04 SEASON CHANGE

6 ว า ร ส า ร ส ม า ค ม ัน ก เ รีย น ไ ท ย ใ น ตุ ร ีก ป ีท \"คําถามวา่ จะคิดถึงตรุ กีไหม จะหนี ฉันตอบไปทันทีอยา่ งไมล่ ังเลวา่ คิดถึงแนๆ่ แมว้ า่ จะมหี ลายสงิ อยา่ งทีไมถ่ กู ใจ เบอื เอือมระอา แต่พอเวลาผา่ นไป มนั ก็คือสว่ นหนงึ ในชวี ติ เรา \" นักศึกษาสาขาเศรษฐศาสตร์ จากมหาวทิ ยาลัยแหง่ อนาโตเลีย มกี ล้องแดงเปนเพอื นค่ใู จในการเก็บเรอื งราวด้านสงั คม ประวตั ิศาสตรแ์ ละเศรษฐกิจ ล่าสดุ ได้เรยี นรูก้ ารเปดบา้ นแนว Bed&Breakfast ผา่ น Airbnb ซงึ ถ้าใครไปเมอื งทีเปนต้น กําเนิดของรถไฟความเรว็ สงู สายแรกในตรุ กีแล้ว อุ่นใจได้วา่ มี บา้ นคนไทยอยูแ่ น่นอน Credit Photo : OTTOKIM

SEASON CHANGE จะหนี แสงอาทิตยท ่ีโผลพนขอบฟาสอ งเขามาทางหนา ตา งในตู นอนของรถไฟสาย Doğu Ekspresi (Eastern Express) เสน ทางอังการา – คารส ปลกุ ฉันใหมาเจอกับภาพของภเู ขา ลาํ ธารและทองทงุ วิ่งผา นไป ภาพธรรมชาตทิ ่อี ยตู รงหนาฉนั ขณะนตี้ อ งสรางความประทบั ใจใหก บั ทกุ คนที่เห็นแนนอน ฉนั เช่อื อยา งนน้ั TRAIN TO MARDIN ถ่ายโดย : สพุ ตั รา มารยา Yenişehir, Diyarbakır

2 ขณะทร่ี ถไฟว่ิงไปตามรางเหล็กตอนนี้ เรานา 3 แมจะแอบเกริ่นไวบ า งแลววารถไฟตรุ กีอาจ จะอยใู นเขตจังหวดั Sivas (ซวี าส) กาํ ลังเขาเขต ไมเ ปะ เรอ่ื งเวลาแบบญี่ปุนแตกไ็ มนาเกลียดเทาท่ีท่ี จังหวดั Erzincan (แอรซนิ จาน) ละม้ัง เพราะ เราจากมาหรอก อาจมสี ายบางใหมากสุดกน็ า จะ ตารางเวลาลา ชา ไปต้ังแตตอนกลางคืนและจาก ไมเกนิ ครง่ึ ชั่วโมงแหละ ดวยเหตผุ ลที่วา ระยะทาง ความลา ชานถี้ อื วา การรถไฟตรุ กีไดทําเราเสียหนา เดินรถของรถไฟสายนี้ยาวขามฝง จากภาคกลาง ไปพอสมควร เน่อื งจากยอ นเวลาไปหนง่ึ เดอื นกอน มาภาคตะวันออกติดชายแดนประเทศอารเมเนีย หนา นี้ ฉันไดออกตัวนาํ เสนอแผนน่งั รถไฟตรุ กกี ินลม เลยทีเดียว แตยงั ไมท ันถึงครงึ่ ทาง การรถไฟตรุ กี ชมวิวกบั เพอ่ื นรว มทริปทมี่ าจากไทยไปวาดงี ามมาก ก็ไดท ํารา ยตวั แทนการทอ งเทย่ี วทอ่ี าสาโฆษณาให แบบ ก.ไกล า นตวั เราจะไดสมั ผัสบรรยากาศขา ง ดว ยใจอยางไมใ ยดี เพราะกวารถไฟจะถงึ สถานี ทางและวิถชี วี ติ ของผคู นตางถิ่น ความสขุ สาํ ราญนี้ Kayseri (ไคเซร)ี กเ็ ปนเวลาตีสองไปแลว ชากวา ถือวา คุม คาเพราะมันไมแพงอยางรถไฟในยโุ รปแต กาํ หนดเดมิ ในเวลาเที่ยงคนื สามสิบเกา นาทีเกือบ คณุ ภาพท่ไี ดนั้นใกลเ คยี ง และทส่ี ําคญั เรากย็ งั ไม สองชัว่ โมง  สามารถรบั บรกิ ารแบบน้ีจากการรถไฟไทยไดใน ตอนนี้เลยนะ รถไฟตุรกีจะสรางประสบการณท ี่ดีให กบั พวกเราและทาํ ใหการมาเทีย่ วตรุ กขี องพวกแก นาตืน่ เตน ย่งิ กวาเดมิ   Credit Photo : Tomas Jordan

4  โชคดีก็ทเี่ วลานนั้ ทุกคนงว งและคดิ เรือ่ งการ 5สาํ หรับตวั๋ ธรรมดาอาจยงั พอหาซ้อื จากเคานเตอร กอ นเดินทางไดบ า งหากไมใ ชชว งฤดูหนาวซึง่ ตรง นอนมากกวาความตรงเวลาของระบบคมนาคม กับเทศกาลวันหยดุ และชวงปด เทอมทค่ี นนิยมไป แบบรางเลยทาํ ใหรอดขอหาโฆษณาเกินจรงิ ไปนดิ เที่ยวคารสกบั รถไฟเพ่อื จะเหน็ หิมะขาวโพลนตลอด หนอ ย โชคดีอีกเรอื่ งท่ีเช็คตว๋ั ในแอพ Eybis[1]  ทาง ของ TCDD[2]  แลวตูนอนแบบ Couchettes[3]  หลงั จากจดั การธุระสว นตวั ละหมาด แปรง ดันมหี อ งวางหน่งึ หองพอดกี ับพวกเรา กอ นเวลา ฟน ลางหนา เสรจ็ เรากเ็ ดนิ สาํ รวจรถไฟไป แลว กนิ เดินทางนดิ เดียวจากที่เตม็ หมดตลอด 2 – 3 อาหารเชากันที่ตขู บวนรา นคา ที่เปน คาเฟขาย สัปดาหก อ น เลยทาํ ใหเ ราไดนอนพักผอ นอยางเตม็ อาหารและเคร่ืองดม่ื มโี ตะ พรอมเกา อนี้ ง่ั บรกิ ารไว ที่ชดเชยการรอรถนานไป นี่เปนอกี เรื่องท่ีตอ งเตรี เรยี บรอย ระหวา งรอโทสตก บั ชาท่ีสัง่ ไป ก็มคี ําถาม ยมการกนั เนิ่น ๆ เพราะต๋ัวรถไฟแบบตูนอนนัน้ จะ จากเพื่อนคนหนึ่งมาวา ถา เรียนจบแลวกลับไปไทย ถูกจองลวงหนา กอนเดินทางเกอื บหมด  ฉันจะคดิ ถึงตรุ กไี หม แลว จะคดิ ถึงอะไรทีน่ ีม่ ากทีส่ ุด คาํ ถามวาจะคดิ ถงึ ตุรกไี หม ฉนั ตอบไปทนั ทีอยางไม [1] แอปพลเิ คชนั สําหรับซอ้ื และจองตวั๋ รถไฟในตุรกี โดย EYBiS ยอ มาจาก ลงั เลวา “คดิ ถงึ แน ๆ  แมว าจะมหี ลายส่งิ อยา งทไี่ ม Elektronik Yolcu Bilet Satış ve Rezervasyon Sistemi ในภาษาตรุ กี ผูทีส่ นใจ ถูกใจ เบ่ือ เอือมระอา แตพ อเวลาผานไปมนั ก็คอื เดนิ ทางดว ยรถไฟสามารถตรวจสอบเวลาเดินรถ ซื้อและจองต๋ัวไดผานชอ งทางนี้ เลือก สวนหน่ึงในชวี ติ เรา  ใชได 2 ภาษา ตรุ กแี ละองั กฤษ ซึง่ ดาวนโหลดไดจ าก App Store และ Google Play Credit Photo : Julia Osmond [2] TCDD ชอ่ื ยอ ของการรถไฟตุรกี (Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları) เปนรฐั วสิ าหกิจท่ีใหบ รกิ ารคมนาคมทางรางทัว่ ตรุ กี [3] ตูนอนรวมประกอบดว ยเตยี งนอนแบบพบั จากฝาผนงั หมอน และผาหมเทานัน้ สาํ หรบั รถไฟตรุ กภี ายใน 1 หอ งจะมี 4 เตียง ระหวางตนู อนกับทางเดินดานนอกจะถกู กน้ั ดว ยประตูทส่ี ามารถลอ็ คได ตูนอนน้มี ีการจัดทางเดินแบบ cabin คอื จัดทางเดนิ ไว ดานใดดา นหนึ่งสว นอีกดา นหนง่ึ จะเปน หอ งนอนทีเ่ ปนสดั สวน

คงเหมอื นท่ี อาจนิ ต ปญ จพรรค ศิลปนแหง ที่ไทยอาจยงั ไมม รี ถไฟสบายแบบนใ้ี หน ง่ั แตเราสรา ง ชาติ สาขาวรรณศลิ ปประจําปท ่เี ราเกดิ เขยี นทิง้ มันได ตอนนเ้ี ขาก็กาํ ลังสรา งรถไฟทางคกู นั ซึ่งไมน าน ทา ยไวในเร่อื งส้ันชุดเหมืองแรท ถี่ กู นํามาทําเปน นาจะไดใช แตฤดูกาลน่ีไมใ ชส ่งิ ทจ่ี ะสรางกันได บางที ภาพยนตรม หา’ลยั เหมืองแรว า - เหมอื งแรค อื การไดอ ยใู นพ้ืนที่ท่ฤี ดูกาลท้ังส่ี ไดแก ฤดใู บไมผ ลิ ฤดู ความหลงั ทีข่ า พเจาหวงแหน เพราะมนั ไดเ อาอดตี รอ น ฤดใู บไมร ว งและฤดหู นาว มีความแตกตา งอยาง สวนหนงึ่ ของขา พเจาไปครอบครองไว – เราเห็น เดนชดั นัน้ ก็อาจทาํ ใหเราคุน เคยกบั การเปลี่ยนแปลง จริงดวยกับขอความนขี้ องเขาเสมอ สวนจะคดิ ถึง ผานการเปลีย่ นแปลงทางกายภาพของส่งิ แวดลอ มใน อะไรมากทส่ี ดุ น่เี ราไมแ นใจเลย รวู า คงคิดถงึ หลาย ทกุ ๆ ปไ ปโดยปริยาย มันอาจชว ยใหก าร อยาง แตไ มใช Ayran[4]  แนนอน” ฉนั ตอง เปล่ยี นแปลงในเร่อื งอืน่ ของคนท่นี ่เี ปนไปอยา งงาย ๆ ขอบคุณตรุ กีท่ีมี Ayran ไมน า เชือ่ วาคนทช่ี อบมนั อยางเร่อื งคา เงนิ ทีผ่ ันผวนมาตลอดในสองปท ีผ่ า นมา อยางเพอ่ื น ๆ ฉันคดิ จะซ้อื กลับไปไทยเลยทีเดียว คนตรุ กีกป็ รับตัวกนั ไปได แตเศรษฐกจิ ที่ไมม น่ั คงนี้ดู สิ่งที่นา จะคดิ ถงึ มากทีส่ ดุ เมอื่ จากตรุ กไี ปยงั คงวน ทาจะทําใหก ารเลอื กตง้ั ในระดบั ทองถิ่นทีผ่ านมาฐาน เวยี นอยใู นหวั จนรถไฟผา นแถบเทือกเขาพอดี เสียงหลกั คอนขางเปลยี่ นฝา ยเปล่ยี นพรรคไปบา งแลว แมว า จะยา งเขาฤดใู บไมผลแิ ลว แตหิมะก็ยงั มคี า งให ทกุ อยางมนั สง ผลตอกนั เร็วดแี ท อีกเรอ่ื งที่เปลยี่ นแลว เห็นอยบู างบนยอดเขาสงู ฉนั คิดในใจ ฉันคงคดิ ถึง ฉนั เองชอบ คอื กฏหมายรณรงคงดใชถ ุงพลาสตกิ ท่ี หิมะเพราะท่ีบา นไมมีแน ภาพตรงหนา สวยจนตอ ง บังคับใชใ นวนั แรกของป ๒๐๑๙ ดว ยการเกบ็ เงินคา กดชัตเตอรแ บบรัว ๆ ฉนั คงคิดถงึ ธรรมชาติ สภาพ ถุงพลาสตกิ ในราคา ๐.๒๕ ลรี า หรือ ๒๕ ครุ ซุ และเรา ภมู อิ ากาศแบบอบอุนของที่นี่ กเ็ ลอื กที่จะไมจา ยไดห ากไมใชถ ุงพลาสตกิ Credit Photo : Tomas Jordan [4] เครื่องด่มื ยอดนยิ มของชาวตุรกี ประกอบดวยโยเกริ ต ธรรมชาติ น้าํ และเกลอื นํามาผสมรวมแลว ตีใหเ กดิ ฟองฟูๆ มขี ายทว่ั ไปในรา นคาและรา น อาหาร ทั้งแบบทําสดใหมและสาํ เรจ็ รปู

เวลาผา นไปท้งั วนั บนรถไฟจนเขาเขตอาํ เภอ Sarıkamış ของจังหวัด Kars บางทีการไดอ้ ยูใ่ นพนื ที ผา่ นการเปลียนแปลง (คารส ) ทัศนียภาพกเ็ ปล่ยี นไปเปนสีขาวลว นดว ยพื้นท่ที งั้ หมดยงั ถูกปกคลมุ ดว ย ทีฤดกู าลทังสมี คี วามแตกต่าง ทางกายภาพของสงิ แวดล้อม หิมะอยา งหนา เมอ่ื ตดั เร่ืองรถไฟมาชา กวา กําหนดนานมาก ๆ ออกไป การเดิน ทางดว ยรถไฟสายองั การา – คารสในครัง้ นี้กไ็ มทําใหฉ นั และทุกคนในทริปผิดหวงั อยา่ งเดน่ ชดั นนั ในทกุ ๆ ปไปโดยปรยิ าย ธรรมชาติทห่ี ลากหลายตลอดสองขางทาง ท้ังภเู ขา ลาํ ธาร ทุง กวา งท่ีตนไมก ําลัง ก็อาจทําใหเ้ ราค้นุ เคย ผลิใบอกี ครงั้ หลังฤดหู นาว ฝูงแกะ แปลงเกษตร ลกั ษณะอาคารบา นเรอื นและวิถี กับการเปลียนแปลง จะหนี ชีวิตของคนในแตละพน้ื ท่สี รางความประทับและใหรูปสวย ๆ มาเกบ็ ไวอ กี หน่ึงชุด [5] การแบง เขตภมู อิ ากาศของดร. วลาดีเมยี ร เคปิ เปน นักพฤกษศาสตรและภูมศิ าสตรช าวเยอรมัน โดยใชอ กั ษรภาษาอังกฤษ A B C D และ E เปน เราถึงสถานีคารสซ่ึงเปน ปลายทางในเวลาสองทุม คารสตอนรบั เราอยาง สญั ลกั ษณก ําหนดเขตภมู ิอากาศตามขอมลู อณุ หภูมิกบั ปริมาณนา้ํ ฝน (A = เขตรอ น B = เขตแหงแลง C = เขตอบอนุ D = เขตหนาว E = เขตข้วั โลก) สมเกียรตเิ มืองที่มีสภาพภมู ิอากาศหนาวเยน็ แบบ D ตามการแบงแบบ [6] ตรู ถไฟที่นั่งธรรมดาไมสามารถปรบั นอนได เรยี กตู pullman ตามรูปแบบการจดั ใหท างเดินอยูตรงกลาง ดา นซาย-ขวา จะเปนเกา อี้เรยี งไปตลอด เคิปเปน[5]  ขณะท่เี มืองแถบตะวันตกและทะเลเมดเิ ตอรเ รเนยี นนน้ั จดั อยูในภูมิ รถไฟสายอังการา-คารส จะจัดใหฝง ขวามีเกาอี้ ๒ ทนี่ งั่ ฝง ซา ย ๑ ท่นี งั่ อากาศแบบ C และเมอื งเหลา นัน้ กเ็ ริ่มอุน ข้ึนแลวในชว งนี้ หากใครอยากสัมผัส Season Change สไตลตรุ กี รถไฟสายอังการา – คารส เปนตัวเลือกทด่ี อี นั หนง่ึ เลย แนะนําวาถา มาหลายคนใหจองหอ งแบบ Couchettes จะมีที่นอนใหเ หยียด ตวั พกั ผอนอยา งเต็มท่ีเพียงเพิม่ เงินไปจากตัว๋ ราคาธรรมดาไมมาก แลว เอากาตม นา้ํ สวนตัวอันเลก็ มาดว ยเพราะเราขอซือ้ นํา้ รอ นกบั รานคาเฟบ นรถไฟแลว แตเขา ไมข าย เขาขายแคชากับกาแฟเทา น้ัน เราเองดว ยเขาใจดวี าเขาอาจกรอกเงนิ ใน บัญชีไมถูกเมือ่ ไมม รี ายการนใ้ี หกรอกกไ็ มอยากมากความ มามาลวกน้ําชากน็ า จะ มรี สชาตมิ ากข้นึ ส่ังชาไป ๘ แกว เลยละกัน แตถ า ใครเปน สายอึดและอยาก ประหยัดแคท่ีนงั่ แบบ Pullman[6]  ธรรมดา คณุ เองก็สามารถสมั ผสั นยิ ามของ Season Change ไดเ หมือน ๆ กัน เราขึน้ รถไฟขบวนเดยี วกันแลวนี่ จะหนี Credit Photo : Pinterest