แผนการจัดการเรียนรู้ (ห้างหุ้นส่วนฉบับสมบูรณ์)

- 101 - การบันทกึ บัญชีเป็นดงั นี้ สมดุ รายวันทั่วไป หน้า 1 พ.ศ.2553 รายการ เลขท่ี เดบิต เครดติ เดือน วันท่ี บญั ชี บาท สต. บาท สต. ธ.ค. 31 กาไรขาดทุน 303 16,500 - กระแสทนุ -นายใบเงนิ 304 7,500 - กระแสทุน-นายใบทอง 305 9,000 - คิดดอกเบยี้ ทุน 5% ตอ่ ปีจากทนุ ต้นงวด กาไรขาดทุน 303 133,500 - 66,750 - กระแสทนุ -นายใบเงนิ 304 66,750 - กระแสทุน-นายใบทอง 305 แบง่ กาไรท่เี หลือเท่ากนั คิดดอกเบีย้ ทุนจากทนุ สนิ้ งวด ตวั อย่างที่ 7 จากตัวอย่างที่ 6 ถ้าตกลงคิดดอกเบี้ยทุนจาดทนุ สนิ้ งวด 5% กาไรท่เี หลอื แบง่ 2 : 3 การคานวณเป็นดังน้ี รายละเอียดการคานวณส่วนแบง่ กาไร นายใบเงิน นายใบทอง รวม ดอกเบย้ี ทุน 5% จากทนุ ส้ินงวด (210,000 × 5%) 10,500 (170,000 × 5%) 8,500 19,000 131,000 150,000 กาไรท่เี หลือแบง่ 2 : 3 (131,000x2/5) 52,400 (131,000x3/5) 78,600 62,900 87,100 การบันทกึ บัญชีเปน็ ดงั นี้ สมดุ รายวันท่วั ไป หนา้ 1 พ.ศ.2553 รายการ เลขท่ี เดบติ เครดติ เดอื น วันท่ี บัญชี บาท สต. บาท สต. ธ.ค. 31 กาไรขาดทนุ 303 19,000 - กระแสทนุ -นายใบเงนิ 304 10,500 -

- 102 - 305 8,500 - กระแสทนุ -นายใบทอง 303 131,000 - 52,400 - คดิ ดอกเบยี้ ทุน 5% ต่อปจี ากทนุ สนิ้ ปี 304 78,600 - กาไรขาดทุน 305 กระแสทนุ -นายใบเงนิ กระแสทนุ -นายใบทอง แบง่ กาไรท่เี หลือแบ่ง 2:3 คิดดอกเบี้ยทนุ จากทนุ ถัวเฉลี่ย ตัวอย่างที่ 8 จากตัวอยา่ งที่ 6 ถ้าตกลงคิดดอกเบ้ียทุน 5% ต่อปจี ากทนุ ถวั เฉลย่ี และกาไรท่เี หลือแบง่ 2 : 3 การคานวณทนุ ถวั เฉลีย่ นายใบเงนิ วัน/เดอื น/ปี จานวนทนุ ระยะเวลาทท่ี ุนคงท่ี ผลคูณ ม.ค. 1 150,000 5 750,000 มิ.ย. 5 90,000 2 180,000 ก.ค. 22 160,000 4 640,000 ธ.ค. 12 210,000 1 210,000 12 1,780,000 ทนุ – นายใบทอง วนั /เดือน/ปี จานวนทุน ระยะเวลาทท่ี นุ คงที่ ผลคูณ ม.ค. 1 720,000 เม.ย. 22 180,000 4 480,000 ก.ย. 12 680,000 120,000 4 1,880,000 170,000 4 12 การคานวณเป็นดงั น้ี รายละเอยี ดการคานวณส่วนแบ่งกาไร นายใบเงิน นายใบทอง รวม ดอกเบี้ยทนุ 5% จากทุนถวั เฉลี่ย(1,780,000/12x5%)7,416.66 (1,880,000/12x5%) 7,833.34 15,250 กาไรท่ีเหลอื แบง่ 2:3 (134,750x2/5) 53,900.00 (134,750x3/5) 80,850.00 134,750 61,316.66 88,683.34 150,000

- 103 - การบนั ทกึ บญั ชเี ป็นดังนี้ สมุดรายวนั ทั่วไป หน้า 1 เครดิต พ.ศ.2553 รายการ เลขท่ี เดบิต บาท สต. เดือน วันท่ี บัญชี บาท สต. 303 15,250 - 7,416 66 ธ.ค. 31 กาไรขาดทนุ 304 7,833 34 305 กระแสทุน-นายใบเงิน 53,900 - 80,850 - กระแสทนุ -นายใบทอง คดิ ดอกเบย้ี ทนุ 5% ตอ่ ปจี ากทุนถวั เฉล่ยี กาไรขาดทุน 303 134,750 - กระแสทนุ -นายใบเงิน 304 กระแสทนุ -นายใบทอง 305 แบ่งกาไรทเี่ หลือแบง่ 2:3 2.5 การแบง่ กาไรขาดทุนโดยคิดดอกเบี้ยทุน เงินเดอื น หรอื โบนัส แลว้ จึงแบง่ กาไรสุทธิ หรอื ขาดทนุ สทุ ธทิ เี่ หลือตามอตั ราทีต่ กลงกนั ผู้เป็นหุ้นส่วนอาจตกลงกันให้แบ่งกาไรเป็นดอกเบ้ียทุนและเงินเดือนให้แก่ผู้เป็นหุ้นส่วน กาไรสุทธิท่ี เหลือแบง่ ตามอตั ราส่วนอื่นท่ีตกลงกนั กไ็ ด้ การคิดเงนิ เดือนให้แก่ผเู้ ป็นหุ้นส่วนถือเป็นการแบ่งกาไรขาดทนุ อย่างหน่ึง เช่นเดียวกับดอกเบ้ียทุน การคิดดอกเบ้ียทุนและเงินเดือนให้แก่หุ้นส่วนไม่ถือเป็นค่าใช้จ่ายของห้างหุ้นส่วน นอกจากนี้อาจคิดดอกเบีย้ ทุน และคิดเงินเดือนให้แก่หุ้นสว่ นแล้ว ผเู้ ปน็ หุ้นส่วนกันอาจตกลงให้เงนิ บาเหนจ็ รางวัลหรือ โบนัสแก่หุ้นส่วนผู้จัดการก็ได้ ซึ่งมักตกลงกันไว้เป็นอัตราร้อยละของกาไรสุทธิ เพ่ือป้องกันความยุ่งยากที่อาจจะ เกิดขึ้นหรอื ห้างหุ้นส่วนอาจกาหนดเป็นเงินก้อนตามท่ีจะตกลงหรือเห็นสมควรก็ได้ แตค่ วรระบุไว้ให้ชัดเจนในสญั ญา การจัดตัง้ ห้างหุ้นส่วนในส่วนของการแบ่งกาไรขาดทนุ ให้แน่นอน หรือในสญั ญาอาจมีการตกลงแก้ไขในภายหลังก็ได้ เพราะในสว่ นน้ีถอื เป็นการแบง่ กาไรขาดทุน ไม่ใชเ่ ป็นคา่ ใช้จ่ายของห้างหุ้นส่วน ตัวอยา่ งท่ี 9 นายสมพร และนายสมศกั ดิ์ ไดท้ าการตกลงกันจัดตัง้ ห้างหุน้ ส่วนเม่ือ 1 มกราคม 2553 โดย นายสมพร นาเงินสดมาลงทนุ 100,000 บาท นายสมศกั ดิ์ นาเงินสดมาลงทุน 300,000 บาท สน้ิ ปีมกี าไรสุทธิ 200,000 บาท ข้อตกลงมดี งั น้ี 1. คดิ เงินเดือนให้ นายสมพร เดือนละ 2,000 บาท 2. คดิ ดอกเบ้ยี ทุนให้แกห่ นุ้ ส่วน 10% ตอ่ ปี 3. คิดโบนัสให้ นายสมศกั ดิ์ ในฐานะห้นุ ส่วนผู้จดั การ 10% จากกาไรสุทธิหลังหักเงินเดอื นและดอกเบ้ียทุน

- 104 - แล้ว 4. กาไรท่เี หลือแบ่ง 3:2 ห้างห้นุ สว่ นใช้วิธีทนุ คงที่ วธิ ีการคานวณสว่ นแบง่ กาไรสทุ ธิ นายสมพร นายสมศกั ด์ิ รวม 30,000 40,000 ดอกเบ้ียทนุ 10,000 24,000 - 13,600 เงินเดือน 24,000 13,600 122,400 48,960 200,000 โบนัส (136,000 x 10/100) - 92,560 ส่วนแบ่งผลกาไร 3:2 73,440 107,440 การบันทกึ บัญชเี ป็นดังนี้ สมุดรายวนั ทัว่ ไป หนา้ 1 เครดติ พ.ศ.2553 รายการ เลขท่ี เดบิต บาท สต. เดอื น วนั ที่ บัญชี บาท สต. 10,000 - 40,000 - 30,000 ธ.ค. 31 กาไรขาดทนุ 303 24,000 - 24,000 - กระแสทุน-นายสมพร 304 13,600 - 13,600 กระแสทุน-นายสมศักดิ์ 305 122,400 - 73,440 - คิดดอกเบีย้ ทนุ 10% ต่อปี 48,960 กาไรขาดทุน 303 กระแสทนุ -นายสมพร 304 คดิ เงนิ เดอื นให้นายสมพรเดอื นละ 2,000บาท กาไรขาดทุน 303 กระแสทุน-นายสมศกั ดิ์ 305 คิดโบนัสให้ นายสมศักดิ์ กาไรขาดทนุ 303 กระแสทนุ -นายสมพร 304 กระแสทนุ -นายสมศักดิ์ 305 ส่วนแบ่งผลกาไร 3:2

