โครงงานเพื่อพัฒนาทักษะการเรียนรู้ ทร02006 ม ปลาย

ความคิดจึงไมใชเปนการรายงานขอมูลความเปนจรงิ ตาง ๆ แตเ ปน การแสดงออกถึงความคาดหวัง การรับรู และความรูสึกเกีย่ วกบั ประสบการณ โดยผา นกระบวนพูด หรือ เขียน โดยมจี ุดประสงคเพ่ือ วิเคราะห เปรยี บเทียบ วางแผน หรือแกไ ขปญ หา สง่ิ เหลานี้เปน การ คิดระดบั สงู กวาการคิดทว่ั ไป (รัชนกี ร ทองสขุ ดี. 2545 : 45) ดิวอี (Dewey. 1933: 12 ) ในงานเขียนเร่ือง “How we Think” ใหความหมายของการสะทอนความคิดวา เปนรูปแบบหน่ึง ของการคิดพินิจพิเคราะห ตรึกตรอง ใครครวญอยางลึกซึ้ง โดยเริ่ม จากความสงสัยใครรูในเรื่องท่ีเกี่ยวกับความคิดความเชื่อหรือองค ความรูท่ียึดถือกันอยู และใชความพยายามในการคนหาคําตอบ โดย อาศัยเหตุผลและขอ มูลอา งอิง โนวลส, โคล และ เพรสวูด (Knowles; Cole and Presswood. 1994 : 8-10) กลาววาการสะทอนความคิดเปนการใชกระบวนการ พินิจพิเคราะห ต้ังคําถามยอนหลังกลับมายังสภาพที่เปนอยูอยาง ครอบคลุมทุกดาน แยกใหเห็นปญหาท่ีเปนเหตุผลในการปฏิบัติ ขณะน้ัน ทาํ ใหเกิดความเขาใจอยา งถอ งแทและสงผลตอ การแกปญหา ทีเ่ หมาะสม แยนซี (Yancey. 1998 ) กลาววา การสะทอนความคิดอาจ หมายถึงการทบทวนในงานช้ินใดช้ินหน่ึงหรือการประเมินตนเองหรือ เปนการวิเคราะหการเรียนรูท่ีเกิดข้ึน นอกจากน้ี โคลเลน (Colloen. 1996 : 54 ) ไดเสนอความคิดเหน็ วา การสะทอนความคิดเปนปฏิกิริยา หนงั สอื เรยี นสาระทกั ษะการเรยี นรู รายวชิ าเลอื กโครงงานเพอ่ื พฒั นา 45 ทกั ษะการเรยี นรู (ทร 02006)

ข อ ง ส ม อ ง ที่ ส ะ ท อ น ค ว า ม คิ ด ส่ิ ง ท่ี บุ ค ค ล นั้ น คํ า นึ ง ถึ ง อ ย า ง ใครครวญ ละเอียดถี่ถวน เพื่อถายโอนความรูสึกตาง ๆ ของตนเอง กอ นที่จะสอ่ื สารกับผูอ่นื ดวยการพดู หรอื การเขยี น จากความหมายดังกลาว สรุปไดวาการสะทอนความคิดเปน กร ะบวนการ ภายใ นตัวบุคคล ท่ีมีความซับซอน ถือเปนการ คิด ระดับสูง ท่ีเรียกวา อภิปรัชญา ซ่ึงเปนการคิดเก่ียวกับการคิดของ ตนเองรวมท้ังส่ิงสําคัญท่ีมีผลตอความคิดน้ัน ดังนั้นการสะทอน ความคิดจึงข้ึนอยูกับองคประกอบ 3 ประการ คือ ตัวผูเรียน ความรู เก่ยี วกบั สงิ่ ท่จี ะตองเรยี นรู และวิธกี ารในการเรยี นรู การสะทอนความคิด มีหลายรูปแบบ ไดแกการคิดทบทวนของ บุคคลแตละคนโดยไมไดมีการสื่อสาร ใหผูอื่นไดรู หรือการสะทอน ความคดิ และมีการส่ือสารกันทางการสนทนา หรือการสะทอนความคิด และใชการส่ือสารทางการเขียน การท่ีผูสอนจัดกระบวนการเรียนการ สอนใหผูเรียนมีโอกาสไดสะทอนความคิด จะทําใหผูเรียนเกิดการ เรียนรูอยางแทจริง โดยไดสรางองคความรูใหมจากขอมูลความจริง และทฤษฎีแนวคดิ ทีม่ คี วามหมายกับผูเ รยี น ซง่ึ ถือเปนกาวแรกของการ เรยี นรูตลอดชีวิตดว ย (Kowalke. 1998:203-267) อีบี และ คจู าวา (Eby and Kujawa. 1994 : 6 ) ไดข ยาย ความหมายของการสะทอนความคิดตามนยิ ามของ Dewey โดยกลา ว วา คุณลักษณะของครูนักคิด (reflective teacher ) ซ่ึงถือเปน หนงั สอื เรยี นสาระทกั ษะการเรยี นรู รายวชิ าเลอื กโครงงานเพอ่ื พฒั นา 46 ทกั ษะการเรยี นรู (ทร 02006)

คณุ ลกั ษณะของครูมืออาชีพ หรือเปนคุณสมบัติพ้ืนฐานของนกั วิจยั นาจะมีลกั ษณะดังนี้ 1) มีความสงสัยใครรู สามารถตั้งคําถามอยางมีเหตุผล ตอ ตนเอง ตอทฤษฎีและวิธีปฏิบัติตาง ๆ ในการจัดการเรียนการสอน จะ ไมถูกจูงใจโดยงา ยใหปฏิบตั ติ ามกอนทจี่ ะไดไตรต รองตรวจสอบ 2) มีความมุงม่ันในการติดตามความคิดของตนเอง เพ่ือ แสวงหาคาํ ตอบทีด่ ีที่สดุ ในการนาํ มาใชแกป ญหาเพอื่ ประโยชนในการ พัฒนาผูเรียนไดอยางแทจริงสรุปคําตอบจากหลักเกณฑและหลักฐาน ท่ีเชอ่ื ถอื ได เรอื่ งที่ 2 ความสาํ คญั ของการสะทอ นความคดิ การท่ีบุคคลมีโอกาสสะทอนความคิดความคิดของตนเอง เปน การเปดโอกาสในการสังเกตและวิเคราะหความคิดของตนและพัฒนา ความมีระเบียบและทักษะในการสรางและจัดลําดับความคิดไดส่ือสาร ความคิดของตนกับผูอ่ืนถึงสิ่งที่ตนเขาใจ และพัฒนาทักษะการ วเิ คราะหแ ละสังเคราะหของตนเอง ชว ยสงเสริมใหเ ปนนักคิดที่ดีขึ้นใน การตั้งคําถามและใหเหตุผล (รัชนีกร ทองสุขดี. 2545 :47- 48) ความสําคญั ของการสะทอนความคิดมีหลายประการดังน้ี 1) สรา งความทาทายที่สรา งสรรคใ นการนาํ เสนอความคดิ ของ ตน 2) เปดโอกาสในการจับประเด็นหรือหวนคิดถึงส่ิงที่คิดในรูปแบบ ทถี่ าวรหรือปรบั เสริมความคดิ ใหม หนงั สอื เรยี นสาระทกั ษะการเรยี นรู รายวชิ าเลอื กโครงงานเพอ่ื พฒั นา 47 ทกั ษะการเรยี นรู (ทร 02006)

3) เปน การพฒั นาความมีระเบยี บและทักษะในการสรางและ จดั ลาํ ดับความคิด 4) เปดโอกาสในการสงั เกตและวิเคราะหค วามคิดของตนเอง 5) เปด โอกาสในการส่อื สารความคิดของตนเองกับผูอ่ืนถงึ สิ่งท่ี ตนเองเขาใจและพัฒนาทักษะการวิเคราะหแ ละสงั เคราะหของตนเอง 6) เปน การเช่ือมโยงองคค วามรูเกากบั องคความรใู หมและเปน การเติมเตม็ ระหวางทฤษฎีกับการปฏิบัติ 7) ชวยสงเสริมใหเปนนักคิดท่ีดีข้ึนในการตั้งคําถามและให เหตุผล กรีน และ ดอบสัน (นภเนตร ธรรมบวร. 2542 : 20- 21 ; อางอิงจาก Greene. 1973; & Dobson. 1993 ) กลาววา ในการ สะทอนหรือการวิเคราะหตนเองน้ัน ผูสะทอนความคิดจําเปนตองมี เ ว ล า ห ยุ ด คิ ด แ ล ะ นึ ก ท บ ท ว น ไ ป ถึ ง ส่ิ ง ท่ี ต น ทํ า ห รื อ ป ฏิ บั ติ ใ น ขณะเดียวกันผูสะทอนความคิดจําเปนตองมีโอกาสพูดคุยเก่ียวกับ ประสบการณหรอื เรื่องราวที่ผา นมาของตนกับบคุ คล สรุปไดวา การสะทอนการความคิดเกิดขึ้นจากการที่ผูเรียน ไ ด รั บ ห รื อ ร ว บ ร ว ม ข อ มู ล เ บื้ อ ง ต น จ า ก ก า ร เ รี ย น รู ทั้ ง ใ น แ ล ะ น อ ก หองเรียน และนํามาพินิจพิเคราะหอยางใครครวญจนเกิดความเขาใจ ในความคิดของตนอยางถองแท กอนท่ีจะสื่อสารกับผูอื่นดวยการพูด หรือเขียน เปนวิธีการสําคัญที่ชวยใหผูเรียนไดคิดเกี่ยวกับพัฒนาการ เรียนรูของตน และสามารถเช่ือมโยงเน้ือหาสวนตาง ๆ เขาดวยกันจน เกดิ การเรยี นรดู ว ยตนเองไดในทส่ี ุด นอกจากน้ีการสะทอนความคิดยัง สงผลตอบรรยากาศแหงการเรียนรูในวันตอ ๆ ไป ตลอดระยะเวลา หนงั สอื เรยี นสาระทกั ษะการเรยี นรู รายวชิ าเลอื กโครงงานเพอื่ พฒั นา 48 ทกั ษะการเรยี นรู (ทร 02006)

