ยุทธศาสตร์พระปริยัติธรรม

แผนยทุ ธศาสตรแ ละแผนปฏิบตั กิ าร การพัฒนาการศึกษา โรงเรยี นพระปริยตั ธิ รรม แผนกสามัญศกึ ษา (พ.ศ. ๒๕๕๓ - พ.ศ.๒๕๖๒) กองพทุ ธศาสนศึกษา สํานักงานพระพุทธศาสนาแหง ชาติ

แผนยทุ ธศาสตรและแผนปฏิบตั กิ าร การพัฒนาการศึกษา โรงเรยี นพระปรยิ ตั ธิ รรม แผนกสามญั ศึกษา (พ.ศ. ๒๕๕๓ - พ.ศ.๒๕๖๒)

คํานํา โรงเรียนพระปริยัตธิ รรม แผนกสามัญศึกษา เปนสถานศึกษาท่ีมีเปาหมายในการมุงพัฒนาผูเรียนซ่ึงเปน พระภิกษุ สามเณร ใหเปนผูมีคุณธรรม มีความรู ประพฤติปฏิบัติตนตามพระธรรมวินัย เปนศาสนทายาทท่ีดี ของพระพทุ ธศาสนา และเปนที่นาช่ืนชมวา นับต้ังแตที่ไดมีการกอตั้งโรงเรียนประเภทนี้มาตั้งแตปพุทธศักราช ๒๕๑๔ จนถึงปจจุบัน เจาอาวาสซึ่งเปนผูจัดต้ังโรงเรียน พรอมทั้งผูบริหารโรงเรียน ครู พระอาจารย และบุคลากร ทางการศึกษา ไดรวมกันดําเนินการนานัปการเพื่อจัดการศึกษาใหไดคุณภาพตามเกณฑมาตรฐาน จึงมีโรงเรียน หลายแหงที่มชี อ่ื เสียง ไดร ับความศรทั ธา เชอื่ ม่นั จากผูป กครองในการสง บุตรหลานเขา เรียน อยางไรก็ตาม จากการติดตาม ประเมินผลการจัดการศึกษาของโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา ในภาพรวม พบวายังมีประเด็นสําคัญท่ีจะตองไดรับการพัฒนาอีกหลายประการ นอกจากนี้ การที่มคี วามเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกจิ สังคม และความเจริญกาวหนาทางวิทยาการ ทาํ ใหห นวยงานทุกภาคสวน ท่ีมีหนาท่ีหรือเก่ียวของกับการจัดการศึกษาทุกระบบ ตองสรางกลยุทธในการพัฒนาคุณภาพผูเรียนใหมีความ พรอมทั้งดานรางกาย สติปญญา อารมณ และศีลธรรม สามารถกาวทันการเปล่ียนแปลง เพื่อนําไปสูสังคม ฐานความรใู หมไดอ ยา งมน่ั คง สํานักงานพระพุทธศาสนาแหงชาติไดจัดทําแผนยุทธศาสตรและแผนปฏิบัติการการพัฒนาการศึกษา โรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา (พ.ศ. ๒๕๕๓ – พ.ศ. ๒๕๖๒) ซึ่งเปนแผนสําคัญท่ีมุงใชวิธีการ ทางยุทธศาสตรเ พ่ือการปฏิรูป และเปล่ียนแปลงระบบการจัดการศึกษา ระบบการบริหารจัดการ ระบบการบริการ การศึกษา และระบบการเผยแผพระพุทธศาสนา เพ่ือใหโรงเรียนไดใชเปนแนวทางในการพัฒนาคุณภาพ การศึกษารวมกันอยางมีเอกภาพ อีกทั้งเปนการสรางโอกาสทางการศึกษาและทางเลือกท่ีดีที่สุดอีกทางหนึ่ง แกส ังคมไทย และสงั คมพระพุทธศาสนาในระดบั สากล แผนยุทธศาตรและแผนปฏิบัติการฉบับน้ีสําเร็จลุลวงและมีความสมบูรณดวยการระดมพลังปญญา ของคณะทาํ งานจัดทําแผนยุทธศาสตรการพฒั นาโรงเรยี นพระปรยิ ตั ิธรรม แผนกสามัญศกึ ษา ประธานกลุม และ ผูแทนผูบริหารโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา บุคลากรและเจาหนาท่ีกองพุทธศาสนศึกษา โดยไดรับการอํานวยความสะดวกในการปฏิบัติงานอยางดีย่ิงจากพระครูกิตติรัตนานุกูล ประธานกลุมโรงเรียน พระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา กลุมที่ ๔ อีกท้ังมีผูทรงคุณวุฒิสองทาน คือ ดร.พิสัณห นุนเกล้ียง และ ดร.สม นาสอาน ท่ใี หค วามรู ใหค ําปรกึ ษา และขอแนะนาํ ในการจัดทําแผนยทุ ธศาสตร นอกจากน้ี

-๒- สํานักงานพระพุทธศาสนาแหงชาติยังไดรับความรวมมือจาก อาจารยจักกเมธ พวงทอง คณะศิลปศาสตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ ในการแปลบทสรุปสําหรับผูบริหารเปนภาษาอังกฤษ และไดรับ ความเมตตานุเคราะหจาก พระศรีสิทธิมุนี รองเจาคณะภาค ๖ วัดสังเวชวิศยาราม คณบดีบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในการตรวจความถูกตองและความเหมาะสมในการใชศัพททาง พระพุทธศาสนา เพ่ือเผยแพรแกชาวตางประเทศและเปนประโยชนแกการเรียนรูทางภาษาของผูที่สนใจ จงึ ขอขอบพระคณุ ขอบคณุ คณะทํางานและผมู สี วนรว มทุกรปู ทกุ ทา น ไว ณ ทนี่ ้ี สํานักงานพระพุทธศาสนาแหงชาติ หวังเปนอยางยิ่งวา โรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา และทกุ ภาคสวนท่ีเก่ียวของจะไดใช “แผนยุทธศาตรและแผนปฏิบัติการการพัฒนาการศึกษาโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา (พ.ศ. ๒๕๕๓ – ๒๕๖๒)” น้ี เปนเข็มทิศนําทางสูการพัฒนาคุณภาพการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามญั ศกึ ษา อยา งเปน ระบบและมคี วามเปนเอกภาพ เพ่ือรว มกนั สรา งศาสนทายาทที่ดีมีคณุ ธรรม มคี วามรู ความสามารถและพัฒนาตนเองอยางตอเน่ืองตลอดชีวิต รวมสรางสรรคสังคมพุทธธรรม และนําพา พระพทุ ธศาสนาสูค วามเจริญม่นั คงอยางยง่ั ยนื สบื ไป (นางจุฬารัตน บณุ ยากร) ผอู ํานวยการสํานักงานพระพุทธศาสนาแหงชาติ

สารบัญ หนา คาํ นาํ บทสรปุ ผบู รหิ าร ๑ บทท่ี ๑ ขอมลู พนื้ ฐานทั่วไป และความจาํ เปนในการพฒั นาการศกึ ษา ๑๘ บทที่ ๒ แผนยทุ ธศาสตรก ารพัฒนาการศกึ ษาพระปรยิ ัติธรรม แผนกสามญั ศึกษา ๑๙ บทท่ี ๓ กรอบแผนงาน โครงการสาํ นกั งานพระพทุ ธศาสนาแหง ชาติเพอ่ื การขบั เคลอื่ นยทุ ธศาสตร ๖๕ การศึกษาโรงเรยี นเรยี นพระปรยิ ตั ิธรรม แผนกสามญั ศึกษา บทท่ี ๔ การแปลงยุทธศาสตรส ูการปฏิบัติ และการติดตาม ประเมนิ ผล ๗๕ ภาคผนวก – โครงสรา งแผนยทุ ธศาสตรโ รงเรยี นพระปริยตั ธิ รรม แผนกสามัญศกึ ษา พ.ศ. ๒๕๕๓ - ๒๕๖๒ – คาํ ส่ังสาํ นักงานพระพุทธศาสนาแหง ชาติ เรื่องแตงตัง้ คณะทาํ งานจดั ทํายทุ ธศาสตรการพัฒนาโรงเรียนพระปรยิ ัติธรรม แผนกสามัญศกึ ษา

บทสรุปผูบรหิ าร สภาพการณท่ีเปนอยูของการจัดการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา มีประเด็นที่ตอง ไดรับการพัฒนาที่สําคัญอยูหลาย ๆ ประเด็น ไมวาจะเปนในดานคุณภาพและมาตรฐานในการจัด การศึกษา ในปจ จบุ นั ของโรงเรียนพระปรยิ ัติธรรม แผนกสามัญศึกษา ท่ียังไมเปนที่ยอมรับจากสังคมในวง กวาง ความไมชัดเจนในอัตลักษณของการจัดการศึกษาท่ีสอดคลองกับบริบทท่ีควรจะเปนอยางแทจริง ประสิทธิภาพของระบบการดําเนินการดานการบริหารจัดการ และการจัดการศึกษา ที่ยังไมมีทิศทางการ พัฒนา และขาดความชัดเจนในการสรางเอกภาพทางการบริหารใหกับกลุมโรงเรียนและสํานักงาน พระพุทธศาสนาจงั หวัด นอกจากนน้ั ยังพบวา การสรา งพนั ธสัญญาการดาํ เนินงาน และการจัดการศึกษาเพ่ือ การสรางศาสนทายาททีเ่ ปน ไปในทศิ ทางเดียวกนั ยงั ไมไ ดม กี ารกําหนดใหม ีข้นึ อยา งเปนรูปธรรมมากนกั จะ มีเพยี งการดําเนินงานตามกรอบแนวปฏิบัติของสํานักงานพระพุทธศาสนาแหงชาติเปนสําคัญ อีกทั้งโรงเรียน พระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษาไมมียุทธศาสตรการพัฒนาที่เดนชัดพอที่จะเปนแนวทางของการจัด การศึกษาในบริบทพืน้ ทนี่ ้นั ๆ เพื่อสรางศาสนทายาท และดาํ เนินการเผยแผพ ระพทุ ธศาสนาแกชุมชนในพ้ืนท่ี อยางมปี ระสทิ ธภิ าพ Considering the present condition of the management of education in General Buddhist Scripture, there are many crucial issues that need to be improved. For instance, the quality and standard of the educational management of General Buddhist Scripture Schools has not been approved generally in Thai society at present. The quality of the operational system in administration of education still has no definite development plan. There is a lack of definition for establishing administration specifically for General Buddhist Scripture School Groups and Provincial Offices of Buddhism. Furthermore, the forming of committed operational and educational management to produce religious heirs with the same direction, has not been concretely determined yet. Only operations based on the framework of the Office of National Buddhism are available. In addition, General Buddhist Scripture Schools do not have any clear- cut development strategy, which is similar enough to be used as a guideline for the educational management, which has a purpose to produce religious heirs and propagate Buddhism effectively for each region. สํานักงานพระพุทธศาสนาแหงชาติจึงไดกําหนดใหมีการจัดทําแผนยุทธศาสตรเพ่ือการพัฒนาการ บริหารจัดการ และการจัดการศึกษาของโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษาเพื่อใหกลุมโรงเรียน โรงเรียน สํานักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดและหนวยงานที่เก่ียวของ ไดใชเปนแนวทางในการท่ีจะปฏิรูป ระบบการบริหารจัดการ การจัดการศึกษา การเผยแผพระพุทธศาสนาที่เปนไปในทิศทางเดียวกัน และ สอดคลองกบั สภาพการณข องทอั งถิ่นตอ ไป Therefore, the Office of National Buddhism is establishing the management development strategy of General Buddhist Scripture education. This strategy is to be used by schools, the Provincial Offices of Buddhism and related offices, as a guideline for reforming the administration, educational management and Buddhist propagation in the same direction and in accordance with the conditions of each region later on. หนา ๑

แผนยุทธศาสตรการพัฒนาการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา ประกอบดวย องคประกอบ ของทิศทางยุทธศาสตรการพัฒนา ระบบวัดผลทางยุทธศาสตร และระบบปฏิบัติการทาง ยทุ ธศาสตร ดงั รายละเอียด ตอไปนี้ A development strategy for the educational management of General Buddhist Scripture education consists of the configuration of a development strategy direction, strategic assessment and strategic operation as follows: วสิ ยั ทศั น (Vision) วิสยั ทัศนเปนเขม็ ทศิ นาํ ทางสูอนาคต เปนการพัฒนาไปสูภาพฝน ทค่ี วรจะเปนของโรงเรยี นพระ ปรยิ ัตธิ รรม แผนกสามญั ศกึ ษา โดยไดก าํ หนดวสิ ัยทศั น ดงั น้ี The “vision” is like a compass navigating from the present to the future. It is a development guideline for the expected General Buddhist Scripture School. That vision is determined as follows: “สงเสริมพระพุทธศาสนาใหเจริญงอกงาม ดวยศาสนทายาทที่เปยมปญญาพุทธธรรม ผลักดันใหประเทศไทยเปนศูนยกลางการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษาของโลกที่มี คณุ ภาพมาตรฐาน” “To glorify Buddhism and develop excellent religious heirs endowed with the wisdom of the Buddha -Dhamma and to push Thailand to be a standard quality center for the world, regarding General Buddhist Scripture education. พนั ธกิจ (Mission) พันธกิจเปนกรอบและแนวทางในการดําเนินงานตามหนาท่ี และตามวิสัยทัศนที่ไดกําหนดไว ซ่ึง ประกอบดวยพนั ธกิจ ดังนี้ The “mission” is a framework and guideline for operation under the duty and determined vision. These missions are as follows: ๑. จัดการศึกษาพระปริยตั ธิ รรม แผนกสามญั ศกึ ษา เพ่อื ผลิตและพฒั นาศาสนทายาทท่ี เปย มปญ ญาพุทธธรรม 1. To set up General Buddhist Scripture education, which will produce and develop Buddhist religious heirs endowed with excellence in the wisdom of the Buddha-Dhamma. ๒. พัฒนาระบบบริหารโรงเรียนใหเขมแข็ง เปนโรงเรียนคุณภาพมาตรฐานของไทย ทเี่ ปน ศูนยกลางการศกึ ษาพระปริยัตธิ รรม แผนกสามัญศกึ ษาของโลก 2. To develop strong school management as a Thailand’s standard school, which will be a center of General Buddhist Scripture education for the world. ๓. เผยแผและทํานุบํารุงพุทธศาสนาใหเจริญงอกงาม และรวมสรางสังคมพุทธธรรม ท่ีมีความเขม แขง็ 3. To propagate and glorify Buddhism and to form a strong Buddhist society. หนา ๒

ประเด็นยุทธศาสตร (Strategic Issue) ประเด็นยุทธศาสตร เปนประเด็นสําคัญหรือวาระการพัฒนาตามพันธกิจ ที่จะอาศัยการขับเคล่ือน ดวยวิธีการทางยุทธศาสตรใหมีการพัฒนาที่บังเกิดผลสัมฤทธ์ิที่แตกตาง โดดเดน และกาวกระโดด ประกอบดว ย ๔ ประเด็นยทุ ธศาสตร ดงั นี้ Strategic issue is a crucial issue for improving a mission based on a strategic driving force, leading to improvements that will cause unique, outstanding and breakthrough achievements. The four strategic issues are as follows: ๑. การสรา งและพฒั นาผเู รยี นใหเปนศาสนทายาทที่มคี ณุ ภาพ 1. Producing and developing students to be qualified Buddhist religious heirs. ๒. การพัฒนาระบบบรหิ ารโรงเรยี นใหเ ขมแขง็ และมีมาตรฐานเปนโรงเรียนคณุ ภาพที่ยงั่ ยนื 2. Strengthening school management so it meets the standard as a sustainable qualified school. ๓. การเสริมสรางศักยภาพใหประเทศไทยเปนศูนยกลางการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญ ศกึ ษาของโลก 3. Strengthening the capacity to make Thailand a center of General Buddhist Scripture education for the world. ๔. การทาํ นบุ าํ รงุ เผยแผพระพุทธศาสนาใหเ จริญงอกงาม 4. The propagating and glorifying Buddhism. เปาประสงค (Goal) เปาประสงคเปนผลลัพธของการดําเนินงานตามประเด็นยุทธศาสตร เปนผลสัมฤทธิ์ท่ีมุงหวังจะให เกิดการบรรลุผลในอนาคต ประกอบดว ย เปาประสงค ดังนี้ The “goals” are the outcomes gained from strategic operation. They are expected to be achieved in the future. Such goals are as follows: ๑. ผูเรียนเปนศาสนทายาทที่เปยมปญญาพุทธธรรม และมีคุณลักษณะปริยัติสามัญตามที่พึง ประสงค 1. The student will be a religious heir endowed with excellent wisdom of the Buddha-Dhamma and be competent in common scripture to the standard required. ๒. ระบบการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา มีคุณภาพ มาตรฐาน เปนที่ยอมรับ และ เชือ่ มน่ั ของสังคม 2. General Buddhist Scripture education’s educational management will be in accordance with the Buddha-Dhamma and be qualified, standard, accredited, acceptable and trusted in society. หนา ๓

๓. ประเทศไทยเปน ศนู ยกลางการศึกษาพระปริยัตธิ รรม แผนกสามัญศกึ ษา ของโลก 3. Thailand will be an academic centre for the world for the basic wisdom of the Buddha-Dhamma. ๔. พระพุทธศาสนามคี วามเจริญงอกงาม สังคมเขมแข็งอดุ มปญ ญาพุทธธรรม 4. Buddhism will be glorified and society will be strengthened and prosperous, endowed with abundant wisdom of the Buddha-Dhamma. ผลผลติ ของแผนยทุ ธศาสตร (Strategic Plan Outcome) ผลผลิตเปนผลสัมฤทธิ์ที่เปนผลผลิตโดยตรงจากการใชทรัพยากรเพ่ือการขับเคล่ือนแผน ยทุ ธศาสตร ประกอบดว ยผลผลิต ดงั น้ี The outcomes are directly gained from the use of resources to implement the strategic plan. Such outcomes are as follows: ๑. ผูจบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนตน และระดับมัธยมศึกษาตอนปลายเพ่ิมข้ึนท้ังปริมาณ และคณุ ภาพ 1. Increasing the number and quality of secondary education graduates. ๒. มีผูเรยี นท่ีสอบผา นหลกั สูตรนักธรรม-บาลี มากขน้ึ 2. Increasing the number of students who pass Dhamma studies and Pali studies. ๓. โรงเรยี นพระปรยิ ตั ิธรรม แผนกสามญั ศกึ ษา มีการจดั การศกึ ษาที่ไดค ุณภาพ มาตรฐาน 3. General Buddhist Scripture Schools, have standardized and quality, educational management. ๔. มโี รงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามญั ศึกษานานาชาติ ตนแบบ 4. The availability of a model for an International General Buddhist Scripture School. ๕. มผี จู บการศึกษาทดี่ าํ รงอยูในบรรพชติ มากขนึ้ 5. Increasing the number of graduates who remain as Buddhist monks. ๖. มชี ุมชนพุทธธรรมทเ่ี ขมแข็งท่ัวทั้งประเทศ และเพม่ิ ขึ้นอยา งตอ เนือ่ ง 6. The continual increasing of strong Buddhist societies around the country. โดยแตล ะเปา ประสงคจ ะมตี ัวชว้ี ดั กลยทุ ธ แผนงาน และโครงการ ดงั ตอ ไปนี้ Each goal has indicators, strategies, plans and projects as follows: หนา ๔

เปาประสงค ๑: ผูเรียนเปนศาสนทายาทท่ีเปยมปญญาพุทธธรรม และมีคุณลักษณะ ปริยัติสามัญตามท่ี พงึ ประสงค 1st Goal: The student will be a religious heir endowed with excellent wisdom of the Buddha-Dhamma and be competent in common scripture to the standard required. ประกอบดวยตวั ชว้ี ดั ดงั นี้ The relevant indicators are as follows: – รอยละของผูเรียนทม่ี ีสมรรถนะทผี่ า นเกณฑมาตรฐานการมภี มู ริ แู ละภมู ิธรรมท่สี มบูรณ – The percentage of standardized accredited students who have both complete general knowledge and knowledge of the Buddha-Dhamma. – จํานวนผจู บการศึกษาระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน – The number of lower secondary education graduates. – จาํ นวนผูจ บการศกึ ษาระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย – The number of upper secondary education graduates. – จาํ นวนผูผานการพฒั นาในระดบั ประกาศนียบัตร – The number of certificate level graduates. – รอ ยละการเพ่ิมข้ึนตอปของผเู รยี นทส่ี อบผา นหลักสตู รนกั ธรรม-บาลี – The increased percentage per year, of students who pass Dhamma studies and Pali studies. ประกอบดว ยกลยุทธ ดงั น้ี The relevant strategies are as follows: กลยทุ ธ ๑ จัดระบบสวัสดิการและสรางสภาพแวดลอมท่ีเหมาะสมใหผูเรียน เรียนรูอยางมี ความสุขโดยเนนการปฏิรูปงบประมาณการดูแลอยางท่ัวถึง ยึดผูเรียนเปนศูนยกลาง 1st Strategy: พัฒนาโรงเรยี นสูโรงเรยี นนา อยู นา เรยี น To form a welfare system and to create a suitable atmosphere for students to be able to study joyfully, by focusing on the reformation of the supervisory budget. To be in learner-centered and to develop the school to be an ideal school. กลยุทธ ๒ สรางภาพลักษณโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา ใหเปนที่ยอมรับดวย การส่อื สารองคก ร การประชาสัมพันธแ ละการตลาดเชงิ รกุ แบบมอื อาชพี 2nd Strategy: To create an acceptable image of a General Buddhist Scripture School, with the use of organizational communication, public relations and professional aggressive marketing. กลยุทธ ๓ สรางผูเรียนที่มีความพรอมและสมบูรณในการดําเนินชีวิตดวยธรรมและปญญาทาง สงั คมอยา งรูเ ทา ทันและเปนอัตลักษณข องปริยัติสามญั หนา ๕

3rd Strategy: To produce students who have the capacity to live with moral and social knowledge and are living examples of common scripture. กลยุทธ ๔ ปรับระบบการเรียนการสอนใหมีคุณภาพมาตรฐาน เนนอัตลักษณทาง พระพุทธศาสนา 4th Strategy: To improve the learning system to be standardized and accredited by emphasizing Buddhist identity. กลยทุ ธ ๕ สรางความพรอมแกผูเรียนใหมีศักยภาพที่สมดุลกับการรับการศึกษาจากระบบปริยัติ สามญั 5th Strategy: To prepare students to have a balanced capacity regarding the study of common scripture. กลยทุ ธ ๖ สรางความแข็งแกรงในภูมิความรูทางวิชาการแกผูเรียนใหเปนท่ีประจักษและเปนที่ ยอมรับจากสงั คม 6th Strategy: To strengthen academic knowledge in the student to be recognized and accepted by society. กลยทุ ธ ๗ สรางความแขง็ แกรงในการเรียนธรรมบาลีศึกษาแกผูเรียนดวยการประสานกลไก ท้ัง ระบบแบบบรู ณาการ 7th Strategy: To increase Pali knowledge and knowledge of the Buddha-Dhamma of students by implementing an integrated system. ประกอบดวย ๒ แผนงาน และ ๓ โครงการ ดงั นี้ These goals consist of 2 plans and 3 projects as follows: แผนงาน ๑: การจัดการศึกษาปรยิ ัติสามญั ท่ีมคี ณุ ภาพมาตรฐาน 1st Plan: Standardized, Accredited Common Scripture Education Management. โครงการ ๑: พฒั นาผเู รียนใหม คี ุณภาพทีพ่ ึงประสงคดว ยการจัดการศกึ ษาท่ีมีคณุ ภาพ 1st Project: To enhance the student’s capacity to obtain the required quality by standardized, accredited education management. โครงการ ๒: โรงเรยี นนา อยูนา เรียนรูอ ยา งมีความสุข 2nd Project: To create an attractive school where the students can study joyfully. แผนงาน ๒: การเพิ่มปรมิ าณนักธรรม-บาลี 2nd Plan: Increasing the Number of Dhamma and Pali scholars. โครงการ ๓: สงเสริมการศึกษาในหลักสตู รนักธรรม-บาลี 3 rd Project: To promote Dhamma and Pali studies curriculum. หนา ๖

เปา ประสงค ๒.: ระบบการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษามีอัตลักษณพุทธธรรม และมีคณุ ภาพ มาตรฐานเปน ทยี่ อมรบั และเช่อื ม่ันของสังคม 2nd Goal: General Buddhist Scripture education will be in accordance with the Buddha -Dhamma and be qualified, standard, accredited, acceptable and trusted in society. ประกอบดวยตัวช้วี ดั ดังนี้ The relevant indicators are as follows: – ดชั นคี วามเช่อื มน่ั ในคุณภาพการศึกษาพระปรยิ ตั ิธรรม แผนกสามัญศึกษา – The index indicating the rate of confidence in the quality of General Buddhist Scripture education. – รอยละของโรงเรยี นพระปริยตั ิธรรมแผนกสามญั ศกึ ษามกี ารจดั การศกึ ษาที่ไดคณุ ภาพ มาตรฐานการประกนั คุณภาพการศึกษา – The percentage of the General Buddhist Scripture schools, that meet the quality assurance standard of education. ประกอบดวยกลยุทธ ดังน้ี มาตรการ The relevant strategies are as follows: กลยุทธ ๑: ขับเคลื่อนการศึกษาปริยัติสามัญท่ีมีประสิทธิภาพดวยระเบียบปฏิบัติ กฎหมาย ทางการบรหิ ารจดั การ และการจดั การศกึ ษา 1st Strategy: To operate efficient common scripture study according to the regulations, laws and measures of administration and education management. กลยุทธ ๒: ปฏิรูประบบการติดตาม ประเมินผลการดําเนินงานของโรงเรียน และการพัฒนาการ จัด การศกึ ษาท่มี ปี ระสิทธภิ าพดว ยระบบนเิ ทศการศกึ ษาแบบครบวงจร 2nd Strategy: To reform the monitoring and assessment system of each schools’ operation and the quality educational development and management which is an efficient and complete educational demonstration circuit. กลยุทธ ๓: พัฒนาระบบบริหารจัดการสูโรงเรียนที่เปนเลิศดวยยุทธศาสตรการพัฒนาท่ีมี ประสิทธิภาพและ ประสทิ ธผิ ล 3rd Strategy: To improve the administrative system to create an excellent school with proficient and effective development strategy. กลยุทธ ๔: สรา งมาตรฐานการประกันคณุ ภาพการศึกษาเพื่อการพัฒนาทเ่ี ปน บริบทและภารกิจของโรงเรยี น พระปริยตั ิธรรม แผนกสามญั ศึกษาอยางแทจรงิ 4th Strategy: To determine the standard in educational quality assurance for the development for the real theme and mission of a General Buddhist Scripture School. หนา ๗

กลยุทธ ๕: ปฎิรูปการบริหารและการพฒั นาทรพั ยากรบุคคลของโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา ใหมมี าตรฐาน และเสรมิ สรางความสุข ขวัญ กาํ ลงั ใจ ความกาวหนา ม่ันคงในอาชีพของบุคลากร ที่ย่งั ยนื 5th Strategy: To reform the administration and development of the human resources of a General Buddhist Scripture School, focussing on the happiness, morale, encouragement, sustainable progress and stability in person’s career. กลยทุ ธ ๖: พฒั นาโรงเรียนใหเขมแขง็ มุงสูการพ่งึ พาตนเองอยางยงั่ ยืน 6th Strategy: To develop schools’ capacity for sustainable self-reliance. กลยทุ ธ ๗: ปรับระบบเทคโนโลยีสารสนเทศใหทันสมัยเนนการใชในการจัดการเรียนการสอนเพื่อการ พัฒนาสกู ารเปน โรงเรยี นอัจฉรยิ ะ 7th Strategy: To modernize the information technology system emphasizing the use of teaching and study management to create a professional school. กลยุทธ ๘: สรางและพัฒนานักบริหารการศึกษาปริยัติสามัญใหเพิ่มข้ึนท้ังปริมาณและคุณภาพ (๑ โรงเรียน ๑ ปริญญาโท ๑ กลุม ๑ ปรญิ ญาเอก) 8th Strategy: To create and improve the quality and quantity of educational executives for general Buddhist Scripture education. (1 school with 1 master degree, 1 group of schools with 1 Ph.D.) กลยทุ ธ ๙: สรางองคความรู งานวิจัย นวัตกรรมท่ีเอื้อตอการบริการ และบริหารการศึกษา ปริยัติธรรมมุงสู การเปน แหลงอางอิงทางวิชาการพระพทุ ธศาสนาของทองถน่ิ 9th Strategy: To create knowledge, research and innovation that will support the service and scripture study leading to an institute of Buddhist Studies in each region. ประกอบดวย ๓ แผนงาน ๓ โครงการ ดงั นี้ This goal consists of 3 plans and 3 projects as follows: แผนงาน ๑: การพัฒนาระบบบรหิ ารจัดการที่ประสิทธิภาพสงู และทนั สมัย 1st Plan: The Development of a Modern Effective Administrative System. เพ่ิมประสทิ ธิภาพและความคลอ งตวั ในการบริหารการศึกษา โครงการ ๔: To enhance the capability and flexibility of educational management. 4th Project: แผนงาน ๒: การพฒั นาบคุ ลากรและการสรางองคความรทู างการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา 2nd Plan: Personnel Development and the Creation of Buddhist Scriptural on General Buddhist Scripture education . หนา ๘

โครงการ ๕: พฒั นาระบบการบรหิ ารและการพฒั นาบุคลากรทม่ี ีประสทิ ธิภาพ 5th Project: To improve the effective administrative system and personnel development. แผนงาน ๓: การพัฒนาประเทศไทยสูการเปนศนู ยการศกึ ษา 3rd Plan: Development of Thailand to be an Educational Center. โครงการ ๖: การเพ่ิมประสิทธิภาพและคุณภาพการจัดการศึกษาของโรงเรียนดวยเกณฑประกันคุณภาพ 6th Project: การศกึ ษา Enhancement of the efficiency and the quality of educational management of the school through educational quality assurance. เปาประสงค ๓: ประเทศไทยเปนศูนยกลางของโลกในการเรียนรู และการศึกษาระดับพื้นฐานทาง พระพุทธศาสนา 3rd Goal: Thailand will be an academic center for the world for the basic wisdom of the Buddha-Dhamma. ประกอบดวยตัวชี้วัด ดงั นี้ The relevant indicators are as follows: – จาํ นวนผูเรยี นทเ่ี ปนชาวตา งชาติตอป – The number of foreign students per year. – จํานวนผเู รียนหรอื ผเู ขารบั การอบรมหลกั สูตรระยะส้นั และระยะยาวทีเ่ ปน ชาวตา งชาติ ตอป – The number of foreign students on short and long-term training courses per year. – จํานวนโรงเรียนท่ีมีความพรอมในการพัฒนาใหเปนศูนยกลางของโลกในการเรียนรู และการศึกษา ระดับพนื้ ฐานทางพระพุทธศาสนา – The number of schools with a proper capacity to develop into a central institute of basic wisdom of the Buddha-Dhamma for the world. ประกอบดวยกลยทุ ธ ดงั น้ี The relevant strategies are as follows: กลยุทธ ๑: เสริมสรางความรวมมือระหวางประเทศเพ่ือการสรางความสัมพันธผานกระบวนการ ทาง การศกึ ษาพระพทุ ธศาสนา 1st Strategy: To promote international cooperation to develop relationships through a Buddhist study education system. กลยทุ ธ ๒: เสริมสรางโรงเรยี นนาํ รองใหม ีความพรอ มในการจัดการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา ระดับนานาชาติ หนา ๙

2nd Strategy: To promote a model school, ready to establish an educational management of Buddhist Scripture internationally. กลยุทธ ๓: แสดงความโดดเดน ทางวชิ าการพระพทุ ธศาสนาในระดบั นานาชาติ 3rd Strategy: To performance the academic outstanding of Buddhist study in the international level. ประกอบดว ย ๑ แผนงาน ๒ โครงการ ดงั น้ี This goal consists of 1 plan and 2 projects as follows: แผนงาน: การพัฒนาประเทศไทยสกู ารเปน ศูนยการศึกษาและเรียนรูพระพุทธศาสนาของโลก Plan : Development of Thailand as the Buddhist Educational Center for the World โครงการ ๗ : โรงเรยี นพระปรยิ ัตธิ รรม แผนกสามญั ศึกษานานาชาตินาํ รอง 7th Project : The International model General Buddhist Scripture school. โครงการ ๘ : การสงเสรมิ วิชาการพระพุทธศาสนาระดบั นานาชาติ 8th Project : The promotion of Buddhist study internationally. เปา ประสงค ๔ : พระพทุ ธศาสนามคี วามเจรญิ งอกงาม สังคมเขมแขง็ อุดมปญญา พทุ ธธรรม 4th Goal : The Glorification of Buddhism and Building of Strong Buddhist Communities with Abundant Wisdom of the Buddha-Dhamma. ประกอบดว ยตวั ช้วี ดั ดังน้ี The relevant indicators are as follows: - จาํ นวนชมุ ชนท่ไี ดรับการพัฒนา และไดม าตรฐานการเปน ชุมชนพุทธธรรม - The number of the communities developed to the standard and accredited as Buddhist communities. - รอยละการเพิ่มข้นึ ของผูจ บการศกึ ษาทด่ี ํารงอยใู นบรรพชติ ไมน อ ยกวา ๕ปเ มอ่ื จบการศกึ ษา ระดับ มธั ยมศึกษาตอนปลาย - The increased percentage of graduates who remain as Buddhist monks for at least 5 years from the time of graduation from upper secondary school. - จํานวนประชาชนไดรับการเสริมสรางความรูปญญา ดวยหลักพุทธธรรมผานการฝกอบรมระยะสั้น ตอ ป - The number of people who obtained wisdom through Buddhist principle short term training courses per year. หนา ๑๐

ประกอบดวยกลยุทธ ดังนี้ The relevant strategies are as follows: กลยุทธ ๑ : สรา งระบบสวัสดกิ ารและปจ จยั จงู ใจ สนับสนนุ การครองตนในบรรพชติ 1st Strategy : To create an attractive welfare system that promotes remaining a Buddhist monk. กลยทุ ธ๒ : พัฒนาผเู รยี นใหเปนนกั เผยแผพระพทุ ธศาสนาทถ่ี งึ พรอมดว ยคุณลักษณะทดี่ ี 2nd Strategy : To enhance the students’ capacity to be a quality Buddhist missionary. กลยุทธ ๓ : วางมาตรการเพ่อื การสง เสริมใหเ ยาวชนพฒั นาตนเองตามหลกั ธรรมศกึ ษาดว ย ความรว มมอื กบั ทกุ ภาคสว นในทองถนิ่ (๑โรงเรยี นสรา งเยาวชน ๑๐๐ คน เกงทางธรรม) 3 rd Strategy : To lay down measures to encourage juveniles to self - develop Through Buddhist principles with the support of all concerned parties in the region.(1 school to create 100 wisdom of the BuddhaDhamma geniuses) กลยุทธ ๔ : สรางพระวิปสสนาจารยทั้งปริมาณและคุณภาพ ใหเปนหลักในการเผยแผ พุทธศาสนาท่ีมปี ระสทิ ธิภาพ 4 th Strategy : To produce more quality insight meditation master monks to be a crucial effective media to propagate Buddhism. กลยุทธ ๕ : สรางเครือขายชุมชนพุทธธรรมใหเพิ่มปริมาณ ผานกลไกของโรงเรียน พระปริยตั ธิ รรมแผนกสามัญศกึ ษา 5 th Strategy : To form a network of Buddhist communities with an increasing rate of Quality through the mechanism of the General Buddhist Scripture School. กลยทุ ธ ๖ : สรางเครือขายการพัฒนาการศึกษาปริยัติสามัญท่ีทุกภาคสวนมีสวนรวมแบบบูรณาการ พันธสัญญาตอการเผยแผพระพทุ ธศาสนา ท่ีเปนรปู ธรรมและเขมแขง็ 6 th Strategy : To form a network to develop general Buddhist Scripture education, in which every party has an integrated joint agreement to propagate Buddhism using concrete and reliable methods. กลยทุ ธ ๗ พัฒนาโรงเรียนเปนศูนยเรียนรูการพัฒนาพุทธศาสนา และวิถีชีวิตพอเพียง ที่ย่งั ยนื สาํ หรบั ทุกคน 7 th Strategy : To develop the school’s capacity to be a Buddhist sustainable self-sufficient lifestyle learning center for everyone. หนา ๑๑

กลยุทธ ๘ นําสงพทุ ธธรรมถึงครัวเรอื นดวยกลไกการสอื่ สารทีม่ ปี ระสทิ ธภิ าพ หลากหลาย เชิงรุกและ พทุ ธศาสนกิ ชน 8 th Strategy : To effectively deliver Buddhist moral teachings to every household, by various aggressive Buddhist communication systems. ประกอบดวย ๒ แผนงาน ๒ โครงการ ดังนี้ The relevant 2 plans and 2 projects are as following: แผนงาน ๑ : การธํารงรักษาศาสนทายาท 1st Plan : Preservation of Buddhist Religious Heirs โครงการ ๙ : สรางนักเผยแผพระพุทธศาสนา 9th Project : To produce religious distributors แผนงาน ๒ : การเผยแผพระพุทธศาสนา 2nd Plan : Propagation of Buddhism โครงการ ๑๐ : สรางชมุ ชนพทุ ธธรรม 10th Project : To form Buddhist communities พรอมทง้ั ไดกําหนดแนวทางการดาํ เนินการ เพื่อใหบรรลุตามวัตถุประสงคและเปา หมายดงั กลาว จงึ ไดวางมาตรการและกําหนดแนวทางการแปลงแผนยุทธศาสตรไปสูการปฏิบัติ และการติดตามประเมินผล ดังน้ี We have set up the method of operation to achieve the objectives and goals mentioned above. The measures will now be laid down for applying the strategic plan practically with the following-up of assessment. ๑. เสรมิ สรา งความเขา ใจในแผนยุทธศาสตรก ารพัฒนาการศกึ ษาพระปรยิ ัติธรรม แผนกสามัญศึกษา (พ.ศ.๒๕๕๓-๒๕๕๗) พรอมกําหนดแนวทางในการบริหารจัดการเพื่อแปลงแผน ไปสูการปฏิบัติ เพ่ือใหเกิดความเขาใจรวมกันขององคกรที่เก่ียวของท้ังภายใน และภายนอกใหมี ความพรอมและมีสว นรวมในการแปลงแผนไปสกู ารปฏบิ ตั ไิ ดอ ยางเปน รปู ธรรม โดย 1. To enhance the understanding of a development strategy for General Buddhist Scripture education (A.D. 2010-2014) and establishing the administrative method to apply the plan practically. This is for creating mutual understanding among external and internal organizations, to be ready and to participate in applying the plan into practically. This can be done by: ๑.๑ สรางความเขาใจรวมกันเก่ียวกับแนวคิดและสาระสําคัญของแผน และยุทธศาสตร การพัฒนา โดยการจัดเวทีสรางความเขาใจในภารกิจ เปาหมาย และยุทธศาสตรการพัฒนาการศึกษาพระ หนา ๑๒

ปรยิ ตั ิธรรม แผนกสามัญศกึ ษา (พ.ศ.๒๕๕๓-๒๕๕๗) ใหกบั หนว ยงานท่ีเก่ียวของท้ังสวนกลางและภูมิภาค ทุกภาคสวน ใหทราบถึงบทบาทความรับผิดชอบของตนที่จะสนับสนุนการดําเนินงานตามแผนยุทธศาสตร ใหเกิดผลในทางปฏิบตั ิ 1.1 Creating mutual understanding of the important issue of the development plan and strategy. This will be done by setting up the arena promoting understanding of the mission and goal and the development strategy for General Buddhist Scripture education (A.D. 2010-2014) to the relevant organizations from the central to the provincial level. This is for the realization of each organization’s responsibility to support the strategic operation to be achieved practically. ๑.๒ ผลักดันระบบงบประมาณ และการพัฒนาสมรรถนะบุคลากรใหสอดคลองกับ แนวทางของ แผนงาน และโครงการ ในแตละยุทธศาสตร โดยเนนผลลพั ธข องการดาํ เนนิ งานเปนหลกั 1.2 Mobilizing the budget mechanism and the development of personnel capacity to be consistent with each plan and the project’s approach to each strategy. This will emphasize mainly the outcomes gained from the operation. ๑.๓ ปรับวิธีการวางแผนเกี่ยวกับการศึกษาโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา ในแตละระดับ และการจัดทํางบประมาณโดยกําหนดพื้นที่เปาหมายรวมกัน (Area / Function / Participation: AFP) ทเี่ นนการมสี ว นรว มและการไดรับประโยชนข องการสรางศาสนทายาทเปนหลกั 1.3 Modifying the planning method of Buddhist Scripture education in each level and the allocation of the budget by specifying the mutual goal, emphasizing the participation and joint-benefit gained from producing Buddhist religious heirs. ๑.๔ สงเสริมใหกลุมโรงเรียน และโรงเรียนในสังกัด จัดทําแผนยุทธศาสตร ใหสอดคลอง กับยุทธศาสตรการพัฒนาการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา (พ.ศ.๒๕๕๓-๒๕๕๗) รวมทั้ง สามารถเชื่อมโยง และประเมินผลงานตามแผนยุทธศาสตรที่กําหนดไว และนําไปสูการพิจารณาการ สนบั สนุนทรพั ยากรจากสาํ นักงานพระพทุ ธศาสนาแหงชาติไดอยา งมีประสิทธิภาพ 1.4 Promoting the subsidiary schools and school groups to design a strategy plan to be consistent with the development strategy for Buddhist Scripture education (A.D. 2010-2014) including the ability to link and assess the outcomes gained from the determined strategy and leading to the consideration of support resources from the Office of National Buddhism effectively. ๑.๕ จัดใหมีการลงนามคํารับรองการปฏิบัติงานเพ่ือสรางพันธสัญญาเชิงยุทธศาสตร ทั้ง องคกร คือ ผูอํานวยการสํานักงานพระพุทธศาสนาแหงชาติ รองผูอํานวยการ สํานักงานพระพุทธศาสนา แหง ชาติ ผอู าํ นวยการกองพทุ ธศาสนศึกษา ประธานกลุมโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา และ ผูอํานวยการโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษาทั้งระบบ พรอมทั้งเช่ือมโยงผลงานตามแผน ยทุ ธศาสตร สูการพฒั นาผลงาน และการสนบั สนนุ งบประมาณตอไป หนา ๑๓

1.5 Managing the process of issuing a declaration of work performance, in order to create a strategic agreement for the whole organization, signed by the Director and Deputy Director of the Office of National Buddhism, the director of the Buddhist Education Division, the president of General Buddhist Scripture School groups and the principal of General Buddhist Scripture Schools in the whole structure. This will be done with the applying of the outcomes gained from the strategic operation to the development of the outcomes and the budget support later on. ๑.๖ มาตรการในการประชาสัมพนั ธ และสรา งบรรยากาศยทุ ธศาสตร อยางตอเนอ่ื งผานสือ่ ภายในองคกรผา นกจิ กรรมตางๆ เพ่อื กระตนุ ปลุกเรา และขบั เคล่อื นงานตามแผนยทุ ธศาสตรอ ยา งตอเนอ่ื ง 1.6 To determine the principle of public relations and to create strategic conditions continuously through internal media and activities in order to stimulate, provoke and drive strategic operation continuously. ๒. พัฒนากระบวนการจดั ทาํ แผนงาน /โครงการของหนวยงานท่ีเกยี่ วขอ งในลกั ษณะ บรู ณาการ พรอมกบั มกี ารจดั ลําดับความสาํ คญั เพอื่ เปนเครื่องมอื ในการประสานแผนไป สูการปฏิบัติ โดย 2. To develop the process for designing plans/projects for the concerned offices relating to integration and prioritizing to be used as a guidance for bringing the plans into practice by: ๒.๑ สนับสนุนการจัดทาํ แผนงาน/โครงการในลักษณะการบรู ณาการและ ประสานงานระหวางหนวยงานท่ีเกี่ยวของท้ังภายใน ภาครัฐ เอกชน และชุมชนท่ีเกี่ยวของกับภารกิจและ ยุทธศาสตรการพัฒนาการศกึ ษาพระปรยิ ัติธรรม แผนกสามัญศึกษา (พ.ศ.๒๕๕๓-๒๕๕๗) 2.1 To support the design of plans/projects in the format of integration and cooperation between the related internal, government and private organizations including the community, that are concerned with the mission and strategy of developing General Buddhist Scripture education (A.D.2010-2014). ๒.๒ กําหนดขนั้ ตอนของกระบวนการดําเนินงานตามแผนงาน/โครงการใหชัดเจนมุงเนน ท่ีการสรางกระบวนทัศนคติใหม แกผูปฏิบัติ มีการจัดลําดับความสําคัญของภารกิจและกิจกรรมท่ีมุง ผลสมั ฤทธ์กิ ับระบบการจัดสรรงบประมาณ เพือ่ ใหเกดิ ประโยชนสงู สุดในการดําเนินงาน 2.2 To specify the process of the plan/project operating procedure clearly by emphasizing the creation of a paradigm shift for the operator. Furthermore, there must be prioritizing missions and activities focused on the allocation of budget to bring about the optimum benefit for the operation. ๒.๓ การติดตาม ตรวจสอบ ผลที่ไดจากการดําเนินแผนงาน/โครงการวาสามารถ ตอบสนองตอยุทธศาสตรการพัฒนาการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา (พ.ศ.๒๕๕๓-๒๕๕๗) รวมทง้ั สามารถตดิ ตามและประเมินผลไดอยางเปนรูปธรรมทันสมัยดวยเทคโนโลยีสารสนเทศ หนา ๑๔

2.3 Following-up and monitoring the outcomes gained from the operation of the plans/project to whatever extent they can, in response to the strategy of developing the study of Buddhist Scripture education (A.D.2010-2014). This includes the ability to follow-up and assess such outcomes specifically and modernly through information technology. ๓. พฒั นาระบบและกลไกการติดตามประเมินผลรวมทงั้ กําหนดดชั นีชีว้ ดั ความสาํ เรจ็ ของแผนงาน/โครงการ ใหส อดคลอ งกับแนวทางการพัฒนาในแตล ะยทุ ธศาสตร โดย 3. To develop the system and mechanism of monitoring and assessing and determining the indicator of success for each plan/project is consistent with the development approaches of each strategy by; ๓.๑ ประสานการติดตามประเมินผลและตรวจสอบผลงานใหเปนมาตรฐานเดียวกัน เปน เครือขายเช่ือมโยง เพื่อนํามาเปนขอมูลในการประสานแผนงาน แผนบุคลากรและแผนงบประมาณอยาง เปนระบบ 3.1 Standardizing the following-up, monitoring and inspecting the outcome as a connected network and apply it as the base data for the coordination of personnel and budget plans. ๓.๒ สนับสนนุ ใหหนวยงานที่เกยี่ วของดาํ เนินการตดิ ตามประเมนิ ผลแผนงาน/โครงการ มกี ารกาํ หนดตัวชีว้ ดั และระบบประเมนิ ผลงานท่เี นน ผลลพั ธของงานเปน หลัก 3.2 To support the related offices to proceed and follow-up and assess the plans/projects, to determine the indicators and assessment systems focusing mainly on the outcomes of the operation. ๓.๓ นําผลท่ีไดจากการติดตามประเมินผลมาปรับปรุงแนวทางการจัดทําแผนงาน/ โครงการ เพือ่ ใหบ รรลผุ ลตามวัตถุประสงคทีส่ อดคลองกบั วิสยั ทศั นของการพัฒนาอยา งตอ เน่อื ง 3.3 To apply the outcomes gained from the assessment to improve designing plans/project in order to achieve the objective of the vision of continual improvement. ๓.๔ พัฒนาองคความรูและเสริมสรางความเขาใจเร่ืองการติดตามประเมินผลและการ กําหนดดัชนีชี้วัดแกหนวยงานที่เกี่ยวของ เพื่อสรางทักษะในการติดตามประเมินผลและสามารถนํามาใช ประโยชนรวมกนั อยางเปน รปู ธรรม 3.4 To develop the knowledge and support for understanding the follow- up level of assessment and determining the indicating index for the organization concerned. T his is for creating the skill of assessing and following- up concretely the mutual-benefit. ๓.๕ พัฒนาระบบขอมูลสารสนเทศเพื่อสนับสนุนการดําเนินงานตามยุทธศาสตรการ พัฒนาการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา (พ.ศ.๒๕๕๓-๒๕๕๗)อยางตอเน่ืองและสนับสนุนให หนา ๑๕

มีการเช่ือมโยงเปนเครือขายเพ่ือใชประโยชนรวมกันในทุกระดับ โดยเฉพาะการพัฒนาฐานขอมูลเพ่ือ ประกอบการจัดทาํ แผนงาน/โครงการและการติดตามประเมนิ ผล เช่ือมโยงสกู ารตัดสนิ ใจทางการบรหิ าร 3.5 To develop an information technology system for supporting the strategic operation of General Buddhist Scripture education (A.D.2010-2014) continuously and support of a cooperating network for outcomes of mutual-benefit in every level. Especially in the development of a database system as a means to plan/project designing, assessment and follow-up, leading to administrative decisions. ๓.๖ กําหนดใหมีการติดตามความกาวหนาตามยุทธศาสตรการพัฒนาการศึกษาพระ ปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา(พ.ศ.๒๕๕๓-๒๕๕๗) ทุกไตรมาส (๓ เดือน) พรอมทั้งใหโรงเรียน ผูรับผิดชอบโครงการ/งบประมาณ และผูรับผิดชอบในภารกิจ คือกองพุทธศาสนศึกษา สํานักงาน พระพุทธศาสนาแหงชาติ ทําการวิเคราะหผลการดําเนินงานตามแผนยุทธศาสตร เพื่อนําสูการตัดสินใจ ของผูบ รหิ าร 3.6 Determining and following-up the progress of the development according to the strategy of General Buddhist Scripture education (A.D. 2010- 2014) every quarter (3 months). Also to have the school be the one responsible for the project/budget and the mission of the Buddhist Study Division of the National Office of Buddhism and to analyze the outcomes from the strategic operation for the decision of board of executives. ๓.๗ เสรมิ สรางศกั ยภาพของหนวยงาน ซึ่งรับผดิ ชอบรายการคาํ ของบประมาณใหเ ปน นกั จัดการยุทธศาสตรมืออาชีพ ที่สามารถบริหารจัดการยุทธศาสตรของโรงเรียน และสามารถติดตาม ความกาวหนา และประเมินผลการดําเนินงานของรายการตามแผนใหมีประสิทธิภาพสูงสุด จนสามารถ นําสงผลสัมฤทธิ์แกยุทธศาสตรการพัฒนาการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา (พ.ศ.๒๕๕๓- ๒๕๕๗) 3.7 To strengthen the organizations’ capability to determine who will be responsible for drafting budget proposals as a professional strategic administrator. Such a person would be able to administrate the mission for the school and follow-up the progress and assess the operation plan’s outcome effectively.This will result in the achievement of the strategy of developing General Buddhist Scripture education (A.D.2010-2014) ๓.๘ สรางกลุมบุคลากรตรวจประเมินยุทธศาสตร (Strategic Assessor Team: SAT) เพ่ือทําหนาที่เปนผูตรวจประเมินการดําเนินงานตามแผนยุทธศาสตร โดยจะทําการคัดเลือก บุคลากรระดับรองผูอํานวยการโรงเรียน หรือหัวหนางาน เขารับการพัฒนาสมรรถนะ ทํางานคูขนานกับ กองพทุ ธศาสนศึกษา สาํ นักงานพระพทุ ธศาสนาแหงชาติ 3.8 To set up the SAT (Strategic Assessor Team) to operate as an inspector and assessor of the operation according to the strategy. The team will be chosen from the person at the level of schools’ Vice Director or Office Head. They หนา ๑๖

will be trained, and developed their capacity. The team will work alongside the Buddhist Study Division under control of the Office of National Buddhism. ๔. แนวทางการแปลงแผนยทุ ธศาสตรก ารพัฒนาการศกึ ษาพระปริยตั ิธรรม แผนก สามญั ศึกษา (พ.ศ.๒๕๕๓-๒๕๕๗) สกู ารปฏบิ ตั ิ และการตดิ ตามประเมินผลในโครงการเรงดว น 4. To determine the guidance to transform the strategy of developing General Buddhist Scripture education (A.D.2010 -2014) practically and to follow-up the assessment and outcome of flag ship projects. ในรูปแบบของการแปลงแผนไปสูการปฏิบัติ จะยึดการมุงท่ีผลสัมฤทธิ์ของแผนยุทธศาสตรเปน สําคัญ (Goal Focussed) โดยการนําเปาประสงคมาเปนประเด็นหลัก จากน้ันจึงกําหนดระบบวัดผล ประกอบดวย ตัวชี้วัด และคาเปาหมาย พรอมกําหนดระบบปฏิบัติการทางยุทธศาสตร ซ่ึงประกอบดวยกล ยุทธ แผนงานโครงการ และผูรับผิดชอบ เพื่อเปนการดําเนินการใหเกิดผลสัมฤทธ์ิในโครงการที่สําคัญ เรง ดวน และผลกระทบ ทาํ ใหไ ดโ ครงการที่เปนโครงการเรงดว น (Flag Ship) ดงั น้ี The pattern of transforming the plan into practice will be goal focused by assessing mainly the goal then the assessment system consisting of the indicator and goal value will be determined. There will be a determination for the strategy consisting of strategies, project plans and the responsible person as an operation process to be successful in the important urgent and impacted project. The outcomes are the flag ship urgent projects as follows: ๑. โครงการ : สงเสริมการศกึ ษาในหลกั สูตรนักธรรม - บาลี 1st Project : To promote the education in the Dhamma and Pali study curriculum. ๒. โครงการ : การเพิ่มประสิทธิภาพและคุณภาพการจัดการศึกษาของโรงเรียนดวยเกณฑประกัน คุณภาพ 2ndProject : การศึกษา (การยกระดบั คณุ ภาพการศึกษาในโรงเรียนที่ยังไมไดผานเกณฑ) To enhance the effectiveness and quality of schools’ educational administration management under the standard of educational quality assurance (the improvement of the educational standard for the below-standard school) ๓. โครงการ : พัฒนาระบบการบริหารและการพฒั นาบุคลากรท่มี ปี ระสทิ ธิภาพ (สรา งและ 3rd Project : พฒั นานักบริหารการศึกษาพระปริยัตธิ รรม แผนกสามญั ศกึ ษา) To develop the administrative management system and the personnel development to be effective (to produce and develop the educational executive for General Buddhist Scripture education.) หนา ๑๗

บทที่ ๑ ขอ มลู พืน้ ฐานทั่วไป และความจาํ เปน ในการพัฒนาการศึกษา ๑.๑ ประวัติความเปนมาโรงเรยี นพระปริยัตธิ รรม แผนกสามญั ศกึ ษา การศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา เปนการศึกษารูปแบบหนึ่งของการศึกษา คณะสงฆ เปนการศึกษาที่รัฐกําหนดใหมีข้ึนตามความประสงคของ(พระราชวรมุนี ๒๕๒๑ : ๓๕๕) ซ่ึงมีมูลเหตุสืบ เน่อื งมาจากการจดั ตัง้ โรงเรยี นบาลีมธั ยมศึกษาและบาลวี สิ ามัญศึกษาสํานักเรียนวัด กลาวคือ ภายหลังจาก ทีก่ ารศึกษาในมหาวิทยาลยั สงฆทั้งสองแหง คอื มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย และสภาการศึกษามหามกุฎ ราชวิทยาลัย ซง่ึ เปดดําเนนิ การมาต้ังแตป  พ.ศ. ๒๔๓๒ และ พ.ศ. ๒๔๘๙ ตามลาํ ดบั ไดเ จริญกา วหนา มาก ข้ึน ทางมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย จึงไดจัดแผนกมัธยมข้ึนมา เรียกวาโรงเรียนบาลีมัธยมศึกษา กําหนดใหการเรียนบาลี นักธรรม และความรูชั้นมัธยม โดยรับผูท่ีสําเร็จชั้นประถมศึกษาปที่ ๔ ตอมาเม่ือ โรงเรียนบาลีมัธยมศึกษานี้ไดแพรขยายออกไปยังตางจังหวัดหลายแหง มีพระภิกษุ และสามเณรเรียนกัน มาก ทางคณะสงฆโ ดยองคก ารศึกษาจึงไดกําหนดใหเ รียกโรงเรียนประเภทน้ีใหมวา โรงเรียนบาลีวิสามัญ ศึกษาสํานักเรียนวัด โดยมติคณะสังฆมนตรี และกระทรวงศึกษาธิการ ไดออกระเบียบกระทรวง ให โรงเรียนบาลีวิสามญั ศึกษาสาํ นักเรียนวัดนี้ เปดทําการสอบสมทบในช้ันตัวประโยค คือ ช้ันประถมศึกษาปที่ ๖ และช้ันมัธยมศึกษาปท่ี ๓ ไดตั้งแตป พ.ศ. ๒๕๐๐ เปนตนมา และเมื่อสอบไดแลวจะไดรับ ประกาศนยี บตั รจากกระทรวงศึกษาธิการอกี ดว ย ดวยเหตุนี้จงึ ทาํ ใหพ ระภิกษุและสามเณรนยิ มเรียนกนั มาก โรงเรียนประเภทน้ีจึงแพรหลายออกไปยังจังหวัดตาง ๆ อยางกวางขวาง จนทําใหทางการคณะสงฆเกรงวา การศึกษาธรรม และบาลีจะเส่ือมลงเพราะพระภิกษุและสามเณรตางมุงศึกษาวิชาทางโลกมากไป เปนเหตุ ใหตองละท้ิงการศึกษาธรรมและบาลีเสีย แตทางการคณะสงฆก็ยังพิจารณาเห็นความจําเปนของการศึกษา วชิ าในทางโลกอยู ดังนั้นแมกองบาลีสนามหลวง พระธรรมปญญาบดี(สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย ฟน ชุตินฺธรมหา เถระ) จงึ ไดต ้งั คณะกรรมการ ปรบั ปรงุ หลักสตู รการศึกษาพระปรยิ ตั ิธรรมแผนกบาลีข้ึนใหมม ีวชิ าบาลี วชิ า ธรรม และวิชาทางโลก เรียกวาบาลีศึกษาสามัญศึกษา และปริทัศนศึกษา ไดประกาศเมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๗ พรอมกับไดยกเลิกระเบียบของคณะสังฆมนตรีวาดวยการศึกษาของโรงเรียนบาลีวิสามัญศึกษาสํานักเรียน วัดเสีย และกําหนดใหพระภิกษุสามเณรเรียนพระปริยัติธรรมแผนกบาลีท่ีคณะสงฆไดจัดขึ้นใหม แตการณ ปรากฏตอมาวา การต้ังสํานักเรียนตามแบบโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกบาลีใหมน้ีมีนอย นักเรียนก็ นิยมเรียนกันนอยเพราะพระภิกษุสามเณรสวนใหญยังพอใจท่ีจะเรียน โดยไดรับประกาศนียบัตรจาก กระทรวงศึกษาธิการอยู ดังนั้น นักเรียนในโรงเรียนดังกลาว จึงไดพากันเขาชื่อกันเปนนักเรียนโรงเรียน ราษฎรของวัดซึ่งต้ังข้ึนโดยระเบียบกระทรวงศึกษาธิการบาง สมัครสอบเทียบบาง เขาเปนนักเรียนผูใหญ บาง ทําใหการศึกษาของคณะสงฆในชวงน้ีระยะน้ันเกิดความสับสนเปนอันมาก(กรมการศาสนา ๒๕๒๑ : ๗-๙) หนา ๑๘

ในขณะเดียวกันไดมีผแู ทนราษฎรไดยื่นเร่ืองราวขอใหกระทรวงศึกษาธิการ เปดการสอบสมทบในชั้น ตัวประโยคใหแกพระภิกษุสามเณร แตกรมการศาสนารวมกับกรมตางๆ ที่เกี่ยวของไดพิจารณาลงความ เห็นรวมกันวาควรจะตั้งโรงเรียนขึ้นประเภทหน่ึง เพื่อสนองความตองการของพระภิกษุสามเณร โดยให เรียนทง้ั วชิ าธรรม และวชิ าสามัญศกึ ษาควบคูก นั ไป โดยไมมีการสอบสมทบ แตใหกระทรวงศึกษาธิการ ดําเนินการสอบเอง และโดยพระปรารภของสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหา สังฆปริณายก (จวน อุฎฐายีมหาเถระ) “การศึกษาทางโลกเจริญกาวหนามากขึ้นตามความเปล่ียนแปลง ของโลก การศึกษาพระปริยัติธรรม ก็จําเปนตองอนุวัตรไปตามความเปลี่ยนแปลงของโลกบาง จึง เห็นสมควรท่ีจะมี หลักสูตรในการเรียนพระปริยัติธรรมเพ่ิมข้ึนอีกแผนกหน่ึง คือ หลักสูตรพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา ท้ังน้ี เพ่ือใหผูศึกษาไดมีโอกาสบําเพ็ญตนใหเปนประโยชนไดท้ังทางโลกและทางธรรม ควบคูก ันไป” ในที่สดุ กระทรวงศึกษาธิการจงึ ไดป ระกาศใชระเบียบกระทรวงศกึ ษาธกิ าร วาดว ยโรงเรยี นพระปรยิ ตั ิ ธรรม แผนกสามัญศึกษาข้ึน เมื่อวันท่ี ๒๐ กรกฎาคม ๒๕๑๔ และระเบียบกระทรวงศึกษาธิการวาดวย โรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา พ.ศ. ๒๕๓๕ (ปจจุบันใชระเบียบสํานักงานพระพุทธศาสนา แหงชาติ วาดวยโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา พ.ศ ๒๕๔๖) โดยมีวัตถุประสงคที่จะให การศึกษาในโรงเรียนดังกลาวเปนประโยชนตอฝายศาสนจักร และฝายบานเมือง กลาวคือ ทางฝายศาสน จักรจะไดศาสนทายาทที่ดี มีความรูความเขาใจในหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาอยางแทจริง เปนผู ประพฤติดีปฏิบัติชอบ ดํารงอยูในสมณธรรม สมควรแกภาวะ สามารถธํารงและสืบตอพระพุทธศาสนาให เจริญสถาพรตอไป และถาหากพระภิกษุสามเณรเหลานี้ลาสิกขาบทไปแลว สามารถเขาศึกษาตอใน สถานศึกษาของรัฐได หรือเขาราชการสรางประโยชนใหกาวหนาใหแกตนเองและบานเมืองสืบตอไปดวย เชนกัน ในระยะเริ่มแรกมีเจาอาวาส ๕๑ แหง รายงานเสนอจัดต้ังตอกรมการศาสนา (คูมือการปฏิบัติงาน โรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศกึ ษา วชิ ยั ธรรมเจรญิ , ๒๕๔๑ : ๓-๔) เดิมน้ันโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา สังกัดกรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ ปจจุบัน สังกัดกองพุทธศาสนศึกษา สํานักงานพระพุทธศาสนาแหงชาติ และจัดการศึกษาตามหลักสูตร การศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช ๒๕๔๔ และศึกษาหลักสูตรพระปริยัติธรรม (บาลี,ธรรมวินัยและศาสน ปฏิบัติ) ภายใตกฎกระทรวงวาดวยสิทธิในการจัดการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน โดยสถาบันพระพุทธศาสนา พ.ศ. ๒๕๔๘ ลงนามโดย นายอดิศัย โพธารามิก รัฐมนตรีวาการกระทรวงศึกษาธิการ เมื่อวันที่ ๒๐ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๔๘ ในปก ารศกึ ษา ๒๕๕๒ นี้ มกี ลุมโรงเรยี นพระปริยตั ธิ รรม แผนกสามัญศกึ ษา ทว่ั ประเทศ จาํ นวน ๑๔ กลุม โดยแยกได ดังนี้ ๑. กลุมโรงเรียนพระปริยตั ธิ รรม แผนกสามัญศกึ ษา กลมุ ที่ ๑ ประกอบดวย จงั หวัดกรุงเทพมหานคร, นครปฐม, ปทมุ ธานี มีโรงเรียนจาํ นวน ๑๕ โรง ๒. กลุมโรงเรยี นพระปริยัติธรรม แผนกสามญั ศึกษา กลุมท่ี ๒ ประกอบดว ย จงั หวัดกระบ,ี่ ชมุ พร, ตรัง, นครศรีธรรมราช, ปต ตานี, ยะลา, ระนอง, สงขลา, สตูล, สรุ าษฎรธ านี มโี รงเรยี นจํานวน ๒๒ โรง หนา ๑๙

๓. กลมุ โรงเรยี นพระปริยตั ธิ รรม แผนกสามัญศกึ ษา กลมุ ท่ี ๓ ประกอบดว ย จงั หวดั กาญจนบุร,ี ชัยนาท, ประจวบครี ีขนั ธ, พระนครศรอี ยธุ ยา, เพชรบรุ ,ี ราชบรุ ี, ลพบรุ ,ี สระบรุ ี, สงิ หบรุ ี, สุพรรณบรุ ี, อา งทอง, อทุ ัยธานี มโี รงเรยี นจาํ นวน ๒๕ โรง ๔. กลุมโรงเรยี นพระปริยตั ิธรรม แผนกสามัญศึกษา กลุมท่ี ๔ ประกอบดว ย จงั หวดั กาํ แพงเพชร, ตาก, นครสวรรค, พจิ ิตร, พิษณโุ ลก, เพชรบรู ณ, สโุ ขทัย, อตุ รดิตถ มีโรงเรยี นจํานวน ๒๕ โรง ๕. กลุมโรงเรยี นพระปริยัตธิ รรม แผนกสามัญศกึ ษา กลุมท่ี ๕ ประกอบดว ย จงั หวัด เชยี งใหม, แมฮอ งสอน, ลาํ พูน มีโรงเรยี นจาํ นวน ๔๐ โรง ๖. กลมุ โรงเรยี นพระปริยัตธิ รรม แผนกสามัญศกึ ษา กลุมที่ ๖ ประกอบดวย จงั หวัดเชยี งราย, นาน, พะเยา, แพร, ลําปาง มโี รงเรยี นจํานวน ๕๕ โรง ๗. กลมุ โรงเรยี นพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา กลมุ ท่ี ๗ ประกอบดวย จังหวัด ขอนแกน, เลย, หนองบวั ลาํ ภู มโี รงเรยี นจํานวน ๔๔ โรง ๘. กลมุ โรงเรยี นพระปรยิ ตั ธิ รรม แผนกสามญั ศึกษา กลมุ ท่ี ๘ ประกอบดว ย จงั หวัดสกลนคร, หนองคาย, อุดรธานี มีโรงเรยี นจาํ นวน ๓๘ โรง ๙. กลุมโรงเรยี นพระปรยิ ตั ธิ รรม แผนกสามัญศกึ ษา กลมุ ที่ ๙ ประกอบดว ย จงั หวดั มกุ ดาหาร, ยโสธร, อุบลราชธาน,ี อํานาจเจริญ มโี รงเรยี นจํานวน ๓๔ โรง ๑๐. กลมุ โรงเรยี นพระปริยตั ธิ รรม แผนกสามญั ศกึ ษา กลุมที่ ๑๐ ประกอบดว ย จังหวดั กาฬสนิ ธ,ุ นครพนม , มหาสารคาม, รอยเอด็ มีโรงเรียนจาํ นวน ๔๑ โรง ๑๑.กลุมโรงเรยี นพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศกึ ษา กลมุ ท่ี ๑๑ ประกอบดว ย จงั หวดั ชยั ภูม,ิ นครราชสีมา บุรีรมั ย, ศรสี ะเกษ, สรุ นิ ทร มโี รงเรยี นจํานวน ๔๓ โรง ๑๒.กลุมโรงเรยี นพระปรยิ ตั ธิ รรม แผนกสามัญศึกษา กลมุ ท่ี ๑๒ ประกอบดวย จงั หวัดฉะเชิงเทรา, ชลบรุ ,ี นครนายก, ตราด, ปราจนี บรุ ี, ระยอง, สระแกว มโี รงเรยี นจํานวน ๑๒ โรง ๑๓. กลมุ โรงเรยี นพระปริยัตธิ รรม แผนกสามญั ศกึ ษา กลมุ ที่ ๑๓ (จีนนิกาย) ประกอบดว ย จงั หวดั กรงุ เทพมหานคร, ชลบรุ ,ี เชยี งราย มโี รงเรยี นจํานวน ๓ โรง ๑๔.กลุมโรงเรยี นพระปรยิ ัติธรรม แผนกสามัญศึกษา กลุมที่ ๑๔ (อนัมนกิ าย) ประกอบดว ย จังหวัด กรงุ เทพมหานคร, สงขลา, อุดรธานี มีโรงเรยี นจาํ นวน ๓ โรง โรงเรยี น พระปรยิ ตั ธิ รรม แผนกสามญั ศึกษา จํานวน ๔๐๐ โรง จํานวน ๒๒๒ โรง จํานวน ๑๕๕ โรง – โรงเรียนขนาดเลก็ (จํานวนนกั เรยี นตาํ่ กวา ๑๒๐ รูป) จาํ นวน ๒๓ โรง – โรงเรียนขนาดกลาง (จาํ นวนนักเรยี นตัง้ แต ๑๒๑ - ๓๐๐ รปู ) – โรงเรยี นขนาดใหญ (จํานวนนกั เรยี นต้ังแต ๓๐๑ รูปขนึ้ ไป) หนา ๒๐

บคุ ลากร จาํ นวน ๕,๖๐๘ รูป/คน – ครูประจาํ จาํ นวน ๒,๗๕๓ รูป/คน - พระภกิ ษุ จาํ นวน ๙๘๕ รปู จาํ นวน ๑,๗๖๘ คน (ชาย จาํ นวน ๑.๐๗๒ คน หญงิ จํานวน ๖๙๖ คน) - คฤหัสถ จาํ นวน ๑,๘๖๐ รูป/คน – ครพู ิเศษ จาํ นวน ๖๗๒ รูป จาํ นวน ๑,๑๘๘ คน (ชาย จาํ นวน ๗๑๐ คน หญงิ จาํ นวน ๔๗๘ คน) - พระภิกษุ จํานวน ๙๙๕ รูป/คน - คฤหัสถ – เจา หนา ที่ หองเรยี น จํานวน ๒,๓๙๓ หอ ง – ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนตน จํานวน ๑,๕๑๔ หอ ง – ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย จํานวน ๘๗๙ หอง นกั เรยี น จํานวน ๕๓,๐๓๐ รูป – ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนตน จาํ นวน ๓๙,๕๖๑ รูป - มัธยมศกึ ษาปท ่ี ๑ จาํ นวน ๑๔,๓๐๐ รปู จํานวน ๑๔,๒๔๙ รปู - มัธยมศึกษาปท ่ี ๒ จาํ นวน ๑๑,๐๑๒ รูป จํานวน ๑๓,๔๖๙ รปู - มธั ยมศกึ ษาปท ี่ ๓ จาํ นวน ๕,๗๖๖ รปู – ระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลาย จํานวน ๔,๕๕๔ รูป จํานวน ๓,๑๔๙ รปู - มัธยมศึกษาปท ี่ ๔ - มัธยมศึกษาปท ี่ ๕ - มธั ยมศึกษาปท ่ี ๖ การดําเนินดานการบริหารจัดการ และการจัดการศึกษาท่ีเปนอยูในปจจุบันน้ันยังไมมีทิศทางการ พัฒนาท่ีมีความชัดเจนในการสรางเอกภาพทางการบริหารใหกับกลุมโรงเรียน อีกท้ังการสรางพันธสัญญา การดําเนินงาน และการจัดการศึกษาเพื่อการสรางศาสนทายาทท่ีเปนไปในทิศทางเดียวกันยังไมไดมีการ กําหนดใหมีข้ึนอยางเปนรูปธรรมมากนัก จะมีแตเพียงการดําเนินงานตามกรอบแนวปฏิบัติของสํานักงาน พระพุทธศาสนาแหงชาติเปนสําคัญ ในขณะเดียวกันกลุมโรงเรียนไมมียุทธศาสตรการพัฒนาท่ีเดนชัด พอท่จี ะเปน แนวทางการจัดการศกึ ษาในบรบิ ทพนื้ ที่นนั้ ๆ แกโรงเรียนในสังกัดใหสามารถสรางศาสนทายาท และดําเนินการเผยแผพระพุทธศาสนาแกชุมชนในพ้ืนท่ีรับผิดชอบ การมีแผนยุทธศาสตรจึงมีความจําเปน อยา งย่ิงตอ กลุมโรงเรยี น และโรงเรียนในสังกัด ในการท่ีจะปฏิรูประบบการบริหารจัดการ การจัดการศึกษา การเผยแผพระพุทธศาสนาที่เปน ไปในทศิ ทางเดียวกนั และสอดคลอ งกับสภาพการณของทองถ่นิ หนา ๒๑

๑.๒ แผนยทุ ธศาสตรสาํ นักงานพระพทุ ธศาสนาแหง ชาติ วิสัยทัศน พระพุทธศาสนามีความเจรญิ มั่นคง พุทธศาสนกิ ชนเขม แข็ง มคี วามสุขดว ยหลกั พทุ ธธรรม สงเสรมิ ศีลธรรมค้ําจนุ สงั คม พันธกิจ ใหการอุปถมั ภค มุ ครองพระพทุ ธศาสนาสง เสริมการเผยแผห ลักธรรมใหประชาชนนําไปปฏิบตั ใิ ห เกิดประโยชนไ ดจริง อาํ นาจหนาท่ี ๑. ดําเนนิ การตามกฎหมายวา ดว ยคณะสงฆ กฎหมายวาดว ยการกาํ หนดวิทยฐานะผสู ําเรจ็ วิชาการ พระพทุ ธศาสนา รวมทงั้ กฎหมาย และระเบียบที่เกย่ี วขอ ง ๒. รบั สนองงาน ประสานงาน และถวายการสนับสนุนกิจการ และการบรหิ ารการปกครองคณะสงฆ ๓. เสนอแนวทางการกาํ หนดนโยบายและมาตรการในการคุมครองพระพุทธศาสนา ๔. สงเสรมิ ดแู ล รักษา ทาํ นบุ ํารุงศาสนสถานและศาสนวตั ถุทางพระพทุ ธศาสนา ๕. ดแู ล รกั ษา จดั การวดั รา งและศาสนสมบตั ิกลาง ๖. พฒั นาพทุ ธมณฑลใหเปน ศนู ยกลางทางพระพุทธศาสนา ๗. ทํานบุ าํ รุงพทุ ธศาสนศกึ ษา เพอ่ื พฒั นาความรคู ูค ณุ ธรรม ๘. ปฏิบัตกิ ารอ่นื ใดตามที่กฎหมายกาํ หนดใหเปน อํานาจหนา ทขี่ องสํานกั งาน หรือตามท่ี นายกรฐั มนตรหี รอื คณะรฐั มนตรมี อบหมาย คานยิ ม สงเสรมิ พุทธธรรมนําชวี ติ มงุ ผลสัมฤทธ์ิของงาน มจี ติ บรกิ าร ประสานสามคั คี สงเสรมิ พุทธธรรมนาํ ชีวิต หมายถงึ การสนบั สนนุ สงเสริมการนาํ หลักธรรมทางพระพทุ ธศาสนา มาประยกุ ตใชใ นชวี ิตประจาํ วนั อยางมีความสขุ ชุมชนเขม แข็ง กอ ใหเกดิ สงั คมคณุ ธรรม มงุ ผลสมั ฤทธข์ิ องงาน หมายถงึ ปฏบิ ัตหิ นาที่อยา งมปี ระสิทธิภาพ ประสทิ ธผิ ล ดําเนินงานใหแ ลว เสรจ็ ตามวตั ถุประสงคและใชทรัพยากรอยางคุมคา มจี ติ บรกิ าร หมายถึงเขา ใจความตอ งการของผรู บั บริการอยา งถกู ตอ งและรวดเร็ว ใหบรกิ าร และชวยเหลอื ผูร บั บรกิ ารดว ยความยมิ้ แยมแจมใส และกระตือรือรนตอการตอบสนองความตอ งการของ ผูรับบรกิ าร ประสานสามคั คี หมายถึงเคารพผรู วมงาน ชวยเหลอื เกือ้ กลู กนั ไมแบงพรรคแบง พวก และเสยี สละ เพอ่ื ประโยชนส ว นรวม หนา ๒๒

ภารกจิ ทเ่ี ก่ียวขอ งกับการจดั การศกึ ษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา คอื การทาํ นบุ ํารุงพทุ ธ ศาสนศึกษา เพอ่ื พัฒนาความรูค คู ณุ ธรรม รวมท้ังการนาํ เสนอแนวทางการกาํ หนดนโยบายและมาตรการ ในการคุม ครองพระพทุ ธศาสนาในบริบทของการจดั การศกึ ษาเพือ่ สรางศาสนทายาท การดาํ เนินการดงั กลาวนจ้ี ําเปนตอ งมีแนวทาง และยุทธศาสตรก ารพฒั นาประสทิ ธภิ าพจงึ จะเปน อีกหนง่ึ กลไกสําคัญในการนําพาพระพุทธศาสนาสูความเจรญิ มนั่ คง พุทธศาสนิกชนเขม แขง็ มีความสขุ ดวย หลกั พทุ ธธรรมสง เสริมศีลธรรมค้าํ จุนสงั คม ดังทก่ี าํ หนดไวใ นวสิ ัยทศั น ๑.๓ นโยบายนายกรัฐมนตรีตอการปฏบิ ัติงานของสาํ นักงานพระพุทธศาสนาแหง ชาติ นายกรฐั มนตรี ไดมอบนโยบายและแนวทางการปฏบิ ัตงิ านแกผ บู รหิ ารและขา ราชการ ลกู จา ง ศาสนการ ของสํานกั งานพระพุทธศาสนาแหง ชาติ วา “สํานกั งานพระพุทธศาสนาแหงชาติ เปนสํานกั งานทมี่ คี วามสาํ คัญอยา งยง่ิ เปนทีท่ ราบวา ประเทศ ไทยน้นั มีศาสนาพุทธเปน ศาสนาหลกั แตเราเขาใจกนั ดวี า ประเทศไทยเราไมม กี ารกดี กนั ในการนับถอื ศาสนาใด ๆ ท้ังสิน้ ไมวาใครจะนบั ถือศาสนาใด กค็ ือเปนเสรีภาพ และพระบาทสมเด็จพระเจาอยหู วั ทรง เปน องคเอกอัครศาสนูปถัมภก ซงึ่ แสดงวา ทรงอุดหนุนจุนเจอื หรอื ทรงพระเมตตาทที่ รงสนบั สนนุ ทกุ กจิ กรรมของทุกศาสนา เปนธรรมเนียมวัฒนธรรมทดี่ งี ามยงิ่ ของประเทศไทย” โดยนายกรฐั มนตรีไดเ นนใหเยาวชนและประชาชนเขาใจและเขา ถงึ หลกั ธรรมคาํ ส่ังสอนของ พระพุทธศาสนา และเนนใหส ํานกั งานพระพทุ ธศาสนาแหง ชาติ และกระทรวงวัฒนธรรม รว มแรงแขง็ ขนั รวมมือกันทาํ งานดา นเผยแผแบบบูรณาการ โดยนําเครื่องมอื ทางเทคโนโลยตี า ง ๆ เขา มาใช และยงั ได กลา วอกี วาหากมีสถานวี ิทยุ และสถานโี ทรทศั น เปน ของสาํ นักงานพระพุทธศาสนาแหง ชาติเอง จะ สามารถเผยแผพ ระพุทธศาสนาไดม ากข้นึ ยทุ ธศาสตรก ารพฒั นาประเทศ และนโยบายทแี่ ถลงตอ สภาผแู ทนราษฎร ตอ ประเด็นการพัฒนาท่ี สอดคลองกับยุทธศาสตรข องสํานกั งานพระพุทธศาสนาแหง ชาตปิ ระกอบดว ยขอ ๓ นโยบายสังคมและ คณุ ภาพชวี ิต ในดา นนโยบายศาสนา ศิลปะ และวฒั นธรรม ดังน้ี ๑.๓.๑ สง เสริมการทํานบุ าํ รุงและรกั ษาศลิ ปวฒั นธรรมไทยทุกดาน รวมทงั้ ศิลปวัฒนธรรมทอ งถ่นิ และภูมปิ ญ ญาไทยใหมีความกา วหนา มีการคนควา วจิ ัย ฟนฟู และพัฒนา พรอมทั้งฟน ฟู ตอยอดแหลงเรียนรทู างวฒั นธรรมเพอ่ื สง เสรมิ การเรยี นรขู องประชาชน โดยเฉพาะเด็ก และเยาวชน ๑.๓.๒ สงเสริมการปรับปรุงองคก ร และกลไกทีร่ ับผิดชอบดานศาสนาเพ่อื ใหการบรหิ ารจัดการ สง เสรมิ ทาํ นุบํารงุ พทุ ธศาสนามีความเปน เอกภาพ และประสิทธิภาพรวมทงั้ สงเสรมิ ความ เขา ใจอันดี และสมานฉนั ทระหวา งศาสนกิ ชนของทกุ ศาสนา เพอ่ื นาํ หลักธรรมของศาสนา มาใชใ นการสง เสรมิ คุณธรรมจรยิ ธรรม และสรา งแรงจงู ใจใหป ระชาชนใชหลกั ธรรมในการ ดํารงชวี ติ มากขึ้น การนาํ นโยบายของ ฯพณฯ นายกรัฐมาตรมี คี วามเก่ยี วของกับหนาที่ และความรบั ผดิ ชอบโดยตรง ของสาํ นกั งานพระพุทธศาสนาแหง ชาตใิ นดา นการเนนใหเยาวชน และประชาชนเขา ใจและเขา ถงึ หลกั ธรรม หนา ๒๓

คําส่งั สอนของพระพุทธศาสนาดวยการสรา งศาสนทายาททดี่ ี และความมปี ระสิทธภิ าพในการเผยแผ พระพุทธศาสนา ทงั้ นจ้ี ะตอ งคาํ นึงถงึ การนาํ เคร่อื งมอื ทางเทคโนโลยีตา ง ๆ เขา มาใชในการจดั การเรยี น การสอนใหสามารถกาวทนั การเปลี่ยนแปลง ปจจยั เหลานคี้ อื ประเด็นสําคญั ทจ่ี ะนาํ ไปเปน แนวทางการ พัฒนาตามวิถที างของยทุ ธศาสตร เพ่อื สรางผลสมั ฤทธ์ิทม่ี ีความแตกตา ง โดดเดน ตอไป ๑.๔ ทศิ ทางของแผนการศกึ ษาแหงชาติ ฉบับปรบั ปรุงปจจบุ ัน (๒๕๕๒-๒๕๕๙) มจี ดุ เนน ท่สี ําคัญ ๖ ประเดน็ คอื – การพฒั นาคน จะเนน การพัฒนาใหเ ปนคนเกง ดี มีความสขุ มีความภมู ิใจในความเปน ไทย รวมทัง้ มคี วามศรทั ธาเชอ่ื มั่นในระบอบประชาธิปไตยฯ รงั เกยี จการทจุ ริต ตอ ตา นการซ้ือสทิ ธขิ์ าย เสยี ง – การพัฒนาครู คณาจารย และบคุ ลากรทางการศกึ ษา จะมงุ เนนในเรอื่ งการพัฒนาครู เพ่อื นําไปสกู ารยกระดับคณุ ภาพการศึกษา – การพฒั นาสงั คมและสิ่งแวดลอ ม ใหส ังคมไทยเปน สังคมแหงคณุ ธรรมจรยิ ธรรม และสงเสรมิ การเรยี นรตู ลอดชวี ติ – การพฒั นากาํ ลังคนใหส อดคลองกบั ความตอ งการของผูใช ภาคอตุ สาหกรรมบรกิ าร ภาค เศรษฐกิจและสังคมตา งๆ โดยมกี ารกาํ หนดกรอบมาตรฐานคณุ วุฒวิ ิชาชีพใหเ กิดขน้ึ อยา งเปน รปู ธรรม – การมสี ว นรว ม ท้ังในสวนของภาครัฐ เอกชน หนว ยงานองคกรปกครองสวนทอ งถนิ่ และสถาบัน อืน่ ๆ ทเ่ี กีย่ วขอ ง เชน สถาบนั ศาสนา สถาบนั ครอบครวั เปน ตน – การเตรยี มประเทศไทยใหเ ดินหนาไปสคู วามพรอ มในการสรา งประชาคมอาเซยี น โดยอยาง นอ ยท่ีสุดทจ่ี ะตอ งทาํ ในเวลานี้คือ ควรจะตองมีการเรง รัดกาํ หนดกรอบมาตรฐานคุณวุฒิ การศกึ ษาในระดับตางๆ ซ่ึงในขณะนี้ระดบั อดุ มศึกษาไดจ ดั ทาํ และประกาศใชแ ลว คือ TQF (Thai Qualifications Framework) และตองไปเนนระดบั อาชวี ศึกษาตอ ไปดวย ขณะเดยี วกันตองมกี าร ผลักดันใหก ลมุ ประเทศอาเซยี นมี TQF กลางเกดิ ข้ึนดวย บทบาทสาํ คญั ของโรงเรยี นพระปรยิ ตั ธิ รรม แผนกสามัญศกึ ษา คอื การปฏริ ูประบบการศึกษาที่มี คณุ ภาพ มาตรฐาน และการรวมสรางสงั คมอดุ มปญ ญาธรรม ท่ีมคี วามยัง่ ยนื ซ่งึ การมแี ผนยุทธศาสตรท่ี ชดั เจนจะเปน การเพิ่มประสทิ ธภิ าพใหกบั การดาํ เนินงาน หนา ๒๔

๑.๕ ระเบยี บสาํ นักนายกรัฐมนตรี วา ดว ยการขับเคล่ือนการปฏิรูปการศกึ ษาใน ทศวรรษท่ีสอง พ.ศ. ๒๕๕๒ ดว ยสํานักนายกรัฐมนตรีไดออกระเบียบสํานกั นายกรฐั มนตรี วาดวยการขับเคลอื่ นการปฏริ ปู การศึกษาในทศวรรษทีส่ อง พ.ศ. ๒๕๕๒ ลงวนั ท่ี ๒ ธันวาคม ๒๕๕๒ เริม่ ขบั เคล่ือนต้งั แต พ.ศ. ๒๕๕๒ ถึง พ.ศ. ๒๕๖๑ โดยการปฏริ ูปการศกึ ษาใหด ําเนินการตามแนวทางการพัฒนาในสีด่ า นดว ยกนั (ตามระเบยี บฯ ขอ ๔) คือ ๑. พัฒนาคณุ ภาพคนไทย ใหมีนสิ ัยใฝเ รยี นรู สามารถเรียนรดู วยตนเองและแสวงหาความรอู ยา ง ตอเนอื่ งตลอดชวี ิต มีความสามารถในการสือ่ สาร สามารถคดิ วิเคราะห แกปญ หา ริเร่ิม สรางสรรค มีจิตสาธารณะ มีระเบียบวินัย คํานึงถอื ประโยชนส ว นรวม มศี ลี ธรรม คณุ ธรรม จริยธรรม และคา นิยม ๒. พัฒนาคุณภาพครู ใหเปนผูเอื้ออํานวยใหผูเรียนเกิดการเรียนรู เปนวิชาชีพท่ีมีคุณคา สามารถ ดึงดดู คนเกง เปน คนดี มีใจรักในวชิ าชพี ครมู าเปน ครู ๓. พัฒนาคุณภาพสถานศึกษาและแหลงเรียนรู เพื่อพัฒนาคุณภาพสถานศึกษาทุกระดับให สามารถเปนแหลงเรียนรูที่มีคุณภาพ และพัฒนาแหลงเรียนรูอื่น ๆ สําหรับการศึกษา และเรียนรู ท้ังในระบบโรงเรียน นอกระบบโรงเรียน และมรี ะบบบรหิ ารจัดการตามหลกั ธรรมาภิบาล ๔. พัฒนาคุณภาพการบริหารจัดการ โดยมุงเนนการกระจายอํานาจสูสถานศึกษา เขตพ้ืนที่ การศึกษา และองคกรปกครองสวนทองถ่ิน รวมทั้งการมีสวนรวมของผูปกครอง ชุมชน ภาคเอกชน และทุกภาคสวน และมีระบบการบรหิ ารจดั การตามหลกั ธรรมาภิบาล ๕. ใหมคี ณะกรรมการ ดงั ตอไปน้ี ๕.๑ คณะกรรมการนโยบายปฏริ ูปการศึกษาในทศวรรษทสี่ องเรียกโดยยอวา “กนป” มนี ายกรฐั มนตรี เปนประธาน ๕.๒ คณะกรรมการขับเคล่ือนการปฏิรูปการศึกษาในทศวรรษทสี่ องเรยี กโดยยอ วา “กขป”มรี ัฐมนตรีวา การกระทรวงศึกษาธกิ าร เปนประธาน ใหห นวยงานของรฐั เจา หนาที่ของรัฐ บุคคล และคณะบุคคล ซงึ่ มีหนาท่ีเก่ียวของกับ การปฏริ ปู การศึกษาในทศวรรษทส่ี อง ใหค วามรวมมอื และสนบั สนนุ การดําเนนิ การของ กนป. และ กขป. และสํานกั งานเลขาธิการสภาการศกึ ษา (ระเบียบฯ ขอ ๑๕) หนา ๒๕

๑.๖ สภาพการณของการจดั การศกึ ษา และคณุ ภาพการศึกษา จากการสํารวจผบู รหิ ารโรงเรียน และบคุ ลากรจาํ นวน ๑,๕๒๕ กลุมตวั อยา งดา นความคดิ เห็นตอ ประสทิ ธภิ าพในการจัดการศึกษาของโรงเรยี นพระปรยิ ตั ิธรรม แผนกสามัญศึกษาท่เี ปนอยูในปจ จบุ ันนัน้ มี ประเดน็ ที่ตอ งมกี ารดําเนนิ การปรับปรุง แกไ ขอยา งเรงดว นดงั ตอ ไปน้ี – ระบบการบรหิ ารจดั การยังไมเขม แขง็ ผบู ริหารยังไมไดเปน นักจดั การศกึ ษามอื อาชพี อกี ทงั้ ยึด ตดึ กบั ระบบปจ เจกบคุ คล เชน เจาอาวาส ผจู ัดการโรงเรยี น เปนตน ทําใหก ารดาํ เนนิ งานยงั ไม เปน ระบบมากนัก และจะทาํ ใหเกิดชองวา งในการพฒั นาในระยะยาว – บคุ ลากรยังขาดความชาํ นาญในวชิ าทสี่ อน อกี ทัง้ การพัฒนาบคุ ลากรยังไมต อเน่ือง ไมท ่วั ถงึ ขวญั กาํ ลังใจในการปฏบิ ัติงาน และความม่นั คงในวิชาชีพยงั มนี อย – ไมม รี ะบบการนเิ ทศติดตามผลการดาํ เนนิ งานของโรงเรยี นทม่ี มี าตรฐานพอทจ่ี ะเปนกลไกสําคญั ในการผลกั ดนั นโยบายสกู ารปฏิบัติ – ขาดระบบการประชาสมั พนั ธ และการตลาดเชงิ รุกทาํ ใหภ าพลกั ษณของโรงเรยี นพระปรยิ ตั ธิ รรม แผนกสามญั ศึกษา ถกู มองวา เปนการจดั การศกึ ษาแกเ ดก็ ท่ีขาดโอกาส เดก็ ทมี่ คี ณุ ภาพตาํ่ หรือ เดก็ ทมี่ ีปญหาทางสังคม ซงึ่ ประเด็นนม้ี ผี ลโดยตรงตอภาพลักษณ และความนาเชอ่ื ถอื ในคุณภาพ ของศาสนทายาททผ่ี ลติ ขน้ึ มา (แมใ นความเปน จรงิ แลว คุณภาพของผเู รยี นจะตา่ํ กต็ าม แตไมค วร ถือเปน ขอจาํ กัด ควรเนนการประชาสัมพนั ธเ ชงิ กลยุทธเ พื่อสรางทศั นคตใิ หม) – ทีม่ าของรายไดย งั มาจากการอดุ หนุนเปนสําคญั โรงเรียนขาดมาตรการทช่ี ดั เจนในการพฒั นา โรงเรยี นใหมคี วามเขมแข็ง และพงึ่ ตนเองได – ผลการประเมนิ คุณภาพของการจดั การศกึ ษาในระบบการประกนั คณุ ภาพ ยังมีโรงเรยี นไมน อย (รอยละ ๓๐) ท่ยี งั ไมไดต ามเกณฑทก่ี าํ หนดไว และยังไมม ีมาตรการเชงิ รกุ ใดๆ ในการจดั การ – ขาดยทุ ธศาสตร และแนวทางในการพัฒนาระบบการจดั การศึกษาท้ังในระยะสนั้ ระยะกลาง และ ระยะยาว อีกทงั้ การบูรณาการกบั ทุกภาพสว นเพอ่ื การสรางความเขม แข็งทางการศกึ ษา และการ เผยแผพ ระพทุ ธศาสนายงั ไมมีความชดั เจนมากนัก – การดแู ลคุณภาพชวี ิตแกผ เู รยี นขณะเรียน ยงั ขาดมาตรฐานทเี่ ปน บรรทัดฐานเดยี วกัน – อัตราสวนของผูเรียนท่ีจบนักธรรมมีนอย ซึ่งไมสอดคลองกับปรัชญาของโรงเรียนท่ีเนนการ สรางศาสนทายาท – ระบบการเผยแผพระพุทธศาสนาเปนการดําเนินการแบบต้ังรับ ยังไมไดมุงเนนแบบเชิงรุกไปท่ี ชุมชน – หลักสตู รการเรยี นการสอนขาดความเปน อตั ลักษณข องปริยัตสิ ามญั องิ กับการศกึ ษาทางโลกมาก เกินไป ทําใหเปนภาระแกผเู รยี นในการพฒั นาตนเองทสี่ มบรู ณท ัง้ ทางโลก และทางธรรม (วยั ของ ผเู รียนคอื วยั เยาวชนซงึ่ ยงั ไมม สี ามญั สํานกึ ตอตนเองในการเปน ศาสนทายาท) หนา ๒๖

– อตั ราการเรยี นตอ ดานสามญั ของผูเ รยี น การลาออกระหวา งภาคเรยี นมีสูง และขาดมาตรการใน การสง เสริม จูงใจ และสรา งทศั นคตใิ หมแ กผ ูเรยี นในการครองตนเปนเพศบรรพชิต เพ่ือการ เปน ศาสนทายาททดี่ ี – ไมมีกลยุทธท่ีชัดเจนในการเสริมสรางเอกภาพทางการบริหาร และการจัดการศึกษาท่ีมีความ เขมแข็งเชงิ คณุ ภาพที่เปน ทป่ี ระจักษแกส งั คมชาวพุทธท้ังในประเทศ และตางประเทศ – ระบบการบรหิ ารจดั การบคุ ลากร ตัง้ แตกระบวนการสรรหา วา จา ง แตง ตงั้ การพิจารณาความดี ความชอบ การเล่อื นข้นั เล่ือนตําแหนง ยงั ไมไ ดมาตรฐานการบรหิ ารบคุ คล – ยงั มรี ะเบยี บปฏิบตั ิ กฏหมาย หลายประการทีย่ งั ไมเออ้ื ตอ การพฒั นาระบบการศึกษาพระปรยิ ัติ ธรรม แผนกสามญั ศกึ ษา – ระบบฐานขอมลู เทคโนโลยีสารสนเทศ ความพรอ มของอปุ กรณประกอบการเรยี นการสอนยงั ไม มีประสทิ ธภิ าพ – ผลงานทางวิชาการ งานวิจัยเพ่ือการพัฒนาระบบการศึกษายังมีนอยทําใหขาดหลักฐานเชิง ประจักษ ในการพฒั นาโรงเรียน เปน ตน ประเดน็ ตา งๆ เหลา นี้ลวนแลวแตเปน ความทาทายทางยทุ ธศาสตรทง้ั สน้ิ ซง่ึ เม่ือเปรยี บทยี บกับ คณุ ภาพ และความคาดหวงั ในอนาคตทคี่ วรจะเปน ไปของระบบการบริหารจดั การ และการจดั การศึกษาของ โรงเรยี นพระปรยิ ัตธิ รรม แผนกสามญั ศกึ ษา ถือไดว า จาํ เปน ตอ งมียทุ ธศาสตรก ารพฒั นาแบบกา วกระโดด จงึ จะยงั คงไวซ ง่ึ ประสทิ ธิภาพท่พี งึ ประสงค ในการจัดการศกึ ษาทเ่ี ปนความจาํ เปน ในการปฏบิ ัติหนา ทีเ่ พอื่ การสรา งศาสนทายาทที่มคี ณุ ภาพ และสรา งสังคมใหอ ดุ มปญญาธรรม ๑.๗ แผนเศรษฐกิจและสงั คมแหงชาติฉบบั ท่ี ๑๐ ประเทศไทยไดย ึดแนวทางการพฒั นาตามแผนพัฒนาเศรษฐกจิ และสังคมแหง ชาติฉบับที่ ๑๐ (พ.ศ. ๒๕๕๐ – ๒๕๕๔) เปน แผนหลักในการชที้ ศิ ทางการพฒั นาสงั คมและเศรษฐกจิ ของประเทศในภาพรวม ปรชั ญาในการจัดทําแผนฉบบั นค้ี ือ การนําเอาปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง และแนวคิดเร่ืองคนเปน ศูนยก ลาง ในการพัฒนา มาประยุกตก ับการจดั ทาํ แผน โดยมวี ิสยั ทศั น คือ “มงุ พัฒนาสูสังคมอยูเยน็ เปน สุขรว มกนั (Green and Happiness Society) คนไทยมคี ุณธรรมนําความรอบรู รเู ทาทนั โลก ครอบครวั อบอุน ชมุ ชน เขม แข็ง สังคมสนั ติสุข เศรษฐกจิ มคี ุณภาพ เสถยี รภาพและเปน ธรรม สิง่ แวดลอมมีคณุ ภาพและทรัพยากร ธรรมชาตยิ ั่งยนื อยภู ายใตร ะบบบรหิ ารจดั การประเทศทม่ี ธี รรมาภิบาล ดาํ รงไวซ งึ่ ระบอบประชาธปิ ไตยท่ีมี พระมหากษัตรยิ เปนประมุข และอยใู นประชาคมโลกไดอ ยา งมศี ักดศิ์ ร”ี โดยมยี ุทธศาสตรใ นการผลกั ดัน เพ่อื ใหเกิดความสําเรจ็ ตามเปา หมายของแผนทงั้ หมด ๕ ยุทธศาสตร ไดแ ก ๑. การพฒั นาคณุ ภาพคนและสังคมไทยสูส งั คมแหง ภูมปิ ญญาและการเรียนรู ๒. สุขภาวะดี จติ ใจ อารมณ กาย สติปญญามคี วามสมดลุ เขาถงึ หลกั ศาสนา มีคณุ ธรรม นาํ ความ รอบรู มสี ัมมาชีพ มคี วามม่ันคงในชีวติ ๓. การสรา งความเขมแขง็ ของชมุ ชนและสงั คมเปน ฐานทมี่ ั่นคงของประเทศ เพ่ือพัฒนาชมุ มชน หนา ๒๗

๔. เขมแขง็ สงบสันติ และแกป ญ หาความยากจนใหชมุ ชนอยูเ ยน็ เปนสขุ ๕. การปรับโครงสรางเศรษฐกจิ ใหสมดลุ และยงั่ ยนื เพ่ือใหเ ศรษฐกจิ มคี ุณภาพ เศรษฐกจิ มคี วามสมดุลมากขน้ึ มเี สถียรภาพและความเปน ธรรมทางเศรษฐกิจ ๑. การพัฒนาบนความหลากหลายทางชวี ภาพ การสรา งความมน่ั คงของฐานทรพั ยากร และคณุ ภาพ สิง่ แวดลอ ม เพ่อื ใหเกิดการรกั ษาความอดุ มสมบูรณข องฐานทรพั ยากร รกั ษาคณุ ภาพสงิ่ แวดลอ ม และวางรากฐานการปรบั โครงสรา งเศรษฐกิจสกู ารพฒั นาบนฐานความหลากหลายทางชีวภาพ ๒. การเสรมิ สรา งธรรมาภบิ าลในการบรหิ ารจดั การประเทศ โดยมุง หวังใหธรรมาภบิ าลของประเทศ ในทุกภาคสวนดีขนึ้ ตลอดจนสรางองคความรปู ระชาธปิ ไตย จากแผนเศรษฐกจิ และสังคมแหงชาตฉิ บับท่ี ๑๐ มีจดุ เนน หลายประการท่เี กย่ี วขอ งกับการพฒั นา ระบบการศกึ ษาโรงเรียนพระปริยตั ิธรรม แผนกสามญั ศกึ ษา ไมว า จะเปนการนาํ ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี ง มาใชใ นการบรู ณาการกับการเรยี นการสอน และประเดน็ สาํ คญั คอื การพฒั นาคณุ ภาพคนและสังคมไทยสู สงั คมแหง ภูมปิ ญ ญาและการเรียนรู เพือ่ พัฒนาคนใหม สี ุขภาวะดี จติ ใจ อารมณ กาย สตปิ ญ ญามีความ สมดุล เขา ถึงหลักศาสนา มีคุณธรรม นาํ ความรอบรู มสี มั มาชพี มีความม่ันคงในชีวติ ๑.๘ รายงานผลการประกนั คุณภาพการศกึ ษา ผลการประเมินคุณภาพภายนอก รอบสอง (พ.ศ.๒๕๔๙-๒๕๕๒) มีโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศกึ ษา ไดรับการประเมินแลว ๓๙๑ แหง สรุปผลการประเมิน ดงั น้ี ๑. โรงเรียนที่ไดรับการรบั รองคณุ ภาพมาตรฐาน ๒๐๙ แหง (รอ ยละ ๕๓.๔๕) ๒. โรงเรยี นท่ไี มไ ดร บั การรบั รองคณุ ภาพมาตรฐาน ๑๘๒ แหง (รอยละ ๔๖.๕๕) ๓. ระดบั คณุ ภาพผลการประเมินภายนอก – ระดบั ดีมาก ๑๒ แหง (รอ ยละ ๓.๐๗) – ระดบั ดี ๒๔๘ แหง (รอยละ ๖๓.๔๓) – ระดับพอใช ๑๒๕ แหง (รอยละ ๓๑.๙๗) – ระดับปรับปรงุ ๖ แหง (รอยละ ๑.๕๓) เม่ือพิจารณาคาเฉลี่ยรายมาตรฐานของโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา ท่ีไดรับการ ประเมินคุณภาพภายนอกรอบท่ีสอง พบวามาตรฐานที่มีคาเฉลี่ยของผลการประเมินอยูในระดับต่ําที่สุด ไดแก มาตรฐานท่ี ๕ ผูเรียนมีความรูและทักษะที่จําเปนตามหลักสูตร (๒.๑๒) ลําดับตอมาคือ มาตรฐานท่ี ๙ ครูมีความสามารถในการจัดการเรียนการสอนอยางมีประสิทธิภาพและเนนผูเรียนเปน สําคัญ (๒.๔๕) และมาตรฐานที่ ๔ ผูเรียนมีความสามารถในการคิดวิเคราะห คิดสังเคราะห มี วิจารณญาณ มีความคดิ สรางสรรค คดิ ไตรตรองและมวี สิ ัยทศั น (๒.๔๙) หนา ๒๘

จากการรว มอภปิ รายกนั อยา งกวางขวางถึงปญหา/อุปสรรค ที่ทําใหบางมาตรฐานมีคาเฉล่ียของผล การประเมนิ อยใู นระดบั ต่าํ คือ ๑. การสอบ O-NET ของทุกปท่ีผานมา มักจะสอบตรงกันกับการสอบบาลีสนามหลวงของคณะสงฆ ทําใหโรงเรียนตอ งนํานักเรยี นไปสอบบาลสี นามหลวง ๒. สถานศึกษา/นักเรียน ไมใหความสําคัญกับการสอบ O-NET ทําใหผลสัมฤทธ์ิในการสอบอยูใน ระดบั ต่ํา ๓. สถานภาพครแู ละบุคลากรทไ่ี มมคี วามมนั่ คง ทาํ ใหมกี ารเขา -ออกบอยของครแู ละบุคลากร สงผลกระทบตอ การทาํ งานทไ่ี มตอ เนอื่ ง ๔. ผูป ระเมนิ ภายนอกบางคนไมเขาใจบรบิ ทของโรงเรยี นพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศกึ ษา ทาํ ใหผลการประเมนิ ไมเ ปนมาตรฐานเดียวกนั ขอเสนอแนะเชงิ นโยบายตอ ตนสงั กัด ๑. คัดเลือกสถานศึกษาทม่ี คี ณุ ภาพระดบั ดีข้นึ ไป เพ่ือประชาสัมพนั ธ ยกยอง และเผยแพรผ ลการ ดําเนนิ งานเปนตน แบบใหแ กส ถานศกึ ษาอ่นื ๆ ๒. ประสานการทดสอบภาษาบาลี และการทดสอบ O-NET ใหม ชี ว งเวลาตางกนั เพื่อใหผเู รยี นมี โอกาสเตรยี มตัวเขารับการทดสอบทัง้ สองประเภท ๓. กาํ หนดเปน นโยบายใหส ถานศกึ ษาทุกแหง ตองใหผเู รยี นเขารบั การทดสอบวัดผลสัมฤทธท์ิ างการ เรียนระดับชาติ (O-NET) และใชเปนเกณฑหน่ึงในการพิจารณาจบการศึกษาตามหลักสูตร สถานศกึ ษาขัน้ พน้ื ฐาน ๔. พัฒนามาตรฐานการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษา เพื่อใหมีแนวทางในการดําเนินงาน พัฒนาคุณภาพมาตรฐานภายในใหเหมาะสมกับนโยบาย จุดเนนและคุณลักษณะเฉพาะของการ จดั การศึกษาประเภทนี้ ๕. กําหนดนโยบายและแผนพฒั นาสถานศกึ ษาระยะยาวใหชดั เจน เพือ่ การพัฒนาคณุ ภาพการศกึ ษา อยา งตอ เน่อื ง ๖. สงเสริม พัฒนา และเผยแพรความรูใหสถานศึกษา ใหผูบริหารสถานศึกษาใหความสําคัญกับ พัฒนาระบบการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษาใหเปนสวนหนึ่งของการบริหาร เพ่ือ เสรมิ สรางความเขมแข็งในการพฒั นาคณุ ภาพมาตรฐานท่ีตอเนอ่ื งและย่งั ยืน ๗. สงเสริม สนับสนุนใหกลุมสถานศึกษาในทุกภูมิภาค มีบทบาทสําคัญในการพัฒนาและประเมิน คุณภาพภายใน โดยนําผลการประเมินคุณภาพภายในและผลการประเมินคุณภาพภายนอกมา ใชใ นการวางแผนการพฒั นาคุณภาพสถานศึกษาในแตละภมู ภิ าคในระดบั กลุมโรงเรียน ๘. สงเสริมใหกลุมสถานศึกษามีบทบาทในการคัดสรรครูผูมีความรูความสามารถ และสามารถ ปฏิบัตงิ านไดเ ต็มเวลาเขามาเปนครผู สู อนในสถานศกึ ษา ใหก ารยกยอง และเผยแพรผลงานของ ครทู ี่มผี ลงานการจัดการเรียนการสอนดีเดน ในแตล ะภูมิภาค หนา ๒๙

๑.๙ การวิเคราะหศ ักยภาพในการพัฒนาของโรงเรียนพระปรยิ ตั ธิ รรม แผนกสามัญศกึ ษา การประเมินศักยภาพทางยุทธศาสตร (SWOT Analysis) ประกอบดวยการประเมิน จุดแข็ง จุดออน โอกาส อุปสรรคของการพัฒนาของโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษาที่มีตอการ ดําเนินงานใหเ ปาประสงคบรรลผุ ลสัมฤทธิ์ ซ่งึ จากการประเมนิ ศักยภาพทางยทุ ธศาสตรประกอบดว ย จดุ แขง็ (Strength) การประเมินศักยภาพทางยุทธศาสตรดานจุดแข็งเปนการประเมินจุดเดน หรือจุดแข็ง ภายใน ของการดําเนินการใหภ ารกิจขององคกรบรรลผุ ลสมั ฤทธ์ิ ซึ่งจากการวเิ คราะหจ ดุ แขง็ พบวามีดงั น้ี ดานบคุ ลากร ๑. พระสงฆสามเณรมคี ุณธรรม จริยธรรม มภี าวะผนู าํ ดา นคุณธรรม และเปนท่ศี รทั ธาของประชาชน ท่ัวไป ๒. นโยบายของสํานักงานพระพุทธศาสนาแหงชาติ มีความชัดเจนในการมุงม่ัน สงเสริมและพัฒนา การศกึ ษาในระดบั พน้ื ฐานท่คี วบคกู ับการศึกษาธรรม –บาลี ดานการเงิน ๑. มีงบประมาณจากหลากหลายชองทาง ท้ังจากงบประมาณอุดหนุนการศึกษา งบประมาณ สนับสนุนจากวัด เปนตน ดานการบริหารจดั การ ๑. มีสภาพแวดลอ มทเ่ี ออ้ื ตอ การเปนแหลง เรียนรแู ละการปฏิบตั ธิ รรมตามหลักพระพทุ ธศาสนา ๒. มีโครงสรา ง การบรหิ ารจดั การชดั เจนเปน ระบบ ๓. โรงเรยี นเปนศูนยก ลางการเรยี นรขู องชมุ ชน ดา นวัสดุ อุปกรณ หลกั สตู ร และเทคโนโลยี ๑. สอื่ การสอน มีความพอเพียงตอการบรกิ ารทางการศกึ ษาแกผเู รยี น จดุ ออน (Weakness) การประเมินศักยภาพทางยุทธศาสตร ดานจุดออนเปนการประเมินจุดดอยภายในของการ ดําเนนิ การใหภารกจิ ขององคกรไมบรรลผุ ลสมั ฤทธ์ิ ซงึ่ จากการวเิ คราะหจดุ ออ นพบวา มดี ังน้ี ดา นบคุ ลากร (Man) ๑. ผูเรียนเปนผูข าดโอกาสทางการศึกษา มคี วามแตกตา งทางสงั คมและเศรษฐกิจ มพี น้ื ฐานความรู ของผูเรยี นมคี วามแตกตา ง และผูเรยี นมกี ารศกึ ษาทง้ั ๓ แผนกคือ แผนกธรรม แผนกบาลีและ แผนกสามัญศึกษา ทาํ ใหเกดิ ความลาทางการศกึ ษา ผเู รยี นหา งไกลครอบครวั ๒. ผูบรหิ ารมคี วามรู และทกั ษะ ไมเพยี งพอตอ การบรหิ ารจดั การเทาทันการเปล่ยี นแปลง และ ผบู รหิ ารมภี าระงานอ่ืนมากทําใหไ มม เี วลาในการบรหิ ารจดั การเพยี งพอ หนา ๓๐

๓. ครูขาดความมน่ั คง และความกา วหนา ทางดานวิชาชพี ขวัญและกาํ ลังใจ ไมไ ดร ับสวัสดกิ าร การ สงเคราะห รายได และสวัสดิการทเี่ หมาะสมตอ คณุ วฒุ ิ และไมไ ดร ับการพัฒนาใหม ีความรู ความสามารถในการจดั กระบวนการเรยี นการสอน ท่เี นนผูเรยี นเปน ศนู ยก ลางอยา งเหมาะสม และเทา เทียม มกี ารเปลย่ี นแปลงทาํ ใหเ กิดภาวะสมองไหลไปหนว ยงานอื่นทมี่ นั่ คงกวา เดิม ๔. ระบบการบรหิ าร และการพฒั นาบคุ ลากรยงั ไมเ ปน ระบบ ไมมที ศิ ทางในการจัดการทชี่ ัดเจน ดา นการเงิน (Money) ๑. มีงบประมาณไมเพียงพอ ไมสอดคลอง ไมเหมาะสม กับภาระงานและรูปแบบการจัดการเรียน การสอน ๒. ขาดระบบการบริหารจัดการ การเงิน การบัญชีที่ไดมาตรฐาน เปนธรรมาภิบาล และไมมี แผนงานที่ชดั เจนในการบรหิ ารจดั การระบบการเงนิ ของโรงเรยี น ๓. มีส่ือ วัสดุ อุปกรณ อาคาร สถานที่ ไมเพียงพอ ไมเอื้อตอการจัดการศึกษา และไมเอ้ือตอการ จดั การเรยี นการสอน ดา นการบริหารจัดการ (Management) ๑. ไมมีแผนงานในการบรหิ ารจดั การและพฒั นาคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาอยา งชดั เจน ๒. การถา ยทอดและสือ่ สารยังไมท ว่ั ถึงองคก ร ขาดการนิเทศตดิ ตามและประเมินผลจากหนว ยงาน ตนสังกดั ๓. ขาดการนาํ ขอ มูลมาศึกษา วเิ คราะหเพ่ือวางแผนการพฒั นาคณุ ภาพการศึกษาอยา งจรงิ จัง ๔. ขาดการมีสว นรว มในการบริหารจดั การ และการจดั การศกึ ษาจากภาคสวนภายนอก ๕. สภาพแวดลอมของโรงเรยี นขาดการสรา งบรรยากาศทางวชิ าการ ๖. การศึกษาพระปริยัตธิ รรม แผนกสามญั ศึกษายงั เนน อยูใ นสวนของปริยัตคิ ือภาคของความรยู งั ไม มีการเชอ่ื มตอ ความรเู ขาสภู าคของการปฏบิ ตั ิ เพอ่ื ใหเ กิดปญญาตามหลักพุทธธรรม ๗. ระบบสวสั ดิการแกผ ูเรยี นขาดการบรหิ ารจัดการทีม่ ปี ระสทิ ธิภาพ ๘. ไมม ี พรบ.การศึกษาของโรงเรยี นพระปรยิ ตั ธิ รรม แผนกสามัญศกึ ษา ๙. ไมม รี ะบบประกนั คณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา ๑๐.ระบบการบรกิ ารวิชาการ การเผยแผพ ระพุทธศาสนายงั ไมเปน ระบบ ดานวัสดุ อปุ กรณ หลักสตู ร เทคโนโลยี ( Material) ๑. หลกั สูตรที่ใช เปนการนําของการศกึ ษาข้ันพ้ืนฐานมาใช ซงึ่ ไมม ีความสอดคลองกับบริบทของ ปริยตั สิ ามญั และการพฒั นาผเู รยี น ๒. เทคโนโลยีสารสนเทศในการบริหารจัดการ และการจัดการศึกษายังไมมีความทันสมัย ระบบ ฐานขอ มูลยังไมม ีประสทิ ธิภาพ ๓. การเขา ถงึ เทคโนโลยยี งั ไมท ว่ั ถึง หนา ๓๑

โอกาส (Opportunity) การประเมินศักยภาพทางยุทธศาสตรดานโอกาส เปนการประเมินปจจัยภายนอกที่สงเสริมให การดาํ เนินการใหภ ารกิจขององคกรบรรลผุ ลสมั ฤทธ์ิ ซง่ึ จากการวิเคราะหโอกาสพบวามีดงั นี้ ๑. แผนเศรษฐกจิ และสังคมแหง ชาติฉบับท่ี ๑๐ เนนการสรางชุมชนอุดมปญ ญา และมุงสรางสงั คม คณุ ธรรม ๒. วัดเปนศนู ยกลางการประกอบศาสนกิจ ประเพณี วัฒนธรรมทอ งถนิ่ ๓. นโยบายใหท กุ โรงเรยี นผา นเกณฑมาตรฐานการศกึ ษา ๔. ภาครฐั ใหก ารสนับสนุนโครงการเรยี นฟรี ๑๕ ป อยางมคี ณุ ภาพ ๕. โครงสรา งการบังคบั บญั ชาข้นึ ตรงตอ นายกรัฐมนตรี ๖. ไดร ับงบประมาณสนับสนนุ จากภาครัฐและสังคมเพิม่ ขึน้ ๗. ไดรับการศกึ ษาจากแหลง เรยี นรตู า งๆ มากขน้ึ สงผลตอ ประสทิ ธิภาพการจดั การศึกษา ๘. มีชองทางในการเผยแผและประชาสัมพันธการจัดการศึกษาเพ่ิมมากขึ้น สามารถนําขอมูล สารสนเทศ มาบรหิ ารจดั การอยา งมีประสทิ ธิภาพและมคี ุณภาพ ๙. สังคมมีสว นรวมในการจดั การศกึ ษา และสงั คมไทยมคี า นยิ มในการทาํ บุญตอ พระสงฆสามเณร ๑๐.นโยบายรัฐบาลมุงสงเสริมการปรับปรุงองคกร และกลไกท่ีรับผิดชอบดานศาสนาเพ่ือใหการ บริหารจัดการสงเสริม ทํานุบํารุงพุทธศาสนามีความเปนเอกภาพ และประสิทธิภาพรวมทั้ง สงเสริมความเขาใจอันดี และสมานฉันทระหวางศาสนิกชนของทุกศาสนา เพ่ือนําหลักธรรมของ ศาสนามาใชในการสงเสริมคุณธรรมจริยธรรม และสรางแรงจูงใจใหประชาชนใชหลักธรรมใน การดํารงชวี ิตมากข้ึน อุปสรรค (Threat) การประเมนิ ศกั ยภาพทางยทุ ธศาสตรดา นอปุ สรรคเปนการประเมินปจจยั ภายนอกที่คกุ คามตอ การดาํ เนินการใหภารกจิ ขององคกรไมบ รรลุผลสมั ฤทธิ์ ซึ่งจากการวเิ คราะหอปุ สรรคพบวา มดี ังนี้ ๑. กลไกในการขบั เคลอ่ื นและสนบั สนุนของหนวยงานระดับนโยบายดาํ เนินงานไมเกดิ ประสทิ ธภิ าพ ๒. ปจจัยนําเขา เปน ไปตามภาวะของเศรษฐกจิ สง ผลตอ จาํ นวนผูเรียนและงบประมาณ ๓. ผูเรยี นขาดวฒุ ภิ าวะในการเลือกบริโภคเทคโนโลยีอยา งเหมาะสม ๔. ปจ จยั ทางสงั คมมคี วามเสย่ี งในการดาํ รงสมณเพศและแรงจงู ใจตอ การเรียนมมี ากขน้ึ ซ่ึงจากการประเมินศักยภาพทางการพัฒนาตามภารกิจของโรงเรียน จะไดนําผลท่ีไดไปใชในการ จัดทําแผนยุทธศาสตร และแผนปฏิบัตกิ าร ดงั แสดงในบทท่ี ๒ ตอ ไป หนา ๓๒

บทที่ ๒ แผนยุทธศาสตรการพัฒนาการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามญั ศึกษา แผนยุทธศาสตรการพัฒนาการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา ประกอบดวยองค ประกอบ ของทิศทางยุทธศาสตรการพัฒนา ระบบวัดผลทางยุทธศาสตร และระบบปฏิบัติการทาง ยุทธศาสตร ดงั รายละเอียด ตอไปนี้ ๒.๑ ทศิ ทางยุทธศาสตรการพัฒนาการศึกษาพระปรยิ ัตธิ รรม แผนกสามญั ศึกษา วสิ ยั ทัศน (Vision) วสิ ัยทศั นเปน เข็มทศิ นาํ ทางสอู นาคต เปนการพัฒนาไปสอู นาคตทรี่ ะบบการศกึ ษาพระปรยิ ตั ธิ รรม แผนกสามญั ศกึ ษา จะใชเ ปนแนวทางในการพฒั นา จงึ ไดก าํ หนดวสิ ัยทัศน ดงั นี้ “สงเสรมิ พระพุทธศาสนาใหเ จริญงอกงามดวยศาสนทายาททเ่ี ปย มปญ ญาพทุ ธธรรม ผลัก ดนั ใหป ระเทศไทยเปน ศูนยก ลางการศกึ ษาพระปริยตั ธิ รรม แผนกสามญั ศึกษาของโลกทมี่ คี ณุ ภาพ มาตรฐาน” พนั ธกิจ (Mission) พันธกิจเปนกรอบ และแนวทางในการดาํ เนินงานตามหนา ที่ และตามวสิ ัยทัศนท ่ไี ดก าํ หนดไว ซงึ่ ประกอบดว ยพันธกิจ ดังนี้ ๑. จดั การศกึ ษาพระปรยิ ตั ิธรรม แผนกสามัญศึกษาเพือ่ ผลติ และพัฒนาศาสนทายาททีเ่ ปย มปญญา พทุ ธธรรม ๒. พฒั นาระบบบริหารโรงเรยี นใหเขมแข็ง เปน โรงเรยี นคุณภาพมาตรฐานของไทยทเ่ี ปนศนู ยก ลาง การศกึ ษาพระปริยัตธิ รรม แผนกสามญั ศกึ ษาของโลก ๓. เผยแผแ ละทาํ นุบํารงุ พทุ ธศาสนาใหเ จรญิ งอกงาม และรวมสรา งสงั คมพุทธธรรมทมี่ ีความเขมแขง็ ประเดน็ ยทุ ธศาสตร (Strategic Issue) ประเดน็ ยทุ ธศาสตร เปนประเด็นสําคญั ตามพันธกิจ ทจ่ี ะอาศยั การขับเคล่ือนดวยวิธีการทาง ยุทธศาสตรใ หม ีการพัฒนาทแี่ ตกตาง โดดเดน และกา วกระโดด ประกอบดว ย ๔ ประเด็นยทุ ธศาสตร ดงั นี้ ๑. การสรา งและพัฒนาผเู รยี นใหเปน ศาสนทายาทท่มี คี ณุ ภาพ ๒. การพัฒนาระบบบรหิ ารโรงเรยี นใหเขม แข็ง และมมี าตรฐานเปน โรงเรียนคณุ ภาพทีย่ งั่ ยืน ๓. การเสริมสรา งศกั ยภาพใหป ระเทศไทยเปนศนู ยกลางการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามญั ศึกษาของโลก ๔. การทํานุบํารุง เผยแผพระพทุ ธศาสนาใหเ จริญงอกงาม หนา ๓๓

เปา ประสงค (Goal) เปาประสงคเปน ผลสัมฤทธทิ์ ่ีเปน ผลลพั ธของการดาํ เนนิ งานตามประเด็นยทุ ธศาสตร ทีม่ งุ หวงั จะให เกิดการบรรลผุ ลในอนาคต ประกอบดวย เปา ประสงค ดังน้ี ๑. ผูเรยี นเปนศาสนทายาทที่เปย มปญญาพทุ ธธรรมและมคี ณุ ลกั ษณะปรยิ ัติสามญั ตามทีพ่ ึงประสงค ๒. ระบบการศกึ ษาพระปรยิ ตั ธิ รรม แผนกสามัญศึกษามีอตั ลักษณพ ุทธธรรม และมคี ณุ ภาพ มาตรฐานเปน ทยี่ อมรับ และเชื่อมั่นของสงั คม ๓. ประเทศไทยเปนศนู ยกลางของโลกในการเรยี นรแู ละการศึกษาระดบั พนื้ ฐานทางพระพทุ ธศาสนา ๔. พระพทุ ธศาสนามีความเจรญิ งอกงาม สงั คมเขม แข็งอดุ มปญ ญาพุทธธรรม ผลผลิตของแผนยทุ ธศาสตร (Strategic Plan output) ผลผลติ เปน ผลสัมฤทธิ์ที่เปนผลผลิตโดยตรงจากการใชทรัพยากรเพื่อการขับเคลื่อนแผน ยทุ ธศาสตร ประกอบดว ยผลผลิต ดังน้ี ๑. ผูจบการศึกษามัธยมศกึ ษาตอนตน และมธั ยมศกึ ษาตอนปลายเพ่มิ ขนึ้ ทงั้ ปริมาณและคุณภาพ ๒. มผี ูเรียนที่สอบผานหลกั สูตรนกั ธรรม-บาลีมากขึน้ ๓. โรงเรียนพระปริยัตธิ รรม แผนกสามญั ศกึ ษามกี ารจัดการศกึ ษาทไี่ ดค ณุ ภาพ มาตรฐาน ๔. มีโรงเรยี นพระปริยตั ธิ รรม แผนกสามัญศึกษานานาชาติ ตนแบบ ๕. มผี ูจบการศกึ ษาที่ดาํ รงอยูในบรรพชิตมากขน้ึ ๖. มีชมุ ชนพุทธธรรมท่ีเขมแขง็ ทัว่ ทั้งประเทศ และเพมิ่ ขน้ึ อยา งตอ เนอ่ื ง ดงั แสดงความสัมพนั ธของทิศทางยทุ ธศาสตรในตาราง หนา ๓๔

ตารางแสดงความสมั พันธของทศิ ทางยทุ ธศาสตรก ารพัฒนาการศึกษาพระปรยิ ัตธิ รรม แผนกสามญั ศึกษา วสิ ยั ทัศน : สงเสรมิ พระพุทธศาสนาใหเจริญงอกงาม ดวยศาสนทายาทท่เี ปย มปญ ญาพทุ ธธรรม ผลกั ดันใหประเทศไทยเปนศนู ยกลางการศึกษาพระปริยตั ธิ รรม แผนกสามัญศกึ ษา ของโลกทีม่ คี ุณภาพมาตรฐาน พันธกิจ ประเด็นยทุ ธศาสตร เปา ประสงค ผลผลติ ๑. จัดการศึกษาพระ ๑. การสรางและพัฒนา ๑. ผูเรยี นเปนศาสน ๑. ผูจบการศกึ ษามัธยม ปรยิ ัตธิ รรมแผนก ผเู รยี นใหเปน ศาสน ทายาททเ่ี ปย มปญ ญา ศึกษาตอนตน และ สามญั ศึกษาเพื่อผลิต ทายาทที่มคี ณุ ภาพ พุทธธรรมและมี มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย และพัฒนาศาสน คุณลกั ษณะปรยิ ตั ิ เพ่ิมขึ้นท้ังปรมิ าณและ ทายาททเ่ี ปย มปญ ญา สามัญตามท่ีพึง คุณภาพ พุทธธรรม ประสงค ๒. มผี เู รียนที่สอบผา น หลักสูตรนกั ธรรม- บาลมี ากข้นึ ๒. พฒั นาระบบบริหาร ๒. การพัฒนาระบบ ๒. ระบบการศึกษาพระ ๓. โรงเรียนพระปรยิ ตั ิ โรงเรียนใหเขมแขง็ บรหิ ารโรงเรียนให ปรยิ ตั ิธรรม แผนก ธรรม แผนกสามญั เปน โรงเรียนคุณภาพ เขมแข็ง และมี สามัญศกึ ษามอี ัต ศึกษา มกี ารจดั มาตรฐานของไทยท่ี มาตรฐานเปน ลกั ษณพ ทุ ธธรรม การศกึ ษาทไ่ี ด เปน ศนู ยก ลาง โรงเรยี นคุณภาพที่ และมีคณุ ภาพ คุณภาพ มาตรฐาน การศกึ ษาพระปริยตั ิ ย่งั ยืน มาตรฐานเปน ที่ ธรรม แผนกสามญั ยอมรับและเชอ่ื มน่ั ศึกษาของโลก ของสังคม ๓. เผยแผ และทาํ นุบาํ รุง ๓. การเสรมิ สราง ๓. ประเทศไทยเปน ศนู ย ๔. มีโรงเรยี นพระปริยัติ พระพทุ ธศาสนาให ศักยภาพใหป ระเทศ กลางของโลกในการ ธรรมแผนกสามัญ เจรญิ งอกงาม และรวม ไทยเปนศูนยก ลาง เรียนรู และการศกึ ษา ศึกษานานาชาติ สรา งสังคมพทุ ธธรรม การศึกษาพระปริยตั ิ ระดับพ้นื ฐานทาง ตน แบบ ที่มคี วามเขม แขง็ ธรรมแผนกสามัญ พระพทุ ธศาสนา ศึกษาของโลก ๔. การทาํ นุบาํ รงุ เผยแผ ๔. พระพทุ ธศาสนามคี วาม ๕. มีผูจบการศกึ ษาที่ พระพุทธศาสนาให เจริญงอกงาม สังคม ดํารงอยใู นบรรพชติ เจรญิ งอกงาม เขม แข็งอดุ มปญญา มากขึ้น พุทธธรรม ๖. มีชุมชนพุทธธรรมท่ี เขม แขง็ ทว่ั ทงั้ ประเทศ และเพ่มิ ขึ้นอยา งตอ เน่อื ง หนา ๓๕

๒.๒ ระบบวัดผลทางยทุ ธศาสตร และระบบปฏิบัตกิ ารทางยทุ ธศาสตร เพื่อใหทิศทางยุทธศาสตรถูกแปลงสูการปฏิบัติ จึงไดกําหนดระบบวัดผลทางยุทธศาสตร คือ ตัวช้ีวัด (Key Performance Indicator: KPI) คาเปาหมาย (Target) เพื่อวัดความกาวหนาของการ ดําเนินงาน และสถานะการบรรลุผลสมั ฤทธิ์ และประสทิ ธิภาพของการดาํ เนิน และไดกาํ หนดระบบปฏบิ ตั กิ ารทางยทุ ธศาสตรค อื กลยทุ ธ (Strategy) และโครงการ (Project) เพอื่ การขับเคลอ่ื นระบบการศึกษาพระปริยตั ิธรรม แผนกสามญั ศกึ ษา ใหเกดิ ผลสมั ฤทธ์ติ ามทม่ี งุ หวงั ทงั้ นไ้ี ดใหน ิยามของระบบวดั ผลทางยทุ ธศาสตร และระบบปฏบิ ตั กิ ารทางยทุ ธศาสตร ไวดงั น้ี ตวั ชวี้ ดั หมายถึง ตวั บง ชี้หลกั ทส่ี าํ คัญของความกาวหนา ของการดาํ เนินงาน และการบรรลผุ ล สัมฤทธ์ขิ องเปาประสงค และผลผลติ ตามทกี่ าํ หนดไว เปาหมาย หมายถงึ คาเปา หมายท่ีตอ งการใหบ รรลุในแตล ะตวั ชี้วดั น้นั ๆ และมงุ หวงั ไปทีก่ าร บรรลุของผลผลติ หรือเปาประสงคต ามทก่ี าํ หนดไว กลยุทธ หมายถงึ กลวิธที างการกระทาํ ทเ่ี นนการพัฒนาทีแ่ ตกตา ง โดดเดน กา วกระโดดที่ สอดคลองกับศักยภาพที่มี และความคาดหวังท่ีตอ งการในอนาคต โครงการ หมายถงึ แนวทางการปฏบิ ตั ิ กจิ กรรมเพอ่ื การดาํ เนินการเพ่อื การแปลงกลยทุ ธสูก าร กระทาํ ใหบ รรลุผลตามตวั ชวี้ ัด และคา เปาหมายทีก่ าํ หนดไว ท้ังนี้สามารถแยกการระบบวัดผลทางยุทธศาสตร และระบบปฏิบัติการทางยุทธศาสตร แตละ เปา ประสงค ไดด ังนี้ หนา ๓๖

เปาประสงคท ่ี ๑ : ผูเ รียนเปนศาสนทายาทที่เปยมปญญาพุทธธรรม และมคี ณุ ลกั ษณะ ปริยตั สิ ามญั ตามท่ีพึงประสงค แนวคดิ ของเปา ประสงค โรงเรยี นพระปริยตั ธิ รรม แผนกสามัญศกึ ษา มวี ัตถุประสงคของการจดั การศกึ ษาทจ่ี ะใหการศึกษา ในโรงเรยี น เปน ประโยชนตอฝายศาสนจกั ร และฝายบานเมอื ง กลาวคอื ทางฝา ยศาสนจกั รจะไดศ าสน ทายาททดี่ ี และบานเมอื งไดเ ยาวชนท่มี คี ณุ ภาพ ความมุงหวังของเปาประสงคคือการผลิต และพัฒนาผูเรียนท่ีจบการศึกษาที่มีลักษณะของการ เปน ศาสนทายาททีเ่ ปยมปญญาพทุ ธธรรม และมีคณุ ลกั ษณะปริยัติสามัญตามทพี่ ง่ึ ประสงค เพื่อสะทอ น อัตลักษณข องผลสัมฤทธ์ขิ องการจดั การศกึ ษาพระปรยิ ตั ิธรรม แผนกสามัญศกึ ษาใหเ ปนทป่ี ระจกั ษ ท้งั นไี้ ด กําหนดกรอบนยิ ามของเปาประสงค ไวดงั น้ี ผเู รยี นเปนศาสนทายาททีเ่ ปย มปญ ญาพทุ ธธรรม (ภูมธิ รรม) หมายถงึ ผูเรียนทีม่ คี ณุ ลักษณะ ดงั นี้ – เปนผูทส่ี มบูรณดว ยความรคู วามเขา ใจในหลกั ธรรมทางพระพทุ ธศาสนาอยางแทจรงิ – เปน ผูประพฤติดีปฏิบตั ชิ อบ ดํารงอยใู นสมณธรรมสมควรแกภ าวะ สามารถธาํ รงและสืบตอ พระพุทธศาสนาใหเ จริญสถาพรตอ ไป และถาหากพระภกิ ษุสามเณรเหลานล้ี าสกิ ขาบทไปแลว สามารถเขาศกึ ษาตอ ในสถานศกึ ษาของรัฐได หรือเขารบั ราชการหรือสรา งประโยชนใหกา วหนา ใหแ กตนเอง และบานเมืองสบื ตอไปดวยเชน กัน ผเู รียนเปนศาสนทายาททม่ี คี ณุ ลักษณะปรยิ ัติสามัญทางโลกตามท่พี งึ ประสงค (ภมู ิรู) หมายถึง ผเู รียนที่มคี ณุ ลักษณะ ดังนี้ – การเปน ผูเรียนท่ีกาวทนั โลกอยางรูเ ทา ทนั ดว ยการเรียนรูตลอดชีวติ – มคี ุณธรรม จริยธรรม และวินยั ในตนเองสูง – เปนแบบอยา งของเยาวชน – เปนผูริเร่ิม สรา งสรรค และรวมสรา งการเปล่ยี นแปลงทางสังคมสสู งั คมพุทธธรรมทยี่ ่ังยนื – เปนผูเ รยี นทีถ่ ึงพรอมดวยทกั ษะสากล (คอมพวิ เตอร ภาษาตางประเทศ วัฒนธรรมสากล ) หมายเหตุ สาํ นักงานพระพทุ ธศาสนาแหง ชาติและโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษาจะรวมกันสราง มาตรฐานของผูเรียนท่ีเปนอัตลักษณของโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา จากน้ันจะนําไปใช เพื่อการทดสอบสมรรถนะในทุก ๆ โรงเรียนในระดับช้ันมัธยมศึกษาปท่ี ๓ และมัธยมศึกษาปที่ ๖ โดย ผูเรียนที่ผานการทดสอบและผานเกณฑที่กําหนดไวจะไดรับประกาศนียบัตรรับรองคุณลักษณะ และ ความสามารถตามมาตรฐานการมภี มู ริ ู และภูมธิ รรมทส่ี มบรู ณ ท้งั นี้ไดกาํ หนดตวั ชว้ี ัด และคา เปาหมายของเปา ประสงค ไว ดงั น้ี หนา ๓๗

ตวั ชี้วดั ของเปาประสงค : รอยละของผเู รยี นทมี่ สี มรรถนะทผ่ี านเกณฑม าตรฐานการมภี มู ิรู และภูมิ ธรรมท่ีสมบรู ณ ผลงานทีผ่ า นมา คาเปา หมาย (Target) (พ.ศ.) (Based Line) ๒๕๕๓ ๒๕๕๔ ๒๕๕๕ ๒๕๕๖ ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑ ๒๕๖๒ ไมม ี - ๓๐ ๔๐ ๕๐ ๖๐ ๗๐ ๘๐ ๙๐ ๙๐ ๙๐ ผลผลติ ที่ ๑: ผจู บการศึกษามธั ยมศึกษาตอนตน และมธั ยมศกึ ษาตอนปลายเพมิ่ ขึ้นทงั้ ปรมิ าณและคณุ ภาพ แนวคิดของผลผลิต ความตองการของการจัดการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา คือการผลิตผูเรียนที่มี คุณภาพ เพ่ือสรางสรรคสังคมท่ีอุดมปญญาธรรม และการเสริมสรางโอกาสทางเลือกทางการศึกษาแก สังคม ผลผลิตจึงเนนที่การมีผูจบการศึกษามัธยมศึกษาตอนตน และมัธยมศึกษาตอนปลายเพ่ิมข้ึนทั้ง ปริมาณ คุณภาพ การเพ่ิมขึ้นของความรู และปญญา ทั้งทางโลก และทางธรรม พรอมท้ังเสริมสราง ประสิทธิภาพและขีดความสามารถของโรงเรียนในการจัดการศึกษานอกเวลาเรียน เพ่ือเปนการใหบริการ ทางวชิ าการอกี ทางหนึ่ง โดยจัดใหมีการฝก อบรมในหลักสูตรระยะสั้นแกเ ยาวชน หรือประชาชนทั่วไป ตวั ชีว้ ดั ของผลผลติ : จํานวนผูจบการศกึ ษาระดบั มัธยมศึกษาตอนตน (ม.ตน ) ระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลาย (ม.ปลาย) และระดบั ประกาศนียบตั ร (ปบ.) ผลงานที่ คาเปา หมาย (Target) (พ.ศ.) ระดบั ผานมา ๒๕๕๓ ๒๕๕๔ ๒๕๕๕ ๒๕๕๖ ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑ ๒๕๖๒ ม.ตน ๗,๙๕๖ ๘,๔๐๐ ๙.๗๐๐ ๑๑,๐๐๐ ๑๒.๐๐๐ ๑๒.๐๐๐ ๑๒.๐๐๐ ๑๔.๐๐๐ ๑๖.๐๐๐ ๑๘.๐๐๐ ๒๐.๐๐๐ ม.ปลาย ๒,๔๘๘ ๓.๓๐๐ ๓,๙๐๐ ๔,๗๐๐ ๕,๖๐๐ ๖,๖๐๐ ๗,๘๐๐ ๙,๒๐๐ ๑๐,๘๐๐ ๑๒,๗๐๐ ๑๕,๐๐๐ ปบ. - - ๖๐๐ ๗๐๐ ๘๐๐ ๙๐๐ ๑,๐๐๐ ๑,๕๐๐ ๒,๐๐๐ ๒,๕๐๐ ๓,๐๐๐ หมายเหตุ ระดับประกาศนียบัตร (ปบ.) เปน การฝก อบรมระยะส้นั ที่เนนการพัฒนาผา นการบริการวชิ าการ พระพุทธศาสนาที่มงุ พัฒนาผานการเรยี นรูน อกเวลา สาํ หรับพระสงฆ ฆราวาส โดยจะเปนการพัฒนาทใี่ ช เวลา ๓- ๑๐ วนั โดยจะแตกตางกนั ไปในแตละหลักสตู ร ทงั้ นข้ี ้นึ อยกู บั ความพรอ มของโรงเรยี นนัน้ ๆ หนา ๓๘

ผลผลิตท่ี ๒: มีผูเ รยี นท่ีสอบผา นหลักสตู รนักธรรม-บาลี มากขึ้น แนวคดิ ของผลผลิต เปน ผลผลติ ทก่ี าํ หนดขน้ึ มาเพ่ือสนองนโยบายของคณะสงฆทต่ี องการใหมผี ูเ รยี นดา นนักธรรม-บาลี เพมิ่ มากขึ้น และเปน การตอกยาํ้ ในการสนองตอบตอ ความตอ งการของการจัดการศกึ ษาพระปริยตั ิธรรม แผนกสามญั ศึกษา ดา นการผลติ ผูเรยี นใหเปนศาสนทายาทท่ีมคี ณุ ภาพ เปน อัตลักษณข องโรงเรียนพระ ปริยัตธิ รรม แผนกสามญั ศกึ ษาอยางแทจ รงิ เพ่อื สรางสรรคสงั คมปญ ญาทางธรรมแกประเทศชาตสิ ืบตอ ไป ตัวชี้วัดของผลผลิต : รอ ยละการเพิ่มข้นึ ตอ ปข องผูเ รียนทสี่ อบผา นหลักสูตรนักธรรม - บาลี ผลงานที่ คาเปา หมาย (Target) (พ.ศ.) ระดบั ผานมา ๒๕๕๓ ๒๕๕๔ ๒๕๕๕ ๒๕๕๖ ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑ ๒๕๖๒ - ตรี - ๒๐ ๓๐ ๔๐ ๕๐ ๕๕ ๖๐ ๖๕ ๗๐ ๘๐ - โท - ๑๕ ๒๐ ๒๕ ๓๐ ๓๕ ๔๐ ๔๕ ๕๐ ๖๐ - เอก - ๑๕ ๒๐ ๒๕ ๓๐ ๓๕ ๔๐ ๔๕ ๕๐ ๖๐ เปรยี ญ - ธรรม - ๑๐ ๑๕ ๒๐ ๑๕ ๓๐ ๔๐ ๔๕ ๕๐ ๖๐ ประโยค ๑-๒ เปรยี ญ - ธรรม - ๑๐ ๑๕ ๒๐ ๒๕ ๓๐ ๔๐ ๔๕ ๕๐ ๖๐ ประโยค ๓ หมายเหตุ เปา หมายการเพิม่ ขึ้นนบั จากปฐานนน้ั ๆ และผลงานทผี่ านมายงั ไมไดคํานวณแบบการ เพ่ิมข้ึนเปน คาเฉล่ีย ท้งั น้ีเพือ่ ใหการบรรลุเปาประสงค และผลผลติ จึงกาํ หนดระบบปฏิบัตกิ ารทางยุทธศาสตร ซึ่ง ประกอบดว ยกลยทุ ธ แผนงาน และโครงการ (กลยุทธ แผนงาน โครงการอาจจะมีการปรบั เปล่ียน ขึ้นอยกู บั สภาพการณท่ีเกยี่ วของ และผลการ ดาํ เนนิ งานทผ่ี า นมาของยทุ ธศาสตร) ดงั มรี ายละเอียด ดังน้ี หนา ๓๙

กลยุทธ ๑ จัดระบบสวัสดิการและสรา งสภาพแวดลอ มที่เหมาะสม ใหผ เู รยี น เรียนรูอยา งมี ความสขุ โดยเนน การปฏริ ปู งบประมาณการดแู ลอยา งท่ัวถงึ ยดึ ผเู รียนเปนศนู ยก ลาง พัฒนาโรงเรยี นสูโรงเรยี นนา อยูนาเรยี น ตวั ชว้ี ดั รอยละของความพงึ พอใจ ความสขุ ของผเู รียนระหวา งการศึกษา ผลงานทีผ่ านมา คาเปาหมาย (Target) (พ.ศ.) (Based Line) ๒๕๕๓ ๒๕๕๔ ๒๕๕๕ ๒๕๕๖ ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑ ๒๕๖๒ ๗๓.๖๐ ๗๕ ๗๕ ๗๕ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๕ ๘๕ มาตรการ และแนวทางสกู ารปฏิบตั ิของกลยทุ ธ การจัดระบบสวัสดิการสรางสภาพแวดลอมท่ีเหมาะสม ใหผูเรียน เรียนรูอยางมีความสุข ประกอบดว ยแนวปฏบิ ัติ ดงั นี้ – การปรับภูมิทัศนของโรงเรียนใหเปนสถานท่ีท่ีมีบรรยากาศเอ้ือตอการเรียนรูพุทธธรรม และการ ศึกษาหาความรู – การพฒั นาระบบการบริหารจัดการสวัสดิการ ท่ีเพียงพอทั่วถึง เปนระบบ และมีมาตรฐาน เพื่อจูง ใจผูเรียน เชน สวสั ดิการผูเ รียนดี สวัสดิการผูปฏบิ ตั ธิ รรมดี เปนตน – การปฏิรูประบบการดูแลผูเรียนเนนการดูแลรายบุคคลท่ีเขาถึง เขาใจและพัฒนา เพื่อสรางขวัญ กําลังใจ โดยการจัดตั้งหนว ยดแู ลสวสั ดภิ าพ และใหค ําปรกึ ษาอยางใกลช ิด – การสรางมาตรการจูงใจเพื่อใหผูเรียนมีขวัญกําลังใจในการศึกษาในระบบการศึกษาพระปริยัติ ธรรม ตวั ชี้วัด รอ ยละของโรงเรียนทีผ่ า นเกณฑมาตรฐานโรงเรยี นนา เรียนรู (Happiness School) (สภาพแวดลอม หอพกั สิง่ อํานวยความสะดวกในโรงเรียน) ผลงานทผ่ี านมา คา เปาหมาย (Target) (พ.ศ.) (Based Line) ๒๕๕๓ ๒๕๕๔ ๒๕๕๕ ๒๕๕๖ ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑ ๒๕๖๒ ไมมี - ๒๐ ๒๕ ๓๐ ๓๕ ๔๐ ๕๐ ๖๐ ๗๐ ๘๐ มาตรการ และแนวทางสูการปฏิบตั ขิ องกลยทุ ธ การยกระดบั มาตรฐานการดูแลผเู รียน สโู รงเรยี นนาเรียนรู ประกอบดว ยแนวปฏบิ ัติ ดังนี้ – สรางมาตรฐานโรงเรียนนาอยูโ ดยการมีสว นรวมของทุกภาคสวน และคัดเลือกโรงเรียนนํารองท่ีมี ความพรอ มและมีพน้ื ฐานเดิมอยูบาง หรอื เขา ขายมาตรฐาน เพ่อื การพัฒนาสูโ รงเรยี นนาอยู – ปฏิรปู ระบบการดแู ลหอพกั ท่ีไดม าตรฐาน สะอาด ปลอดภัย และสงบ – พฒั นาโรงเรียนสมู าตรฐานโรงเรียนสง เสริมสขุ ภาพเพื่อการสรางสุขภาวะทีด่ แี กผเู รยี น – จัดหาอุปกรณท่ีมีความเพียงพอ โดยในเบื้องตนเนนการระดมทรัพยากรชวยเหลือในโรงเรียนท่ี ขาดแคลน และในขณะเดียวกันจะรวมมือกับโรงเรียนท่ีมีศักยภาพในการพัฒนาหรือสราง หอ งเรยี นตน แบบที่มีความทนั สมัยสมบรู ณด วยโสตทศั นปู กรณท่ีเหมาะสม หนา ๔๐

– สรางมาตรฐานโรงเรียนนาอยู นาเรียนรู และจากนั้นขับเคลื่อนสูการปฏิบัติ จัดใหมีระบบการ ติดตาม ประเมินผล โรงเรียน เพื่อการคัดเลือกโรงเรียนท่ีผานมาตรฐาน พัฒนาเปนศูนยกลาง การเรยี นรู และการพัฒนาตอ ไป – นาํ ระบบ ๕ ส มาใชอยา งจริงจัง และสรางภูมทิ รรศนท ี่ดีแกโรงเรียน กลยทุ ธ ๒ สรา งภาพลักษณโรงเรยี นพระปริยตั ธิ รรม แผนกสามัญศึกษา ใหเปนทีย่ อมรบั ดวย การสอื่ สารองคก ร การประชาสัมพนั ธ และการตลาดเชงิ รกุ แบบมืออาชพี ตวั ชวี้ ดั รอยละการเพม่ิ ข้ึนของจํานวนผูเ ขา เรยี นระดับมัธยมศกึ ษาปท ี๑่ และระดับมธั ยมศึกษาปท๔ี่ มธั ยมศกึ ษาปท ่ี ๑ ผลงานท่ีผานมา คา เปา หมาย (Target) (พ.ศ.) (Based Line) ๒๕๕๓ ๒๕๕๔ ๒๕๕๕ ๒๕๕๖ ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑ ๒๕๖๒ ไมม ี - ๕ ๗ ๑๐ ๑๕ ๒๐ ๒๐ ๒๐ ๒๐ ๒๐ มัธยมศึกษาปท ี่ ๔ ผลงานทผี่ า นมา คาเปา หมาย (Target) (พ.ศ.) (Based Line) ๒๕๕๓ ๒๕๕๔ ๒๕๕๕ ๒๕๕๖ ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑ ๒๕๖๒ ไมม ี - ๕ ๗ ๑๐ ๑๕ ๒๐ ๒๐ ๒๐ ๒๐ ๒๐ หมายเหตุ คาเปา หมายเปน รอ ยละการเพ่ิมขนึ้ จากฐานเดมิ ของปน ้นั ๆ มาตรการ และแนวทางสกู ารปฏิบตั ิของกลยทุ ธ การสรา งพฒั นาการสอ่ื สารองคกรและการสรางภาพลกั ษณโ รงเรยี นพระปรยิ ตั ิธรรม แผนกสามัญ ศึกษาใหเปนทย่ี อมรบั ดวยกลไกการประชาสมั พนั ธ และการตลาดเชงิ รุก มงุ เนน การดาํ เนนิ งานเพ่ือเพ่ิม ปริมาณ และการใหไดม าซง่ึ ผเู รียนท่มี คี ณุ ภาพ ประกอบดวยแนวปฏบิ ัติ ดังน้ี – การพัฒนาระบบการแนะแนวการศึกษาเชิงรุกผานเครือขายความรวมมือจากวัด ทองถิ่น และ ชุมชนแบบความสามารถท่มี พี ันธสญั ญารว ม – การสรางสื่อที่นาสนใจหลากหลาย และการดําเนินการประชาสัมพันธท่ีตอเนื่อง เขาถึงกลุม เปา หมาย – การใชบุคคลท่ีมีศักยภาพเพ่ือการสรรหาผูเรียนท่ีเขาถึงครัวเรือนของกลุมเปาหมาย โดยการผาน ศิษยปจ จุบัน ศิษยเกา ผทู รงคณุ วุฒิ – การวางมาตรการใหวัดเปนเครือขายในการสรรหาผูเรียนที่มีคุณภาพมีความพรอมเพ่ือปอนสู ระบบการศกึ ษาพระปริยตั ิธรรม แผนกสามญั ศึกษา หนา ๔๑

– การพัฒนาระบบงานการประชาสัมพนั ธ และการตลาดของโรงเรียนท่ีมีความเปนมืออาชีพ พรอม ท้ังเสริมสรางสมรรถนะแกบุคลากรในการเปนผูบริหารจัดการภาพลักษณองคกรท่ีมีขีด ความสามารถสงู – เสริมสรางความรวมมือกับเครือขายทางการศึกษาในระดับพื้นฐานเพ่ือสรางโรงเรียนเครือขาย คณุ ธรรมรว มกัน – สรางความรวมมืออยางมีพันธสัญญากับองคกรทองถ่ินเพื่อการพัฒนาเยาวชนใหมีภูมิรู และภูมิ ธรรม ดวยกระบวนการศึกษาพระปริยัตธิ รรม แผนกสามญั ศึกษา – สรา งกลไกความรวมมือระหวางประเทศเพื่อการแลกเปลี่ยน และการพัฒนาผูเรียนอันจะเปนการ เร่มิ สรางภาพลักษณทดี่ แี กโรงเรียน – สงเสริมใหโรงเรียนเขารว มกจิ กรรมทางสงั คม และเปนแกนนําหลักทสี่ ําคญั ในการสรา งสงั คมอยดู ี มสี ุขรว มกนั เพื่อสรางการยอมรับแกโ รงเรยี น กลยุทธ ๓ สรา งผเู รียนท่ีมีความพรอม และสมบรู ณใ นการดาํ เนนิ ชวี ติ ดว ยหลักธรรมและปญ ญา ทางสังคมอยา งรเู ทา ทนั กนั และเปน อตั ลกั ษณข องปริยตั ิสามญั ตวั ช้ีวดั รอ ยละของผจู บการศกึ ษาระดบั มัธยมศกึ ษาปท ่ี ๓ และ ๖ ท่ีผา นเกณฑค ณุ ลักษณะ มาตรฐานของโรงเรยี นดานสงั คม (ภาษา, คอมพิวเตอร) ผลงานที่ผานมา คาเปา หมาย (Target) (พ.ศ.) (Based Line) ๒๕๕๓ ๒๕๕๔ ๒๕๕๕ ๒๕๕๖ ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑ ๒๕๖๒ ไมม ี - ๒๕ ๓๐ ๓๕ ๔๐ ๔๕ ๕๐ ๕๕ ๖๐ ๖๕ ตัวชี้วัด รอ ยละของผจู บการศกึ ษาระดับ มัธยมศึกษาปที่ ๓ และ ๖ ทผ่ี านเกณฑค ุณลกั ษณะ มาตรฐานของ โรงเรียนดานพุทธธรรม ผลงานท่ผี านมา คาเปาหมาย (Target) (พ.ศ.) (Based Line) ๒๕๕๓ ๒๕๕๔ ๒๕๕๕ ๒๕๕๖ ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑ ๒๕๖๒ ไมมี ๔๐ ๔๕ ๕๐ ๕๕ ๖๐ ๖๕ ๗๐ ๗๕ ๘๐ ๘๐ มาตรการ และแนวทางสูการปฏิบตั ขิ องกลยทุ ธ การสรา งผเู รยี นท่มี คี วามพรอ มและสมบรู ณในการดาํ เนนิ ชีวติ ดวยธรรมและปญ ญาทางสงั คมท่ี เปนอัตลกั ษณของปริยตั ิสามญั ประกอบดวยแนวปฏบิ ัติ ดงั นี้ – สรา งมาตรฐานผูเ รยี นท่ีเปนศาสนทายาทท่ีเปย มปญ ญาพุทธธรรม (ภมู ิธรรม) – วางมาตรการเพื่อการพัฒนาผูเรียนท่ีมีความรูความเขาใจในหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาอยาง แทจรงิ – เสริมสรางและจูงใจผูเรียนใหเปนผูประพฤติดีปฏิบัติชอบ ดํารงอยูในสมณธรรม สมควรแกภาวะ สามารถธํารงและสบื ตอพระพุทธศาสนาใหเ จรญิ สถาพรตอ ไป หนา ๔๒

– การพฒั นาระบบการตดิ ตามประเมนิ ผลผูเรียน เพ่ือการเสริมสรา งทศั นคติหลงั ลาสิกขาบทไปแลว เนนการสรางประโยชนใ หกา วหนาใหแกต นเองและบา นเมอื งสืบตอ ไป – สรางมาตรฐานการพัฒนาผูเรียนใหเปนศาสนทายาทท่ีมีคุณลักษณะปริยัติสามัญทางโลกตามท่ี พึงประสงค (ภูมิรู) ดวยการพัฒนาใหเปนผูเรียนท่ีกาวทันโลกอยางรูเทาทัน มีวินัยในตนเองสูง เปนแบบอยางของเยาวชน ตามมาตฐานท่กี ําหนดไว – พฒั นาผูเรยี นใหม ีศกั ยภาพในการเปนผสู รางการเปลยี่ นแปลงทางสังคมสสู งั คมพทุ ธธรรมทีย่ ั่งยืน ผานการอบรมระยะสนั้ จากผูทรงคุณวฒุ ิ – การเสริมสรางผูเรียนที่ถึงพรอมดวยทักษะสากล (คอมพิวเตอร ภาษาตางประเทศ วัฒนธรรม สากล) ดวยการจัดการสอนเสริมท่ีพรอ มสมบูรณด ว ยผูสอน สื่อและสภาพแวดลอม กลยทุ ธ ๔ ปรับระบบการเรยี นการสอนใหมีคณุ ภาพมาตรฐานเนนอตั ลกั ษณพ ุทธศาสนา ตัวชีว้ ัด รอ ยละของวชิ าทมี่ กี ารเรยี นการสอน ทม่ี กี ารปรับปรุงหลกั สูตรใหมีการบูรณาการหลกั พระพทุ ธศาสนา และสามารถจัดการเรยี นการสอนทไี่ ดมาตรฐาน ตามทกี่ าํ หนดโดย กองพุทธศาสนศึกษา สาํ นกั งานพระพุทธศาสนาแหง ชาติ ผลงานทผี่ านมา คาเปา หมาย (Target) (พ.ศ.) (Based Line) ๒๕๕๓ ๒๕๕๔ ๒๕๕๕ ๒๕๕๖ ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑ ๒๕๖๒ ไมมี - ๒๐ ๔๐ ๖๐ ๗๐ ๘๐ ๙๐ ๑๐๐ ๑๐๐ ๑๐๐ มาตรการ และแนวทางสูการปฏบิ ตั ขิ องกลยทุ ธ การปรบั ระบบการเรยี นการสอนใหมคี ณุ ภาพมาตรฐานเนนอัตลกั ษณพ ุทธศาสนา ประกอบดวย แนวปฏิบัติ ดังน้ี – ยกระดับความสามารถของครูผูสอน ใหรองรับกับมาตรฐานและคุณภาพตามที่พึงประสงค ดวย การคัดเลือกครูในแตละกลุมโรงเรียนมาพัฒนาใหเปนผูสอนคุณภาพปริยัติสามัญ และสงเสริมให มีการใชค รูผสู อนคุณภาพรว มกนั – ปรับวิชาท่ีมีการเรียนการสอนปจจุบัน ใหมีการปรับปรุงหลักสูตรท่ีมีการบูรณาการหลัก พระพทุ ธศาสนาอยางเหมาะสม – ศึกษา และวิเคราะหหลักสูตรท่ีมีความเหมาะสมและเปนไปไดในการสรางผูเรียนที่มีคุณภาพ มาตรฐานแบบอัตลกั ษณพทุ ธศาสนา – นําเสนอรูปแบบการพัฒนาผูเรียนที่เนนการสรางแนวคิดในการใฝรู เรียนรูตลอดชีวิต แก โรงเรียนอยางเหมาะสมเพื่อใหสามารถนาํ ไปใชไ ดอ ยา งเปน รูปธรรม – ปรับระบบการวัดผลทเ่ี นน การวัดดา นภูมิรู ภมู ิธรรม ในสัดสว นทเ่ี หมาะสม – สงเสริมพระภิกษุ ผูทรงคุณวุฒิที่มีความรู ความสามารถทางโลก และทางธรรมมารวมจัดการ เรียน การสอน หนา ๔๓

– สรางรูปแบบการจัดการเรียนการสอนแบบเนนผูเรียนเปนศูนยกลางท่ีเปนบริบทของโรงเรียน พระปรยิ ัตธิ รรม แผนกสามญั ศกึ ษา – สรา งระบบการเรยี นการสอนที่เนนการเรียนรูภาคปฏิบัติ และการประยุกตใชในชีวิตประจําวันใน ทุกรายวชิ า – ปฏิรูประบบแผนการสอนใหเปนแผนการสอน แบบพัฒนาการอยางแทจริงพรอมท้ังริเริ่ม ดาํ เนินการในโรงเรยี นนาํ รองและกระจายใหค รอบคลุมท้งั ประเทศ กลยทุ ธ ๕ สรางความพรอมแกผเู รยี นใหม ีศักยภาพที่สมดุลกบั การรบั การศกึ ษาจากระบบปริยัติ สามัญ ตวั ชี้วัด อตั ราการลาออกระหวา งภาคเรยี นของผูเ รียนเฉลยี่ ทง้ั ระบบตอ ป ผลงานท่ีผา นมา คาเปาหมาย (Target) (พ.ศ.) (Based Line) ๒๕๕๓ ๒๕๕๔ ๒๕๕๕ ๒๕๕๖ ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑ ๒๕๖๒ ไมมี - ๗ ๖ ๕ ๔ ๓ ๒ ๑ ๑ ๑ หมายเหตุ คา เปาหมายกําหนดจากฐานขอมูลของปทผ่ี า นมาในแตละป มาตรการ และแนวทางสกู ารปฏิบตั ิของกลยทุ ธ การสรา งความพรอ มแกผ ูเรียนใหมศี กั ยภาพทสี่ มดลุ กบั การรบั การศึกษาจากระบบปริยัติสามญั ประกอบดวยแนวปฏิบัติ ดงั น้ี – วิเคราะหสถานการณ และตนเหตุของการลาออกระหวางภาคเรียนของผูเรียน พรอมจัดทํา แผนการปอ งกนั และการพฒั นาทีม่ ปี ระสทิ ธิภาพ – จัดระบบการดูแลผูเรียนที่เนนการดูแลอยางเขาใจ และท่ัวถึง โดยการอาศัยกลไกของการมีสวน รวมจากรนุ พี่ ผปู กครอง และชุมชน – สรา งกจิ กรรมทหี่ ลากหลายเพอ่ื การพกั ผอ นหยอ นใจที่มีความเหมาะสมกบั พระปริยัติธรรม แผนก สามัญศกึ ษา เพอื่ การลดภาวะเครียดระหวางการเรียน – ปรับพื้นฐานผูเรียนกอนเขาสูกระบวนการเรียนรู โดยการอบรมหลักสูตรระยะสั้นในระดับ มธั ยมศึกษาตอนตน และมัธยมศึกษาตอนปลายเพื่อการเตรียมตัวเตรียมใจเขาสูระบบการศึกษา พระปรยิ ัติธรรม แผนกสามัญศกึ ษา – แสวงหาความรวมมือกบั หนว ยงานสาธารณสุขเพือ่ การดูแลสุขภาวะผูเรียน และการพัฒนาผูเรียน ใหม ีความสมบรู ณท างสขุ ภาพ หนา ๔๔

กลยทุ ธ ๖ สรางความแข็งแกรง ในภมู ิความรทู างวชิ าการแกผ เู รียนใหเปนท่ีประจกั ษ และเปนที่ ยอมรบั จากสงั คม ตวั ชว้ี ดั จาํ นวนครง้ั ในการจัดงานชมุ นุมวิชาการโรงเรยี นพระปรยิ ตั ิธรรม แผนกสามญั ศึกษาใน ระดบั ประเทศ ผลงานท่ผี า นมา คาเปาหมาย (Target) (พ.ศ.) (Based Line) ๒๕๕๓ ๒๕๕๔ ๒๕๕๕ ๒๕๕๖ ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑ ๒๕๖๒ ไมม ี - ๒ ๒ ๒ ๒ ๒ ๒ ๒ ๒ ๒ ตวั ช้วี ดั จํานวนผเู รยี นทป่ี ระสบความสาํ เร็จในเวทวี ิชาการระดบั การศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐานท้ังในและ ตา งประเทศ ผลงานทผ่ี า นมา คาเปา หมาย (Target) (พ.ศ.) (Based Line) ๒๕๕๓ ๒๕๕๔ ๒๕๕๕ ๒๕๕๖ ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑ ๒๕๖๒ ไมมี - ๑๐ ๑๐ ๑๐ ๑๐ ๒๐ ๒๐ ๒๐ ๓๐ ๓๐ มาตรการ และแนวทางสกู ารปฏบิ ตั ิของกลยทุ ธ การสรา งความแขง็ แกรงในภูมิความรทู างวชิ าการแกผ เู รยี นใหเปน ทป่ี ระจักษ และยอมรับจากสงั คม ประกอบดวยแนวปฏิบตั ิ ดังนี้ – กําหนดกรอบการพัฒนาของโรงเรยี น ใหเ นนการพัฒนาท่ีเปน เลิศดา นการศึกษาระดับพนื้ ฐาน ตามขดี ความสามารถของโรงเรยี นน้นั ๆ เชน โรงเรียนเปน เลศิ ดานวทิ ยาศาสตร โรงเรียนเปนเลศิ ดา นภาษาไทย โรงเรยี นเปนเลศิ ดานภาษาตางประเทศ โรงเรยี นเปน เลศิ ดา นการสรา งวชิ าชีพ เปน ตน จากนน้ั จงึ กําหนดวาระการพัฒนาประจาํ ปใ นดา นทางโลกวชิ าการ เชน ปแ หงการพฒั นา ดานภาษาตา งประเทศ, ปแหง การพัฒนาความเปน เลิศดานวทิ ยาศาสตร, ปแ หงการพฒั นาดา น ภาษาไทย เปน ตน – จดั ทาํ หลกั สตู รการเรยี นรูระยะส้ัน เพอ่ื การสง เสริมและสรา งความเขา ใจแกผ ูเรยี นท่มี ีความพรอ ม ทางวชิ าการทางโลกที่เปนเลิศ พรอ มท้ังคดั เลือกผเู รียนทีม่ คี วามพรอ มมาทําการสอนเสริมผา น ระบบการติวเตอรของโรงเรยี นพระปริยัตธิ รรม แผนกสามัญศึกษา โดยอาศัยการมสี วนรว มของ ทกุ ภาคสว น และการสรางจติ สาธารณะจากผทู รงคุณวฒุ หิ รือจากเยาวชนท่ีประสบความสาํ เร็จ ทางการศึกษามาทําหนาทเ่ี ปน ผสู อนพเิ ศษ – พัฒนาหลักสูตรเพ่ือการสอนเสริม หรือกิจกรรมที่เหมาะสมในการพัฒนาผูเรียนท่ีเนนการ เปน ผูเรียนที่กาวทันโลกอยางรูเทาทัน มีวินัยในตนเองสูง ตอวาระการพัฒนาในแตละปนั้นๆ และ พัฒนาผูเรียนใหเปนแบบอยางของเยาวชน เปนผูสรางการเปลี่ยนแปลงทางสังคมสูสังคมพุทธ ธรรมทีย่ ง่ั ยืน – ปรบั ระบบการจัดกิจกรรมการแขงขันวิชาการใหมีประสิทธิภาพมากข้ึน เนนการดําเนินงานท่ีเปน ระบบ ครบวงจร และการมีสวนรวมอยางท่ัวถึงของทุกภาคสวน พรอมท้ังการพัฒนาระบบการ ประชาสัมพนั ธแ ละการดาํ เนนิ งาน หนา ๔๕