back to a time when things were much simpler, are like a breath of fresh air in an overcrowded room. Perhaps it is time for a return to more traditional, yet more enduring, values. When roles are based on compassion rather than exploitation, we may find that they are not the evils we thought they were, and that in fact they can simplify and harmonize our lives. Compare, for instance, the attitude of many modern people, who tend to see society as a battleground for the play of conflicting interests between the “bosses” and the “workers,” with 

อมตธรรม เมื่อการดำเนินชีวิตและกิจการต่างๆ ยึดหลัก ความเอ้ืออาทรเห็นอกเห็นใจกัน มากกว่าจะมุ่งหา ผลประโยชน์ให้แก่ตน ก็จะเห็นผลปรากฏว่าชีวิตและ กิจการเหล่าน้ันมิใช่จะเลวร้ายอย่างท่ีเราเคยคิด และ ที่แท้แล้วมันจะช่วยให้ชีวิตของเราโปร่งโล่งเบาสบาย ข้ึนด้วย ลองนำแนวคิดของคนสมัยนี้จำนวนมากที่ มองสังคมเป็นสนามชิงผลประโยชน์ท่ีขัดแย้งกัน ระหวา่ งนายจา้ งกบั ลกู จา้ ง กับคำสอนง่ายๆ วา่ ด้วย “การปฏิบัติต่อกันระหว่างนายจ้างกับลูกจ้าง” หน้า ๘๘ มาเทยี บกันดซู วิ า่ เป็นอย่างไร ค น ปั จ จุ บั น จ ำ น ว น ม า ก ม อ ง ชี วิ ต ทุ ก ว ง ก า ร เป็นการต่อสู้ระหว่างผลประโยชน์ท่ีขัดกัน เกิดเป็น ฝ่ายนายจ้างกับลูกจ้าง รัฐบาลกับราษฎร คนมีกับ คนจน และแม้แต่หญิงกับชาย หรือลูกกับพ่อแม่ เมื่อคนถือเอาทรัพย์และอำนาจเป็นจุดหมายของชีวิต สังคมก็กลายเป็นสนามต่อสู้ระหว่างผลประโยชน์ 