- 105 - การคดิ โบนสั ให้หนุ้ ส่วน (Bonus to Partner) การคดิ โบนัสให้ผเู้ ป็นหุ้นส่วนจะให้เฉพาะหุ้นส่วนที่ไม่จากัดความรับผิดหรือหนุ้ ส่วนท่ีมาบรหิ ารจัดการใน กิจการห้างหุ้นส่วนน้ันเองหรืออาจเป็นหุ้นส่วนท่ีมาร่วมทางานในห้างหุ้นส่วนก็ได้ เพ่ือเป็นผลตอบแทนให้หุ้นส่วนที่ สามารถบริหารจัดการทาให้กิจการห้างหุ้นส่วนดาเนินการไปได้ด้วยดีและมีผลกาไร โดยปฏิบัติให้เป็นไปตามข้อตกลง หรือสญั ญาที่ระบไุ ว้ มีหลกั การคานวณโบนัส ดังนี้ 1. คานวณจากกาไรสุทธิ (โบนสั ไม่ถือเปน็ ค่าใชจ้ า่ ย) ตัวอย่างท่ี 10 นางสมศรแี ละนางเพ็ญศรีเปน็ หุ้นส่วนกันเม่ือ 1 มกราคม 2553 นาเงินสดมาลงทนุ คนละ 50,000 บาท และ 80,000 บาท ตามลาดบั ทง้ั สองตกลงแบ่งกาไรขาดทนุ ดังน้ี 1.คดิ ดอกเบยี้ ทนุ ใหห้ นุ้ ส่วน 5% จากทุนต้นปี 2.คดิ เงินเดือนใหน้ างสมศรแี ละนางเพญ็ ศรเี ดือนละ 4,000 บาท และ 2,000 บาท ตามลาดับ 3.คิดโบนัสให้นางสมศรี ในฐานะเป็นผู้จัดการ 5% ของกาไรสุทธิหลังจากหักเงินเดือน ดอกเบ้ียทุน แต่ กอ่ นหกั โบนสั 4.กาไรทเี่ หลือแบง่ เท่ากัน เมือ่ สิ้นปี 2553 หา้ งห้นุ ส่วนมีกาไรสุทธิ 180,000 บาท (บันทกึ บัญชีโดยวิธีทนุ เปลีย่ นแปลง) การคานวณส่วนแบ่งกาไรเปน็ ดงั น้ี รายละเอยี ดการคานวณส่วนแบ่งกาไร นางสมศรี นางเพ็ญศรี รวม ดอกเบยี้ ทุน (50,000x5%) 2,500 (80,000x5%) 4,000 6,500 เงินเดือน (4,000x12) 48,000 (2,000x12) 24,000 72,000 โบนัส 5,075 5,075 - กาไรทีเ่ หลือแบง่ เท่ากนั 48,212.50 48,212.50 96,425 103,787.50 76,212.50 180,000 ขอ้ พจิ ารณา 1) โบนสั = เปอร์เซน็ ต์โบนสั × กาไรสุทธิ 100 หมายความวา่ กาไรสทุ ธิ 100 บาท ไดโ้ บนสั 5 บาท กาไรสุทธิ 101,500 บาท ได้โบนสั = 5,075 บาท 2) ตัวหารจะเปน็ 100 เสมอ 3) คิดโบนสั เปน็ % จากกาไรสุทธหิ ลังหกั เงนิ เดือน ดอกเบี้ยทนุ แตก่ ่อนหักโบนัส 4) คิดโบนัสเป็น % จากกาไรสุทธิก่อนหักเงินเดือน ดอกเบีย้ ทุนและโบนสั 5) โบนัสไม่ถอื เป็นค่าใช้จ่าย

- 106 - 6) คิดโบนัสจากกาไรสุทธิ หน้า 1 การบันทกึ บญั ชเี ปน็ ดงั น้ี เครดิต บาท สต. สมุดรายวนั ทว่ั ไป 2,500 - 4,000 - พ.ศ.2553 รายการ เลขที่ เดบติ เดอื น วันท่ี บญั ชี บาท สต. 48,000 - 303 6,500 - 24,000 - ธ.ค. 31 กาไรขาดทุน 301 302 72,000 - 5,075 ทุน-นางสมศรี 303 5,075 - 48,212 50 ทุน-นางเพ็ญศรี 301 96,425 - 48,212 50 302 คิดดอกเบ้ยี ทนุ 5% ต่อปี 303 กาไรขาดทนุ 301 ทนุ -นางสมศรี 303 ทุน-นางเพญ็ ศรี 301 คดิ เงินเดอื นให้หุ้นสว่ น 302 กาไรขาดทุน ทุน-นางสมศรี คิดโบนัสให้ นางสมศรี กาไรขาดทนุ ทุน-นางสมศรี ทนุ -นางเพ็ญศรี สว่ นแบ่งผลกาไรแบบเท่ากัน 2. คานวณจากกาไรสทุ ธิหลังหกั โบนสั (โบนสั ถอื เปน็ คา่ ใช้จ่าย) ตัวอย่างท่ี 11 นาย แดง และนาย เขียว เป็นหุ้นส่วนกันเมื่อ 1 มกราคม 2553 โดยนาเงินสดมาลงทุนคนละ 80,000 บาท และ 100,000 บาท ตามลาดับ ทง้ั สองตกลงแบ่งกาไรขาดทนุ ดงั นี้ 1. คิดดอกเบยี้ ทุนใหห้ ุน้ สว่ น 5% จากทนุ ตน้ ปี 2. คดิ เงนิ เดือนใหห้ นุ้ สว่ นเท่ากนั ปีละ 10,000 บาท 3. คิดโบนสั ให้นาย แดง 5% ของกาไรสทุ ธิ หลงั จากหักโบนสั แต่ก่อนหักเงินเดอื นและดอกเบีย้ ทนุ 4. กาไรขาดทนุ ท่ีเหลอื แบ่งเทา่ กัน ห้างห้นุ สว่ นมกี าไรสทุ ธใิ นส้นิ ปี 2553 จานวน 250,000 บาท (บนั ทึกบัญชโี ดยวธิ ีทนุ เปล่ียนแปลง)

- 107 - การคานวณส่วนแบ่งกาไรเป็นดังนี้ รายละเอียดการคานวณส่วนแบ่งกาไร ดอกเบย้ี ทุน 5% (80,000x5%) นาย แดง นาย เขียว รวม เงนิ เดือน 9,000 โบนัส 5% (250,000 x 5/105) 4,000 (100,000x5%) 5,00 20,000 กาไรทเี่ หลอื แบ่งเท่ากัน 11,904.76 10,000 10,000 209,095.24 250,000.00 11,904.76 - 104,547.62 104,547.62 130,452.38 119,547.62 ข้อพิจารณา 1) กาไรสุทธกิ ่อนหกั โบนสั = % ของโบนสั + 100 ∴ โบนัส % ของโบนสั × กาไรสุทธิ = % ของโบนสั + 100 2) ตัวหารจะเปน็ 100 + เปอรเ์ ซ็นต์ของโบนัส หน้า 1 3) โบนสั ถือเป็นค่าใช้จ่าย 4) คิดโบนสั เปน็ % จากกาไรสทุ ธหิ ลังหกั โบนัส 5) คดิ โบนัสเปน็ % จากกาไรสุทธกิ ่อนหกั เงนิ เดอื น ดอกเบ้ยี ทุน แตห่ ลงั หักโบนัส 6) คิดโบนัสเปน็ % จากกาไรสุทธิหลังหักเงินเดอื น ดอกเบี้ยทุน และโบนสั การบันทึกบัญชเี ปน็ ดงั นี้ สมุดรายวันทัว่ ไป พ.ศ.2553 รายการ เลขท่ี เดบิต เครดิต เดอื น วันท่ี บญั ชี บาท สต. บาท สต. ธ.ค. 31 กาไรขาดทนุ 303 9,000 - ทนุ -นาย แดง 301 4,000 - ทนุ -นาย เขียว 302 5,000 - คิดดอกเบีย้ ทนุ 5% ต่อปี 303 20,000 - กาไรขาดทนุ 301 10,000 - 302 10,000 - ทุน-นาย แดง ทุน-นาย เขียว 303 11,904 76 คดิ เงนิ เดือนใหห้ นุ้ ส่วน 301 11,904 76 กาไรขาดทนุ ทนุ -นาย แดง

- 108 - 303 209,095 24 301 104,547 62 คิดโบนัสให้ นาย แดง 302 104,547 62 กาไรขาดทุน ทนุ -นาย แดง ทุน-นาย เขยี ว ส่วนแบง่ ผลกาไรแบบเท่ากัน การเปลย่ี นแปลงอัตราสว่ นแบง่ กาไรขาดทุน หากห้างหุ้นส่วนตอ้ งการจะเปล่ยี นแปลงอัตราสว่ นแบง่ กาไรขาดทุนกส็ ามารถทาได้ แต่ตอ้ งปรบั ปรุงส่วน ทุนของผู้เป็นหุ้นส่วนให้ถูกต้อง ก่อนวันที่จะมีการเปลี่ยนแปลงอัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุน โดยพิจารณาจากราคา สนิ ทรพั ยแ์ ละหน้สี นิ ของห้างหุ้นส่วนและตีราคาใหมใ่ ห้เท่ากับราคาสินทรัพยท์ จี่ ะขายไดห้ รอื ใช้ราคาตลาด ณ ขณะนั้น ของสนิ ทรัพย์ ในวนั ที่มีการเปลี่ยนแปลงอัตราสว่ นแบ่งกาไรขาดทนุ หากมผี ลต่างของราคาสินทรัพย์ทตี่ ีราคาใหม่กับ ราคาสนิ ทรัพย์ตามบญั ชี ใหน้ าไปปรบั ปรุงกับบญั ชีทนุ ของผู้เป็นหนุ้ สว่ นตามอตั ราส่วนแบง่ กาไรขาดทุนเดมิ ตวั อย่างท่ี 12 นายอานาจ และนายสนธิ เป็นหนุ้ ส่วนกัน แบ่งกาไรขาดทุนในอัตรา 2 : 3 ตามลาดับ ต่อมาในวนั ท่ี 1 มกราคม 2553 ได้ตกลงกันแบ่งกาไรขาดทุนเท่ากัน โดนสินทรัพย์ท้ังส้ินของห้างหุ้นส่วนมีราคาตลาด จานวน 300,000 บาท ราคาตามบัญชี 200,000 บาท ในวันท่ี 31 ธันวาคม 2553 ห้างได้ขายสินทรัพย์ไปท้ังหมดเป็นเงิน 350,000 บาท การเปล่ียนแปลงอัตราสว่ นแบ่งกาไรขาดทนุ เปน็ ดงั น้ี กรณมี กี ารปรบั ปรุงสนิ ทรพั ย์ (1 ม.ค. 50) จะแบ่งกาไรขาดทนุ ดงั น้ี รายการ นายอานาจ นายสนธิ กาไรจากการตรี าคาสนิ ทรัพย์ใหม่ 100,000 บาท (100,000 × 2/5) = 40,000 (100,000 × 3/5) = 60,000 กาไรจากการขายสินทรพั ยภ์ ายหลัง 50,000 บาท (50,000 × 1/2) = 25,000 (50,000 × 1/2) =25,000 รวม 65,000 85,000 กรณีไม่ได้มกี ารปรับปรุงสนิ ทรพั ย์ (1 ม.ค. 50) ตอ้ งแบ่งกาไรขาดทนุ เท่ากนั ดังนี้ กาไรจากการขายสินทรัพย์-นายอานาจ = 150,000/2 = 75,000 บาท กาไรจากการขายสินทรัพย์-นายสนธิ = 150,000/2 = 75,000 บาท หมายเหตุ ถ้าผู้เป็นหุ้นส่วนตกลงเปลี่ยนแปลงอัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุนในระหว่างงวดบัญชีการแบ่ง กาไรขาดทุนจะปฏบิ ัตดิ งั น้ี 1. หาผลการดาเนินงานตั้งแต่ต้นงวด จนถึงวันที่ตกลงมีการเปล่ียนแปลงอัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุน กาไรหรือขาดทุนสทุ ธทิ ี่คานวณได้ให้แบง่ ตามอัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทนุ เดิมกอ่ น สว่ นผลการดาเนนิ งานตง้ั แต่วันทีต่ ก ลงเปลี่ยนแปลงจนถึงวันส้ินงวดบัญชี กาไรสุทธิหรือขาดทุนสุทธิท่ีคานวณได้ให้แบ่งตามอัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุน ใหม่ 2. หากแม้นว่าห้างหุ้นส่วนไม่ได้หาผลการดาเนินงาน ก่อนวันที่ตกลงเปล่ียนแปลงอัตราส่วนแบ่งกาไร

