2_SINIF_TURKCE_2_KITAP_2022_2023

MİNİ TEST - 3 1. 1 Ay: Dünya’nın etrafında dö- 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nen gök cismi. “dolu” sözcüğü farklı anlamda kullanılmıştır? 2 Ay: Yılın on iki bölümünden A. Su dolu kavanozu bana getir. her biri. B. Öğlene doğru dolu yağdı. C. Otel dolu olduğu için çadırda “Ay” kelimesi hangi cümlede bi- kaldık. rinci anlamıyla kullanılmıştır? A. Teyzem önümüzdeki ay bize 6. 1 Ocak: Yılın ilk ayı. gelecek. 2 Ocak: Üzerinde yemek pişi- B. Nisan ayında taşınacağız. rilen araç. C. Ay, çok güzel görünüyordu. 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “Ocak” kelimesi hangi cümlede “ekmek” sözcüğü farklı anlamda ikinci anlamıyla kullanılmıştır? kullanılmıştır? A. Karneleri ocak ayında alacağız. A. Tohumları ekmek için tarlaya indi. B. Ocakta çok kar yağdı. B. Serdar fırından iki ekmek aldı. C. Annem ocağın altını açık unutmuş. C. Annem ekmek arası köfte yaptı. 3. 1 Pazar: Alışveriş yapılan yer. 7. yüz sağ dağ zil Yukarıdaki kelimelerden hangile- 2 Pazar: Haftanın günlerinden ri sesteş kelimedir? biri. “Pazar” sözcüğü hangi cümlede A. , B. , C. , birinci anlamıyla kullanılmıştır? 8. 1 Diz: Bacağımızın büküldüğü yer. A. Pazar günü sinemaya gideceğiz. 2 Diz: Yan yana sıralamak. B. Pazardaki sebzeler daha taze olur. “Diz” sözcüğü hangi cümlede C. Pazar akşamı size geleceğiz. ikinci anlamıyla kullanılmıştır? 4. Aşağıdaki kelimelerden hangisi A. Selda bardakları rafa dizdi. sesteş kelimedir? B. Ömer düşünce dizi yaralandı. A. bin B. dün C. göl C. Babam dizinden ameliyat oldu. 50

Olayları Sıralama OLAYLARI SIRALAMA A. Aşağıda karışık olarak verilmiş olan cümleleri olayların oluş sırası- na göre sıralayarak yazalım. a Elini yüzünü yıkadı. .............................................. Kahvaltısını yaptı. .............................................. Sabah erkenden kalktı. .............................................. b Balık yakaladı. .............................................. Deniz kenarına gitti. .............................................. Yeni oltasını aldı. .............................................. c Koşarak ağaca çıktı. .............................................. Sekizde evden ayrıldı. .............................................. Sokakta köpekle karşılaştı. .............................................. d Çocuklar etrafına toplandı. .............................................. Onlara bir konuşma yaptı. .............................................. Çocukları yanına çağırdı. .............................................. e Tavukları kontrol etti. .............................................. Sonra beklemeye başladı. .............................................. Tilki kümese yaklaştı. .............................................. f Kedi gölgede uyuyormuş. .............................................. Bir de bakmış bir fare. .............................................. Tıkırtılara uyanmış. .............................................. 51

B. Aşağıda karışık olarak verilmiş olan ifadelerin önündeki harfleri kullanarak olayları oluş sırasına göre sıralayalım. Şifreleri bulalım. İ Yiyecek topladıktan sonra T Annesi ise Zübeyde Hanım’dır R Erkenden evden çıktı N Babası Ali Rıza Efendi K Yavrularının yanına döndü K Selanik’te doğdu E Günün ilk ışıklarıyla uyandı E Adını Mustafa koydular L Adını “Yaşar” koydular A Bir zürafa ile bir fil yaşarmış A Okuma yazmayı öğrendi I Her şeylerini paylaşırlarmış E Ordu’nun bir köyünde doğdu R Bunlar çok iyi dostmuş M Büyüdü ilkokula başladı S Ormanın birinde N Kaplumbağa çok gerilerde kaldı E Yapmadan okula gitmiş R Tavşan hızla fırladı K Ali ödev yapmayı sevmezmiş T Ayıcık yarışı başlattı L Yine bir gün ödevlerini E Aradaki mesafeyi oldukça açtı A Verilen ödevleri yapmazmış R Onlara birer çubuk uzattı K Beklemeye başladı T İhtiyar adam M Otobüs ilerden gözüktü S Kırmalarını istedi E Duraktan bilet aldı E Çocuklarını yanına çağırdı İ Yarım saat sonra 52

Okuma - Anlama - Masal KÖREBE Bir gün Kit ile Kat adında iki küçük sincap kardeş, ormanda kirpi teyzeye rastladı. K irpi: “Ben de sizi gör- meye geliyordum.” dedi. “Kardeşimin kızı bir süre benimle kalacak. Ö ğleden sonra bize misafirliğe ge- lir misiniz?” Bu davet sincap kardeşleri çok memnun etti. Ertesi gün kirpi teyzenin evine gittiler. Eve girdiklerinde tavşan kardeşlerle küçük tarla faresi de oradaydı. Çaylarını içtikten sonra oynamaya başladılar. Tavşan kardeşler körebe oynamak istiyordu. Oyun başladığında hiç beklemedikleri bir şeyle karşılaştılar. K üçük kirpi körebe oyununda ebe olmuştu. Sürekli arkadaşlarına çarpı- yor, dikenleri epeyce can yakıyordu. Kısa bir zaman sonra kimsenin oyun oynayacak hali kalmamıştı. “Kirpinin dikenleri çok fena batıyor.” diyerek oyunu tek tek bıraktılar. Bu işte kirpinin bir suçu yoktu. Dikenlerini isteyerek batırmıyordu, ama ar- kadaşlarının kendisiyle oyun oynamamasına da çok gücenmişti. Bir köşeye kıvrılıp ağlamaya başlamıştı. K it ansızın: “ Ağlama kirpi kardeş!” dedi. “Ben bu işe bir çare buldum. Çocuklar, kirpinin önüne arkasına yastıklar bağlayalım. O zaman dikenleri batmaz.” Bu fikir herkesin hoşuna gitti. Kirpi yastıklarıyla kabarık bir şekilde dola- şırken küçük sincaba, “Sen çok akıllıymışsın kardeşim.” diyordu. Küçük Beylere Masallar 53

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplandıralım. 1. Kirpi teyze kimleri misafirliğe davet etmiş? 2. Küçük kirpinin ebe olması nasıl bir sıkıntıya neden oldu? 3. Küçük kirpinin neden olduğu soruna nasıl bir çözüm bulundu? 4. Kirpi, küçük sincaba niçin “Sen çok akıllısın.” dedi? B. Aşağıdaki cümleler metne göre doğruysa “D” yuvarlağını, yanlışsa “Y” yuvarlağını boyayalım. DOĞRU YANLIŞ a. Sincap kardeşler daveti reddetti. b. Kahveler içildikten sonra oyuna başladılar. c. Körebe oynamayı tavşan kardeşler önerdi. d. Körebe olarak küçük kirpiyi seçtiler. e. Kirpi arkadaşlarının canını bilerek yakıyordu. f. Diken batması olayına sincap Kit çözüm buldu. C. Aşağıdaki noktalı yerlere uygun kelimeleri yazalım. memnun Küçük kirpi ........................ arkadaşlarına çarptı. sürekli Bulunan ........................ herkesin hoşuna gitti. önüne Bu davet sincapları çok ........................ etti. fikir Kirpi bir köşeye ........................ ağlamaya başladı. çekilip Küçük kirpinin ........................ arkasına yastık bağlandı. 54

Sözlük Anlamı A. Aşağıda kelimeler ve anlamları verilmiştir. Harfleri kullanarak anlamlarıyla kelimeleri eşleştirelim. Y terminal Z spiker G nazik A garaj A dürbün O poz N kahkaha L antika S kupa a Yarışmalarda derece alan takımlara verilen ödül. .... b Motorlu taşıt konulan üstü kapalı yer. .... c Eskilerden kalma değerli eşya. .... d Otobüslerin kalkış ve varış yeri. .... e Uzaktaki cisimleri yakınmış gibi gösteren optik araç. .... f Yüksek gürültülü bir şekilde gülmek. .... g İnce davranışlı, saygılı. .... h Fotoğraf çektirirken duruş. .... ı Radyo ve televizyonda haberleri sunan kişi. .... 55

B. Aşağıdaki bulmacayı dolduralım. Yandaki kelimelerden yararlanalım. 1. Trafikte düzeni sağlayan görevli. YAYA 2. Yayaların ve araçların oluşturduğu düzen. KALDIRIM 3. Yayaların kullandığı yol. 4. Sürücü ve yayaları yönlendiren işaret, yazı ve resim. TRAFİK 5. Yürüyen, yürüyerek giden. EHLİYET 6. Tren sürücüsü. LEVHA 7. Taşıma aracı. ŞOFÖR 8. Motorlu kara araçlarını kullanan kimse. TAŞIT 9. Taşıt kullanabileceğini gösteren belge. PİLOT 10. Bir hava taşıtını yönetmek için yetiştirilmiş kimse. SÜRÜCÜ 11. Motorlu araçları kullanan veya yöneten kimse. 12. Geminin komutanı. Şehirlerarası yolcu otobüslerinin şoförü. 1 3 TRAFİK 2 5 POLİSİ KAPTAN 4 MAKİNİST 7 11 10 8 6 9 12 56

Şiirde Anlam a Beş topum vardı benim 1. Şiire başlık yazalım. Hepsini çok severdim. Ödevlerimi bitirir, 2. Çocuk oyun oynamaya ne za- Oynamaya giderdim. man gidiyor? 3. Çocuk hangi topu daha çok seviyor? b Yeni doğmuş meliyor 1. Şiire başlık yazalım. Tatlı sesi geliyor. 2. Kuzular ne zaman doğmuşlar? Koşuyor, zıplıyorlar 3. Kuzular neye benzetilmiş? Pamuk pamuk kuzular. c Dün gece uykumda 1. Şiire başlık yazalım. Çok korktum üzüldüm. 2. Çocuk ne zaman korkmuş? Oyuncaklarım küsmüşler 3. Oyuncaklar ne yapmış? Bana sırt çevirmişler. 57

MİNİ TEST - 4 ..................................... Okumayı yazmayı Bir yılda dört mevsim var Sayıları saymayı En güzeli ilkbahar. Güzel resim yapmayı Çok güzel mevsimdir yaz Sensin bana öğreten. Meyvesi eksik olmaz. Sonbahara güz derler Büyükleri saymayı Sararır bütün yerler. Küçükleri sevmeyi Kış soğuktur kar yağar Yurda hizmet etmeyi Bir yılda dört mevsim var. Sensin bana öğreten. Halil VURAN 1. Şiirin başlığı hangisi olmalıdır? 6. Yukarıdaki şiirin başlığı hangisi A. sonbahar B. mevsimler olmalıdır? C. yaz meyveleri A. Annem B. Teyzem 2. Sonbaharın eş anlamlısı hangisidir? C. Öğretmenim A. ilkbahar B. kış C. güz 7. Şiirin ana duygusu hangisidir? 3. Şiire göre en güzel mevsim A. Doğa sevgisi hangisidir? B. Öğretmen sevgisi A. yaz B. sonbahar C. ilkbahar C. Okul sevgisi 4. Şiirde yaz mevsiminin hangi SINIFIMIZ özelliğinden bahsedilmiştir? Sınıf kendi evimiz A. Oldukça sıcaktır. Tertemiz tutmalıyız. B. Okullar tatil olur. Çamurlanmasın yerler C. Çeşit çeşit meyveleri vardır. Sonra bize ne derler? 5. Sonbaharda aşağıdakilerden 8. Sınıfımızı niçin temiz tutmalıyız? hangisi sararır? A. Öğretmenimiz kızmasın diye A. yapraklar B. kuşlar B. Kendi evimiz olduğu için C. bulutlar C. Yerler çamurlanmasın diye 58

Değerlendirme - 3 Sabahleyin erkenden Mor, sarı, turuncu Okuluma giderim. Balonlarım olsa. Zil çalınca sınıfa Köprünün üstünden Sevinç ile girerim. Göğe savrulsa. Serdar US Halim YAĞCIOĞLU Aşağıdaki soruları şiire göre Aşağıdaki soruları şiire göre cevaplandıralım. cevaplandıralım. 1. Şiirin başlığı hangisi olmalıdır? 4. Şiirin başlığı hangisi olmalıdır? A. Canım Ailem A. Güzel Köprü B. Okulumu Seviyorum B. Gökyüzü C. Oyun Zamanı C. Renk Renk Balonlar 5. Aşağıdakilerden hangisi çocu- ğun ifade ettiği balonlardan 2. Çocuk, sabahleyin erkenden değildir? ne yapıyor? A. Turuncu balon A. Kahvaltı yapıyor. B. Kırmızı balon B. Kıyafetlerini giyiyor. C. Sarı balon C. Okuluna gidiyor. 6. Şiire göre hangisi yanlıştır? 3. Zil çalınca çocuk ne yapıyor? A. Çocuk balonlarının olması- nı istiyor. A. Sınıfa giriyor. B. Kantine iniyor. B. Çocuk balonları seviyor. C. Sevinçle oynuyor. C. Çocuğun renk renk balon- ları var. 59

7. Aşağıdaki kelimelerin hangisi- 12. “mavi Cem kalemi verdi Bora’ya” nin yazımında hata yapılmıştır? 12 3 4 5 A. kirpik B. kirbit C. kiremit Kelimeleri ile anlamlı ve ku- rallı bir cümle oluşturursak 8. Yukarıkdoakyiukneli-mekleurzuarasın- sıralama nasıl olur? A. 2 - 1 - 3 - 5 - 4 daki anlam ilişkisi hangi keli- B. 5 - 2 - 4 - 1 - 3 meler arasında vardır? C. 1 - 3 - 2 - 5 - 4 A. karga - tilki B. aslan - fil 13. Sallanmak için kullanılan eğ- C. tavuk - civciv lence aracı. 9. Merhaba çocuklar () Yukarıda açıklaması yapılan kelime hangisidir? Yukarıdaki seslenmenin so- nuna hangisi gelmelidir? A. atlıkarınca B. salıncak C. bisiklet A. ( . ) B. ( ! ) C. ( ? ) 10. “Güzel” kelimesinin zıt an- 14. Aşağıdaki cümlelerin han- lamlısı aşağıdaki cümlelerin gisinde “dolu” kelimesi farklı hangisinde vardır? anlamda kullanılmıştır? A. Öğleden sonra dolu yağ- A. Cihan eski kazağını çöpe maya başladı. attı. B. Bardak yarısına kadar B. Özlem kötü bir hareket dolu idi. yaptı. C. Dolu, ağaçların çiçekleri- C. Bence çirkin olmamış. ne zarar verdi. 11. “Önceki gün güzel bir düş 15. Çocuklar sokakta top oynuyorlar. gördüm.” Cümlesinde altı çizili kelime- Cümlesinde aşağıdaki so- nin yerine hangisi getirilirse rulardan hangisinin cevabı cümlenin anlamı değişmez? yoktur? A. hayal B. rüya C. kız A. Nerede B. Ne C. Niçin 60

Okuma - Anlama - Şiir YANLIŞ YAPTIM Anne, dedim: Kalemimi izinsiz aldı arkadaşım. Herkesin yanında ona, Bu yaptığın doğru değil , dedim. Darıldı, küstü bana. Yüz ifadesi değişti bir anda annemin. Bir şimşeğe dönüştü, Yüzündeki tebessüm. Meğerse insan insanı, Başkalarının yanında ikaz ederse, Onu küçük düşürürmüş. Keşke, dedi: Teneffüste koluna girip, Tenhada söyleseydin, Darılmazdı sana. Hasan DEMİR(Uyarlanmıştır) 61

A. Aşağıdaki soruları şiire göre cevaplandıralım. 1. Arkadaşının yanlış davranışı nedir? 2. Çocuğun yanlış davranışı nedir? 3. Annesi çocuğunun davranışına nasıl tepki vermiş? 4. Çocuk, arkadaşını nerede uyarmalıydı? B. Aşağıdaki kelimelerin anlamlarını sözlükten bulalım. Cümle içinde kullanalım. a. Darılmak: Cümlem: b. Tebessüm: Cümlem: C. Şiirin konusu olan cümlenin bulutunu boyayalım. a. İzin almadan başkalarının eşyalarını kullanmak. b. Kişilerin hatalarını herkesin yanında söylemek. c. Hatalı davrandığımızda özür dilemek. D. Aşağıdaki kelimelerin eş anlamlılarını yazalım. ikaz darılmak tebessüm tenha .................... .................... .................... .................... 62

Harften Cümleye A. Aşağıda verilen örnekteki gibi harflerden hece, heceden kelime oluşturalım. Oluşturduğumuz kelimeyi cümle içinde kullanalım. a Harf: ..b... Hece: ..b..a... Kelime: ......b..a...l.ık........ Cümle: Babam yakaladığı balıkları denize geri bıraktı. b Harf: .g.... Hece: ....... Kelime: .................... Cümle: c Harf: ..k... Hece: ....... Kelime: .................... Cümle: d Harf: .m.... Hece: ....... Kelime: .................... Cümle: e Harf: ..s... Hece: ....... Kelime: .................... Cümle: f Harf: ..t... Hece: ....... Kelime: .................... Cümle: g Harf: .o.... Hece: ....... Kelime: .................... Cümle: h Harf: ..y... Hece: ....... Kelime: .................... Cümle: ı Harf: ..z... Hece: ....... Kelime: .................... Cümle: 63

B. Aşağıda verilenlerden yararlanarak bir hikaye yazalım. ANA KARAKTERLER Şermin Anne YER Tolga Polis Market Cadde OLAYLAR Pazar yeri Alışveriş yapmak için hazırlık. Tolga’nın trafik kuralla- ZAMAN rına uymaması. Markette raftaki ürünle- Cumartesi rin dökülmesi. Öğleden sonra Şermin’in pazar yerinde kaybolması. 64

Alfabetik Sıralama A. Aşağıdaki kelimeleri alfabetik B. Aşağıdaki kelimeleri alfabetik olarak sıralayalım. İlk sırada olarak sıralayalım. Son sırada yer alan kelimeyi yazalım. yer alan kelimeyi yazalım. deniz .................... cila .................... dolap ceviz direk cuma kuzey .................... imza .................... kutup ipek kuyu irmik orman .................... yumak .................... otobüs yemek yüzücü olta uyku .................... erken .................... uydu ekmek uysal elek minder .................... avuç .................... misket alın 65 mikser adım

C. Aşağıdaki kelimeleri harfleri kullanarak alfabetik olarak sıralayalım. Şifreyi bulalım. İ erik 1. E hepsi 1. V çuval 2. T tepsi 2. 3. M kaşık 3. D file 4. S garaj 4. A geniş E polis 1. R öyle 1. Ö peruk 2. E ördek 2. D pilav 3. S özlem 3. V punto 4. T önlük 4. R tarla 1. U serçe 1. 2. S numara 2. R sırma 3. 4. I şeker 3. Y salça A mavi 4. T sirke T toka 1. R ünlü 1. E jeton 2. T üzüm 2. N taksi 3. D üçlü 3. K hediye 4. Ö ülke 4. I güney 1. U bilet 1. K gümüş 2. A bölge 2. N güzel 3. R bulut 3. A gülünç 4. F beyaz 4. 66

Okuma - Anlama - Masal KENDİNİ BEĞENMİŞ UÇURTMA Mahallenin çocukları yaptığı uçurtmaları uçuruyor- larmış. Yeşil çimenlerde oynayıp neşe dolu zaman geçiriyorlarmış. Çocuklardan birinin uçurtmasının ipi çok uzunmuş. İpin bir ucu yerde, bir ucu bulut- lardaymış. Çocuk uçurtmayı uçurduğunda bulut- lara kadar ulaşırmış. Bu uçurtmanın çok hoşuna gidiyormuş. Fakat zamanla bu uçurtma kendini beğenmeye başlamış. Kendinden küçük uçurtmalarla konuşmaz olmuş. Kendi kendine: - Ne mutlu bana, bulutların bile üstüne çıktım. İstediğim gibi gökyüzü ge- zintisi yapıyorum, demiş. Uçurtma, yine bir gün böyle yükseklerdeyken aşağıya doğru inmeye başlamış. Bu sırada aşağılara şöyle bir göz atmış. Çiçekler üzerinde dolaşan bir kelebek görmüş. Kelebek rengarenk elbiseleriyle çiçekten çiçeğe konup duruyormuş. Uçurtma, aşağıdaki kelebeğe seslenmiş: - Hey kelebek, yukarıya bak, yukarıya! Kelebek sese yönelmiş: - Ne var? demiş. - Bak ben ne kadar yükseklerdeyim! Sen ise öyle mi? - Ne olmuş yani sen yüksekte, ben alçakta isem? - Çok kıskanıyorsun ama belli etmemeye çalışıyorsun. Az önce neredeyse güneşe dokunacaktım. Bulutlar bile beni kıskandılar. Sen ise, ancak çiçeklerin üzerinde dolaşabiliyorsun. Kelebek kendini beğenmiş uçurtmaya: - Ben, senin neyini kıskanacağım? Senin uçabilmen başkalarının elinde. Oysa ben belki alçaklarda uçuyorum ama özgürlüğüm elimde. Tam bu sırada uçurtmanın sahibi çocuk, uçurtmayı hızlıca çekmiş. Uçurt- ma alçaldıkça alçalmış ve hızla yere düşmüş. Onun bu halini gören çiçekler, kelebekler gülmekten kendilerini alıkoyamamışlar. Hele alay ettiği kelebek, bu manzarayı görünce gülmekten yerlere uzanmış. 67

MİNİ TEST - 5 1. Kendini beğenmeye başlayan uçurt- 6. “Berna uyarılarımı dinlemiyor.” ma nasıl bir tutum içine girmiş? Cümlesinde altı çizili sözcüğün A. Diğer uçurtmalarla oynamaz yerine hangisi kullanılırsa cüm- olmuş. lenin anlamı değişmez? B. Küçük uçurtmalarla konuşmaz A. ikazlarımı B. mesajlarımı olmuş. C. konuşmalarımı C. Sahibinin sözünü dinlemez olmuş. 7. “Özgür - tutsak” sözcükleri ara- 2. Hangi özelliği uçurtmanın kendi- sındaki anlam ilişkisi hangi söz- ni beğenmesine neden olmuş? cükler arasında vardır? A. Rengarenk kuyruğunun olması. A. hediye - armağan B. Çok büyük olması. B. sevinç - neşe C. uzak - yakın C. Bulutlara kadar yükselmesi. 3. Aşağıdakilerden hangisi uçurt- 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde manın özelliklerinden değildir? zıt anlamlı sözcükler bir arada kullanılmamıştır? A. Kibirli B. Alaycı C. Özgür 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde A. Efe elma ağacına tırmandı. büyük harfin kullanılmasıyla il- gili bir yanlışlık vardır? B. Gidiyorum gündüz gece. A. Havalar soğumaya başladı. C. Sınavın ilk dakikasından son da- kikasına kadar dikkati dağılmadı. B. Ali, murat’ı şikayet etti. C. Hasan kitap okumayı seviyor. 9. “Damla” sözcüğü hangi cümlede özel isim olarak kullanılmıştır? 5. “Pazar yeri kalabalıktı.” A. Yağmur damlaları düşmeye Altı çizili sözcüğün zıt anlamlısı başladı. hangi seçenekte kullanılmıştır? B. Musluktan damla damla su A. Bugün çocuklarla denize gittik. akıyordu. B. Sokaklar oldukça tenhaydı. C. Ayşe ile Damla iki iyi arka- C. E şyalar salona çok yakıştı. daştır. 68

Bilmece - Bulmaca A. Aşağıdaki bilmecelerin cevaplarını yazalım. Bir kapaklı, çok yapraklı, Ayakları su içer, İçinde bilgi saklı. Üstünden gelen geçer. Cevap: Cevap: Ben giderim o gider, Küçücük bakkal, Ben dururum, o gider. Dünyayı yutar. Cevap: Cevap: Pişirirsen aş olur, Gece gündüz durmadan, Pişirmezsen kuş olur. Çalışır yorulmadan. Cevap: Cevap: Bahçede kırda dolaşır, Gözlerime takarım, Evini sırtında taşır. Etrafıma bakarım. Cevap: Cevap: 69

B. Aşağıdaki bulmacayı dolduralım. 1 Atatürk’ün doğum yeri. 2 Haftanın dördüncü günü. 3 Fakir sözcüğünün zıt anlamlısı. 4 Film izlemek için gidilen yer. 5 Serüven sözcüğünün eş anlamlısı. 6 Bayrağımızdaki renklerden biri. 7 Kış sebzesi. Salatalarda çok kullanılır. 8 Trafikte taşıt kullanana verilen ad. 9 Tavuk barınağı. 1 3 2 4 5 9 7 6 8 70

Yazım ve Noktalama Kuralları A. Aşağıdaki cümleleri yazım kurallarına ve noktalama işaretlerine uyarak alt satıra yazalım. a antalyada deniz suyu sıcaklığı kaç dereceymiş b sınıfımızın en çalışkan öğrencileri çetin ile emeldir c istanbula edirneye iki gündür aralıksız kar yağıyor d ağrı dağına ne zaman tırmanacaksınız e atatürkün nerede doğduğunu biliyormusun f yaz tatilini kayseridemi geçireceksin g istanbul boğazının güzelliğini dünyada bilmeyen yoktur h hikaye şiir masal kitaplarımı nereye koydun ı türkçe matematik ve müzik derslerini seviyorum i bu okulda yalnızca ben mi yaramazlık yapıyorum j ecrin akşamları erken yatar sabahları geç kalkar k çocuklar büyüklerden hoşgörü beklerler l ömer ile yunus orman haftası etkinliklerine katıldı 71

MİNİ TEST - 6 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisin- 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisin- de yazım hatası yapılmıştır? de virgül yanlış kullanılmıştır? A. Babam, Rize’deki evi sattı. A. Sıcak, ekmek mis gibi koku- B. Özcan, Sinanı aramamış. yordu. C. Kenan’ın kedisi çok sevimli. B. Sıcak, soğuk demez çalışır. C. Cenk, Taner okula gelmedi. 2 . Yusuf sınıfın en çalışkanıdır. Yukarıdaki cümlede hangi ke- 6. limeden sonra virgül konul- Eyvah (1) Okul servisini kaçırdım (2) malıdır? Yukarıdaki ifadelerde numaralı A. Yusuf yerlere hangi noktalama işa- B. sınıfın retleri gelmelidir? C. en 12 A. ( ? ) ( . ) 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisin- B. ( ! ) (.) de yazım yanlışı yapılmıştır? C. ( ! ) (?) A. Adana’dan arkadaşım geldi. B. Teyze’m köyde yaşıyor. 7. C. Kalemi Ali’ye verdim. Soğuk bir kış günüydü Eren ve Ceren okuldan dönerken 4. Hangi cümlenin sonuna soru yağmura yakalandılar Islanmış işareti konulmalıdır? bir şekilde eve ulaştılar Anne- A. Annem mis gibi börek yapar leri, onları kapıda karşıladı B. Annem mis gibi börek yapmış C. A nnem mis gibi börek mi Yukarıdaki paragrafta nokta- yapmış lar konulmamıştır. Paragrafta kaç nokta kullanılmalıdır? A. 3 B. 4 C. 5 72

Değerlendirme - 4 Şehirlerin birinde Sibel adın- 4. “Az gitmi ş, uz gitmiş. da henüz okul çağına gelmemiş Dere tepe düz gitmiş.” bir kız yaşarmış. Bu kız her şeye, herkese imrenirmiş. Her gördü- ğünü almak istermiş. Yukarıdaki ifade aşağıdaki yazı türlerinden hangisine aittir? Sibel’in ailesi çok varlıklı bir A. Masal B. Şiir C. Hikâye aile değilmiş. Onun her isteğini yerine getiremezmiş. Sibel, ba- basından kırmızı ayakkabı ister, ayakkabılar alındığında, başka- 5. Hangi cümlede özel isimlerin sında gördüğü sarı ayakkabıla- yazımında yanlışlık yapılmıştır? ra özenirmiş. Onu mutlu etmek A. Yurdumuzun başkenti an- pek mümkün olmazmış. kara’dır. 1. Sibel’in nasıl bir huyu varmış? B. Az önce Çetin’e rastladım. A. Ayakkabıları çok severmiş. C. Ay, Dünya’mızın uydusudur. B. Annesini üzmek hoşuna gi- dermiş. C. Herkese, her şeye özenirmiş. 6. “Papatyalar hoş kokularıyla bah- 2. Sibel’in ailesinin ekonomik çemize ayrı güzellik katıyorlar.” durumu için aşağıdakilerden Yukarıdaki cümlede ön plana çı- hangisi doğrudur? kan duyu organımız hangisidir? A. Kulak B. Deri C. Burun A. Zengin bir ailedir. B. Orta hâlli bir ailedir. C. Fakir bir ailedir. 7. Merhaba çocuklar( ) Nasılsınız( ) 3. Henüz okul çağına gelme- Ayraçların içine sırasıyla hangi miş olan Sibel tahminen noktalama işaretleri gelmelidir? kaç yaşındadır? A. ( . ) ( ! ) B. ( ! ) ( ? ) A. 5 B. 7 C. 9 C. ( ! ) ( . ) 73

8. buğday - un 13. “Ben giderim o gider. Ben dururum o gider.” Yukarıdaki kelimeler arasın- daki anlam ilişkisi hangi se- Bilmecenin cevabı hangisidir? çenekte vardır? A. gölge B. baston C. dere A. postacı - mektup B. limon - limonata 14. Hangi seçenekteki kelimeler C. küpe - kulak zıt anlamlıdır? 9. Aşağıdaki ifadelerden hangisi A. cimri - pinti şaşkınlık anında kullanılır? B. cesur - korkak A. Vaaay B. Heeey C. Tüüüh C. sevinç - neşe 10. Aşağıdaki cümlelerin hangi- 15. Cümlelerin hangisinde se- sinde olayın henüz gerçek- bep - sonuç ilişkisi yoktur? leşmediği anlamı vardır? A. İp kopunca yere düştü. B. Maalesef evde su bitmiş. A. Otobüs İstanbul’a varmış. C. Evde sular kesilince bula- B. Sinan erkenden uyanmış. şıkları yıkayamadı. C. Babasıyla maça gidecekmiş. 16. “Annemle, komşumuza bay- 11. “Bu filmi izlemek istemiyorum. ram ziyaretine gittik.” ............. daha önce izlemiştim.” Sorulardan hangisinin cevabı Noktalı yere hangisi gelmelidir? yukarıdaki cümlede yoktur? A. veya B. fakat C. çünkü A. Kimin? B. Kiminle? C. Kime? 12. “Sinemaya gidemediği için üzül- müştü. ............ pek belli etmedi.” 17. Aşağıdaki cümlelerin hangisin- de “beğenme” söz konusudur? Noktalı yere hangisi gelmelidir? A. Oyuncak dediğin pahalı olur. A. çünkü B. ancak C. veya B. Oyuncak dediğin işte böyle olur. C. Oyuncak dediğin sağlam olur. 74

Okuma - Anlama - Şiir YILDIZLARDA UYKU A. Şiirdeki noktalı yerlere uygun Şehre çöken karanlık kelimeleri yazalım. ...................... bir adam gördü, Kattı adamı önüne ...................... evine. Adam dinlendi biraz Sofraya ......................, Yemeklerini ...................... Annesi çocuğu yatırdı. Şehre çöken karanlık Her gece baş ucunda Yalnız, korkan çocuğa Masallar ....................... O gece garip bir şey oldu: yediler oturdu Karanlık uzandı göğe, Gökten bir...................... aldı, uykusunda Odaya getirdi. Boşlukta dönen yıldız üstüne yıldız Işık ışık bölündü. Renkli maytaplar gibi sokakta Çocuğun .................... döküldü. Çocuk hemen uyudu anlatırdı götürdü ............................. güldü. 75 Behçet NECATİGİL

B. Yukarıdaki resmi boyayalım. Resimden yola çıkarak “piknik” konulu bir hikaye yazalım. 76

Sözlük Anlamı A. Aşağıdaki tabloda kelimeler şifrelenmiştir. Noktalı yerlere anlam- larına uygun olan kelimelerin şifrelerini örnekteki gibi yazalım. A BCD E 1 lider 2 cumhuriyet ürün 3 gazi 4 yabani 5 lüzumsuz Selanik a .......2....-....B......... : Halkın egemenliğine dayalı yönetim. b ........................ : Savaşa katılıp sağ olarak dönen kimse. c ........................ : Atatürk’ün doğum yeri. d ........................ : Bir gruba, bir topluma yol gösteren, başkanlık eden kimse. e ........................ : Topraktan, bitkilerden ve benzeri kaynaklardan elde edilen, üretilen şey. f ........................ : Doğada yaşayan, evcil olmayan hayvan. g ........................ : Gereksiz olan, gereksiz, yersiz. 77

B. Aşağıdaki kelimeleri okuyalım. Sözlük anlamına göre noktalı yerlere kelimeleri yazalım. uçurum savurgan otobüs üzgün avukat kamera çiftçi macera reklam alarm ödlek maç a Boşa para harcayan, müsrif. ..................... b İki takım arasında yapılan karşılaşma. ..................... c Toprağı ekerek geçimini sağlayan kimse. ..................... d Tehlike durumunda insanları uyaran ses. ..................... e Bir ürünü tanıtmak için yapılan çalışma. ..................... f Heyecan verici olaylar, serüven. ..................... g Derin ve dik yamaçlı yer. ..................... h Neşesi olmayan, mahzun. ..................... ı Yolcu taşıyan motorlu büyük taşıt. ..................... i Korkak, yüreksiz. ..................... j Genelde elde taşınan video çekme makinesi. ..................... k Kişilerin hakkını mahkemede savunan, yol gösteren. ..................... 78

Zaman Kavramı A. Aşağıdaki cümleleri okuyalım. Cümledeki olayın gerçekleştiği zamanı noktalı yerlere yazalım. Geçmiş Şimdiki Gelecek Zaman Zaman Zaman a Köylünün biri eşeğiyle kasabaya gitmiş. ( ............................... ) b Orhan ile Ziya odada ders çalışıyor. ( ............................... ) c Songül beni doğum gününe çağıracak. ( ............................... ) d Tatilde ailece köye gideceğiz. ( ............................... ) e Nasrettin Hoca evde uyuyor. ( ............................... ) f Ağustos böceği yaz boyunca şarkı söylemiş. ( ............................... ) g Önümüzdeki yıl üçüncü sınıfa gideceğim. ( ............................... ) h Kedi, köpeği görünce ağaca tırmandı. ( ............................... ) ı Dışarıda şiddetli yağmur yağıyor. ( ............................... ) i Çocuklar lunaparkta gondola binecek. ( ............................... ) j Nasrettin Hoca komşusundan kazanı istemiş. ( ............................... ) 79

MİNİ TEST - 7 1 . Ebru ödevini bitirdi. 5 . Erkan top ............................ Yukarıdaki cümlenin zamanı Noktalı yere hangisi gelirse Erkan’ın hangisidir? top oynayacağı anlamı oluşur? A. Şimdiki zaman A. oynayacak B. Geçmiş zaman B. oynuyor C. Gelecek zaman C. oynadı 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde 6. Ayşe bahçede ip ...................... gelecekte yapılacak bir durum- Noktalı yere hangisi gelirse Ay- dan bahsediliyor? şe’nin şu anda ip atladığı anla- A. Esra az önce yattı. mı oluşur? B. Burak ders çalışıyor. A. atlıyor C. Bahçede uçurtma uçuracak. B. atlayacak 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde C. atladı geçmişte olmuş bir durumdan 7. ................. yağmur yağacakmış. bahsediliyor? A. Odada piyano çalıyorum. Noktalı yere hangisi gelmelidir? B. Yüzme kursuna yazıldım. A. Biraz önce C. Kütüphaneye üye olacağım. B. Birazdan C. Az önce 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisin- de şu anda yapılmakta olan bir 8. Hangi cümledeki olayın zamanı durumdan bahsediliyor? farklıdır? A. Arabada müzik dinliyor. A. Babam işten ayrılacak. B. Bahçedeki çiçekleri toplayacak. B. Babam işten ayrılmış. C. Durakta iki saat bekledi. C. Babam işten ayrıldı. 80

Okuma - Anlama - Masal SALYANGOZ VE EVİ S alyangozlar da tıpkı kaplumbağa- lar gibi evlerini sırtlarında taşırlar. Evini sırtında taşımaktan hoşlan- mayan sevimli bir salyangoz varmış. Evinin rengini de hiç beğenmezmiş. Bizim salyangoz, kelebek ve uğur böceğine özenirmiş. Arada bir on- larla dertleşir, sırtında taşıdığı evini şikayet edermiş. - Ah keşke! Evimi sırtımda taşımak zorunda olmasaydım. Hadi taşı- yorum, bari sizin elbiseleriniz gibi bol desenli ve renkli olsaydı, dermiş. Kelebek ve uğur böceği bir gün salyangoza: - Sevgili arkadaşımız! Hani evinin renklerini beğenmiyorsun ya, biz buna bir çare düşündük. Ormanda ressam olan bir tırtıl var. Seni ona götürelim, evini rengarenk boyasın. Salyangoz: - Hâlâ ne bekliyoruz? Hemen gidelim, demiş. Üç arkadaş tırtılın yanına gitmişler. Durumu tırtıla anlatmışlar. Tırtıl, boyalarını ve fırçalarını alarak işe koyulmuş. Salyangozun evine çok güzel desenler çizmiş. Salyangoz, desenleri çok beğenmiş beğenmesine ama yine de evinin sırtında olması onu çok üzüyormuş. Üç arkadaş tırtıla teşekkür edip, yola çıkmışlar. D önüş yolunda şiddetli bir yağmur başlamış. Kelebek ve uğur böceği öyle ıslanmışlar ki canlarını zor kurtarmışlar. Oysa salyangoz hemen- cecik evine girmiş. Yağmur kesince evinden dışarı çıkmış. Arkadaşlarının perişan halini görünce çok üzülmüş. Tabi tırtıla boyattığı evinin desenlerinin boyaları da akıp gitmiş. Sal- yangoz şöyle düşünmüş. - Renklerim, desenlerim varsın olmasın. Fakat saklanabileceğim bir evim var. Bunun değerini bilmeliyim. 81

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplandıralım. 1. Salyangozu üzen konular nelermiş? Maddeler halinde yazalım. a b 2. Salyangoz kimlere özenirmiş? 3. Arkadaşları salyangozu niçin tırtıla götürmüşler? 4. Dönüş yolunda ne olmuş? 5. Salyangoz şiddetli yağmurdan nasıl kurtulmuş? B. Okuduğumuz metnin konusunu ifade eden cümlenin bulutunu boyayalım. a Ormandaki hayvanların dayanışması. b Renklerinden ve evinden memnun olmayan salyangoz. c Tırtılın hayvanların sıkıntılarına çare bulması. C. Açıklamaya uygun olan hayvanları harfleri kullanarak eşleştirelim. a Uzun boyu sayesinde ağacın uzak dallarına ulaşır. b Yavrusunu gövdesindeki cebine koyarak yanında taşır. c Hortumunu kullanarak eğilmeden su içer. .... kanguru .... fil .... zürafa 82

Etkinliklerle Değerlendirme A. Aşağıdaki kelimeleri numaraları kullanarak alfabetik olarak sıralayalım. a 1 kapı 2 boya 3 gözlük 4 hamur .... .... .... .... b 1 yarın 2 pasta 3 vida 4 şehir .... .... .... .... c 1 tohum 2 teneke 3 timsah 4 tören .... .... .... .... d 1 orman 2 odun 3 omuz 4 okul .... .... .... .... B. Aşağıdaki kelimelerin zıt anlamlılarını cümle içinde kullanalım. a cesur: b tutsak: c hayal: d cimri: C. Aşağıdaki kelimelerin eş anlamlılarını cümle içinde kullanalım. a hatıra: b enteresan: c basit: d serüven: 83

D. Aşağıda verilen cümlelerde olayların gerçekleştiği zamanları yazalım. a. Annemle komşu ziyaretine gideceğim. ( ..................... zaman ) b. Mehmet evin önündeki havuzda yüzüyor. ( ..................... zaman ) c. Keloğlan tuttuğu balığın pullarını temizledi. ( ..................... zaman ) d. Yangını görünce itfaiyeyi aradım. ( ..................... zaman ) e. Kartal kırlarda otlayan koyunları gözlüyor. ( ..................... zaman ) E. Aşağıdaki cümlelerin sonuna uygun noktalama işaretlerini koyalım. a. Emrah sadece ödevlerini mi yapmış( ) b. Hey! Sergen kalemin yere düşmüş( ) c. Teneffüs zili çaldı mı çok sevinirdim( ) d. Eee, bundan böyle zamanında kalkacaksın( ) e. Ders malzemelerimi çantama yerleştirdim( ) f. Hangi kitaba baktıysam sorunun cevabını bulamadım( ) g. Yardım edin, yüzme bilmiyorum( ) F. Aşağıda karışık olarak verilen kelimelerle cümleler oluşturup yazalım. a. kapının izliyordu Bora önüne kuşları oturmuş b. defa Cem ilk yaptı kendisi banyo c. sorun doktora bir olduğunda gitmeliyiz dişlerimizde d. tavşan bir olmuş ile kurbağa arkadaş bir 84

Özel İsimler A. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Kelimelere -ler, -lar eklerinden uygun olanı getirerek açıklamaya uygun şekilde yazalım. Çocuklar! Özel isimlerin yanına gelen -ler, -lar ekleri kes- me işareti ile ayrılmaz. Özel isme bitişik yazılır. Ali Oğuz Ayşe ......A..l.i.l.e..r...... ................... ................... Ebru Çetin Hacer ................... ................... ................... Burak Özlem Ezgi ................... ................... ................... Ufuk Selim Yavuz ................... ................... ................... 85

B. Aşağıda karışık olarak verilmiş olan kelimelerle cümleler oluşturup yazalım. Yazım kurallarına dikkat edelim. a sonu gideceğiz Erkanlara hafta b gördünüz çocuklar Yusufları mü c grubu Sibellerin kazandı yarışmayı d olduğunu Kenanlara söylemedin sınav niçin e çok annemi seviyorum kadar dünyalar f bize hafta Cemiller gelecek sonu g uğrayacağım çıkışı Esralara okul h nasıl evladım gideceksin izmirlere kadar ı olmasaydı projeyi bu bitiremezdik Sinanlar 86

Okuma - Anlama - Masal AĞUSTOS BÖCEĞİ İLE KARINCA Ağustos böceği çaldı saz, Bütün bir yaz. Karınca ise Ne kadar yoruldu bir bilse? Derken kış geldi çattı, Baktı ki yok hiç yiyecek, Ne bir sinek, ne bir böcek. Kalktı karıncaya gitti, Yandı, yakıldı, ah etti! Üç beş buğdaydan ne çıkar, Gelecek mevsime kadar Birkaç tane borç istedi. - Merhamet buyurun, dedi. - Söz veriyorum. - Eylüle kalmaz öderim. İ şin kötüsü karınca Borca hiç alışmamıştı, Bu ricacıya çıkıştı. - Ne yaptınız yaz boyunca? - Ne mi yaptım? - Saz çaldım, saz... - Ya öyle mi? - Demek ki siz yazı sazla geçirdiniz şimdi de oynayın biraz. La FONTENE 87

MİNİ TEST - 8 1. Okuduğumuz metnin başlığı 6. “Bağışlamak” sözcüğüyle aynı aşağıdakilerden hangisi olamaz? anlama gelen kelime hangisidir? A. K arıncanın Ağustos Böceğine A. küsmek B. barışmak Cevabı C. affetmek B. Yazın Gölge Hoş, Kışın Çuval Boş C. D amlaya Damlaya Göl Olur 7. Aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı metinde yoktur? 2. İşin kötüsü karınca A. Ağustos böceği yaz boyu ne Borca hiç alışmamıştı yapmış? Bu ricacıya çıkıştı. Altı çizili sözcükle belirtilen var- B. Ağustos böceği niçin yardım istemek için tavşana gitmedi? lık aşağıdakilerden hangisidir? A. karınca B. ağustos böceği C. K arınca, ağustos böceğine ne dedi? C. buğday 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde 3. Metinden aşağıdakilerden han- anlatılan olay geçmişte yapılmıştır? gisi çıkarılamaz? A. Sahil kasabasına yerleşecekler. A. K arınca, borç vermeye alışkın B. Mehmet'i birazdan arayacak. biri değilmiş. C. Ellerini köşedeki çeşmede yıkadı. B. Ağustos böceği yazı boş geçirmiş. 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde C. Karınca, ağustos böceğine acımış. kesinlik anlamı vardır? 4. Karınca için aşağıdakilerden A. Saat üç gibi evde olacağım. hangisi söylenemez? B. Saat üçte evde olacağım. A. Merhametli B. Çalışkan C. Saat üçe doğru gelirim. C. Acımasız 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde 5. Annem, her zaman onu değil \"bakmak\" sözcüğü \"aramak\" an- de beni markete gönderirdi. lamında kullanılmıştır? A. Parasını kaybetmiş ona bakıyor. Cümlesinde aşağıdaki sorular- B. Pencerede oturmuş dışarı bakıyor. dan hangisinin cevabı yoktur? A. Nereye? B. Kim? C. Niçin? C. Küçük kardeşime, bakıcı bakıyor. 88

Özel İsimler A. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Kelimelere -lı, -li, -lu, -lü eklerin- den uygun olanı getirerek açıklamaya uygun şekilde yazalım. Çocuklar! Özel isimlerin yanına gelen -lı, -li, -lu, -lü ekleri kesme işareti ile ayrılmaz. Özel isme bitişik yazılır. Niğde İstanbul Ankara ....N...i.ğ..d..e..l.i.... ................... ................... Burdur Rize Şanlıurfa ................... ................... ................... Pakistan Japonya Tunus ................... ................... ................... Dünya Ordu Nevşehir ................... ................... ................... 89

B. Aşağıdaki özel isimlerin yanına gelen ekler kesme işareti ile ayrıl- mamıştır. Kelimeleri alt satıra yazalım. Kesme işareti ile ayrılması gerekenleri ayıralım. Diğerlerini ayırmadan yazalım. Esralar Samsunda Bursalı ................... ................... ................... Güneşli Dünyanın Faruklar ................... ................... ................... Yusufun Ağrılı Kütahyadan ................... ................... ................... Türkiyenin Güneşler Sinoplu ................... ................... ................... Karabaşın Oğuzda Gökhanlar ................... ................... ................... 90

Değerlendirme - 5 .................................... 4. Nereden alır suyunu “Futbol, basketbola ............ Kardan mı, yağmurdan mı? Şu nazlı dereciğin daha zordur.” Yatağı çamurdan mı? Cümlesinin anlamlı olabil- mesi için noktalı yere hangisi gelmelidir? Durma, gez, dolaş yurdu, A. göre B. fakat C. çünkü Ak dere, berrak dere. Şu sevdiğim toprağa 5.“Tamamlanmış cümlelerin so- Bolluklar bırak dere. nuna nokta konur.” Aşağıda- kilerden hangisinin sonuna Hasan Ali YÜCEL nokta koyamayız? Aşağıdaki 1, 2 ve 3. soruları A. Gelirsen annem çok metne göre cevaplandıralım. B. Zilin sesini duydunuz C. Bahçede toplanmamızı söyledi 1. Yukarıdaki metnin başlığı aşa- 6. I.Babasını aradığını zannetmiyorum. ğıdakilerden hangisi olabilir? II. Ay, Dünya’nın uydusu mudur A. orman B. yurt C. dere III. Kitabını niçin getirmedin IV. Televizyonun sesini azalttı 2. Altı çizili sözcüğün zıt anlamlısı Hangi cümlelerin sonuna soru aşağıdakilerden hangisidir? işareti konulmalıdır? B. bulanık A. I - II B. III - IV C. II - III A. duru 7 . güzel - çirkin C. çamurlu Sözcükler arasındaki anlam ilişkisi hangi seçenekte vardır? 3. Parçanın yazı türü aşağıdaki- A. doktor - hekim lerden hangisidir? B. yaşlı - genç C. uzun - ince A. şiir B. masal C. öykü 91

8. 12. “............... yine okula geç geldi.” Yunus yarışmada kaçıncı olmuş Noktalı yere aşağıdakilerden hangisinin gelmesi uygun Yukarıdaki cümlenin sonuna olur? hangi noktalama işareti gel- A. Erkenden yatınca melidir? B. Servisi kaçırınca C. Ödevlerini zamanında ya- A. nokta ( . ) B. ünlem ( ! ) C. soru işareti ( ? ) pınca 9. 13. Yarın Orhan’ın doğum günüymüş( ) 1. Fakat makine çalışmıyordu. Oley, babam yarın geliyor( ) 2. Çamaşır makinesini çalıştırdı. Baban gelmene izin verir mi( ) 3. Kirli çamaşırları makineye koydu. Yukarıdaki cümlelerin sonu- na sırasıyla hangi noktalama Yukarıdaki cümlelerin oluş işaretleri gelmelidir? sırası hangi seçenekte doğru A. ( . ) ( . ) ( ! ) verilmiştir? B. ( ! ) ( ? ) ( . ) C. ( . ) ( ! ) ( ? ) A. 1 - 2 - 3 B. 2 - 3 - 1 C. 3 - 2 - 1 10. “Birçok spor dalında kullanılan yuvarlak nesne.” sözcük 14. - Bizlere “Günaydın çocuk- Açıklaması yapılan lar!” dedi. hangisidir? A. futbol B. pota C. top - Ayağa kalktık. - Öğretmenimiz sınıfa girdi. 11. Yukarıdaki cümleleri oluş sı- “Paranın tamamını harcadın mı?” Aşağıdakilerden hangisi yukarı- rasına göre sıraladığımızda daki sorunun cevabı olamaz? sıralama nasıl olur? A. Evet, harcadım. A. , , B. Hayır, birazı duruyor. B. , , C. Evet, yarısını harcamışım. C. , , 92

Okuma - Anlama - Hikaye BİRLİKTEN KUVVET DOĞAR İhtiyar adam artık son günlerini yaşadığının farkındaydı. Birbirle- riyle iyi geçinemeyen beş çocuğu vardı. Onlara birbirleriyle iyi ge- çinmeleri için nasihat vermek is- temişti. Ç ocuklarını yanına çağırdı. Ço- cukları odasına girince onlardan sım- sıkı bağlanmış bir demet çubuk getirmelerini istedi. Çocukları sıkı bağlanmış bir demet çubuk getirdiler. İhtiyar adam çubuk demetini çocuklara uzattı. İki ucundan tutup kırma- larını söyledi. Çocuklardan her biri sırayla uğraştılar. Hiçbiri bütün bir demeti kıramadı. İ htiyar adam: - Şimdi demeti çözün, dedi. Çubukları tek tek kırın. Çocuklar bu sefer çubukları kolayca kırdılar. Babaları: - Görüyorsunuz ya, çocuklarım, - Hayatta yalnız kalırsanız, tek çubuk gibi çabuk kırılırsınız. Bir olursanız, birlik olursanız hayat mücadelesine karşı daha başarılı olursunuz. Birbirinizi sevin. Birbirinize yardım edin. Zorluklar karşısında eğilmemek için bütün gücünüzü birleştirin. Unutmayın ki birlikten kuvvet doğar. 1. İhtiyar adamın kaç çocuğu varmış? 2. İhtiyar adam çocuklarından ne getirmelerini istemiş? 3. Çocuklar çubukları ne zaman kırabilmiş? 4. Okuduğunuz hikâyenin ana fikri (düşüncesi) nedir? 93

ATASÖZLERİMİZ A. Aşağıdaki atasözlerini okuyalım. Sayıları kullanarak açıklamalarıyla eşleştirelim. ATASÖZLERİ 1 Gülme komşuna gelir başına. 2 Bir elin nesi var, iki elin sesi var. 3 Damlaya damlaya göl olur. Sakla samanı gelir zamanı. 4 Ne ekersen onu biçersin. 5 AÇIKLAMALARI Küçük şeyler birike birike büyük varlıklar oluşur. İnsanlara nasıl davranırsan öyle karşılık görürsün. İnsan başkalarının kötü durumlarıyla alay etmemelidir. Çünkü gün olur herkesin başına gelebilir. En değersiz şeyi bile atmamalıyız. Günün birinde işimize yarayabilir. Güçleri birleştirerek zor işlerin altından daha kolay gelinir. 94

Önem Belirten İfadeler A. Aşağıdaki cümlelerde noktalı yerlere uygun ifadeleri yazalım. özellikle en fazla daha başlıca en az daha kötüsü a Spor yapmak ....................... sağlığımız için önemlidir. b Tatilde ......................... arkadaşlarımı özledim. c Polislerin ......................... görevi insanların güvenliğini sağlamaktır. d Yalan söylemekten ................................... iftira atmaktır. e Alışverişimizi ......................... hafta sonu yapmalıyız. f Ebru bu olaya ............................ senin kadar üzüldü. g Ödevlerini zamanında yapman oyun oynamaktan ....................... önemlidir. h Yaz meyvelerinden ......................... kirazı seviyorum. ı Tunahan ......................... Yusuf kadar iyi futbol oynar. i Yasemin’in yarışmayı kazanmasının ......................... nedeni çok çalışmasıdır. 95

MİNİ TEST - 9 1. Çocuklar ................. büyük- 5. ler kadar duygusaldır. Baharda havaların ısınması Yukarıdaki cümlede noktalı yere ................. de yağmur yağ- hangisi gelmelidir? ması çok önemlidir. Yukarıdaki cümlede noktalı yere A. başlıca B. özellikle hangisi gelmelidir? C. en az A. özellikle B. başlıca 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde C. en fazla noktalı yere “özellikle” gelmelidir? 6. Volkan da .................. Sinan A. Serhat kahvaltıda .................. kadar çok seviliyor. süt içmeyi tercih ediyor. B. Bu olayın .................. nedeni Yukarıdaki cümlede noktalı yere hangisi gelmelidir? kapının açık olmasıdır. C. Aslanlar, kaplanlardan .................. A. en fazla B. en az iyi avlanır. C. en çok 3. “Emre’nin başlıca özelliği gü- 7. Aşağıdaki cümlelerin hangi- ler yüzlü olmasıdır.” sinde önem belirten bir ifade kullanılmıştır? Renkli yazılmış kelimenin yerine hangisinin gelmesi doğru olur? A. Çocuklar erken yatmalı. A. en az B. en önemli B. Çocuklar özellikle spor yapmalı. C. daha C. Çocuklar okuldan izinsiz ay- rılmamalı. 4. “Yarınki sınavımız ................ 8. Hayvanlar içinde .................... önemli. kedileri severim. Noktalı yere hangisi gelmelidir? Noktalı yere hangisi gelmelidir? A. en fazla B. başlıca A. en fazla B. başlıca C. daha C. daha 96

Hayal Ürünü İfadeler A. Aşağıdaki cümlelerden hayal ürünü olanların sonuna “hayal”, gerçek olanların sonuna “gerçek” yazalım. a Kar taneleri, rüzgâr ile oyun oynuyordu. ( ...................... ) b Çocuklar sıkılınca top oynamaya karar verdiler. ( ...................... ) c Tavşan sessizce bir şeyler söyledi kulağıma. ( ...................... ) d Sınıfımızın en uzun öğrencisi benim. ( ...................... ) e Bulutlar, güneşin hastalanmasına çok üzüldüler. ( ...................... ) f Mahallenin kedileri muhtarı ziyaret etti. ( ...................... ) g Çok bağırmaktan maalesef sesleri kısıldı. ( ...................... ) h Sebzeleri, özellikle marulu çok severim. ( ...................... ) ı Geçenlerde tanıştığım uzaylı arkadaşıma mektup yazdım. ( ...................... ) i Gece rüyamda yıldızlarla dans ettim. ( ...................... ) j Kedi ile köpek birlikte okula gidiyordu. ( ...................... ) k Gökkuşağının gözyaşlarını mendille sildi. ( ...................... ) l Yıldızlardan taç yaparak annemin başına taktım. ( ...................... ) 97

MİNİ TEST -10 1. Aysel: Salı günü belediye başkanını 5. Ufuk kedisine ...................... . ziyaret ettik. Yukarıdaki cümle hangisi ile devam Çetin: Kardeşim oyuncaklarıyla ettirilirse, hayal ürünü bir ifade oynamama izin vermiyor. olur? A. Pamuk adını taktı. Kenan: Sıkılınca karıncalarla soh- bet ediyorum. Yukarıdaki öğrencilerden hangisi- B. süt içirdi. nin söylediği hayal ürünüdür? C. cep telefonu aldı. A. Aysel B. Çetin 6. Aşağıdakilerden hangisi hayal C. Kenan ürünü bir ifadedir? 2. (1) Minik kuzu zıplayarak yanıma A. Güneş, Dünya’mızdan büyüktür. geldi. (2) Biraz oyun oynadık. (3) B. Küçük kız, güvercinin kanat- larına tutunarak gökyüzüne Sonra ödevlerime yardım etti. doğru uçtu. Kaç numaralı cümle hayal ürünü C. Annesi Ebru’dan oyuncaklarını bir ifadedir? toplamasını istedi. A. 1 B. 2 C. 3 7. (1) Tavşan bahçedeki havuçlardan aldı. (2) Bahçenin sahibi tavşa- 3. Aşağıdaki ifadelerden hangisi ha- nı gördü. (3) Tavşan, adamdan yal ürünü değildir? özür diledi. A. Güneş, bulutların arkasında kaldı. B. Ay dede çocuklara masal anlattı. Paragrafta kaç numaralı cümlede C. Çocuklar gökteki yıldızlar- hayal ürünü ifade kullanılmıştır? la oyuna daldı. A. 1 B. 2 C. 3 4. Sincap, cevizleri yuvasına taşıdı. Cümlesinde nasıl bir anlatım vardır? 8. Ellerini yıldızlara uzatıp ............ . Cümlesi hangisiyle devam ederse hayal ürünü bir ifade olur? A. Gerçek B. Duygusal A. bağırdı B. dokundu C. Hayal C. şarkı söyledi 98

Okuma - Anlama - Masal TUZ VE SÜNGER YÜKLÜ EŞEK K öylünün biri iki eşeğinden birine tuz, diğerine de sünger yükleyip paza- rın yolunu tutmuş. Kendisi de sünger yüklü eşeğe bin- miş. Tuz yüklü eşek yükünün ağırlığı ile zar zor yürüyor, neredeyse yere düşecekmiş gibi oluyormuş. Oysa sün- ger yüklü eşek rahatmış. Üzerinde sahibi olduğu halde zorluk çekmeden yürüyormuş. Dağlar, tepeler aşıp sonunda bir nehre varmışlar. Tuz yüklü eşek yorgun olmasına rağmen nehre ilk o girmiş. Nehrin suları eşeğin yükü tuzu eritmiş. Eşek rahat bir şekilde karşıya geçmiş. Karşıya geçtiğinde keyfine diyecek yok- muş. Bunu gören sünger yüklü eşek de girmiş suya. Ama o da ne? S ırtındaki süngerler suyu emdikçe eşeğin yükü ağırlaşmış. Ağırlaştıkça eşeğin adım atacak hali kalmamış. E şek giderek batmaya başlayınca üzerindeki efendisi “imdaat!” diye ba- ğırmaya başlamış. O sırada yoldan geçen birisinin yardımıyla sahibi de eşek de kurtulmuş. Y olculuğun geri kalan bölümünde tuz yüklü eşek rahat bir şekilde yü- rümüş. Sünger yüklü eşek ise yolculuğunu zor bela tamamlamış. 1. Köylü eşeklerine ne yüklemiş? 2. Tuz yüklü eşek nehirden geçince ne olmuş? 3. Sünger yüklü eşek nehirden geçince ne olmuş? 4. Yolculuğun geri kalan bölümü nasıl geçmiş? 99