กลุ่มชาติพันธุ์จ้วง

ชาวจว้ งเป็นชนกลมุ่ น้อยใน จีนท่มี จี านวนประชากรมาก ท่ีสุด มีถิ่นฐานอยู่ที่เขต ปกครองตน เองเผ่าจ้วง มณฑลกว่างซี เขตปกครอง ตน เองเผ่าจ้วงแ ละเผ่า เห มียวมณ ฑ ลยูน น าน และมีส่วนน้อยกระจายอยู่ ในบริเวณต่างๆของมณฑล กว่างตง หูหนาน กุ้ยโจว และเสฉวน คาเรียกช่ือชาว จว้ ง เป็นคาท่ีชนกลุ่มนใ้ี ช้เรียกตนเองว่า “ปูจ้ ้วง”ชนกลุ่มน้อยเผ่าจ้วง มีจานวนประชากรท้ังส้ิน 16,178,811คน พูดภาษาจ้วง จัดอยู่ในตระกูลภาษาจีน-ทิเบต สาขาภาษาจ้วง-ต้ง แขนงภาษาจ้วงไต ในสมัยซ่งใต้มีการใช้ภาษาเขียน ท่ีเป็น อักษ รจีน แบบเหล่ียม แต่ไม่เป็นท่ีแพร่หลายมากนัก ส่วนมากใช้สาหรับจดช่ือสถานท่ี เขียนเพลงกลอนและบัน ทึ กเร่ืองราว ใน ปี1955 รัฐบาลจีนพัฒนาระบบการเขียนอกั ษรภาษาจว้ งโดยใชอ้ กั ษรลาตนิ และใชอ้ ยา่ งแพรห่ ลายมาจนปจั จบุ ัน

ด้านเศรษฐกิจและสังคมเริ่มตั้งแต่นับพันปีเป็นต้นมา บรรพบุรษุ ชาวจว้ งเร่มิ รูจ้ กั ใชแ้ ละทาเครอื่ งมอืทีท่ าจากหนิ เชน่ ขวานหนิมีดหิน เสียมหิน แล้วเคร่ืองมือดังกล่าวใช้ในการล่าสัตว์และทาการเกษตรในสมัยฉินและฮั่น ชาวจ้วงท่ีอาศัยอยู่บริเวณทางตะวนั ออกของกวา่ งซเี รมิ่ เพาะปลกู ขา้ วแลว้ เริ่มมีการใชแ้ รงงานสตั วจ์ าพวกวัวควายและใชเ้ ครอ่ื งมอื เหลก็ ในการทานาด้วย นับเป็นกลุ่มชนที่มีวิวัฒนาการการเพาะปลูกและการผลิตสูงมากกลมุ่ หนึ่งในยุคน้ัน หลังจากสมัยสุย และถัง ชาวจ้วงเริ่มใช้ไถเหล็กและไถคราด เหล็กแบบเหยียบ เริ่มรู้จักใช้แร่ธาตุ ธรรมชาติ ตีเหล็ก พัฒนาการทอผ้า และ งานหัตถกรรมอน่ื ๆ ในสมัยหมิงผลผลติ จาก ชุมชนชาวจ้วงส่งเล้ียงผู้คนในประเทศไปท่ัว สารทิศ ถึงสมยั ชงิ การผลติ ของชาวจว้ งพฒั นา จนเท่าเทียมกับชาวฮั่น แต่ในยุคกว๋อหมิน ต่ังไม่ได้ให้ความสนใจการพัฒนาการผลิต และอาชีพของประชาชน ทาให้เศรษฐกิจใน ชมุ ชนชาวจว้ งพฒั นาไปอย่างช้า ๆ

ภาพเขยี นสโี บราณตามหนา้ ผาในชมุ ชนชาวจว้ ง ในระยะทาง กว่า 200 กิโลเมตรนับตั้งแต่ เมืองหนิงหมิง (宁明 Nínɡmínɡ) หลงโจว(龙州 Lónɡzhōu) ผิงเสียง(凭祥 Pínɡxiánɡ) ฉงจ่ัว(崇左 Chónɡzuǒ) ฝูสุย(扶绥 Fúsu)í ของมณฑล กว่างซี มีภาพเขยี นสีกว่า 60 กลุ่ม เป็นภาพคน สัตว์และ สัญลักษณ์รูปทรงต่างๆ เป็นเครื่องยืนยันได้ถึงอารยธรรม ประวัติศาสตร์ความเป็นมาและความสามารถด้านจิตรกรรม ของบรรพบุรุษชาวจว้ ง เน้ือหาของภาพเขียนสีท่ีพบเป็นการ เลา่ เรอื่ งราวการดารงชวี ติ และการปนี ขนึ้ ไปเขยี นสีบนหนา้ ผา สูงชนั ทงั้ ยงั พบว่ากลองมโหระทึกซ่งึ ถอื เป็นสิ่งของล้าค่าของชาวจว้ ง กป็ รากฏอยใู่ นภาพเขียนสีนดี้ ้วยน อ ก จ า ก นั้ น ช า ว จ้ ว ง ยั ง มี ส่ ว น เ ป็ น เ จ้ า ข อ ง\"วัฒ น ธรรมฆ้อง\" (มโห ระทึก) ท่ี เป็นสญั ลักษณ์ของอารยธรรมยุคแรกเริ่มของภูมิภาคอุษาคเนย์ด้วย นี่แหละ \"ผู้ย่ิงใหญ่\" ท่ีว่า-\"เก่าแก่ที่สุด\"-ก็เพราะมรี ่องรอยและหลกั ฐานว่าจ้วงมีวัฒนธรรมสืบเน่ืองมาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ หรือประมาณ 3,000 ปีมาแล้ว โดยดูจากภาพ เขียน ท่ีผาลายกับมโหระทกึ และพิธกี รรมทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั ระบบความเชื่อ \"ผี\"

วนั ตรษุ สงกรานต์ วนั เข้าพรรษา วันออกพรรษา ประเพณีเหล่านี้ได้เผยแพร่เข้ามา พร้อมกับ พุทธศาสนิกชนนิกายหินยาน ฉะนั้นจึงมีความ คล้ายคลึงกับของไทยมาก แต่พวกจ้วงในมณฑล กวางสีไม่มี เทศกาลเหล่าน้ี เทศกาลของพวกจ้วง ส่วนมากเหมอื นของพวกเผา่ ฮั่น เทศกาลท่เี ป็นของ พวกจ้วงเองน้ันมีแต่เทศกาล ไหว้ผีซึ่งตรงกับวันท่ี 15 เดือนท่ี 7 วันนั้นแต่ละครอบครัวก็จะฆ่าไก่ เลี้ยงไหว้ผี นอกจากนี้ยังมีเทศกาลเรียกขวัญควายเทศกาลนจี้ ะทาหลังจากทไ่ี ดเ้ รมิ่ ต้นไถนาชาวบา้ นจะเอาขา้ วเหนยี ว 5 สีหนึ่งกระตบ๊ิ และหญ้าสด 1 กา ไปที่คอกควาย เพื่อเปน็ การเรยี กขวัญควายใหก้ ลับคนื มาด้วยการเอาข้าวเหนียวและหญ้าสดให้ควายกินการแต่งงานของชาวจ้วงแต่เดิมพ่อแม่เป็นผู้จัดการให้ แต่ก่อนการแต่งงานหนุ่มสาวสามารถเลือกคู่คนรักได้โดยอิสระ ยึดถือการมีสามีภรรยาคนเดียว หลังพิธีแต่งงานฝ่ายหญิงกลับไปอยู่บ้านเดิมของตน ไม่ย้ายเข้าบ้านฝ่ายชาย จนถึงเทศกาลสาคัญหรือฤดูการทานาและฤดูเกบ็ เก่ียวจึงจะย้ายมาอยู่บ้านสามี เพ่ือช่วยบ้านสามีทางาน ทาให้ฝ่ายหญิงมีความเป็นอิสระมาก ซ่ึงอาจกินเวลานานสามถงึ หา้ ปกี ไ็ ด้ ตอ่ เมอ่ื ตง้ั ครรภจ์ งึ จะสามารถเขา้มาเป็นสมาชิกของบ้านฝ่ายชายได้อย่างเต็ม ตัว ปัจจุบันชุมชนจว้ งบางแห่งยังคงรักษาธรรมเนียมน้ีอยู่ ต่อมาชาวจ้วงรู้สึกว่าไม่เหมาะสม จึงยกเลิกธรรมเนยี มน้ีไป โดยใหฝ้ า่ ยหญิงยา้ ยเข้าบา้ นฝ่ายชายหลงั จากแต่งงาน ผฝู้ า่ ฝืนมโี ทษถึงประหารชีวิต

