มันเทศเชื่อม

เอกสารประกอบการเรยี น หนว่ ยการเรียนรู้ ขนมไทย เล่ม 8 เร่ือง มันเทศเชื่อม วิชาขนมไทย กล่มุ สาระการเรยี นรู้การงานอาชพี ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี 2 จัดทาโดย นายจันทกานต์ กาแซง ตาแหน่งครู วิทยฐานะครูชานาญการพเิ ศษ โรงเรียนหนองโนประชาสรรค์ ตาบลหนองโน อาเภอกระนวน จงั หวัดขอนแก่น องค์การบรหิ ารสว่ นจังหวดั ขอนแก่น

คำนำ เอกสารประกอบการเรียน เรอื่ งขนมไทย เล่มที่ 8 มันเทศเช่อื ม กลุ่มสาระการเรยี นรู้การงาน อาชีพ สร้างข้ึนตามแนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ท่ีเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ และเน้นการเรียนรู้ เกิดข้ึนได้จากการปฏิบตั ิ โดยมเี ปา้ หมายเพื่อใช้ประกอบการเรียนการสอน สาระเพ่ิมเติม รายวิชาขนม ไทย รหัสวิชา ง 22202 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 นอกจากน้ันยังเป็นการอนุรักษ์ สืบสาน ศิลปวัฒนธรรมไทย ไปยังเยาวชนผู้ที่มีความสนใจได้อย่างมีคุณค่า มีประโยชน์สามารถนำไป ประยุกต์ใชจ้ ริงได้ในชวี ิตประจำวนั อีกท้ังยังเป็นการเปดิ โอกาสให้นกั เรียนไดเ้ รียนรู้จากการปฏิบัตจิ ริง โดยใช้กจิ กรรมที่หลากหลายสอดคลอ้ งกับธรรมชาติและความต้องการของนักเรียน ส่งเสรมิ ใหน้ ักเรยี น ได้เรียนรู้อย่างมีความหมาย นักเรียนมีความสุข และความสนุกสนาน ซึ่งเกิดขึ้นจากการใช้ส่ือและ อปุ กรณข์ องจรงิ เอกสารประกอบการเรยี นเร่อื ง ขนมไทย ชุดน้ี มจี ำนวนทั้งหมด 10 เลม่ ดังน้ี เลม่ ท่ี 1 ความรเู้ บื้องตน้ ในการประกอบขนมไทย เล่มที่ 2 ขนมฟักทอง เลม่ ท่ี 3 ขนมต้มขาว เล่มที่ 4 ขนมช้นั เล่มที่ 5 วนุ้ กะทิใบเตย เลม่ ท่ี 6 วุน้ มะพรา้ วอ่อน เล่มท่ี 7 ขนมแตงไทยยอ้ นยุค เลม่ ท่ี 8 มนั เทศเช่อื ม เลม่ ที่ 9 ขนมเทยี น เลม่ ที่ 10 ลูกชุบ การจัดทำเอกสารชุดน้ีได้รับความช่วยเหลือจากผู้เช่ียวชาญและปราชญ์ชาวบ้าน ในการ ตรวจสอบรูปแบบของเอกสารและความถูกต้องของเน้ือหา จึงขอขอบคุณทุกท่านมา ณ โอกาสน้ี หวังเป็นอย่างย่ิงว่าเอกสารชุดน้ีจะช่วยให้นักเรียนสามารถเรียนรู้ได้เต็มตามศักยภาพ ช่วยให้ครู สามารถจัดการเรยี นรู้ได้อยา่ งมปี ระสทิ ธิภาพและเปน็ ประโยชนต์ ่อวงการศึกษาต่อไป นายจนั ทกานต์ กำแซง

เอกสารประกอบการเรยี น เล่ม 8 มนั เทศเชอื่ ม 1 คำแนะนำในการใช้เอกสารประกอบการเรยี นสำหรบั ครู 1. ครตู อ้ งศกึ ษาเน้อื หาของเอกสารประกอบการเรียน ใหเ้ ขา้ ใจเปน็ อยา่ งดีเพอื่ สามารถอธบิ าย ใหน้ กั เรียนเข้าใจในเนอ้ื หาได้ 2. เตรยี มเอกสารประกอบการเรยี น ใหพ้ รอ้ มให้พอกบั จำนวนนักเรียนก่อนดำเนนิ การสอน 3. ชแี้ จงใหน้ กั เรียนเข้าใจเกย่ี วกบั การใช้เอกสารประกอบการเรยี น เพอื่ ให้นกั เรยี นรู้บทบาท และหนา้ ทขี่ องตนเอง 4. ชี้แจงปลกู ฝงั คณุ ธรรมด้านความซอื่ สัตย์ ดา้ นการรักษาสิง่ ของสว่ นรวม โดยไมท่ ำให้วัสดุ อุปกรณ์ เคร่อื งมอื เครอ่ื งใช้ ชำรดุ หรอื ไม่ทำให้เอกสาร ใบงาน สกปรก ฉกี ขาด 6. กอ่ นดำเนินกิจกรรมการเรียนรู้ ครใู หน้ กั เรียนทำความเขา้ ใจคำแนะนำการใช้เอกสาร ประกอบการเรียน จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ แลว้ จงึ ใหน้ ักเรยี นทำแบบทดสอบก่อนเรียนเสียกอ่ น และตรวจดแู บบทดสอบพรอ้ มทั้งกระดาษคำตอบให้เพยี งพอกบั จำนวนนกั เรยี น 7. เมื่อใหน้ กั เรียนลงมอื ปฏิบตั กิ จิ กรรม ในภาระงานทไ่ี ดร้ บั มอบหมาย สังเกตการทำงานของ นักเรียน แตล่ ะกลมุ่ อยา่ งใกล้ชดิ หากมนี กั เรยี นคนใดหรอื กลมุ่ ใดมปี ัญหาครคู วรเขา้ ไปใหค้ วาม ชว่ ยเหลอื จนปญั หานนั้ คล่คี ลาย รวมทัง้ สงั เกตพฤตกิ รรมการเรียนของนกั เรยี น 8. เอกสารประกอบการเรยี นเลม่ น้ี ใชเ้ วลาในการทำกิจกรรม 2 ชั่วโมง 9. การสรุปบทเรียนควรเป็นกจิ กรรมรว่ มกนั ระหวา่ งนกั เรียนและครู พรอ้ มใหน้ กั เรยี นสรปุ ส่ิง ท่พี วกเขาได้เรยี นรใู้ นแตล่ ะบทเรยี น รวมถงึ ทกั ษะในการใช้เครอ่ื งมอื ต่าง ๆ ในการทำขนมไทย 10. หลงั จากเรยี นจบแลว้ ใหน้ ักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน เพ่อื นำผลการทดสอบไป วางแผนในการพฒั นาการเรยี นการสอนครั้งต่อไปใหด้ ยี ง่ิ ข้ึน

เอกสารประกอบการเรยี น เล่ม 8 มนั เทศเช่ือม 2 คำชี้แจงสำหรบั นักเรยี น นักเรียนตอ้ งอ่านคำชี้แจงให้เขา้ ใจกอ่ นใช้เอกสารประกอบการเรียน 1. นกั เรยี นร่วมกันศกึ ษา มาตรฐานการเรียนรู้ ตวั ชว้ี ัด สาระสำคัญ และจดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ ใหเ้ ข้าใจก่อนลงมือปฏบิ ตั ิกจิ กรรม 2. นกั เรยี นตอ้ งศึกษาเอกสารประกอบการเรียนดว้ ยตนเอง เพ่อื นำแนวคดิ และแนวปฏบิ ตั ไิ ปใช้ ประกอบการจดั การเรียนรู้ของครใู นชน้ั เรียน และควรศกึ ษาไปตามลำดบั ของเนอื้ หา ซง่ึ ได้แก่ หลกั การทำขนม การใช้วสั ดุ อปุ กรณ์ เครื่องมอื เทคนคิ การทำขนมไทย ขั้นตอนการทำขนมไทย เม่อื นกั เรียน เขา้ ใจเนอ้ื หาแล้วให้ลงมอื ปฏิบตั ิกิจกรรมในภาระงานตามคำชแ้ี จงของครู 3. ขอใหน้ ักเรียนทำแบบทดสอบกอ่ นเรียน ดว้ ยความตง้ั ใจ อนึง่ ขออย่าวติ กกังวลใหท้ ำตาม ความเขา้ ใจของตนเองและขอใหซ้ อื่ สตั ยต์ ่อตวั เอง แบบทดสอบจำนวน 10 ข้อ ใชเ้ วลา 10 นาที 4. นักเรียนศึกษาและปฏิบตั ิกิจกรรม โดยใชเ้ วลา 2 ชว่ั โมง ขอใหน้ กั เรยี นทกุ คนใหค้ วามรว่ มมอื กันในการเรียนรู้ ท้ังภาคทฤษฎี และภาคปฏิบตั ิ และรว่ มทำกิจกรรมต่าง ๆ จนเสร็จทุกกจิ กรรม 5. ใหเ้ ขียนแสดงความเข้าใจ หรือความคดิ เหน็ ตา่ ง ๆ ลงในเอกสารประกอบการเรียน อยา่ ง สร้างสรรค์ และเตม็ ความสามารถของนกั เรียน 6. ในภาระงานทเี่ ปน็ แบบฝกึ อาจมที งั้ เดีย่ ว และงานกลมุ่ ขอใหน้ กั เรียนทกุ คนใหค้ วามร่วมมอื ในการทำกจิ กรรม เมอื่ ทำเสร็จแลว้ ให้ตรวจคำตอบดว้ ยตนเอง พรอ้ มทั้งแสดงความคิดเห็นกบั เพ่อื น ๆ 7. หากนักเรียนมีปญั หาไมเ่ ขา้ ใจเน้อื หาหรอื ไมเ่ ขา้ ใจวธิ ใี ช้เครอื่ งมอื ใหป้ รกึ ษาครผู สู้ อน อนง่ึ ใน การทำกจิ กรรม นักเรียนไมค่ วรกงั วลเร่ืองคำตอบทถ่ี กู ตอ้ ง ใหน้ กั เรียนแสดงความเขา้ ใจของ ตนเอง โดยแสดงความหมายของส่งิ ทตี่ นเองรู้ลงในภาระงานใหต้ รงประเดน็ คำถามมากทีส่ ดุ 8. เมอื่ ทำกิจกรรมภาคปฏบิ ัติเสร็จเรียบร้อย ให้ทำความสะอาดและลา้ งวัสดุ อปุ กรณ์รวมทง้ั เกบ็ เข้าทใี่ หเ้ รียบรอ้ ย 9. การทำกิจกรรมควรระมัดระวงั เนอ่ื งจากมีการใช้เครอื่ งมอื หรอื อุปกรณใ์ นการหุงตม้ หรอื ใช้ ความร้อนและไฟฟ้า ดงั นน้ั จงึ ตอ้ งทำความใจในการใช้เคร่ืองมือ หรอื มีความรกู้ ่อนแล้วจงึ ลงมือ ปฏิบัติ 10. ให้นกั เรยี นบันทกึ คะแนนลงในแบบบนั ทึกคะแนนใหเ้ รียบรอ้ ย หากมขี อ้ สงสยั ตา่ ง ๆ ให้ ถามครู

เอกสารประกอบการเรยี น เล่ม 8 มันเทศเช่ือม 3 สาระ มาตรฐานการเรียนรู้ และตวั ชวี้ ัด สาระท่ี 1 การดำรงชีวิตและครอบครวั มาตรฐาน ง 1.1 เข้าใจการทำงาน มคี วามคดิ สร้างสรรค์ มที กั ษะกระบวนการทำงาน ทักษะการจัดการ ทักษะกระบวนการแก้ปญั หา ทักษะการทำงานร่วมกนั และทักษะการแสวงหา ความรู้ มคี ณุ ธรรม และลกั ษณะนิสัยในการทำงาน มีจิตสำนึกในการใชพ้ ลงั งาน ทรพั ยากร และส่ิงแวดลอ้ มเพ่ือการดำรงชวี ิตและครอบครัว ตัวช้วี ดั ตามสาระและมาตรฐานการเรียนรู้ สาระท่ี 1 การดำรงชวี ิตและครอบครวั (ช้ันมัธยมศึกษาปที ่ี 2) 1. ใช้ทกั ษะการแสวงหาความรูเ้ พ่อื พฒั นา การทำงาน 2. ใช้ทักษะกระบวนการแก้ปัญหา ในการทำงาน 3. มจี ติ สำนกึ ในการทำงานและใชท้ รัพยากรในการปฏิบัตงิ านอยา่ งประหยดั และคุ้มค่า สาระท่ี 2 การอาชีพ มาตรฐาน ง 2.1 เข้าใจ มีทักษะทีจ่ ำเป็น มปี ระสบการณ์ เหน็ แนวทางในงานอาชพี ใช้ เทคโนโลยเี พื่อพฒั นาอาชพี มคี ณุ ธรรม และมีเจตคติที่ดตี ่ออาชีพ ตวั ชี้วัดตามสาระและมาตรฐานการเรียนรู้ สาระที่ 2 การอาชพี (ช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 2) 1. อธิบายการเสริมสร้างประสบการณ์อาชพี 2. ระบุการเตรยี มตัวเข้าสอู่ าชีพ 3. มที กั ษะพื้นฐานท่ีจำเป็นสำหรับการประกอบอาชพี ท่สี นใจ จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ 1. สบื ค้นขอ้ มลู และอธิบายเทคนิคการทำขนมมนั เทศเช่ือม 2. ใชก้ ระบวนการโครงงานอาชีพในการการทำมนั เทศเชื่อม 3. อธิบายอปุ กรณ์ เครอ่ื งมือ ส่วนประกอบ มนั เทศเช่ือมได้ถกู ต้อง 4. ลงมอื ปฏิบตั ิ และอธิบายข้ันตอนการทำ พร้อมทั้งระบุคุณคา่ ทางโภชนาการของมนั เทศเชื่อม 5. ฝึกทกั ษะการปฏบิ ตั งิ าน ในด้านการทำงานเป็นกลมุ่ การอนามยั ส่วนบคุ คล และการบรรจุภัณฑไ์ ด้

เอกสารประกอบการเรียน เล่ม 8 มันเทศเชือ่ ม 4 แบบทดสอบก่อนเรยี น วิชาขนมไทย กลุ่มสาระการเรียนร้กู ารงานอาชีพ คำชี้แจง 1. แบบทดสอบฉบับนี้ มี 1 ตอน 1.1 เป็นแบบปรนัยชนดิ เลือกตอบ 4 ตวั เลือก จำนวน 10 ขอ้ คะแนนเต็ม 10 คะแนน ให้เวลาทำ 10 นาที 2. การตอบแบบทดสอบ 1.2 ให้กาเคร่ืองหมาย  ลงใน  ใต้ตัวอักษร ก, ข, ค และ ง ที่เป็นคำตอบที่ถูกต้องท่ีสุด เพยี งคำตอบเดียว ลงในกระดาษคำตอบ 3. หา้ มขดี เขยี นหรือทำเครอ่ื งหมายใดๆ ลงในแบบทดสอบ และเมอ่ื ทำแบบทดสอบเสรจ็ แลว้ ใหน้ ำแบบทดสอบพร้อมกระดาษคำตอบ สง่ กรรมการกำกับหอ้ งสอบทันที 4. เกณฑก์ ารใหค้ ะแนนรายข้อ ตอบถกู ไดข้ อ้ ละ 1 คะแนน ตอบผดิ ไดข้ อ้ ละ 0 คะแนน ตวั อยา่ ง 01 ขอ้ ใดกล่าวถกู ต้อง ก. การทำขนมแตงไทยไม่จำเปน็ ต้องใชก้ ะทเิ ปน็ สว่ นผสม ข. น้ำกะทคิ วรใสแ่ ปง้ ขา้ วเหนยี ว เกลือ นำ้ ตาลเขา้ ดว้ ยกัน ค. การบดแตงไทยไมค่ วรทำใหล้ ะเอียด เพราะรูปลกั ษณไ์ มส่ วยงาม ง. มันเทศเชอื่ ม ท่ีนง่ึ สุกแล้วใบตองจะมสี เี หลอื ง ขอ้ ก ข ค ง 01 × 02 03

เอกสารประกอบการเรยี น เลม่ 8 มันเทศเชือ่ ม 5 1. ข้อใดไมใ่ ช่ลักษณะมันเทศทด่ี ี ก. เนอ้ื น่มุ หวาน ฉำ่ นำ้ เช่ือม ข. เนื้อแข็งแนน่ เหนียว ค. เน้ือไมเ่ ห่ียว และไมเ่ ละ ง. เน้อื ใสเปน็ เงาและนุ่มหวาน 2. วัสดสุ ว่ นผสมใดไมน่ ิยมใช้ในการทำมันเชือ่ ม ก. มนั เทศ ข. นำ้ ตาล ค. เกลอื ง. สผี สมอาหาร 3. ในการเชือ่ มมนั เทศทำไมถงึ ตอ้ งใช้ไฟค่อนขา้ งออ่ น ก. นำ้ เช่อื มจะเหนยี วขน้ และซึมเขา้ มนั เทศได้มาก ข. นำ้ เชือ่ มทำให้เกิดรสหวานนอ้ ยลง ค. น้ำเช่อื มจะเหนียวขน้ และดึงน้ำในมนั เทศออกมา ง. นำ้ เชือ่ มจะค่อย ๆ ซึมเข้ามนั เทศไดด้ ี 4. วธิ กี ารในขอ้ ใดทที่ ำใหเ้ น้อื มนั เทศทป่ี ลอกเปลือกออกมาไมด่ ำและคล้ำ ก. ปลอกเปลอื กเฉือนจดุ ดำออกแลว้ นำไปแชน่ ้ำทันที ข. ปลอกเปลอื กแชน่ ำ้ เชอ่ื ม ค. แชน่ ำ้ ปูนใสก่อนปลอกเปลือกเพ่ือให้นมุ่ ง. ปลอกเปลอื กแลว้ ล้างออกทนั ที 5. เพราะเหตุใดถงึ ต้องใช้นำ้ ปนู ใสในการเชือ่ มมันเทศ ก. เพ่อื ให้มนั เทศจบั ตวั เนื้อแนน่ ไม่เละ ข. เพอื่ ใหม้ นั เทศนุ่ม และนมิ่ ค. เพ่อื ใหน้ ำ้ เชอ่ื มซมึ เขา้ มนั เทศไดอ้ ย่างรวดเรว็ ง. เพื่อใหร้ สชาตมิ ันเทศมคี วามอร่อยยง่ิ ขน้ึ

เอกสารประกอบการเรยี น เลม่ 8 มนั เทศเชอื่ ม 6 6. วัสดใุ นข้อใดท่ีไมใ่ ชใ้ นการเชอื่ มมนั เทศ ก. กระทะทองแดง ข. มดี ค. พายพลาสตกิ ง. ครก 7. ทักษะในข้อใดทน่ี ำมาใช้ในการทำโครงงานอาชพี นอ้ ยที่สุด ก. การทำงานเป็นทมี และการทำงานรว่ มกนั ข. การวางแผนและการออกแบบ ค. การจัดการองค์ความรเู้ พอ่ื ประโยชนแ์ ละความคุ้มคา่ ง. การพยากรณแ์ ละการคาดคะเนลว่ งหนา้ 8. การทำความสะอาดกระทะทองแดง ขอ้ ใดไม่ถกู ต้อง ก. การทำความสะอาดดว้ ยนำ้ ยาล้างจาน ข. การทำความสะอาดโดยใชม้ ะขามเปยี กผสมขี้เถา้ ค. การทำความสะอาดโดยใชฝ้ อยขดั หม้อ ง. การทำความสะอาดโดยใชฟ้ องน้ำ 9. ข้อความใดตอ่ ไปนี้ ทไ่ี ม่ได้แสดงความหมายว่ามนั เทศ สกุ ก. สขี องมนั เทศเปลีย่ นแปลง ข. เนอื้ ของมนั เทศเร่ิมแตก ค. น้ำเชอ่ื มรอบมนั เทศกลายเปน็ สนี ำ้ ตาล ง. เนอื้ ของมนั เทศมลี กั ษณะพรนุ และนมิ่ ขน้ึ 10. กระบวนการใดทที่ ำใหม้ นั เทศมคี วามเปน็ เงา เกดิ ความสวยงาม ก. การเพม่ิ ปริมาณน้ำเชอ่ื ม ใหม้ ากข้ึน ข. การแชม่ นั เช่อื มไวข้ ้ามคนื ค. การเตมิ นำ้ ตาลทรายขาวให้มากข้ึน ง. การเตมิ นำ้ เปล่าใหม้ ากขนึ้

เอกสารประกอบการเรียน เลม่ 8 มนั เทศเช่อื ม 7 ชื่อ – สกุล ..................................................................... เลขที่ .............. คะแนนรวมที่ได้ ....................... กระดาษคำตอบ ข้อท่ี ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

