2_SINIF_TURKCE_2_KITAP_2022_2023

KELİMELERİN ÇAĞRIŞIMLARI A. Aşağıdaki kelimelerin çağrış- 1. yağmur - şemsiye tırdığı 3 kelime yazalım. Yukarıdaki kelimeler arasında- ki anlam ilişkisi hangi kelimeler arasında vardır? okul A. kedi - köpek B. güneş - şapka .................... .................... C. ağaç - yaprak .................... 2. hastane yoğurt - ayran .................... .................... Yukarıdaki kelimeler arasında- ki anlam ilişkisi hangi kelimeler .................... arasında vardır? iletişim A. elma - armut B. köfte - patates .................... .................... C. süt - peynir .................... 3. çilek - meyve trafik Yukarıdaki kelimeler arasında- ki anlam ilişkisi hangi kelimeler .................... .................... .................... arasında vardır? A. kalem - silgi B. anne - çocuk spor C. zürafa - hayvan .................... .................... .................... 4. arı - bal .................... ulaşım Yukarıdaki kelimeler arasında- ki anlam ilişkisi hangi kelimeler .................... .................... arasında vardır? A. koyun - keçi B. orman - fil C. tavuk - yumurta 100

Kurallı Cümle A. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Karışık olarak verilen kelimelerle anlamlı ve kurallı cümleler oluşturarak yazalım. İş, oluş, hareket bildiren kelimelerin sonda olduğu cümlelere kurallı cümle denir. a sınıfımızı ve tutmalıyız temiz okulumuzu b unutmuş şapkasını ve Filiz okulda atkısını c ve evde kalmamış tuz şeker d kütüphaneye Oktay gidecek yarın mi e çok canına vay olmuş güzel f ikna yaptıysa ne edemedi kardeşini g yedi ne bitirdi ne yok var h piknik ulaştık yürüdükten alanına biraz sonra 101

MİNİ TEST -11 1. Yağmur ............. tören ertelendi. 5. - götürdü - doktora Noktalı yere hangisi gelirse cümle - annesi - Yusuf’u anlamlı olur? Yukarıdaki kelimelerle anlamlı ve A. nedeni B. nedeninden kurallı bir cümle oluşturduğumuz- C. nedeniyle da sıralama nasıl olur? A. 2. Aşağıdaki cümlelerden hangisi ku- B. rallı bir cümledir? C. A. Tolga’yı gördüm okul çıkışı. B. Okul çıkışı gördüm Tolga’yı. 6. 1 . verdi 2 . adamı 3. yaşlı C. Okul çıkışı Tolga’yı gördüm. 4. Uğur 5. yer 6. görünce 7. ona 3. 3. bu 1. uzun 2. bir 4. yaz 5. planladım 6. tatil Yukarıdaki kelimelerle anlamlı ve kurallı bir cümle oluşturduğumuz- 7. yapmayı da sıralama nasıl olur? Yukarıdaki kelimelerle anlamlı ve A. 3 - 2 - 6 - 7 - 5 - 1 - 4 kurallı bir cümle oluşturduğumuz- B. 4 - 3 - 2 - 6 - 7 - 5 - 1 C. 4 - 3 - 2 - 6 - 5 - 1 - 7 da sıralama nasıl olur? A. 3 - 4 - 1 - 2 - 6 - 7 - 5 B. 1 - 2 - 3 - 4 - 6 - 5 - 7 C. 3 - 4 - 1 - 2 - 6 - 5 - 7 7. - parayı - harcadı - son 4. - cebindeki - da A- yağmur D- belki de Yukarıdaki kelimelerle anlamlı ve B- hava E- bulutlu kurallı bir cümle oluşturduğumuz- C- çok F- yağacak da ilk ve son kelime hangileri olur? Yukarıdaki kelimelerle anlamlı ve İlk Kelime Son Kelime kurallı bir cümle oluşturduğumuz- da ilk ve son sırada hangi kelime- A. ler olur? B. A. E - F B. B - F C. B - A C. 102

Değerlendirme - 6 APARTMAN 4. Aşağıdakilerden hangisi kom- Üçüncü katında oturuyoruz, şularının çocukla ilgili şikayet- Bizim apartmanın. lerinden değildir? Annem balkona çıkmamı, A. Televizyon izlemesi Babam camdan bakmamı B. Evde koşması Yasakladı. C. Yüksek sesle şarkı söylemesi Biraz koşsam, alt kattan, Şarkı söylesem üst kattan 5. Çocuğun en çok istediği aşağı- Şikayetler başlardı. dakilerden hangisidir? Hiç değilse evimizin A. Çiçekli bahçe Bir bahçesi olsaydı. B. Ağaçların olduğu bir park Bu bahçede çiçekler, C. Gönlünce doya doya oynamak Ağaçlar bulunsaydı. Oynasaydım günlerce 6. “Karanlık” sözcüğünün zıt anlam- Hiç bıkıp usanmadan lısı aşağıdakilerden hangisidir? Ne alt kattan, Ne üst kattan korkmadan... A. gündüz B. gece Müjdat GEZEN 1. Çocuk apartmanın kaçıncı ka- C. aydınlık tında oturuyormuş? A. birinci B. üçüncü 7. Aşağıdaki kelimelerden hangisinin C. on üçüncü yanına “-lar” eki getiremeyiz? 2. Çocuğun balkona çıkmasını A. elma B. çilek C. armut kim yasaklamış? A. yönetici B. babası 8. “Okul - öğrenci” sözcükleri ara- C. annesi sındaki anlam ilişkisi hangi söz- cükler arasında vardır? 3. Babası çocuğa aşağıdakilerden hangisini yasaklamış? A. kedi - fare B. hastane - doktor A. Balkona çıkmayı C. tiyatro - sinema B. Şarkı söylemeyi C. Camdan bakmayı 103

9. “Gemidekiler kara göründü, 14. “Dolu, arabaların camlarını kırdı.” diye bağırdı.” Dolu sözcüğü, aşağıdaki cümle- Kara sözcüğü, aşağıdaki cümle- lerin hangisinde yukarıdaki anla- lerin hangisinde yukarıdaki anla- mıyla kullanılmıştır? mıyla kullanılmıştır? A. Süt dolu şişeyi yere düşürdü. A. Sinan, kara kaşlı bir çocuktur. B. Bir anda dolu yağmaya başladı. B. Sonunda karaya ayak bastık. C. Kara karga \"gak\" dedi. C. Araba dolu olduğu için binmedi. 10. \"Yaş\" sözcüğü hangi cümlede 15. “Ebru gömleğini dolaba astı.” farklı anlamıyla kullanılmıştır? “Astı” sözcüğü, aşağıdaki cümle- A. Emre çorapları yaş olduğu için giymedi. lerin hangisinde yukarıdaki anla- mıyla kullanılmıştır? B. Önümüzdeki yıl sekiz yaşında A. Tabloyu duvardaki çiviye astı. olacağım. B. Çetin bugün yine okulu astı. C. Arkadaşlarıyla buluşacaktı fa- C. Ufuk, Emrah'tan iki yaş büyüktür. 11. \"Ocak\" sözcüğü hangi cümlede kat astı. farklı anlamıyla kullanılmıştır? A. Ablam ocağın altını açık unutmuş. B. Ocakta okullar tatil olacak. 16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde C. Furkan ocağın birinde doğmuş. \"soğuk” sözcüğü farklı anlamda kullanılmıştır? 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde \"acı” sözcüğü farklı anlamda kul- A. Kışın soğuk su içilmez. lanılmıştır? B. Karpuz soğuk güzel olur. A. Aldığım biberler acı çıktı. C. Arkadaşına soğuk davrandı. B. Yemek acı olduğu için yenmedi. 17. Pazar: Alışveriş yapılan yer. C. Hastalığımda çok acı çektim. Pazar: Haftanın son günü. 13. \"Geç” aşağıdaki cümlelerin hangi- \"Pazar\" sözcüğü hangi cümlede sinde farklı anlamda kullanılmıştır? birinci anlamıyla kullanılmıştır? A. Bülent toplantıya geç kaldı. A. Pazar yerinin tamamını gezdik. B. Polis, yayalara geç işareti yaptı. B. Pazar günü denize gireceğiz. C. Sınava geç gelince, içeri alınmadı. C. Pazar sabahı erkenden kalktım. 104