การแต่งกายของชาวจ้วงแตกต่างกันไปตามแต่ละพื้น ที่ ชาวจ้วงฝ่ังภาคตะวันตกเฉียงเหนือของมณฑลกว่างซีหญงิ สูงอายสุ วมเสอื้ ไมม่ ีปก ผา่ อกเฉยี งไปทางซ้าย ปักลวดลายตามชายขอบของแขนเสื้อ ชายเส้ือ คอเสื้อ สวมกางเกงขากว้าง มีผ้าคาดเอวท่ีปักล วดล าย ส วย งาม แ ล ะนิ ย ม ใส่เครอ่ื งประดบั ทท่ี าจากเงิน สว่ นชาวจว้ งฝั่งตะวันตกเฉียงใต้ของกว่างซี แถบเมืองหลงโจว(龙州 Lónɡzhōu) ผิงเสียง(凭祥 Pínɡxiánɡ) หญิงสวมเสอ้ื สดี าไมม่ ปี ก ผา่ อกเฉยี งลงทางซา้ ย คลุมด้วยผา้ ผืนสเี่ หลี่ยมสดี า สวมกางเกงขายาวและกวา้ ง สีดา ส่วนชายสวมเส้ือคอจีนเหมือนอย่างชาวฮนั่ ผ้าท่ใี ชต้ ดั เยบ็ ทอด้วยฝมี อื ชาวจ้วงเอง แต่ปัจจบุ ันมีผา้ ทอดว้ ยเคร่ืองจักรแล้ว แต่เดิมชาวจ้วงนิยมหักฟันสองสามซี่แล้วเสริมด้วยฟันทอง นอกจากนี้ยังนิยมสักลวดลายตามร่างกาย แต่ปัจจบุ ันไม่สนู้ ิยมนัก

ชาวจ้วงชอบกินอาหารจาพวกของหมกั ดอง ปลาดิบเปน็ อาหารเมนโู ปรดของชาวจ้วง อาหารหลักคือข้าวเจ้า และข้าวโพด ในเทศกาลสาคญั ใช้แป้งท่โี มจ่ ากข้าวเจา้ ทาอาหารหลายประเภท หญงิ ชาวจ้วงนยิ มเคย้ี วหมากให้ฟันดาเพราะเช่อื วา่ เป็นความงามและแขง็ แรง ในงานแตง่ งาน สินสอดที่ขาดมไิ ด้เลยคือ “หมาก” พวกจ้วงอาศัยอยู่ในมณฑลกวางสี และปลกู บ้านเรอื นแบบยกพื้นและ ปลูกอยู่บนดิน หนังสือ กุยไห่อี้ เหินจ้ือ (ตารากวางสี) มีการจด บันทึกว่า \"พวกจ้วง อาศัยอยู่บน บ้านเรือน 2 ชั้น มุงด้วยหญ้า\" และหนังสือ เยียนเจียวจ้ี เหวิน(เรื่องในเขตรอ้ น) มีการบนั ทกึ ไวว้ า่ \"บ้านเรอื น ของพวกจ้วงมุงด้วยหญ้า และไม่ทาสี ปูพ้ืนด้วยไม้ ชั้นบนเป็นท่ีอยู่ของพวกคน ส่วนล่างใช้สาหรับเล้ียงสตั ว์\"

รศ.ดร.เมชฌ สอดส่องกฤษ. 2554. สารานกุ รมชนกล่มุ นอ้ ยในประเทศสาธารณรฐั ประชาชนจนี .(Online). https://metchs.blogspot.com/2011/11/55.html, 13 ตลุ าคม 2561นิรนาม. 2558. ขอ้ มลู ชนเผา่ จว้ ง. (online).http://www.photoontour.com/outbound/guilin/data_zhuang.htm#j3 , 13ตลุ าคม 2561