ประมานราคาก่อสร้าง

972. การหาปริมาณสนี าํ้ พลาสตกิ ทาภายใน พน้ื ทีท่ าสภี ายใน = พื้นทงั้ หมดทเี่ ปนผนงั ภายใน = สภี ายในไมม ีเนือ่ งจากรวั้ อยภู ายนอกถกู แดดและฝน ตอบ3. การหาปริมาณสีนาํ้ พลาสตกิ ทาภายนอก ตอบ พื้นท่ที าสีภายนอก = พนื้ ทงั้ หมดทเี่ ปนผนังภายนอก = (2.00 x 300.00 ) – (2.00 x 5.00) = 590.00 ตร.ม. = 590.00 x 2 (ทา 2 ดา น) = 1180.00 ตร.ม.4. การหาปรมิ าณสีนํา้ มนั ตอบ พืน้ ทที่ าสนี า้ํ มัน = พืน้ ทง้ั หมดของประตูและหนา ตาง = 2.00 x 5.00 = 10.00 ตร.ม. = 10.00 x 2 (ทา 2 ดา น) = 20.00 ตร.ม.งานฝาเพดาน ฝาเพดานเปนสวนของโครงสรางอาคารที่ กั้นระหวางพื้นกับสวนของหลังคาหรือพื้นในชั้นตอ ไปเพ่ือความสวยงามและกนั ความรอ นลงสูภายในหอ ง ซึ่งในแตล ะอาคารอาจถูกกําหนดใหมีหรือไมมีกไ็ ด ขนึ้ อยกู บั กําลังทรพั ยของเจาของอาคาร การคิดงานฝาเพดาน อาจทําอยางละเอียด โดยหาปริมาณวัสดุแผนฝาเพดาน แยกออกตามชนิดขนาด และความหนา โดยคดิ หนวยเปนแผน รวมทั้งสวนท่ีตองเผื่ออันอาจเสียเศษใชงานไมได หรือชํารุดปริมาณวสั ดุ (ไม, อลูมิเนียม) ท่ีใชท ําเครา ฝา เพดานและตัวยึด หรอื ทบั ขอบฝา เชน ไมเน้ือแข็ง หรือไมยางอดั นา้ํ ยาก็คิดหนวยเปนลูกบาศกฟุต โดยแยกออกตามขนาด และระยะหางของการตีหรือวางเปนตะแกรงสาํ หรบั คาแรงงานตงั้ เครา ตีแผน ฝา และไมทับขอบฝา คิดจากพน้ื ที่ของฝา เพดาน หนว ยเปนตารางเมตร ในบางครั้งการหาปริมาณวัสดุก็คิดจากพื้นท่ีของฝาเพดาน หนวยเปนตารางเมตรแลวคูณดวยปริมาณวัสดุที่ตองใชตอตารางเมตร ตามสถิติขอมูลท่ีมีในอดีตหรืออาจคูณดวยราคาของวัสดุตอตารางเมตร ก็จะไดราคาวสั ดุของงานน้ัน

98ตารางท่ี 4.3 เกณฑก ารประมาณวสั ดุของงานฝาเพดานในเนอ้ื ที่ 1 ตารางเมตร (เผอื่ เสยี หายแลว) งานฝาเพดาน วัสดฝุ า ท่ีตอ งใช เคราไม, ไมโยงยึด ตะปู หมายเหตุ 0.42 ลบ.ฟุต 0.25 กก. แผน สําเรจ็ รูป แผนฝาสําเรจ็ รูป ไมเครา 1 ½ x 3 น้ิว(ไมม ีไมโยงยึดเครา ) 1.10 ตารางเมตร 0.64 ลบ.ฟุต 0.30 กก. @ 0.60 ม. สองทาง แผน ฝา สําเร็จรปู ไมเครา 1 ½ x 3 นิ้ว แผน สําเร็จรปู 1.10 ตารางเมตร 0.42 ลบ.ฟุต 0.25 กก. @ 1.00 ม. ยาว 1 เมตร (มีไมโยงยดึ เครา ) ไมเครา 1 ½ x 3 น้ิว ใชไ มข นาด ½ นิว้ ไมฝาเพดาน @ 0.40 ม. ทางเดียว(ความกวางตา ง ๆ) 0.50 ลบ.ฟุต ปจจุบันเกิดเทคโนโลยีข้ึนมาใหมมากมายและเศรษฐกิจที่ทุกคนจะตองคํานึงถึง ทําใหคานิยมของคนเปลี่ยนไป หันไปตามเทคโนโลยีเน่ืองจากความสะดวก ความสวยงาม และท่ีสําคัญราคาประหยัดฝาเพดานท่ีใชในอาคารแตละงานสามารถดูไดจาก สวนแปลนพ้ืน และรูปตัดของแบบแปลนน้ันๆ ซึ่งในแตละแบบแปลน ฝาเพดานท่ีนิยมใชในปจจุบันคือฝาเพดานแบบฉาบเรียบเน่ืองจากเปนชนิดท่ีมีราคาประหยดั ทํางานงาย และสวยงาม การประมาณการจะคิด ออกมาเปนตารางเมตร โดยแยกสวนโครงเคราทีใ่ ช และแผนฝา เพดาน การประมาณการฝา เพดานประกอบดว ย 1. คดิ หาปรมิ าณพืน้ ท่ีฝาเพดานท้ังหมดทใี่ ชใ นอาคาร (ฝาภายใน )หรือนอกอาคาร(ฝา ภายนอก ) 2. คิดแยกวสั ดแุ ตล ะชนิดของฝาเพดานโดยแบง ออกเปน งานโครงเคราฝาเพดาน งานแผน ฝา เพดาน งานอุปกรณต ดิ ต้งัการหาปรมิ าณงานฝา เพดาน การคํานวณปริมาณเนื้องานมีหนวยเปนตารางเมตร โดยคิดแยกปริมาณเนื้องานของการทําฝาเพดานแตละแบบ เชน ฝาเพดานกระเบือ้ งแผนเรียบ ฝาเพดานยิบซั่มบอรด ฝาเพดานไม เปนตน แลวหาพ้ืนทีข่ องฝา เพดานขนาดความกวา งคูณความยาวตามแบบแปลนและมหี นว ยเปนตารางเมตรตวั อยา งที่ 7 ฝา เพดานภายในกวา ง 3.60 เมตร ยาว 6.00 เมตร ใชแ ผนสาํ เรจ็ รปู เปนฝาเพดานชนดิ โครงเครา สงั กะสี ระยะหา ง 0.40 เมตร ฝา แผน ยบิ ซมั บอรด ชนดิ ขอบลาดฉาบเรียบ จงคํานวณหาปรมิ าณวัสดทุ ่ีใชฝ าเพดานโครงเครา สังกระสีวธิ คี ดิ 1. หาปรมิ าณฝาเพดานท้งั หมด = ความกวา ง x ความยาว = 3.60 x 6.00 ตร.ม.

99 ตอบพืน้ ทฝี่ าเพดานทั้งหมด = 21.60 ตร.ม.3 คดิ แยกรายการวัสดุท่ใี ชแ ตล ะชนิดหาปริมาณโครงเครา2.1.1. โครงเครา หลัก = [( ความยาว / ระยะหา ง ) + 1] x ความกวา ง = [( 6.00 / 1.00 ) + 1] x 3.60 ม. = [ 6 + 1 ] x 3.60 ม. = 7 x 3.60 ม. = 25.20 ม. ตอบ2.1.2. โครงเครา สาํ หรบั ยึดแผน ฝา = [( ความกวาง / ระยะหาง ) + 1] x ความยาว = [( 3.60 / 0.40 ) + 1 ] x 6.00 ม. = [ ( 9 ) + 1 ] x 6.00 ม. = 10 x 6.00 ม. = 6.00 ม. ตอบ2.2.3. หาปริมาณแผน ฝาเพดานยิบซัมบอรด ขนาดกวา ง 1.20 เมตร ยาว 2.40 เมตร = พ้ืนท่ที ้ังหมด / พืน้ ทแ่ี ผนยบิ ซัมบอรด 1 แผน = 21.60 / ( 1.20 x 2.40 ) ตร.ม. = 21.60 / 2.88 ตร.ม. = 7.50 แผน ตอบ3. หาปริมาณอปุ กรณตดิ ตั้ง ตอบ 3.1. ลวดแขวนเพดานใช 1 เสน ตอ 1 ตารางเมตร = พืน้ ท่ที ัง้ หมด x 1 = 21.6 x 1 เสน = 21.6 เสน = 22 เสน

100 3.2. เหล็กสปรงิ ลอ็ กโครงเครากับลวดแขวนใช 2 ตัว ตอ ลวด 1 เสน = จาํ นวนลวดทัง้ หมด x 2 = 22 x 2 ตวั = 44 ตวั ตอบ 3.3. ขอเหลก็ ลอกโครงเครา กับลวดแขวนใช 2 ตัว ตอลวด 1 เสน หรอื เทากบั เหลก็ สปริง = จาํ นวนลวดทัง้ หมด x 2 = 22 x 2 ตวั = 44 ตวั ตอบตัวอยา งท่ี 8 ฝาเพดานภายในกวา ง 4.00 เมตร ยาว 6.00 เมตร ใชแผน สาํ เรจ็ รูป (มไี มโ ยงยึดเครา ) โครงเคราไม 1 ½ x 3 นิว้ ระยะหา ง 1.00 เมตร ยาว 1.00 เมตร จงคํานวณหาปรมิ าณวัสดทุ ใ่ี ชฝ าเพดานโครงเครา ไมวธิ คี ดิ 1. หาปริมาณฝา เพดานทง้ั หมด = ความกวา ง x ความยาว = 4.00 x 6.00 ตร.ม. พน้ื ที่เพดานทงั้ หมด = 24.00 ตร.ม. ตอบ2. หาปรมิ าณโครงเครา 2.1.1 เครา ไม, ไมโยงยดึ = ปรมิ าณฝาทั้งหมด x 0.64 (ใชขอ มูลตารางท่ี 4.3) = 24.00 x 0.64 = 15.36 ลบ.ฟ. ตอบ 2.1.2 หาปรมิ าณแผน ฝาเพดานสําเรจ็ รูปขนาด 1.10 ตารางเมตร = พนื้ ทีท่ งั้ หมด / พน้ื ทแี่ ผนยิบซมั บอรด 1 แผน = 24.00 / 1.10 ตร.ม. (ใชขอ มูลตารางที่ 4.3) = 21.82 แผน ตอบ 3. หาปรมิ าณอุปกรณตดิ ต้งั 3.1 ตะปูท่ใี ช = พ้นื ท่ีท้งั หมด x 0.30 (ใชขอ มูลตารางท่ี 4.3) = 24.00 x 0.30 กก. = 7.20 กก. ตอบ

101งานตกแตง ผิวพนื้ และผิวผนงั งานตกแตงผิวพ้ืนหรือผนัง ไดแก งานผิวพื้นหรือผนังหินขัด งานผิวพ้ืนหรือผนังปูกระเบื้องเซรามคิ งานผิวพื้นปกู ระเบื้องยาง งานผวิ พืน้ ปปู ารเ ก การหาปริมาณวสั ดุจะตองแยกออกเปนประเภทของงาน ตามชนิดและขนาดของวัสดุ โดยคิดหนวยเปนตารางเมตร โดยเผื่อเสียหายไวดวย และตองหาปริมาณวัสดุที่ใชประกอบดวย เชน ปุนทรายรองพ้ืนหรือผนัง ปูนทรายสําหรับยึดแผนกระเบ้ือง เสนทองเหลืองท่ีใชแบงพื้น วัสดุกาวยึด เปนตน สวนคาแรงในการทําความสะอาดเตรียมผิวพ้ืน และตกแตงพ้นื ใหเรยี บรอ ย กค็ ิดตามตารางเมตรของงาน พนื้ ชน้ั ลางควรปูดว ยวัสดทุ ม่ี คี วามทนทานสงู เนอ่ื งจากเปน พน้ื ที่ทํากิจกรรมบอ ยกวาชน้ั บน ชัน้ลา งนิยมปดู ว ยกระเบือ้ งเซรามิก,แกรนติ ,หนิ ออนสวนชนั้ บนนยิ มใชพื้นผิวท่ีมีความรสู ึกสบาย เชน ไมเ ขาล้นิ ขนาดตา งๆ กันอาจเปน ไมเ นือ้ แข็ง,ไมแดง,ไมม ะคา,ไมสักแลว เคลือบแข็งดวยยรู เิ ทนอยางนอย 2 เท่ยี ว ผนังภายในบานนยิ มฉาบปนู เรียบถาเปนหอ งนํ้าอาจจะกรุดวยกระเบื้องเซรามิก ผนงั ภายนอกบา นนอกจากฉาบเรียบแลว บางหลงั อาจตกแตง ดว ยกระเบื้องหรือไมฝ า เพื่อเพมิ่ รายละเอยี ดกับตัวบา นใหมากขน้ึ การคิดงานวัสดผุ วิ ผนงั การคํานวณหาปริมาณเนื้องานมีหนวยเปนตารางเมตร โดยคิดแยกปริมาณเน้ืองานของวัสดุผิวผนังแตละแบบ เชนผนังบุกระเบ้ืองเคลือบ ผนังบุหินออน ผนังหินลางและทรายลางเปนตน แลวหาพ้นื ทข่ี องวัสดผุ ิวผนังแตละงานตามแบบแปลนและรวมกนั เปน ตารางเมตร การคิดงานวสั ดผุ วิ พืน้ การคํานวณหาปริมาณเนื้องานมีหนวยเปนตารางเมตร โดยคิดแยกปริมาณเนื้องานของวัสดุผิวพื้นแตละแบบ เชนพื้นบุกระเบื้องเคลือบ พ้ืนบุหินออน พ้ืนหินลางและทรายลางเปนตน แลวหาพื้นที่ของวัสดุผวิ ผนงั แตล ะงานตามแบบแปลนและรวมกนั เปน ตารางเมตรตารางท่ี 4.4 เกณฑก ารประมาณวัสดขุ องปูนทรายรองพน้ื ตอ 1 ลูกบาศกเ มตร (เผอ่ื เสยี หายแลว )สวนผสมโดยปริมาตร ปูนซเี มนตผ สม, กก. ทรายหยาบ, ลบ.ม. 1:3 400 0.98 1:4 320 1.05

102ตารางท่ี 4.5 ปูนทราย สว นผสม 1 : 3 พน้ื ที่ 1 ตารางเมตร (เผื่อเสียหายแลว) งานปูนทรายรองพนื้ ปนู ซีเมนตผสม, กก. ทรายหยาบ, ลบ.ม.หนา 2 ซม. ผวิ หนงั ผิวพื้นซเี มนตข ดั มนั และขดั หยาบ 8 0.02หนา 3 ซม. ผิวหนังบุวัสดุแผน ผิวหนงั ทรายลาง กรวดลาง 12 0.03หนา 5 ซม. ผิวพื้นทรายลาง กรวดลา ง หนิ ขดั 20 0.05วสั ดแุ ผนสําเรจ็ รูปสําหรบั ปพู ืน้ หรอื บุผนงั ใหห าจํานวนแผน ที่ตองใชจ รงิ ใน 1 ตารางเมตร แลว เผอ่ืเสยี หาย 5%ตวั อยางที่ 9 พ้ืนกวาง 3.00 เมตร ยาว 3.50 เมตร มี 6 พน้ื ใชกระเบอ้ื งดนิ เผาขนาด 8” x 8”จงคํานวณหาปริมาณวัสดทุ ใี่ ช1. การหาปรมิ าณงานตกแตง ผวิ พ้ืนดว ยกระเบอื้ งดนิ เผาขนาด 8” x 8”1.1 หาปรมิ าณงานผวิ พืน้วธิ ีคิด พนื้ ท่ีผิวพ้ืน = ความกวา งของพนื้ x ความยาวของพนื้ x จํานวนพ้นืพนื้ ทผี่ ิวพน้ื = 3.00 x 3.50 x 6 = 63.00 ตร.ม. ตอบ 1.2 หาปริมาณกระเบ้ืองดินเผาทใ่ี ชต กแตงผิวพน้ืวธิ ีคดิ จาํ นวนเบอ้ื งดินเผา = พื้นทผ่ี ิวพืน้ x 25 ( 1 ตารางเมตร ใช 25 แผน ) จํานวนเบ้อื งดนิ เผา = 63.00 x 25 = 1575.00 แผน ตอบ 1.3 หาปริมาณปนู ทรายรองพน้ืวิธคี ดิ ปูนซเี มนตผ สม = พนื้ ทผี่ วิ พน้ื x 12 (ใชข อ มูลตารางที่ 4.5) = 63.00 x 12 = 756.00 กก. ตอบทรายหยาบ = พน้ื ทีผ่ ิวพนื้ x 0.03 (ใชข อ มลู ตารางที่ 4.5) = 63.00 x 0.03 = 1.89 ลบ.ม. ตอบ

103ตวั อยา งที่ 10 พื้นกวาง 4.50 เมตร ยาว 5.00 เมตร มี 5 พื้น ทาํ เปน พน้ื ผิวหนิ ขดั จงคาํ นวณหาปรมิ าณวัสดุท่ีใช1. การหาปรมิ าณงานตกแตงผิวพ้นื ดว ยหินขัด1.1 หาปรมิ าณงานผิวพนื้วธิ คี ดิ พนื้ ที่ผิวพืน้ = ความกวางของพนื้ x ความยาวของพื้น x จาํ นวนพ้ืนพื้นที่ผวิ พน้ื = 4.50 x 5.00 x 5 = 112.50 ตร.ม. ตอบ 1.2 หาปรมิ าณปนู ทรายรองพืน้วธิ ีคิด ปูนซเี มนตผสม = พื้นที่ผวิ พื้น x 20 (ใชข อมูลตารางท่ี 4.5) = 112.50 x 20 = 2250.00 กก. ตอบทรายหยาบ = พ้ืนท่ผี วิ พื้น x 0.05 (ใชข อ มลู ตารางที่ 4.5) = 112.50 x 0.05 = 5.63 ลบ.ม. ตอบตัวอยางที่ 11 ผนังกวาง 5.00 เมตร สงู 1.20 เมตร มีจํานวน 3 แผง ทาํ เปน ผวิ ผนังเปน กรวดลา งจงคาํ นวณหาปริมาณวัสดุทใี่ ช รปู ท่ี 4.5 แสดงรปู ดา นผิวผนงั ฉาบดวยกรวดลาง ท่มี า : วเิ ชยี ร ปญ ญาจักร

1043. การหาปรมิ าณงานตกแตงผวิ ผนงั ดว ยกรวดลาง3.1 หาปริมาณงานผวิ ผนงัวธิ ีคิด พ้นื ท่ีผวิ ผนัง = ความกวางของผนงั x ความยาวของผนงั x จาํ นวนผนงัพนื้ ท่ีผวิ ผนงั = 5.00 x 1.20 x 3= 18.00 ตร.ม. ตอบ 3.2 หาปริมาณปนู ทรายรองพ้ืนวธิ คี ิด ปูนซเี มนตผ สม = พ้นื ทผ่ี วิ พ้ืน x 20 (ใชข อ มลู ตารางที่ 4.5) = 18.00 x 20 = 360.00 กก. ตอบ ทรายหยาบ = พนื้ ทีผ่ ิวพน้ื x 0.05 (ใชข อมลู ตารางท่ี 4.5) = 18.00 x 0.05 = 0.90 ลบ.ม. ตอบ

105สรุป งานสถาปตยกรรมเปนงานท่เี นนความสวยงาม แสดงถึงศลิ ปะของแตละยุกตสมัยวัสดุท่ีนํามาใชตกแตงอาคารมีหลากหลายชนิด สถาปนิกเปนผูกําหนดใหเกิดความเหมาะสมท้ังในดานความสวยงามประโยชนใชส อย และดา นราคา เพราะมูลคาของงานสถาปตยกรรมมีราคาสูง ผูประมาณราคาในหมวดงานสถาปตยกรรมจึงตองถอดแบบดวยความรอบคอบ รัดกุม ตองรูชนิดและประเภทของวัสดุตางๆ ไดเปนอยางดี งานสถาปตยกรรมแบงเปนงานหลักๆ คือ งานผนัง งานประตูและหนาตาง งานสี งานตกแตงผวิ พ้ืนและผวิ ผนงั และงานฝา เพดาน

106 แบบฝกหัด หนวยท่ี 4 การหาปรมิ าณงานสถาปตยกรรมคาํ ชีแ้ จง จากแบบแปลนทีก่ าํ หนดให จงหาปริมาณวสั ดงุ านสถาปต ยกรรมตอไปน้ี 1. การหาปรมิ าณงานผนงั 2. การหาปรมิ าณงานประตแู ละงานหนา ตาง 3. การหาปริมาณงานสี 4. การหาปริมาณงานตกแตง ผิวพื้นและงานตกแตงผิวผนงั 5. การหาปริมาณงานฝาเพดาน

107

108

109

110

111

112

หนว ยที่ 5 การหาปรมิ าณงานไฟฟาหัวขอ เรือ่ ง ชนิดของหลอดไฟและโคมไฟ การหาปริมาณงานไฟฟาสาระสําคญั การประมาณราคางานไฟฟา ผูประมาณการตองศึกษารูปแบบรายละเอียดและขอกําหนดทางเทคนิคของงานน้ันใหรอบคอบครบถวนจากแบบแปลน และสัญลักษณตางๆของงานไฟฟา การคิดงานไฟฟา คิดเปน ชุดจดุ ประสงคก ารเรียนรู   เมือ่ เรียนบทที่ 5 จบแลวผเู รยี นสามารถ 1. บอกชนิดของหลอดไฟและดวงไฟได 2. คํานวณหาปริมาณงานไฟฟาได

114บทนาํ การประมาณราคางานไฟฟาผูประมาณการตองศึกษารูปแบบรายละเอียดและขอกําหนดทางเทคนคิ จากแบบแปลนการกอสรา งนั้นๆใหร อบคอบกอ นเนื่องจากบางครัง้ การออกแบบอาจขดั แยงกนั เองจากแบบแปลนจนอาจเกิดปญหาจนทาํ ใหผูรบั จางทง้ิ งานไปเลยกไ็ ด ระบบไฟฟา หมายถึง ลักษณะการสงจายกระแสไฟฟาจากแหลงกํานิดไปยังผูใชไฟฟา ตามประเภทการใชงาน โดยสงจากสถานีไฟฟาผานสายไฟฟาแรงสูง สถานีไฟฟายอย หมอแปลงแปลงไฟฟาใหต่าํ ลง ไปยงั บา นพักอาศยั สํานกั งาน หรอื โรงงานอตุ สาหกรรมการเดินสายไฟฟา มี 2 วธิ คี อื ประเภทแรกคอื การเดินสายไฟบนผนังหรอื ทเี่ รยี กวา เดินลอยวิธีนคี้ าใชจ ายถูกกวา แตจ ะมองเหน็สายไฟบนผนงั ไมค อยเรยี บรอย การตกแตงหองลําบากกวา แตส ามารถตรวจสอบความเสยี หายไดง า ยรวมท้งั การเปลย่ี นสายไฟกง็ า ย เพราะมองเหน็ ประเภทท่ีสองคอื การเดนิ ผานทอ ซ่งึ ฝงในผนงั อาคารหรอื ที่เรียกวา เดินรอยสายผานทอ วธิ นี จี้ ะไดงานทเ่ี รยี บรอ ยเพราะมองไมเหน็ จากภายนอก ทอสายไฟจะฝง อยใู นผนังตอ งทาํ พรอ มการกอสรางอาคารการตกแตงหอ งจะงายกวา และมีทอปองกันสายไฟไวคา ใชจ า ยสูงกวาแบบแรก การตดิ ตั้งกย็ ุงยากกวารวมถึงการตรวจสอบและการเปลี่ยนภายหลงั ก็ทาํ ได ลําบากกวา แบบแรก ระบบไฟฟาภายในบาน ควรแยกวงจรเปนสวนๆไว เชน แยกตามช้ันตางๆ หากเกิดไฟฟาขัดของขึ้นที่ช้ันไหนก็สามารถสับคัตเอาท ปดไฟเฉพาะสวนช้ันนั้น เพื่อซอมแซมได และท่ีสําคัญสวนหอ งครัว ควรแยกวงจรไวตางหาก ดวย เวลาไมอ ยบู า นนานๆจะไดป ดไฟทั้งหมด เหลือเฉพาะสวนครัวไวตูเ ยน็ ในครัวจะใชงานได อาหารตางๆ จะไดไมเสยีชนดิ ของหลอดไฟหลอดไฟท่ใี ชก ันอยูท ว่ั ไปมี 2 ประเภท คือ 1. หลอดอินแคนเดสเซนตหรือหลอดแบบมีไสท าํ งาน โดยการปลอยกระแสไฟเขาสขู ดลวดเพ่อื ใหเกดิ ความรอนแลว เปลง แสงออกมาหลอดชนิดนจี้ ะกินไฟมากมอี ายุการใชงานประมาณ 750ชัว่ โมง 2. หลอดฟลูออเรสเซนตห รือหลอดนอี อนเปนหลอดท่ีนิยมใชก นั มาก ในปจ จบุ นั เพราะมีประสิทธิภาพสูง มรี าคาสูง (การทํางานซบั ซอ นกวาจะไดแ สงมา) มีอายกุ ารใชงานประมาณ 8,000 ชวั่ โมงชนิดของโคมไฟชนดิ ของโคมไฟแบง ตามชนดิ ของการใชง านได ดังนี้ 1. โคมสองหอ งโดยทว่ั ไป จะเปนโคมท่ตี ดิ บนฝา เพดาน หรอื ผนงั กไ็ ด ความสวา งจะปานกลาง

115เพือ่ ใหเ หน็ หอ งโดยทวั่ ไปรวมถึงทางเดินและบนั ไดดว ย 2. โคมสอ งเฉพาะจดุ จะมีความสวางมากกวา จะใชส อง เฉพาะจุดทจี่ ะเนน ความสําคญั เชนรปู ภาพ ตน ไม หรือจุดท่ี ตอ งทาํ งานเปน พเิ ศษ เชน มมุ อานหนงั สอื สว นทํางาน หรอื เตรยี มอาหาร 3. โคมสาํ หรบั ตงั้ พ้ืน จะมคี วามสวางนอยทสี่ ดุ จะใชเ พื่อ น่งั พกั ผอ น ดูทวี ี ฟงเพลง หองนอนเพ่อื บรรยากาศทีด่ ี ไม ตอ งการแสงสวางมารบกวนมากจนเกนิ ไปงานระบบไฟฟา ทต่ี อ งประมาณการประกอบดวย 1. ระบบไฟฟา กําลงั และแสงสวา ง ( Power and Lighting System ) ระบบไฟฟากําลัง (Power )คอื ระบบทใ่ี ชเ ปนตัวควบคมุ หรอื ตวั ปดกนั้ การจา ยกระแสไฟฟา ไดแก แผงควบคุมไฟฟา ( Center Load )หรือ MDB , มเิ ตอรไฟฟา หรือหมอ แปลงไฟฟา , ปลก๊ั หรอื เตา รับ , เตารบั ท่วี ี และเตารับโทรศัพท เปน ตนอปุ กรณด ังกลาวมานี้สามารถนับจํานวนหนวยไดจากแบบแปลนไฟฟา ระบบแสงสวาง ( Lighting ) ไดแก ดวงโคมไฟฟาภายในและรอบนอกอาคาร จากแบบแปลนไฟฟาจะระบุจุดและชนิดของอุปกรณไวอยางละเอียดทําใหสะดวกตอการนับมากประมาณการจะตองใชประสบการณและวิธีการศึกษาจากแบบแปลนอยางละเอียดวาในแบบแปลนนั้นๆระบุไววาจะตองใชอุปกรณช นดิ ใดท่ีสามารถนบั ไดอ ีก 2. ระบบตัวนาํ ไฟฟาหรือสายไฟฟา ระบบน้ีท่ีจริงแลวถาคิดประมาณการอยางละเอียดจริงๆแลวเปน อุปกรณที่สามารถจะนบั ได ซึ่งผปู ระมาณการจะตอ งเปน คนละเอียดรอบคอบมากหรือใหความสําคัญตอการประมาณการมากโดยการประมาณการจะตองหาเสนทางการเดินสายไฟฟาจากแบบแปลนไฟฟาใหไดกอนวาจะเดินทางตรงหรือเลี้ยวไปทางไหนบาง สายไฟฟาท่ีใชเปนสายขนาดใดบาง (ตามาตรฐานการเดินสายของการไฟฟา ) แลวจึงนํามาเทียบกับมาตราสวนท่ีกําหนดไวในแบบแปลน เชน 1 : 100 ,1 : 200 , หรอื อ่ืนๆ เปน ตน แบบแปลนไฟฟาบางแบบแสดงการเดนิ สายไฟฟา ไมคอ ยชดั เจนมากเทาไร ผูประมาณการอาจตองใชวิธีประมาณการใชสายไฟฟาแตละชนิดอยางใกลเคียงความจริงแลวเผื่อความยาวไวเปนเปอรเ ซ็นต เชน 10 - 20 เปอรเซน็ ต 3. ระบบทอเดินสายไฟฟาและอุปกรณขอตอทอ ทอเดินสายไฟฟาจะคิดวาเปนฉนวนหุมสายไฟฟาไวอีกชั้นหน่ึงก็ไดเนื่องจากวิธีการเดินสายไฟฟาในทอจะระบุไวโดยการไฟฟาวาจะตองเดินสายไฟฟาในทอ 1 เสนในประมาณสัดสวนท่ีก่ีเปอรเซ็นตตอหนาตัดของทอแตละขนาด (โดยทั่วไปแลวเพ่ือการระบายความรอนภายในทอการไฟฟาจะกําหนดไวประมาณ 60 เปอรเซ็นต ) ผูประมาณการจึงควรใชขอมูลดังกลาวนํามาประกอบการคิดประมาณการใชทอวาจะตองใชทอจํานวนเทาใด และใชทอขนาดใดไดบาง การประมาณการระบบทอเดินสายไฟฟาและอุปกรณขอตอทอจึงสามารถใชวิธีนับโดยเทียบจากมาตราสวนจากแบบแปลนไฟฟา หรือวิธีประมาณแลวเผื่อเปนเปอรเซ็นต ประมาณ 10 – 15เปอรเ ซ็นตก็ได ทงั้ น้ีกต็ อ งทราบความสูงของผนังแตละช้ันดว ย

116 4. ระบบอุปกรณการเดินสายไฟฟา อุปกรณชนิดน้ีไดแกอุปกรณท่ีใชในการเช่ือมตอสายไฟฟาขนาดตางๆเขาดวยกันใหถูกตองตามหลักวิชาการและมาตรฐานการเดินสายไฟของการไฟฟา อุปกรณประกอบดวย เทปพันสายไฟการหาปริมาณงานไฟฟา สําหรับการประมาณการถอดแบบงานไฟฟา นัน้ แยกออกเปน 2 ประเภทคือ ประเภทที่นับได เชนพวกดวงโคม , สวติ ต และเตา รับ เปน ตน ส่ิงเหลาน้ีสามารถนับไดจากแบบแปลนวาจะตองใชจํานวนเทาได สวนอีกประเภทหน่ึงคือที่นับไมได เชน พวกทอรอยสายไฟ , สายไฟ ,เทปพันสายไฟ และ ขอตอทอเปน ตน ตอ งใชว ธิ ีประมาณการและเผอ่ื ไปอีกประมาณ 10 - 15 เปอรเ ซน็ ต เพอ่ื ไมใหเกิดการผดิ พลาดผูประมาณการจะตองหาความรูและศึกษาเกี่ยวกับขอกําหนดหรือขอบังคับของหนวยงานท่ีเกี่ยวของใหถูกตองแมน ยํา

117ตัวอยา ง1 จากรปู ที่ 5.1 จงหาปริมาณงานไฟฟา รูปท่ี 5.1 แสดงแปลนไฟฟา ท่มี า : วิเชยี ร ปญ ญาจกั ร

118รูปท่ี 5.2 แสดงรายการประกอบแบบไฟฟา ท่ีมา : วเิ ชยี ร ปญญาจักร

119หาปรมิ าณงานไฟฟาวธิ ีคิด 1. หาปริมาณเตาเสียบคู (โดยการนบั จดุ ทแี่ สดงในแปลนไฟฟา )จาํ นวนเตา เสียบคู = ปริมาณเตา เสยี บทัง้ หมดทแี่ สดงในแปลนไฟฟา = 16 จดุ = 16 ชุด ตอบ2. หาปรมิ าณสวติ ชฝง เดย่ี ว (โดยการนบั จดุ ทแ่ี สดงในแปลนไฟฟา )จํานวนสวิตชฝงเดย่ี ว = 14 จดุ = 14 ชดุ ตอบ3. หาปริมาณสวิตชสองทาง (โดยการนบั จุดทีแ่ สดงในแปลนไฟฟา )จาํ นวนสวิตชสองทาง = ปรมิ าณสวิตชส องทางท้งั หมดท่แี สดงในแปลนไฟฟา = 2 จุด = 2 ชุด ตอบ4. หาปรมิ าณโคมไฟตดิ ฝา เพดาน (โดยการนบั จุดทแี่ สดงในแปลนไฟฟา )จํานวนโคมไฟติดฝา เพดาน = ปริมาณโคมไฟติดฝา เพดานท้งั หมดท่ีแสดงใน แปลนไฟฟา = 15 จดุ = 15 ชดุ ตอบ5. หาปริมาณโคมไฟกิ่งติดผนงั ภายนอก (โดยการนับจดุ ทแี่ สดงในแปลนไฟฟา )จํานวนโคมไฟกง่ิ ตดิ ผนงั ภายนอก = ปริมาณโคมไฟกิง่ ตดิ ผนงั ท้งั หมดที่แสดงใน แปลนไฟฟา = 4 จดุ = 4 ชดุ ตอบ6. หาปรมิ าณเตาเสยี บโทรศัพทแบบฝง (โดยการนบั จดุ ที่แสดงในแปลนไฟฟา )จํานวนเตาเสียบโทรศัพทแบบฝง = ปริมาณเตา เสยี บโทรศัพทแบบฝงทัง้ หมดท่แี สดง ในแปลนไฟฟา = 4 จุด = 4 ชดุ ตอบ

1207. หาปรมิ าณแผงควบคุมไฟฟา (โดยการนับจุดทีแ่ สดงในแปลนไฟฟา )จาํ นวนแผงควบคุมไฟฟา = ปริมาณแผงควบคุมไฟฟา ทง้ั หมดที่แสดงในแปลนไฟฟา= 1 จุด= 1 ชดุ ตอบ

121สรปุ ในการประมาณราคาตอ งพจิ ารณาจากแบบไฟฟา แตละชน้ั ทําความเขาใจเกย่ี วกับสญั ลกั ษณข องแบบ หาชนดิ และตําแหนง ของอปุ กรณไฟฟา ผูประมาณราคาตองศกึ ษารปู แบบรายละเอยี ดและขอกําหนดทางเทคนคิ ของงานนน้ั ใหร อบคอบครบถวน

122 แบบฝก หัด หนว ยท่ี 5 การหาปริมาณงานไฟฟาคําชแี้ จง จงเลอื ก หนาคาํ ตอบที่ถกู ตอ งท่สี ดุ เพยี งขอ เดยี ว จากรปู จงตอบคาํ ถามขอ 2 – ขอ 10

123

1241. การเดินสายไฟบานพกั อาศยั หรืออาคารท่ัวไปเปน ไปตามขอใด ก. เดินสายไฟในผนงั กออิฐ ข. เดนิ สายไฟตดิ กบั ฝาผนัง ค. เดินสายไฟในทอ ง. เดนิ สายไฟตดิ กับผนังและเดินสายไฟในทอ2. จงหาปรมิ าณโคมไฟตดิ ฝา เพดาน พรอ มหลอดฟลอู อเรสเซนต 32 W ก. 8 ชดุ ข. 12 ชดุ ค. 19 ชุด ง. 22 ชุด3. จงหาปรมิ าณงานไฟฝงฝา เพดาน ก. 8 ชุด ข. 10 ชุด ค. 12 ชดุ ง. 15 ชุด4. จงหาปริมาณหลอดฟลูออเรสเซนต มฝี าครอบอะคลีลิกรูปตวั ยู ก. 1 ชุด ข. 2 ชุด ค. 3 ชดุ ง. 4 ชดุ5. จงหาปรมิ าณโคมไฟกงิ่ ตดิ ผนังภายนอก รุน DLWM-1071 พรอมหลอด PLC-E 15 W ก. 1 ชดุ ข. 2 ชดุ ค. 3 ชุด ง. 4 ชุด6. จงหาปรมิ าณเตาเสยี บโทรศพั ทแบบฝง พรอ มฝาครอบพลาสติก ก. 1 ชดุ ข. 2 ชดุ ค. 3 ชดุ ง. 4 ชดุ

1257. จงหาปรมิ าณเตา เสยี บคู ติดต้งั สงู จากพน้ื 0.30 เมตร ก. 8 ชดุ ข. 12 ชดุ ค. 15 ชุด ง. 18 ชดุ8. จงกาปริมาณแผงควบคมุ ไฟฟา ยหี่ อ SQUARE-D ก. 1 ชุด ข. 2 ชดุ ค. 3 ชดุ ง. 4 ชดุ9. จงหาปรมิ าณสวิทซฝ งเดยี่ ว ตดิ ตั้งสงู จากพ้นื 1.10 เมตร ก. 6 ชดุ ข. 9 ชุด ค. 10 ชดุ ง. 14 ชุด10. จงหาปริมาณสวทิ ซส องทาง ติดต้ังสงู จากพ้นื 1.10 เมตร ก. 1 ชดุ ข. 2 ชุด ค. 3 ชดุ ง. 4 ชุด

หนว ยท่ี 6 การหาปริมาณงานสุขาภบิ าลหวั ขอ เรอื่ ง งานสขุ าภบิ าล การหาปริมาณงานทอ การหาปรมิ าณงานสขุ ภัณฑสาระสําคญั การประมาณราคางานสุขาภิบาลน้ัน ตองทําการศึกษารูปแบบรายละเอียดจากแบบแปลนสัญลกั ษณ และขอ กําหนดทางเทคนิคของงานนั้นใหรอบคอบครบถวน การหาปริมาณงานทอคิดงานเปนเมตร และงานสุขภัณฑคิดเปน ชดุจุดประสงคการเรยี นรู   เมื่อเรยี นบทที่ 6 จบแลวผเู รยี นสามารถ 1. อธิบายความสาํ คัญของงานสขุ าภิบาลได 2. คํานวณปริมาณงานทอ ได 3. คํานวณหาปรมิ าณงานสขุ ภณั ฑไ ด

127บทนาํ แบบประปา – สุขาภิบาล เปนแบบที่แสดงการตอนํ้าประปาเขาตามจุดท่ีตองการ เชนภายในหองนํ้าหองสวม หองครัว บริเวณซักลาง เปนองคประกอบหนึ่งของการกอสรางอาคารหรือท่ีเรียกอีกอยางวา “งานระบบสุขาภิบาล” ซึ่งเปนระบบที่ชวยเสริมใหอาคารมีความสมบูรณครบถวน มีความสะดวก สบายถูกสุขลักษณะ ผูประมาณราคาจะตองศึกษารายละเอียดทางเทคนิคและขอบังคับตางๆใหรอบคอบ บางคร้ังของกาํ หนดทางเทคนิคและรูปแบบรายละเอียดอาจไมต รงกนั สาํ หรับการประมาณราคางานระบบประปา – สุขาภบิ าลนน้ั ถูกแบง ออกเปน 2 สวน คือ 1. สวนท่ีนับได เชน ปมนํ้า ชักโครก อางลางหนา ที่ใสสบู ท่ีใสกระดาษชําระ ราวพาดผา หง้ิ กระจก ฯลฯ 2. สวนท่ีนับไมได สวนน้ีจําเปนจะตองใชวิธีวัดปริมาณจากในแบบและบวกเผ่ือตามเกณฑ หรือตามประสบการณของผปู ระมาณราคา เชน ความยาวของทอ ขอ ตอ ขอ งอตางๆ ฯลฯการหาปรมิ าณงานสขุ ภัณฑงานเครือ่ งสุขภัณฑและอุปกรณป ระกอบหอ งนํ้าหองสวม เครื่องสุขภัณฑ การคํานวณปริมาณเนื้องานมีหนวยเปนชุด โดยคิดแยกเน้ืองานตามสัญลักษณและชนิดของเคร่ืองสุขภัณฑแตละแบบ เชนโถสวมแบบนั่งราบเคลือบสี ท่ีปสาวะชายชนิดแขวนผนังเคลือบสี อา งลางมือชนดิ แขวนติดผนังเคลือบสเี ปน ตน แลวนับจาํ นวนตามแปลนและรวมกนั เปนชดุ อุปกรณประกอบหองน้ําหองสวม การคํานวณปริมาณเน้ืองานมีหนวยเปนชุดหรืออันแลวแตอุปกรณที่จะใชโดยคิดแยกอุปกรณตามรูปแบบและกําหนดรวมกันเปนชุด/อัน เชนช้ันวางของพรอมกระจกเงาคิดเปน ชดุ ราวแขวนผาคิดเปน อนั เปนตนงานระบบสขุ าภบิ าลประกอบดวย 1. ระบบประปา หรือ “ระบบนา้ํ ด”ี หมายถึง ระบบนา้ํ ทีใ่ ชส ําหรบั สาธารณปู โภคภายในภายหรือนอกอาคาร ใชไ ดท้ังทอ เหล็กอาบสังกะสี และทอ พีวีซี ขนาดทใ่ี ชขนึ้ อยกู ับลกั ษณะหรือประเภทของอาคาร เชน บา นพักอาศัยชน้ั เดยี วหรือ 2 ช้ันจะใชทอนํ้าดีขนาดเสนผาศูนยกลาง 1/2 น้ิว ถึง 1 นิ้ว (ทอขนาดเสนผาศูนยกลาง 1” สําหรับเดินระบบทอหลัก และขนาด 1/2 น้ิวสําหรับทอยอยเดินเขาระบบสุขภัณฑ ) 2. ระบบนาํ้ ทิง้ หรือ “ระบบน้ําเสยี ” หมายถึงระบบนาํ้ ทีผ่ า นการใชง านทางดานสาธารณูปโภคมาแลว เชน นํ้าซักลาง น้ําอาบ นํ้าลางหนา ฯลฯ ทอท่ีนิยมใชจะเปนทอพีวีซีขนาดอยางนอย 2 นิ้ว หรือข้นึ อยกู ับลักษณะหรือประเภทของอาคาร เชน ถา เปนอาคารทพี่ ักอาศัยธรรมดาชั้นเดียวหรือ 2 ช้ัน ก็จะใชทอนํา้ ทิง้ ขนาดเสน ผา ศูนยก ลาง 2 น้วิ ฯลฯ

1283. ระบบนาํ้ อนุ หรือนา้ํ รอน หมายถงึ ระบบท่อี ํานวยความสะดวกใหแ กผูใชอาคาร ซ่ึงในแตละอาคารจะมีหรือไมมีก็ได ทอท่ีใชเปนทอเหล็กอาบสังกะสีหรือทอทองแดงหุมฉนวนก็ได ท้ังนี้ขึ้นอยูกับลักษณะและประเภทของอาคารหรือระบบเคร่ืองทําความรอน เชน เคร่ืองทําความรอนระบบใชแสงอาทิตยใชทอทองแดงหุมฉนวนกันความรอน หรือถาเปนเคร่ืองทําความรอนแบบใชไฟฟา เล็ก ๆ ก็สามารถใชทอเหล็กอาบสังกะสีได แตไมแนะนําใหใชทอพีวีซีสําหรับเคร่ืองทําความรอน เน่ืองจากทอพวี ซี ีเหมาะสาํ หรับการเดนิ ระบบนํ้าดที ว่ั ไปหรือระบบนํา้ อุนเทานน้ั4. ระบบถงั บาํ บดั น้าํ เสียหรือบอเกรอะ – บอ ซึม หมายถึง ระบบกักเกบ็ หรอื กาํ จดั ของเสยีภายในแตละอาคาร อาจเปนบอคอนกรีตหรือถังบําบัดสําเร็จรูปก็ได ทอที่ใชเปนทอพีวีซีขนาดเสนผาศูนยกลางอยางนอย 4 นิ้วสําหรับอาคารบานพักอาศัยธรรมดา และขนาด 6 น้ิว สําหรับอาคารท่ีมีขนาดใหญขึน้5. ระบบปอ งกันเพลงิ หมายถงึ ระบบทปี่ องกันไฟไหมเ บือ้ งตน อุปกรณท่ใี ช สามารถใชไดท ง้ัอุปกรณขนาดเล็ก หรือชนิดที่เปนระบบทอสงนํ้า ถาเปนอาคารที่มีขนาดไมใหญมากเกินไปก็ใชอุปกรณขนาดเล็กหรือชนิดที่สามารถเคลื่อนที่ไดหรือเคมีดับเพลิง แตถาเปนอาคารขนาดใหญกฎหมายจะบังคับใหใชทั้งระบบทอสงนํ้าและระบบเคมีดับเพลิงแบบเคลื่อนที่ได สําหรับทอท่ีใชในการเดินระบบทอสงนํ้าจะใชท อ เหล็กอาบสงั กะสี6. ระบบการตดิ ต้ังปมนํา้ หมายถึงระบบกาํ ลังในการจายน้ําเขาสูต วั อาคารใหม แี รงดันมากยิ่งข้ึนขนาดทอท่ีใชข้ึนอยูกับขอกําหนดหรือขนาดกําลังสงขนาดปม อาจเปนทอเหล็กอาบสังกะสีหรือทอพวี ซี ีกไ็ ด7. ระบบระบายนํ้า หมายถงึ ระบบทร่ี บั นํ้าจากระบบนา้ํ จากธรรมชาติ เชน น้าํ ฝน ระบบน้ําท้งิหรือรับนํ้าเสียจากระบบนํ้าโสโครก จากตัวอาคารเพื่อถายหรือระบายลงสูรางระบายสาธารณะ ทอที่ใชจะเปนทอพีวีซีหรือทอคอนกรีตท่ีมีขนาดไมนอยกวา 20 เซนติเมตร โดยจะถูกกําหนดใหใชบอพักเพ่ือกกั ตะกอนเปน ชว งๆไป8. ระบบสขุ ภณั ฑ หมายถงึ ระบบการเดินทอสาํ หรบั สขุ ภัณฑหอ งนํ้าหรือระบบนํ้าใช ในหองครัวรวมถึงสุขภัณฑท่ีติดตั้งในหองนํ้า เชน ปมน้ํา ชักโครก อางลางหนา ท่ีใสสบู ที่ใสกระดาษชําระราวพาดผา ห้งิ กระจก ฯลฯ9. สําหรบั ทอทีใ่ ชจะเปนทอพวี ีซหี รือทอเหลก็ อาบสังกะสีกไ็ ด แตส วนมากจะมขี นาดเสนผาศูนยกลาง 1 / 2 นิ้ว เนื่องจากอุปกรณอํานวยความสะดวกหรือสุขภัณฑมีขนาดเช่ือมตอ 1 / 2 นิ้วเปนสวนมาก

129 สําหรับการประมาณราคางานสุขาภิบาลน้ัน ผูประมาณราคาจะตองศึกษาจากแบบแปลนและพจิ ารณาถึงส่ิงตอ ไปนี้ 1. การใชม าตรสวนในแบบแปลนเปนมาตราสว นใด เชน 1 : 100 , 1 : 200 , ฯลฯ 2. เศษท่ีเหลือจากการประมาณราคาสามารถนําไปใชท่ีอื่นไดหรือไม ถาใชไมไดจะตองปดเปน จาํ นวนเตม็ ท่ีมจี ําหนา ยในทอ งตลาด 3. การเผื่อวัสดุ ตองคํานึงถึงการหักหลบเสา คาน แมแตแนวการเดินทอ ข้ึนอยูกับความ เหมาะสมและประสบการของผปู ระมาณราคา 4. แนวเดนิ ทอ ทางดง่ิ และทอ แยกตา งๆ อาจตอ งทาํ แบบฟอรมกันลมื ไวดวย 5. การนบั จาํ นวนทอ ที่ใช ควรทําเครือ่ งหมายเผ่อื กนั ลมื ไว 6. อุปกรณท่ีมีราคาแพง หรืออุปกรณที่ตองส่ังเปนพิเศษ ควรตรวจเช็ครายการประกอบแบบให แนนอนกอ นสัง่ วัสดุ 7. การเดินระบบสุขาภิบาลภายนอกอาคาร หมายถึง การเดินระบบทอตั้งแตจุดเชื่อมตอระหวาง ระบบประปาสว นภูมภิ าคหรือระบบประปาทองถิ่นจนถึงระบบประปาภายในอาคาร ตลอดจน ระบบประปาสาธารณูปโภครอบนอกอาคาร 8. คาแรงงาน ขนึ้ อยูกบั ความชํานาญงานของชาง และความยากงา ยของงาน นอกจากคาวัสดุและคาใชจายตางๆน้ีแลว ยังมีคาใชจายอื่นๆท่ีผูประมาณราคาจะตองคิดไวอีกคือคาทดสอบ คา บาํ รงุ รักษา คา ดําเนินการ หรอื แมแ ตคากาํ ไรและคาภาษีการหาปริมาณงานทอ การคดิ ปรมิ าณงานทอ ในแนวนอนและแนวด่ิง คิดความยาวรวมเปนเมตรของทอแตละชนิดและขนาดของทอตางๆ เพราะแตละงานกใ็ ชท อตางขนาดกัน ขอตอ ของอตา งๆ คดิ เปนตัวหรืออัน ตามชนิดและขนาดของทอ

130ตัวอยา งที่ 1 จากรปู ที่ 6.1 จงหาปริมาณงานสุขภณั ฑแ ละงานสุขาภบิ าล รูปที่ 6.1 แสดงรายการประกอบแบบ ที่มา : วิเชยี ร ปญญาจักร

131รูปที่ 6.2 แสดงแบบแปลนสขุ าภิบาล ท่มี า : วเิ ชยี ร ปญ ญาจกั ร

132วิธคี ดิ 1. หาปริมาณโถชักโครก (โดยการนับจุดท่ีแสดงในแปลนสขุ าภบิ าล )ปรมิ าณโถชกั โครก = ปริมาณชักโครกทง้ั หมดทีแ่ สดงในแปลน สขุ าภบิ าล = 1 ชุด = 1 ชุด ตอบ2. หาปรมิ าณอา งลางหนา (โดยการนับจุดทแ่ี สดงในแปลนสุขาภิบาล )ปริมาณอางลางหนา = ปริมาณอางลางหนาทั้งหมดทแี่ สดงในแปลนสขุ าภิบาล = 1 ชดุ = 1 ชดุ ตอบ3. หาปรมิ าณกอ กนํ้า (โดยการนับจดุ ทแ่ี สดงในแปลนสขุ าภบิ าล)ปริมาณกอกน้ํา = ปรมิ าณกอ กน้ําท้งั หมดที่แสดงในแปลน สุขาภิบาล = 1 ชดุ = 1 ชุด ตอบ4. หาปรมิ าณตะแกรงระบายน้ําที่พนื้ (โดยการนับจดุ ทแ่ี สดงในแปลนสุขาภบิ าล)ปรมิ าณตะแกรงระบายนา้ํ ทพ่ี นื้ = ปรมิ าณตะแกรงระบายนํา้ ทั้งหมดที่แสดงใน แปลนสุขาภิบาล = 1 ชดุ = 1 ชุด ตอบ5. หาปรมิ าณงานทอ นา้ํ ประปา (โดยการวดั ระยะทแ่ี สดงในแปลนสขุ าภบิ าล )ปริมาณงานทอ นํา้ ประปา = ระยะที่วดั ไดท ัง้ หมดทแ่ี สดงในแปลนสขุ าภิบาล = 26.50 ม. = 26.50 ม. ตอบ

1336. หาปรมิ าณงานทอ น้ําทง้ิ (โดยการวดั ระยะทแ่ี สดงในแปลนสขุ าภบิ าล )ปริมาณงานทอ นาํ้ ท้งิ = ระยะทีว่ ัดไดท งั้ หมดท่ีแสดงในแปลน สขุ าภิบาล = 15.50 ม. = 15.50 ม. ตอบ7. หาปริมาณงานทอ โสโครก (โดยการวัดระยะท่ีแสดงในแปลนสขุ าภบิ าล )ปริมาณงานทอ โสโครก = ระยะทว่ี ดั ไดทั้งหมดที่แสดงในแปลนสุขาภบิ าล = 8.50 ม. = 8.50 ม. ตอบ8. หาปรมิ าณมิเตอรประปา (โดยการนับจุดทแ่ี สดงในแปลนสขุ าภบิ าล)ปรมิ าณมเิ ตอรประปา = ปรมิ าณมเิ ตอรป ระปาทง้ั หมดท่ีแสดงในแปลน สขุ าภบิ าล = 1 ชุด = 1 ชดุ ตอบ9. หาปริมาณงานบอ พักน้าํ (โดยการนับจุดทแี่ สดงในแปลนสขุ าภบิ าล )ปรมิ าณงานบอพักน้าํ = ปรมิ าณบอ พักน้ําท้ังหมดท่ีแสดงในแปลน สุขาภบิ าล = 5 บอ = 5 บอ ตอบ10. หาปริมาณงานถงั บาํ บดั นาํ้ เสยี (โดยการนับจดุ ทแี่ สดงในแปลนสุขาภบิ าล )ปรมิ าณถงั บําบัดนํ้าเสียสําเรจ็ รปู = ปรมิ าณถังบาํ บัดนํา้ เสยี ทั้งหมดทแ่ี สดงในแปลน สขุ าภบิ าล = 1 บอ = 1 บอ ตอบ

134สรุป งานสขุ าภบิ าลน้ันมคี วามสาํ คญั เปน อยางมากอีกงานหน่งึ ผปู ระมาณราคาตอ งมีความเขาใจในงานระบบทอ เปนอยางดี เรม่ิ ตั้งแตการอา นแบบระบบทอ น้าํ แยกวัสดทุ ง้ั หมดออกมาไมว าจะเปนทอชนดิ ตา งๆ ทีใ่ ชงานและสขุ ภณั ฑแตละอยา ง

135 แบบฝก หัด หนวยท่ี 6 การหาปริมาณงานสขุ าภบิ าลคําชแ้ี จง จงเลือก หนา คําตอบท่ีถูกตอ งที่สดุ เพียงขอ เดียว จากรปู จงตอบคาํ ถามขอ 1 – ขอ 10

136

137

138

1391. จากแบบทแ่ี สดงจงหาปรมิ าณโถชักโครก ก. 1 ชดุ ข. 2 ชุด ค. 3 ชุด ง. 4 ชดุ2. จากแบบทแ่ี สดงจงหาปรมิ าณอางลา งหนา ก. 1 ชดุ ข. 2 ชดุ ค. 3 ชุด ง. 4 ชุด3. จากแบบทแี่ สดงจงหาปรมิ าณราวแขวนผา ก. 1 ชุด ข. 2 ชุด ค. 3 ชดุ ง. 4 ชุด4. จากแบบทแ่ี สดงจงหาปรมิ าณตะแกรงระบายนา้ํ ท่พี น้ื ก. 1 ชุด ข. 3 ชดุ ค. 5 ชุด ง. 6 ชุด5. จากแบบทแี่ สดงจงหาปรมิ าณฝกบวั อาบน้ํา ก. 1 ชดุ ข. 2 ชดุ ค. 3 ชุด ง. 4 ชดุ6. จากแบบทแ่ี สดงจงหาปรมิ าณกระจกเงา ก. 1 ชดุ ข. 2 ชุด ค. 3 ชุด ง. 4 ชดุ

1407. จากแบบทแ่ี สดงจงหาปรมิ าณทใี่ สก ระดาษชาํ ระ ก. 1 ชุด ข. 2 ชดุ ค. 3 ชดุ ง. 4 ชุด8. จากแบบทแ่ี สดงจงหาปรมิ าณทอนาํ้ ทิ้ง ขนาดเสน ผาศนู ยกลาง 2 นว้ิ ก. 2.00 ม. ข. 3.15 ม. ค. 4.15 ม. ง. 5.00 ม.9. จากแบบทแี่ สดงจงหาปรมิ าณทอโสโครก (ทอสว ม) ขนาดเสน ผา ศนู ยก ลาง 4 นวิ้ ก. 1.50 ม. ข. 2.20 ม. ค. 3.50 ม. ง. 4.00 ม.10. จากแบบทีแ่ สดงจงหาปริมาณทอ น้ําดี (ทอประปา) ขนาดเสน ผา ศนู ยกลาง 3/4 นว้ิ ก. 0.80 ม. ข. 1.50 ม. ค. 2.80 ม. ง. 3.50 ม.

หนว ยที่ 7 การทาํ บญั ชรี ายการวสั ดุเรอื่ ง สวนประกอบใบรายการวสั ดกุ อสรา ง ประโยชนข องการทาํ บัญชรี ายการวสั ดกุ อสรา ง แบบฟอรม ทใี่ ชในการประมาณราคาสาระสําคญั บญั ชวี สั ดุกอสรา ง เปนเอกสารแสดงการหาปรมิ าณวัสดแุ ละแรงงาน รวมท้ังคาใชจายอ่ืนๆท่ีตองใชสําหรับงานกอสราง โดยแยกเปนหมวดตางๆ เพื่อประโยชนในดานการประมาณราคาดานการเสนอราคา ดานการกําหนดจํานวนเงินงวดคากอสราง และในดานการกําหนดวงเงินคากอ สรางจุดประสงคการเรียนรู เม่ือเรยี นบทที่ 7 จบแลวผูเรยี นสามารถ 1. อธบิ ายสว นประกอบของใบรายการวัสดกุ อ สรา งได 2. บอกประโยชนข องการทําบัญชีรายการวสั ดุกอสรา งได 3. จําแนกแบบฟอรมทใ่ี ชใ นการประมาณราคาได

บทนาํ บญั ชรี ายการวัสดุกอสราง เปนเอกสารท่ีแสดงการหาปริมาณงานและวัสดุที่ตองใชรวมท้ังท่ีตองเผื่อจากการเสียหาย ตามลําดับรายการของงานกอสรางโดยเร่ิมต้ังแตงานฐานราก ไปจนถึงงานสุดทายจนครบถวน อันเกี่ยวกับงานสถาปตยกรรมและงานโครงสราง งานระบบไฟฟา งานระบบสุขาภบิ าล งานระบบปรับอากาศและระบายอากาศสวนประกอบของใบรายการวสั ดุกอสราง หวั เรอ่ื งของบญั ชรี ายการวสั ดกุ อ สรา งมกั จะประกอบดวย ชอื่ หา งรานหรอื บรษิ ทั ชอ่ื งานที่ประมาณการ แผนท่ี สวนรายละเอียดท่ีเก่ียวกับจํานวนวัสดุกอสรางมักทําเปนชองหรือตารางประกอบดวยชองลําดับท่ีตามลําดับของรายการงานกอสราง ชองรายการแสดงสวนประกอบของงานกอสราง ชองจํานวนวัสดุ ชองหนวยของวัสดุ ชองราคาของวัสดุ ชองราคาของวัสดุตอหนวยชอ งจํานวนเงิน และชองหมายเหตุท้ังนี้เพราะในงานกอ สรา งอาจใชค อนกรีตเสริมเหล็กหรือไมแปรรูปหลายชนิด ทําใหไมสะดวกในการลงรายการในบัญชีวัสดุกอสรางของงานทั่วไป จึงไดนํามาแยกกอนในบัญชีวัสดุของงานคอนกรีตเสริมเหล็กหรือของงานประเภทไม โดยแยกตามรูป ขนาด และชนิด แลวจึงนําจํานวนของวัสดุทั้งหมดไปลงในบัญชีรายการวัสดุกอสรางของงานท่ัวไปทีหลัง บัญชีวัสดุของงานคอนกรีตเสริมเหล็กหรือของงานประเภทไม ยังมีประโยชนในการจัดหาวัสดุในขณะดําเนินการกอสรา ง เชน ตอ งสง่ั ซ้ือวัสดุคอนกรีต เหล็กเสริมหรอื ไม จํานวนและขนาดตางๆท่ีแสดงการจัดทาํ เอกสาร บัญชีวัสดกุ อสราง มีประโยชนในดา นตา งๆ ดงั นี้ 1. ในดานการประมาณราคา ชวยใหผูประมาณราคาสามารถตรวจสอบรายการตางๆที่ปรากฏ กบั แบบกอสรา งและรายละเอียดประกอบการกอสรา งไดงา ย กันการหลงลมื 2. ในดานการเสนอราคากอสราง ชวยใหเจาของงานสามารถตรวจสอบและเปรียบเทียบราคากลางที่จัดทําข้ึนไดงายวาผูเสนอราคารายใดเสนอราคาสูงหรือตํ่าในรายการใดบาง ทําใหตอรองกันไดซ่ึงเกิดความยุติธรรมทั้งสองฝาย หรือในกรณีท่ีเจาของงานมีเงินไมพอ ก็อาจตองทอนหรือลดจํานวนงานในบางรายการ เพ่ือใหคากอสรางรวมท้ังหมดอยูในงบ หรือแมแตในการตกลงราคาในการเปลยี่ นแปลงแกไ ขเพ่ิมลดงานกอสรา ง ก็จะชวยใหตกลงกันไดโ ดยงาย 3. ในดานกําหนดจํานวนเงินงวดคากอสราง ชวยใหการพิจารณาแบงข้ันตอนการกําหนดงวดการจายเงินและจํานวนเงินแตละงวด มีความงายและยุติธรรมท้ังฝายเจาของงานและผูทําการกอสราง ซึ่งปกติผูกอสรางสมควรไดรับเงินคากอสรางตามมูลคาของงานที่ไดกอสรางไปแลวแตเพ่ือเปนหลักประกันในการกอสรางท่ีจะตองดําเนินตอไปอีก เจาของงานอาจหักเงินไวทุกงวด งวดละ 10 เปอรเซ็นต

4. ในดานการกําหนดวงเงินคากอสราง ชวยใหผูออกแบบใชเปนสถิติขอมูลในการประมาณราคาคากอสรางใหแกเจาของงานกอนตัดสินใจทําโครงการ เพราะจะทําใหทราบวงเงินอยางเครา ๆ หรือแมแ ตก าํ หนดพนื้ ทีท่ จี่ ะทําการกอสรา งใหพอกับวงเงนิ ที่เจา ของงานมีอยูบญั ชรี ายการวสั ดุกอ สรางมแี บบฟอรม ที่ใชใ นการประมาณราคา(ในประเทศไทย)อา งองิ จาก เอกสารกรมโยธาธิการและผังเมือง1. แบบฟอรม ปร. 1 ใชป ระมาณการถอดแบบหาปริมาณงานและวัสดุทวั่ ไป2. แบบฟอรม ปร. 2 ใชป ระมาณการถอดแบบงานคอนกรตี ไมแบบ ไมค ํ้ายนั และเหลก็ เสริมและ วัสดทุ ว่ั ไป3. แบบฟอรม ปร. 3 ใชป ระมาณการถอดแบบงานไม4. แบบฟอรม ปร. 4 ใชส ําหรับรวมปริมาณงานแตล ะประเภท โดยจะแสดงจาํ นวนวัสดแุ ละ คาแรงในการกอ สราง ที่ประมาณการไวใ นแบบฟอรม ปร.1 ปร.2 ปร.3 แลว นํายอดมาลงใน แบบฟอรม น้ี ปร.4 จึงเปน แบบฟอรม สรปุ และรวบรวมผลการประมาณราคาวสั ดแุ ละคา แรงใน งานกอ สรา งท้ังหมด5. แบบฟอรม ปร. 5 ใชส รปุ ราคาคา กอสรา ง6. แบบฟอรม ปร. 6 ใชสรปุ ราคาคา กอสราง กรณีมกี ารกอ สรา งหลายงานหรอื ใชเปรียบเทยี บราคา

แบบ ปร.1 แผนท่ี........./..........รายการประมาณการ..........................................................................................................................................................สถานท่กี อสราง..................................................................................................................................................................แบบเลขที่..........................................................................รายการเลขท่.ี ............................................................................กอง.........................................................................................กรม.....................................................................................ประมาณการโดย................................................................เมอื่ วันที.่ ....................เดอื น..........................พ.ศ. ...................ลาํ ดบั ท่ี รายการ จํานวน หนว ย หนวยละ จาํ นวนเงิน หมายเหตุ บาท / สตางค

รายการประมาณการ............................................................................................................................แบบเลขท.ี่ .............................................................................................................................รายการเลกอง.............................................................................................................................................กรม..ประมาณการโดย...................................................................................................................เมื่อวันทลาํ ดบั ท่ี รายการ คอนกรตี ไมแบบ ไมคํา้ ยัน 6 มม. เหลก็ เสนกลมผิวเรยี ลบ.ม. ตร.ม. ตน 9 มม. 12 มม. 15 มม

แบบ ปร.2 แผนท.่ี ................../.............................................................................................................................................................................ลขที.่ ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................ท.ี่ ........................................เดือน.....................................................พ.ศ ...............................ยบ / เมตร เหลก็ ขอ ออ ย / เมตร หมายเหตุม. 19 มม. 25 มม. 12 มม. 16 มม. 20 มม. 25 มม. 28 มม.