Atasözleri A. Aşağıdaki atasözlerini okuyalım. Sayıları kullanarak açıklamalarıyla eşleştirelim. ATASÖZLERİ 1 Birlikten kuvvet doğar. 2 Komşu komşunun külüne muhtaçtır. 3 El elden üstündür. 4 Hatasız kul olmaz. Gülü seven dikenine katlanır. 5 AÇIKLAMALARI Hiç bir insan kusursuz değildir. Bir kimse, kendisinden üstün olan bir başkasının da ola- bileceğini bilmeli. Bir şeyi seviyorsan, iyi tarafını da kötü tarafını da hoş karşılamalısın. Bir araya gelerek yapılan işlerde başarı fazladır. Komşularımızla iyi geçinmeliyiz. Çünkü onlara ihtiyacımız vardır. 105

B. Aşağıdaki atasözlerini verilen kelimelerle tamamlayalım. uzaktan yanar iyilik fırtına söyleme dostsuz tembellik yarına zararla a. Büyük lokma ye büyük söz .............................. b. Öfkeyle kalkan ............................. oturur. c. İyilik eden ............................. bulur. d. Bugünün işini ............................. bırakma. e. Davulun sesi ............................. hoş gelir. f. Fakirlik ayıp değil ............................. ayıptır. g. Kusursuz dost arayan ............................. kalır. h. Rüzgâr eken ............................. biçer. ı. Yalancının mumu yatsıya kadar .............................. 106

Okuma - Anlama - Hikaye KÖPEĞİN AÇGÖZLÜLÜĞÜ Bir gün köpeğin biri kasabın dalgınlığından yararlanarak bir kemik kapmış. Kemiğini afiyetle yiyebileceği bir yer arıyormuş. Bir dere kenarına gelmiş. Dere üzerindeki köprüden geçerken durmuş ve suya bakmış. İlk önce gözlerine inanamamış. Fakat gördükleri gerçekmiş. Suyun içinde ağzında kocaman bir kemikle duran köpeği görmüş. Köpeğin ağzının suyu akmış. Sudaki köpeği yenebileceğine ve kemiği alabileceğine karar vermiş. Hiç düşün- meden suya atlamış. Suya atladığında suda köpeğin olmadığını fark etmiş. Fakat atlama sırasında ağzındaki kemik de suya düşmüş. Hızla akmakta olan sular kemiği sürükleyip götürmüş. Köpek canını zor kurtarmış. Köpek açgözlülüğün cezasını neredeyse canıyla ödeyecekmiş. 107

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplandıralım. 1. Köpek, kasaptaki kemiği nasıl alabilmiş? 2. Köpek köprüye gelince ne yapmış? 3. Köpek suya bakınca ne görmüş? 4. Sudaki ağzında kemik olan köpek gerçekte nedir? B. Aşağıdakilerden hangisi metnin ana fikri (düşüncesi) olamaz? Bulutunu boyayalım. a. Gereğinden fazlasını istemek açgözlülüktür. b. İhtiyacımız olan her ürünü çalışarak elde etmeliyiz. c. Canımızın istediği her şeyi sonucunu düşünmeden elde etmeye çalışmalıyız. C. Bulmacadaki kelimeleri bularak boyayalım. Noktalı yerlere yazalım. ................ ................ KA S A P TOÖB ................ ................ L NKÖP R ÜDN ................ ................ DEREAL ENA ................ ................ EUNFAKATU BKEM İ K İ ÜA 108 C İ AF İ YETJ ÇCE ZAÜÖNL YZKÖPEKŞ T

Karşılaştırma A. Aşağıdaki kelimeler karşılaştırma ifadeleridir. Cümleleri bu ifadeler ile tamamlayalım. gibi kadar en daha aynısı göre fazla ise a Kış mevsiminde Erzurum, Rize’den ........................ soğuktur. b Yurdumuzun ........................ güzel çileği ilimizde yetişir. c Kerim top oynamayı, Polat ........................ bisiklete binmeyi sever. d Nurgül’ün yazısı, Ceren’in yazısına ........................ daha güzeldir. e Köpekler de tavşanlar ........................ hızlı koşabilir. f Kübra, Ayşegül’den ........................ uzun boyludur. g Ayhan’ın kaleminin ........................ bende de var. h Annem yarışmayı kazanmama benden ........................ sevindi. ı Hüseyin ........................ sen de yüzebilirsin. i Ceza vermek, ödül vermek ........................ etkili değildir. 109

MİNİ TEST -12 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde 5. karşılaştırma yapılmıştır? Güneş, ................................... A. Tren hızlı bir ulaşım aracıdır. Noktalı yere hangisi gelirse kar- B. Uçak, trenden daha hızlıdır. şılaştırma yapmış oluruz? C. Uçak biletlerine bu hafta zam A. Dünya’mızı aydınlatır. yapıldı. B. Dünya’mızdan çok uzaktadır. C. Dünya’mızdan daha büyüktür. 2. 6. Vişne, kirazdan daha ekşidir. (1) Emre ile Çetin yarışma ala- Vişne ile kirazın hangi özelliği nına geldi. (2) Emre en az Çetin karşılaştırılmıştır? kadar heyecanlıydı. (3) Hakemin A. Renkleri B. Büyüklükleri düdüğüyle yarış başladı. C. Tatları Yukarıdaki paragrafın hangi cüm- lesinde karşılaştırma yapılmıştır? A. 1 B. 2 C. 3 3. 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşılaştırma yapılmamıştır? Uğur da Can ........ hızlı koşuyor. A. Bugün biraz daha iyiyim. Noktalı yere hangisi gelmelidir? A. daha B. kadar C. aynı B. Nazlı daha mutlu görünüyor. 4. C. Yalçın henüz eve gitmemiş. Mehmet’in tabletinin ................ 8. benim de var. Kardeşim benim ................ si- Noktalı yere hangisi gelmelidir? A. aynısından yah gözlüdür. B. gibisinden C. fazlasından Noktalı yere hangisi gelmelidir? A. kadar B. gibi C. fazlasından 110

Olayları Sıralama A. Aşağıda karışık olarak verilmiş olan cümleleri olayların oluş sırasına göre sıralayarak yazalım. a Yemeğini yedi. Ayşen okuldan geldi. Okul kıyafetlerini çıkardı. b Şemsiyesini açtı. Islanmaktan kurtuldu. Yağmur yağmaya başladı. c Annesini aradı. Konuşmaya başladı. Telefonunu çıkardı. d Yanına bir fare geldi. Aslan fareyi farketti. Aslan ağacın altında uyuyordu. e Oyun oynadık. Zil çaldı. Dışarı çıktık. f İçeri girdi. Vitrindeki oyuncağı beğendi. Fiyatını sordu. 111

B. Aşağıda karışık olarak verilmiş olan cümlelerle anlamlı bir metin oluşturarak yazalım. Kendi aralarında sohbet ediyorlarmış. Bir gün tilkinin biri ile bir kedi arkadaş olmuşlar. Ben de bir çok kurnazlık bilirim, dedi tilki. Ben bir çok kurnazlık bilirim, dedi kedi. Daha sonra durumu ailesine anlattı. Erman, Ferdi’nin def- terini karaladı. Sonra öğretmenine Erman’ın yaptıklarını anlat- tı. Ferdi önce Erman’a niçin karaladığını sordu. Erman cevap vermedi. 112

Okuma - Anlama - Şiir KÜÇÜK IRMAK Bir sahilde küçük ırmak, Coşkun coşkun çağlayarak, Bir denize akıyordu. Kocaman büyük deniz, Bu ırmağa bir gün sordu: - Niye, dedi, küçük ırmak, Sabah, akşam çağlayarak Bana doğru koşuyorsun? Muhtaç mıyım suyuna ben? Bir eksiğim var mı senden? Cevap verdi küçük ırmak: - S özlerim, dedi, dokunacak, Kibirlidir çünkü huyun. Bana göre çok büyüksün, Fakat yoktur içilecek, Bir damlacık tatlı suyun! Orhan Seyfi ORHON 113

A. Aşağıdaki soruları şiire göre cevaplandıralım. 1. Şiirde konuşmalar kimler arasında geçmektedir? 2. Büyük deniz, küçük ırmağa ne sordu? 3. Küçük ırmağa göre, büyük denizin nesi yoktur? B. Aşağıdaki kelimelerin anlamlarını sözlükten bularak yazalım. Kelimeleri cümle içinde kullanalım. a. Irmak: Cümlem: b. Muhtaç: Cümlem: c. Kibirli: Cümlem: C. Aşağıdaki cümlelerin sonuna noktalama işaretlerini koyalım. a. Küçük ırmak, çağlayarak denize doğru akıyordu ( ) b. Söyler misin, muhtaç mıyım suyuna ben ( ) c. Bir fazlalığım var mı senden ( ) d. Yoktur bir damlacık tatlı suyun ( ) e. Küçük ırmak, büyük denize cevap verdi ( ) 114

Duygusal ve Abartılı İfadeler A. Aşağıdaki cümleleri okuyalım. Duygu ifade edenlere “duygu”, abar- tılı ifadelere “abartı”, hayal ürünü olan ifadelere “hayal” yazalım. a Cep telefonunu görünce sevinçten gözleri doldu. ( ...................... ) b Doğum günümde dağ kadar pasta yaptıracağım. ( ...................... ) c Heyecandan sabaha kadar gözümü kırpmadım. ( ...................... ) d Annesinden ayrılınca çok üzüldü. ( ...................... ) e Sergen suda yürüyerek karşıya geçti. ( ...................... ) f Keloğlan, dağların karını eritip bir bardağa doldurdu.( ...................... ) g Arkadaşları çağırınca jet gibi dışarı fırladı. ( ...................... ) h Sınavdan yüz alınca çok mutlu oldum. ( ...................... ) ı Karınca, fili hortumundan tutup kaldırdı. ( ...................... ) i Çiftlikteki hayvanlar kendilerine bir kulübe yaptı. ( ...................... ) j Mahallemizden taşınan arkadaşımı çok özlüyorum. ( ...................... ) k Kardeşimden ayrı kalmaya dayanamıyorum. ( ...................... ) l Gökten karpuz büyüklüğünde dolu yağdı. ( ...................... ) 115

MİNİ TEST -13 1. Okula geç kalınca telaşlandım. 5. Korkudan ................................ . Yukarıdaki cümlede ifade edilen Yukarıdaki cümle hangisiyle devam anlatım hangisidir? ederse abartılı bir cümle olur? A. Hayal ürünüdür. A. ağlamaya başladı. B. Duygusal ifadedir. B. kapının arkasına saklandı. C. Abartılı ifadedir. C. ödü patladı. 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde 6. (1) Oktay bir haftadır gece gün- abartılı bir anlatım vardır? düz ders çalışıyor. (2) Sınavdan A. Dedemin hatırlamamasına çok düşük not alırsa çok üzülür. (3) üzüldüm. Ama ben yüksek not alacağını dü- B. Yarışmayı kazanınca şaşırdım. şünüyorum. C. Tiyatroda gülmekten öldük. Yukarıdaki paragrafta kaç numa- 3. Ahmet’in sevinçten ağzı kulak- ralı cümlede abartılı bir anlatım larına değiyor. vardır? Yukarıdaki cümle için hangisi doğ- A. 1 B. 2 C. 3 rudur? A. Duygusal ve abartılı cümledir. 7. Salona ........ gibi bir adam girdi. B. Hayal ürünü ve abartılı cümledir. C. Duygusal ve hayal ürünü Noktalı yere hangisi gelirse abartılı cümledir. bir anlatım olur? 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde A. yaşlı B. dev C. uzun duygusal bir anlatım vardır? 8. A. Dünya kadar ödevim var. B. Kaplumbağa, Ekrem’den hızlıdır. Ablama o sözleri keşke söyleme- C. Canım yavrum, seni çok özledim. seydim. Yukarıdaki cümle için hangisi doğ- rudur? A. Abartılı bir cümledir. B. Hayal ürünü bir cümledir. C. Duygusal bir cümledir. 116

Farklı Düşünmeye Yönlendiren İfadeler A. Aşağıdaki cümleleri uygun kelimeleriyle tamamlayalım. ancak fakat ise veya a Tiyatroya gidecektik ..................... bilet bulamadık. b Ben şarkı söylemeyi, ablam ..................... dinlemeyi seviyor. c Tostun yanında meyve suyu ..................... ayranı tercih ederim. d Parka gidecektik ..................... yağmur yağınca gidemedik. e Eve metroyla ..................... otobüsle gidebilirsin. f Çikolatayı çok seviyorum ..................... dokunuyor bana. g Hasan’ı ..................... Ahmet’i yanına alabilirsin. h Sınıf başkanlığına aday oldum ..................... kazanamadım. ı Oğuz parka gitmek istiyor, Caner ..................... gitmek istemiyor. i Arkadaşımın doğum gününe gidecektim ..................... izin alamadım. 117

B. Aşağıdaki ifadelerin devamı yan tarafta verilmiştir. İfadeleri harfleri kullanarak eşleştirelim. a Babam salonu boyatacaktı fakat oyuna dalmıştır. b Zili duymamıştır veya bir şartım var. c Cem kirazı, Canan ise babam kızıyor. d Oyun oynayabilirsin ancak sonradan vazgeçti. e Sıraya girmelisin yoksa sürmesini bilmiyor. f Bahçede top oynamayalım çünkü üzümü çok sever. g Çetin bisiklet almış ancak içeri giremezsin. C. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım. 2. Ödevimi 1. yapamadım .............. Maçta çok bağırmadım .............. yine de sesim kısıldı. misafirlerimiz vardı. Yukarıdaki cümlede noktalı yere Yukarıdaki cümlede noktalı yere hangisi gelmelidir? hangisi gelmelidir? A. çünkü B. veya C. ama A. çünkü B. veya C. ama 3. çok hızlı koşardı ama 4. Yolda kaldık çünkü ...................... Eskiden ................................................ . ................................................ . Yukarıdaki cümlede hangisiyle de- Yukarıdaki cümle hangisiyle devam ettirilmelidir? vam ettirilmelidir? A. şimdi daha hızlı koşuyor. A. bizi almaya geldiler. B. eskisinden daha hızlı koşuyor. B. araba arızalandı. C. artık eskisi kadar hızlı koşamıyor. C. çok paramız vardı. 118

Okuma - Anlama - Fıkra YORGAN GİTTİ KAVGA BİTTİ N asrettin Hoca, bir gece uyanmış ki kapının önünde birkaç kişi kavga ediyor. H oca: - Hatun, şu ışığı yak da bakalım neymiş bunların derdi? Hanım: - Hoca işin mi yok, şu kışta kıyamette dışarı çıkılır mı, dese de dinletememiş. Hoca sırtına yorganı alıp dışarı çıkmış. Çıktığı gibi de oradakilerden biri sırtındaki yorganı alıp kaçmış. Tabi ki kalabalık da bir anda dağılmış, gürültü de kesilmiş. T itreyerek içeri giren Hoca’ya hanımı: - Hocam neymiş o dışarıdaki gürültü? diye sorunca, Hoca şu meşhur cevabı vermiş: - Ne olacak hatun, kavga bizim yorgan içinmiş. Yorgan gitti, kavga bitti. 119

A. Aşağıdaki soruları fıkraya göre cevaplandıralım. 1. Gece vakti kapının önünde ne oluyormuş? 2. Hoca dışarıya nasıl çıkmış? 3. Hoca dışarı çıkınca ne olmuş? 4. Hoca’ya göre kavga niçin bitmiş? B. Aşağıda fıkrayla ilgili istenilen bilgileri yazalım. a. Olayın kahramanları: b. Olayın yeri: c. Olayın zamanı: d. Olayın konusu: C. Aşağıdaki ifadeler arasında sebep sonuç ilişkisi vardır. Harfleri kullanarak eşleştirelim. a Dışarıdan gelen gürültü. .... Hoca ve hanımının uyanması. b Havanın soğuk olması. .... Gürültünün kesilmesi. c Yorganın alınması. .... Kalabalığın dağılması. d Kavganın bitmesi. .... Hoca’nın sırtına yorgan alması. 120

Okuma - Anlama - Hikaye GÜLÜMSEMEK Can sıkıntısından ne yapa- cağını şaşırmış olan bir adam oflayıp duruyormuş. Karşısın- da kendisine gülümseyen bir kız görmüş. Tarif edemediği bir mutluluk kaplamış be- denini. Somurtkanlığından utanmış. Şarkılar mırıldanmaya başlamış. Aklına uzun zamandır aramadığı bir arkadaşı gelmiş. Çıkarmış cep telefonunu, aramış arkadaşını. Halini, hatırını sormuş. Arkadaşı bu görüşmeden memnun olmuş. Yemek yediği lokantadaki garson kıza yüklü bir bahşiş vermiş. İlk defa bu kadar bahşiş alan kız, akşam eve giderken bu paranın bir kısmını köşe başında oturmuş olan fakir adamın mendiline bırakmış. Kızdan aldığı parayla karnını doyuran fakir adam, bir apartma- nın bodrumundaki tek göz odasının yolunu tutmuş. Öyle keyfi ye- rindeymiş ki, soğuktan titreyen bir köpek yavrusunu kucağına almış. Evine götürdüğü köpek soğuktan kurtulduğu için çok mutlu olmuş. Gece yarısı apartmanı dumanlar sarmış. Bir dairede yangın çık- mış. Dumanın kokusunu alan köpek yavrusu öyle bir havlamaya başlamış ki, önce fakir adam uyanmış, sonra da bütün apartmanda yaşayanlar, kendini dışarı atmış. Mutlak bir ölümden kurtulmuşlar. Binada yaşayanların hayatını kurtaran sadece ve sadece bir gülümseme olmuş. 121

MİNİ TEST -14 1. Hikayenin ana kahramanı aşağı- 5. Apartmandakiler aslında hayat- dakilerden hangisidir? larını kime borçludurlar? A. Gülümseyen kız A. K öpek yavrusuna B. Fakir adam B. Yaşlı adama C. Köpek yavrusu C. Küçük kıza 2. G arson kız fakir adamın mendi- 6. Hangi seçenekteki kelimelerle line neden para bırakmış? cümle oluşturabiliriz? A. K azandığımızın bir kısmını fakirle- A. erken - sabah - yola re vermeliyiz. B . burnu - Emre’nin - kanıyor B. K endisi aldığı bahşişle mutlu C. doktora - dün - Ömer olduğu için o da yaşlı adamı sevindirmek istemiş. 7. 1. kenarında 2. vardı 3. ördek C. Fakir adam, garson kızın ak- 4. gölün 5. iki rabasıymış. Yukarıdaki sözcüklerle kurallı ve 3. Yaşlı adam köpek yavrusunu ya- anlamlı bir cümle oluşturuldu- nına almasaydı hikaye nasıl so- ğunda sıralama nasıl olur? nuçlanırdı? A. 5 - 4 - 1 - 3 - 2 A. Apartmanda yangın çıkmaya- B. 3 - 5 - 4 - 1 - 2 bilirdi. C. 4 - 1 - 5 - 3 - 2 B. Yaşlı adam ve apartmandakiler yangından zarar görebilirdi. 8. “ Öğrenciler hep birlikte dışarı çıktı.” C . K öpek yavrusu annesini bulabilirdi. Yukarıdaki cümleden hangi keli- me çıkarılırsa anlamı değişmez? 4. Aşağıdaki sorulardan hangisinin A. öğrenciler B. hep C. çıktı cevabını metinde bulamayız? A. Garson kız aldığı bahşişi ne 9. “Mert odasında ders çalışıyor.” yapmış? B. S omurtkan adamın aradığı Aşağıdaki sorulardan hangisinin arka daşı o sırada neredeymiş? cevabı yukarıdaki cümlede yoktur? C. Gülümseyen kız bu olaydan A. Kim? B. Nerede? nasıl e tkilenmiş? C. Ne zaman? 122

KEL KIZ Okuma - Anlama - Tekerleme Hacı baba dum dum 123 Sakalına kondum Beş kere döndüm Yüz para buldum Pazara gittim, pazar yok Eve geldim, annem yok Çocuk ağlar, beşik yok Çorba pişmiş, kaşık yok Konuk geldi, döşek yok Evvel zaman içinde Kalbur saman içinde Ne olursa hepsi vız Var imiş bir kel kız Alırmış eline top Oynarmış hop hop Sırma değilmiş saçı Of, saçsızmış kel başı Sana izin vereyim Git başını kaşı Kel kız hoş geldin Niçin elin boş geldin Dur şöyle bir iş var Avucunda yemiş var Yemişini yemeli Yine kel kız demeli...

A. Aşağıdaki etkinlikleri yapalım. a Tekerlemeye göre aşağıdakilerden hangisi yoktur? Boyayalım. para pazar anne çocuk beşik çorba baba kaşık konuk yemiş döşek kız b İfadeleri tekerlemeye göre harfleri kullanarak eşleştirelim. A Sana izin vereyim oynarmış hop hop B Alırmış eline top Of, saçsızmış kel başı C Kel kız hoş geldin Git başını kaşı D Sırma değilmiş saçı Var imiş, bir kel kız. E Ne olursa hepsi vız Niçin elin boş geldin? c Aşağıya bir tekerleme yazalım. 124

Sözlük Anlamı A. Aşağıdaki kelimeleri okuyalım. Noktalı yerlere yazalım. sporcu taraftar dolgu diş fırçası sağlıklı antreman takım galibiyet pirinç marul a Vücudun iyi olma durumu. Hasta olmayan. ..................... b Dişleri fırçalamak için kullanılan araç. ..................... c Sporla uğraşan, spor yapan. ..................... d Küçük taneli, beyaz renkli besin. ..................... e Bir amacı gerçekleştirmek için bir araya gelen ..................... kişilerin oluşturduğu grup. f Dişte oluşan çürüğün temizlenmesiyle ortaya ..................... ..................... çıkan boşluğun doldurulması. ..................... g Herhangi bir takımı destekleyen. ..................... h Uzun yeşil yapraklı, salata yapılan bir bitkidir. ..................... ı Karşı tarafı yenilgiye uğratmak. i Bir sporcunun düzenli bir şekilde çalışması. 125

