หลักสูตรสถานศึกษาระดับปฐมวัย 66

๕๑ ๔. ดา นสตปิ ญญา มาตรฐานที่ ๙ ใชภาษาส่ือสารไดเหมาะสมกับวยั ตวั บงช้ี สภาพที่พึงประสงค สาระการเรยี นรรู ายป ชน้ั อนบุ าลปท ่ี ๒ ประสบการณสาํ คญั สาระท่ีควรเรียนรู ๙.๑ สนทนาโตตอบและเลา -ฟงผอู ่ืนพดู จนจบ ๑. การฟงเสยี งตางๆในสิง่ แวดลอ ม มารยาทในการฟง เรือ่ งใหผอู ื่นเขาใจ และสนทนาโตต อบ ๒. การฟงและปฏบิ ัติตามคําแนะนํา - การรับฟง สอดคลองกบั เรื่องที่ ๓. การฟงเพลง นิทาน คําคลองจอง บทรอย ฟง กรอง หรือเรื่องราวตางๆ ๔. การเลนเกมทางภาษา -เลา เร่อื งเปน ๑. การพูดแสดงความคดิ ความรูส ึก และความ - การเลาเรื่องราวหรือ ประโยคอยาง ตอ เนือ่ ง ตองการ นิทาน ๒. การพดู เก่ยี วกบั ประสบการณข องตนเอง หรอื พูดเรือ่ งราวเกี่ยวกับตนเอง ๓. การพดู อธบิ ายเกี่ยวกบั สิ่งของ เหตุการณ และความสมั พนั ธของสิ่งตางๆ ๔. การพดู อยางสรางสรรคในการเลน และการ กระทาํ ตางๆ ๕. การรอจังหวะทเี่ หมาะสมในการพดู ๖. การพูดเรยี งลําดบั เพ่อื ใชในการสื่อสาร ๗. การเลนเกมทางภาษา ๙.๒ อาน เขียนภาพ และ -อา นภาพ ๑. การอา นหนังสอื ภาพ นทิ านหลากหลาย - การอานภาพ สัญลักษณ สัญลกั ษณไ ด สญั ลักษณ คาํ ประเภท/รปู แบบ นทิ าน พรอ มทั้งช้ี หรือ ๒. การอานอยางอสิ ระตามลําพัง การอา น กวาดตามอง รว มกัน การอา นโดยมผี ูชแี้ นะ ขอความตามบรรทดั ๓. การเห็นแบบอยางของการอา นท่ีถกู ตอง ๔. การสังเกตทศิ ทางการอานตัวอกั ษร คํา และขอความ ๕. การอานและชี้ขอความ โดยกวาดสายตา ตามบรรทัดจากซายไปขวา จากบนลงลาง

๕๒ ตวั บงชี้ สภาพท่ีพงึ ประสงค สาระการเรียนรรู ายป ชน้ั อนบุ าลปท่ี ๒ ประสบการณส ําคญั สาระทคี่ วรเรยี นรู -เขียนคลาย ๖. การสังเกตตัวอักษรในช่ือของตน หรือคํา ตวั อกั ษร คุนเคย ๗. การสังเกตตัวอักษรที่ประกอบเปนคําผาน การอานหรือเขียนของผูใ หญ ๘. การคาดเดาคํา วลี หรือประโยคที่มี โครงสรางซ้ําๆกันจากนิทาน เพลง คําคลอง จอง ๙. การเลน เกมทางภาษา ๑๐. การเห็นแบบอยางของการเขียนทถ่ี กู ตอง ๑. การเขียนรวมกันตามโอกาส และการเขียน - การใชมอื ทําส่ิงตา ง ๆ อสิ ระ - การเขยี นภาพ สญั ลักษณ ๒. การเขียนคําท่ีมีความหมายกับตัวเด็ก/คํา ตวั อกั ษร คนุ เคย ๓ . ก า ร คิ ด ส ะ ก ด คํ า แ ล ะ เ ขี ย น เ พ่ื อ สื่ อ ความหมายดว ยตนเองอยา งอสิ ระ ๔. การเลนเกมทางภาษา

๕๓ มาตรฐานที่ ๑๐ มคี วามสามารถในการคิดทเ่ี ปน พน้ื ฐานในการเรียนรู ตวั บง ช้ี สภาพท่ีพงึ ประสงค สาระการเรียนรรู ายป ๑๐.๑ มีความสามารถในการคิด ชน้ั อนุบาลปที่ ๒ ประสบการณส าํ คัญ สาระทีค่ วรเรยี นรู รวบยอด -บอกลกั ษณะและ ๑. การสังเกตลักษณะ สวนประกอบ ๑. การคิด สว นประกอบของสิง่ ของ การเปล่ียนแปลง และความสมั พนั ธข อง - ประสาทสมั ผสั ตา งๆจากการสังเกตโดย ส่งิ ตา งๆโดยใชประสาทสัมผัสอยา ง - การสงั เกต ใชป ระสาทสมั ผสั เหมาะสม ๒. การเปลี่ยนแปลงและ ๒. การสงั เกตส่ิงตา งๆแลละสถานทีจ่ าก ความสัมพันธของส่ิงตางๆ มุมมองทต่ี า งกัน รอบตัว ๓. การเลนกบั ส่อื ตางๆท่ีเปนทรงกลม ทรงสเี่ หล่ียมมุมฉาก ทรงกระบอก กรวย ๔. การใชภ าษาทางคณติ ศาสตรกบั เหตกุ ารณใ นชวี ิตประจาํ วัน -จับคูและเปรียบเทียบ ๑. การคัดแยก การจัดกลุม และการ ๑. การคดิ ความแตกตางหรือความ จําแนกสิ่งตางๆตามลักษณะและรูปราง - การจบั คู เหมือนของส่ิงตางๆโดย รูปทรง - การเปรียบเทียบความ ใชลักษณะท่ีสังเกตพบ ๒. การตอของช้ินเล็กเติมในช้ินใหญให เหมือนความตา ง เพยี งลกั ษณะเดียว สมบูรณ และการแยกชน้ิ สวน ๓. การจบั คู การเปรียบเทียบและการ เรียงลําดบั สงิ่ ตางๆตามลักษณะความ ยาว/ความสูง น้าํ หนัก ปรมิ าตร ๔. การใชภ าษาทางคณิตศาสตรก ับ เหตุการณในชวี ติ ประจําวนั -จําแนกและจัดกลุมส่ิง ๑. การคัดแยก การจัดกลุม และการ ๑. การคดิ ตางๆโดยใชอยางนอย จําแนกส่ิงตางๆตามลักษณะและรูปราง - การจาํ แนก หนึ่งลักษณะเปน เกณฑ รปู ทรง - การจัดกลุม สิ่งของหนึ่ง ๒. การทําซ้ํา การตอเติม และการสราง ลักษณะ แบบรูป ๓. การรวมและการแยกส่งิ ตางๆ ๔. การใชภาษาทางคณิตศาสตรกับ เหตกุ ารณใ นชีวติ ประจําวนั

๕๔ -เรียงลําดับสิ่งของหรือ ๑. การนบั และแสดงจาํ นวนของสง่ิ ตา งๆ ๑. การคดิ เหตุการณอยางนอย ๔ ในชวี ิตประจําวัน - การเรียงลําดับเหตุการณ ลาํ ดบั ๒. การเปรยี บเทียบและเรียงลําดบั ๔ ลาํ ดบั จาํ นวนของสิง่ ตาง ๆ - จาํ นวนและตัวเลข ๓. การบอกและแสดงอนั ดบั ทข่ี องสิ่ง ตา ง ๆ ๔. การบอกและเรียงลาํ ดบั กิจกรรมหรือ เหตกุ ารณต ามชวงหรอื เวลา ๕. การใชภาษาทางคณติ ศาสตรกบั เหตกุ ารณในชวี ิตประจําวัน ๖. การบอกและแสดงตาํ แหนง ทิศทาง และระยะทางของส่ิงตางดวยการกระทาํ ภาพวาด ภาพถา ย และรูปภาพ ๑๐.๒ มีความสามารถในการคิด -ระบุสาเหตุหรือผลท่ี ๑. การชั่ง ตวง วัดส่งิ ตา งๆโดยใช ๑. การแสดงความคิดเหน็ เชงิ เหตผุ ล เกิดข้ึนในเหตุการณหรือ เครือ่ งมอื และหนว ยท่ไี มใ ชห นวย - การช่ัง การกระทาํ เม่อื มผี ชู ้แี นะ มาตรฐาน - การตวง ๒. การอธิบายเชื่อมโยง สาเหตุและผลท่ี - การวัด เกิดข้นึ ในเหตกุ ารณหรอื การกระทาํ - คาดเดา หรือคาดคะเน ๑. การคาดเดาหรือการคาดคะเนส่ิงที่ -การหาความสัมพันธ และ ส่ิงท่ีอาจจะเกิดขึ้น หรือ อาจจะเกดิ ข้นึ อยางมีเหตผุ ล แสดงความคดิ เหน็ มี ส ว น ร ว ม ใ น ก า ร ล ง ๒. การมีสว นรวมในการลงความเห็นจาก ความเห็นจากขอ มูล ขอมูลอยางมเี หตผุ ล ๑๐.๓ มีความสามารถในการคิด -ตัดสินใจในเร่ืองงายๆ ๑. การตัดสินใจและมสี วนรวมใน ๑. การตัดสินใจส่ิงตางๆ แกปญหาและตัดสนิ ใจ แ ล ะ เ ริ่ ม เ รี ย น รู ผ ล ท่ี กระบวนการแกปญหา ดว ยตนเอง เกดิ ขนึ้ ๒. การอธิบายเชื่อมโยง สาเหตแุ ละผลท่ี เกดิ ขน้ึ ในเหตกุ ารณหรอื การกระทาํ -ระบปุ ญ หา และ ๑. การตดั สินใจและมีสว นรวมใน ๑ . ก า ร แ ก ป ญ ห า ด ว ย แกป ญ หาโดยลองผดิ ลอง กระบวนการแกป ญหา ตนเอง ถูก ๒. การคาดเดาหรือการคาดคะเนสง่ิ ที่ อาจจะเกิดขึ้นอยา งมีเหตุผล ๓. การมสี ว นรวมในการลงความเหน็ จากขอ มูลอยางมีเหตผุ ล

๕๕ มาตรฐานท่ี ๑๑ มจี นิ ตนาการและความคิดสรา งสรรค ตัวบงชี้ สภาพท่ีพงึ ประสงค สาระการเรยี นรูร ายป ช้นั อนุบาลปท ่ี ๒ ประสบการณสาํ คัญ สาระท่ีควรเรียนรู ๑๑.๑ เลน /ทาํ งานศิลปะตาม -สรา งผลงานศิลปะเพ่ือสอ่ื สาร ๑. การสังเกตลกั ษณะ การทํางานศิลปะ จินตนาการและความคิด สรางสรรค ความคิด ความรสู กึ ของตนเองโดยมี สวนประกอบ การ - วธิ กี ารใชเ ครอ่ื งมือ เคร่ืองใช ๑๑.๒ แสดงทา ทาง/ การดัดแปลงและแปลกใหมจ ากเดมิ เปล่ยี นแปลง และ ในการทํางานศิลปะอยางถกู เคลอ่ื นไหวตามจินตนาการ อยา งสรา งสรรค หรือมีรายละเอียดเพ่ิมขนึ้ ความสมั พนั ธของส่งิ ตางๆโดย วธิ ีและปลอดภยั ใชประสาทสัมผสั อยา ง เหมาะสม ๒. การสงั เกตส่งิ ตางๆแลละ สถานท่ีจากมมุ มองทีต่ างกนั ๓. การเลน กบั ส่อื ตา งๆท่ีเปน ทรงกลม ทรงส่เี หลี่ยมมมุ ฉาก ทรงกระบอก ทรงกรวย ๔. การใชภาษาทาง คณติ ศาสตรก บั เหตกุ ารณใน ชีวติ ประจําวนั -เคล่ือนไหวทาทางเพื่อสื่อสาร ๑. การเคล่ือนไหวอยูกบั ท่ี ๑. การเคลื่อนไหวรางกายใน ความคดิ ความรสู กึ ของตนเอง ๒. การเคล่ือนไหวเคล่อื นที่ ทศิ ทางระดบั และพืน้ ทต่ี างๆ อยางหลากหลายหรือแปลกใหม ๓. การเคลื่อนไหวพรอมวัสดุ ๒. การแสดงทาทางอยาง อุปกรณ อิสระ ๔. การแสดงความคิด สรา งสรรคผานภาษา ทาทาง การเคลือ่ นไหวและศลิ ปะ ๕. การเคล่ือนไหวโดยควบคุม ตนเองไปในทิศทาง ระดับและ พ้ืนท่ี ๖. การเคลือ่ นไหวตาม เสยี งเพลง/ดนตรี ๗. การฟงเพลง การรองเพลง และการแสดงปฏิกิริยาโตตอบ เสียงดนตรี

๕๖ มาตรฐานท่ี ๑๒ มีเจตคติทด่ี ีตอการเรียนรู และมีความสามารถในการแสวงหาความรไู ดเ หมาะสมกบั วัย ตัวบง ชี้ สภาพท่ีพึงประสงค สาระการเรยี นรรู ายป ชนั้ อนบุ าลปท ี่ ๒ ประสบการณสาํ คัญ สาระท่ีควรเรียนรู ๑๒.๑ มีเจตคติท่ีดีตอการ -สนใจซกั ถามเกี่ยวกบั เรียนรู สัญลักษณห รอื ตวั หนงั สือที่ ๑. การสํารวจสิ่งตางๆ และแหลง - ความรูพ ื้นฐานเกีย่ วกบั การใชห นงั สือ พบเหน็ เรียนรรู อบตวั และตัวหนังสือ ๒. การตั้งคาํ ถามในเรื่องท่สี นใจ -กระตือรือรนในการเขารวม ๑. การใหความรวมมือในการ ๑.การแสดงออกทางอารมณและ กิจกรรม ปฏิบตั ิกจิ กรรมตา งๆ ความรสู กึ อยางเหมาะสม ๒. การตงั้ คําถามในเรื่องทสี่ นใจ ๒. ความสนใจในการทํากิจกรรม ๓. การมีสวนรวมในการรวบรวม ขอมูลและนําเสนอขอมูลจากการ สืบเสาะหาความรใู นรปู แบบตา งๆ และแผนภูมิอยางงา ย ๑๒.๒ มีความสามารถใน -คนหาคําตอบของขอสงสัย ๑. การสํารวจส่ิงตางๆ และแหลง - การเรียนรูทีจ่ ะเลนและทําส่งิ ตา งๆ การแสวงหาความรู ตา งๆ ตามวธิ ีการของตนเอง เรียนรูรอบตัว ๒. การตง้ั คาํ ถามในเร่ืองทสี่ นใจ ๓. การสืบเสาะหาความรูเพ่ือ คนหาคาํ ตอบของขอสงสยั ตางๆ ๔. การมีสวนรวมในการรวบรวม ขอมูลและนําเสนอขอมูลจากการ สบื เสาะหาความรใู นรูปแบบตา งๆ และแผนภูมอิ ยางงา ย -ใชประโยคคําถามวา “ที่ ๑. การตั้งคําถามในเรือ่ งทส่ี นใจ - การสนใจซักถามคําถามเพื่อคนหา ไหน” “ทําไม” ในการคนหา ๒. การสืบเสาะหาความรูเพ่ือ คําตอบ คําตอบ คน หาคาํ ตอบของขอ สงสัยตา งๆ

๕๗ ตารางวเิ คราะหส าระการเรียนรรู ายป ชวงอายุ ๕ – ๖ ป ๑.พัฒนาการดานรางกาย มาตรฐานที่ ๑ รางกายเจริญเตบิ โตตามวัยเดก็ มสี ขุ นสิ ยั ทดี่ ี ตัวบงช้ี สภาพที่พึงประสงค สาระการเรียนรูร ายป ช้นั อนบุ าลปท ่ี ๓ (๕-๖ป) ประสบการณส ําคัญ สาระท่คี วรเรียนรู ๑.๑ มีนํ้าหนัก -น้ําหนกั และสว นสงู ตาม และสวนสงู ตาม เกณฑข องกรมอนามัย ๑.การปฏิบตั ติ นตามสขุ อนามัย การปฏิบัติกจิ วตั รประจาํ วนั เกณฑ สุขนิสยั ทด่ี ีในกิจวตั รประจําวนั - การเจริญเติบโตของรางกาย ๑.๒ มีสุขภาพ -รับประทานอาหารที่มี ๑.การปฏบิ ัติตนตามสขุ อนามัย การปฏิบัติกจิ วตั รประจําวัน อนามัย สุขนิสัย ประโยชนไ ดห ลายชนดิ และ สุขนิสัยท่ีดใี นกิจวัตรประจําวัน ๑. อาหารทมี่ ปี ระโยชนและไมม ี ที่ดี ด่ืมนา้ํ สะอาดไดด วยตนเอง ๒. การประกอบอาหารไทย ประโยชน ๒. อาหารหลกั ๕ หมู -ลางมือกอนรบั ประทาน ๑.การปฏิบัตติ นตามสขุ อนามยั ๓. การมีเจตคตทิ ี่ดตี อ การ อาหารและหลังจากใช สขุ นิสยั ทดี่ ีในกิจวัตรประจาํ วัน รบั ประทานอาหารที่มปี ระโยชน หอ งน้าํ หอ งสวมดว ยตนเอง ๒. การชว ยเหลอื ตนเองในการปฏบิ ัติกิ การปฏบิ ตั กิ จิ วัตรประจําวัน จกวัตรประจาํ วนั ๑. อวัยวะตา งๆของรางกายและ -ลา งหนาและแปรงฟน ถกู วธิ ี ๓. การปฏบิ ัตติ นใหปลอดภยั ในกจิ วัตร การรักษาความปลอดภยั หลังรบั ประทานอาหารดวย ประจาํ วนั ๒. วิธรี ักษารางกายใหส ะอาด ตนเอง ๔. การฟงนิทาน เรื่องราว เหตุการณ และมีสขุ อนามัยทีด่ ี เกี่ยวกบั การปอ งกัน และรกั ษาความ ปลอดภัย การปฏิบัตกิ จิ วัตรประจําวนั ๑.การปฏบิ ตั ติ นตามสขุ อนามัย ๑. อวัยวะตา งๆของรางกายและ สขุ นสิ ัยท่ดี ีในกิจวัตรประจาํ วนั การรกั ษาความปลอดภยั ๒. การชว ยเหลือตนเองในการปฏิบตั ิ ๒. วิธรี ักษารางกายใหสะอาด กิจวตั รประจําวัน และมีสุขอนามยั ท่ดี ี ๓. การปฏิบัติตนใหปลอดภยั ในกิจวตั ร ประจําวัน

๕๘ -นอนพักผอนเปน เวลา ๔. การฟง นิทาน เร่อื งราว เหตุการณ -ประโยชนข องการนอนหลับ เกีย่ วกับการปองกนั และรักษาความ พักผอ น ปลอดภัย - การปฏิบตั ิตนตามสุขอนามยั สขุ นสิ ัยท่ีดีในกจิ วตั รประจําวนั -ออกกําลงั กายเปนเวลา ๑. การเลน อสิ ระ ๑. ประโยชนข องการออกกําลงั -เลนและทํากิจกรรมรวมกบั ๒. การเคล่ือนไหวขามสิง่ กีดขวาง กาย ผูอ น่ื ดว ยความระมดั ระวงั อยางปลอดภยั ๓. การเลน เครือ่ งเลนอยา งปลอดภัย ๒. การเลนเคร่ืองเลน สนามอยา ง ๔. การละเลน พ้นื บา นไทย ถกู วธิ ี ๕. การเลน นอกหองเรียน ๖. การเลนเคร่อื งเลน สนามอยา งอิสระ ๑.๓ รักษา ๑.การปฏบิ ตั ติ นใหปลอดภยั ใน ๑. การรักษาความปลอดภยั ของ ความปลอดภัย ของตนเองและ กิจวตั รประจาํ วัน ตนเองและการปฏบิ ตั ิตอ ผอู ื่น ผูอ ืน่ ๒. การฟง นิทาน เร่อื งราวเหตกุ ารณ อยางปลอดภยั ในชีวิตประจําวนั เกย่ี วกับการปองกนั และรักษาความ ๒. การปฏิบตั ติ นอยา งเหมาะสม ปลอดภัย เมอื่ เจ็บปวย ๓. การเลน บทบาทสมมุตเิ หตกุ ารณ ๓. การระวังภัยจากคนแปลก ตา งๆ หนาและอุบตั ิภัยตา งๆ ๔. การพดู กับผอู ่นื เกี่ยวกับ ประสบการณของตนเองหรือพดู เร่อื งราวเกย่ี วกับตนเอง ๕. การเลน เครื่องเลนอยางปลอดภยั ๖. การเลนและทํางานรว มกบั ผอู นื่

๕๙ มาตรฐานที่ ๒ กลา มเนือ้ ใหญแ ละกลา มเน้อื เล็กแขง็ แรงใชไดอยางคลองแคลว และประสานสัมพันธก ัน ตัวบงช้ี สภาพท่ีพึงประสงค สาระการเรยี นรูรายป ช้นั อนุบาลปท่ี ๓ (๕-๖ป) ประสบการณสําคัญ สาระทคี่ วรเรียนรู ตัวบงช้ีที่ ๒.๑ เคล่ือนไหว -เดนิ ตอ เทาถอยหลงั เปนเสนตรงได ๑. การเคลอ่ื นไหวอยกู ับที่ ๑. การออกกาํ ลงั กาย รางกายอยางคลองแคลว อยางคลองแคลว ๒. การเคลอื่ นไหวเคลอื่ นท่ี ๒. การเคล่ือนไหวรางกาย ประสานสัมพันธแ ละทรงตัว -กระโดดขาเดียว ไปขางหนาได ๓. การเคล่ือนไหวพรอมอปุ กรณ ได อยา งตอ เนื่องโดยไมเ สียการทรงตัว ๔. การเคลื่อนไหวทใี่ ชการ ประสานสมั พนั ธของกลา มเนือ้ -วง่ิ หลบหลกี ส่งิ กีดขวางไดอยา ง ใหญใ นการขวา ง การจับ การโยน คลองแคลว การเตะ -โยนรับลูกบอลท่ีกระดอนขึ้นจาก ๕. การเลนเครื่องเลนสนามอยาง พ้นื โดยใชมือท้งั ๒ ขางได อิสระ ๖. การเคลื่อนไหวขา มสง่ิ กีดขวาง ๗. การเคลื่อนไหวโดยควบคุม ตนเองไปในทิศทาง ระดับ และ พืน้ ที่ ตัวบงชี้ท่ี ๒.๒ ใชมือ-ตา -ใชกรรไกรตัดกระดาษตามแนว ๑. การเลน เคร่อื งเลน สัมผสั และ ๑. การเลน และการทาํ งานรวมกับ ประสานสมั พนั ธก ัน เสน โคงได การสรา งส่ิงตางๆจากแทงไม ผูอ่ืน -เขียนรูปสามเหล่ียมตามแบบได บลอ็ ก ๒. การทาํ งานศลิ ปะ อยา งมมี มุ ชัดเจน ๒.การเขยี นภาพและการเลน กบั สี ๓. การประดิษฐสิ่งตางๆดวยเศษ -รอยวัสดุที่ มีรู ขนาดเสน ผาน วัสดุ ศนู ยก ลาง๐.๒๕ ซม.ได ๔. การหยิบจับ การใชกรรไกร การฉีก การตัด การปะ การรอย วัสดุ

๖๐ ๒.พฒั นาการดา นอารมณ จิตใจ มาตรฐานที่ ๓ มีสขุ ภาพจิตดแี ละมคี วามสขุ ตัวบงชี้ สภาพท่พี ึงประสงค สาระการเรียนรูร ายป ๓.๑ แสดงออกทางอารมณ ชน้ั อนบุ าลปท ่ี ๓ (๕-๖ป) ประสบการณสําคัญ สาระท่ีควรเรียนรู อยางเหมาะสม ๑. การพูดสะทอ นความรสู กึ - การแสดงทางอารมณแ ละ -แสดงอารมณ ความรูสกึ ได ของตนเองและผูอื่น ความรูสกึ อยางเหมาะสมกับ สอดคลอ งกับสถานการณอ ยาง ๒. การเลนบทบาทสมมตุ ิ สถานการณ เหมาะสม ๓. การเคลือ่ นไหวตาม เสยี งเพลง ดนตรี - การรูจ กั แสดงความคดิ เหน็ ๓.๒ มีความรสู ึกทด่ี ีตอ ตนเอง -กลา พูดกลา แสดงออกอยา ง ๔. การรอ งเพลง อยางเหมาะสมกบั สถานการณ ๕. การทาํ งานศลิ ปะ และผอู ่ืน เหมาะสมตามสถานการณ - การประสบความสําเร็จในสิง่ ตางๆท่ีทําดว ยตนเอง -แสดงความพอใจในผลงานและ ความสามารถของตนเองและผอู น่ื มาตรฐานที่ ๔ ช่นื ชมและแสดงออกทางศลิ ปะ ดนตรี และการเคลอ่ื นไหว ตวั บง ช้ี สภาพที่พึงประสงค สาระการเรยี นรูร ายป ชน้ั อนุบาลปท ่ี ๓ (๕-๖ป) ประสบการณสําคัญ สาระท่ีควรเรียนรู ๔.๑ สนใจและมีความสุขและ -สนใจและมีความสขุ และ ๑. การทํากิจกรรมศิลปะตา งๆ - การทาํ กิจกรรมศลิ ปะ แสดงออกผา นงานศลิ ปะ แสดงออกผา นงานศลิ ปะ ๒. การสรา งสรรคส่งิ สวยงาม สรางสรรค ดนตรีและการเคลอ่ื นไหว ๓. การรบั รแู ละแสดงความคดิ ความรูสึกผา นสื่อ วสั ดุ ของ - การฟง การรองเพลง -สนใจ มคี วามสขุ และแสดงออก เลน และช้ินงาน ผานเสียงเพลง ดนตรี ๔. การปฏิบัตกิ ิจกรรมตางๆ ตามความสามารถของตนเอง ๑. การฟง เพลง การรอ งเพลง และการแสดงปฏกิ ริ ิยาโตต อบ เสียงดนตรี

-สนใจ มีความสขุ และแสดง ๒. การเลน เคร่ืองดนตรี ๖๑ ทาทาง/เคลือ่ นไหวประกอบเพลง ประกอบจังหวะ จงั หวะและ ดนตรี ๔. การปฏบิ ตั กิ ิจกรรมตางๆ - การแสดงทาทางเคล่อื นไหว ตามความสามารถของตนเอง ประกอบเพลง จังหวะและ ๑. การฟงเพลง การรอ งเพลง ดนตรี และการแสดงปฏกิ ริ ิยาโตต อบ เสียงดนตรี ๒. การเคลื่อนไหวตาม เสียงเพลง ดนตรี ๔. การปฏบิ ตั ิกจิ กรรมตา งๆ ตามความสามารถของตนเอง ๕. การเลนเครือ่ งดนตรี ประกอบจงั หวะ มาตรฐานที่ ๕ มคี ุณธรรม จริยธรรมและมจี ติ ใจทด่ี ีงาม ตัวบง ช้ี สภาพท่ีพงึ ประสงค สาระการเรยี นรรู ายป ๕.๑ ซอ่ื สัตย สุจรติ ชั้นอนบุ าลปท่ี ๓ (๕-๖ป) ประสบการณสาํ คญั สาระทคี่ วรเรยี นรู - ขออนุญาตหรือรอคอย ๑. ปฏิบัตติ นเปน สมาชิกทดี่ ขี อง ๑. คณุ ธรรมจริยธรรม ๕.๒ มีความเมตตา กรุณา มี เมื่อตองการสิ่งของของผูอื่น หองเรียน - ความซื่อสตั ย สุจริต นาํ้ ใจและชว ยเหลือแบง ปน ดวยตนเอง ๒. การฟง นทิ านเกี่ยวกบั คณุ ธรรม - ความเกรงใจ จริยธรรม ๒. การเคารพสิทธิของตนเอง -แสดงความรักเพ่ือนและมี ๓. การรว มสนทนาและแลกเปลี่ยน และผอู ่นื เมตตาสตั วเ ล้ยี ง ความคดิ เห็นเชิงจริยธรรม ๔. เลน บทบาทสมมตุ ิ ๑. คณุ ธรรมจริยธรรม ๕. การเลนและทํางานรว มกับผูอ ่นื - ความเมตตากรุณา ๖. การปฏบิ ตั ติ นตามหลักศาสนาทนี่ บั - ความมนี ้าํ ใจเอื้อเฟอ เผอื่ แผ ถือ ๑. การฟง นิทานเกี่ยวกบั คุณธรรม จรยิ ธรรม ๒. เลน บทบาทสมมตุ ิ ๓. การเลีย้ งสัตว

๖๒ -ชวยเหลือและแบงปนผูอ่ืน ๑. การฟงนิทานเกย่ี วกบั คุณธรรม ๑. คณุ ธรรมจรยิ ธรรม ไดดว ยตนเอง จริยธรรม - ความมีนํ้าใจ ชวยเหลือ ๒. เลนบทบาทสมมุติ แบงปน ๓. ปฏบิ ตั ติ นเปน สมาชิกทีด่ ีของ - ความกตญั ู หอ งเรยี น - ความมีนํา้ ใจเอ้อื เฟอ เผื่อแผ ๔. การเลน รายบุคคล กลุมยอย และ กลมุ ใหญ ๕. การเลนตามมมุ ประสบการณ/มุม เลนตางๆ ๕.๓ มีความเห็นอกเห็นใจ -แสดงสีหนาหรือทาทาง ๑. การเลน และทํางานรวมกับผูอ่นื ๑. คุณธรรมจริยธรรม ผูอนื่ รับรูความรูสึกผูอ่ืนอยาง ๒. การเลนบทบาทสมมตุ ิ - ความเห็นอกเห็นใจผอู ่นื สอดคลอ งกบสถานการณ ๓. การแสดงความยินดีเม่ือผูอ่ืนมี - ความมนี าํ้ ใจเออื้ เฟอเผอื่ แผ ความสุข เห็นใจเมื่อผูอ่ืนเศราหรือ เสียใจและการชวยเหลือปลอบโยนเมื่อ ผูอื่นไดรบั บาดเจ็บ ๕.๔ มคี วามรับผดิ ชอบ -ทํางานท่ีไดรับมอบหมาย ๑. การทาํ กจิ กรรมศลิ ปะตา งๆ ๑. คุณธรรมจรยิ ธรรม จนสาํ เรจ็ ดว ยตนเอง ๒. การดแู ลหองเรยี นรว มกนั - ความรับผดิ ชอบ ๓. การมีสว นรว มรับผิดชอบ ดูแล - ความอดทน มุงมน่ั รกั ษาส่งิ แวดลอมท้ังภายในและ - ความเพียร ภายนอกหอ งเรยี น ๔. การรวมกําหนดขอตกลงของ หอ งเรียน

๖๓ ๓.พฒั นาการดา นสังคม มาตรฐานที่ ๖ มีทักษะชวี ิตและปฏิบตั ิตนตามหลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง ตัวบง ชี้ สภาพที่พงึ ประสงค สาระการเรยี นรรู ายป ชัน้ อนบุ าลปท ่ี ๓ (๕-๖ป) ประสบการณส ําคญั สาระทีค่ วรเรียนรู ๖.๑ ชว ยเหลือตนเองใน - แตง ตัวดว ยตนเองไดอยา ง ๑. การชว ยเหลอื ตนเองในกิจวตั ร ๑. การชว ยเหลือตนเอง การปฏบิ ัตกิ ิจวตั ร ประจาํ วัน คลอ งแคลว ประจําวัน ๒. มารยาทในการรับประทาน ๖.๒ มีวินัยในตนอง - รบั ประทานอาหารดว ยตนเอง ๒. การใหความรว มมอื ในการ อาหาร ๖.๓ ประหยดั และ อยา งถกู วิธี ปฏิบตั กิ จิ กรรมตา งๆ พอเพียง ๓. การปฏิบตั ิกจิ กรรมตา งๆตาม - ใชแ ละทําความสะอาดหลังใช ความสามารถของตนเอง หองน้ําหองสวมดวยตนเอง -เกบ็ ของเลนของใชเขาท่อี ยาง ๑. การรวมกาํ หนดขอตกลงของ ๑. การเลนและการเก็บส่ิงของ เรยี บรอยดว ยตนเอง หอ งเรยี น อยา งถกู วิธี -เขาแถวตามลําดับกอนหลังไดดวย ๒. การปฏบิ ตั ิตนเปนสมาชิกท่ดี ี ๑ . ก า ร ร อ ค อ ย ต า ม ลํ า ดั บ ตนเอง ของหอ งเรียน กอนหลงั ๓. การใหความรวมมือในการ ๒. การเขาแถว ปฏบิ ตั ิกจิ กรรมตางๆ ๔. การดแู ลหองเรียนรวมกัน -ใชสงิ่ ของเคร่อื งใชอ ยางประหยดั ๑. การปฏิบตั ิตนตามแนวทางหลัก - การเลือกใชสิ่งของเครอื่ งใช นํ้า และพอเพียงดวยตนเอง ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง ไฟอยางประหยัด ๒. การใชวัสดแุ ละส่ิง ของเครือ่ งใชอยา งคมุ คา

๖๔ มาตรฐานที่ ๗ รกั ธรรมชาติ ส่งิ แวดลอม วฒั นธรรม และความเปน ไทย ตวั บงช้ี สภาพท่ีพึงประสงค สาระการเรียนรูรายป ๗.๑ ดูแลรักษาธรรมชาติ และสง่ิ แวดลอม ชน้ั อนุบาลปท ี่ ๓ (๕-๖ป) ประสบการณส ําคญั สาระท่คี วรเรยี นรู ๗.๒ มีมารยาทตาม -มีสวนรวมในการดูแลรักษา ๑. การมสี วนรว มในการดแู ลรกั ษา ๑. สิ่งแวดลอมในโรงเรียนและ วฒั นธรรมไทยและรักความ เปนไทย ธรรมชาติและส่ิงแวดลอม ส่ิงแวดลอ มทง้ั ภายในและภายนอก การดูแลรักษา ดวยตนเอง หองเรยี น ๒. ส่ิงแวดลอมตามธรรมชาติ ๒.การสนทนาขาวและเหตุการณที่ และการอนุรกั ษสงิ่ แวดลอ ม เกี่ยวกับธรรมชาติและส่ิงแวดลอมใน ๓. การรักษาสาธารณสมบัติใน ชีวติ ประจาํ วนั หอ งเรยี น ๓. การเพาะปลกู และดูแลตน ไม ๔. การอธิบายเช่ือมโยงสาเหตุและ ผลท่ีเกิดขึ้นในเหตุการณหรือการ กระทาํ ๕. การตัดสนิ ใจและมสี ว นรว มใน กระบวนการแกป ญ หา -ท้งิ ขยะไดถูกท่ี ๑. การคัดแยก การจัดกลุมและ ๑. ขยะและการคดั แยกขยะ จําแนกสิ่งตางๆตามลักษณะและ ๒. การดแู ลรักษาสงิ่ แวดลอ ม รปู รา ง รปู ทรง ๒. การใชวัสดุและส่ิงของเครื่องใช อยา งคมุ คา ๓. การทํางานศิลปะท่ีนําวัสดุหรือ ส่งิ ของเคร่ืองใชทีใ่ ชแ ลว มาใชซาํ้ หรือ แปรรปู แลวนาํ กลบั มาใชใ หม ๔. การสรา งสรรคชนิ้ งานโดยใช รปู รา งรปู ทรงจากวสั ดุท่ีหลากหลาย ๕. การปฏิบัติตนเปนสมาชิกที่ดีของ หองเรยี น -ปฏบิ ตั ิตนตามมารยาทไทย ๑. การปฏิบัติตนตามวัฒนธรรมทอง ๑. การปฏิบัติตนตามมารยาท ได ตามกาลเทศะ ถ่ินท่ีอาศยั และประเพณีไทย และวัฒนธรรมไทย - การแสดงความเคารพ

๒. การเลน บทบาทสมมตุ กิ ารปฏบิ ตั ิ ๖๕ ตนในความเปน คนไทย -การพูดสภุ าพ - การกลาวคําขอบคุณและขอ โทษ -กลาวคําขอบคุณและขอ ๑. การปฏิบัติตนตามวัฒนธรรมทอ ง ๑. การปฏิบัติตนตามมารยาท โทษดวยตนเอง ถิ่นทอ่ี าศยั และประเพณไี ทย และวัฒนธรรมไทย ๒. การเลนบทบาทสมมตุ กิ ารปฏบิ ัติ - การพดู สภุ าพ ตนในความเปนไทย - การกลาวคําขอบคุณและขอ ๓. การพูดสะทอนความรูสึกของ โทษ ตนเองและผูอืน่ -ยืนตรงและรวมรองเพลง ๑. การปฏบิ ตั ิตนตามวัฒนธรรมทอ ง ๑. วันสําคัญของชาติ ศาสนา ชาติไทยและเพลงสรรเสริญ ถ่ินท่อี าศัยและประเพณไี ทย พระมหากษตั รยิ  พระมารมี ๒. การเลนบทบาทสมมตุ ิการปฏบิ ตั ิ ๒. สญั ลกั ษณสําคัญของชาติไทย ตนในความเปนไทย ๓. การแสดงความจงรักภัคดีตอ ๓. การรว มกิจกรรมวนั สาํ คัญ ชาติ ศาสนา พระมหากษัตรยิ  มาตรฐานท่ี ๘ อยูรวมกับผูอื่นไดอยางมีความสุขและปฏิบัติตนเปนสมาชิกที่ดีของสังคมในระบอบ ประชาธปิ ไตยอันมพี ระมหากษัตริยท รงเปน ประมขุ ตวั บงชี้ สภาพท่ีพึงประสงค สาระการเรียนรรู ายป ชัน้ อนุบาลปท ี่ ๓ (๕-๖ป) ประสบการณส าํ คญั สาระที่ควรเรยี นรู ๘.๑ ยอมรับความเหมือนและ -เลนและทํากิจกรรมรวมกับเด็กที่ ๑.การเลน และทาํ งานรวมกับ ๑. การเลนและการทํา ความแตกตางระหวา งบคุ คล แตกตางไปจากตน ผูอ่นื กิจกรรมรวมกับผอู ่นื ๘.๒ มปี ฏสิ มั พนั ธที่ดกี บั ผอู ่นื -เลนหรือทํางานรวมกับเพ่ือนอยาง ๒. การเลน พน้ื บานของไทย ๒. การปฏิบัติตามวัฒนธรรม มีเปา หมาย ๓. การศึกษานอกสถานที่ ทองถนิ่ และความเปน ไทย ๔. การเลนและทํากิจกรรม -ย้ิมหรือทักทายหรือพูดคุยกับ รวมกับกลมุ เพื่อน ผูใ ห ญ แ ล ะ บุ ค ค ล ท่ี คุน เ ค ย ไ ด ๕. การทําศิลปะแบบรวมมอื เหมาะสมกับสถานการณ ๖. การรว มสนทนาและ แลกเปลย่ี นความคดิ เห็น

๖๖ ๗. การเลน รายบุคคล กลมุ ยอย และกลุมใหญ ๘.๓ ปฏิบตั ิตนเบ้ืองตนในการ - มี ส ว น ร ว ม ส ร า ง ข อ ต ก ล ง แ ล ะ ๑. การรวมกําหนดขอ ตกลงของ ๑. การปฏบิ ัตติ ามกฎระเบียบ เปน สมาชกิ ทีด่ ีของสงั คม ปฏิบัตติ ามขอ ตกลงดว ยตนเอง หองเรยี น และขอตกลง ๒.การปฏบิ ัติตนเปนสมาชกิ ที่ดี - ผนู าํ ผูตาม -ปฏิบัติตนเปนผูนําและผูตามได ของหอ งเรียน ๒. การแสดงออกทางอารมณ เหมาะสมกับสถานการณ ๓. การใหค วามรวมมอื ในการ และความรสู กึ อยางเหมาะสม ปฏบิ ัติกิจกรรมตา งๆ ๓. การแสดงมารยาทท่ดี ี -ประนีประนอมแกไขปญหาโดย ๔. การรว มกิจกรรมวันสําคัญ ปราศจากการใชความรุนแรงดวย ๕. การมสี ว นรวมในการเลอื ก ตนเอง วิธกี ารแกปญ หา ๖. การมีสว นรวมในการ แกปญ หาความขัดแยง ๔. ดานสติปญญา มาตรฐานท่ี ๙ ใชภ าษาสอ่ื สารไดเ หมาะสมกบั วยั ตัวบง ชี้ สภาพที่พึงประสงค สาระการเรยี นรรู ายป ช้นั อนุบาลปท่ี ๓ (๕-๖ป) ประสบการณสาํ คัญ สาระท่ีควรเรยี นรู ๙.๑ สนทนาโตตอบและเลา -ฟงผูอื่นพูดจนจบและสนทนา ๑ . ก า ร ฟ ง เ สี ย ง ต า ง ๆ ใ น มารยาทในการฟง เร่ืองใหผอู ื่นเขาใจ โตตอบอยางตอเน่ืองเช่ือมโยงกับ สง่ิ แวดลอ ม - การรบั ฟง เร่ืองท่ฟี ง ๒ . ก า ร ฟ ง แ ล ะ ป ฏิ บั ติ ต า ม - การสนทนาเชอื่ มโยงสิ่งตา งๆ คําแนะนาํ ๓. การฟงเพลง นิทาน คําคลอง จอง บทรอยกรอง หรือเรื่องราว ตา งๆ ๔. การเลน เกมทางภาษา -เลา เปนเรื่องราวตอเนื่องได ๑ . ก า ร พู ด แ ส ด ง ค ว า ม คิ ด ๑. การใชภาษาในการส่ือ ความรสู กึ และความตองการ ความหมายในชีวิตประจําวัน ๒. การพูดเกี่ยวกับประสบการณ ความรูพื้นฐานเกี่ยวกับการใช ของตนเอง หรือพูดเร่ืองราว หนงั สือและตัวหนงั สือ เกย่ี วกบั ตนเอง

๖๗ ๓. การพูดอธิบายเก่ียวกบั สงิ่ ของ เหตุการณ และความสัมพันธ ของส่ิงตา งๆ ๔. การพูดอยางสรางสรรคใน การเลนและการกระทาํ ตา งๆ ๕. การรอจังหวะที่เหมาะสมใน การพูด ๖. การพูดเรียงลําดับเพ่ือใชใน การส่อื สาร ๗. การเลนเกมทางภาษา ๙.๒ อาน เขียนภาพ และ -อานภาพ สัญลักษณ คํา ดว ยการ ๑. การอา นหนังสือภาพ นทิ าน ๑. การใชภ าษาในการสื่อ สญั ลักษณไ ด ชี้ หรอื กวาดตามองจดุ เรมิ่ ตนและ หลากหลายประเภท/รูปแบบ ความหมายในชีวติ ประจําวนั จุดจบของขอ ความ ๒. การอานอยางอิสระตามลําพงั ความรพู ้ืนฐานเกยี่ วกับการใช การอา นรว มกัน การอานโดยมผี ู หนงั สอื และตวั หนังสอื ช้แี นะ - การอานภาพ สัญลักษณ ๓. การเห็นแบบอยางของการ นิทาน อา นทถี่ ูกตอง ๔. การสังเกตทศิ ทางการอาน ตวั อักษร คํา และขอ ความ ๕. การอานและชี้ขอความ โดย กวาดสายตาตามบรรทัดจาก ซา ยไปขวา จากบนลงลา ง ๖. การสังเกตตัวอักษรในช่ือของ ตน หรือคําคนุ เคย ๗ . ก า ร สั ง เ ก ต ตั ว อั ก ษ ร ที่ ประกอบเปนคําผานการอาน หรอื เขียนของผูใ หญ ๘. การคาดเดาคํา วลี หรือ ประโยคที่มีโครงสรางซ้ําๆกัน จากนทิ าน เพลง คาํ คลองจอง ๙. การเลน เกมทางภาษา ๑๐. การเห็นแบบอยางของการ เขยี นทีถ่ ูกตอง

๖๘ -เขยี นชื่อของตนเอง ตามแบบ ๑. การเขียนรวมกันตามโอกาส ๑. การใชภ าษาในการสอื่ เขียนขอ ความดวยวิธีที่คดิ ข้นึ เอง และการเขียนอสิ ระ ความหมายในชวี ติ ประจําวนั ๒. การเขียนคําที่มีความหมาย ความรูพ ืน้ ฐานเกย่ี วกับการใช กับตวั เด็ก/คําคุนเคย หนงั สอื และตวั หนงั สือ ๓. การคิดสะกดคําและเขียน - การเขียนภาพ สัญลักษณ เพื่อสื่อความหมายดวยตนเอง ตวั อกั ษร ช่ือ- สกุลของตนเอง อยา งอิสระ ๔. การเลน เกมทางภาษา มาตรฐานที่ ๑๐ มคี วามสามารถในการคดิ ท่ีเปนพนื้ ฐานในการเรยี นรู ตัวบงช้ี สภาพทพ่ี งึ ประสงค สาระการเรยี นรูร ายป ชั้นอนบุ าลปท่ี ๓ (๕-๖ป) ประสบการณส าํ คัญ สาระทค่ี วรเรียนรู ๑๐.๑ มีความสามารถในการคิด -บอกลักษณะ ๑. การสังเกตลักษณะ สว นประกอบ ๑. การคดิ รวบยอด สวนประกอบ การ การเปลี่ยนแปลง และความสัมพันธของ - ประสาทสมั ผสั เปล่ยี นแปลง หรอื ส่งิ ตา งๆโดยใชประสาทสัมผัสอยาง - การสังเกต ความสมั พันธของสิ่งของ เหมาะสม ๒. การเปลี่ยนแปลงและ ตา งๆจากการสังเกตโดย ๒. การสังเกตสง่ิ ตางๆแลละสถานทีจ่ าก ความสัมพันธของส่ิงตางๆ ใชประสาทสัมผัส มุมมองทีต่ างกัน รอบตวั ๓. การเลนกบั สอ่ื ตา งๆที่เปนทรงกลม ทรงสเ่ี หลี่ยมมมุ ฉาก ทรงกระบอก ทรง กรวย ๔. การใชภาษาทางคณิตศาสตรกับ เหตุการณใ นชวี ติ ประจําวัน -จับคูและเปรียบเทียบ ๑. การคัดแยก การจัดกลุม และการ ๑. การคดิ ความแตกตางหรือความ จําแนกส่ิงตางๆตามลักษณะและรูปราง - การจับคู เหมือนของสิ่งตางๆโดย รูปทรง - การเปรียบเทียบลักษณะ ใชลักษณะท่ีสังเกตพบ ๒. การตอของช้ินเล็กเติมในชิ้นใหญให ตา งๆ สองลักษณะขน้ึ ไป สมบรู ณ และการแยกชิ้นสว น ๓. การจบั คู การเปรียบเทียบและการ เรียงลําดับส่ิงตางๆตามลกั ษณะความ ยาว/ความสงู นํ้าหนกั ปริมาตร

๖๙ ๔. การใชภ าษาทางคณติ ศาสตรกับ เหตกุ ารณใ นชวี ิตประจําวนั -จําแนกและจัดกลุมสิ่ง ๑. การคัดแยก การจัดกลุม และการ ๑. การคดิ ตางๆโดยใชต้ังแตสอง จําแนกส่ิงตางๆตามลักษณะและรูปราง - การจําแนกสิ่งของตั้งแต ลกั ษณะขึ้นไปเปน เกณฑ รูปทรง ๒ลกั ษณะ ๒. การทําซ้ํา การตอเติม และการสราง - การจดั กลมุ แบบรปู ๓. การรวมและการแยกสง่ิ ตางๆ ๔. การใชภาษาทางคณิตศาสตรกับ เหตุการณในชีวติ ประจาํ วนั -เรียงลําดับสิ่งของหรือ ๑. การนับและแสดงจาํ นวนของสิ่งตางๆ ๑. การคดิ เหตุการณอยางนอย ๕ ในชวี ิตประจาํ วนั - การเรียงลําดับ อยางนอย ลําดบั ๒. การเปรียบเทยี บและเรียงลําดับ ๕ ลําดับ จํานวนของสง่ิ ตา ง ๆ - จํานวนและตัวเลข ๓. การบอกและแสดงอันดบั ท่ีของสิง่ ตาง ๆ ๔. การบอกและเรยี งลาํ ดบั กิจกรรมหรอื เหตกุ ารณตามชว งหรอื เวลา ๕. การใชภ าษาทางคณิตศาสตรก ับ เหตกุ ารณในชีวติ ประจาํ วัน ๖. การบอกและแสดงตําแหนง ทศิ ทาง และระยะทางของส่ิงตางดว ยการกระทาํ ภาพวาด ภาพถาย และรูปภาพ ๑๐.๒ มีความสามารถในการคิด -อธิบายเชื่อมโยงสาเหตุ ๑. การชั่ง ตวง วดั ส่งิ ตางๆโดยใช ๑. การแสดงความคดิ เหน็ เชงิ เหตผุ ล และผลท่เี กดิ ข้นึ ใน เคร่ืองมอื และหนว ยท่ีไมใ ชหนวย - การชง่ั เหตุการณหรอื การ มาตรฐาน - การตวง กระทาํ ดว ยตนเอง ๒. การอธิบายเช่ือมโยง สาเหตุและผลที่ - การวดั เกดิ ขนึ้ ในเหตกุ ารณห รือการกระทาํ ๒. การเช่ือมโยงส่ิงตางๆใน ชีวิตประจําวัน -คาดคะเนสิ่งท่ีอาจจะ ๑. การคาดเดาหรือการคาดคะเนสิ่งที่ -การหาความสัมพันธอยาง เกิดขึ้น และมีสวนรวม อาจจะเกิดข้ึนอยา งมีเหตุผล มเี หตผุ ล

๗๐ ในการลงความเห็นจาก ๒. การมีสวนรว มในการลงความเห็นจาก ขอมูลอยา งมเี หตผุ ล ขอมลู อยางมีเหตุผล ๑๐.๓ มีความสามารถในการคิด -ตัดสินใจในเร่ืองงายๆ ๑. การตัดสินใจและมสี วนรวมใน ๑. การตัดสินใจส่ิงตางๆ แกป ญหาและตดั สินใจ และยอมรบั ผลท่เี กดิ ข้ึน กระบวนการแกปญ หา ดวยตนเอง ๒. การอธิบายเช่ือมโยง สาเหตแุ ละผลท่ี เกิดขึ้นในเหตกุ ารณหรือการกระทํา -ระบุปญหาสราง ๑. การตดั สนิ ใจและมสี วนรว มใน ๑ . ก า ร แ ก ป ญ ห า ด ว ย ทางเลือกและเลือกวธิ ี กระบวนการแกป ญ หา ตนเองอยา งมนั่ ใจ แกปญหา ๒. การคาดเดาหรอื การคาดคะเนสงิ่ ที่ อาจจะเกิดขึ้นอยา งมีเหตุผล ๓. การมีสวนรวมในการลงความเห็น จากขอมลู อยางมีเหตผุ ล มาตรฐานท่ี ๑๑ มีจนิ ตนาการและความคิดสรา งสรรค ตวั บง ชี้ สภาพทพ่ี งึ ประสงค สาระการเรยี นรูรายป ช้นั อนุบาลปที่ ๓ (๕-๖ป) ประสบการณสําคัญ สาระท่คี วรเรียนรู ๑๑.๑ เลน /ทํางานศลิ ปะตาม -สรางผลงานศิลปะเพื่อสื่อสาร ๑. การแสดงความคดิ ๑.การทํางานศลิ ปะทแ่ี ปลก จนิ ตนาการและความคดิ สรางสรรค ความคิด ความรูสึกของตนเองโดย สรางสรรคผานภาษา ทาทาง ใหม มีการดัดแปลงและแปลกใหมจาก การเคล่อื นไหว และศิลปะ ๒. วธิ กี ารใชเคร่ืองมอื เดิมและมรี ายละเอยี ดเพ่มิ ข้ึน ๒. การเขียนภาพและการเลน เครอ่ื งใชใ นการทาํ งานศลิ ปะ กับสี อยางถกู วิธแี ละปลอดภยั เชน ๓. การปน กรรไกร ๔. การประดิษฐสิ่งตางๆดวย เศษวสั ดุ ๕. การทํางานศิลปะที่นําวัสดุ หรือส่ิงของเคร่ืองใชที่ใชแลว มาใชซ้ําหรือแปรรูปแลวนํา กลบั มาใชใ หม ๖. การหยิบจับ การใชกรรไกร การฉีก การตัด การปะและ การรอยวสั ดุ

๗๑ ๗.การแสดงความคดิ สรา งสรรคผานภาษา ทาทาง การเคลอ่ื นไหว และศิลปะ ๘. การทาํ งานศิลปะ ๙. การสรางสรรคช้ินงานโดย ใชรูปราง รูปทรง จากวัสดุท่ี หลากหลาย ๑๐. การรับรแู ละแสดง ความคดิ ความรสู กึ ผา นสื่อ วสั ดุ ของเลน และชน้ิ งาน ๑๑.๒ แสดงทา ทาง/ -เคลื่อนไหวทาทางเพื่อสื่อสาร ๑. การเคล่ือนไหวอยกู บั ที่ ๑. การเคล่ือนไหวรางกายใน เคลือ่ นไหวตามจินตนาการ อยางสรางสรรค ความคิด ความรสู กึ ของตนเอง ๒. การเคล่อื นไหวเคล่อื นที่ ทิศทางระดับและพื้นท่ตี างๆ อยา งหลากหลายและแปลกใหม ๓. การเคลื่อนไหวพรอมวัสดุ ๒. การแสดงทาทางตางๆตาม อุปกรณ ความคิดของตนเอง ๔. การแสดงความคิด สรา งสรรคผานภาษา ทาทาง การเคลื่อนไหวและศลิ ปะ ๕. การเคล่ือนไหวโดยควบคุม ตนเองไปในทิศทาง ระดับและ พนื้ ท่ี ๖. การเคลอ่ื นไหวตาม เสียงเพลง/ดนตรี ๗. การฟงเพลง การรองเพลง และการแสดงปฏิกิริยาโตตอบ เสยี งดนตรี

๗๒ มาตรฐานท่ี ๑๒ มีเจตคติท่ดี ีตอ การเรยี นรู และมคี วามสามารถในการแสวงหาความรไู ดเ หมาะสมกับวัย ตัวบงชี้ สภาพท่ีพงึ ประสงค สาระการเรยี นรรู ายป ช้ันอนบุ าลปท ี่ ๓ (๕-๖ป) ประสบการณสาํ คญั สาระทคี่ วรเรยี นรู ๑๒.๑ มีเจตคติท่ีดีตอการ -หยิบหนังสือมาอานและเขยี นส่ือ ๑. การสํารวจส่ิงตางๆ และ ๑. ความรูพื้นฐานเกี่ยวกับการ เรียนรู ความคิดดวยตนเองเปนประจํา แหลง เรียนรูรอบตวั ใชหนังสือและตัวหนังสืออยาง อยา งตอ เนื่อง ๒. การต้ังคําถามในเร่ืองที่ อสิ ระ สนใจ -กระตือรือรน ในการรวมกจิ กรรม ๑. การใหความรวมมือในการ ๑. การแสดงออกทางอารมณ ต้งั แตต น จนจบ ปฏิบัตกิ ิจกรรมตางๆ และความรูส ึกอยางเหมาะสม ๒. การต้ังคําถามในเร่ืองที่ ๒ . ค ว า ม ส น ใ จ ใ น ก า ร ทํ า สนใจ กิจกรรม ๓. การมีสวนรวมในการ รวบรวมขอมูลและนําเสนอ ข อ มู ล จ า ก ก า ร สื บ เ ส า ะ ห า ความรูในรูปแบบตางๆและ แผนภมู ิอยางงาย ๑๒.๒ มคี วามสามารถในการ -คนหาคําตอบของขอสงสัยตางๆ ๑. การสํารวจส่ิงตางๆ และ - การเรียนรูที่จะเลนและทําสิ่ง แสวงหาความรู ตามวิธีการที่หลากหลายดวย แหลง เรียนรรู อบตวั ต า ง ๆ อ ย า ง ห ล า ก ห ล า ย ด ว ย ตนเอง ๒. การต้ังคําถามในเรื่องท่ี ตนเอง สนใจ ๓. การสืบเสาะหาความรูเพ่ือ คนหาคําตอบของขอสงสัย ตา งๆ ๔. การมีสวนรวมในการ รวบรวมขอมูลและนําเสนอ ข อ มู ล จ า ก ก า ร สื บ เ ส า ะ ห า ความรูในรูปแบบตางๆและ แผนภูมิอยา งงาย -ใชประโยคคําถามวา “เม่ือไร” ๑. การต้ังคําถามในเรื่องท่ี - การสนใจซักถามคําถามเพื่อ อยางไร” ในการคนหาคาํ ตอบ สนใจ คน หาคาํ ตอบดวยตนเอง ๒. การสืบเสาะหาความรูเพ่ือ คนหาคําตอบของขอสงสัย ตา งๆ

๔๕ สาระการเรียนรู สาระการเรียนรูซึ่งเปนสวนที่สําคัญในการใชเปนสื่อกลางในการจัดประสบการณการเรียนรูใหกับเด็ก เพือ่ สงเสรมิ พฒั นาการทุกดาน ใหเ ปนไปตามจุดหมายของหลกั สูตรท่กี ําหนด ประกอบดว ย ประสบการณส ําคญั และ สาระท่คี วรเรยี นรู ดงั น้ี ๑. ประสบการณสาํ คัญ ประสบการณสําคัญเปนแนวทางสําหรับผูสอนไปใชในการออกแบบการจัดประสบการณ ใหเด็กปฐมวัย เรียนรู ลงมอื ปฏบิ ตั ิ และไดร บั การสงเสริมพฒั นาการครอบคลมุ ทกุ ดาน ดงั นี้ ๑.๑ ประสบการณสําคัญที่สงเสริมพัฒนาการดานรางกาย เปนการสนับสนุนใหเด็กไดมีโอกาส พัฒนาการใชก ลามเนื้อใหญ กลามเน้ือเล็ก และการประสานสัมพันธระหวางกลามเน้อื และระบบประสาท ในการทํา กิจวัตรประจําวันหรือทํากิจกรรมตางๆและสนับสนุนใหเ ด็กมโี อกาสดูแลสุขภาพและสุขอนามัย และการรักษาความ ปลอดภัย ดังนี้ ๑.๑.๑ การใชกลา มเนื้อใหญ ๑.๑.๑.๑ การเคลื่อนไหวอยูกับที่ ๑.๑.๑.๒ การเคลอื่ นไหวเคล่อื นท่ี ๑.๑.๑.๓ การเคลื่อนไหวพรอ มวัสดุอปุ กรณ ๑.๑.๑.๔ การเคล่อื นไหวท่ีใชก ารประสานสมั พนั ธข องการใชก ลา มเนอ้ื มัดใหญในการขวา ง การจบั การโยน การเตะ ๑.๑.๑.๕ การเลน เครอ่ื งเลน สนามอยางอิสระ ๑.๑.๒ การใชกลา มเน้ือเล็ก ๑.๑.๒.๑ การเลนเครอ่ื งเลน สัมผสั และการสรางจากแทงไม บล็อก ๑.๑.๒.๒ การเขยี นภาพและการเลน กบั สี ๑.๑.๒.๓ การปน ๑.๑.๒.๔ การประดษิ ฐสง่ิ ตา งๆดว ย เศษวสั ดุ ๑.๑.๒.๕ การหยิบจับ การใชกรรไกร การฉีก การตัด การปะ และการรอ ยวสั ดุ ๑.๑.๓ การรกั ษาสขุ ภาพอนามัยสวนตัว ๑.๑.๓.๑ การปฏิบัตติ นตามสุขอนามัย สขุ นิสัยที่ดใี นกิจวตั รประจําวัน ๑.๑.๔ การรักษาความปลอดภยั ๑.๑.๔.๑ การปฏิบตั ติ นใหป ลอดภัยในกิจวัตรประจําวัน

๔๖ ๑.๑.๔.๒ การฟงนิทาน เรอ่ื งราว เหตกุ ารณ เก่ียวกับการปอ งกนั และรกั ษาความปลอดภัย ๑.๑.๔.๓ การเลน เครอื่ งเลน อยางปลอดภัย ๑.๑.๔.๔ การเลนบทบาทสมมติเหตุการณตา งๆ ๑.๑.๕ การตระหนักรูเก่ียวกับรางกายตนเอง ๑.๑.๕.๑ การเคล่ือนไหวเพ่ือควบคุมตนเองไปในทิศทาง ระดับ และพืน้ ท่ี ๑.๑.๕.๒ การเคลอ่ื นไหวขามสง่ิ กดี ขวาง ๑.๒ ประสบการณสําคัญทสี่ งเสริมพัฒนาการดานอารมณ จิตใจเปนการสนับสนุนใหเด็กไดแสดงออก ทางอารมณและความรูสึกของตนเองที่เหมาะสมกับวัย ตระหนักถึงลักษณะพิเศษเฉพาะท่ีเปนอัตลักษณ ความเปน ตัวของตัวเอง มคี วามสขุ ราเริงแจมใส การเหน็ อกเหน็ ใจผูอื่นไดพัฒนาคุณธรรม จรยิ ธรรม สุนทรียภาพ ความรูสกึ ท่ี ดตี อตนเอง และความเชื่อม่นั ในตนเองขณะปฏบิ ัติกิจกรรมตางๆ ดงั น้ี ๑.๒.๑ สุนทรยี ภาพ ดนตรี ๑.๒.๑.๑ การฟงเพลง การรองเพลง และการแสดงปฏกิ ริ ิยาโตตอบเสยี งดนตรี ๑.๒.๑.๒ การเคล่ือนไหวตามเสยี งเพลง/ดนตรี ๑.๒.๑.๓ การเลน บทบาทสมมติ ๑.๒.๑.๔ การทาํ กิจกรรมศิลปะตางๆ ๑.๒.๑.๕ การสรา งสรรคส ง่ิ สวยงาม ๑.๒.๒ การเลน ๑.๒.๒.๑ การเลนอิสระ ๑.๒.๒.๒ การเลนรายบุคคล กลมุ ยอ ย กลุม ใหญ ๑.๒.๒.๓ การเลน ตามมุมประสบการณ ๑.๒.๒.๔ การเลนนอกหอ งเรียน ๑.๒.๓ คุณธรรม จรยิ ธรรม ๑.๒.๓.๑ การปฏบิ ตั ิตนตามหลักศาสนาท่ีนบั ถือ ๑.๒.๓.๒ การฟงนทิ านเกี่ยวกับคุณธรรม จรยิ ธรรม ๑.๒.๓.๓ การรวมสนทนาแลกเปล่ยี นความคดิ เห็นเชงิ จรยิ ธรรม ๑.๒.๔ การแสดงออกทางอารมณ ๑.๒.๔.๑ การสะทอ นความรูสกึ ของตนเองและผูอ่นื ๑.๒.๔.๒ การเลน บทบาทสมมติ ๑.๒.๔.๓ การเคล่อื นไหวตามเสยี งเพลง/ดนตรี ๑.๒.๔.๔การรองเพลง

๔๗ ๑.๒.๔.๕ การทาํ งานศลิ ปะ ๑.๒.๕ การมีอัตลกั ษณเฉพาะตนและเช่ือวาตนเองมคี วามสามารถ ๑.๒.๕.๑ การปฏิบตั กิ จิ กรรมตา งๆตามความสามารถของตนเอง ๑.๒.๖ การเหน็ อกเหน็ ใจผูอ ื่น ๑.๒.๖.๑ การแสดงความยินดีเม่ือผูอ่ืนมีความสุข เห็นอกเห็นใจเม่ือผูอ่ืนเศราหรือเสียใจ และการ ชว ยเหลือปลอบโยนเมื่อผอู ื่นไดร ับบาดเจ็บ ๑.๓ ประสบการณสําคัญท่ีสงเสริมพัฒนาการดานสังคม เปนการสนับสนุนใหเด็กไดมีโอกาสปฏิสัมพันธ กับบคุ ลและสิ่งแวดลอ มตางๆรอบตวั จากการปฏิบัตกิ ิจกรรมตา งๆ ผานการเรยี นรูท างสังคม เชน การเลน การทํางาน กับผอู ่ืน การปฏบิ ตั ิกจิ วตั รประจาํ วนั การแกป ญหาขอ ขัดแยงตางๆ ๑.๓.๑ การปฏิบัติกจิ วัตรประจาํ วนั ๑.๓.๑.๑ การชว ยเหลอื ตนเองในกิจวตั รประจําวัน ๑.๓.๑.๒การปฏบิ ัตติ นตามแนวทางหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง ๑.๓.๒ การดูแลรกั ษาธรรมชาติและส่ิงแวดลอ ม ๑.๓.๒.๑ การมีสว นรวมรบั ผดิ ชอบดแู ลรักษาสิง่ แวดลอมทั้งภายในและภายนอกหองเรยี น ๑.๓.๒.๒ การทาํ งานศิลปะท่ใี ชวัสดหุ รือสิ่งของที่ใชแลว มาใชซ ํ้าหรือแปรรูปแลว นาํ กลับมาใชใ หม ๑.๓.๒.๓ การเพาะปลกู และดูแลตน ไม ๑.๓.๒.๔ การเล้ยี งสตั ว ๑.๓.๒.๕ การสนทนาขา วและเหตกุ ารณท ีเ่ กี่ยวกบั ธรรมชาติและสงิ่ แวดลอมในชีวติ ประจําวัน ๑.๓.๓ การปฏบิ ตั ติ ามวฒั นธรรมทองถิ่นทอ่ี าศัยและความเปน ไทย ๑.๓.๓.๑ การเลน บทบาทสมมตุ ิการปฏบิ ัติตนในความเปน คนไทย ๑.๓.๓.๒ การปฏิบตั ติ นตามวฒั นธรรมทอ งถ่ินท่อี าศัยและประเพณไี ทย ๑.๓.๓.๓ การประกอบอาหารไทย ๑.๓.๓.๔ การศึกษานอกสถานท่ี ๑.๓.๓.๕ การละเลนพื้นบานของไทย ๑.๓.๔ การมปี ฏสิ ัมพนั ธ มีวนิ ัย มีสวนรว ม และบทบาทสมาชกิ ของสังคม ๑.๓.๔.๑ การรวมกําหนดขอตกลงของหองเรยี น ๑.๓.๔.๒ การปฏบิ ตั ิตนเปน สมาชทิ ด่ี ขี องหอ งเรียน ๑.๓.๔.๓ การใหความรวมมอื ในการปฏบิ ัตกิ ิจกรรมตาง ๆ ๑.๓.๔.๔ การดูแลหองเรียนรวมกนั ๑.๓.๔.๕ การรวมกจิ กรรมวนั สาํ คญั

๔๘ ๑.๓.๕ การเลนแบบรวมมือรวมใจ ๑.๓.๕.๑ การรวมสนทนาและแลกเปล่ยี นความคิดเห็น ๑.๓.๕.๒ การเลนและทํางานรว มกบั ผูอ่ืน ๑.๓.๕.๓ การทําศิลปะแบบรว มมอื ๑.๓.๖ การแกป ญหาความขดั แยง ๑.๓.๖.๑ การมสี วนรวมในการเลือกวธิ กี ารแกปญหา ๑.๓.๖.๒ การมสี ว นรวมในการแกปญ หาความขัดแยง ๑.๓.๗ การยอมรบั ในความเหมือนและความแตกตางระหวา งบคุ คล ๑.๓.๗.๑ การเลน หรือ ทาํ กจิ กรรมรว มกับกลุมเพอ่ื น ๑.๔ ประสบการณสําคัญท่ีสงเสริมพัฒนาการดานสติปญญา เปนการสนับสนุนใหเด็กไดรับรู เรียนรูส่ิง ตา งๆรอบตัวผานการมีปฏสิ ัมพนั ธก ับสงิ่ แวดลอม บุคคลและสื่อตางๆ ดวยกระบวนการเรียนรูท หี่ ลากหลาย เพอื่ เปด โอกาสใหเด็กพัฒนาการใชภาษา จินตนาการความคิดสรางสรรค การแกปญหา การคิดเชิงเหตุผล และการคิดรวบ ยอดเก่ียวกับส่ิงตางๆ รอบตัวและมีความคิดรวบยอดทางคณิตศาสตรท่ีเปนพ้ืนฐานของการเรียนรูในระดับที่สูงข้ึน ตอ ไป ๑.๔.๑ การใชภ าษา ๑.๔.๑.๑ การฟง เสียงตางๆ ในสิง่ แวดลอ ม ๑.๔.๑.๒ การฟงและปฏบิ ัติตามคําแนะนํา ๑.๔.๑.๓ การฟง เพลง นทิ าน คําคลองจอง บทรอยกรงหรอื เรือ่ งราวตา งๆ ๑.๔.๑.๔ การแสดงความคดิ ความรูสกึ และความตอ งการ ๑.๔.๑.๕ การพูดกบั ผอู ืน่ เกย่ี วกบั ประสบการณของตนเอง หรอื พดู เลาเร่ืองราวเกีย่ วกับตนเอง ๑.๔.๑.๖ การพูดอธบิ ายเก่ียวกับส่ิงของ เหตุการณ และความสมั พนั ธข องสิง่ ตา งๆ ๑.๔.๑.๗ การพดู อยางสรา งสรรคใ นการเลน และการกระทาํ ตางๆ ๑.๔.๑.๘ การรอจงั หวะที่เหมาะสมในการพดู ๑.๔.๑.๙ การพูดเรียงลําดับเพอื่ ใชใ นการส่อื สาร ๑.๔.๑.๑๐ การอานหนังสือภาพ นทิ าน หลากหลายประเภท/รูปแบบ ๑.๔.๑.๑๑ การอา นอิสระตามลาํ พงั การอา นรวมกนั การอานโดยมีผูชีแ้ นะ ๑.๔.๑.๑๒ การเห็นแบบอยางของการอานท่ถี ูกตอง ๑.๔.๑.๑๓ การสังเกตทิศทางการอานตัวอกั ษร คํา และขอ ความ ๑.๔.๑.๑๔ การอา นและช้ขี อความ โดยกวาดสายตาตามบรรทดั จากซายไปขวา จากบนลงลา ง

๔๙ ๑.๔.๑.๑๕ การสงั เกตตัวอักษรในชื่อของตน หรือคําคุน เคย ๑.๔.๑.๑๖ การสงั เกตตวั อกั ษรทป่ี ระกอบเปนคําผานการอานหรอื เขียนของผูใหญ ๑.๔.๑.๑๗ การคาดเดาคาํ วลี หรือประโยค ทม่ี ีโครงสรา งซ้าํ ๆกัน จากนิทาน เพลง คาํ คลองจอง ๑.๔.๑.๑๘ การเลนเกมทางภาษา ๑.๔.๑.๑๙ การเหน็ แบบอยา งของการเขียนท่ถี ูกตอ ง ๑.๔.๑.๒๐ การเขยี นรว มกันตามโอกาส และการเขยี นอิสระ ๑.๔.๑.๒๑ การเขยี นคําที่มคี วามหมายกบั ตวั เด็ก/คําคนุ เคย ๑.๔.๑.๒๒ การคดิ สะกดคําและเขยี นเพื่อสอื่ ความหมายดวยตนเองอยางอสิ ระ ๑.๔.๒ การคดิ รวบยอด การคดิ เชิงเหตุผล การตัดสนิ ใจและแกปญหา ๑.๔.๒.๑ การสังเกตลักษณะ สวนประกอบ การเปลี่ยนแปลง และความสัมพันธของส่ิงตางๆ โดย ใชป ระสาทสัมผสั อยา งเหมาะสม ๑.๔.๒.๒ การสังเกตสง่ิ ตางๆ และสถานทจ่ี ากมุมมองที่ตา งกนั ๑.๔.๒.๓ การบอกและแสดงตาํ แหนง ทิศทาง และระยะทางของส่ิงตางๆดวยการกระทํา ภาพวาด ภาพถาย และรูปภาพ ๑.๔.๒.๔ การเลน กับสอื่ ตา งๆทเี่ ปนทรงกลม ทรงสี่เหลยี่ มมุมฉาก ทรงกระบอก กรวย ๑.๔.๒.๕ การคัดแยก การจัดกลมุ และการจําแนกสิง่ ตา งๆตามลักษณะและรปู ราง รปู ทรง ๑.๔.๒.๖ การตอของช้นิ เลก็ เติมในชิน้ ใหญใ หส มบูรณ และการแยกช้นิ สว น ๑.๔.๒.๗ การทําซาํ้ การตอ เติม และการสรา งแบบรูป ๑.๔.๒.๘ การนบั และแสดงจาํ นวนของส่ิงตางๆในชวี ติ ประจาํ วัน ๑.๔.๒.๙ การเปรียบเทยี บและเรยี งลําดบั จํานวนของสงิ่ ตางๆ ๑.๔.๒.๑๐ การรวมและการแยกสิ่งตางๆ ๑.๔.๒.๑๑ การบอกและแสดงอันดบั ท่ขี องส่ิงตา งๆ ๑.๔.๒.๑๒ การชั่ง ตวง วดั ส่ิงตา งๆโดยใชเ คร่อื งมือและหนวยท่ีไมใชห นว ยมาตรฐาน ๑.๔.๒.๑๓ การจับคู การเปรียบเทียบ และการเรียงลําดับ ส่ิงตางๆ ตามลักษณะความยาว/ความ สงู นํา้ หนัก ปริมาตร ๑.๔.๒.๑๔ การบอกและเรียงลาํ ดบั กิจกรรมหรือเหตกู ารณต ามชว งเวลา ๑.๔.๒.๑๕ การใชภ าษาทางคณิตศาสตรกับเหตกุ ารณใ นชีวติ ประจาํ วนั ๑.๔.๒.๑๖ การอธบิ ายเชอ่ื มโยงสาเหตุและผลที่เกดิ ขึน้ ในเหตกุ ารณห รือการกระทํา ๑.๔.๒.๑๗ การคาดเดาหรือการคาดคะเนสงิ่ ทีอ่ าจเกิดขึน้ อยางมีเหตุผล ๑.๔.๒.๑๘ การมีสว นรวมในการลงความเหน็ จากขอมลู อยางมีเหตผุ ล

๕๐ ๑.๔.๒.๑๙ การตดั สินใจและมีสว นรว มในกระบวนการแกปญหา ๑.๔.๓ จินตนาการและความคิดสรางสรรค ๑.๔.๓.๑ การรบั รู และแสดงความคดิ ความรสู ึกผา นส่อื วัสดุ ของเลน และช้ินงาน ๑.๔.๓.๒ การแสดงความคดิ สรางสรรคผานภาษา ทา ทาง การเคลอ่ื นไหว และศิลปะ ๑.๔.๓.๓ การสรางสรรคช น้ิ งานโดยใชร ปู รางรูปทรงจากวสั ดุทห่ี ลากหลาย ๑.๔.๔ เจตคติทด่ี ตี อ การเรียนรูและการแสวงหาความรู ๑.๔.๔.๑ การสํารวจสิง่ ตา งๆ และแหลง เรียนรูร อบตัว ๑.๔.๔.๒ การต้งั คําถามในเรื่องท่สี นใจ ๑.๔.๔.๓ การสืบเสาะหาความรูเพอื่ คน หาคาํ ตอบของขอ สงสัยตางๆ ๑.๔.๔.๔ การมีสวนรวมในการรวบรวมขอมูลและนําเสนอขอมูลจากการสืบเสาะหาความรูใน รปู แบบตางๆและแผนภูมอิ ยา งงาย ๒. สาระที่ควรเรยี นรู สาระท่ีควรเรยี นรู เปน เร่อื งราวรอบตัวเด็กท่นี ํามาเปน สอื่ กลางในการจัดกิจกรรมใหเดก็ เกดิ แนวคิด หลังจาก นําสาระการเรียนรูนั้นๆ มาจัดประสบการณใหเด็ก เพ่ือใหบรรลุจัดหมายท่ีกําหนดไวท้ังน้ี ไมเนนการทองจําเน้ือหา ครูสามารถกาํ หนดรายละเอียดข้ึนเองใหส อดคลองกับวัย ความตองการ และความสนใจของเดก็ โดยใหเ ด็กไดเ รยี นรู ผานประสบการณสําคัญ ท้ังน้ี อาจยืดหยุนเนื้อหาไดโดยคํานึงถึงประสบการณและส่ิงแวดลอมในชีวิตจริงของเด็ก ดังนี้ ๒.๑ เร่ืองราวเก่ียวกับตัวเด็ก เด็กควรรูจักช่ือ นามสกุล รูปรางหนาตา รูจักอวัยวะตางๆ วิธีระวังรักษา รา งกายใหส ะอาดและมีสขุ ภาพอนามัยท่ดี ี การรบั ประทานอาหารทเ่ี ปน ประโยชน การระมดั ระวังความปลอดภยั ของ ตนเองจากผูอ่ืนและภัยใกลตัว รวมท้ังการปฏิบัติตอผูอื่นอยางปลอดภัย การรูจักความเปนมาของตนเองและ ครอบครัว การปฏิบัติตนเปนสมาชิกท่ีดีของครอบครัวและโรงเรียน การเคารพสิทธิของตนเองและผูอ่ืน การรูจัก แสดงความคิดเห็นของตนเองและรับฟงความคิดเห็นของผูอ่ืน การกํากับตนเอง การเลนและทําส่ิงตางๆดวยตนเอง ตามลําพังหรือกับผูอ่ืน การตระหนักรูเก่ียวกับตนเอง ความภาคภูมิใจในตนเอง การสะทอนการรับรูอารมณและ ความรูสึกของตนเองและผูอ่ืน การแสดงออกทางอารมณและความรูสึกอยางเหมาะสม การแสดงมารยาทท่ีดี การมี คุณธรรมจริยธรรม ๒.๒ เรื่องราวเก่ียวกับบุคคลและสถานท่ีแวดลอมเด็ก เด็กควรเรียนรูเก่ียวกับครอบครัว สถานศึกษา ชุมชน และบุคคลตางๆ ท่ีเด็กตองเก่ียวของหรือใกลชิดและมีปฏิสัมพันธในชีวิตประจําวัน สถานท่ีสําคัญ วันสําคัญ อาชีพของคนในชุมชน ศาสนา แหลงวัฒนาธรรมในชุมชน สัญลักษณสําคัญของชาติไทยและการปฏิบัติตาม

๕๑ วัฒนธรรมทองถิ่นและความเปนไทย หรือแหลงเรียนรูจากภูมิปญญาทองถ่ินและนํามาบูรณาการสูสาระการเรียนรู ภูมิปญ ญาทอ งถ่ินสูการจดั ประสบการณห นว ยการเรียนรู ๒.๓ ธรรมชาติรอบตัว เด็กควรเรียนรูเกี่ยวกับชื่อ ลักษณะ สวนประกอบ การเปลี่ยนแปลงและ ความสัมพันธของมนุษย สัตว พืช ตลอดจนการรูจักเกี่ยวกับดิน นํ้า ทองฟา สภาพอากาศ ภัยธรรมชาติ แรง และ พลังงานในชีวิตประจําวันที่แวดลอมเด็ก รวมท้ังการอนุรักษสิ่งแวดลอมและการรักษาสาธารณสมบัติและนํามาบูร การสกู ารจดั กจิ กรรมในโครงการบานนักวิทยาศาสตรนอยแหงประเทศไทยเขา สกู ารจัดประสบการณก ารเรียนรู ๒.๔ สิ่งตางๆรอบตัวเด็ก เด็กควรเรียนรูเกี่ยวกับการใชภาษาเพ่ือสื่อความหมายในชีวิตประจําวัน ความรู พ้ืนฐานเก่ียวกับการใชหนังสือและตัวหนังสือ รูจักชื่อ ลักษณะ สี ผิวสัมผัส ขนาด รูปราง รูปทรง ปริมาตร น้ําหนัก จาํ นวน สวนประกอบ การเปล่ียนแปลงและความสัมพันธของส่ิงตางๆรอบตัว เวลา เงิน ประโยชน การใชงาน และ การเลือกใชสิ่งของเคร่ืองใช ยานพาหนะ การคมนาคม เทคโนโลยีและการส่ือสารตางๆ ที่ใชอยูในชีวิตประจําวัน อยางประหยดั ปลอดภยั และรกั ษาส่ิงแวดลอมและนํามาบูรณาการสูการจดั กจิ กรรมในโครงการบานนักวทิ ยาศาสตร นอ ย ประเทศไทยเขา สูการจัดประสบการณการเรียนรู การจัดประสบการณ การจัดประสบการณสําหรับเด็กปฐมวัยอายุ ๓ – ๖ ป เปนการจัดกิจกรรมในลักษณะบูรณาการผาน การเลน การลงมือกระทาํ จากประสบการณตรงอยา งหลากหลาย เกิดความรู ทกั ษะ คุณธรรม จรยิ ธรรม รวมท้ังเกิด การพัฒนาทั้งดานรางกาย อารมณ จติ ใจ สงั คมและสติปญญาไมจ ัดเปนรายวิชา โดยมีแนวทางการจัดประสบการณ ดังน้ี แนวทางการจัดประสบการณ ๑. จัดประสบการณใหสอดคลอ งกับจิตวิทยาพฒั นาการและการทาํ งานของสมองทเ่ี หมาะสมกบั อายุ วฒุ ภิ าวะและระดบั พฒั นาการ เพื่อใหเ ดก็ ทุกคนไดพฒั นาเตม็ ตามศกั ยภาพ ๒. จัดประสบการณใหสอดคลองกับแบบการเรียนรูของเด็ก เดก็ ไดลงมอื กระทําเรียนรูผา นประสาท สัมผสั ทง้ั หา ไดเ คลื่อนไหว สํารวจ เลน สงั เกต สืบคน ทดลอง และคิดแกป ญหาดว ยตนเอง ๓. จดั ประสบการณแ บบบูรณาการ โดยบูรณาการทั้งกิจกรรม ทกั ษะ และสาระการเรยี นรู ๔. จัดประสบการณใหเด็กไดริเริ่มคิด วางแผน ตัดสินใจลงมือกระทําและนําเสนอความคิดโดยครู หรือผูจัดประสบการณเ ปนผสู นบั สนนุ อาํ นวยความสะดวก และเรียนรรู ว มกบั เด็ก ๕. จัดประสบการณใหเด็กมีปฏิสัมพันธกับเด็กอ่ืนกับผูใหญ ภายใตสภาพแวดลอมท่ีเอ้ือตอการ เรียนรู ในบรรยากาศทอี่ บอนุ มคี วามสขุ และเรยี นรูการทาํ กจิ กรรมแบบรวมมือในลักษณะตา งๆกนั

๕๒ ๖. จัดประสบการณใหเด็กมีปฏิสัมพันธกับสื่อและแหลงการเรียนรูที่หลากหลายและอยูในวิถีชีวิต ของเด็ก ๗. จัดประสบการณท่ีสงเสริมลักษณะนิสัยที่ดีและทักษะการใชชีวิตประจําวันตลอดจนสอดแทรก คุณธรรมจรยิ ธรรมใหเปน สวนหนึ่งของการจดั ประสบการณก ารเรียนรอู ยา งตอเนอ่ื ง ๘. จัดประสบการณท ั้งในลักษณะทดี่ กี ารวางแผนไวล ว งหนาและแผนท่ีเกิดขึ้นในสภาพจรงิ โดยไมไ ด คาดการณไ ว ๙. จัดทําสารนิทศั นดว ยการรวบรวมขอ มลู เกี่ยวกับพัฒนาการและการเรียนรูของเด็กเปน รายบคุ คล นาํ มาไตรต รองและใชใหเปน ประโยชนต อการพัฒนาเด็ก และการวจิ ัยในช้ันเรียน ๑๐. จัดประสบการณโดยใหพอแม ครอบครัว และชุมชนมีสวนรวมท้ังการวางแผน การสนับสนุนสื่อ แหลงเรยี นรู การเขา รวมกจิ กรรม และการประเมนิ พฒั นาการ การจดั กจิ กรรมประจําวนั กิจกรรมสาํ หรบั เดก็ อายุ ๓ – ๖ ปบรบิ ูรณ สามารถนํามาจัดเปน กิจกรรมประจาํ วันไดหลายรปู แบบ เปนการชวยใหครูผูสอนหรือผูจัดประสบการณทราบวาแตละวันจะทํากิจกรรมอะไร เมื่อใด และอยางไร ทั้งนี้ การจัดกิจกรรมประจําวันสามารถจัดไดหลายรูปแบบ ขึ้นอยูกับความเหมาะสมในการนําไปใชของแตละหนวยงาน และสภาพชุมชน ท่ีสําคัญครูผูสอนตองคํานึงถึงการจัดกิจกรรมใหครอบคลุมพัฒนาการทุกดานการจัดกิจกรรม ประจาํ วนั มหี ลักการจดั และขอบขายกิจกรรมประจาํ วัน ดังน้ี ๑. หลักการจดั กิจกรรมประจาํ วนั ๑.๑ กําหนดระยะเวลาในการจัดกิจกรรมแตละกิจกรรมใหเหมาะสมกับวัยของเด็กในแตละวัน แตย ดื หยุนไดต ามความตองการและความสนใจของเดก็ เชน วัย ๓- ๔ ป มคี วามสนใจประมาณ ๘-๑๒ นาที วยั ๔ – ๕ ป มคี วามสนใจประมาณ ๑๒-๑๕ นาที วยั ๕- ๖ ป มีความสนใจประมาณ ๑๕- ๒๐ นาที ๑.๒ กจิ กรรมที่ตองใชความคิดทั้งในกลุมเล็กและกลมุ ใหญ ไมค วรใชเ วลาตอ เนอ่ื งนานเกินกวา ๒๐ นาที ๑.๓ กิจกรรมท่ีเด็กมีอิสระเลือกเลนเสรี เพื่อชวยใหเด็กรูจักเลือกตัดสินใจ คิดแกปญหา คิด สรา งสรรค เชน การเลน ตามมุม การเลน กลางแจง ฯลฯ ใชเวลาประมาณ ๔๐-๖๐ นาที ๑.๔ กิจกรรมควรมีความสมดุลระหวางกิจกรรมในหองและนอกหอง กิจกรรมท่ีใชกลามเน้ือใหญ และกลามเนื้อเล็ก กจิ กรรมท่ีเปนรายบุคคล กลุมยอยและกลุมใหญ กิจกรรมที่เด็กเปนผูริเริ่มและครูผูสอนหรือผูจัด ประสบการณเ ปนผูริเร่ิม และกิจกรรมที่ใชกําลังและไมใชก ําลัง จดั ใหค รบทุกประเภท ท้งั นี้ กิจกรรมท่ตี อ งออกกําลัง กายควรจัดสลับกบั กิจกรรมที่ไมต อ งออกกําลังมากนกั เพอ่ื เดก็ จะไดไมเหนอื่ ยเกนิ ไป

๕๓ ๒. ขอบขา ยของกจิ กรรมประจาํ วนั การเลือกกิจกรรมท่ีจะนาํ มาจดั ในแตละวนั สามารถจัดไดหลายรปู แบบ ทัง้ นี้ ขน้ึ อยกู ับความเหมาะสมในการ นําไปใชข องแตล ะหนวยงานและสภาพชุมชน ทีส่ ําคัญครูผูสอนตอ งคํานึกถึงการจัดกิจกรรมใหครอบคลุมพฒั นาการ ทุกดา น ดังตอ ไปน้ี ๒.๑ การพัฒนากลามเนื้อใหญ เปนการพัฒนาความแข็งแรง การทรงตัว ความยืดหยุน ความ คลองแคลวในการใชอวัยวะตาง ๆ และจังหวะการเคล่ือนไหวในการใชกลามเน้ือใหญ โดยจัดกิจกรรมใหเด็กไดเลน อสิ ระกลางแจง เลน เครอ่ื งเลน สนาม ปน ปายเลนอสิ ระ เคลือ่ นไหวรา งกายตามจังหวะดนตรี ๒.๒ การพัฒนาการกลามเนื้อเล็ก เปนการพัฒนาความแข็งแรงของกลามเนื้อเล็ก กลามเนื้อมือ- น้ิวมือการประสานสัมพันธระหวางกลามเน้ือมือและระบบประสาทตามือไดอยางคลองแคลวและประสานสัมพันธ โดยจัดกิจกรรมใหเด็กไดเลนเครื่องสัมผัส เลนเกมการศึกษา ฝกชวยเหลือตนเองในการแตงกาย หยิบจับชอนสอม และใชอ ุปกรณศิลปะ เชน สีเทยี น กรรไกร พกู ัน ดนิ เหนยี ว ฯลฯ ๒.๓ การพัฒนาการอารมณ จิตใจ และปลูกฝงคุณธรรม จริยธรรม เปนการปลูกฝงใหเด็กมี ความรูสึกที่ดีตอตนเองและผูอ่ืน มีความเช่ือม่ัน กลาแสดงออก มีวินัย รับผิดชอบ ซ่ือสัตย ประหยัด เมตตากรุณา เอื้อเฟอ แบงปน มีมารยาทและปฏิบัติตนตามวัฒนธรรมไทยและศาสนาท่ีนับถือโดยจัดกิจกรรมตางๆ ผานการเลน ใหเด็กไดมีโอกาสตัดสินใจเลือก ไดร ับการตอบสนองตาความตองการไดฝกปฏิบัติโดยสอดแทรกคุณธรรม จริยธรรม อยางตอเนื่อง ๒.๔ การพัฒนาสังคมนิสัย เปนการพัฒนาใหเด็กมีลักษณะนิสัยที่ดี แสดงออกอยางเหมาะสมและ อยูรวมกับผูอ่ืนไดอยางมีความสุข ชวยเหลือตนเองในการทํากิจวัตรประจําวันมีนิสัยรักการทาํ งาน ระมัดระวังความ ปลอดภัยของตนเองและผูอ่ืน โดยรวมทั้งระมัดระวังอันตรายจากคนแปลกหนา ใหเด็กไดปฏิบัติกิจวัตรประจําวัน อยางสม่ําเสมอ เชน รับประทานอาหาร พักผอนนอนหลับ ขับถาย ทําความสะอาดรางกาย เลนและทํางานรวมกับ ผูอ ืน่ ปฏิบัติตามกฎกตกิ าขอตกลงของรว มรวม เกบ็ ของเขา ท่ีเม่อื เลนหรอื ทํางานเสร็จ ๒.๕ การพัฒนาการคิด เปนการพัฒนาใหเด็กมีความสามารถในการคิดแกปญหาความ คิดรวบ ยอดทางคณิตศาสตร และคิดเชิงเหตุผลทางคณิตศาสตรแ ละวิทยาศาสตรโ ดยจัดกิจกรรมใหเด็กไดสนทนา อภิปราย และเปลี่ยนความคิดเห็น เชิญวิทยากรมาพูดคุยกับเด็ก ศึกษานอกสถานที่ เลนเกมการศึกษา ฝกการแกปญหาใน ชวี ิตประจําวัน ฝก ออกแบบและสรางช้ินงาน และทาํ กิจกรรมทั้งเปนกลุม ยอย กลุมใหญและรายบุคคล ๒.๖ การพัฒนาภาษา เปน การพัฒนาใหเ ดก็ ใชภ าษาสือ่ สารถา ยทอดความรูสกึ นึกคดิ ความรูค วาม เขาใจในสิ่งตางๆ ที่เด็กมีประสบการณโดยสามารถต้ังคําถามในส่ิงที่สงสัยใครรู จัดกิจกรรมทางภาษาใหมีความ หลากหลายในสภาพแวดลอ มท่ีเอื้อตอ การเรียนรู มุงปลูกฝงใหเด็กไดกลาแสดงออกในการฟง พูด อาน เขียน มีนิสัย รักการอาน และบุคคลแวดลอมตองเปนแบบอยางที่ดีในการใชภาษา ท้ังนี้ตองคํานึกถึงหลักการจัดกิจกรรมทาง ภาษาทีเ่ หมาะสมกบั เดก็ เปน สําคัญ

๕๔ ๒.๗ การสงเสริมจินตนาการและความคิดสรางสรรค เปนการสงเสริมใหเด็กมีความคิดริเร่ิม สรางสรรค ไดถายทอดอารมณความรูสึกและเห็นความสวยงามของสิ่งตางๆ โดยจัดกจิ กรรมศิลปะสรางสรรคดนตรี การเคลื่อนไหวและจังหวะตามจินตนาการ ประดิษฐสิ่งตางๆ อยางอิสระ เลนบทบาทสมมุติ เลนน้ํา เลนทราย เลน บล็อก และเลนกอ สราง การจัดสภาพแวดลอ ม ส่อื และแหลงเรียนรู โรงเรียนบานผักขะ จัดเตรียมส่ิงแวดลอมอยางเหมาะสมตามความตองการของเด็ก สามารถเรียนรู จาก การเลนที่เปนประสบการณตรงท่ีเกิดจากการรับรูดวย ประสาทสัมผัสท้ังหา จึงจําเปนตองจัดสภาพแวดลอม ในสถานศกึ ษาใหสอดคลองกบั สภาพและความตอ งการ ของหลกั สตู ร เพื่อสงผลใหบรรลุจุดหมายในการพฒั นาเดก็ การจดั สภาพแวดลอมจะตองคํานึงถงึ ส่งิ ตอ ไปน้ี ๑. ความสะอาด ความปลอดภยั ๒. ความมอี สิ ระอยางมีขอบเขตในการเลน ๓. ความสะดวกในการทํากจิ กรรม ๔. ความพรอ มของอาคารสถานที่ เชน หอ งเรียน หอ งน้ําหอ งสวม สนามเด็กเลน ฯลฯ ๕. ความเพยี งพอ เหมาะในเรือ่ งขนาด นาํ้ หนัก จํานวน สีของส่ือและเครือ่ งเลน ๖. บรรยากาศในการเรียนรู การจัดที่เลนและมมุ ประสบการณตางๆ สภาพแวดลอ มภายในหองเรียน หลักสําคัญในการจดั ตอ งคาํ นงึ ถึงความปลอดภยั ความสะอาด เปาหมายการพัฒนาเด็ก ความเปน ระเบียบ ความเปน ตัวของเด็กเอง ใหเด็กเกิดความรูสึกอบอุน มั่นใจ และมีความสุข ซ่ึงอาจจัดแบงพื้นที่ใหเหมาะสมกับการประกอบ กิจกรรมตามหลักสตู ร ดังน้ี ๑. พน้ื ท่อี ํานวยความสะดวกเพือ่ เดก็ และผสู อน ๑.๑ ทแ่ี สดงผลงานของเด็ก อาจจดั เปนแผนปา ย หรอื ท่ีแขวนผลงาน ๑.๒ ที่เก็บแฟม ผลงานของเด็ก อาจจดั ทาํ เปน กลอ งหรือจัดใสแฟมรายบุคคล ๑.๓ ที่เก็บเครื่องใชส ว นตัวของเดก็ อาจทําเปนชองตามจาํ นวนเด็ก ๑.๔ ท่ีเก็บเครอ่ื งใชข องผูสอน เชน อุปกรณก ารสอน ของสว นตัวผสู อน ฯลฯ ๑.๕ ปายนเิ ทศตามหนวยการสอนหรอื สิ่งทเ่ี ดก็ สนใจ ๒. พื้นที่ปฏิบัตกิ จิ กรรมและการเคลอื่ นไหว ตองกําหนดใหชดั เจน ควรมีพื้นทที่ เี่ ดก็ สามารถจะทํางานไดดวย ตนเอง และทํากิจกรรมรวมกันในกลุมเล็ก หรือกลุมใหญ เด็กสามารถเคล่ือนไหวไดอยางอิสระจากกิจกรรมหนึ่ง ไปยงั กจิ กรรมหนึ่งโดยไม รบกวนผอู ่ืน ๓. พ้ืนที่จัดมุมเลนหรือมุมประสบการณ สามารถจัดไดตามความเหมาะสมข้ึนอยูกับสภาพของหองเรียน จัดแยกสวนท่ีใชเสียงดังและเงียบออกจากกัน เชน มุมบล็อกอยูหางจากมุมหนังสือ มุมบทบาทสมมติอยูติดกับมุม

๕๕ บล็อก มุมวิทยาศาสตรอยใู กลมมุ ศิลปะ ฯลฯ ทสี่ าํ คัญจะตองมขี องเลน วสั ดุอุปกรณใ นมุมอยา งเพยี งพอตอ การเรียนรู ของเด็ก การเลนในมุมเลนอยางเสรี มักถูกกําหนดไวในตารางกิจกรรมประจําวัน เพ่ือใหโอกาสเด็กไดเลนอยางเสรี ประมาณวันละ ๖๐ นาที การจดั มุมเลนตา งๆ ผสู อนควรคํานึงถึงสิ่งตอไปนี้ ๓.๑ ในหอ งเรยี นควรมีมุมเลนอยางนอ ย ๓-๕ มมุ ท้งั น้ีข้นึ อยกู บั พนื้ ที่ของหอง ๓.๒ ควรมกี ารผลดั เปลี่ยนสื่อของเลน ตามมุมบาง ตามความสนใจของเด็ก ๓.๓ ควรจัดใหมีประสบการณที่เด็กไดเรียนรูไปแลว ปรากฏอยูในมุมเลน เชน เด็กเรียนรูเร่ืองผีเสื้อ ผูสอนอาจจัดใหมีการเล้ียงหนอน หรือมีผีเสื้อสตาฟใสกลองไวใหเด็กดูในมุมธรรมชาติศึกษาหรือมุมวิทยาศาสตร ฯลฯ ๓.๔ ควรเปดโอกาสใหเด็กมีสวนรวมในการจัดมุมเลน ท้งั นี้เพ่ือจูงใจใหเด็กรูสึกเปนเจาของ อยากเรียนรู อยากเขา เลน ๓.๕ ควรเสริมสรางวินัยใหกับเด็ก โดยมีขอตกลงรวมกันวาเม่ือเลนเสร็จแลวจะตองจัดเก็บอุปกรณทุก อยางเขา ท่ใี หเ รียบรอย มุมประสบการณท่ีควรจดั มี ดังน้ี ๑.มุมบล็อก เปนมุมที่จัดเก็บบล็อกไมตันที่มีขนาดและรูปทรง ตางๆ กัน เด็กสามารถนํามาเลนตอประกอบกันเปน ส่ิงตางๆ ตามจนิ ตนาการ ความคดิ สรา งสรรคของตนเอง ควรจัดใหอยูหางจากมุมทต่ี อง การความสงบ เชน มุมหนังสอื ทง้ั นเี้ พราะเสียงจากการเลนกอไมบลอ็ ก อาจ ทําลายสมาธิเดก็ ที่อยูในมุมหนังสือได นอกจากนย้ี งั ควรอยูหางจากทางเดินผานหรือทางเขา ออกของหองเพอ่ื ไมใหกีด ขวางทางเดินหรือเกิดอันตรายจากการเดินสะดุดไมบล็อกการจัดเก็บไมบล็อกเหลาน้ี ควรจัดวางไวในระดับท่ีเด็ก สามารถหยิบมาเลน หรือนําเก็บดวยตนเองไดอยางสะดวก ปลอดภัย และควรไดฝกใหเด็กหัดจัดเก็บเปนหมวดหมู เพ่ือความเปน ระเบยี บ สวยงาม ๒. มุมหนงั สือ ในหองเรียนควรมีท่ีเงียบสงบ สําหรับใหเด็กไดดูรูปภาพ อานหนังสือนิทาน ฟงนิทาน ผูสอนควรไดจัดมุม หนงั สอื ใหเ ด็กไดคนุ เคยกบั ตัวหนังสอื และไดทาํ กิจกรรมสงบๆ ตามลําพงั หรือเปนกลุม เลก็ ๆ การจัดมุมหนังสือ เปนมุมที่ตองการความสงบควรจัดหางจากมุมที่มีเสียง เชน มุมบล็อก มุมบทบาทสมมติ ฯลฯ และควรจัดบรรยากาศจูงใจใหเด็กไดเขาไปใชเพื่อเด็กจะไดคุนเคยกับตัว หนังสือ และปลูกฝงนิสัยรักการอาน ใหกับเด็ก ๓. มมุ บทบาทสมมติ มุมบทบาทสมมติ เปนมุมที่จัดข้ึนเพ่ือใหเด็กมีโอกาสไดนําเอาประสบการณท่ีไดรับจากบาน หรือชุมชนมา เลนแสดงบทบาทสมมติ เลียนแบบบุคคลตางๆ ตามจินตนาการของตน เชน เปนพอแมในมุมบาน เปนหมอในมุม หมอ เปนพอ คาแมคาในมมุ รานคา ฯลฯ การเลน ดังกลา วเปนการปลูกฝง ความสาํ นึกถงึ บทบาททางสงั คมที่เด็กได พบ เห็นในชวี ติ จรงิ การจัดมุมบทบาทสมมติน้ี ควรอยูใกลมุมบล็อกและอาจจัดใหเปนสถานท่ีตางๆ นอกเหนือจากการจัดเปน บาน โดยสังเกตการณเลนและความสนใจของเด็กวามีการเปล่ียนแปลงบทบาท การเลนจากบทบาทเดมิ ไปสูรูปแบบ

๕๖ การเลนอ่ืนหรือไม อุปกรณที่นํามาจัดก็ควรเปล่ียนไปตามความสนใจของเด็กเชนกัน ดังนั้นมุมบทบาทสมมติจึงอาจ จัดเปนบาน รานอาหาร รานขายของ รานเสริมสวย โรงพยาบาล เปนตน ในขณะเดียวกันอุปกรณที่นํามาจัดใหเด็ก ตองไมเปน อันตราย และมคี วามเหมาะสมกบั สภาพทองถ่ิน ๔.มุมวิทยาศาสตร มมุ วทิ ยาศาสตรห รอื มุมธรรมชาติศึกษาเปน มุมเลนที่ ผสู อนจัดรวบรวมส่งิ ตา งๆ หรือสิ่งที่มใี นธรรมชาติมาให เดก็ ไดส ํารวจ สังเกต ทดลอง คน พบดว ยตนเองซึ่งเปนการชวยพฒั นาทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรใหก บั เดก็ การจัดมุมวิทยาศาสตรหรือมุมธรรมชาติศึกษาเปนมุมท่ีตองการความสงบคลายมุมหนังสือจึงอาจจัดไวใกล กันได และเพื่อเราใหเด็กสนใจในส่ิงที่นํามาแสดง ของท่ีจัดวางไวจึงควรอยูในระดับท่ีเด็กหยิบ จับ ดู วัสดุอุปกรณ เหลานั้นไดโดยสะดวก และสิ่งท่ีนํามาต้ังแสดงน้ันไมควรจะตั้งแสดงของสิ่งเดียวกันตลอดป แตควรจะปรบั เปลย่ี นให นาสนใจ ๕. มมุ ศิลปะ กิจกรรมศิลปะเปนกิจกรรมที่สามารถพัฒนาเด็กไดหลาย ดาน เชน ทางดานกลามเนื้อมือ ซ่ึงจะชวยใหมือ ของเด็กพรอมท่ีจะจับดินสอเขียนหนังสือไดเม่ือไปเรียนในชั้นประถมศึกษานอกจากน้ียังชวยในการพัฒนาอารมณ จติ ใจ สงั คม และสติปญญา เด็กจะมีโอกาสทํางานตามลาํ พังและทํางานเปนกลมุ รูจกั ปรับตวั ทจี่ ะทาํ งานดวยกันและ สงเสริมจนิ ตนาการ ความคดิ สรา งสรรค ดังน้นั การจัดใหม มี มุ ศลิ ปะจงึ เปนทางหน่ึงทจี่ ะชวยใหเดก็ ไดพฒั นามากข้ึน และยังสนองความสนใจ ความตองการ ของเด็กวัยนี้ไดเ ปนอยางดี รปู แบบการจัดกิจกรรมประจาํ วัน การจัดทําตารางกจิ กรรมประจําวันสามารถจัดไดหลายรปู แบบทั้งนี้ขน้ึ อยูกบั ความเหมาะสมในการนํามาไป ใชของแตละหนวยงาน ที่สําคัญผูสอนตองคํานึงถึงการจัดกรรมใหคลอมคลุมพัฒนาการทุกดานสําหรบั โรงเรียนบาน บา นผกั ขะ ไดจัดทําตารางกจิ กรรม ประจาํ วัน ดงั นี้

๕๗ ตารางกิจกรรมประจาํ วนั กิจกรรมในแตล ะวันของโรงเรยี นบานผกั ขะ กาํ หนดขึ้นโดยมีจดุ มุง หมายใหเด็กปฐมวัยไดรบั การพฒั นาอยา ง รอบดา น ดังน้ี เวลา กิจกรรม ๐๗.๐๐ -๐๘.๐๐ น. รับเดก็ รายบุคคล ๐๘.๐๐ -๐๘.๓๐ น. เขาแถว เคารพธงชาติ สวดมนต ๐๘.๓๐ -๐๙.๐๐ น. ตรวจสขุ ภาพ/ไปหอ งนา้ํ ๐๙.๐๐ -๐๙.๒๐ น. กิจกรรมเคล่ือนไหวและจงั หวะ ๐๙.๒๐ -๐๙.๔๐ น. กิจกรรมเสรมิ ประสบการณ ๐๙.๔๐ -๑๐.๒๐ น. กจิ กรรมศิลปะสรางสรรค ๑๐.๒๐ -๑๐.๔๐ น. กจิ กรรมการเลน ตามมุม ๑๐.๔๐ -๑๑.๐๐ น. กิจกรรมการเลน กลางแจง ๑๑.๐๐ -๑๑.๓๐ น. พัก/รับประทานอาหารกลางวัน ๑๑.๓๐ -๑๒.๐๐ น. แปรงฟน ๑๒.๐๐ -๑๔.๐๐ น. นอนพกั ผอ น ๑๔.๐๐ -๑๔.๓๐ น. เกบ็ ที่นอน ลางหนา ๑๔.๓๐ -๑๔.๔๕ น. พกั /ด่มื นม ๑๔.๔๕ ๑๕.๑๕ น. เกมการศกึ ษา ๑๕.๑๕ -๑๕.๓๐ น. สรปุ ทบทวนกิจกรรมประจาํ วัน ๑๕.๓๐ -๑๖.๓๐ น. ผูปกครองรับนักเรยี นกลบั บา น หมายเหตุ : การจัดกิจกรรมในแตละวนั สามารถปรบั เปล่ียนไดตามความเหมาะสม

๕๘ ๓.๔ แนวทางการจัดกิจกรรมประจําวัน การจัดกิจกรรมประจําวัน ครูสามารถนําไปปรับใชไดหรือนํานวัตกรรมตางๆมาปรับใชในการจัด กจิ กรรมประจําวันไหเ หมาะสมกบั สภาพแวดลอมสถานศึกษา โดยมีแนวทางในการจัดกจิ กรรมดงั น้ี ๑. การจดั กิจกรรมเคลือ่ นไหวและจังหวะ การเคลื่อนไหวและจังหวะ เปนกิจกรรมที่จัดใหเด็กไดเ คลือ่ นไหวสวนตางๆของรา งกายอยางอิสระ ตามจังหวะ โดยใชเสียงเพลง คําคลองจอง เคร่ืองเคาะจังหวะ และอุปกรณตางๆมาประกอบการเคลื่อนไหว ซึ่ง จังหวะและเคร่ืองดนตรีประกอบ ไดแก การปรบมือ การรองเพลง การเคาะไม กรุงกริ๋ง รํามะนา กลอง กรับ เพื่อ สงเสริมใหเดก็ พัฒนาการเน้ือใหญและกลามเน้ือเล็ก อารมณ จติ ใจ สังคม และสติปญญา เกิดจินตนาการ ความคิด สรา งสรรค รูปแบบการเคล่ือนไหว ๑. การเคลื่อนไหวพื้นฐาน เปนกิจกรรมที่ตองฝกทุกครั้งกอนที่จะเริ่มฝกกิจกรรมอ่ืนๆ ตอไปลักษณะการ จัดกจิ กรรมมีจดุ เนน ในเรื่องจังหวะและการเคลือ่ นไหวหรอื ทาทางอยางอสิ ระ การเคลื่อนไหวตามธรรมชาตขิ องเดก็ มี ๒ ประเภท ๑.๑ การเคล่ือนไหวอยกู ับท่ี ไดแก ปรบมือ ผงกศีรษะ ขยบิ ตา ชันเขา ขยับมือและแขน มือแบน้ิว มือ เทา และปลายเทา ๑.๒ การเคลื่อนไหวเคลื่อนที่ ไดแ ก คลาน คบื เดิน ว่ิง กระโดด ควบมา กา วกระโดด เขยง กา วชิด ๒. การเคล่ือนไหวท่สี ัมพันธกับเน้ือหา เปน กิจกรรมที่จัดใหเด็กไดเคลื่อนไหวรางกายโดยเนน การทบทวน เรอื่ ง ที่ไดร ับรจู ากการจัดกิจกรรมอนื่ และนาํ มาสมั พนั ธก ับสาระการเรยี นรหู รือเรือ่ งอนื่ ๆ ท่เี ด็กสนใจ ไดแ ก ๒.๑ การเคลื่อนไหวแบบเลียนแบบ เปนการเคล่ือนไหวเลียนแบบส่ิงตางๆรอบตัว เชน การเลียนแบบเสียงสัตว การเลียนแบบทาทางคน การเลียนแบบเคร่ืองยนตกลไกและเคร่ืองเลน การเลียนแบบ ปรากฏการณธ รรมชาติ ๒.๒ การเคล่ือนไหวตามบทเพลง เปนการเคล่ือนไหวหรือทําทาทางประกอบเพลง เชน เพลงไก เพลงขามถนน เพลงสวัสดี ๒.๓ การทําทาทางบริหารประกอบเพลงหรือคําคลองจอง เปนการเคล่ือนไหวแบบกายบริหาร อาจจะทาทางไมสัมพันธกับเน้ือหาของเพลงหรือคําคลองจอง เชนเพลงกํามือแบมือ เพลงออกกําลังกาย คําคลอง จองฝนตกพรําพรํา ๒.๔ การเคลื่อนไหวเชิงสรางสรรค เปนการเคล่ือนไหวท่ีใหเด็กคิดสรางสรรคทาทางข้ึนเองหรือ อาจใชค ําถามหรือคําสงั่ หรอื ใชอุปกรณป ระกอบ เชน หว งหวาย แถวผา ริบบิ้น ถุงทราย ๒.๕ การเคล่อื นไหวหรือการแสดงทา ทางตามคาํ บรรยายทค่ี รเู ลา หรือเร่ืองราวหรือนทิ าน ๒.๖ การเคล่ือนไหวหรือการแสดงทาทางตามคําสั่ง เปนการเคลื่อนไหวหรือทําทาทางตามคําส่ัง ของครู เชนการจัดกลมุ ตามจาํ นวน การทําทาทางตามคาํ สั่ง

๕๙ ๒.๗ การเคลื่อนไหวหรือการแสดงทาทางตามขอตกลง เปนการเคลื่อนไหวหรือทําทาทางการ เคลอื่ นไหวอยางสรา งสรรคท ่ไี ดตกลงไวกอนเร่ิมทํากิจกรรม ๒.๘ การเคลือ่ นไหวหรือการแสดงทาทางเปนผูนํา ผตู าม เปน การคิดทา ทางการเคลื่อนไหวอยา ง สรางสรรคของเดก็ เองแลว ใหเพื่อนปฏิบัตกิ จิ กรรม ๒.การจัดกจิ กรรมเสริมประสบการณ กิจกรรมเสริมประสบการณ เปนกิจกรรมท่ีมุงเนนใหเด็กไดพฒั นาทักษะการเรียนรู มีทักษะการฟง การพูด การอาน การสังเกต การคิดแกปญหา การใชเหตุผล โดยการฝกปฏิบัติรวมกันและการทํางานเปนกลุม ท้ังกลุม ยอยและกลมุ ใหญ เพอ่ื ใหเ กิดความคดิ รวบยอดเกีย่ วกบั เรือ่ งทีไ่ ดเรียนรู แนวทางการจัดกิจกรรมเสรมิ ประสบการณ จัดไดห ลายวิธีไดแก ๒.๑ การสนทนาหรือการอภิปราย เปนการพูดคุย ซักถามระหวางเด็กกับครู หรือเด็กกับเด็กเปน การสงเสริมพัฒนาการทางภาษาดานการพูดและการฟง โดยการกําหนดประเด็นในการสนทนาหรืออภิปรายเด็กจะ ไดแสดงความคิดเห็นและยอมรบั ฟงความคิดเห็นของผอู ื่น ครูหรือผูสอนเปดโอกาสใหเด็กซักถาม โดยใชคําถามกระ หรือเลาประสบการณท่ีแปลกใหม สําเสนอปญหาที่ ทาทายความคิด การยกตัวอยางการใชสื่อประกอบการสนทนา หรอื การอภิปรายควรใชสือ่ ของจริง ของจาํ ลอง รูปภาพหรือสถานการณจาํ ลอง ๒.๒ การเลานิทาน และการอานนิทาน เปนกิจกรรมท่ีครูหรือผูสอนเลาหรืออานเรื่องราวจาก นิทาน โดยการใชนํ้าเสียงประกอบการเลาแตกตางตามบุคลิกของของตัวละคร ซึ่งครูหรือผูสอนควรเลือกสาระของ นิทานใหเหมาะสมกับวัย สื่อที่ใชอาจเปนหนังสือนิทาน หนังสือภาพ แผนภาพ หุนมือ หุนนิ้วมือ หรือการแสดง ทาทางประกอบการเลาเร่ือง โดยครูใชคําถามเพ่ือกระตุนการเรียนรู เชน ในนิทานเร่ืองนี้มีตัวละครอะไรบาง เหตุการณในนิทานเร่ืองนี้เกิดที่ไหน เวลาใด หรือลําดับเหตุการณท่ีเกิดข้ึนในนิทาน นิทานเร่ืองน้ีมีปญหาอะไรบาง และเด็กๆชอบเหตุการณใ ดในนิทานเรื่องนม้ี ากท่สี ุด ๒.๓ การสาธิต เปนกจิ กรรมทเ่ี ด็กไดเรียนรูจากประสบการณตรง โดยแสดงหรอื ทําสิ่งทต่ี องการให เด็กไดสังเกตและเรียนรูตามขั้นตอนของกิจกรรมน้ันๆ และเด็กไดอภิปรายและรวมกันสรุปการเรียนรู การสาธิตใน บางคร้ังอาจใหเด็กอาสาสมัครเปนผูสาธิตรวมกับครูผูสอน เพื่อนําไปไปสูการปฏิบัติจริงดวยตนเอง เชนการเพาะ เมลด็ พืช การประกอบอาหาร การเปา ลกู โปง การเลน เกมการศกึ ษา ๒.๔ การทดลอง/การปฏิบตั ิ เปน กจิ กรรมทีจ่ ัดใหเดก็ ไดร ับประสบการณตรง โดยแสดงหรอื ทาํ สิง่ ท่ี จากการลงมือปฏบิ ตั ิ การทดลอง การคิดแกปญหา มีทักษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร ทักษะคณิตศาสตร ทักษะ ภาษา สงเสริมใหเ ดก็ เกดิ ขอ สงสัย สืบคนหาคําตอบดวยตนเอง ผานการวิเคราะห สังเคราะหอยางงายๆ สรุปผลการ ทดลอง อภิปรายผล การทดลองและการสรุปการเรียนรู โดยกิจกรรมการทดลองวิทยาศาสตรงาย เชน การเล้ียง หนอนผเี ส้ือ การปลกู พืช ฝกการสงั เกตการไหลของนาํ้ ๒.๕ การประกอบอาหาร เปนกจิ กรรมท่จี ัดใหเด็กไดเ รียนรูผ า นการทดลองโดยเปดโอกาสใหเดก็ ได ลงมือทดลองและปฏิบัติการดวยตนเองเกีย่ วกบั การเปลี่ยนแปลงของผักเนื้อสัตว ผลไมดวยวิธีการตางๆ เชน ตม น่ึง ผัด ทอด หรือการรับประทานสด เด็กจะไดรับประสบการณตรงจากการสังเกตเปลี่ยนแปลงของอาหารการรับรู รสชาตแิ ละกลิน่ ของอาหาร ดวยการใชประสาทสมั ผัสและการทาํ งานรวมกัน เชน การทาํ อาหารจากไข

๖๐ ๒.๖ การเพาะปลูก เปน กจิ กรรมท่ีเนนกระบวนการทางวทิ ยาศาสตรและคณติ ศาสตร ซ่งึ เด็กจะได เรียนรูจากการบูรณาการจะทําใหเด็กไดรับประสบการณโดยทําความเขาใจความตองการของสิ่งมีชีวิตในโลก และ ชว ยใหเ ด็กเขา ใจความคิดรวบยอดเก่ียวกับส่ิงที่อยูรอบตัวโดยการสังเกต เปรยี บเทียบ และการคิดอยางมีเหตุผล ซ่ึง เปน การเปดโอกาสใหเด็กไดค น พบและเรยี นรูดวยตนเอง ๒.๗ การศึกษานอกสถานท่ี เปนการจัดกิจกรรมทัศนศึกษาท่ีใหเด็กไดเรียนรูสภาพความเปนจริง นอกหองเรียน จากแหลงเรียนรูในสถานศึกษา หรือห แหลงเรียนรูในชุมชน เชน หองสมุน หองสมุนไพร วัด ไปรษณยี  พิพิธภัณฑ เพ่อื เปน การเพมิ่ พนู ประสบการณแกเ ด็ก โดยครูและเด็กรว มกนั วางแผนศกึ ษาที่ตอ งการเรียนรู การเดนิ ทาง และสรปุ ผลการเรยี นรูทไ่ี ดจากการศกึ ษานอกสถานท่ี ๒.๘ การเลนบทบาทสมมติ เปนกิจกรรมใหเด็กไดสมมติตนเองเปนตัวละคร และแสดงบทบาท ตางๆตามเนื้อเร่ืองในนิทาน เรื่องราวหรือสถานการณตางๆ โดยใชความรูสึกของเด็กในการแสดง เพื่อใหเด็กเขาใจ เร่ืองราว ความรูสึกพฤติกรรมของตนเองและผูอ่ืนๆ ควรใชสื่อความรูสึกของเด็กในการแสดง เพื่อใหเด็กเขาใจ เรอื่ งราวและพฤติกรรมของตนเองและผอู ื่นๆ ควรใชส อ่ื ประกอบการเลนสมมติ เชน หนุ สวมศรี ษะ ที่คาดศรี ษะรปู คน และสตั วรูปแบบตา งๆ เคร่อื งแตง กาย และอุปกรณของจรงิ ชนิดตางๆ ๒.๙ การรองเพลง ทองคําคลอ งจอง เปนกิจกรรมท่จี ัดใหเด็กไดเรียนรเู ก่ียวกับภาษา จังหวะและ การแสดงทาทางใหสัมพนั ธก บั เน้อื หาของเพลงหรือคําคลองจอง ครหู รือผูส อนควรเลือกใหเหมาะสมกับวัยของเดก็ ๒.๑๐ การเลนเกม เปนกิจกรรมที่นําเกมการเรียนรูเพื่อฝกทักษะการคิด การแกปญหา และ การทาํ งานเปนกลมุ เกมที่นํามาเลน ไมค วรเนน การแขง ขนั ๒.๑๑ การแสดงละคร เปนกิจกรรมท่ีไดเรียนรูเกี่ยวกับการลําดับเรื่องราว การเรียงลําดับ เหตุการณ หรือราวจากนิทาน การใชภาษาในการส่ือสารของตัวละคร เพื่อใหเด็กไดเรียนรูและทําความเขาใจ บคุ ลิกลกั ษณะของตัวละครท่ีเด็กสวมบทบาท สื่อที่ใช เชน ชุดการแสดงท่ีสอดคลองกับบทบาททีไ่ ดรับ บทสนทนาท่ี เดก็ ใชฝกสนทนาประกอบการแสดง ๒.๑๒ การใชสถานการณจําลอง เปนกิจกรรมท่ีเด็กไดเรียนรูแนวทางการปฏิบัติตนเม่ืออยูใน สถานการณท ี่ครหู รือผสู อนกาํ หนด เพ่ือใหเ ดก็ ไดฝกการแกป ญ หา เชน นํ้าทวม โรคระบาด พบคนแปลกหนา ๓. กจิ กรรมศิลปะสรางสรรค เปนกิจกรรมที่มุงพัฒนากระบวนการคิด การรับรูเก่ียวกับความงามและสงเสริมกระตุนใหเด็ก แสดงออกทางอารมณ ความรูสึก ความคิดรเิ ริ่มสรา งสรรคและจินตนาการ โดยใชกิจกรรมศิลปะหรือกิจกรรมอ่ืนท่ี เหมาะสมกบั พัฒนาการของเด็กแตล ะวัย แนวทางการจดั กจิ กรรมศิลปะสรางสรรค ๑. เตรยี มจดั โตะและอปุ กรณใ หพ รอม และเพยี งพอกอ นทาํ กิจกรรม โดยจัดไวหลายๆกจิ กรรมและ อยา งนอย ๓ – ๕ กิจกรรม เพอ่ื ใหเด็กไดมีอสิ ระในการเลือกทํากิจกรรมทสี่ นใจ ๒. ควรสรา งขอตกลงในการทาํ กจิ กรรม เพือ่ ฝกใหเดก็ มีวินยั ในการอยรู วมกนั

๖๑ ๓. การจดั ใหเดก็ ทาํ กิจกรรม ควรใหเ ดก็ เลือกทํากจิ กรรมอยางมรี ะเบยี บ และทยอยเขาทํากจิ กรรม โดยจัดโตะละ ๕ – ๖ คน ๔. การเปลี่ยนและหมุนเวียนทํากิจกรรม ตองสรางขอตกลงกบั เด็กใหชัดเจน เชนหากเกดิ กิจกรรม ใดเพ่อื นครบจํานวนท่ีกําหนดแลว ใหค อยจนกวามีท่วี า ง หรอื ใหท าํ กจิ กรรมอื่นกอ น ๕. กิจกรรมใดเปนกิจกรรมใหม หรือการใชวัสดุ อุปกรณใหม ครูตองอธิบายวิธีการทําวิธีการใช วิธีการทาํ ความสะอาด และการเก็บของเขาท่ี ๖. เมื่อทํางานเสร็จหรือหมดเวลา ควรเตือนใหเด็กเก็บวัสดุ อุปกรณ เครื่องมือเคร่ืองใชเขาท่ีและ ชว ยกันดูแลหองใหส ะอาด ๔. กิจกรรมการเลนตามมมุ กิจกรรมการเลนตามมุม เปนกิจกรรมที่เปดโอกาสใหเด็กเลนอิสระตามมุม หรือมุมประสบการณ หรือกาํ หนดเปนพ้ืนท่ีเลนที่จดั ไวในหอ งเรียน ซ่ึงพ้นื ทห่ี รอื มมุ ตา งๆ เหลานีเ้ ด็กมโี อกาสเลอื กเลน ไดอยา งเสรีตามความ สนใจและความตองการของเด็ก ท้ังเปนรายบุคคลหรือเปนกลุมยอย เด็กอาจเลือกทํากิจกรรมท่ีครูจัดเสริมข้ึน เชน เกมการศกึ ษา เครื่องเลนสัมผสั แนวทางการจัดกิจกรรมการเลนตามมมุ ๑. แนะนํามมุ เลนใหม เสนอแนะวิธใี ช การเลนของเลนบางชนดิ ๒. เด็กและครูรวมกันสรางขอ ตกลงเก่ยี วกับการเลน ๓. ครูเปดโอกาสใหเด็กคิด วางแผน ตัดสินใจเลือกเลนอยางอิสระ เลือกทํากิจกรรท่ีจัดข้ึนตาม ความสนใจของเด็กแตล ะคน ๔. ขณะเด็กเลน/ ทํางาน ครอู าจชแี้ นะ หรอื มสี ว นรว มในการเลนกับเดก็ ได ๕. เด็กตองการความชวยเหลือและคอยสังเกตพฤติกรรมการเลนของเด็กหรือทั้งจดบันทึก พฤตกิ รรมท่ีนา สนใจ ๖. เตือนใหเด็กทราบลวงหนา กอนหมดเวลาเลน ประมาณ ๓ – ๕ นาที ๗. ใหเด็กเก็บของเลน เขา ทใี่ หเ รียบรอยทกุ ครัง้ เม่อื เสร็จส้ินกิจกรรม ๕. กจิ กรรมการเลน กลางแจง กจิ กรรมการเลนกลางแจง เปนกิจกรรมท่จี ัดใหเด็กไดมีโอกาสออกไปนอกหองเรียนเพ่ือเคล่ือนไหว รา งกายออกกาํ ลงั และแสดงออกอยา งอสิ ระ โดยยดึ ความสนใจและความสามารถของเดก็ แตล ะคนเปน หลกั แนวทางการจัดกจิ กรรมกลางแจง ๑. เดก็ และครรู วมกันสรา งขอตกลง ๒. จดั เตรยี มวสั ดุอุปกรณก ารเลน ใหพรอม ๓. สาธติ การเลนเคร่อื งเลนสนามบางชนิด ๔. ใหเ ดก็ เลอื กเลนอิสระตามความสนใจและเวลาในการเลน นานพอควร

๖๒ ๕. ครูควรจัดกิจกรรมใหเหมาะสมกับวัย (ไมควรจัดกิจกรรมพลศึกษา) เชน การเลน เลนทราย เลนบานตุกตา เลนในมุมชางไม เลนบล็อกกลวง เครือ่ งเลนสนาม เกมการละเลน เลนอุปกรณกีฬา สําหรับเด็กเลน เครือ่ งเลนประเภทลอเลน เลนของเลนพ้ืนบาน (เดินกะลาฯลฯ) ๖. คณะเด็กเลนครูตองคอยดูแลความปลอดภัยและสังเกตพฤติกรรมการเลน การอยูรวมกันกับ เพ่ือนของเดก็ อยา งใกลชดิ ๗. เม่ือหมดเวลาควรใหเด็กเก็บของใชหรือของเลน ใหเรยี บรอ ย ๘. ใหเ ด็กทําความสะอาดรา งกายและดูแลเครอื่ งแตงกายใหเ รียบรอ ยหลังเลน ๖. เกมการศึกษา เกมการศึกษา (Didactic games) เปนเกมท่ีชวยพัฒนาสติปญญาชวยสงเสริใหเด็กเกิดการเรียนรู เปนพื้นฐานการศึกษา มีกฎเกณฑกติกางา ยๆ เด็กสามารถเลนคนเดียวหรือเลน เปนกลุมได ชวยใหเด็กไดรูจักสังเกต คดิ หาเหตุผลและเกดิ ความคิดรวบยอด เกี่ยวกับสี รูปราง จํานวน ประเภท และความสัมพันธทีเ่ ก่ียวกับพ้ืนท่ี ระยะ เกมการศกึ ษาทเ่ี หมาะสมจะชวยฝกทักษะความพรอมทางดานรา งกาย อารมณ จติ ใจ สงั คม และสติปญญา แนวทางการจดั กจิ กรรมเกมการศึกษา ๑. แนะนํากจิ กรรมใหม ๒. สาธติ / อธบิ าย วธิ เี ลนเกมอยางเปนข้ันตอนตามประเภทของเกม ๓. ใหเ ด็กหมนุ เวยี นเขามาเลนเปน กลมุ หรอื รายบุคคล ๔. ขณะท่เี ด็กเลนเกม ครเู ปนเพียงผแู นะนาํ ๕. เม่ือเด็กเลนเกมแตละชุดเสร็จเรียบรอย ควรใหเด็กตรวจสอบความถูกตองดวยตนเองหรือ รว มกันตรวจกบั เพอื่ น หรือครเู ปน ผชู ว ยตรวจ ๖. ใหเด็กนําเกมทีเ่ ลน แลว เกบ็ ใสก ลอ ง เขา ท่ใี หเ รยี บรอยทกุ ครง้ั กอ นเลนเกมชดุ อื่น การสรา งบรรยากาศการเรยี นรู การจัดสภาพแวดลอมในสถานศึกษา มีความสําคัญตอเด็กเนื่องจากธรรมชาติของเด็กในวัยน้ีสนใจที่จะเรียนรู คนควา ทดลอง และตองการสัมผัสกับส่ิงแวดลอมรอบๆตัว ดังนั้น การจัดเตรียมสิ่งแวดลอมอยางเหมาะสมตาม ความตองการของเด็ก จึงมีความสําคัญท่ีเก่ียวของกับพฤติกรรมและการเรียนรูของเด็ก เด็กสามารถเรียนรูจากการ เลน ทีเ่ ปน ประสบการณตรงท่เี กดิ จากการรับรดู วยประสาทสมั ผสั ทง้ั หา จงึ จําเปนตอ งจัดสิง่ แวดลอ มในสถานศกึ ษาให สอดคลองกบั สภาพ และความตอ งการของหลักสูตร เพ่อื สงผลใหบรรลุจุดหมายในการพฒั นาเดก็ การจดั สภาพแวดลอ มคาํ นึงถงึ สิ่งตอไปน้ี ๑.ความสะอาด ความปลอดภัย ๒.ความมีอสิ ระอยา งมขี อบเขตในการเลน ๓.ความสะดวกในการทาํ กจิ กรรม ๔.ความพรอมของอาคารสถานที่ เชน หอ งเรยี น หองน้ําหอ งสว ม สนามเดก็ เลน ฯลฯ

๖๓ ๕.ความเพียงพอเหมาะสมในเร่ืองขนาด นา้ํ หนัก จาํ นวน สขี องส่ือและเครอ่ื งเลน ๖.บรรยากาศในการเรียนรู การจดั ที่เลนและมุมประสบการณตา ง ๆ สภาพแวดลอ มภายในหองเรียน หลักสําคัญในการจัดตองคํานึงถึงความปลอดภัย ความสะอาด เปาหมายการพัฒนาเด็ก ความเปนระเบียบ ความเปนตัวของเด็กเอง ใหเด็กเกิดความรูสึกอบอุน มั่นใจ และมีความสุข ซ่ึงอาจจัดแบงพ้ืนท่ีใหเหมาะสม กบั การประกอบกิจกรรมตามหลกั สูตร ดงั น้ี ๑. พน้ื ทอี่ าํ นวยความสะดวกเพือ่ เดก็ และผสู อน ๑.๑ ทแ่ี สดงผลงานของเด็ก อาจจดั เปนแผน ปา ย หรอื ทีแ่ ขวนผลงาน ๑.๒ ทเ่ี กบ็ แฟม ผลงานของเดก็ อาจจดั ทําเปน กลอ งหรอื จดั ใสแฟมรายบคุ คล ๑.๓ ทีเ่ ก็บเคร่ืองใชสวนตวั ของเดก็ อาจทาํ เปน ชอ งตามจํานวนเดก็ ๑.๔ ที่เก็บเครื่องใชของผูสอน เชน อุปกรณการสอน ของสว นตัวผสู อน ฯลฯ ๑.๕ ปายนิเทศตามหนว ยการสอนหรือสิง่ ที่เด็กสนใจ ๒. พื้นที่ปฏิบัติกิจกรรมและการเคลื่อนไหว ตองกําหนดใหชัดเจน ควรมีพื้นท่ีที่เด็กสามารถจะทํางานได ดว ยตนเอง และทํากิจกรรมดวยกันในกลมุ เล็ก หรอื กลมุ ใหญ เดก็ สามารถเคลอ่ื นไหวไดอยางอิสระจากกิจกรรมหน่ึง ไปยังกิจกรรมหนงึ่ โดยไมร บกวนผอู นื่ ๓. พืน้ ทีจ่ ัดมมุ เลน หรือมุมประสบการณ สามารถจดั ไดต ามความเหมาะสมขน้ึ อยกู บั สภาพของหอ งเรยี น จัดแยกสวนทใ่ี ชเ สียงดงั และเงยี บออกจากกัน เชน มมุ บลอ็ กอยหู างจากมมุ หนงั สอื มุมบทบาทสมมติอยูติดกับมุมบล็อก มุมวิทยาศาสตรอยูใกลมุมศิลปะฯ ลฯ ที่สําคัญจะตองมีของเลน วัสดุอุปกรณใน มมุ อยา งเพยี งพอตอ การเรียนรขู องเด็ก การเลน ในมมุ เลน อยางเสรี มักถูกกําหนดไวในตารางกิจกรรมประจาํ วนั เพ่อื ให โอกาสเด็กไดเ ลน อยา งเสรีประมาณวนั ละ ๖๐ นาทีการจดั มุมเลนตา งๆ ผสู อนควรคํานงึ ถงึ สิง่ ตอ ไปนี้ ๓.๑ ในหองเรยี นควรมีมมุ เลน อยา งนอย ๓-๕ มมุ ท้ังนข้ี นึ้ อยูกับพ้นื ท่ขี องหอ ง ๓.๒ ควรไดม กี ารผลดั เปล่ยี นสอื่ ของเลน ตามมมุ บาง ตามความสนใจของเดก็ ๓.๓ ควรจดั ใหม ปี ระสบการณท ่เี ดก็ ไดเรยี นรูไปแลวปรากฏอยูในมุมเลน เชน เด็กเรียนรเู รอ่ื งผเี ส้ือ ผสู อนอาจจดั ใหมกี ารจาํ ลองการเกดิ ผเี สือ้ ลอ งไวใหเด็กดูในมมุ ธรรมชาตศิ กึ ษาหรอื มมุ วิทยาศาสตร ฯลฯ ๓.๔ ควรเปดโอกาสใหเด็กมีสวนรวมในการจัดมุมเลน ท้ังน้ีเพ่ือจูงใจใหเด็กรูสึกเปนเจาของ อยาก เรยี นรู อยากเขาเลน ๓.๕ ควรเสรมิ สรางวนิ ัยใหก บั เดก็ โดยมขี อตกลงรว มกันวา เมื่อเลนเสร็จแลว จะตอ งจดั เก็บอปุ กรณท กุ อยางเขาที่ใหเ รียบรอยสภาพแวดลอมนอกหองเรยี น คอื การจัดสภาพแวดลอมภายในอาณาบรเิ วณรอบ ๆ สถานศึกษา รวมทั้งจดั สนามเดก็ เลน พรอมเครอ่ื งเลน สนาม จดั ระวังรกั ษาความปลอดภยั ภายในบริเวณสถานศกึ ษา และบรเิ วณรอบนอกสถานศึกษา ดแู ลรกั ษาความสะอาด ปลูกตนไมใ หความรม รื่นรอบๆบรเิ วณสถานศกึ ษา ส่ิงตา งๆ เหลา นี้เปนสวนหนง่ึ ทีส่ ง ผลตอการเรียนรแู ละพฒั นาการของเด็ก บริเวณสนามเดก็ เลน ตอ งจดั ใหสอดคลอ งกับหลกั สตู ร ดงั นี้

๖๔ สนามเดก็ เลน มพี ืน้ ผวิ หลายประเภท เชน ดนิ ทราย หญา พ้ืนที่สาํ หรับเลนของเลนทมี่ ลี อ รวมทง้ั ท่ีรม ทีโ่ ลง แจง พื้นดนิ สาํ หรบั ขุด ท่เี ลนน้าํ บอทราย พรอ มอปุ กรณป ระกอบการเลน เคร่อื งเลน สนามสําหรบั ปน ปา ย ทรงตัว ฯลฯ ทั้งน้ตี องไมต ดิ กบั บริเวณทมี่ อี ันตราย ตอ งหมั่นตรวจตราเครอ่ื งเลน ใหอ ยใู นสภาพแข็งแรง ปลอดภยั อยูเสมอ และหม่ันดแู ลเรอ่ื งความสะอาด ทีน่ ั่งเลนพกั ผอน จดั ทน่ี งั่ ไวใตต นไมมรี มเงา อาจใชกจิ กรรมกลมุ ยอ ย ๆ หรือกิจกรรมทต่ี องการ ความสงบ หรืออาจจดั เปนลานนิทรรศการใหความรแู กเ ดก็ และผปู กครองบริเวณธรรมชาติ ปลูกไมดอก ไมป ระดับ พชื ผกั สวนครวั หากบรเิ วณสถานศึกษา มไี มมากนกั อาจปลูกพืชในกระบะหรือกระถาง มุมประสบการณ สื่อประกอบการจัดกิจกรรมเพ่ือพัฒนาเด็กปฐมวัยท้ังทางดานรางกาย อารมณ จิตใจ สังคม และสติปญญา ควรมสี อ่ื ทง้ั ทเ่ี ปนประเภท ๒ มติ ิ และ/หรือ ๓ มิติ ทเ่ี ปน ส่ือของจริง ส่ือธรรมชาติ ส่อื ทอ่ี ยูใกลต วั เดก็ ส่อื สะทอ น วฒั นธรรม สื่อทีป่ ลอดภยั ตอตวั เดก็ สือ่ เพอื่ พัฒนาเด็กในดานตา งๆใหครบทกุ ดา นสอื่ ทเ่ี อ้อื ใหเด็กเรียนรผู า นประสาท สมั ผัสท้งั หา โดยการจัดการใชสอ่ื เรมิ่ ตน จาก ส่อื ของจริง ภาพถา ย ภาพโครงราง และ สญั ลกั ษณ ทั้งนก้ี ารใชส่ือ ตองเหมาะสมกับวัย วุฒิภาวะ ความแตกตางระหวางบุคคล ความสนใจและความตองการของเด็กที่หลากหลาย ตัวอยา งส่อื ประกอบการจดั กจิ กรรม มีดังนี้ กิจกรรมการเลนตามมมุ ๑. มมุ บทบาทสมมติ อาจจดั เปน มมุ เลน ดงั น้ี ๑.๑ มุมบาน  ของเลนเครอ่ื งใชใ นครวั ขนาดเลก็ หรอื ของจําลอง เชน เตา กระทะ ครก กานา้ํ เขยี ง มีดพลาสติก หมอ จาน ชอน ถวยชาม กะละมัง ฯลฯ  เคร่ืองเลน ตุก ตา เส้ือผา ตกุ ตา เตียง เปลเด็ก ตกุ ตา  เครอื่ งแตง บานจาํ ลอง เชน ชดุ รบั แขก โตะเครื่องแปง หมอนอิง กระจกขนาดเหน็ เตม็ ตัว หวี ตลบั แปง ฯลฯ  เคร่ืองแตง กายบคุ คลอาชีพตา ง ๆ ท่ีใชแ ลว เชน ชดุ เคร่อื งแบบทหาร ตาํ รวจ ชดุ เสื้อผา ผใู หญช าย และหญงิ รองเทา กระเปาถือท่ีไมใ ชแลว ฯลฯ  โทรศัพท เตารดี จําลอง ท่ีรีดผา จําลอง  ภาพถายและรายการอาหาร ๑.๒ มมุ หมอ  เครือ่ งเลน จาํ ลองแบบเคร่ืองมือแพทย และอุปกรณรกั ษาผูป วย เชน หฟู ง เสื้อคลุมหมอ ฯลฯ  อุปกรณส าํ หรับเลยี นแบบการบันทึกขอ มลู ผูปว ย เชน กระดาษ ดนิ สอ ฯลฯ ๑.๓ มมุ รา นคา  กลอ งและขวดผลติ ภัณฑต างๆท่ีใชแ ลว

๖๕  อุปกรณป ระกอบการเลน เชน เคร่ืองคดิ เลข ลูกคิด ธนบตั รจําลอง ฯลฯ ๒. มุมบลอ็ ก  ไมบลอ็ กหรอื แทง ไมท มี่ ขี นาดและรูปทรงตางๆกัน จํานวนต้งั แต ๕๐ ชน้ิ ขน้ึ ไป  ของเลนจําลอง เชน รถยนต เคร่อื งบิน รถไฟ คน สัตว ตนไม ฯลฯ  ภาพถา ยตางๆ  ทจ่ี ัดเก็บไมบ ลอ็ กหรอื แทง ไมอ าจเปนช้นั ลงั ไมหรือพลาสติก แยกตามรูปทรง ขนาด ๓. มมุ หนังสอื  หนงั สอื ภาพนิทาน สมุดภาพ หนังสอื ภาพที่มคี ําและประโยคสัน้ ๆพรอมภาพ  ชนั้ หรือท่วี างหนังสือ  อุปกรณตาง ๆ ทีใ่ ชในการสรา งบรรยากาศการอา น เชน เสอ่ื พรม หมอน ฯลฯ  สมุดเซน็ ยืมหนงั สือกลับบา น  อปุ กรณส าํ หรบั การเขยี น  อปุ กรณเ สรมิ เชน เครื่องเลนเทป ตลบั เทปนิทานพรอมหนังสือนทิ าน หูฟง ฯลฯ ๔. มุมวทิ ยาศาสตรห รอื มมุ ธรรมชาติศกึ ษา  วัสดตุ า ง ๆ จากธรรมชาติ เชน เมลด็ พืชตาง ๆ เปลือกหอย ดิน หิน แร ฯลฯ  เครือ่ งมอื เคร่ืองใชใ นการสาํ รวจ สงั เกต ทดลอง เชน แวนขยาย แมเ หลก็ เข็มทิศ เครือ่ งชัง่ ฯลฯ ๕. มุมอาเซยี น  ธงของแตล ะประเทศในกลุม ประเทศอาเซยี น  คาํ กลา วทกั ทายของแตละประเทศ  ภาพการแตงกายประจาํ ชาตใิ นกลุมประเทศอาเซยี น กิจกรรมศลิ ปะสรา งสรรค ควรมีวสั ดุ อุปกรณ ดงั นี้ ๑. การวาดภาพและระบายสี - สเี ทียนแทงใหญ สไี ม สชี อลก สีนา้ํ - พูกันขนาดใหญ (ประมาณเบอร ๑๒ ) - กระดาษ - เส้อื คลุม หรือผา กนั เปอ น ๒. การเลน กับสี  การเปา สี มี กระดาษ หลอดกาแฟ สนี ํา้  การหยดสี มี กระดาษ หลอดกาแฟ พูกัน สนี าํ้  การพบั สี มี กระดาษ สนี ํ้า พกู นั  การเทสี มี กระดาษ สนี ํา้

๖๖  การละเลงสี มี กระดาษ สนี ้ํา แปง เปย ก ๓. การพิมพภ าพ  แมพมิ พต า ง ๆ จากของจรงิ เชน น้ิวมอื ใบไม กา นกลวย ฯลฯ  แมพ ิมพจากวัสดอุ ื่น ๆ เชน เชอื ก เสนดาย ตรายาง ฯลฯ  กระดาษ ผา เช็ดมอื สีโปสเตอร (สีนํ้า สฝี ุน ฯลฯ) ๔.การปน เชน ดนิ นํา้ มัน ดินเหนยี ว แปงโดว แผนรองปน แมพิมพรปู ตาง ๆ ไมน วดแปง ฯลฯ ๕.การพับ ฉีก ตัดปะ เชน กระดาษ หรือวัสดุอื่นๆที่จะใชพับ ฉีก ตัด ปะ กรรไกรขนาดเล็กปลายมน กาว นา้ํ หรอื แปง เปยก ผาเช็ดมอื ฯลฯ ๖. การประดิษฐเศษวัสดุ เชน เศษวัสดุตา ง ๆ มีกลองกระดาษ แกนกระดาษ เศษผา เศษไหม กาว กรรไกร สี ผาเช็ดมอื ฯลฯ ๗. การรอย เชน ลูกปด หลอดกาแฟ หลอดดา ย ฯลฯ ๘.การสาน เชน กระดาษ ใบตอง ใบมะพรา ว ฯลฯ ๙. การเลนพลาสติกสรางสรรค พลาสติกชิ้นเล็ก ๆ รูปทรงตาง ๆ ผูเลนสามารถนํามาตอเปนรูปแบบ ตาง ๆ ตามความตอ งการ ๑๐.การสรางรปู เชน จากกระดานปกหมุด จากแปนตะปทู ่ีใชห นงั ยางหรือเชือกผกู ดงึ ใหเปนรูปรางตาง ๆ เกมการศกึ ษา ตัวอยางส่ือประเภทเกมการศกึ ษามดี งั น้ี ๑. เกมจบั คู  จับครู ูปรา งท่ีเหมอื นกัน  จับคภู าพเงา  จับคูภาพทีซ่ อนอยใู นภาพหลัก  จบั คูส ่งิ ท่ีมีความสมั พนั ธกนั สง่ิ ทใ่ี ชค ูก ัน  จับคูภาพสวนเตม็ กบั สว นยอ ย  จบั คภู าพกบั โครงราง  จบั คภู าพช้นิ สว นทห่ี ายไป  จบั คภู าพทเี่ ปนประเภทเดยี วกัน  จับคูภาพทีซ่ อ นกนั  จับคูภาพสัมพนั ธแ บบตรงกันขาม  จับคภู าพที่สมมาตรกนั  จับคแู บบอุปมาอปุ ไมย  จบั คแู บบอนุกรม ๒. เกมภาพตดั ตอ  ภาพตดั ตอทส่ี มั พันธกับหนวยประสบการณต า ง ๆ เชน ผลไม ผกั ฯลฯ ๓. เกมจดั หมวดหมู

๖๗  ภาพสิ่งตาง ๆ ทนี่ ํามาจัดเปนพวก ๆ  ภาพเก่ยี วกบั ประเภทของใชในชีวิตประจําวนั  ภาพจัดหมวดหมตู ามรปู ราง สี ขนาด รูปทรงเรขาคณิต ๔. เกมวางภาพตอปลาย (โดมิโน)  โดมโิ นภาพเหมอื น  โดมโิ นภาพสัมพันธ ๕. เกมเรยี งลาํ ดับ  เรียงลําดับภาพเหตุการณต อ เนอ่ื ง  เรียงลาํ ดับขนาด ๖. เกมศกึ ษารายละเอยี ดของภาพ (ลอตโต) ๗. เกมจับคแู บบตารางสัมพันธ (เมตรกิ เกม) ๘. เกมพนื้ ฐานการบวก กจิ กรรมเสรมิ ประสบการณ ตวั อยางสือ่ มีดังนี้ ๑ .สอ่ื ของจรงิ ท่อี ยใู กลตัวและส่อื จากธรรมชาตหิ รอื วสั ดทุ องถิน่ เชน ตนไม ใบไม เปลือกหอย เสอื้ ผา ฯลฯ ๒. ส่ือทีจ่ าํ ลองข้ึน เชน ลูกโลก ตุกตาสตั ว ฯลฯ ๓. สอ่ื ประเภทภาพ เชน ภาพพลิก ภาพโปสเตอร หนังสอื ภาพ ฯลฯ ๔. ส่ือเทคโนโลยี เชน วทิ ยุ เคร่ืองบนั ทึกเสียง เครอื่ งขยายเสยี ง โทรศพั ท กิจกรรมการเลน กลางแจง ตัวอยางสื่อมดี งั นี้ ๑. เครื่องเลนสนาม เชน เครือ่ งเลน สําหรับปนปา ย เคร่ืองเลนประเภทลอเล่อื น ฯลฯ ๒. ท่ีเลน ทราย มีทรายละเอยี ด เคร่ืองเลนทราย เครอื่ งตวง ฯลฯ ๓. ท่เี ลนนํา้ มีภาชนะใสน้ําหรอื อางนํ้าวางบนขาตงั้ ที่ม่ันคง ความสงู พอทีเ่ ดก็ จะยนื ไดพ อดี เสือ้ คลมุ หรือผา กนั เปอนพลาสติก อปุ กรณเลนน้ํา เชน ถวยตวง ขวดตา งๆ สายยาง กรวยกรอกนํา้ ตุก ตายาง ฯลฯ กิจกรรมเคลอื่ นไหวและจังหวะ ตวั อยา งสื่อมีดงั นี้ ๑. เคร่ืองเคาะจังหวะ เชน ฉิ่ง เหล็กสามเหล่ียม กรับ รํามะนา กลอง ฯลฯอุปกรณประกอบการ เคล่ือนไหว เชน หนงั สอื พมิ พ ริบบนิ้ แถบผา หวง ๒. หวาย ถงุ ทราย ฯลฯ การเลอื กส่ือ มวี ิธีการเลอื กสอื่ ดงั น้ี ๑. เลอื กใหต รงกับจุดมงุ หมายและเรอื่ งทสี่ อน ๒. เลือกใหเ หมาะสมกบั วัยและความสามารถของเดก็ ๓. เลือกใหเ หมาะสมกับสภาพแวดลอ มของทอ งถ่นิ ทเ่ี ดก็ อยูหรือสถานภาพของสถานศกึ ษา ๔. มวี ธิ ีการใชงา ย และนําไปใชไ ดหลายกจิ กรรม ๕. มคี วามถกู ตอ งตามเนอ้ื หาและทนั สมยั ๖. มคี ณุ ภาพดี เชน ภาพชัดเจน ขนาดเหมาะสม ไมใชสีสะทอ นแสง

๖๘ ๗. เลือกส่ือทีเ่ ดก็ เขา ใจงา ยในเวลาสัน้ ๆ ไมซบั ซอ น ๘. เลือกสอ่ื ที่สามารถสัมผัสได ๙. เลอื กสื่อเพอื่ ใชฝก และสงเสริมการคดิ เปน ทาํ เปน และกลาแสดงความคดิ เหน็ ดว ยความมน่ั ใจ การจดั หาสอ่ื สามารถจดั หาไดห ลายวธิ ี คอื ๑. จัดหาโดยการขอยืมจากแหลงตางๆ เชน ศูนยสื่อของสถานศึกษาของรัฐบาล หรือ สถานศึกษาเอกชน ฯลฯ ๒.จัดซ้ือสื่อและเครื่องเลนโดยวางแผนการจัดซื้อตามลําดับความจําเปน เพื่อใหส อดคลอ งกับงบประมาณทท่ี าง สถานศกึ ษาสามารถจัดสรรใหแ ละสอดคลอ งกับแผนการจัดประสบการณ ๓.ผลิตสื่อและเคร่ืองเลน ขน้ึ ใชเ องโดยใชวสั ดทุ ่ีปลอดภยั และหางายเปน เศษวัสดุเหลือใช ทีม่ อี ยูใ นทองถิ่นนน้ั ๆ เชน กระดาษแข็งจากลงั กระดาษ รูปภาพจากแผน ปายโฆษณา รปู ภาพจากหนงั สือนติ ยสารตา ง ๆ เปนตน ข้นั ตอนการดําเนินการผลติ สอื่ สาํ หรับเดก็ มีดังน้ี ๑. สํารวจความตองการของการใชสอ่ื ใหตรงกับจุดประสงค สาระการเรยี นรแู ละกิจกรรมทีจ่ ดั ๒. วางแผนการผลิต โดยกําหนดจดุ มุงหมายและรูปแบบของส่ือใหเหมาะสมกับวัยและความสามารถของเด็ก สอ่ื น้ันจะตอ งมคี วามคงทนแขง็ แรง ประณีตและสะดวกตอการใช ๓. ผลิตส่อื ตามรปู แบบท่เี ตรียมไว ๔. นาํ สอ่ื ไปทดลองใชห ลาย ๆ ครง้ั เพือ่ หาขอ ดี ขอเสียจะไดปรบั ปรงุ แกไ ขใหด ียงิ่ ข้ึน ๕. นําส่อื ทปี่ รับปรุงแกไขแลวไปใชจ ริง การใชส ่อื ดําเนนิ การดงั นี้ ๑.การเตรียมพรอมกอนใชสื่อ มขี ั้นตอน คอื ๑.๑ เตรยี มตวั ผสู อน  ผสู อนจะตองศกึ ษาจุดมุง หมายและวางแผนวาจะจัดกิจกรรมอะไรบาง  เตรียมจดั หาสอื่ และศกึ ษาวธิ กี ารใชส ่อื  จัดเตรยี มสอ่ื และวสั ดอุ ่ืน ๆ ทจ่ี ะตอ งใชร ว มกัน  ทดลองใชสื่อกอนนาํ ไปใชจรงิ ๑.๒ เตรียมตัวเดก็  ศกึ ษาความรพู ื้นฐานเดมิ ของเดก็ ใหส ัมพนั ธกับเรื่องทีจ่ ะสอน  เรา ความสนใจเด็กโดยใชส อ่ื ประกอบการเรยี นการสอน  ใหเดก็ มคี วามรบั ผดิ ชอบ รูจกั ใชส อ่ื อยางสรา งสรรค ไมใ ชท ําลาย เลนแลว เกบ็ ใหถกู ท่ี ๑.๓ เตรียมสอ่ื ใหพ รอ มกอ นนาํ ไปใช  จัดลําดบั การใชสอื่ วา จะใชอะไรกอนหรือหลัง เพอ่ื ความสะดวกในการสอน  ตรวจสอบและเตรยี มเครือ่ งมอื ใหพ รอ มท่ีจะใชไดท ันที

๖๙  เตรียมวสั ดอุ ุปกรณที่ใชร วมกับสอื่ ๒.การนําเสนอสื่อ เพื่อใหบรรลุผลโดยเฉพาะใน กิจกรรมเสริมประสบการณ / กิจกรรมวงกลม / กจิ กรรมกลุมยอ ย ควรปฏบิ ัติ ดงั นี้ ๒.๑ สรางความพรอ มและเราความสนใจใหเ ดก็ กอนจัดกจิ กรรมทุกครงั้ ๒.๒ ใชส่ือตามลําดับขนั้ ของแผนการจัดกจิ กรรมที่กําหนดไว ๒.๓ ไมค วรใหเ ด็กเห็นสื่อหลายๆชนิดพรอ มๆกนั เพราะจะทําใหเ ด็กไมสนใจกจิ กรรมทสี่ อน ๒.๔ ผสู อนควรยืนอยูดานขางหรือดา นหลังของส่อื ที่ใชก บั เดก็ ผูสอนไมควรยืน หนั หลังใหเดก็ จะตอ งพดู คยุ กับเดก็ และสงั เกตความสนใจของเด็ก พรอ มท้ังสาํ รวจขอบกพรอ งของส่อื ทใี่ ช เพ่อื นําไปปรบั ปรุงแกไ ขใหดีขึน้ ๒.๕ เปดโอกาสใหเ ดก็ ไดร ว มใชสือ่ ขอ ควรระวังในการใชส ื่อการเรียนการสอน การใชส ่ือในระดับปฐมวยั ควรระวงั ในเร่อื งตอ ไปนี้ ๑. วัสดุทใี่ ช ตองไมมีพิษ ไมหัก และแตกงา ย มพี ้นื ผวิ เรยี บ ไมเปนเสีย้ น ๒. ขนาด ไมค วรมีขนาดใหญเ กนิ ไป เพราะยากตอ การหยบิ ยก อาจจะตกลงมาเสียหาย แตก เปน อันตรายตอเดก็ หรอื ใชไมสะดวก เชน กรรไกรขนาดใหญ โตะ เกาอ้ีที่ใหญแ ละสงู เกินไป และไมค วรมี ขนาดเลก็ เกินไป เด็กอาจจะนาํ ไปอมหรอื กลืนทาํ ใหตดิ คอหรอื ไหลลงทองได เชน ลูกปดเลก็ ลูกแกวเล็ก ฯลฯ ๓. รูปทรง ไมเ ปน รปู ทรงแหลม รปู ทรงเหล่ียม เปน สัน ๔. นาํ้ หนกั ไมค วรมนี ํ้าหนกั มาก เพราะเดก็ ยกหรอื หยิบไมไ หว อาจจะตกลงมาเปนอนั ตรายตอตวั เด็ก ๕. สื่อ หลีกเลยี่ งสอ่ื ทเ่ี ปน อันตรายตอ ตัวเด็ก เชน สารเคมี วตั ถุไวไฟ ฯลฯ ๖. สี หลกี เลีย่ งสีทเี่ ปน อันตรายตอสายตา เชน สสี ะทอนแสง ฯลฯ การประเมินการใชสือ่ ควรพิจารณาจากองคประกอบ ๓ ประการ คือ ผูสอน เด็ก และส่ือ เพ่ือจะไดทราบวาสื่อนั้นชวยใหเด็ก เรียนรไู ดม ากนอ ยเพยี งใด จะไดนาํ มาปรบั ปรงุ การผลิตและการใชส อื่ ใหด ีย่ิงข้ึน โดยใชวิธีสังเกต ดังนี้ ๑. ส่อื น้ันชวยใหเ ด็กเกิดการเรียนรูเพยี งใด ๒. เดก็ ชอบสือ่ น้นั เพียงใด ๓. ส่อื นน้ั ชวยใหก ารสอนตรงกับจดุ ประสงคหรอื ไม ถกู ตอ งตามสาระการเรยี นรูและทนั สมยั หรือไม ๔. ส่ือนัน้ ชว ยใหเดก็ สนใจมากนอ ยเพียงใด เพราะเหตุใด การพฒั นาสอ่ื การพัฒนาส่ือเพื่อใชประกอบการจัดกิจกรรมในระดับปฐมวัยนั้น กอนอ่ืนควรไดสํารวจขอมูล สภาพปญหา ตางๆของสื่อทุกประเภทท่ีใชอยูวามีอะไรบางท่ีจะตองปรับปรุงแกไข เพ่ือจะไดปรับเปล่ียนใหเหมาะสมกับความ ตองการ แนวทางการพฒั นาส่ือ ควรมีลักษณะเฉพาะ ดงั นี้ ๑. ปรบั ปรุงส่อื ใหทันสมัยเขากับเหตุการณ ใชไ ดสะดวก ไมซบั ซอนเกินไป เหมาะสมกับวยั ของเดก็

๗๐ ๒. รักษาความสะอาดของสื่อ ถาเปนวัสดทุ ี่ลา งนา้ํ ได เมือ่ ใชแลว ควรไดลา งเช็ด หรือ ปด ฝนุ ใหส ะอาด เก็บ ไวเปนหมวดหมู วางเปนระเบียบหยิบใชง า ย ๓. ถาเปนส่ือที่ผูสอนผลิตขึ้นมาใชเองและผานการทดลองใชมาแลว ควรเขียนคูมือประกอบการใชส่ือนั้น โดยบอกช่ือส่ือ ประโยชนและวิธีใชสื่อ รวมทั้งจํานวนช้ินสวนของส่ือในชุดน้ันและเก็บคูมือไวในซองหรือถุง พรอม สอื่ ท่ีผลิต ๔. พฒั นาส่ือทส่ี รา งสรรค ใชไ ดเ อนกประสงค คือ เปนไดทง้ั ส่ือเสริมพฒั นาการ และเปน ของเลนสนุกสนานเพลิดเพลนิ แหลง การเรียนรู โรงเรยี นบานผักขะ ไดแบงประเภทของแหลง เรยี นรู ไดด งั นี้ ๑. แหลงเรยี นรปู ระเภทบุคคล ไดแ ก วิทยากรหรอื ผเู ชยี วชาญเฉพาะดา น ท่ีจัดหามาเพอื่ ใหค วามรู ความเขา ใจอยา งกระจา งแกเด็กโดยสอดคลอ งกับเนอื้ หาสาระการเรยี นรตู า งๆ ไดแ ก - เจาหนาที่ในองคก ารบริหารสวนตําบลลนิ้ ฟา - เจาหนา ทีส่ าธารณสขุ โรงพยาบาลสง เสรมิ สุขภาพตําบลล้นิ ฟา - พระสงฆ - พอคา – แมค า - เจา หนาทต่ี าํ รวจภูธรยางชุมนอย - ผปู กครอง - ชา งตดั ผม / ชางเสริมสวย - ครู - นกั การภารโรง - ฯลฯ ๒. แหลงเรียนรู ไดแก แหลงขอมูลหรือแหลงวิทยาการตางๆ ท่ีอยูในชุมชนมีความสัมพันธกับเอกลักษณ ทางวัฒนธรรมและประเพณีชวยใหเด็กสามารถเชื่อมโยงโลกภายในและโลกภายนอก (inner world & outer world) ได และสอดคลองกบั วถิ กี ารดาํ เนินชวี ติ ของเดก็ ปฐมวยั ไดแก - หอ งสมดุ โรงเรียนบา นผกั ขะ - หองวทิ ยาศาสตรปฐมวัยโรงเรียนบานผกั ขะ - บานผักขะ - โรงพยาบาลสง เสรมิ สุขภาพตําบลลนิ้ ฟา - สถานีตาํ รวจ - สวนเศรษฐกิจพอเพยี งของโรงเรยี น - โรงเพาะเห็ดนางฟา - สวนมะนาว

๗๑ - รานคาในหมบู านผกั ขะ - รานตดั ผมชาย-หญิง - บอ เล้ียงปลา ๓. สถานทสี่ าํ คัญตา งๆ ไดแ ก แหลง ความรูสําคญั ตา งๆ ทเี่ ด็กใหค วามสนใจ ไดแ ก - อทุ ยานสมเดจ็ ฯ ศรีสะเกษ - แมนาํ้ มลู - วัดบา นผกั ขะ - วดั ปา บา นผกั ขะ - หา งสรรพสนิ คา - อคอเดยี มศรสี ะเกษ การประเมินพัฒนาการ การประเมินพัฒนาการเด็กอายุ ๓ – ๖ ป เปนการประเมนิ พัฒนาการทางดานรางกาย อารมณ จิตใจ สงั คม และสติปญญาของเดก็ โดยถือเปนกระบวนการตอตนเอง และเปน สวนหนึ่งของกิจกรรมปกตทิ ี่จัดใหเดก็ ในแตล ะวัน ผลทไ่ี ดจ ากการสงั เกตพัฒนาการเด็กตองนํามาจดั ทําสารนทิ ศั นหรือจดั ทําขอมลู หลักฐานหรอื เอกสารอยางเปนระบบ ดวยการวบรวมผลงานสําหรับเด็กเปนรายบุคคลท่ีสามารถบอกเร่ืองราวหรือประสบการณท่ีเด็กไดรับวาเด็กเกิดการ เรยี นรแู ละมีความกาวหนา เพยี งใด ทง้ั นี้ ใหน ําขอ มูลผลการประเมินพฒั นาการเด็กมาพิจารณา ปรบั ปรุงวางแผล การ จัดกิจกรรม และสงเสริมใหเด็กแตละคนไดรับการพัฒนาตามจุดหมายของหลักสูตรอยางตอเน่ือง การประเมิน พฒั นาการควรยดึ หลัก ดังน้ี ๑. วางแผนการประเมนิ พฒั นาการอยา งเปน ระบบ ๒. ประเมินพัฒนาการเด็กครบทกุ ดา น ๓. ประเมินพฒั นาการเด็กเปน รายบคุ คลอยางสมํา่ เสมอตอเน่อื งตลอดป ๔. ประเมินพัฒนาการตามสภาพจรงิ จากกิจกรรมประจําวันดวยเครอ่ื งมือและวิธีการท่ีหลากหลาย ไมควร ใชแ บบทดสอบ ๔. สรปุ ผลการประเมิน จัดทําขอมูลและนําผลการประเมินไปใชพ ัฒนาเด็ก สําหรับวิธีการประเมินที่เหมาะสมและควรใชกับเด็กอายุ ๓ – ๖ ป ไดแก การสังเกต การบันทึกพฤติกรรม การสนทนากบั เด็ก การสมั ภาษณ การวิเคราะหขอมลู จากผลงานเดก็ ทเี่ ก็บอยางมีระบบ ๑. ประเภทของการประเมนิ พฒั นาการ การพัฒนาคุณภาพการเรียนรูของเด็ก ประกอบดวย ๑) วัตถุประสงค (Objective) ซึ่งตามหลักสูตร การศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช ๒๕๖๐ หมายถึง จุดหมายซ่ึงเปนมาตรฐานคุณลักษณะที่พึงประสงค ตัวบงช้ีและ

๗๒ สภาพท่ีพึงประสงค ๒) การจัดประสบการณการเรียนรู (Learning) ซึ่งเปนกระบวนการไดมาของความรูหรือทักษะ ผานการกระทําส่ิงตางๆที่สําคัญตามหลักสูตรการศึกษาปฐมวัยกําหนดใหหรือท่ีเรียกวา ประสบการณสําคัญ ในการ ชวยอธิบายใหครูเขาใจถึงประสบการณท่ีเด็กปฐมวัยตองทําเพื่อเรียนรูสิ่งตางๆรอบตัว และชวยแนะผูสอนในการ สงั เกต สนบั สนุน และวางแผนการ จัดกิจกรรมใหเด็กและ ๓) การประเมินผล(Evaluation) เพื่อตรวจสอบพฤติกรรมหรือความสามารถตามวัยท่ี คาดหวังใหเด็กเกิดข้ึนบนพื้นฐานพัฒนาการตามวัยหรือความสามารถตามธรรมชาติในแตละระดับอายุ เรียกวา สภาพที่พึงประสงค ท่ีใชเปนเกณฑสําคัญสําหรับการประเมินพัฒนาการเด็ก เปนเปาหมายและกรอบทิศทางในการ พฒั นาคณุ ภาพเด็กท้ังนปี้ ระเภทของการประเมินพฒั นาการ อาจแบง ไดเปน ๒ ลกั ษณะ คือ ๑) แบง ตามวัตถปุ ระสงคของการประเมนิ การแบงตามวัตถุประสงคข องการประเมนิ แบงได ๒ ประเภท ดงั น้ี ๑.๑) การประเมินความกาวหนาของเด็ก (Formative Evaluation) หรือการประเมินเพื่อพัฒนา (Formative Assessment) หรือการประเมินเพ่ือเรียน (Assessment for Learning) เปนการประเมินระหวางการ จดั ระสบการณ โดยเก็บรวบรวมขอ มูลเกี่ยวกบั ผลพฒั นาการและการเรียนรขู องเดก็ ในระหวา งทํากจิ กรรมประจําวัน/ กิจวตั รประจาํ วนั ปกตอิ ยา งตอ เน่อื ง บนั ทึก วิเคราะห แปลความหมายขอมลู แลวนํามาใชใ นการสงเสรมิ หรือปรบั ปรุง แกไขการเรียนรูของเด็ก และการจัดประสบการณการเรียนรูของผูสอน การประเมินพัฒนาการกับการจัด ประสบการณก ารเรยี นรูของผสู อนจงึ เปนเรอื่ งทสี่ มั พันธก ันหากขาดสิง่ หน่งึ สิ่งใดการจัดประสบการณก ารเรยี นรกู ข็ าด ประสิทธิภาพ เปนการประเมินผลเพ่ือใหรูจุดเดน จุดท่ีควรสงเสริม ผูสอนตองใชวิธีการและเคร่ืองมือประเมิน พัฒนาการที่หลากหลาย เชน การสังเกต การสัมภาษณ การรวบรวมผลงานที่แสดงออกถึงความกาวหนาแตละดาน ของเด็กเปนรายบุคคล การใชแฟมสะสมงาน เพื่อใหไดขอสรปุ ของประเด็นทีก่ ําหยด ส่ิงที่สําคัญที่สุดในการประเมิน ความกาวหนาคือ การจัดประสบการณใหกับเด็กในลักษณะการเชื่อมโยงประสบการณเดิมกับประสบการณใหมทํา ใหการเรียนรูของเด็กเพิ่มพูน ปรับเปลี่ยนความคิด ความเขาใจเดิมที่ไมถูกตอง ตลอดจนการใหเด็กสามารถ พฒั นาการเรียนรูของตนเองได ๑.๒) การประเมินผลสรุป (Summative Evaluation) หรือ การประเมินเพ่ือตัดสินผลพัฒนาการ (Summative Assessment) หรือการประเมินสรปุ ผลของการเรียนรู (Assessment of Learning) เปนการประเมิน สรุปพัฒนาการ เพ่ือตัดสินพัฒนาการของเด็กวามีความพรอมตามมาตรฐานคุณลักษณะที่พึงประสงคของหลักสูตร การศึกษาปฐมวยั หรอื ไม เพอ่ื เปนการเช่อื มตอของการศกึ ษาระดบั ปฐมวยั กับชน้ั ประถมศึกษาปท ี่ ๑ ดังนั้น ผูสอนจึงควรใหความสําคัญกับการประเมินความกาวหนาของเด็กในระดับหองเรียนมากกวาการ ประเมินเพอื่ ตัดสินผลพฒั นาการของเดก็ เมอ่ื สนิ้ ภาคเรยี นหรอื สิ้นปการศกึ ษา ๒) แบง ตามระดบั ของการประเมิน การแบง ตามระดับของการประเมิน แบงไดเ ปน ๒ ประเภท ๒.๑) การประเมินพัฒนาการระดับช้ันเรียน เปนการประเมินพัฒนาการที่อยูในกระบวนการจัด ประสบการณการเรียนรู ผูสอนดําเนินการเพ่ือพัฒนาเด็กและตัดสินผลการพัฒนาการดานรางกาย อารมณ จิตใจ สังคม และสตปิ ญ ญา จากกิจกรรมหลกั /หนว ยการเรียนรู(Unit) ที่ผสู อนจัดประสบการณใหก ับเด็ก ผสู อนประเมินผล พัฒนาการตามสภาพท่ีพึงประสงคและตัวบงชี้ท่ีกําหนดเปนเปาหมายในแตละแผนการจัดประสบการณของหนวย