38 การเกบ็ และรวบรวมของปัญหาขยะมูลฝอย และการไดร้ บั รู้ขอ้ มูล แนวคิดเกย่ี วกบั การจดั ต้งั กองทุน ขยะ แบบสอบถามเป็นแบบตรวจสอบรายการ (Check List) ส่วนท่ี 2 แบบประเมินเกยี่ วกบั ความรู้ความเข้าใจในการจัดการขยะมูลฝอยใน ครวั เรือน โดยแบ่งคาถามแบบเลือกตอบ 2 ตวั เลือก คือถูกตอ้ งและไม่ถูกตอ้ ง ส่วนที่ 3 การสมั ภาษณ์ (Interview guide ) ผวู้ ิจยั ออกแบบสัมภาษณ์และใชว้ ิธีการ สัมภาษณ์แบบจดบนั ทึก พร้อมกบั การบนั ทึกเทปร่วมในการสัมภาษณ์กบั ผูใ้ หข้ อ้ มูลเกยี่ วกบั การ จดั การขยะมูลฝอยของชุมชนและการมีส่วนร่วมในการจดั การขยะมูลฝอย รวมถึงการสังเกตการณ์ แบบไม่มีส่วนร่วม (Non-participant observation) คอื ผวู้ ิจยั ไดใ้ ชก้ ารสังเกตทางกายภาพของชุมชน และกลุ่มฯ การดาเนินชีวติ หรือการดาเนินกจิ กรรมของสมาชิกกลุ่มฯ การประชุมกลุ่ม การพิจารณา เร่ืองต่างๆ การบริหารจดั การกลุ่มของคณะกรรมการและเขา้ ไปร่วมกจิ กรรมกลุ่มอยบู่ อ่ ยคร้ัง เพื่อให้ ไดข้ อ้ มูลทแี่ ทจ้ ริง ทาการซักถามประเด็นที่ตอ้ งการทราบและบนั ทึกขอ้ มูลประกอบไปดว้ ยทุก ๆ เหตกุ ารณ์ทีพ่ บเหน็ กจิ กรรมการเรียนรู้เรื่องการจดั การขยะในชุมชน เน้ือหาสาหรับการส่งเสริม ประกอบดว้ ย การอบรมใหค้ วามรูแ้ ละส่งเสริมกจิ กรรมการคดั แยกขยะ, การศึกษาดูงานการจัดการ ขยะ Zero ของตาบลพระลับ อาเภอเมือง จังหวดั ขอนแกน่ , กจิ กรรมการทาน้าหมักจุลินทรีย์, กจิ กรรมการหมกั ป๋ ุยอินทรีย,์ กจิ กรรม Big cleaning day และร่วมกนั สร้างที่รวบรวมขยะรีไซเคิล และนาคณะกรรมการไปศึกษาดูงานบา้ นหวั ถนน ตาบลพระลับ อาเภอเมือง จงั หวดั ขอนแกน่ (รายละเอียดการจดั กจิ กรรมการเรียนรูแ้ สดงในภาคผนวก ค) 3.4 วธิ ีการเกบ็ รวบรวมและวเิ คราะห์ข้อมูล ในการเกบ็ รวบรวมขอ้ มูลการวิจยั ผูว้ ิจัยไดล้ งพ้ืนท่ีเพื่อเกบ็ รวบรวมขอ้ มูลดว้ ยตนเอง โดยเกบ็ รวบรวมขอ้ มูลจากแหล่งขอ้ มูล 2 ระดบั คือ 3.4.1 ข้อมูลปฐมภมู ิ (Primary Data) เป็นการเกบ็ รวบรวมขอ้ มูลที่ไดจ้ ากแหล่งกาเนิดท่ีแทจ้ ริง โดยมีวิธีการเกบ็ รวบรวม ขอ้ มูลดงั น้ี 3.4.1.1 การเกบ็ ขอ้ มูลดว้ ยการสงั เกตการณ์ ในการเกบ็ ขอ้ มูลน้ี ผูว้ ิจัยจะใชว้ ิธีการ เกบ็ รวบรวมขอ้ มูลโดยการสังเกตการณ์แบบไม่มีส่วนร่วมของกลุ่มตวั อยา่ งท้งั หมด โดยผูว้ ิจยั จะ ออกสารวจพ้นื ท่ีและจดบนั ทึกขอ้ มูลในดา้ นต่าง ๆ แลว้ บนั ทึกเป็ นขอ้ มูลไวเ้ พ่ือวิเคราะห์ร่วมกบั ขอ้ มูลที่ไดจ้ ากช่องทางอ่ืน
39 3.4.1.2 แบบการสมั ภาษณ์แบบมีโครงสร้าง เป็นการเกบ็ รวบรวมขอ้ มูลโดยผูว้ ิจยั ลงพ้นื ที่ไปสัมภาษณ์กลุ่มตวั อยา่ งจานวน 30 ครัวเรือน ท่ีไดม้ าจากการสมัครใจเขา้ ร่วมโครงการ จากประชากรท้งั หมด แลว้ สมั ภาษณ์แบบตวั ต่อตวั ตามแบบสัมภาษณ์ท่ีผูว้ ิจยั ไดก้ าหนดคาถามไว้ แน่นอนแลว้ พร้อมบนั ทึกรายละเอียด การสัมภาษณ์การจัดการมูลฝอยของชุมชน จานวน 3 ขอ้ และการมีส่วนร่วมในการจดั การมูลฝอย จานวน 5 ขอ้ 3.4.2 ข้อมูลทุติยภมู ิ (Secondary Data) เป็นการเกบ็ รวบรวมขอ้ มูลที่มีการเกบ็ รวบรวมไวแ้ ลว้ เช่น ขอ้ มูลจากการจดั ทา โครงการเพื่อสนบั สนุนประชาชนในชุมชนการจดั การขยะในชุมชนหมู่บา้ นศิริการ์เดน้ 2 ตาบลบา้ น เป็ด อาเภอเมือง จงั หวดั ขอนแกน่ เป็นตน้ 3.5 สถานทใี่ นการวจิ ยั สถานทีใ่ นการวจิ ยั คร้งั น้ีไดแ้ ก่พ้ืนท่ีในเขตหมู่บา้ นศิริการ์เดน้ 2 ตาบลบา้ นเป็ ด อาเภอ เมือง จงั หวดั ขอนแกน่ 3.6 ระยะเวลาการดาเนินการวจิ ัย การดาเนินการวิจยั คร้ังน้ี เริ่มโครงการจนกระทง่ั สิ้นสุดการวิจัยเป็ นระยะเวลา 9 เดือน ต้งั แตเ่ ดือนมกราคม 2557 - กนั ยายน 2557 3.7 ปฏิทนิ การปฏบิ ัตงิ าน ระยะเวลา กจิ กรรม ผู้รับผดิ ชอบ มกราคม 2557 ช้ีแจงโครงการ วตั ถุประสงค์ กระบวนการทางาน และขอ ผวู้ ิจยั ,ผรู้ ่วมวจิ ยั , ความร่วมมือ ผเู้ ขา้ ร่วมโครงการ ผนู้ าชุมชน กุมภาพนั ธ-์ การเกบ็ รวบรวมขอ้ มูลบริบทชุมชน ศึกษาทบทวน ผวู้ จิ ยั มีนาคม 2557 วรรณกรรมท่เี กย่ี วขอ้ ง จากตารา เอกสาร งานวจิ ยั และ ขอ้ มูลจากอินเตอร์เนต็
40 ระยะเวลา กจิ กรรม ผู้รับผิดชอบ เมษายน - จดั เวที เพ่ือร่วมมือกนั กาหนดแนวทางการจดั การขยะใน ผวู้ จิ ยั ,ผรู้ ่วมวิจยั , พฤษภาคม2557 หมู่บา้ น พร้อมดาเนินการจดั กจิ กรรมอบรมใหค้ วามรูด้ า้ น ผนู้ าชุมชน การจดั การขยะโดยวิทยากรจากสิ่งแวดลอ้ มภาค 10 วิทยากร มิถุนายน – กาหนดขอบขา่ ยเน้ือหาสาระของเคร่ืองมือใหต้ รงตาม ผวู้ ิจยั กรกฎาคม 2557 วตั ถุประสงคข์ องการวจิ ยั อาจารยท์ ี่ปรึกษา ยกร่างแบบสอบถามตามขอบข่ายท่กี าหนด งานวจิ ยั สิงหาคม-ตลุ าคม เสนอร่างแบบสอบถามใหอ้ าจารยท์ ี่ปรึกษาพจิ ารณา และให้ 2557 ขอ้ เสนอแนะนาไปแกไ้ ขปรับปรุง ผวู้ จิ ยั การลงพ้ืนทเี่ กบ็ ขอ้ มูลจากการสนทนากลุ่ม ดว้ ยวิธีการ ผรู้ ่วมวจิ ยั กนั ยายน 2557 สัมภาษณ์ และนามาวเิ คราะหข์ อ้ มูล ตคี วามและพรรณนา ผนู้ าชุมชน บรรยาย ผวู้ ิจยั จดั ทารายงานวจิ ยั รูปเล่ม ตามรูปแบบ นาเสนอต่อสถาบนั การเรียนรู้เพ่อื ปวงชน
41 บทที่ 4 ผลการวิจยั การวิจัย เร่ืองการจดั การขยะเพ่ือชุมชนน่าอยู่ในหมู่บา้ นศิริการ์เด้น 2 ตาบลบา้ นเป็ ด อาเภอเมือง จงั หวดั ขอนแกน่ มีวตั ถุประสงคข์ องการดาเนินการ 3 ประการ คือ เพื่อศึกษาการ จัดการขยะมูลฝอยในชุมชนของประชาชนหมู่บ้านศิริการ์เด้น 2 เพ่ือศึกษาการมีส่วนร่วมของ ประชาชนในการจดั การขยะมูลฝอยในหมู่บา้ นศิริการ์เดน้ 2 และเพื่อคน้ หาแนวทางในการจัดต้งั กองทุนขยะหมู่บา้ นศิริการ์เด้น 2 ตาบลบา้ นเป็ ด อาเภอเมือง จังหวดั ขอนแกน่ การนาเสนอ ผลการวิจยั แบ่งออกเป็น 5 ส่วน ดงั น้ี 4.1 ผลการวจิ ัย 4.1.1 ส่วนท่ี 1 ข้อมูลพนื้ ฐานของหมู่บ้านศิริการ์เด้น 2 ผวู้ จิ ยั ไดด้ าเนินการศึกษาการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจดั การขยะมูลฝอย ของประชาชนหมู่บา้ นศิริการ์เด้น 2 ตาบลบา้ นเป็ ด อาเภอเมือง จังหวดั ขอนแกน่ ซ่ึงเป็ นคาถาม เกยี่ วกบั ขอ้ มูลทวั่ ไปของประชาชน ตารางท่ี 4.1.1 ขอ้ มูลทว่ั ไปของกลุ่มตวั อยา่ ง รายการ ขอ้ มูล จานวน ร้อยละ 1.เพศ ชาย 11 36.67 หญงิ 19 63.33 2.อายุ นอ้ ยกว่า 20 ปี 0 0.00 20-29 ปี 2 6.67 30-39 ปี 5 16.67 40-49 ปี 10 33.33 50-59 ปี 8 26.67 มากกวา่ 59 ปี 5 16.67
42 ตารางที่ 4.1.1 ขอ้ มูลทว่ั ไปของกลุ่มตวั อยา่ ง(ต่อ) 3. ระดับการศึกษา ไม่ไดเ้ ขา้ รับการศึกษา 0 0.00 ช้นั ป.4 3 10.00 ช้นั ป.6 หรือเทียบเท่า 4 13.33 ม.3 หรือเทียบเท่า ม.ตน้ 5 16.67 ม.6 หรือเทยี บเทา่ ม.ปลาย 6 20.00 ระดบั อนุปริญญา 3 10.00 ระดบั ปริญญาตรี 8 26.67 อ่ืนๆ(ระบุ).....ปริญญาโท...... 1 3.33 4. อาชีพ ไม่ไดป้ ระกอบอาชีพ 5 16.67 รับราชการ/รัฐวสิ าหกจิ 10 33.33 เกษตรกรรม 0 0.00 คา้ ขาย 8 26.67 รบั จา้ ง 7 23.33 อื่นๆ(ระบุ).......... 0 0.00 5. รายไดข้ องครอบครัวตอ่ เดือน ต่ากวา่ 5,000 บาท 3 10.00 5,001-10,000 บาท 7 23.33 10,001-20,000 บาท 10 33.33 20,001-30,000 บาท 5 16.67 30,001-40,000 บาท 3 10.00 50,001 บาทข้ึนไป 2 6.67 6. มูลฝอยประเภทใดในครัวเรือนที่ กงิ่ ไม้ ใบไม้ หญา้ แหง้ 9 30.00 มีปริมาณเกดิ ข้นึ มากทสี่ ุด ในแต่ละ ถุงพลาสตกิ ท่ีไม่สะอาด ถุงพลาสตกิ ทใี่ ช้ 11 36.67 วนั (ตอบเพยี ง 1 ขอ้ เทา่ น้นั ใส่ของ รวมถุงพลาสติกทกุ ชนิด กระดาษแขง็ กระดาษลูกฟูก 2 6.67 หนงั สือพมิ พ์ เศษกระดาษทใ่ี ชแ้ ลว้ เศษพืชผกั ผลไม้ เศษอาหาร 4 13.33 ขวดบรรจุเครื่องดื่ม ขวดเคร่ืองปรุง 1 3.33 อาหาร เช่น ขวดซอส ขวดน้าปลา
43 ตารางที่ 4.1.1 ขอ้ มูลทวั่ ไปของกลุ่มตวั อยา่ ง(ต่อ) รายการ ขอ้ มูล จานวน ร้อยละ เศษเหลก็ โลหะตา่ งๆกระป๋ องอลูมิเนียม 1 3.33 บรรจุน้าอดั ลม ถ่านไฟฉาย แบตเตอร่ีรถยนต์ หลอด 0 0.00 ไฟฟ้ า 7. มูลฝอยจากครวั เรือนเกบ็ รวบรวม เกบ็ รวมกนั ไม่ไดแ้ ยกประเภท 21 70.00 7 23.33 อยา่ งไร แยกประเภทมูลฝอย (มูลฝอยเปี ยกและ 2 6.67 มูลฝอยแหง้ ) ไม่ไดด้ าเนินการใดๆ ท้งั ส้ินเพราะไม่ ทราบ/ไม่รู้ 8. ทา่ นเคยได้รับรู้ขอ้ มูล แนวคิด เคย 18 60.00 เกยี่ วกบั การจดั ต้งั กองทนุ ขยะ ไม่เคย 12 40.00 ในหมู่บา้ น หรือไม่ จากตารางท่ี 4.1.1 พบว่า ขอ้ มูลกลุ่มเป้ าหมายท่ีทาการศึกษาส่วนใหญ่เป็ นเพศหญิง จานวน 19 คน คดิ เป็นร้อยละ 63.33 และเพศชาย จานวน 11 คนคิดเป็นรอ้ ยละ 36.67 ระดบั อายุของ กลุ่มเป้ าหมายส่วนใหญม่ ีอายุ 40-49 ปี คดิ เป็นรอ้ ยละ 33.33 รองลงมาอายุ 50-59 ปี คิดเป็ นร้อยละ 26.67 ระดบั การศึกษาส่วนใหญ่จบการศึกษาระดับปริญญาตรี คิดเป็ นร้อยละ 26.67 รองลงมาจบ การศึกษาระดับมธั ยมศึกษาตอนปลาย คิดเป็ นร้อยละ20.00 อาชีพส่วนใหญ่ประกอบอาชีพรับ ราชการ/รฐั วสิ าหกจิ คิดเป็ นร้อยละ 33.33 รองลงมาประกอบอาชีพคา้ ขาย คิดเป็ นร้อยละ 26.67 ส่วนใหญ่มีรายไดข้ องครอบครัวตอ่ เดือน 10,001-20,000 บาท คิดเป็นร้อยละ 33.33 รองลงมารายได้ ของครอบครวั ตอ่ เดือน 5,001–10,000 บาท คิดเป็ นร้อยละ 23.33 ผูต้ อบแบบสอบถามได้จาแนก ประเภทมูลฝอยในครัวเรือนท่ีมีปริมาณมากที่สุดในแต่ละวนั ได้แก่ ถุงพลาสติกที่ใช้ใส่ของ รวม ถุงพลาสติกทุกชนิด จานวน 11 คน คิดเป็ นร้อยละ 36.67 รองลงมาคือ กงิ่ ไม้ ใบไม้ หญา้ แห้ง จานวน 9 คดิ เป็นร้อยละ 30.00 เศษพืชผกั ผลไม้ เศษอาหาร จานวน 4 คน คิดเป็ นร้อยละ13.33 กระดาษแขง็ กระดาษลูกฟกู หนงั สือพมิ พ์ เศษกระดาษท่ีใชแ้ ล้ว จานวน 2 คน คิดเป็ นร้อยละ 6.67 มูลฝอยประเภทขวดบรรจุเคร่ืองด่ืม ขวดเคร่ืองปรุงอาหาร เช่น ขวดซอส ขวดน้าปลา เท่ากบั เศษ เหลก็ โลหะต่างๆกระป๋ องอลูมิเนียมบรรจุน้าอดั ลม จานวน 1 คน คิดเป็ นร้อยละ3.33 ลักษณะการ เกบ็ รวบรวมมูลฝอยของประชาชนมีลกั ษณะการเกบ็ รวมกนั ไม่ไดแ้ ยกประเภทจานวน 21 คนคิด เป็นรอ้ ยละ 70.00 รองลงมาแยกประเภทมูลฝอย (มูลฝอยเปี ยกและมูลฝอยแห้ง)จานวน 7 คน คิด
44 เป็นร้อยละ 23.33 ไม่ได้ดาเนินการใดๆ ท้งั ส้ินเพราะไม่ทราบ/ไม่รู้ จานวน 2 คน คิดเป็ นร้อยละ 6.67 เคยไดร้ ับรู้ขอ้ มูล แนวคิดเกยี่ วกบั การจดั ต้งั กองทุนขยะในหมู่บา้ น หรือไม่ ส่วนใหญ่เคย จานวน 18 คน คิดเป็นร้อยละ 60.00 และไม่เคย จานวน 12 คนคดิ เป็นรอ้ ยละ40.00 ตามลาดบั 4.1.2 ส่วนท่ี 2 ความรู้ความเข้าใจในการจัดการขยะมูลฝอยในครัวเรือนของประชาชน โดยเป็ นคาถามแบบเลอื กตอบ 2 ตวั เลอื ก คอื ถูกต้องและไม่ถูกต้อง ตารางท่ี 4.1.2 ความรู้ความเขา้ ใจในการจดั การขยะมูลฝอยในครัวเรือนของประชาชน ความรู้ ความเขา้ ใจเกยี่ วกบั มูลฝอย ถูกตอ้ ง ไม่ถูกตอ้ ง จานวน รอ้ ยละ จานวน ร้อยละ 1 มูลฝอยหมายถึง สิ่งท่เี ราไม่ตอ้ งการจะอยใู่ นรูป 22 73.33 8 26.67 ของแขง็ หรือของแขง็ ที่มีน้าปะความช้ืนปะปนอยู่ 2 เศษโลหะ เศษแกว้ เศษกระป๋ อง เสาคอนกรีต 10 33.33 20 66.67 จดั เป็นมูลฝอยชนิดทส่ี ามารถไหมเ้ ป็นเถา้ ถ่านไดด้ ว้ ย การเผาไหมธ้ รรมดา 3 เศษอาหาร เศษผกั เศษเน้ือเศษผลไม้ จดั เป็นมูลฝอย 11 36.67 19 63.33 ประเภทมูลฝอยแหง้ 4 ถุงพลาสตกิ กล่องโฟม เป็นมูลฝอยประเภทท่ีสามารถ 7 23.33 23 76.67 ยอ่ ยสลายไดเ้ องตามธรรมขาติ 5 เศษไม้ เศษหญา้ กระดาษ จดั เป็นมูลฝอยแหง้ ประเภท 16 53.33 14 46.67 ทสี่ ามารถไหมเ้ ป็นเถ่าถ่านไดแ้ ละสามารถเผาไดใ้ นที่ โลงแจง้ ซ้ึงไม่กอ่ มลพษิ ทางอากาศ 6 กระป๋ องทนิ เนอร์ ถ่านไฟฉาย แบตเตอรี่รถยนต์ 5 16.67 25 83.33 หลอดไฟสามารถทิ้งรวมกบั ขยะมูลฝอยประเภทอื่นได้ 7. การจดั การมูลฝอยท่ดี ี หมายถึง การมุ่งหลีกเหล้ียงหรือ 21 70.00 9 30.00 ลดปริมาณมูลฝอยท่เี กดิ ข้ึนในอนาคตโดยการกอ่ ใหเ้ กดิ มูลฝอยนอ้ ยลงและลดการเส่ียงภยั จากมลพษิ ทเ่ี กดิ จาก มูลฝอย 8 การคดั แยกขยะ ประเภทมูลฝอยทาใหส้ ามารถวางแผน 25 83.33 5 16.67 ในการกาจดั มูลฝอยดว้ ยคร้งั สุดทา้ ยไดอ้ ยา่ งเหมาะสม
45 และมีประสิทธิภาพ 9 การนากลบั มาผลิตใหม่เป็นการแยกวสั ดุที่ไม่สามารถ 22 73.33 8 26.67 นากลบั มาใชซ้ ้าออกจากมูลฝอยและรวบรวมมาใชเ้ ป็น วตั ถุดิบในการผลิตส้ินคา้ ข้นึ ใหม่ 10 สาเหตุของการเกดิ มูลฝอยมาจากประชาชนขาด 28 93.33 2 6.67 จิตสานึกความตระหนกั และวนิ ยั ในการรักษาความ สะอาดและรกั ษาส่ิงแวดลอ้ ม จากตารางท่ี 4.1.2 ผลการวิเคราะห์ขอ้ มูล พบว่า สาเหตุของการเกดิ มูลฝอยมาจาก ประชาชนขาดจิตสานึกความตระหนักและวินยั ในการรักษาความสะอาดและรักษาสิ่งแวดลอ้ ม จานวน 28 คน คิดเป็ นร้อยละ 93.33 รองลงมาคือ การคดั แยกขยะประเภทมูลฝอยทาใหส้ ามารถ วางแผนในการกาจดั มูลฝอยดว้ ยคร้งั สุดทา้ ยได้อย่างเหมาะสมและมีประสิทธิภาพ จานวน 25 คน คิดเป็นรอ้ ยละ 83.33 การนากลบั มาผลิตใหม่เป็นการแยกวสั ดุที่ไม่สามารถนากลบั มาใชซ้ ้ าออกจาก มูลฝอยและรวบรวมมาใชเ้ ป็นวตั ถุดิบในการผลิตสิ้นคา้ ข้ึนใหม่ เทา่ กบั มูลฝอย หมายถึง สิ่งที่เราไม่ ตอ้ งการจะอยใู่ นรูปของแขง็ หรือของแขง็ ทีม่ ีความช้ืนปะปนอยู่ จานวน 22 คน คิดเป็นร้อยละ 73.33 การจดั การมูลฝอยทีด่ ี หมายถึง การมุ่งหลีกเหลี่ยงหรือลดปริมาณมูลฝอยท่ีเกดิ ข้ึนในอนาคต โดย การกอ่ ใหเ้ กดิ มูลฝอยนอ้ ยลงและลดการเสี่ยงภยั จากมลพษิ ทเ่ี กดิ จากมูลฝอย จานวน 21คน คิดเป็ น ร้อยละ 70.00 เศษไม้ เศษหญา้ กระดาษ จดั เป็ นมูลฝอยแห้งประเภทที่สามารถไหมเ้ ป็ นเถ่าถ่านได้ และสามารถเผาไดใ้ นทีโ่ ลงแจง้ ซ้ึงไม่กอ่ มลพษิ ทางอากาศ จานวน 16 คน คดิ เป็นร้อยละ 53.33 เศษ อาหาร เศษผกั เศษเน้ือเศษผลไม้ จดั เป็นมูลฝอยประเภทมูลฝอยแหง้ จานวน 11 คน คิดเป็ นร้อยละ 36.67 เศษโลหะ เศษแกว้ เศษกระป๋ อง เสาคอนกรีต จดั เป็นมูลฝอยชนิดที่สามารถไหมเ้ ป็ นเถา้ ถ่าน ไดด้ ว้ ยการเผาไหมธ้ รรมดา จานวน 10 คน คิดเป็ นร้อยละ 33.33 ถุงพลาสติก กล่องโฟม เป็ นมูล ฝอยประเภททสี่ ามารถยอ่ ยสลายไดเ้ องตามธรรมชาติ จานวน 7 คน คิดเป็ นร้อยละ 23.33 กระป๋ อง ทินเนอร์ ถ่านไฟฉาย แบตเตอร่ีรถยนต์ หลอดไฟสามารถท้ิงรวมกบั ขยะมูลฝอยประเภทอ่ืนได้ จานวน 5 คน คดิ เป็นร้อยละ 16.67 ตามลาดบั
46 4.1.3. ส่วนที่ 3 ความคดิ เห็นเกย่ี วกบั การจดั ต้งั กองทุนขยะ ตารางท่ี 4.1.3 ความคิดเห็นเกยี่ วกบั การจดั ต้งั กองทนุ ขยะ ความรูค้ วามเขา้ ใจเกยี่ วกบั การจดั ต้งั กองทนุ ขยะ ใช่ ไม่ใช่ ไม่แน่ใจ จานวน ร้อยละ จานวน ร้อยละ จานวน รอ้ ยละ 1 กองทนุ ขยะในทศั นะของท่านมีไวเ้ พ่ือให้คน 23 76.67 0 0.00 7 23.33 ในหมู่บา้ นใชป้ ระโยชน์ 2 กองทุนขยะหมู่บา้ นมีไวเ้ พอ่ื สร้างประโยชน์ 20 66.67 2 6.67 8 26.67 ใหค้ นในหมู่บา้ น 3 ถา้ ไม่มีกองทนุ ขยะคนในหมู่บา้ นจะไดร้ ับผล 15 50.00 5 16.67 10 33.33 กระทบอยา่ งมาก 4 การจดั ต้งั กองทุนขยะหมู่บา้ นตอ้ งเปิ ดโอกาส 25 83.33 0 0.00 5 16.67 ใหค้ นในหมู่บา้ นเขา้ มามีส่วนร่วมอยา่ งเตม็ ความสามารถ 5 การดาเนินงานจดั ต้งั กองทุนขยะหมู่บา้ น 28 93.33 0 0.00 2 6.67 จาเป็นที่จะตอ้ งมีคนในหมู่บา้ นทเี่ ป็นตวั แทน คอยประสานงานและดาเนินกจิ กรรม 6 การจดั ต้งั กองทุนขยะหมู่บา้ น คือ การ 30 100.00 0 0.00 0 0.00 ดาเนินงานโดยผนู้ าและคนในหมู่บา้ นเทา่ น้นั 7 การดาเนินงานการจดั การขยะและจดั ต้งั 30 100.00 0 0.00 0 0.00 กองทุนขยะหมู่บา้ นตอ้ งเป็นรูปแบบของ คณะกรรมการ ไม่ใช่ การตดั สินใจอยทู่ ่ี ผนู้ าเพียงฝ่ ายเดียว 8 ผใู้ หญบ่ า้ นหรือกานนั คอื แกนนาหลกั ในการให้ 18 60.00 0 0.00 12 40.00 คาปรึกษาเพอื่ กาหนดรูปแบบการจดั การขยะ และการจดั ต้งั กองทนุ ขยะหมู่บา้ น 9 การจดั การขยะและการจดั ต้งั กองทนุ ขยะ 15 50.00 5 16.67 10 33.33 หมู่บา้ น ควรจะตอ้ งมีการวางแผนที่ชดั เจน และเป็นที่ยอมรับของคนในหมู่บา้ น 10 ในการดาเนินงานการจดั การขยะและการ 27 90.00 3 10.00 0 0.00
47 จดั ต้งั กองทนุ ขยะหมู่บา้ นจะตอ้ งฟังความคดิ เหน็ ของคนในหมู่บา้ น 11 การจดั การขยะและการจดั ต้งั กองทุนขยะ 30 100.00 0 0.00 0 0.00 50.00 0 0.00 15 50.00 หมู่บา้ นจะตอ้ งอาศยั ความร่วมมือจากทุกคน 46.67 6 20.00 10 33.33 12 การดาเนินงานการจดั การขยะและการจดั ต้งั 15 63.33 3 10.00 8 26.67 กองทุนขยะหมู่บา้ นจะสาเร็จไดจ้ ะตอ้ งอาศยั 100.00 0 0.00 0 0.00 งบประมาณเป็นตวั กาหนด 43.33 2 6.67 15 50.00 13 ความสาเร็จในการจดั การขยะและการจดั ต้งั 14 กองทนุ ขยะหมู่บา้ นจะตอ้ งอาศยั หน่วยงาน ภายนอกจากภาครฐั /เอกชน สนบั สนุน 14 การจดั ต้งั กองทนุ ขยะหมู่บา้ น คือ ความ 19 พยายามเกบ็ รวบรวมเงินใหเ้ พ่ิมข้นึ เป็นหลกั 15 การจดั การขยะและการจดั ต้งั กองทนุ ขยะ 30 หมู่บา้ นจะสาเร็จไดท้ ุกคนในหมู่บา้ นจะตอ้ ง มีความเขา้ ใจและร่วมมือร่วมใจกนั 16 ท่านเหน็ ดว้ ยหรือไม่วา่ การจดั การขยะและ 13 การจดั ต้งั กองทุนขยะจะพฒั นาหมู่บา้ นได้ จากตารางท่ี 4.1.3 การวเิ คราะห์ขอ้ มูลส่วนน้ี ไดก้ าหนดประเดน็ คาถาม เพ่ือให้ผูต้ อบได้ พิจารณาขอ้ ความน้นั วา่ ใช่ หรือไม่ใช่ ซ่ึงเป็นการวดั ความรู้ความเขา้ ใจ โดยพิจารณารายการต่างๆ ท่ไี ดก้ าหนดข้ึน จากผลการศึกษา พบว่า ผลการวเิ คราะหภ์ าพรวม มีการเปล่ียนแปลงไปในทิศทาง ท่ีดีข้ึนมากครอบคลุมประเด็นต่างๆ ดังน้ี คือ ความรู้ความเข้าใจเกย่ี วกบั การจดั ต้งั กองทุนขยะ หมู่บา้ นศิริการ์เดน้ 2 ตาบลบา้ นเป็ด อาเภอเมือง จงั หวดั ขอนแกน่ มากที่สุด การจัดต้งั กองทุนขยะ หมู่บา้ น คอื การดาเนินงานโดยผนู้ าและคนในหมู่บา้ นเท่าน้นั เทา่ กบั การดาเนินงานการจดั การขยะ และจดั ต้งั กองทุนขยะหมู่บา้ นตอ้ งเป็นรูปแบบของคณะกรรมการไม่ใช่การตดั สินใจอยทู่ ่ีผูน้ าเพียง ฝ่ ายเดียว การจดั การขยะและการจดั ต้งั กองทนุ ขยะหมู่บา้ นจะตอ้ งอาศยั ความร่วมมือจากทุกคน การ จดั การขยะและการจดั ต้งั กองทุนขยะหมู่บา้ นจะสาเร็จได้ ทุกคนในหมู่บา้ นจะตอ้ งมีความเขา้ ใจ และมีความร่วมมือร่วมใจกนั จานวน 30 คิดเป็นร้อยละ 100 รองลงมาในการดาเนินงานการจดั การ ขยะและการจดั ต้งั กองทนุ ขยะหมู่บา้ นจะตอ้ งฟังความเหน็ ของคนในหมู่บา้ น จานวน 27 คน คิดเป็ น ร้อยละ 90 การดาเนินงานจัดต้งั กองทุนขยะหมู่บา้ นจาเป็ นตอ้ งมีคนในหมู่บา้ นเป็ นตวั แทนคอย
48 ประสานงานและดาเนินกจิ กรรม จานวน 28 คน คดิ เป็นรอ้ ยละ 93.33 การจดั ต้งั กองทุนขยะหมู่บา้ น ตอ้ งเปิ ดโอกาสใหค้ นในหมู่บา้ นเขา้ มามีส่วนร่วมอยา่ งเตม็ ความสามารถ จานวน 25 คน คิดเป็ น รอ้ ยละ 83.33 กองทนุ ขยะในทศั นะของท่านมีไวเ้ พ่ือใหค้ นในหมู่บา้ นใช้ประโยชน์ จานวน 23 คน คิดเป็นรอ้ ยละ 76.67 กองทุนขยะหมู่บา้ นมีไวเ้ พ่อื สรา้ งประโยชน์ใหค้ นในหมู่บา้ น จานวน 20 คน คดิ เป็นรอ้ ยละ 66.67 การจดั ต้งั กองทนุ ขยะหมู่บา้ น คอื ความพยายามเกบ็ รวบร่วมเงนิ ใหเ้ พ่มิ ข้ึนเป็ น หลกั จานวน 19 คน คิดเป็นรอ้ ยละ 66.33 ผใู้ หญ่บา้ นหรือกานนั คือแกนนาหลกั ในการใหค้ าปรึกษา เพอื่ กาหนดรูปแบบการจดั การขยะและการจดั ต้งั กองทนุ ขยะหมู่บา้ น จานวน 18 คน คิดเป็ นร้อยละ 60.00 ถา้ ไม่มีกองทนุ ขยะคนในหมู่บา้ นจะไดร้ บั ผลกระทบอยา่ งมาก เทา่ กบั การจดั การขยะและการ จดั ต้งั กองทนุ ขยะหมู่บา้ น ควรจะตอ้ งมีการวางแผนท่ีชัดเจนและเป็ นที่ยอมรับของคนในหมู่บา้ น การดาเนินงานการจัดการขยะและการจัดต้ังกองทุนขยะหมู่บา้ นจะสาเร็จได้จะตอ้ งอาศัย งบประมาณเป็นตวั กาหนด จานวน 15 คนคดิ เป็นร้อยละ 50 ความสาเร็จในการจัดการขยะและการ จดั ต้งั กองทนุ ขยะหมู่บา้ นจะตอ้ งอาศยั หน่วยงานภายนอกจากภาครัฐ/เอกชน สนบั สนุน จานวน 14 คน คดิ เป็นร้อยละ 46.67 และทา่ นเหน็ ดว้ ยหรือไม่ว่าการการจดั การขยะและการจดั ต้งั กองทุนขยะ จะพฒั นาหมู่บ้านได้ จานวน 13 คน คิดเป็ นร้อยละ 43.33 ตามลาดับ การจัดต้งั กองทุนพฒั นา หมู่บา้ นคือการดาเนินงานโดยผนู้ าและคนในหมู่บา้ นเทา่ น้นั เทา่ กนั กบั การดาเนินงานของกองทุน พฒั นาหมู่บา้ นตอ้ งเป็นรูปแบบของคณะกรรมการไม่ใช่ การตดั สินใจอยทู่ ่ีผูน้ าเพียงฝ่ ายเดียว และ รูปแบบการจดั การกองทนุ พฒั นาหมู่บา้ นควรคานึงถึงสภาพการใชป้ ระโยชนว์ ิถีชีวติ และผลกระทบ ทจี่ ะเกดิ ข้ึนดว้ ย ร้อยละ 100 รองลงมาการจดั การกองทุนพฒั นาหมู่บา้ นจะตอ้ งอาศัยความร่วมมือ จากคนในหมู่บา้ นเท่ากนั กบั การจะพฒั นาหมู่บา้ นไดจ้ ะตอ้ งเริ่มพฒั นาคนในหมู่บา้ นกอ่ น ร้อยละ 93 ต่อมาการจดั การกองทนุ พฒั นาหมู่บา้ นจะตอ้ งมีกฎระเบยี บและบทลงโทษจึงจะสามารถควบคุมการ ใชป้ ระโยชน์ได้ รอ้ ยละ 90 ตามดว้ ยการดาเนินงานจดั ต้งั กองทุนพฒั นาหมู่บา้ นจาเป็ นที่จะตอ้ งมีคน ในหมู่บา้ นทีเ่ ป็นตวั แทนคอยประสานงานและดาเนินกจิ กรรมเท่ากนั กบั การจัดการกองทุนพฒั นา หมู่บ้านควรจะต้องมีการวางแผนท่ีชดั เจนและเป็ นท่ียอมรับของคนในหมู่บา้ น และในการ ดาเนินงานของกองทนุ พฒั นาหมู่บา้ นจะตอ้ งฟังความเหน็ ของคนในหมู่บา้ นร้อยละ 86 การจดั การ กองทุนพฒั นาหมู่บา้ นจะสาเร็จไดผ้ คู้ นในหมู่บา้ นจะตอ้ งมีความเขา้ ใจร่วมมือร่วมใจ ร้อยละ 78 การ จดั ต้งั คณะกรรมการพฒั นาหมู่บา้ นน้นั เพ่อื ทีจ่ ะใหเ้ ป็ นตวั กลางการเกดิ เป็ นเครือข่ายในการจดั การ กองทนุ พฒั นาหมู่บา้ น ร้อยละ 72 ผูใ้ หญ่บา้ นหรือกานนั คือแกนนาหลักในการให้คาปรึกษาเพ่ือ กาหนดรูปแบบการจัดการจัดต้งั กองทุนพฒั นาหมู่บา้ น ร้อยละ 65 คณะกรรมการกองทุนพฒั นา หมู่บา้ นเกดิ จากผนู้ า/กรรมการเรียกคนในหมู่บา้ นมาดาเนินกจิ กรรม เท่ากนั กบั การจดั การกองทุน พฒั นาหมู่บา้ นคอื ความพยายามเกบ็ รวบรวมเงินใหเ้ พิ่มข้ึนเป็นหลกั ร้อยละ 64 การดาเนินงานของ
49 กองทุนพฒั นาหมู่บา้ นจะสาเร็จไดจ้ ะตอ้ งอาศยั งบประมาณเป็นตวั กาหนด ร้อยละ 57 ความสาเร็จใน การจดั การกองทนุ พฒั นาหมู่บา้ นจะตอ้ งอาศยั หน่วยงานภายนอกจากภาครัฐ/เอกชน สนบั สนุน ร้อย ละ 43 4.1.4 ส่วนที่ 4 แบบสัมภาษณ์ การมีส่วนร่วมของสมาชิกหมู่บ้านในการจัดการขยะมูล ฝอย จากการสมั ภาษณ์ขอ้ มูลเกย่ี วกบั การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูล ฝอยของประชาชนหมู่บา้ นศิริการ์เดน้ 2 ตาบลบา้ นเป็ด อาเภอเมือง จังหวดั ขอนแกน่ ประชาชนใน ชุมชนเป็นผูด้ าเนินการจดั การขยะมูลฝอยด้วยตนเอง โดยเร่ิมจากการดาเนินภายในครัวเรือนให้ สมาชิกในครัวเรือนมีส่วนร่วม สาเหตมุ าจากเทศบาลตาบลบา้ นเป็ ดไม่มีถังขยะให้กบั หมู่บา้ นทุก ฝ่ ายตอ้ งจดั หาเอง แตล่ ะครัวเรือนจะดาเนินการคดั แยกขยะการจดั เกบ็ การรวบรวม การจาหน่ายมูล ฝอยกนั เองภายในหมู่บา้ น รวมถึงการร่วมกนั เสนอปัญหาและแนวทางการแกป้ ัญหาเกยี่ วกบั ขยะมูล ฝอย ซ่ึงเป็นจุดเร่ิมตน้ ของการจดั การมูลฝอยที่ได้รับการยอมรับจากคนในชุมชน ลกั ษณะวิธีการ จดั การขยะมูลฝอย (การลดปริมาณมูลฝอย การเกบ็ รวบรวม การกาจัด) และการมีส่วนร่วมในการ จัดการมูลฝอยเพ่ิมเติมเกีย่ วกบั การจัดการขยะมูลฝอยของประชาชน ผลลัพธ์ที่ได้เกดิ จาก ประสบการณ์และบทเรียนในการทางานร่วมกนั ของสมาชิก เพื่อจะนาไปถ่ายทอดและขยายผลให้ สอดคลอ้ งกบั หมู่บา้ นของตนเอง และนาไปปฏิบตั เิ กย่ี วกบั การคดั แยกขยะให้ถูกตอ้ งและเหมาะสม ทาให้ปริมาณมูลฝอยในหมู่บ้านลดลง และมีการให้ขอ้ มูลเพิ่มเติมถึงการจัดการมูลฝอยของ ประชาชนในหมู่บา้ น ใหว้ ทิ ยากรจากส่ิงแวดล้อมภาคท่ี 10 มาเป็ นวิทยากรถ่ายทอดความรู้ ความ เขา้ ใจเกย่ี วกบั มูลฝอย อาทิเช่น ประเภทมูลฝอย วิธีการจดั การมูลฝอย ผลกระทบจากมูลฝอย เพื่อง่าย ต่อการรวบรวมและกาจดั มูลฝอยภายในหมู่บา้ น ส่วนอุปสรรคและปัญหาเกย่ี วกบั รูปแบบการ จัดการขยะมูลฝอย คือปัญหาเกยี่ วกบั การเกบ็ รวบรวม การเกบ็ ขน การคดั แยก ท่ีประชาชนใน หมู่บา้ นไม่เห็นความสาคญั ของการคดั แยกขยะมูลฝอยอยา่ งจริงจงั ดังน้นั ผูน้ าหมู่บา้ นจึงนาปัญหา ดงั กล่าวมาหารือร่วมกบั เทศบาลตาบลบา้ นเป็ดเพ่อื หาแนวทางแกไ้ ขร่วมกนั ตอ่ ไป 4.1.5 ส่วนที่ 5 การมสี ่วนร่วมของสมาชิกหมู่บ้านหลงั จากกจิ กรรมการจัดการขยะมูล ฝอย 4.1.5.1 การจดั ต้งั กองทุนขยะการจดั การขยะเพอื่ ชุมชนน่าอยใู่ นเขตหมู่บา้ นศิริการ์เด้น 2 ตาบลบา้ นเป็ ด อาเภอเมือง จังหวดั ขอนแกน่ เริ่มตน้ แนวคิดที่จะลดปริมาณขยะในหมู่บา้ นลง เพือ่ ทจ่ี ะใหม้ ีที่เกบ็ เพียงพอไม่ใหข้ ยะกระจดั กระจาย ภูมิทศั นข์ องหมู่บา้ นจะสวยงาม สะอาด และมี สุขอนามัยที่ดี โดยมีกจิ กรรมที่จะส่งเสริมใหอ้ าสาสมคั รในชุมชนท่ีสมัครใจ มีการคดั แยกขยะ ออกเป็นประเภทตา่ งๆ เช่น ขยะเปี ยก ขยะแหง้ ขยะรีไซเคิล ขยะพษิ ขยะมีคา่ เพื่อที่จะทาใหข้ ยะใน
50 หมู่บา้ นมีปริมาณลดลงแต่ผลท่ีตามมาหลังจากคดั แยกขยะแล้วไม่เพียงแต่ปริมาณขยะลดลง ยงั มี ขยะที่มีค่าต่างๆ ที่สามารถนาไปจาหน่ายได้ในแต่ละครัวเรือนแต่มีปริมาณไม่มากนัก ทาให้เกดิ แนวความคดิ ท่จี ะจดั ต้งั กองทนุ ขยะชุมชนข้ึน โดยรับบริจาคขยะที่มีค่าของแต่ละครัวเรือนเพื่อจะ รวบรวมไปจาหน่ายและนาเงินทไี่ ดก้ ลบั มาใชใ้ นกจิ กรรมต่าง ๆ เพื่อจะพฒั นาชุมชนตอ่ ไป การที่จะสามารถทากจิ กรรมดงั กล่าวมาน้ีไดน้ ้นั ตอ้ งอาศัยแนวคิดต่างๆ ที่ผูว้ ิจยั ไดร้ ับ การศึกษาจากสถาบนั การเรียนรู้เพือ่ ปวงชน เช่น การเป็นผนู้ าในการเปล่ียนแปลง, การประสานงาน การสรา้ งเครือข่ายชุมชน, การแลกเปล่ียนเรียนรูซ้ ่ึงกนั และกนั ในชุมชน, การมีส่วนร่วมในกจิ กรรม ตา่ งๆ ในชุมชน จากการใชแ้ นวความคดิ ดงั กล่าวไดท้ าใหช้ ุมชนหมู่บา้ นศิริการ์เดน้ 2 ซ่ึงเป็นหมู่บา้ น จดั สรรขนาดเลก็ แถวชานเมือง คนในชุมชนต่างท่มี า ตา่ งพ้ืนเพ ตา่ งอาชีพ ต่างคนต่างอยู่ ไม่ยุ่งเกยี่ ว กนั ไดม้ ีการรวมกลุ่มกนั เพอ่ื สรา้ งชุมชนของตนเอง มีการแลกเปล่ียนเรียนรู้ซ่ึงกนั และกนั มีส่วน ร่วมในการตดั สินใจในกจิ กรรมตา่ งๆ ในชุมชนของตนเองร่วมกนั จนเกดิ เป็นชุมชนเขม้ แขง็ ทนี่ ่าอยู่ มีความรกั ใคร่สามคั คีกนั และไดม้ ีความเห็นร่วมกนั จดั ต้งั กรรมการหมู่บา้ นข้ึนเพื่อท่ีจะให้มีการ พฒั นาหมู่บา้ นอยา่ งเป็นรูปธรรมและจะมีการพฒั นาในดา้ นต่างๆ อยา่ งมีประสิทธิภาพมากข้ึน โดย แบง่ หนา้ ทคี่ วามรบั ผิดชอบออกเป็ นด้านต่างๆ ได้แก่ ดา้ นการบริหารหมู่บา้ น, ด้านการเงิน, ดา้ น ความปลอดภยั , ดา้ นสาธารณูปโภค, ดา้ นประเพณีวฒั นธรรม จากกองทนุ ขยะคณะกรรมการไดป้ รับใหเ้ ป็นการจดั ต้งั กองทุนพฒั นาหมู่บา้ นข้ึน เพื่อ จะไดม้ ีการบริหารการเงินของหมู่บา้ นอยา่ งเป็นระบบ และค่าใชจ้ ่ายตา่ งๆ ของหมู่บา้ นท่ีนาเงินส่วน น้ีไปใช้ ไดแ้ ก่ คา่ ไฟฟ้ าส่องสว่างของหมู่บา้ น, ค่าใช้จ่ายปรับปรุงภูมิทศั น์ของหมู่ บา้ น, ค่าใชจ้ ่าย การจดั งานประจาปี ของหมู่บา้ น, คา่ บารุงรักษาระบบประปาหมู่บา้ น, ค่าไฟฟ้ าเครื่องสูบน้าสาหรับ ทาน้าประปาหมู่บา้ นประจาเดือน, เงินสารองเพื่อใชใ้ นกจิ การของโครงการน้าประปาหมู่บา้ น 4.1.5.2 โครงการประปาหมู่บา้ น โครงการประปาของหมู่บา้ นน้นั เป็ นการสูบน้ า บาดาลข้ึนมาเพอื่ ที่จะทาน้าประปาใช้เองในหมู่บา้ น เพราะหมู่บา้ นศิริการ์เด้น 2 อยู่นอกเขตการ ประปาส่วนภูมิภาค ดงั น้ันเจ้าของโครงการจึงจดั ทาน้าประปาใชเ้ อง จนกระทง่ั ภายหลังเจา้ ของ โครงการไดท้ งิ้ โครงการไป คณะกรรมการหมู่บา้ นไดร้ ่วมกนั ต้งั ข้ึนตอ้ งรับจดั การระบบประปาของ หมู่บา้ นเองโดยจะเกบ็ เงนิ ค่าน้าของแตล่ ะหลงั เอง โดยมีการจ้างเจ้าหน้าที่จัดเกบ็ ในอตั ราหน่วยละ 10 บาท อีกท้งั เกบ็ เขา้ เงนิ กองทุนพฒั นาหมู่บา้ นหลงั ละ 100 บาทต่อเดือน จะไดเ้ งินประมาณ 400 บาทต่อหลงั คาเรือน เงินท่เี กบ็ ไดใ้ นแต่ละเดือนจะถูกเกบ็ ไวใ้ นบญั ชีทเี่ ปิ ดในนามของคณะกรรมการ หมู่บา้ น ซ่ึงปัจจุบนั มียอดเงินประมาณ 150,000 บาท หลังจากหมู่บา้ นมีเงินกองทุนหมู่บา้ นไวเ้ พื่อ พฒั นาหมู่บา้ นแลว้ กจิ กรรมตา่ งๆ โดยเฉพาะโครงการประปาของหมู่บา้ นที่ตอ้ งใชเ้ งินในการดูแล บารุงรักษาเป็ นจานวนมาก อีกท้งั หมู่บ้านยงั สามารถทากจิ กรรมต่างๆ ได้โดยสะดวกและมี
51 ประสิทธิภาพ มีการจดั การค่าใชจ้ ่ายต่าง ๆ ในหมู่บา้ น จะเหน็ ไดว้ า่ จากหมู่บา้ นท่ีต่างคนต่างอยู่ ต่าง ท่ีมา ต่างภูมิหลงั ไม่ยุ่งเกย่ี วกนั ไม่ค่อยพูดคุยกนั หลังจากได้มีผูน้ าในการเปล่ียนแปลง มีการ ประสานงานกนั เป็นเครือขา่ ย มีการทางานร่วมกนั มีส่วนร่วมในการตดั สินใจตกลงร่วมกนั ทาให้ เกดิ การพฒั นาหมู่บา้ นใหเ้ ป็นชุมชนเขม้ แขง็ และน่าอยอู่ ยา่ งยง่ั ยนื ต่อไป โครงการสาเร็จเป็นรูปธรรม ข้ึนมาไดเ้ ร่ิมตน้ มาจากการจดั การขยะซ่ึงเป็นเรื่องที่ใกลต้ วั แต่เม่ือมีผูน้ าในการเปล่ียนแปลง มีการ ประสานงาน มีการสร้างเครือขา่ ยชุมชน มีการทางานอย่างมีส่วนร่วมในชุมชน กจ็ ะสามารถสร้าง ส่ิงเล็กๆ ใหม้ ีคุณค่าข้นึ มาได้ 4.1.5.3 กจิ กรรมการมีส่วนร่วมทีเ่ กดิ ต่อเนื่องจากการจดั การขยะ นอกจากการมีส่วน ร่วมของสมาชิกหมู่บา้ นในกจิ กรรมหลกั คือการจัดการขยะมูลฝอยและการจดั ต้งั กองทุนพฒั นา หมู่บา้ นแล้วน้ัน ได้เกดิ ความร่วมมือและการมีส่วนร่วมในด้านอื่นๆ ได้แก่ การซ่อมแซมถนน ภายในหมู่บา้ น การปรับภูมิทศั น์ในหมู่บา้ นให้สวยงาม การซ่อมแซมสนามเด็กเล่น ของเล่นท่ี เสียหายไดซ้ ้ือใหม่มาทดแทน การร่วมกนั ทาความสะอาดหมู่บา้ น Big cleaning day การจดั กจิ กรรม วนั ปี ใหม่ร่วมกนั การทาป้ ายทรงพระเจริญในวนั พ่อและวนั แม่รวมท้งั วนั สาคญั อ่ืนๆ การทาบุญ ประจาปี ของหมู่บา้ นเพ่อื สรา้ งขวญั กาลงั ใจใหอ้ ยอู่ ยา่ งร่มเยน็ เป็นสุข ตามความเชื่อทางศาสนาพุทธ โดยกจิ กรรมท่ีเกดิ ข้นึ ต่อเนื่องมาจากความร่วมมือในกจิ กรรมคดั แยกขยะเป็นเพราะสมาชิกหมู่บา้ น ไดท้ าความรูจ้ กั กนั พูดคุยประชุมปรึกษากนั แลว้ เกดิ ความเชื่อใจกนั ว่าทุกคนอยากจะเห็นหมู่บา้ น ของตนเองมีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงให้ดีข้ึน หลังจากท่ีนิติบุคคลได้ทิ้งความรับผิดชอบจาก หมู่บา้ นน้ีไป 4.1.5.4 บทบาทการเป็นผนู้ าการเปลี่ยนแปลง ขา้ พเจา้ ซ่ึงเป็นผวู้ จิ ยั และเป็นสมาชิกของ หมู่บา้ นจดั สรรแห่งน้ีไดเ้ ร่ิมการจดั การขยะในหมู่บา้ นดว้ ยการทาตระแกรงแยกขยะบริเวณขา้ งบา้ น ของตนเอง โดยเป็นตระแกรงลวดที่แบ่งเป็นช่องเพอื่ แยกขยะประเภทต่างๆ ในช่วงน้ันมีเพื่อนบา้ น ทส่ี นิทกนั สองสามคนไดเ้ อาเครื่องมือมาช่วยขา้ พเจา้ ทาตระแกรงจนเสร็จ จึงเป็ นจุดเริ่มตน้ ท่ีจะใช้ ตระแกรงขยะน้ี ในการประชาสัมพนั ธ์กจิ กรรมการขดั แยกขยะของหมู่บา้ น โดยการแจกเอกสาร วิธีการคดั แยกขยะที่จัดทาข้ึนเองให้กบั สมาชิกของหมู่บ้านทุกหลัง เพื่อให้พวกเขาได้เห็น ความสาคญั ของการคดั แยกขยะ และสนใจทจี่ ะเขา้ ร่วมกจิ กรรมในงานวิจยั คร้ังน้ี เพราะไม่ใช่เร่ือง งา่ ยทีจ่ ะชกั ชวนใหค้ นในสงั คมเมืองมาทากจิ กรรมร่วมกนั ไดเ้ หมือนชุมชนคนชนบท ท่ีมีการร่วม ประชุมและมีกจิ กรรมในชุมชนของพวกเขาเป็นเร่ืองปกติ ในระยะแรกสมาชิกหมู่บา้ นไม่ไดส้ นใจ ในกจิ กรรมน้ีมากนกั จากการเขา้ พดู คุยเป็นรายหลงั รายคนจึงไดผ้ เู้ ขา้ ร่วมวจิ ยั ตามจานวนที่ตอ้ งการ สมาชิกในหมู่บา้ นจดั สรรส่วนใหญเ่ ป็นเจา้ ของบา้ นและอยกู่ นั มานานเฉลี่ยประมาณ 10 ปี ข้ึนไป จึงอยากจะใหห้ มู่บา้ นมีสาธารณูปโภคทด่ี ีเหมือนตอนทย่ี งั มีนิตบิ ุคคลบริหารจดั การให้
52 แต่หลงั จากไม่มีนิติบุคคลแลว้ ปัญหาตา่ งๆ กเ็กดิ ข้ึน ต้งั แต่เร่ือง การเกบ็ ขยะ ทาความสะอาด ไฟส่อง สวา่ งถนน น้าประปา การรกั ษาความปลอดภยั เป็นตน้ การท่อี งคก์ ารบริหารส่วนตาบลบา้ นเป็ ดจะ เขา้ มารบั ผดิ ชอบพ้ืนท่นี ้ี ไม่สะดวกเพราะบริเวณภายในหมู่บา้ นจดั สรรไม่ได้เป็ นท่ีสาธารณะจึงผิด ระเบยี บขององคก์ ารบริหารส่วนตาบลท่ีจะเขา้ มาจดั การใหไ้ ด้ เมื่อผวู้ ิจยั ไดป้ ระชาสัมพนั ธโ์ ครงการ ในระยะแรกจึงไดส้ มาชิกหมู่บา้ นที่สนใจทจ่ี ะเขา้ ร่วมกจิ กรรม และได้คนกลุ่มแรกเป็ นแกนนาท่ีจะ ช่วยจดั กจิ กรรมจดั การขยะ ในภายหลงั กลุ่มคนดงั กล่าวได้เป็ นกรรมการของกองทุนขยะท่ีสมาชิก หมู่บา้ นได้ร่วมกนั จัดต้งั ข้ึน ดังท่ีได้กล่าวแลว้ ว่า จานวนเงินท่ีไดจ้ ากการขายขยะน้ันไม่มาก กรรมการกองทนุ ขยะและสมาชิกหมู่บา้ นอยากจะซ่อมแซมระบบประปาภายในหมู่บา้ นที่มีอยู่เดิม ใหก้ ลบั มาใชง้ านไดด้ ีเหมือนเดิมเพือ่ จะไดม้ ีน้าประปาใชเ้ องและเพยี งพอกบั สมาชิกท้งั 98 ครวั เรือน จึงมีมตทิ จ่ี ะเกบ็ เงินหลงั คาเรือนละประมาณ 400 บาท เพ่อื นาไปใชบ้ ารุงรกั ษาระบบประปาหมู่บา้ น และกองทุนน้ียงั ไดน้ าไปใชใ้ นสาธารณูปโภคอื่น ๆ ของหมู่บา้ นดงั ไดก้ ล่าวมาแลว้ จากวิถีชีวิตของ คนสังคมเมืองท่ีไม่ไดส้ นใจเรื่องของส่วนรวมเพราะมีเวลานอ้ ย แมแ้ ตช่ ื่อเพอื่ นบา้ นหลังตดิ กนั กไ็ ม่รู้ ชื่อของเขา หรือเคยไดพ้ ดู คุยกนั ถามสาระทุกขส์ ุขดิบกนั สักคร้งั หรือไม่ โดยเฉพาะในหมู่บา้ นแห่งน้ี มีคนหลากหลายอาชีพและมีฐานะทางการเงินและสังคมพอสมควร เช่น มีผูท้ ี่รายได้ 50,000 บาท ข้นึ ไป จานวน 2 คน จากกลุ่มตวั อยา่ ง 30 คน ประเดน็ น้ีทาใหก้ ารจะเกดิ ความร่วมมือไม่ง่ายนักจาก ความมีอตั ตาในตวั ของแตล่ ะบคุ คล แตเ่ มื่อพวกเขาไดเ้ ขา้ มาร่วมกจิ กรรมกลบั กลายเป็ นว่าเป็ นกาลงั สาคญั ในการดึงดูดใหเ้ พอื่ นบา้ นคนอื่นๆ เขา้ มาร่วมกจิ กรรมจากความน่าเชื่อถือในฐานะและอาชีพ การงานของคนทเี่ ป็นแกนนา และทาใหเ้ กดิ ความร่วมมืออื่นๆ ตามมาหลังกจิ กรรมการคัดแยกขยะ โดยที่ตวั ผวู้ จิ ยั เองไม่ไดค้ าดหวงั ไวเ้ ลยวา่ สมาชิกหมู่บา้ นจะไดม้ าร่วมกนั คิดร่วมกนั ทาไดแ้ บบน้ี จากการเปล่ียนแปลงท่ีเกดิ ข้นึ ในหมู่บา้ นน้ี เป็ นผลจากการท่ีผูว้ ิจยั ได้เขา้ ไปพูดคุยทา ความเขา้ ใจกบั สมาชิกของหมู่บา้ นโดยเนน้ การพูดคุยเป็ นรายบุคคลจนไดม้ ีการประชุมของกลุ่ม แกนนาและทาใหง้ านวิจยั น้ีสาเร็จ แต่ผลท่ีเกดิ ข้ึนน้นั เกนิ ความคาดหมาย นอกจากผูว้ ิจยั จะทางาน วจิ ยั สาเร็จแลว้ สิ่งท่ไี ดร้ ับโดยตรงคอื หมู่บา้ นมีสาธารณูปโภคท่ีพร้อมในทุกด้านแบบท่ีควรจะเป็ น ครอบครัวของผวู้ จิ ยั ไดอ้ ยอู่ ยา่ งสบายข้นึ แตส่ ิ่งที่เกดิ ข้ึนกบั ส่วนรวมคือสมาชิกหมู่บา้ นกไ็ ด้รับความ สะดวกสบายเช่นกนั ไดร้ ่วมกนั คดิ ร่วมกนั ทา สามารถพ่ึงพาตนเองจดั การชุมชนของตนเองได้ โดย ที่ไม่ตอ้ งรอภาครัฐเข้ามาจดั การให้ รวมท้ังไดบ้ รรลุเป้ าหมายท่ีต้งั ไว้ในงานวิจยั ว่า สมาชิกใน หมู่บา้ นจะเกดิ ความสามคั คี ความร่วมมือ เกดิ การช่วยเหลือซ่ึงกนั และกนั เกดิ ความสัมพนั ธอ์ ันดีต่อ กนั ของสมาชิกในหมู่บา้ นทเ่ี ป็นสงั คมเมือง และมีการบริหารจดั การชุมชนของตนเองร่วมกนั แม้ใน ช่วงแรกของการนาเสนอหวั ขอ้ วจิ ยั จะมีคนบอกว่า การวจิ ยั ขยะทากนั มามากแลว้ และหวั ขอ้ น้ีไม่มี น้าหนักพอท่ีจะหาคาตอบในรูปแบบการวิจัย สิ่งท่ีได้จากงานวิจัยน้ีคือ กจิ กรรมบางอย่างเป็ น
53 เคร่ืองมือท่ีเช่ือมโยงทาใหเ้ กดิ กจิ กรรมอื่น ๆ ตามมาและเกดิ การเปลี่ยนแปลงข้ึนได้ ในงานวิจัยน้ี การจดั การขยะจึงเป็นเครื่องมือท่ที าใหเ้ กดิ ความร่วมมือกนั ของสมาชิกในหมู่บา้ นและเกดิ ผลลัพธ์ท่ี เกนิ ความคาดหมาย การเปล่ียนแปลงที่เกดิ ข้ึนแม้ว่าจะเกดิ ข้ึนกบั หมู่บา้ นจดั สรรเล็กๆ แห่งหน่ึง เท่าน้นั แต่อยา่ งน้อยจะเป็ นตน้ แบบ (Model) ท่ีนาไปสู่ “ การฟ้ื นฟูจิตวิญญาณของคนเมือง ” ท่ี หายไปจากสังคมมานานแลว้ จากความร่วมมือกนั ท่ไี ม่เคยเกดิ ข้ึนมากอ่ นในหมู่บา้ นจดั สรรแห่งน้ีแสดงให้เห็นว่า การอยรู่ ่วมกนั พ่ึงพาอาศยั กนั ช่วยเหลือซ่ึงกนั และกนั แบ่งปันกนั ห่วงหาอาทรกนั หรือถามสาร ทกุ ขส์ ุขดิบกนั และกนั หรือแค่เพียงเรียกชื่อคนขา้ งบา้ นใหถ้ ูกกย็ งั ดี เป็ นสิ่งที่คนในสังคมเมืองโหย หามาตลอดเวลาแต่ไม่มีใครเป็นผรู้ ิเร่ิมที่จะทาใหม้ นั เกดิ ข้นึ มา
54 บทที่ 5 สรุปผล อภิปรายผล และข้อเสนอแนะ การวิจัย เรื่องการจัดการขยะเพ่ือชุมชนน่าอยู่ในหมู่บา้ นศิริการ์เด้น 2 ตาบลบา้ นเป็ ด อาเภอเมือง จังหวดั ขอนแกน่ มีวตั ถุประสงคข์ องการดาเนินการ 3 ประการ คือ เพ่ือศึกษาการ จดั การขยะมูลฝอยในชุมชนของประชาชนหมู่บา้ นศิริการ์เดน้ 2 เพ่ือศึกษาการมีส่วนร่วมของ ประชาชนในการจดั การขยะมูลฝอยในหมู่บา้ นศิริการ์เดน้ 2 และเพื่อคน้ หาแนวทางในการจดั ต้งั กองทุนขยะหมู่บา้ นศิริการ์เด้น 2 ตาบลบา้ นเป็ ด อาเภอเมือง จังหวัดขอนแกน่ การนาเสนอ ผลการวิจยั แบ่งออกเป็น 6 ส่วน ผลการวจิ ยั สามารถสรุปผล อภิปรายผล และใหข้ อ้ เสนอแนะ ดงั น้ี 5.1 สรุปผลการศึกษา จากการศึกษาเอกสาร ทฤษฎี งานวิจัยที่เกย่ี วขอ้ งและการสัมภาษณ์ ผูว้ ิจัยไดด้ าเนินการ ศึกษาการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอยของประชาชนหมู่บา้ นศิริการ์เด้น 2 ตาบลบา้ นเป็ด อาเภอเมือง จงั หวดั ขอนแกน่ 5.1.1. คาถามเกยี่ วกบั ข้อมูลทวั่ ไปของประชาชน พบว่า ขอ้ มูลกลุ่มเป้ าหมายที่ทาการศึกษาส่วนใหญ่เป็ นเพศหญิง และเพศชาย ระดบั อายขุ องกลุ่มเป้ าหมายส่วนใหญ่มีอายุ 40-49 ปี รองลงมาอายุ 50-59 ปี การศึกษาส่วนใหญ่จบ การศึกษาระดับปริญญาตรี รองลงมาจบการศึกษาระดับมธั ยมศึกษาตอนปลาย อาชีพส่วนใหญ่ ประกอบอาชีพรับราชการ/รัฐวสิ าหกจิ รองลงมาประกอบอาชีพคา้ ขาย มีรายไดข้ องครอบครัวต่อ เดือน 10,001-20,000 บาท ผตู้ อบแบบสอบถามไดจ้ าแนกประเภทมูลฝอยในครัวเรือนท่ีมีปริมาณ มากทีส่ ุดในแต่ละวนั ไดแ้ ก่ ถุงพลาสติกท่ีใช้ใส่ของรวมถุงพลาสติกทุกชนิด รองลงมาคือ กงิ่ ไม้ ใบไม้ หญา้ แหง้ เศษพชื ผกั ตามดว้ ย ผลไม้ เศษอาหาร กระดาษแข็ง กระดาษลูกฟูก หนังสือพิมพ์ เศษกระดาษทใ่ี ชแ้ ลว้ รองมา มูลฝอยประเภทขวดบรรจุเครื่องดื่ม ขวดเคร่ืองปรุงอาหาร เช่น ขวด ซอส ขวดน้าปลา เท่ากบั เศษเหลก็ โลหะตา่ งๆกระป๋ องอลูมิเนียมบรรจุน้าอัดลม ลักษณะการเกบ็ รวบรวมมูลฝอยของประชาชนมีลกั ษณะการเกบ็ รวมกนั ไม่ไดแ้ ยกประเภท รองลงมาแยกประเภท มูลฝอย (มูลฝอยเปี ยกและมูลฝอยแหง้ ) ไม่ไดด้ าเนินการใดๆ ท้งั สิ้นเพราะไม่ทราบไม่รู้ เคยได้รับรู้ ขอ้ มูล แนวคิดเกย่ี วกบั การจดั ต้งั กองทนุ ขยะในหมู่บา้ นส่วนใหญเ่ คยตามลาดบั
55 5.1.2. ความรู้ความเข้าใจในการจดั การขยะมูลฝอยในครัวเรือนของประชาชน พบว่า สาเหตขุ องการเกดิ มูลฝอยมาจากประชาชนขาดจิตสานึกความตระหนกั และวินัย ในการรักษาความสะอาดและรกั ษาสิ่งแวดลอ้ ม รองลงมาคือ การคดั แยกขยะ ประเภทมูลฝอยทา ใหส้ ามารถวางแผนในการกาจดั มูลฝอยดว้ ยคร้ังสุดทา้ ยไดอ้ ยา่ งเหมาะสมและมีประสิทธิภาพ ตาม ดว้ ยการนากลบั มาผลิตใหม่เป็ นการแยกวสั ดุที่ไม่สามารถนากลับมาใชซ้ ้ าออกจากมูลฝอยและ รวบรวมมาใชเ้ ป็นวตั ถุดิบในการผลิตสิ้นคา้ ข้ึนใหม่ เท่ากบั มูลฝอยหมายถึง ส่ิงที่เราไม่ตอ้ งการจะ อยใู่ นรูปของแขง็ หรือของแขง็ ท่มี ีน้าปะความช้ืนปะปนอยู่ รองมาการจดั การมูลฝอยที่ดี หมายถึง การมุ่งหลีกเหล้ียงหรือลดปริมาณมูลฝอยทีเ่ กดิ ข้นึ ในอนาคต โดยการกอ่ ให้เกดิ มูลฝอยน้อยลงและ ลดการเสี่ยงภัยจากมลพิษท่ีเกดิ จากมูลตามด้วย เศษไม้ เศษหญา้ กระดาษ จัดเป็ นมูลฝอยแห้ง ประเภทท่ีสามารถไหมเ้ ป็นเถ้าถ่านได้และสามารถเผาได้ในที่โลงแจ้งซ้ึงไม่กอ่ มลพิษทางอากาศ รองมาเศษอาหาร เศษผกั เศษเน้ือเศษผลไม้ จดั เป็นมูลฝอยประเภทมูลฝอยแห้ง ต่อด้วยเศษโลหะ เศษแกว้ เศษกระป๋ อง เสาคอนกรีต จัดเป็ นมูลฝอยชนิดท่ีสามารถไหม้เป็ นเถ้าถ่านได้ด้วยการเผา ไหมธ้ รรมดา ตามดว้ ยถุงพลาสตกิ กล่องโฟม เป็ นมูลฝอยประเภทที่สามารถยอ่ ยสลายไดเ้ องตาม ธรรมชาติ และกระป๋ องทนิ เนอร์ ถ่านไฟฉาย แบตเตอร่ีรถยนต์ หลอดไฟสามารถท้ิงรวมกบั ขยะมูล ฝอยประเภทอื่นได้ 5.1.3 ความรู้ความเข้าใจเกย่ี วกบั การจดั ต้งั กองทุนขยะ พบว่า ผลการวิเคราะห์ภาพรวม มีการเปล่ียนแปลงไปในทิศทางที่ดีข้ึนมาก ครอบคลุมประเดจ็ ต่างๆ ดงั น้ี คอื ความรู้ความเขา้ ใจเกยี่ วกบั การจัดต้งั กองทุนขยะหมู่บา้ นศิริการ์ เดน้ 2 ตาบลบา้ นเป็ด อาเภอเมือง จงั หวดั ขอนแกน่ มากท่สี ุดการจดั ต้งั กองทุนขยะหมู่บา้ น คือการ ดาเนินงานโดยผูน้ าและคนในหมู่บา้ นเท่าน้ัน เท่ากบั การดาเนินงานการจัดการขยะและจัดต้งั กองทนุ ขยะหมู่บา้ นตอ้ งเป็นรูปแบบของคณะกรรมการไม่ใช่การตดั สินใจอยทู่ ี่ผูน้ าเพียงฝ่ ายเดียว การจดั การขยะและการจดั ต้งั กองทนุ ขยะหมู่บา้ นจะตอ้ งอาศยั ความร่วมมือจากทุกคน การจัดการ ขยะและการจดั ต้งั กองทนุ ขยะหมู่บา้ นจะสาเร็จได้ ทุกคนในหมู่บา้ นจะตอ้ งมีความเขา้ ใจและมีความ ร่วมมือร่วมใจกนั รองลงมาในการดาเนินงานการจดั การขยะและการจดั ต้งั กองทุนขยะหมู่บา้ น จะตอ้ งฟังความเห็นของคนในหมู่บา้ น ตามดว้ ย การดาเนินงานจัดต้งั กองทุนขยะหมู่บา้ น จาเป็ นท่ี จะตอ้ งมีคนในหมู่บา้ นทเ่ี ป็นตวั แทน คอยประสานงานและดาเนินกจิ กรรม ลาดบั ต่อมาการจดั ต้งั กองทุนขยะหมู่บา้ น ตอ้ งเปิ ดโอกาสใหค้ นในหมู่บา้ นเขา้ มามีส่วนร่วมอยา่ งเตม็ ความสามารถ ต่อ ดว้ ยกองทนุ ขยะในทศั นะของทา่ นมีไวเ้ พื่อใหค้ นในหมู่บา้ นใช้ประโยชน์ ตามมาด้วยกองทุนขยะ หมู่บา้ นมีไวเ้ พอ่ื สร้างประโยชนใ์ หค้ นในหมู่บา้ น ต่อดว้ ยการจดั ต้งั กองทุนขยะหมู่บา้ น คือ ความ พยายามเกบ็ รวบร่วมเงนิ ใหเ้ พิ่มข้ึนเป็นหลกั ตอ่ ดว้ ยผใู้ หญบ่ า้ นหรือกานนั คอื แกนนาหลกั ในการให้
56 คาปรึกษาเพ่ือกาหนดรูปแบบการจดั การขยะและการจดั ต้งั กองทนุ ขยะหมู่บา้ น และถา้ ไม่มีกองทุน ขยะคนในหมู่บา้ นจะไดร้ ับผลกระทบอย่างมากเท่ากบั การจดั การขยะและการจดั ต้งั กองทุนขยะ หมู่บา้ น ควรจะตอ้ งมีการวางแผนท่ชี ดั เจน และเป็นทย่ี อมรบั ของคนในหมู่บา้ น การดาเนินงานการ จดั การขยะและการจดั ต้งั กองทุนขยะหมู่บา้ นจะสาเร็จไดจ้ ะตอ้ งอาศยั งบประมาณเป็นตวั กาหนด 5.1.4 การจดั ต้งั กองทุนพฒั นาหมู่บ้าน การจดั ต้งั กองทุนพฒั นาหมู่บา้ นคือการดาเนินงานโดยผนู้ าและคนในหมู่บา้ นเทา่ น้ัน เทา่ กนั กบั การดาเนินงานของกองทนุ พฒั นาหมู่บา้ นตอ้ งเป็ นรูปแบบของคณะกรรมการไม่ใช่ การ ตดั สินใจอยทู่ ่ีผนู้ าเพียงฝ่ ายเดียว และรูปแบบการจดั การกองทุนพฒั นาหมู่บา้ นควรคานึงถึงสภาพ การใชป้ ระโยชน์วถิ ีชีวิตและผลกระทบท่ีจะเกดิ ข้นึ ดว้ ย รองลงมาการจดั การกองทุนพฒั นาหมู่บา้ น จะตอ้ งอาศยั ความร่วมมือจากคนในหมู่บา้ นเท่ากนั กบั การจะพฒั นาหมู่บา้ นได้จะตอ้ งเริ่มพฒั นาคน ในหมู่บา้ นกอ่ น ตอ่ มาการจดั การกองทุนพฒั นาหมู่บา้ นจะตอ้ งมีกฎระเบียบและบทลงโทษจึงจะ สามารถควบคุมการใชป้ ระโยชนไ์ ด้ ตามด้วยการดาเนินงานจัดต้งั กองทุนพฒั นาหมู่บา้ นจาเป็ นท่ี จะตอ้ งมีคนในหมู่บา้ นท่ีเป็ นตวั แทนคอยประสานงานและดาเนินกจิ กรรมเท่ากนั กบั การจัดการ กองทุนพฒั นาหมู่บา้ นควรจะตอ้ งมีการวางแผนที่ชดั เจนและเป็นท่ียอมรบั ของคนในหมู่บา้ นและใน การดาเนินงานของกองทนุ พฒั นาหมู่บา้ นจะตอ้ งฟังความเห็นของคนในหมู่บา้ น 5.1.5 การมีส่วนร่วมของประชาชน การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอยของประชาชนหมู่บา้ นศิ ริการ์เดน้ 2 ตาบลบา้ นเป็ ด อาเภอเมือง จังหวดั ขอนแกน่ น้นั ประชาชนในชุมชนในชุมชนเป็ น ผูด้ าเนินการจดั การขยะมูลฝอยด้วยตนเอง โดยเร่ิมจากการดาเนินภายในครัวเรือนให้สมาชิกใน ครวั เรือนมีส่วนร่วม สาเหตุมาจากเทศบาลตาบลบา้ นเป็ ดไม่มีถังขยะใหก้ บั หมู่บา้ นทุกฝ่ ายตอ้ ง จดั หาเอง ซ่ึงแตล่ ะครวั เรือนจะดาเนินการคดั แยกขยะ การจดั เกบ็ การรวบรวม การจาหน่ายมูลฝอย กนั เองภายในหมู่บา้ น รวมถึงการร่วมกนั เสนอปัญหาและแนวทางกนั แกป้ ัญหาเกย่ี วกบั ขยะมูลฝอย ซ่ึงเป็นจุดเร่ิมตน้ ของการจดั การมูลฝอยที่ไดร้ ับการยอมรับจากคนในชุมชน ลกั ษณะวิธีการจดั การ ขยะมูลฝอย (การลดปริมาณมูลฝอย การเกบ็ รวบรวม การกาจดั ) และการมีส่วนร่วมในการจัดการ มูลฝอยเพม่ิ เติมเกยี่ วกบั การจดั การขยะมูลฝอยของประชาชนผลลพั ธท์ ไี่ ดเ้ กดิ จากประสบการณ์และ บทเรียนในการทางานร่วมกนั ของสมาชิกเพ่ือจะนาไปถ่านทอดและขยายผลใหส้ อดคล้องกบั หมู่บา้ นของตนเอง และนาไปปฏิบตั เิ กย่ี วกบั การคดั แยกขยะใหถ้ ูกตอ้ งและเหมาะสมทาให้ปริมาณ มูลฝอยในหมู่บา้ นลดลง และมีการใหข้ อ้ มูลเพ่ิมเติมถึงการจดั การมูลฝอยของประชาชนในหมู่บา้ น ใหว้ ิทยากรจากส่ิงแวดลอ้ มภาคท่ี 10 มาเป็นวทิ ยากรมาถ่ายทอดความรู้ ความเขา้ ใจเกยี่ วกบั มูลฝอย อาทเิ ช่น ประเภทมูลฝอย วธิ ีการจดั การมูลฝอย ผลกระทบจากมูลฝอย เพอ่ื งา่ ยตอ่ การรวบรวมและ
57 กาจดั มูลฝอยภายในหมู่บา้ น ส่วนของอุปสรรคและปัญหาเกย่ี วกบั รูปแบบการปฏิบตั จิ ดั การมูลฝอย คือปัญหาเก่ยี วกบั การเกบ็ รวบรวม การเกบ็ ขน การคดั แยก ท่ีประชาชนในหมู่บ้านไม่เห็น ความสาคญั ของการคดั แยกขยะมูลฝอยอยา่ งจริงจงั ดงั น้นั ผนู้ าหมู่บา้ นจึงนาปัญหาดงั กล่าวมาหารือ ร่วมกบั เทศบาลตาบลบา้ นเป็ดเพ่อื หาแนวทางแกไ้ ขร่วมกนั ต่อไป 5.1.6 การมีส่วนร่วมในกจิ กรรมอนื่ ๆ เกดิ จากการไดม้ าความกนั คดิ ร่วมกนั ในกจิ กรรมการคดั แยกขยะ เกดิ ความไวเ้ น้ือเช่ือ ใจกนั เกดิ ความคุน้ เคยกนั จึงเกดิ ความร่วมมือในด้านอ่ืนๆ เพ่ิมข้ึนมา ไม่ว่าจะเป็ นการทาบุญ หมู่บา้ นประจาปี การซ่อมแซมสาธารณูปโภคในหมู่บา้ นท้งั หมดใหก้ ลบั มาใหง้ านไดต้ ามปกติสร้าง ความสะดวกสบายใหส้ มาชิกในหมู่บา้ น แสดงให้เห็นว่าสังคมคนเมืองยงั ตอ้ งการท่ีจะอยรู่ ่วมกนั แบบพ่งึ พาอาศยั กนั มีความสามคั คีกนั ช่วยเหลือกนั แกป้ ัญหาที่เกดิ ข้ึนในชุมชนของตนเอง ไม่ได้ ตอ้ งการทีจ่ ะต่างคนต่างอยแู่ บบที่เคยเป็ นมา จากกาแพงที่กนั ระหว่างบา้ นท่ีมีแต่ความระแวงกนั เหมือนกาแพงน้นั ไดพ้ งั ลง สมาชิกในหมู่บา้ นมีรอยยมิ้ ใหก้ นั อยา่ งทคี่ นอยรู่ ่วมกนั ในชุมชนเดียวกนั ควรจะมีใหก้ นั 5.2 อภิปรายผลการศึกษาวจิ ัย ผูว้ ิจัยได้ดาเนินการศึกษาการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอยของ ประชาชนหมู่บา้ นศิริการ์เดน้ 2 ตาบลบา้ นเป็ด อาเภอเมือง จงั หวดั ขอนแกน่ ความรู้ความเขา้ ใจใน การจดั การขยะมูลฝอยในครัวเรือนของประชาชน พบว่า สาเหตุของการเกดิ มูลฝอยมาจาก ประชาชนขาดจิตสานึก ความตระหนกั ขาดวินยั ในการรักษาความสะอาดและรักษาส่ิงแวดลอ้ ม สอดคลอ้ งกบั ชูชีพ ศิริ (2549, บทคดั ยอ่ ) ศึกษาเรื่อง การจดั การขยะในเขตเทศบาลตาบลบา้ นกาด พบว่า การมีส่วนร่ วมของประชาชนในการคดั แยกประเภท ขยะอยู่ในระดับน้อย ซ่ึ งทาให้ สภาพการณ์ขยะโดยรวมยงั ไม่สามารถลดปริมาณลงได้ จึงตอ้ งมีการรณรงค์ใหค้ วามรู้แกป่ ระชาชน ในการจดั การขยะเพื่อเป็ นพ้ืนฐานของการแกไ้ ขปัญหาขยะหรือลดปริมาณขยะที่มีประสิทธิภาพ และคลา้ ยกบั วิโรจน์ ตนั ตธิ รรม (2543, หนา้ 29) ศึกษาเรื่อง การมีส่วนร่วมของประชาชนในการ กาจดั ขยะศึกษากรณีองคก์ รบริหารส่วนตาบลเสมด็ อาเภอเมือง จงั หวดั ชลบุรี พบว่า ภาพรวมการมี ส่วนร่วมของประชาชนอยใู่ นระดับต่า แตกต่างจากและสอดคลอ้ งกบั สุดธิดา สุวรรณะ (2545, บทคดั ยอ่ ) ศึกษาเรื่อง รูปแบบการมีส่วนร่วมของประชาชนในการคดั แยกมูลฝอยในชุมชุนรัตน วิบูลยแ์ ละชุมชนไทยโฮเตล็ ในเขตเทศบาลนครหาดใหญ่ อาเภอหาดใหญ่ จงั หวดั สงขลา พบว่า กลุ่ม
58 ตวั อยา่ งส่วนใหญม่ ีความรูค้ วามเขา้ ใจในเร่ืองมูลฝอยและคดั แยกมูลฝอยในระดบั ดี สามารถแยก ประเภท มูลฝอยไดถ้ ูกตอ้ ง ความรู้ความเขา้ ใจเกยี่ วกบั การจดั ต้งั กองทุนขยะ พบว่า ผลการวิเคราะห์ภาพรวม มีการ เปล่ียนแปลงไปในทศิ ทางทีด่ ีข้นึ มากครอบคลุมประเด็จต่างๆ ดังน้ี คือ ความรู้ความเขา้ ใจเกยี่ วกบั การจดั ต้งั กองทนุ ขยะหมู่บา้ นศิริการ์เดน้ 2 ตาบลบา้ นเป็ด อาเภอเมือง จังหวดั ขอนแกน่ มากที่สุด การจดั ต้งั กองทนุ ขยะหมู่บา้ น คือ การดาเนินงานโดยผูน้ าและคนในหมู่บา้ นเท่าน้ันการดาเนินงาน การจดั การขยะและจดั ต้งั กองทนุ ขยะหมู่บา้ นตอ้ งเป็นรูปแบบของคณะกรรมการไม่ใช่การตดั สินใจ อยทู่ ่ีผนู้ าเพียงฝ่ ายเดียว การจดั การขยะและการจดั ต้งั กองทนุ ขยะหมู่บา้ นจะตอ้ งอาศัยความร่วมมือ จากทกุ คน การจดั การขยะและการจดั ต้งั กองทุนขยะหมู่บา้ น สอดคล้องกบั กมลศักด์ิ ธรรมมาวุธ (2545, บทคดั ยอ่ ) ศึกษาเรื่องการมีส่วนร่วมของประชาชนในการคดั แยกขยะมูลฝอยของเทศบาล นครหาดใหญ่ จงั หวดั สงขลา พบวา่ คณะกรรมการชุมชนมีความรู้ในการคดั แยกมูลฝอย และมีส่วน ร่วมช่วยเทศบาลในการรณรงค์ การประชาสมั พนั ธ์ และการใหค้ วามรูใ้ นเร่ืองการคดั แยกมูลฝอยแก่ ประชาชน และพบว่ากจิ กรรมการคดั แยกมูลฝอยในครวั เรือนท่ีทากนั เป็นส่วนใหญ่ คือ การคดั แยก มูลฝอยเพ่อื นาไปขาย นาไปใชป้ ระโยชน์อยา่ งอื่น และนาไปเล้ียงสัตว์ ปัญหาในการคดั แยกมูลฝอย เพราะประชาชนมองว่าปัญหามูลฝอยเป็นปัญหาไม่สาคญั ในชุมชน การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจดั การขยะมูลฝอยของประชาชนหมู่บา้ นศิริการ์เดน้ 2 ตาบลบา้ นเป็ด อาเภอเมือง จงั หวดั ขอนแกน่ น้นั ประชาชนในชุมชนในชุมชนเป็ นผูด้ าเนินการ จดั การขยะมูลฝอยดว้ ยตนเอง โดยเริ่มจากการดาเนินภายในครัวเรือนใหส้ มาชิกในครัวเรือนมีส่วน ร่วม สาเหตุมาจากเทศบาลตาบลบา้ นเป็ดไม่มีถงั ขยะให้กบั หมู่บา้ นทุกฝ่ ายตอ้ งจัดหาเอง ซ่ึงแต่ละ ครัวเรือนจะดาเนินการคดั แยกขยะการจัดเกบ็ การรวบรวม การจาหน่ายมูลฝอยกนั เองภายใน หมู่บา้ น รวมถึงการร่วมกนั เสนอปัญหาและแนวทางกนั แกป้ ัญหาเกย่ี วกบั ขยะมูลฝอย ซ่ึงเป็ น จุดเร่ิมตน้ ของการจดั การมูลฝอยทไี่ ดร้ ับการยอมรับจากคนในชุมชน ลกั ษณะวิธีการจัดการขยะมูล ฝอย (การลดปริมาณมูลฝอย การเกบ็ รวบรวม การกาจัด) และการมีส่วนร่วมในการจดั การมูลฝอย เพ่ิมเติมเกยี่ วกบั การจดั การขยะมูลฝอยของประชาชนผลลพั ธ์ท่ีได้เกดิ จากประสบการณ์และ บทเรียนในการทางานร่วมกนั ของสมาชิกเพื่อจะนาไปถ่านทอดและขยายผลใหส้ อดคล้องกบั หมู่บ้านของตนเอง แตกต่างกบั พโยม รุจิรัสสวรวงศ์ (2543, หน้า 71)ศึกษาเรื่อง ปัญหาและ ทางออกการจดั เกบ็ ขยะในเขตชุมชนเมือง กรณีศึกษาเทศบาลตาบลบา้ นสวน พบว่า เทศบาลกบั ประชาชนขาดการประสานงานกนั การปฏิบตั งิ านส่วนมากมาจากสาเหตุการปฏิบตั งิ านของคน ขาด อุปกรณ์การจดั เกบ็ ขยะ ขาดรถยนตเ์ กบ็ ขนขยะ ขาดงบประมาณในการจดั ซ้ืออุปกรณ์จัดเกบ็ ขยะ และรถยนต์ พฤติกรรมประชาชนไม่มีการคดั แยกและและการลดปริมาณขยะมูลฝอยเพราะไม่มี
59 การสนบั สนุนจากเทศบาลบา้ นสวน สอดคล้องกบั ศรีสุรางค์ เคหะนาคม (2542,บทคดั ย่อ)ศึกษา เร่ือง การจัดการมูลฝอยและส่ิงปฏิกูล ตามพระราชบญั ญตั ิสาธารณสุข พ.ศ. 2535 ขององค์การ บริหารส่วนตาบลในเขตจงั หวดั สุพรรณบรุ ี ไดก้ ล่าวถึงการขนลาเลียงหรือการขนถ่ายและการขนส่ง ลกั ษณะการลาเลียงขยะในชุมชนเมืองมกั จะมีความยงุ่ ยากซับซ้อนมากกว่าชนบท เนื่องจากปัจจัย หลายอยา่ งท่ีมีผลต่อการเกบ็ ขนขยะ ได้แก่ ความหนาแน่นของที่อยู่อาศัย เส้นทางลาเลียงปริมาณ ขยะและประเภทของขยะ วสั ดุอุปกรณ์ในการขนลาเลียง และสถานทีใ่ นการกาจดั 5.3 ข้อเสนอแนะ 5.3.1 ข้อเสนอแนะทัว่ ไป 5.3.1.1 ปัจจุบนั ปัญหาขยะกลายเป็นปัญหาทไี่ ม่สามารถมีทางแกไ้ ขปัญหาไดอ้ ย่าง ยง่ั ยนื เพราะจากการทีน่ าขยะไปกาจดั อีกพ้ืนทีห่ น่ึงทาใหเ้ กดิ ผลกระทบต่อพ้นื ท่ีน้นั ๆ ดงั น้นั จึงน่ามี การปรับเปล่ียนรูปแบบใหเ้ หมาะสมกบั สภาพการณ์ในปัจจุบนั โดยการรณรงค์และประชาสัมพนั ธ์ ในเรื่องการลดปริมาณขยะ ดว้ ยการคดั แยกประเภทขยะ จากแหล่งกาเนิดเพื่อจะไดน้ าขยะบางส่วน กลบั มาใชไ้ ดใ้ หม่และการนาขยะสดมาใชท้ าป๋ ยุ หมกั 5.3.1.2 การรณรงคแ์ ละประชาสัมพนั ธ์ จะตอ้ งทาอยา่ งสม่าเสมอและต่อเน่ืองซ่ึง เป็นอีกวธิ ีการหน่ึงที่จะกระตนุ้ ใหป้ ระชาชนสนใจรับทราบและปฏบิ ตั ติ าม เนื่องจากปัญหาขยะเป็ น ปัญหาที่ไม่มีทางกาจดั ใหห้ มดสิ้นไปโดยง่าย เช่น การรณรงค์และประชาสัมพนั ธ์ขอความร่วมมือ ใหป้ ระชาชนนาขยะออกมาทง้ิ กอ่ นตี 5 ของทุกวนั ทมี่ ีการจดั เกบ็ ขยะเพือ่ ไม่ใหม้ ีปัญหาขยะตกคา้ ง 5.3.2 ข้อเสนอแนะในการวจิ ัยคร้ังต่อไป การวิจยั แบบมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอยในครัวเรือนมี ลกั ษณะการดาเนินการแบบมีส่วนร่วมในการสร้างความเขม้ แขง็ ใหก้ บั ชุมชน และเพื่อนาผลวิจัย คร้งั น้ีไปปรบั ปรุงแกไ้ ขใชก้ บั ประชาชนในชุมชนอื่นๆต่อไป
60 บรรณานุกรม
61 บรรณานุกรม กมลศกั ด์ิ ธรรมมาวธุ . (2545). การมสี ่วนร่วมของประชาชนในการคดั แยกขยะมูลฝอย ของเทศบาล นครหาดใหญ่ จงั หวดั สงขลา. วิทยานิพนธ์ รฐั ประศาสนศาสตรมหาบณั ฑิต สาขาสังคมรัฐประศาสนศาสตร์.สงขลา: มหาวิทยาลยั สงขลานครินทร์. กรมควบคุมมลพษิ . (2547). การกาจัดขยะมูลฝอยแบบฝังกลบอย่างถูกหลกั สุขาภบิ าล. กรุงเทพฯ: กรมควบคุมมลพิษ. กรมส่งเสริมคุณภาพส่ิงแวดลอ้ ม. (2547). ความรู้ส่ิงแวดล้อม. กรุงเทพฯ:กรมส่งเสริมคุณภาพ ส่ิงแวดลอ้ ม. กรมอนามยั . (2550). โครงการศึกษารูปแบบการพฒั นาระบบการแบบมีส่วนร่วมของประชาชน ในงานภารกจิ กรมอนามยั กระทรวงสาธารณสุข. แกว้ สรร อติโพธิ. (2540). บทความทางวชิ าการเร่ือง การมสี ่วนร่วมของประชาชน: กญุ แจดอกสาคญั ในการพฒั นาระบบประชาธิปไตย กรุงเทพมหานคร: คณะนิติศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์. ชูชีพ ศิริ. (2549). การจดั การขยะในเขตเทศบาลตาบลบ้านกาด อาเภอแม่วาง จงั หวดั เชียงใหม่. การคน้ ควา้ อิสระปริญญารฐั ประศาสตรมหาบณั ฑิต สาขาวชิ าการปกครองทอ้ งถ่ิน. เชียงใหม่: บณั ฑิตวทิ ยาลยั มหาวิทยาลยั เชียงใหม่. ดวงพร โสตถิ ิมานนท.์ (2545). ประสิทธผิ ลการดาเนินงานของศูนย์วสั ดุรีไซเคลิ ชุมชน เขตบางกะปิ . กรุงเทพฯ: สถาบนั บณั ฑิตพฒั นบริหารศาสตร์. ทะนงศกั ด์ิ คุม้ ไขน่ ้า. (2540). หลกั การพฒั นาชุมชนและการพฒั นาชนบท. ขอนแกน่ : คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลยั ขอนแกน่ . ปาริชาติ วลยั เสถียร. (2543). กระบวนการและเทคนิคการทางานของนักพฒั นา. กรุงเทพมหานคร: สานกั งานกองทนุ สนบั สนุนการวจิ ยั (สกว). พชั รี หอวิจิตร. (2538). การจดั การขยะมูลฝอย.พมิ พค์ ร้งั ท่ี 4.พิมพท์ ี่หน่วยงานสารบรรณงาน บริหารธุรการภาควิชาวิศวกรรมส่ิงแวดลอ้ มคณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลยั ขอนแกน่ . พรสนั ต์ เลิศวทิ ยาววิ ฒั น์. (2544). ภาวะผู้นาของผู้บริหารโรงเรียนลาปางเทคโนโลยีลาปาง. โรงเรียนลาปางเทคโนโลย.ี โพยม รุจิรสั สวรวงศ์. (2543). ปัญหาและทางออกการจดั เกบ็ ขยะในเขตชุมชนเมือง
62 บรรณานุกรม(ต่อ) : กรณกี ารศึกษาเทศบาลตาบลบ้านสวน. ปริญญานิพนธ์ รศ.ม. สาขาวิชานโยบายสาธารณะ มหาวทิ ยาลยั บรู พา. วจินี จงจิตร. (2543). ทางเลอื กในการใช้ประโยชน์จากมูลฝอยชุมชนของเทศบาลเมอื งตรัง. วทิ ยานิพนธว์ ทิ ยาศาสตร์มหาบณั ฑิต สาขาวิชาสิ่งแวดลอ้ มศึกษา มหาวทิ ยาลยั สงขลานครินทร์. วนั ชยั วฒั นศพั ท.์ (2543). กระบวนการมสี ่วนร่วมของประชาชน. กรุงเทพมหานคร: สานกั งานคณะกรรมการพฒั นาเศรษฐกจิ และสังคมแห่งชาติ. สุดธิดา สุวรรณะ. (2545). การมสี ่วนร่วมของประชาชนในการคดั แยกมูลฝอยในชุมชนรัตนวบิ ูลย์ และชุมชนไทยโฮเต็ลในเขตเทศบาลนครหาดใหญ่ อาเภอหาดใหญ่ จังหวดั สงขลา. วิทยานิพนธว์ ทิ ยาศาสตร์มหาบณั ฑิต สาขาการจดั การสิ่งแวดลอ้ ม มหาวิทยาลยั สงขลานครินทร์. วิโรจน์ ตนั ติธรรม.(2543).การมีส่วนร่วมของประชาชนในการกาจดั ขยะ: ศึกษากรณอี งค์การบริหารส่วนตาบลเสมด็ อาเภอเมอื ง จังหวดั ชลบุรี. สาขาวชิ านโยบายสาธารณะ.มหาวทิ ยาลยั บรู พา. สุพจน์ นิติรัฐกุล. (2555).แนวทางการจัดการขยะมูลฝอยแบบมสี ่วนร่วมของชุมชนใน องค์การบริหารส่วนตาบลนาม่อง อาเภอกุดบาก จงั หวดั สกลนคร. การศึกษาอิสระปริญญารฐั ประศาสนศาสตรมหาบณั ฑิต สาขาวิชาการปกครองทอ้ งถ่ิน มหาวิทยาลยั ขอนแกน่ . แสวง รตั นมงคลมาศ. (2541). การระดมมวลชนและการมีส่วนร่วมของมวลชนการจัดต้งั ของ องค์กรการนาและการตัดสินใจทางสังคม. กรุงเทพมหานคร: สถาบนั บณั ฑิตพฒั นบริหารศาสตร์. ศรีสุรางค์ เคหะนาคม. (2542). การจัดการขยะมูลฝอยและสิ่งปฏกิ ูลตามพระราชบัญญัติ การสาธารณสุข พ.ศ. 2535 ขององค์การบริหารส่วนตาบลในเขตจงั หวดั สุพรรณบุรี [วิทยานิพนธป์ ริญญาวทิ ยาศาสตรบณั ฑิต สาขาวชิ าเอกการบริหารกฎหมายการแพทย์ และสาธารณสุข]. กรุงเทพฯ: บณั ฑิตวทิ ยาลยั มหาวิทยาลยั มหิดล. ศกั ด์ิชยั เหมือนวหิ าร. (2553). การจัดการขยะมูลฝอยของเทศบาลตาบลปากดง อาเภอกาแพงเพชร จงั หวดั กาแพงเพชร. การศึกษาอิสระปริญญารัฐประศาสนศาสตร มหาบณั ฑิต สาขาวิชาการปกครองทอ้ งถิ่น มหาวิทยาลยั ขอนแกน่ .
63 บรรณานุกรม(ต่อ) อรทยั กก๊ ผล. (2549). การบริหารจัดการการมสี ่วนร่วมของประชาชนในองค์กรปกครองท้องถ่นิ . กรุงเทพมหานคร: คณะรัฐศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์. อาบสั หะมิมะดิง. (2553). การจัดการขยะมูลฝอยในครัวเรือนขององค์การบริหารส่วนตาบลสะเอะ อาเภอกรงปิ นัง จงั หวดั ยะลา. การศึกษาอิสระปริญญารฐั ประศาสนศาสตร มหาบณั ฑิต สาขาวิชาการปกครองทอ้ งถิ่น มหาวิทยาลยั ขอนแกน่ .
64 ภาคผนวก
65 ภาคผนวก ก. รายชื่อผู้เข้าร่วมโครงการการจดั การขยะเพอื่ ชุมชนน่าอยู่ ในหม่บู ้านศิริการ์เด้น 2 ตาบลบ้านเป็ ด อาเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น ลาดบั ช่ือ-สกลุ ทอี่ ยู่ 1 นางพรมนสั โชตะวนั 10/1 2 นางวชั รีพรรณ เหลืองวเิ ชียร์ 10/2 3 นายชินพนั ธุ์ ส่งแกว้ 10/3 4 นายธนาวี วรี ไชยานนั ทร์ 10/4 5 นส.รัตติกร เศรษฐีโสภณ 10/5 6 นางจนั ทร์ศรี ประหยดั ทรพั ย์ 10/6 7 นางนรมล เสริฐกวี 10/7 8 นายอุทยั ศรีอนงค์ 10/8 9 นายนิตกิ ร วฒั นราช 10/9 10 นางศรัญญา สุสวดโม้ 10/10 11 นายสวุรรณ โคตรมี 10/11 12 นส.วาสินี บวั เงิน 10/12 13 นางอุไร ชินคา 10/13 14 นางมะลิวลั ย์ รตั นวงค์ 10/14 15 นางอศั ยาพร สุวรรณกฎ 10/15 16 นส.ธิติรัตน์ วมิ ลศิริ 10/16 17 นางมะลิ สิทธิจนั ทร์ 10/17 18 นางปิ ยะนุช พงศ์เชนทร์ 10/18 19 นายจกั รวธุ ศรีพิมพม์ าตย์ 10/19 20 นายประเสริฐ วงศ์ภูชา 10/20 21 นางธญั ชนก เทียมสยาม 10/21 22 นางศิรินทพิ ย์ ภาชพภา 10/22 23 นายไอศูรย์ อินทร์คา 10/23
66 รายช่ือผู้เข้าร่วมโครงการการจัดการขยะเพ่อื ชุมชนน่าอยู่ ในหม่บู ้านศิริการ์เด้น 2 ตาบลบ้านเป็ ด อาเภอเมอื ง จังหวดั ขอนแก่น (ต่อ) ลาดบั ชื่อ-สกุล ทอี่ ยู่ 24 นายทองอินทร์ จนั ทร์ภู 10/24 25 นายเดชา พณิ ทอง 10/25 26 นายหรรษา คลงั ทอง 10/26 27 นางเกตุสุธิดา ป้ านภูมิ 10/27 28 นางประยงค์ สุมาลย์ 10/28 29 นางสรวง พานิน 10/29 30 นายคม จนั ทเสน 10/30 31 นายศกั ด์ิดา สาคร 10/31
67 ภาคผนวก ข แบบสอบถามการจดั การขยะเพอ่ื ชุมชนน่าอยู่ในหมู่บ้านศิริการ์เด้น 2 ตาบลบ้านเป็ ด อาเภอเมอื ง จังหวดั ขอนแก่น ส่วนท่ี 1 ขอ้ มูลพ้ืนฐานของผูต้ อบแบบสอบถาม 1. เพศ ( ) ชาย ( ) หญงิ 2. อายุ ( ) นอ้ ยกวา่ 20 ปี ( ) 20 – 29 ปี ( ) 30 - 39 ปี ( ) 40 – 49 ปี ( ) 50 – 59 ปี ( ) มากกว่า 59 ปี 3. ระดบั การศึกษาสูงสุดของท่าน ( ) ไม่ไดเ้ ขา้ รบั การศึกษา ( ) ช้นั ป.4 ( ) ช้นั ป.6 ท่ีเทยี บเทา่ ( ) ม.3 หรือเทียบเท่า ม.ตน้ ( ) ม.6 หรือเทยี บเท่า ม.ปลาย ( ) ระดบั อนุปริญญา ( ) ระดบั ปริญญาตรี ( ) อื่น ๆ (ระบุ).................................................. 4. อาชีพ ( ) ไม่ไดป้ ระกอบอาชีพ ( ) รบั ราชการ/รัฐวิสาหกจิ ( ) เกษตรกรรม ( ) คา้ ขาย ( ) รับจา้ ง ( ) อ่ืน ๆ (ระบ)ุ .................................................. 5. รายไดข้ องครอบครัวต่อเดือน ( ) ต่ากว่า 5,000 บาท ( ) 5,001 – 10,000 บาท ( ) 10,001-20,000 บาท ( ) 20,001-30,000 บาท ( ) 30,001-40,000 บาท ( ) 50,001 บาทข้ึนไป 6. มูลฝอยประเภทใดในครวั เรือนของท่านทีม่ ีปริมาณเกดิ ข้ึน มากที่สุด ในแต่ละวนั (ตอบ เพยี ง 1 ขอ้ เท่าน้นั ) ( ) กง่ิ ไม้ ใบไม้ หญา้ แหง้ ( ) ถุงพลาสติกทีไ่ ม่สะอาด ถุงพลาสติกทีใ่ ชใ้ ส่ของ รวมถุงพลาสตกิ ทุกชนิด ( ) กระดาษแขง็ กระดาษลูกฟกู หนงั สือพมิ พ์ เศษกระดาษทใี่ ชแ้ ลว้ ( ) เศษพชื ผกั ผลไม้ เศษอาหาร
68 ( ) ขวดบรรจุเครื่องด่ืม ขวดเคร่ืองปรุงอาหาร เช่น ขวดซอส ขวดน้าปลา ( ) เศษเหล็ก โลหะต่างๆ กระป๋ องอลูมิเนียมบรรจุน้าอดั ลม ( ) ถ่านไฟฉาย แบตเตอรี่รถยนต์ หลอดไฟฟ้ า 7. มูลฝอยจากครวั เรือนของทา่ นเกบ็ รวบรวมอยา่ งไร ( ) เกบ็ รวมกนั ไม่ไดแ้ ยกประเภท ( ) แยกประเภทมูลฝอย (มูลฝอยเปี ยกและมูลฝอยแหง้ ) ( ) ไม่ไดด้ าเนินการใดๆ ท้งั สิ้นเพราะไม่ทราบ/ไม่รู้ 8. ทา่ นเคยไดร้ บั รูข้ อ้ มูล แนวคิดเกย่ี วกบั การจดั ต้งั ธนาคารขยะในหมู่บา้ น หรือไม่ ( ) เคย ( ) ไม่เคย ถา้ เคยระบุแหล่งความรูท้ ีไ่ ดร้ ับ 1. .................................................................................................................. 2. .................................................................................................................. 3. .................................................................................................................. 4. .................................................................................................................. 5. ..................................................................................................................
69 ส่วนที่ 2 ความคิดเห็น ความรู้ความเขา้ ใจในการจัดการขยะมูลฝอยในครัวเรือนของประชาชน หมู่บา้ นศิริการ์เดน้ 2 ตาบลบา้ นเป็ด อาเภอเมือง จงั หวดั ขอนแกน่ คาชี้แจง โปรดทาเคร่ืองหมาย / ลงในช่องทต่ี รงกบั ความรูค้ วามเขา้ ใจของท่านมากทส่ี ุด ข้อ ความรู้ ความเข้าใจเกย่ี วกบั มูลฝอย ถูกต้อง ไม่ถูกต้อง 1 มูลฝอยหมายถึง ส่ิงท่เี ราไม่ตอ้ งการจะอยใู่ นรูปของแขง็ หรือของแขง็ ที่มีน้าและ ความช้ืนปะปนอยู่ 2 เศษโลหะ เศษแกว้ เศษกระป๋ อง เสาคอนกรีต จดั เป็นมูลฝอยชนิดท่สี ามารถไหม้ เป็นเถา้ ถ่านไดด้ ว้ ยการเผาไหมธ้ รรมดา 3 เศษอาหาร เศษผกั เศษเน้ือเศษผลไม้ จดั เป็นมูลฝอยประเภทมูลฝอยแหง้ 4 ถุงพลาสตกิ กล่องโฟม เป็นมูลฝอยประเภททส่ี ามารถยอ่ ยสลายไดเ้ องตามธรรม ชาติ 5 เศษไม้ เศษหญา้ กระดาษ จดั เป็นมูลฝอยแหง้ ประเภทท่ีสามารถไหมเ้ ป็นเถา้ ถ่าน ไดแ้ ละสามารถเผาไดใ้ นท่โี ล่งแจง้ ซ่ึงไม่กอ่ มลพษิ ทางอากาศ 6 กระป๋ องทนิ เนอร์ ถ่านไฟฉาย แบตเตอรี่รถยนต์ หลอดไฟ สามารถทิง้ รวมกบั ขยะมูลฝอยประเภทอื่นได้ 7 การจดั การมูลฝอยท่ดี ี หมายถึง การมุ่งหลีกเลี่ยงหรือลดปริมาณมูลฝอยท่เี กดิ ข้นึ ในอนาคต โดยการกอ่ ใหเ้ กดิ มูลฝอยนอ้ ยลงและลดการเส่ียงภยั จากมลพิษทเ่ี กดิ จากมูลฝอย 8 การคดั แยกขยะประเภทมูลฝอยทาใหส้ ามารถวางแผนในการกาจดั มูลฝอย คร้ังสุดทา้ ยไดอ้ ยา่ งเหมาะสมและมีประสิทธิภาพ 9 การนากลบั มาผลิตใหม่เป็นเป็นการแยกวสั ดุทไี่ ม่สามารถนากลบั มาใชซ้ ้าออก จากมูลฝอยและรวบรวมมาใชเ้ ป็นวตั ถุดิบในการผลิตส้ินคา้ ข้นึ ใหม่ 10 สาเหตุของการเกดิ มูลฝอยมาจากประชาชนขาดจิตสานึก ความตระหนกั และ วนิ ยั ในการรกั ษาความสะอาดและรกั ษาส่ิงแวดลอ้ ม
70 ภาคผนวก ค แบบสัมภาษณ์ การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอย หม่บู ้านศิริการ์เด้น 2 ตาบลบ้านเป็ ด อาเภอเมือง จังหวดั ขอนแก่น 1. ผใู้ หส้ ัมภาษณ์................................................................................................................... 2. วนั เดือน ปี ที่สมั ภาษณ์................................................................................................... ส่วนท่ี 1 การจดั การมูลฝอยของชุมชน 1.การจดั การขยะมูลฝอยในหมู่บา้ นศิริการ์เดน้ 2 ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 2.ลกั ษณะวธิ ีการจดั การขยะมูลฝอย (การลดปริมาณขยะมูลฝอย การเกบ็ รวบรวม การกาจดั ) ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 3.อุปสรรคและการแกป้ ัญหาเกยี่ วกบั รูปแบบการปฏิบตั กิ ารจดั การขยะมูลฝอย ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................
71 ส่วนที่ 2 การมสี ่วนร่วมในการจัดการมูลฝอย 1.การมีส่วนร่วมระดบั ชุมชน ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 2.หนา้ ทแ่ี ละขอบเขตของผรู้ ่วมการจดั การขยะมูลฝอยของชุมชน ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 3.การบริหารไดจ้ ากการจาหน่ายมูลฝอย ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 4.โครงการคดั แยก พฒั นา กาจดั ขยะ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 5.อุปสรรคและปัญหาเกยี่ วกบั การมีส่วนร่วม ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................
72 ภาคผนวก ง กจิ กรรมการส่งเสริมและดาเนินการโครงการ กจิ กรรมการเรียนรู้ แนวคดิ การทางานเพอื่ ใหเ้ กดิ ประโยชน์สูงสุดจาเป็นตอ้ งอาศยั เครือข่ายในการประสาน การทางานโดยเฉพาะเพื่อใหไ้ ดก้ ลุ่มสมาชิกและความร่วมมือต่างๆ 1. พบผนู้ าชุมชนเพ่ือช้ีแจงกจิ กรรมการส่งเสริม 2. ประสานงานขอ้ มูลพ้ืนฐานจากผูน้ าชุมชน/บริบทของชุมชน 3. นดั หมายสมาชิกกลุ่มเป้ าหมาย /ช้ีแจง/ความสนใจ ชี้แจงกจิ กรรมการเรียนรู้ 1. วทิ ยากรพดู ถึงกระบวนการเรียนรูก้ ารส่งเสริมการคดั แยกขยะและการใช้ ประโยชน์ขยะชุมชน
73 กจิ กรรมที่ 1 เรื่อง การคดั แยกขยะ กจิ กรรมดาเนนิ การ สถานท่ที ิง้ ขยะแยกประเภทในชุมชน จดั เตรียมไวใ้ หส้ าหรับประชาชนทีไ่ ม่สะดวกและไม่ ตอ้ งการซ้ือ-ขายขยะแต่มีพฤตกิ รรมทด่ี ีและมีความตระหนกั ถึงการแยกขยะและทิ้งลงในถังขยะท่ี เหมาะสม เป็นกจิ กรรมที่ต่อเน่ืองจากกจิ กรรมรณรงค์และใหค้ วามรู้แกป่ ระชาชนในการคดั แยก ขยะและการทาความสะอาดขยะเบ้อื งตน้ และเป็ นกจิ กรรมพ้ืนฐานที่ควรดาเนินการเพราะเขา้ ถึง ชุมชนได้ง่ายและตลอดเวลา ซ่ึงสามารถดาเนินการรวมไปถึงขยะอันตรายบางประเภท เช่น ถ่านไฟฉาย แบตเตอร่ี ฯลฯ สถานทีท่ งิ้ ขยะแยกประเภทควรจัดไวใ้ นบริเวณที่ประชาชนนาขยะมา ทิ้งไดส้ ะดวก เช่นริมถนนบริเวณชุมชน กจิ กรรมรูปแบบน้ีเหมาะสาหรับใช้เป็ นแนวทางการเรียก คนื ขยะบรรจุภณั ฑแ์ ละวสั ดุเหลือใชจ้ ากผบู้ ริโภคโดยทเ่ี ทศบาลเป็นผดู้ าเนินการ ข้นั ตอนการดาเนินงาน 1. จดั ต้งั คณะกรรมการดาเนินงานและประชุมคณะกรรมการเพ่ือกาหนดแนวทางการ ดาเนินงานและติดตามผล 2. กาหนดสถานท่ีที่เหมาะสมในการจัดต้งั ภาชนะรองรับขยะแต่ละประเภทโดยพ้ืนที่ที่ เหมาะสมควรเป็นพ้นื ทที่ ไ่ี ม่มีน้าท่วมขงั ไม่อบั ช้ืน แสงแดดส่องถึงรถขยะสามารถเขา้ ถึงไดส้ ะดวก 3. กาหนดประเภทและขนาดของภาชนะสาหรับใส่ขยะแต่ละประเภท โดยกาหนดท้งั สี และเขียนคาบรรยายใหถ้ ูกตอ้ ง 4. ประชาสัมพนั ธใ์ หป้ ระชาชนทราบถึงรูปแบบกจิ กรรม โดยจดั ทาเอกสารเพ่ือแจกจ่ายแก่ ประชาชนในบริเวณทมี่ ีสถานทท่ี ้ิงขยะแยกประเภทต้งั อยู่ โดยเอกสารจะตอ้ งบอกถึงวธิ ีการทาความ สะอาดขยะข้นั ตน้ การลดขาดขยะ สีของถงั ขยะกบั ประเภทขยะ วนั และเวลาท่ีจัดเกบ็ ขยะบริเวณที่ ทิ้งขยะแยกประเภทและเวลาในการเกบ็ รวบรวม 5. ติดตามและประเมินผลโดยคณะกรรมการฝ่ ายติดตามและประเมินผลที่แต่งต้งั ไว้ โดย การทาบนั ทึกปริมาณและประเภทของขยะทถ่ี ูกนามาทิ้งไวเ้ พ่ือประเมินความสาเร็จในการทางาน
74 ผู้รับผิดชอบ คณะกรรมการท่ีไดร้ ับการแต่งต้งั และเจา้ หน้าที่หน่วยงานเทศบาลตาบลบา้ นเป็ ดกาหนด บริเวณทีเ่ หมาะสมในการจดั วางภาชนะ เทศบาลตาบลบา้ นเป็ดดาเนินการเกบ็ ขนขยะตามวนั เวลาท่ี กาหนด รวมท้งั มีเจา้ หนา้ ทด่ี ูแลทาความสะอาดสถานทท่ี งิ้ ขยะแยกประเภทและบนั ทึกผล สิ่งทตี่ ้องจัดเตรียม 1. สถานที่จดั วางถงั ขยะแยกประเภท 2. ภาชนะรองรับขยะแตล่ ะประเภท 3. รถขนขยะแยกประเภท 4. เอกสารแนะนาประชาชนในการทาความสะอาดเบ้ืองตน้ ลดปริมาณขยะ ประเภท ภาชนะ วนั เวลาในการจดั เกบ็ บริเวณสถานที่ท้ิงขยะ เป็นตน้
75 กจิ กรรมที่ 2 เรื่อง การทานา้ หมกั จุลนิ ทรีย์ กจิ กรรมดาเนินการ น้าหมกั จุลินทรีย์ คือ สารละลายที่ไดจ้ ากการยอ่ ยสลายเศษวสั ดุที่เหลือใชจ้ ากส่วนต่างๆ ของพืชหรือสัตว์ โดยผ่านกระบวนการหมกั ในสภาพที่ไม่มีออกซิเจนมีจุลินทรียท์ าหนา้ ที่ยอ่ ยสลาย เศษซากพืชซากสัตว์เหล่าน้ันให้กลายเป็ นสารละลายรวมถึงการใชเ้ อนไซม์ท่ีเกดิ ข้ึนเองตาม ธรรมชาตหิ รือมีการเติมเอนไซม์หรือการเร่งการยอ่ ยสลายทาใหเ้ กดิ กระบวนการย่อยสลายไดอ้ ยา่ ง รวดเร็วย่ิงข้ึน สาระการเรียนรู้ คือ ประเภทของน้ าหมักจุลินทรีย์ วิธีการทาน้ าหมักจุลินทรีย์ ประโยชน์และการนาไปใชข้ องน้าหมกั จุลินทรีย์ และขอ้ ควรระวงั ในการนาน้าหมกั จุลินทรียไ์ ปใช้ ประโยชน์ ข้นั ตอนการดาเนินการ 1. นาเปลือกผลไมใ้ ส่ลงในถงั หมกั ขนาด 100 ลิตร ประมาณ 20-40 กโิ ลกรัม 2. เทจุลินทรียส์ ูตรไรก้ ากน้าตาล 1 ซองลงในถงั หมกั 3. เตมิ น้าลงในถงั จานวน 100 ลิตร 4. คนใหเ้ ขา้ กนั ปิ ดฝาท้งิ ไว้ 7 วนั 5. เมื่อครบกาหนดนากากผลไมท้ ีย่ อ่ ยแลว้ ออกจากถงั กากทไี่ ดน้ าไปทาป๋ ยุ หมกั ตอ่ ไป 6. นาน้าหมกั บรรจุลงขวดภาชนะเตรียมสาหรบั การใชง้ าน
76 กจิ กรรมที่ 3 เร่ือง กจิ กรรมธนาคารขยะรีไซเคลิ กจิ กรรมดาเนนิ การ กจิ กรรมธนาคารขยะมีเป้ าหมาย เพื่อใหป้ ระชาชนเขา้ มามีส่วนร่วมในการจดั การกจิ กรรม แกไ้ ขปัญหาขยะชุมชนของตนเอง และเสริมสร้างจิตสานึกในการคดั แยกขยะมูลฝอยพร้อมท้งั สร้าง นิสัยการออม ลกั ษณะของกจิ กรรมเริ่มจากการรับสมคั รสมาชิกแลว้ นาวสั ดุรีไซม์เคิลมาช่ังน้าหนัก และคานวณเป็นจานวนเงิน บนั ทึกลงสมุดคูฝ่ ากโดยใชร้ าคาท่ไี ดป้ ระสานกบั รา้ นรับซ้ือของเกา่ เป็ น เกณฑใ์ นการกาหนดราคา รายไดข้ องกจิ กรรมมาจากผลต่างของราคาของที่คณะกรรมการกาหนด ซ่ึงตอ้ งมีการหกั ค่าใชจ้ ่ายอ่ืนๆ วตั ถุประสงค์ 1. เพอื่ ปลูกจิตสานึกในการจดั การขยะและการรกั ษาสิ่งแวดลอ้ มภายในชุมชน 2. เป็ นการช่วยลดปริมาณขยะและเสริมสร้างความรู้ในเรื่องการคดั แยกขยะท่ีถูกตอ้ ง เหมาะสม 3. เพ่ือนาผลพลอยไดจ้ ากการต้งั ธนาคารขยะมาต้งั เป็นกองทุนสนบั สนุนกจิ กรรมต่างๆใน ชุมชน 4. เพ่ือเป็นการสรา้ งรูปแบบการจดั การขยะโดยชุมชนมีส่วนร่วมในการดาเนินงาน ข้นั ตอนการดาเนินงาน 1. ประชุมช้ีแจง เพ่ือช้ีแจงใหก้ บั ชุมชนทราบถึงจุดประสงคใ์ นการจดั ทาโครงการธนาคารขยะ 2. จดั ต้งั คณะทางานซ่ึงประกอบดว้ ย - ผจู้ ดั การธนาคารขยะจานวน 1 คน - เจา้ หนา้ ที่คดั แยกขยะและชงั่ น้าหนกั จานวน 2 คน - เจา้ หนา้ ท่จี ดบนั ทึกและคิดเป็นจานวนเงินจานวน 2 คน 3. มอบหมายภารกจิ 4. การประชาสัมพนั ธเ์ พือ่ ช้ีแจงกจิ กรรมใหค้ วามรูเ้ กย่ี วกบั การคดั แยกขยะ 5. การอบรมใหค้ วามรู้ความเขา้ ใจเกยี่ วกบั การคดั แยกขยะและการใชป้ ระโยชน์จากขยะใน รูปแบบต่างๆกบั สมาชิกชุมชน
77 6. การจดั หางบประมาณสนบั สนุนในการกอ่ สรา้ งศูนย์ 7. การดาเนินงานธนาคารขยะ 8. การประเมินผลการจดั กจิ กรรมจากจานวนสมาชิกทเี่ ขา้ กลุ่ม
78 กจิ กรรมท่ี 4 เรื่อง กจิ กรรมการหมกั ป๋ ุยอนิ ทรีย์ กจิ กรรมดาเนินการ ในปัจจุบนั ความเจริญกา้ วหนา้ ทางเทคโนโลยแี ละสังคมเป็ นไปอยา่ งรวด ทาใหเ้ กดิ ปัญหา การเพิม่ ข้นึ ของขยะจานวนมาก ซ่ึงการกาจดั อยา่ งถูกสุขลกั ษณะมีคา่ ใชจ้ ่ายสูงตามมาดว้ ย ดงั น้ี การ ลดปัญหาซ่ึงสามารถทาไดห้ ลายวธิ ี เช่น การคดั แยกขยะเพ่ือนากลบั มาใชใ้ หม่ หรือการหมกั เพื่อทา ป๋ ยุ อินทรีย์ เป็นตน้ ขยะประเภทผกั ผลไม้ เศษอาหาร ซ่ึงเป็ นขยะที่ย่อยสลายได้ และนบั วนั ยิง่ เพ่ิม ปริมาณมากข้นึ นอกจากน้ียง่ิ เพิม่ ปัญหาในการกาจัด ดงั น้ัน การทาป๋ ุยหมกั จึงเป็ นแนวทางหน่ึงที่ สามารถลดปริมาณขยะและปัญหาดา้ นส่ิงแวดลอ้ มได้ วตั ถุประสงค์ 1. ลดปริมาณขยะอินทรียท์ ี่จะตอ้ งนาไปกาจดั อนั เป็นการลดคา่ ใชจ้ ่ายในเร่ืองกาจดั 2. เพิม่ รายไดใ้ หแ้ กห่ น่วยงานทีร่ ับผิดชอบ 3. นาป๋ ยุ หมกั ที่ไดไ้ ปใชป้ ระโยชน์ได้โดยตรง ข้นั ตอนการดาเนนิ การ 1. นาเปลือกผลไม้ เศษอาหาร 1 ส่วน โดยปริมาตร เกล่ียลงพ้ืนเพ่ือเตรียมการผสม 2. นาเศษใบไมแ้ หง้ ท่สี บั แลว้ 1 ส่วน เกลี่ยทบั ลงบนเศษอาหาร 3. ใชจ้ อบหรือคราดคลุกเคลา้ วสั ดุหมกั ท้งั หมดใหเ้ ขา้ กนั 4. เม่ือเศษอาหารกบั ใบไมแ้ หง้ ผสมเขา้ กนั ดีแลว้ จึงนาไปหมกั ในภาชนะถงั หมกั 5. การเตมิ ขยะควรทาการเตมิ ทกุ วนั เน่ืองจากวสั ดุหมกั มีการยบุ ตวั ลงซ่ึงมีอตั ราการเตมิ ขยะ เศษอาหาร 2-2.2/ กก./วนั หรือ 4-5 กก./วนั 6. ความช้ืนทีเ่ หมาะสมสาหรับกองป๋ ยุ หมกั ประมาณรอ้ ยละ 60 ความถี่ในการทดสอบผูใ้ ช้ สามารถทดสอบความช้ืนเบ้อื งตน้ อยา่ งง่ายๆคอื ใชม้ ือกาวสั ดุหมกั แลว้ บีบแรงๆจะมีน้าไหลออกมา ตามร่องน้ิวมือเพยี งเลก็ นอ้ ย
79 ภาคผนวก จ ภาพกจิ กรรม ภาพที่ 1 แสดงการลงมติการลดและคดั แยกขยะเพ่อื ใหเ้ ทศบาลเกบ็ ขนทกุ วนั จนั ทร์ ภาพที่ 2 แสดงขยะภายในหมู่บา้ นท่ียงั ไม่มีท่จี ดั เกบ็ และไม่ไดค้ ดั แยก
80 ภาพท่ี 3 แสดงการสัมภาษณ์และให้สมาชิกในหมู่บ้านตอบแบบสอบถามการมีส่วนร่วมของ ประชาชนในการจดั การขยะมูลฝอย หมู่บา้ นศิริการ์เดน้ 2 ภาพท่ี 4 แสดงการจดั กจิ กรรมร่วมทาบุญตกั บาตรประจาปี ของหมู่บา้ นศิริการ์เดน้ 2 ในวนั ข้นึ ปี ใหม่
81 ภาพที่ 5 แสดงกจิ กรรมการฝึ กอบรมกจิ กรรม 3R ภาพท่ี 6 แสดงจุดรับบริจาคขยะรีไซเคิล
82 ภาพที่ 7 แสดงการแยกขยะรีไซเคลิ ภาพที่ 8 แสดงรถเกบ็ ขยะของเทศบาลตาบลบา้ นเป็ดเขา้ เกบ็ ขนขยะในหมู่บา้ นศิริการ์เดน้ 2 ทกุ เชา้ วนั จนั ทร์
83 ภาพท่ี 9 แสดงการไปศึกษาดูงานท่ี ทต.พระลบั อาเภอเมอื ง จงั หวดั ขอนแกน่ ภาพที่ 10 แสดงทะเบยี นสรา้ งงานสรา้ งรายไดจ้ ากการจดั การขยะ
84 ภาพที่ 11 แสดงการจดั อบรมโดยวิทยากรสิ่งแวดลอ้ มภาค 10 ตวั แทนจาก ทต.พระลบั และผนู้ า ชุมชนบา้ นหวั ถนน (ชุมชนตน้ แบบ) ร่วมประชาคมหมู่บา้ น ภาพท่ี 12 แสดงการอาสาทาดี 1 วนั กบั กจิ กรรม Big cleaning Day ณ หมู่บา้ นศิริการ์เดน้ 2
ชื่อ-นามสกุล 85 วนั เดอื นปี เกดิ ท่อี ยู่ ประวัติผ้วู ิจยั เบอร์โทรศัพท์ นายอภิกช ศิริสุทธ์ิ ตาแหน่งปัจจุบนั 30 สิงหาคม 2516 สถานที่ทางาน หมู่บา้ นศิริการ์เดน้ 2 เลขท่ี 10/16 หมู่ 17 ประวตั ิการศึกษา ตาบลบา้ นเป็ด อาเภอเมือง จงั หวดั ขอนแกน่ 40000 0917719198 พ.ศ.2536 หวั หนา้ ทท่ี าการไปรษณียข์ าเขา้ จงั หวดั ขอนแกน่ พ.ศ.2544 ทาการไปรษณียศ์ รีจนั ทร์ อาเภอเมือง จงั หวดั ขอนแกน่ จบการศึกษาจากโรงเรียนการไปรษณียแ์ ละโทรคมนาคม จบการศึกษาปริญญาตรี จากมหาวทิ ยาลยั ราชภฏั อุดรธานี
Search
