2_SINIF_OKU_ANLAT

2. SINIF OKU - ANLA(T) Bu kitabın bütün hakları Mavi Deniz Yayıncılık’a aittir. Yayınevinin yazılı izni olmaksızın kısmen veya tamamen alıntı yapılamaz ve çoğaltılamaz. Copyright © YAZAR Ahmet KÜÇÜKAYDIN DİZGİ - GRAFİK - KAPAK TASARIMI Resul KÖSE Abdulkadir KARADURAN YAYINEVİ MAVİ DENİZ YAYINCILIK +90 553 382 47 72 - +90 538 944 34 09 www.mavidenizyayinlari.com BASKI NY MATBAACILIK LTD. ŞTİ. Sertifika No: 50732 BASIM YERİ ANKARA ISBN 978-605-74430-3-8

İÇİNDEKİLER Okulum -------------------- 3 Değerlendirme - 5 ----------- 63 Kuş Yuvası ----------------- 5 Yangın -------------------- 65 Acemi Bülbül ---------------- 7 Keloğlan ------------------- 67 Pişman Tavşan --------------- 9 Kendini Suda Gören Geyik ----- 71 Derya’nın Çiçek Sevgisi ------- 11 Değerlendirme - 6 ---------- 73 Derya Ağaç Çiziyor ---------- 13 Ne Zaman Kar Yağacak? ----- 75 Ceylan Sila ----------------- 15 İlk Öğretmenim ------------- 77 Sınıf Gezisi ---------------- 17 Tilki İle Leylek ------------- 79 Üç Minik Yavru Kedi ---------- 19 Değerlendirme - 7 ----------- 83 Değerlendirme - 1 ----------- 23 Ben Panda ----------------- 85 Kümes Hayvanları ----------- 25 Bilmece - Bulmaca ----------- 87 Bilmece - Bulmaca ------------ 27 Bahar -------------------- 89 Atatürk ------------------- 29 Çiftçi İle Kartal ---------- 91 Bilmece - Bulmaca ----------- 31 Değerlendirme - 8 ----------- 93 Değerlendirme - 2 ----------- 33 Hayvanlar ve Yavruları ------- 95 Elif’in Gözlüğü -------------- 35 Ördek Yemi Var mı? --------- 97 Okumayı Seven Arı ---------- 39 Değerlendirme - 9 ----------- 99 Leylek İle Çam Ağacı --------- 41 Aç Tırtıl ------------------ 101 Değerlendirme - 3 ---------- 43 Tembel Civcivler ----------- 103 Temel Reis ---------------- 45 Değerlendirme - 10 -------- 105 Aslan İle Tilki -------------- 47 Yavru Serçe -------------- 107 Öküz Olmak İsteyen Kurbağa -- 49 Değerlendirme - 11 --------- 109 Kurabiye Çocuk ------------- 51 Değerlendirme - 4 ----------- 53 Tavşan Kardeşler ------------ 55 Bilmece - Bulmaca ------------ 59 Kurt İle Kuzu -------------- 61

OKULUM Okulumu çok severim, Orada neler, neler vardır. Sabahleyin kapısından Girdim mi içim açılır. Oyunların en güzeli, Çeşitli renk renk kitaplar. Faydalı ve eğlenceli, Her dersin başka önemi var. Okul, arkadaş sevgisi Kalbimi doldurur benim. Fakat hepsinden üstündür, Güler yüzlü öğretmenim. Vasfi Mahir KOCATÜRK 3

A. Aşağıdaki soruları şiire göre cevaplandıralım. 1. Şiirin şairi kimdir? Cevap: 2. Çocuk sabahleyin okula girince ne oluyor? Cevap: 3. Okulda oynadığımız 3 oyun yazalım. Cevap: 4. Okulda öğretimini gördüğümüz 4 ders adı yazalım. Cevap: 5. Çocuklar için okulda her şeyden üstün olan nedir? Cevap: B. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım. 1 Okula gideceğin gün sabah kaçta kalkıyorsun? .................... 2 Okula gittiğin gün evden sabah kaçta çıkıyorsun? ................. 3 Pazartesi günü ilk dersiniz nedir? ......................................... 4 Bir ders kaç dakikadır? ............................................................ 5 Öğle arası dinlenme süresi kaç dakikadır? ...................... 6 Okuldan saat kaçta çıkıyorsun? .....:........................................ 4

KUŞ YUVASI Nedeni bilinmez ama o yıl Afrika’nın ormanlarına hiç yağmur yağmamış. Nehirlerdeki sular kurumuş. Ağaçlarda yaprak kal- mamış. Minik serçe kuşu yuva yapacak ağaç arıyormuş. Kurumuş ağaçlarda yaprak olmadığı için yuva yapacak ağaç bulamıyormuş. Serçe kuşunun durumuna üzülen zürafa, yardımcı ol- maya karar vermiş: - Hey serçe kardeş! Yuvanı benim tepeme yapabilirsin. Serçe kuşu ilk şaşkınlığın ardın- dan bunun olabileceğine ka- rar vermiş. Etraftan topla- dığı çalı çırpı ile zürafanın tepesine yuvasını kurmuş. Yumurtalarını yuvaya bırak- mış. Zürafa uzun ol- duğu için yumur- talar güvendeymiş. Anne serçe gönül rahatlığıyla yuva- sından ayrılabili- yormuş. 5

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayalım. 1. O yıl nereye hiç yağmur yağmamış? Cevap: 2. Yağmur yağmayınca ne olmuş? Cevap: 3. Serçe kuşu ağaçlara niçin yuva yapamıyormuş? Cevap: 4. Zürafa, serçe kuşuna ne demiş? Cevap: 5. Serçe kuşunun yumurtaları niçin güvendeymiş? Cevap: B. Aşağıdaki hayvanların yuvalarını yazalım. KOVAN KÜMES AHIR AĞIL AKVARYUM KULÜBE 6

ACEMİ BÜLBÜL Komşusunun bahçesinin ke- narından geçerken ağaç- taki armutlar Nasrettin Hoca’nın dikkatini çeker. İzin almadan bahçeye gi- ren Hoca ağaca çıkar. Bir armut koparır ve yer. Armut çok hoşuna gider. Bir armut daha koparır ve yemeye başlar. Tam bu sırada bahçenin sahibi geliverir. Bahçe sahibini gören Hoca şaşkınlık geçirir. Başlar bülbül gibi ötmeye. Hoca’nın bülbül gibi öttüğünü gören bahçe sahibi de şaşkınlık içinde sorar: - Ağaçta ne yapıyorsun be adam? Hoca sakin bir şekilde cevap verir: - Ben bir bülbülüm. Yuvamda oturuyorum. Tekrar ince sesiyle ötmeye başlar. Bahçe sa- hibi sinirli bir şekilde: - Bülbül böyle mi öter be adam? Hoca: - Ben acemi bülbülüm. Ancak bu kadar ötebiliyorum. 7

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayalım. 1. Nasrettin Hoca nereden geçiyormuş? Cevap: 2. Nasrettin Hoca’nın dikkatini ne çekmiş? Cevap: 3. Nasrettin Hoca ikinci armudu niçin koparmış? Cevap: 4. Bahçe sahibini gören Nasrettin Hoca ne yapmış? Cevap: 5. Bahçe sahibinin “Bülbül böyle mi öter?” sorusuna Nasrettin Hoca nasıl cevap vermiş? Cevap: B. Aşağıdaki noktalı yerlere bahçe sahibi ile Nasrettin Hoca arasında geçen konuşmayı yazalım. Ben bir bülbülüm. Yuvamda oturuyorum. 8

pİŞMAN TAVŞAN Geçmiş zamanlarda ormanlar çokmuş. Bu ormanların birin- de kendini beğenmiş bir tavşan varmış. Bu tavşan her gün üç öğün havuç yemekten bıkmış. Ve bir gün: - Havuç yemek istemiyorum artık, demiş. Tavşanın bu söylediklerini havuçlar duymuş ve çok üzülmüş- ler. Havuçlardan biri tavşanın yanına giderek ona: - Tavşan kardeş söylediklerin bizi çok üzdü. Artık bizimle beslenmeni istemiyoruz, demiş. Tavşan “Tamam” diyerek ora- dan ayrılmış. Ormanda bir sürü yiyecek var havuç yemesem de olur, diye düşünmüş. Ormandaki ot ve yapraklarla bes- lenmeye başlamış. Ancak havuç ye- mediği için güçsüz kalmış. Güçsüz kalınca işlerini bitiremez olmuş. Havuçlar için söylediği sözler aklına gelmiş ve pişman olmuş. Havuçların yanına giderek onlar- dan özür dilemiş. 9

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayalım. 1. Tavşan artık ne yapmak istemiyormuş? Cevap: 2. Havuçlar niçin üzülmüşler? Cevap: 3. Havuçlar üzülünce tavşana ne demişler? Cevap: 4. Havuç yemeyi bırakan tavşan ne ile beslenmiş? Cevap: 5. Tavşan havuç yemeyince ne olmuş? Cevap: B. Aşağıdaki cümleleri metindeki halinin zıttıyla tamamlayalım. 1. Geçmiş zamanlarda ormanlar ...........a..z.m...ı.ş............ 2. Ormanların birinde kendini beğenmiş bir tavşan ...................... 3. Tavşanın söylediklerine havuçlar çok .............................. 4. Tavşan havuç yemediği için ............................. kalmış. 5. Tavşan kardeş söylediklerin bizi çok .............................. 10

DERYA’NIN ÇİÇEK SEVGİSİ Aylardan ağustos ayıydı. Hava oldukça sıcaktı. Havanın bu kadar sıcak olması Derya’yı tedirgin etmişti. Bahçede sıra sıra dizilmiş çiçekleri vardı. Derya bahçedeki çiçeklerinin sıcağa dayanamayacağını düşü- nüyordu. Güneşin sıcaklığı toprağı kurutuyor ve çiçekler susuz kalıyordu. Çiçekleri sulamak iyi bir çözüm olabilirdi. Ayrıca çiçek- lerin sulanma zamanı da gelmişti. Derya oturduğu yerden kalktı. Mutfaktan sulama kabını aldı. İçini su doldurarak bahçeye çıktı. Çiçeklerini nazikçe suladı. Çiçekleri sularken onlara şarkı söylemeyi de ihmal etmedi. Çiçekleri güzelce suladıktan sonra kar- şılarına geçerek onları seyre daldı. İnternetten 11

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayalım. 1. Olayın yaşandığı mevsim hangi mevsimdir? Cevap: 2. Güneş çiçeklere nasıl zarar veriyor? Cevap: 3. Derya çiçekleri nasıl suladı? Cevap: 4. Derya çiçekleri sularken ne yaptı? Cevap: 5. Derya çiçekleri suladıktan sonra ne yaptı? Cevap: B. Aşağıdaki cümleler metne göre doğruysa “D”, yanlışsa “Y” yazalım. Havanın sıcak olmasına Derya sevinmişti. ...... Derya sıcak nedeniyle günü evde geçirdi. ...... Derya çiçekleri sulamanın iyi olacağını düşündü. ...... Derya mutfaktaki su kabı ile çiçekleri suladı. ...... Derya çiçekleri nazik bir şekilde suladı. ...... 12

DERYA AĞAÇ ÇİZİYOR Çiçekleri, ağaçları, bitkileri çok seven Derya’nın o gün canı sıkılıyordu. Gözü çalışma masasındaki boyalara takıldı. Uzun za- mandır resim yapmadığını fark etti. Çalışma masasının sağındaki şövaleyi aldı. Üzerine bir tuval yerleştirdi. Masadaki boyaları da yanına alarak bahçeye çıktı. Yapacağı resim konusunda kararsızdı. Etrafına şöyle bir bakındı. Çiçeklere komşu olan ağaç dikkatini çekti. Ne çizmek istediğine karar vermişti. Bu ağacı çizmek oldukça keyifli olacaktı. Ağacı güzelce çizdi. Artık boyama zamanı gelmişti. Ağacın gövdesini kah- verengiye, yaprakla- rını yeşile, çiçeklerini beyaza boyadı. Boya- ma işleminin ardından resmi odasının duvarı- na astı. Artık odasın- da da bir ağacı vardı. İnternetten 13

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayalım. 1. Metne göre Derya neleri çok seviyor? Cevap: 2. Derya’nın gözleri neye takıldı? Cevap: 3. Derya bahçeye çıkarken yanına neler aldı? Cevap: 4. Derya hangi konuda kararsızdı? Cevap: 5. Derya resminde hangi renkleri kullandı? Cevap: B. Aşağıdaki kelimeler ile anlamlarını harfleri kullanarak eşleştirelim. ŞÖVALE A Üzerine yağlı boya resmi yapılan ...... özel hazırlanmış bez. KEYİFLİ B Ressamın üzerinde resim yaptığı ...... sehpa. TUVAL C Karar vermekte zorlanan, iki de bir ...... karar değiştiren. KARARSIZ D ...... Neşesi yerinde olan. 14

CEYLAN SİLA Ceylan Sila yanında kimse olmadan ormanda dolaşmayı çok seviyordu. Dolaşmaya çıktığı günlerde yeni arkadaşlar ediniyordu. Yine ormanda dolaşmaya çıktığı bir gün yeşilliklerin üstünde küçük hayvanlar gördü. Bu hayvanlarla daha önce karşılaşmamıştı. Özellikle renkleri dikkat çekiciydi. Yanlarına yaklaşınca onların kuş olduğunu fark etti. Çok heyecanlanan Sila bir an önce bu kuşlarla tanışmak isti- yordu. İlk önce kendini tanıttı: - Merhaba, benim adım Sila. Açık kahverengi tüylerim ve gri beneklerim var. Hayvanlar kendilerini tanıtırken isimlerini ve renk- lerini söylerlermiş. Anne kuş da kendini tanıttı: - Merhaba, benim adım da Bom! Turuncu renkliyim bunlar da yavrularım. Kuşlar, annelerinden farklı renge sahiplerdi. Bom’un yanındaki iki kuş mavi, üç kuş yeşil ve geriye kalan üç kuş da pembe renkteydi. İnternetten 15

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayalım. 1. Ceylan Sila neyi çok seviyor? Cevap: 2. Ceylan Sila küçük hayvanları ne zaman gördü? Cevap: 3. Kuşların yanına giden Ceylan Sila ilk önce ne yaptı? Cevap: 4. Hayvanlar kendilerini tanıtırken neleri söylermiş? Cevap: 5. Yavru kuşlar hangi renklerdeymiş? Cevap: B. Bulmacadaki kuş isimlerini bularak boyayalım ve yazalım. ZÜR AFAE Y KUŞLAR B L EYL E KG P A P AĞANÜ .................... .................... P ANDAÜB V .................... .................... S E R Ç EÖÜ E .................... .................... MENE K Ş L R .................... .................... K A RGA L BC T İ L K İ EÜ İ Ş AH İ NALN A TMACAN R 16

Yaz tatili bSitImNişIFsoGnEbaZhİaSrİ başlamıştı. Bizler de yaz tatilinin ardından sevinçle okulumuza dönmüştük. Bir gün öğretmenimiz ormanın içindeki mavi göle gezi düzenleyeceğimizi söyle- di. Doğada meydana gelen değişimleri yerin- de gözlemlememizi istiyordu. Güneşli bir çarşamba sabahı okulun bah- çesinde toplandık. Düzenli bir şekilde yürüyerek otobüsteki kol- tuklarımıza geçtik. Bir saate yakın bir yolculuğun ardından göle ulaştık. Otobüs- ten inerek ağaçların gölgelerine ör- tülerimizi serip yerleştik. Bir süre ağaçların serininde dinlendikten sonra öğret- menimiz eşliğinde gölün etrafında yürüyüş yaptık. Ağaçların yaprakları sararmaya başlamıştı. Bir kısım ağaçların ise yaprakları dökülmüştü. Ormanı çevreleyen dağların zirveleri yeni yağan yılın ilk ka- rıyla beyazlamıştı. Üzerinde yürüdüğümüz kuru yaprakların çıkardığı ses ise çok fark- lıydı. 17

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayalım. 1. Çocuk niçin sevinçli? Cevap: 2. Öğretmenleri nereye gezi yapacaklarını söyledi? Cevap: 3. Öğretmenin geziyi düzenleme amacı nedir? Cevap: 4. Gezi ne zaman ve nasıl bir havada yapıldı? Cevap: 5. Çocuklar gezi yerine varınca ilk olarak ne yaptılar? Cevap: B. Aşağıda doğada ilkbaharda yaşanan durumlar verilmiştir. Bu olayların karşısına sonbaharda yaşananları yazalım. 1. Havalar ısınmaya 1. başlar. 2. 3. 2. Ağaçların yaprak- 4. ları yeşerir. 3. Leylekler geri gelir. 4. Dağlardaki karlar erimeye başlar. 18

ÜÇ MİNİK YAVRU KEDİ Üç minik yavru kedi, Eldivenlerini kaybedince Başladılar ağlamaya. - Anneciğim, çok üzüldüm! Kaybolunca eldivenlerim. - Eldivenleri kaybettiniz öyle mi? Sizi yaramaz kediler. Öyleyse size pasta yok. - Miyav, miyav, miyav Bize pasta yok, dedi kediler. Üç minik yavru kedi Eldivenlerini buldular. Sevinçten kahkaha attılar. - Anneciğim, anneciğim buraya bak! Eldivenleri bulduk. - Eldivenleri buldunuz öyle mi? Sizi sevimli kediler! Öyleyse size pasta var. - Miyav, miyav, miyav Bize pasta var, dedi kediler. DEVAMI SAYFA 21’DE 19

