Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ စာပေနှင့်အနုေညာမူေုင့်ခွင့်ဥေပေ (၂၀၁၉ ခုနှစ့်၊ ပေညပ့် ာင့်စုလွှတ့်ပတာ့်ဥေပေအမှတ့် ၁၅ ။) ၁၃၈၁ ခုနှစ့်၊ ကဆုန့်လပေည့်ပက ာ့် ၆ ရက့် (၂၀၁၉ ခုနှစ့်၊ ပမလ ၂၄ ရက့်) ပေည့်ပ ာင့်စုလတွှ ပ့် တာ့်သည့် ဤဥေပေကု ပေဋ္ဌာန့််းလုကသ့် ည့်။ အခန့််း (၁) အမည၊့် စတငအ့် ာဏာတည့်ပခင့််းနှင့် အဓေပာယ့်ပ ာ့်ပေခ က့် ၁။ (က) ဤဥေပေကု စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေဟု ပခေါ်တွငပ့် စရမည့်။ (ခ) ဤဥေပေသည့် နုငင့် ပံ တာ့်သမမတက အမန့်ပ ကာ့်ပငာစာပြင့် သတ့်မှတ့်သည့်ပနရကတ့် ွင့် စတင့် အာဏာတညပ့် စရမည့်။ ၂။ ဤဥေပေတငွ ့်ေါရပှ သာ ပအာက့်ေါစကာ်းရေ့်မ ာ်းသည့် ပြာ့်ပေေါအတုင့််း အဓောပ ယ့်သက့်ပရာက့် ပစရမည့်- (က) နငု ့်ငံပတာ့် ဆုသည့်မှာ ပေည့်ပ ာင့်စုသမတမ ပမနမ့် ာနငု ့်ငပံ တာ့်ကု ဆုသည။့် (ခ) ဗဟုပကာ့်မတီ ဆုသည့်မာှ ဤဥေပေအရြွဲ့စည့််းပသာ မူေုင့်ခွင့်ဆုင့်ရာဗဟပု ကာ့်မတီကု ဆုသည။့် (ဂ) ဝနက့် ကီ်းဌာန ဆုသည့်မှာ ပေည့်ပ ာင့်စုအစု်းရ စီ်းေွာ်းပရ်းနှင့် ကူ်းသန့််းပရာင့််းဝယ့်ပရ်းဝနက့် ကီ်းဌာနကု ဆုသည။့် (ဃ) သက့်ဆငု ့်ရာဝနက့် ကီ်းဌာန ဆုသည့်မှာ ပေညပ့် ာင့်စအု စု်းရ ပေန့် ကာ်းပရ်းဝနက့် ကီ်းဌာန၊ စက့်မှုဝန့်ကကီ်း ဌာန၊ စုကေ့် ်းပရ်း၊ ပမွ်းပမြူပရ်းနငှ ့်ဆည့်ပပမာင့််းဝန့်ကကီ်းဌာန သမု ဟတု ့် ေညာပရ်းဝနက့် ကီ်းဌာနကု ဆုသည့်။ (င) ပအဂ ငစ့် ီ ဆုသည့်မှာ ဤဥေပေအရ ြွဲ့စည့််းပသာ မူေုငခ့် ွင့်ဆုင့်ရာပအဂ င့်စီကု ဆုသည့်။ (စ) ဦ်းစီ်းဌာန ဆုသည့်မှာ ဝနက့် ကီ်းဌာနက မူေုင့်ခွငဆ့် ုင့်ရာကစစရေ့်မ ာ်း ပဆာင့်ရွကရ့် န့် တာဝန့် ပေ်းအေပ့် သာ ဦ်းစီ်းဌာနကု ဆုသည့်။ (ဆ) မှတ့်ေတံု ငအ့် ရာရှ ဆုသည့်မှာ မူေုင့်ခငွ ့်မတှ ့်ေတံု င့်ပခင့််းလုေ့်ငန့််းမ ာ်းကု ပဆာင့်ရကွ သ့် ည့် ဦ်းစီ်း ဌာန၏ ညွှန့် ကာ်းပရ်းမှြူ်းခ ေ့်ကု ဆသု ည့်။ (ဇ) မူေုင့်ခငွ ့် (Intellectual Property Rights) ဆုသည့်မှာ ကုယ့်ေုငအ့် သဉာဏ့်ပြင့်ပေ လေု ့်ပသာ တီ ွင့်ြနတ့် ီ်းမှုမ ာ်းကု အကာအကယွ ့်ပေ်းရန့် ဥေပေအရ ပေ်းအေသ့် ည့် အခွင့်အပရ်းကု ဆုသည့်။ ယင့််းစကာ်းရေ့်တွင့် စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့်၊ တီ ွင့်မှုမူေုင့်ခငွ ့်၊ စက့်မှုေီဇငု ့််းမူေုင့်ခွင့်၊ ကုနအ့် မတှ ့် တံဆေ့် မူေုင့်ခွင့်နှင့် အပခာ်းပသာ မူေုင့်ခွင့်အမ ်းအစာ်းမ ာ်းလည့်် း ေါဝင့်သည့်။ (ဈ) စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုငခ့် ွင့် ဆုသည့်မှာ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာ၏ မူလလက့်ရာရငှ က့် ဤဥေပေေါ ပေဋ္ဌာန့််းခ က့်မ ာ်းနှငအ့် ညီရရပှ သာ စာပေနှင့်အနုေညာဆငု ့်ရာ သီ်းသန့်အခွင့်အပရ်းမ ာ်းကု ဆုသည့်။ Page 1 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (ည) ဆကန့် ွှယ့်သည့်အခငွ ့်အပရ်း ဆုသည့်မှာ ဤဥေပေေါ အခန့််း (၁၄) တွင့် ပေဋ္ဌာန့််း ာ်းသည့် ပြ ာပ့် ပြသူမ ာ်း၊ ြုနုဂရမ့် ုတ့်လုေ့်သူမ ာ်းနငှ ့် ုတ့်လွှင့်သည့် အြွဲ့အစည့််းမ ာ်း၏ သီ်းသန့်အခွင့်အပရ်း မ ာ်းကု ဆုသည့်။ (ဋ) စာပေ သုိ့မဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာ ဆုသည့်မှာ ေုေမ့် ၁၃ နှင့် ေုေ့်မ ၁၅ တတု ွင့် ပြာ့်ပေ ာ်းပသာ စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်းနငှ ့် ဆင့်ောွ ်းလက့်ရာမ ာ်းကု ဆုသည။့် (ဌ) မူလလက့်ရာရှင့် ဆုသညမ့် ှာ ဤဥေပေအရ အကာအကွယပ့် ေ်းပခင့််းခံရပသာ စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာတစ့်ရေ့်ရေက့် ု မမ၏ကုယ့်ေငု ့် စတက့် ူ်းဉာဏ့်ပြင့် ြန့်တီ်းပေ လုေ့်သည့် လူေုဂ္ လ့်ကု ဆုသည့်။ (ဍ) စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့်ေုင့်ရှင့် ဆုသည့်မာှ ပအာကေ့် ါေုဂ္ လ့်တစဦ့် ်းဦ်း၊ ုသူ၏ အပမွဆက့်ခသံ ူ သမု ဟတု ့် တရာ်းဝငတ့် ည့်ပ ာင့် ာ်းပသာ အြွဲ့အစည့််းတစ့်ခခု ုကု ဆုသည့-် (၁) မူလလက့်ရာရငှ ့်၊ (၂) စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာအခွငအ့် ပရ်းမ ာ်းကု မူလကေင့် အလအု ပလ ာက့်ရရှ ာ်းပေ်ီ းပြစသ့် ည့် မူလ လက့်ရာရငှ ့် မဟုတပ့် သာ လူေုဂ္ လ့် သမု ဟုတ့် တရာ်းဝင့်တည့်ပ ာင့် ာ်းပသာ အြွဲ့အစည့််း၊ (၃) စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာအခငွ ့်အပရ်းမ ာ်းကု ေုင့်ဆငု ့်သအူ ပြစ့် ဥေပေနှငအ့် ညီ လပွှ ပောင့််းပေ်းပခင့််းခံရပသာ လူေုဂ္ လ့် သမု ဟုတ့် တရာ်းဝငတ့် ည့်ပ ာင့် ာ်းပသာ အြွဲ့အစည့််း။ (ဎ) ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်းေုင့်ရှင့် ဆုသည့်မှာ ပအာက့်ေါေုဂ္ လ့်တစဦ့် ်းဦ်း၊ ုသူ၏ အပမွ ဆက့်ခသံ ူ သမု ဟတု ့် တရာ်းဝငတ့် ည့်ပ ာင့် ာ်းပသာ အြွဲ့အစည့််းတစ့်ခခု ုကု ဆုသည့-် (၁) ပြ ာ့်ပပြသူ၊ ြုနုဂရမ့် တု ့်လုေ့်သူနှင့် တု ့်လွှင့်သညအ့် ြွဲ့အစည့််း၊ (၂) စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာအခွငအ့် ပရ်းမ ာ်းကု မူလကေင့် အလအု ပလ ာက့် ရရှ ာ်းပေ်ီ းပြစသ့် ည့် ပြ ာပ့် ပြသူ၊ ြုနဂု ရမ့် ုတ့်လုေ့်သူနှင့် တု ့်လွှင့်သည့် အြွဲ့အစည့််းမဟတု ့်ပသာ လူေုဂ္ လ့် သမု ဟုတ့် တရာ်းဝင့် တည့်ပ ာင့် ာ်းပသာ အြွဲ့အစည့််း၊ (၃) စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာအခငွ ့်အပရ်းမ ာ်းကု ေုင့်ဆငု ့်သအူ ပြစ့် ဥေပေနှငအ့် ညီ လပွှ ပောင့််းပေ်းပခင့််းခံရပသာ လူေုဂ္ လ့် သမု ဟုတ့် တရာ်းဝငတ့် ည့်ပ ာင့် ာ်းပသာ အြွဲ့အစည့််း။ (ဏ) အခငွ ့်အပရ်းရရှသူ ဆုသည့်မှာ စာပေနှငအ့် နုေညာမူေုင့်ခွင့် ရရှသည့် မူလလက့်ရာရငှ ့် သမု ဟတု ့် စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့်ေငု ့်ရှင့် သမု ဟတု ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းေုငရ့် ငှ ့်ကု ဆသု ည့်။ ယင့််းစကာ်းရေ့်တငွ ့် စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်းကု လွှအေ့် လုေ့်ကငု ခ့် ွင့်ပေ်းပခင့််းခရံ သူ၊ ခွင့်ပေ ခ က့်ပြင့် လုေ့်ကငု ့်ခငွ ့်ရသူနှင့် တရာ်းဝင့် အပမွဆကခ့် ံသူလည့််း ေါဝင့်သည့်။ (တ) ပ ာ့်ပပ သူ ဆုသည့်မာှ ဂီတေညာရငှ ၊့် အဆပု တာ့်၊ သရုေ့်ပဆာင့်၊ အကေညာရငှ ့် သမု ဟုတ့် စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလကရ့် ာမ ာ်းကုပြစပ့် စ၊ ရု်းရာဓပလအပမွအနှစ့် ပြာ့်ပေခ က့်မ ာ်းကပု ြစပ့် စ သရေု ့်ပဆာင့်ပခင့််း၊ တီ်းမှုတပ့် ခင့််း၊ သီဆုပခင့််း၊ ကပေပခင့််း၊ ဘာသာစကာ်းပေန့်ဆုပခင့််း၊ ဇာတပ့် ကာင့််း ပပောပခင့််း သမု ဟုတ့် အပခာ်းတစ့်နည့််းနည့််းပြင့် ပြ ာပ့် ပြပသာ လူေုဂ္ လက့် ု ဆုသည့်။ ( ) ပ ာ့်ပပ တင့်ဆကမ့် ှု ဆသု ည့်မှာ- Page 2 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (၁) အရုေအ့် သံလက့်ရာနှင့် ရေု ့်ရှင့်ြနတ့် ီ်းမှုလက့်ရာ မဟတု ပ့် သာ အပခာ်းစာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာ လက့်ရာပြစေ့် ါက ယင့််းတကု ု တုကရ့် ုကပ့် ြစပ့် စ၊ ကာ်းခံကရယာတစ့်ခခု ုမတှ စဆ့် င့်ပြစ့်ပစ၊ လုေ့်ငန့််းစဉ့် တစရ့် ေ့်ရေ့်မှတစ့်ဆင့်ပြစပ့် စ ရတွ ့်ဆုပခင့််း၊ သီဆုတီ်းမတှု ့်ပခင့််း၊ ကပေပခင့််း၊ သရုေပ့် ဆာင့်ပခင့််း သမု ဟုတ့် တစ့်နည့််းနည့််းပြင့် ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆကပ့် ခင့််း၊ (၂) အရုေ့်အသံလက့်ရာ သမု ဟုတ့် ရုေ့်ရှင့်ြနတ့် ီ်းမှုလက့်ရာပြစေ့် ါက ေံုရေ့်တကု ု အစအီ စဉတ့် က ပေသပခင့််းနှင့် ယင့််းနငှ ့်အတူ ေါဝင့်ပသာ အသံတကု ု ကာ်းနုငပ့် အာင့် ပေ လုေ့်ပခင့််း၊ (၃) ြုနုဂရမပ့် ြစေ့် ါက ြမ့််းယူ ာ်းပသာ အသံကု ကာ်းနုငပ့် အာင့် ပေ လုေ့်ပခင့််းတကု ု ဆုသည့်။ (ေ) တု ့်လုေ့်သူ ဆုသည့်မှာ အရုေ့်အသံလက့်ရာကုပြစပ့် စ၊ ရုေ့်ရှင့်ြနတ့် ီ်းမှုလက့်ရာကပု ြစပ့် စ ပေ လုေ့် သည့် သမု ဟတု ့် ြုနုဂရမ့်ကု ဦ်းစာွ အသံ ညသ့် ွင့််းသည့် သမု ဟတု ့် ဦ်းစွာအသံ ည့်သွင့််းရန့် ဦ်းပဆာင့် ပေ လုေ့်သည့် လူေုဂ္ လ့်ကပု သာ့်လည့််းပကာင့််း၊ တရာ်းဝငတ့် ညပ့် ာင့် ာ်းပသာ အြွဲ့အစည့််းကု ပသာလ့် ည့််းပကာင့််း ဆုသည။့် (ဓ) လက့်ရာမ ာ်းကစု ုပေေါင့််းပခင့််း ဆုသည့်မှာ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်းကု ပရ်ွ းခ ယပ့် ခင့််း နှင့် စီစဉ့်ပခင့််းပြင့် စုပေါင့််းပခင့််းပြစ့်ပေီ်း ုသပု ဆာင့်ရွကရ့် ာတငွ ့် ြနတ့် ီ်းမှုေါရသှ ည့် စုပေါင့််းပခင့််းကု ဆုသည့်။ (န) ေူ်းတွဲမူလလက့်ရာရှင့်မ ာ်း၏လက့်ရာ ဆုသည့်မှာ နှစဦ့် ်း သမု ဟုတ့် နှစဦ့် ်း က့်ေုသည့် မူလလက့်ရာရငှ ့်မ ာ်းက လက့်ရာတစ့်ခပု ြစပ့် ေေါ်လာပစရန့် ေူ်းပေါင့််းေါဝင့် ြန့်တီ်းပဆာင့်ရွက့် ာ်းသည့် စာပေအနေု ညာလက့်ရာကု ဆုသည။့် (ေ) အရုေ့်အသံလက့်ရာ ဆသု ည့်မှာ အသံေူ်းတွ ေါဝင့်သည့်ပြစ့်ပစ၊ မေါဝင့်သည့်ပြစပ့် စ ရုေ့်ေံုမ ာ်းကု ပမငန့် ုင့်သညအ့် ပေင့် အသံေူ်းတွေါဝင့်ေါက ကာ်းနငု ့်သည့် ဆက့်စေ့်လှုေ့်ရာှ ်းပနပသာ ရုေ့်ေံုမ ာ်းေါဝင့်သည့် လက့်ရာကု ဆုသည။့် (ြ) ရုေ့်ရှင့် နတ့် ီ်းမှုလက့်ရာ ဆုသည့်မှာ ပမင့်နငု ပ့် သာ ရုေေ့် ံုမ ာ်း အစီအစဉတ့် က ေါဝင့်ပေီ်း လှုေ့်ရှာ်းမှု ရုေ့်ေံုမ ာ်းအပြစ့် အဆက့်မပေတ့် ပေသနငု ပ့် သာ သမု ဟုတ့် ယင့််းကသု ပေသနငု ့်ရန့် အပခာ်းပသာ ကာ်းခံ ေစညစ ့််းတွင့် မှတ့်တမ့််းတင့် ာ်းပသာ အသံပေါင့််းစေ့်ေါဝင့်သည့် အရုေအ့် သံြန့်တီ်းမှုလက့်ရာကု ဆသု ည့်။ (ဗ) အသံု်းခ အနေု ညာလက့်ရာ ဆုသည့်မှာ လက့်မှုေညာပြင့်ပေ လုေ့်၍ပြစပ့် စ၊ စက့်မှုနည့်် းေညာပြင့် တု ့်လုေ့်၍ပြစပ့် စ အသံု်းဝင့်ပစရန့် ပဆာင့်ရွက့် ာ်းပသာ သမု ဟတု ့် အသံု်းဝင့်သည့် ေစစည့််းတစ့်ခခု တု ွင့် ေါဝင့်ပေါင့််းစေ့် ာ်းပသာ အနုေညာြနတ့် ီ်းမှုလက့်ရာကု ဆုသည့်။ (ဘ) ုနုဂရမ့် (Phonogram) ဆုသည့်မှာ အရုေ့် အသံ လက့်ရာပေါင့််းစေ့် ည့်သွင့််းပခင့်် းမ ်းမဟုတ့်ဘ ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆကမ့် ှု အသံ၊ အပခာ်းအသံ သမု ဟတု ့် အလာ်းတူအသတံ ုကု ြုနဂု ရမ့်ဓာတ့်ပော်း၊ အသံသွင့််း တေပ့် ခွနငှ ့် အပခာ်း ကာ်းခံေစစည့််းတစ့်ခခု တု ွင့် ပေါင့််းစေ့် ည့်သငွ ့််း ာ်းပခင့််းကု ဆုသည။့် (မ) ဓာတ့်ေံုလက့်ရာ ဆုသညမ့် ှာ ေံုရေ့်ကြု မ့််းယူပေ်းနငု ပ့် သာ သမု ဟုတ့် ေံုရေ့် တု ့်ပေ်းနငု ့်ပသာ မည့်သည့် ကာ်းခံနယပ့် ေေါ်တငွ မ့် ဆု ဓာတပု ဗေနည့််းေညာပြင့်ပြစ့်ပစ၊ အီလက့် ပရာနစန့် ည့််းေညာပြင့် ပြစပ့် စ၊ အပခာ်းနည့််းေညာပြင့်ပြစ့်ပစ အလင့််းကုြမ့််းယူပခင့််းပြင့်လည့််းပကာင့််း၊ အလင့််း ုတ့်လတွှ ့်ပခင့််း ပြင့်လည့််းပကာင့််း ပေ လုေ့် ာ်းသည့် မူလြန့်တီ်းမှုလက့်ရာကု ဆုသည။့် Page 3 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (ယ) အရုေ့်အသံပေေါင့််းစေ့် ည့်သွင့််းပခင့််း ဆုသည့်မာှ ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆကမ့် ှု၏ ရုေ့်ေံုသကသ့် က့်ကုပြစပ့် စ၊ အသံသက့်သက့်ကုပြစပ့် စ၊ ရေု ့်ေံုနငှ ့်အသနံ ှစ့်ခုလံု်းကုပြစပ့် စ၊ သဏဌာနတ့် ူရုေ့်ေံုနငှ ့်အသတံ ကု ုပြစပ့် စ၊ အပခာ်းအသံ သမု ဟုတ့် လှုေ့်ရှာ်းပနပသာ ေရံု ေ့်မ ာ်း သမု ဟုတ့် တု ့်လွှငခ့် က့်တကု ုပြစ့်ပစ ပမင့်နငု ့် ကာ်းနုင့်ရနပ့် သာ့်လည့််းပကာင့််း၊ မူေွာ်းပခင့််းပေ နုင့်ရန့်ပသာ့်လည့််းပကာင့််း၊ ဆက့်သယွ ့်ေလု ွှငန့် ုင့်ရန့် ပသာ့်လည့််းပကာင့််း တေ့်ပခ၊ွ ဓာတ့်ပော်း သမု ဟတု ့် အပခာ်း ကာ်းခံနယ့်တစခ့် ုခုတငွ ့် ေ မဦ်းဆံု်း ပေါင့််းစေ့် ည့်သွင့််းပေီ်း မှတတ့် မ့််းပေ သွင့််းယူပခင့််းကု ဆုသည့်။ (ရ) ုတ့်လငွှ ့်ပခင့််း ဆုသည့်မှာ စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာကုပြစပ့် စ၊ ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆက့်မှု သမု ဟုတ့် ြုနုဂရမ့်ကပု ြစပ့် စ ပဂ ဟတ့် ုမှတစ့်ဆင့်ေုလငွှ ့်ပခင့််း အေါအဝင့် ပရေီယုနငှ ့်ရုေပ့် မင့်သံ ကာ်းမှ ုတ့်လွှင့်ပခင့််းကသပု သာ ဝါယာကက ်းပြင့်ပြစပ့် စ၊ ဝါယာကက ်းမနည့််းပြင့်ပြစပ့် စ အမ ာ်းပေည့်သူသု ဆက့်သွယ့်ေလု ငွှ ့်ပခင့််းကု ဆုသည့်။ (လ) ရု်းရာဓပလအပမွအနှစ့်ပ ာ့်ပေခ က့်မ ာ်း ဆုသည့်မှာ ပတွဲ့ကငု ့်တယွ ့်၍ရသညပ့် ြစပ့် စ၊ မရသည့် ပြစပ့် စ ရု်းရာယဉပ့် က ်းမှုနှင့် အသေညာမ ာ်းကပု ြာပ့် ေပသာ၊ ပေသပသာ၊ ပေေါ်လငွ ့်ပစပသာ ပအာက့်ေါ ပြာပ့် ေခ ကတ့် စ့်ခခု ု သမု ဟုတ့် ယင့််းတ၏ု ပေါင့််းစေ့်ပြာ့်ပေခ က့်မ ာ်းေါဝငပ့် သာ အသွင့်ေုစံ တံ စ့်ခခု ုကု ဆုသည-့် (၁) နှုတပ့် ရ်းနတှု ့်ရာ ပြာ့်ပေခ က့်မ ာ်းပြစပ့် သာ ေံုဝတထ မ ာ်း၊ ဝတထ မ ာ်း၊ ေဏ္ဍာရီေံုပေင့်မ ာ်း၊ ကဗ ာမ ာ်း၊ စကာ်း ာမ ာ်းနှင့် အပခာ်းပသာ ဇာတပ့် ကာင့််းပပောပခင့််းမ ာ်း၊ စကာ်းလံု်းမ ာ်း၊ အမတှ ့်အသာ်းမ ာ်း၊ အမည့် နာမမ ာ်းနှင့်သပကတေ မ ာ်း၊ (၂) ဂတီ ဆငု ့်ရာပြာ့်ပေခ က့်မ ာ်းပြစပ့် သာ ပတ်းသီခ င့််းမ ာ်းနှင့် ဂီတတီ်းလံု်းမ ာ်း၊ (၃) အပေ အမူဆုင့်ရာ ပြာ့်ပေခ က့်မ ာ်းပြစပ့် သာ အက၊ ပေဇာတ့်၊ အခမ့််းအနာ်းမ ာ်း၊ ဓပလ ံု်းစံမ ာ်း၊ (၄) ပတွဲ့ကငု ့်တယွ ့်၍ရပသာပြာပ့် ေခ က့်မ ာ်း (အနုေညာအရ သီ်းပခာ်းြန့်တီ်း တု ့်လုေ့်ပခင့််းမ ာ်း) ပြစ့် ကပသာပရ်းဆွပခင့််း၊ အလှဆင့်ပေ လုေ့် ာ်းသည့် ေံုစလံ က့်ရာ၊ ခနာဓ ကယု ့်ပေေါ်တငွ ့် ပဆ်းပခယ့်ပခင့််း အေါအဝင့် ပဆ်းပခယ့်ပခင့််း၊ ေန့််းေု ုပခင့််း၊ ုဆစ့်သွန့််းလုေ့်ပခင့််း၊ အု်း န့််းအတတ့်ေညာပြင့် ပေ လုေသ့် ည့် လက့်ရာ၊ ပ ကွ ည့်၊ ပပမ ည့်၊ ပရာင့်စံုြန့်မှန့် သမု ဟုတ့် ပက ာက့်မ က့်ရတနာ စသည့်တပု ြင့် စီပခယ့်ပခင့််း၊ သစ့်သာ်းပြင့်ပေ လုေ့်သည့်လက့်ရာ၊ သတတ ည့်၊ လက့်ဝတရ့် တနာ၊ ပက ာက့်ေံုနေှ ့်ပခင့််း၊ ရက့်လုေ့်ပခင့််းပေ ာ်းသည့် လက့်ရာ၊ ဇာ ု်းေန့််း ု်းအတတ့်ပြင့်ပေ လုေ့်သည့် လက့်ရာ၊ အဝတ့် အ ည့်မ ာ်း၊ ြန့် ည့်မ ာ်း၊ ပကာပ့် ဇာမ ာ်း၊ ပရ်ှ းပခတ့်ဝတ့်စမံု ာ်း၊ လက့်မှုေစစည့််းမ ာ်း၊ တူရယာ ေစစည့််းမ ာ်းနှင့် ဗသုကာေစံု ံမ ာ်း၊ ရု်းရာအပမွအနစှ ့် လက့်ပရ်းစာမ ာ်းပြစပ့် သာ ပေစာ၊ ေုရေုကစ့် ာ၊ ပက ာက့်စာ၊ အုတ့်ခကွ စ့် ာ၊ ပခါင့််းပလာင့််းစာ၊ နံရံပဆ်းပရ်းမင့်စာမ ာ်း။ (ဝ) ကွန့်ေ ျူတာေရုဂရမ့် ဆသု ည့်မှာ ကွန့်ေ ြူတာပြင့် သီ်းသန့်လုေ့်ငန့််းတစ့်ရေ့်ရေ့်ကု ပဆာင့်ရွကန့် ငု ့်ရန့် သမု ဟတု ့် ရလေ့်ကုရရှပစရန့် ကွန့်ေ ြူတာမှ ြတ့်ရနှု ုင့်သည့် ကာ်းခံေစညစ ့််းတစ့်ခခု တု ွင့် ပေါင့််းစေ့် ည့်သွင့််း ာ်းပသာ စာလ်ံု း၊ သပကတေ ၊ အစအီ စဉ့် သမု ဟတု ့် အပခာ်းေံုစတံ စ့်မ ်းမ ်းပြင့် ပြာ့်ပေ ာ်းပသာ ညွှန့် ကာ်းမအှု စီအစဉတ့် စ့်ရေ့်ကု ဆုသည။့် (သ) စာပေနှင့်အနုေညာမူေငု ခ့် ွင့် သုိ့မဟတု ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းမ ာ်းစီမံခနို့်ခွဲမဆှု ုင့်ရာ သတင့််း အခ က့်အလက့်မ ာ်း ဆုသညမ့် ှာ ပအာကပ့် ြာ့်ပေေါ အခ ကအ့် လက့်မ ာ်းကု ဆုလုသည-့် (၁) စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာ၊ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာ၏ မူလလက့်ရာရငှ ့်၊ လက့်ရာ၏အခငွ ့်အပရ်းတစခ့် ခု ုကု ေုင့်ဆုင့်သတူ အု ာ်း ပြာပ့် ေသည့် သတင့််းအခ က့်အလက့်မ ာ်း၊ Page 4 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (၂) စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာအာ်း အသံု်းပေ မှုနငှ စ့် ေ့်လ ဉ့််း၍ စည့််းကမ့််းသတ့်မတှ ့်ခ ကမ့် ာ်း ဆုင့်ရာ သတင့််းအခ က့်အလက့်မ ာ်း၊ (၃) ပြ ာပ့် ပြသူ၊ ပြ ာပ့် ပြတငဆ့် က့်မှု၊ ြုနုဂရမ့် ုတ့်လုေ့်သူ သမု ဟုတ့် ြုနုဂရမ့်ကပု သာလ့် ည့််းပကာင့််း၊ ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆကမ့် ှု သမု ဟတု ့် ြုနုဂရမတ့် ွင့် ေါရသှ ည့် အခွင့်အပရ်းတစ့်ခခု ၏ု ေုင့်ရငှ က့် ပု သာ့် လည့််းပကာင့််း ပြာ့်ပေသည့် သတင့််းအခ ကအ့် လက့်မ ာ်း၊ (၄) ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆကမ့် ှု သမု ဟုတ့် ြုနုဂရမအ့် ာ်း အသံု်းပေ ပခင့််းနငှ ့်စေလ့် ဉ့််းသည့် စည့််းမ ဉ့်် းစည့််းကမ့််း ဆုင့်ရာ သတင့််းအခ က့်အလက့်မ ာ်း၊ (၅) ေုေ့်မခွငယ့် (၁)၊ (၂)၊ (၃) နှင့် (၄) တေု ါ သတင့််းအခ ကအ့် လက့်တစ့်ခခု ုကု လက့်ရာတစ့်ခ၏ု မတတြူတငွ ့် ည့်သွင့််းရာတွင့်ပြစ့်ပစ သမု ဟုတ့် လက့်ရာတစ့်ခကု ု အမ ာ်းပေည့်သူသု ဆက့်သယွ ့် ေလု ွှင့်ရာတွင့်ပြစပ့် စ အဆုေါ သတင့််းအခ က့်အလက့်မ ာ်းကု ကုယ့်စာ်းပေ သည့် နံေါတ့် သမု ဟုတ့် သပကတေ ။ (ဟ) နည့််းေညာပ င့်ကာကယွ ့် ာ်းပသာ အစအီ မမံ ာ်း ဆုသည့်မှာ အခငွ ့်အပရ်းရရှသူ၏ ခွင့်ပေ ခ က့် မရရှဘ စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်း သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းဆငု ့်ရာ လကရ့် ာမ ာ်းကု အသံု်းပေ ပခင့််းနငှ ့် ရယူပခင့််းမှကာကယွ ့်ရန့် သမု ဟုတ့် ကန့်သတ့်ရန့် ေံုမှနအ့် ာ်းပြင့် စီမံပေ လုေ့် ာ်းပသာ နည့််းေညာ၊ စက့်ေစစည့််းကရယာ သမု ဟုတ့် ၎င့််း၏ အစတ့်အေငု ့််းတစ့်ခုခကု ု ဆုသည့်။ (ဠ) မူေွာ်းပခင့််း ဆုသည့်မာှ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာ သမု ဟတု ့် ြုနုဂရမ့်ကု အီလက့် ပရာနစ့်နည့််းေညာပြင့် ယာယီပြစပ့် စ၊ အပမတမ့််းပြစပ့် စ သမ့််းဆည့််း ာ်းပခင့််းအေါအဝင့် ယင့််းလက့်ရာ သမု ဟတု ့် ြုနုဂရမ့်ကု မည့်သည့်နည့််းလမ့််း၊ ေံုစပံ ြငမ့် ဆု မတတြူက်ူ းပခင့််း၊ တုေပခင့််း၊ ေံုတူကူ်းပခင့််း စသည့်ပြင့် မတြတ ူတစ့်ခု သမု ဟတု ့် တစ့်ခု က့်ေု၍ ပေ လုေ့်ပခင့််းကု ဆုသည့်။ (အ) အမ ာ်းပေည့်သူသုိ့ဆကသ့် ွယ့်ေုိ့လွှင့်ပခင့််း ဆုသည့်မှာ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာ၊ ပြ ာပ့် ပြ တင့်ဆကမ့် ှု၊ ြုနုဂရမ့် သမု ဟုတ့် တု ့်လွှငခ့် က့်ကု အသံု်းပေ ခငွ ့်ရသှ ူတစဦ့် ်းခ င့််းစကီ ရယူအသံု်းပေ လသု ည့် ပနရာနှငအ့် ခ နတ့် ွင့် အသံု်းပေ နုင့်ရန့် ပေ လုေ့်ပခင့််း အေါအဝင့် ယင့််းတကု ု ဝါယာကက ်းပြင့်ပြစပ့် စ၊ ဝါယာကက ်းမနည့််းပြင့်ပြစပ့် စ၊ အငတ့် ာနကပ့် ြင့်ပြစပ့် စ၊ ဆက့်သွယပ့် ရ်းနည့််းလမ့််း တစ့်ရေ့်ရေ့်ပြင့်ပြစ့်ပစ အမ ာ်းပေညသ့် ူသု ဆက့်သွယ့်ေလု ွှင့်ပခင့််းကု ဆုသည့်။ (ကက) အမ ာ်းပေည့်သူသုိ့ပ နခို့် ပခင့််း ဆုသည့်မှာ စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာ၊ အရုေ့်အသံ ပေါင့််းစေ့် ည့်သငွ ့််း ာ်းပသာ ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆက့်မှု သမု ဟုတ့် ြုနုဂရမတ့် ၏ု မူရင့််း သမု ဟုတ့် မတတြူကု ပတွဲ့ကငု ့်တယွ ့်၍ရပသာ ေစံု ံအသွင့်ပြင့်ပရာင့််းခ ပခင့််း သမု ဟုတ့် တစ့်နည့််းနည့််းပြင့် စာပေနငှ ့်အနုေညာ မူေုငခ့် ွင့်ေုင့်ရငှ ့် သမု ဟတု ့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းေငု ရ့် ငှ ့် လွှပပောင့််း၍ ပြန့်ခ ပခင့််းကု ဆုသည့်။ ယင့််းတငွ ့် ပြန့်ခ ရနအ့် လငု ာှ တင့်သငွ ့််းပခင့််း၊ အငတ့် ာနကပ့် ေေါ်တွင့် လငွှ တ့် င့်ပခင့််းနှင့် အမ ာ်းပေည့်သူသု ပရာင့််းခ ပခင့််းတေု ါဝင့်သည။့် Page 5 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (ခခ) တု ့်ပဝသည့်လက့်ရာ ဆုသည့်မှာ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာပြစေ့် ါက စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေငု ့်ခွင့်ေငု ့်ရှင့် သမု ဟုတ့် မူလလက့်ရာရငှ ့်၏ သပဘာတူညီခ က့်ပြင့်လည့််းပကာင့််း၊ အရုေ့် အသံလက့်ရာ၊ ရုေ့်ရှင့်ြနတ့် ီ်းမှုလက့်ရာ သမု ဟုတ့် ြုနုဂရမပ့် ြစေ့် ါက ုတလ့် ုေ့်သူ၏ သပဘာတူညီခ က့် ပြင့်လည့််းပကာင့််း မတတြူေွာ်း၍ ုတပ့် ဝရန့်အတကွ ့် ပဆာင့်ရွကသ့် ည့်လက့်ရာကု ဆုသည့်။ (ဂဂ) အပမငအ့် ာရံုခ ျို့တွဲမှုဆုငရ့် ာ အက ်းခံစာ်းခငွ ့်ရှသည့်ေုဂ္ လ့် ဆုသည့်မှာ ပအာက့်ေါတကု ု ဆုသည့-် (၁) ပမွ်းရာေါအပမင့်အာရံုခ ွဲ့တပသာေုဂ္ လ့်၊ (၂) အပမင့်အာရံု၊ အသဉာဏ့်စမွ ့််းရည့် သမု ဟုတ့် ြတ့်နငု ့်စွမ့်် းရည့်ရှသူမ ာ်းနှင့် တန့််းတပူ မငန့် ုင့်စွမ့််းရည့် တု်းတက့်လာပခင့််း မရပှ သာပ ကာင့် ေံုနေှ ့်စာလံု်းမ ာ်းကု ြတန့် ုင့်ပခင့််းမရသှ ည့် ေဂု ္ လ့်၊ (၃) ကယု ့်ခနာဓ မသန့်စွမ့််းမှုပ ကာင့် စာအုေ့်ကု ဆုေ့်ကငု ့်နငု ့်ပခင့််း သမု ဟုတ့် စာြတ့်ရန့် ေံုမှန့်လက့်ခံ နုငပ့် သာ အကွာအပဝ်းအတငွ ့််း မ က့်လံု်းကုစ်ူ းစုကပ့် ခင့််း သမု ဟတု ့် ပရွဲ့လ ာ်းပခင့််းမပေ နငု ပ့် သာ ေုဂ္ လ့်။ (ဃဃ) တာဝနရ့် ှအ ွဲျို့အစည့််း ဆုသည့်မှာ အပမငအ့် ာရံုခ ွဲ့တမှုဆုင့်ရာ အက ်းခံစာ်းခွင့်ရသှ ည့် ေုဂ္ လ့်မ ာ်း အသံု်းပေ နုင့်ရန့် လုကပ့် လ ာညီပ ွပြစပ့် အာင့် ပေ ပေင့် ာ်းပသာ စာအုေ့်စာပေမ ာ်း သမု ဟုတ့် သတင့််းအခ က့်အလက့်မ ာ်း၊ ေညာပေ်းပခင့််း၊ ပလက င့်သင့် ကာ်းပခင့််းတကု ု အက ်းအပမတ့်အတွက့် မရည့်ရယွ ့်ဘ ပ ာက့်ေပံ ေ်းရန့် ဗဟပု ကာ့်မတီက ခွငပ့် ေ ာ်းသည့် အြွဲ့အစည့််းကု ဆုသည။့် (ငင) စာပေနှင့်အနုေညာမူေငု ခ့် ွင့် သုိ့မဟတု ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့်အခငွ အ့် ပရ်းဆုင့်ရာ စပု ေေါင့််းစမီ ံခနို့်ခွဲသည့် အ ျွဲို့အစည့််း ဆုသည့်မှာ စာပေနှငအ့် နုေညာမူေုင့်ခွင့်မ ာ်း၊ ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းမ ာ်းကု ဤဥေပေနငှ ့်အညီ အကာအကယွ ့်ပေ်းနငု ့်ရန့် မလူ လက့်ရာရငှ ့်မ ာ်း၊ စာပေနှင့် အနုေညာမူေငု ့်ခွင့် ေုင့်ရငှ ့်မ ာ်း၊ ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွင့်အပရ်းေုင့်ရငှ ့်မ ာ်း၏ သပဘာတူညီမအှု ပေေါ် အပပခခ၍ံ ယင့််းတ၏ု အခွငအ့် ပရ်းမ ာ်းကု အပမတအ့် စွန့််းအတွက့် မရည့်ရွယပ့် သာ စီမံခနခ့် ပွ ေ်းသည့် အြွဲ့အစည့််းကု ဆုသည့်။ (စစ) စာပေနှငအ့် နုေညာမူေုငခ့် ွင့် သုိ့မဟတု ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းခ ်းပ ာက့် ာ်းပသာ ေစစည့််းမ ာ်း ဆုသည့်မာှ အခွင့်အပရ်းရရှသူ၏ သပဘာတူညီခ က့်မေါဘ ပေ လုေ့် ာ်းပသာ မတတြူမ ာ်းနှင့် ဤဥေပေေါ စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်းကုတကု ့်ရကု ့်ပြစပ့် စ၊ သွယ့်ဝုက၍့် ပြစပ့် စ ခ ်းပြာက့်လ က့် ပေ လုေ့် ာ်းပသာ မတတြူမ ာ်းကု ဆုသည။့် (ဆဆ) မူေုင့်ခငွ ့်တရာ်းရံု်း ဆုသည့်မှာ ပေညပ့် ာင့်စတု ရာ်းလွှတ့်ပတာ့်ခ ေ့်က မူေုင့်ခငွ ့်ဆငု ့်ရာ ကစစရေ့်မ ာ်းကု စစ့်ပဆ်းစီရင့်ရန့် ဥေပေအရ တညပ့် ာင့်ပသာ တရာ်းရံု်းကုပသာ့်လည့််းပကာင့််း၊ ယင့််းရံု်း၏ စီရင့်ေငု ့်ခငွ ့်အာဏာနငှ ့် လုေ့်ေုင့်ခွင့်မ ာ်း အေန့် ငှ ့််း ာ်းသည့် တရာ်းရံု်းကပု သာ့်လည့််းပကာင့််း ဆုသည့်။ (ဇဇ) အ ွဲျို့ဝင့်နငု ့်ငံ ဆုသည့်မှာ နုင့်ငပံ တာက့် အြွဲ့ဝင့်အပြစ့် ေါဝင့် ာ်းပသာ စာပေနှငအ့် နုေညာ မူေုငခ့် ွင့် သမု ဟတု ့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းဆုင့်ရာကွန့်ဗင့််းရှင့််းမ ာ်း၊ စာခ ေမ့် ာ်း သမု ဟုတ့် သပဘာတညူ ီခ ကမ့် ာ်း သမု ဟတု ့် ယင့််းတနု ှင့်သက့်ဆုင့်သည့် အပေည့်ပေည့်ဆုငရ့် ာအြွဲ့အစည့််းမ ာ်း သမု ဟုတ့် ပေသဆငု ့်ရာအြွဲ့အစည့််းမ ာ်း၏ အြွဲ့ဝင့်နငု ့်ငံ တစ့်ခခု ကု ုဆုသည့်။ Page 6 of 41
စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ အခန့််း (၂) ရည့်ရွယ့်ခ က့် ၃။ ဤဥေပေ၏ ရည့်ရယွ ့်ခ ကမ့် ာ်းမှာ ပအာက့်ေါအတငု ့််းပြစသ့် ည့်- (က) စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်း၊ ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆကမ့် ှုမ ာ်း၊ ြုနဂု ရမ့် ုတလ့် ုေ့်မှုမ ာ်းနှင့် ုတ့်လငွှ ့်ပခင့််းမ ာ်း ေုမုြွံဲ့ပြ ်းတု်းတက့်လာပခင့််းပြင့် စာပေနှငအ့် နုေညာဆငု ့်ရာ ုတ့်လုေ့်မှုအဆငအ့် တန့််း ပမင့်မာ်းတု်းတကပ့် စရန၊့် (ခ) မူလလက့်ရာရငှ ့်နှင့် စာပေနှင့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့်ေုင့်ရငှ တ့် ၏ု စာပေနှငအ့် နုေညာမူေငု ့်ခွင့်မ ာ်းကု ဤဥေပေနငှ ့်အညီ အကာအကယွ ့်ပေ်းနငု ့်ရန့်၊ (ဂ) ပြ ာပ့် ပြသူ၊ ြုနုဂရမ့် ုတ့်လုေ့်သူနှင့် တု ့်လွှင့်သည့် အြွဲ့အစည့််းတ၏ု ဆက့်နယွှ သ့် ည့် အခွငအ့် ပရ်းမ ာ်းကု ကာကယွ ပ့် စာင့်ပရာှ က့်နငု ့်ရန၊့် (ဃ) ရု်းရာဓပလအပမွအနှစပ့် ြာ့်ပေခ က့်မ ာ်းကု ကာကယွ ့်ပမငြှ ့်တင့်နုငပ့် ရ်းအတွက့် အပ ာက့်အကပူ ြစ့် ပစရန့်။ အခန့််း (၃) ဗဟုပကာ့်မတီ ွဲျို့စည့််းပခင့််းနငှ ့် လုေ့်ငန့််းတာဝနမ့် ာ်း ၄။ ပေညပ့် ာင့်စုအစု်းရအြွဲ့သည့်- (က) မူေုင့်ခငွ ့်ဆုင့်ရာလုေ့်ငန့််းမ ာ်းကု ကကီ်း ကေပ့် ဆာင့်ရွကရ့် န့် မူေုင့်ခငွ ့်ဆုင့်ရာဗဟပု ကာ့်မတီကု ပအာက့်ေါအတငု ့််း ြွဲ့စည့််းရမည-့် Myanmar Law Information System (MLIS) (၁) ေုတယသမမတ ဥကကဋ္ဌ (၂) ပေည့်ပ ာင့်စုဝန့်ကကီ်း၊ ဝန့်ကကီ်းဌာန ေုတယဥကကဋ္ဌ (၃) သက့်ဆုင့်ရာဝန့်ကကီ်းဌာနမ ာ်းမှ ေုတယဝန့်ကကီ်းမ ာ်း အြွဲ့ဝင့် (၄) အပခာ်းသင့်ပလ ာ့်သည့်ဝန့်ကကီ်းဌာနမ ာ်းမှ ေုတယဝန့်ကကီ်းမ ာ်း သမု ဟုတ့် ညွှန့် ကာ်းပရ်းမှြူ်းခ ေ့်မ ာ်း အြွဲ့ဝင့် (၅) ပလ်းဦ်း က့်မေုပသာ မူေုင့်ခွင့်ဆုင့်ရာ ေညာရှင့်မ ာ်း အြွဲ့ဝင့် (၆) အစု်းရမဟုတ့်ပသာ အြွဲ့အစည့််းမ ာ်းမှ ကုယ့်စာ်းလှယ့် နှစ့်ဦ်း အြွဲ့ဝင့် (၇) နုင့်ငံပတာ့်သမမတမှ တာဝန့်ပေ်းအေ့်သူ အတွင့််းပရ်းမှြူ်း (၈) ဦ်းစီ်းဌာန၏ ညွှန့် ကာ်းပရ်းမှြူ်းခ ေ့် တွြက့်အတွင့််းပရ်းမှြူ်း Page 7 of 41
စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (ခ) ေုေ့်မခွ (က) အရ ြွဲ့စည့််းပသာ ဗဟပု ကာ့်မတကီ ု လုအေ့်သလု ပေင့်ဆင့်ြွဲ့စည့််းနုင့်သည့်။ ၅။ ဗဟုပကာ့်မတီ၏ လုေ့်ငန့််းတာဝနမ့် ာ်းမှာ ပအာက့်ေါအတုင့််းပြစသ့် ည့်- (က) နငု ့်ငပံ တာတ့် ွင့် မူေုင့်ခငွ ဆ့် ုင့်ရာလုေ့်ငန့််းမ ာ်း ပကာင့််းစွာြွံဲ့ပြ ်းတု်းတက့်ပစရန့် မူေုငခ့် ွင့်ဆုင့်ရာ မူဝါေမ ာ်း၊ မဟာဗ ြူဟာမ ာ်း၊ လုေ့်ငန့််းစီမခံ က့်မ ာ်းခ မတှ ့်ပခင့််း၊ (ခ) မူေုင့်ခငွ ့်ဆုင့်ရာ မူဝါေမ ာ်း၊ မဟာဗ ြူဟာမ ာ်း၊ လုေ့်ငန့််းစမီ ံခ ကမ့် ာ်းအာ်း အပကာငအ့် ည့်ပြာ့် ပဆာင့်ရွကရ့် ာတငွ ့် ကကီ်း ကေ့်လမ့််းညွှန့်မပှု ေ်းပခင့််း၊ (ဂ) နငု ့်ငပံ တာ့်၏ စီ်းေွာ်းပရ်းြွံဲ့ပြ ်းတု်းတကပ့် ရ်း၊ နုငင့် ံပခာ်းရင့််းန်ှီ းပမြှ ေန့် ှံမှုတု်းတကပ့် ရ်းနှင့် အပသ်းစာ်း အလတ့်စာ်း စီ်းေွာ်းပရ်းလုေ့်ငန့််းမ ာ်း ြွံဲ့ပြ ်းတု်းတက့်ပရ်းတအု တွက့် မူေုငခ့် ွင့်စနစပ့် ြင့် အာ်းပေ်းပမငြှ တ့် င့် နုင့်ရန့် လမ့််းညွှန့်မှုပေ်းပခင့််း၊ (ဃ) မူေုငခ့် ွင့်ဆငု ့်ရာလုေ့်ငန့််းမ ာ်း ြွံဲ့ပြ ်းတု်းတကပ့် စရန့် လအု ေသ့် ည့် လူသာ်းအရင့််းအပမစ့်မ ာ်းပလက င့် ပေ စေု ်းပ ာငပ့် ရ်းကု အာ်းပေ်းပမငြှ ့်တငပ့် ခင့််း၊ (င) မူေုငခ့် ွင့်စနစ့်ြွံဲ့ပြ ်းတု်းတက့်ရန့်နှင့် ပကာင့််းစွာက င့်သံု်းပဆာင့်ရွကန့် ငု ့်ရန့် သက့်ဆုငရ့် ာအစု်းရဌာန၊ အစု်းရအြွဲ့အစည့််းမ ာ်း၊ အပခာ်းအြွဲ့အစည့််းမ ာ်း၊ ေုဂ္လကလုေ့်ငန့််းရှင့်မ ာ်းနငှ ့် ညြှနငှု ့််းပေါင့််းစေ့်ပေ်းပခင့််း၊ (စ) နည့််းေညာနငှ ့် အပခာ်းလုအေ့်သည့် အပ ာကအ့် ေမံ ာ်းရရှပစပရ်းအတွက့် ပေညတ့် ွင့််းပေည့်ေအြွဲ့ အစည့််းမ ာ်းနှင့် ဆက့်သွယ့်ညနြှ ှုင့််းပဆာင့်ရွကပ့် ခင့််းကု အာ်းပေ်းပမငြှ တ့် ငပ့် ဆာင့်ရွကပ့် ေ်းပခင့််း၊ (ဆ) အပမင့်အာရံုခ ွဲ့တမှုဆငု ရ့် ာ အက ်းခံစာ်းခွင့်ရှသည့် ေုဂ္ လ့်မ ာ်းအတွက့် တာဝနရ့် အှ ြွဲ့အစည့််း ြွဲ့စည့််းရန့် ပလ ာက့် ာ်းလာမှုကု စစစ့်ခငွ ့်ပေ ပေ်းပခင့််း၊ (ဇ) ပေညပ့် ာင့်စအု စု်းရအြွဲ့က အခါအာ်းပလ ာ့်စာွ ပေ်းအေ့်ပသာ မူေုင့်ခငွ ့်ဆုင့်ရာလုေ့်ငန့််း တာဝန့် မ ာ်းကု မ့််းပဆာင့်ပခင့််း။ အခန့််း (၄) ပအဂ င့်စီ ျွဲို့စည့််းပခင့််းနငှ ့် လုေင့် န့််းတာဝနမ့် ာ်း ၆။ ဗဟုပကာ့်မတီသည-့် (က) ပေည့်ပ ာင့်စအု စု်းရအြွဲ့၏ သပဘာတညူ ီခ ကပ့် ြင့် မူေုင့်ခွင့်ဆုင့်ရာပအဂ င့်စီကု ပအာက့်ေါ အတုင့််းြွဲ့စည့််းရမည့်- Myanmar Law Information System (MLIS) (၁) ဗဟုပကာ့်မတီ၏ အတွင့််းပရ်းမှြူ်း ဥကကဋ္ဌ အြွဲ့ဝင့် ဝန့်ကကီ်းဌာနနှင့်သက့်ဆုင့်ရာ ဝန့်ကကီ်းဌာနမ ာ်းမှ ပအဂ င့်စီနှင့် သက့်ဆုင့်သည့် အြွဲ့ဝင့် (၂) ညွှန့် ကာ်းပရ်းမှြူ်းခ ေ့်မ ာ်း (၃) ရှစ့်ဦ်း က့်မေုပသာ မူေုင့်ခွင့်ဆုင့်ရာေညာရှင့်မ ာ်း Page 8 of 41
(၄) ငါ်းဦ်း က့်မေုပသာ အစု်းရမဟုတ့်ပသာ အြွဲ့အစည့််းမ ာ်းမှ ကုယ့်စာ်းလှယ့်မ ာ်း စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ အြွဲ့ဝင့် (၅) ဦ်းစီ်းဌာန၏ ညွှန့် ကာ်းပရ်းမှြူ်းခ ေ့် အတွင့််းပရ်းမှြူ်း (၆) ဦ်းစီ်းဌာန၏ ဌာနခွတာဝန့်ခံမ ာ်း တွြက့်အတွင့််းပရ်းမှြူ်းမ ာ်း Myanmar Law Information System (MLIS)(ခ) ေုေ့်မခ(ွ က) အရ ြွဲ့စည့််းပသာ ပအဂ င့်စကီ ု လုအေ့်သလု ပေင့်ဆင့်ြွဲ့စည့််းနုင့်သည့်။ ၇။ ပအဂ င့်စဦ ကကဋ္ဌသည့် ေတု ယဝနက့် ကီ်းအဆင့်ေဂု ္ လပ့် ြစသ့် ည့်ဟုမှတယ့် ူရမည့်။ ၈။ ပအဂ င့်စီ၏ လုေင့် န့််းတာဝနမ့် ာ်းမှာ ပအာက့်ေါအတငု ့််းပြစ့်သည့်- (က) စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုငခ့် ွင့်နှင့်စေ့်လ ဉ့််းသည့် လုေင့် န့််းမ ာ်းကု ညြှနငှု ့််းပေါင့််းစေပ့် ေ်းပခင့််း၊ (ခ) စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့်စနစ့် ပကာင့််းစွာြွံဲ့ပြ ်းတု်းတကပ့် စရန့် ဗဟပု ကာ့်မတကီ ခ မှတပ့် သာ စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ဆ့် ုင့်ရာမဝူ ါေမ ာ်း၊ မဟာဗ ြူဟာမ ာ်း၊ လုေ့်ငန့််းစီမံခ က့်မ ာ်းနငှ ့် လူသာ်းအရင့််း အပမစမ့် ာ်း ပလက ငပ့် ေ စေု ်းပ ာငပ့် ရ်းလုေ့်ငန့််းရေ့်မ ာ်းကု အပကာငအ့် ည့်ပြာ့်ပဆာင့်ရကွ ့်ပခင့််း၊ (ဂ) စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုငခ့် ငွ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွင့်အပရ်းဆုင့်ရာကွန့်ဗင့််းရှင့််းမ ာ်း၊ စာခ ေမ့် ာ်းနှင့် သပဘာတူညီခ က့်မ ာ်းတွင့် နငု ့်ငပံ တာ့်က အြွဲ့ဝငအ့် ပြစ့် ေါဝင့်နုငပ့် ရ်းအတွက့် ဗဟပု ကာမ့် တီသပု လလာတင့်ပေပခင့််း၊ (ဃ) နငု ့်ငပံ တာ့်က အြွဲ့ဝငအ့် ပြစ့် ေါဝင့်ပသာ စာပေနှင့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့် သမု ဟတု ့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းဆငု ့်ရာ ကွန့်ဗင့််းရှင့််းမ ာ်း၊ စာခ ေ့်မ ာ်းနှင့် သပဘာတညူ ီခ ကမ့် ာ်းေါ ပေဋ္ဌာန့််းခ က့်မ ာ်းနှင့် အညီ အပကာငအ့် ညပ့် ြာပ့် ဆာငရ့် ကွ ့်ပခင့််း၊ (င) စာပေနှင့်အနုေညာမူေငု ့်ခငွ ့်နှင့်စေ့်လ ဉ့််းသည့် ပေည့်တငွ ့််းရှ သက့်ဆုင့်ရာအြွဲ့အစည့််းမ ာ်း၊ အပေည့်ပေည့်ဆငု ့်ရာအြွဲ့အစည့််းမ ာ်း၊ ပေသဆုင့ရ် ာအြွဲ့အစည့််းမ ာ်း၊ အြွဲ့ဝင့်နငု ့်ငံမ ာ်းနငှ ့် ေူ်းပေါင့််း ပဆာင့်ရကွ ့်ပခင့််း၊ (စ) စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နွှယ့်သညအ့် ခွင့်အပရ်း ေါ်းခ ်းပြာကမ့် ှုမ ာ်းကု အပရ်းယူပဆာင့်ရကွ ့်နငု ့်ရန့် ဗဟုပကာ့်မတ၏ီ သပဘာတညူ ခီ က့်ပြင့် လုအေပ့် သာ လုေ့်ငန့််းအြွဲ့မ ာ်းကု ြွဲ့စည့််းပခင့််းနငှ ့် ယင့််းတ၏ု လုေ့်ငန့််းတာဝနမ့် ာ်းကု သတ့်မတှ ့်ပခင့််း၊ (ဆ) စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုငခ့် ွင့်ဆုင့်ရာ လုေ့်ငန့််းမ ာ်းကု ပဆာင့်ရွကန့် ငု ့်ရန့် ဗဟပု ကာ့်မတီ၏ သပဘာ တညူ ီခ ကပ့် ြင့် လုအေ့်ပသာ လုေင့် န့််းအြွဲ့မ ာ်းကု ြွဲ့စည့််းပခင့််းနငှ ့် ယင့််းတ၏ု လုေ့်ငန့််းတာဝနမ့် ာ်းကု သတ့်မှတပ့် ခင့််း၊ (ဇ) မတှ ့်ေံုတင့်အရာရ၏ှ ဆံု်းပြတ့်ခ က့်အပေေါ် အယူခဝံ င့်မအှု ာ်း အဆု်ံ းအပြတ့်ပေ ပခင့််း၊ (ဈ) ဤဥေပေနငှ ့်အညပီ ကာက့်ခရံ မည့် အခပ က်းပငွမ ာ်းကု ဗဟုပကာ့်မတီမှတစ့်ဆင့် ပေည့်ပ ာင့်စု အစု်းရအြွဲ့၏ သပဘာတူညီခ က့်ပြင့် သတမ့် ှတ့်ပခင့််း၊ (ည) စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေငု ခ့် ွင့်ဆုင့်ရာ မှတ့်ေတံု င့်ပခင့််းလေု ့်ငန့််းမ ာ်းကု ခွင့်ပေ ရာတွင့် အသံု်းပေ မည့် တံဆေတ့် ံု်းကု အတည့်ပေ သတ့်မတှ ့်ပခင့််း၊ (ဋ) ဗဟပု ကာ့်မတီသု လုေ့်ငန့််းအစီရင့်ခစံ ာမ ာ်းနငှ ့် အပခာ်းလုအေ့်သည့် အစီရင့်ခံစာမ ာ်းကု တငပ့် ေပခင့််း၊ Page 9 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (ဌ) စာပေနှငအ့် နုေညာမူေုင့်ခငွ ့်ဆုင့်ရာ နစှ ့်ေတ့်လည့်အစီရင့်ခံစာကု ဗဟုပကာ့်မတီသု တင့်ပေပခင့််း၊ (ဍ) ဗဟုပကာ့်မတီက အခါအာ်းပလ ာစ့် ွာ ပေ်းအေပ့် သာ မူေုင့်ခွင့်ဆငု ့်ရာလုေ့်ငန့််းတာဝန့်မ ာ်းကု မ့််းပဆာင့်ပခင့််း။ အခန့််း (၅) ဦ်းစီ်းဌာန၏ လုေ့်ငန့််းတာဝနမ့် ာ်း ၉။ ဦ်းစီ်းဌာန၏လုေ့်ငန့််းတာဝန့်မ ာ်းမှာ ပအာက့်ေါအတငု ့််းပြစ့်သည့်- (က) စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုငခ့် ွင့်နှင့် စေ့်လ ဉ့််းသည့် မတှ ့်ေတံု င့်ပခင့််းကစစရေ့်မ ာ်းကု ုတပ့် ေန့် ပ ကညာပခင့််း၊ (ခ) စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုငခ့် ွင့်ဆုင့်ရာ မှတ့်ေတံု င့်စာရင့််းမ ာ်းကု န့််းသမ့််း ာ်းရပှ ခင့််း၊ (ဂ) မူေုင့်ခငွ ့်ဆုင့်ရာနယ့်ေယအ့် လုက့် ြွဲ့စည့််း ပူ ာင့် ာ်းသည့် ဌာနခမွ ာ်း၏လုေင့် န့််း ပဆာင့်ရွကမ့် ှု မ ာ်းကု ကကီ်း ကေ့်ကွေ့်ကပခင့််း၊ (ဃ) ပအဂ င့်စကီ အခါအာ်းပလ ာ့်စွာ ပေ်းအေပ့် သာ မူေုင့်ခငွ ့်ဆုင့်ရာလေု င့် န့််းတာဝနမ့် ာ်းကု မ့််းပဆာင့် ပခင့််း။ အခန့််း (၆) မှတ့်ေံုတင့်အရာရှ ခနအို့် ေပ့် ခင့်် းနှင့်လုေ့်ငန့််းတာဝနမ့် ာ်းသတမ့် ှတ့်ပခင့််း ၁၀။ ဝနက့် ကီ်းဌာနသည့် ဦ်းစီ်းဌာနတငွ ့် မူေုင့်ခငွ ့်နှင့်စေ့်လ ဉ့််း၍ လုေ့်ငန့််းမ ာ်းကု ပဆာင့်ရကွ ့်ရန့် မှတ့်ေတံု င့် အရာရကှ ု ပအဂ င့်စီ၏ တင့်ပေခ က့်အရ ခန့်အေ့်တာဝန့် ပေ်းအေန့် ငု ့်သည့်။ ၁၁။ မှတ့်ေံုတင့်အရာရ၏ှ လုေ့်ငန့််းတာဝနမ့် ာ်းမှာ ပအာကေ့် ါအတုင့််းပြစသ့် ည့်- (က) စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုငခ့် ွင့်နှင့် ဆကန့် ွှယ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းဆုင့်ရာမှတ့်ေတံု င့်ပခင့််းလုေ့်ငန့််းမ ာ်းကု ကကီ်း ကေ့်ကွေ့်ကပခင့််း၊ (ခ) စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့်နှင့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းဆုင့်ရာမှတ့်ေတံု င့်ရန့်ပလ ာက့် ာ်းခ က့် မ ာ်းကု စစ့်ပဆ်းပခင့််း၊ (ဂ) စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုငခ့် ငွ ့်နှင့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းဆုင့်ရာမှတ့်ေတံု င့်ပခင့််းလုေ့်ငန့််းမ ာ်း ပဆာင့်ရွကရ့် ာတွင့် လုအေ့်သူမ ာ်းကု ပခေါ်ယူပမ်းပမန့််းပခင့််းနငှ ့် စာရကွ ့်စာတမ့််းအပ ာက့်အ ာ်းမ ာ်း ပတာင့််းခပံ ခင့််း၊ (ဃ) စာပေနှင့်အနုေညာမူေငု ခ့် ွင့်နှင့် ဆကန့် ွှယ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းဆုင့်ရာ မှတ့်ေတံု ငပ့် ခင့််းကစစရေ့်မ ာ်းကု အဆု်ံ းအပြတပ့် ေ်းပခင့််း၊ (င) ဗဟပု ကာ့်မတီနှင့် ပအဂ င့်စီတကု ပေ်းအေပ့် သာ မူေငု ခ့် ွင့်ဆုင့်ရာလုေ့်ငန့််းတာဝနမ့် ာ်းကု မ့််းပဆာင့်ပခင့််း။ အခန့််း (၇) သက့်ဆုင့်သည့်နယ့်ေယ့် Page 10 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ ၁၂။ ဤဥေပေေါပေဋ္ဌာန့််းခ ကမ့် ာ်းသည့် ပအာကပ့် ြာပ့် ေေါ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်းကု လည့််းပကာင့််း၊ ပြ ာပ့် ပြသူနှငပ့် ြ ာ့်ပပြတငဆ့် က့်မှု၊ ြုနုဂရမ့် ုတ့်လုေ့်သနူ ှင့် ြုနုဂရမ့်၊ တု ့်လွှင့်ခ က့်နငှ ့် ုတ့်လွှင့်သည့် အြွဲ့အစည့််းတကု ုလည့််းပကာင့််း အကာအကယွ ပ့် ေ်းပခင့််းနငှ ့် သက့်ဆုငပ့် စရမည-့် (က) စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာသည-့် (၁) ုတပ့် ဝသည့်ပြစ့်ပစ၊ မ ုတ့်ပဝသည့်ပြစပ့် စ နုငင့် ံသာ်းပြစသ့် ူ သမု ဟုတ့် နငု ့်ငပံ တာ့်တငွ ့် အပပခစုကပ့် န ငု ့်သ၏ူ မူလလက့်ရာပြစပ့် ခင့််း၊ (၂) မူလလက့်ရာရငှ ့်သည့် နငု င့် ံသာ်း သမု ဟတု ့် နုငင့် ံပတာတ့် ွင့် အပပခစုကပ့် န ုင့်သူမဟုတပ့် စကာမူ နုငင့် ံပတာ့်တငွ ့် ေ မအကကမ့် ုတပ့် ဝပသာ လက့်ရာပြစပ့် ခင့််း သမု ဟုတ့် အပခာ်းနုငင့် တံ ွင့် ေ မအကကမ့် ုတ့်ပဝပေီ်း ရကပ့် ေါင့််း ၃၀ အတငွ ့််း နုငင့် ံပတာတ့် ငွ ့် ုတ့်ပဝပသာ လက့်ရာပြစပ့် ခင့််း၊ (၃) နငု ့်ငပံ တာတ့် ွင့် ရံု်းစုကပ့် သာ သမု ဟုတ့် အပပခစုကပ့် န ုင့်ပသာ ုတ့်လုေ့်သူ၏ အရုေ့်အသံ လက့်ရာ သမု ဟုတ့် ရုေ့်ရှင့်ြနတ့် ီ်းမှုလက့်ရာပြစပ့် ခင့််း၊ (၄) နငု ့်ငပံ တာတ့် ွင့် ပဆာကလ့် ုေ့် ာ်းသည့် ဗသုကာလကရ့် ာနှင့် နငု ့်ငပံ တာတ့် ွင့် တည့်ရပှ သာ အပဆာက့်အဦတစ့်ခု သမု ဟုတ့် အပခာ်းအပဆာကအ့် အံု ေံုစတံ ငွ ့် ေါဝငပ့် ေါင့််းစေ့် ာ်းသည့် အနုေညာလက့်ရာပြစ့်ပခင့််း။ (ခ) ပြ ာပ့် ပြသူသည-့် (၁) နုငင့် ံသာ်းပြစ့်ပခင့််း သမု ဟတု ့် နုငင့် ံပတာ့်တငွ ့် အပပခစကု ့်ပန ငု ့်သပူ ြစပ့် ခင့််း၊ (၂) နငု ့်ငံသာ်း သမု ဟတု ့် နငု ့်ငပံ တာတ့် ွင့် အပပခစကု ့်ပန ုငသ့် ူမဟုတပ့် စကာမူ- (ကက) နငု ့်ငပံ တာအ့် တငွ ့််း ပြ ာ့်ပပြတင့်ဆက့်မှုပြစ့်ပခင့််း၊ (ခခ) ဤဥေပေအရ အကာအကွယပ့် ေ်းသည့် ြုနုဂရမတ့် ွင့် ေါဝင့်ပေါင့််းစေ့် ာ်းပခင့််း သမု ဟုတ့် ြုနုဂရမတ့် ငွ ့် အသံပေါင့််းစေ့် ည့်သငွ ့််းပခင့််းမပေ ရပသ်းပသာ့်လည့််း ဤဥေပေအရ အကာအကယွ ပ့် ေ်းရန့် အရည့်အခ င့််းပေည့်မီသည့် တု ့်လွှင့်မတှု ွင့် ေါဝင့်ပခင့််း။ (ဂ) ြုနုဂရမ့်သည-့် (၁) နုငင့် ံသာ်းက တု ့်လုေသ့် ည့် ြုနုဂရမပ့် ြစပ့် ခင့််း၊ (၂) နငု ့်ငပံ တာ့်၌ေ မဦ်းစာွ အသံပေါင့််းစေ့် ည့်သငွ ့််းသည့် ြုနုဂရမ့်ပြစ့်ပခင့််း၊ (၃) ြုနုဂရမ့် တု ့်လုေ့်သူမှာ နုင့်ငံသာ်း သမု ဟုတ့် နငု ့်ငပံ တာတ့် ွငအ့် ပပခစုကပ့် န ုင့်သမူ ဟုတပ့် စကာမူ နုငင့် ံပတာ၌့် ေ မဦ်းစွာ ုတပ့် ဝပသာ ြနု ုဂရမ့်ပြစ့်ပခင့််း သမု ဟတု ့် အပခာ်းနငု ့်ငတံ ငွ ့် ေ မအကကမ့် ုတ့်ပဝပေ်ီ း ရကပ့် ေါင့််း ၃၀ အတငွ ့််း နုင့်ငပံ တာတ့် ွင့် တု ပ့် ဝပသာ ြုနုဂရမ့်ပြစ့်ပခင့််း။ (ဃ) တု ့်လွှင့်ပခင့််းသည-့် (၁) နုငင့် ံပတာ၌့် ရံု်းခ ေတ့် ညရ့် သှ ည့် ုတ့်လွှင့်သည့် အြွဲ့အစည့််း၏ ုတ့်လငွှ ့်ခ က့်ပြစပ့် ခင့််း၊ (၂) နငု ့်ငပံ တာ့်၌ တည့်ရသှ ည့် ေလု ွှင့်စက့်မှ ေလု ွှင့်သည့် တု ့်လွှင့်ခ က့်ပြစ့်ပခင့််း။ Page 11 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (င) နငု ့်ငပံ တာ့်က အြွဲ့ဝငပ့် ြစသ့် ည့် စာပေနှင့်အနုေညာမူေငု ့်ခွင့် သမု ဟတု ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်း ဆုငရ့် ာ ကွန့်ဗင့််းရှင့််းမ ာ်း သမု ဟတု ့် စာခ ေ့်မ ာ်း၊ သပဘာတူညီခ ကမ့် ာ်းနှင့်အညီ အကာအကယွ ပ့် ေ်းရန့် အရည့်အခ င့််း ပေညမ့် ီပသာစာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်း၊ ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆကမ့် ှုမ ာ်း၊ ြုနုဂရမမ့် ာ်း၊ ုတ့်လွှငပ့် ခင့််းမ ာ်း။ အခန့််း (၈) အကာအကယွ ့်ပေ်းပခင့််းခံရသည့် စာပေ သုိ့မဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်းနငှ ့် အကာအကွယ့်ပေ်းပခင့််းမခံရသည့် စာပေ သုိ့မဟုတ့် အနုေညာဆငု ့်ရာကစစရေ့်မ ာ်း ၁၃။ မူလြန့်တီ်းမှုမ ာ်းပြစသ့် ည့် စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်းကု အကာအကယွ ့်ပေ်းရမည့်။ အဆုေါလက့်ရာမ ာ်းတွင့် ပအာက့်ပြာ့်ပေေါ လက့်ရာမ ာ်းေါဝင့်သည့်- (က) စာအုေ့်၊ လကက့် မ့််းစာပစာင့်၊ ကဗ ာ၊ ဝတထ ၊ ပဆာင့််းေါ်း၊ ကွန့်ေ ြူတာေရုဂရမ့်နငှ ့် အပခာ်းပရ်းသာ်း ခ က့်မ ာ်း၊ (ခ) ပပော ကာ်းခ က့်၊ ေခု ခ က့်၊ မန့်ခနွ ့််း၊ တရာ်းဓမပမ ဟာ ကာ်းခ က့်နငှ ့် အပခာ်းပဟာပပောခ က့်မ ာ်း၊ (ဂ) ပေဇာတ့်နှင့်ပေဇာတ့်ဂတီ လက့်ရာ၊ ကယု ့်ဟနအ့် မအူ ရာပြင့်သာ သရုေပ့် ဆာင့်ခ က၊့် ကကွက့စ် ီစဉ့မ် ှု လက့်ရာနှင့် စင့်ပမငပ့် ေေါ်တငွ ့် တင့်ဆကသ့် ည့်အပခာ်း စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်း၊ (ဃ) စာသာ်းေါသည့်ပြစပ့် စ၊ မေါသည့်ပြစ့်ပစ ပတ်းသီခ င့််းနှင့် ပတ်းဂတီ လက့်ရာ၊ (င) ရုေ့်ရှင့်ြနတ့် ီ်းမှုလက့်ရာ အေါအဝင့် အရုေ့်အသံလက့်ရာ၊ (စ) ဗသုကာလက့်ရာ၊ (ဆ) ပရ်းဆွပခင့််း၊ ပရ်းပခစ့်ပခင့််း၊ ပဆ်းပခယ့်ပခင့််း၊ ေန့််းေု ုပခင့််း၊ ုဆစ့်သွန့််းလုေ့်ပခင့််း၊ ွင့််း ုပခင့််း၊ ပရာင့်စံုြန့်မနှ ့် ပက ာက့်မ က့်ရတနာစသညတ့် ပု ြင့် စပီ ခယပ့် ခင့််းပေ ာ်းသည့် လကရ့် ာ၊ သစ့်သာ်းပြင့် ပေ လုေ့်သည့် လက့်ရာ၊ အု်း န့််းအတတ့်ေညာပြင့်ပေ လုေ့်သည့် လက့်ရာ၊ သတတ ည့်၊ ပပမ ည့်၊ လက့်ဝတ့်ရတနာ၊ လက့်မှုေစစည့််း၊ ပရ်ှ းပခတ့်ဝတ့်စ၊ံု တုင့််းရင့််းသာ်းရု်းရာအဝတအ့် ည့်နငှ ့် ဆင့်ယင့် ံု်းြွဲ့မှုမ ာ်း၊ (ဇ) ပက ာက့်ေံုနေှ ့်ပခင့််း၊ ရကလ့် ုေ့်ပခင့််းပေ ာ်းသည့်လက့်ရာ၊ ပရခွှေ ည့် ု်းနှင့် အနုစတ့်သည့် အပခာ်း အနုေညာလက့်ရာမ ာ်း၊ (ဈ) ဓာတ့်ေံုလက့်ရာ၊ (ည) အသံု်းခ အနုေညာလကရ့် ာ၊ (ဋ) အ ည့်အလေ့်အဆင့်၊ (ဌ) ေ ဝအီ ပနအ ာ်းနငှ ့်ပြစ့်ပစ၊ မ ကန့် ှာသငွ ့်ပေငပ့် ြာ့်ပေခ က့်နငှ ့်ပြစပ့် စ၊ ဗသကု ာလက့်ရာနှငပ့် ြစပ့် စ၊ သေပံေညာနှင့်ပြစ့်ပစ သက့်ဆငု ့်သည့် ရုေ့်ပေနမူနာ၊ ပပမေံု၊ စမီ ံခ က့၊် ေံု ကမ့််းနှင့် သံု်းြက့်ပမင့်လက့်ရာ။ ၁၄။ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်း၏ ပြာ့်ပေခ က့်နည့််းလမ့််း သမု ဟုတ့် ေံုသဏဌာန့်၊ ယင့််းတု၏ ေါရမှ ှု၊ အရည့်အပသွ်းနှင့် ရည့်ရယွ ့်ခ က့်တု မည့်သေု င့်ရှပစကာမူ ြန့်တီ်းမှုေါရေှ ါက ယင့််းစာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာကု အကာအကယွ ့်ပေ်းရမည။့် Page 12 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ ၁၅။ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်း၏မူေုင့်ခငွ က့် ု မ ခုက့်ပစဘ ပအာကပ့် ြာ့်ပေေါ ဆင့်ောွ ်း လက့်ရာမ ာ်းကု အကာအကယွ ့်ပေ်းရမည-့် (က) စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်းကု ဘာသာပေန့်ဆုပခင့််း၊ မှီပငမ့််းပခင့််း၊ စီစဉ့်ပခင့််းနငှ ့် အပခာ်း နည့််းပြငပ့် ပောင့််းလပခင့််း သမု ဟုတ့် ပေ ပေင့်ပခင့််း၊ (ခ) ရု်းရာဓပလအပမအွ နှစ့် ပြာ့်ပေခ က့်မ ာ်းကု စုပေါင့််းပခင့််းအေါအဝင့် စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာ လက့်ရာမ ာ်းကု စုပေါင့််းပခင့််း၊ (ဂ) ပရ်ွ းခ ယ့်ပခင့််း သမု ဟတု ့် စီစဉ့်ပခင့််းပြင့် အခ က့်အလကမ့် ာ်းကု ြတ့်၍ရသည့် စက့်ပြင့်ပြစ့်ပစ၊ အပခာ်းနည့််းပြငပ့် ြစပ့် စ စုပေါင့််းပခင့််းပြစ့်ပေီ်း ုသု စုပေါင့််းရာတငွ ့် ြန့်တီ်းမှုေါရပှ ခင့််း။ သရု ာတွင့် စပု ေါင့််း ရာ၌ ေါဝင့်သည့် အခ က့်အလက့်မ ာ်းသည့် အကာအကယွ ပ့် ေ်းပခင့််းနငှ ့် မသက့်ဆုင့်ပစရ။ ၁၆။ ေုေ့်မ ၁၃၊ ၁၄ နှင့် ၁၅ တတု ွင့် မည့်သေု င့်ေါရပှ စကာမူ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာ သမု ဟတု ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်းဆုင့်ရာလက့်ရာသည့် ပအာက့်ေါအခ က့်အလက့် တစ့်ရေ့်ရေတ့် ွင့် အက ံ ်းဝင့်လ င့် စာပေနှငအ့် နုေညာမူေုင့်ခွင့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်းအတွက့် အကာအကွယ့် မရရပှ စရ- (က) စတ့်ကူ်းစတ့်သန့််း၊ လုေ့် ံု်းလုေ့်နည့််း၊ လုေ့်ကငု ့်ပဆာင့်ရွကေ့် ံုနည့််းလမ့််း၊ သခေ ာ အပတွ်းအပခေါ် အယူအဆ၊ အပပခခမံ ူ၊ ရာှ ပြပွ တွဲ့ရခှ က့် သမု ဟုတ့် အခ က့်အလက့်မ ာ်း၊ (ခ) သက့်ဆငု ့်ရာပန၏သတင့်် း သမု ဟုတ့် ေံုနေှ ့်ပြာ့်ပေ ာ်းပသာ သတင့််းအခ က့်အလကဟ့် ု သတ့်မတှ ့် နုငပ့် သာ လကခဏာရသှ ည့် အမ ်းမ ်းပသာ အခ က့်အလက့်မ ာ်း၊ (ဂ) ြွဲ့စည့််းေံုအပပခခဥံ ေပေနငှ ့် ဥေပေမ ာ်း၊ (ဃ) နည့််းဥေပေမ ာ်း၊ စည့််းမ ဉ့်် းနှင့် စည့််းကမ့််းမ ာ်း၊ အစု်းရဌာန၊ အစု်းရအြွဲ့အစည့််းမ ာ်းနှင့် ဦ်းစီ်းဌာန မ ာ်းမှ ုတ့်ပေနသ့် ည့် အမန့်ပ ကာ့်ပငာစာ၊ အမန၊့် ညနွှ ့် ကာ်းခ ကန့် ငှ ့် လုေ့် ံု်းလုေ့်နည့််းမ ာ်း၊ (င) တရာ်းရံု်းစီရင့်ခ က့်မ ာ်းနငှ အ့် မန့်မ ာ်း၊ (စ) ေုေ့်မခွ (ဂ) မှ (င) အ ေါ အခ က့်အလက့်မ ာ်းအာ်း အစ်ု းရမှ တရာ်းဝင့်ဘာသာပေနဆ့် ုပခင့််းနငှ ့် စပု ေါင့််းပခင့််း။ အခန့််း (၉) စာပေနှင့် အနုေညာမူေုင့်ခွငသ့် က့်တမ့််း ၁၄။ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်းနှငစ့် ေ့်လ ဉ့််း၍ ဤဥေပေအရ မှတ့်ေတံု င့်ပခင့််းမရပှ စကာမူ- (က) စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာအခငွ အ့် ပရ်းအတွက့် အကာအကယွ ့်ပေ်းမှုသကတ့် မ့််းသည့် ပအာက့်ေါအတုင့််း ပြစသ့် ည-့် (၁) မူလလက့်ရာရငှ ့် သက့်ရှ င့်ရှာ်းရှစဉ့်ကာလအပေင့် ကယွ ့်လွန့်ပေီ်းသည့်နှစ့်မှ နစှ ့် ၅၀၊ (၂) ေူ်းတွမူလလကရ့် ာရှင၏့် စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာပြစေ့် ါက ပနာက့်ဆု်ံ းမူလလက့်ရာရငှ ့် သက့်ရှ င့်ရှာ်းရှစဉက့် ာလအပေင့် ၎င့််းကယွ ့်လွန့်ပေီ်းသညန့် စှ ့်မှ နှစ့်၅၀၊ Page 13 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (၃) အရုေ့်အသံလက့်ရာ သမု ဟုတ့် ရုေ့်ရငှ ့်ြနတ့် ီ်းမှုလက့်ရာပြစေ့် ါက မူလလက့်ရာရငှ ့်၏ ခွင့်ပေ ခ က့်ပြင့် အမ ာ်းပေည့်သူ ရရှခံစာ်းနငု ပ့် စရန့် ပဆာင့်ရကွ ့်ပေီ်းသည့်နှစ့်မှ နှစ့် ၅၀ သမု ဟုတ့် ုသု ပဆာင့်ရကွ ့်ခပခင့်် း မရေှ ါက လက့်ရာကု ပေ လုေ့်ပေီ်းသည့် နှစ့်မှ နှစ့် ၅၀၊ (၄) အမည့်မပြာ့်ပေဘပြစပ့် စ၊ အမညဝ့် ကှ ့်၊ အမည့်ေွာ်းပြငပ့် ြစ့်ပစ တု ့်ပဝပေီ်းပြစသ့် ည့် စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာပြစေ့် ါက အမ ာ်းပေည့်သူ ရရှခံစာ်းနုင့်ရန့် တရာ်းဝင့် စတင့်ပဆာင့်ရကွ ့်ပေီ်းသည့်နှစ့်မှ နှစ့် ၅၀၊ သရု ာတငွ ့် အဆုေါ သက့်တမ့််းမကုန့်ဆံု်းမီ မူလလက့်ရာရငှ သ့် ည့် မည့်သူမည့်ဝါပြစပ့် ကာင့််း ပေေါ်ပေါက့်လာေါက ေုေ့်မခွငယ့် (၁) နငှ ့် (၂) တတု ငွ ့် ပြာပ့် ေသည့်ကာလ၊ (၅) ေုေ့်မ ၁၆ ေါ အကာအကယွ ့်မရရှသည့် ကစစရေ့်မ ာ်းမှအေ အစု်းရဌာန၊ အစု်းရအြွဲ့အစည့််း၏ စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာပြစေ့် ါက ယင့််းအစု်းရဌာန၊ အစု်းရ အြွဲ့အစည့််းသည့် ေ မမူေုင့်ခငွ ့် ေုင့်ရငှ ့်အပြစ့် စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာကု ြန့်တီ်းပေ လုေ့် ာ်းပခင့််း၊ အမ ာ်းပေည့်သူရရခှ စံ ာ်းနုင့် ရန့် တရာ်းဝင့် စတငပ့် ဆာင့်ရွကပ့် ခင့််း သမု ဟုတ့် ေ မအကကမ့် ုတပ့် ဝပခင့််း တစ့်ရေ့်ရေအ့် နက့် ပနာက့်က ရာ နှစ့်မှ နစှ ့် ၅၀၊ (၆) အသံု်းခ အနုေညာလကရ့် ာပြစေ့် ါက ယင့််းလက့်ရာ ပေ လုေ့်ပေီ်းသည့်နှစ့်မှ ၂၅ နှစ့်။ (ခ) ကယု ့်က င့်သကခာဆငု ့်ရာ အခွင့်အပရ်းအတွက့် အကာအကွယပ့် ေ်းမှု သကတ့် မ့််းသည့် မူလ လက့်ရာရငှ ့် သက့်ရှ င့်ရှာ်းရှစဉက့် ာလအပေင့် ကယွ ့်လွန့်ပေီ်းသညပ့် နရက့်မှ အကန့်အသတ့်မရှ ကာလအ ပြစသ့် ည့်။ (ဂ) ေုေ့်မခွ (က) ေါ အကာအကွယပ့် ေ်းမည့် သကတ့် မ့််းအာ်း ပရတွက့်ရာတွင့် မူလလကရ့် ာရှင့် ကယွ ့်လွန့်သညန့် ှစ့် သမု ဟုတ့် လက့်ရာကုြနတ့် ီ်းပေ လုေ့် ာ်းပခင့််း၊ အမ ာ်းပေညသ့် ူရရခှ ံစာ်းနုင့်ရန့် တရာ်းဝင့်စတငပ့် ဆာင့်ရွကပ့် ခင့််း သမု ဟုတ့် ေ မအကကမ့် တု ့်ပဝပခင့််းတကု ု ပေ လုေ့်သညန့် ှစ့်နငှ ့် တစ့်ဆကတ့် ည့််းနှစ့်၏ ဇန့်နဝါရလီ ၁ ရကပ့် နမှ စတငပ့် ရတွက့်ရမည့်။ အခန့််း (၁၀) စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာ အခွငအ့် ပရ်းမ ာ်းနှင့် ကုယက့် င့်သကာခ ဆငု ့်ရာ အခငွ ့်အပရ်းမ ာ်း ၁၈။ အခန့််း (၁၂) ေါ ပေဋ္ဌာန့််းခ က့်မ ာ်းကု မဆန့်က င့်ပစဘ မူလလက့်ရာရငှ ့် သမု ဟတု ့် စာပေနှင့် အနုေညာမူေငု ့်ခွင့်ေငု ရ့် ငှ ့်သည့် ပအာက့်ပြာ့်ပေေါ ပေ လုေ့်မှုမ ာ်းကု ကုယတ့် ုငပ့် ဆာင့်ရွကရ့် န့် သမု ဟုတ့် အပခာ်းေုဂ္ လတ့် စဦ့် ်းဦ်းအာ်း ပဆာင့်ရွကခ့် ငွ ့်ပေ ရန့် စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာ သီ်းသန့်အခငွ ့်အပရ်းကု ရရှပစ ရမည့-် (က) မူေွာ်းပခင့််း၊ (ခ) ဘာသာပေနဆ့် ုပခင့််း၊ မှီပငမ့်် းပခင့််း၊ စီစဉ့်ပခင့််း၊ အပခာ်းနည့််းပြင့်ပပောင့််းလပခင့််း သမု ဟုတ့် ပေ ပေင့် မွမ့််းမံပခင့််း၊ (ဂ) မူရင့််း သမု ဟတု ့် မတတြူကု ပရာင့််းခ ပခင့််း သမု ဟတု ့် အပခာ်းတစ့်နည့််းနည့််းပြင့် ေငု ့်ဆငု ့်မှုကု လွှပပောင့််းပခင့််းပြင့် အမ ာ်းပေည့်သူသု ပြန့်ခ ပခင့််း၊ Page 14 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ ခခွင့််းခ က့။် မူလလက့်ရာရငှ ့် သမု ဟုတ့် စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခွင့်ေငု ့်ရှင့်သည့် ယင့််း၏ ခွင့်ပေ ခ က့်ပြင့် မည့်သည့်နငု င့် တံ ွင့်မဆု ပရာင့််းခ ပေီ်းပသာ သမု ဟုတ့် ေငု ဆ့် ုင့်ခွင့်ကု လပွှ ပောင့််း ာ်းပေ်ီ းပသာ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာမူရင့််း သမု ဟုတ့် မတတြူအပေေါ်တွင့် ပြနခ့် သည့် အခွငအ့် ပရ်းကု မရရပှ စရ။ (ဃ) ကွန့်ေ ြူတာေရဂု ရမ့်၊ အရုေ့်အသံလက့်ရာ၊ ရုေ့်ရငှ ့်ြနတ့် ီ်းမှုလက့်ရာ၊ ြုနဂု ရမ့်တငွ ့် ည့်သွင့််း ာ်းသည့် စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာ၊ အခ က့်အလက့် အစုအပဝ်း သမု ဟုတ့် သပကတေ ေံုစပံ ြစသ့် ည့် ဂီတလက့်ရာတ၏ု မူရင့််း သမု ဟုတ့် မတတြူကု အမ ာ်းပေည့်သူသု အခပ က်းပငွပြင့် ငှာ်းရမ့််းပခင့််း၊ ခခွင့််းခ က့။် သရု ာတငွ ့် ငှာ်းရမ့််းပခင့််း၌ ကွန့်ေ ြူတာေရဂု ရမ့်သည့် ငှာ်းရမ့််းပခင့််း၏ အဓကအခ က့် မဟုတ့်ေါက အခပ က်းပငွပြင့် ငာှ ်းရမ့််းပခင့််း၏ အခွင့်အပရ်းနှင့် သက့်ဆငု ့်ပခင့််း မရပှ စရ။ (င) အမ ာ်းပေည့်သအူ ာ်း ပြ ာပ့် ပြပခင့််း၊ (စ) တု ့်လွှင့်ပခင့််း၊ (ဆ) အပခာ်းတစန့် ည့််းနည့််းပြင့် အမ ာ်းပေည့်သူသု ဆက့်သယွ ့်ေလု ွှင့်ပခင့််း၊ (ဇ) မမြနတ့် ီ်း ာ်းသည့် စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလကရ့် ာမ ာ်းကု စပု ေါင့််းပခင့််း။ ၁၉။ မူလလက့်ရာရငှ ့် သမု ဟတု ့် စာပေနှငအ့် နုေညာမူေုင့်ခငွ ့်ေုင့်ရှင့်သည့် ယင့််း၏ စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာ အခွငအ့် ပရ်းမ ာ်းကု ေုဂ္ လ့်တစဦ့် ်းဦ်းအာ်း ဤဥေပေ အခန့််း(၁၃) ေါ ပေဋ္ဌာန့််းခ ကမ့် ာ်းနှင့်အညီ လွှပပောင့််းပခင့််းပေ နုင့်သည့်။ ၂၀။ မူလလက့်ရာရငှ ့်သည့် စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာနှငစ့် ေ့်လ ဉ့််း၍ ေုေ့်မ ၁၈ ေါ အခွင့်အပရ်း မ ာ်းကု ေုင့်ဆုင့်ပခင့််းမရပှ စကာမူ ပအာက့်ပြာ့်ပေေါ ကယု ့်က င့်သကာခ ဆုင့်ရာ သီ်းသနအ့် ခွင့်အပရ်းမ ာ်းကု ရရှပစရမည့်- (က) မူလလက့်ရာရငှ ့်ပြစပ့် ကာင့််း ပတာင့််းဆုနငု ့်သည့် အခွင့်အပရ်းနှင့် အမ ာ်းပေညသ့် ူအသံု်းပေ သည့် စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာ မတတြူမ ာ်းပေေါ်တွင့် မူလလက့်ရာရငှ အ့် ပြစ့် မမ၏အမညက့် ု ပြာ့်ပေခငွ ့်၊ (ခ) အမ ာ်းပေည့်သူရရခှ စံ ာ်းနငု ့်ရန့် တရာ်းဝင့်ပေ လုေ့် ာ်းသည့် စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာ မတတြူမ ာ်းပေေါ်တွင့် မူလက အမညဝ့် ကှ ့်၊ အမညေ့် ာွ ်းပြင့် ပြာ့်ပေ ာ်းပေ်ီ းပြစလ့် င့် ယင့််းအမည့်ဝကှ ့်၊ အမည့်ေွာ်းပြာ့်ပေခငွ ့်၊ (ဂ) စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာနှင့်စေ့်လ ဉ့််း၍ မမ၏ဂုဏ့်သကခာနငှ ့် င့်ရှာ်းပက ာ့် ကာ်းမှုကု ခကု ပ့် စရန့် တစ့်နည့််းနည့််းပြင့် လက့်ရာကု ခ ွဲ့ယွင့််းပစပခင့််း၊ ပေ ပေင့်ပခင့််း သမု ဟုတ့် ေ ကပ့် စပခင့််းကု ပသာ့်လည့််းပကာင့််း၊ ယုတပ့် လ ာပသ်းသမပ့် စရန့် အပခာ်းတစ့်နည့််းနည့််းပြင့် ပေ လုေ့်ပခင့််းကု ပသာ့်လည့််းပကာင့််း ကန့်ကကွ ့်ေုင့်ခငွ ့်။ ၂၁။ မူလလက့်ရာရငှ ့်သည့်- (က) ကယွ ့်လွန့်ပေီ်းပြစေ့် ါက ပသတမ့််းစာပြင့် တရာ်းဝင့်အပမွဆက့်ခသံ ူကပြစပ့် စ၊ မူလလက့်ရာရငှ ့်နငှ ့် သက့်ဆငု ့်သည့် ဥေပေအရ အပမွဆက့်ခသံ ကူ ပြစပ့် စ၊ ယင့််းမကွယ့်လနွ ့်မကီ ဥေပေအရ လွှအေ့်ပခင့််း ခံရသည့် လူေုဂ္ လ့် သမု ဟုတ့် တရာ်းဝင့် တည့်ပ ာင့် ာ်းပသာ အြွဲ့အစည့််းကပြစပ့် စ ေေု ့်မ ၂၀ ေါ ကုယ့်က င့်သကာခ ဆုင့်ရာ သီ်းသန့်အခွင့်အပရ်းတစ့်ရေ့်ရေ့်ကု ဆက့်ခေံ ုင့်ခွင့်ရှသည့်။ (ခ) သီ်းသန့်အသံု်းပေ မှုမ ာ်းအတွက့် ကယု ့်က င့်သကာခ ဆုင့်ရာအခွငအ့် ပရ်းကု စွန့်လွှတန့် ုငသ့် ည့်။ ယင့််းသု စွန့်လွှတပ့် ကာင့််းကု စာပြငပ့် ရ်းသာ်းလက့်မှတပ့် ရ်း ု်း၍ ပေ လုေ့်ရမည့်။ Page 15 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ အခန့််း (၁၁) စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာ အခွငအ့် ပရ်းမ ာ်းကု မူလေုင့်ရှင့်အပ စရ့် ရသှ ူ ၂၂။ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာကု ြနတ့် ီ်းသည့် မူလလက့်ရာရငှ ့်သည့် စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာ အခွငအ့် ပရ်းမ ာ်း၏ မူလေုင့်ရငှ ့်ပြစ့်ရမည။့် သရု ာတွင-့် (က) ေူ်းတွ မူလလက့်ရာရငှ ့်မ ာ်း၏စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာပြစေ့် ါက- (၁) ေူ်းတွမူလလက့်ရာရငှ ့်မ ာ်းသည့် စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာအခငွ အ့် ပရ်း၏ မူလေုင့်ရငှ ့်မ ာ်း ပြစရ့် မည့်။ (၂) ေူ်းတွမူလလကရ့် ာရှင့်မ ာ်း၏ လက့်ရာတစ့်ခတု ငွ ့် သီ်းပခာ်းစီအသံု်းပေ နုင့်သည့် အေုင့််းမ ာ်းေါဝင့်ပေီ်း အေုင့််းတစခ့် ုခ င့််းစီ၏ မူလလက့်ရာရငှ က့် ု ခပွ ခာ်းသတ့်မှတန့် ငု ့်ေါက ုသူြန့်တီ်းသည့် အေုင့််းအတကွ ့် စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာ အခွငအ့် ပရ်း၏မူလေုင့်ရငှ ့်ပြစ့်ရမည။့် (ခ) အရုေ့်အသံလက့်ရာ သမု ဟုတ့် ရုေ့်ရှင့်ြနတ့် ီ်းမှုလက့်ရာပြစေ့် ါက- (၁) ုတ့်လုေ့်သူသည့် အပခာ်းနည့််းပြင့် သပဘာတူညီခ ကမ့် ရလှ င့် စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာ အခွင့်အပရ်း မ ာ်း၏ မူလေုင့်ရငှ ့်ပြစ့်ရမည။့် (၂) အရုေ့်အသံလက့်ရာ သမု ဟုတ့် ရုေ့်ရှင့်ြနတ့် ီ်းမှုလက့်ရာကု ပေ လုေ့်သည့် မူလလက့်ရာရှင့်၏ စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာအခငွ ့်အပရ်းမ ာ်းသည့် အဆုေါ အရုေအ့် သလံ က့်ရာ သမု ဟတု ့် ရုေ့်ရငှ ့်ြနတ့် ီ်းမှု လက့်ရာကု ပေ လုေ့်ရာတငွ ့် မှီပငမ့််း ာ်းပသာ စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာကု ြနတ့် ီ်းခသည့် မူလလက့်ရာရငှ ့်၏ စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာအခငွ ့်အပရ်းမ ာ်းကု ခုက့်ပစပခင့််း မရပှ စရ။ (ဂ) လက့်ရာမ ာ်းကု စပု ေါင့််းပခင့််းနငှ ့် စေ့်လ ဉ့််း၍ အပခာ်းနည့််းပြင့် သပဘာတူညီခ က့်မရလှ င့် စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာကု စပု ေါင့််းရာတငွ ့် ဦ်းစီ်းဦ်းပဆာင့်ပေ သည့် လူေုဂ္ လ့် သမု ဟတု ့် တရာ်းဝင့် တည့်ပ ာင့် ာ်းပသာ အြွဲ့အစည့််းသည့် စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာအခငွ ့်အပရ်း၏ မူလေုင့်ရငှ ့်ပြစ့်ရမည့်။ (ဃ) ဓာတ့်ေံုလက့်ရာပြစေ့် ါက- (၁) မူလြန့်တီ်းရုကက့် ူ်းသည့် ဓာတ့်ေံုဆရာသည့် စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာအခငွ ့်အပရ်းမ ာ်း၏ မလူ ေုင့်ရငှ ့် ပြစရ့် မည။့် (၂) ဓာတ့်ေံုဆရာသည့် အပခာ်းတစ့်စတံု စပ့် ယာက့်၏ စာပြငပ့် ရ်းသာ်း ာ်းပသာ သီ်းပခာ်းသပဘာ တူညီခ က့်ပြင့် အြု်းအခယူ၍ ပဆာင့်ရွကပ့် ခင့််းပြစ့်ပေီ်း အဆုေါ သပဘာတညူ ီခ ကန့် ှင့် ဆန့်က ငက့် ွလွမှု မရခှ လ င့် ဓာတ့်ေံုလက့်ရာကု ြနတ့် ီ်းရနပ့် စခငု ့််းသူသည့် စီ်းေွာ်းပရ်းဆငု ့်ရာအခငွ ့်အပရ်းမ ာ်း၏ မူလ ေုင့်ရငှ ့်ပြစ့်ရမည့်။ (င) စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာကု ြနတ့် ီ်းရန့် အလုေ့်ရှင့်နှင့် အလုေ့်သမာ်းတ၏ု သပဘာ တူညီခ က့်အရပြစ့်ပစ၊ ုသပဘာတူညီခ က့်၏ အက ်းဆက့်အရပြစပ့် စ လုေ့်ခလစာပြင့် အလုေ့်ခန့် ာ်းပသာ အလုေ့်သမာ်းပြစသ့် ူက အလုေ့်ခ န့်အတွင့််း စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာကု ြန့်တီ်းပခင့််းပြစေ့် ါက အပခာ်းနည့််းပြင့် သပဘာတူညီခ က့်မရလှ င့် အလုေ့်ရှင့်သည့် စီ်းေွာ်းပရ်းဆငု ့်ရာ အခငွ ့်အပရ်း၏ မူလေုငရ့် ငှ ့်ပြစ့်ရမည။့် Page 16 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ ရှင့််းလင့််းခ က။့် အလုေ့်ရှင့် ဆရု ာတငွ ့် အလုေ့်ရှင့်၏ တရာ်းဝင့်စီမခံ န့်ခမွ ှုဆုင့်ရာ ကယု ့်စာ်းလှယ့်၊ ေုဂ္လကေငု ့်လေု ့်ငန့််းတွင့် အလုေ့်ရှင့်ကယွ ့်လွန့်ေါက ယင့််း၏ အပမွဆကခ့် ံသူနှင့် အစရု ယှ ယ့် ာ တရာ်းဝင့် လက့်ခရံ ရသှ ူတလု ည့််း ေါဝင့်သည။့် ၂၃။ မူလလက့်ရာရငှ ့်နငှ ့် ၎င့််းကု ကုယ့်စာ်းပေ သူနငှ ့်စေလ့် ဉ့်် း၍- (က) စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာတစ့်ရေ့်ရေ့်တငွ ့် မူလလက့်ရာရငှ ့်က အသံု်းပေ ပနက အမည့်ပြင့် ပြစပ့် စ၊ အမညဝ့် ကှ ့်၊ အမည့်ေွာ်းပြင့်ပြစ့်ပစ ပြာ့်ပေခ က့်နှင့်စေ့်လ ဉ့််း၍ဆန့်က င့်ကွလွသည့် အပ ာက့် အ ာ်းမရလှ င့် သမု ဟုတ့် သံသယပြစြ့် ယွ ့်ရာမရလှ င့် ယင့််းေုဂ္ လ့်ကု စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလကရ့် ာ၏ မူလလက့်ရာရငှ ့်ပြစ့်သည့်ဟု မှတ့်ယူရမည့်။ (ခ) အမညဝ့် ကှ ့်၊ အမည့်ေွာ်း သမု ဟုတ့် အမည့်မပြာ့်ပေသည့် စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာတွင-့် (၁) ုတပ့် ဝသူ၏ အမညပ့် ေေါ်လွင့်သည့်အပေင့် ဆန့်က င့်ကလွ ွသည့် အပ ာက့်အ ာ်းမရေှ ါက ုတ့်ပဝသူသည့် မူလလက့်ရာရငှ ့်ကု ကုယစ့် ာ်းပေ သည့်ဟု မှတယ့် ူရမညပ့် ြစပ့် ေီ်း မူလလက့်ရာရငှ ့်၏ စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာ အခွင့်အပရ်းနှငက့် ုယက့် င့်သကခာဆငု ့်ရာအခငွ ့်အပရ်းမ ာ်း ရရှရမည့်။ (၂) မူလလက့်ရာရငှ ့် မည့်သူမည့်ဝါဟု င့်ရှာ်းပေေါ်ပေါက့်လာေါက ေုေ့်မခွငယ့် (၁) ေါ အခငွ ့်အပရ်းသည့် ရေ့်စပေီ်း ပြစရ့် မည့်။ အခန့််း (၁၂) စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာ အခွငအ့် ပရ်းမ ာ်း၏ ကနို့်သတ့်ခ က့်နငှ ့် ကင့််းလွတ့်ခ က့်မ ာ်း ၂၄။ ေုေ့်မ ၁၈၊ ေုေ့်မခွ (က) တငွ ့် မည့်သေု င့် ေါရပှ စကာမူ ေဂု ္ လ့်တစဦ့် ်းသည့် မမကယု တ့် ငု ့် အသံု်းပေ ပရ်း အတကွ ့် ုတ့်ပဝပေ်ီ းပသာ စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာ၏ တစ့်စတတ့် စ့်ပေသကု အခငွ အ့် ပရ်း ရရှသူ၏ ခွင့်ပေ ခ က့်ရယူရန့်မလုဘ မူောွ ်းပခင့််းပေ နငု ့်သည့်။ ုသု မူောွ ်းပခင့််းပေ ရာတငွ ့် သငပ့် လ ာ့်မ တ သည့် အသံု်းပေ မှုနှင့်ကုကည့် ီရမညအ့် ပေင့် စာပေ သမု ဟတု ့် အနေု ညာလက့်ရာကု သာမနအ့် သံု်းပေ မှုနှင့် မဆန့်က ငပ့် စမည့် သမု ဟုတ့် အခငွ ့်အပရ်းရရှသတူ စဦ့် ်းဦ်း၏ တရာ်းဝငအ့် က ်းခံစာ်းခွင့်ကု မပလ ာက့် န့်ပသာနည့််းပြင့် ခုက့်ပခင့််းမရသှ ည့် မူေွာ်းပခင့််းလည့််းပြစရ့် မည။့် သရု ာတငွ ့် ဤကင့််းလတွ ့်ခ ကသ့် ည့် ပအာက့်ေါအခ က့်တစရ့် ေ့်ရေ့်နှင့် သက့်ဆုင့်ပခင့််းမရပှ စရ- (က) အပဆာက့်အအံု သမု ဟတု ့် အပခာ်းပဆာက့်လုေ့်မှုေံုစံ ဗသုကာလက့်ရာကုမူေွာ်းပခင့််း၊ (ခ) စာအုေ့် သမု ဟတု ့် သပကတေ ေံုစပံ ြစသ့် ည့် ဂီတလက့်ရာ၏ တစ့်ခလု ံု်းကုပြစပ့် စ၊ အဓကအေုင့််းကု ပြစပ့် စ မူေွာ်းပခင့်် း၊ (ဂ) အခ က့်အလက့်အစုအပဝ်း တစ့်ခလု ံု်းကုပြစပ့် စ၊ အဓကအစတအ့် ေုင့််းကုပြစပ့် စ ေီဂ စတ့် ယ့်ေစံု ံပြင့် မူေွာ်းပခင့််း၊ (ဃ) ေေု ့်မ ၃၀ တငွ ့် ပြာ့်ပေေါရသှ ည့် ပေဋ္ဌာန့််းခ က့်နှငည့် ီညတွ ့်ပခင့််းမရပှ သာ ကွန့်ေ ြူတာ ေရုဂရမ့်ကု မူေွာ်းပခင့််း။ ၂၅။ ေုေ့်မ ၁၈၊ ေုေ့်မခွ (က) တငွ ့် မည့်သေု င့်ေါရပှ စကာမူ ပအာက့်ေါအခ က့်မ ာ်းနှင့် ညီညတွ ့်ေါက စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာအာ်း ယာယီမူေွာ်းပခင့််းကု ခွင့်ပေ ရမည့်- Page 17 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (က) စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာကု ေဂီ စတ့် ယ့်ေလု ွှင့်သည့် လုေ့်ငန့််းစဉ့် ပေ လေု ့်ရာတငွ ့်ပြစပ့် စ၊ ေီဂ စတ့် ယ့်နည့််းပြင့် သမ့််းဆည့််း ာ်းသည့် စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာအာ်း င့်ရှာ်းစွာ သပမင့် နုငပ့် စရန့် ပေ လုေ့်ရာတငွ ့်ပြစပ့် စ မူေွာ်းပခင့််း၊ (ခ) ေုေ့်မခွ (က) အရ မူောွ ်းပခင့််းပေ လုေ့်ရန့်အခွင့်ရှသည့် ေုဂ္ လ့်တစဦ့် ်းဦ်းမှ ပဆာင့်ရကွ ့်ပခင့််း။ ၂၆။ (က) ေုေ့်မ ၁၈၊ ေုေ့်မခွ (က) တငွ ့် မည့်သေု င့်ေါရပှ စကာမူ ဥေပေနငှ ့်အညီ အမ ာ်းပေည့်သူရရခှ စံ ာ်း နုင့်ရန့် ုတ့်ပဝ ာ်းသည့် စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာ၏ တစ့်စတတ့် စ့်ပေသကု ကု်းကာ်းသည့် အပနပြင့် အခွင့်အပရ်းရရှသူ၏ ခွင့်ပေ ခ က့်ရယူရန့် မလုဘ မူေွာ်းပခင့််းပေ နုင့်သည့်။ (ခ) ေုေ့်မခွ (က) အရ မူောွ ်းပခင့််းသည့် သငပ့် လ ာ့်မ တသည့် အသံု်းပေ မနှု ှင့် ကုကည့် ီရမညအ့် ပေင့် မမအသံု်းပေ လုသည့် သင့်ပလ ာ့်ပသာ အပရအတကွ ့် က့် ပက ာ့်လွန့်ပခင့််းမရပှ စရ။ (ဂ) ပကာက့်နတု ့်က်ု းကာ်းသည့် စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာတွင့် မူလလက့်ရာရငှ ့်၏ အမညပ့် ြာ့်ပေေါရေှ ါက ုမူလလက့်ရာရငှ ့်၏ အမညန့် ှင့် ရည့်ညနွှ ့််းသည့် အခ ကအ့် လက့် အပ ာက့်အ ာ်းတကု ု ကု်းကာ်းခ ကတ့် ငွ ့် ပြာ့်ပေရမည။့် ၂၇။ ေုေ့်မ ၁၈၊ ေုေ့်မခွ (က) တငွ ့် မည့်သေု င့် ေါရပှ စကာမူ ပအာကပ့် ြာ့်ပေေါ အခ က့်မ ာ်းနငှ ့် ညီညတွ ပ့် သာ မူေွာ်းပခင့််းကု အခွင့်အပရ်းရရှသူ၏ ခွင့်ပေ ခ က့်ရယူရန့်မလုဘ ပေ လုေ့်ခငွ ရ့် သှ ည့်။ သရု ာတွင့် ုသု မူောွ ်းပခင့််းသည့် သငပ့် လ ာ့်မ တသည့် အသံု်းပေ မှုနှင့် ကုကည့် ီသညအ့် ပေင့် မမ အသံု်းပေ လုသည့် သင့်ပလ ာ့်ပသာ အပရအတကွ ့် က့်ပက ာ့်လနွ ့်မှုမရပှ စရ။ ပု ေင့်မတတြူမ ာ်းပေေါ်တငွ ့် မူလလက့်ရာရငှ ့်၏ အမညန့် ှင့် မူောွ ်းပခင့််းပေ ပသာ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာအာ်း ရည့်ညွှန့်် းသည့် အခ က့်အလက့် အပ ာက့်အ ာ်းတကု ု ပြစ့်နငု ့်သမ ပြာ့်ပေရမည့်- (က) တု ့်ပဝပေ်ီ းလက့်ရာ၏ တစ့်စတတ့် စ့်ပေသကပု ြစပ့် စ၊ သတင့််းစာ၊ မဂ္ဇင့််း၊ ဂ ာနယတ့် တု ငွ ့် ေါဝငပ့် သာ ပဆာင့််းေါ်း၏ တစ့်စတတ့် စ့်ပေသကပု ြစပ့် စ ေညာသင့် ကာ်းရန့် ရည့်ရယွ ့်ခ က့်အတကွ ့် မူေွာ်းပခင့််း၊ (ခ) ေညာပရ်းဆငု ့်ရာအြွဲ့အစည့််းမ ာ်းက သင့် ကာ်းေခု ရာတွင့် အသံု်းပေ မည့် ေံုနေှ ့် ာ်းပသာ သငရ့် ု်းမ ာ်းနငှ ့် အီလက့် ပရာနစ့်နည့််းစနစ့်ပြင့် ပေ လုေ့် ာ်းပသာ သငရ့် ု်းမ ာ်းတွင့် ေေု ့်မခွ (က) အရ ပေ လုေ့် ာ်းပသာ မတတြူမ ာ်းကု ည့်သွင့််းပခင့််း။ ( ုသု အီလက့် ပရာနစ့်နည့််းစနစ့်ပြင့် ပေ လုေ့် ာ်းပသာ သင့်ရု်းမ ာ်းကု အသံု်းပေ ခွင့်ရပှ သာ ဆရာ၊ ဆရာမမ ာ်းနှင့် ပက ာင့််းသာ်း၊ ပက ာင့််းသူမ ာ်းမှသာ သံု်းစွနငု သ့် ည့် လံုခခံ စတ့်ခ ရပသာ ကနွ ့်ရက့်တငွ ့် ာ်းရရှ မည။့် ) (ဂ) ယင့််းသင့်ရု်းမ ာ်းကု သငယ့် ူမည့် ေုဂ္ လ့်မ ာ်းသည့် ယင့်် းတကု ယု ့်ေုင့် အသံု်းပေ ရနအ့် တွက့် လည့််းပကာင့််း၊ စာ ကည့်တကု ့်တငွ ့် အေန့် ှံရနအ့် တွက့်လည့််းပကာင့််း ေံုနေှ ့်ေစံု ံပြင့်ပြစပ့် စ၊ အီလက့် ပရာနစ့် ေံုစပံ ြင့်ပြစပ့် စရပှ သာ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်း၏ အစတအ့် ေုင့််း မ ာ်းကု မမတု မှတတ့် မ့််းပေ စု ာ်းပသာ စာစဉ၊့် သုပတသနစာတမ့််းမ ာ်းအတကွ ့် ပေါင့််းစေ့် အသံု်းပေ ပခင့််း။ ၂၈။ ေုေ့်မ ၁၈၊ ေုေ့်မခွ (က) တငွ ့် မည့်သေု င့်ေါရပှ စကာမူ စာ ကည့်တကု ့်နှင့် ပမာက့် ွန့််းတကု ့်တစ့်ခုခုသည့် တကု ့်ရကု ့်ပြစ့်ပစ၊ သွယ့်ဝုက၍့် ပြစပ့် စ စီ်းေွာ်းပရ်းအက ်းအပမတ့်မပြစပ့် စဘ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာ လက့်ရာ တစ့်ရေ့်ရေ့်အာ်း အခွင့်အပရ်းရရှသူ၏ ခွင့်ပေ ခ က့် ရယူရန့်မလုဘ ပအာက့်ေါတအု တွက့် မူေွာ်း၍ မတတြူတစခ့် ုကု ပေ လုေ့်နငု ့်သည-့် Page 18 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (က) မူေွာ်းပခင့််းသည့် စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာပြစ့်လ င့် ုတ့်ပဝပေ်ီ းပသာ ပဆာင့််းေါ်း၊ အပခာ်း စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာ၏ တစ့်စတ့်တစ့်ပေသ သမု ဟတု ့် ပကာက့်နတု ့်ခ ကပ့် ြစရ့် မည့်ပြစ့်ပေီ်း မူေွာ်းပခင့််း၏ ရည့်ရယွ ့်ခ ကမ့် ာှ ေုဂ္ လ့်တစဦ့် ်းဦ်း၏ ပတာင့််းဆခု က့်အရပြစရ့် မည။့် သရု ာတငွ ့် ုသု မူေွာ်းပခင့််းမှာ- (၁) ယင့််းမတတြူကု ပလလာပရ်း၊ ေညာသင့် ကာ်းပရ်း သမု ဟတု ့် ေုဂ္ လပ့် ရ်းဆုင့်ရာ သပု တသန ပေ လုေ့်ပရ်းအတွက့်သာပြစပ့် ကာင့််း စာ ကညတ့် ုက့် သမု ဟတု ့် ပမာ့်ကွန့်် းတုကက့် ပက နေ့်လက့်ခမံ ှုရှပခင့််း၊ (၂) တစ့်ခနု ငှ ့်တစခ့် ုကပွ ော်းပေ်ီ း ဆက့်စေ့်မှုမရေှ ါက သီ်းပခာ်းစမီ ူေွာ်းပခင့််း။ (ခ) မတတြူတစ့်ခကု ု န့််းသမ့််း ာ်းရနန့် ှင့် လုအေ့်ေါက အစာ်း ု်းရန့် ပေ လုေ့်ပခင့််းပြစ့်လ င့် ပသာ့်လည့််းပကာင့််း၊ မတတြူတစ့်ခမု ှာ အပခာ်းအလာ်းတူ စာ ကညတ့် ုက့် သမု ဟတု ့် ပမာ့်ကွန့်် းတုကက့် စုပဆာင့််းရာှ ပြွ န့််းသမ့််းရာ၌ ပေ ာက့်ဆံု်းပခင့််း၊ ေ က့်စီ်းပခင့််း၊ ငှာ်းရမ့််းပခင့််းပေ ရန့် အသံု်းမပေ နုင့်ပခင့််း ပ ကာင့် မတတြူတစ့်ခကု ု အစာ်း ု်းရနအ့် တွကပ့် သာ့်လည့််းပကာင့််း မူေွာ်းပခင့််းပြစ့်ရမည့်။ သရု ာတွင့် ုသု မူေွာ်းပခင့််းမှာ- (၁) မတတြူတစ့်ခကု ရု ရှရန့် ကက ်းစာ်းရာှ ပြပွ သာ့်လည့််း မရရှနငု ့်ပ ကာင့််း ခငု ့်လုပံ သာ အပပခအပနရပှ ခင့််း၊ (၂) တစ့်ခနု ငှ ့်တစခ့် ုကပွ ော်းပေ်ီ း ဆက့်စေ့်မှုမရေှ ါက သီ်းပခာ်းစမီ ူေွာ်းပခင့််း။ (ဂ) စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်းကု မတတြူေွာ်းရနန့် ှင့် န့််းသမ့််း ာ်းရရှ န့် ရည့်ရယွ ့်ခ က့် အတွက့် ပအာက့်ေါအတုင့််းမတတြူမ ာ်းကုပေ လုေ့်နငု ့်သည-့် (၁) စာ ကညတ့် ုက့် သမု ဟတု ့် ပမာ့်ကွန့်် းတုကတ့် စ့်ခခု ုသည့် အြွဲ့အစည့််းအတကွ ့် စုပဆာင့််းမှု ပေ လုေ့်ရာတငွ ့် စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာ သမု ဟုတ့် ယင့််း၏ မတြတ ူမပေည့်စခံု လ င့်ပြစပ့် စ၊ ပဈ်းကကွ ့် သမု ဟုတ့် ုတ့်ပဝသူ ံမှ မရရှနငု ့်လ ငပ့် ြစပ့် စ လုအေပ့် သာအေုင့််းမ ာ်းကု အပခာ်းစာ ကညတ့် ုက့် သမု ဟုတ့် ပမာ့်ကွန့်် းတုကမ့် ှ မတတြူက်ူ းယူပခင့််း သမု ဟတု ့် မတတြူကုရရပှ အာင့် ပဆာင့်ရွကပ့် ခင့််းပေ နုင့်သည့်။ (၂) စာ ကညတ့် ကု ့် သမု ဟုတ့် ပမာ့်ကွန့်် းတုကသ့် ည့် အခငွ ့်အပရ်းရရှသူ၏ ခွင့်ပေ ခ က့်ရရရှ န့် ကက ်းေမ့််း အာ်း ုတ့်မှုမ ာ်း ပေ လုေ့်ပသာ့်လည့််း မရရှနုငလ့် င့်ပြစ့်ပစ၊ ပဈ်းကွက့် သမု ဟုတ့် တု ့်ပဝသူ ံမှ မရရှ နုင့်လ င့်ပြစပ့် စ စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်းကု မတတြူ ပေ လုေ့်နငု ့်သည။့် (၃) ေုေ့်မခငွ ယ့် (၁) နငှ ့် (၂) တနု ှငအ့် ညီ ပေ လုေ့် ာ်းပသာ မတတြူမ ာ်းကု အသံု်းပေ သူမ ာ်းမှ စာ ကညတ့် ုက့် သမု ဟုတ့် ပမာ့်ကွန့်် းတုက့် ေရဝုဏ့်အတငွ ့််း ပလလာပခင့််းပေ နငု ့်သည့်။ ပု ေင့် စာ ကညတ့် ုက့် သမု ဟတု ့် ပမာ့်ကွန့်် းတုကသ့် ည့် အဆုေါမတတြူမ ာ်းကု အသံု်းပေ သူမ ာ်းအာ်း ကယု ့်ေုင့်သံု်းရနန့် ငှ ့် ယင့််းေရဝုဏ့်အတငွ ့််း ပလလာပခင့််းပေ ရန့် ငှာ်းရမ့််းနုင့်သည။့် (ဃ) စာ ကည့်တကု ့်မ ာ်းသည့် စာတကု ့်၊ ြက့်စ့် သမု ဟတု ့် လံုခခံ စတ့်ခ ရပသာ အီလက့် ပရာနစ့် နည့််းပြင့် ၎င့််းတတု ငွ ့်ရှသည့် လက့်ရာ၏ မတတြူကု အခ င့််းခ င့််းအပေနအ့် လှန့် ပ ာက့်ေံ ပေ်းနငု ့်သည့်။ သရု ာတွင့် စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာ၏ အီလက့် ပရာနစ့်ြငု ့် မတတြူကု စာရကွ ့် မတတြူအပြစ့် တု ယ့် ူပေီ်းပနာက့် ယင့််းအီလက့် ပရာနစ့်ြုင့်မတတြူအာ်း ခ က့်ခ င့််းြ က့်ေစ့်ရမည့်။ ပု ေင့် လက့်ခံ ရရပှ သာ စာ ကည့်တကု ့်သည့် Page 19 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ ယင့််းစာ ကည့်တကု ့် အသံု်းပေ သူအာ်း စာရွက့်မတတြူကု ပ ာက့်ေံ ပေ်းနုင့်သည့်။ ယင့််းကသု မူေွာ်းမတတြူ ုတ့်လုေ့်ပခင့််းနငှ ့် ပ ာက့်ေပံ ေ်းသည့် လုေ့်ငန့််းစဉက့် ု ေတ့် လလ လုေ့်ပဆာင့်ပခင့််းမပေ ရ။ (င) စာ ကည့်တကု ့် သမု ဟတု ့် ပမာ့်ကွန့်် းတုက့် တစ့်ခခု ုသည့် အသံု်းပေ သူမ ာ်းအတွက့် စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်းအာ်း လုအေ့်ပသာ ဘာသာစကာ်းပြင့် မရရှနုငပ့် သာ အပပခအပနတွင့် ေညာသင့် ကာ်းပရ်း သမု ဟုတ့် သပု တသနပေ လုေ့်ပရ်းအတွက့် တရာ်းဝင့်ရရှ ာ်းပသာ သမု ဟတု ့် တရာ်းဝငအ့် သံု်းပေ ခွင့်ရရှ ာ်းပသာ စာပေ သမု ဟတု ့်အနုေညာလက့်ရာမ ာ်းကု ဘာသာပေနဆ့် ုနငု ့်သည့်။ အဆုေါ ဘာသာပေနဆ့် ုပခင့််းသည့် အပခာ်းပသာ ရည့်ရွယ့်ခ က့်အတွက့် အသံု်းပေ ခွင့် မရပှ စရ။ (စ) လူေုဂ္ လတ့် စဦ့် ်း သမု ဟတု ့် အြွဲ့အစည့််းတစ့်ခသု ည့် လူနည့််းစုသာပပောဆပု သာ ဘာသာစကာ်းမှ လည့််းပကာင့််း၊ ယင့််းဘာသာစကာ်းသလု ည့််းပကာင့််း စီ်းေွာ်းပရ်းအလငု ှာ မဟုတ့်ဘ အမ ာ်းပေည့်သူ တအု ာ်း သတင့််းအခ က့်အလကပ့် ေ်းရန့် စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်းကု ဘာသာပေန့် ဆုနုင့်သည့်။ ၂၉။ ေုေ့်မ ၁၈၊ ေုေ့်မခွ (က)၊ (စ) နှင့် (ဆ) တတု ွင့် မည့်သေု င့်ေါရပှ စကာမူ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာ လက့်ရာ၏ အပ ာက့်အ ာ်းနငှ ့် မူလလက့်ရာရငှ ့်၏ အမညေ့် ါရလှ င့် ယင့််း၏အမည့်ကေု ါ ရညည့် ွှန့််း ပြာ့်ပေေါက အခငွ ့်အပရ်းရရသှ ူ၏ ခွင့်ပေ ခ က့်ရယူရန့်မလုဘ ပအာက့်ေါတကု ု ပေ လုေ့်နငု ့်သည့်- (က) တု ့်ပဝပေ်ီ းသည့် သတင့််းစာတွင့်ပြစပ့် စ၊ ေံုမှန့် တု ပ့် ဝသည့် စာပစာငတ့် ငွ ့်ပြစပ့် စ ေါရသှ ည့် မ က့်ပမှာက့်ကာလ နုင့်ငပံ ရ်း၊ စီ်းေွာ်းပရ်း၊ ဘာသာပရ်းဆုင့်ရာ သတင့််းပဆာင့််းေါ်းမ ာ်း သမု ဟုတ့် အလာ်းတူသတင့််းပဆာင့််းေါ်း ုတ့်လွှင့်ခ က့်မ ာ်းကု သတင့်် းစာနှင့် ေံုမှန့် တု ့်ပဝသည့်စာပစာငတ့် ွင့် မူေွာ်းပခင့််း သမု ဟတု ့် ုတ့်လငွှ ့်ပခင့််း၊ အမ ာ်းပေည့်သူသု ဆက့်သယွ ေ့် လု ွှင့်ပခင့််း။ ခခွင့််းခ က့။် ဤသု ပေ လုေ့်ေုင့်ခငွ ့်သည့် မူေွာ်းပခင့််းအတကွ ့်ပသာ့်လည့််းပကာင့််း၊ ုတ့်လငွှ ပ့် ခင့််း သမု ဟုတ့် အပခာ်းနည့််းပြင့် အမ ာ်းပေည့်သူသု ဆက့်သယွ ေ့် လု ွှင့်ပခင့််းအတွကပ့် သာ့်လည့်် းပကာင့််း အတအလင့််း တာ်းပမစ့် ာ်းေါက ုသု မူေွာ်းပခင့််းမပေ ရ။ (ခ) လတတ့် ပလာ အပြစအ့် ေ က့်မ ာ်းကု တင့်ပေရနအ့် လငု ာှ ုတ့်လွှင့်ပြန့်ခ ပေ်ီ းပြစပ့် သာစာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်း၏ ပကာက့်နတု ့်ခ က့် တစ့်စတတ့် စ့်ပေသကု သငပ့် လ ာ့်စာွ မူေွာ်းပခင့််း သမု ဟုတ့် တု ့်လွှင့်ပခင့််း သမု ဟုတ့် အပခာ်းနည့််းပြင့် အမ ာ်းပေည့်သူသု ဆက့်သယွ ့်ေလု ွှင့်ပခင့််း။ (ဂ) လတ့်တပလာ သတင့််းအခ က့်အလက့်မ ာ်းကု ပြာ့်ပေရန့် ရည့်ရွယ့်ခ က့်ပြင့် အမ ာ်းပေည့်သူသု ပဟာ ကာ်းခသည့် နုင့်ငပံ ရ်းပပော ကာ်းခ က့်၊ ေခု ခ က့်၊ မန့်ခနွ ့််း ပပော ကာ်းခ က့်၊ တရာ်းဓမမပဟာ ကာ်းခ က့် သမု ဟုတ့် အပခာ်းအလာ်းတူ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာဆုင့်ရာ ဇာတ့်လမ့််းဇာတက့် ကွ ့် သုတရသ ပဟာပပောခ ကမ့် ာ်းကု သတင့််းစာတွင့်ပြစ့်ပစ၊ ေံုမှန့် ုတ့်ပဝသည့် စာပစာငတ့် ွင့်ပြစပ့် စ၊ အပခာ်း နည့််းပြင့်ပြစ့်ပစ ေံုနေှ ့် ုတပ့် ဝပခင့််း၊ မူောွ ်းပခင့််း သမု ဟတု ့် ုတ့်လွှင့်ပခင့််း၊ အပခာ်းနည့််းပြင့် အမ ာ်းပေည့်သူသု ဆက့်သယွ ့်ေလု ွှင့်ပခင့််း။ သရု ာတငွ ့် ဤသပု ေ လုေ့်ပခင့််းသည့် စီ်းေွာ်းပရ်းအလငု ာှ မဟတု ့်ဘ လုအေ့်သမ အတုင့််းအတာ သာ ပြစရ့် မည့်။ ၃၀။ ကွန့်ေ ြူတာေရုဂရမ့်နငှ ့် စေ့်လ ဉ့််း၍- Page 20 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (က) ေုေ့်မ ၁၈၊ ေုေ့်မခွ (က) နငှ ့် (ခ) တတု ွင့် မည့်သေု င့် ေါရပှ စကာမူ ကွန့်ေ ြူတာေရုဂရမမ့် တတြူ၏ တရာ်းဝင့်ေုင့်ရငှ ့်သည့် ပအာက့်ပြာ့်ပေေါ အခ ကတ့် စခ့် ုခုနှင့် ညညီ ွတ့်ေါက အခွင့်အပရ်းရရှသူ၏ ခွင့်ပေ ခ က့်မေါဘ ကွန့်ေ ြူတာဂရုဂရမ့်၏ မတတြူတစ့်ခကု ု မူေွာ်းပခင့််း သမု ဟုတ့် မှီပငမ့််းပခင့််းပေ နငု ့်သည-့် (၁) ကွန့်ေ ြူတာေရုဂရမ့်ကု ရယူခပေီ်းသည့် ရည့်ရယွ ့်ခ က့်နငှ ့် အတငု ့််းအတာအ ယင့််းကနွ ့်ေ ြူတာ ေရုဂရမအ့် ာ်း အသံု်းပေ ပခင့််း၊ (၂) ကွန့်ေ ြူတာေရုဂရမ့်မတတြူကု မှတတ့် မ့််းအပြစ့် ာ်းရရှ န့်နှင့် ကွန့်ေ ြူတာေရုဂရမ့်မတြတ ူမှာ ပေ ာက့်ဆံု်းပခင့််း၊ ေ က့်စီ်းပခင့််း၊ အသံု်းမပေ နငု ့်သည့် အပပခအပနပရာက့်ရှပခင့််းတု ပြစပ့် ေေါ်သညအ့် ခါ တရာ်းဝင့်ေုင့်ဆုင့်သည့် ကွန့်ေ ြူတာေရုဂရမ့်မတတြူကု ပေန့်လည့်အစာ်း ု်းရန့် လုအေပ့် ခင့််း၊ (၃) မမကယု တ့် ုင့် အသံု်းပေ ရန့်အတကွ ့် အရန့်အပြစ့် ာ်းရရှ န့် ကွန့်ေ ြူတာေရဂု ရမ့်ကု မေူ ွာ်းပခင့််း။ (ခ) ေုေ့်မခွ (က) တွင့် ပြာ့်ပေ ာ်းသည့် ကစစမ ာ်းမှအေ အပခာ်းရည့်ရယွ ့်ခ ကတ့် စ့်ခခု ုအတွက့် ကွန့်ေ ြူတာ ေရုဂရမ့်၏ မည့်သည့်မတတြူ သမု ဟုတ့် မရူ င့််းလက့်ရာကုမ မှီပငမ့််းပခင့််းမပေ ရ။ ပု ေင့် ယင့််းကနွ ့်ေ ြူတာ ေရုဂရမ့်၏မတတြူကု ဆက့်လက့်၍ တရာ်းဝင့်လကဝ့် ယ့် ာ်းေုင့်ခငွ ့်ရေ့်စသညအ့် ခါ အဆုေါမတတြူကုပြစပ့် စ၊ မှီပငမ့််း ာ်းသည့် ကွန့်ေ ြူတာေရုဂရမ့်ကပု ြစပ့် စ ြ က့်ဆီ်းရမည့်။ ၃၁။ လူေုဂ္ လတ့် စ့်ဦ်းဦ်းသည့် စီ်းေွာ်းပရ်းအက ်းအပမတ့်အတကွ ့် မပြစပ့် စဘ အခွင့်အပရ်းရရသှ ူ၏ ခွင့်ပေ ခ က့်ရယူရန့် မလုဘ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာ၏ မတတြူကု ပေညတ့် ငွ ့််းသု တင့်သငွ ့််းပခင့််း ပေ နငု ့်သည့်။ ၃၂။ (က) ေုေ့်မ ၁၈၊ ေုေ့်မခွ (က) တငွ ့် မည့်သေု င့် ေါရပှ စကာမူ ုတ့်လငွှ ့်သည့် အြွဲ့အစည့််းသည့် ကယု ့်ေုငအ့် ပ ာက့်အကူ ေစစည့််းကရယာမ ာ်းပြင့် ကယု ေ့် ုင့် ုတ့်လွှငပ့် ခင့််းအတွက့် ခငွ ပ့် ေ ာ်းသည့် စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာတစ့်ခခု ၏ု ယာယီ မှတတ့် မ့််းတင့်ပခင့််းကု ပေ လုေ့်နငု ့်သည။့် (ခ) ူ်းပခာ်းပသာ လကခဏာရသှ ည့် စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာပြစေ့် ါက အဆုေါ ယာယီ မှတတ့် မ့််းအာ်း အစု်းရပမာက့် ွန့််းတကု ့်သု န့်် းသမ့််း ာ်းရန့် ပေ်းေနု ုင့်သည့်။ ၃၃။ (က) ေုေ့်မ ၁၈၊ ေုေ့်မခွ (က)၊ (ဂ)၊ (င)၊ (ဆ) ေါ ပေဋ္ဌာန့််းခ က့်မ ာ်းတငွ ့် မည့်သေု င့်ေါရပှ စကာမူ အခငွ ့်အပရ်းရရှသူ၏ ခွင့်ပေ ခ က့်မရဘှ စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာ၊ ပြ ာ့်ပပြတင့်ဆက့်မှု၊ ြုနုဂရမ့်နငှ ့် ုတ့်လွှင့်ခ ကက့် ု အသံု်းပေ ၍ရပသာ ေံုစမံ တတြူပေ လုေ့်ရန့်၊ အပမင့်အာရခံု ွဲ့တမဆှု ုင့်ရာ အက ်း ခံစာ်းခွငရ့် သှ ည့် ေုဂ္ လ့်မ ာ်းအတွက့် ပဆာင့်ရွကပ့် ေ်းပသာ တာဝနရ့် အှ ြွဲ့အစည့််း တစ့်ခခု ု ံမှ ယင့််းေံုစံ မတတြူကု ရရှရန့်နငှ ့် စီ်းေွာ်းပရ်းအလငု ာှ မဟုတ့်ဘငှာ်းရမ့််းပခင့််း၊ ဝါယာကက ်းပြင့် သမု ဟတု ့် ဝါယာကက ်းမ နည့််းပြင့် ဆက့်သွယပ့် ခင့််း အေါအဝင့် မည့်သည့်နည့််းလမ့််းပြင့်မဆု အပမင့်အာရံုခ ွဲ့တမှုဆုင့်ရာ အက ်း ခံစာ်းခွင့်ရသှ ည့် ေုဂ္ လ့်မ ာ်းအာ်း အဆုေါမတတြူမ ာ်းကု ပ ာက့်ေံနငု ပ့် ရ်းအတွက့် ပအာကပ့် ြာ့်ပေေါ အခ က့် မ ာ်းနှင့် ကုကည့် ီေါက တာဝနရ့် အှ ြွဲ့အစည့််းအာ်း ခွင့်ပေ ရမည့်- (၁) ေုေ့်မခွ (က) ေါလုေ့်ငန့််းမ ာ်းကုပဆာင့်ရကွ ့်ရန့် ဆနဒရှပသာ တာဝန့်ရအှ ြွဲ့အစည့််းသည့် ယင့််းစာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာ သမု ဟတု ့် မတတြူကု တရာ်းဝင့် အသံု်းပေ ခငွ ့်ရပှ ခင့််း၊ Page 21 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (၂) စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်းကု အသံု်းပေ ၍ရပသာ ေံုစမံ တတြူသု ပပောင့််းလရာတငွ ့် အပမင့်အာရံုခ ွဲ့တမှုဆုင့်ရာ အက ်းခံစာ်းခငွ ့်ရသှ ည့် ေုဂ္ လ့်နာ်းလည့်ပစရန့် ပဆာင့်ရွကပ့် ခင့််းမှတစ့်ေါ်း အပခာ်းပပောင့််းလပခင့််းမ ာ်းမေါဝင့်ဘ အသံု်းပေ ၍ရပသာ ေံုစတံ ွင့်ေါဝင့်သည့် အခ ကအ့် လက့်မ ာ်းကု လမ့််းညွှန့်ပေ်းပခင့််း၊ (၃) ယင့််းေံုစမံ တတြူမ ာ်းကု အပမင့်အာရံုခ ွဲ့တမှုဆငု ့်ရာ အက ်းခံစာ်းခငွ ့်ရသှ ည့် ေဂု ္ လ့်မ ာ်း သီ်းသန့် အသံု်းပေ နုင့်ပစရန့် ပ ာက့်ေပံ ေ်းပခင့််း၊ (၄) အက ်းအပမတ့်မေါဘ လှုေ့်ရှာ်းပဆာင့်ရွကပ့် ခင့််း။ (ခ) အပမင့်အာရံုခ ွဲ့တမှုဆငု ့်ရာ အက ်းခံစာ်းခွင့်ရှသည့် ေဂု ္ လ့်ကယု တ့် ုငက့် ပြစ့်ပစ၊ အုေ့် န့််းသူ သမု ဟုတ့် ပေ စပု စာငပ့် ရာှ က့်သူအေါအဝင့် ကုယစ့် ာ်းပဆာငရ့် ကွ ပ့် ေ်းပနပသာ ေုဂ္ လ့်တစဦ့် ်းဦ်းကပြစ့်ပစ ၎င့််းေုဂ္ လ့်မ ာ်း ကုယ့်ေုငအ့် သံု်းပေ ပရ်းအတကွ ့် ေံုစမံ တတြူကု ပေ လုေ့်နငု ့်သညအ့် ပေင့် တရာ်းဝငအ့် သံု်းပေ ခွငရ့် သှ ည့် လက့်ရာကု လည့််းပကာင့််း၊ လက့်ရာ၏မတတြူကုလည့််းပကာင့််း အသံု်းပေ ၍ရပသာ ေံုစမံ တတြူပေ လုေ့်ရနန့် ှင့် အသံု်းပေ ရန့် တကု ု ကူညီနုင့်သည့်။ (ဂ) တု ့်ပဝပေ်ီ းသည့် လက့်ရာမ ာ်းကု အပမင့်အာရံုခ ွဲ့တမှုဆုင့်ရာ အက ်းခံစာ်းခငွ ့်ရသှ ည့် ေုဂ္ လ့်မ ာ်း ရယူသံု်းစွနုငပ့် စရန့် အခွင့်အပရ်းပေ်းသည့် မာရာကက့်ရှ့် သပဘာတစူ ာခ ေ့် (Marrakesh Treaty) အြွဲ့ဝင့်ပြစ့်ပသာ အပခာ်းနငု ့်ငတံ စ့်ခရု ှ တာဝနရ့် အှ ြွဲ့အစည့််း ံ ၎င့််းေုဂ္ လ့်မ ာ်း အသံု်းပေ ၍ရပသာ ေံုစံ မတတြူမ ာ်းကု ပြန့်ခ ရန့် သမု ဟုတ့် ၎င့််းေုဂ္ လ့်မ ာ်း သီ်းသန့်အသံု်းပေ ခွင့်ရရန့် အခငွ ့်အပရ်းရရှသူ၏ ခွင့်ပေ ခ က့်မေါဘ တာဝနရ့် ှ အြွဲ့အစည့််းအာ်း ခွင့်ပေ ရမည့်။ (ဃ) တု ပ့် ဝပေီ်းသည့် လကရ့် ာမ ာ်းကု အပမင့်အာရံုခ ွဲ့တမဆှု ုင့်ရာ အက ်းခံစာ်းခငွ ့်ရသှ ည့် ေုဂ္ လ့်မ ာ်း ရယူသံု်းစွနုငပ့် စရန့် အခငွ ့်အပရ်းပေ်းသည့် မာရာကက့်ရှ့်သပဘာတူစာခ ေ့်၏ အြွဲ့ဝင့်ပြစပ့် သာ အပခာ်း နငု င့် ံတစ့်ခရု ှ အပမင့်အာရံုခ ွဲ့တမှုဆုင့်ရာ အက ်းခံစာ်းခငွ ့်ရသှ ည့် ေုဂ္ လ့်မ ာ်း ံ အသံု်းပေ ၍ရပသာ ေံုစံ မတတြူမ ာ်းကု ပြန့်ခ ရန့် သမု ဟုတ့် အဆုေါ ေံုစမံ တတြူမ ာ်းကု သီ်းသန့်အသံု်းပေ ခွင့်ရရန့် အခငွ ့်အပရ်း ရရှသူ၏ ခွင့်ပေ ခ က့်မေါဘ တာဝနရ့် ှ အြွဲ့အစည့််းအာ်း ခွငပ့် ေ ရမည။့် (င) အပမင့်အာရခံု ွဲ့တမှုဆုင့်ရာ အက ်းခံစာ်းခွင့်ရှသည့် ေဂု ္ လ့်မ ာ်း အသံု်းပေ ၍ရပသာ ေံုစမံ တတြူကု ပြန့်ခ ပခင့််း သမု ဟတု ့် အသံု်းပေ နုင့်ရန့် ပေ လုေ့်ပခင့််းမ ာ်းမပေ မီ ေုေ့်မခွ (ဂ) နှင့် (ဃ) တေု ါ စတင့် ပဆာင့်ရကွ ့်ပသာ တာဝနရ့် အှ ြွဲ့အစည့််းသည့် ယင့််းေံုစမံ တတြူကု အပခာ်းသူမ ာ်းေါ အသံု်းပေ နုင့်ပ ကာင့််း မသ၍ပြစပ့် စ၊ သရနအ့် ပ ကာင့််းတစ့်စတံု စ့်ရာ မရ၍ှ ပြစပ့် စ ပဆာင့်ရွကပ့် ခင့််းအာ်း ခငွ ့်ပေ နငု ့်သည့်။ ယင့််းသု ပဆာင့်ရွကပ့် ခင့််းသည့် သီ်းသန့်ကစရစ ေ့်မ ာ်းအတွက့် ပြစ့်ရမည့်ပြစ့်ပေီ်း သာမန့်အသံု်းပေ မှုနှင့် မဆနက့် င့် ပစဘအခငွ ့်အပရ်းရရှသူတစဦ့် ်းဦ်း၏ တရာ်းဝငအ့် က ်းခံစာ်းခွင့်ကု မပလ ာ့်ကန့်ပသာနည့််းပြင့် ခုက့်ပခင့််း မရသှ ည့် ပဆာငရ့် ကွ ့်ခ က့်ပြစ့်ရမည။့် အခန့််း (၁၃) စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာ အခွငအ့် ပရ်းမ ာ်းကု လွှဲပပောင့််းပခင့််း Page 22 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ ၃၄။ (က) စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခွင့်ေုင့်ရငှ ့်သည့် စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာ အခငွ ့်အပရ်းတစ့်ခလု ်ံု းကုပြစ့်ပစ၊ တစ့်စတတ့် စ့်ပေသကပု ြစပ့် စ အပခာ်းေုဂ္ လတ့် စဦ့် ်းဦ်း သမု ဟုတ့် တရာ်းဝင့်တည့်ပ ာင့် ာ်းပသာ အြွဲ့ အစည့််းအာ်း လွှပပောင့််းပခင့််းပေ နငု ့်သည။့် (ခ) စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့်ေုင့်ရှင့်သည့် စီ်းေွာ်းပရ်းဆုငရ့် ာ အခွငအ့် ပရ်းကု အပခာ်းေုဂ္ လ့်တစ့်ဦ်းဦ်း သမု ဟတု ့် တရာ်းဝငတ့် ည့်ပ ာင့် ာ်းပသာ အြွဲ့အစည့််းအာ်း ပအာက့်ေါနည့််းလမ့််းတစ့်ရေ့်ရေ့်ပြင့် လွှပပောင့််းပခင့််းပေ နုင့်သည့်- (၁) တည့်ဆဥေပေတစ့်ရေ့်ရေအ့် ရပြစ့်ပစ၊ ဓပလ ံု်းတမ့််းအရပြစ့်ပစ အပမွဆက့်ခပံ ခင့််း၊ (၂) ပသတမ့််းစာပရ်းခငွ ့်ရသှ ကူ ပသတမ့််းစာပြငပ့် ေ်းပခင့််း၊ (၃) ပေ်းကမ့််းပခင့််း သမု ဟတု ့် လှြူေါန့်် းပခင့််း၊ (၄) ေုင့်ဆငု ့်ခွငက့် ု တည့်ဆဥေပေတစ့်ရေ့်ရေ့်အရ လပွှ ပောင့််းပခင့််း၊ (၅) ခွင့်ပေ ခ က့်ပြင့် လုေ့်ကငု ့်ခငွ ့်ပေ်းပခင့််း။ (ဂ) ဆကန့် ွှယ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းေုင့်ရငှ ့်သည့် ယင့််းနှင့်သက့်ဆုင့်သည့် စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာ အခွငအ့် ပရ်းအာ်း အပခာ်းေုဂ္ လတ့် စဦ့် ်းဦ်း သမု ဟုတ့် တရာ်းဝင့်တည့်ပ ာင့် ာ်းပသာ အြွဲ့အစည့််းကု ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းတငွ ့် ေါဝင့်သူအာ်းလံု်း၏ သပဘာတူညီခ က့်ပြင့် ေုေ့်မခွ (ခ) ေါ နည့််းလမ့််းတစ့်ရေ့်ရေ့်အရ လပွှ ပောင့််းပခင့််းပေ နငု ့်သည။့် (ဃ) စီ်းောွ ်းပရ်းဆုင့်ရာ အခငွ အ့် ပရ်းကု စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုင့်ခွင့်ေငု ့်ရှင့် သမု ဟတု ့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွင့်အပရ်းေုင့်ရငှ ့်က လပွှ ပောင့််းပခင့််းကု စာပြင့် ပရ်းသာ်းလက့်မှတပ့် ရ်း ု်း၍ ပေ လုေ့်ရမည့်။ ၃၅။ မှတ့်ေတံု င့် ာ်းပသာ စာပေနှင့် အနုေညာမူေငု ့်ခွင့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခငွ ့်အပရ်း မ ာ်းကု လွှပပောင့််းပခင့််း ပေ လုေ့်သည့်အခါ- (က) လပွှ ပောင့််းပေ်းပခင့််းခရံ သူသည့် ုသု လွှပပောင့််းပခင့််းကု မှတ့်တမ့််းတငပ့် ေ်းရန့် သတမ့် ှတ့် ာ်းပသာ အခပ က်းပငွပေ်းသွင့််းပေီ်း မတှ ့်ေံုတင့်အရာရှ ံ ပလ ာက့် ာ်းနုင့်သည။့် (ခ) လွှပပောင့််းပခင့််းပေ သည့် မတှ ့်တမ့််းမ ာ်းအာ်း ပေင့်ဆင့်ရန့် သမု ဟုတ့် ေယ့်ြ က့်ရန့် ရသှ ည့်အခါ နှစ့်ဦ်း နှစ့်ြက့်က အပ ာက့်အ ာ်း စာရကွ ့်စာတမ့််းမ ာ်းနှငအ့် တူ သတ့်မတှ ခ့် က့်မ ာ်းနှငအ့် ညီ မတှ ့်ေံုတင့် အရာရှ ံ ပလ ာက့် ာ်းနငု ့်သည။့် ၃၆။ မှတ့်ေတံု ငအ့် ရာရှသည့် ေုေ့်မ ၃၅ အရ မှတတ့် မ့််းတငပ့် ေ်းရန့် ပလ ာက့် ာ်းပခင့််းနငှ ့် စေ့်လ ဉ့််း၍ အဆုေါ လွှပပောင့်် းပခင့််း၊ ပေင့်ဆင့်ပခင့််း သမု ဟုတ့် ေယြ့် က့်ပခင့််းကု မတှ ့်တမ့််းတင့်ပေီ်း သတ့်မှတ့် ာ်းပသာ နည့််းလမ့််းနှင့်အညီ ုတ့်ပေနပ့် ကညာရမည။့် အခန့််း (၁၄) ပ ာ့်ပပ သူ၊ ုနုဂရမ့် တု ့်လေု ့်သူနှင့် ုတ့်လွှင့်သည့် အ ွဲျို့အစည့််းမ ာ်း၏ ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းမ ာ်းနှင့် အကာအကယွ ့်ပေ်းသည့် သက့်တမ့််းမ ာ်း Page 23 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ ၃၇။ ပြ ာပ့် ပြသူသည့် ပအာက့်ေါပေ လုေ့်မှုတစ့်ခခု ုကု ကယု ့်တငု ပ့် ဆာင့်ရွက့်ရန့် သမု ဟုတ့် အပခာ်းေုဂ္ လ့် တစဦ့် ်းဦ်းအာ်း ပဆာင့်ရွကခ့် ငွ ့်ပေ ရန့် စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာ သီ်းသန့်အခွငအ့် ပရ်းကု ရရှပစရမည-့် (က) ပအာက့်ေါအခ ကတ့် စ့်ရေ့်ရေ့်ကု ပေ လုေ့်၍ ုတ့်လွှင့်ပခင့််း သမု ဟုတ့် အမ ာ်းပေည့်သသူ ု ဆက့်သွယ့် ေလု ွှင့်ပခင့််းမှတစ့်ေါ်း အရုေ့်အသံပေါင့််းစေ့် ည့်သွင့််းပခင့််းမပေ ရပသ်းသည့် မမ၏ ပြ ာ့်ပပြတင့်ဆကမ့် ကှု ု ုတ့်လွှင့်ပခင့််း သမု ဟတု ့် အမ ာ်းပေည့်သူသု ဆက့်သယွ ့်ေလု ွှင့်ပခင့််း- (၁) ပြ ာ့်ပပြသူ၏ ခွင့်ပေ ခ က့်ပြင့် ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆက့်မှုကု အရုေ့်အသံ ပေါင့််းစေ့် ည့်သငွ ့််းပခင့််း သမု ဟတု ့် သက့်ဆုင့်ရာ ပြ ာပ့် ပြသူ၏ ခငွ ့်ပေ ခ ကမ့် ေါဘ ေုေ့်မ ၄၁ ေါ ကစစရေ့်မ ာ်းကု ပေ လုေ့်ပခင့််း၊ (၂) ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆကမ့် ကှု ု စတင့် တု ့်လွှင့်သည့် အြွဲ့အစည့််းက ကုယတ့် ငု ့်ပြစပ့် စ၊ ယင့်် း၏ ခွင့်ပေ ခ က့်ပြင့်ပြစ့်ပစ ုတ့်လွှင့်ပခင့််း၊ (ခ) အရုေ့်အသံ ပေါင့််းစေ့် ည့်သွင့််းပခင့််း မပေ ရပသ်းသည့် မမ၏ ပြ ာ့်ပပြတင့်ဆကမ့် ကှု ု အရုေ့်အသံ ပေါင့််းစေ့် ည့်သငွ ့််းပခင့််း၊ (ဂ) မမ၏ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆကမ့် ှုအာ်း အရုေအ့် သံ ပေါင့််းစေ့် ည့်သွင့််းပခင့််းကု နည့််းလမ့််း သမု ဟုတ့် ေံုစံ တစ့်မ ်းမ ်းပြင့် တုကရ့် ုကပ့် ြစပ့် စ၊ သယွ ့်ဝုက၍့် ပြစပ့် စ မူေွာ်းပခင့််း၊ (ဃ) ပြ ာပ့် ပြသူက မမ၏ ပြ ာ့်ပပြတင့်ဆကမ့် ှုအာ်း အရုေအ့် သံ ပေါင့််းစေ့် ည့်သငွ ့််း ာ်းသည့် မတတြူကု ယင့််း၏ ခွင့်ပေ ခ က့်ပြင့် မည့်သညန့် ုငင့် တံ ွင့်မဆု ပရာင့််းခ ပခင့််း သမု ဟုတ့် ေုင့်ဆငု ့်ခွငက့် ု လွှပပောင့််းပခင့််း ပေ လုေ့် ာ်းသည့်မှတစ့်ေါ်း မမ၏ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆကမ့် အှု ာ်း အရုေ့်အသံ ပေါင့််းစေ့် ည့်သငွ ့််းပခင့််းကုပြစပ့် စ၊ ယင့််း၏မတတြူမ ာ်းကုပြစ့်ပစ အမ ာ်းပေည့်သူသု ပြန့်ခ ပခင့််း၊ (င) မမ၏ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆကမ့် ှုအာ်း အရုေအ့် သံ ပေါင့််းစေ့် ည့်သွင့််းပခင့််းကပု ြစပ့် စ၊ ယင့််း၏ မတတြူမ ာ်းကု ပြစ့်ပစ အမ ာ်းပေည့်သူသု အခပ က်းပငွပြင့် ငာှ ်းရမ့််းပခင့််း၊ (စ) အရုေ့်အသံ ပေါင့််းစေ့် ည့်သွင့််းပခင့််းပေ ာ်းသည့် မမ၏ ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆကမ့် ကှု ု အသံု်းပေ ခွင့်ရသှ ူ တစဦ့် ်းခ င့််းစကီ ရယူအသု်ံ းပေ လုသည့် ပနရာနငှ ့်အခ န့်၌ ဝါယာကက ်းပြင့် သမု ဟုတ့် ဝါယာကက ်းမနည့််းပြင့် သမု ဟုတ့် အပခာ်းဆက့်သယွ ့်မှုနည့််းစနစ့် တစ့်ခခု ုပြင့် အမ ာ်းပေည့်သူသု ရရှခံစာ်းနငု ပ့် စရန့် ပေ လုေ့်ပခင့််း။ ၃၈။ ပြ ာ့်ပပြသူ၏ အခွငအ့် ပရ်းမ ာ်းနှင့်စေ့်လ ဉ့််း၍- (က) ပြ ာပ့် ပြသူသည့် မမ၏ စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာ အခွငအ့် ပရ်းမ ာ်းကု လွှပပောင့််းပေီ်းပစကာမူ မမ၏ တုကရ့် ုကပ့် ြ ာပ့် ပြတင့်ဆကမ့် ှုနှင့် အရုေအ့် သံဆုင့်ရာ ကာ်းခံေစစည့််း တစ့်ခခု တု ွင့် အရုေအ့် သံ ပေါင့််းစေ့် ည့်သွင့််းပခင့််းပေ သည့် ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆကမ့် ှုနငှ ့် စေ့်လ ဉ့််း၍ အသံု်းပေ သည့် နည့််းလမ့််းအရ စည့််းကမ့််း ခ က့်ပြင့် ခ န့်လှေ့် ာ်းခ က့်မှအေ မမမာှ ပြ ာပ့် ပြသူပြစပ့် ကာင့််း ပတာင့််းဆုခွင့်ရသှ ည။့် ပု ေင့် ပြ ာပ့် ပြသူ သည့် မမ၏ ဂုဏ့်သကခာနငှ ့် င့်ရှာ်းပက ာ့် ကာ်းမှုကု ခုကပ့် စရန့် တစန့် ည့််းနည့််းပြင့် မမ၏ ပြ ာပ့် ပြ တင့်ဆကမ့် ကှု ု ခ ွဲ့ယငွ ့််းပစပခင့််း၊ ပေ ပေင့်ပခင့််း သမု ဟုတ့် ေ ကပ့် စပခင့််းကု ကန့်ကွက့်ေုင့်ခငွ ့်ရသှ ည။့် Page 24 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (ခ) ဤေုေ့်မအရ ပြ ာ့်ပပြသမူ ာ်း၏ စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာ အခငွ ့်အပရ်းအာ်း အကာအကွယပ့် ေ်းရမည့် ကာလသည့် ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆကမ့် ကှု ု အရုေအ့် သံဆုင့်ရာ ကာ်းခံေစစည့််းတစ့်ခခု ုတငွ ့် အရုေအ့် သံ ပေါင့််းစေ့် ည့်သွင့််းပခင့််းပေ သည့် နှစ့်နငှ ့် တစ့်ဆကတ့် ည့််းပြစပ့် သာ နှစ့်ပေါင့််း ၅၀ ကုန့်ဆံု်းသည့်ပနအ ပသာ့်လည့််းပကာင့််း၊ ုသု အရုေ့်အသံ ပေါင့််းစေ့် ည့်သငွ ့််းပခင့််းမပေ သည့် ကစစတငွ ့် ပြ ာပ့် ပြသည့် နှစ့်ကုနဆ့် ံု်း သည့်အခ န့်မှစ၍ နှစ့်ပေါင့််း ၅၀ ကုန့်ဆံု်းသည့်ပနအ ပသာလ့် ည့််းပကာင့််း ပြစရ့် မည။့် ပြ ာ့်ပပြသူမ ာ်း၏ ကုယက့် င့်သကခာဆငု ့်ရာ အခငွ ့်အပရ်းအာ်း အကာအကယွ ့်ပေ်းရမညက့် ာလသည့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခငွ ့်အပရ်း ေုင့်ရငှ ့်သကရ့် ှ င့်ရှာ်းရစှ ဉ့် ကာလအပေင့် ကွယ့်လနွ ့်ပေီ်းသညပ့် နရက့်မှ အကန့်အသတ့်မရှ ကာလအ ပြစသ့် ည့်။ (ဂ) ဤေုေ့်မေါ ပေဋ္ဌာန့််းခ က့်မ ာ်းသည့် ပြ ာ့်ပပြသူမ ာ်းအာ်း ၎င့််းတ၏ု ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆကမ့် ှုနှင့်စေ့်လ ဉ့််း၍ ေုမုဦ်းစာ်းပေ်းသည့် စည့််းကမ့််းခ က့်မ ာ်း သတ့်မတှ ့်ပေီ်း ေဋညာဉစ့် ာခ ေ့် ခ ေ့်ဆပု ခင့််းအပေေါ် သက့်ပရာက့်မှု မရပှ စရ။ ၃၉။ ြုနုဂရမ့် တု ့်လုေ့်သူ၏ အခွင့်အပရ်းမ ာ်းနငှ ့်စေလ့် ဉ့််း၍- (က) တု ့်လုေ့်သူသည့် ပအာက့်ေါပေ လုေ့်မှုတစ့်ခခု ုကု ကယု ့်တငု ပ့် ဆာင့်ရွကရ့် န့် သမု ဟုတ့် အပခာ်းသူ တစ့်ဦ်းဦ်းအာ်း ပဆာင့်ရွကခ့် ငွ ့်ပေ ရန့် စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာ သီ်းသန့်အခွငအ့် ပရ်းမ ာ်း ရရှရမည-့် (၁) ြုနုဂရမ့်ကု မည့်သည့်နည့််းလမ့််း သမု ဟုတ့် ေံုစနံ ှင့်မဆု တုကရ့် ုကပ့် ြစပ့် စ၊ သယွ ့်ဝကု ့်၍ပြစပ့် စ မူေွာ်းပခင့််း၊ (၂) ြုနုဂရမ့်မတတြူမ ာ်းကု ပေညတ့် ွင့််းသု တင့်သငွ ့််းပခင့််း၊ (၃) တု ့်လုေ့်သူသည့် မမ၏ခွင့်ပေ ခ က့်ပြင့် မည့်သညန့် ုငင့် တံ ွင့်မဆု ပရာင့််းခ ပေီ်းပသာ သမု ဟုတ့် ေုင့်ဆငု ့်ခွငက့် ု လွှပပောင့််း ာ်းပေ်ီ းပြစပ့် သာ ြနု ုဂရမ့်မူရင့််း သမု ဟတု ့် မတတြူမှတစ့်ေါ်း ြုနုဂရမ့်၏ မူရင့််း သမု ဟုတ့် မတတြူမ ာ်းကု အမ ာ်းပေည့်သူသု ပြန့်ခ ပခင့််း၊ (၄) ြုနုဂရမ့်မတတြူမ ာ်းကု အမ ာ်းပေည့်သူသု အခပ က်းပငွပြင့် ငှာ်းရမ့််းပခင့််း၊ (၅) ြုနုဂရမ့်ကု အသံု်းပေ ခွင့်ရသှ ူ တစ့်ဦ်းခ င့််းစီက ရယူအသ်ံု းပေ လုသည့် ပနရာနှင့် အခ န၌့် ဝါယာကက ်းပြင့် သမု ဟတု ့် ဝါယာကက ်းမနည့််းပြင့် အမ ာ်းပေည့်သူသု ရရှခံစာ်းနငု ပ့် စရန့် ပေ လုေ့်ပခင့််း။ (ခ) ြုနုဂရမ့်ကု တု ပ့် ဝသည့် အခ န့်မှစတင့်၍ ုသု ုတပ့် ဝသည့်နှစန့် ှင့် တစ့်ဆကတ့် ည့််းပြစပ့် သာ နှစ့်ပေါင့််း ၅၀ ကုန့်ဆံု်းသည့် ပနရက့်အ ပသာ့်လည့််းပကာင့််း၊ ြုနုဂရမက့် ု ုတပ့် ဝပခင့််းမပေ ရပသ်းလ င့် ြုနုဂရမ့်ကု ေ မအကကမ့် အရုေ့်အသံ ပေါင့််းစေ့် ည့်သငွ ့််းပခင့််းပေ သညန့် ှစ့်နငှ ့် တစ့်ဆက့်တည့််းပြစ့်ပသာ နှစပ့် ေါင့််း ၅၀ ကုန့်ဆံု်းသည့် ပနရကအ့် ပသာ့်လည့််းပကာင့််း ဤဥေပေအရ ြုနုဂရမ့် ုတ့်လုေ့်သူမ ာ်း၏ အခငွ ့်အပရ်းမ ာ်းကု အကာအကယွ ့်ပေ်းရမည။့် ၄၀။ ုတ့်လငွှ ့်သည့် အြွဲ့အစည့််း၏ အခွငအ့် ပရ်းမ ာ်းနှင့်စေ့်လ ဉ့််း၍- (က) တု ့်လွှင့်သည့် အြွဲ့အစည့််းသည့် ပအာက့်ေါပေ လုေမ့် ှုတစ့်ခခု ုကု ကယု တ့် ုငပ့် ဆာင့်ရွကရ့် န့် သမု ဟတု ့် အပခာ်းသတူ စ့်ဦ်းဦ်းအာ်း ပဆာင့်ရွကခ့် ွငပ့် ေ ရန့် စီ်းေွာ်းပရ်းဆုင့်ရာ သီ်းသန့်အခငွ ့်အပရ်းမ ာ်းကု ရရှပစရမည-့် (၁) ုတ့်လငွှ ့်ခ က့်ကု ေ့်မံ ုတ့်လွှင့်ပခင့််း၊ (၂) တု ့်လွှင့်ခ က့်ကု အမ ာ်းပေည့်သူသု ဆက့်သွယ့် ေလု ွှငပ့် ခင့််း၊ Page 25 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (၃) တု ့်လွှင့်ခ က့်ကု အရုေအ့် သံ ပေါင့််းစေ့် ည့်သငွ ့််းပခင့်် း၊ (၄) တု ့်လွှင့်ခ က့်ကု အရုေအ့် သံ ပေါင့််းစေ့် ည့်သငွ ့််းပခင့်် းအာ်း မူေွာ်းပခင့််း။ (ခ) အမ ာ်းပေည့်သူမှ တကု ့်ရကု ့်ြမ့််းယူ ကည့်ရှုနငု ့်ရန့်မရညရ့် ယွ ့်သည့် ပဂ လ့်တုမှ တု ့်လငွှ ့်ခ က့်ကု တရာ်းဝင့်လက့်ခရံ ယူနငု ့်သည့် အြွဲ့အစည့််းမှ ြမ့််းယူပေီ်း ပကဘယ့်လ့်ကက ်းပြင့်ပြစပ့် စ၊ ဆက့်သွယ့်ေလု ွှင့် ပခင့််းပြင့်ပြစပ့် စ ဆက့်သယွ ့်ေလု ွှင့်နုင့်သည။့် ုသု ဆက့်သယွ ့်ေလု ွှင့်ပခင့််းကု အဆုေါ အြွဲ့အစည့််း၏ ခွင့်ပေ ခ က့်ပြင့်သာ ပဆာင့်ရွကန့် ငု ့်သည့်။ (ဂ) ဤေုေ့်မအရ ုတ့်လငွှ သ့် ည့် အြွဲ့အစည့််းမ ာ်း၏ အခွင့်အပရ်းမ ာ်းကု စတင့် တု လ့် ွှင့်သည့်အခ န့်မှ စ၍ ုနစှ န့် ှင့် တစ့်ဆကတ့် ည့််းပြစပ့် သာ နှစပ့် ေါင့််း ၂၀ ကုန့်ဆံု်းသည့် ပနရကအ့် အကာအကယွ ့် ပေ်းရမည့်။ ၄၁။ ေုေ့်မ ၃၇၊ ၃၈၊ ၃၉၊ ၄၀ နငှ ့် ၄၂ တေု ါ အကာအကယွ ့်ပေ်းပခင့််းနငှ ့်စေလ့် ဉ့််းသည့် ပေဋ္ဌာန့််းခ က့်မ ာ်းသည့် ပအာက့်ေါပေ လုေ့်မှုမ ာ်းနှင့် သက့်ဆုင့်ပခင့််းမရပှ စရ- (က) လတ့်တပလာ သတင့််းအခ ကအ့် လက့်မ ာ်းကု သတင့််းအပြစပ့် ေ်းေရု န့် သင့်ပလ ာမ့် တသည့် ပကာက့်နတု ့်ခ က့် တစ့်စတတ့် စ့်ပေသကု အသံု်းပေ ပခင့််း၊ (ခ) သေပံေညာရေ့်ဆငု ့်ရာ သပု တသနပေ လုေ့်ရန့်အတွက့်သာ မူေွာ်းပခင့််း၊ (ဂ) ေညာသင့် ကာ်းပရ်းနှင့် သင့် ကာ်းမှုအပ ာက့်အကူေစစည့််းအပြစ့် တု ့်ပဝပေီ်းပြစပ့် သာ ပြ ာပ့် ပြ တင့်ဆက့်မှုနှင့် ြုနုဂရမ့်တအု တွကမ့် တှ စ့်ေါ်း မ က့်နှာခ င့််းဆုင့်ေညာသင့် ကာ်းပရ်းအတွက့်သာ ရည့်ရယွ လ့် က့် မူေွာ်းပခင့််း၊ (ဃ) ဤဥေပေအခန့််း (၁၂) ေါ ပေဋ္ဌာန့််းခ က့်မ ာ်းအရ အသံု်းပေ သည့် စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာ လက့်ရာမ ာ်းတငွ ့် ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆကမ့် ှုမ ာ်း၊ ြုနဂု ရမ့် သမု ဟုတ့် တု ့်လွှင့်ခ က့်မ ာ်းကု ည့်သငွ ့််းအသံု်းပေ ပခင့််း။ ခခငွ ့််းခ က။့် အဆုေါပေ လုေ့်မှုမ ာ်းသည့် သာမန့်အသံု်းပေ မှုနငှ ့် မဆန့်က ငပ့် စရမညအ့် ပေင့် အခွင့်အပရ်း ရရှသူ တစဦ့် ်းဦ်း၏ တရာ်းဝငအ့် က ်းခံစာ်းခွငက့် ု မပလ ာ့်ကန့်ပသာနည့််းပြင့် ခုက့်ပခင့််း မရပှ စရ။ ၄၂။ (က) စီ်းေွာ်းပရ်းအလငု ာှ ရည့်ရွယ့်၍ ပြန့်ခ ာ်းပသာ သမု ဟုတ့် တု ့်လုေ့် ာ်းပသာ ြနု ုဂရမ့် တစ့်ခကု ု အသံလငွှ ့်ပခင့််း သမု ဟုတ့် အမ ာ်းပေည့်သူသု ဆက့်သွယ့်ေလု ွှငပ့် ခင့််း သမု ဟတု ့် အမ ာ်းပေည့်သူကု ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆက့်ပခင့််းတတု ွင့် အသံု်းပေ ပေီ်းေါက ပြ ာပ့် ပြသူ သမု ဟုတ့် ပြ ာပ့် ပြသူမ ာ်းနငှ ့် ြုနုဂရမ့် ုတ့်လုေ့်သူတအု ာ်း မ တသည့် အခပ က်းပငွကု နှစ့်ြက့်သပဘာတညူ ီခ ကအ့် တုင့််း အသံု်းပေ သကူ ပေ်းပဆာင့်ရမည။့် (ခ) ပြ ာပ့် ပြသူမ ာ်းနှင့် ြုနဂု ရမ့် ုတ့်လုေ့်သူတု အခ င့််းခ င့််းအပခာ်းနည့််းပြင့် သပဘာတညူ ီမှုမရလှ င့် ေုေ့်မခွ (က) အရ အသံု်းပေ မှုအတကွ ့် ရရှသညအ့် ခပ က်းပငွအာ်း တု ့်လုေသ့် ူမှ သက့်ဆုင့်သူမ ာ်းအာ်း သတ့်မှတ့်ခ က့်မ ာ်းနငှ ့်အညီ ခပွ ဝပေ်းရမည့်။ (ဂ) ဤေုေ့်မအရ ြုနုဂရမ့်အသံု်းပေ မှုအတွက့် ရရှမည့် အခပ က်းပငွဆငု ့်ရာ အခငွ ့်အပရ်းမ ာ်းကု ြုနုဂရမ့် စတင့် တု ပ့် ဝသည့် အခ န့်မစှ ၍ ုနစှ ့်နှင့် တစ့်ဆကတ့် ည့််းပြစပ့် သာ နှစ့်ပေါင့််း ၅၀ ကုန့်ဆံု်းသည့် ပနရက့်အ အကာအကယွ ့်ပေ်းရမည။့် အဆုေါ ြုနုဂရမ့်ကမု ူ ေုေ့်မ ၃၉၊ ေုေ့်မခွ (ခ) အရ ဆက့်လက့် ကာကယွ ့်မှုပေ်းမည။့် Page 26 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (ဃ) ဤေေု ့်မအရ ဝါယာပြင့်ပြစ့်ပစ၊ ဝါယာကက ်းမနည့််းပြင့်ပြစ့်ပစ အမ ာ်းပေည့်သူ ရရှခံစာ်းနုင့်ပစရန့် ပေ လုေ့် ာ်းပသာ ြုနုဂရမ့်မ ာ်းကု အသံု်းပေ ခငွ ့်ရသှ ူတစဦ့် ်းခ င့််းစကီ ရယူအသံု်းပေ လုသည့် ပနရာနှင့် အခ နတ့် ၌ု အသံု်းပေ နငု ့်ရန့် ပေ လုေ့်ပခင့််းအာ်း စီ်းေွာ်းပရ်းအလငု ှာ ုတပ့် ဝပခင့််းဟု မတှ ယ့် ူရမည။့် အခန့််း (၁၅) စာပေနှငအ့် နုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သုိ့မဟုတ့် ဆကန့် ွှယ့်သည့် အခွင့်အပရ်းမ ာ်းစီမံခနို့်ခွဲမှုဆငု ့်ရာ သတင့််းအခ ကအ့် လက့်မ ာ်းနှင့် နည့််းေညာပ င့်ကာကွယ့် ာ်းပသာ အစီအမံမ ာ်းကု အကာအကွယပ့် ေ်းပခင့််း ၄၃။ (က) စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခွင့် သမု ဟတု ့် ဆက့်နယွှ သ့် ည့် အခွငအ့် ပရ်းမ ာ်း စီမံခနခ့် မွ ှုဆုင့်ရာ သတင့််းအခ က့်အလက့်မ ာ်းနငှ ့်စေလ့် ဉ့််း၍- (၁) အီလက့် ပရာနစ့် သတင့််းအခ ကအ့် လက့်တစ့်ရေ့်ရေက့် ု အခွင့်အပရ်းရရှသူ၏ သပဘာတညူ ီခ က့် မေါဘြယ့်ရှာ်းပခင့််း သမု ဟတု ့် ပပောင့််းလပခင့််းမပေ ရ၊ (၂) ဤဥေပေအရ အကာအကွယပ့် ေ်း ာ်းသည့် စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်း သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်းဆုင့်ရာလက့်ရာမ ာ်း သမု ဟုတ့် အပခာ်းကစရစ ေ့်မ ာ်းအပေေါ် ေုေ့်မခငွ ယ့် (၁) အရ ြယ့်ရှာ်းပခင့််း သမု ဟုတ့် ပပောင့််းလပခင့််းပေ လုေ့်ပေီ်းပနာက့် ပြန့်ခ ပခင့််း၊ ပြနခ့် ရန့် တငသ့် ွင့််းပခင့််း၊ တု ့်လွှင့်ပခင့််း သမု ဟုတ့် အမ ာ်းပေည့်သူသု ဆက့်သွယ့်ေလု ွှငပ့် ခင့််းမပေ ရ။ (ခ) ေုေ့်မခွ (က) ေါ အခ က့်မ ာ်းသည့် ပေည့်သူလူ ုနှင့် သက့်ဆုင့်ပသာ မူဝါေ သမု ဟတု ့် လံုခခံ မှု အတွက့် ဥေပေအရ ခွင့်ပေ ာ်းပသာ နငု ့်ငပံ တာအ့် စု်းရ၏ မည့်သညပ့် ဆာင့်ရကွ ့်မှုကမု သက့်ဆုင့်ပခင့််း မရပှ စရ။ ၄၄။ နည့််းေညာပြင့် ကာကွယ့် ာ်းပသာ အစီအမံမ ာ်းနငှ ့်စေ့်လ ဉ့််း၍- (က) ပရာကပ့် သာ နည့််းေညာပြင့် ကာကယွ ့် ာ်းပသာ အစီအမံမ ာ်းမှ ပရာှ င့်လပွှ ခင့််း၊ ပရာှ င့်ရှာ်းပခင့််း၊ ြယ့်ရာှ ်းပခင့််း၊ သက့်ပရာက့်မှုမရပှ စပခင့််း၊ ေ က့်စီ်းပစပခင့််းမပေ ရ၊ ရှင့််းလင့််းခ က။့် နည့််းေညာပြင့် ကာကယွ ့် ာ်းပသာ အစီအမံမ ာ်းမှ ပရာှ င့်လွှပခင့််းဆုရာတငွ ့် ေံုစြံ က့် ာ်းပသာ စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်း သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းဆငု ့်ရာ လကရ့် ာမ ာ်းအာ်း မူရင့််းေံုစံ ပေနလ့် ည့်ရရှပစရန့် ပေ လုေ့်ပခင့််းတုေါဝင့်သည့်။ (ခ) ပရာကပ့် သာ နည့််းေညာပြင့် ကာကယွ ့် ာ်းပသာ အစီအမံမ ာ်းမှ ပရာှ င့်လရွှ န့်၊ ပရာှ င့်လမွှ ှုကု ပြစပ့် ပမာက့်ပစရန့် သမု ဟုတ့် ေံေု်းနုင့်ရန့် ရည့်ရယွ ့်၍ စီ်းေွာ်းပရ်းအလငု ှာ ပေ လုေ့် ာ်းသည့် ေစစည့််း ကရယာမ ာ်း၊ ုတက့် ုန့်မ ာ်း၊ ေစစည့််းအစတ့်အေုင့််းမ ာ်း သမု ဟုတ့် ဝနပ့် ဆာင့်မှုမ ာ်းကု တု ့်လုေ့်ပခင့််း၊ တင့်သငွ ့််းပခင့််း၊ ပြန့်ခ ပခင့််း၊ ပရာင့််းခ ပခင့််း၊ ငှာ်းရမ့််းပခင့််း၊ ပရာင့််းခ ရန့် သမု ဟုတ့် ငာှ ်းရမ့််းရနအ့် တွက့် ပ ကာ့်ပငာပခင့််း သမု ဟုတ့် လကဝ့် ယ့် ာ်းရပှ ခင့််း မပေ ရ။ ၄၅။ (က) ေုေ့်မ ၄၄ တွင့် မညသ့် ေု င့်ဆပု စကာမူ ေုေ့်မ ၂၇၊ ေေု ့်မခွ (က)၊ (ခ)၊ ေုေ့်မ ၂၈၊ ေုေမ့် ခွ (ခ) နှင့် ေေု ့်မ ၃၃ တေု ါ အခ က့်မ ာ်းနငှ ့် ကုကည့် ီပသာ ကန့်သတ့်ခ က့်နှင့် ကင့််းလတွ ့်ခ ကက့် ု ခံစာ်းခွင့်ရသှ ူမ ာ်း သည့် နည့််းေညာပြင့် Page 27 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ ကာကယွ ့် ာ်းပသာ အစီအမမံ ာ်းပြင့် ပေ လုေ့် ာ်းသည့်လက့်ရာကု အသံု်းပေ နငု ့်ရန့် အတွက့် အဆုေါ အစအီ မမံ ာ်းမှ ပရာှ င့်လနွှ ငု ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းကု ခံစာ်းခွင့်ရသှ ည။့် (ခ) ေုေ့်မခွ (က) ေါ အခ က့်မ ာ်းသည့် သပဘာတစူ ာခ ေ့်ေါ စည့််းကမ့််းခ က့်အရ အသံု်းပေ ခွင့်ရှသူ တစဦ့် ်းခ င့််းစကီ ရယူအသု်ံ းပေ လုသည့် ပနရာနငှ ့် အခ န့်၌ အသံု်းပေ နငု ့်ရန့် ပေ လုေ့် ာ်းပသာ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်း သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်းဆုင့်ရာ လက့်ရာမ ာ်း သမု ဟုတ့် အပခာ်းစာပေနှင့် အနုေညာဆငု ့်ရာကစစရေ့်မ ာ်းအပေေါ် သက့်ဆုင့်ပခင့််းမရပှ စရ။ အခန့််း (၁၆) စာပေနှငအ့် နုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သုိ့မဟုတ့် ဆကန့် ွှယ့်သည့် အခွင့်အပရ်းမ ာ်းကု မှတ့်ေတံု င့်ပခင့််း ၄၆။ ဤဥေပေအရ မူလလကရ့် ာရှင့် သမု ဟတု ့် စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေငု ့်ခွင့် ေုင့်ရငှ ့် တစ့်ဦ်းဦ်းသည့် စာပေ နှင့် အနုေညာမူေငု ့်ခွင့် အခငွ ့်အပရ်းရရှပ ကာင့််း ခငု ့်လပုံ သာ သက့်ပသအပ ာက့်အ ာ်း ရပှ စရနအ့် လငု ာှ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာကု မတှ ့်ေတံု င့်လုေါက သတ့်မှတ့်ခ က့်နငှ ့်အညီ မတှ ့်ေံုတင့်အရာရှ ံ ပလ ာက့် ာ်းနငု ့်သည။့် ၄၇။ မတှ ့်ေံုတင့်အရာရသှ ည့် စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာကု မတှ ့်ေံုတင့်ပေ်းရန့် ပလ ာက့် ာ်း ခ ကက့် ု စစစ့်ပေီ်း သတ့်မှတ့်ခ က့်မ ာ်းနငှ ့် ညီညတွ ့်ပခင့််းမရပှ သာ ပလ ာက့် ာ်းခ က့်နငှ ့်စေလ့် ဉ့််း၍ လုအေသ့် လု ပေင့်ဆင့်ပြညစ့် ွက့်ပေီ်း ပေနလ့် ည့်တင့်ပေရန့် ပလ ာက့် ာ်းသူ ံ အပ ကာင့််း ကာ်းရမည့်။ ၄၈။ စာပေနှင့် အနုေညာမူေုငခ့် ွင့်မှတ့်ေတံု င့်ရန့် ပလ ာက့် ာ်းသူသည့်- (က) မတှ ့်ေံုတင့်အရာရကှ မတှ ့်ေံုတင့်ပခင့််းနှင့်စေ့်လ ဉ့််း၍ ဆံု်းပြတ့်ခ က့်မခ မတှ ့်မီပြစပ့် စ၊ မှတ့်ေတံု င့် အရာရ၏ှ ဆံု်းပြတ့်ခ က့်အပေေါ် အယူခပံ ခင့််းနှင့်စေ့်လ ဉ့််း၍ ပအဂ င့်စီက ဆံု်းပြတ့်ခ က့်မခ မတှ ့်မီပြစပ့် စ ပလ ာက့် ာ်းခ က့် သမု ဟုတ့် စာရကွ ့်စာတမ့််း အပ ာကအ့် ာ်း တစ့်ခခု တု ွငေ့် ါရသှ ည့် စာအပရ်းအသာ်း အမှာ်းနှင့် ပေင့်ဆင့်ခငွ ့်ပေ နငု ့်သည့် အပခာ်းမှာ်းယွင့််းမှုမ ာ်းကု ပေင့်ဆင့်လေု ါက သတ့်မှတ့် ာ်းပသာ အခပ က်းပငပွ ေ်းသွင့််းပေီ်း ပေင့်ဆငပ့် ေ်းရန့် မှတ့်ေတံု ငအ့် ရာရှ ံ ပလ ာက့် ာ်းနုင့်သည့်။ (ခ) မှတ့်ေတံု င့်အရာရကှ မှတေ့် ံုတင့်ပခင့််းနှင့်စေ့်လ ဉ့််း၍ ဆံု်းပြတ့်ခ က့် မခ မတှ ့်မီပြစပ့် စ၊ မတှ ့်ေံုတင့် အရာရ၏ှ ဆံု်းပြတ့်ခ က့်အပေေါ် အယူခပံ ခင့််းနှင့်စေ့်လ ဉ့််း၍ ပအဂ င့်စီက ဆံု်းပြတ့်ခ က့် မခ မတှ ့်မီပြစ့်ပစ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာကု မတှ ့်ေတံု ငပ့် ေ်းရန့် ပလ ာက့် ာ်းခ က့်ကု ရုေ့်သမ့််းနုင့်သည့်။ ၄၉။ ေုေ့်မ ၄၇ အရ အပ ကာင့်် း ကာ်းစာ လက့်ခရံ ရပှ သာ့်လည့််း ပလ ာက့် ာ်းသူက အပ ကာင့််း ကာ်းစာ လက့်ခရံ ရှသည့်ပနမှ ရကပ့် ေါင့််း ၃၀ အတငွ ့််း လုအေ့်ခ က့်မ ာ်းကု ပဆာင့်ရကွ တ့် င့်ပေပခင့််းမရလှ င့် စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာကု မှတ့်ေံုတင့်ပေ်းရန့် ပလ ာက့် ာ်းခ က့်ကု ရုေ့်သမ့််းပေ်ီ းပြစသ့် ည့်ဟု မှတယ့် ူရမည။့် ၅၀။ သတ့်မတှ ့်ခ ကန့် ငှ ့် ညီညတွ ့်ပသာ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာကု မှတ့်ေတံု င့်ပေ်းရန့် ပလ ာက့် ာ်းခ က့်နှင့်စေ့်လ ဉ့်် း၍ မှတ့်ေံုတငအ့် ရာရှသည့်- Page 28 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (က) ေုေ့်မ ၁၃၊ ၁၄၊ ၁၅၊ ၁၆ ေါ အခ က့်မ ာ်းနှငက့် ုက့်ညီမှု ရှ မရှ စစ့်ပဆ်းပေ်ီ းပနာက့် မတှ ့်ေတံု င့်ခငွ ့်ပေ ပခင့််း သမု ဟုတ့် ပငင့််းေယ့်ပခင့််း ပေ နငု ့်သည။့် (ခ) ေုေ့်မခွ (က) အရ ခငွ ့်ပေ ပခင့််း သမု ဟုတ့် ပငင့််းေယ့်ပခင့််းကု စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် မှတ့်ေံုတင့်စာရင့််းတငွ ့် မှတ့်တမ့််းတင့်ပေီ်း ပလ ာက့် ာ်းသူ ံ အပ ကာင့််း ကာ်းရမည့်အပေင့် မတှ ့်ေတံု င့်ရန့် ခငွ ့်ပေ ေါက သတ့်မှတ့် ာ်းသည့် နည့််းလမ့််းနှင့်အညီ တု ့်ပေနပ့် ကညာရမည။့် (ဂ) မတှ ့်ေံုတင့်ရန့်ခငွ ့်ပေ ေါက စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် မတှ ့်ေံုတင့်လက့်မတှ ့်ကု ပလ ာက့် ာ်းသူအာ်း တု ့်ပေ်းရမည့်။ ၅၁။ (က) စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုင့်ခွင့်ေငု ့်ရှင့်သည့် ယင့််း၏ မှတ့်ေံုတင့်လက့်မတှ ့်မူရင့််း ေ က့်စီ်း သမု ဟုတ့် ပေ ာက့်ဆံု်းေါက မတတြူမှန့် ုတပ့် ေ်းရန့် သတ့်မှတ့် ာ်းပသာ အခပ က်းပငွ ပေ်းသွင့််းပေီ်း မှတ့်ေံုတင့် အရာရှ ံ ပလ ာက့် ာ်းနငု ့်သည့်။ (ခ) မှတ့်ေတံု င့်အရာရသှ ည့် စစစ့်၍ စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေငု ့်ခွင့် မတှ ့်ေံုတင့်လက့်မတှ ့် မတတြူမှန့်ကု တု ့်ပေ်းရမည။့် ၅၂။ စာပေနှင့် အနုေညာမူေငု ခ့် ွင့်ေုင့်ရငှ ့်သည့် မှတ့်ေတံု ငစ့် ာရင့််းတငွ ့် မှတတ့် မ့််းတင့် ာ်းပသာ စာအပရ်း အသာ်းအမာှ ်းနငှ ့် ပေင့်ဆင့်ခငွ ့်ပေ နငု ့်သည့် အပခာ်းမှာ်းယွင့််းမှုကလု ည့််းပကာင့််း၊ နုင့်ငံသာ်းနှင့် ပနရေ့်လေ့်စာမ ာ်း ကုလည့််းပကာင့််း ပေင့်ဆငပ့် ေ်းရန့် သတ့်မတှ ့် ာ်းသည့် အခပ က်းပငပွ ေ်းသွင့်် းပေ်ီ း မှတ့်ေံုတငအ့် ရာရှ ံ ပလ ာက့် ာ်းနုင့်သည့်။ ၅၃။ ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခငွ ့်အပရ်းေုင့်ရငှ ့်သည့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းရရပှ ကာင့််း ခငု ့်လုပံ သာ သက့်ပသအပ ာက့်အ ာ်း ရရှပစရန့်အလငု ှာ ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆက့်မှုနှင့် ြုနုဂရမတ့် ကု ု မှတ့်ေံုတင့်လုေါက ဤအခန့််းေါ မှတ့်ေံုတင့်ပခင့််းဆငု ့်ရာ ပေဋ္ဌာန့်် းခ က့်နငှ ့်အညီ မှတ့်ေတံု ငအ့် ရာရှ ံ ပလ ာက့် ာ်းနုင့်သည့်။ ၅၄။ စာပေနှင့် အနုေညာဆုငရ့် ာမေူ ုင့်ခွင့်သည့်လည့််းပကာင့််း၊ ပြ ာ့်ပပြသ၊ူ ြုနုဂရမ့် ုတလ့် ုေ့်သူနှင့် ုတ့်လွှင့်သည့် အြွဲ့အစည့််းမ ာ်း၏ ဆက့်နယွှ သ့် ည့် အခွငအ့် ပရ်းမ ာ်းသညလ့် ည့််းပကာင့််း ဤဥေပေအရ မှတ့်ေံုတင့်သည့်ပြစပ့် စ၊ မတင့်သည့်ပြစ့်ပစ ဤဥေပေေါ အခွင့်အပရ်းမ ာ်းကု ရရပှ စရမည့်။ အခန့််း (၁၇) စာပေနှင့် အနုေညာမူေုင့်ခွင့် သုိ့မဟုတ့် ဆကန့် ွှယ့်သည့် အခွင့်အပရ်းမ ာ်းကု မှတ့်ေတံု င့်ပခင့််းအာ်း ေယ့် ကပ့် ခင့််း ၅၅။ မှတ့်ေံုတင့် ာ်းပသာ စာပေနှငအ့် နုေညာမူေငု ့်ခွင့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းနှင့် စေ့်လ ဉ့််းသည့် အခွင့်အပရ်းတစ့်ခခု ုသည့် ေုဂ္ လ့်တစ့်ဦ်းဦ်း သမု ဟတု ့် အမ ာ်းအက ်းကု ခုကပ့် ကာင့််း ပတွဲ့ရှေါက သက့်ဆငု ့်ရာေဂု ္ လ့် သမု ဟုတ့် အြွဲ့အစည့််းသည့် အဆုေါ မှတ့်ေံုတင့် ာ်းပခင့််းကု ေယ့်ြ က့် ရန့် မတှ ့်ေံုတငအ့် ရာရှ ံ ပလ ာက့် ာ်းနငု သ့် ည့်။ ၅၆။ မှတ့်ေတံု င့်အရာရသှ ည့် သက့်ဆုင့်ရာ ေုဂ္ လ့် သမု ဟတု ့် အြွဲ့အစည့််း၏ ပလ ာက့် ာ်းခ က့်အရ ပအာက့်ေါ အခ ကတ့် စ့်ရေ့်ရေ့်နှင့် ပငစွန့််းပ ကာင့််းပတွဲ့ရေှ ါက စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုင့်ခွင့် မတှ ့်ေတံု င့် ာ်း ပခင့််း သမု ဟတု ့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခငွ အ့် ပရ်းအာ်း မှတ့်ေတံု င့် ာ်းပခင့််းကု ေယ့်ြ က့်ရမည-့် (က) ေုေ့်မ ၁၆ ေါ အကာအကယွ ့်ပေ်းပခင့််းမခံရသည့် စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာပြစ့်ပ ကာင့််း ပေေါ်ပေါက့်လာပခင့််း၊ (ခ) မူလလက့်ရာရငှ ့် သမု ဟတု ့် စာပေနှင့် အနုေညာမူေုငခ့် ွင့်ေုင့်ရငှ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခငွ ့်အပရ်း ေုင့်ရငှ သ့် ည့် မှတ့်ေံုတင့်ခွင့်ရ ကု ့်သူ မဟတု ့်ပ ကာင့််း ပေေါ်ပေါက့်လာပခင့််း။ Page 29 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (ဂ) စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုငခ့် ွင့်မှတ့်ေတံု င့်လက့်မှတ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းမတှ ့်ေံုတင့် လက့်မှတက့် ု လမ့်လည့်လှည့်ပြာ်း၍ပြစပ့် စ၊ မမှန့်မကန့်တငပ့် ေ၍ပြစပ့် စ၊ သတ့်မှတ့် ာ်းပသာ အပရ်းေါ သည့် အခ က့်အလကတ့် စ့်ရေ့်ရေက့် ု မ့်ခ န၍့် ပြစပ့် စ ရယူ ာ်းပ ကာင့််း ပေေါ်ပေါက့်လာပခင့််း၊ (ဃ) စာပေနှင့် အနုေညာမူေငု ့်ခွင့် မတှ ့်ေံုတင့် သမု ဟတု ့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းမှတ့်ေံုတင့် ေယ့်ြ က့်ရန့် ပလ ာက့် ာ်းပခင့််းနှင့် စေ့်လ ဉ့်် း၍ မူေုင့်ခွင့်တရာ်းရံု်း၏ အပေီ်းသတ့် ဆံု်းပြတ့်ခ က့် သမု ဟတု ့် စီရင့်ခ က့်ကု လက့်ခရံ ရှပခင့််း။ ၅၇။ မှတ့်ေတံု ငအ့် ရာရှသည့် စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် မတှ ့်ေံုတင့်စာရင့််း သမု ဟတု ့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်း မှတ့်ေံုတင့်စာရင့််းမှ ေယ့်ြ ကပ့် ေီ်းေါက အဆုေါ ေယ့်ြ က့်ပခင့်် းကု မှတ့်တမ့််းတင့်၍ စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုင့်ခွင့်ေငု ့်ရှင့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်းေုင့်ရငှ ့် ံ အပ ကာင့််း ကာ်းပေီ်း သတ့်မတှ ့် ာ်းပသာ နည့််းလမ့််းနှင့်အညီ ုတ့်ပေနပ့် ကညာရမည။့် အခန့််း (၁၈) အယူခပံ ခင့််း ၅၈။ (က) မတှ ့်ေံုတင့်အရာရကှ ဤဥေပေအရ ခ မတှ ပ့် သာ ဆံု်းပြတ့်ခ ကတ့် စ့်ရေ့်ရေက့် ု မပက နေ့်သူ သည့် ယင့််းဆံု်းပြတ့်ခ ကက့် ု တု ့်ပေန့်ပ ကညာသည့်ပနရက့်မှ ရက့်ပေါင့််း ၆၀ အတွင့််း ပအဂ ငစ့် ီ ံ အယူခဝံ င့်နုင့်သည့်။ (ခ) ေုေ့်မခွ (က) အရ အယခူ မံ ှုတွင့် ပအဂ င့်စီသည့် မှတ့်ေတံု ငအ့် ရာရှ၏ ဆံု်းပြတ့်ခ ကက့် ု အတည့်ပေ ပခင့််း၊ ေယ့်ြ က့်ပခင့််း သမု ဟုတ့် ပေင့်ဆငပ့် ပောင့််းလပခင့််း သမု ဟုတ့် သကပ့် သခံ အပ ာက့်အ ာ်းမ ာ်း ေ့်မံရယူရန့် ညွှန့် ကာ်းပခင့််း ပေ နုင့်သည။့် (ဂ) ေုေ့်မခွ (ခ) အရ သက့်ပသခံအပ ာက့်အ ာ်း ေ့်မံရယတူ င့်ပေလာလ င့် ပအဂ ငစ့် ီသည့် မှတ့်ေတံု င့် အရာရ၏ှ ဆံု်းပြတ့်ခ က့်ကု အတည့်ပေ ပခင့််း၊ ေယ့်ြ ကပ့် ခင့််း သမု ဟတု ့် ပေင့်ဆငပ့် ပောင့််းလပခင့််း ပေ နငု သ့် ည့်။ ၅၉။ ပအဂ င့်စကီ ခ မတှ ့်ပသာ ဆံု်းပြတ့်ခ က့်ကု မပက နေ့်သသူ ည့် ယင့််းဆံု်းပြတ့်ခ က့် အပ ကာင့််း ကာ်း စာကုလက့်ခရံ ရှသည့်ပနမှ ရကပ့် ေါင့််း ၉၀ အတွင့််း ဤကစအစ လငု ှာ ပေည့်ပ ာင့်စတု ရာ်းလွှတ့်ပတာ့်ခ ေ့်က စီရင့်ေငု ့်ခငွ ့်အာဏာ အေန့် ငှ ့််း ာ်းသည့် မူေုင့်ခွငတ့် ရာ်းရံု်းသု ပလ ာက့် ာ်းနငု ့်သည့်။ အခန့််း (၁၉) စာပေနှင့် အနုေညာမူေုင့်ခွင့် သုိ့မဟုတ့် ဆကန့် ွှယ့်သည့် အခွင့်အပရ်းဆုင့်ရာ စုပေေါင့််းစမီ ံခနို့်ခွဲသည့် အ ွဲျို့အစည့််းကု ွဲျို့စည့််းပခင့််းနငှ ့် လုေ့်ငန့််းတာဝနမ့် ာ်း ၆၀။ စာပေနှင့် အနုေညာမူေငု ခ့် ွင့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းဆငု ့်ရာ စပု ေါင့််းစီမံခန့်ခသွ ည့် အြွဲ့အစည့််းကု ြွဲ့စည့််းလုသူသည-့် Page 30 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (က) သတ့်မှတ့် ာ်းသည့် စာပေနှငအ့် နုေညာမူေငု ့်ခွငက့် ဏ္ဍအလုက့် စုပေါင့််းစီမံခန့်ခသွ ည့် အြွဲ့အစည့််း ကု တညပ့် ာင့်ခွင့်ပေ ရန့် ပအဂ င့်စီသု မမတု အြွဲ့အစည့််း၏ ြွဲ့စည့််းေံု၊ စည့််းမ ဉ့််းစည့််းကမ့်် းနှင့်အတူ ပလ ာက့် ာ်းရမည့်။ (ခ) ေုေ့်မခွ (က) အရ စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုင့်ခွင့် သမု ဟတု ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်းဆုင့်ရာ စပု ေါင့််းစီမံခန့်ခသွ ည့် အြွဲ့အစည့််းကု ြွဲ့စည့််းပရ်းအတွက့် ပလ ာက့် ာ်းရာတငွ ့် စာပေနငှ ့် အနုေညာ မူေုင့်ခငွ ့် ကဏ္ဍအလုက့် သက့်ဆုင့်ရာကျွမ့်် းက ငပ့် သာ ေညာရငှ တ့် ကု ု အြွဲ့ဝငအ့် ပြစ့် ေါဝင့်လ က့် ြွဲ့စည့််း နုင့်သည။့် ၆၁။ ပအဂ င့်စီသည့်- (က) ေုေ့်မ ၆၀ အရ ပလ ာက့် ာ်းခ က့်ကု စစစပ့် ေ်ီ း စည့််းကမ့််းခ က့မ် ာ်း သတ့်မတှ ့်၍ ခွင့်ပေ ပခင့််း သမု ဟုတ့် ပငင့််းေယ့်ပခင့််းပေ နငု ့်သည။့် (ခ) သတ့်မတှ ့် ာ်းသည့် စာပေနှင့် အနုေညာ မူေုင့်ခွင့် ကဏ္ဍအလုက့် ြွဲ့စည့််းခငွ ့်ပေ ာ်းပသာ စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေငု ့်ခွင့် သမု ဟတု ့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းဆုင့်ရာ စပု ေါင့််းစီမံခန့်ခသွ ည့် အြွဲ့အစည့််း၏ လုေ့င် န့််းတာဝန့်မ ာ်းနှင့် စေ့်လ ဉ့််း၍ လမ့််းညွှန့်ပခင့််း၊ လုအေ့်ေါက ညြှနငှု ့််းပေါင့််းစေ့်ပေ်းပခင့််းပေ နုင့်သည့်။ ၆၂။ စာပေနှင့် အနုေညာမူေုငခ့် ွင့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းဆငု ့်ရာ စပု ေါင့််းစီမံခန့်ခသွ ည့် အြွဲ့အစည့််းသည့် သက့်ဆုင့်ရာစာပေနှင့် အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် ကဏ္ဍအလုက-့် (က) စာပေနငှ ့် အနုေညာဆငု ရ့် ာ ြန့်တီ်းမှုမ ာ်းကု အာ်းပေ်းပမငြှ ့်တင့်သည့် လုေ့်ငန့််းမ ာ်းကု ပဆာင့်ရွကရ့် မည။့် (ခ) မူလလက့်ရာရငှ ့်နှင့် စာပေနှင့် အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့်ေုင့်ရငှ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွင့်အပရ်း ေုင့်ရငှ ့်တ၏ု အခွင့်အပရ်းမ ာ်း ရရပှ ရ်းအတကွ ့်လည့််းပကာင့််း၊ ယင့််းအခငွ အ့် ပရ်းမ ာ်း ေါ်းခ ်းပြာက့်ပခင့််းနှင့် စေ့်လ ဉ့််း၍ အကာအကယွ ့်ပေ်းပရ်းအတကွ ့်လည့််းပကာင့််း ပစစေ့်ညနြှ ငှု ့််းပပြရငှ ့််းပေ်းပခင့််း ပေ နုင့်သည့်။ (ဂ) မူလလက့်ရာရငှ ့်နငှ ့် စာပေနှင့် အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့်ေုင့်ရငှ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွင့်အပရ်း ေုင့်ရငှ ့်တကု အေန့် ှံသည့် စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်း၊ ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆကမ့် ှုမ ာ်း၊ ြုနုဂရမ့် မ ာ်းကု လက့်ခပံ ခင့််းနငှ ့် အသံု်းပေ သူမ ာ်း ံမှ သင့်တငမ့် တပသာ အခပ က်းပငပွ ကာက့်ခပံ ေ်ီ း ုသူတအု ာ်း ပေနလ့် ည့်ခပွ ဝပေ်းပခင့််း ပေ နငု ့်သည။့် (ဃ) လုအေပ့် သာစာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာလက့်ရာမ ာ်း၊ ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆကမ့် ှုမ ာ်း၊ ြုနဂု ရမ့်မ ာ်းကု မပေ ာက့်ေ က့်ပစပရ်းအတွက့် မူလလက့်ရာရငှ ့်၊ စာပေနငှ အ့် နုေညာမူေငု ့်ခွင့်ေငု ့်ရှင့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့် သည့် အခွင့်အပရ်းေုင့်ရငှ ့်၏ ဆနဒအရပသာ့်လည့််းပကာင့််း၊ ဝယယ့် ပူ ခင့််းပြငပ့် သာ့်လည့််းပကာင့််း စုပဆာင့််း ပခင့််းနငှ ့် န့််းသမ့််းပခင့််းပေ နုင့်သည။့် (င) ပေည့်ေရှ စာပေနှင့် အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သမု ဟတု ့် ဆကန့် ွှယ့်သည့် အခွင့်အပရ်းဆုင့်ရာ စုပေါင့််းစီမံ ခန့်ခသွ ည့် အြွဲ့အစည့််းမ ာ်း၊ အပေည့်ပေည့်ဆုင့်ရာအြွဲ့အစည့််းမ ာ်း၊ ပေသဆုင့်ရာ အြွဲ့အစည့််းမ ာ်းနှင့် ဆက့်သယွ ့်၍ အကူအညီမ ာ်းရယပူ ခင့််းနငှ ့် အကူအညပီ ေ်းပခင့််းတု ပေ နငု သ့် ည့်။ (စ) ဝနက့် ကီ်းဌာနနှင့် သက့်ဆငု ရ့် ာဝန့်ကက်ီ းဌာနမ ာ်းမှ သတ့်မတှ ့် ုတပ့် ေန့် ာ်းပသာ စည့််းမ ဉ့််း၊ စည့််းကမ့််းမ ာ်းနှင့် ပအဂ င့်စီမှ သတ့်မှတ့် တု ့်ပေန့် ာ်းပသာ စည့််းကမ့််းခ က့်မ ာ်း၊ ညွှန့် ကာ်းခ က့်မ ာ်းကု လုကန့် ာရမည။့် Page 31 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ အခန့််း (၂၀) မူေုင့်ခွငတ့် ရာ်းရံု်းတည့်ပ ာငပ့် ခင့််း ၆၃။ ပေညပ့် ာင့်စတု ရာ်းလတွှ ့်ပတာ့်ခ ေ့်သည-့် (က) မူေုင့်ခငွ ့်ဆုင့်ရာ ကစစရေမ့် ာ်းနှင့်စေ့်လ ဉ့််း၍ ပေစမ့် ှုပ ကာင့််းအရပြစပ့် စ၊ တရာ်းမပ ကာင့််းအရပြစပ့် စ တရာ်းစဆွ ုမှုမ ာ်းကု စစပ့် ဆ်းစီရင့်ရန့် သငပ့် လ ာပ့် သာ နယပ့် ပမပေသတွင့် မူေုင့်ခငွ တ့် ရာ်းရံု်းမ ာ်း တည့်ပ ာင့်၍ တရာ်းသူကကီ်းမ ာ်းကု ခန့် ာ်းနုင့်သည့်။ (ခ) ေုေ့်မခွ (က) အရ ခန့် ာ်းသည့် တရာ်းသူကကီ်းမ ာ်းအာ်း မူေုင့်ခွင့်ဆုင့်ရာ ကစစရေ့်မ ာ်းကု စစ့်ပဆ်းစီရင့်နုင့်ရန့် စီရင့်ေငု ့်ခငွ ့်အာဏာနှင့် လုေ့်ေငု ့်ခွင့်မ ာ်းကု အေန့် ှင့််းနငု ့်သည။့် (ဂ) ေုေ့်မခွ (က) အရ မူေုင့်ခွင့် တရာ်းရံု်းမ ာ်းကု တညပ့် ာင့်ပခင့််းမပေ မီ မူေုင့်ခငွ ့်ဆုင့်ရာ ကစစရေ့်မ ာ်းကု စစပ့် ဆ်းစီရငရ့် န့် သင့်ပလ ာ့်ပသာ တရာ်းရံု်းအာ်း မူေုင့်ခွင့်တရာ်းရံု်းမ ာ်း၏ စီရင့်ေငု ့်ခွငအ့် ာဏာနှင့် လုေ့်ေုင့်ခငွ ့်မ ာ်းကု အေန့် ငှ ့််းနငု ့်သည့်။ (ဃ) မူေုငခ့် ွငတ့် ရာ်းရံု်းမ ာ်းက ခ မှတ့်ပသာ စီရငခ့် က့်၊ အမနန့် ှင့် ဆံု်းပြတ့်ခ က့်မ ာ်းအပေေါ် အယူခမံ ှု၊ ပေင့်ဆင့်မှုမ ာ်းကု စီရင့်ေငု ့်ခငွ ့်ရသှ ည့် မူေုင့်ခငွ တ့် ရာ်းရံု်းမ ာ်း၏ စီရင့်ေငု ့်ခွငအ့် ာဏာနငှ ့် လုေ့်ေုင့်ခွင့်မ ာ်းကု သတ့်မတှ ့်ပေ်းရမည။့် (င) ေေု ့်မ ၅၉ အရ ပလ ာက့် ာ်းခ က့်မ ာ်းကု စစပ့် ဆ်းစီရင့်ရန့် သငပ့် လ ာ့်သည့် မူေုင့်ခငွ ့် တရာ်းရံု်းသု စီရင့်ေငု ့်ခငွ ့်အာဏာနှင့် လုေ့်ေငု ့်ခွင့်မ ာ်းအေန့် ှင့််းရမည။့် အခန့််း (၂၁) စာပေနှငအ့် နုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သုိ့မဟုတ့် ဆကန့် ွှယ့်သည့် အခွင့်အပရ်းကု အပကာက့်ခနွ ့်ဦ်းစီ်းဌာနက အကာအကယွ ့်ပေ်းပခင့််း ၆၄။ အခငွ ့်အပရ်းရရှသူသည့် စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်း ခ ်းပြာက့် ာ်းသည့်ဟု စွေ့်စခွ ံရပသာ ေစညစ ့််းကု နုငင့် ပံ တာ့် နယ့်နမတအ့် တွင့််းသု တင့်သငွ ့််း ာ်းပ ကာင့််း သမု ဟုတ့် တင့်သငွ ့််းလ က့်ရပှ ကာင့််း သမု ဟုတ့် တင့်သငွ ့််းရန့်ရှပ ကာင့််း သံသယပြစ့်ြွယ့်ရာ အပ ာက့် အ ာ်းရေှ ါက အဆုေါေစစည့််းမ ာ်း ကုန့်သွယ့်မှုလမ့််းပ ကာင့််း အတွင့််းသု လတွ ့်လေ့်စွာဝငပ့် ရာက့်ခငွ ့်ပေ ပခင့််း ကု ဆုင့််းငံမန့် ုတ့်ပေ်းရန့် သတ့်မှတ့်ခ က့်နှငအ့် ညီ အပကာက့်ခွနဦ့် ်းစီ်းဌာန ညနွှ ့် ကာ်းပရ်းမှြူ်းခ ေ့် ံ ပလ ာက့် ာ်းနုင့်သည့်။ ၆၅။ (က) အပကာက့်ခနွ ့်ဦ်းစီ်းဌာန ညွှန့် ကာ်းပရ်းမှြူ်းခ ေ့်သည့်- (၁) ေုေ့်မ ၆၄ အရ ပလ ာက့် ာ်းခ က့်ကု လက့်ခရံ ရှသညပ့် နမှ ရကပ့် ေါင့််း ၃၀ တငွ ့််း ယင့််းပလ ာက့်လာွှ ကု လက့်ခပံ ကာင့််း သမု ဟတု ့် ပငင့််းေယပ့် ကာင့််း ပလ ာက့် ာ်းသူ ံ အပ ကာင့််း ကာ်းရမည။့် (၂) ပလ ာက့် ာ်းခ က့်ကု စစစ့်ရန့် လုအေ့်ပသာ သတင့််းအခ က့်အလက့်မ ာ်းမပေညစ့် ံုခလ င့် ပလ ာက့် ာ်းသူမှ အပ ကာင့််း ကာ်းစာ ုတ့်ပေနသ့် ည့်ပနမှ ၁၅ ရကအ့် တငွ ့််း သတင့််းအခ က့်အလက့်မ ာ်း ေ့်မံပြည့်စွက့်ပေ်းေပု စရန့် ယင့််း၏ ဆံု်းပြတ့်ခ ကက့် ု ပလ ာက့် ာ်းသူ ံ အပ ကာင့််း ကာ်းစာ ပေ်းေ၍ု ပရွှေဲ့ဆငု ့််းရမည့်။ Page 32 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (၃) ပလ ာက့် ာ်းခ က့်ကု လက့်ခရံ ာတွင့် အာမခံခ ကတ့် စရ့် ေ့်ကု အပကာက့်ခွန့် ဦ်းစီ်းဌာနတွင့် သတ့်မတှ ့်ခ ကန့် ငှ ့်အညီ ပလ ာက့် ာ်းသူမှ ပေ်းရန့် သတ့်မှတန့် ုင့်သည။့် (၄) ပလ ာက့် ာ်းခ က့်ကု ပငင့်် းေယ့်ခလ င့် အပ ကာင့််းပေခ က့်ကု ရငှ ့််းလင့််းစာွ ပြာ့်ပေရမည့်။ (ခ) ပလ ာက့် ာ်းသူသည့် ေမု ုတုပတာင့််းပသာ အခ နက့် ာလတစ့်ခကု ု ပတာင့််းဆုပခင့််းမပေ ခလ င့် ေုေ့်မခွ (က) ေါ လုေ့်ပဆာင့်မှုမ ာ်းသည့် ပပခာက့်လအ သက့်ပရာက့်မှုရပှ စရမည့်။ ၆၆။ (က) အပကာကခ့် ွနဦ့် ်းစီ်းဌာန ညွှန့် ကာ်းပရ်းမှြူ်းခ ေ့်သည့် ေုေ့်မ ၆၅ အရ ပလ ာက့် ာ်းခ က့်ကု လက့်ခပံ ေ်ီ းပနာက့်ပြစ့်ပစ၊ အပကာက့်ခနွ ဦ့် ်းစီ်းဌာန၏ စစ့်ပဆ်းပတွဲ့ရခှ ကအ့် ရပြစပ့် စ စာပေနငှ ့်အနုေညာ မူေုင့်ခငွ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်းခ ်းပြာက့်ပေီ်း တင့်သငွ ့််းပသာ ေစစည့််းပြစသ့် ညဟ့် ု ယူဆနငု ့်ပသာခငု ့်လုသံ ည့် အပ ာက့်အ ာ်းမ ာ်းရလှ င့် အဆုေါေစစည့််းမ ာ်း ကုန့်သယွ မ့် ှုလမ့််းပ ကာင့််း အတငွ ့််းသု လွတ့်လေ့်စွာ ဝင့်ပရာက့်ခငွ ့်ပေ ပခင့််းကု ဆုင့််းငံ ာ်းရမည။့် ယင့််းသု ဆုင့််းငံ ာ်းပခင့််းကု ပလ ာက့် ာ်းသူနှင့် တင့်သငွ ့််းသတူ အု ာ်း ခ က့်ခ င့််းအပ ကာင့််း ကာ်းရမည့်။ (ခ) အဆုေါ ေစစည့််းသည့် စာပေနှင့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းခ ်းပြာက့် ာ်းပသာ ေစစည့််းပြစပ့် ကာင့််း ပလ ာက့် ာ်းသူ၏ ပတာင့််းဆုခ က့် မှန့်ကန့်ပ ကာင့််း သက့်ပသပေရန့် အပကာက့်ခနွ ဦ့် ်းစီ်းဌာန ညွှန့် ကာ်းပရ်းမှြူ်းခ ေ့်သည့် လ ွဲ့ဝကှ ့်သတင့််းအခ ကအ့် လက့်မ ာ်းအာ်း မပေါက့် ကာ်း ပစဘ ဆုင့််းငံ ာ်းပသာေစညစ ့််းမ ာ်းကု ပလ ာက့် ာ်းသူနှင့် တငသ့် ွင့််းသူတအု ာ်း လံုပလာက့်ပသာ စစ့်ပဆ်းခငွ ့်ပေ ရမည။့် ၆၇။ (က) ပလ ာက့် ာ်းသူ ံ ဆုင့််းငံမန့်ကု အသပေ်းအပ ကာင့််း ကာ်းသညပ့် နမှ ၁၅ ရကအ့် တငွ ့််း ပလ ာက့် ာ်းသကူ အမကှု စစ အမာှ ်းအမနှ ့်အပေေါ် ဆံု်းပြတ့်နုင့်ရန့် အပရ်းယပူ ဆာင့်ရွကပ့် ခင့််းကု စတင့် ပဆာငရ့် ကွ ့်ပနပ ကာင့််း သမု ဟတု ့် မူေုင့်ခွင့် တရာ်းရံု်းမှ ေစစည့််းစီ်းဆင့််းမှု ဆုင့််းငံသည့် ယာယီ အပရ်းယူ ပဆာင့်ရွကခ့် က့်မ ာ်းသည့် ကန့် ကာပနပ ကာင့််း အပကာက့်ခနွ ဦ့် ်းစီ်းဌာန ညနွှ ့် ကာ်းပရ်းမှြူ်းခ ေ့် ံ အပ ကာင့််း ကာ်းခပခင့််းမရလှ င့် ယင့််းေစစည့််းကု ကင့််းလတွ ့်ခငွ ပ့် ေ ရမည့်။ သင့်ပလ ာ့်ပသာ ကစစရေ့်မ ာ်းတွင့် ုသတ့်မှတ့်သည့် အခ န့်ကာလကု ၁၅ ရက့် မကုနဆ့် ံု်းမီ အပကာက့်ခနွ ဦ့် ်းစီ်းဌာန ညွနှ ့် ကာ်းပရ်းမှြူ်းခ ေ့်၏ ဆံု်းပြတ့်ခ ကပ့် ြင့် ၁၅ ရက့် ေ့်မံတု်းနုင့်သည့်။ (ခ) ေ က့်စီ်းလယွ ့်ပသာ ေစစည့်် းပြစေ့် ါက သတ့်မှတက့် ာလသည့် သံု်းရကပ့် ြစသ့် ည။့် ၆၈။ ဆုင့််းငံမန့်အပ ကာင့််း ကာ်းစာကု လက့်ခရံ ရပှ ေ်ီ းပနာက့် တင့်သငွ ့််းသူသည့် ဆုင့််းငံမနက့် ု မပက နေ့် ေါက သက့်ဆငု ရ့် ာ စီရင့်ေငု ့်ခငွ ့်ရသှ ည့် မူေုင့်ခငွ တ့် ရာ်းရံု်းသု ပလ ာက့် ာ်းနုငသ့် ည့်။ မူေုင့်ခငွ ့် တရာ်းရံု်း သည့် ပေနလ့် ည့်စစစရ့် န့် အခွင့်အပရ်းပတာင့််းဆုသညပ့် နမှ ရကပ့် ေါင့််း ၃၀ အတွင့််း ဆုင့််းငံကာလကု ပေင့်ဆင့်ပခင့််း၊ ပေနလ့် ည့်ရုေ့်သမ့််းပခင့််း သမု ဟုတ့် အတည့်ပေ ပခင့််းပေ လုေ့်ရမည့်။ ၆၉။ မူေုင့်ခွငတ့် ရာ်းရံု်းက စာပေနှင့် အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်း ခ ်းပြာက့် ာ်းပသာ ေစစည့််းမ ာ်း မှန့်ကနပ့် ကာင့််း ဆံု်းပြတ့်ခလ င့် တင့်သငွ ့််းသသူ ည့် အဆုေါ ေစစည့််း မ ာ်းအာ်း န့််းသမ့််းပခင့််း၊ ြ က့်ဆီ်းပခင့်် း၊ ြယ့်ရှာ်းပခင့််းတအု တကွ ့် ကုနက့် စရတ့်မ ာ်းကု အပကာက့်ခနွ ့် ဦ်းစီ်းဌာနသု ပေ်းပဆာင့်ရမည့်။ ၇၀။ မူေုင့်ခငွ ့် တရာ်းရံု်းက စာပေနှင့် အနုေညာမူေငု ့်ခွင့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခငွ ့်အပရ်း ခ ်းပြာက့် ာ်းပသာ ေစစည့််းမ ာ်း မဟုတပ့် ကာင့််း ဆံု်းပြတ့်ခလ င့် အဆုေါေစစည့််းမ ာ်းကု မှာ်းယငွ ့််းစွာ ဆငု ့််းငံပခင့််းနှင့် Page 33 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ ယာယီ န့််းသမ့််းပခင့််းတပု ကာင့် ပြတ့်ပေေါ်သည့် နစ့်နာပ က်းကု မူေုင့်ခွင့် တရာ်းရံု်းမှ သတမ့် ှတ့်ဆံု်းပြတ့်သည့် ေမာဏအတငု ့််း ပလ ာက့် ာ်းသူမှ တင့်သငွ ့််းသူ ံ ပေ်းပဆာင့်ရမည။့် ၇၁။ ဤအခန့််းေါ ပေဋ္ဌာန့််းခ ကမ့် ာ်းသည့် စာပေနှင့် အနုေညာမူေုင့်ခွင့် သမု ဟတု ့် ဆကန့် ယွှ ့်သည့် အခငွ ့်အပရ်း ခ ်းပြာက့် ာ်းပသာ ေစစည့််းမ ာ်းကု စီ်းေွာ်းပရ်းအလငု ှာ မဟုတ့်ဘ ေစညစ ့််းတင့်သငွ ့််းသကူ ကုယ့်ေငု ့်သု်ံ းရန့် ရည့်ရယွ ၍့် ခရီ်းသည့်ဝန့်စည့် အပနပြင့် ယူပဆာင့်လာပသာ ေစစည့််းမ ာ်းနှငပ့် သာ့် လည့််းပကာင့််း၊ နည့််းဥေပေတွင့် သတ့်မှတပ့် ြာပ့် ေ ာ်းပသာ တင့်သငွ ့််းတင့်ေလု ာပသာ ေစညစ ့််းမ ာ်းနှင့် ပသာ့်လည့််းပကာင့််း သက့်ဆုင့်ပခင့််း မရပှ စရ။ ၇၂။ အပကာက့်ခနွ ဦ့် ်းစီ်းဌာန ညွှန့် ကာ်းပရ်းမှြူ်းခ ေ့်သည့် စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်းခ ်းပြာက့် ာ်းပသာ ေစစည့််းမ ာ်းနှငစ့် ေ့်လ ဉ့််း၍ ကမ္ာအပကာက့်ခနွ ့် အြွဲ့နှင့် လည့််းပကာင့််း၊ အပခာ်းနုငင့် ံမှ အပကာက့်ခနွ ဦ့် ်းစီ်းဌာန ညနွှ ့် ကာ်းပရ်းမှြူ်းခ ေ့်နငှ ့်လည့််းပကာင့််း၊ စာပေနှင့် အနုေညာမေူ ုင့်ခွင့် သမု ဟတု ့် ဆက့်နယွှ သ့် ည့် အခွင့်အပရ်းဆုင့်ရာ စပု ေါင့််းစမီ ံခန့်ခသွ ည့် အြွဲ့အစည့််း မ ာ်းနှင့်လည့််းပကာင့််း သတင့််းအခ က့်လက့်မ ာ်းြလယှ ့်ပေီ်း ေူ်းပေါင့််းပဆာင့်ရွကန့် ငု ့်သည။့် အခန့််း (၂၂) စာပေနှင့် အနုေညာမူေုင့်ခွင့် သုိ့မဟုတ့် ဆကန့် ွှယ့်သည့် အခွင့်အပရ်းကု ေေါ်းခ ်းပ ာကပ့် ခင့််းနှင့် စေ့်လ ဉ့်် း၍ မူေုင့်ခွငတ့် ရာ်းရံု်း၏ လုေ့်ေုင့်ခွင့်မ ာ်း ၇၃။ (က) အခွင့်အပရ်းရရှသသူ ည့် နစ့်နာမှုအတွက့် တရာ်းမပ ကာင့််းအရ ေုေ့်မ ၇၄ နငှ ့် ၇၅ တေု ါ ပေဋ္ဌာန့််းခ က့်မ ာ်းနငှ အ့် ညီ ယာယီအပရ်းယူပဆာင့်ရကွ သ့် ည့် အမန့်ခ မှတပ့် ေ်းရန့် မူေငု ့်ခွငတ့် ရာ်းရံု်းတငွ ့် အပ ွပ ွမှု ပလ ာက့် ာ်းနငု ့်သည့်။ (ခ) အခငွ ့်အပရ်းရရှသူသည့် ပေစ့်မှုပ ကာင့််းအရပြစ့်ပစ၊ တရာ်းမပ ကာင့််းအရပြစပ့် စ အပရ်းယူပေ်းရန့် မူေုင့်ခငွ တ့် ရာ်းရ်ံု းသု ပလ ာက့် ာ်းနငု ့်သည။့် ၇၄။ (က) မူေုငခ့် ွငတ့် ရာ်းရံု်းသည့် စာပေနှင့် အနုေညာမူေငု ့်ခငွ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွင့်အပရ်း ေါ်းခ ်းပြာက့်မှုမ ာ်းနငှ ့် စေလ့် ဉ့််း၍ ေုေ့်မ ၇၃၊ ေုေ့်မခွ (က) အရ ပလ ာက့် ာ်းလာေါက တရာ်းမ ပ ကာင့််းအရ ကုစာ်းပဆာင့်ရကွ ့်ရန့် ပအာက့်ေါ ယာယီအပရ်းယပူ ဆာငရ့် ကွ ့်သည့် အမနတ့် စ့်ရေ့်ရေက့် ု ပြစပ့် စ၊ တစ့်ရေ့် က့်ေု၍ပြစ့်ပစ ခ မှတ့်နငု ့်သည့်- (၁) စာပေနှငအ့် နုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွင့်အပရ်း ေါ်းခ ်းပြာက့်ပခင့််းကု ကာကယွ တ့် ာ်းဆီ်းရနန့် ှငအ့် ပကာက့်ခွနဦ့် ်းစီ်းဌာနတွင့် က သင့်ခွန့်အရေ့်ရေ့် ပေ်းပဆာင၍့် ရငှ ့််းလင့််း ုတယ့် ူ ပေ်ီ းသည့် သွင့််းကုန့်ေစစည့််းမ ာ်းအေါအဝင့် စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုင့်ခွင့် သမု ဟတု ့် ဆကန့် ယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်း ေါ်းခ ်းပြာက့် ာ်းပသာ ေစညစ ့််းမ ာ်း နုငင့် ံပတာ့်၏ ကနု ့်သွယ့်မှုလမ့််းပ ကာင့််းအတွင့််းသု ဝင့်ပရာက့်လာပခင့််းကု ကာကယွ ့်တာ်းဆီ်းရန့် သင့်သည့် င့်ပမင့်သည့် အမန့်၊ Page 34 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (၂) စွေ့်စခွ ံရပသာ စာပေနှင့် အနုေညာမူေငု ့်ခွင့် သမု ဟတု ့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်း ေါ်းခ ်းပြာက့် မှနု ှင့် သက့်ဆုင့်သည့် သကပ့် သခအံ ပ ာက့်အ ာ်းမ ာ်းကု မလူ အပပခအပနမေ က့် န့််းသမ့််း ာ်းရန့် သင့်သည့် င့်ပမင့်သည့် အမန၊့် (၃) သက့်ဆငု ့်ရာ အပကာကခ့် ွနဦ့် ်းစီ်းဌာနက တု ့် ာ်းသည့် ဆုင့််းငံမန့်ကု ပေင့်ဆင့်ရန့်၊ ေယ့်ြ က့်ရန့် သမု ဟတု ့် အတည့်ပေ ရန့် အမန။့် (ခ) မူေုင့်ခငွ ့်တရာ်းရံု်းသည့် ယာယီအပရ်းယူပဆာင့်ရကွ ့်ပေ်းရနအ့် တွက့် ပလ ာက့် ာ်းသူ ံမှ ပအာက့်ေါ တကု ု တင့်သငွ ့််းရန့် ညွှန့် ကာ်းနုင့်သည့်- (၁) ပလ ာက့် ာ်းသူမှာ အခငွ အ့် ပရ်းရရှသူပြစပ့် ကာင့််း၊ ယင့််း၏ အခွင့်အပရ်းကု ေါ်းခ ်းပြာကပ့် န ပ ကာင့််း သမု ဟုတ့် ေါ်းခ ်းပြာက့်ရန့် အလာ်းအလာရပှ ကာင့််း င့်ရှာ်းပစရန့် ခငု ့်လုသံ ည့် အပ ာက့် အ ာ်းမ ာ်းကု တင့်ပေပစပခင့််း၊ (၂) ယာယီအပရ်းယူပဆာင့်ရကွ ့်မှုကု အလွသံု်းစာ်းပေ ပခင့််းမှ ကာကယွ ့်တာ်းဆီ်းရနအ့် တကွ ့် လံုပလာက့် သည့် အာမခတံ င့်သငွ ့််းပစပခင့််း။ (ဂ) မူေုင့်ခငွ တ့် ရာ်းရံု်းသည့် ေုေ့်မခွ (က) ေါ အမနအ့် ရ ယာယီအပရ်းယပူ ဆာင့်ရွကမ့် ှုမ ာ်းကု ပဆာင့်ရွကရ့် ာတငွ ့် စာပေနှင့် အနုေညာမူေငု ့်ခွင့် သမု ဟတု ့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်း ေါ်းခ ်းပြာက့် သညဟ့် ု စွေစ့် ွခံရပသာ ေစညစ ့််းမ ာ်းကု ခပွ ခာ်းသတ့်မတှ ့်နငု ့်ရန့် ပနာက့် ေ့် လုအေ့်ပသာ မည့်သည့် သတင့််းအခ က့်အလက့်ကု မဆုတင့်သွင့််းရန့် ပလ ာက့် ာ်းသူကု ေ့်မညံ နွှ ့် ကာ်းနငု ့်သည့်။ (ဃ) မူေုငခ့် ွငတ့် ရာ်းရံု်းသည့် ပလ ာက့် ာ်းပတာင့််းဆုခသည့် ယာယီ အပရ်းယူပဆာင့်ရကွ ့်ခ က့်မ ာ်းကု စတငပ့် ဆာင့်ရွကခ့် သည့် ပနမှစ၍ ခုက့်နစ့်နာမှု အပေေါ် အမကှု ု အပေ်ီ းအပေတ့် ဆံု်းပြတ့်နငု ့်ရန့်အတွက့် မူေုင့်ခွငတ့် ရာ်းရံု်းက သတ့်မတှ ့် ာ်းသည့် သင့်ပလ ာ့်ပသာ ကာလအတွင့််း သမု ဟတု ့် ယင့််းကသု သတ့်မှတ့် ာ်းပခင့််းမရခှ လ င့် ယာယီအပရ်းယူပဆာင့်ရကွ ့်ရန့် အမန့်ခ မှတ့်သည့်ပနမှ ရက့်ပေါင့််း ၃၀ အတငွ ့််း တရာ်းစဆွ ုမှုကု တရာ်းမပ ကာင့််းအရ တရာ်းစဆွ ုပခင့််းမရလှ င့် ေုေ့်မ ၇၅၊ ေုေ့်မခွ (ခ) ကု မ ခုက့်ပစဘ ေေု ့်မ ၇၄၊ ေုေ့်မခွ (က) နငှ ့် ေုေ့်မ ၇၅၊ ေုေမ့် ခွ (က) တအု ရ ခ မတှ ့် ာ်းပသာ ယာယီ အပရ်းယပူ ဆာင့်ရွကခ့် က့်မ ာ်းကု ပလ ာက့် ာ်းခံရသူ၏ ပတာင့််းဆုခ က့်အရ ရုေ့်သမ့််းရမည့် သမု ဟုတ့် အက ်းသကပ့် ရာက့်မှုကု ရေ့်စရမည့်။ (င) မူေုငခ့် ွငတ့် ရာ်းရံု်းသည့် ယာယီအပရ်းယူပဆာင့်ရကွ ့်ခ က့်မ ာ်းကု ရုေ့်သမ့််းလ င့်ပြစပ့် စ၊ ပလ ာက့် ာ်း သူ၏ ေ ကက့် ွကမ့် ှု သမု ဟုတ့် ပေ လုေ့်မတှု စ့်ရေ့်ရေ့်ပ ကာင့် ရေ့်စလ င့်ပြစပ့် စ၊ စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်း ေါ်းခ ်းပြာက့်ပခင့််း မရပှ ကာင့််း သမု ဟတု ့် ေါ်းခ ်းပြာက့် ရန့် အလာ်းအလာမရပှ ကာင့််း ပတွဲ့ရလှ င့်ပြစပ့် စ ပလ ာက့် ာ်းခံရသူ၏ ပတာင့််းဆုခ ကအ့် ရ အဆုေါ အပရ်းယပူ ဆာငရ့် ကွ ့်ခ က့်မ ာ်းပ ကာင့် ပေေါ်ပေါက့်ပသာ ခကု န့် စန့် ာမမှု ာ်းအတကွ ့် သငပ့် လ ာပ့် သာ ပလ ာပ့် က်းကု ပလ ာက့် ာ်းသူက ပလ ာက့် ာ်းခံရသူသပု ေ်းပစရန့် အမန့်ခ မှတ့်နငု ့်သည။့် Page 35 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ ၇၅။ (က) မူေုင့်ခငွ ့်တရာ်းရံု်းသည့် ပအာက့်ေါအပပခအပနတစ့်ရေ့်ရေ့်တွင့် တစ့်ြက့်သတ့် ယာယီအပရ်းယူ ပဆာင့်ရွကသ့် ည့် အမန့်မ ာ်းကု ခ မတှ ့်နငု ့်သည့်- (၁) အခွငအ့် ပရ်းရရသှ ူကု ကစု ာ်း၍မရနုငပ့် သာ ခုက့်နစန့် ာမှုကပု ြစပ့် စ တန့်ရာသည့် ပနှာင့်ပနှ်း ကန့် ကာမှု တစ့်စတံု စ့်ရာရပှ ခင့််း၊ (၂) သကပ့် သခံအပ ာက့်အ ာ်းမ ာ်း ေ က့်စီ်းဆံု်းရံှု်းမည့်အနတရာယ့် အမနှ ့်တကယ့် က ပရာက့်ပနပခင့််း။ (ခ) မူေုင့်ခငွ ့်တရာ်းရံု်းသည့် တစ့်ြက့်သတယ့် ာယီအပရ်းယူပဆာင့်ရကွ ့်ရာတွင့်- (၁) ပဆာင့်ရွကပ့် ေ်ီ းလ င့်ပေီ်းခ င့်် း ပနှာငပ့် နှ်း ကန့် ကာမှုမရပှ စဘ ယာယီအပရ်းယူပဆာင့်ရကွ ့်သည့် အမန့်ကု ပလ ာက့် ာ်းခံရသူ ံ အသပေ်းအပ ကာင့််း ကာ်းရမည့်။ (၂) မူေုင့်ခငွ တ့် ရာ်းရံု်းက သတမ့် ှတ့်သည့် အခ န့်ကာလအတငွ ့််း သမု ဟုတ့် ယင့််းကသု သတ့်မှတ့်ခ က့် မရခှ လ င့် အပ ကာင့််း ကာ်းစာ ုတ့်ပေနသ့် ည့်ပနမှ ရကပ့် ေါင့််း ၃၀ အတွင့််း အပ ကာင့််း ကာ်းခံရသကူ လုကန့် ာပခင့််း မရလှ င့် ယင့််းအပရ်းယူ ပဆာင့်ရကွ ့်ခ က့်မ ာ်းကု ပေ်ီ းပပမာကပ့် အာင့် ပဆာင့်ရွကရ့် မည။့် (ဂ) မူေုင့်ခငွ ့် တရာ်းရံု်းသည့် ယင့််းအပရ်းယူပဆာင့်ရကွ ့်ခ က့်မ ာ်းအပေေါ် ပေင့်ဆင့်ပခင့််း၊ ေယ့်ြ က့်ပခင့််း သမု ဟုတ့် အတည့်ပေ ပခင့််းတအု ာ်း ဆံု်းပြတ့်ပေ်းရန့် ပလ ာက့် ာ်းခံရသူမ ာ်း၏ ပတာင့််းဆုခ က့်အရ နှစ့်ြက့် ကာ်းနာ၍ ပေနလ့် ည့်စစပ့် ဆ်းပခင့််းတစ့်ရေက့် ု သင့်ပလ ာ့်သည့် ကာလအတွင့််း ပဆာင့်ရွကရ့် မည။့် ၇၆။ (က) စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုင့်ခွင့် သမု ဟတု ့် ဆကန့် ယွှ ့်သည့် အခငွ ့်အပရ်း ေါ်းခ ်းပြာက့်ပခင့််းနငှ ့် စေ့်လ ဉ့််း၍ တရာ်းမဥေပေနှင့် တရာ်းမက င့် ံု်းဥေပေတကု ု မ ခုကပ့် စဘ ေုေ့်မ ၇၃၊ ေေု ့်မခွ (ခ) အရ စွဆုမှုတွင့် မူေုင့်ခွငတ့် ရာ်းရံု်းသည့် ပအာက့်ေါအမန့်တစ့်ရေ့်ရေ့်ကပု ြစပ့် စ၊ တစ့်ရေ့် က့်ေု၍ပြစပ့် စ ခ မှတ့် နုင့်သည့-် (၁) အပကာက့်ခနွ ့်ဦ်းစီ်းဌာနတွင့် က သင့်ခွန့် အရေ့်ရေပ့် ေ်းပဆာင့်၍ ရငှ ့််းလင့််း တု ့်ယပူ ေ်ီ း တင့်သငွ ့််း လာမည့် စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်း ေါ်းခ ်းပြာက့် ာ်းသည့် ေစစည့််းမ ာ်း နုင့်ငပံ တာ့်၏ ကုန့်သယွ ့်မှုလမ့်် းပ ကာင့််းအတွင့််းသု ဝငပ့် ရာက့်လာပခင့််းကု ကာကယွ ့် တာ်းဆီ်းပခင့််းအေါအဝင့် စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်း ေါ်း ခ ်းပြာက့်မအှု တွက့် တာ်းပမစ့်သည့် အမန့်၊ (၂) (ကက) စာပေနှင့်အနုေညာမူေုင့်ခွင့် သမု ဟတု ့် ဆကန့် ယွှ ့်သည့် အခငွ ့်အပရ်း ေါ်းခ ်းပြာက့်ပခင့််း ပ ကာင့် ပြစပ့် ေေါ်လာပသာ အခငွ ့်အပရ်း ရရှသူ၏ ခုက့်နစ့်နာမှုမ ာ်းအတွက့် ေါ်းခ ်းပြာက့်သူမှ အခွင့် အပရ်းရရှသူ ံ လံုပလာကပ့် သာ နစ့်နာပ က်းကု ပေ်းပဆာငပ့် စရနအ့် တကွ ့် ခ မှတ့်သည့် အမန့် သမု ဟတု ့် သငပ့် လ ာပ့် သာ ကစစရေ့်မ ာ်းတငွ ့် အခငွ ့်အပရ်းရရှသူမှ ကက တင့် သတ့်မတှ ပ့် တာင့််းဆု ာ်းပသာ နစ့်နာ ပ က်းကုပြစ့်ပစ၊ ခ ်းပြာက့်သူမှ ရယူခစံ ာ်းခပသာ အက ်းအပမတ့်ကပု ြစပ့် စ၊ နှစ့်ရေ့်လံု်းကုပြစ့်ပစ ပေနလ့် ည့် ပေ်းပစရန့် အမန့်။ (ခခ) အခငွ ့်အပရ်းရရှသူ၏ တရာ်းစရတ့်နငှ ့် ပရွှဲ့ပနစရတတ့် ု အေါအဝင့် သင့်ပလ ာပ့် သာ ကုန့က် စရတ့် မ ာ်းကု ပေ်းပဆာငပ့် စရနအ့် မန။့် Page 36 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (၃) အခငွ ့်အပရ်းရရှသူကု ခကု ့်နစန့် ာမှု မရပှ စရနအ့် လငု ာှ ပလ ာပ့် က်းတစစ့် ံုတစ့်ရာ ပေ်းပဆာငပ့် ခင့််း မရဘှ စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်းခ ်းပြာကပ့် သာ ေစညစ ့််းမ ာ်း ကု ကုန့်သွယ့်မှုလမ့််းပ ကာင့််းမှ ြယ့်ရှာ်းရန့် သမု ဟတု ့် ြ က့်ဆီ်းရန့် ခ မှတ့်သည့် အမန့်၊ (၄) စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုငခ့် ွင့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းခ ်းပြာက့် ာ်းပသာ ေစညစ ့််းမ ာ်း ပေ လုေ့်ရာတငွ ့် အဓကအသံု်းပေ ပသာ ေစညစ ့််းကရယာ တနဆ့် ာေလာမ ာ်းကု ကုန့်သွယ့်မှု လမ့််းပ ကာင့််းမှ ြယ့်ရှာ်းရန့် သမု ဟတု ့် ြ ကဆ့် ီ်းရနခ့် မှတ့်သည့် အမန။့် (ခ) မူေုင့်ခငွ ့်တရာ်းရံု်းသည့် ေေု ့်မခွ (က)၊ ေုေ့်မခွငယ့် (၃) နငှ ့် (၄) တု အရ အမန့်တစ့်ခခု ကု ုခ မှတ့်ရန့် စဉ့်် းစာ်းရာတွင့် အဆုေါအမန့်နှင့် စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သမု ဟတု ့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်း ေါ်းခ ်းပြာက့်မှု အတငု ့််းအတာကု အခ ်းညစီ ာွ ခ င့်ခ န့်ဆံု်းပြတ့်ရမည့်ပြစ့်ပေီ်း အပခာ်းအက ်းသက့်ဆုင့် သူမ ာ်း၏ အက ်းစ်ီ းေွာ်းကလု ည့််း ည့်သွင့််းစဉ့််းစာ်းရမည။့် ၇၇။ စာပေနှင့်အနုေညာမူေငု ခ့် ွင့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်း ေါ်းခ ်းပြာက့်ခရံ သည့်ဟု မရု်းမပပြာငပ့် သာသပဘာပြင့် မမှန့်မကန့်တုင့် ကာ်းပ ကာင့်် းပေေါ်ပေါက့်လ င့် ယင့််းသု တငု ့် ကာ်းပခင့််းပ ကာင့် မှာ်းယွင့််းစာွ ဟနတ့် ာ်းခံရသည့် ပလ ာက့် ာ်းခံရသူကု ပလ ာက့် ာ်းသူက ပလ ာပ့် က်းပေ်းရမည့်အပေင့် ပလ ာက့် ာ်းခံရသူ၏ က သင့်ပသာ ပရွှဲ့ပနစရတအ့် ေါအဝင့် တရာ်းစရတ့်နငှ ့် အပခာ်းကနု ့်က စရတ့် မ ာ်းကု ပလ ာက့် ာ်းသူက ပေ်းပဆာင့်ပစရန့် မူေုင့်ခွငတ့် ရာ်းရံု်းက အမန့်ခ မှတ့်နငု ့်သည။့် ၇၈။ (က) မူေုင့်ခငွ ့်တရာ်းရံု်းသည့် ပအာက့်ေါအပပခအပနမ ာ်းတွင့် တည့်ဆဥေပေေါ ပေဋ္ဌာန့်် းခ က့်မ ာ်းကု မ ခုကပ့် စဘ သင့်ပလ ာ့်ပသာ ကစစရေ့်မ ာ်းတွင့် လ ွဲ့ဝကှ ့်သတင့််းအခ ကအ့် လက့်မ ာ်းကု အကာအကယွ ့် ပေ်းလ က့် သက့်ပသခံအပ ာက့်အ ာ်းမ ာ်းကု တစ့်ြက့်အမှုသညက့် တင့်ပေရန့် အမန့်ခ မတှ ့်နငု ့်သည့်- (၁) အခွငအ့် ပရ်းရရှသူက ယင့််း၏ ပတာင့််းဆုခ က့်မ ာ်းကု လံုပလာကစ့် ွာ အပ ာက့်အကူပေ နုင့်မည့် ခငု ့်လုသံ ည့် သက့်ပသခံ အပ ာက့်အ ာ်းကု တင့်ပေ ာ်းပသာအခါ၊ (၂) ယင့််းပတာင့််းဆုခ က့်မ ာ်းနှင့်စေ့်ဆုင့်သည့် ခငု ့်လပုံ သာ သက့်ပသခံအပ ာက့်အ ာ်းမ ာ်းသည့် တစ့်ြက့် အမသှု ည့်၏ လက့်ဝယ့်တငွ ့်ရပှ ကာင့််း တက စာွ ပြာ့်ပေ ာ်းပသာအခါ။ (ခ) ခငု ့်လပုံ သာ အပ ကာင့််းပေခ က့်မရဘှ မမအလုအပလ ာက့် ေါ်းခ ်းပြာက့်မတှု ွင့် မူေငု ့်ခွင့် တရာ်းရံု်း သည့် ပအာက့်ေါအပပခအပနမ ာ်း၌ ခုက့်နစ့်နာသနူ ငှ ့် ေါ်းခ ်းပြာက့်သတူ ၏ု စွေ့်စခွ က့်မ ာ်း သမု ဟုတ့် သက့်ပသခံအပ ာက့်အ ာ်းမ ာ်းအရ ကာ်းနာခွငပ့် ေ်းပေ်ီ း ၎င့််းတု၏ အပေနအ့် လှန့်စေွ ့်စွ ပငင့််းဆုသည့် အခ က့်မ ာ်း အေါအဝင့် သတင့််းအခ က့်အလက့်မ ာ်းအပေေါ် အပပခခံ၍ အတည့်ပေ ပခင့််း သမု ဟတု ့် ပငင့််းဆုပခင့််းစသည့် ေဏာမနှင့် အပေ်ီ းသတ့်ဆံု်းပြတ့်ခ ကမ့် ာ်းကု ခ မှတ့်နငု ့်သည-့် (၁) လုအေ့်သည့် သတင့််းအခ က့်အလက့်မ ာ်းကုရယူရာတငွ ့် ပငင့််းဆုလ င့်၊ (၂) သငပ့် လ ာ့်ပသာ အခ န့်ကာလအတငွ ့််း လုအေပ့် သာ သတင့််းအခ က့်အလကက့် ု မပေ်းေနု ုင့်လ င့်၊ (၃) အပရ်းယူပဆာင့်ရကွ ့်မှုနှငစ့် ေ့်လ ဉ့််းပသာ လုေ့် ံု်းလုေ့်နည့််းမ ာ်းကု သသာစာွ ဟနတ့် ာ်းလ င့်။ Page 37 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ ၇၉။ မူေုင့်ခငွ ့်တရာ်းရံု်းသည့် ဤဥေပေအရ တရာ်းစဆွ တု ငေ့် ပု သာ ပေစမ့် တှု စ့်ရေ့်ရေတ့် ွင့် ပငေွ ဏ့် ခ မှတ့်ခ ေါက ယင့််းခ မတှ ပ့် သာ ပငွေဏအ့် ာ်းလံု်းကုပသာ့်လည့််းပကာင့််း၊ တစ့်စတတ့် စ့်ပေသကပု သာလ့် ည့််းပကာင့််း နစ့်နာပ က်းအပြစ့် နစ့်နာသအူ ာ်းပေ်းပစရန့် အမန့်ခ မှတ့်နငု ့်သည့်။ ၈၀။ တရာ်းစဆွ ုရန့် အပ ကာင့််းတစ့်ရေတ့် ည့််းကအု ပပခပေ ၍ ပေစမ့် ှုပ ကာင့််းနှင့် တရာ်းမပ ကာင့််းနှစ့်ရေ့် လံု်းပြင့် စွဆုေါက မူေုင့်ခွငတ့် ရာ်းရံု်းသည့် တရာ်းမမှုတွင့် ခုက့်နစ့်နာမှုအတကွ ့် နစ့်နာပ က်းပေ်းပစရန့် စီရင့်ခ က့်၊ အမနန့် ှင့် ေီကရီခ မတှ ့်သည့်အခါ ေုေ့်မ ၇၉ အရ ခ မှတ့်သည့် ပငွေဏမ့် ှ နစ့်နာပ က်းအပြစ့် ပေ်းခပသာ ပငပွ က်းကု ခုနမှ ့်ပေ်းရမည့်။ ၈၁။ မူေုင့်ခွငတ့် ရာ်းရံု်းသည့် စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခငွ ့်အပရ်း ေါ်း ခ ်းပြာကပ့် ခင့််းအတွက့် အပရ်းယူပဆာင့်ရကွ ့်ခ က့်မ ာ်းနငှ ့် စေ့်လ ဉ့််း၍ ဤဥေပေတွင့် အတအလင့််း ပေဋ္ဌာန့််း ာ်းပခင့််းမရလှ င့် သက့်ပသခံအက့်ဥေပေ၊ ရာဇဝတ့်က င့် ံု်းဥေပေ၊ တရာ်းမက င့် ံု်းဥေပေနငှ ့် အပခာ်းစေ့်ဆုင့်သည့် တည့်ဆဥေပေတေု ါ ပေဋ္ဌာန့််းခ က့်မ ာ်းကု က င့်သံု်းပဆာင့်ရကွ ့်နငု ့်သည။့် အခန့််း (၂၃) ပေစမ့် ှုနှင့်ပေစေ့် ဏမ့် ာ်း ၈၂။ မည့်သူမဆု ပအာက့်ေါပေ လုေ့်မှုတစ့်ရေ့်ရေ့်ကု က ြူ်းလွနပ့် ကာင့််း ပေစမ့် ှု င့်ရာှ ်းစီရငပ့် ခင့််းခရံ လ င့် ုသူကု သံု်းနှစ့် က့်မေုပသာ ပ ာငေ့် ဏပ့် ြစပ့် စ၊ က ေတ့် စ့်ဆယသ့် န့််းပအာက့်မနည့််းပသာ ပငေွ ဏ့် ပြစပ့် စ၊ ေဏန့် ှစ့်ရေ့်လံု်းပြစပ့် စ ခ မှတန့် ုင့်သည-့် (က) အခငွ ့်အပရ်းရရှသူ၏ သပဘာတူခငွ ပ့် ေ ခ က့်မေါဘ စီ်းေွာ်းပရ်းအလငု ာှ - (၁) စာပေနှင့် အနုေညာမူေုငခ့် ွင့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်း အကာအကယွ ့်ပေ်းခံရသည့် လက့်ရာကု တုကရ့် ုကပ့် ြစပ့် စ၊ သယွ ့်ဝုက၍့် ပြစပ့် စ မူေွာ်းပခင့််း၊ အမ ာ်းပေည့်သူသု ဆက့်သွယ့်ေလု ငွှ ့်ပခင့်် းနှင့် အမ ာ်းပေည့်သူသု ပြန့်ခ ပခင့််း၊ (၂) စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုငခ့် ွင့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းခ ်းပြာက့် ာ်းပသာ ေစညစ ့််း မ ာ်းကု လက့်ဝယ့်ေုင့်ဆငု ့်ပခင့််း သမု ဟုတ့် ပရာင့််းဝယပ့် ြာက့်ကာ်းပခင့််း၊ (၃) စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုငခ့် ွင့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းခ ်းပြာက့် ာ်းပသာ ေစညစ ့််း မ ာ်းကု ပမနမ့် ာနုငင့် ံအတွင့််းသု တင့်သငွ ့််းပခင့််း၊ (၄) ေုေ့်မ ၄၃ နှင့် ၄၄ တေု ါ တာ်းပမစ့် ာ်းပသာ ပေ လုေ့်မှုတစ့်ရေ့်ရေ့်ကု ပေ လုေ့်ပခင့််း။ (ခ) စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေုငခ့် ွင့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းခ ်းပြာက့် ာ်းပသာ ေစညစ ့််း မ ာ်းကု ုတ့်လုေ့်ရာတွင့် အဓကအသံု်းပေ လ က့်ရှပသာ ေစညစ ့််းကရယာ တန့်ဆာေလာတစ့်ခခု ကု ု လက့်ဝယ့်ေငု ့်ဆငု ့်ပခင့််း။ ၈၃။ မည့်သူမဆု ေုေ့်မ ၈၂ ေါ ပေ လုေ့်မှုတစ့်ခခု ုကု က ြူ်းလွနပ့် ကာင့််း ပေစမ့် ှု င့်ရာှ ်းစီရငပ့် ခင့််းခရံ ပေီ်း ပနာက့်အဆုေါပေစမ့် ကှု ု ေ့်မံက ြူ်းလွန့်ပ ကာင့််း ပေစမ့် ှု င့်ရှာ်းစီရင့်ပခင့််းခံရလ င့် ုသူကု အနည့််းဆံု်း သံု်းနှစ့်မှ အမ ာ်းဆံု်း ၁၀ နှစ့် က့်မေုပသာ ပ ာင့်ေဏ့်ခ မတှ ့်ရမည့်အပေင့် က ေ့်သန့််း ၁၀၀ က့် မေု ပသာ ပငေွ ဏလ့် ည့််း ခ မှတန့် ငု ့်သည့်။ Page 38 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ ၈၄။ မည့်သူမဆု ပအာက့်ေါပေ လုေ့်မှုတစ့်ရေ့်ရေ့်ကု က ြူ်းလနွ ့်ပ ကာင့််း ပေစမ့် ှု င့်ရှာ်းစီရငပ့် ခင့််းခံရလ င့် ုသူကု တစ့်နှစ့် က့်မေပု သာ ပ ာင့်ေဏ့်ပြစပ့် စ၊ က ေ့်သန့််း ၂၀ က့်မေုပသာ ပငေွ ဏပ့် ြစပ့် စ၊ ေဏန့် ှစ့်ရေ့်လံု်းပြစပ့် စ ခ မှတ့်နငု ့်သည့်- (က) စာပေနငှ ့် အနုေညာမူေငု ့်ခွင့် မတှ ့်ေံုတင့်လက့်မတှ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခငွ ့်အပရ်းဆုင့်ရာ မှတ့်ေံုတင့်လက့်မတှ ့်ကု မမှနမ့် ကန့် ုတပ့် ေ်းပခင့််း သမု ဟတု ့် ုတပ့် ေ်းပစပခင့််း၊ (ခ) စာပေနငှ ့်အနုေညာ မူေုငခ့် ွင့်မှတ့်ေတံု ငစ့် ာရင့််း သမု ဟတု ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်းဆုင့်ရာ မှတ့်ေတံု ငစ့် ာရင့််းတွင့် မရု်းမပပြာငပ့် သာသပဘာပြင့် မမှန့်မကန့်ပရ်းသွင့််းပခင့််း သမု ဟုတ့် ပရ်းသွင့််းပစပခင့််း။ ၈၅။ မည့်သူမဆု ဤဥေပေေါ ပေစမ့် ှုတစ့်ရေ့်ရေ့်ကု က ြူ်းလွန့်ရာတငွ ့် ေူ်းပေါင့််းေါဝင့်လ င့်ပြစ့်ပစ၊ အာ်းပေ်း ကညူ ီလ င့်ပြစပ့် စ ယင့််းပေစ့်မအှု တကွ ့် ပေဋ္ဌာန့််း ာ်းသည့် ပေစေ့် ဏအ့် တငု ့််း ခ မတှ ့်ပခင့််းခံရမည့်။ အခန့််း (၂၄) အပ ွပ ွ ၈၆။ ဤဥေပေအရ အကာအကွယပ့် ေ်းသည့် သကတ့် မ့််းကနု ့်ဆံု်းသွာ်းသည့် စာပေ သမု ဟုတ့် အနုေညာ လက့်ရာ သမု ဟုတ့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းဆုင့်ရာလက့်ရာကု အမ ာ်းပေည့်သူေုင့်ဟု မတှ ့်ယရူ မည့်။ ုအမ ာ်းပေည့်သူေုင့်လက့်ရာကု မည့်သူမဆု မူလလက့်ရာရငှ ့်၊ စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့်ေငု ့်ရှင့် သမု ဟတု ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းေုငရ့် ငှ ့်၏ ခွင့်ပေ ခ က့်မလုဘ လတွ ့်လေစ့် ွာအသ်ံု းပေ နငု ့်ပသာ့်လည့််း စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာကု အသံု်းပေ သူသည့် မူလလက့်ရာရငှ ့်၏ အမည့်နှင့် ဂုဏ့်သကခာဆုင့်ရာ အခငွ ့်အပရ်းကု ခုက့်ပခင့််း မရပှ စရ။ ၈၇။ ဤဥေပေပြင့် ရုေ့်သမ့််းသည့် The Myanmar Copyright Act, 1914 အရ သကတ့် မ့််းမကုန့်ဆံု်း ပသ်းပသာ စာပေနှင့် အနုေညာမူေငု ့်ခွင့်သည့် ဤဥေပေတွင့် သတ့်မတှ ့် ာ်းသည့် စာပေနှင့် အနုေညာ မူေုငခ့် ွင့်သကတ့် မ့််းနှင့်အညီ စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ဆ့် ုင့်ရာ အခငွ ့်အပရ်းမ ာ်း ဆက့်လက့်ခစံ ာ်းခငွ ့် ရရှ မည့်။ ၈၈။ ဤဥေပေအာဏာမတည့်မီက ပြ ာ့်ပပြသူ၊ ြုနုဂရမ့် ုတ့်လုေ့်သူနှင့် တု ့်လွှင့်သည့် အြွဲ့အစည့််း မ ာ်း၏ ဆကန့် ွှယ့်သည့် အခွင့်အပရ်းသည့် ဤဥေပေ အခန့််း (၁၄) တွင့် သတ့်မတှ ့် ာ်းသည့် သက့်တမ့််း နငှ ့်အညီ ခံစာ်းခွင့်ရရှ မည့်။ ၈၉။ ဤဥေပေပေဋ္ဌာန့််းခ က့်မ ာ်းသည့် ဥေပေအာဏာ စတငသ့် က့်ပရာက့်မညပ့် နမတုင့်မကီ စာခ ေ့် ခ ေ့်ဆုခပသာ လက့်ရာမ ာ်း၊ ပြ ာပ့် ပြတင့်ဆက့်မှုမ ာ်း၊ ြုနုဂရမ့်မ ာ်းနငှ ့် တု ့်လွှင့်ပခင့််းတအု တကွ ့် စာခ ေ့် စာတမ့််းအပေေါ် သက့်ပရာက့်မှုမရပှ စရ။ ၉၀။ ဤဥေပေအာဏာသကပ့် ရာက့်သည့် ပနမတငု ့်မီ စာပေနှင့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့်ေုင့်ရငှ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်းေငု ့်ရငှ ့်၏ ခွင့်ပေ ခ က့်မေါဘ အမ ာ်းပေည့်သူအက ်းငှာ ဥေပေနှငအ့် ညီ ပေ လုေ့် ာ်းပသာ မတတြူမ ာ်းကု ဥေပေအာဏာသကပ့် ရာကသ့် ည့်ပနမှ နှစ့်နစှ ့်အတွင့််း စာပေနှငအ့် နုေညာ မူေငု ့်ခွင့်ေငု ရ့် ငှ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်းေုင့်ရငှ ့်၏ ခွင့်ပေ ခ က့်မေါဘ ပေည့်သူလူ ုသု ပြန့်ခ ခွင့်ပေ နငု ့်သည။့် Page 39 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ ၉၁။ မှတ့်ေံုတင့်အရာရကှ မှနက့် န့်ပ ကာင့််း လက့်မှတပ့် ရ်း ု်းပေ်ီ း တံဆေ့်ရုက့်နေှ ့် ာ်းပသာ စာပေနှင့် အနုေညာမူေငု ့်ခွင့်မတှ ့်ေံုတငလ့် က့်မှတ့်မတတြူ သမု ဟုတ့် ဆက့်နွှယ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်းဆငု ့်ရာ မှတ့်ေတံု င့်လက့်မတှ ့် မတတြူနငှ ့် အပ ာက့်အ ာ်းစာရကွ ့်စာတမ့််းမ ာ်းကု သက့်ဆငု ့်ရာမူေုင့်ခငွ တ့် ရာ်းရံု်းတွင့် သက့်ပသခံအပြစ့် တင့်ပေခငွ ့်ရသှ ည။့် ၉၂။ မူေုင့်ခွငတ့် ရာ်းရံု်းသည့် စာပေနငှ ့်အနုေညာမူေုင့်ခငွ ့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခငွ ့်အပရ်း ခ ်းပြာက့် ာ်းပသာ ေစစည့််းမ ာ်းနှင့် ပေစမ့် ကှု ြူ်းလွန့်ရာတငွ ့် ပေစမ့် ှုက ြူ်းလွန့်ပခင့််းနငှ ့် သက့်ဆုငပ့် သာ ကရယာတန့်ဆာေလာမ ာ်းကု ပေည့်သူ့ဘဏ္ဍာအပြစ့် သမ့််းဆည့််းပစရန၊့် ြ က့်ဆီ်းပစရန့် သမု ဟုတ့် အပခာ်းနည့််းပြင့် ပဆာင့်ရွကပ့် စရန့် သင့်ပလ ာ့်သည့် ငပ့် မင့်သည့် စီမံခန့်ခမွ ှုအမန့်တစရ့် ေ့်ကု ခ မှတ့်နငု ့် သည့်။ ၉၃။ ေုေ့်မ ၁၈၊ ေုေ့်မခွ (က) တွင့် မည့်သေု င့်ေါရပှ စကာမူ စာပေ သမု ဟတု ့် အနုေညာလက့်ရာ သမု ဟတု ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွင့်အပရ်းဆုင့်ရာလက့်ရာကု ပေည့်သူလူ ု၏လံုခခံ ပရ်းနှင့် အုေ့်ခ ေပ့် ရ်း၊ ဥေပေပေ ပရ်း သမု ဟုတ့် တရာ်းစီရငပ့် ရ်းဆုင့်ရာ စာအုေ့်စာတမ့််းမ ာ်း သမု ဟတု ့် သငပ့် လ ာပ့် သာ ပဆာင့်ရကွ ့်ခ က့်မ ာ်း အတွက့် နငု ့်ငပံ တာ့်မှ အသံု်းပေ နငု ့်သည။့် ၉၄။ ဤဥေပေေါပေစမ့် ှုမ ာ်းကု ရအပရ်းယူေုင့်ခငွ ့်ရပှ သာ ပေစမ့် ှုမ ာ်းဟု သတ့်မတှ ့်သည။့် ၉၅။ စာပေနှင့်အနုေညာမူေငု ခ့် ွင့် သမု ဟုတ့် ဆက့်နယွှ ့်သည့် အခွငအ့် ပရ်း အပငင့််းောွ ်းသူ ေုဂ္ လ့်မ ာ်း အ ကာ်း ပေေါ်ပေါက့်လာသည့် အပငင့််းောွ ်းမှုမ ာ်းကု နှစဦ့် ်းနှစ့်ြက့် ခ စ့် ကည့်စွာ ညြှနငှု ့််းပပြရှင့််းပခင့််းပြင့် ပြစပ့် စ၊ အနုညာတစီရင့်ဆ်ံု းပြတပ့် ခင့််းပြင့်ပြစ့်ပစ၊ တရာ်းစွဆုပခင့််းပြင့်ပြစ့်ပစ ပပြရငှ ့််းနငု ့်သည့်။ ၉၆။ ဤဥေပေေါ ပေဋ္ဌာန့််းခ ကမ့် ာ်းကု ပဆာင့်ရွကန့် ုငပ့် စရန့် ဝနက့် ကီ်းဌာနသည့် ဗဟပု ကာ့်မတီနှင့် ပအဂ င့်စီ၏ ရံု်းလုေ့်ငန့််းမ ာ်းကု တာဝနယ့် ပူ ဆာင့်ရွကရ့် မညအ့် ပေင့် ကနု က့် စရတ့်မ ာ်းကုလည့််း က ခံရ မည့်။ ၉၇။ ဝနက့် ကီ်းဌာနသည့် နုငင့် ံဝန့် မ့််းမဟုတ့်သည့် ဗဟပု ကာ့်မတီအြွဲ့ဝင့်၊ ပအဂ ငစ့် ီအြွဲ့ဝင့်နှင့် လုေ့်ငန့််း အြွဲ့ဝငတ့် ၏ု ခ ်ီးပမငြှ ့်ပငွနှင့်စရတ့်မ ာ်းကု ပေည့်ပ ာင့်စအု စု်းရအြွဲ့၏ သပဘာတူညီခ က့်ပြင့် သတ့်မတှ ့် ပေ်းရမည။့် ၉၈။ ဤဥေပေေါ ပေညပ့် ာငစ့် ုအဆင့်ေဂု ္ လ့်၏ ရာ ူ်းသက့်တမ့််းသည့် သာမနအ့် ာ်းပြင့် နုင့်ငပံ တာ့် သမမတ၏ ရာ ူ်းသက့်တမ့််းအတငု ့််းပြစသ့် ည့်။ ၉၉။ ဝနက့် ကီ်းဌာနသည့် ပအဂ င့်စီ၏လုေ့်ငန့််းတာဝနမ့် ာ်းကု ပဆာင့်ရွကန့် ငု ့်ရန့် ဦ်းစီ်းဌာနနငှ ့် ၎င့််း၏ မူေုင့်ခငွ ့်ဆုင့်ရာ နယ့်ေယ့်အလုက့် ဌာနခမွ ာ်းကု ြွဲ့စည့််းတာဝနပ့် ေ်းအေန့် ုငသ့် ည့်။ ၁၀၀။ ဤဥေပေအရ ြွဲ့စည့််းတည့််းပ ာင့်သည့် ဗဟပု ကာမ့် တီနှငပ့် အဂ င့်စတီ သု ည့် မူေုင့်ခွငဥ့် ေပေ အာ်းလံု်းအတွက့် အက ံ ်းဝင့်သည့်ဟု မှတယ့် ူရမည့်။ ၁၀၁။ ဤဥေပေေါ ပေဋ္ဌာန့််းခ က့်မ ာ်းကု အပကာင့်အ ညပ့် ြာပ့် ဆာင့်ရွကရ့် ာတငွ ့်- (က) ပေည့်ပ ာင့်စတု ရာ်းလတွှ ့်ပတာ့်ခ ေ့်သည့် တရာ်းစရီ င့်ပရ်းနငှ ့် သက့်ဆုငပ့် သာ နည့််းဥေပေ၊ စည့််းမ ဉ့််းစည့််းကမ့််းမ ာ်း၊ အမန့်ပ ကာ့်ပငာစာ၊ အမန၊့် ညနွှ ့် ကာ်းခ ကန့် ငှ ့် လုေ့် ံု်းလုေ့်နည့််းမ ာ်းကု ုတ့်ပေန့်နငု ့်သည။့် (ခ) ဝနက့် ကီ်းဌာနနှင့် သက့်ဆငု ရ့် ာဝန့်ကက်ီ းဌာနတသု ည-့် Page 40 of 41
Myanmar Law Information System (MLIS) စာပေနငှ ့်အနေု ညာမူေုင့်ခငွ ့်ဥေပေ (၁) နည့််းဥေပေ၊ စည့််းမ ဉ့််းနှင့် စည့််းကမ့််းမ ာ်းကု ပေညပ့် ာင့်စုအစု်းရအြွဲ့၏ သပဘာတညူ ီခ ကပ့် ြင့် ုတ့်ပေန့်နငု ့်သည့်။ (၂) အမနပ့် ကာ့်ပငာစာ၊ အမန့်၊ ညွှန့် ကာ်းခ က့်နှင့် လုေ့် ံု်းလုေ့်နည့််းမ ာ်းကု ုတ့်ပေန့်နငု သ့် ည့်။ (ဂ) အပကာက့်ခနွ ့်ဆငု ့်ရာ လေု ့်ငန့််းမ ာ်းကု ပဆာင့်ရကွ ့်ပနပသာ ဝနက့် ကီ်းဌာနသည့် အပကာက့်ခနွ ့်ဆုင့်ရာ နည့််းဥေပေ၊ စည့််းမ ဉ့််းနှင့် စည့််းကမ့််းမ ာ်းကု ပေည့်ပ ာင့်စအု စု်းရအြွဲ့၏ သပဘာတူညီခ က့်ပြင့် တု ့်ပေန့် နုင့်သည့်။ (ဃ) ပအဂ င့်စီနငှ ့် ဦ်းစီ်းဌာနတသု ည့် အမနပ့် ကာ့်ပငာစာ၊ အမန့်၊ ညွှန့် ကာ်းခ ကန့် ငှ ့် လေု ့် ံု်းလုေ့်နည့််းမ ာ်းကု ဝနက့် ကီ်းဌာန၏ သပဘာတူညီခ က့်ပြင့် တု ့်ပေန့်နငု ့်သည့်။ ၁၀၂။ The Myanmar Copyright Act, 1914 ကု ဤဥေပေပြင့် ရုေ့်သမ့််းလုကသ့် ည။့် ပေည့်ပ ာင့်စုသမတမ ပမနမ့် ာနငု ့်ငပံ တာ့် ြွဲ့စည့််းေံုအပပခခံဥေပေအရ ကျွန့်ုေ့်လက့်မတှ ့်ပရ်း ု်းသည့်။ ေံု (ဝင့််းပမင)့် နုင့်ငပံ တာ့်သမမတ ပေည့်ပ ာင့်စုသမတမ ပမနမ့် ာနုင့်ငပံ တာ့် Page 41 of 41
Search
Read the Text Version
- 1 - 41
Pages: