โอวาทหลวงตา

หนังสอื การ์ตนู อ่านเพ่มิ เติม สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชัน้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 3 โอวาทหลวงตา นางสาววิชญา โตส้ าลี โรงเรยี นวัดสุวรรณ สานกั งานเขตคลองสาน กรงุ เทพมหานคร

ก ในการจดั การเรียนการสอนวิชาพระพทุ ธศาสนานนั้ ปัจจบุ นั หนงั สอื เรียน และหนังสืออ่านเพ่ิมเติมสาหรับให้นักเรียนได้ศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติม จากการเรียนรู้ กับครูมีน้อยไม่เพียงพอ ทาให้เกิดปัญหาในการจัดการเรียนการสอนให้บรรลุ ตามจดุ ประสงค์ของหลักสูตรที่วางไว้ หนังสือการ์ตูนอ่านเพิ่มเติม เรื่อง โอวาทหลวงตา เล่มนี้แต่งข้ึนเพื่อ ใช้ประกอการเรียนการสอน สาระสงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั ประถมศกึ ษา ปีที่ 3 เนื้อหาของเรื่อง เน้นให้ความรู้เกี่ยวกับประวัติความเป็นมา ความสาคัญ การปฏบิ ัตติ น ตามหลักโอวาท 3 คือ การทาดี ละเว้นความช่วั การทาจิตใจใหส้ ะอาด บริสุทธิ์ เพื่อให้นักเรียนได้ซึมซับและปฏิบัติตามอย่างถูกต้อง ซ่ึงได้แต่งเป็น บทร้อยกรองให้น่าอ่าน ใช้คาง่าย มีความไพเราะ รูปภาพเป็นการ์ตูน มีสีสันสวยงาม จะทาให้นักเรียนมีความพึงพอใจท่ีจะเรียน ตอนท้ายของหนังสือ ได้จัดทาแบบทดสอบ ก่อนเรยี นและหลังเรยี นไว้เพ่อื ใช้วดั ความรู้ความเขา้ ใจของนักเรียนอกี ดว้ ย ขอขอบพระคุณ นางสาวจิรนันท์ ขจรบุญ ผู้อานวยการโรงเรียน วัดสุวรรณเพื่อนครู นักเรียน และผู้เก่ียวข้องทุกท่าน ท่ีมีส่วนช่วยทาให้หนังสือเล่มนี้ สาเรจ็ ไดด้ ้วยดี ไว้ ณ โอกาสน้ี วิชญา โต้สาลี

สารบัญ ข เรอื่ ง หนา้ คำนำ ก สำรบัญ ข คำชแี้ จง ค คำแนะนำสำหรบั ครู 1 คำแนะนำสำหรบั นักเรียน 2 มำตรฐำนกำรเรียนรู้ 3 ตัวช้วี ัด 3 สำระกำรเรยี นรู้ 3 จุดประสงค์กำรเรยี นรู้ 3 แบบทดสอบก่อนเรียน 4 เนื้อหำหนังสือกำร์ตูนอำ่ นเพ่ิมเตมิ เรอื่ ง “โอวำทหลวงตำ” 6 แบบทดสอบหลังเรียน 18 เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น 20 เฉลยแบบทดสอบหลังเรยี น 20

คาชแี้ จง ค หนังสอื กำรต์ ูนอำ่ นเพิ่มเตมิ เรอื่ ง โอวำทหลวงตำ ระดับชั้นประถมศึกษำ ปีที่ 3 น้ี สร้ำงข้ึนโดย กลุ่มสำระกำรเรียนรู้สังคมศึกษำ ศำสนำและวัฒนธรรม ซึ่งผู้เรียน สำมำรถศึกษำเนื้อหำ ทำแบบฝึกหัด ตอบคำถำมท้ำยเร่ืองเพ่ือฝึกทักษะกำรคิดและ ประเมินผลกำรเรียนได้ด้วยตนเองตำมขั้นตอนที่กำหนดไว้ โดยมีแบบทดสอบก่อนเรียน และหลงั เรียนพร้อมทัง้ มีกำรเฉลยคำตอบ

คาแนะนาสาหรับครู หนังสือกำร์ตูนอ่ำนเพิ่มเตมิ เรื่อง โอวำทหลวงตำ ระดับช้ันประถมศึกษำปีที่ 3 มขี ัน้ ตอนกำรจดั กจิ กรรม ดงั นี้ 1. ครูแจกหนังสือกำร์ตูนอ่ำนเพิ่มเติม และชี้แจงกำรใช้หนังสือกำร์ตูน อำ่ นเพิม่ เตมิ เลม่ นใ้ี ห้ นักเรยี นทรำบกอ่ นลงมือทำกจิ กรรม 2. ครูให้นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน เพื่อวัดว่ำนักเรียนมีพื้นฐำนควำมรู้ ควำมเขำ้ ใจเกี่ยวกบั โอวำท 3 มำกนอ้ ยเพยี งใด 3. ครูให้นักเรียนศึกษำ ทำแบบฝึกหัด และตอบคำถำมท้ำยเรื่องเพ่ือฝึกทักษะ กำรคดิ ทำ้ ยเล่ม เพือ่ ใหน้ ักเรยี นไดท้ บทวนและเกิดควำมรู้ ควำมเข้ำใจอยำ่ งถูกตอ้ ง 4. ครูให้นักเรียนนำแบบทดสอบหลังเรียน เพื่อวัดดูว่ำนักเรียนมีควำมรู้ ควำมเข้ำใจ หลงั เรยี นมำกน้อยเพยี งใด 5. ครูสังเกตพฤติกรรม คุณลักษณะอันพึงประสงค์ทำงกำรเรียนของนักเรียน และบันทกึ ผล 6. ครูตรวจคะแนนและบันทกึ ผลลงในแบบบันทึกเกบ็ คะแนน กำรทำกิจกรรม กำรเรียนกำรสอนจำกหนังสอื อำ่ นเพม่ิ เตมิ เลม่ นี้ 1

คาแนะนาสาหรับนักเรยี น หนังสือกำร์ตูนอ่ำนเพมิ่ เติม เร่ืองโอวำทหลวงตำ ระดับชั้นประถมศึกษำปีที่ 3 มขี ัน้ ตอนกำรจดั กจิ กรรม ดงั น้ี ศึกษำกอ่ นลงมือปฏิบตั กิ จิ กรรม 1. นกั เรียนฟงั คำแนะนำในกำรใช้หนังสอื กำรต์ ูนอำ่ นเพ่ิมเติม 2. นักเรียนศึกษำจดุ ประสงค์กำรเรียนรู้ ใหเ้ ข้ำใจ 3. นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียนเพ่ือดูว่ำมีพื้นฐำนควำมรู้ ควำมเข้ำใจ เพยี งใด 4. ตรวจคำตอบจำกเฉลย นักเรียนไม่ควรเปิดดูเฉลยคำตอบก่อน ควรมีควำม ซอื่ สัตย์ตอ่ ตนเอง และบนั ทกึ คะแนนกอ่ นเรยี น 5. นักเรียนศึกษำเนื้อหำอย่ำงตั้งใจตำมลำดับขั้นตอน ทำแบบฝึกหัด และ ตอบคำถำมทำ้ ยเรอื่ งเพื่อฝึกทกั ษะกำรคดิ ทำ้ ยเล่ม 6. ส่งผลงำนกำรทำแบบฝึกหัด และตอบคำถำมท้ำยเร่ืองเพื่อฝึกทักษะ กำรคิด จำกหนังสอื กำร์ตูนอ่ำนเพิม่ เติมเล่มน้ี เพือ่ ใหค้ รูตรวจและบันทึกผล 7. นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียนจำกหนังสือกำร์ตูนอ่ำนเพ่ิมเติมเล่มนี้ ดว้ ยควำมต้งั ใจ และซื่อสัตย์ 8. ตรวจคำตอบจำกเฉลย บันทึกผลคะแนน นำผลคะแนนท่ีได้ ไปเปรียบเทยี บกับคะแนนก่อนเรยี น 9. เมื่อทำกิจกรรมครบแล้ว ให้นักเรียนส่งหนังสือกำรตูนอ่ำนเพิ่มเติม ตำมกำหนดเวลำ 2

มาตรฐาน/ตัวช้วี ัด มาตรฐาน ส 1.1 รู้และเข้ำใจประวัติ ควำมสำคัญ ศำสนดำ หลักธรรมของ พระพุทธศำสนำหรอื ศำสนำทตี่ นนับถือและศำสนำอื่น มีศรทั ธำท่ถี ูกต้อง ยึดมนั่ และปฏบิ ัตติ ำมหลกั ธรรม เพอื่ อยู่ร่วมกนั อยำ่ งมีควำมสขุ ตัวชี้วัด ส 1.1 ป.1/3 บอกควำมหมำยและควำมสำคัญ และเคำรพพระ รัตนตรยั ปฏบิ ตั ติ ำมหลกั ธรรมโอวำท 3 ในพระพทุ ธศำสนำหรือหลักธรรมที่ตนนับ ถือตำมท่กี ำหนด สาระการเรยี นรู้ โอวาท 3 คือ การทาความดี การไมท่ าความชั่ว การทาจติ ใจให้บริสุทธ์ิ 1. กำรทำควำมดีคอื กำรทำส่ิงทที่ ำใหเ้ กิด ควำมสุข ควำมสบำยควำมสุข ควำมสบำยใจเกดิ ประโยชน์ทดี่ งี ำมตอ่ คนเอง และผอู้ ่ืน 2. กำรไม่ทำช่วั คอื ไมท่ ำสง่ิ ทไี่ มด่ ี หำกเรำทำจะทำให้เกิดควำมทกุ ข์ ควำม ลำบำก ควำมเดือนรอ้ นต่อตนเองและผ้อู น่ื 3. กำรทำจติ ใจใหบ้ ริสุทธ์ิ คือ กำรไมค่ ิดร้ำยผอู้ นื่ ไม่โกรธง่ำย ไม่โมโหง่ำย ไม่ คดิ แคน้ คนทีท่ ำไม่ดีกบั เรำ จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1. นกั เรยี นสำมำรถบอกหลักโอวำท 3 ได้ 2. นกั เรียนจำแนกหลกั ธรรมโอวำท 3 กำรทำควำมดี กำรไมท่ ำชว่ั กำรทำจิตใจ ใหบ้ ริสทุ ธิ์ 3. นกั เรยี นสำมำรถปฏิบตั ติ นตำมหลกั โอวำท 3 ได้ 3

แบบทดสอบก่อนเรยี น คาช้ีแจง ใหน้ ักเรียนทำเคร่ืองหมำย (x) ทบั ข้อทถ่ี กู ตอ้ งท่สี ุดเพียงคำตอบเดยี ว 1. ข้อใดกล่ำวถกู ต้องเก่ยี วกับโอวำท 3 ก. เป็นหวั ใจสำคัญของพระพทุ ธศำสนำ ข. พระพุทธเจ้ำทรงแสดงแก่พระสงฆ์ ค. พระพุทธเจำ้ ทรงแสดงในวันวสิ ำขบชู ำ 2. โอวำทของพระสัมมำสัมพทุ ธเจำ้ สรปุ ได้ก่ปี ระกำร ก. 2 ประกำร ข. 3 ประกำร ค. 5 ประกำร 3. ขอ้ ใดเปน็ กำรทำควำมดีใหถ้ ึงพร้อม ก. ทำกำรบำ้ น ข. ทำงำนตำมทีค่ รูสง่ั ค. ทำควำมดีโดยไมห่ วงั สิ่งตอบแทน 4. ข้อใดเป็นกำรประพฤติชอบทำงวำจำ ก. มคี วำมเมตตำกรุณำ ข. พดู คำไพเรำะสุภำพ ค. เหน็ ชอบตำมทำนองคลองธรรม 5. โอวำท 3 เรยี กอีกอยำ่ งหน่ึงว่ำอะไร ก. เบญจศีล ข. เบญจธรรม ค. โอวำทปำตโิ มกข์ 4

6. โอวำท 3 ประกำรแรกคือข้อใด ก. กำรไมท่ ำชว่ั ข. กำรทำควำมดีใหถ้ งึ พรอ้ ม ค. กำรทำจติ ใจให้ผ่องใส 7. ข้อใดปฏบิ ตั สิ ำหรับละเว้นทำควำมช่วั คือขอ้ ใด ก. เบญจศีล ข. เบญจธรรม ค. ควำมถอ่ มตน 8. ขอ้ ใดเป็นประโยชน์ของกำรทำจติ ให้ผอ่ งใส ก. ทำใหร้ ำ่ รวย ข. ทำให้สุขภำพดี ค. ทำให้อำรมณเ์ สีย 9. ข้อใดเปน็ กำรทำจิตใจให้ผอ่ งใส ก. หัวเรำะทั้งวัน ข. คดิ แต่ส่ิงทด่ี ี ค. ตงั้ ใจเรียนหนงั สือ 10. ข้อใดเปน็ กำรประพฤติชว่ั ทำงกำย ก. พูดหยำบคำย ข. กำรเหน็ ผิดเป็นชอบ ค. ลักขโมยทรัพย์ของคนอ่นื 5

ตอนบา่ ยวนั นหี้ นา ครวู ชิ ญาพานักเรียน หยดุ พกั การอา่ นเขียน จะไปเรียนนอกตารา ไปเกบ็ กวาดวดั เถดิ หนา ชว่ ยทาความสะอาด ทกุ คนมาด้วยยินดี เศษไมแ้ ละใบหญา้ ‘6

เด็กเดก็ ตา่ งขยัน ทาชว่ ยกนั อยา่ งเร็วรี่ ลานวดั สะอาดดี ทกุ คนมคี วามสุขใจ ตน้ โพธ์ิยนื ตระหงา่ น แผ่กิ่งก้านตน้ ไมใ้ หญ่ สายลมพดั ผ่านไป นงั่ อยูใ่ ต้รม่ เยน็ ดี 7

หลวงตาเดินเขา้ มา ดีหนกั หนาในวันน้ี ลกู หลานช่างแสนดี ทาสิ่งทนี่ า่ ชน่ื ชม และไม่ลืมแจกขนม เณรน้อยนานา้ ด่มื เปน็ ระเบยี บเรยี บร้อย หลวงตาท่านเอย่ ชม 8

หลวงตามอบของขวัญ ความขยันในวนั นี้ พระธรรมคาสอนดี จะบอกช้ีใหเ้ ขา้ ใจ ธรรมงดงามจดจาไว้ ก็คือโอวาทสาม หลกั ธรรมใหญ่อันมมี า ถือว่าเปน็ หวั ใจ 9

สมัยพทุ ธกาล เรอ่ื งเล่าขานพทุ ธศาสนา วันมาฆบชู า พระสงฆ์มาประชมุ กนั โอวาทปาตโิ มกขน์ ้ี คาสอนที่ทา่ นตรสั นนั่ เป็นหัวใจสาคัญ พุทธองค์ทา่ นว่ามา 10

หนงึ่ คือไมท่ าชว่ั ความหมองมวั หลกี ห่างหนา กายใจและวาจา ขอเราอย่าทาชั่วไป เราจงจาเครง่ ครดั ขอ้ ปฏบิ ตั ิทม่ี ไี ว้ ศีลห้านนั่ อยา่ งไร พาห่างไกลชัว่ ท้ังปวง 11

ข้อสองทาความดี โอวาทนีม้ หี ายหว่ ง ละเว้นชั่วทั้งปวง แลว้ ตั้งมนั่ หมั่นทาดี จดจากันอย่าหน่ายหนี ขอ้ ปฏบิ ัตนิ ัน้ หลกั ธรรมมีเบญจธรรม แนวทางทาความดี 12

โอวาทข้อท่สี าม แสนงดงามดเี ลิศลา้ ลกู หลานจงจดจา ใหพ้ ระธรรมอยูใ่ นใจ ทอ่ งจาอยเู่ นืองนติ ย์ คอื ทาจติ ใหผ้ ่องใส บรหิ ารจติ และใจ 13 เพ่ือจะไดเ้ กิดปญั ญา

ถา้ จิตเราผ่องใส ประโยชน์ไดด้ นี ักหนา อ่านเขยี นเรียนตารา เกดิ ปญั ญาความรู้มี สอดประสานสู่กายน้ี เม่ือจิตใจเบิกบาน โรคภยั หนหี า่ งไปไกล สขุ ภาพแข็งแรง 14

บคุ ลกิ ภาพดี เมอื่ จิตนสี้ ะอาดใส ปลอดโปร่งในจติ ใจ เช่ือมน่ั ในตวั เราเอง จาไว้โอวาทสาม หากทาตามอยา่ งครดั เครง่ ผลดตี วั เราเอง ใจบานเบง่ ไมท่ กุ ข์เลย 15

นคี่ อื โอวาทสาม ความงดงามทเ่ี ฉลย ความดอี ย่าละเลย ลูกหลานเอ๋ยจงทาตาม ทกุ คนกราบหลวงตา หลักธรรมโอวาทสาม จดจาทาทุกยาม โอวาทสามจากหลวง 16

วนั น้ไี ดท้ าดี ต่างสุขกี นั ทว่ั หน้า พรอ้ มใจกราบหลวงตา เพื่อจะลากลับโรงเรยี น ลูกหลานจงขยนั จติ มุ่งหมนั่ การอา่ นเขยี น เด็กดีตอ้ งหมนั่ เรียน พรอ้ มพากเพยี รทาดีเอย 17

แบบทดสอบหลงั เรียน คาชี้แจง ใหน้ ักเรียนทำเครอ่ื งหมำย (x) ทับข้อทถี่ ูกต้องท่สี ุดเพียงคำตอบเดยี ว 5. 1. โอวำท 3 เรียกอกี อย่ำงหนึ่งวำ่ อะไร ก. เบญจธรรม ข. โอวำทปำตโิ มกข์ ค. เบญจศีล 2. โอวำทของพระสมั มำสมั พุทธเจำ้ สรุปได้กี่ประกำร ก. 5 ประกำร ข. 2 ประกำร ค. 3 ประกำร 3. ข้อใดเปน็ กำรทำควำมดใี หถ้ ึงพร้อม ก. ทำกำรบำ้ น ข. ทำควำมดโี ดยไม่หวังส่ิงตอบแทน ค. ทำงำนตำมท่ีครสู ั่ง 4. ขอ้ ใดกล่ำวถูกต้องเก่ียวกบั โอวำท 3 ก. พระพทุ ธเจำ้ ทรงแสดงในวนั วิสำขบูชำ ข. พระพุทธเจ้ำทรงแสดงแกพ่ ระสงฆ์ ค. เปน็ หัวใจสำคญั ของพระพทุ ธศำสนำ 5. ข้อใดเปน็ กำรประพฤตชิ อบทำงวำจำ ก. พูดคำไพเรำะสภุ ำพ ข. มคี วำมเมตตำกรุณำ ค. เหน็ ชอบตำมทำนองคลองธรรม 18

6. ข้อใดเป็นกำรประพฤตชิ ่วั ทำงกำย ก. พูดหยำบคำย ข. ลกั ขโมยทรพั ย์ของคนอ่ืน ค. กำรเหน็ ผดิ เป็นชอบ 7. ข้อใดปฏบิ ตั สิ ำหรับละเว้นทำควำมชว่ั คอื ขอ้ ใด ก. ควำมถอ่ มตน ข. เบญจธรรม ค. เบญจศีล 8. ขอ้ ใดเป็นกำรทำจติ ใจให้ผ่องใส ก. คดิ แต่ส่ิงท่ดี ี ข. หัวเรำะทั้งวัน ค. ต้งั ใจเรียนหนังสือ 9. โอวำท 3 ประกำรแรกคอื ขอ้ ใด ก. กำรทำจิตใจให้ผอ่ งใส ข. กำรทำควำมดใี ห้ถงึ พร้อม ค. กำรไมท่ ำชวั่ 10.ข้อใดเป็นประโยชน์ของกำรทำจิตใหผ้ ่องใส ก. ทำให้สขุ ภำพดี ข. ทำใหร้ ่ำรวย ค. ทำใหอ้ ำรมณ์เสีย 19

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น เฉลยแบบทดสอบหลงั เรยี น 1ก 1ข 2ข 2ค 3ค 3ข 4ข 4ค 5ค 5ก 6ก 6ข 7ก 7ค 8ข 8ก 9ข 9ค 10 ค 10 ก 20

บรรณานกุ รม กระทรวงศกึ ษาธิการ. ตัวช้ีวัดและสาระการเรยี นรู้แกนกลางกลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษา ข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรงุ เทพฯ : โรงพมิ พ์ชุมนมุ สหกรณ์, 2552 จินตนา ใบกาซยู ี. เทคนิคการเขยี นหนงั สือสาหรบั เด็ก. กรุงเทพฯ: โรงพมิ พ์คุรสุ ภา, 2545 ชวาล แพรัตกลุ . เทคนคิ การวัดผล. พิมพ์ครัง้ ท่ี 7. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์วฑิ ูรยก์ ารปก, 2552 สกุ ุลธรี ์ จรสั ศรสี นุ ทร. การพัฒนาหนงั สืออา่ นเพ่ิมเติม. เร่ืองการอนุรักษ์มรดกโลก ทางวัฒนธรรมของไทย สาหรบั นักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2 โรงเรยี นพระแม่มารีสาทร กรุงเทพมหานคร. ปรญิ ญานิพนธ์ กศ. ม. กรุงเทพฯ: บณั ทติ วิทยาลยั มหาวิทยาลัยศีรนครินทรวิโรฒ. ถา่ ยเอกสาร, 2551. สุคนธ์ สินธพานนท์.นวัตกรรมการเรียนการสอนเพ่ือพัฒนาคุณภาพของ เยาวชน.กรุงเทพฯ : ศูนยห์ นงั สือจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2551.