3 โครงการอนรุ ักษสิง่ แวดลอมเพือ่ การพัฒนาอยางยั่งยนื วันที่ 14 พฤษภาคม 2562 ณ ศนู ยบ ริการและถายทอดเทคโนโลยีทางการเกษตรประจาํ ตาํ บลนาปา หมูท่ี 5 ตําบลนาปา อาํ เภอเมอื งชลบรุ ี จังหวดั ชลบุรี กศน.ตาํ บลนาปา ศนู ยการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยอําเภอเมืองชลบุรี
4 คาํ นาํ จากนโยบายเรง ดว นเพื่อรวมขับเคลอ่ื นยทุ ธศาสตรการพัฒนาประเทศ ยุทธศาสตร 5 ยทุ ธศาสตรดา นสงเสริมและจัดการศึกษาเพอื่ เสริมสรา งคณุ ภาพชีวิตทเี่ ปนมิตรกบั สง่ิ แวดลอม สงเสริม ใหม กี ารใหความรกู บั ประชาชนเกย่ี วกับการปองกนั ผลกระทบและปรบั ตัวตอการเปลย่ี นแปลงสภาพ ภูมอิ ากาศและภยั พบิ ัตธิ รรมชาติ สรางความตระหนกั ถงึ ความสําคญั ของการสรางสังคมสเี ขยี ว สงเสรมิ ความรูใ หกบั ประชาชน เก่ยี วกับการคัดแยก การแปรรปู และการ กาํ จัดขยะ รวมท้ังการจัดการมลพิษใน ชมุ ชน สงเสริมใหหนว ยงานและสถานศกึ ษาใชพลงั งานท่ีเปนมิตรกับส่ิงแวดลอม รวมท้งั ลดการใช ทรพั ยากรทส่ี ง ผลกระทบตอส่ิงแวดลอม รายงานโโครงการอนรุ ักษสง่ิ แวดลอมในชมุ ชนอยางย่ังยนื เลมนี้ จัดทําขึ้น ประชาชนที่เขารวมโครงการ มคี วามรคู วามเขา ใจ เกิดความตระหนักและเห็นความสําคญั ในการ รูจกั การจดั การขยะมลู ฝอย นาํ ขยะมลู ฝอย มารไี ซเคลิ มาปรบั ใชในชวี ิตประจาํ วนั และนําไปเผยแพร ใหกับชุมชนได เนื่องจากสถานการณทางดา นสงิ่ แวดลอมในปจจบุ ัน จึงไดม ีนโยบายใหท กุ หนวยงาน บรู ณาการดา น การจัดการขยะและอนรุ กั ษส ิ่งแวดลอ ม กศน.อาํ เภอเมอื งชลบรุ ี จึงไดข บั เคล่ือนการ ดําเนินงานกจิ กรรมในโครงการลดการใชพลังงาน การจัดการขยะและอนุรักษส ่ิงแวดลอมในสถานศึกษา เพื่อเปน ศูนยก ารเรียนรลู ดใชพลงั งาน การจดั การขยะและอนรุ กั ษส งิ่ แวดลอ ม เพราะฉะน้นั ไดเล็งเหน็ ถงึ ความสําคัญในปญหาดงั กลา ว จงึ ดาํ เนินการจดั โครงการลดการใชพลังงาน การจดั การขยะและอนรุ ักษ ส่ิงแวดลอม เพ่ือใหป ระชาชนทเ่ี ขารว มโครงการมีความรูความเขา ใจ เพอ่ื เปน แหลงศึกษาและเรยี นรูใหกบั ประชาชนและชุมชน จงึ เปนสวนหน่ึงของฐานการเรียนรลู ดใชพ ลังงาน การจดั การขยะและอนรุ ักษ สิ่งแวดลอม จากปญหาการลดการใชพลังงานและอนุรักษส งิ่ แวดลอ มของชุมชน ศูนยก ารศึกษา นอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยอําเภอชลบุรีจึงไดจ ดั โครงการอนรุ ักษส่งิ แวดลอมเพอ่ื การ พัฒนาอยา งยัง่ ยืน ข้นึ เพอื่ ตอบสนองนโยบายดงั กลา ว ทายน้ี กศน.ตําบลนาปา ตองขอขอบคุณ กศน.อําเภอเมืองชลบุรีและผูท่ีเก่ียวของที่ ใหคําปรึกษาแนะนําการจัดทําโครงการฯ หากมีขอบกพรองผูจัดตองขออภัยมาไว ณ ท่ีน้ี และจะ ปรบั ปรุงใหด ยี ่ิงข้นึ ในโอกาสตอ ไป กศน.ตําบลนาปา พฤษภาคม 2562
5 สารบญั หนา บทท่ี 1 บทนํา ความเปนมา……………………………………………………………………………………………….1 วัตถุประสงค… …………………………………………………………………………………………….1 เปา หมาย……………………………………………………………………………………………………2 ผลลพั ธ………………………………………………………………………….……………………………2 ดชั นตี วั ช้วี ดั ผลสาํ เรจ็ ของโครงการ…………………………………………………………………2 2 เอกสารการศึกษาและรายงานทเ่ี กย่ี วของ……………………………………………………………….3 ยทุ ธศาสตรแ ละจุดเนนการดาํ เนนิ งาน สํานกั งาน กศน. ประจําปง บประมาณ 2562 ………………………………………………………………………3 แนวทาง/กลยุทธก ารดําเนินงานการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ของ กศน.อาํ เภอเมือง ชลบุรี………………………………………………………………………9 แนวทางหรอื วิธีการจัดกจิ กรรมการศึกษาตอเน่ือง................................................18 เอกสารงานท่ีเกี่ยวของ...........................................................................................21 3 วธิ ีดาํ เนนิ งาน………………………………………………………………………………………………………31 ประชมุ ปรึกษาหารือการจดั โครงการ กศน.ตาํ บลนาปา ……………………………………31 แตง ตั้งคณะทาํ งาน………………………………………………………………………………………31 ประสานงาน/เครือขา ยทเี่ กย่ี วของ…………………………………………………………………31 ดําเนนิ การตามแผนงานโครงการ…………………………………………………………………..32 สรปุ ผลและรายงาน……………………………………………………………………………………..32 4 ผลการดําเนินงานและการวิเคราะหขอมลู ………………………………………………………………..33 ตอนท่ี 1 ขอมูลสวนตัวผแู บบสอบถามของผเู ขารบั การอบรมใน โครงการอนรุ ักษสิง่ แวดลอ มเพื่อการพฒั นาอยางย่ังยนื ...........................................33 ตอนท่ี 2 ขอมลู เก่ียวกบั ความคิดเห็นท่มี ีตอโครงการอนรุ ักษสิ่งแวดลอม เพือ่ การพัฒนาอยางยั่งยืน……………………………………………………………………………..34
6 สารบัญ (ตอ ) หนา บทที่ 5 สรุป อภิปรายผล และขอเสนอแนะ………………………………………………………………...35 สรุปผล……………………………………………………………………………………………….36 อภิปรายผล…………………………………………………………………………………………36 ขอเสนอแนะ……………………………………………………………………………………….36 บรรณานุกรม ภาคผนวก
7 สารบัญตาราง ตารางท่ี หนา 1 แสดงคา รอยละของผูตอบแบบสอบถาม โดยจาํ แนกตามเพศ……………………33 2 แสดงคารอยละของผูต อบแบบสอบถาม โดยจําแนกตามอายุ…………………..33 3 แสดงคา รอยละของผูตอบแบบสอบถาม โดยจําแนกตามอาชพี …………………34 4 แสดงคารอยละของผตู อบแบบสอบถาม โดยจําแนกตามระดบั การศกึ ษา……34 5 ผลการประเมนิ โครงการอนุรักษส ่ิงแวดลอมเพื่อการพัฒนาอยา งยงั่ ยนื ……….35
8 บทท่ี 1 บทนาํ ความเปน มา การเปลย่ี นแปลงของสภาพแวดลอ มในปจจบุ นั ดวยนา้ํ มือของมนุษยกอใหเกิดผลกระทบ ตอ การดํารงชีวิต เกดิ ปญหาตาง ๆ ขนึ้ มากมาย เชน ปญ หาภาวะโลกรอน ที่เราทุกคนกําลังประสบอยู ซง่ึ ปญหาดังกลาวเกิดจากการใชทรัพยากรสง่ิ แวดลอมทข่ี าดความตระหนักและใชป ระโยชนอ ยา ง คุมคา โดยใหค วามรแู กป ระชาชนและผูเกี่ยวของ ใหตระหนักถึงการอนุรักษแ ละพัฒนาส่ิงแวดลอ ม ใน ชมุ ชน ซ่งึ เปน สง่ิ แวดลอ มใกลต วั เม่ือเราสามารถอนุรักษแ ละพฒั นาสิง่ แวดลอ ม ใหอยูในสภาพดไี ด แลว เพ่ือใหม ีผลตอการเรียนรูของผูเขาอบรม เกิดบรรยากาศทดี่ ี มีสภาพแวดลอมเหมาะแกก าร เรียนรู เพ่ิมศักยภาพและผลสมั ฤทธ์ิทางการเรียนรูของผเู ขาอบรมได และผเู ขาอบรมยังสามารถนาํ ความรู ทกั ษะ และประสบการณทไ่ี ดรบั ไปประยุกตใ ชใหเ ปนประโยชนใ นชวี ติ ประจาํ วนั ได ดังนนั้ กศน.ตาํ บลนาปา ไดเ ลง็ เห็นความสาํ คญั จึงไดจ ดั ทาํ โครงการอนรุ ักษสิ่งแวดลอ ม เพื่อการพฒั นาอยา งยั่งยืน ขนึ้ วัตถุประสงค 1. เพอ่ื สงเสรมิ และพัฒนาคุณภาพชวี ติ ของตนเองและคนในชมุ ชนท่ีเปนมิตรกับ สิ่งแวดลอ มได 2. เพอื่ สามารถนาํ ความรูในกจิ กรรม 3RS นํามาปรับใชในชวี ติ ประจําวันได 3. เพื่อสามารถลดรายจา ย เพม่ิ รายไดได เปา หมาย เชิงปรมิ าณ ประชาชนตําบลนาปา จาํ นวน 18 คน เชงิ คณุ ภาพ ผูเ ขา รวมโครงการฯ มคี วามรู ความเขาใจ เก่ยี วกับคุณภาพชวี ิตของตนเองและ คนในชมุ ชนทเี่ ปน มิตรกบั สิ่งแวดลอ มได สามารถนําความรูในกจิ กรรม 3RS นํามาปรับใชใ น ชวี ติ ประจาํ วัน และสามารถลดรายจาย เพมิ่ รายไดได
9 ผลลัพธ ผเู ขา รว มโครงการฯ ตําบลนาปา รอ ยละ 80 มีความรู ความเขา ใจ เกี่ยวกับคุณภาพชวี ติ ของตนเองและคนในชุมชน ทเ่ี ปน มิตรกับสิง่ แวดลอมได สามารถนาํ ความรูในกจิ กรรม 3RS นํามา ปรับใชใ นชีวิตประจาํ วัน และสามารถลดรายจา ย เพิ่มรายไดไ ด ดชั นตี วั ชีว้ ัดผลสาํ เรจ็ ของโครงการ ตัวช้วี ัดผลผลิต - ผเู ขารวมโครงการฯ ไมนอยกวา รอยละ 80 ของกลุมเปา หมาย จํานวน 20 คน - ผูเขารวมโครงการฯมีความพงึ พอใจในระดับดีขึ้นไปไมนอยกวา รอ ยละ 80 มี ความรูความเขาใจ เกดิ ความตระหนกั และเห็นความสาํ คญั ในการรจู ักการจดั การขยะมูลฝอย นาํ ขยะ มูลฝอย มารีไซเคิล มาปรับใชในชวี ิตประจาํ วนั และนาํ ไปเผยแพรใ หก ับชมุ ชนได ตวั ช้ีวดั ผลลัพธ ผเู ขารว มโครงการฯ ไมนอ ยกวารอ ยละ 50 สามารถนําไปประยุกตใชใน ชวี ติ ประจําวนั ได
10 บทที่ 2 เอกสารการศกึ ษาและรายงานท่เี ก่ียวขอ ง ในการจัดทํารายงานโครงการอนุรักษส งิ่ แวดลอมเพื่อการพัฒนาอยางยง่ั ยนื ครั้งนี้ ผูจัดทาํ โครงการไดทาํ การคน ควาเน้อื หาเอกสารการศึกษาและงานวิจยั ทเี่ กย่ี วขอ ง ดังนี้ 1. ยุทธศาสตรและจดุ เนน การดําเนินงาน สํานกั งาน กศน. ประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2562 2. แนวทาง/กลยุทธก ารดําเนินงานการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั ของ กศน.อําเภอเมืองชลบุรี 3. กรอบการจัดกจิ กรรมพฒั นาคุณภาพผูเรยี น 4. แนวทางในการอนุรกั ษพลงั งานหรือการใชพลงั งานเชิงอนุรกั ษ แนวคิด 3R 1. ยุทธศาสตรแ ละจดุ เนนการดาํ เนนิ งาน สํานกั งาน กศน.ประจําปงบประมาณ 2562 วสิ ัยทัศน คนไทยไดร ับโอกาสการศกึ ษาและการเรียนรูตลอดชวี ติ อยางมีคณุ ภาพ สามารถ ดาํ รงชวี ติ ทเ่ี หมาะสมกบั ชวงวัย สอดคลอ งกับหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง และมที ักษะที่จาํ เปน ในโลกศตวรรษที่ 21 บทบาทหนา ท่ี กกกกกก สํานกั งาน กศน. มบี ทบาทหนาท่ีตามบทบัญญตั แิ หง พระราชบญั ญัติสงเสรมิ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พ.ศ. 2551 1. เปนหนวยงานกลางในการดําเนินการ สงเสรมิ สนบั สนนุ และประสานงาน การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย และรบั ผดิ ชอบงานธรุ การของคณะกรรมการ* 2. จดั ทําขอเสนอแนะ นโยบาย ยทุ ธศาสตร แผน และมาตรฐานการศึกษานอกระบบ และการศกึ ษาตามอธั ยาศัยตอคณะกรรมการสงเสริมสนับสนนุ และประสานความรวมมือการศกึ ษา นอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั 3. สงเสริม สนับสนุน และดาํ เนนิ การพฒั นาคุณภาพทางวิชาการ การวจิ ยั การพัฒนา หลักสูตรและนวัตกรรมทางการศกึ ษา บุคลากร และระบบขอมูลสารสนเทศท่เี ก่ยี วขอ งกับการศึกษา นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั 4. สง เสริม สนบั สนุน และดําเนินการเทยี บโอนผลการเรียน การเทยี บโอนความรู และประสบการณและการเทียบระดับการศกึ ษา 5. สง เสรมิ สนับสนนุ และประสานงานใหบ ุคคล ครอบครวั ชมุ ชน องคก รชมุ ชน องคกรปกครองสว นทองถิน่ องคกรเอกชน องคก รวชิ าชีพ สถาบนั ศาสนา สถานประกอบการ และ องคกรอ่นื รวมตวั กนั เปน ภาคเี ครือขา ยเพ่ือเสริมสรางความเขมแข็งในการดําเนนิ งานการศึกษานอก ระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย 6. จดั ทาํ ขอเสนอแนะเกี่ยวกับการใชป ระโยชนเ ครือขายเทคโนโลยีสารสนเทศและการ สือ่ สาร สถานวี ิทยุโทรทศั นเพื่อการศึกษา วิทยชุ ุมชน ศูนยวิทยาศาสตรเ พอ่ื การศึกษา หอ งสมดุ ประชาชน พพิ ธิ ภณั ฑศูนยก ารเรียนชุมชนและแหลง การเรียนรูอ่นื เพื่อสง เสริมการเรียนรูและการพฒั นา คณุ ภาพชีวิตอยา งตอเน่ืองของประชาชน
11 7. ดําเนนิ การเกีย่ วกบั การตดิ ตาม ตรวจสอบ และประเมินผลการดําเนินงาน การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั 8. ปฏิบตั งิ านอื่นใดตามพระราชบญั ญัตนิ ห้ี รือกฎหมายอนื่ ท่ีบัญญตั ิใหเปน อํานาจ หนา ทข่ี องสํานกั งานหรือตามทีร่ ฐั มนตรมี อบหมาย เปาประสงค กกกกกก 1. ประชาชนผูด อ ย พลาด และขาดโอกาสทางการศกึ ษา รวมทั้งประชาชนทว่ั ไปไดร บั โอกาสทางการศึกษาในรปู แบบการศกึ ษานอกระบบระดับการศกึ ษาขนั้ พื้นฐาน การศกึ ษาตอเนอ่ื งและ การศกึ ษาตามอธั ยาศัยที่มีคุณภาพ อยา งเทา เทยี มและท่วั ถึง เปน ไปตามสภาพ ปญ หา และความ ตองการของแตล ะกลุม เปาหมาย กกกกกก 2. ประชาชนไดรบั การยกระดับการศกึ ษา สรา งเสริมและปลูกฝงคณุ ธรรม จริยธรรม และความเปน พลเมืองอันนําไปสกู ารยกระดับคุณภาพชีวิตและเสรมิ สรางความเขมแขง็ ใหชุมชนเพือ่ พฒั นาไปสูความมน่ั คงและยง่ั ยืนทางดานเศรษฐกจิ สงั คม วัฒนธรรม ประวตั ศิ าสตร และสงิ่ แวดลอ ม กกกกกก 3. ประชาชนไดรบั โอกาสในการเรยี นรูแ ละมเี จตคตทิ างวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยที ่ี เหมาะสมสามารถคิด วเิ คราะห และประยุกตใชใ นชีวิตประจาํ วัน รวมทั้งแกปญ หาและพัฒนาคณุ ภาพ ชวี ติ ไดอ ยา งสรางสรรค กกกกกก 4. ประชาชนไดร บั การสรางและสง เสรมิ ใหมนี ิสัยรกั การอานเพื่อการแสวงหาความรู ดว ยตนเอง กกกกกก 5. ชุมชนและภาคีเครือขา ยทุกภาคสว น รวมจัด สงเสริม และสนับสนนุ การดําเนินงาน การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั รวมทั้งการขับเคลื่อนกจิ กรรมการเรยี นรขู องชุมชน กกกกกก 6. หนวยงานและสถานศึกษาพัฒนา เทคโนโลยีทางการศึกษา เทคโนโลยีดิจิทลั มาใชใน การยกระดบั คุณภาพในการจัดการเรยี นรูแ ละเพ่มิ โอกาสการเรียนรใู หก บั ประชาชน กกกกกก 7. หนวยงานและสถานศึกษาพัฒนาส่อื และการจดั กระบวนการเรยี นรูเพ่ือแกปญ หา และพัฒนาคุณภาพชวี ติ ท่ตี อบสนองกบั การเปล่ียนแปลงบริบทดานเศรษฐกิจ สังคม การเมอื ง วัฒนธรรม ประวตั ิศาสตร และสง่ิ แวดลอม รวมท้ังตามความตอ งการของประชาชน และชมุ ชนใน รูปแบบทหี่ ลากหลาย กกกกกก 8. บุคลากรของหนวยงานและสถานศกึ ษาไดร บั การพฒั นาเพื่อเพ่ิมสมรรถนะในการ ปฏบิ ตั ิงานการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยอยางมีประสิทธภิ าพ กกกกกก 9. หนว ยงานและสถานศึกษามรี ะบบการบริหารจัดการตามหลักธรรมาภิบาล นโยบายและจุดเนนการดําเนินงาน สํานกั งาน กศน 1.ยทุ ธศาสตรด านความมัน่ คง 1.1 สงเสริมการจัดการเรียนรูท่ีปลูกฝงคุณธรรม สรางวินัย การมีจิตอาสา และ อุดมการณค วามยึดม่นั ในสถาบนั หลกั ของชาติ 1) เสรมิ สรา งความรคู วามเขาใจท่ถี กู ตอ งในการปกครองระบอบประชาธปิ ไตยอันมีพระมหา กษัตริยทรงเปนประมุข มีความเปนพลเมืองดี เคารพความคิดของผูอื่น ยอมรับความแตกตางและ หลากหลายทางความคดิ และอุดมการณ รวมท้งั สังคมพหวุ ัฒนธรรม
12 2) สงเสริมการจัดกิจกรรมการเรียนรูที่ปลูกฝงคุณธรรม สรางวินัย จิตสาธารณะ และ อุดมการณความยึดมั่นในสถาบันหลักของชาติ รวมทั้งการมีจิตอาสา ผานกิจกรรมลูกเสือ กศน. และ กิจกรรมอื่นๆ ตลอดจนสนับสนนุ ใหม ีการจัดกิจกรรมเพ่ือปลูกฝงคุณธรรม จริยธรรมใหกับบุคลากรใน องคกร 1.2 รวมขับเคลื่อนการพัฒนาประเทศตามโครงการไทยนิยม ยั่งยืน โดยบูรณาการ ขับเคลื่อนการทํางานตามแนวทางประชารัฐ ดําเนินโครงการ/กิจกรรมในพ้ืนท่ีท้ังในระดับตําบล หมูบาน โดยใชทีมขับเคล่ือนการพัฒนาประเทศตามโครงการไทยนิยม ยั่งยืน ระดับตําบลเปนแกน หลัก และสนบั สนุนกลไกการขับเคล่ือนในพนื้ ท่ีทุกระดับต้งั แตจงั หวัด อําเภอ ตาํ บล และหมูบาน 1.3 พัฒนาการจดั การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยในเขตพฒั นาพิเศษ เฉพาะกิจจังหวดั ชายแดนภาคใต และพ้นื ที่ชายแดน 1) พัฒนารูปแบบการจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยใหมีความ สอดคลองกบั บรบิ ทของสงั คม วัฒนธรรม และพ้ืนท่ี เพ่อื สนับสนนุ การแกไขปญหาและพฒั นาพืน้ ที่ 2) เรงจัดทําแผนและมาตรการดานความปลอดภัยที่ชัดเจนสําหรับหนวยงานและ สถานศึกษารวมท้งั บุคลากรทีป่ ฏิบตั ิงานในพื้นทเ่ี ขตพัฒนาพิเศษเฉพาะกิจจังหวัดชายแดนภาคใต โดย บูรณาการแผนและปฏบิ ตั งิ านรว มกับหนว ยงานความมั่นคงในพ้นื ที่ 3) สงเสริมและสนับสนุนการจัดกระบวนการเรียนรูในสถาบันศึกษาปอเนาะ ในรูปแบบ ตางๆท่ีหลากหลายตรงกับความตองการของผูเรียน อาทิ การเพ่ิมพูนประสบการณ การเปดโลกทัศน การยึดมัน่ ในหลกั คณุ ธรรมและสถาบนั หลกั ของชาติ 4) สนับสนุนใหมีการพัฒนาบุคลากรทุกระดับทุกประเภทใหมีสมรรถนะท่ีสูงขึ้น เพื่อให สามารถปฏิบตั งิ านไดอยา งมีประสิทธิภาพ 1.4 สงเสริมการจัดกระบวนการเรียนรูท่ีตอบสนองกับการเปล่ียนแปลงบริบทดาน สังคมการเมือง รวมท้ังความตองการของประชาชน และชุมชนในรูปแบบที่หลากหลาย ใหประชาชน คิดเปน วเิ คราะหไ ดต ดั สนิ ใจภายใตข อ มลู ทถี่ ูกตอง เชน ความรเู รอื่ งการปกครองระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษตั รยิ ท รงเปนประมุข/การเลือกต้ัง 2. ยทุ ธศาสตรด า นการพฒั นากาํ ลงั คน การวิจัย และนวัตกรรมเพ่ือสรางขดี ความสามารถในการแขงขนั ของประเทศ 2.1 ขบั เคล่อื นการดาํ เนินงานภายใตแ ผนพัฒนาการศกึ ษาระดับภาค 1) สรางความรูความเขาใจใหกับบุคลากรของสํานักงาน กศน. เก่ียวกับการดําเนินงาน ภายใตแ ผนพฒั นาการศึกษาระดับภาค เพอ่ื รว มขบั เคล่ือนยุทธศาสตรก ารพฒั นาภาค 2) เรงจัดทํายุทธศาสตรและแผนพัฒนาการศึกษาระดับภาค ของสํานักงาน กศน. ให สอดคลองกับแผนพฒั นาการศึกษาระดบั ภาค 2.2 พัฒนากําลังคนใหมีทักษะความเขาใจและใชเทคโนโลยีดิจิทัล (Digital Literacy) 1) พัฒนาความรูและทักษะเทคโนโลยีดิจิทัลของครูและบุคลากรทางการศึกษา เพื่อให สามารถ ใชS ocial Media และ Application ตางๆ ในการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนการสอน
13 2) สงเสริมการจัดการเรียนรดู านเทคโนโลยีดิจิทัล เพ่ือใหประชาชนมีทักษะความเขาใจ และใชเทคโนโลยีดิจิทัล ท่สี ามารถนาํ ไปใชประโยชนในชวี ิตประจาํ วนั รวมท้ังสรา งรายไดใหกบั ตนเอง ได 3) พัฒนาทักษะและสงเสริมใหประชาชนประกอบธุรกิจการคาออนไลน (พาณิชย อิเล็กทรอนิกส)มีการใชความคิดสรางสรรคเชิงนวัตกรรมในการประกอบอาชีพ สรางทักษะอาชีพท่ี สงู ข้ึนใหก บั ประชาชนเพ่ือรวมขับเคลอื่ นเศรษฐกจิ ดิจทิ ัล 2.3 พัฒนาทักษะภาษาอังกฤษเพ่ือการสื่อสารใหกับประชาชนเพ่ือรองรับการพัฒนา ประเทศ 1) พัฒนาทักษะภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารของประชาชนในรูปแบบตางๆ อยางเปน รูปธรรมโดยเนน ทกั ษะภาษาเพอ่ื อาชพี ทัง้ ในภาคธรุ กิจ การบริการ และการทองเท่ยี ว 2) พัฒนาความรูและทักษะเทคโนโลยีดิจิทัล การใช Social Media และ Application ตา งๆ เพือ่ พัฒนารปู แบบการจดั การเรียนการสอนภาษาองั กฤษ ของครูและบคุ ลากรทางการศกึ ษา 3) พัฒนาส่ือการเรียนการสอนภาษาอังกฤษ เพ่ือสงเสริมการใชภาษาเพ่ือการสื่อสาร และการพฒั นาอาชพี 3. ยุทธศาสตรดา นการพฒั นาและเสริมสรา งศักยภาพคนใหมีคุณภาพ กกกกกกกก3.1 เรง รดั ดําเนินการจดั การศกึ ษาอาชีพเพื่อยกระดบั ทกั ษะอาชพี ของประชาชนสูฝมือ แรงงาน 1) จัดการศึกษาอาชีพเพื่อการมีงานทําที่สอดคลองกับศักยภาพของชุมชน และความ ตองการของตลาด ใหประชาชนสามารถนําไปประกอบอาชีพไดจริง โดยใหเนนหลักสูตรการศึกษา อาชพี ชา งพื้นฐาน โดยประยกุ ตใ ชเ ทคโนโลยีในการจดั การเรียนการสอนดา นอาชีพ เชน การเรยี นผาน YouTube การเรียนผานFacebook Live ระบบการเรียนรูในระบบเปดสําหรับมหาชน (Massive Open Online Courses : MOOCs) คอมพิวเตอรชวยสอน (Computer Assisted Instruction : CAI) เปน ตน รวมถงึ สนับสนุนใหเ กดิ ระบบการผลติ ท่ี ครบวงจร และเปด พ้ืนทสี่ วนราชการเปนท่ีแสดง สินคาของชุมชนเพอ่ื เปน การสรา งรายไดใหก ับชมุ ชน 2) บูรณาการความรวมมือในการพัฒนาฝมือแรงงานกับสํานักงานคณะกรรมการการ อาชีวศึกษาผานศูนยประสานงานการผลิตและพัฒนากําลังคนอาชีวศึกษาภาคทั่วประเทศ เพื่อมุง พัฒนาทักษะของประชาชนโดยใชประโยชนจากศักยภาพและภูมิสังคมเฉพาะของพ้ืนท่ี และ ดําเนินการเชิงรกุ เพื่อเสริมจดุ เดนในระดับภาคในการเปนฐานการผลิตและการบริการท่ีสําคัญ รวมถึง มุงเนนสรางโอกาสในการสรางรายได เพื่อตอบสนองตอความตองการของตลาดแรงงานทั้ง ภาคอุตสาหกรรมและการบรกิ าร 3) พัฒนากลุมอาชีพพื้นฐานท่ีรองรับพื้นท่ีระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก (EEC) ท่ีสามารถพฒั นาศักยภาพไปสรู ะดบั ฝมอื แรงงาน โดยศกึ ษาตอ ในสถาบนั การอาชวี ศกึ ษา 3.2 สงเสริมใหประชาชนใชเทคโนโลยีในการสรางมูลคาเพ่ิมใหกับสินคา การทํา ชองทางเผยแพรและจําหนายผลิตภัณฑของวิสาหกิจชุมชนใหเปนระบบครบวงจร และสนับสนุนการ จําหนายสินคาและผลิตภัณฑผานศูนยจําหนายสินคาและผลิตภัณฑออนไลน กศน. (ONIE Online Commerce Center : OOCC) เพื่อจาํ หนา ยสนิ คาออนไลนร ะดบั ตาํ บล
14 3.3 สงเสริมการพัฒนาสุขภาวะของประชาชนทุกวัย โดยการสรางความรูความเขาใจ การสนับสนุนกิจกรรมสุขภาวะ และสรางเครือขายภาคประชาชน ในการเฝาระวัง ปองกัน และ ควบคมุ โรค ใหกับประชาชนทุกชว งวัย โดยเฉพาะในพื้นทีห่ างไกล พื้นทีช่ ายแดน และชายแดนภาคใต โดยประสานงานรวมกับโรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบล และเจาหนาที่ อสม. ในการใหความรู เก่ียวกับการดูแลสุขภาวะอนามัยใหกับประชาชน รวมท้ังผลิตชุดความรูเกี่ยวกับสุขภาวะ สุขอนามัย เพื่อใชประกอบการเรียนรูใ นหลกั สูตรการศกึ ษาของ กศน. 3.4 เพ่ิมอัตราการอานของประชาชน โดยการจัดกิจกรรมสงเสริมการอานในรูปแบบ ตางๆ เชน อาสาสมัครสงเสริมการอาน หองสมุดประชาชน บานหนังสือชุมชน หองสมุดเคลื่อนท่ี ผลกั ดันใหเกิดหองสมดุ สกู ารเปน หอ งสมุดเสมือนจรงิ ตน แบบ เพือ่ พฒั นาใหป ระชาชนมีความสามารถ ในระดบั อา นคลอง เขา ใจ ความคิด วเิ คราะหพ ื้นฐาน และสามารถรับรูขอมูลขาวสารที่ถูกตองและทัน เหตุการณ รวมท้งั นําความรูทไ่ี ดรับไปใชปฏบิ ตั ิจริงในชวี ติ ประจาํ วัน 3.5 เตรยี มความพรอ มการเขา สูสังคมผสู ูงอายทุ เี่ หมาะสมและมคี ุณภาพ 1) สงเสริมการจัดกิจกรรมใหกับประชาชนเพ่ือสรางความตระหนักถึงการเตรียมพรอม เขาสูสังคมผูสูงอายุ (Aging Society) มีความเขาใจในพัฒนาการของชวงวัย รวมท้ังเรียนรูและมีสวน รวมในการดแู ลรับผดิ ชอบผูสูงอายุในครอบครวั และชมุ ชน 2) พัฒนาการจัดบริการการศึกษาและการเรียนรูสําหรับประชาชนในการเตรียมความ พรอมเขา สูวัยสงู อายุทเ่ี หมาะสมและมีคุณภาพ 3) จัดการศึกษาเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตสําหรับผูสูงอายุภายใตแนวคิด “Active Aging” การศึกษาเพ่ือพัฒนาคุณภาพชีวิต และพัฒนาทักษะชีวิต ใหสามารถดูแลตนเองท้ังสุขภาพกายและ สุขภาพจิต และ รูจักใชป ระโยชนจ ากเทคโนโลยี 4) สรางความตระหนักถึงคุณคา และศักดิ์ศรขี องผสู ูงอายุ เปดโอกาสใหมีการเผยแพรภมู ิ ปญญาของผูสูงอายุ และใหมีสวนรวมในกิจกรรมดานตางๆ ในชุมชน เชน ดานอาชีพ กีฬา ศาสนา และวัฒนธรรม 5) จดั การศึกษาอาชพี เพอ่ื รองรับสงั คมผสู ูงอายุ โดยบูรณาการความรวมมอื กบั หนวยงาน ทเี่ ก่ียวขอ ง ในทกุ ระดบั 3.6 พัฒนาหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน โดยใชกระบวนการ“สะ เตม็ ศกึ ษา” (STEM Education) 4. ยทุ ธศาสตรด านการสรางโอกาสและความเสมอภาคทางการศึกษา กกกก 4.1 สงเสริมการรูภาษาไทย เพิ่มอัตราการรูหนังสือ และยกระดับการรูหนังสือของ ประชาชน 1) สงเสริมการรูภาษาไทยใหกับประชาชนในรูปแบบตางๆ โดยเฉพาะประชาชนในเขต พัฒนาพิเศษเฉพาะกิจจังหวัดชายแดนภาคใต ใหสามารถฟง พูด อาน และเขียนภาษาไทย เพ่ือ ประโยชนใ นการใชช ีวติ ประจาํ วันได 2) เรงจัดการศึกษาเพ่ือเพิ่มอัตราการรูหนังสือ และคงสภาพการรูหนังสือ ใหประชาชน สามารถอานออก เขียนได และคิดเลขเปน โดยมีการวัดระดับการรูหนังสือ การใชส่ือ กระบวนการ และกิจกรรมพัฒนาทักษะในรูปแบบตางๆ ท่ีเหมาะสม และสอดคลองกับสภาพพื้นที่และ กลุมเปา หมาย
15 3) ยกระดับการรูหนังสือของประชาชน โดยจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการรูหนังสือใน รูปแบบตางๆ รวมทั้งพัฒนาใหประชาชนมีทักษะที่จําเปนในศตวรรษที่ 21 เพ่ือเปนเคร่ืองมือในการ เรยี นรูตลอดชวี ติ ของประชาชน 4.2 เพิ่มโอกาสทางการศึกษาใหกับประชากรวัยเรียนทอ่ี ยนู อกระบบการศกึ ษา 1) เรงดําเนินการหาตัวตนของประชากรวัยเรียนที่อยูนอกระบบการศึกษา ใหกลับเขาสู ระบบการศึกษา โดยใชกลวิธี “เคาะประตูบาน รุกถึงท่ี ลุยถึงถ่ิน” โดยประสานกับสํานักงาน ศึกษาธกิ ารจังหวัด เพอ่ื ดาํ เนนิ การตรวจสอบขอ มลู ทะเบียนราษฎรเทียบกบั ขอมลู การลงทะเบยี นเรียน ของทุกหนวยงาน คนหาผูท่ีไมไดอยูในระบบการศึกษาเปนรายบุคคล และรวบรวมจัดทําเปน ฐานขอมลู และลงพ้ืนท่ตี ิดตามหาตวั ตนของกลุมเปา หมายหาสาเหตุของการไมเขาเรียน และสอบถาม ความตองการในการศึกษาตอ พรอมทั้งจําแนกขอมูลตามประเภทของสาเหตุ และประเภทความ ตองการในการศึกษาตอ และสงตอกลุมเปาหมายเพ่ือใหรับการศึกษาตอตามความตองการของ กลมุ เปาหมายไดอ ยา งมีประสิทธิภาพ 2) ติดตามผลของกลุมเปาหมายประชากรวัยเรียนที่อยูนอกระบบการศึกษาที่ไดรับการ จัดหาทีเ่ รียน และทงั้ จัดทาํ ฐานขอมูลผูส าํ เรจ็ การศกึ ษาของกลุมเปา หมาย รวมท้งั พัฒนาระบบเพอ่ื การ ติดตามกลุมเปาหมายท่ีไดรับการชวยเหลือใหกลับเขาสูระบบการศึกษาแบบครบวงจร โดยติดตาม ต้ังแตก ารเขา ศกึ ษาตอ จนจบการศึกษา 4.3 สงเสริม และพัฒนาระบบการสะสมและเทียบโอนหนวยการเรียน (Credit Bank System) ของสถานศึกษา ใหมีคุณภาพ มาตรฐาน และสามารถตอบสนองความตองการของ กลุมเปาหมาย เพ่ือประโยชนในการดําเนินการเทียบโอนความรูและประสบการณไดอยางมี ประสทิ ธภิ าพ 4.4 สงเสริมและสนับสนุนใหเกิดตนแบบเมืองแหงการเรยี นรูเพื่อสง เสรมิ การเรียนรูอยาง ตอเน่ืองใหกับประชาชนในชุมชน โดยกําหนดพื้นที่นํารองท่ีผานมาตรฐานเทียบวัด (Benchmark) ของสํานักงาน กศน. 4.5 พัฒนาหลักสูตรการจัดการศึกษาอาชีพระยะสั้น ใหมีความหลากหลาย ทันสมัย เหมาะสมกับบรบิ ทของพ้ืนที่ และตอบสนองความตองการของประชาชนผรู บั บรกิ าร 4.6 พัฒนารูปแบบการจัดการศึกษาทางไกล ใหมีความทันสมัย มีหลักสูตรและสาระการ เรียนรูท่ีหลากหลาย และสถานศึกษา กศน. สามารถนําไปใชในการจัดการเรียนรใู หกับกลมุ เปาหมาย ไดอยา งเหมาะสม 4.7 สรางกระบวนการเรียนรูในรูปแบบ E-learning ท่ีใชระบบเทคโนโลยีเขามาบริหาร จัดการเรียนรู เพื่อเปนการสรางและขยายโอกาสในการเรียนรูใหกับกลุมเปาหมายไดสะดวก รวดเร็ว ตรงตามความตองการของประชาชนผูรับบริการ เชน ระบบการเรียนรูในระบบเปดสําหรับมหาชน ( Massive Open Online Courses :MOOCs) ค อ ม พิ ว เ ต อ ร ช ว ย ส อ น ( Computer Assisted Instruction : CAI) 4.8 ยกระดับการศึกษาใหกับกลุมเปาหมายทหารกองประจําการ รวมทั้งกลุมเปาหมาย พิเศษอื่นๆ เชน ผูตองขัง คนพิการ เด็กออกกลางคัน ใหจบการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้น พืน้ ฐาน สามารถนาํ ความรูทไ่ี ดรบั ไปพัฒนาตนเองไดอยางตอ เน่ือง
16 5. ยุทธศาสตรดานสงเสรมิ และจดั การศกึ ษาเพอื่ เสริมสรางคณุ ภาพชีวติ ทเี่ ปน มติ รกบั ส่งิ แวดลอ ม กกกกกก 5.1. สง เสริมใหม กี ารใหความรูกบั ประชาชนเกี่ยวกับการปองกันผลกระทบและปรับตวั ตอ การเปลยี่ นแปลงสภาพภูมิอากาศและภยั พบิ ตั ธิ รรมชาติ กกกกกก 5.2. สรางความตระหนกั ถึงความสําคัญของการสรางสังคมสีเขียว การกําจดั ขยะและ มลพษิ ในเขตชุมชน กกกกกก 5.3. สง เสริมใหหนวยงานและสถานศกึ ษาใชพลังงานทเ่ี ปนมติ รกบั ส่ิงแวดลอมรวมท้ังลด การใชท รัพยากรท่สี งผลกระทบตอสิง่ แวดลอม 6. ยทุ ธศาสตรดา นการพัฒนาประสทิ ธภิ าพระบบบริหารจดั การ กกกกกก 6.1 พัฒนาระบบฐานขอมูลสารสนเทศดานการศกึ ษาเพื่อการบริหารจดั การอยา งเปน ระบบ และเชื่อมโยงกบั ระบบฐานขอมลู กลางของกระทรวงศึกษาธกิ าร 6.2 สงเสริมการพัฒนาบุคลากรทุกระดับอยางตอเน่ือง ใหมีความรูและทักษะตาม มาตรฐานตาํ แหนง ใหต รงกับสายงาน ความชาํ นาญ และความตอ งการของบุคลากร 6.3 สงเสรมิ ความเขาใจเก่ียวกับหลักเกณฑและวธิ ีการใหขาราชการครูและบุคลากร ทางการศึกษา ตาํ แหนงครู มวี ิทยฐานะและเลอ่ื นวทิ ยฐานะ (ว21/2560) 2. แนวทาง/กลยุทธก ารดําเนินงานการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย ของ กศน.อําเภอเมืองชลบุรี ศนู ยก ารศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยอําเภอเมอื งชลบรุ ี ไดกาํ หนดทิศ ทางการดําเนนิ งาน ตามแผนพฒั นาคณุ ภาพการศึกษา และแผนปฏบิ ตั ิการประจําป โดยมรี ายละเอียด ดงั นี้ ทิศทางการดาํ เนนิ งานของสถานศกึ ษา ✍ ปรัชญา “คิดเปน ทําเปน เนน ICT” ✍ วิสยั ทัศน “จดั การศึกษาตลอดชีวิต ผูกมิตรกับเครอื ขา ย กระจายความรูสชู ุมชน ทกุ ทีท่ ุกเวลาดว ย ICT มีอาชีพและแขงขนั ในประชาคมอาเซียนอยางยงั่ ยืน” ✍ อัตลักษณ “กา วไปในยคุ ดิจิทลั ” ✍ เอกลักษณ “องคกรออนไลน”
17 ✍ พันธกจิ 1. จัดและสง เสริมใหผเู รียน มีความรูก ารศึกษาขน้ั พืน้ ฐานอยา งมคี ณุ ภาพ 2. จัดการศกึ ษาอาชีพใหผ เู รยี นมอี าชพี ทาํ ได ขายเปน และมที กั ษะชีวิตทเี่ หมาะสมทกุ ชว งวยั 3. จดั และสงเสริมใหประชาชนนาํ เทคโนโลยีดจิ ิทลั เพื่อพัฒนาตนเองและสรา งชอ งทางการ จําหนา ยสนิ คา 4. จัดและสงเสริมการศึกษาตามอัธยาศยั ที่มุงใหผรู ับบริการมนี สิ ัยรกั การอา น และ พฒั นาแหลง เรยี นรใู นชุมชน 5. จดั และสงเสริมสนับสนุน พัฒนาแหลง เรียนรู สือ่ และภมู ิปญ ญาทองถิ่น 6. จัดและสง เสริมการศึกษาตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง เพื่อพฒั นาสังคม และชุมชนใหมีความเขมแข็งอยา งยั่งยืน 7. จดั และสงเสริมประชาชนใหเปนพลเมืองดตี ามวิถีประชาธปิ ไตย 8. สงเสริม สนบั สนนุ ภาคีเครือขาย ใหมีสวนรวมในการจัดการศึกษานอกระบบและ การศึกษาตามอธั ยาศยั เพอ่ื ใหเ กดิ การเรยี นรตู ลอดชวี ติ 9. พฒั นารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรยี นรใู หสอดคลองกับพื้นท่ีระเบียงเศรษฐกิจพิเศษ ภาคตะวันออก (EEC) และความตองการของกลุมเปา หมาย 10. พฒั นาบคุ ลากรใหมีสมรรถนะในการปฏบิ ัตงิ านตามบทบาทหนา ที่อยางมี ประสิทธภิ าพและตอเน่ืองโดยเนน การนําเทคโนโลยดี จิ ทิ ลั มาใชในการบริหารจดั การ 11. สถานศึกษามรี ะบบการบริหารจดั การตามหลกั ธรรมมาภิบาล 12. ปฏบิ ตั งิ านอน่ื ๆ ท่ีไดร ับมอบหมาย ✍ เปาประสงค และตัวช้ีวัดความสาํ เร็จ เปาประสงค ตัวชีว้ ัดความสําเรจ็ ประชาชนไดรบั โอกาสทางการศกึ ษาในรปู แบบ รอยละของประชากรกลุมตางๆ (กลุมประชากรวัย ของการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตาม แรงงานปกติทั่วไป กลุม ประชากรวัยแรงงานที่เปน ผู อธั ยาศยั ท่ีมีคุณภาพอยา งทว่ั ถึงและเปนธรรม ยากไร ผูดอยโอกาส ผูพิการ และกลุม ผสู ูงอายุ) ท่ี ไดรบั บริการการศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม อธั ยาศัยอยางท่ัวถึง ครอบคลุมและเปน ธรรม ผเู รยี นทเี่ ขารบั การฝกอาชีพมีสมรรถนะในการ รอยละของผเู รียนท่เี ขารบั การศกึ ษาอาชพี เพื่อการมี ประกอบอาชีพ สามารถประกอบอาชีพที่สรา ง งานทาํ ที่มีสมรรถนะในการประกอบอาชีพทเ่ี พม่ิ ข้ึน รายไดใ หกบั ตนเองและครอบครัวได องคกรภาคสว นตา งๆรวมเปน ภาคเี ครอื ขายใน จาํ นวนของภาคีเครอื ขายในการดาํ เนินงานการศกึ ษา การดาํ เนนิ งานการศึกษานอกระบบและ นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั เพ่ิมมากขนึ้ การศกึ ษาตามอธั ยาศยั อยางกวา งขวาง สถานศึกษานําเทคโนโลยีดิจิทลั มาใชในการ รอ ยละของของผูเ รียนที่มีความพงึ พอใจตอการใช เพ่มิ ประสทิ ธภิ าพการจดั การศึกษานอกระบบ เทคโนโลยีดจิ ิทัลของสถานศึกษา และการศึกษาตามอธั ยาศยั อยางท่วั ถึง
18 บคุ ลากรของสถานศกึ ษาไดรับการพฒั นาเพื่อ รอยละของบุคลากรของสถานศกึ ษาท่ีไดรบั การพัฒนา เพิม่ สมรรถนะในการปฏบิ ตั ิงานการศึกษานอก เพือ่ เพม่ิ สมรรถนะในการปฏบิ ัตงิ านการศึกษานอก ระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยอยา งทั่วถงึ ระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยโดยเนน การนาํ สถานศกึ ษามีการพฒั นาระบบการบรหิ าร เทคโนโลยดี ิจิทัลมาใชในการบริหารจัดการ จัดการเพื่อเพ่มิ ประสทิ ธิภาพโดยเนนการนํา รอ ยละของสถานศกึ ษามีการพฒั นาระบบการบรหิ าร เทคโนโลยีดิจทิ ลั ในการดําเนินงานการศึกษา จดั การเพ่ือเพิม่ ประสิทธิภาพโดยเนน การนําเทคโนโลยี นอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย ดจิ ทิ ัลในการดาํ เนินงานการศึกษานอกระบบและ บคุ ลากรของหนวยงานปฏบิ ัติงานตามที่ไดรับ การศึกษาตามอธั ยาศัย มอบหมายอยางมปี ระสิทธภิ าพ รอยละของบุคลากรของสถานศกึ ษาปฏิบัติงานไดเ ตม็ ประสิทธิภาพ ✍ กลยุทธ กลยทุ ธท ่ี 1 สง เสรมิ และพัฒนาคุณภาพการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย ใหเ ปนไปตามนโยบายและมาตรฐานการศึกษาอยา งตอเนอื่ ง กลยทุ ธท่ี 2 สง เสริมใหผรู บั บริการไดรับการพัฒนาคุณภาพชีวิตโดยใชก ระบวนการคิด เปนตามหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง กลยุทธท ี่ 3 สงเสริม สนบั สนุนใหภ าคเี ครือขายมีสวนรว มในการจัดการศึกษานอกระบบ และการศกึ ษาตามอัธยาศยั เพอื่ ใหเกดิ การเรยี นรตู ลอดชีวิต กลยทุ ธที่ 4 พฒั นาหลกั สูตรและรูปแบบการจดั กิจกรรมการเรยี นรู ใหสอดคลองกับ พ้นื ทเ่ี ขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (EEC) และความตองการของกลุมเปาหมาย โดยการมสี วนรว ม ของภูมปิ ญ ญาทองถ่ินและแหลงเรยี นรูท้งั ภาครฐั และเอกชน กลยทุ ธท่ี 5 สง เสริมใหม กี ารประชาสัมพนั ธ ในรูปแบบทห่ี ลากหลาย กลยทุ ธท ี่ 6 พฒั นาระบบการนเิ ทศภายในสถานศึกษาโดยใชก ระบวนการมีสวนรว มจาก ทกุ ภาคสวน กลยุทธท ่ี 7 พัฒนาระบบคุณภาพการศึกษาโดยใชวงจรการพฒั นาคณุ ภาพ (PDCA) เปนหลกั ในการจดั การศึกษา กลยุทธท่ี 8 พฒั นาบุคลากรของสถานศกึ ษาใหม ีความสามารถใชเทคโนโลยีดจิ ิทัลเพ่ือ การจัดกระบวนการเรยี นรู การบรหิ ารจดั การ และสง เสริมการทํางานเปนทีม ✍เขม็ มงุ สูค วามสาํ เร็จ 1. มี กศน.ตาํ บลเปนหลักแหลง 2. มคี อมฯ/อปุ กรณค รบทุก กศน.ตําบล 3. ใหท ุกคนมีความรู ICT 4. มรี ะบบจดั เก็บ/รายงานผา นออนไลน 5. ภายใน1-2 ปต องเปน 1 ใน กศน.จงั หวัด 6. ภายใน 3 ปต องเปน 1-5 ของสํานักงาน กศน.