ของภาคเรียน และชวยใหผูสอนสามารถนําขอมูลจากการสะทอน ความคิดของผูเรียนไปปรับปรุงการจัดประสบการณการเรียนรูในวัน ตอไปหรอื ในคร้งั ตอไปดวย เมื่อผูเรียนไดรับทราบหลักการของการสะทอนความคิดเห็น แลว เพ่ือฝกฝนใหตนเองมีทักษะในการสะทอนความคิดเห็นแลว จึง ควรทดลองตัง้ คําถามในใจและตอบคําถามท่ตี นเองไดด ําเนินโครงงาน ไปแลว โดยอาจเร่ิมตนตามลําดับขั้นตอนของการทําโครงงาน ซึ่งการ ทดลองฝกสะทอนความคิดเห็นตอการทําโครงงาน จึงอาจจะเริ่มตั้งแต ทําโครงงานไมจําเปนตองรอใหการทําโครงงานเสร็จสิ้นแลวก็ได อยางไรก็ตามเม่ือเสร็จส้ินโครงการแลวผูเรียนควรสะทอนความคิด อยา งจรงิ จงั และบนั ทกึ ผลการสะทอ นความคิดน้นั ไวเปน หลักฐานดว ย หนงั สอื เรยี นสาระทกั ษะการเรยี นรู รายวชิ าเลอื กโครงงานเพอ่ื พฒั นา 49 ทกั ษะการเรยี นรู (ทร 02006)

กจิ กรรมทา ยบท บทที่ 5 ใบงานที่ 10 เรื่อง การสะทอ นความคิดเห็นตอโครงงานเพ่อื พัฒนาทักษะการเรยี นรู คาํ ชแ้ี จง ใหผ ูเรยี นแสดงความคดิ เหน็ วา การสะทอ นความคดิ มคี ณุ คา อยา งไรบา ง ................................................. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . ................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . ................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ........... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . ...................... หนงั สอื เรยี นสาระทกั ษะการเรยี นรู รายวชิ าเลอื กโครงงานเพอ่ื พฒั นา 50 ทกั ษะการเรยี นรู (ทร 02006)

................................................. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . ................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . ................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ........... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . ...................... ใบงานท่ี 11 เร่ือง การสะทอ นความคิดเห็นตอ โครงงานเพื่อพฒั นาทกั ษะการเรยี นรู คํา ชี้แ จ ง ใ ห ผูเ รีย น ส รุป ห ลัก ก า ร ข อ ง ก า ร ส ะ ทอ น ค ว า ม คิด มี สาระสาํ คญั อยา งไรบาง อธบิ ายเปน ขอ ๆ พอเขา ใจ ................................................. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . หนงั สอื เรยี นสาระทกั ษะการเรยี นรู รายวชิ าเลอื กโครงงานเพอ่ื พฒั นา 51 ทกั ษะการเรยี นรู (ทร 02006)

................................................. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . ................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . ................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ........... ................................................. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . ................................................. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . ................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................. หนงั สอื เรยี นสาระทกั ษะการเรยี นรู รายวชิ าเลอื กโครงงานเพอ่ื พฒั นา 52 ทกั ษะการเรยี นรู (ทร 02006)

. . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . ................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................. . . . .. . . . . . . . . . หนงั สอื เรยี นสาระทกั ษะการเรยี นรู รายวชิ าเลอื กโครงงานเพอ่ื พฒั นา 53 ทกั ษะการเรยี นรู (ทร 02006)

บรรณานกุ รม การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั ภาคเหนอื , สาํ นักงาน. คมู ือการจัดทาํ โครงงาน. บริษทั ยงสวัสดอ์ิ นิ เตอรก รุฟ จาํ กดั , อุบลราชธาน.ี 2552. จาํ นง หนูนิล. คูมอื เรียนการพัฒนาและการเขยี นโครงงาน. บรษิ ัท สาํ นกั พิมพบรรณกิจ 1991 จํากัด. กรุงเทพมหานคร. พมิ พครง้ั ที่ 1. 2546. วโิ รจน ศรโี ภคา และคณะ. การจดั การเรียนรูแบบโครงงานสกู ารปฏิรูปการเรียนรู. บริษทั ธรรมสาร จาํ กดั . กรงุ เทพมหานคร. พมิ พค ร้ังที่ 1. 2544. สงเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั ,สาํ นกั งาน. แนวทางการจดั การเรียนรู หลกั สตู ร การศกึ ษานอกระบบ ระดับการศึกษาข้ันพนื้ ฐาน พุทธศักราช 2551. นนทบุรี : บริษัทไทยพบั บลคิ เอด็ ดเู คชน่ั จํากดั , 2553. gotoknow. org/blog/ehealthpath/412404 lovechollada. igetweb. com/index. php?mo=3&art=187291 - แคช (รชั นกี ร ทองสขุ ดี. 2545 : 45) (Dewey. 1933: 12 ) (Knowles; Cole and Presswood. 1994 : 8-10) (Yancey. 1998 ) (Colloen. 1996 : 54 ) (Eby and Kujawa. 1994 : 6 ) (นภเนตร ธรรมบวร. 2542 : 20-21 ; อา งองิ จาก Greene. 1973; & Dobson. 1993 ) th.wikipedia.org/wiki/การจดั การความรู www. 202. 143. 159. 117/learnsquare/courses/1/Unit17_50. Htm www. internationalschool. eduzones. com/noknik15clab/33086 www. itdestination. com/resources/tech/showtech. php?00005 www. krutong. net/computer1/2/3. html www. panyatwww. panyathai. or. th/wiki/index. www. tet2. org/index. PhpMlag=show&ac=article& ld. www. thaigoodview. com/library/contest2551/. . . /p01. html - หนงั สอื เรยี นสาระทกั ษะการเรยี นรู รายวชิ าเลอื กโครงงานเพอื่ พฒั นาทกั ษะการ เรยี นรู (ทร 02006)

คณะผจู ดั ทาํ ท่ปี รึกษา เลขาธิการ กศน. นายประเสริฐ บุญเรือง รองเลขาธกิ าร กศน. นายวัชรนิ ทร จําป รองเลขาธกิ าร กศน. ดร.ชัยยศ อ่ิมสุวรรณ ผูอาํ นวยการศูนยก ารศกึ ษานอกระบบและการศึกษา นางมารสิ า โกเศยะโยธิน ตามอัธยาศัยกลุม เปา หมายพิเศษ ผยู กรางและเรียบเรียง ครู คศ. 3 ศูนยก ารศกึ ษานอกระบบและการศึกษา นางสาวศริ ิวรรณ ทองสกลุ ตามอัธยาศัยกลุมเปาหมายพเิ ศษ ขาราชการบาํ นาญ สาํ นักงาน กศน. นายสุชาติ ศรีนวลนัด ผูบรรณาธกิ าร ครู คศ. 3 ศนู ยก ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอัธยาศัยกลุมเปา หมายพเิ ศษ นางสาวศิริวรรณ ทองสกลุ ขา ราชการบาํ นาญ สํานกั งาน กศน. นกั วชิ าการชาํ นาญการพเิ ศษ สาํ นักงาน กศน นายสุชาติ ศรนี วลนัด นางเลิศลกั ษณ ณ พัทลงุ ครู คศ. 3 ศูนยก ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ผูพิมพตน ฉบับ ตามอธั ยาศยั กลมุ เปาหมายพิเศษ นางสาวศริ ิวรรณ ทองสกุล ขา ราชการบาํ นาญ สาํ นักงาน กศน. นายสุชาติ ศรีนวลนัด หนงั สอื เรยี นสาระทกั ษะการเรยี นรู รายวชิ าเลอื กโครงงานเพอื่ พฒั นาทกั ษะการ เรยี นรู (ทร 02006)