- 109 - ขาดทุน กาไรสุทธิหรือขาดทนุ สุทธิของงวดท่ีมกี ารเปล่ียนแปลง อตั ราส่วนแบ่งกาไรขาดทนุ อาจจะแบง่ ตามระยะเวลา ก่อน และหลังเปล่ียนแปลงอัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุน โดยระยะเวลาต้ังแต่ต้นงวดจนถึงวันก่อนเปลี่ยนแปลง อัตราสว่ นแบง่ กาไรขาดทุนใหแ้ บง่ ตามอตั ราเดมิ และระยะเวลาตั้งแตว่ ันเปลี่ยนแปลงจนถงึ วันสน้ิ งวดใหแ้ บ่งตามอตั รา ใหม่ทีไ่ ดม้ กี ารตกลงกันใหม่ ท้ังน้ี เม่ือมีการเปลย่ี นแปลงอตั ราส่วนแบ่งกาไรขาดทนุ ก็ควรจัดทาเป็นลายลักษณอ์ ักษรให้ เรยี บรอ้ ยเพื่อหนุ้ สว่ นจะได้ไมข่ ดั แย้งกันภายหลงั • ดา้ นทกั ษะ(ปฏิบัติ) (จดุ ประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรมขอ้ ท่ี 1-8) จุดประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม / บรู ณาการเศรษฐกจิ พอเพยี งและ 3 D 1. อธบิ ายหลกั เกณฑ์การแบ่งกาไรขาดทุนแบบเท่ากันได้ 2. อธบิ ายหลักเกณฑ์การแบ่งกาไรขาดทนุ ตามอตั ราส่วนที่ตกลงกนั ได้ 3. อธิบายหลักเกณฑ์การแบง่ กาไรขาดทนุ ตามอัตราสว่ นทุนได้ 4. อธบิ ายหลักเกณฑก์ ารแบง่ กาไรขาดทุนโดยการคดิ ดอกเบยี้ ทุน คิดเงินเดือน คิดโบนัสใหผ้ ูเ้ ป็น หนุ้ ส่วนได้ 5. อธบิ ายการเปลี่ยนแปลงอัตราสว่ นแบง่ กาไรขาดทนุ ได้ 6. บนั ทึกบัญชีของผู้เปน็ หนุ้ สว่ นในการแบ่งกาไรขาดทุนได้ 7. คานวณสว่ นแบง่ กาไรขาดทนุ ตามหลกั เกณฑ์การแบง่ กาไรขาดทุนได้ 8. ปฏบิ ัติงานด้วยความละเอยี ดรอบครอบ จดุ ประสงค์ท่ัวไป / บูรณาการเศรษฐกิจพอเพยี ง และ 3 D 1. เตรียมความพรอ้ มด้าน วสั ดุ อุปกรณส์ อดคล้องกบั งานไดอ้ ย่างถูกต้อง 2. ปฏิบตั งิ านไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง และสาเร็จภายใน เวลาที่กาหนดอย่างมเี หตแุ ละผลตามหลักปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง และ มคี ณุ ธรรมจรยิ ธรรมตามหลกั 3 D

- 110 - กจิ กรรมการเรียนการสอน กิจกรรมการเรียนการสอนหรอื การเรยี นรู้ ขนั้ ตอนการสอนหรือกจิ กรรมของครู ขน้ั ตอนการเรียนรู้หรือกิจกรรมของนกั เรียน 1. ข้นั นาเขา้ ส่บู ทเรียน (15 นาที ) 1. ขนั้ นาเข้าสบู่ ทเรยี น (15 นาที ) 1. ตรวจสอบเช็ครายชอื่ นกั เรยี นทเี่ ขา้ เรยี น - นกั เรยี นฟังการเรียกขานชือ่ 2. ทบทวนเนอ้ื หาท่ไี ดเ้ รยี นมาเม่ือสัปดาหท์ ี่ผา่ นมา - นกั เรียนฟังบรรยายและชว่ ยกันทบทวน - จดบันทกึ ย่อ 3. ครู-นกั เรยี น ร่วมกนั สนทนาเรือ่ ง ตอ่ ไปท่จี ะทาการ - แสดงความคดิ เหน็ สอนเพื่อวดั ความรพู้ นื้ ฐานการเรียนรขู้ องนักเรียน - นกั เรียนทาแบบทดสอบกอ่ นเรียนจานวน 4. ครูให้นักเรยี นทาแบบทดสอบก่อนเรยี น 10 ขอ้ จานวน 10 ขอ้ 2. ขน้ั ใหค้ วามรู้ (75 นาที) 2. ขน้ั ใหค้ วามรู้ (75 นาที) 5. ฉายเพาเวอร์พอย เรือ่ ง การแบง่ กาไรขาดทุน - ศึกษาจากส่ือและเอกสารใบงานทีใ่ หม้ า 6. อธิบาย การบนั ทึกบญั ชกี จิ การหา้ งห้นุ ส่วนโดยใช้ - จดบนั ทึกย่อ แผ่นใส ตอบคาถาม /ซกั ถามปัญหา - ซกั ถามปญั หาข้อสงสยั 7. เปิดโอกาสให้นักศึกษาซักถามเกี่ยวกับเรื่อง การ - ซกั ถามปญั หาขอ้ สงสัย แบ่งกาไรขาดทุน และยกตัวอย่างประกอบการอธบิ าย - ตอบคาถาม 3. ขั้นประยกุ ต์ใช้ ( 120 นาที ) 3. ข้ันประยกุ ต์ใช้ ( 120 นาที ) 8. ดแู ลควบคมุ การจดั แบง่ กลุ่ม - แบง่ กลมุ่ ทดลองเป็น 4 กลมุ่ 9. แจกใบงานที่ 2 / ให้คาแนะนาในการจัดกิจกรรมกลุ่ม - ปฏิบัติการทดลองตามใบงาน 10. แบง่ กลุ่มให้นักศกึ ษาค้นคว้าหาข้อมูลเพ่ิมเติมเร่ือง - ศึกษาคน้ คว้า / ทารายงาน การแบ่งกาไรขาดทุน - นาเสนอหน้าช้นั เรยี น - ให้นักเรยี นทัง้ 4 กลมุ่ ระดมสมองในหวั ข้อ ทม่ี อบใหว้ า่ มอี ะไรบา้ ง โดยตัวแทนกลมุ่ บนั ทึกรายละเอยี ด

- 111 - - ตวั แทนกล่มุ ออกมาอภิปรายในหัวขอ้ ทร่ี บั 4. ขน้ั สรปุ และประเมินผล ( 30 นาที ) มอบหนา้ หอ้ งเรยี นต่อเพื่อนนักศึกษา - นักเรยี นฟังครสู รุปและซกั ถามปัญหาขอ้ สงสยั - นาหัวขอ้ ทอ่ี ภปิ รายให้ตวั แทนกลมุ่ ท่ีรับ - ตงั้ ใจฟงั การมอบงานของครใู นสัปดาหห์ น้า มอบหมายแต่ละกลุม่ เขียนสรุปติดบอร์ด - จดบนั ทกึ ยอ่ หนา้ ชนั้ เรียน 4. ขัน้ สรุปและประเมินผล ( 30 นาที ) - นักเรยี นทาแบบทดสอบเพื่อประเมินผล 11. สรุป ตอบข้อสงสัย ค้นคว้าเพิม่ เตมิ การเรยี น 12. มอบหมายงานให้นักเรียนไปศกึ ษาในเรื่องต่อไป - นกั เรียนดูผลการทดสอบ กอ่ นเรยี น-หลงั เรียน ขนั้ ประเมนิ ผล 13. ประเมินผลการเรียนของนักเรยี นในหนว่ ยท่ี 3 จากแบบทดสอบและใบประเมนิ 14. ครูบนั ทึกข้อมูลกิจกรรมการเรียนหลงั การสอน (บรรลจุ ดุ ประสงค์เชิงพฤติกรรมขอ้ ท่ี 1-8) (บรรลจุ ุดประสงคเ์ ชิงพฤตกิ รรมขอ้ ที่ 1-8) (รวม 240 นาที หรือ 4 คาบเรียน)

- 112 - งานที่มอบหมายหรือกิจกรรมการวัดผลและประเมนิ ผล ก่อนเรยี น 1.สนทนาซักถาม แสดงความคดิ เห็น 2.ช้ีแจงชอื่ เรอ่ื ง สมรรถนะทีพ่ งึ ประสงค์ และหวั ขอ้ เรื่องของเน้อื หา 3.ทาแบบทดสอบก่อนเรยี น จานวน 10 ขอ้ (Pre - Test) ขณะเรียน 1.แบ่งกลุม่ ทดลองเปน็ กลุ่ม กลุ่มละ 3-5 คน 2.ให้ผูเ้ รียนได้ทราบถงึ โดยใช้สื่อฉายเพาเวอร์พอย 3.สรปุ การแบง่ กาไรขาดทุนโดยซกั ถาม ผเู้ รียนเป็นรายบคุ คลในเนื้อหาสาระท่สี อน 4. แจกใบงานท่ี 2 / แบบฝึกหัด ใหผ้ ู้เรียนศึกษารายละเอียดและตอบคาถามตา่ ง ๆ ไดด้ ว้ ยความเข้าใจ 5.มอบหมายงานให้นกั เรียน 6.ในระหว่างปฏบิ ัติงานมกี ารประเมนิ คุณธรรม จรยิ ธรรม และคุณลักษณะท่ีพึงประสงค์ 3 D หลงั เรียน 1.ทาแบบทดสอบหลังเรยี นจานวน 10 ขอ้ (Pre – Test) 2.เฉลยและตรวจสอบแบบทดสอบ 3.เปรยี บเทียบผลการทดสอบก่อนเรียน-หลังเรียน 4.นักเรียนทาความสะอาดห้อง จัดโต๊ะ เกา้ อี้ ใหเ้ รียบรอ้ ย 5.มอบหมายงานให้นกั เรยี นไปศกึ ษาในเรื่องต่อไป ในสปั ดาห์ตอ่ ไป ผลงาน/ชิน้ งาน/ความสาเรจ็ ของผ้เู รยี น รายงาน เรือ่ ง การแบ่งกาไรขาดทุน ส่อื การเรียนการสอน/การเรยี นรู้ 1. หนงั สอื เรียนวิชา การบญั ชหี ้างหุน้ ส่วน (ใชป้ ระกอบการเรยี นการสอนจดุ ประสงค์เชงิ พฤติกรรมขอ้ ท่ี 1-8) 2. แบบทดสอบกอ่ นเรียน ใช้ประกอบการสอนขัน้ เตรยี ม 3. ใบความรู้ที่ 1 เร่ืองการแบง่ กาไรขาดทุน(ใชป้ ระกอบการเรยี นการสอนขั้นสอน เพอ่ื ให้บรรลจุ ุดประสงค์เชงิ พฤติกรรมข้อที่ 1-8) 4. ใบงานท่ี 1 เรือ่ ง การแบ่งกาไรขาดทุน ( ใช้ประกอบการเรียนการสอนจุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรมข้อท่ี 1-4) 5. แบบทดสอบหลงั เรยี น ใชป้ ระกอบการสอนขั้นเตรยี ม 6. แบบแบบประเมนิ การเรยี นรู้ ใชป้ ระกอบการสอนข้นั สรุป

- 113 - 7. แบบเฉลยทดสอบกอ่ นเรียน-หลงั เรยี น และแบบประเมนิ การเรียนรู้ ใชป้ ระกอบในข้นั เตรียมและขัน้ สรปุ 8. แบบประเมินผลงานตามใบงาน ใช้ประกอบการสอนขน้ั การเรียนการสอน สื่อโสตทศั น์ (ถ้ามี) โดยใช้สอ่ื ฉายเพาเวอร์พอย เร่ือง การแบง่ กาไรขาดทนุ ห่นุ จาลองหรือของจรงิ (ถา้ ม)ี -ไมม่ ี- การประเมินผลการเรียนรู้ หลกั การประเมนิ ผลการเรยี นรู้ ก่อนเรียน ตรวจแบบทดสอบก่อนเรยี น ขณะเรียน 3. ตรวจผลงานตามใบงานท่ี 2 4. สงั เกตการทางานกลุ่ม 5. หลงั เรยี น 3. ตรวจแบบทดสอบหลงั เรียน 4. ตรวจแบบแบบประเมินผลการเรียนรู้ ผลงาน/ช้นิ งาน/ผลสาเรจ็ ของผเู้ รียน ตรวจผลงาน รายงาน เร่ือง การแบง่ กาไรขาดทนุ

- 114 - แบบทดสอบหลังเรยี น หนว่ ยท่ี 3 คาชี้แจง ให้นักเรยี นเลือกคาตอบท่ถี กู ต้อง ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1. ห้างหนุ้ ส่วนจ่ายเงนิ เดือนให้กบั ผู้เปน็ หนุ้ สว่ น คอื ข้อใด ก.คา่ ใช้จ่ายในการบริหาร ข.สว่ นแบง่ กาไรขาดทุน ค.คา่ ใช้จ่ายของกิจการ ง.คา่ ใชจ้ ่ายในการลงทนุ 2. การคดิ ดอกเบี้ยทุนให้กับหนุ้ สว่ น ใช้เกณฑ์ใดในการคานวณ ก.ประโยชน์ทไ่ี ดร้ ับ ข.ทุน ค.ความสามารถ ง.ระยะเวลาการลงทุน 3. หลักในการคิดดอกเบย้ี ทนุ ให้หนุ้ สว่ น คือ ขอ้ ใด ก.เปน็ การแบ่งกาไรของหา้ ง ข.คิดดอกเบ้ียใหท้ นุ ค.คดิ ดอกเบยี้ ในการกู้ยืม ง.ลดภาษีของหนุ้ ส่วน 4. คา่ ความนิยม เป็นสินทรพั ย์ในขอ้ ใด ก.สินทรัพย์ถาวร ข.สินทรัพยห์ มนุ เวียน ค.สินทรัพยอ์ ่ืนๆ ง.คา่ ใช้จ่าย 5. ข้อใดเปน็ สนิ ทรัพยท์ ีไ่ มม่ ตี วั ตนทเ่ี กีย่ วข้องกับห้างหุ้นส่วน ก.ทุนของหนุ้ ส่วนใหม่ ข.โบนสั ค.ส่วนแบง่ กาไรขาดทนุ ง.ค่าความนิยม 6. หุ้นสว่ นท่ีมคี วามรู้ มชี อ่ื เสยี ง และเป็นทีเ่ ชื่อถือ เป็นผู้บริหารกิจการ ทาใหห้ ้างห้นุ ส่วน เจรญิ กา้ วหนา้ เก่ยี วข้องกับ เร่อื งใด ก.คา่ ความนิยม ข.โบนสั ค.สว่ นแบ่งกาไร ง.โบนัสและคา่ ความนิยม 7. ขอ้ ใดตอ่ ไปน้ีเปน็ วธิ ีการแบง่ กาไรขาดทุนใหก้ บั ผูเ้ ปน็ หนุ้ สว่ น ก.แบง่ เท่ากัน ข.แบ่งตามอตั ราสว่ นทุน ค.แบ่งตามอัตราส่วนทตี่ กลงกนั ง.ถกู ทุกข้อ 8.การท่หี นุ้ สว่ นมคี วามรู้ มชี ื่อเสียง และเปน็ ทเี่ ช่ือถือ ฯลฯ เกี่ยวข้องกับเรอื่ งใด ก.ค่าความนยิ ม ข.โบนสั ค.โบนัสและค่าความนิยม ง.สว่ นแบง่ กาไร

- 115 - 9. ถ้าหนุ้ ส่วนมไิ ดต้ กลงเร่อื งการแบ่งกาไรขาดทุนไว้ กฎหมายใหป้ ฏิบัตติ ามาขอ้ ใด ก.แบง่ เท่ากัน ข.คิดดอกเบย้ี ทุน ค.แลว้ แต่จะตกลงกนั ง.แบ่งตามอัตราสว่ นทุน 10.การบันทึกบัญชีทนุ เปล่ยี นแปลงบญั ชีทใี่ ช้ในการบันทึกสว่ นในทุนไดแ้ ก่ขอ้ ใด ก.บญั ชีทนุ ข.บญั ชีกระแสทุน ค.บญั ชีกาไรขาดทนุ ง.ถูกทง้ั ขอ้ ก และ ข

- 116 - แบบฝกึ หดั ปฏบิ ัติ หนว่ ยที่ 3 1. นาย สมลักษณ์ และนาย สุชาติ เป็นหุ้นส่วนกัน นาเงินสดมาลงทุนคนละ 120,000 บาท ตกลงแบ่งผลกาไร ขาดทุนเท่ากัน เม่ือวันที่ 31 ธันวาคม 2553 ปรากฏว่าห้างหนุ้ สว่ นมกี าไรสทุ ธิ 250,000 บาท หา้ งหุ้นส่วนบันทึกบญั ชี ตาม วธิ ที นุ เปล่ยี นแปลง ให้ทา บนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทั่วไป 2. นาย ก และนาย ข นาเงินสดมาลงทุนคนละ 200,000 บาท ในห้างหุ้นส่วนกัน เมื่อวันท่ี 31 ธันวาคม 2553 ห้างหุ้นส่วนมีกาไรสุทธิ 250,000 บาท และตกลงให้แบ่งกาไรขาดทุน ในอัตรา 3:4 ห้างหุ้นส่วนใช้ วิธีการบันทกึ บญั ชี วธิ ีทนุ คงที่ ใหท้ า บนั ทึกรายการในสมุดรายวันทั่วไป 3. นายไชยา และนายไชยัน นาเงนิ สดมาลงทุนในห้างห้นุ ส่วน คนละ 90,000 บาท 75,000 บาทตามลาดบั และได้ทาการตกลงกันโดยกาหนดวา่ กาไรส่วนท่ีไม่เกิน 80,000 บาท ใหแ้ บ่งกันในอัตรา 3:4 สว่ นที่เหลือให้แบง่ เท่ากัน สิน้ ปี วนั ที่ 31 ธันวาคม 2553 หา้ งหนุ้ ส่วน มีกาไรสทุ ธิ 150,000 บาท หา้ งหุ้นส่วนใช้วิธีการบันทกึ บัญชี วธิ ีทนุ เปล่ยี นแปลง ใหท้ า บนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทั่วไป 4. ก และ ข นาเงินสดมาลงทุนในหา้ งหุ้นส่วน คนละ 100,000 บาท และได้ทาการตกลงกันโดยกาหนดว่า กาไรสว่ นท่ไี มเ่ กนิ 100,000 บาท ใหแ้ บง่ กนั ในอตั รา 3:5 ส่วนท่เี หลอื ใหแ้ บง่ เทา่ กนั สิ้นปี วนั ที่ 31 ธนั วาคม 2553 หา้ งหุ้นสว่ น มีกาไรสทุ ธิ 180,000 บาท ห้างหุ้นส่วนใชว้ ธิ กี ารบนั ทกึ บญั ชี วธิ ีทนุ คงที่ ให้ทา บันทกึ รายการในสมุดรายวนั ทว่ั ไป 5. นางสุปราณีและนางสมใจ เป็นหุ้นส่วนกัน เริ่มจัดต้ังกิจการเม่ือ 1 มกราคม 2553 โดยนางสุปราณี นาเงิน าลงทุน 200,000 บาท นายสมใจนาเงินลงทุน 150,000 บาท ต่อมากิจการดาเนินงานจนถึงส้ินปี 31 ธันวาคม 2553 มีกาไรสทุ ธจิ ากการดาเนินงาน 180,000 บาท และบญั ชีทนุ ของหุ้นส่วน มีดงั นี้ (หา้ งบนั ทกึ บญั ชวี ิธที ุนเปล่ยี นแปลง)

- 117 - ทุน – นางสปุ ราณี 2553 2553 ก.ย. 1 ถอนทุน 30,000 ม.ค. 1 ยอดยกมา 200,000 50,000 เม.ย. 1 ลงทนุ เพิม่ 2553 ทุน – นางสมใจ 150,000 เม.ย. 1 ถอนทุน 2553 80,000 40,000 ม.ค. 1 ยอดยกมา พ.ย. 1 ลงทุนเพม่ิ ให้ทา 1. แบ่งกาไรขาดทุนตามอตั ราส่วนทุน ณ วันเร่มิ ต้งั กิจการ 2. แบ่งกาไรขาดุทนตามอตั ราสว่ นทนุ ณ วนั ต้นงวดบัญชี 3. แบง่ กาไรขาดทุนตามอัตราส่วนทุน ณ วนั สนิ้ งวดบัญชี 4. แบ่งกาไรขาดทนุ อตั ราสว่ นทุนถวั เฉล่ยี สาหรับงวดบัญชีนั้น 6. นายกมลและนายสายชล เปน็ หุ้นส่วนกัน บัญชที นุ ของหุ้นส่วนวันท่ี 31 ธนั วาคม 2553 มีขอ้ มูลดงั น้ี 2553 ทนุ – นายกมล ม.ิ ย. 5 ถอนทุน 2553 70,000 ม.ค. 1 ยอดยกมา 250,000 ก.ค. 22 เพ่ิมทนุ 50,000 ธ.ค. 12 เพม่ิ ทนุ 90,000 ทุน – นายสายชล 2553 2553 เม.ย. 22 ถอนทุน 50,000 ม.ค. 1 ยอดยกมา 230,000 70,000 ก.ย. 12 เพ่มิ ทุน ห้างห้นุ สว่ นมกี าไรสทุ ธิ 250,000 บาท ให้มกี ารคิดดอกเบี้ยทุนจากทุนต้นงวด 5% และกาไรทเ่ี หลอื ใหแ้ บ่งเท่ากนั ให้ทา 1. คานวณส่วนแบง่ กาไร 2. บนั ทกึ รายการในสมุดรายวันทวั่ ไป (โดยวธิ ีทนุ คงท่ี)

- 118 - 7. จากโจทย์ ข้อ 6 คดิ ดอกเบ้ียทุนจากทนุ สน้ิ งวด ใหท้ า 1. คานวณส่วนแบง่ กาไร 2. บนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทัว่ ไป (โดยวิธที ุนคงที่) 8. จากโจทย์ ข้อ 6 คดิ ดอกเบีย้ ทุนจากทนุ ถวั เฉลย่ี ให้ทา 1. คานวณสว่ นแบ่งกาไร 2. บนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ท่ัวไป (โดยวธิ ีทุนคงท่ี) 9. นายสรุ ศักดิ์ และนายสมบตั ิ ได้ทาการตกลงกนั จดั ตงั้ หา้ งหุ้นสว่ นเมอื่ 1 มกราคม 2553 โดย นายสุรศกั ด์ิ นาเงนิ สดมาลงทนุ 100,000 บาท นายสมบตั ิ นาเงนิ สดมาลงทุน 300,000 บาท สิน้ ปีมกี าไรสุทธิ 100,000 บาท ข้อตกลงมีดังนี้ 1. คิดเงนิ เดอื นให้ นายสุรศักด์ิ เดอื นละ 2,000 บาท 2. คิดดอกเบย้ี ทนุ ให้แกห่ ้นุ สว่ น 8% ตอ่ ปี 3. คิดโบนัสให้ นายสมบตั ิ ในฐานะหนุ้ ส่วนผจู้ ัดการ 10% จากกาไรสุทธิหลงั หักเงนิ เดือนและดอกเบี้ยทนุ แลว้ 4. กาไรที่เหลอื แบง่ เท่ากนั ห้างห้นุ สว่ นใช้วธิ ีทนุ คงที่ ให้ทา 1. คานวณการแบง่ กาไรขาดทุน 2. บันทกึ รายการในสมดุ รายวันท่ัวไป 10. นางสมสมรและนางศรีนวล เป็นห้นุ ส่วนกนั เมือ่ 1 มกราคม 2553 นาเงินสดมาลงทุนคนละ 150,000 บาท และ 180,000 บาท ตามลาดับ ทัง้ สองตกลงแบง่ กาไรขาดทุน ดงั นี้ 1.คดิ ดอกเบ้ยี ทนุ ให้หุน้ ส่วน 5% จากทุนต้นปี 2.คิดเงินเดือนใหน้ างสมสมรและนางศรนี วล เดือนละ 3,000 บาท และ 2,000 บาท ตามลาดับ 3.คิดโบนัสให้นางศรีนวล ในฐานะเป็นผู้จัดการ 8% ของกาไรสุทธิหลังจากหักเงินเดือน ดอกเบ้ียทุน แต่กอ่ นหกั โบนสั 4.กาไรท่ีเหลือแบ่งเท่ากันเมื่อส้ินปี 2553 ห้างหุ้นส่วนมีกาไรสุทธิ 250,000 บาท (บันทึกบัญชีโดย วิธที นุ เปลยี่ นแปลง)

ให้ทา 1. คานวณการแบง่ กาไรขาดทุน - 119 - 2. บันทึกรายการในสมุดรายวนั ทัว่ ไป ใบงานที่ 1 หน่วยที่ 3 เรือ่ ง การแบง่ กาไรขาดทุน จุดประสงค์ของงาน 1. อธบิ ายหลักเกณฑก์ ารแบ่งกาไรขาดทนุ แบบเท่ากนั ได้ 2. อธิบายหลกั เกณฑ์การแบ่งกาไรขาดทุนตามอตั ราส่วนทต่ี กลงกันได้ 3. สามารถประยุกต์ใชป้ รชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียงจากการเรยี นรู้ได้ กจิ กรรม 1. ให้นักเรยี นศึกษาเน้ือหา เรอ่ื ง การแบ่งกาไรขาดทนุ แล้วตอบคาถามต่อไป 1.1ใหน้ กั เรียนอธบิ าย “ การแบง่ กาไรหรือขาดทุนแบบวิธแี บ่งเทา่ กนั พร้อมยกตวั อย่างประกอบ” 1.2ใหน้ ักเรียนอธบิ าย “ การแบง่ กาไรหรือขาดทุนแบบวิธีการแบง่ ตามอัตราสว่ นที่ตกลงกนั พรอ้ ม ยกตวั อย่างประกอบ” 2. ใหน้ ักเรยี นร่วมกันสรปุ เนือ้ หา เร่ือง การแบง่ กาไรขาดทุน และนาข้อมูลมารายงานหน้าชนั้ เรียนโดย จัดทาสอ่ื ประกอบการรายงานด้วย 3. เมอ่ื รายงานหน้าชนั้ เรยี นแลว้ ให้ผู้ฟงั ซักถามปัญหา ข้อสงสยั เกี่ยวกบั เนื้อหา เรือ่ ง การแบง่ กาไร ขาดทนุ จากน้นั ให้ผู้รายงานตั้งคาถามเพ่อื ถามผ้ฟู งั อยา่ งน้อย 2 คาถาม เกณฑก์ ารพิจารณา 1. ความพรอ้ มในการเตรียมตวั 2. บุคลิกลกั ษณะ กิริยา ทา่ ทางในการพูด นา้ เสยี ง 3. ความรู้เกยี่ วกบั เน้อื หา ความถกู ต้อง ปฏิภาณในการตอบ และการแกไ้ ขปัญหาเฉพาะหน้า 4. เนือ้ หาสาระทไ่ี ดจ้ ากการพดู การฟงั 5. สิ่งท่เี ป็นสอ่ื ในการนาเสนอน้ันไดใ้ ช้อย่างคุ้มค่า “ตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง”

- 120 - แบบประเมินใบงานท่ี 1 (การนาเสนอผลงาน) หนว่ ยที่ 3 เรือ่ ง การแบง่ กาไรขาดทุน ชื่อกล่มุ ……………………………………………ช้นั ……………..........................................................…………ห้อง........................... รายชื่อสมาชกิ 1……………………………………เลขท่ี……. 2……………………………………เลขท่ี…..................................................…. 3……………………………………เลขท่ี……. 4……………………………………เลขท่ี…....................................................…. ที่ รายการประเมนิ คะแนน ข้อคิดเห็น 32 1 1 เน้อื หาสาระครอบคลุมชัดเจน (ความรเู้ กีย่ วกับเนือ้ หา ความ ถกู ต้อง ปฏิภาณในการตอบ และการแกไ้ ขปัญหาเฉพาะหนา้ ) 2 รปู แบบการนาเสนอ(ใช้สือ่ อย่างคมุ้ คา่ ตามปรชั ญาเศรษฐกิจ พอเพยี ง) 3 การมสี ว่ นร่วมของสมาชกิ ในกลมุ่ 4 บุคลิกลักษณะ กิริยา ท่าทางในการพูด น้าเสียง ซึ่งทาให้ ผูฟ้ ังมคี วามสนใจ รวม ผปู้ ระเมนิ ………………………………………………… เกณฑก์ ารให้คะแนน 1. เน้อื หาสาระครอบคลมุ ชดั เจนถูกต้อง 3 คะแนน = มสี าระสาคัญครบถว้ นถูกตอ้ ง ตรงตามจุดประสงค์ 2 คะแนน = สาระสาคญั ไมค่ รบถ้วน แต่ตรงตามจดุ ประสงค์ 1 คะแนน = สาระสาคัญไมถ่ กู ตอ้ ง ไม่ตรงตามจดุ ประสงค์ 2. รูปแบบการนาเสนอ 3 คะแนน = มีรูปแบบการนาเสนอที่เหมาะสม มีการใช้เทคนิคที่แปลกใหม่ ใช้สื่อและเทคโนโลยี ประกอบการ นาเสนอท่นี ่าสนใจ นาวสั ดุในท้องถิน่ มาประยกุ ต์ใช้อยา่ งคมุ้ ค่าและประหยดั 2 คะแนน = มีเทคนิคการนาเสนอที่แปลกใหม่ ใช้สื่อและเทคโนโลยีประกอบการนาเสนอที่น่าสนใจ แต่ ขาดการประยุกตใ์ ช้ วัสดใุ นทอ้ งถ่นิ 1 คะแนน = เทคนิคการนาเสนอไม่เหมาะสม และไม่น่าสนใจ

- 121 - 3. การมีส่วนรว่ มของสมาชิกในกลุ่ม 3 คะแนน = สมาชกิ ทกุ คนมบี ทบาทและมสี ่วนร่วมกิจกรรมกล่มุ 2 คะแนน = สมาชิกสว่ นใหญม่ บี ทบาทและมีส่วนร่วมกจิ กรรมกลมุ่ 1 คะแนน = สมาชกิ สว่ นน้อยมีบทบาทและมีส่วนรว่ มกจิ กรรมกลมุ่ 4. ความสนใจของผู้ฟงั 3 คะแนน = ผฟู้ งั มากกว่ารอ้ ยละ 90 สนใจ และให้ความรว่ มมอื 2 คะแนน = ผู้ฟังรอ้ ยละ 70-90 สนใจ และให้ความรว่ มมือ 1 คะแนน = ผูฟ้ งั น้อยกว่ารอ้ ยละ 70 สนใจ และให้ความรว่ มมือ

- 122 - แบบประเมนิ ใบงานท่ี 1 (กระบวนการทางานกลุ่ม) หน่วยที่ 3 เร่อื ง การแบง่ กาไรขาดทนุ ช่อื กลมุ่ ………………….......................................…………………………ช้นั ………….....……………ห้อง............................... รายช่ือสมาชกิ 1……………………………………เลขที่…….. 2……………………………เลขท่ี….......................................................…..….. 3……………………………………เลขที่……. 4……………………………เลขท่ี……….......................................................…. ที่ รายการประเมนิ คะแนน ขอ้ คิดเหน็ 321 1 การกาหนดเป้าหมายร่วมกัน 2 การแบง่ หนา้ ที่รับผิดชอบและการเตรยี มความ พร้อม 3 การปฏบิ ตั ิหนา้ ที่ท่ีได้รับมอบหมาย 4 การประเมินผลและปรับปรุงงาน รวม ผปู้ ระเมนิ ………………………………………………… เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน วนั ท่ี…………เดอื น…………………พ.ศ…………... 1. การกาหนดเป้าหมายร่วมกัน 3 คะแนน = สมาชิกทุกคนมสี ว่ นร่วมในการกาหนดเปา้ หมายการทางานอยา่ งชัดเจน 2 คะแนน = สมาชกิ ส่วนใหญ่มีสว่ นรว่ มในการกาหนดเป้าหมายในการทางาน 1 คะแนน = สมาชิกสว่ นน้อยมสี ่วนร่วมในการกาหนดเปา้ หมายในการทางาน 2. การมอบหมายหนา้ ท่ีรับผิดชอบและการเตรยี มความพร้อม 3 คะแนน = กระจายงานได้ท่ัวถึง และตรงตามความสามารถของสมาชิกทกุ คน มีการจัดเตรียมสถานที่ สือ่ / อุปกรณไ์ วอ้ ย่างพรอ้ มเพรยี ง 2 คะแนน = กระจายงานไดท้ ัว่ ถงึ แต่ไม่ตรงตามความสามารถ และมีส่อื / อปุ กรณ์ไวอ้ ยา่ งพร้อมเพรียง แต่ขาด การจัดเตรียมสถานที่ 1 คะแนน = กระจายงานไม่ทว่ั ถงึ และมีสือ่ / อุปกรณ์ไม่เพยี งพอ 3. การปฏบิ ตั หิ น้าทีท่ ีไ่ ด้รบั มอบหมาย 3 คะแนน = ทางานได้สาเร็จตามเป้าหมาย และตามเวลาที่กาหนด 2 คะแนน = ทางานได้สาเรจ็ ตามเป้าหมาย แตช่ ้ากวา่ เวลาทก่ี าหนด

- 123 - 1 คะแนน = ทางานไม่สาเรจ็ ตามเปา้ หมาย 4. การประเมนิ ผลและปรับปรงุ งาน 3 คะแนน = สมาชิกทกุ คนรว่ มปรกึ ษาหารือ ตดิ ตาม ตรวจสอบ และปรบั ปรงุ งานเปน็ ระยะ 2 คะแนน = สมาชิกบางสว่ นมีสว่ นร่วมปรึกษาหารอื แตไ่ ม่ปรับปรุงงาน 1 คะแนน = สมาชิกบางส่วนไมม่ ีส่วนร่วมปรกึ ษาหารอื และปรับปรุงงาน แบบทดสอบหลังเรียน 1. ข. 2. ข. 3. ก. 4. ค. 5. ง. 6. ง. 7. ง. 8. ค. 9. ง. 10. ก.

- 124 - ข้อ 1 หนา้ 1 สมดุ รายวนั ทว่ั ไป พ.ศ.2550 รายการ เลขท่ี เดบติ เครดติ เดือน วันท่ี บัญชี บาท สต. บาท สต. 125,000 - ธ.ค. 31 กาไรขาดทุน 303 250,000 - 125,000 - ทนุ – นาย ก 301 หนา้ 1 ทุน – นาย ข 302 แบ่งกาไรขาดทนุ เทา่ กัน ข้อ 2 การคานวณการแบง่ กาไรสุทธิ ก. 250,000 x 3/7 = 107,142.86 บาท ข. 250,000 x 4/7 = 142,857.14 บาท การบนั ทกึ บัญชีจะเปน็ ดงั น้ี สมุดรายวนั ทั่วไป พ.ศ.2550 รายการ เลขท่ี เดบิต เครดิต เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. บาท สต. ธ.ค. 31 กาไรขาดทนุ 303 250,000 - กระแสทนุ – นาย ก 301 107,142 86 กระแสทนุ – นาย ข 302 142,857 14 แบง่ กาไรขาดทนุ ตามอัตรา 3:4 ข้อ 3 การคานวณการแบง่ กาไรสทุ ธิ กาไรส่วนทไี่ ม่เกนิ 80,000 บาท แบง่ ดังนี้ ก 80,000 x 3/7 = 34,285.71 บาท ข 80,000 x 4/7 = 45,714.29 บาท กาไรสว่ นทีเ่ กนิ 100,000 บาท แบง่ เทา่ กัน ดงั น้ี 150,000 – 80,000 = 70,000/2 ก ข จะไดร้ บั = 35,000 บาท ดังนัน้ ก จะไดร้ ับส่วนแบง่ กาไร = 34,285.71+35,000 = 69,285.71 บาท ข จะได้รบั ส่วนแบ่งกาไร = 45,714.29 +35,000 = 80,714.29 บาท การบนั ทกึ บญั ชีจะเปน็ ดงั น้ี

- 125 - สมุดรายวันทั่วไป หน้า 1 พ.ศ.2550 รายการ เลขท่ี เดบติ เครดติ เดือน วนั ที่ บัญชี บาท สต. บาท สต. ธ.ค. 31 กาไรขาดทุน 303 150,000 - กระแสทุน – นายไชยา 301 69,285 71 กระแสทนุ – นายไชยนั 302 80,714 29 แบ่งกาไรขาดทนุ ไมเ่ กนิ 80,000 บาทตาม อตั รา 3:4 สว่ นทเี่ กนิ แบ่งเท่ากัน ข้อ 4 การคานวณการแบง่ กาไรสุทธิ กาไรส่วนทไ่ี ม่เกิน 100,000 บาท แบ่งดงั นี้ ก 100,000 x 3/8 = 37,500 บาท ข 100,000 x 5/8 = 62,500 บาท กาไรสว่ นท่ีเกิน 100,000 บาท แบง่ เท่ากัน ดงั นี้ 180,000 – 100,000 = 80,000/2 ก ข จะไดร้ ับ = 40,000 บาท ก จะได้รบั ส่วนแบง่ กาไร = 37,500+40,000 = 77,500 บาท ข จะได้รับสว่ นแบ่งกาไร = 62,500+40,000 = 102,500 บาท สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 1 พ.ศ.2550 รายการ เลขท่ี เดบิต เครดิต เดอื น วันท่ี บญั ชี บาท สต. บาท สต. ธ.ค. 31 กาไรขาดทุน 303 180,000 - กระแสทุน – นาย ก 301 77,500 - กระแสทนุ – นาย ข 302 102,500 - แบ่งกาไรขาดทุนไมเ่ กิน100,000 บาทตาม อตั รา 3:5 สว่ นทีเ่ กินแบ่งเท่ากนั ขอ้ 5 การคานวณเป็นดังน้ี แบ่งกาไรขาดทนุ ตามอัตราสว่ นทุน ณ วนั เรม่ิ ตัง้ กิจการ ทุนวันเริม่ กิจการ – นางสุปราณี = 200,000 - นางสมใจ = 150,000 รวมทุนวันเริม่ กจิ การ = 350,000 อัตราสว่ นทนุ ณ วนั เริม่ กิจการ-นางสปุ ราณีb = 200,000:150,000 = 4/7 อตั ราส่วนทุน ณ วันเร่ิมกิจการ-นางสมใจ = 200,000:150,000 = 3/7

- 126 - อตั ราสว่ นทุนนางสปุ ราณแี ละนางสมใจ = 4:3 อัตราสว่ นแบง่ กาไรขาดทุนของนางสปุ ราณี = 180,000x4/7 = 102,857.14 บาท อตั ราส่วนแบ่งกาไรขาดทุนของนางสมใจ = 180,000x3/7 = 77,142.86 บาท สมุดรายวนั ทวั่ ไป หนา้ 1 พ.ศ.2550 รายการ เลขที่ เดบิต เครดติ เดอื น วนั ที่ ธ.ค. 31 กาไรขาดทนุ บญั ชี บาท สต. บาท สต. ทุน-นางปราณี ทนุ -นางสมใจ 303 180,000 - แบง่ กาไรขาดทนุ ตามอัตราทุน ณ วันเรม่ิ กจิ การ 301 102,857 14 302 77,142 86 แบ่งกาไรขาดทุ นตามอัตราส่วนทุน ณ วนั ต้นงวดบัญชี ทนุ วนั ต้นงวดบัญชี-นางสปุ ราณี = 200,000 ทุนวนั ตน้ งวดบัญชี-นางสมใจ = 150,000 รวม ทนุ วนั ต้นงวด = 350,000 อตั ราสว่ นทุน ณ วันต้นงวดบัญชี-นางสปุ ราณี = 200,000:150,000 = 4/7 อตั ราส่วนทุน ณ วันต้นงวดบัญชี-นางสมใจ = 200,000:150,000 = 3/7 ดังนน้ั อัตราสว่ นทุนนางสุปราณีและนางสมใจ = 4:3 อตั ราสว่ นแบ่งกาไรขาดทุนของนางสปุ ราณี = 180,000x4/7 = 102,857.14 บาท อัตราสว่ นแบ่งกาไรขาดทนุ ของนางสมใจ = 180,000x3/7 = 77,142.86 บาท สมุดรายวนั ท่วั ไป หน้า 1 พ.ศ.2550 รายการ เลขท่ี เดบิต เครดติ เดือน วนั ท่ี ธ.ค. 31 กาไรขาดทนุ บัญชี บาท สต. บาท สต. ทนุ -นางปราณี ทนุ -นางสมใจ 303 180,000 - แบง่ กาไรขาดทนุ ตามอัตราทนุ ณ วันตน้ งวด 301 102,857 14 302 77,142 86 แบ่งกาไรขาดทุนตามอัตราส่วนทุน ณ วันสิ้นงวดบัญชี ทุน ณ วนั สิน้ งวดบัญชี-นางสุปราณี = 220,000 190,000 ทุน ณ วันสนิ้ งวดบญั ชี-นางสมใจ = 410,000 รวม ทุน ณ วนั ส้นิ งวดบญั ชี = 220,000:190,000 = 22/41 อัตราสว่ นทนุ ณ วันสน้ิ งวดบญั ชี-นางสุปราณี =

- 127 - อตั ราสว่ นทุน ณ วันสิ้นงวดบัญชี-นางสมใจ = = 220,000:190,000 = 19/41 ดงั นัน้ อตั ราส่วนทุนนางสุปราณีและนางสมใจ = = 22 :19 อตั ราสว่ นแบง่ กาไรขาดทนุ ของนางสุปราณี 180,000x22/41 = 96,585.37 บาท อัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทนุ ของนางสมใ 180,000x19/41 = 83,414.63 บาท สมุดรายวันท่ัวป หน้า 1 พ.ศ.2550 รายการ เลขท่ี เดบติ เครดติ เดือน วนั ที่ ธ.ค. 31 กาไรขาดทนุ บญั ชี บาท สต. บาท สต. ทนุ -นางปราณี ทนุ -นางสมใจ 303 180,000 - แบง่ กาไรขาดทุน ตามอตั ราทุน ณ วันสนิ้ งวด 301 96,585 37 302 83,414 63 แบ่งกาไรขาดทนุ อัตราสว่ นทนุ ถัวเฉลี่ยสาหรบั งวดบัญชีน้นั การคานวณทนุ ถัวเฉล่ียเป็นเดือน จะคานวณไดด้ งั นี้ ทนุ -นางสปุ ราณี วนั /เดอื น/ปี จานวนทนุ ระยะเวลาที่ทุนคงที่ ผลคูณ 600,000 ม.ค. 1 200,000 3 1,250,000 880,000 เม.ย. 1 250,000 5 2,730,000 ก.ย. 1 220,000 4 12 วนั /เดอื น/ปี จานวนทนุ ทุน-นางสมใจ ผลคูณ ม.ค. 1 150,000 ระยะเวลาทที่ นุ คงท่ี 450,000 เม.ย. 1 110,000 3 770,000 พ.ย. 1 190,000 7 380,000 2 1,600,000 12 อัตราส่วนทุนถัวเฉล่ยี ของนายสมยศและนายสมชาย = 2,190,000 : 1,600,000 = 219 : 160 การคานวณ ส่วนแบง่ กาไร-นายสมยศ = 180,000 x 219/379 = 104,010.55 สว่ นแบง่ กาไร-นายสมชาย = 180,000 x 160/379 = 75,989.45

- 128 - การบนั ทึกบัญชเี ป็นดังน้ี พ.ศ.2550 รายการ เลขท่ี เดบิต เครดิต เดือน วนั ที่ บัญชี บาท สต. บาท สต. ธ.ค. 31 กาไรขาดทุน 303 180,000 - ทุน-นางปราณี 301 104,010 55 ทุน-นางสมใจ 302 75,989 45 แบ่งกาไรขาดทนุ ตามอตั ราทุนถัวเฉล่ีย ข้อ 6 รายละเอียดการคานวณส่วนแบ่งกาไร ดอกเบ้ยี ทนุ 5% จากทนุ ต้นงวด นายกมล นายสายชล รวม กาไรที่เหลือแบ่งเท่ากนั 12,500 11,500 24,000 113,000 113,000 226,000 125,500 124,500 250,000 การบันทึกบญั ชีเปน็ ดงั นี้ สมดุ รายวนั ทัว่ ไป หนา้ 1 เครดิต พ.ศ.2550 รายการ เลขที่ เดบิต บาท สต. เดอื น วันท่ี บัญชี บาท สต. 24,000 - 12,500 - ธ.ค. 31 กาไรขาดทุน 303 11,500 - กระแสทุน-นายกมล 304 226,000 - กระแสทุน-นายสายชล 305 113,000 - 113,000 - คิดดอกเบย้ี ทนุ 5% ต่อปจี ากทนุ ต้นงวด 303 กาไรขาดทนุ 304 305 กระแสทุน-นายกมล กระแสทนุ -นายสายชล แบ่งกาไรทเี่ หลือเท่ากนั

- 129 - ขอ้ 7 คดิ ดอกเบย้ี ทนุ จากทนุ ส้นิ งวด รายละเอียดการคานวณส่วนแบ่งกาไร ดอกเบี้ยทนุ 5% จากทนุ สิ้นงวด นายกมล นายสายชล รวม กาไรทีเ่ หลือแบง่ เท่ากัน 16,00 12,500 28,500 110,750 110,750 221,500 126,750 123,250 250,000 สมุดรายวันท่ัวไป หนา้ 1 พ.ศ.2550 รายการ เลขที่ เดบิต เครดติ เดอื น วันท่ี บญั ชี บาท สต. บาท สต. ธ.ค. 31 กาไรขาดทุน 303 28,500 - กระแสทนุ -นายกมล 304 16,000 - กระแสทนุ -นายสายชล 305 12,500 - คิดดอกเบ้ียทนุ 5% ตอ่ ปีจากทนุ ตน้ งวด 303 221,500 - กาไรขาดทนุ 304 110,750 - 305 110,750 - กระแสทุน-นายกมล กระแสทุน-นายสายชล แบง่ กาไรท่ีเหลือเท่ากัน ขอ้ 8 คิดดอกเบ้ยี ทุนจากทนุ ถวั เฉลี่ย การคานวณทนุ ถวั เฉล่ยี วนั /เดอื น/ปี จานวนทนุ ทนุ -นายกมล ผลคูณ ม.ค. 1 250,000 ระยะเวลาทท่ี ุนคงท่ี 1,250,000 มิ.ย. 5 160,000 320,000 ก.ค. 22 210,000 5 840,000 ธ.ค. 12 300,000 2 300,000 4 2,710,000 1 12

- 130 - ทนุ – นายสายชล วนั /เดอื น/ปี จานวนทนุ ระยะเวลาทท่ี ุนคงที่ ผลคูณ ม.ค. 1 920,000 เม.ย. 22 230,000 4 720,000 ก.ย. 12 1,000,000 180,000 4 2,640,000 250,000 4 12 การคานวณเป็นดงั นี้ รายละเอยี ดการคานวณสว่ นแบ่งกาไร ทนุ -นายกมล ทนุ – นายสายชล รวม ดอกเบ้ียทนุ 5% จากทุนถัวเฉลี่ย(2,710,000/12x5% 11,291.66 (2,640,000/12x5%) 11,000 22,291.66 กาไรทีเ่ หลือแบง่ เท่ากัน 113,854.17 113,854.17 227,708.34 125,145.83 124,854.17 250,000.00 สมุดรายวันท่ัวไป หน้า 1 เครดติ พ.ศ.2550 รายการ เลขท่ี เดบิต บาท สต. เดอื น วันที่ บัญชี บาท สต. 303 22,291 66 11,291 66 ธ.ค. 31 กาไรขาดทนุ 304 11,000 - กระแสทนุ -นายกมล 305 กระแสทนุ -นายสายชล 303 227,708 34 113,854 17 คดิ ดอกเบยี้ ทุน 5% ต่อปจี ากทนุ ถัวเฉลย่ี 304 113,854 17 กาไรขาดทุน 305 กระแสทนุ -นายกมล กระแสทุน-นายสายชล แบ่งกาไรท่ีเหลือเท่ากัน

- 131 - ขอ้ 9 วิธกี ารคานวณส่วนแบง่ กาไรสทุ ธิ นายสุรศกั ดิ์ นายสมบัติ รวม 8,000 24,000 32,000 ดอกเบ้ยี ทุน 24,000 24,000 เงินเดอื น - - 4,400 โบนสั (44,000 x 10/100) 19,800 4,400 39,600 สว่ นแบ่งผลกาไร แบง่ เท่ากนั 51,800 19,800 100,000 48,200 การบนั ทึกบญั ชีเป็นดังนี้ สมุดรายวันทั่วไป หน้า 1 เครดติ พ.ศ.2550 รายการ เลขท่ี เดบิต บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. 8,000 - 303 32,000 - 24,000 ธ.ค. 31 กาไรขาดทุน 304 305 24,000 - 24,000 - กระแสทุน-นายสรุ ศกั ดิ์ 4,400 - 4,400 กระแสทนุ -นายสมบัติ 39,600 - 19,800 - คดิ ดอกเบ้ียทุน 10% ต่อปี 18,800 กาไรขาดทุน 303 กระแสทุน-นายสรุ ศกั ดิ์ 304 คดิ เงินเดือนให้นายสุรศกั ด์ิเดือนละ 2,000 303 บาท 305 กาไรขาดทุน 303 กระแสทนุ -นายสมบัติ 304 คดิ โบนัสให้ นายสมบัติ 305 กาไรขาดทุน กระแสทุน-นายสุรศกั ดิ์ กระแสทนุ -นายสมบัติ ส่วนแบง่ ผลกาไร แบง่ เท่ากนั

- 132 - ข้อ 10 การคานวณสว่ นแบ่งกาไรเปน็ ดังนี้ รายละเอียดการคานวณส่วนแบ่งกาไร นางสมสมร นางศรีนวล รวม 16,500 ดอกเบ้ียทุน (150,000x5%) 7,500 (180,000x5%) 9,000 60,000 13,880 เงินเดอื น (3,000x12) 36,000 (2,000x12) 24,000 159,620 250,000 โบนัส - 13,880 กาไรที่เหลือแบ่งเท่ากนั 79,810 79,810 123,310 126,690 การบนั ทึกบัญชเี ปน็ ดงั นี้ สมดุ รายวันท่ัวไป หน้า 1 เครดติ พ.ศ.2550 รายการ เลขท่ี เดบิต บาท สต. เดือน วนั ท่ี บัญชี บาท สต. 7,500 - 303 16,500 - 9,000 - ธ.ค. 31 กาไรขาดทุน 301 302 60,000 - 36,000 - ทุน-นางสมสมร 24,000 - 13,880 - ทนุ -นางศรีนวล 159,620 - 13,880 - คิดดอกเบ้ียทุน 5% ตอ่ ปี 79,810 - 79,810 - กาไรขาดทนุ 303 301 ทนุ -นางสมสมร ทุน-นางศรนี วล 302 คิดเงินเดอื นใหห้ นุ้ ส่วน กาไรขาดทนุ 303 ทนุ -นางศรนี วล 301 คิดโบนัสให้ นางศรนี วล กาไรขาดทุน 303 ทุน-นางสมสมร 301 ทนุ -นางศรีนวล 302 ส่วนแบง่ ผลกาไรแบบเท่ากนั

- 133 - เฉลยใบงานท่ี1 1.การกาไรขาดทุนแบบแบง่ เทา่ กนั (Equally) การแบ่งกาไรขาดทุนแบบเท่ากันนั้นจะไม่มกี ารคานึงถึงเงนิ ทนุ ทีห่ ุ้นส่วนแต่ละคนนามาลงทุนในกิจการ ห้างหุน้ สว่ นแต่อยา่ งใด เมื่อมีผลกาไรขาดทนุ ผู้เปน็ ห้นุ สว่ นทุกคนย่อมมีส่วนในผลกาไรขาดทนุ เท่าเทยี มกันโดยผเู้ ป็น หุน้ สว่ นทุกคนต้องยอมรับในข้อนีซ้ ึ่งอาจดไู ม่เปน็ ธรรมแตถ่ ้าตกลงกนั ได้กส็ ามารถแบง่ กาไรขาดทนุ ได้ ตวั อยา่ งท่ี 1 นายสดใส และนายธงชัย เปน็ หุ้นส่วนกัน นาเงนิ สดมาลงทนุ คนละ 50,000 บาท ตกลงแบง่ ผลกาไร ขาดทนุ เท่ากัน เม่ือวนั ท่ี 31 ธันวาคม 2553 ปรากฏว่าห้างหุ้นส่วนมีกาไรสุทธิ 150,000 บาท การบันทึกบญั ชี วิธที ุน คงที่ เป็นดังน้ี พ.ศ.2553 รายการ เลขที่ เดบิต เครดติ เดือน วันท่ี บญั ชี บาท สต. บาท สต. 303 150,000 - ธ.ค. 31 กาไรขาดทุน 301 75,000 - 302 75,000 - กระแสทนุ – นายสดใส กระแสทุน – นายธงชยั แบง่ กาไรขาดทนุ เท่ากัน ตัวอย่างที่ 2 นายสดุ ใจ และนายวันชัย เป็นหุ้นสว่ นกนั นาเงินสดมาลงทนุ คนละ 30,000 บาท และ 40,000 บาท ตามลาดับ ตกลงแบง่ ผลกาไร ขาดทนุ เท่ากนั เมื่อวันที่ 31 ธันวาคม 2553 ปรากฏวา่ หา้ งหุน้ สว่ นมีกาไรสทุ ธิ 240,000 บาท หา้ งหุ้นสว่ นบนั ทึกบญั ชี ตาม วิธีทุนเปลีย่ นแปลง เปน็ ดงั น้ี สมุดรายวนั ทั่วไป หน้า 1 พ.ศ.2553 รายการ เลขท่ี เดบิต เครดิต เดอื น วันที่ บัญชี บาท สต. บาท สต. ธ.ค. 31 กาไรขาดทุน 303 240,000 - ทุน – นายสดุ ใจ 301 120,000 - ทุน – นายวันชัย 302 120,000 - แบ่งกาไรขาดทนุ เท่ากนั

- 134 - 2. การแบง่ กาไรขาดทนุ ตามอัตราส่วนทีต่ กลงกัน (On Some Other Agreed Fractional Basis) หา้ งหุ้นส่วนทป่ี ระกอบกจิ การบริการหรอื หา้ งหนุ้ สว่ นทีป่ ระกอบกิจการอื่นดว้ ยก็ได้ท่ีเม่อื พจิ ารณาแล้วว่า การแบ่งกาไรขาดทุนแบบเท่ากันนัน้ อาจดูไม่เป็นธรรม ดงั นนั้ อาจมีการตกลงแบง่ กาไรขาดทุนเปน็ แบบตามอตั ราสว่ นที่ ตกลงกันของผ้เู ป็นหุ้นสว่ นก็ได้ ซ่งึ ในวิธนี ้ีน้นั ห้างหุ้นสว่ นตอ้ งการให้ความสาคญั กบั หุ้นสว่ นทตี่ ้องใช้ความรู้ ความสามารถพิเศษของผู้เป็นห้นุ สว่ นมาบริหารกิจการ เพ่อื ใหเ้ กดิ ความเปน็ ธรรมแก่หุน้ สว่ นท่ีสละเวลาทางานให้แก่ห้าง หนุ้ ส่วน ผเู้ ป็นหุ้นสว่ นจงึ ควรแบ่งกาไรขาดทุนตามอตั ราสว่ นท่ีตกลงกัน ตัวอย่างท่ี 1 นายพัน นายไท นาเงินสดมาลงทุนคนละ 80,000 บาท ในห้างหนุ้ ส่วนกัน ส้นิ ปีหา้ งหนุ้ สว่ นมี กาไรสุทธิ 100,000 บาท และตกลงให้แบง่ กาไรขาดทนุ ในอตั รา 2:3 ห้างหนุ้ สว่ นใชว้ ธิ ีการบนั ทกึ บญั ชี วิธที นุ คงที่ การคานวณการแบ่งกาไรสทุ ธิ นายพัน 100,000 x 2/5 = 40,000 บาท นายไท 100,000 x 3/5 = 60,000 บาท การบนั ทึกบญั ชีจะเปน็ ดงั น้ี สมดุ รายวนั ทว่ั ไป หน้า 1 พ.ศ.2553 รายการ เลขที่ เดบิต เครดิต เดือน วันท่ี บัญชี บาท สต. บาท สต. 303 100,000 - ธ.ค. 31 กาไรขาดทุน 301 40,000 - 302 60,000 - กระแสทุน –นายพัน กระแสทนุ – นายไท แบง่ กาไรขาดทนุ ตามอัตรา 2:3 ตัวอยา่ งท่ี 2 นายมาดี นายมชี ัย นาเงินสดมาลงทุนในห้างหุ้นส่วน คนละ 60,000บาท และได้ทา การตกลงกันโดยกาหนดว่า ให้แบ่งกันในอตั รา 2:3 สน้ิ ปี วนั ท่ี 31 ธันวาคม 2553 หา้ งหุ้นส่วน มกี าไรสุทธิ 180,000 บาท ห้างหุน้ สว่ นใชว้ ิธีการบนั ทึกบญั ชี วิธที นุ คงท่ี พ.ศ.2553 รายการ เลขท่ี เดบติ เครดติ เดอื น วันท่ี บญั ชี บาท สต. บาท สต. ธ.ค. 31 กาไรขาดทนุ 303 180,000 - กระแสทุน – นายมาดี 301 72,000 - กระแสทนุ – นายมีชยั 302 108,000 -

- 135 - แบง่ กาไรขาดทนุ ตามอัตรา 2:3 หนา้ 1 สมุดรายวนั ทั่วไป บันทกึ หลังการสอน หน่วยท่ี 3 เร่อื ง การแบ่งกาไรขาดทนุ ผลการใช้แผนการเรยี นรู้ 1. เน้ือหาสอดคลอ้ งกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรม 2. สามารถนาไปใช้ปฏิบัติการสอนไดค้ รบตามกระบวนการเรยี นการสอน 3. สื่อการสอนเหมาะสมดี ผลการเรียนของนักเรียน 1. นกั ศึกษาส่วนใหญ่มีความสนใจใฝ่รู้ เข้าใจในบทเรียนรว่ มกนั อภิปรายตอบคาถามในกลมุ่ และรว่ มกัน ปฏิบัตใิ บงานทไ่ี ดร้ บั มอบหมาย 2. นักศึกษากระตอื รอื ร้นและรับผิดชอบในการทางานกลมุ่ เพ่ือใหง้ านสาเรจ็ ทันเวลาทก่ี าหนด 3. นกั ศกึ ษาเลอื กใช้คอมพิวเตอร์ได้เหมาะสมกับงาน ผลการสอนของครู 1. สอนเนื้อหาไดค้ รบตามหลักสตู ร 2. แผนการสอนและวธิ กี ารสอนครอบคลุมเน้ือหาการสอนทาใหผ้ ู้สอนสอนได้อยา่ งมั่นใจ 3. สอนได้ทันตามเวลาท่กี าหนด

- 136 -