Dairy ตำบล บางใบไม้

ห นั ง สื อ ป ร ะ ก อ บ ก า ร เ รีย น รู้ ตำ บ ล บ า ง ใ บ ไ ม้ bang bai mai ชุมชนคุณธรรม วัดบางใบไม้ ตำบล บาง ใบไม้ อำ เ ภ อ เ มื อ ง สุ ร า ษ ฏ ร์ ธ า นี จั ง ห วั ด สุ ร า ษ ฏ ร์ ธ า นี

นั ก ศึ ก ษ า ฝึ ก ป ร ะ ส บ ก า ร วิ ช า ชี พ ส า ข า รั ฐ ป ร ะ ศ า ส น ศ า ส ต ร์ ม ห า วิ ท ย า ลั ย ร า ช ภั ฏ สุ ร า ษ ฎ ร์ ธ า นี คณะผู้จัดทำ นาย สัจจะพล ภักดี นาย ปองพล เพ็ชรทิพย์

\"การดำเนิ นชีวิตโดยใช้ วิชาการอย่างเดียวยังไม่เพียง พอ จะต้องอาศัยความรู้รอบ ตัวและหลักศีลธรรม ประกอบด้วย ผู้ที่มีความรู้ดีแต่ขาดความยั้ง คิด นำความรู้ไปใช้ในทางมิ ชอบ ก็เท่ากับเป็ นบุคคลที่ เป็ นภัยแก่สังคมของมนุษย์\" พ ร ะ บ ร ม ร า โ ช ว า ท ใ น พ ร ะ บ า ท ส ม เ ด็ จ พ ร ะ ป ร มิ น ท ร ม ห า ภู มิ พ ล อ ดุ ล ย เ ด ช ใ น พิ ธี พ ร ะ ร า ช ท า น ป ริ ญ ญ า บั ต ร ข อ ง ม ห า วิ ท ย า ลั ย ธ ร ร ม ศ า ส ต ร์ 1 8 กั น ย า ย น 2 5 0 4

สารบัญ เรื่ อง หน้ า ส่วนที่ 1 ข้อมูลพื้นฐาน 1 ส่วนที่ 2 โครงสร้างของชุมชน 9 ส่วนที่ 3 โครงสร้างเศรษฐกิจและอาชีพ 15 ส่วนที่ 4 สถานที่สำคัญ 19 ส่วนที่ 5 การวิเคราะห์ ศักยภาพ ชุมชน 25

ส่วนที่ 1 ข้อมูลพื้ นฐาน

2 1 . 1 ป ร ะ วั ติ ค ว า ม เ ป็ น ม า ข อ ง ตำ บ ล ก่ อ น เ ป็ น ห มู่ บ้ า น ห มู่ ที่ 1 บ้ า น เ บิ ด ล่ า ง เ รี ย ก ว่ า ” ต ร ะ กู ล ธ น ะ ภ า ช น์ ” มี ก า ร ป ก ค ร อ ง ตำ บ ล บ า ง ใ บ ไ ม้ เ ล่ า กั น ว่ า มี ขุ น ศึ ก ผู้ ห นึ่ ง สื บ ท อ ด กั น ม า ต า ม ลำ ดั บ คื อ ผู้ ใ ห ญ่ บ้ า น น า ย อ บ ย พ ค ร อ บ ค รั ว ม า จ า ก จั ง ห วั ด วิ นั ย ธ น ะ ภ า ช น์ แ ล ะ น า ง จ รั ญ ญ า ศ รี รั ก ษ์ ซึ่ ง น ค ร ศ รี ธ ร ร ม ร า ช ม า ส ร้ า ง บ้ า น ลั ก ษ ณ ะ เ ป็ น ผู้ ใ ห ญ่ บ้ า น ค น ปั จ จุ บั น บ้ า น เ รื อ น ไ ท ย ห ลั ง เ ป็ น เ รื อ น ไ ม้ อ า ศั ย อ ยู่ ใ น ตำ บ ล บ า ง ใ บ ไ ม้ ดั้ง เ ดิ ม ที่ ขุ น ศึ ก ม า ส ร้ า ง อ า ศั ย อ ยู่ แ ต่ ดั้ง เ ดิ ม ก็ เ นื่ อ ง จ า ก พื้น ที่ ดั ง ก ล่ า ว มี ค ว า ม อุ ด ม ยั ง ค ง อ นุ รั ก ษ์ ไ ว้ เ ป็ น เ รื อ น ไ ท ย โ บ ร า ณ ที่ ส ม บู ร ณ์ เ ห ม า ะ แ ก่ ก า ร ป ร ะ ก อ บ อ า ชี พ ช ม ร ม ก า ร ท่ อ ง เ ที่ ย ว จั ง ห วั ด สุ ร า ษ ฎ ร์ ธ า นี ไ ด้ ต่ อ ม า ไ ด้ ตั้ง ฐ า น ค ร อ ง ค รั ว รุ่ น ลู ก ห ล า น จั ด ใ ห้ เ ป็ น ส ถ า น ที่ โ บ ร า ณ แ ห่ ง ห นึ่ ง สำ ห รั บ ช ม แ ล ะ มี ต ร ะ กู ล สื บ ท อ ด ที่ มี ชื่ อ เ สี ย ง แ ล ะ ทั ศ น ศึ ก ษ า พื้ น ที่ ข อ ง ห มู่ บ้ า น ป ร ะ ก อ บ ด้ ว ย ลำ ค ล อ ง ส า ย เ ล็ ก ๆ ไ ห ล ผ่ า น ห มู่ บ้ า น ช า ว บ้ า น เ ห็ น ว่ า บ้ า น เ รื อ น ส่ ว น ใ ห ญ่ ตั้ง บ้ า น เ รื อ น อ ยู่ ริ ม ฝั่ ง ค ล อ ง ข อ ง ห มู่ บ้ า น แ ล ะ มี ส ภ า พ พื้ น ที่ เ ป็ น ที่ ต่ำ จึ ง มี น้ำ ท่ ว ม ขั ง ใ น ช่ ว ง ฤ ดู ฝ น แ ล ะ พื้ น ที่ อ ยู่ ต้ น ท า ง ข อ ง ลำ บ า ง จึ ง เ รี ย ก ห มู่ บ้ า น ว่ า ” เ บิ ด ล่ า ง ” http://www.bangbaimai.go.th