A. Aşağıdaki soruları masala göre cevaplandıralım. 1. Yavru kediler eldivenleri kaybedince ne yapmışlar? Cevap: 2. Anneleri, yavru kedilere nasıl ceza vermiş? Cevap: 3. Yavru kediler eldivenleri bulunca ne yapmışlar? Cevap: 4. Eldivenler bulununca yavru kedilerin ödülü ne olmuş? Cevap: 5. Yavru kediler ödülü duyunca ne demişler? Cevap: B. Aşağıdaki ifadelerin doğrusunu yazalım. YANLIŞ : Yavru kediler beş kardeştiler. DOĞRUSU : YANLIŞ : Yavru kediler pastayı kaybettiler. DOĞRUSU : YANLIŞ : Anne kedi, yavrulara size kek yok, dedi. DOĞRUSU : YANLIŞ : Yavru kediler eldivenleri bulunca üzüldü. DOĞRUSU : 20

ÜÇ MİNİK YAVRU KEDİ Üç minik yavru kedi Eldivenleri giydiler, Pastayı yediler. - Anneciğim çok üzgünüz Eldivenlerimiz kirlendi. - Eldivenleri kirlettiniz öyle mi? Sizi yaramaz kediler. Üç minik yavru kedi İç geçirdi birer birer - Miyav, miyav, miyav Eldivenlerimiz kirlendi. Üç minik yavru kedi Yıkadılar eldivenleri Astılar bahçedeki sergiye - Anneciğim bakar mısın? Yıkadık eldivenlerimizi... - Yıkadınız öyle mi? Sizler çok uslu kedilersiniz. - Miyav, miyav, miyav Bizler çok uslu kedileriz... 21

A. Aşağıdaki soruları masala göre cevaplandıralım. 1. Eldivenleri giyen kediler ne yaptılar? Cevap: 2. Üç minik yavru kedi niçin üzüldü? Cevap: 3. Eldivenler niçin kirlendi? Cevap: 4. Eldivenler temizlenince anne kedi ne dedi? Cevap: 5. Yavru kediler kendileri için ne dediler? Cevap: B. Aşağıdaki olayları oluş sırasına göre sıralayalım. ..... Eldivenleri kirlettiler. ..... Eldivenleri buldular. ..... Eldivenleri yıkadılar. ..... Kediler üzüldüler. ..... Anne, size pasta yok, dedi. ..... Eldivenleri kaybettiler. ..... Kediler sevindiler. ..... Eldivenleri sergiye astılar. ..... Anne, size pasta var, dedi. ..... Pastayı yediler. 22

DEĞERLENDİRME 1 1. Çocuğun kuzusu için hangisi doğrudur? A. Kuzusu kocamandır. B. Kuzusu uzun boyludur. C. Kuzusu küçüktür. KUZU 2. Kuzu nerelerde koşup oynu- yor? Mini mini bir kuzum var, Çayırlarda gezer oynar. A. Tarlalarda Hep arkamdan koşar gelir, B. Çayırlarda Yaramaz pek neşelidir. C. Bayırlarda Yanından ayrılsam biraz, 3. Kuzu ne zaman meliyor? Hemen yanık yanık meler. A. Karnı acıkınca. Kırdaki otlarla doymaz, B. Çocuk yanından ayrılınca. Daha ister, neler neler. C. Akşam ağıla girince. Ali Rıdvan 4. Kuzu için hangisi yanlıştır? A. Oyun oynamayı seviyor. B. Neşeli bir yapısı var. C. Oldukça kiloludur. 23

NEREDESİN YAĞMUR? 5. Eğlenceye ne zaman gidelim, diyor? Yemeğimizi yiyelim. A. Yemekten sonra. Eğlenceye gidelim. B. Yemekten önce. Eğlence nerede? C. Akşam olunca. Kurbağa biliyor. Kurbağa nerede? 6. Kurbağa neyi biliyor? Kuğularla derede. A. Çocukların yerini. B. Eğlencenin yerini. Kurbağa, kurbağa, C. Eğlencenin zamanını. Eğlence nerede? Yağmurun yağdığı yerde. 7. Kurbağa kimlerle, nerede? Yağmur nerede? A. Kuğularla derede. Dağda, bağda, B. Kuğularla gölde. Her yerde. C. Kurbağalarla derede. 24 8. Nerede eğlence düzenleni- yor? A. Dağın tepesinde. B. Bağ ve bahçede. C. Yağmurun yağdığı yerde. 9. “Yağmur nerede?” sorusunun en geniş cevabı hangisidir? A. Dağda. B. Bağda. C. Her yerde.

KÜMES HAYVANLARI Tavuklar haykırıyor, Gıdak gıdak, gıt gıdak, Nasıl da sert bakıyor, Şu tüylü horoza bak. Baba hindi kabarmış, Ne büyüklük, ne gurur. Kendini hep yaz ve kış, Böyle överek durur. Yine yalpa vurarak, Dolaşıyor ördekler, Su başında durarak, Karşıya yüzecekler. Yaşar Nabi NAYIR 25

A. Aşağıdaki soruları şiire göre cevaplandıralım. 1. Tavuklar nasıl haykırıyor? Cevap: 2. Sert bakan hayvan hangisi? Cevap: 3. Baba hindi yaz ve kış ne yapar? Cevap: 4. Ördekler nasıl dolaşıyor? Cevap: 5. Şiirde bahsedilen hayvanlar hangileridir? Cevap: B. Aşağıdaki noktalı yerleri şiire göre tamamlayalım. Tavuklar haykırıyor Baba ................... kabarmış. Gıdak ..................., gıt gıdak. Ne büyüklük, ne .................... Nasılda sert bakıyor, Kendini hep ................... ve kış Şu ................... horoza bak. Böyle överek durur. Yine ................... vurarak ................... ördekler. Su başında durarak ................... yüzecekler. Yaşar Nabi NAYIR 26

1 Dumanı tüter, isterse gider. Balık değildir, denizde yüzer. 2 Suya girsem eririm, ağza tat veririm. 3 Örerim ağımı, beklerim avımı. 4 Mis gibi kokarım, etrafa güzellik saçarım. 5 Bir bacağım var, bir de şapkam. 6 Nalburdan alırlar, tahtaya çakarlar. 7 Benim bir kızım var, entarisi kırmızı, mantosu yeşil, düğmeleri kara. 8 Salkımda tane tane, tadı da pek şahane. 9 Hayvanların yuvası, ağaç doludur arası. 10 Sırtıma takarım, her gün okula taşırım. 2 4 1 6 5 3 8 10 7 9 27

1 Kartopunu yuvarladım, kocaman yaptım. Burnuna havuç, gözüne kömür taktım. 2 Çocukların yuvası, bilgi doludur orası. 3 Bulutlardan inerim. Bağı, bahçeyi sularım. 4 İçine giysi koyarız. Sonra tatile çıkarız. 5 Sesi var, görüntüsü yok. Gece - gündüz haber okur. 6 Yeraltında sakallı dede. 7 Ayakları su içer. Üstünden gelen, geçer. 8 Yürüyerek dolaşır, her eve mektup taşır. 9 Yeşili var, kırmızısı var. Acısı var, tatlısı var. 10 Kanadı var kuş değil. Gökte uçar, zor değil. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 28

ATATÜRK Sınıfta en güzel yer, Senin köşen Atatürk. Kalbimde en güzel yer, Senin yerin Atatürk. İlk yazıyı öğrendim, Seni yazdım Atatürk. Okumayı öğrendim, Sevindin mi Atatürk? Melahat UĞURKAN 29

A. Aşağıdaki soruları şiire göre cevaplandıralım. 1. Okuduğumuz şiirin başlığını yazalım. Cevap: 2. Okuduğumuz şiirin şairi kimdir? Cevap: 3. Sınıfta en güzel yer kimindir? Cevap: 4. Çocuk ne zaman Atatürk yazmış? Cevap: 5. Çocuk kalbindeki en güzel yeri kime ayırmış? Cevap: B. Aşağıdaki noktalı yerleri tamamlayalım. Atatürk’ün adı: .............................................................. Atatürk’ün doğum yeri: .................................................... Atatürk’ün annesinin adı: ................................................ Atatürk’ün babasının adı: ................................................ Atatürk’ün kız kardeşinin adı: ....................................... 30

1 Bahçede kırda dolaşır. Evini sırtında taşır. 2 Suda yüzer, kayık değil. Avuçta kayar, sabun değil. 3 Bacakları uzun, ince. Göçüp gider, güz gelince. 4 Kanatları rengarenk; o uçarken sen seyret. 5 Benim bir hayvanım var. Kuyruğundan uzun burnu var. 6 Daldan dala atlarım. Kuyruğumla sarkarım. 7 Üstü çayır biçilir. Altı çeşme içilir. 8 Konuşur insan değil. Gagası var uzun değil. 9 Onun o güzel sesi, uyandırır herkesi. 10 Uzun boyunlu, kısa kuyruklu. 9 10 7 2 6 3 1 58 4 31

1 Kat kat olurum, doğrayanın gözlerini yaşartırım. 2 Herkes yatar uyur. Ben tik tak çalışırım. 3 Küçücük fıçıcık, içi dolu turşucuk. 4 Mavi bir çarşafım, bütün dünyayı kaplarım. 5 Yazın giyinir, kışın soyunur. 6 Sıra sıra odalar, birbirini kovalar. 7 Sabah doğarım, akşam batarım. 8 Ağzı var odun yutar, bacası duman tüter. 9 Depremde gelir, çadır kurar, yemek verir. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 32

DEĞERLENDİRME 2 KARDEŞİM VE BEN Kardeşim yedi, ben ise dokuz yaşındayım. Kardeşim birinci, ben ise ikinci sınıfa gidiyo- rum. Ben hasta olduğum için okula bir yıl geç başladım. Fakat şu anda oldukça iyiyim. Kardeşim zayıf, ben ise biraz kiloluyum. Babam, zayıflamama yardımcı olacağı düşüncesiyle bana bisiklet aldı. Fakat kardeşimden sıra gelmesini bekliyorum. Biz köyde yaşıyoruz. Köy yollarında bisiklet sürmek kolay olmu- yor. Ben büyüyünce futbolcu olmak istiyo- rum. Kardeşim ise gazeteci… Şehirdeki çocuklar yaz tatilinde köye geliyorlar. Köyde oldukça eğleniyorlar. Kardeşim ile ben de yaz tatilinde şehre gitmek istiyoruz. 33

1. Metnin kahramanı olan ço- 6. Babası bisikleti kime almış? cuğun kardeşi okula kaç ya- şında başlamış? A. Kardeşine B. Kahramanımıza A. 7 B. 8 C. 9 C. Kahramanımıza ve kardeşi- 2. Kahramanımız okula kaç ya- ne şında başlamış? 7. Babası bisikleti hangi amaçla A. 7 B. 8 C. 9 almış? 3. Kahramanımızın kardeşi sene- A. Eğlence ye kaçıncı sınıfa gidecek? B. Ulaşım A. Birinci C. Spor B. İkinci C. Üçüncü 8. Kardeşlerin meslek seçimi için hangisi yanlıştır? 4. Kahramanımız okula bir yıl geç başlamasaydı kaçıncı sını- A. Kahramanımız öğretmen fa gidecekti? olmak istiyor. A. İkinci B. Üçüncü B. Kardeşi gazeteci olmak C. Dördüncü istiyor. C. Kardeşler farklı meslekler düşünüyor. 5. Kahramanımız için hangisi 9. Metne göre aşağıdakilerden yanlıştır? hangisi yanlıştır? A. Hasta olduğu için okula A. Kardeşler köyde yaşıyor. geç başlamıştır. B. Bisiklete kardeşi daha çok B. İkinci sınıfa gidiyor. biniyor. C. Kardeşiyle farklı okula gi- C. Köy yolları bisiklet sürme- diyor. ye çok uygun. 34

ELİF’İN GÖZLÜĞÜ Elif ilkokul ikinci sınıfa giden bir öğrencidir. Birinci sınıfı başa- rılı bir şekilde bitirip ikinci sınıfa geçti. Elif bir gün öğretmeninin ona verdiği notla okuldan eve döndü. Elif’in elindeki notu öğretmeni yazmıştı ve notta “Elif tahtayı görmekte sorun yaşıyor. Tahtadaki yazıları okumakta zorlanıyor.” yazıyordu. Annesi notu okuduktan sonra Elif’e döndü: - Ne zamandan beri tahtadaki yazıları okumakta sorun ya- şıyorsun? diye sordu. Elif: - Tam olarak hatırlamıyorum ama sanırım yaklaşık bir ay oldu, diye cevap verdi. Annesi: - Yarın okuldan çıkınca seni doktora götüreceğim deyince Elif üzgün bir şekilde odasına geçti ve endişelenmeye baş- ladı. Gözlük takmak istemiyordu. Çünkü arkadaş- larının onunla dalga geçece- ğini düşünüyordu. O gece Elif yatağında döndü durdu. Sabaha kadar uyuyamadı. DEVAMI SAYFA 37’DE 35

A. Aşağıdaki sorulara uygun olan cümlelerin kutusunu boyayalım. 1. Aşağıda Elif ile ilgili bilgilerden doğru olanların kutusunu maviye, diğer kutuları kırmızıya boyayalım. Elif, ilkokul birinci sınıfta okuyor. Elif, tahtadaki yazıları okumakta zorlanıyor. Elif’in ablası gözlük takmaktadır. Elif, bir gün elinde bir notla eve geldi. 2. Aşağıda Elif’in annesi ile ilgili bilgilerden doğru olanların ku- tusunu maviye, diğer kutuları kırmızıya boyayalım. Annesi, Elif’in elindeki notu alarak okudu. Annesi, Elif’ten aldığı notu yırtarak çöpe attı. Annesi de Elif gibi uzağı iyi görmüyordu. Annesi, Elif’i okul çıkışı doktora götürecek. 3. Metinle ilgili genel bilgilerden doğru olanların kutusunu ma- viye, diğer kutuları kırmızıya boyayalım. Hikayenin kahramanı Elif’tir. Olay şehir kütüphanesinde geçmektedir. Hikayenin konusu Elif’in görme sıkıntısı yaşamasıdır. Hikayedeki Elif gözlük takmak istememektedir. 36

ELİF’İN GÖZLÜĞÜ Sabah olunca annesi kahvaltı için Elif’e seslendi. - Kızım kahvaltı hazır. Bugün okul çıkışı göz doktoruna gidece- ğimizi unutma, dedi. Elif: - Anneciğim, bugün kendimi iyi hissetmiyorum. Belki de bugün okula gitmemeliyim, deyince annesi: - Göz doktoruna gitmemek için bahane uydurmamalısın, dedi. Annesi okul çıkışı Elif’i aldı ve doktora gittiler. Elif, doktora gittikleri için çok gergindi. Doktor Elif’i muayene etti ve onun uzağı gör- mekte sorun yaşadığını söyledi. Uzak yerleri ve tahtayı görebilmen için gözlük kullanman gerek, dedi. Elif kaşlarını çattı ve: - Gözlük kullanmak istemiyorum. Bütün kızlar benimle dalga geçecek, deyince odada kısa bir sessizlik yaşandı. Ardından doktor: - Bak ben de gözlük takıyorum. Sen neden bana gülmüyor- sun? diye sorunca Elif: - Sen gözlükle güzel gözüküyorsun, dedi. - O zaman sana da benimki gibi güzel bir gözlük seçelim, dedi doktor. Elif, kahverengi bir gözlük seçti ve onu taktı. - Yaşasınn! Çok net görüyorum, dedi. Ertesi gün okula git- ti ve tahtadaki yazıyı okumak için gözlüklerini taktı. Kızların kendisine gülmesini beklerken farklı bir şey oldu. - Elif, gözlüklerin çok ha- valı! deyince kızlar, Elif çok şaşırdı. 37

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplandıralım. 1. Annesi, Elif’e okul çıkışı ne yapacaklarını söyledi? Cevap: 2. Elif niçin kendimi iyi hissetmiyorum dedi? Cevap: 3. Doktor, Elif’i muayene ettikten sonra ne dedi? Cevap: 4. Elif niçin gözlük kullanmak istemiyor? Cevap: 5. Elif gözlüğünü takınca arkadaşları nasıl tepki gösterdi? Cevap: B. Aşağıdaki cümleler metinden alınmıştır. Cümleler yanlıştır. Cümlelerin doğrusunu alt satıra yazalım. YANLIŞ : Kahvaltı için Elif, annesine seslendi. DOĞRUSU : YANLIŞ : Elif, annesi ile kulak - burun doktoruna gitti. DOĞRUSU : YANLIŞ : Elif, doktora gittikleri için çok mutluydu. DOĞRUSU : YANLIŞ : Elif, mavi renkli bir gözlük seçti. DOĞRUSU : 38