B. Aşağıdaki kelimeleri okuyalım. Sınıflandırarak uygun bölüme yazalım. Futbol Yüzme Antrenör Hastane Temizlik Balık Antreman Tenis Saha Doktor Tavuk Uyku Turşu Süt Yumurta Bal Beslenme Dinlenme SPOR SAĞLIK BESİNLER ..................... ..................... ..................... ..................... ..................... ..................... ..................... ..................... ..................... ..................... ..................... ..................... ..................... ..................... ..................... ..................... ..................... ..................... 126

Soru - Cevap A. Aşağıdaki cümleleri okuyalım. Altı çizili kelimenin cevabı olduğu soruyu işaretleyelim. a Keloğlan sabah erkenden yola çıkmış. Nereye? Ne zaman? Kim? b Kuzu dere kenarında su içiyormuş. Nerede? Kim? Ne? c Geçen yıl okullar erken tatil edildi. Neler? Niçin? Ne zaman? d Yaren, sağlıklı beslenen bir çocuktur. Niçin? Kim? Nasıl? e Öğretmen, çocukları yanına çağırdı. Kimleri? Kim? Nereye? f Her sabah sahilde yürüyüş yapar. Ne zaman? Nerede? Ne? g Yağmur başlayınca oyunumuz yarım kaldı. Niçin? Ne? Nasıl? h Tilkiyi görünce yolunu değiştirdi. Kimi? Niye? Niçin? ı Bozuk saati tamirciye götürdü. Kime? Neyi? Nasıl? 127

MİNİ TEST -15 1. Dün yeni evimize taşındık. 5. Yağmur yağmaya başlayınca Aşağıdaki sorulardan hangisinin okula dönmeye karar verdik. cevabı yukarıdaki cümlede yoktur? Yukarıdaki cümleden hangi keli- meyi çıkarırsak cümlenin anlamı A. Yeni evlerine ne zaman ta- değişmez? şınmışlar? B. Dün ne yapmışlar? A. yağmaya B. dönmeye C. Y eni evleri neredeymiş? C. karar 2. İki katlı, bahçeli bir evleri var. 6. Hakan kar yağmadığı için çok üzgün. Aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı yukarıdaki cümlede vardır? A. Niçin bahçeli bir evleri varmış? Niçin? Ne zaman? Kim? B. Nasıl bir evleri varmış? Yukarıdaki sorulardan hangisinin C. E vlerine ne zaman taşınmışlar? cevabı cümlede yoktur? A. B. C. 3. Mehmet, oltasını alıp balığa çıktı. 7. Komşumuzun evine hırsız girmiş. Yukarıdaki cümlede altı çizili ke- SORU CEVAP limenin yerine hangisi yazılırsa ? Komşumuzun evine cümlenin anlamı değişmez? Yukarıdaki tabloda “?” olan yere A. yürüdü B. gitti C. başladı hangi soru gelmelidir? 4. Hafta sonu teyzem bize gelecek. A. kim B. ne C. nereye 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde Yukarıdaki cümlede altı çizili ke- “kimler” sorusunun cevabı vardır? lime hangi sorunun cevabıdır? A. Ebru az önce eve geldi. A. Ne zaman? B. Kim? B. Ali ile Cengiz okulda yoktu. C. Kime? C. Cenk sınıfın en uzunudur. 128

Değerlendirme - 7 MAHALLEM 2. Okuduğunuz metnin türü aşağı- Üzgün olduğu her halinden belli dakilerden hangisidir? oluyordu Furkan’ın. Çünkü yeni bir ev almışlardı ve yakında o eve taşı- A. fıkra B. öykü C. masal nacaklardı. Bunda üzülecek ne var? dediğinizi duyar gibiyim. Fakat durum düşündüğünüz gibi değildi. Furkan 3. “Furkan, Serkan’a okullar tatil bu mahallede doğmuştu. Arkadaşları olunca taşınacağız, dedi.” ve okulu bu mahalledeydi. Taşındıklarında mahallesi, okulu Aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı yukarıdaki cümlede yoktur? ve öğretmeni değişecekti. Arkadaş- larından ayrı kalacaktı. A. Kim? B. Kimler? C. Kime? Bir gün babasına: - Baba, yeni eve taşınmasak ol- maz mı? diye sordu. 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “deniz” sözcüğü özel isim olarak Babası Furkan’ın niçin böyle bir kullanılmıştır? soru sorduğunu anlamıştı: - Oğlum! Orada yeni arkadaşlar A. Yarın denize gideceğiz. edineceksin. Yeni okulun ve öğret- B. Deniz mevsimi henüz başlamadı. menin olacak. Hayatta ayrılıklar ba- zen kaçınılmazdır, dedi. C. Annesi Deniz’i çağırdı. Aşağıdaki ilk 2 soruyu metne göre cevaplandırınız. 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde 1. Furkan’ın üzgün olmasının ne- özel isimlerin yazımı ile ilgili bir deni aşağıdakilerden hangisidir? yanlışlık yapılmıştır? A. Yeni ev almaları. A. Dünya’mız Güneş’in etrafın- B. Ev alınırken kendisine sorul- da döner. maması. B. Sınıfımızda kızılaya yardım C. Doğup, büyüdüğü mahal- topladık. leden ayrılacak olması. C. Murat’ın çantası daha güzel. 129

6. Çay: Derenin büyüğü. 11. Öğretmenimiz (1) Çay sözcüğü aşağıdaki cümlele- - Yarın sınav olacaksınız, dedi(2) rin hangisinde yukarıdaki anlamı Yukarıdaki (1) ve (2) numaralı ile kullanılmıştır? yerlere sırasıyla hangi noktala- A. Sabah kahvaltısında çay içerim. ma işaretleri gelmelidir? B. Çayın üstüne köprü yapmışlar. A. ( , ) ( ? ) B. ( : ) ( ! ) C. Çayına çok şeker koymuş. C. ( : ) ( . ) 7. Her zaman cebinde şeker olurdu. 12. “üretim - tüketim” sözcükleri Bu şekerleri çocuklara verirdi. Ço- arasındaki anlam ilişkisi hangi cuklar da çok seviyordu Ali dedeyi. sözcükler arasında yoktur? Ali dede için aşağıdakilerden A. barış - savaş hangisi söylenemez? B. güvenli - tehlikeli A. cömert B. cimri C. sevimli C. cesur - kahraman 8. “..................... okula gidiyorsun?” 13. Aşağıdaki cümlelerden hangisi Cümlesinde noktalı yere aşağı- soru cümlesi değildir? dakilerden hangisi yazılmaz? A. Nereye gittiğini söylemedi A. Kiminle B. Ne zaman B. Ali ile nereye gidiyordun C. Kimin C. Nereye gittiklerini biliyor musun 9. Evden erken çıkmana .............. 14. Aşağıdakilerden hangisi ek al- niçin geç kaldın? mamıştır? Yukarıdaki cümlede noktalı yere A. denizci B. çantayı C. kayık hangisi gelmelidir? A. ancak B. veya C. rağmen 15. Arkadaşımızın görüşüne katıl- dığımızı, onunla aynı görüşte 10. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi olduğumuzu belirtirken, cüm- tutumlulukla (tasarruf) ilgilidir? leye aşağıdakilerden hangisi ile A. Bir elin nesi var, iki elin sesi var. başlarız? B. Üzüm üzüme baka baka kararır. A. acaba B. bence de C. Damlaya damlaya göl olur. C. fakat 130

Okuma - Anlama - Masal ŞAKACI FİL Karada yaşayan hayvanların en büyüğü hangi hayvandır derseniz, tabi ki fildir. Ormanların birinde ya- şayan ve şaka yapmasını çok seven bir fil varmış. Bu fil hortumuna çektiği suyu, en olmadık zaman- larda arkadaşlarının üzerine püskürtürmüş. Arkadaşları artık bu şakalardan bıkmış usanmış. O ise bu duruma kahkahalarla gülermiş. Güçlü olduğu için de kimse file sesini çıkaramazmış. Bir gün ormandaki hayvanlar ona bir ders vermeye karar vermişler. Fil uyurken büyük bir kovanın içini su doldurmuşlar. Uyuduğu ağacın altına gelip, beklemeye başlamışlar. Fil bir müddet sonra esnemiş, gerinmiş ve nihayet uyanmış. Orman halkı da zaten bunu bekli- yormuş. - Bir, iki, üç diye bağırmış tilki. Hayvanlar hep birlikte tuttukları kovanın içindeki suyu, filin ba- şından aşağı dökmüşler. Fil, ne olduğunu anlayamadan sırılsıklam olmuş. Ne yapacağını bilememiş. O zamana kadar dalga geçip eğlendiği hayvanlar karşısına geç- miş. Haline gülüyorlarmış. - Yüzünün halini görmelisin, çok komik oldun! - Şaşkınlıktan küçük dilini yuttu, diyorlarmış. Fil işte o zaman, yaptığı şakaların arkadaşlarını nasıl üzdüğünü anlamış. Arkadaşla- rından özür dilemiş. Eski huylarını bırakmış. 131

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplandıralım. 1. Şakacı fil arkadaşlarına nasıl bir şaka yapıyormuş? 2. Şaka yapılan hayvanlar file niçin ses çıkaramazmış? 3. Orman halkı file nasıl bir şaka yapmış? 4. Fil, kendisine yapılan şakanın ardından ne yapmış? B. Aşağıda hayvanlar verilmiştir. Noktalı yerlere “evcil”, “yabani” yazlalım. zürafa (..........) kedi (..........) papağan (..........) fil (..........) ördek (..........) tilki (..........) tavuk (..........) inek (..........) zebra (..........) aslan (..........) ayı (..........) koyun (..........) C. Aşağıdaki deyimlerin ifade ettiği anlamın bulutunu boyayalım. a. Küçük dilini yutmak. sevinmek şaşırmak b. Karnı zil çalmak. acıkmak hastalanmak c. Ağzı kulaklarına varmak. üzülmek sevinmek d. Gözüne uyku girmemek. uyuyamamak uyanmak e. Küplere binmek. çalışmak öfkelenmek 132

Değerlendirme - 8 1. İşten çıkan adam evin yolunu 4 . Mehmet ilk önce gözlerine ina- tutmuş. namamış. Fakat .................... . Yukarıdaki cümlede anlatılmak Yukarıdaki anlatıma göre cümle istenen hangisidir? hangisiyle devam etmelidir? A. Adam ana yola çıkmış. A. gözleri yanılmış. B. Adam evine gidiyormuş. B. anlatılanlar doğruymuş. C. Adam yola tutunmuş. C. gördükleri gerçekmiş. 2. Eşek, sırtındaki yük nedeniyle 5. Hoca elinde su kabıyla kuyu- zar zor yürüyordu. nun yanına varır. Eşek için hangisi doğrudur? Altı çizili kelime ile anlatılan hangisidir? A. Rahatlıkla yürüyormuş. A. ulaşır B. Sırtındaki yükü önemsemi- yormuş. B. yaklaşır C. Yürümekte zorlanıyormuş. C. dolaşır 3. Davet edilmeleri sincap kar- 6 . Günler geçti ve kış kapıya da- deşleri çok ......................... . yandı. Yukarıdaki cümle hangisiyle ta- Cümlede anlatılan hangisidir? mamlanırsa sincapların mutlu A. Kış bitti. olduğu anlaşılır? B. Kış yaklaştı. C. Kış geldi. A. mutlu etmedi. B. çok memnun etti. C. şaşırtmadı. 133

7. Padişahın emriyle ülkenin dört 10. Diktiğim elbise, üzerine tam bir yanına haber salınmış. oturdu. “Salınmış” kelimesi cümlede Yukarıdaki cümle ile anlatılan hangi anlamda kullanılmıştır? hangisidir? A. serbest bırakmak A. Elbise büyük olmuş. B. göndermek B. Elbise dar olmuş. C. yazılmak C. Elbise tam olmuş. 8. “Kaçmak” kelimesi hangi cümle- 11. Hakan, bu para sana bir ay de farklı anlamda kullanılmıştır? gider. “Gider” kelimesi cümlede hangi A. Camı kırınca hemen eve kaçtı. anlamda kullanılmıştır? B. Fırtına çıkınca en yakındaki A. yeter kulübeye kaçtım. B. yetmez C. Sergen eve gelince hepimi- zin rahatı kaçtı. C. yetişir 9. “Basit” kelimesi aşağıdaki cümle- 12. “Yetişmek” kelimesi hangi cüm- lerin hangisinde farklı anlamda lede “hazır olur” anlamında kullanılmıştır? kullanılmıştır? A. Bu sorunun basit bir çözü- A. Babam yetişmeseydi çocuk mü var. çukura düşecekti. B. Basit insanlarla konuşma- B. Erdal sizin sehpa yarına malısın. yetişir. C. Basit işleri ona, zor işleri C. Biraz daha geç kalsaydı bana yaptırıyor. servise yetişemeyecekti. 134

Değerlendirme - 9 1. Cihan, köpeğini parka götürdü. 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sebep-sonuç ilişkisi vardır? Aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı cümlede yoktur? A. P adişah sinirlenince Keloğlan’ı saraydan kovmuş A. kim? B. nereye? B. Keloğlan sarayı terketmiş. C. nasıl? C. Annesi Keloğlan’ı teselli etmiş. 2. seyahat 6. Güler yüzüne , tatlı sözlerine kandım. doktor Altı çizili kelime ile anlatılmak is- hekim ? tenen aşağıdakilerden hangisidir? Yukarıdaki kelimeler arasında- A. güldüm B. inandım ki anlam ilişkisi aynıdır. Soru C. sinirlendim işareti olan yere hangi kelime gelmelidir? 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı yoktur? A. turist B. yolculuk C. otobüs 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde A. Pazar akşamı bize mi gele- virgül yanlış yerde kullanılmıştır? ceksiniz A. Yasin, zeki bir çocuktur. B. Selim tiyatroya gelecek mi B. Otobüs , uzun yol taşıtıdır. C. Sevimli mi sevimli bir kedisi var C. Çöp, kutusunun kapağı kırılmış. 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde 4. Heey küçük (...) Niçin ağlıyorsun (...) noktalı yere “çünkü” yazılmalıdır? Yukarıdaki cümlede noktalı yer- A. Turgut söz vermişti ............. lere sırasıyla hangi noktalama sözünü tutmadı işaretleri gelmelidir? B. Dişlerini fırçalayamadı ............. A. ( . ) ( ! ) B. ( ! ) ( . ) sular kesikti. C. ( ! ) ( ? ) C. Ayşe’nin rahat etmesi ............. elinden geleni yaptı. 135

9. çiçek - vazo 13. - bayrak - buzluk - biber Yukarıdaki kelimeler alfabetik ola- Yukarıdaki sözcükler arasındaki rak sıralandığında sıralama nasıl anlam ilişkisi hangi sözcükler ara- olur? sında vardır? A. B. A. telefon - mesaj C. B. kalem - silgi C. para - cüzdan 10. Babam bozulan musluğu onardı. 14. 1. adam 2. çocuklarını 3. araya 4. bir “Onarmak” sözcüğüyle aynı anla- 5. topladı 6. ihtiyar ma gelen hangisidir? Yukarıdaki kelimelerle anlamlı ve A. bozmak B. tamir etmek kurallı bir cümle oluşturulduğun- da sıralama nasıl olur? C. sormak A. 6 - 1 - 2 - 4 - 3 - 5 11. - penguen - pempe - sevincli - alfabe B. 2 - 4 - 3 - 5 - 1 - 6 C. 6 - 1 - 3 - 5 - 4 - 2 Yukarıdaki kelimelerin hangilerinin yazımında yanlışlık yapılmıştır. 15. - Hoca da paldır küldür yere A. B. C. düşmüş. - Bunu gören çocuklar baş- lamışlar gülmeye. 12. Furkanlar mahallemizden ........... . - Köyün meydanından geçerken nasıl olmuşsa eşek sendelemiş. Yukarıdaki cümle hangisiyle ta- Yukarıdaki cümleler oluş sırasına mamlanırsa “Furkanların henüz göre sıralandıklarında sıralama taşınmadığı” anlamı oluşur? nasıl olur? A. taşındı B. taşınmış A. B. C. taşınacak C. 136

Okuma - Anlama - Hikaye GÜLER YÜZLÜ VE ASIK SURATLI Ülkenin birinde, güzel bir şehir- de, birbirine karşılıklı iki dükkan var- mış. Bu dükkanların birinde sirke, diğerinde bal satılırmış. Bal satan dükkana bal almaya kimse gelmez- miş. Sirke satan dükkana ise sirke almak için bir sürü insan gelirmiş. Bal satan dükkanın sahibi bir gün oturup düşünmüş. - Ben bal satıyorum. Baldan tatlı bir şey var mı? Hem tatlı, hem yararlı. Neden kimse dükkanıma gelip bal almıyor? S irke satan dükkanın sahibi güler yüzlü, tatlı dilli bir adammış. Gelenlere önce “Hoş geldin.” der, sonra halini hatırını sorarmış. Bal satan adam ise asık suratlı biriymiş. Kimseyi güler yüzle karşılamazmış. Giderken de “Güle güle.” demezmiş. B al satan adam, yine bir gün dükkanın kapısında düşünceli bir şekilde oturuyormuş. Komşularından biri sormuş: - Komşu! Derdin nedir? Neden böyle sıkıntılısın? Derdini söyle- meyen derman bulamaz. A nlat da yardımcı olalım. - Kimse dükkanıma uğramıyor. Uğrayanlar da alışveriş yapmı- yor. Böyle giderse dükkanımı kapatmak zorunda kalacağım. Kom- şusu gülmüş: - Arkadaşım! Sen bal satıyorsun ama yüzün sirke satıyor. Ge- lene güler yüz göstermiyorsun. Halini hatırını sormuyorsun. O nedenle kimse senin dükkanına gelmiyor. İnsanların gelmesini istiyorsan bu huyundan vazgeçmelisin. 137

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplandıralım. 1. Dükkanlarda ne satılırmış? 2. Sirke satan adam nasıl biriymiş? 3. Bal satan adam nasıl biriymiş? 4. Bal satan adamın dükkanına niçin kimse uğramazmış? B. Aşağıdaki cümleleri okuyalım. Güler yüzlü adama ait özelliklerin yuvarlağını “güler yüz”, diğerini asık surat yapalım. a. Herkesi güler yüzle karşılarmış. b. Kimseye hoş geldin demezmiş. c. Yüzü sirke satarmış. d. Herkesin halini, hatrını sorarmış. e. Tatlı dille hitap edermiş. f. Dükkanından çıkanlara güle güle dermiş. C. Aşağıdaki ifadeleri okuyalım. Atasözü olanlar “atasözü”, deyim olanlara “deyim” yazalım. a. Yüzü sirke satmak. (........................) b. Derdini söylemeyen derman bulamaz. (........................) c. Komşu komşunun külüne muhtaçtır. (........................) d. Kulak misafiri olmak. (........................) e. Can kulağı ile dinlemek. (........................) f. Damlaya damlaya göl olur. (........................) 138

Değerlendirme - 10 4. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi Sabah Güneş doğmadan, satır sonuna sığmayınca doğru Çilli horoz ötüyor. bölünmüştür? Bütün köy halkına A. ...tele- B. ...tel- C. ...kit- Haydi, kalkın diyor. vizyon efon aplık 1. Şiire göre horoz niçin ötüyor? 5. “aldı - kırmızı - bir - kalem - de” A. Köylüleri uyandırıyor. 1 2 3 45 B. Çiftlikteki hayvanları uyandı- Yukarıdaki sözcüklerle anlam- rıyor. lı ve kurallı cümle oluşturursak C. Köylüleri tehlike karşısında sıralama nasıl olmalıdır? uyarıyor. A. 2 - 4 - 1 - 3 - 5 2. “Arkadaşlarının sözlerine üzül- B. 3 - 5 - 2 - 4 - 1 C. 2 - 4 - 3 - 5 - 1 müştü ............. pek belli etmedi.” Noktalı yere hangisi gelmelidir? 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde A. için B. çünkü C. fakat belirtilen iş henüz yapılmamıştır? A. Ebrular Samsun’a taşındı. 3. “Çalışkan bir öğrenciydi Murat. B. Ebrular Samsun’a taşınmış. Arkadaşlarına yardımcı olmak C. Ebrular Samsun’a taşınacak. hoşuna giderdi.” Aşağıdakilerden hangisi Murat’ın 7. Aşağıdaki özel isimlerden hangi- sinin yazımı doğrudur? özelliklerinden değildir? A. iyiliksever A. Ankaradamısın? B. çalışkan B. Ankara’damısın? C. tutumlu C. Ankara’da mısın? 139

8. “Oyun oynamaya gelemem çünkü 12. ressam - fırça ................ ödevimi bitirmedim.” Yukarıdaki kelimeler arasında- Cümlesinde noktalı yere hangi ki anlam ilişkisi hangi kelimeler sözcüğün gelmesi uygun olur? arasında vardır? A. az önce B. henüz C. sonra A. futbol - futbolcu 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde B. taksi - şöför C. terzi - makas sebep - sonuç ilişkisi vardır? A. Kalemimi niçin izinsiz aldın? B. Düzenli çalışınca başarılı oldu. 13. Aşağıdaki kelimelerin hangisi bir- C. Bugün hava güneşli. den çok varlığı ifade etmektedir? 10. Babam, uzun boylu, şakacı, misafir- A. kalem B. kalemi C. kalemleri perverdir. Ayrıca benim için dünya- 14. 1- dönerken 2- uğradım nın en güçlü insanıdır. 3- okuldan 4- üzerindeki 5- yol 6- markete Çocuğun babası için aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? Yukarıdaki kelimelerle anlamlı ve kurallı bir cümle oluşturdu- A. Boylu poslu biridir. ğumuzda sıralama nasıl olur? B. Uzun sakallıdır. C. Konukseverdir. 11. - koyunları çayırlara salar A. 6 - 1 - 5 - 4 - 3 - 2 - vaktiyle bir çoban varmış B. 3 - 1 - 5 - 4 - 6 - 2 - kendi de bir ağacın altına C. 5 - 4 - 6 - 2 - 1 - 3 uzanırmış - bu çoban her sabah koyun- ları otlaklara çıkarırmış 15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül kaldırılırsa cümlenin an- Cümleler oluş sırasına göre sı- lamı değişmez? ralandığında sıralama nasıl olur? A. A. Ayşe, hemşirenin yanına gitti. B. B. Ahmet, hocaya şikayet etti. C. C. Emine, yarın Ankara’ya gidiyor. 140

Değerlendirme - 11 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde Bak musluk ağlıyor, “pas” kelimesi farklı anlamda kul- Tamir et beni diyor. lanılmıştır? Ahh! Çöp kutusundaki A. Demir parmaklıklar pas tutmuş. Bayat ekmekler, B. Voleybolda pas çok önemlidir. Fırında kalsaydık, diyor. C. Ömer arkadaşına niçin pas vermiyorsun diye sitem etti. Ömer KEMAL 5. Genelde dolabın içine veya duva- 1. Yukarıdaki dörtlüğün konusu aşa- ra tutturulan geniş uzun tahta. ğıdakilerden hangisidir? Yukarıda açıklaması yapılan keli- A. İsraf B. Eğitim me hangisidir? C. Fakirlik A. raf B. askı C. kapak 2. Emre ile aynı fikirde değilim. 6. Çetin ödev dosyasını evde unutmuş. Aşağıdaki sorulardan hangisinin Altı çizili kelimenin eş anlamlısı cevabı yukarıdaki cümlede yoktur? aşağıdakilerden hangisidir? A. niçin? B. kim ? C. nerede? A. mantık B. akıl C. düşünce 7. Hüseyin bu duruma çok üzül- 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde müş ( ) zıt anlamlı kelimeler bir arada Lütfen, sıraya geçelim ( ) Bu dere suyunu nereden alır ( ) kullanılmıştır? Yukarıdaki cümlelerin sonuna sı- A. Dost başa düşman ayağa ba- rasıyla hangi noktalama işaretle- kar. ri gelmelidir? B. Gülme komşuna gelir başına. A. ( . ) ( . ) ( ? ) C. Bir elin nesi var , iki elin sesi B. ( . ) ( ! ) ( ? ) var. C. ( ! ) ( ! ) ( . ) 141

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisin- 13. 1- bakmadan 2- ardına de geçmişte yapılmış bir iş , bir 3- gitti 4- çekip olay anlatılmaktadır? A. Buse, evde ders çalışıyor. Yukarıdaki kelimelerle anlamlı ve kurallı bir cümle oluşturul- B. Sabah, güneş doğmadan duğunda sıralama nasıl olur? yola çıkacak. A. 2 - 1 - 4 - 3 C. Bayramda dedemleri zi- B. 4 - 3 - 1 - 2 C. 3 - 2 - 1 - 4 yarete gittik. 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “abartma” anlamı vardır? 14. Aşağıdaki kısa cümlelerin hangi- A. Tost almak için kantine indi. sinde kullanılan noktalama işa- B. Yunus o kadar güçlüdür ki reti yanlıştır? taşı sıksa suyunu çıkarır. A. Dikkat, köpek var. C. Bahçedeki kurumuş elma B. Köpek mi var? ağaçlarını kesecekler. C. Yaşasın, babam köpek aldı! 10. Bir şeyi anlayışla karşılamak. 15. Yukarıda açıklaması yapılan keli- K Kimi de kafasına Hindistan cevizi me aşağıdakilerden hangisidir? atmış. A. hoşgörü B. tebessüm C. kaygı İ Kimi kulaklarını çekmiş. E Bunun üzerine maymunlar ağaçtan inmişler. 11. Yeni kitaplar aldım ama .............. hiçbirini okuyamadım. L Kimi kuyruğuna asılmış. Yukarıdaki cümlede noktalı yere Ç Küçük fil hoş olmayan sözler söylemiş. hangisi gelmelidir? ..... ..... ..... ..... ..... A. henüz B. bence C. fakat Yukarıdaki cümleleri harfleri kullanarak oluş sırasına göre sı- 12. Aşağıdaki kelimelerden hangisi raladığımızda ortaya çıkacak ke- lime hangisidir? ek almamıştır? A. biberon B. çiçekler C. sildi A. çilek B. çelik C. çekil 142

MİNİ TESTLER CEVAP ANAHTARI MİNİ TEST - 1 1 - C 2 - B 3 - A 4 - C 5 - C 6 - A MİNİ TEST - 2 1 - B 2 - C 3 - A 4 - B 5 - C 6 - A MİNİ TEST - 3 1 - C 2 - A 3 - B 4 - A 5 - B 6 - C 7 - C 8 - A MİNİ TEST - 4 1 - B 2 - C 3 - C 4 - C 5 - A 6 - C 7 - B 8 - B MİNİ TEST - 5 1 - B 2 - C 3 - C 4 - B 5 - B 6 - A 7 - C 8 - A 9 - C MİNİ TEST - 6 1 - B 2 - A 3 - B 4 - C 5 - A 6 - B 7 - B MİNİ TEST - 7 1 - B 2 - C 3 - B 4 - A 5 - A 6 - A 7 - B 8 - A MİNİ TEST - 8 1 - C 2 - B 3 - C 4 - A 5 - C 6 - C 7 - B 8 - C 9 - B 10 - A MİNİ TEST - 9 1 - C 2 - A 3 - B 4 - C 5 - A 6 - B 7 - B 8 - A MİNİ TEST - 10 1 - C 2 - C 3 - A 4 - A 5 - C 6 - B 7 - C 8 - B MİNİ TEST - 11 1 - C 2 - C 3 - A 4 - B 5 - B 6 - B 7 - B MİNİ TEST - 12 1 - B 2 - C 3 - B 4 - A 5 - C 6 - B 7 - C 8 - B MİNİ TEST - 13 1 - B 2 - C 3 - A 4 - C 5 - C 6 - A 7 - B 8 - C MİNİ TEST - 14 1 - A 2 - B 3 - B 4 - C 5 - A 6 - B 7 - C 8 - B 9 - C MİNİ TEST - 15 1 - C 2 - B 3 - B 4 - C 5 - A 6 - B 7 - C 8 - B

DEĞERLENDİRME CEVAP ANAHTARI Değerlendirme 1 1-C 2-B 3-C 4-C 5-B 6-B 7-A 8-A 9 - B 10 - C 11 - A 12 - C 13 - A 14 - B 15 - B 16 - C Değerlendirme 2 1-C 2-A 3-B 4-A 5-B 6-A 7-B 8-C 9 - B 10 - B 11 - A 12 - C 13 - A 14 - C 15 - C Değerlendirme 3 1-B 2-C 3-A 4-C 5-B 6-C 7-B 8-C 9 - B 10 - C 11 - B 12 - A 13 - B 14 - B 15 - C Değerlendirme 4 1-C 2-B 3-A 4-A 5-A 6-C 7-B 8-B 9-A 10 - C 11 - C 12 - B 13 - C 14 - B 15 - B 16 - A 17 - B Değerlendirme 5 1-C 2-B 3-A 4-A 5-A 6-C 7-B 8-B 9 - C 10 - C 11 - C 12 - C 13 - C 14 - B Değerlendirme 6 1-B 2-C 3-C 4-A 5-C 6-C 7-B 8-B 9-B 10 - A 11 - A 12 - C 13 - B 14 - B 15 - A 16 - C 17 - A Değerlendirme 7 1-C 2-B 3-B 4-C 5-B 6-B 7-B 8-C 9 - C 10 - C 11 - C 12 - C 13 - A 14 - C 15 - B Değerlendirme 8 1-B 2-C 3-B 4-C 5-A 6-C 7-B 8-C 9 - B 10 - C 11 - A 12 - B Değerlendirme 9 1-C 2-B 3-C 4-C 5-A 6-B 7-C 8-B 9 - C 10 - B 11 - C 12 - C 13 - A 14 - A 15 - C Değerlendirme 10 1-A 2-C 3-C 4-A 5-B 6-C 7-C 8-B 9 - B 10 - B 11 - B 12 - C 13 - C 14 - B 15 - C Değerlendirme 11 1-A 2-C 3-A 4-A 5-A 6-A 7-B 8-C 9 - B 10 - A 11 - A 12 - A 13 - A 14 - A 15 - B