3 1 . 2 ข น า ด แ ล ะ ที่ ตั้ ง ข อ ง ตำ บ ล ตำบลบางใบไม้เป็ นตำบลที่ตั้งห่างจากอำเภอเมืองฯจังหวัดสุราษฎร์ธานี ห่างจากตัวเมือง ประมาณ 2 กิโลเมตร ด้วยลักษณะพื้นที่ของตำบลมี ลำคลองเป็นจำนวนมากสองข้างเป็นป่าไม้เบญจพรรณ ในลำคลองจะมี ใบไม้ลอยทับถมกันจนน้ำขึ้นลงไม่สะดวก จึงได้นำเหตุผลดังกล่าว มา ตั้งชื่อตำบลบางใบไม้ องค์การบริหารส่วนตำบลบางใบไม้ มีเนื้อที่ ประมาณ 10.14 ตารางกิโลเมตร หรือ ประมาณ6,337.5 ไร่ และมี ลักษณะพื้นที่ เป็นที่ราบลุ่มบริเวณริมแม่น้ำ บริเวณพื้นที่มีลำคลอง หลายสายไหลผ่าน และมีอาณาเขตดังนี้ (แผนพัฒนาท้องถิ่นตำบลบางใบไม้ พ.ศ.2561) ทิศเหนือ ติดต่อกับตำบลบางไทร อำเภอเมืองฯ จังหวัดสุราษฎร์ธานี ทิศตะวันตก ติดต่อกับตำบล ทิศตะวันออก ติดต่อกับตำบล บางไทร, ตำบลคลองน้อย บางชนะ อำเภอเมืองฯ อำเภอเมืองฯ จังหวัด จังหวัดสุราษฎร์ธานี สุราษฎร์ธานี ทิศใต้ ติดต่อกับแม่น้ำตาปี อำเภอเมืองฯ จังหวัดสุราษฎร์ธานี

4 ภาพ แผนที่ตำบลบางใบไม้ (ที่มา : http://www. bangbaimai.go.th/)

5 1 . 3 ส ภ า พ ท า ง เ ศ ร ษ ฐ กิ จ ประชาชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำสวน มะพร้าว มีบางส่วนที่เป็ นพื้นที่ปลูกปาล์ม และกล้วย ประชาชนบางส่วนที่ประกอบ อาชีพประมง จะเป็ นลักษณะประมงขนาด เล็ก ซึ่งใช้เรือหางยาวเป็ นหลัก ตำบลบาง ใบไม้ มีกลุ่มท่องเที่ยวที่มีชื่ อเสียงและ ประสบความสำเร็จพอสมควร ซึ่งได้แก่ กลุ่มท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ตำบลบางใบไม้ โดยตำบลบางใบไม้ มีกลุ่มอาชีพที่มีความ เข้มแข็งด้านการประกอบอาชีพอยู่ 3 กลุ่ม ได้แก่ 1) กลุ่มผลิตภัณฑ์น้ำมันมะพร้าว สกัดเย็น 2) กลุ่มท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ ตำบลบางใบไม้ และ3)กลุ่มแม่บ้าน เกษตรกรตำบลบางใบไม้ (แผนพัฒนาท้องถิ่นตำบลบางใบไม้ พ.ศ.2561)

6 1.4 เศรษฐกิจพอเพียงท้องถิ่น 1.4.1 ข้อมูลพื้นฐานของหมู่บ้านหรือชุมชน หมู่ที่ 1 บ้านเบิดล่าง มีพื้นที่ประมาณ 892 ไร่ ทำสวนมะพร้าวประมาณ 297 ไร่,สวน ปาล์มประมาณ 63 ไร่ และสวนกล้วยประมาณ 16 ไร่ หมู่ที่ 2 บ้านคลองใหญ่ มีพื้นที่ประมาณ 714 ไร่ ทำสวนมะพร้าวประมาณ 596 ไร่,สวน ปาล์มประมาณ 127 ไร่ และสวนกล้วยประมาณ 32 ไร่ หมู่ที่ 3 บ้านปลายคลอง มีพื้นที่ประมาณ 1,936 ไร่ ทำสวนมะพร้าวประมาณ 1,072 ไร่,สวนปาล์มประมาณ 229 ไร่ และสวนกล้วยประมาณ 64 ไร่ หมู่ที่ 4 บ้านบางไผ่ มีพื้นที่ประมาณ 1,357 ไร่ ทำสวนมะพร้าวประมาณ 893 ไร่,สวนปาล์ม ประมาณ 190 ไร่ และสวนกล้วยประมาณ 48 ไร่ หมู่ที่ 5 บ้านบางยาง มีพื้นที่ประมาณ 1,756 ไร่ ทำสวนมะพร้าวประมาณ 1,191 ไร่,สวน ปาล์มประมาณ 254 ไร่ และสวนกล้วยประมาณ 58 ไร่

7 สำหรับในพื้นที่ตำบลบางใบไม้มีกลุ่มอาชีพ/องค์กรต่างๆ ดังนี้ 1) กลุ่มท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ตำบลบางใบไม้ 2) กลุ่มผลิตภัณฑ์น้ำมันมะพร้าวสกัดเย็น 3) กลุ่มผลิตภัณฑ์จากต้นจาก 4) กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรตำบลบางใบไม้ 5) กลุ่มสตรีตำบลบางใบไม้ 6) ชมรมผู้สูงอายุตำบลบางใบไม้ 7) กลุ่มสวัสดิการชุมชนตำบลบางใบไม้

8 1.5 ทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญ 1.5.1 แหล่งน้ำทางการเกษตร พื้นที่ตำบลบางใบไม้ มีลักษณะเป็น พื้นที่ใกล้ปากแม่น้ำ ทำให้บริเวณ พื้นที่มีลำคลอง หลายสาย โดยมี คลองสายหลักที่สำคัญอยู่ 5 สาย 1.5.2 แหล่งน้ำกิน น้ำใช้ มีแหล่งน้ำจากลำคลองในพื้นที่ และการประปาส่วนภูมิภาค จังหวัดสุราษฎร์ธานี (แผนพัฒนาท้องถิ่นตำบลบางใบไม้ พ.ศ.2561)

ส่วนที่ 2 โครงสร้างของ ชุมชน

10 2.1 ด้านการเมืองการปกครอง จำนวนหมู่บ้านที่อยู่ในเขต อบต. บางส่วน ได้แก่หมู่ที่ 1 บ้านเบิดล่าง และ หมู่ที่ 2 บ้านคลองใหญและจำนวน หมู่บ้านในเขต อบต. เต็มหมู่บ้าน มี 3 หมู่บ้าน ได้แก่ หมู่ที่ 3 บ้านปลายคลอง หมู่ที่ 4 บ้านบางไผ่ และหมู่ที่ 5 บ้านบางยาง 2.1.1 การเลือกตั้ง การเลือกตั้งที่องค์การบริหารส่วนตำบล ดำเนินการเอง คือการเลือกตั้งนายกองค์การบริหาร ส่วนตำบล และ สมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบล โดยใช้วิธีการ เลือกตั้งในระบอบประชาธิปไตย โดยแบ่ง หน่วยเลือก ตั้งเป็น 14 หน่วย หมู่ที่ 1-14 ใช้ศาลาหมู่บ้านของทุก หมู่บ้านเป็ นสถานที่เลือกตั้ง (แผนพัฒนาท้องถิ่นตำบลบางใบไม้ พ.ศ.2561 )

11 2.2 ประชากร ข้อมูลเกี่ยวกับจำนวนประชากร ตำบลบางใบไม้ มีจำนวนประชากรทั้ง สิ้น 2,756 คน (ข้อมูล ณ เดือนสิงหาคม 2561) ช่วงอายุและจำนวน ประชากร 2,756 คน ( ที่มา : สำนักงานทะเบียนราษฎร์ อำเภอเมืองสุราษฎร์ธานี ข้อมูล ณ เดือนสิงหาคม 2561)

12 2.3 สภาพทางการศึกษาและสาธารณสุข 2.3.1 การศึกษา โรงเรียนประถมศึกษา 2 แห่ง (ร.ร.วัดบางใบไม้ ร.ร.บ้านปลายคลอง) โรงเรียนมัธยมศึกษา 1 แห่ง (ร.ร.วัดบางใบไม้โครงการขยายโอกาส ทางการศึกษา) 2.3.2 การสาธารณสุข สถานีอนามัยประจำตำบล/หมู่บ้าน 1 แห่ง (ตั้งอยู่หมู่ที่ 4 บ้านบางไผ่) (แผนพัฒนาท้องถิ่นตำบลบางใบไม้ พ.ศ.2561 )

13 2.4 บริการทางสังคม/ความเป็นอยู่ 2.4.1 การสังคมสงเคราะห์ สำหรับตำบลบางใบไม้ มีการช่วยเหลือในด้านสังคมสงเคราะห์ให้กับ บุคคลดังนี้ 1.จำนวนผู้รับเบี้ยยังชีพคนชรา 418 คน 2. จำนวนผู้รับเบี้ย คนพิการ 38 คน และจำนวนผู้รับเบี้ยผู้ป่ วยเอดส์ 2 คน 2.4.2 การคมนาคมขนส่ง การเดินทางไปตำบลบางใบไม้ โดยใช้การคมนาคมและ ขนส่งได้ 2 ทาง 1) ทางบก มีถนนสายหลักคือ ถนน ทางหลวงชนบทสาย 2007 และ ถนนทางหลวงสาย 420 และ2) ทางน้ำ มีคลองหลายสายที่มีการเชื่อมต่อกับแม่น้ำ ตาปี 2.4.3 การเดินทาง การเดินทางเข้าสู่แต่ละหมู่บ้าน โดยใช้การเดินทางได้ 2 ทาง ทั้งทางบกและทางน้ำ ดังนี้ ( แผนพัฒนาท้องถิ่นตำบลบางใบไม้ พ.ศ.2561 )

14 2.4.4 การไฟฟ้ า ในตำบลบางใบไม้มีจำนวนครัวเรือนทั้งสิ้น 1,169 ครัว เรือน ประชาชนในพื้นที่มีไฟฟ้ าใช้ 100 % ของ จำนวน ครัวเรือนทั้งหมด 2.4.5 การประปา ประชาชนในพื้นที่มากกว่า90%ใช้น้ำจากการประปา ส่วนภูมิภาคจังหวัดสุราษฎร์ธานี 2.4.6 การโทรคมนาคม ตำบลบางใบไม้มีโทรศัพท์สาธารณะจำนวน 5 แห่ง 2.5 ศาสนา ประเพณี วัฒนธรรม ป ร ะ ช า ก ร ส่ ว น ใ ห ญ่ นั บ ถื อ ศ า ส น า พุ ท ธ ป ร ะ เ พ ณี แ ล ะ ง า น ป ร ะ จำ ปี มี ดั ง นี้ 1) งานชักพระ,ทอดผ้าป่าประจำปีของจังหวัด สุราษฎร์ธานี 2) งานประเพณีลอยกระทงและ 3) งานประเพณีรดน้ำผู้สูงอายุ (จัดในวันจบปี จบเดือน) (แผนพัฒนาท้องถิ่นตำบลบางใบไม้ พ.ศ.2561 )

ส่วนที่ 3 โครงสร้างเศรษฐกิจ และอาชีพ

16 3.1 แหล่งทุนทางธรรมชาติ 3.1.1 แหล่งน้ำทางการเกษตร พื้ นที่ตำบลบางใบไม้ มีลักษณะเป็ นพื้ นที่ใกล้ปากแม่น้ำ ทำให้ บริเวณพื้ นที่มีลำคลอง หลายสาย โดยมีคลองสายหลักที่สำคัญ อยู่ 5 สาย 3 . 1 . 2 แ ห ล่ ง น้ำ กิ น น้ำ ใ ช้ มี แ ห ล่ ง น้ำ จ า ก ลำ ค ล อ ง ใ น พื้ น ที่ แ ล ะ ก า ร ป ร ะ ป า ส่ ว น ภู มิ ภ า ค จั ง ห วั ด สุ ร า ษ ฎ ร์ ธ า นี 3.2 แหล่งอาหาร และผลิตภัณฑ์ชุมชน ใ น พื้ น ที่ ตำ บ ล บ า ง ใ บ ไ ม้ จั ด ทำ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ ท้ อ ง ถิ่ น เ นื่ อ ง จ า ก ป ร ะ ช า ช น ใ น ตำ บ ล บ า ง ใ บ ไ ม้ ส่ ว น ใ ห ญ่ ทำ ก า ร เ ก ษ ต ร เ กี่ ย ว กั บ ทำ ส ว น ม ะ พ ร้ า ว จึ ง ไ ด้ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ น้ำ มั น ม ะ พ ร้ า ว ส กั ด เ ย็ น แ ล ะ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ จ า ก ต้ น จ า ก เ ช่ น น้ำ ส้ ม จ า ก , น้ำ ต า ล จ า ก ผลิตภัณฑ์น้ำมันมะพร้าวสกัดเย็น (แผนพัฒนาท้องถิ่นตำบลบางใบไม้ พ.ศ.2561)

