เครื่องมือภูมิศาสตร์

เครื่องมอื ทางภูมศิ าสตร์ และการแบ่งเขตเวลาของโลก



ลูกโ ลก เป็ น หุ่ นจ าลอ งขอ งโล ก แสดงตาแหน่งและการกระจายตวั ของพ้ืนที่ ประเทศ ทวีป ทะเล และมหาสมุทรต่างๆ ได้ตรงตามที่ปรากฏที่ผิวโลก ใช้เพื่อศึกษา ทิศทางการหมุนและการโคจรของโลก ที่ต้งั ของทวีปและประเทศต่างๆ ศึกษาเส้นเม ริเดียน เส้นละติจดู ลองจิจูด เป็นตน้

แผนท่ี เป็นสิ่งที่สร้างข้ึนเพื่อเสนอขอ้ มูล เ กี่ ย ว กั บ รู ป ลั ก ษ ณ ะ แ ล ะ ท่ี ต้ั ง ข อ ง ส่ิงต่างๆ ท่ีปรากฏอยบู่ นผิวโลก ดว้ ยการเขียน ย่อ ส่ ว น ล ง ใ น วัส ดุ พ้ื น ท่ี แ บ น ร า บ ห รื อ แผ่นกระดาษ และใชส้ ัญลกั ษณ์แทนสิ่งต่างๆ ซ่ึงแผนท่ีที่นิยมใช้กันโดยทั่วไปมี 3 ชนิด ไดแ้ ก่ แผนท่ีแบบแบน แผนท่ีภูมิประเทศ และ แผนที่เฉพาะเร่ือง แผนท่ีแสดงลกั ษณะภมู ิประเทศของประเทศไทย

เขม็ ทิศ เป็นเครื่องมือที่ใหข้ อ้ มลู ดา้ นทิศทาง มีหลกั การทางานโดยอาศยั แรงดึงดูดระหวา่ ง แม่เหลก็ ข้วั โลกกบั เขม็ แม่เหลก็ ของเขม็ ทิศ ถือเป็นเคร่ืองมือที่มีความสาคญั ต่อการเดินทางเพื่อ ไปยงั สถานท่ีต่างๆ

รูปถ่ายทางอากาศ เป็นรูปถ่ายท่ีไดจ้ ากการนากลอ้ งไปติดต้งั กบั อากาศยาน แลว้ ถ่ายรูปใน แนวดิ่งหรือเฉียงกบั ผิวโลก ทาให้ไดร้ ูปของพ้ืนผิวโลกตามจริงท่ีปรากฏในเวลาน้นั ซ่ึงมกั นา รูปถ่ายทางอากาศมาใชท้ าแผนท่ี โฉนดท่ีดิน การก่อสร้างถนน การวางผงั เมือง เป็นตน้ รูปถ่ายทางอากาศบริเวณอนุสาวรียพ์ ิทกั ษร์ ัฐธรรมนูญ

ภาพจากดาวเทียม เก็บรวบรวม ข้อมูลด้วยระบบกล้องหลายช่วงคล่ืน โดยบันทึกขอ้ มูลเชิงตวั เลขของค่าการ สะทอ้ นช่วงคล่ืนแสง โดยขอ้ มูลที่บนั ทึก สามารถส่งกลบั มายงั สถานีรับบนโลก ไดท้ นั ที จึงทาใหไ้ ดข้ อ้ มลู ท่ีทนั สมยั ท่ีสุด ซ่ึ งการใช้ข้อมูลภาพจากดาวเทียม จาเป็ นต้องมีการแปลความของส่ิงที่ ปรากฏบนภาพก่อน ภาพจากดาวเทียมแสดงภมู ิลกั ษณข์ องประเทศไทย

แผนภาพ แผนภูมิ เวบ็ ไซต์



จีพีเอส เป็ นเคร่ืองมือรับ สัญญาณจากดาวเทียม เพ่ือหาหรือ ก า ห น ด จุ ด ต า แ ห น่ ง บ น พ้ื น โ ล ก โดยขอ้ มูลที่แสดงบนหนา้ จอ GPS ไดแ้ ก่ ค่าละติจูด ค่าลองจิจูด และ ค่าระดบั ความสูง ปัจจุบนั นิยมใช้ ใ น ก า ร ห า เ ส้ น ท า ง เ พื่ อ เ ดิ น ท า ง การสารวจรังวดั ใช้บอกตาแหน่ง ผปู้ ่ วย เป็นตน้ ปัจจุบนั มีการใช้ GPS มากข้ึนในการหาเสน้ ทาง เพ่ือเดินทางไปยงั จุดหมาย



เนื่องจากโลกมีสัณฐานเป็ นทรงกลม ทาให้แต่ละ พ้ืนท่ีเกิดกลางวนั -กลางคืนไม่ตรงกัน จึงจาเป็ นต้อง มี ก า ร ก า ห น ด “ เ ว ล า ป า น ก ล า ง ก รี นิ ช ” ห รื อ “เวลาสากล” เพ่ือใช้กาหนดเวลามาตรฐานของแต่ละ ประเทศ ส่งผลให้สะดวกต่อการติดต่อสัมพันธ์กัน ระหวา่ งประเทศในทุกๆ ดา้ น การเปรียบเทียบเวลาการรับประทานอาหารของคนแต่ละภูมิภาค

เสน้ เมริเดียน เป็นเส้นสมมติที่ลากจากข้วั โลกเหนือไปข้วั โลกใต้ ซ่ึงมีท้งั หมด 360 เสน้ ห่างกนั เส้นละ 1 องศา ซ่ึงขณะโลกหมุนไปทุกๆ 1 ชว่ั โมง จะทาใหแ้ นวความสวา่ งกบั ความมืด เคล่ือนผา่ นไป 15 องศาเมริเดียน ทาใหเ้ กิดเป็นความสวา่ งและความมืดบนโลก ภาพแสดงแนวความสวา่ งและความมืด

การกาหนดเขตภาคเวลา จะกาหนดตามระยะห่างของเส้นช่วงละ 15 องศา โดยกาหนดตามเส้นเมริ เดียน ท้ังด้านทิศตะวันออกและทิศตะวันตก และกาหนด ให้เส้นเมริ เดียนแรก (0 องศา) เป็ นเวลาปานกลางกรี นิ ช ซ่ึ งท่ัวโลกมีเขตภาคเวลา ท้งั หมด 24 เขต แผนที่แสดงเขตภาคเวลาของโลก

 เวลามาตรฐานสากล คือ เวลาที่ ประเทศไทย กมั พชู า ลาว และเวยี ดนาม ใชเ้ วลาท่ีเสน้ กาหนดข้ึนใชใ้ นเขตภาคเวลาต่างๆ ทวั่ โลก เมริเดียน 105° ตะวนั ออกเป็นเสน้ เมริเดียนกลางเขตภาคเวลา ซ่ึงประเทศท่ีมีขนาดใหญจ่ ะครอบคลุมพ้ืนที่ ทาใหใ้ ชเ้ วลามาตรฐานเดียวกนั หลายเขตภาคเวลา เช่น รัสเซีย 11 เขต สหรัฐอเมริกา 5 เขต เป็นตน้  เวลามาตรฐานท้องถนิ่ คือ เวลาของ แต่ละพ้ืนท่ีท่ีแตกต่างกนั ออกไปตามเขต ภาคเวลาของแต่ละดินแดนหรือประเทศต่างๆ ซ่ึงมีเวลามาตรฐานของแต่ละเขตหรือทอ้ งถิ่น อยแู่ ลว้