OKUMAYI SEVEN ARI Arıları bilirsiniz gece gündüz de- meden çalışırlar. Yine ormanın bir bölgesinde çalışkan mı çalışkan bir arı grubu varmış. Bu arılar çok ça- lışkanmış. Ancak farklı bir huyları varmış. Dinlenme vakitleri geldiğinde bir köşeye çekilip gevezelik yaparlarmış. Arılardan bir tanesi gevezelik yerine kitap okurmuş. Diğer arılar, kitap okumanın çok sıkıcı olduğunu düşünürlermiş. Kitap okuyan arı ise her kitaptan farklı bilgiler edinirmiş. Bir gün arı- ların ballarına bir ayı dadanmış. Arıların ballarını istermiş. Elini kovanlara uzatıp bal alırmış. Arılar ne yaptılarsa ayıyı korkutup bölgeden uzaklaştıramamış. Okumayı seven arının aklına bir fikir gelmiş. Okuduğu kitapların birinde, “Ayıdan daha büyük görü- nürseniz onu korkutabilirsiniz.” yazıyormuş. Bu durumu arkadaş- larına anlatmış. Bölgedeki tüm arılar kanat kanada verip büyük bir arı şeklini almışlar. Ayı karşı- sında kendinden daha bü- yük bir ayı görünce korkup uzaklaşmış. İnternetten - Düzenlenmiştir. 39

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplandıralım. 1. Ormanın bir bölgesinde nasıl bir arı grubu varmış? Cevap: 2. Arılar dinlenme vakitlerinde ne yaparlarmış? Cevap: 3. Kahraman arımız dinlenme vaktinde ne yaparmış? Cevap: 4. Diğer arılar niçin kitap okumazlarmış? Cevap: 5. Arılar ayıdan büyük görünebilmek için ne yapmışlar? Cevap: B. Aşağıdaki cümleler metne göre doğruysa “D”, yanlışsa “Y” yazalım. a. Arılar çalışkan hayvanlardır. (........) b. Günlerden bir gün bir ayı ballara dadanmış. (........) c. Ayı ile arılar dost olmuşlar. (........) d. Arı, okuduğu kitaplardan farklı fikirler öğrenmiş. (........) e. Ayı, kendini korkutmaya çalışan arılardan korkmamış. (........) f. Arılar birlik olup ayının inine girmişler. (........) 40

LEYLEK İLE ÇAM AĞACI Sonbahar bitti, havalar soğudu ve kış başladı. Göçmen kuşlar sıcak ülkelere gitti. Leyleklerin bir tanesi arkadaşlarıyla tartıştı. Bundan dolayı yalnız göç etmeye karar verdi. Arkadaşlarının ardından kanatlarını açtı, yukarılara doğru tırmanmaya başladı. Ancak hesaba katmadığı bir şey vardı. So- ğuk rüzgârlar uçmasına izin vermiyordu. Daha fazla ilerleyeme- yeceğini düşünerek yere indi. İndiği yerde çam ağacının yanına yaklaştı. Titriyordu: - Çam ağacı, çam ağacı! - Buyur leylek kardeş! dedi çam ağacı. - Ben bir hata yaptım. Arkadaşlarımdan ayrı uçmaya karar verdim. Fakat başarılı olamadım. Barınacak yer arıyorum. Senin dallarında barınmama izin verir misin? Çam ağacı düşünme- den kararını söyledi: - ......................... .................................... .............................. ...................... Leyleğin bu kararın ar- dından mutlu- luktan gözleri doldu. 41

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayalım. 1. Göçmen kuşlar niçin sıcak ülkelere gitti? Cevap: 2. Arkadaşlarıyla tartışan leylek ne yapmaya karar verdi? Cevap: 3. Leyleğin uçmasına ne engel oldu? Cevap: 4. Yere inen Leylek ne aramaya başladı? Cevap: 5. Metinde noktalı yere ne yazılmalıdır? Cevap: B. Bulmacadaki ağaç isimlerini bulalım, yan tarafa yazalım. AĞAÇLAR ...................... K E S TANEÜK ...................... ...................... PN İ ULYZ İ A ...................... ...................... NGÜ R GE N Y V ...................... İ L Y L EÜAEA CE V İ ZOAUK NEÜTUR K LN Ç I NAR L İ E S TME Ş EÖ R UÖ AKAS YAA İ Ğ ÜNE I R Y Z EÜ B ADEMBOL T 42

DEĞERLENDİRME 3 ŞİŞE BURUNLU YUNUS Şişe burunlu yunuslar, okyanusta- ki en zeki canlılardandır. Gruplar halinde yüzerler. Birbirleriyle ıslık çalarak iletişim kurarlar. Çoğu şişe burunlu yunus 2 ile 3 metre arası uzunluktadır. 50 yıl yaşam sürenleri vardır. Şişe bu- runlu yunuslar 2 ve 3 dakikada bir nefes almak için suyun üstüne çıkarlar. Ancak nefeslerini çok daha uzun süre tutabilirler. Başlarının üstünde hava deliği adı veri- len bir delikten nefes alırlar. Balık ve kalamar yerler ama yemeklerini çiğnemezler. Bü- tün olarak yutmayı tercih ederler. 43

1. Şişe burunlu yunuslar nasıl 5. Şişe burunlu yunuslar suyun iletişim kurar? altında ne kadar durabilir? A. Suyun üzerine çıkarak. A. 2 ile 3 dakikadan az. B. Kuyruk çırparak. B. 2 ile 3 dakika. C. Islık çalarak. C. 2 ile 3 dakikadan fazla. 2. Şişe burunlu yunuslar için 6. Şişe burunlu yunusların ba- hangisi yanlıştır? lıklardan farkı nedir? A. Suda yaşarlar. A. Bireysel yaşarlar. B. Yavruları vardır. B. İletişim kurarlar. C. Nefes almak için suyun C. Okyanuslarda yaşarlar. üstüne çıkarlar. 3. Şişe burunlu yunuslar için 7. Şişe burunlu yunuslar nere- hangisi doğrudur? den nefes alırlar? A. Solungaçlarından. A. Çoğunun uzunluğu 2 B. Hava deliğinden. metreden kısadır. C. Yüzgeçlerinin altından. B. Çoğunun uzunluğu 3 8. “Şişe burunlu yunuslar yiye- metreden uzundur. ceklerini çiğnemezler.” bu ifa- deye göre hangisi doğrudur? C. Çoğunun uzunluğu 2 A. Balıkla beslenirler. metreden uzun, 3 metre- B. Bütün olarak yutarlar. den kısadır. C. Her yiyeceği yemezler. 4. Şişe burunlu yunuslar niçin su üstüne çıkarlar? A. Güvenlik için. B. Nefes almak için. C. Arkadaşlarını görmek için. 44

TEMEL REİS Temel Reis’i az çok herkes tanır. Önemli çizgi film kahramanlarımızdan biridir. Temel Reis in- sanlara ve hayvanlara yardım etmeyi sever- miş. Yine bir gün işten çıkmış evine doğru yol alıyormuş. Kulağına bir ses gelmiş. Sesin geldiği yöne doğru ilerlemiş ve bir ağacın altına varmış. Ka- fasını yukarıya kaldıran Temel Reis bir de ne görsün, küçük bir kedi ağacın dalına çıkmış ama inememiş. Bundan dolayı başlamış miyav miyav diye bağırmaya... Temel Reis yanında taşıdığı ıspanak kavanozunu açarak üç kaşık yemiş ve aniden güçlenivermiş. Ağaca tırmanmış. Küçük kediyi eline alarak aşağıya indirmiş. Yere indirdiği yavru kediyi salıvermiş. Eve doğru yürümeye başlayan Temel Reis’in cep telefo- nu çalmış. Arayan eşi Safinaz’mış. Temel Reis’e alması gereken ürünleri söyleyerek telefonu kapatmış. Temel Reis mahalle bak- kalına uğramış. İki ekmek, yumurta, çay ve ıslak mendil alarak evin yolunu tutmuş. 45

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplandıralım. 1. Temel Reis kimdir? Cevap: 2. Sesi takip eden Temel Reis nereye varmış? Cevap: 3. Küçük kedi niçin miyav miyav diye bağırıyormuş? Cevap: 4. Temel Reis güçlenmek için ne yapmış? Cevap: 5. Safinaz, Temel Reis’ten ne almasını istemiş? Cevap: B. Çizgi film kahramanı olanların kutusunu boyayalım. TOM VE JERRY TWEETY KELOĞLAN SUPERMEN LASSIE RAPUNZEL NASRETTİN HOCA BOĞAÇ HAN ŞİRİN BABA 46

ASLAN İLE TİLKİ Ormanlar kralı aslan artık yaşlanmış. Hasta gibi davranıp ya- taklara düşmüş. Aslanın hastalığı kısa zamanda tüm ormana yayıl- mış. Herkes kulaktan kulağa: - Duydun mu? Kralımız hastalanmış! diye fısıldamış. Ormandaki hayvanlar da bir bir aslanın ziyaretine gitmişler. Kralımız kuvvetten düşmesin diye de yiyecek hazırlamışlar. May- mun kucak dolusu muz, ayı bir petek bal, kurt büyük bir parça et, sincap sepet dolusu ceviz ikram etmiş aslana. Günlerden bir gün tilki de aslanın hastalık haberini duymuş: - Bir gidip bakayım, kralımızın durumu nasılmış? diyerek as- lanın yuvasının ağzına gelmiş. Aslan, tilkiye seslenmiş: - Tilki kardeş, niye uzakta duruyorsun? Yanıma gelsen de sohbet etsek, demiş. O zaman kurnaz tilki: - Gelmesine gelirim de aslan kardeş! Günlerdir senin yuvanı gözlüyorum. İçeri giren ziyaretçiler bir türlü dışarı çıkmıyor. Ben de onlar gibi olmak istemem, demiş. 47

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplandıralım. 1. Tüm ormana yayılmış olan haber neymiş? Cevap: 2. Aslanın hastalığını duyan hayvanlar ne yapmışlar? Cevap: 3. Hayvanlar, niçin aslana yiyecek göndermiş? Cevap: 4. Aslan, tilkiye ne demiş? Cevap: 5. Tilkinin gözlemlediği olay neymiş? Cevap: B. Aşağıda hayvanlar ve aslana götürdükleri yiyecekler veril- miştir. Harfleri kullanarak eşleştirelim. MAYMUN A ...... Eli boş gitmiş. TİLKİ B ...... Büyük bir parça et götürmüş. AYI C ...... Sepet dolusu ceviz götürmüş. KURT D ...... Kucak dolusu muz götürmüş. SİNCAP E ...... Bir petek bal götürmüş. 48

ÖKÜZ OLMAK İSTEYEN KURBAĞA Bizim şaşkın kurbağa, dere kenarında otlayan bir öküz görmüş. Bayılmış öküzün boyuna bosu- na, iriliğine... Kendisi de onun gibi olmaya özen- miş, eşini yanına çağı- rıp, öküzü göstermiş: - Bak, şimdi ben şu öküz kadar güçlü ve kocaman olacağım, demiş. Başlamış içine nefes çekmeye... Bir yandan da hanımına bö- bürleniyormuş: - Nasıl hanım, öküz kadar iri oldum mu? Hanımı: - Nerde, onun kadar olmana daha çok var, demiş. - Bekle öyleyse, diyerek bir parça daha şişirmiş kendini... - Şimdi nasılım? - Yine olmadı... Kurbağa son gücüyle biraz daha ıkınmış, bir parça daha şişmiş. Kocasının zorlandığını gören eşi: - Vazgeçsen bu işten olmaz mı, demiş. - Fakat bücür kurbağa dinlememiş. - Bekle sen, gör bak, nasıl onun kadar olacağım, diye şiş- meye devam etmiş. Son bir kez daha nefes almış... Ancak... Tam bu sırada güm diye patlamış. Masal Bahçesi 49