17 3.3 สถานภาพทางเศรษฐกิจของประชาชน 3.3.1 การเกษตร ส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ทำสวนมะพร้าว ส่วนที่เหลือเป็นสวนปาล์ม,กล้วย เป็นต้น ซึ่งแต่ละหมู่บ้านพื้นที่การทำการเกษตรดังนี้ หมู่ที่ 1 บ้านเบิดล่าง มีพื้นที่ประมาณ 892 ไร่ ทำสวนมะพร้าวประมาณ 297 ไร่,สวนปาล์มประมาณ 63 ไร่ และสวนกล้วยประมาณ 16 ไร่ หมู่ที่ 2 บ้านคลองใหญ่ มีพื้นที่ประมาณ 714 ไร่ ทำสวนมะพร้าว ประมาณ 596 ไร่,สวนปาล์มประมาณ 127 ไร่ และสวนกล้วยประมาณ 32 ไร่ หมู่ที่ 3 บ้านปลายคลอง มีพื้นที่ประมาณ 1,936 ไร่ ทำสวนมะพร้าว ประมาณ 1,072 ไร่,สวนปาล์มประมาณ 229 ไร่ และสวนกล้วยประมาณ 64 ไร่ หมู่ที่ 4 บ้านบางไผ่ มีพื้นที่ประมาณ 1,357 ไร่ ทำสวนมะพร้าวประมาณ 893 ไร่,สวนปาล์มประมาณ 190 ไร่ และสวนกล้วยประมาณ 48 ไร่ หมู่ที่ 5 บ้านบางยาง มีพื้นที่ประมาณ 1,756 ไร่ ทำสวนมะพร้าว ประมาณ 1,191 ไร่,สวนปาล์มประมาณ 254 ไร่ และสวนกล้วยประมาณ 58 ไร่ (แผนพัฒนาท้องถิ่นตำบลบางใบไม้ พ.ศ.2561)

18 3.4 การพาณิชย์และกลุ่มอาชีพ ในพื้ นที่ตำบลบางใบไม้มีสถานประกอบการประเภทการ พาณิชย์ ได้แก่ ปั๊มน้ำมัน 1 แห่ง (แผนพัฒนาท้องถิ่นตำบลบางใบไม้ พ.ศ.2561 )

ส่วนที่ 4 สถานที่สำคัญ

20 4.1 แหล่งท่องที่ยว สถานที่น่ าสนใจ กลุ่มท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์บางใบไม้ สุราษฏร์ธานี กลุ่มท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์บางใบไม้ สุราษฏร์ จึงมีจุดเช็คอินถ่ายรูปโพสต์ลงสังคม ธานี กิจกรรมล่องเรือเที่ยวชุมชนเป็นหนึ่ง ออนไลน์ อย่าง อุโมงค์จาก ที่เท่สวยงาม กิจกรรมที่น่าสนใจ เริ่มกันตั้งแต่ 8 โมงเช้า แนวฮิปสเตอร์ และด้วยทรัพยากรธรรมชาติ ล่องไปตามลำคลองสายเล็กที่มีมากนับร้อย ที่มีอยู่อย่างสมบูรณ์ ทำให้ชาวชุมชนได้นำ สาย ตลอดสองริมฝังคลองที่ล่องผ่านมีต้น มาใช้ประโยชน์อย่างเต็มที อาทิ เอาลูกจาก จากและต้นมะพร้าวปลูกเรียงราย มีบ้าน มาทำขนมจาก ใบจากเอาไปห่อขนม หรือ เรือนตั้งอยู่ห่างกันเป็นระยะ บ้านโบราณริม เอามาสานปลาตะเพียน และหมวกสานใบ คลองซึ่งบางหลังมาอายุเก่าแก่มากกว่า 200 จาก ก้านเอามามัดรวมเป็นไม้กวาด รวมถึง ปี หนึ่งในนั้นคือ บ้านนายอำเภอหลังเก่า กิจกรรมอื่นๆ ที่นักท่องเที่ยวสามารถแวะ อายุกว่า 60 ปี เป็นเรือนไม้โบราณ หลังคา ชมการสาธิตจากชาวบ้านในขณะล่องเรือ ทรงปั้นหยา มุงด้วยกระเบื้องว่าว ทั้งยังมี อาทิ การทำสวนเกษตร การทำประมงพื้น บ้านตึกก่ออิฐฉาบปูนตามอย่างสมัยนิยม บ้าน การสาธิตการทำหัตถกรรมกะลา หลายหลังสร้างเอาไว้ให้นกนางแอ่นอยู่อาศัย มะพร้าว ผักตบชวา เขียนผ้าบาติก ชมการ การเข้ามาของนกเศรษฐกิจสามารถใช้เป็ น สาธิตทำผลิตภัณฑ์จากพืชในท้องถิ่น อาทิ ดัชนีวัดคุณภาพของน้ำที่ดี และเป็นแหล่ง น้ำมันมะพร้าว น้ำส้มสายชูจากต้นจาก รายได้มูลค่ามหาศาลของชุมชน ด้วย น้ำตาลสดจากต้นจาก ก็สามารถเลือกซื้อ บรรยากาศอันร่มรื่นของคลองร้อยสายที่เต็ม เป็นของฝากติดมือกลับบ้านได้ ทั้งยังเป็น ไปด้วยป่าจาก สวนมะพร้าว และพืชน้ำ กำลังใจให้กับชาวชุมชนและช่วยกระจาย ตลอดสองฝั่งคลอง รายได้อีกทางหนึ่ งด้วย

21 ชุมชนวัดบางใบไม้ (หลวงพ่อข่าวสุก) วัดบางใบไม้ สร้างขึ้นเมื่อวันที่ 13 เมษายน โดยสร้างบ้านหลังใหญ่ประมาณห้าหลัง พ.ศ. 2325 ในสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์ และตั้งชื่อว่าหมู่บ้านใหญ่และกลายเป็ น โดยเกิดจากการรวมวัด 2 วัด คือ วัดนอก ตำบลบางใบไม้ในปั จจุบัน ศูนย์กลาง และวัดใน ตามประวัติคือ ชุมชนบางใบไม้ ทางสังคมของประชาชนในชุมชนก็คือ เป็นชุมชนเก่าแก่เริ่มแรกของชาวในบาง มี วัดบางใบไม้ วัดบางใบไม้เป็ นหลักฐาน ความเป็นมายาวนานกว่าสองร้อยปี สมัย ที่แสดงให้เห็นว่าชุมชนแห่งนี้เติบโต พระยาตากสินยกทัพมาตีเมือง ขึ้นมาอย่างรวดเร็ว และสิ่งหนึ่ งที่เป็ น นครศรีธรรมราช ขุนประจันศึกประชิดซึ่ง ที่เคารพศรัทธาของชาวบางใบไม้ และ เป็นทหารคู่ใจของเจ้าเมืองนครฯ รักษาหัว คนในภาคใต้ก็คือ หลวงพ่อข้าวสุข เมืองทางด้านทิศเหนือเห็นว่าพระยานครสู้ ทัพพระยาตากสินไม่ได้ จึงสั่งให้ทหารลง ซึ่ งเปรียบได้กับที่คนในภาคกลางนั บถือ เรือเพื่อจะหนีพระยาตากสิน ขุนประจันศึก ศรัทธาหลวงพ่อโสธร หลวงพ่อข้าวสุข ประชิดพร้อมทหารคู่ใจและครอบครัวหลบ สร้างราวปี พ.ศ. 2433 – 2446 เมื่อวัด หนีมาทางแม่น้ำหลวง ผ่านบ้านดอนเพื่อจะ ใกล้เสร็จสิ้นและอหิวาตกโรคผ่านพ้นไป ไปเมืองไชยา แต่ปรากฏว่าเมืองไชยาก็โดน แต่ผู้คนยังหวาดกลัวและไม่กล้ากลับมา พระยาตากสินยกทัพมาตีแตก ขุนประจัน อยู่ในบางอีก หลวงพ่อขำเจ้าอาวาสวัดบาง ศึกประชิดจึงถอยร่นลงมาในลำคลองเล็กๆ ใบไม้ในขณะนั้นจึงได้สร้างพระพุทธรูป ซึ่งเหมาะกับการตั้งบ้านเรือน ปางสมาธิ มีส่วนประกอบเป็ น 9 สิ่งมงคล รวมถึงข้าวสุกก้นบาตรด้วย ทำพิธีปลุก เสกในวัดบางใบไม้เป็ นเวลา 9 วัน 9 คืน

22 ชุมชนวัดบางใบไม้ (หลวงพ่อข่าวสุก) (ต่อ) เพื่อสร้างขวัญและกำลังใจให้ชาวบ้านไม่กลัวภูตผีและปิ ศาจที่ชาว บ้านสมัยนั้นเชื่อกันว่าเป็ นสาเหตุที่ทำให้คนตายเป็ นจำนวนมาก จึงเรียก ว่าโรคห่า จากนั้นก็มีคนปั้นข้าวสุกขึ้นมาพอกต่อเติมหลวงพ่อองค์เดิมและ ใหญ่ขึ้นเรื่อยๆ ต่อมาจึงมีการหล่อทองแดงหุ้มองค์หลวงพ่อข้าวสุขในปาง สมาธิเพื่อกันมด กันแมลงที่มากัดกิน เพื่อความเป็นสิริมงคล แวะนมัสการหลวงพ่อข้าวสุก ณ วัดบางใบไม้ ศูนย์รวมจิตใจของชาวบางใบไม้ และชาวคลองร้อยสาย พระพุทธรูปปาง สมาธิ อายุกว่า 100 ปี สร้างจากข้าวสุกเสกคาถาที่เหลือจากก้นบาตร วันละเล็กละน้ อย โดยหลวงพ่อขำ เพื่อขับไล่ภูตผีปีศาจตามความเชื่อของ ชาวบ้านสมัยนั้น เนื่องจากเกิดโรคห่าระบาด ทำให้ชาวบ้านล้มตายเป็น จำนวนมาก ต่อมาเลยมีคนปั้นข้าวสุกพอกองค์หลวงพ่อพร้อมต่อเติมองค์ เดิมเรื่อยมาจนองค์ใหญ่ขึ้น และมีการหล่อทองแดงหุ้มองค์หลวงพ่อเพื่อกัน มดแมลงมากินข้าว

23 ตลาดน้ำประชารัฐบางใบไม้ เพื่ อให้นักท่องเที่ยวได้เห็นกรรมวิธี จัดตั้งขึ้ นโดยความร่วมมือของชาว การผลิตอาหารแต่ละชนิด เช่น ลูก บ้านร่วมกับผู้นำท้องถิ่น ตลาดตั้ง จากลอยแก้ว บนท้องร่องสวนมะพร้าว ป่ าจาก ลาเช็ดและลากรอบ เคยจี ข้าว เหนียวอุบ ปลาแนม ขนมเบื้ องญวน ขนาบริมคลองในบางที่ร่มรื่ นมี ขนมต้มห่อด้วยใบจาก จั้งใบไผ่ใบ ที่พักผ่อนที่นั่งรับประทานอาหาร มะพร้าว ขนมกรุบ ขนมดอกโดน ทั่วบริเวณ เพื่ อส่งเสริมการท่อง กะลอจี้ ปลีกล้วยทอด ฯลฯ ผัก-ผล เที่ยวเชิงอนุรักษ์ และสนับสนุนให้ ไม้ท้องถิ่นตามฤดูกาล เช่น มะพร้าว กระท้อน เงาะ ทุเรียน ชาวบ้านมีรายได้จากการนำ กล้วยหอม กล้วยเล็บมือ กล้วยไข่ ผลผลิตในท้องถิ่นของตนเองมา สับปะรด ทุเรียนเทศ ฯลฯ จำหน่ายเพื่ อสร้างรายได้ ส่งผล ทำให้ชุมชนเข้มแข็งมากขึ้ น ตลาด นอกจากนี้ ตลาดน้ำบางใบไม้ น้ำประชารัฐบางใบไม้ ตลอดเส้น ประชารัฐ ทางเดินมากมายด้วยร้านค้า โดย มีจุดบริการล่องเรือแจว ชมอุโมงค์ ทางจาก เพื่ อชมวิถีชีวิตและความ ภาชนะใส่อาหารเป็ นวัสดุจาก งามวิถีชีวิตริมน้ำคลองร้อยสาย ชม ธรรมชาติ สินค้ามีราคาถูกกว่า วิวธรรมชาติอันสวยงาม จุดเลี้ยง ปลาสวาย จุดถ่ายภาพ ร้านซีฟู้ดริม ท้องตลาด จำหน่ายสินค้า คลอง รวมถึงมีชมการแสดงหนัง ผลิตภัณฑ์แปรรูปในชุมชน เช่น ตะลุงจากเยาวชนบางใบไม้ น้ำส้มจาก น้ำผึ้ งจาก น้ำมัน มะพร้าวสกัดเย็น สบู่มะพร้าว ฯลฯ อาหาร ขนมไทยพื้ นเมืองของท้อง ถิ่น โดยเน้ นกรรมวิธีการผลิตใน สถานที่จริง

24 4.2 ศาสนสถานของทุกศาสนา พื้ น ที่ ตำ บ ล บ า ง ใ บ ไ ม้ ป ร ะ ก อ บ ด้ ว ย วั ด ห นึ่ ง แ ห่ ง คื อ วั ด บ า ง ใ บ ไ ม้ แ ล ะ ศ า ล เ จ้ า ห นึ่ ง แ ห่ ง 4.3 โรงเรียน แหล่งเรียนรู้ ตำ บ ล บ า ง ใ บ ไ ม้ ป ร ะ ก อ บ ด้ ว ย โ ร ง เ รี ย น ป ร ะ ถ ม ศึ ก ษ า - มั ธ ย ม 1 แ ห่ ง คื อ โ ร ง เ รี ย น วั ด บ า ง ใ บ ไ ม้ โ ค ร ง ก า ร ข ย า ย โ อ ก า ส ท า ง ก า ร ศึ ก ษ า 1 แ ห่ ง คื อ ศู น ย์ ก า ร ศึ ก ษ า ต า ม อั ธ ย า ศั ย อำ เ ภ อ เ มื อ ง สุ ร า ษ ฎ ร์ ธ า นี ศู น ย์ วั ด บ า ง ใ บ ไ ม้ (แผนพัฒนาท้องถิ่นตำบลบางใบไม้ พ.ศ.2561)

ส่วนที่ 5 การวิเคราะห์ ศักยภาพชุมชน

26 SWOT ANLYSIS ด้านโครงสร้างพื้นฐาน สิ่ ง ที่ ชุ ม(ชจุนดตอ้่อองนพ)ั ฒ น า สิ่งที่ชุมชนทำได้ดี (จุดแข็ง) - ปัญหาน้ำเสียจากฟาร์มเลี้ยง สั ต ว์ แ ล ะ โ ร ง สี ข้ า ว - รณรงค์ให้ความรู้ในการไม่ - น้ำในคลองธรรมชาติ มีน้ำ ป ล่ อ ย น้ำ เ สี ย ล ง ค ล อ ง เ ค็ ม เ ข้ า ถึ ง ใ น บ า ง ฤ ดู ก า ล ไ ม่ - ฝึกอบรมจัดตั้งเยาวชนด้านการ ส า ม า ร ถ นำ น้ำ ม า ใ ช้ ใ น ก า ร อ นุ รั ก ษ์ ท รั พ ย า ก ร ธ ร ร ม ช า ติ แ ล ะ ป ร ะ ก อ บ อ า ชี พ เ ก ษ ต ร ก ร ร ม แ ล ะ สิ่ ง แ ว ด ล้ อ ม อุ ป โ ภ ค - บ ริ โ ภ ค ไ ด้ - ขุดลอกคลองที่ตื้นเขิน และ - คลองตื้นเขิน มีวัชพืชขึ้น กำ จั ด วั ช พื ช ปกคลุม ทำให้การระบายน้ำไม่ สะดวก โ อ ก า ส ข อ ง ชุ ม ช น อุ ป ส ร ร ค แ ล ะ ค ว า ม ท้ า ท า ย 1) คุ้มครอง ดูแล และบำรุงรักษา ท รั พ ย า ก ร ธ ร ร ม ช า ติ แ ล ะ สิ่ ง ท รั พ ย า ก ร ธ ร ร ม ช า ติ บ า ง ส่ ว น ถู ก แวดล้อม{มาตรา ๖๗(๗)} ทํ า ล า ย เ นื่ อ ง จ า ก ภั ย ธ ร ร ม ช า ติ (2) การกำจัดมูลฝอย สิ่งปฏิกูลและ ปั จ จุ บั น ใ น ส่ ว น ข อ ง ภั ย ธ ร ร ม ช า ติ น้ำเสีย {มาตรา ๑๖(๑๘)} แ ล ะ ส ถ า น ก า ร ณ์ โ ค วิ ด ทํ า ใ ห้ ห ล า ย (3) การจัดการ การบำรุงรักษา ห น่ ว ย ง า น ช ะ ล อ ก า ร ล ง ม า ทํ า ง า น และการใช้ประโยชน์จากป่าไม้ ที่ดิน เ พื่ อ พั ฒ น า ชุ ม ช น แ ล ะ ส ภ า พ พื้ น ที่ ท รั พ ย า ก ร ธ ร ร ม ช า ติ แ ล ะ สิ่ ง แ ว ด ล้ อ ม เ ป็ น ภู เ ข า แ ล ะ เ นิ น สู ง ทํ า ใ ห้ ลํ า บ า ก {มาตรา ๑๖ (๒๔)} ต่ อ ก า ร เ ข้ า ไ ป พั ฒ น า

SWOT ANLYSIS 27 ด้านโครงสร้างพื้นฐาน สิ่งที่ชุมชนทำได้ดี สิ่ ง ที่ ชุ ม ช น ต้ อ ง พั ฒ น า (จุดแข็ง) ( จุ ด อ่ อ น ) - จัดตั้งศูนย์ข้อมูลในการผลิตทางการ - การประกอบอาชีพใน เกษตร ห มู่ บ้ า น - ฝึกอบรมความรู้ ด้านวิชาการ และ - ปัญหาการขาดความรู้ ก า ร ศึ ก ษ า ดู ง า น โ อ ก า ส ใ น ก า ร ป ร ะ ก อ บ อ า ชี พ - สนับสนุนเงินทุนพร้อมอุปกรณ์ - ปัญหาการขาดการรวมกลุ่ม - ให้ความรู้ทางด้านเทคโนโลยีที่ทัน อ า ชี พ ส มั ย - ความรู้ทางด้านเทคโนโลยี ก า ร พั ฒ น า ก า ร เ ก ษ ต ร โ อ ก า ส ข อ ง ชุ ม ช น อุ ป ส ร ร ค แ ล ะ ค ว า ม ท้ า ท า ย (1) ให้มีและส่งเสริมกลุ่มเกษตรกรและกิจการ สหกรณ์ {มาตรา ๖๘(๕)} ภาวะเศรษฐกิจตกต่ํา การแข่งขัน (2) ส่งเสริมให้มีอุตสาหกรรมในครอบครัว ในชุมชนสูง ไม่มีเวลาร่วม {มาตรา ๖๘(๖)} (3) กิจการเกี่ยวกับการพาณิชย์{มาตรา ๖๘ กิจกรรม ขาดความรู้และทักษะใน (๑๑)} การ ประกอบอาชีพ พื้นที่เป็น (4) การส่งเสริมการท่องเที่ยว { มาตรา๖๘ ที่ราบสูง ขุดบ่อเลี้ยงปลาไม่ได้ (๑๒) และ มาตรา ๑๖ (๘) } ถ น น ใ ช้ ง า น ด้ า น ก า ร เ ก ษ ต ร ค่ อ น (5) การจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่นของตนเอง ข้างลําบาก สถาน กํารณ์โควิดใน {มาตรา ๑๖ (๑)} ต อ น นี้ ทํ า ใ ห้ ห ล า ย อ า ชี พ เ กิ ด ค ว า ม (6) การพาณิชย์ และการส่งเสริมการลงทุน ลํ า บ า ก ใ น ก า ร ป ร ะ ก อ บ อ า ชี พ {มาตรา ๑๖ (๗) }

28 SWOT ANLYSIS ด้านโครงสร้างพื้นฐาน สิ่งที่ชุมชนทำได้ดี สิ่ ง ที่ ชุ ม(ชจุนดตอ้่อองนพ)ั ฒ น า (จุดแข็ง) - การคมนาคมขนส่งระหว่าง - ขุดลอกคลอง สร้างสะพาน คสล. วางท่อ ห มู่ บ้ า น ไ ม่ ส ะ ด ว ก ร ะ บ า ย น้ำ - ปัญหาการมีโทรศัพท์สาธารณะ - ติดตั้งโทรศัพท์สาธารณะให้เพียงพอทุก ไ ม่ เ พี ย ง พ อ ห มู่ บ้ า น - ไฟฟ้าสาธารณะไม่เพียงพอ - ติดตั้งไฟฟ้าสาธารณะเพิ่มขึ้น - การขาดแคลนน้ำสำหรับ - ปรับปรุงซ่อมแซมถนนลูกรัง หินคลุก และ อุ ป โ ภ ค - บ ริ โ ภ ค ใ น ฤ ดู แ ล้ ง ป รั บ ป รุ ง ผิ ว ถ น น ล า ด ย า ง - ระบบประปาหมู่บ้าน และ - ให้มีการขุดลอกคลองธรรมชาติ และกำจัด ป ร ะ ป า ส่ ว น ภู มิ ภ า ค ไ ม่ เ พี ย ง พ อ วั ช พื ช - ให้มีการขยายเขตประปาหมู่บ้านทุกหมู่บ้าน โอกาสของชุมชน อุ ป ส ร ร ค แ ล ะ ค ว า ม ท้ า ท า ย (1) การจัดให้มีและบำรุงรักษาทางบก ทางน้ำ และทาง ระบายน้ำ{มาตรา ๖๗ (๑) ๖๘(๓) และ ๑๖(๒)} กฎหมายระเบียบ ข้อบังคับ มีการ (2) ให้มีน้ำเพื่อการอุปโภค บริโภคและการเกษตร เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา การจัดสรรงบ {มาตรา ๖๘(๑)} (3) ให้มีและบำรุงการไฟฟ้าหรือแสงสว่างโดยวิธีอื่น ประมาณ และระยะ การเบิกจ่ายไม่ {มาตรา ๖๘(๒)} เหมาะสมกับเวลาดําเนินการ ภาระ (4) ให้มีตลาด ท่าเทียบเรือ และท่าข้าม{มาตรา ห น้ า ที่ เ พิ่ ม ม า ก ขึ้ น ต า ม ภ า ร กิ จ ที่ ไ ด้ รั บ ๖๘(๑๐)} การถ่ายโอน และการ ขาดแคลนเครื่อง (5) การจัดให้มีและควบคุมตลาด ท่าเทียบเรือ ท่าข้าม มือที่ทันสมัย ปัญหาการสื่อสาร และ และที่จอดรถ {มาตรา ๑๖ (๓) } ก า ร ข า ด ช่ า ง ชํ า น า ญ ก า ร เ ฉ พ า ะ ท า ง (6) การสาธารณูปโภค และการก่อสร้างอื่นๆ { (มาตรา ๑๖(๔)} (7) การสาธารณูปการ {มาตรา ๑๖(๕)} (8) การขนส่งและการวิศวกรรมจราจร{มาตรา ๑๖ (๒๖)}