19 ✍การบริหารนํา ICT สกู ารปฏิบตั ิ 1.การจดั หาคอมฯ/อปุ กรณ 2.ขน้ั การพัฒนา 3.การประเมินผล/รายงาน 1. การจัดหาคอมฯ/อุปกรณ 1.1 การเปด ตัว กศน.ตําบล โดย 1) เชญิ สมาชกิ สภาผูแทนราษฎร (ส.ส.),สมาชกิ วฒุ สิ ภา (ส.ว.) เปนตน 2) นาํ นกั ศึกษา กศน. หลักสูตรการศกึ ษานอกระบบระดบั การศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พุทธศักราช 2551 ปจ จุบันมีทง้ั สิน้ 4,621 คน 3) เชิญภาคเี ครือขาย อาทิเชน โรงเรียน, อบต., เทศบาล, อบจ. , อําเภอ เปน ตน 4) เสนอโครงการพฒั นา กศน.ตําบล ใหเ ปน แหลงเรยี นรดู านดิจิทลั 1.2 เชญิ ส.ส./ส.ว. เขา รวมทุกกิจกรรม 1) โครงการเขา คายตาง ๆของนักศึกษา กศน. 2) โครงการวนั วชิ าการ ของนกั ศึกษา กศน. 3) โครงการ อื่น ๆ 2. ขั้นการพัฒนา 2.1 พฒั นาระบบ จะพฒั นาระบบการจดั เก็บ/รายงานตา งๆผา นออนไลน 2.2 พฒั นาคน 1) ครู กศน./จนท.ทุกคน 2) นักศึกษา กศน.หลักสตู รการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พทุ ธศักราช 2551ท้ัง 2 กลุม เปาหมาย ตองมีความรู ดา น ICT และสามารถนําไปประยุกตใ ชไ ด สําหรบั ในสวนของนกั ศกึ ษา กศน. หลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขน้ั พน้ื ฐาน พทุ ธศักราช 2551 กศน.อาํ เภอเมืองชลบุรี จะตอ งประกาศเปน คณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงค พรอ มทงั้ ใช งบอุดหนุน (กจิ กรรมพฒั นาคุณภาพผเู รียน) ในการขับเคลื่อน โดยจดั โครงการพฒั นาคุณภาพผูเ รยี น ดาน ICT พรอมทง้ั จดั ทําสรปุ เปนรูปเลม (5 บท) 3.การประเมนิ ผล/รายงาน 3.1 รายงานผา นออนไลน โดยผานทางเครือขา ยอนิ เทอรเน็ต http://118.172.227.194:7003/choncity/ และ จัดทํา Application รายงานผา นทางสมารทโฟน 3.2 รายงานสรปุ ผลเปนรปู เลม (5 บท) จัดทําสรปุ ผลโครงการ/กิจกรรม เปนรูปเลม (5บท) เพ่ือรองรบั การประเมินคุณภาพโดย ตน สงั กัด และภายนอก
20 ✍ แผนพัฒนาคณุ ภาพการศึกษา (เฉพาะป 2562) เปาประสงค กลยทุ ธ โครงการ/กจิ กรรม เปาหมาย ตวั ชีว้ ัด เกณฑความสําเร็จ ความสาํ เรจ็ (รอยละ) 1. กลุม เปา หมาย กลยุทธท ่ี 1 1. โครงการ 8,000 คน 1. กลมุ เปาหมาย 1. รอ ยละของ ไดรับโอกาสทาง สง เสรมิ และ ยกระดับจัด ไดรับโอกาสทาง กลุมเปาหมาย การศกึ ษาข้ัน พัฒนา การศึกษานอก การศึกษาแตล ะ ไดร ับโอกาสทาง พ้ืนฐาน คณุ ภาพ ระบบระดบั ประเภทของ กศน. การศึกษาแตล ะ การศกึ ษาตอเนอ่ื ง การศึกษานอก การศึกษาขั้น 2. ผูจ บหลักสตู ร ประเภทของ กศน. และการศกึ ษา ระบบและ พน้ื ฐานใหม ี การศึกษาขัน้ 2. รอยละของผูจบ ตามอัธยาศัยที่มี การศึกษาตาม คณุ ภาพ พน้ื ฐานแตล ะระดับ หลกั สตู รการศกึ ษา คณุ ภาพใหเ ปน ไป อธั ยาศัย ให 2. โครงการพัฒนา 8,000 คน มผี ลสัมฤทธ์ิ ขั้นพื้นฐานแตละ ตามความตองการ เปน ไปตาม คุณภาพผเู รียน ทางการเรยี นเฉลยี่ ระดับมีผลสัมฤทธิ์ และสอดคลอ งกับ นโยบายและ กศน.ตามหลกั สูตร > 2.00 ทางการเรยี นเฉล่ีย สภาพปญหาของ มาตรฐาน การศึกษานอก 3. กลมุ เปา หมาย > 2.00 กลุม เปา หมาย 5. การศึกษา ระบบระดบั รว มกจิ กรรม 3. รอ ยละของ กลมุ เปา หมาย อยา งตอ เนือ่ ง การศกึ ษาข้นั พัฒนาคุณภาพ กลมุ เปา หมายรว ม ไดรบั การสง เสรมิ พ้ืนฐาน ผเู รียน กิจกรรมพฒั นา และสนบั สนุนการ พทุ ธศกั ราช 2551 4. กลุม เปาหมาย คณุ ภาพผเู รยี น พัฒนาคุณภาพ 3. โครงการสงเสรมิ 27 คน เขา รว มกจิ กรรม 4.รอ ยละของ ชวี ิตตามหลกั การรูห นงั สือ สงเสริมการรู กลมุ เปาหมายเขา ปรัชญาของ สาํ หรบั ประชาชน หนังสอื รวมกจิ กรรม เศรษฐกิจพอเพียง อําเภอเมืองชลบรุ ี 5. กลุมเปา หมาย สง เสรมิ การรู เพ่ือพฒั นาสงั คม 4. โครงการจัด 1,020 คน ทกุ ประเภท หนงั สือ และชมุ ชนใหม ี การศึกษาเพ่ือ สามารถนาํ ความรู 5. รอยละของ ความเขมแขง็ พัฒนาอาชีพ (ศนู ย ไปใชในการพัฒนา กลุม เปาหมายทกุ อยา งยั่งยนื ฝกอาชพี ชุมชน) อาชีพหรือคณุ ภาพ ประเภทสามารถ 3.กลมุ เปาหมาย ชวี ติ ได นําความรไู ปใชใ น ไดรับการสราง 6. กลมุ เปา หมายมี การพฒั นาอาชพี และสงเสริมให คณุ ลกั ษณะท่พี ึง หรอื คุณภาพชวี ิต เปน ผูร ักการอา น ประสงคต าม ได และใฝร ใู ฝเรยี น จุดมุงหมายของ อยา งตอเนอื่ ง หลักสูตร ตลอดชวี ิต
21 เปาประสงค กลยทุ ธ โครงการ/กิจกรรม เปาหมาย ตัวช้ีวดั เกณฑความสําเร็จ ความสาํ เร็จ (รอยละ) กลยทุ ธท ี่ 3 1. โครงการเรียนรู 285 คน 7. กลุมเปา หมายมี 6. รอ ยละของ สงเสรมิ ปรชั ญาของ สว นรว มในการจัด กลุมเปา หมายมี สนับสนนุ ให เศรษฐกจิ พอเพียง การศึกษานอก คุณลกั ษณะท่ีพึง ภาคีเครือขาย และเกษตรทฤษฎี ระบบและการจดั ประสงคตาม มสี ว นรว มใน ใหม การศึกษาตาม จุดมงุ หมายของ การจัด 2.โครงการ อธั ยาศยั หลักสตู ร การศกึ ษานอก เสรมิ สรางคณุ ภาพ 2. มีบา นหนงั สอื 7. รอยละของ ระบบและ ชีวิตทเี่ ปน มติ รกับ ชมุ ชนที่เปนไปตาม กลุมเปาหมายมี การศกึ ษาตาม ส่งิ แวดลอม เกณฑค รบทุก ความพงึ พอใจตอ อธั ยาศยั 3.โครงการเกษตร ตําบลอยา งนอ ย การรวมกิจกรรม เพ่ือใหเกิดการ ยคุ ใหมตามวิถี ตําบลละ 1 แหง การเรียนรทู ุก เรยี นรูตลอด ความพอเพยี ง 3. มีมุมหนังสอื เพอื่ ประเภท ชวี ิต 4.โครงการอบรม ชุมชนอยา งนอ ย 1. รอ ยละ 80 เชิงปฏิบัติการ ตําบลละ 1 ของกลุมเปาหมาย ดานเศรษฐกจิ ความพึงพอใจตอ ไดร ับการสง เสริม พอเพยี ง การรว มกิจกรรม การเรยี นรูทางดาน 5.โครงการปรชั ญา 11,500 คน การเรียนรูท ุก หลักปรัชญาของ ของเศรษฐกิจ ประเภท เศรษฐกิจพอเพียง พอเพยี ง 1. กลุม เปา หมาย 2. รอยละ 80 นาํ วิถพี อเพียงสู ไดร บั การสง เสรมิ ของกลุมเปา หมาย ชมุ ชน การเรียนรทู างดาน นาํ ความรไู ปใชใ น 6.โครงการอบรม หลกั ปรชั ญาของ การพัฒนาอาชีพ และเรียนรตู ามรอย เศรษฐกิจพอเพียง และพัฒนา พระยคุ ลบาทดว ย 2. กลุมเปา หมาย คณุ ภาพชวี ิตได หลักปรชั ญาของ นาํ ความรไู ปใชใน 3. รอ ยละ 90 ของ เศรษฐกิจพอเพียง การพัฒนาอาชพี กลุมเปา หมายมี 7.โครงการเรียนรู และพัฒนา ความพึงพอใจใน เศรษฐกิจพอเพียง คณุ ภาพชวี ิตได ระดบั ดขี น้ึ ไป และการพัฒนาท่ี 3. กลุม เปาหมายมี ยั่งยนื \"วิถีไทย วิถี ความพึงพอใจใน พอเพียง\" ระดับดขี ึ้นไป
22 เปา ประสงค กลยุทธ โครงการ/กิจกรรม เปา หมาย ตัวชีว้ ดั เกณฑความสําเรจ็ 9.สถานศึกษา ความสาํ เร็จ (รอ ยละ) พัฒนาสอื่ แหลง กลยทุ ธท ี่ 4 1. โครงการสง เสริม 800 คน 1. กลมุ เปาหมาย เรียนรูและภูมิ พฒั นา การอานเพอื่ พัฒนา ภาคเี ครอื ขายมี 1. รอยละ 80 ของ ปญญาทองถนิ่ หลกั สตู รและ บา นหนงั สอื ชุมชน แหง 4 เปาหมายภาคี ดวยการจดั รูปแบบการจัด 2. โครงการ 17 ตําบล กลมุ เปาหมายมี เครือขา ยมสี วน กระบวนการ กจิ กรรมการ หองสมุดเคลือ่ นท่ี ความพงึ พอใจใน รวมในการจดั เรียนรูท ี่ เรยี นรู ให สาํ หรับชาวตลาด ระดับดีข้นึ ไป การศึกษานอก ตอบสนองกับการ สอดคลอ งกับ 3.โครงการเมืองนกั 1.กลุมเปา หมาย ระบบและการจัด เปล่ยี นแปลง พื้นทเี่ ขต อา น ไดรับการพฒั นา การศกึ ษาตาม บรบิ ทดา น พฒั นาพเิ ศษ 4.โครงการอา น ชวี ิตใหส อดคลอ ง อธั ยาศัย เศรษฐกิจ สังคม ภาคตะวันออก สรา งงานผา น กบั พืน้ ท่เี ขตพัฒนา 2. มบี า นหนังสือ การเมอื ง ใน (EEC) และ QRCode พิเศษภาค ชุมชนท่ีเปนไปตาม รูปแบบที่ ความตอ งการ ตะวนั ออก (EEC) เกณฑครบทุก หลากหลาย ของ 4. กลุม เปาหมายมี ตาํ บลอยา งนอ ย กลมุ เปาหมาย ความพึงพอใจใน ตําบลละ 1 แหง โดยการมสี วน ระดบั ดขี ้ึนไป 3. มมี ุมหนงั สอื รวมของ 1. กศน.อาํ เภอ เพื่อชุมชนอยา ง และกศน.ตําบลมี นอยตําบลละ 1 การอัพเดทขอมลู แหง การประชาสมั พนั ธ 4. รอ ยละ 80 ของ กจิ กรรมทางเวบ็ กลุมเปาหมายมี ไซดเปนประจําทุก ความพงึ พอใจใน เดือน ระดบั ดขี นึ้ ไป
เปา ประสงค กลยุทธ โครงการ/กิจกรรม เปาหมาย ตัวช้ีวดั 23 7.ชมุ ชนและภาคี ความสําเรจ็ เกณฑความสําเรจ็ เครือขา ยรวมจัด ภูมปิ ญญา 1. โครงการ 17 ตาํ บล 1. สถานศกึ ษามี สง เสริมและ ทอ งถ่ินและ English นา รู คู คมู อื ระบบการ (รอยละ) สนบั สนนุ การ แหลงเรียนรู Service โรงแรม นเิ ทศภายใน 1. รอยละ 75 ดาํ เนนิ งาน ทัง้ ภาครัฐและ 2.โครงการ Smart 2. ผนู ิเทศมีการ ของกลมุ เปาหมาย การศกึ ษานอก เอกชน ONIE เพอื่ สราง นิเทศการจดั ไดรบั การพฒั นา ระบบและ กลยุทธท ี่ 5 Smart farmers กิจกรรมและ ชีวติ ใหสอดคลอ ง การศึกษาตาม สงเสริมใหมี 3.โครงการ Digtal รายงานผลเปน กบั พื้นทเี่ ขตพฒั นา อัธยาศยั การ teracy (เพ่ือสราง ประจําทกุ เดอื น พเิ ศษภาค ประชาสมั พนั ธ สังคมออนไลน) ตะวนั ออก (EEC) ในรูปแบบท่ี 4.โครงการการคา 2. รอยละ 80 ของ หลากหลาย ออนไลน สสู งั คม กลมุ เปาหมายมี Digital ความพึงพอใจใน 5.โครงการเพิม่ ระดบั ดีข้นึ ไป ประสิทธิภาพการ 1. รอ ยละ 100 บริหารจดั การขยะ ของ กศน.อําเภอ มูลฝอย และ กศน.ตาํ บลมี 1. โครงการพัฒนา การอพั เดทขอ มลู กลยทุ ธท ่ี 6 ระบบ การประชาสมั พนั ธ พฒั นาระบบ ประชาสัมพนั ธของ กจิ กรรมทางเว็บ การนเิ ทศ สถานศึกษา ไซด ภายใน 1. โครงการพฒั นา เปนประจาํ ทุก สถานศึกษา บคุ ลากรการนิเทศ เดือน โดยใช ภายในสถานศกึ ษา 1. รอยละ 100 กระบวนการมี กศน.อําเภอเมือง ของสถานศกึ ษามี สวนรว มจาก ชลบรุ ี คมู ือระบบการ ทกุ ภาคสวน นเิ ทศภายใน 2. รอยละ 80 ของ ผูน เิ ทศมกี ารนิเทศ การจดั กจิ กรรม และรายงานผล เปนประจาํ ทกุ เดือน
24 เปาประสงค กลยุทธ โครงการ/กิจกรรม เปา หมาย ตวั ชี้วดั เกณฑความสาํ เรจ็ 1. โครงการบรหิ าร 39 คน ความสําเร็จ (รอยละ) 10.สถานศกึ ษามี กลยทุ ธท ี่ 7 ความเสี่ยงของ 1. สถานศึกษามี ระบบการบรหิ าร พัฒนาระบบ สถานศกึ ษา กศน. คมู ือการบรหิ าร 1. สถานศกึ ษามี จดั การตามหลัก คณุ ภาพ อาํ เภอเมืองชลบุรี ความเสีย่ ง คมู อื การบริหาร ธรรมาภบิ าล การศกึ ษาโดย 2. โครงการพัฒนา 2. รายงานสถานะ ความเส่ียง ใชว งจรการ ระบบประกนั ทางการเงนิ เปน 2. รายงานสถานะ พฒั นา คณุ ภาพการศกึ ษา ประจาํ ทกุ เดือน ทางการเงนิ เปน คณุ ภาพ กศน.อําเภอเมือง ประจาํ ทุกเดือน ชลบรุ ี (PDCA) เปน หลกั ในการจดั การศกึ ษา 8. บุคลากรของ กลยุทธท ่ี 8 1.โครงการพฒั นา 39 คน 1.บุคลากรของ 1. รอยละ 80 ของ สถานศกึ ษาไดร บั พฒั นา บคุ ลากรดา น สถานศกึ ษาทกุ คน บคุ ลากรของ การพัฒนาเพ่อื บคุ ลากรของ วิชาการ:Google ไดรบั การพัฒนา สถานศกึ ษาทุกคน เพิม่ สมรรถนะใน สถานศึกษาให Form เพ่อื เพิ่มสมรรถนะ ไดร ับการพัฒนา การปฏบิ ัติงาน มี 2.โครงการพฒั นา ในการปฏบิ ัตงิ าน เพ่ือเพม่ิ สมรรถนะ ตามบทบาท ความสามารถ บุคลากรดา น ตามบทบาทหนาท่ี ในการปฏบิ ัตงิ าน หนา ที่อยา งมี ใชเ ทคโนโลยี วิชาการ:การจัดทาํ อยางมี ตามบทบาทหนาท่ี ประสิทธภิ าพและ ดิจทิ ลั เพอื่ การ สือ่ การเรยี นการ ประสิทธิภาพและ อยางมี ตอเนอ่ื ง จดั สอน Clip Video ตอเนอื่ ง ประสทิ ธิภาพและ กระบวนการ 3.โครงการบรหิ าร 2.บคุ ลากรของ ตอ เนื่อง เรยี นรู การ จดั การขอมูล สถานศกึ ษา 2. รอยละ 80 บริหารจัดการ ขา วสาร กศน.ฝา สามารถนาํ ความรู ของบคุ ลากรของ และสง เสรมิ กระแส Social ไปใชในการ สถานศึกษา การทํางาน Network พัฒนาการ สามารถนาํ ความรู เปน ทมี 4.โครงการประชุม ปฏิบัติงานตาม ไปใชใ นการ บคุ ลากรเพื่อเพม่ิ บทบาทหนา ที่ พฒั นาการ ประสทิ ธภิ าพใน อยางมี ปฏบิ ัติงานตาม การปฏบิ ตั ิงาน ประสทิ ธภิ าพ บทบาทหนา ที่ 5.โครงการประชุม 3. บุคลากรของ อยางมี เชงิ ปฏบิ ตั กิ ารการ สถานศึกษามคี วาม ประสิทธิภาพ จัดกระบวนการ พึงพอใจในระดับดี 3. รอยละ 90 เรียนการสอน ขน้ึ ไป ความพงึ พอใจใน ระดบั ดีขึน้ ไป
25 3. แนวทางหรือวิธีการจัดกจิ กรรมการศึกษาตอ เนอื่ ง เพ่ือใหสถานศกึ ษาไดจ ดั กิจกรรมพัฒนาสงั คมและชุมชน เปนไปในแนวทางเดียวกนั อยา ง มีประสทิ ธภิ าพ ประสิทธิผล เกิดความคมุ คา ประหยดั เกิดประโยชนต อผเู รียนและทางราชการสูงสุด สํานกั งาน กศน. จึงไดก ําหนดกรอบการจัดกิจกรรมพฒั นาคุณภาพผเู รียน จํานวน 9 กจิ กรรม ดงั นี้ 1. กิจกรรมพฒั นาวชิ าการ เปนการจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาใหผูเรียนมีพ้ืนฐานความรูเพียงพอกับการศึกษาในแตละ ระดับและพัฒนาผูเรียนใหมีความรู ความสามารถทางดานวิชาการเพ่ิมมากข้ึนในรายวิชาตามหลักสูตร การศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ไดแก ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ คณิตศาสตร วิทยาศาสตร หรือวิชาอ่ืน ๆ ตามความตองการของนักศึกษา กศน. ซ่ึงวิทยากรหรือผูสอน ควรเปนผูท่ีมีความรูหรือประสบการณในการสอนวิชานั้น ๆ โดยตรง อาจจะเปนบุคคลภายนอกหรือครู กศน. ไดตามความเหมาะสม สวนจํานวนนักศึกษา กศน. ที่รวมกิจกรรมใหอยูในดุลยพินิจของผูบริหาร สถานศกึ ษากกก 2. กิจกรรมพฒั นาทกั ษะชีวติ เปนการจัดกิจกรรมเสริมเพิ่มเติมจากการเรียนปกติในสาระทักษะการดําเนินชีวิต หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน เน่ืองจากสังคมปจจุบันมีการเปล่ียนแปลง อยา งรวดเรว็ ท้ังดา นเศรษฐกจิ สงั คมขาวสารขอ มูล และเทคโนโลยี มกี ารแขงขนั และความขัดแยงมาก ข้ึน จึงมีความจําเปนท่ีสถานศึกษาตองจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะชีวิตใหกับ นักศึกษา กศน. โดยมี วัตถุประสงคหลัก คือ เพ่ือใหมีความรู ความเขาใจ มีเจตคติ คานิยมท่ีถูกตอง และมีทักษะ หรือ ความสามารถพื้นฐานที่จําเปนในการเผชิญปญหาท่ีเกิดขึ้นในชีวิต เชน ปญหายาเสพติด การตั้งครรภ ไมพึงประสงค เพศสัมพันธ ทะเลาะวิวาท ครอบครัวแตกแยก ความรุนแรง ภัยพิบัติ ความเครียด ฯลฯ รวมทั้งมีคุณสมบัติท่ีพึงประสงคในการอยูรวมกับผูอื่นในสังคมไดอยางมีความสุข และสามารถ นาํ ความรจู ากการเขารว มกจิ กรรมไปปรบั ใชในชวี ติ ประจาํ วนั ไดอ ยางเหมาะสม กก 3. กิจกรรมทแี่ สดงออกถึงความจงรกั ภกั ดตี อ สถาบนั ชาติ ศาสนา และ พระมหากษัตริย เปนการจัดกิจกรรมเพ่ือพัฒนาและสงเสริมสนับสนุนใหผูเรียน มีความรูความเขาใจ มี ทัศนคติท่ีดีมีความรักและภาคภูมิใจในชาติไทย และแสดงออกถึงความจงรักภักดีตอสถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริยตลอดจนทะนุบํารุงและปฏิบัติตามหลักธรรมทางศาสนาท่ีนับถือ การ สง เสริมโครงการอันเนือ่ งมาจากพระราชด ารกิ ารเทิดทูนและปกปองสถาบนั พระมหากษัตรยิ และพระ บรมวงศานุวงศ 4. กจิ กรรมการเรยี นรูตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง เปนการจัดกิจกรรมเพ่ือพัฒนาผูเรียนใหมีความรู ความเขาใจตามหลักปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียงโดยสามารถนําไปประยุกตใหเกิดผลในทางปฏิบัติในการดํารงชีวิตประจําวันท้ังตอ ตนเอง ครอบครัวชมุ ชน สงั คมและประเทศชาติ 5. กิจกรรมลกู เสือ และกจิ กรรมอาสายุวกาชาด เปนกิจกรรมเพ่ือพัฒนาและสงเสริมสนับสนุนใหผเู รียนเปน ผทู ่ีมีระเบียบวนิ ัย มีคุณธรรม จริยธรรมมีจิตอาสา มีความเสียสละในการชวยเหลือผูอ่ืน บําเพ็ญประโยชนตอสังคมและชุมชน โดย ดําเนินการจัดกิจกรรมลูกเสือ กศน. และกิจกรรมอาสายุวกาชาด หรืออาจดําเนินการรวมกับ
26 สํานักงานลูกเสือแหงชาติ สํานักการลูกเสือยุวกาชาดและกิจกรรมนักเรียน กระทรวงศึกษาธิการ สํานักงานยุวกาชาด สภากาชาดไทย เปนตน 6 . กิจกรรมกีฬาและสงเสริมสขุ ภาพ เปนการจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาผูเรยี นไดมีโอกาสออกก าลังกายและเลนกีฬาเพื่อสุขภาพ พลานามัยที่ดีสรางนิสัยความมีน้ําใจเปนนักกีฬาและใชเวลาวางใหเปนประโยชน เปนการสรางความ รัก ความสามัคคีในหมู คณะ ให รูจัก รูแพ รูชนะ รูอภัย และเปนการสรางสัมพันธภาพอันดี ระหวาง นกั ศกึ ษา กศน . 7. กจิ กรรมเพื่อพัฒนาความรูค วามสามารถดานเทคโนโลยสี ารสนเทศ (ICT) เปน กจิ กรรมเพือ่ พฒั นาผูเรยี นใหมีความรูและทักษะใน ดานเทคโนโลยีสารสนเทศ (ICT) เชน การจดั อบรมความรูในดา นตา งๆ ท่ีเกยี่ วกบั ICT เปน ตน 8. กจิ กรรมเพ่ือพัฒนาความรสู ูประชาคมโลก เปนการจัดกิจกรรมเพ่ือพัฒนาความรูใหกับผูเรียน ในดานการศึกษา เศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรมความม่ันคง และการเมือง เพ่ือเขาสูประชาคมโลก เชน การเปลี่ยนแปลงโครงสราง ประชากรไปสูสังคมสูงวัยทักษะของประชากรในศตวรรษที่ 21 ที่ท่ัวโลกตางตองเผชิญกับความ ทา ทายและมงุ พฒั นาประเทศไปสูการพัฒนาเศรษฐกิจและสงั คมยคุ 4.0 เปนตน 9. กิจกรรมจิตอาสา กศน. “เราทําความดดี วยหัวใจ” เปนกิจกรรมที่หนวยงาน/สถานศึกษาในสังกัดสํานักงาน กศน. จัดขึ้น หรือรวมกับ หนวยงานอ่นื ๆและรวมกับประชาชนทุกหมูเหลาท่ีมีจิตอาสาบําเพ็ญสาธารณประโยชนในพืน้ ทต่ี าง ๆ เพื่อบรรเทาความเดือดรอน และแกไขปญหาใหแกประชาชน ไมวาจะเปนปญหาน้ําทวมในเขตชุมชน ปญหาการจราจรและอื่น ๆ เพ่ือสืบสานพระราชปณิธานพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพล อดุลยเดช บรมนาถบพิตร ที่ทรงหวงใยปญหานํ้าทวมและปญหาการจราจรในเขตพื้นท่ี กรุงเทพมหานครและจังหวัดตาง ๆ และสอดคลองกับพระบรมราโชบายของสมเด็จพระเจาอยูหัว รัชกาลท่ี 10 เปน การพัฒนาสภาพแวดลอ มและความเปน อยูในชมุ ชนใหมีสภาพทีด่ ขี ้นึ 10. กิจกรรมสงเสริมการอา น และพฒั นาทักษะการเรียนรู เปนกิจกรรมที่สงเสริมใหผูเรียนมีทักษะการอาน การเรียนรู เสริมสรางนิสัยรักการอาน และการเรียนรูเพื่อนําไปใชในการพัฒนาตนเอง ครอบครัว ชุมชนและสังคม อันจะนําไปสูสังคมแหง การเรยี นรูตลอดชีวติ 11. กิจกรรมสงเสริมการเรยี นรเู พ่อื พัฒนาทักษะอาชพี เปนกิจกรรมท่ีสงเสริมใหผูเรียนไดศึกษา เรียนรูฝกทักษะและฝกปฏิบัติดานอาชีพที่ ตนเองสนใจ เพ่อื เปนทางเลือก และวางแผนการประกอบอาชพี และการศึกษาตอ ในอนาคต 12. กิจกรรมสง เสริมคณุ ธรรม จรยิ ธรรม เปนกจิ กรรมท่ีสง เสริมใหผูเรียนไดเรียนรู ดวยการปลูกฝง คุณธรรม จริยธรรม วัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณี และเอกลักษณของชาติ ใหเกิดความรักและความภาคภูมิใจ สืบสาน วฒั นธรรมและประเพณที อ งถิ่นอยรู ว มกนั ในสงั คมไดอยา งมีความสขุ 13. กิจกรรมการเรียนรูการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยทรง เปนประมุข และกฎหมายที่เกีย่ วขอ งในชวี ิตประจาํ วนั
27 เปนกิจกรรมเพื่อพัฒนาผูเรียน ใหมีความรูความเขาใจที่ถูกตองเกี่ยวกับการปกครอง ระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยทรงเปนประมุขและกฎหมายท่ีเกี่ยวของในชีวิตประจําวัน เชน กฎหมายรัฐธรรมนูญกฎหมายการเลือกตั้ง สิทธิหนาท่ีพลเมือง กฎหมายที่เกี่ยวของกับการ คุมครองผบู รโิ ภค เปนตน 14. กจิ กรรมเสริมสรางความสามารถพเิ ศษ เปนกจิ กรรมเพ่อื พัฒนาผูเรยี นท่ีมีความสามารถพิเศษ หรือมีพรสวรรคใ นดา นตา ง ๆ ใหม ี โอกาสและกลาแสดงออกถึงทักษะ ความรู ความสามารถ ความคิดสรางสรรค และจินตนาการ ใน แนวทางท่ีถูกตองเหมาะสม และพัฒนาความสามารถพิเศษหรือพรสวรรคไปใชประโยชนตอการ ดํารงชีวิตของตนเอง เปนการสงเสริมสนับสนุนการศึกษาตลอดชีวิต โดยการจัดตั้งชมรมตาง ๆ เชน ชมรม TO BE NUMBER ONE การจดั ตง้ั ศนู ยเ พือ่ นใจวยั รนุ เปน ตน 3. รปู แบบของกิจกรรม 3.1 แบบการจดั คา ยวิชาการ คายกจิ กรรม ท้ังคายไป – กลบั และคา ยคางคนื 3.2 แบบชั้นเรยี น โดยครู กศน. หรอื วิทยากรที่มีความรหู รือประสบการณในการสอน วชิ านัน้ ๆ เปนผูจัดกจิ กรรมหรือรวมกับเครือขาย 3.3 แบบศึกษาดงู าน ในพ้ืนทใ่ี กลเคียงหรือภายในจังหวัด/ภาคเดียวกัน กรณีออกนอกพ้ืนที่ ใหข อความเหน็ ชอบจากผูอํานวยการสํานักงาน กศน.จงั หวัด/กทม. 3.4 อื่นๆ ตามความเหมาะสม (โดยใหพิจารณารูปแบบของกิจกรรมขอท่ี 3.1 – 3.3 กอน แลว จงึ ดําเนนิ การในขอ 3.4) 4. งบประมาณ การเบิกจายใหเปนไปตามระเบยี บของทางราชการท่ีเก่ียวของ โดยยึดหลักความถูกตอง โปรง ใสตรวจสอบได 5. เงือ่ นไขของการดําเนนิ งาน 5.1 ผูร บั บรกิ ารตอ งเปน นักศึกษา กศน. ทล่ี งทะเบยี นเรยี นในหลักสูตรการศึกษานอก ระบบระดบั การศึกษาข้ันพื้นฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 ในภาคเรียนนนั้ ๆ 5.2 สถานศึกษาจดั ทาํ แผนการจัดกิจกรรมพฒั นาคุณภาพผูเรียน ตามกรอบการจดั กิจกรรมเพอ่ื พัฒนาคุณภาพผูเ รยี น 5.3 สถานศกึ ษาจัดสง แผนการจดั กิจกรรมพัฒนาคุณภาพผูเรียน เพื่อขอความเห็นชอบ จากสาํ นกั งาน กศน. จังหวดั /กทม. 5.4 สถานศกึ ษาดาํ เนินการตามแผนการจดั กจิ กรรมเพ่อื พัฒนาคณุ ภาพผูเรยี น ตรวจสอบ ประเมนิ ผลการจัดกจิ กรรม พรอ มเบิกจายเงนิ ตามระเบียบทีก่ าํ หนดใหแลวเสร็จภายในแตล ะภาค เรียน และรายงานผลใหส าํ นักงาน กศน. จังหวัด/กทม. ทราบ 5.5 สาํ นกั งาน กศน. จงั หวัด/กทม. นิเทศติดตาม การจดั กิจกรรมพฒั นาคณุ ภาพผูเ รียน ของสถานศึกษา 5.6 ใหใช“ กรอบการจดั กจิ กรรมเพื่อพัฒนาคุณภาพผูเรยี น ตามหลกั สูตรการศกึ ษานอก ระบบระดับการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พทุ ธศักราช 2551 สํานกั งาน กศน.” ตงั้ แตภ าคเรียนที่ 2/2561 เปน ตน ไป
28 หมายเหตุ : กจิ กรรมเพื่อพฒั นาคณุ ภาพผเู รยี นทใี่ ชเ งนิ งบประมาณในการจดั กจิ กรรมไม นับเปนช่ัวโมงกิจกรรมพัฒนาคณุ ภาพชวี ิต (กพช.) ตามหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษา ขนั้ พืน้ ฐาน พุทธศักราช 2551 4. เอกสารงานที่เกย่ี วขอ ง แนวทางในการอนุรกั ษพ ลังงานหรอื การใชพ ลงั งานเชงิ อนุรักษ • การใชพ ลงั งานอยา งประหยัดและคุม คา โดยการสรา งคานยิ มและจติ ใตส ํานึกการใชพลงั งาน • การใชพลงั งานอยา งรูคณุ คา จะตอ งมกี ารวางแผนและควบคุมการใชอยางเต็มประสทิ ธภิ าพ และเกิดประโยชนส งู สดุ มกี ารลดการสญู เสยี พลงั งานทุกขนั้ ตอน มกี ารตรวจสอบและดูแลการ ใชเครือ่ งใชไฟฟา ตลอดเวลา เพ่อื ลดการร่วั ไหลของพลงั งาน เปน ตน • การใชพ ลังงานทดแทนโดยเฉพาะพลังงานทไี่ ดจากธรรมชาติ เชน พลังงานแสงอาทติ ย พลงั งานลม พลังงานนํ้า และอ่ืน ๆ • การเลือกใชเ คร่ืองมือและอปุ กรณท ีม่ ีประสทิ ธิภาพสงู เชน เคร่ืองใชไฟฟา เบอร 5 หลอดผอม ประหยัดไฟ เปน ตน • การเพ่ิมประสิทธิภาพเช้ือเพลิง เชน การเปลย่ี นแปลงโครงสรางทําใหเชอ้ื เพลิงใหพลังงาน ไดม ากขนึ้ • การหมนุ เวยี นกลบั มาใชใ หม โดยการนําวสั ดุท่ชี ํารุดนํามาซอมใชใ หม การลดการท้งิ ขยะท่ไี ม จําเปน หรอื การหมุนเวยี นกลบั มาผลติ ใหม (Recycle) รปู ภาพที่ 1
29 นโยบายพลงั งาน พัฒนาพลังงานใหป ระเทศไทยสามารถพึ่งตนเองไดมากข้ึนโดยจดั หาพลังงานใหเ พียงพอ มี เสถียรภาพดวยการเรงสาํ รวจและพฒั นาแหลง พลงั งานประเภทตาง ๆ ท้ังภายในประเทศและ ตางประเทศ และเรงใหมีการเจรจากับประเทศเพื่อนบา นในระดับรัฐบาลเพ่ือรว มพัฒนาแหลง พลังงาน วางแผนพฒั นาไฟฟาใหมีการกระจายชนดิ ของเช้ือเพลงิ ท่ใี ช เพื่อลดความเสย่ี งดา นการ จัดหา ความผนั ผวนทางดานราคา และลดตน ทนุ การผลิต สงเสรมิ การผลิตไฟฟาจากพลังงาน หมนุ เวียนท่มี ีศักยภาพ โดยเฉพาะโครงการผลติ ไฟฟาขนาดเลก็ และโครงการผลติ ไฟฟาขนาดเล็ก มาก รวมทงั้ ศึกษาความเหมาะสมในการพฒั นาพลังงานทางเลือกอนื่ ๆ มาใชประโยชนใ นการผลิต ไฟฟา ดาํ เนินการใหน โยบายดานพลังงานทดแทนเปนวาระแหงชาติ โดยสนับสนุนการผลิตและการ ใชพ ลงั งานทดแทน โดยเฉพาะการพฒั นาเชื้อเพลิงชีวภาพและชวี มวล เชน แกส โซฮอล (อี 10 อี 20 และอี 85) ไบโอดีเซล ขยะ และมลู สัตว เปนตน เพ่ือเสริมสรางความม่ันคงดานพลงั งาน ลดภาวะ มลพิษ และเพื่อประโยชนข องเกษตรกร โดยสนบั สนุนใหมีการผลิตและใชพลงั งานหมนุ เวยี นในระดบั ชมุ ชน หมบู า น ภายใตมาตรการสรา งแรงจูงใจทเ่ี หมาะสม รวมทงั้ สนับสนนุ การใชก า ซธรรมชาติใน ภาคขนสงใหมากขึน้ โดยขยายระบบขนสง กา ซธรรมชาตใิ หครอบคลุมพ้นื ที่ทั่วประเทศ ตลอดจน สงเสริมและวิจัยพัฒนาพลงั งานทดแทนทุกรูปแบบอยางจริงจงั และตอเนื่อง กาํ กบั ดแู ลราคาพลังงานใหอ ยูในระดับที่เหมาะสม มเี สถยี รภาพ และเปน ธรรมตอประชาชน โดยกาํ หนดโครงสรา งราคาเชื้อเพลงิ ท่ีเหมาะสม และเอือ้ ตอ การพัฒนาพืชพลงั งาน รวมทั้งสะทอน ตน ทนุ ที่แทจ รงิ มากที่สุด และบรหิ ารจัดการผานกลไกตลาดและกองทนุ น้ํามัน เพอ่ื ใหม กี ารใชพลังงาน อยางประหยดั และสงเสรมิ การแขงขัน และการลงทุนในธรุ กจิ พลงั งาน รวมทง้ั พัฒนาคุณภาพการ ใหบ รกิ ารและความปลอดภัย สง เสริมการอนรุ ักษและประหยัดพลงั งาน ทง้ั ในภาคครัวเรือน อุตสาหกรรม บรกิ าร และ ขนสง โดยรณรงคใ หเกิดวินัยและสรา งจิตสํานกึ ในการประหยัดพลงั งาน และสนับสนนุ การใชพ ลงั งาน อยางมปี ระสทิ ธภิ าพ มีมาตรการจงู ใจใหม กี ารลงทนุ จากภาคเอกชนในการปรับเปล่ยี นอปุ กรณ ประหยัดพลังงาน และมาตรการ สนบั สนุนใหค รัวเรือนลดการใชไฟฟา ในชวงการใชไ ฟฟาสูงสดุ รวมท้ังการวจิ ัยพัฒนาและกําหนดมาตรฐานอปุ กรณไฟฟา และมาตรฐานอาคารประหยัดพลังงาน ตลอดจนสนับสนนุ การพฒั นาระบบขนสง มวลชน และการขนสงระบบราง เพอื่ ใหมีการใชพ ลังงาน อยา งมปี ระสทิ ธิภาพและสามารถชะลอการลงทุนดา นการจัดหาพลงั งานของประเทศ สงเสรมิ การจัดหาและการใชพลงั งานที่ใหความสาํ คัญตอสิ่งแวดลอ ม ภายใตกระบวนการมี สวนรวมของประชาชน โดยกําหนดมาตรฐานดานตางๆ รวมทงั้ สง เสรมิ ใหเ กิดโครงการกลไกการ พัฒนาพลังงานทส่ี ะอาด เพ่อื ลดผลกระทบตอสิ่งแวดลอมและชมุ ชน และลดปรมิ าณกา ซเรอื นกระจก
30 รูปภาพที่ 2 พลงั งาน คือ ความสามารถทจ่ี ะทํางานไดโดยอาศยั แรงงานที่มีอยูแลวตามธรรมชาตโิ ดยตรง และที่มนุษยใชความรวู ทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยีดดั แปลงมาจากพลังงานตามธรรมชาติ พลงั งานเปน สิง่ จําเปนของมนษุ ยในโลกปจ จบุ นั และทวคี วามสําคญั ขึ้นเม่อื โลกย่งิ พัฒนามากยิง่ ข้ึน การผลติ พลงั งานคอย ๆ เปล่ยี นไปเปน การผลติ พลงั งานทตี่ อ งอาศัยเทคโนโลยีในการผลิตมากย่ิงขน้ึ แหลง พลังงานมหี ลากหลายทั้งพลังงานทีไ่ ดจากการผลิตโดยมนุษย และพลังทไ่ี ดจากธรรมชาติ สามารถแบง แหลงพลงั งานที่มนษุ ยนํามาใชป ระโยชนได เปน พลังงานจากซากฟอสซิล มวลชวี ภาพ พลงั งานนาํ้ พลังงานลม พลังงานความรอนใตพ ภิ พ พลังงานแสงอาทิตย พลังงานไฟฟาและพลงั งานนิวเคลยี ร การ ใชเ ทคโนโลยีใหป ระหยัดพลังงานตองคํานงึ ถึงการประโยชนทีไ่ ดร บั และผูใ ชตองเห็นความสาํ คัญของ พลงั งานซ่งึ ในปจ จบุ นั เรากาํ ลังเผชญิ กับปญ หาราคาพลังงานที่เพม่ิ สงู ขึน้ การอนรุ ักษพลงั งาน คอื การผลิตและการใชพ ลงั งานอยางมปี ระสิทธภิ าพและประหยัดการ อนุรักษพลงั งานนอกจากจะชว ยลดปริมาณการใชพลังงาน ซง่ึ เปนการประหยัด คาใชจา ยในกจิ การ แลว ยังจะชว ยลดปญ หาสิง่ แวดลอ มทเี่ กิดจากแหลงทใ่ี ชและผลติ พลงั งานดว ย การสรางนโยบายดาน พลงั งานของรฐั บาลเปน อีกแนวทางหนึ่งในการใชพ ลงั งานอยา งคุม คา
31 แนวคิด 3R R : Reduce คอื การลดการใช การบรโิ ภคทรัพยากรที่ไมจําเปนลง ลองมาสาํ รวจกันวา เราจะลดการบริโภคทไี่ ม จาํ เปน ตรงไหนไดบ าง โดยเฉพาะการลดการบรโิ ภคทรัพยากรทีใ่ ชแ ลวหมดไป เชน นํา้ มัน กา ซ ธรรมชาติ ถา นหนิ และแรธ าตุ ตา ง ๆ การลดการใชน้ี ทําไดงาย ๆ โดยการเลือกใชเ ทาที่จาํ เปน เชน ปด ไฟทุกคร้ังท่ีไมใ ชงานหรือเปดเฉพาะจุดที่ใชง าน ปด คอมพิวเตอรและเครื่องปรับอากาศ เมอ่ื ไมใช เปน เวลานาน ๆ ถอดปลกั๊ ของเคร่อื งใชไฟฟา เชน กระติกนํ้ารอ นออกเมอ่ื ไมไดใ ช เม่ือตองการเดนิ ทาง ใกล ๆ กค็ วรใชวธิ เี ดิน ขจ่ี กั รยาน หรอื น่งั รถโดยสารแทนการขับรถไปเอง เปนตน เพียงเทานเ้ี ราก็ สามารถเก็บทรัพยากรดา นพลงั งานไวใชไดนานข้นึ ประหยัดพลังงานและอนุรักษสง่ิ แวดลอมอีกดว ย R : Reuse คอื การใชท รพั ยากรใหค ุมคาทีส่ ุด โดยการนาํ สงิ่ ของเครื่องใชม าใชซ ํ้า ซ่ึงบางอยา งอาจใชซาํ้ ไดหลาย ๆ ครั้ง เชน การนาํ ชุดทํางานเกาทย่ี ังอยูในสภาพดีมาใสเ ลน หรอื ใสนอนอยบู า นหรือนําไป บริจาค แทนท่จี ะทง้ิ ไปโดยเปลา ประโยชน การนาํ กระดาษรายงานท่เี ขยี นแลว 1 หนา มาใชใ นหนา ท่ีเหลือ หรอื อาจนาํ มาทาํ เปนกระดาษโนต ชวยลดปริมาณการตัดตนไมไ ดเปน จํานวนมาก การนําขวดแกวมา ใสนํ้ารบั ประทานหรือนํามาประดิษฐเ ปน เคร่ืองใชต างๆ เชน แจกนั ดอกไมห รอื ทใ่ี สด นิ สอ เปน ตน นอกจากจะชวยลดคา ใชจาย ลดการใชพลังงานพลังงานแลว ยงั ชวยรักษาส่งิ แวดลอ มและยังไดข อง นา รักๆ จากการประดิษฐไวใชงานอกี ดว ย R : Recycle คอื การนําหรือเลือกใชทรัพยากรทสี่ ามารถนํากลับมารไี ซเคิล หรอื นํากลบั มาใชใหม เปนการลดการ ใชทรพั ยากรในธรรมชาติจําพวกตน ไม แรธาตุตา ง ๆ เชน ทราย เหลก็ อลมู ิเนียม ซงึ่ ทรัพยากรเหลา น้ี สามารถนํามารีไซเคลิ ไดยกตัวอยางเชน เศษกระดาษสามารถนาํ ไปรีไซเคลิ กลับมาใชเ ปนกลองหรือถุง กระดาษ การนาํ แกวหรอื พลาสตกิ มาหลอมใชใ หมเ ปน ขวด ภาชนะใสของ หรือเครื่องใชอื่นๆ ฝา กระปองนํ้าอดั ลมกส็ ามารถนํามาหลอมใชใ หมหรอื นาํ มาบริจาคเพื่อทาํ ขาเทียมให กับคนพกิ ารได ผลกระทบของขยะมลู ฝอย ปญ หากลิ่นเหมน็ จากขยะมลู ฝอยสรา งความราํ คาญใหแกชุมชนพักอาศยั แหลง น้ํา เนาเสยี จากการที่ขยะมูลฝอยมีอินทรียสารเนา เปอยปะปนอยู เปนอันตรายตอการดาํ รงชวี ิตของมนุษย และสัตวนํา้ รวมทงั้ ผลเสยี ในดา นการใชแ หลงน้าํ เพอ่ื การนันทนาการ เปน แหลงเพาะพนั ธเุ ช้ือโรคและ สตั วน ําโรคตางๆ เชน หนู แมลงวนั เปนตน การกําจดั มลู ฝอยท่ีไมถ ูกหลกั วชิ าการจะสรางความเดือดรอนรําคาญแกผ ูท ่อี าศัย ขา งเคียง รวมท้ังสง ผลกระทบตอ สง่ิ แวดลอ มและสขุ ภาพของประชาชน ทาํ ใหชุมชนขาดความสะอาด สวยงามและเปนระเบยี บ และไมน าอยูการสูญเสียทางเศรษฐกจิ เชน ชมุ ชนจะตอ งเสียคา ใชจ า ยใน การเก็บขนและกาํ จัดขยะ มูลฝอย คา ชดเชยความเสยี หายในกรณที ่เี กิดเพลงิ ไหม และคา รักษาพยาบาลหากประชาชนไดรับโรคภยั ไขเจบ็ จากพิษของขยะมลู ฝอย
32 แนวทางจัดการขยะมลู ฝอย กําจัดขยะมลู ฝอยอยางถกู หลักวชิ าการ เชน การเผาในเตาเผาขยะ การฝงกลบอยา งถูก สขุ ลักษณะ และการหมักทาํ ปุย เปนตน ซ่ึงแตล ะวิธมี คี วามแตกตางกนั ในดา นตน ทนุ การดําเนินงาน ความพรอมขององคกร ปรมิ าณและประเภทของขยะ เปน ตน (ดูวธิ กี ําจดั ขยะ) จดั การขยะ โดยอาศัยหลัก 5 R คอื - Reduce การลดปรมิ าณขยะ โดยลดการใชผลติ ภณั ฑท่ีมีบรรจุภณั ฑสน้ิ เปลือง - Reuse การนํามาใชซ าํ้ เชน ขวดแกว กลอ งกระดาษ กระดาษพมิ พห นา หลงั เปน ตน - Repair การซอมแซมแกไขสงิ่ ของตา ง ๆ ใหสามารถใชง านตอ ได - Reject การหลีกเลยี่ งใชสิง่ ทก่ี อ ใหเ กดิ มลพษิ - Recycle การแปรสภาพและหมุนเวยี นนํากลบั มาใชไดใหม โดยนาํ ไปผา นกระบวนการผลิตใหม อกี คร้ัง การแยกขยะ เพ่ือลดขยะทต่ี องนําไปกําจัดจรงิ ๆ ใหเ หลอื นอยทส่ี ุด เชน - ขยะแหง บางชนิดท่สี ามารถแปรสภาพนํามากลับมาใชไดอกี ไดแ ก ขวดแกว โลหะ พลาสตกิ - ขยะเปยกสามารถนํามาหมักทําปุยนา้ํ ชีวภาพ - ขยะอันตราย เชน หลอดไฟ ถานไฟฉาย กระปอ งฉดี สเปรย ตอ งมวี ิธกี าํ จัดที่ปลอดภยั สง เสริมการผลติ ท่สี ะอาดในภาคการผลติ โดยลดการใชว สั ดุ ลดพลังงาน และลดมลพิษ เพิม่ ศักยภาพ การใชทรพั ยากรหมุนเวยี น การนําของเสียกลับมาใชประโยชน และการออกแบบผลติ ภณั ฑใหม ีอายุ การใชงานไดนานขน้ึ สงเสรมิ ใหภาคธรุ กิจเอกชนมีสว นรวมลงทุนและดําเนินการจัดการขยะ ให ความรแู กป ระชาชนในเรือ่ งการจดั การขยะอยางถูกหลกั วชิ าการรณรงคและประชาสัมพันธ เพอ่ื สราง จติ สํานึกใหป ระชาชนเขา ใจและยอมรบั วา เปนภาระหนาที่ของตนเอง ในการรว มมือกนั จัดการขยะมลู ฝอย ที่เกดิ ขึ้นในชุมชน การคัดแยก เกบ็ รวบรวมและขนสง ขยะมลู ฝอย ในการจดั การขยะมูลฝอยแบบครบวงจร จําเปนตองจดั ใหมรี ะบบการคัดแยกขยะมลู ฝอย ประเภทตางๆ ตามแตลักษณะองคประกอบโดยมวี ตั ถปุ ระสงคเ พื่อนํากลบั ไปใชประโยชนใหม สามารถดาํ เนนิ การไดต ้ังแตแ หลงกําเนดิ โดยจัดวางภาชนะใหเหมาะสม ตลอดจนวางระบบการเกบ็ รวบรวมมลู ฝอยอยางมีประสิทธิภาพ และสอดคลอ งกบั ระบบการคัดแยกขยะมลู ฝอย พรอ มท้ัง พจิ ารณาควรจาํ เปน ของสถานีขนถา ยขยะมูลฝอยและระบบขนสง ขยะมลู ฝอยไปกําจดั ตอไป
33 หลกั เกณฑ มาตรฐาน ภาชนะรองรบั ขยะมลู ฝอย ภาชนะรองรับขยะมูลฝอย 1) ถังขยะ เพือ่ ใหก ารจัดเกบ็ รวบรวมขยะมูลฝอยเปน ไปอยางมีประสิทธิภาพและลดการปนเปอ นของ ขยะมลู ฝอยทม่ี ีศกั ยภาพในการนํากลบั มาใชประโยชนใหมจ ะตอ งมกี ารต้ังจุดรวบรวมขยะมลู ฝอย (Station) และใหมีการแบง แยกประเภทของถงั รองรบั ขยะมลู ฝอยตามสตี าง ๆ โดยมีถงุ บรรจุภายใน ถงั เพ่ือสะดวกและไมตกหลน หรือแพรกระจาย ดังนี้ รปู ภาพท่ี 3 ถังขยะสีเขยี ว สีเขียว รองรับขยะทเี่ นาเสยี และยอยสลายไดเร็ว สามารถนํามาหมักทาํ ปุยได เชน ผกั ผลไม เศษ อาหาร ใบไม รูปภาพท่ี 4 ถงั ขยะสเี หลือง สีเหลอื ง รองรับขยะทีส่ ามารถนาํ มารไี ซเคลิ หรอื ขายได เชน แกว กระดาษ พลาสตกิ โลหะ รูปภาพที่ 5 ถงั ขยะสีเทาฝาสม หรือ ถังขยะสีแดง สเี ทาฝาสสี ม หรือ ถังขยะสีแดง รองรับขยะทม่ี ีอันตรายตอสิ่งมีชวี ิต และสงิ่ แวดลอม เชน หลอด ฟลอู อเรสเซนต ขวดยา ถานไฟฉาย กระปองสีสเปรย กระปอ งยาฆาแมลง ภาชนะบรรจุสารอนั ตราย ตาง ๆ
34 รูปภาพท่ี 6 ถังขยะสีฟา สีฟา รองรับขยะยอยสลายไมได ไมเปน พษิ และไมคุมคา การรีไซเคิล เชน พลาสตกิ หอลกู อม ซอง บะหมส่ี ําเร็จรูป ถงุ พลาสติก โฟมและฟอลย ทเี่ ปอนอาหาร นอกจากนยี้ งั มีถุงพลาสติกสําหรบั รองรับ ขยะมูลฝอยในแตละถงั โดยมัดปากถงุ สีเดียวกับถังที่รองรับมูลฝอยตามประเภทดังกลาวขางตน ในกรณีทส่ี ถานท่มี ีพื้นที่จาํ กัดในการจดั วางภาชนะรองรบั ขยะมลู ฝอยและมีจาํ นวนคนทค่ี อนขา งมาก ในบรเิ วณพน้ื ที่น้ัน เชน ศูนยการประชุมสนามบนิ ควรมีถงั ที่สามารถรองรับขยะมลู ฝอยไดทั้ง 4 ประเภทในถังเดยี วกนั โดยแบงพื้นท่ีของถังขยะมลู ฝอยออกเปน 4 ชอง และตวั ถังรองรบั ขยะมูลฝอย ทําดวยสแตนเลส มีฝาผดิ แยกเปน 4 สี ในแตละชอ งตามประเภทของขยะมูลฝอยทีร่ องรับ ดงั นี้ ฝาสีเขยี ว รองรับขยะมูลฝอยทีเ่ นาเสยี และยอยสลายไดเรว็ ฝาสีเหลอื ง รองรับขยะมลู ฝอยทส่ี ามารถนาํ รีไซเคิล หรอื ขายได ฝาสีแดงรองรับขยะมูลฝอยท่ีมีอนั ตรายตอส่ิงมีชวี ติ และส่ิงแวดลอ ม ฝาสีฟารองรับขยะมูลฝอย ท่ียอยสลายไมได ไมเปนพิษและไมค ุมคาการรีไซเคลิ และมสี ญั ลักษณ ขา งถัง 2) ถุงขยะ สาํ หรับคัดแยกขยะมลู ฝอยฝนครวั เรอื นและจะตองมีการคัดแยกรวบรวมใสถ ุงขยะมลู ฝอยตามสตี า ง ๆ ดังตอ ไปนี้ ถุงสีเขยี ว รวบรวมขยะมลู ฝอยทเี่ นา เสยี และยอยสลายไดเรว็ สามารถนาํ มาหมักทาํ ปยุ ได เชน ผกั ผลไม เศษอาหาร ใบไม ถุงสเี หลือง รวบรวมขยะมลู ฝอยทสี่ ามารถนาํ มารีไซเคิลหรือขายได เชน แกว กระดาษ พลาสตกิ โลหะ อลูมิเนยี ม ถงุ สีแดง รวบรวมขยะมลู ฝอยท่ีมอี นั ตรายตอ สิ่งมชี ีวติ และสิ่งแวดลอม เชน ถา นไฟฉาย หลอดฟลอู อเรสเซนต ขวดยา กระปองสสี เปรย กระปองสารฆาแมลง ภาชนะบรรจสุ ารอันตราย ตา ง ๆ ถงุ สีฟา รวบรวมขยะมูลฝอยท่ียอ ยสลายไมไดไ มเปนพษิ และไมค ุมคา การรีไซเคิล เชน พลาสติกหอ ลูกอม ซองบะหม่ีสําเรจ็ รปู ถงุ พลาสติก โฟมและฟอลยทีเ่ ปอนอาหาร เกณฑม าตรฐานภาชนะรองรับขยะมลู ฝอย ควรมีสดั สวนของถังขยะมลู ฝอยจากพลาสตกิ ที่ใชแ ลวไมต ่ํากวา รอยละ 50 โดยน้ําหนัก
35 ไมม ีสวนประกอบสารพิษ (toxic substances) หากจาํ เปนควรใชส ารเตมิ แตงในปริมาณทน่ี อยและ ไมอ ยูในเกณฑท ่ีเปนอนั ตรายตอผบู รโิ ภค มคี วามทนทาน แข็งแรงตามมาตรฐานสากล มีขนาด พอเหมาะมีความจเุ พียงพอตอปริมาณขยะมูลฝอย สะดวกตอการถา ยเทขยะมลู ฝอยและการทาํ ความ สะอาดสามารถปองกัน แมลงวนั หนู แมว สุนัข และสตั วอน่ื ๆ มใิ หสัมผสั หรอื คุยเขย่ี ขยะมูลฝอยได การลดและการใชประโยชนขยะมลู ฝอย การลดปรมิ าณขยะมูลฝอย การลดปริมาณขยะมลู ฝอยใหไดผลดตี อ งเริ่มตน ท่ีการคัดแยกขยะมลู ฝอยกอนทิ้ง เพ่ือ ไมใหเ กดิ การปนเปอน ทาํ ใหไดว ัสดเุ หลือใชท มี่ ีคุณภาพสูง สามารถนาํ ไป Reused-Recycle ไดง าย รวมท้ังปรมิ าณขยะมลู ฝอยท่ีจะตอ งนาํ ไปกําจดั มีปริมาณนอยลงดวย ซง่ึ การคดั แยกขยะมูลฝอย ณ แหลงกาํ เนิดนั้นตองคํานงึ ถึงความเหมาะสมของแตละชมุ ชน เชน ครัวเรอื น รานคา หา งสรรพสนิ คา สาํ นักงาน บริษทั สถานทรี่ าชการตา ง ๆ เปน ตน รวมท้งั ปริมาณ และลักษณะสมบัติขยะมลู ฝอยที่ แตกตางกันดว ย ทัง้ น้กี ารคดั แยกขยะมลู ฝอยสามารถดําเนนิ การได 4 ทางเลือก คือ ทางเลือกท่ี 1 การคัดแยกขยะมลู ฝอยทุกประเภทและทกุ ชนิด ทางเลอื กที่ 2 การคัดแยกขยะมลู ฝอย 4 ประเภท (Four cans) ทางเลอื กท่ี 3 การคดั แยกขยะสด ขยะแหง และขยะอันตราย (Three cans) ทางเลือกท่ี 4 การคดั แยกขยะสดและขยะแหง (Two cans) การนําขยะมูลฝอยกลับมาใชประโยชนใ หม การนําขยะมลู ฝอยกลบั มาใชประโยชนใ หมม อี ยหู ลายวธิ ีข้ึนอยูก บั สภาพและลักษณะ สมบัติของขยะมลู ฝอยซ่ึงสามารถสรุปไดเ ปน 5 แนวทางหลกั ๆ คือ 1. การนาํ ขยะมูลฝอยกลับมาใชป ระโยชนใ หม (Material Recovery) เปน การนํามูลฝอย ทส่ี ามารถคัดแยกไดกลบั มาใชใหม โดยจาํ เปน ตองผานกระบวนการแปรรปู ใหม (Recycle) หรอื แปร รูป (Reuse) ก็ได 2. การแปรรูปเพื่อเปลย่ี นเปน พลังงาน (Energy Recovery) เปนการนาํ ขยะมูลฝอยที่ สามารถเปลยี่ นเปนพลังงานความรอนหรอื เปลี่ยนเปนรูปกา ซชวี ภาพมาเพ่ือใชป ระโยชน 3. การนาํ ขยะมูลฝอยจาํ พวกเศษอาหารท่ีเหลอื จากการรับประทานหรือการประกอบ อาหารไปเลย้ี งสัตว 4. การนําขยะมลู ฝอยไปปรับสภาพใหมปี ระโยชนตอ การบํารุงรกั ษาดนิ เชน การนาํ ขยะ มูลฝอยสดหรอื เศษอาหารมาหมักทาํ ปุย 5. การนําขยะมลู ฝอยปรับปรุงพน้ื ที่โดยนาํ ขยะมูลฝอยมากําจดั โดยวธิ ีฝง กลบอยางถูก หลกั วชิ าการ (Sanitary landfill) จะไดพื้นท่ีสาํ หรบั ใชปลกู พชื สรางสวนสาธารณะ สนามกฬี า เปน ตน
36 บทที่ 3 วิธีการดําเนนิ งาน ศูนยก ารศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อําเภอเมืองชลบุรี ไดเล็งเหน็ ความสาํ คญั ของเร่ืองการอนรุ ักษส ่งิ แวดลอม จงึ เขามามีสวนรวมในการนําเสนอแนวคิดผาน กระบวนการอบรม อนั เปน การสนองเพื่อความรูความเขา ใจ เกดิ ความตระหนกั และเหน็ ความสําคัญ ในการรูจกั การจดั การขยะมูลฝอย นาํ ขยะมลู ฝอย มารีไซเคิล มาปรับใชใ นชวี ติ ประจาํ วนั และนําไป เผยแพรใ หก บั ชุมชนได ใหก ับประชาชนในโครงการอนุรกั ษส่งิ แวดลอ มเพื่อการพฒั นาอยางยั่งยนื โดยมีขน้ั ตอนดังนี้ 1. ประชุมบคุ ลากรกรรมการ กศน.อาํ เภอเมอื งชลบรุ ี 2. จัดต้ังคณะทาํ งาน 3. ประสานงาน/ประชาสัมพันธ 4. ดาํ เนนิ งานตามแผน 5. วัดผล/ประเมนิ ผล/สรุปผลและรายงาน 1. ประชุมปรึกษาหารือการจดั โครงการฯ กศน.ตําบลนาปา กศน.ตําบลนาปา ไดวางแผนประชุมปรกึ ษาหารือเพ่ือหาแนวทางในการดําเนินงานและ กําหนดวัตถปุ ระสงคร ว มกัน 2. แตง ตง้ั คณะทาํ งาน จดั ทําคําส่ังแตงตั้งคณะทํางานโครงการเพื่อมอบหมอบหมายหนาทใี่ นการทาํ งานให ชัดเจน เชน 2.1 คณะกรรมการทีป่ รึกษา/อาํ นวยการ มหี นา ท่ีอํานวยความสะดวก และใหค ําปรึกษา แกไขปญหาที่เกิดข้ึน 2.2 คณะกรรมการ กศน.ตาํ บลนาปา ในการจัดหาอุปกรณ เตรยี มใชจัดโครงการฯ 2.3 คณะกรรมการฝายบันทกึ ภาพและประชาสัมพันธ มหี นา ทบี่ ันทึกภาพกิจกรรมตลอด โครงการ และประชาสัมพันธก จิ กรรมใหส าธารณชนไดทราบ 2.4 คณะกรรมการฝา ยรบั ลงทะเบียนและประเมนิ ผลหนาทจี่ ัดทาํ หลักฐานการ ลงทะเบยี นผูเขา รว มโครงการ และรวบรวมการประเมินผล และรายงานผลการดําเนนิ การ 3. ประสานงาน/เครอื ขายทเ่ี กยี่ วของ ประสานงานกบั ผเู ขารวมโครงการ วิทยากร และคณะครู เชน ประสานเรอื่ งสถานทีใ่ ชทํา กจิ กรรม รปู แบบการจัดกิจกรรมโครงการ วัน เวลา สถานที่ รายละเอยี ดการเขารวมกิจกรรม พรอมทัง้ ประชาสัมพันธก ารจัดกิจกรรม
37 4. ดาํ เนนิ การตามแผนงานโครงการ โครงการอนรุ ักษส ง่ิ แวดลอ มเพ่อื การพฒั นาอยา งยั่งยืน วันท่ี 14 พฤษภาคม ณ ศูนยบริการและ ถา ยทอดเทคโนโลยที างการเกษตรประจําตาํ บลนาปา หมูที่ 5 ตาํ บลนาปา อาํ เภอเมอื งชลบุรี จังหวดั ชลบุรี มีผเู ขารว มโครงการเปนประชาชนจํานวน 18 คน โดยจัดกจิ กรรมโดยใชก ระบวนการอบรม 5. สรุปผลและรายงาน โครงการอนุรักษส ง่ิ แวดลอมเพ่อื การพฒั นาอยา งยั่งยนื วันที่ 14 พฤษภาคม ณ ศนู ยบริการและ ถายทอดเทคโนโลยีทางการเกษตรประจําตาํ บลนาปา หมทู ่ี 5 ตําบลนาปา อาํ เภอเมืองชลบรุ ี จังหวัดชลบุรี มีผเู ขารว มโครงการเปนประชาชนจาํ นวน 18 คน โดยมีวทิ ยากร คือ นางนนั ตพร ศักด์ินทีธร โดยจดั กิจกรรมโดยใชกระบวนการกลมุ จะนําแนวทางไปใชข อมลู พิจารณารปู แบบการจดั กิจกรรมตาง ๆ เพื่อให ตอบสนองความตองการของผเู ขารวมกจิ กรรมความรูความเขา ใจ เกดิ ความตระหนักและเหน็ ความสาํ คญั ในการรจู กั การจัดการขยะมลู ฝอย นาํ ขยะมลู ฝอย มารีไซเคิล มาปรบั ใชใ นชีวติ ประจําวนั และนาํ ไปเผยแพร ใหกบั ชมุ ชนได กศน.ตาํ บลนาปา ไดดาํ เนนิ การตามขัน้ ตอนและไดรวบรวมขอมลู จากแบบสํารวจสถติ ิท่ีใชใ นการ วิเคราะห คือโดยกาํ หนดคาลาํ ดับความสําคัญของการประเมนิ ผลออกเปน 5 ระดบั ดังนี้ มากทส่ี ดุ ใหคะแนน 5 มาก ใหค ะแนน 4 ปานกลาง ใหค ะแนน 3 นอย ใหคะแนน 2 นอ ยทีส่ ุด ใหคะแนน 1 ในการแปลผล ผจู ัดทาํ ไดใชเ กณฑก ารพจิ ารณาจากคะแนนเฉลย่ี ตามแนวคดิ ของ บุญชม ศรีสะอาด และบญุ สง นวิ แกว (2535, หนา 22-25) 4.51-5.00 หมายความวา ดมี าก 3.51-4.50 หมายความวา ดี 2.51-3.50 หมายความวา ปานกลาง 1.51-2.50 หมายความวา นอ ย 1.00-1.50 หมายความวา ตอ งปรับปรงุ ประชาชน จะตองกรอกขอมูลตามแบบสอบถาม เพ่ือนําไปใชในการประเมินผลของการจดั กิจกรรมดังกลา ว และจะไดนําไปเปนขอมลู ปรบั ปรงุ และพฒั นา ตลอดจนใชในการจดั ทําแผนการ ดําเนินการในปตอไป
38 บทที่ 4 ผลการดาํ เนินงานและการวเิ คราะหขอมลู ในการจัดโครงการอนรุ ักษส งิ่ แวดลอ มเพื่อการพฒั นาอยา งยั่งยืน วนั ท่ี 14 เดอื น พฤษภาคม พ.ศ.2562 ณ ศนู ยบริการและถายทอดเทคโนโลยที างการเกษตรประจาํ ตําบลนาปา หมู ที่ 5 ตาํ บลนาปา อําเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี มีผเู ขา รวมโครงการเปนประชาชน จาํ นวน 18 คน ซงึ่ ไดส รุปผลจากแบบสอบถามและนาํ เสนอผลการวเิ คราะหข อมลู จากผูเขารับการอบรม จาํ นวน 18 ชดุ ตอนที่ 1 ขอมูลสว นตัวผูต อบแบบถามของผเู ขารวมโครงการอนุรกั ษส ิ่งแวดลอมเพ่ือการ พฒั นาอยา งยั่งยืน วันที่ 14 เดอื นพฤษภาคม พ.ศ.2562 ณ ศูนยบ รกิ ารและถา ยทอดเทคโนโลยี ทางการเกษตรประจําตําบลนาปา หมูท่ี 5 ตําบลนาปา อําเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี ผูเขารวม กิจกรรมท่ีตอบแบบสอบถามไดนํามาจําแนกตามเพศ อายุ และอาชีพ ผูจัดทําไดนําเสนอจําแนกตาม ขอ มลู ดังกลา ว ดังปรากฏตามตารางท่ี 1 ดงั ตอ ไปน้ี ตารางท่ี 1 แสดงคารอยละของผตู อบแบบสอบถาม โดยจาํ แนกตามเพศ เพศ ชาย หญงิ ความคดิ เห็น จํานวน รอยละ จํานวน รอยละ ผเู ขา รว มกิจกรรมโครงการอนุรกั ษส ิง่ แวดลอมเพ่ือการพฒั นา 3 8.00 15 92.00 อยางยั่งยนื จากตารางท่ี 1 แสดงวา ผตู อบแบบสอบถามของผเู ขารว มโครงการอนรุ ักษส่ิงแวดลอม เพ่ือการพัฒนาอยางย่ังยืน เปน ชาย 3 รอ ยละ 16.67 เปนหญิง 15 รอ ยละ 83.33 ตารางที่ 2 แสดงคารอ ยละของผตู อบแบบสอบถาม โดยจําแนกตามอายุ 15 - 29 ป 30 - 39 ป 40 - 49 ป 50 - 59 ป 60 ป ขนึ้ ไป จาํ นวน รอยละ จาํ นวน รอยละ จํานวน รอ ยละ จํานวน รอ ยละ จาํ นวน รอยละ ความคิดเห็น ผเู ขา รวมกิจกรรม 3 16.67 1 5.55 1 5.55 2 11.11 11 61.12 โครงการอนรุ ักษ สงิ่ แวดลอมเพื่อการ พฒั นาอยางยง่ั ยืน จากตารางท่ี 2 แสดงวา ผูต อบแบบสอบถามของผเู ขา รวมผเู ขา รว มกิจกรรมโครงการ อนุรกั ษส่งิ แวดลอ มเพื่อการพัฒนาอยางยง่ั ยนื ในชวงอายุ 15 - 29 ป มจี ํานวน 3 คน คดิ เปนรอ ยละ 16.67 ชวงอายุ 30 - 39 ป มีจาํ นวน 1 คน คดิ เปนรอยละ 5.55 ชว งอายุ 40 - 49 ป มจี ํานวน 1 คน คิดเปนรอยละ 5.55 ชว งอายุ 50 - 59 ป มีจาํ นวน 2 คน คิดเปน รอยละ 11.11 ในชวงอายุ 60 ป ข้นึ ไป มจี ํานวนสงู สุด 11 คน คิดเปนรอยละ 61.12
39 ตารางท่ี 3 แสดงคา รอยละของผตู อบแบบสอบถาม โดยจาํ แนกตามอาชีพ ประเภท รบั จา ง คา ขาย รบั ราชการ เกษตรกร อน่ื ๆ(วา งงาน) ความคดิ เหน็ จํานวน รอ ยละ จํานวน รอ ยละ จาํ นวน รอยละ จาํ นวน รอยละ จาํ นวน รอยละ ผเู ขารว มกจิ กรรม โครงการอนรุ ักษ 7 38.89 2 11.11 - - 1 5.55 8 44.45 สิง่ แวดลอมเพ่ือการ พฒั นาอยางยั่งยนื จากตารางท่ี 3 แสดงวา ผูตอบแบบสอบถามของผูเ ขารวมผูเ ขารวมกิจกรรมโครงการ อนรุ กั ษส ง่ิ แวดลอมเพื่อการพัฒนาอยา งยั่งยนื ประกอบอาชพี รบั จาง มจี ํานวน 7 คน คดิ เปนรอยละ 38.89 อาชพี คาขาย มจี าํ นวน 2 คน คิดเปนรอยละ 11.11 อาชีพเกษตรกร มีจํานวน 1 คน คดิ เปน รอ ยละ 5.55 และประกอบอาชพี อ่ืน ๆ มีจาํ นวนสูงสดุ 8 คน คดิ เปน รอ ยละ 44.45 ตารางที่ 4 แสดงคารอยละของผตู อบแบบสอบถาม โดยจําแนกตามระดบั การศึกษา การศกึ ษา ประถมศึกษา ม.ตน ม.ปลาย สงู กวา ความคดิ เหน็ ม.ปลาย จาํ จํา จาํ จํา รอย นวน รอ ยละ นวน รอ ยละ นวน รอ ยละ นวน ละ ผเู ขารว มกิจกรรมโครงการ 15 83.34 2 11.11 1 5.55 - - อนุรักษสง่ิ แวดลอ มเพื่อการ พัฒนาอยา งย่งั ยนื จากตารางท่ี 4 แสดงวา ผูตอบแบบสอบถามของผูเขารวมกิจกรรมโครงการอนุรกั ษ สิ่งแวดลอมเพ่ือการพัฒนาอยางยั่งยืน มีการศึกษาระดับประถมศึกษา จํานวน 15 คน คิดเปนรอย ละ 83.34 ระดับ ม.ตน จํานวน 2 คน คิดเปนรอยละ 11.11 ระดับ ม.ปลาย จํานวน 1 คน คดิ เปน รอ ยละ 5.55 ตอนที่ 2 ขอ มลู เกี่ยวกบั ความคิดเหน็ ของผูเขารวมโครงการอนุรักษส่งิ แวดลอ มเพอ่ื การพฒั นาอยางยงั่ ยืน ความคิดเห็นของผูเ ขารวมกิจกรรม จาํ นวน 18 คน จากแบบสอบถามทัง้ หมดท่มี ีตอ โครงการอนุรักษส งิ่ แวดลอมเพือ่ การพฒั นาอยา งย่ังยนื ณ ศูนยบ ริการและถา ยทอดเทคโนโลยี ทางการเกษตรประจําตําบลนาปา หมทู ่ี 5 ตาํ บลนาปา อาํ เภอเมอื งชลบรุ ี จังหวัดชลบรุ ี ดังปรากฏ ในตารางที่ 5