เอกสารประกอบการเรียน เลม่ 8 มันเทศเช่ือม 8 มันเทศเชอ่ื ม การเช่อื ม เปน็ การเพ่ิมปริมาณนำ้ ตาลในอาหารให้สูงขน้ึ โดยการใชค้ วามร้อนทำให้อาหารสกุ และน้ำตาลซึมผา่ นเข้าไปในเน้อื อาหาร อาหารจะไม่เห่ียวย่น และเกบ็ ไว้ไดน้ าน นำ้ ตาลเปน็ สารถนอม อาหารที่ชว่ ยยบั ยัง้ การเจริญเติบโตของจลุ ินทรยี ์ มันเทศกน็ ยิ มนำมาเชื่อมเปน็ ของหวานประเภทหนึ่ง ที่นยิ มรับประทาน เทคนิคท่ีนิยมกนั คือ นำมันเเทศท่ีถกู ปอกเปลือก และห่นั เป็นชนิ้ ๆ ขนาดตาม ต้องการแล้ว จากนัน้ นำมาแช่ในนำ้ ปนู ใสทิง้ ไว้ 1 ชัว่ โมง น้ำปูนใสชว่ ยทำให้มันไมเ่ ละตอนเชอ่ื ม วสั ดุส่วนผสม และอปุ กรณ์ วัสดุส่วนผสม (สำหรบั คน 8-10 คนทาน) 1. มันเทศ 500 กรัม 2. นำ้ ปนู ใส 4 ถ้วยตวง 3. น้ำ 3 ถ้วยตวง 4. เกลือ 1 ช้อนชา 5. นำ้ ตาลทราย 3 ถ้วยตวง 6. กะทิ 3 ถว้ ยตวง 7. น้ำแข็งทุบ 4 ถ้วยหรือตามตอ้ งการ ภาพประกอบ 1 มนั เทศเชื่อม

เอกสารประกอบการเรยี น เลม่ 8 มันเทศเชอ่ื ม 9 ภาพประกอบ 2 มนั เทศ ภาพประกอบ 3 กะทิสด หรือกะทกิ ลอ่ งสำเรจ็ รูป

เอกสารประกอบการเรียน เลม่ 8 มันเทศเช่อื ม 10 ภาพประกอบ 4 นำ้ ตาลทราย ภาพประกอบ 5 เกลอื ปน่

เอกสารประกอบการเรียน เลม่ 8 มนั เทศเชื่อม 11 น้อง ๆ รู้จกั วัสดทุ นี่ ำมาใช้ในการประกอบ ขนมมันเทศเชอื่ ม แล้วใชไ่ หมครับ เรามาทำความร้จู กั ส่วนของอุปกรณ์ เครือ่ งมือ เครอื่ งใช้กนั ตอ่ ดีกว่านะครับ วสั ดุอุปกรณ์ ภาพประกอบ 6 ชามผสม

เอกสารประกอบการเรยี น เล่ม 8 มันเทศเชื่อม 12 เคร่ืองช่ัง ถว้ ยตวงของเหลว ช้อนตวง ถ้วยตวงของแหง้ ภาพประกอบ 7 อุปกรณท์ ี่ใช้สำหรับตวง ภาพประกอบ 8 กระทะทองเบอร์ 11

เอกสารประกอบการเรียน เล่ม 8 มันเทศเช่ือม 13 ภาพประกอบ 9 เคร่อื งบดอาหาร ภาพประกอบ 10 มีด สำหรบั ใช้ปอกหรอื หนั่

เอกสารประกอบการเรยี น เลม่ 8 มนั เทศเช่ือม 14 ภาพประกอบ 11 พายพลาสตกิ หรอื พายไม้ ลกั ษณะทด่ี ีของมันเทศ มนั เทศมีลักษณะใสเปน็ เงาสวย เนื้อนุม่ หวาน ฉ่ำน้ำเช่อื ม ไมเ่ ละ และไมแ่ ข็ง และไมเ่ หีย่ ว เทคนคิ การเลือกหวั มัน 1. เลอื กซื้อหวั มันเทศทีส่ ด ไม่มีแมลง เจาะหรือไม่มี รอยแตกแยกจนเปดิ ใหเ้ หน็ ถงึ เนื้อใน ไมม่ ี การงอกของตา หรือส่วนท่เี ป็นสเี ขยี ว เก็บรกั ษาไว้ในทม่ี ืดแหง้ โดยไมต่ ้องแช่แขง็ ไวไ้ ดน้ าน 2 สัปดาห์ โดยไม่ตอ้ งเขา้ ตู้เย็น 2. มันเทศทีป่ ลอกเปลือกใหห้ นา และเฉือนทีเ่ ปน็ จดุ ดำ ๆ ออก แล้วต้องแช่ใน น้ำทนั ที จึงจะ มีสีสวย ไมด่ ำคลำ้ 3. ในขณะเคย่ี วตอ้ งคนเป็นระยะ เพ่ือใหม้ ันเทศ จมน้ำเชื่อมและไม่ดำคลำ้ 4. เมอ่ื เช่อื มแล้วถา้ แชน่ ำ้ เชอ่ื มไว้ขา้ มคืน นำ้ เช่อื มจะซึมเข้าเนื้อมนั เทศอีก ชว่ ยทำให้เป็นเงา สวยและฉำ่ น้ำเชื่อมมากย่ิงขึ้น 5. การเชอ่ื มต้องใชไ้ ฟกลางค่อนขา้ งอ่อน นำ้ เชือ่ มจะค่อย ๆ ซึมเขา้ เน้ือมนั เทศอกี แต่ถ้าใชไ้ ฟ แรงนำ้ เช่อื มจะขน้ เหนยี ว และไม่ซมึ เข้าเนอ้ื มนั เทศ อีกทั้งยังดงึ น้ำในตัวมันเทศออกมา ทำให้มนั เทศ เชอ่ื มเหยี่ วไม่น่ารบั ประทาน

เอกสารประกอบการเรยี น เลม่ 8 มนั เทศเชอื่ ม 15 วธิ กี ารทำมันเชอ่ื ม 1. ล้างมันเทศท้ังเปลอื กใหส้ ะอาด แลว้ เช็ดใหแ้ หง้ ปลอกเปลือกแล้วหน่ั เป็นช้ินส่ีเหลยี่ มลูกเตา๋ ขนาด ½ นิ้ว นำไปแช่ในนำ้ ปูนใส นานประมาณ 1 ชั่วโมง แลว้ ล้างนำ้ จากนน้ั สงข้นึ พักในตะแกรงให้ สะเดด็ นำ้ ภาพประกอบ 12 ขั้นตอนการห่นั มันเทศ 2. ใส่นำ้ และน้ำตาล ในกระทะทอง ยกข้นึ ต้ังบนไฟกลาง คนจนน้ำตาลละลาย ยกลง แล้ว กรองน้ำเช่ือมด้วยผ้าขาวบางใส่ลงในกระทะทอง ตง้ั ไฟกลางค่อนข้างอ่อนจนเดือดนานประมาณ 5 นาที จงึ ใสม่ นั เทศ คนเป็นระยะเพอ่ื ให้มนั เทศจมน้ำเชื่อม และให้มีสีสวยไมด่ ำคลำ้ เชอื่ มจนมนั เทศ สุกใสและฉำ่ น้ำเชอ่ื ม ปิดไฟ แล้วยกลง 3. ตกั ใสถ่ ้วย ใส่นำ้ แขง็ ทุก เสริ ฟ์ ภาพประกอบ 13 ขน้ั ตอนการเชอื่ มมันเทศ

เอกสารประกอบการเรียน เลม่ 8 มนั เทศเช่ือม 16 แบบฝกึ หัด คำช้แี จง ขอ้ 1 ใหน้ ักเรียนตดิ ภาพหรือวาดภาพ อุปกรณ์ทีใ่ ช้ในการประกอบมันเทศเชอ่ื ม มาอย่าง นอ้ ย 1 ชนดิ แล้วอธิบายวิธีทำความสะอาดและการเกบ็ รักษา (ตดิ ภาพหรอื ภาพวาด) 1. วธิ ีการทำความสะอาด ............................................................................................................................. .............................. .................................................................................................... ....................................................... ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................ ................................................................... 2. วธิ กี ารเก็บรกั ษา ............................................................................................................................. .............................. ............................................................................................................................................ ............... ................................................................................................................... ........................................ ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ..............................

เอกสารประกอบการเรยี น เล่ม 8 มันเทศเชอื่ ม 17 คำชแ้ี จง ข้อ 2 ใหน้ ักเรยี นลำดับขั้นตอนในการประกอบมันเทศเช่อื ม โดยเตมิ หมายเลขลำดับการ ประกอบใหส้ ัมพนั ธก์ ับภาพ ภาพการประกอบมันเทศเชอ่ื ม หมายเลขลำดับการประกอบ คะแนนทไ่ี ด้ .............. คะแนน

เอกสารประกอบการเรยี น เลม่ 8 มันเทศเชอ่ื ม 18 แบบทดสอบหลงั เรยี น วิชาขนมไทย กลมุ่ สาระการเรียนรู้การงานอาชพี คำชีแ้ จง 1. แบบทดสอบฉบับนี้ มี 1 ตอน 1.2 เปน็ แบบปรนัยชนดิ เลือกตอบ 4 ตวั เลอื ก จำนวน 10 ขอ้ คะแนนเตม็ 5 คะแนน ให้เวลาทำ 10 นาที 2. การตอบแบบทดสอบ 2.1 ให้กาเครื่องหมาย  ลงใน  ใต้ตัวอักษร ก ข ค และ ง ท่ีเป็นคำตอบท่ีถูกต้องที่สุด เพยี งคำตอบเดียว ลงในกระดาษคำตอบ 3. ห้ามขีดเขียนหรือทำเครอ่ื งหมายใดๆ ลงในแบบทดสอบ และเมอ่ื ทำแบบทดสอบเสรจ็ แล้ว ให้นำแบบทดสอบพรอ้ มกระดาษคำตอบ สง่ กรรมการกำกบั หอ้ งสอบทันที 4. เกณฑ์การใหค้ ะแนนรายขอ้ ตอบถกู ได้ขอ้ ละ 1 คะแนน ตอบผดิ ได้ขอ้ ละ 0 คะแนน ตวั อยา่ ง 01 การใชไ้ ฟแบบไหนท่จี ะทำใหน้ ำ้ เช่อื มคอ่ ย ๆ ซมึ เขา้ ไปในมันเทศ ก. ไฟคอ่ นข้างแรง ข. ไฟค่อนข้างอ่อน ค. ไฟปานกลาง ง. ไฟระดับแรง ขอ้ ก ข ค ง 01 × 02 03

เอกสารประกอบการเรียน เลม่ 8 มันเทศเชอื่ ม 19 1. ทกั ษะในขอ้ ใดทน่ี ำมาใช้ในการทำโครงงานอาชีพ นอ้ ยท่สี ุด ก. การทำงานเปน็ ทมี และการทำงานรว่ มกัน ข. การวางแผนและการออกแบบ ค. การจดั การองค์ความรู้เพอ่ื ประโยชนแ์ ละความคุ้มค่า ง. การพยากรณแ์ ละการคาดคะเนลว่ งหน้า 2. การทำความสะอาดกระทะทองแดง ขอ้ ใดไม่ถกู ตอ้ ง ก. การทำความสะอาดดว้ ยน้ำยาล้างจาน ข. การทำความสะอาดโดยใช้มะขามเปยี กผสมขี้เถา้ ค. การทำความสะอาดโดยใช้ฝอยขัดหม้อ ง. การทำความสะอาดโดยใชฟ้ องน้ำ 3. ข้อใดไมใ่ ช่ลักษณะมนั เทศทีด่ ี ก. เนอื้ น่มุ หวาน ฉ่ำน้ำเชือ่ ม ข. เน้อื แข็งแนน่ เหนียว ค. เนอ้ื ไมเ่ หี่ยว และไมเ่ ละ ง. เนอ้ื ใสเปน็ เงาและนุ่มหวาน 4. วัสดุส่วนผสมใดไมน่ ิยมใชใ้ นการทำมันเชอื่ ม ก. มนั เทศ ข. นำ้ ตาล ค. เกลอื ง. สีผสมอาหาร 5. ขอ้ ความใดตอ่ ไปนี้ ทไ่ี มไ่ ด้แสดงความหมายวา่ มนั เทศ สุก ก. สีของมนั เทศเปลีย่ นแปลง ข. เน้อื ของมนั เทศเรมิ่ แตก ค. น้ำเช่ือมรอบมันเทศกลายเปน็ สีนำ้ ตาล ง. เนอื้ ของมันเทศมลี กั ษณะพรนุ และนมิ่ ขนึ้

เอกสารประกอบการเรียน เล่ม 8 มนั เทศเช่ือม 20 6. ในการเชื่อมมนั เทศทำไมถงึ ตอ้ งใช้ไฟค่อนขา้ งอ่อน ก. นำ้ เช่ือมจะเหนยี วข้น และซึมเข้ามันเทศได้มาก ข. นำ้ เช่อื มทำให้เกิดรสหวานนอ้ ยลง ค. นำ้ เชอ่ื มจะเหนยี วข้น และดึงน้ำในมนั เทศออกมา ง. นำ้ เช่ือมจะคอ่ ย ๆ ซมึ เข้ามนั เทศไดด้ ี 7. วธิ ีการในข้อใดทที่ ำให้เน้ือมนั เทศทปี่ ลอกเปลือกออกมาไมด่ ำและคล้ำ ก. ปลอกเปลือกเฉือนจดุ ดำออกแลว้ นำไปแชน่ ้ำทนั ที ข. ปลอกเปลอื กแชน่ ำ้ เชอื่ ม ค. แช่น้ำปูนใสก่อนปลอกเปลอื กเพือ่ ใหน้ มุ่ ง. ปลอกเปลอื กแลว้ ลา้ งออกทันที 8. เพราะเหตใุ ดถงึ ตอ้ งใชน้ ้ำปูนใสในการเชือ่ มมนั เทศ ก. เพ่ือให้มนั เทศจบั ตวั เน้อื แนน่ ไม่เละ ข. เพอื่ ใหม้ นั เทศนุ่ม และนม่ิ ค. เพ่ือใหน้ ำ้ เชื่อมซมึ เขา้ มันเทศไดอ้ ย่างรวดเรว็ ง. เพือ่ ให้รสชาติมันเทศมคี วามอรอ่ ยย่ิงขึ้น 9. วสั ดใุ นข้อใดท่ีไม่ใชใ้ นการเช่ือมมันเทศ ก. กระทะทองแดง ข. มดี ค. พายพลาสติก ง. ครก 10. กระบวนการใดทท่ี ำใหม้ ันเทศมคี วามเป็นเงา เกดิ ความสวยงาม ก. การเพ่ิมปรมิ าณนำ้ เชอ่ื ม ให้มากข้นึ ข. การแช่มนั เช่ือมไวข้ า้ มคืน ค. การเติมนำ้ ตาลทรายขาวให้มากขึน้ ง. การเตมิ นำ้ เปลา่ ให้มากขนึ้

เอกสารประกอบการเรียน เลม่ 8 มนั เทศเช่ือม 21 ช่ือ – สกุล ..................................................................... เลขที่ .............. คะแนนรวมทไ่ี ด้ ....................... กระดาษคำตอบ ข้อท่ี ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

เอกสารประกอบการเรยี น เล่ม 8 มนั เทศเชื่อม 22 บรรณานกุ รม จริยา เดชกญุ ชร. ขนมไทย เล่ม 1. กรุงเทพฯ : ศนู ยห์ นังสอื จุฬาฯ, 2549. ธวชั ชัย เอื้ออารี. ขนมไทย ลูกชุบ. กรงุ เทพฯ : สานักพิมพ์ ศรีสยามการพิมพ์ จำกัด, 2540. มณเฑยี ร ศุภลักษณ์. ตำนานขนมไทย. กรุงเทพฯ : สานักพิมพ์ : เอส.ท.ี พ. เวลิ ด์ มีเดยี , 2541. ยวุ ดี จอมพิทักษ.์ ขนมไทยสูตรดง้ั เดมิ ทำเองได.้ กรุงเทพฯ : สานักพิมพ์ ผูจ้ ัดการสุขภาพ, 2546. วิไลลักษณ์ อิสระมงคลพันธ์. ขนมไทยรสอร่อย. กรุงเทพฯ : สานักพมิ พ์ แม่บา้ นจำกดั , 2550. อมราภรณ์ วงษ์ฟกั . ขนมไทยพ้นื บา้ น. กรงุ เทพฯ : สานกั พมิ พ์ แม่บ้าน จำกดั , 2555. วธิ สี ืบคน้ วสั ดุสารสนเทศ. [ออนไลน]์ . เขา้ ถงึ ได้จากhttp://pirun.ku.ac.th/~b558020038.html. (วนั ท่ีคน้ ข้อมลู : 15 พฤษภาคม 2557). วธิ สี ืบค้นวัสดุสารสนเทศ. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จากhttp://www.zabwer.com/2014/08/ deletable-imitation-fruits-kanom-look.html.(วันทค่ี ้นขอ้ มูล : 15 พฤษภาคม 2557).

เอกสารประกอบการเรียน เลม่ 8 มนั เทศเชอ่ื ม 23 ภาคผนวก เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน และแบบทดสอบหลังเรยี น เฉลยแบบฝกึ หัด แบบบันทกึ คะแนน

เอกสารประกอบการเรียน เล่ม 8 มันเทศเชือ่ ม 24 เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน และแบบทดสอบหลังเรยี น เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น ขอ้ คำตอบ 1ข 2ข 3ง 4ง 5ก 6ง 7ง 8ค 9ค 10 ข เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน ขอ้ คำตอบ 1ง 2ค 3ข 4ง 5ค 6ง 7ก 8ก 9ง 10 ข

เอกสารประกอบการเรียน เลม่ 8 มนั เทศเชื่อม 25 เฉลยแบบฝกึ หัด คำชี้แจง ขอ้ 1 ใหน้ ักเรยี นตดิ ภาพหรือวาดภาพ อุปกรณท์ ใี่ ช้ในการประกอบมันเทศเชอ่ื ม มาอย่าง น้อย 1 ชนดิ แลว้ อธบิ ายวธิ ีทำความสะอาดและการเก็บรักษา (ตดิ ภาพหรอื ภาพวาด) 1. วิธีการทำความสะอาด ............................................................................................................................. .............................. ทำควำมสะอำดด้วยนำ้ ยำล้ำงจำน ขดั ด้วยมะขำมปี ยกผสมขี่เถ้ำให้สะอำดและขึน้ เงำ จำกนน้ั ล้ำงนำ้ ให้สะอำด เช็ดให้แห้ง ............................................................................................................................. .............................. .................................................................................................... ....................................................... 2. วิธกี ารเกบ็ รกั ษา ............................................................................................................................. .................................... .................หลังจำกเช็ดให้แล้งแล้ว ควรเกบ็ กระทะไว้ในท่ีร่ม ไม่ให้ถูกนำ้ แขวนไว้ หรือควำ่ ไว้ในตู้ ............................................................................................................................. ....... ...........................................................................................................................................................

เอกสารประกอบการเรียน เลม่ 8 มันเทศเชอื่ ม 26 คำช้ีแจง ข้อ 2 ให้นักเรยี นลำดบั ขั้นตอนในการประกอบมันเทศเชือ่ ม โดยเตมิ หมายเลขลำดับการ ประกอบใหส้ ัมพนั ธก์ ับภาพ ภาพการประกอบมนั เทศเชือ่ ม หมายเลขลำดบั การประกอบ 2 1 4 3 6 5 คะแนนทไี่ ด้ .............. คะแนน

เอกสารประกอบการเรียน เลม่ 8 มันเทศเชื่อม 27 แบบบันทกึ คะแนน เอกสารประกอบการเรยี น เลม่ 8 เรอื่ ง มันเทศเชื่อม ชอื่ – สกุล ................................................................................... เลขท่ี .................... คำชแ้ี จง : ใหน้ ักเรียนนำคะแนนทไ่ี ด้จากการทดสอบกอ่ นเรยี นและหลงั เรียน รวมถงึ คะแนนทไี่ ด้จากการทำกิจกรรม มากรอกลงในตาราง รายการคะแนน คะแนนเตม็ คะแนนท่ไี ด้ 1. การทดสอบก่อนเรยี น 5 2. แบบฝกึ หัดขอ้ 1 5 3. แบบฝกึ หดั ข้อ 2 5 4. การทดสอบหลงั เรยี นท้ายเอกสารประกอบการเรียนเล่ม 8 5 5. ความสามารถในการปฏิบัติงาน 5 **คะแนนทน่ี ำไปคำนวณค่าประสทิ ธิภาพกระบวนการของการจัดกจิ กรรม คอื คะแนน ขอ้ 4 ถงึ 5 เกณฑ์การประเมนิ คะแนนการทดสอบหลังการเรียน คา่ คะแนน 9-10 หมายถึง ดี คา่ คะแนน 7-8 หมายถึง พอใช้ คา่ คะแนนต่ำกว่า 7 หมายถึง ไมผ่ ่านเกณฑ์ นกั เรยี นต้องได้คะแนน ต้ังแต่ 7 คะแนนข้ึนไป จึงถือว่าผา่ น เกณฑก์ ารประเมนิ คะแนนการทดสอบหลงั การเรียน ค่าคะแนน 5 หมายถึง ดมี าก คา่ คะแนน 4 หมายถงึ ดี ค่าคะแนน 3 หมายถงึ พอใช้ ค่าคะแนนตำ่ กว่า 3 หมายถึง ไมผ่ ่านเกณฑ์ นักเรยี นตอ้ งได้คะแนน ตั้งแต่ 3 คะแนนข้ึนไป จึงถือวา่ ผา่ น ลงช่อื .......................................................... ผู้ประเมนิ (......................................................) .............../............../..............