SWOT ANLYSIS 29 ด้านคุณภาพชีวิต สิ่งที่ชุมชนทำได้ดี (จุดแข็ง) - ฝึกอบรมให้ความรู้ทางโภชนาการ อนามัยแม่และเด็ก - ให้ความรู้ด้านสุขศึกษา - ให้มีการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด กำจัดยุงลาย และ รณรงค์โรคพิษสุนัข - ต้องการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุ เด็ก สตรีและคนพิการ การสงเคราะห์ผู้สูงอายุ - ฝึกอบรมให้ความรู้ด้านอาชีพ มีศูนย์ข้อมูล ห้องสมุดชุมชน - ให้ความรู้ด้านการจัดการศึกษา กาศึกษานอกระบบ สิ่ ง ที่ ชุ ม(ชจุนดตอ้่อองนพ)ั ฒ น า - ปัญหาแหล่งข้อมูลข่าวสารด้านสาธารณสุข และอนามัย - ปัญหาการแพร่ระบาดของยาเสพติด - ปัญหาการให้บริการสุขภาพของผู้สูงอายุ เด็ก สตรี และคนพิการไม่ทั่วถึง - ปัญหาการแพร่ระบาดและการป้องกันยุงลาย โรคพิษสุนัขบ้า - ปัญหาการขาดแหล่งข้อมูลข่าวสาร - การขาดโอกาสในการศึกษา และการศึกษานอกระบบ

30 SWOT ANLYSIS ด้านคุณภาพชีวิต(ต่อ) โอกาสของชุมชน (1) รักษาความสะอาดของถนนทางน้ำ ทางเดิน และที่สาธารณะ รวมทั้ง กำจัดมูลฝอย และสิ่งปฏิกูล{มาตรา ๖๗(๒)} (2) ป้องกันโรคและระงับโรคติดต่อ{มาตรา ๖๗(๓)} (3) ส่งเสริมการพัฒนาสตรี เด็กเยาวชน ผู้สูงอายุ และผู้พิการ {มาตรา ๖๗ (๖)} (4) ให้มีและบำรุงสถานที่ประชุม การกีฬา การพักผ่อนหย่อนใจ และ สวนสาธารณะ {มาตรา ๖๘ (๔) } (5) บำรุงและส่งเสริมการประกอบอาชีพของราษฎร {มาตรา ๖๘(๗)} ๗ (6) การส่งเสริม การฝึก และประกอบอาชีพ {มาตรา ๑๖(๖)} (7) การจัดการศึกษา {มาตรา๑๖(๑๙)} (8) การสังคมสงเคราะห์ และการพัฒนาคุณภาพชีวิตเด็ก สตรี คนชราและ ผู้ด้อยโอกาส {มาตรา๑๖ (๑๐)} (9) การจัดให้มีและบำรุงรักษาสถานที่พักผ่อนหย่อนใจ { มาตรา ๑๖(๑๓) } (1๐) การส่งเสริมกีฬา {มาตรา๑๖(๑๔)} (11) การสาธารณสุข การอนามัยครอบครัว และการรักษาพยาบาล{มาตรา ๑๖(๑๙)} (12) การจัดให้มีและควบคุมสุสานและฌาปนสถาน {มาตรา ๑๖ (๒๐)} (13) การควบคุมการเลี้ยงสัตว์ {มาตรา๑๖(๒๑)} (14) การจัดให้มีและควบคุมการฆ่าสัตว์{มาตรา ๑๖ (๒๒)}

SWOT ANLYSIS 31 ด้านคุณภาพชีวิต(ต่อ) อุปสรรคและความท้าทาย ประชาชนส่วนใหญ่มีค่านิยมและทัศนคติไม่ตรงกัน การดํารงชีวิตใน ชุมชนมีความแตกต่างกันปัญหาของแต่ละครอบครัวแตกต่างกันและ ขาดการอบรมด้านวินัย ประชาชนบางส่วนไม่ให้ความสําคัญด้าน การศึกษา ปัญหาเศรษฐกิจตกต่ําซึ่งเป็นปัญหาใหญ่ ประชาชนขาด ความรู้ในการดูแลสุขภาพ ขาดงบประมาณในการจัดหาเครื่องมือที่ ทันสมัยด้านสาธารณสุข สถานการณ์โควิดส่งผลต่อคุณภาพชีวิต ของทุกครัวเรือนให้ต่างไปจากเดิมและรวมไปถึงราคาสินค้าทางการ เกษตรตกต่ําทําให้ชาวบ้านมีรายได้น้อยกว่าเดิมอีก

32 บรรณานุกรม แผนพัฒนาท้องถิ่นตำบลบางใบไม้ พ.ศ.2561 การศึกษาการจัดการท่องเท่ียวอย่างยั่งยืนชุมชนคลองโคนจังหวัด สม ทรสงคราม. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการจัดการ อุตสาหกรรม การบริการและการท่องเที่ยว มหาวิทยาลัยกรุงเทพ. องค์การบริหารส่วนตำบลบางใบไม้. (2558).ข้อมูลทั่วไปของตำบลบาง ใบไม้. สุราษฎร์ธานี : รายงานประจำปีองค์การบริหารส่วนตำบลบาง ใบไม้. โฆษิต ไชยประสิทธ์ิ. (2556). การท่องเท่ียวอย่างยั่งยืนในมิติการ พัฒนาจากภายใน กรณีศึกษาชุมชนในสถานีเกษตรหลวงอ่างขาง อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่. สุถี เสริฐศรี. (2558). การศึกษาการจัดการท่องเท่ียวอย่างยั่งยืนชุมชน คลองโคนจังหวัด สมุทรสงคราม. กรณีศึกษาชุมชนในสถานีเกษตรหลวงอ่างขาง อำเภอฝาง จังหวัด เชียงใหม่. รายงานการวิจัยสมบูรณ์. เชียงใหม่ : มหาลัยราชภัฏ เชียงใหม่. จิรัญญา ศรีรักษ์. (2557). สรุปผลการดำเนินงานประการพิจารณา กำนันยอดเย่ียม. นางมณีวัลย์ อินทร์แก้ว ผู้ให้สัมภาษณ 13 ตุลาคม 2564 นางจันทิรา คงชุม ผู้ให้สัมภาษณ 13 ตุลาคม 2564 นายสุรินทร์ จิตร์จำนงค์ ผู้ให้สัมภาษณ 13 ตุลาคม 2564 นายอานนท์ พุ่มพฤกษ์ ผู้ให้สัมภาษณ 13 ตุลาคม 2564