40 ตารางท่ี 5 ผลการประเมนิ โครงการอนุรกั ษส งิ่ แวดลอมเพื่อการพฒั นาอยา งยัง่ ยืน เนื้อหาโครงการอนรุ กั ษส่งิ แวดลอมเพือ่ การพฒั นาอยางย่ังยนื X̄ N = 18 S.D. อันดับที่ ระดบั ผลการประเมนิ ตอนท่ี 1 ความพึงพอใจดา นเนือ้ หา 4.67 1.เนอ้ื หาตรงตามความตอ งการ 4.83 0.49 5 ดมี าก 2.เน้อื หาเพียงพอตอ ความตองการ 4.67 0.38 2 ดีมาก 3.เนื้อหาเปนปจจบุ นั และทันสมยั 4.78 0.49 5 ดมี าก 4.เนอื้ หามปี ระโยชนต อการนาํ ไปใชในการพฒั นาคุณภาพชีวิต 0.43 3 ดีมาก ตอนที่ 2 ความพึงพอใจดา นกระบวนการจดั กิจกรรม 4.83 5. การเตรยี มความพรอมกอ นจัดกจิ กรรม 4.89 0.38 2 ดมี าก 6. การออกแบบกจิ กรรมเหมาะสมกับวัตถปุ ระสงค 4.83 0.2 1 ดมี าก 7. การจัดกจิ กรรมเหมาะสมกับเวลา 4.78 0.38 2 ดมี าก 8. การจดั กิจกรรมเหมาะสมกบั กลมุ เปา หมาย 4.72 0.43 3 ดีมาก 9. วธิ ีการวดั ผล/ประเมนิ ผลเหมาะสมกับวตั ถปุ ระสงค 0.46 4 ดีมาก ตอนท่ี 3 ความพึงพอใจตอ วทิ ยากร 4.78 10. วทิ ยากรมีความรคู วามสามารถในเร่อื งทีถ่ ายทอด 4.78 0.43 3 ดีมาก 11. วทิ ยากรมีเทคนคิ การถายทอดใชส่อื เหมาะสม 4.72 0.43 3 ดมี าก 12. วิทยากรเปด โอกาสใหม ีสวนรว มและซักถาม 0.46 4 ดีมาก ตอนที่ 4 ความพงึ พอใจดานการอาํ นวยความสะดวก 4.78 13. สถานท่ี วัสดุ อปุ กรณแ ละสิ่งอาํ นวยความสะดวก 4.83 0.43 3 ดมี าก 14. การส่ือสาร การสรางบรรยากาศเพ่ือใหเกิดการเรียนรู 4.72 0.38 2 ดีมาก 15. การบริการ การชว ยเหลอื และการแกป ญ หา 0.46 4 ดมี าก 4.77 คา เฉลี่ย 0.04
41 จากตารางที่ 5 พบวา โดยเฉล่ียแลวผเู ขารับการอบรมในโครงการอนรุ ักษส ิ่งแวดลอมเพ่ือ การพัฒนาอยางยง่ั ยืน อยใู นระดบั ดมี าก เม่ือวเิ คราะหเปนรายขอความพึงพอใจในภาพรวมของผูร ับ การอบรม (x=̄ 4.89) ลาํ ดบั ที่ 1 การออกแบบกจิ กรรมเหมาะสมกับวตั ถปุ ระสงค (x̄=4.83) เปน ลาํ ดบั ท่ี 2 .เนอื้ หาเพยี งพอตอความตองการ, การเตรียมความพรอมกอ นจัดกิจกรรม, การจดั กิจกรรมเหมาะสมกบั เวลา, การสอื่ สาร การสรางบรรยากาศเพ่ือใหเ กิดการเรยี นรู (x̄ =4.78) เปน ลาํ ดบั ที่ 3 เน้อื หามปี ระโยชนตอการนาํ ไปใชในการพัฒนาคณุ ภาพชวี ิต, การจดั กิจกรรมเหมาะสม กับกลมุ เปาหมาย, วทิ ยากรมีความรคู วามสามารถในเร่ืองท่ีถา ยทอด, วิทยากรมีเทคนคิ การถา ยทอด ใชส อ่ื เหมาะสม, สถานท่ี วสั ดุ อุปกรณและสง่ิ อาํ นวยความสะดวก (x̄=4.72) เปนลาํ ดบั ท่ี 4 วิธีการ วัดผล/ประเมนิ ผลเหมาะสมกับวัตถุประสงค, วทิ ยากรเปดโอกาสใหมีสว นรว มและซักถาม, การบริการ การชว ยเหลอื และการแกปญหา (x=̄ 4.67) เปน ลาํ ดับท่ี 5 เนื้อหาตรงตามความตองการ, เน้ือหาเปน ปจจุบันและทนั สมัย ตามลาํ ดับ ตารางท่ี 6 ผานการฝก อบรมไดน ําความรไู ปใชจริง ประเภท เพ่ิมรายได ลดรายจาย นําไปประกอบ พัฒนาคุณภาพชวี ิต ใชเวลาวางใหเ ปน อาชีพ ประโยชน จาํ นวน รอ ยละ จํานวน รอยละ จํานวน รอ ยละ จํานวน รอยละ จาํ นวน รอ ยละ ความคดิ เหน็ ผเู ขารวมโครงการ - - - - - - 25 100.00 - - อนรุ ักษสิ่งแวดลอ ม เพอ่ื การพฒั นา อยา งย่ังยนื จากตารางที่ 6 แสดงวา ผตู อบแบบสอบถามของผูเขารว มผูเ ขารว มกจิ กรรมโครงการ อนรุ กั ษส ง่ิ แวดลอ มเพื่อการพัฒนาอยา งยั่งยืน ไดน ําความรูไปใชจรงิ ดานพัฒนาคุณภาพชวี ิต จาํ นวน 25 คน คิดเปนรอยละ 100.00
42 บทที่ 5 สรุป อภปิ รายผล และขอเสนอแนะ จากโครงการอนุรักษส่ิงแวดลอมเพือ่ การพัฒนาอยา งย่ังยนื โดยมีวัตถปุ ระสงคเพ่อื ใหป ระชาชนไดค วามรู ความเขาใจ เก่ียวกับคุณภาพชวี ิตของตนเองและคนในชุมชนทีเ่ ปน มติ รกบั สิ่งแวดลอ มได สามารถนําความรูในกจิ กรรม 3RS นาํ มาปรับใชในชีวิตประจาํ วนั และสามารถ ลดรายจาย เพมิ่ รายไดไ ด ในวนั ท่ี 14 พฤษภาคม 2562 ณ ศนู ยบริการและถายทอดเทคโนโลยี ทางการเกษตรประจาํ ตําบลนาปา หมูท ่ี 5 ตําบลนาปา อาํ เภอเมืองชลบรุ ี จังหวัดชลบรุ ี ทง้ั น้ขี อ สรปุ และอภิปรายผลและขอเสนอแนะดังน้ี 1. สรุปผล 1.1 ผตู อบแบบสอบถามของโครงการอนรุ ักษส ่ิงแวดลอมเพื่อการพฒั นาอยางยง่ั ยนื จํานวนทงั้ หมด 18 คน เปน ชาย 3 รอ ยละ 16.67 เปน หญงิ 15 รอยละ 83.33 ในชว งอายุ 15 - 29 ป มจี าํ นวน 3 คน คิดเปน รอยละ 16.67 ชวงอายุ 30 - 39 ป มีจาํ นวน 1 คน คดิ เปนรอ ยละ 5.55 ชว งอายุ 40 - 49 ป มจี ํานวน 1 คน คดิ เปน รอ ยละ 5.55 ชวงอายุ 50 - 59 ป มจี ํานวน 2 คน คดิ เปน รอ ยละ 11.11 ในชวงอายุ 60 ป ขนึ้ ไป มจี ํานวนสงู สดุ 11 คน คดิ เปนรอยละ 61.12 มีการ ประกอบอาชีพรบั จาง มีจาํ นวน 7 คน คดิ เปนรอ ยละ 38.89 อาชีพคา ขาย มจี ํานวน 2 คน คดิ เปน รอยละ 11.11 อาชพี เกษตรกร มีจาํ นวน 1 คน คดิ เปน รอยละ 5.55 และประกอบอาชีพอนื่ ๆ มี จํานวนสูงสดุ 8 คน คดิ เปน รอยละ 44.45 มกี ารศึกษาระดับประถมศึกษา จํานวน 15 คน คดิ เปน รอย ละ 83.34 ระดับ ม.ตน จํานวน 2 คน คดิ เปนรอ ยละ 11.11 ระดบั ม.ปลาย จาํ นวน 1 คน คิดเปน รอ ยละ 5.55 1.2 ขอ มลู เกยี่ วกบั ความคดิ เห็นของผเู ขา รับการอบรมในโครงการอนรุ ักษส ่งิ แวดลอ มเพื่อ การพฒั นาอยางย่ังยนื อยูใ นระดบั ดีมาก เมือ่ วิเคราะหเปน รายขอความพงึ พอใจในภาพรวมของผูรับ การอบรม (x̄= 4.89) ลําดับท่ี 1 การออกแบบกิจกรรมเหมาะสมกับวัตถุประสงค (x=̄ 4.83) เปนลําดับท่ี 2 .เนื้อหาเพียงพอตอความตองการ, การเตรียมความพรอมกอนจัดกิจกรรม, การจัด กิจกรรมเหมาะสมกับเวลา, การส่ือสาร การสรางบรรยากาศเพื่อใหเกิดการเรียนรู (x̄ =4.78) เปน ลาํ ดบั ที่ 3 เน้ือหามปี ระโยชนตอการนําไปใชในการพฒั นาคุณภาพชวี ิต, การจดั กิจกรรมเหมาะสม กับกลุมเปาหมาย, วิทยากรมีความรูความสามารถในเร่อื งท่ีถายทอด, วิทยากรมีเทคนิคการถายทอด ใชสื่อเหมาะสม, สถานท่ี วัสดุ อุปกรณและส่ิงอํานวยความสะดวก (x=̄ 4.72) เปนลําดับท่ี 4 วิธีการ วดั ผล/ประเมินผลเหมาะสมกับวตั ถุประสงค, วทิ ยากรเปด โอกาสใหมสี ว นรว มและซักถาม, การบริการ การชวยเหลือและการแกปญ หา (x̄=4.67) เปน ลําดบั ที่ 5 เนือ้ หาตรงตามความตองการ, เนอ้ื หาเปน ปจ จบุ นั และทันสมยั ตามลาํ ดับ
43 2. อภิปรายผล ผูเ ขา รว มโครงการอนุรักษส ิง่ แวดลอมเพื่อการพัฒนาอยา งยั่งยืน มคี วามพึงพอใจอยู ในระดับดมี าก คิดเปนคาเฉลี่ย 4.77 3. ขอเสนอแนะ -
44 บรรณานกุ รม กรมการศกึ ษานอกโรงเรียน. (ม.ป.ป. : 9), (2546:76). บญุ ชม ศรสี ะอาด และ บุญสง นิวแกว. (2535 หนา 22 – 25). พชิ ิต สกุลพราหมณ(2535:334) รณรงค ณ เชียงใหม (2525:55) วนิ ยั วรี ะวฒั นานนท (2535:31-36) สํานกั งานบรหิ ารการศกึ ษานอกโรงเรียน. (2549:2), (2549:5). http://samutsongkhram.mol.go.th/node/790
45 ภาคผนวก
PD4C6A ผูรบั ผดิ ชอบ รายงานผลการดาํ เนนิ งาน โครงการอนรุ ักษส ่งิ แวดลอมเพื่อการพฒั นาอยา งย่ังยนื ประจําปง บประมาณ 2562 นางสาวศศิวณั ย ออนศรีทอง ครู กศนตาํ บลนาปา 1.หลักการและเหตผุ ล การเปลย่ี นแปลงของสภาพแวดลอ มในปจจุบนั ดว ยน้าํ มือของมนุษยก อใหเ กิดผลกระทบ ตอ การดํารงชีวติ เกดิ ปญหาตาง ๆ ขึ้นมากมาย เชน ปญหาภาวะโลกรอ น ทีเ่ ราทุกคนกําลังประสบอยู ซง่ึ ปญหาดงั กลาว เกิดจากการใชท รัพยากรส่ิงแวดลอมที่ขาดความตระหนักและใชป ระโยชนอยาง คมุ คา โดยใหความรแู กประชาชนและผเู กยี่ วของ ใหตระหนกั ถึงการอนุรักษและพฒั นาสิ่งแวดลอม ใน ชุมชน ซึง่ เปน ส่งิ แวดลอ มใกลต วั เม่อื เราสามารถอนุรักษแ ละพัฒนาส่งิ แวดลอม ใหอยูในสภาพดไี ด แลว เพื่อใหม ีผลตอการเรยี นรูของผเู ขาอบรม เกิดบรรยากาศท่ดี ี มสี ภาพแวดลอมเหมาะแกการ เรยี นรู เพิม่ ศักยภาพและผลสมั ฤทธท์ิ างการเรียนรูของผูเ ขาอบรมได และผเู ขาอบรมยังสามารถนาํ ความรู ทักษะ และประสบการณทไ่ี ดรบั ไปประยกุ ตใ ชใหเ ปนประโยชนในชีวติ ประจาํ วนั ได ดังนั้น กศน.ตําบลนาปา ไดเ ลง็ เหน็ ความสาํ คัญ จงึ ไดจัดทาํ โครงการอนรุ ักษส่ิงแวดลอม เพือ่ การพฒั นาอยา งย่ังยืน ขน้ึ 2.วตั ถุประสงค 2.1. เพอ่ื สง เสรมิ และพฒั นาคุณภาพชวี ิตของตนเองและคนในชมุ ชนทเ่ี ปนมติ รกับ สงิ่ แวดลอมได 2.2. เพ่อื สามารถนาํ ความรใู นกิจกรรม 3RS นํามาปรับใชในชวี ิตประจําวนั ได 2.3. เพื่อสามารถลดรายจา ย เพิม่ รายไดได 3.เปาหมาย 3.1 เชงิ ปรมิ าณ ประชาชนตําบลนาปา จํานวน 18 คน 3.2 เชิงคุณภาพ ผเู ขารวมโครงการฯ มีความรู ความเขา ใจ เพอ่ื ใหผสู ูงอายสุ ามารถดูแลสุขภาพและ แกป ญหาดา นสุขภาพดวยตนเอง มกี ารพบปะแลกเปลีย่ นประสบการณ รสู ึกมคี ุณคา ในตนเอง และมี สขุ ภาพทางกาย ทางจติ ที่ดีสามารถอยูในสงั คมไดอยา งเปนสุข 4.ตัวช้ีวดั ความสาํ เรจ็ ผเู ขา รว มโครงการฯ มีความรู ความเขา ใจ เกยี่ วกับคุณภาพชวี ติ ของตนเองและคนใน ชมุ ชนทเ่ี ปนมติ รกบั สงิ่ แวดลอมได สามารถนาํ ความรูในกิจกรรม 3RS นาํ มาปรบั ใชในชีวิตประจาํ วัน และสามารถลดรายจาย เพม่ิ รายไดไ ด
47 5.ข้ันตอนการดาํ เนนิ การโครงการ 5.1.ประชุมวางแผนการปฏบิ ัตงิ าน 5.2.เขียนโครงการเพ่อื ขออนุมัตโิ ครงการฯ 5.3.ประสานงานหนวยงานทเ่ี ก่ยี วขอ ง 5.4. ดําเนินงานตามโครงการ 5.5. สรุปและรายงานผล 6.ระยะเวลาดาํ เนนิ งาน วันที่ 14 พฤษภาคม 2562 7.สถานท่ีในการจดั กจิ กรรมโครงการ ศนู ยบรกิ ารและถายทอดเทคโนโลยที างการเกษตรประจําตําบลนาปา หมูท ี่ 5 ตาํ บลนาปา อําเภอเมืองชลบรุ ี จงั หวัดชลบรุ ี 8.ผลการดําเนนิ โครงการ 8.1 ผลการประเมินขอมูลพื้นฐานของผเู ขา รวมโครงการ 1. จาํ นวนผเู ขา รว มโครงการ 18 คน เปน ชาย 3 คน เปนหญิง 15 คน 2. อายุเฉลยี่ อยูในชวง 24 - 72 ป 3. อาชีพ รับจาง, คาขาย, แมบา น, ธรุ กจิ สว นตัว, เกษตรกร 4. กลุมเปา หมาย ประชาชนทั่วไป 8.2 ความพงึ พอใจของผูเ ขารวมโครงการ - ผเู ขารว มโครงการฯมีความพึงพอใจในระดับดีขึ้นไปไมนอยกวารอยละ 80 8.3 บรรลตุ ามวตั ถุประสงคค ือ - ผเู ขา รว มโครงการฯไมน อยกวารอยละ 20 สามารถนาํ ไปประยุกตใชใน ชวี ติ ประจําวนั ได - ผูเขา รว มโครงการฯสามารถไปขยายผลไดไมนอยกวา รอยละ 5 ของ เปาหมาย 8.4 สรุปงบประมาณในการดาํ เนินงาน - ผูเขา รว มโครงการฯ ตาํ บลนาปา รอยละ 80 มีความรู ความเขา ใจ เกีย่ วกับคุณภาพชีวติ ของตนเองและคนในชุมชน ทเ่ี ปน มิตรกบั สงิ่ แวดลอมได สามารถนําความรูใ น กจิ กรรม 3RS นํามาปรับใชใ นชวี ิตประจาํ วนั และสามารถลดรายจาย เพม่ิ รายไดได
48 9. จาํ นวนผูเ รยี นและผูผานการเรียน/อบรม จาํ แนกตามอายุและเพศ 60 ปขนึ้ ไป รวม เพศ ต่ํากวา 15 ป 15-39 ป 40-59 ป ชญ ชญ อายุ ช ญ ช ญ ช ญ รวมทง้ั ส้นิ จํานวนผเู รยี น - -2212 - 11 3 15 จํานวนผูผานการฝกอบรม - - 2 2 1 2 - 11 3 15 18 18 10. จํานวนผเู รียนและผผู านการฝก อบรม จาํ แนกตามกลมุ อาชพี และเพศ กลุมอาชพี รับ พนักงาน คาขาย เกษตรกรรม รับจาง อ่นื ๆ รวม รวมทั้งสนิ้ ราชการ รฐั วิสาหกิจ อายุ ชญ ชญ ชญ ชญ ชญ ชญ ชญ 18 จํานวนผเู รียน -- -- -2 -1 34 -8 3 15 18 จาํ นวนผูผา นการฝกอบรม - - - - - 2 - 1 3 4 - 8 3 15 11. จาํ นวนผูเรยี นและผูผ า นการฝก อบรม จําแนกตามกลุมเปา หมายและเพศ กลมุ เปา หมาย ผูนํา ทหารกอง แรงงา แรงงาน กลุม รวม รวม ทอ งถิ่ อบต. ผตู อ งขัง ประจําการ นไทย ตา ง เกษตรกร อสม. สตรี อนื่ ๆ ทั้งส้นิ อายุ ชญ น ดา ว ชญช ญ 3 15 18 จํานวนผูเรียน ชญชญช ญชญชญชญช ญช ญ --- - 3 15 18 จํานวนผผู าน - - - - - - - - 3 2 - - - 1 - 12 --- - การฝกอบรม - - - - - - - - 3 2 - - - 1 - 12 12.ปญหาและอุปสรรคทเ่ี กิดข้นึ ระหวางดาํ เนินงาน - 13.ขอเสนอแนะในการจดั กิจกรรมโครงการครง้ั ตอไป -
49 14.ภาพกิจกรรม (จาํ นวน 2-4 ภาพ) พิธีเปด โครงการฯ วทิ ยากรใหความรผู ูเขาอบรม วทิ ยากรใหความรผู เู ขาอบรม ภาพหมพู รอ มปา ยโครงการฯ .....ศศวิ ณั ย ออ นศรที อง.... ผูรายงาน (นางสาวศศิวัณย ออ นศรีทอง)
50 ทป่ี รกึ ษา คณะผจู ัดทํา 1. นายไพรตั น เนื่องเกตุ ผูอํานวยการศนู ยการศึกษานอกระบบและการศึกษา 2. นางสาวเอมอร แกว กลํา่ ศรี ตามอัธยาศัยอาํ เภอเมืองชลบรุ ี ครชู าํ นาญการพิเศษ คณะทํางาน ครูอาสาสมัคร กศน. นางสาวกมลลกั ษณ ยิ่งสุขผล ครู กศน.ตําบล นางสาวศศิวัณย ออนศรที อง ผูรวบรวม เรยี บเรียง และจัดพมิ พ นางสาวศศวิ ัณย ออนศรที อง ครู กศน.ตําบล
Search
Read the Text Version
- 1 - 48
Pages: