คู่มือนักเรียน2566

สารบญั หนา้ เรอื่ ง 1 2 ประวัติโรงเรียน 2 ขอ้ มลู โรงเรียน 2 ทิศทางการพฒั นาสถานศกึ ษา 3 เอกลกั ษณโ์ รงเรยี น 5 โครงสรา้ งการบรหิ ารงาน ขอ้ มลู จำนวนนักเรียน 6 ขอ้ มลู บุคลากร 7 คณะกรรมการบรหิ ารโรงเรยี น ครูและบคุ ลากรทางการศึกษากลุม่ สาระการเรียนรู้ 16 ข้อมูลงานวชิ าการ 24 47 หลักสตู รสถานศกึ ษา 50 โครงสรา้ งหลกั สตู ร 63 กจิ กรรมพฒั นาผ้เู รยี น 67 การวดั และประเมนิ ผล เกณฑ์การเลื่อนชั้น/จบการศึกษา 69 ข้อปฏบิ ตั ิในการขอเอกสารหลกั ฐานทางการศึกษา 91 ขอ้ มูลงานกจิ การนกั เรียน 93 ระเบียบโรงเรียนหนองไผ่ 95 ระบบดูแลช่วยเหลือนกั เรยี น 96 งานทนุ การศึกษา 120 สวัสดิการนักเรยี น งานสภานักเรียน 122 ขอใบรบั รองความประพฤติ 125 ข้อมลู งานงบประมาณ หลกั เกณฑ์การเกบ็ เงนิ คา่ บำรงุ การศึกษา 126 แนวทางการดำเนินงานตามโครงการสนบั สนุนคา่ ใชจ้ า่ ยในการจดั การศึกษาฯ 127 ขอ้ มลู งานบรหิ ารทวั่ ไป 128 สภาพแวดล้อม อาคารสถานท่ี หอ้ งเรยี น และแหล่งเรียนรู้ตามหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจ งานอนามยั โรงเรียน 129 งานโภชนาการ 151 ขอ้ มูลงานอำนวยการ 152 ปฏิทนิ วชิ าการและกจิ การนักเรียน การติดตอ่ ประสานงานโรงเรียน เกียรตปิ ระวัติหรอื ผลงานนกั เรยี น



1 ประวตั โิ รงเรียน โรงเรียนหนองไผ่ ได้รับอนุญาตจากกระทรวงศึกษาธิการ ให้เปิดทำ�การสอนเมื่อปีการศึกษา 2507 เป็นโรงเรียนสหศึกษา ท้ังนี้มีสาเหตุเน่ืองจากในปีการศึกษา 2506 นักเรียนที่จบการศึกษาชั้นประถมศึกษา ปีท่ี 7 ของอ�ำ เภอหนองไผไ่ มม่ โี รงเรยี นระดบั มธั ยมศกึ ษาท่จี ะศกึ ษาต่อภายในอำ�เภอ การเดินทางไปศึกษาตอ่ ที่อำ�เภอเมืองมีระยะทางไกลมาก การคมนาคมไม่สะดวก ผู้ปกครองนักเรียนจำ�นวนหน่ึงได้ทำ�หนังสือไปที่ อำ�เภอหนองไผ่ ขอให้อำ�เภอทำ�เรอ่ื งขออนญุ าตเปดิ โรงเรียนมธั ยมศึกษาในปกี ารศึกษา 2507 โดยมเี งอื นไขว่า อ�ำ เภอหนองไผจ่ ะตอ้ งจดั หาทดี่ นิ จ�ำ นวนไมน่ อ้ ยกวา่ 35 ไร่ และจะตอ้ งมอี าคารเรยี นชวั่ คราว ซงึ่ อ�ำ เภอหนองไผ่ ไดด้ �ำ เนินการตามเงื่อนไขทัง้ 2 ประการไดส้ �ำ เรจ็ ไดจ้ ัดสรรทด่ี นิ สำ�หรบั ตัง้ โรงเรียน เน้ือท่ี 80 ไร่ ซงึ่ เปน็ ทีส่ งวน ของกระทรวงมหาดไทย สงวนไวส้ �ำ หรับตง้ั สถานทรี่ าชการของอ�ำ เภอหนองไผ่ สำ�หรับอาคารเรียน พ่อค้า ประชาชน และข้าราชการ ร่วมกันจัดงานวันครู (15-17 มกราคม 2507) เพ่อื หารายได้เป็นค่าใชจ้ า่ ยในการกอ่ สรา้ ง และดำ�เนินการก่อสร้างอาคารไม้ชั้นเดียว 4 ห้องเรยี น กรมสามญั ศึกษา (กรมวิสามัญเดิม) แต่งตั้งให้นายชนินทร์ สุพลพิชิต ครูโรงเรียนเพชรพิทยาคม อำ�เภอเมืองเพชรบูรณ์ จงั หวดั เพชรบูรณ์ ด�ำ รงต�ำ แหน่งครใู หญโ่ รงเรยี นหนองไผ่ และบรรจุแต่งตง้ั นายธีรรัตน์ กจิ จารกั ษ์ วฒุ ิ กศ.ษ. ดำ�รงต�ำ แหน่งครตู รโี รงเรยี นหนองไผ่ อีก 1 คน ปกี ารศึกษา 2507 เปิดท�ำ การเรยี นการสอนชนั้ ม.ศ.1 ครัง้ แรกมีนกั เรยี น 19 คน ชาย 16 คน หญงิ 3 คน นายธีรรัตน์ กิจจารักษ์ เป็นครูประจำ�ชั้น โรงเรียนหนองไผ่ ได้ขยายเป็นโรงเรียนมัธยมศึกษาขนาด กลาง และขนาดใหญ่เปน็ ล�ำ ดบั นายชนนิ ทร์ สุพลพชิ ติ ครูใหญน่ ัน้ ไดร้ บั การแตง่ ต้งั ให้เป็นอาจารย์ใหญ่และ เปน็ ผอู้ �ำ นวยการโรงเรียนหนองไผ่ ในปีการศึกษา 2525 และปีการศึกษา 2527 ตามลำ�ดับ เมื่อโรงเรียนหนองไผ่มีอายุการก่อตั้ง ครบ 20 ปี คณะศษิ ยเ์ กา่ และคร-ู อาจารย์ โรงเรยี นหนองไผ่ ไดจ้ ดั หาทนุ ตงั้ มลู นธิ ิ “อาจารยช์ นนิ ทร์ สพุ ลพชิ ติ ” เพ่อื นำ�ดอกผลเปน็ การศกึ ษาแกน่ ักเรยี นโรงเรียนหนองไผ่สืบไป ตราประจ�ำ โรงเรียน

2 สัญลกั ษณ์โรงเรียนหนองไผ่ลักษณะเปน็ วงกลม 3 ช้นั บรรจตวั อกั ษร น.ผ. ซึ่งเปน็ อักษรย่อชือ่ โรงเรยี น หนองไผอ่ ยภู่ ายใตฉ้ ตั ร 3 ชน้ั หมายถงึ สมเดจ็ พระอรยิ วงศาคตญาณ สมเดจ็ พระสงั ฆราช สกลมหาสงั ฆปรณิ ายก ทรงเมตตารับโรงเรียนหนองไผ่ไว้ในพระอุปถัมภ์ ตอนล่างวงกลมมีข้อความว่า \"โรงเรียนหนองไผ่\" และ \" ในพระสงั ฆราชปู ถัมภ\"์ โคง้ ตามลักษณะวงกลม สปี ระจ�ำ โรงเรยี น สีชมพู หมายถงึ ผู้มคี วามรกั ในเพือ่ นมนษุ ย์ รักความก้าวหน้า รกั ความสามัคคี สีฟ้า หมายถึง ความสดชนื่ แจ่มใส ใฝด่ ี มีคุณธรรม มีใจบรสิ ทุ ธ์ิ เพลงประจ�ำ โรงเรียน • เพลง มารช์ ชมพูฟ้า (ท�ำ นอง, คำ�รอ้ ง: ประเสริฐ สร้อยอินทร์) • เพลง ดอกฟา้ สชี มพู (ทำ�นอง, ค�ำ ร้อง: ประเสรฐิ สรอ้ ยอนิ ทร)์ ต้นไม้ประจ�ำ โรงเรียน • ต้นชัยพฤกษ์ จัดเป็นพรรณไมม้ งคล เป็นตน้ ไมแ้ หง่ ชยั ชนะ ชนะศัตรู ชนะอปุ สรรคต่าง ๆ ข้อมลู โรงเรียน ขอ้ มูลท่วั ไป : โรงเรยี นหนองไผเ่ ป็นโรงเรยี นสหศกึ ษา เปิดสอนระดบั ช้นั มัธยมศกึ ษาปีที่ 1 ถงึ ระดบั ช้ัน มธั ยศกึ ษาปีที่ 6 วสิ ยั ทศั นแ์ ละปรชั ญา (Vision) : โรงเรยี นมาตรฐานสากล มวี นิ ยั ใฝค่ ณุ ธรรม น�ำ ความรู้ อยอู่ ยา่ งพอเพยี ง อตั ลักษณ์ : กองพันชมพูฟ้า เอกลกั ษณ์ : ความมีวินัย

3

4 ข้อมลู บคุ ลากร กลุ่มสาระการเรียรู้ เพศ ชาย หญงิ รวม ภาษาไทย 4 6 10 คณิตศาสตร์ 6 6 12 วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 8 16 24 สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม 5 8 13 ภาษาตา่ งประเทศ 2 9 11 ศิลปะ 5 1 6 สขุ ศึกษาและพลศกึ ษา 314 การงานอาชพี 448 อ่ืนๆ (ครอู ัตราจ้าง) 336 รวม 40 54 94

5



คณะกรรมการบริหารโรงเรยี น

ครแู ละบคุ ลากรทางการศกึ ษากล่มุ สาระการเรียนร้ภู าษาไทย

ครแู ละบคุ ลากรทางการศึกษากลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณติ ศาสตร์

ครแู ละบุคลากรทางการศกึ ษากล่มุ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี

ครแู ละบุคลากรทางการศกึ ษากล่มุ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี

ครแู ละบุคลากรทางการศกึ ษากลุ่มสาระการเรยี นรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

ครแู ละบุคลากรทางการศกึ ษากล่มุ สาระการเรียนร้สู ขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา

ครแู ละบคุ ลากรทางการศกึ ษากล่มุ สาระการเรยี นรู้ศลิ ปะ

ครแู ละบคุ ลากรทางการศึกษากลุ่มสาระการเรยี นรู้การงานอาชพี

ครแู ละบุคลากรทางการศกึ ษากล่มุ สาระการเรยี นรู้ภาษาตา่ งประเทศ



16 หลกั สตู รสถานศึกษา กระทรวงศึกษาธิการได้ประกาศใช้หลักสูตรการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2544 ให้เป็นหลักสูตรแกนกลาง ของประเทศ โดยกำ�หนดจุดหมาย และมาตรฐานการเรียนรู้เป็นเป้าหมายและกรอบทิศทางในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียน ใหเ้ ป็นคนดี มปี ัญญา มีคุณภาพชีวติ ท่ีดีและมีขดี ความสามารถในการแขง่ ขันในเวทรี ะดับโลก (กระทรวงศกึ ษาธกิ าร, 2544) พร้อมกันนี้ได้ปรับกระบวนการพัฒนาหลักสูตรให้มีความสอดคล้องกับเจตนารมณ์แห่งพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2552 และทแ่ี กไ้ ขเพ่ิมเติม (ฉบบั ท่ี 2) พ.ศ. 2545 ที่มุ่งเน้นการกระจายอ�ำ นาจทางการศกึ ษาใหท้ ้องถน่ิ และสถานศึกษา ได้มีบทบาทและมีส่วนร่วมในการพัฒนาหลักสูตร เพ่ือให้สอดคล้องกับสภาพ และความต้องการของท้องถิ่น (สำ�นักนายก รฐั มนตร,ี 2542) จากการวจิ ยั และตดิ ตามประเมนิ ผลการใชห้ ลกั สตู รในชว่ งระยะ 6 ปที ผี่ า่ นมา (ส�ำ นกั วชิ าการและมาตรฐาน การศึกษา, 2546 ก., 2546 ข., 2548 ก., 2548 ข.; สำ�นักงานเลขาธิการสภาการศึกษา,2547; สำ�นักผู้ตรวจราชการ และติดตามประเมินผล 2548; สวุ ิมล ว่องวาณิช และนงลักษณ์ วริ ชั ชัย, 2547; Nutravong2002; Kittisunthorn,2003) พบว่า หลกั สูตรการศึกษาขน้ั พื้นฐาน พุทธศกั ราช 2544 มีจุดดหี ลายประการ เช่น ช่วยส่งเสริมการกระจายอำ�นาจทางการ ศึกษาทำ�ให้ท้องถิ่นและสถานศึกษามีส่วนร่วมและมีบทบาทสำ�คัญในการพัฒนาหลักสูตรให้สอดคล้องกับความต้องการ ของทอ้ งถนิ่ และมแี นวคดิ และหลกั การในการสง่ เสรมิ การพฒั นาผเู้ รยี นแบบองคร์ วมอยา่ งชดั เจน อยา่ งไรกต็ ามผลการศกึ ษา ดังกล่าวยังได้สะท้อนให้เห็นถึงประเด็นท่ีเป็นปัญหาและความไม่ชัดเจนของหลักสูตรหลายประการท้ังในส่วนของเอกสาร หลักสตู ร กระบวนการนำ�หลกั สตู รส่กู ารปฏิบัติ และผลผลิตท่เี กิดจากการใชห้ ลกั สูตร ไดแ้ ก่ ปญั หาความสบั สนของผปู้ ฏิบตั ิ ในระดบั สถานศกึ ษาในการพฒั นาหลกั สตู รสถานศกึ ษา สถานศกึ ษาสว่ นใหญก่ �ำ หนดสาระและผลการเรยี นรทู้ คี่ าดหวงั ไวม้ าก ท�ำ ใหเ้ กดิ ปญั หาหลกั สตู รแนน่ การวดั และประเมนิ ผลไมส่ ะทอ้ นมาตรฐาน สง่ ผลตอ่ ปญั หาการจดั ท�ำ เอกสารหลกั ฐานทางการ ศกึ ษาและการเทยี บโอนผลการเรียน รวมทั้งปญั หาคณุ ภาพของผูเ้ รียนในด้านความรู้ ทกั ษะ ความสามารถ และคุณลกั ษณะ ท่ีพึงประสงค์อันยังไม่เป็นที่น่าพอใจ นอกจากน้ันแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับท่ี 10 (พ.ศ.2550-2554) ได้ชี้ให้เห็นถึงความจำ�เป็นในการปรับเปล่ียนจุดเน้นในการพัฒนาคุณภาพคนในสังคมไทยให้มีคุณธรรม และมีความรอบรู้ อยา่ งเท่าทนั ใหม้ คี วามพร้อมทง้ั ดา้ นรา่ งกาย สตปิ ญั ญา อารมณ์ และศีลธรรม สามารถกา้ วทนั การเปลย่ี นแปลงเพือ่ น�ำ ไปสู่ สงั คมฐานความรไู้ ดอ้ ยา่ งมนั่ คง แนวการพฒั นาคนดงั กลา่ วมงุ่ เตรยี มเดก็ และเยาวชนใหม้ พี นื้ ฐานจติ ใจทดี่ งี าม มจี ติ สาธารณะ พร้อมท้ังมีสมรรถนะ ทักษะและความรู้พ้ืนฐานที่จำ�เป็นในการดำ�รงชีวิต อันจะส่งผลต่อการพัฒนาประเทศแบบยั่งยืน (สภาพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, 2549) ซ่ึงแนวทางดังกล่าวสอดคล้องกับนโยบายของกระทรวงศึกษาธิการ ในการพัฒนาเยาวชนของชาติเขา้ สู่โลกยคุ ศตวรรษท่ี 21 โดยมุง่ สง่ เสริมผ้เู รียนมีคณุ ธรรม รกั ความเป็นไทย ให้มที กั ษะการ คิดวิเคราะห์ สร้างสรรค์ มีทักษะด้านเทคโนโลยี สามารถทำ�งานร่วมกับผู้อื่น และสามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมโลก ได้อย่างสันติ (กระทรวงศึกษาธิการ, 2551) จากข้อค้นพบในการศึกษาวิจัยและติดตามผลการใช้หลักสูตรการศึกษา ขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544 ที่ผ่านมาประกอบกับข้อมูลจากแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 10 เกย่ี วกบั แนวทางการพฒั นาคนในสงั คมไทย และจดุ เนน้ ของกระทรวงศกึ ษาธกิ ารในการพฒั นาเยาวชนสศู่ ตวรรษที่ 21 จงึ เกดิ การทบทวนหลักสูตรการศึกษาข้ันพื้นฐานพุทธศักราช 2544 เพ่ือนำ�ไปสู่ การพัฒนาหลักสูตรแกนกลางการศึกษา ขนั้ พนื้ ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 ทมี่ คี วามเหมาะสม ชดั เจนทงั้ เปา้ หมายของหลกั สตู รในการพฒั นาคณุ ภาพผเู้ รยี น พฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมพฒั นาประเทศพน้ื ฐานในการด�ำ รงชีวิต การพฒั นาสมรรถนะและทกั และกระบวนการน�ำ หลักสตู รไปส่กู ารปฏบิ ตั ิ ในระดบั เขตพน้ื ทกี่ ารศกึ ษาและสถานศกึ ษา โดยไดม้ กี ารก�ำ หนดวสิ ยั ทศั น์ จดุ หมาย สมรรถนะส�ำ คญั ของผเู้ รยี น คณุ ลกั ษณะ อันพึงประสงค์ มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดที่ชัดเจน เพื่อใช้เป็นทิศทางในการจัดทำ�หลักสูตร การเรียนการสอน ในแต่ละระดับ นอกจากนั้นได้กำ�หนดโครงสร้างเวลาเรียนขั้นต่ำ�ของแต่ละกลุ่มสาระการเรียนรู้ในแต่ละช้ันปีไว้ในหลักสูตร แกนกลาง และเปิดโอกาสใหส้ ถานศึกษาเพ่ิมเติมเวลาเรียนไดต้ ามความพร้อมและจุดเนน้ อกี ทง้ั ไดป้ รบั กระบวนการวัดและ ประเมนิ ผลผเู้ รยี น เกณฑก์ ารจบการศกึ ษาแตล่ ะระดบั และเอกสารแสดงหลกั ฐานทางการศกึ ษาใหม้ คี วามสอดคลอ้ งกบั มาตรฐาน การเรยี นรู้ และมีความชดั เจนต่อการน�ำ ไปปฏิบัติ

17 เอกสารหลกั สตู รสถานศึกษาน้ีได้จดั ทำ�ขนึ้ เพ่ือนำ�ไปใชเ้ ปน็ กรอบและทิศทางในการจัดการเรยี นการสอนเพอ่ื พฒั นา นักเรียนให้มีคณุ ภาพดา้ นความรู้ และทักษะท่จี �ำ เปน็ สำ�หรบั การด�ำ รงชีวติ ในสังคมทีม่ ีการเปลย่ี นแปลง และแสวงหาความรู้ เพือ่ พัฒนาตนเองอยา่ งต่อเนอ่ื งตลอดชวี ิต วสิ ัยทศั น์ สมรรถนะส�ำ คัญของผเู้ รยี น คณุ ลกั ษณะทพ่ี ึงประสงค์ โครงสรา้ งสถาน ศึกษา คำ�อธิบายรายวิชากิจกรรมพัฒนาผู้เรียน เกณฑ์การจบการศึกษาที่กำ�หนดไว้ในเอกสารน้ี ช่วยทำ�ให้เห็นผลคาดหวัง ที่ต้องการในการพัฒนาการเรียนรู้ของผู้เรียนที่ชัดเจนตลอดแนว ซึ่งจะสามารถช่วยให้สถานศึกษาพัฒนาหลักสูตร ไดอ้ ยา่ งมนั่ ใจท�ำ ใหก้ ารจดั ท�ำ หลกั สตู รในระดบั สถานศกึ ษามคี ณุ ภาพและมคี วามเปน็ เอกภาพยง่ิ ขนึ้ อกี ทงั้ ยงั ชว่ ยใหเ้ กดิ ความชดั เจน เร่ืองการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ และช่วยแก้ปัญหาการเทียบโอนระหว่าง การจัดหลักสูตรการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน จะประสบความสำ�เร็จตามเป้าหมายท่ีคาดหวังได้ ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องทั้งระดับชาติ ชุมชน ครอบครัว และบุคคลต้อง ร่วมรับผิดชอบ โดยร่วมกันทำ�งานอย่างเป็นระบบ และต่อเน่ือง ในการวางแผน ดำ�เนินการ ส่งเสริมสนับสนุน ตรวจสอบ ตลอดจนปรับปรุงแก้ไขเพื่อพฒั นาเยาวชนของชาติ ไปสูค่ ุณภาพตามมาตรฐานการเรยี นรู้ทกี่ �ำ หนดไว้ วสิ ัยทศั น์ โรงเรียนช้ันนำ�แห่งคุณภาพ สร้างสรรค์และทันสมัย มุ่งพัฒนาผู้เรียนให้เป็นมนุษย์ท่ีมีความสมดุลท้ังด้านร่างกาย ความรู้ คุณธรรม มีจิตสำ�นึกในความเป็นพลเมืองไทยและพลโลก ยึดม่ันในการปกครองตามระบอบประชาธิปไตย อันมพี ระมหากษัตรยิ ์ทรงเปน็ ประมุข มีความรู้และทักษะพื้นฐาน รวมทง้ั เจตคติท่ีจำ�เปน็ ตอ่ การศึกษาตอ่ การประกอบอาชีพ และการศึกษาตลอดชวี ติ ยดึ หลกั ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง สง่ เสริมภูมปิ ัญญาทอ้ งถิน่ หลักการ หลกั สตู รแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน มีหลักการที่สำ�คัญ ดงั น้ี 1. หลกั สตู รการศกึ ษาเพอ่ื ความเปน็ เอกภาพของชาติ มจี ดุ หมายและมาตรฐานการเรยี นรู้ เปน็ เปา้ หมายส�ำ หรบั พฒั นา เดก็ และเยาวชนใหม้ คี วามรู้ ทักษะ เจตคติ และคุณธรรมบนพน้ื ฐานของความเป็นไทยควบคู่กบั ความเป็นสากล 2. เป็นหลกั สตู รการศกึ ษาเพ่อื ปวงชน ทปี่ ระชาชนทุกคนมีโอกาสได้รบั การศึกษาอย่างเสมอภาค และมคี ุณภาพ 3. เป็นหลกั สูตรการศกึ ษาทสี่ นองการกระจายอำ�นาจ ใหส้ ังคมมสี ่วนรว่ มในการจัดการศึกษา ใหส้ อดคล้องกบั สภาพ และความตอ้ งการของทอ้ งถ่ิน 4. เปน็ หลกั สตู รการศึกษาที่มโี ครงสรา้ งยืดหยนุ่ ทั้งด้านสาระการเรียนรู้ เวลาและการจัดการเรยี นรู้ 5. เปน็ หลักสตู รการศึกษาทเ่ี น้นผู้เรียนเป็นส�ำ คญั 6. เป็นหลักสูตรการศึกษาสำ�หรับการศึกษาในระบบ นอกระบบ และตามอัธยาศัย ครอบคลุมทุกกลุ่มเป้าหมาย สามารถเทยี บโอนผลการเรียนรู้ และประสบการณ์

18 จดุ หมาย หลักสตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพืน้ ฐาน มุง่ พัฒนาผ้เู รยี นให้เป็นคนดี มปี ญั ญามคี วามสขุ มศี กั ยภาพในการศกึ ษา ต่อ และประกอบอาชพี จงึ กำ�หนดเป็นจุดหมายเพอื่ ใหเ้ กิดกับผ้เู รียน เมื่อจบการศึกษาขน้ั พื้นฐาน ดงั น้ี 1. มีคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยมท่ีพึงประสงค์ เห็นคุณค่าของตนเอง มีวินัยและปฏิบัติตนตามหลักธรรม ของพระพทุ ธศาสนา หรือศาสนาทีต่ นนบั ถอื ยึดหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง 2. มคี วามรู้ ความสามารถในการสื่อสาร การคดิ การแกป้ ัญหา การใช้เทคโนโลยี และมีทักษะชีวติ 3. มีสขุ ภาพกายและสุขภาพจิตทดี่ ี มีสขุ นิสยั และรักการออกก�ำ ลงั กาย 4. มคี วามรกั ชาติ มจี ติ ส�ำ นึกในความเปน็ พลเมอื งไทยและพลโลก ยดึ มน่ั ในวถิ ีชวี ิตและ การปกครองตามระบอบ ประชาธิปไตยอันมพี ระมหากษตั รยิ ์ทรงเป็นประมขุ 5. มีจติ สำ�นกึ ในการอนุรกั ษ์วฒั นธรรมและภูมิปญั ญาไทย การอนรุ ักษ์และพัฒนาสิง่ แวดลอ้ ม มีจิตสาธารณะท่ีม่งุ ท�ำ ประโยชน์และสรา้ งสง่ิ ทีด่ ีงามในสังคม และอยรู่ ่วมกันในสงั คมอยา่ งมคี วามสุข สมรรถนะสำ�คญั ของผู้เรียน และคุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์ ในการพฒั นาผูเ้ รยี นตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพนื้ ฐาน มุ่งเน้นพัฒนาผ้เู รยี นให้มีคณุ ภาพตามมาตรฐาน ที่กำ�หนด ซงึ่ จะชว่ ยให้ผเู้ รียนเกิดสมรรถนะส�ำ คญั และคณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ ดังน้ี สมรรถนะส�ำ คญั ของผเู้ รียน ม่งุ ให้ผู้เรยี นเกิดสมรรถนะส�ำ คัญ 5 ประการ ดังนี้ 1. ความสามารถในการสื่อสาร เป็นความสามารถในการรับและส่งสาร มีวัฒนธรรมในการใช้ภาษาถ่ายทอด ความคิด ความรู้ความเข้าใจ ความรู้สึก และทัศนะของตนเองเพ่ือแลกเปล่ียนข้อมูลข่าวสารและประสบการณ์ อันจะเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาตนเองและสังคม รวมทั้งการเจรจาต่อรองเพ่ือขจัด และลดปัญหาความขัดแย้งต่าง ๆ การเลือกรับหรือไม่รับข้อมูลข่าวสารด้วยหลักเหตุผลและความถูกต้อง ตลอดจนการเลือกใช้วิธีสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ โดยคำ�นงึ ถงึ ผลกระทบท่ีมตี ่อตนเองและสงั คม 2. ความสามารถในการคิด เปน็ ความสามารถในการคดิ วเิ คราะห์ การคดิ สงั เคราะห์ การคิด อย่างสร้างสรรค์ การคดิ อยา่ งมีวิจารณญาณ และการคิดเป็นระบบ เพ่อื น�ำ ไปสู่การสรา้ งองค์ความรู้ หรือสารสนเทศเพ่ือการตดั สินใจเก่ียวกบั ตนเองและสงั คมได้อยา่ งเหมาะสม 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา เป็นความสามารถในการแกป้ ัญหาและอุปสรรคตา่ ง ๆ ทเ่ี ผชิญไดอ้ ย่างถกู ต้อง เหมาะสมบนพนื้ ฐานของหลกั เหตผุ ล คณุ ธรรมและขอ้ มลู สารสนเทศ เขา้ ใจความสมั พนั ธแ์ ละการเปลยี่ นแปลงของเหตกุ ารณ์ ต่าง ๆ ในสังคม แสวงหาความรู้ประยุกต์ความรู้มาใช้ในการป้องกันและแก้ไขปัญหา และมีการตัดสินใจที่มีประสิทธิภาพ โดยคำ�นึงถงึ ผลกระทบทเี่ กดิ ขึ้นตอ่ ตนเอง สงั คมและส่ิงแวดลอ้ ม 4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต เป็นความสามารถในการนำ�กระบวนการต่าง ๆ ไปใช้ในการดำ�เนินชีวิต ประจำ�วัน การเรียนรู้ด้วยตนเอง การเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง การทำ�งาน และการอยู่ร่วมกันในสังคมด้วยการสร้างเสริม ความสัมพันธ์อันดีระหว่างบุคคล การจัดการปัญหาและความขัดแย้งต่าง ๆ อย่างเหมาะสม การปรับตัวให้ทัน กับการ เปลีย่ นแปลงของสงั คมและสภาพแวดล้อม และการร้จู กั หลกี เลย่ี งพฤตกิ รรมไม่พึงประสงค์ทีส่ ง่ ผลกระทบต่อตนเอง และผอู้ ืน่

19 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี เป็นความสามารถในการเลือก และใช้ เทคโนโลยดี ้านต่าง ๆ และมที ักษะ กระบวนการทางเทคโนโลยี เพื่อการพัฒนาตนเองและสังคม ในด้านการเรียนรู้ การสื่อสารการทำ�งาน การแก้ปัญหา อย่างสร้างสรรค์ ถกู ตอ้ ง เหมาะสม และมีคุณธรรม จุดหมาย ม่งุ พฒั นาผ้เู รยี นให้มีคุณลักษณะอนั พงึ ประสงค์ เพอื่ ใหส้ ามารถอยรู่ ่วมกับผอู้ ่ืนในสังคมได้ อย่างมีความสขุ ในฐานะ เป็นพลเมืองไทยและพลโลก ดงั น้ี 1. รกั ชาติ ศาสน์ กษตั รยิ ์ 2. ซื่อสัตยส์ จุ รติ 3. มีวินยั 4. ใฝเ่ รยี นรู้ 5. อยอู่ ยา่ งพอเพยี ง 6. มุง่ มน่ั ในการท�ำ งาน 7. รักความเป็นไทย 8. มีจิตสาธารณะ มาตรฐานการเรียนรู้ การพัฒนาผู้เรียนให้เกิดความสมดุล ต้องคำ�นึงถึงหลักพัฒนาการทางสมองและพหุปัญญา หลักสูตรแกนกลาง การศึกษาขนั้ พนื้ ฐาน จงึ ก�ำ หนดใหผ้ ้เู รยี นเรียนรู้ 8 กลุ่มสาระการเรยี นรู้ ดงั นี้ 1. ภาษาไทย 2. คณิตศาสตร์ 3. วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี 4. สงั คมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม 5. สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา 6. ศลิ ปะ 7. การงานอาชีพ 8. ภาษาต่างประเทศ ในแต่ละกลุ่มสาระการเรียนรู้ได้กำ�หนดมาตรฐานการเรียนรู้เป็นเป้าหมายสำ�คัญของการพัฒนาคุณภาพผู้เรียน มาตรฐานการเรยี นรรู้ ะบสุ ง่ิ ทผ่ี เู้ รยี นพงึ รู้ ปฏบิ ตั ไิ ด้ มคี ณุ ธรรมจรยิ ธรรม และคา่ นยิ มทพ่ี งึ ประสงคเ์ มอื่ จบการศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน นอกจากนั้นมาตรฐานการเรียนรู้ยังเป็นกลไกสำ�คัญในการขับเคล่ือนพัฒนาการศึกษาท้ังระบบ เพราะมาตรฐานการเรียนรู้ จะสะทอ้ นใหท้ ราบวา่ ตอ้ งการอะไร จะสอนอยา่ งไร และประเมนิ อยา่ งไร รวมทงั้ เปน็ เครอื่ งมอื ในการตรวจสอบเพอ่ื การประกนั คุณภาพการศึกษาโดยใช้ระบบการประเมินคุณภาพภายในและการประเมินคุณภาพภายนอก ซ่ึงรวมถึงการทดสอบระดับ เขตพน้ื ที่การศึกษา และการทดสอบระดบั ชาติ ระบบการตรวจสอบเพื่อประกันคณุ ภาพดงั กลา่ วเป็นส่งิ สำ�คญั ทีช่ ่วยสะท้อน ภาพการจดั การศกึ ษาว่าสามารถพฒั นาผ้เู รียนใหม้ คี ุณภาพตามท่ีมาตรฐานการเรียนรกู้ �ำ หนดเพียงใด

20 ตวั ช้วี ดั ตัวชวี้ ดั ระบุสง่ิ ทน่ี ักเรียนพงึ รแู้ ละปฏบิ ตั ไิ ด้ รวมทัง้ คณุ ลักษณะของผเู้ รยี นในแตล่ ะระดบั ชัน้ ซ่ึงสะทอ้ นถึงมาตรฐาน การเรยี นรู้ มคี วามเฉพาะเจาะจงและมีความเป็นรปู ธรรม นำ�ไปใช้ในการก�ำ หนดเนือ้ หา จัดท�ำ หน่วยการเรียนรู้ จดั การเรยี น การสอน และเป็นเกณฑ์สำ�คัญส�ำ หรับการวดั ประเมินผลเพอื่ ตรวจสอบคณุ ภาพผู้เรียน 1. ตัวช้ีวดั ช้นั ปี เป็นเป้าหมายในการพัฒนาผ้เู รียนแตล่ ะชั้นปีในระดบั การศึกษาภาคบังคับ (ประถมศกึ ษาปที ี่ 1- มธั ยมศึกษาปีที่ 3) 2. ตัวชี้วัดช่วงช้ัน เป็นเป้าหมายในการพัฒนาผู้เรียนในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย(มัธยมศึกษาปีที่ 4-6) หลักสูตรได้มกี ารก�ำ หนดรหสั ก�ำ กับมาตรฐานการเรยี นรแู้ ละตวั ชีว้ ดั เพ่อื ความเขา้ ใจและใหส้ อื่ สารตรงกนั ดังนี้ สาระการเรยี นรู้ สาระการเรียนรู้ ประกอบดว้ ย องค์ความรู้ ทักษะหรอื กระบวนการเรียนรู้ และคณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ ซ่ึงกำ�หนดให้ผู้เรยี นทกุ คนในระดับการศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐานจำ�เป็นตอ้ งเรียนรู้ โดยแบ่งเป็น 8 กลมุ่ สาระการเรียนรู้ ดงั นี้

21 สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ ประกอบด้วย องค์ความรู้ ทักษะหรือกระบวนการเรียนรู้ และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ซ่งึ กำ�หนดใหผ้ ู้เรียนทกุ คนในระดบั การศึกษาขัน้ พ้นื ฐานจำ�เปน็ ต้องเรยี นรู้ โดยแบ่งเป็น 8 กลุ่มสาระการเรยี นรู้ ดังน้ี

22 วิสยั ทัศน์ หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน มุ่งพัฒนาผู้เรียนทุกคน ซึ่งเป็นกำ�ลังของชาติให้เป็นมนุษย์ที่มี ความสมดุล ท้ังด้านร่างกาย ความรู้ คุณธรรม มีจิตสำ�นึกในความเป็นพลเมืองไทยและเป็นพลโลก ยึดมั่น ในการปกครองตามระบอบ ประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข มีความรู้และทักษะพื้นฐาน รวมทั้ง เจตคติ ท่ีจำ�เป็นต่อการศึกษาต่อ การประกอบอาชีพและการศึกษาตลอดชีวิต โดยมุ่งเน้นผู้เรียน เปน็ สำ�คญั บนพน้ื ฐานความเชอื่ ว่า ทุกคนสามารถเรยี นรแู้ ละพฒั นาตนเองไดเ้ ตม็ ตามศกั ยภาพ จุดหมาย 1. มคี ุณธรรม จรยิ ธรรม และคา่ นิยมทพ่ี งึ ประสงค์ เห็นคุณคา่ ของตนเอง มวี นิ ยั และปฏบิ ัติตนตามหลกั ธรรม ของพระพทุ ธศาสนา หรือศาสนาทีต่ นนับถือ ยดึ หลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง 2. มีความรูอ้ ันเปน็ สากลและมคี วามสามารถในการสื่อสารการคิดการแก้ปัญหา การใช้เทคโนโลยแี ละมที กั ษะชีวิต 3. มสี ุขภาพกายและสขุ ภาพจติ ทด่ี ี มีสขุ นสิ ยั และรกั การออกก�ำ ลังกาย 4. มคี วามรกั ชาติ มีจติ ส�ำ นึกในความเปน็ พลเมอื งไทยและพลโลก ยดึ มน่ั ในวถิ ชี ีวิตและการปกครองในระบอบ ประชาธปิ ไตยอนั มพี ระมหากษัตริย์ทรงเปน็ ประมุข 5.มีจิตส�ำ นึกในการอนุรกั ษ์วัฒนธรรมและภูมปิ ญั ญาไทย การอนรุ กั ษแ์ ละพัฒนาสิ่งแวดลอ้ ม มีจติ สาธารณะ ท่มี ุง่ ทำ�ประโยชน์และสร้างสิ่งท่ีดีงามในสงั คม และอยูร่ ่วมกนั ในสังคมอยา่ งมีความสขุ สมรรถนะสำ�คัญของผเู้ รียน คณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค์ 1. ความสามารถในการสือ่ สาร 1. รักชาติ ศาสน์ กษัตรยิ ์ 7. รักความเปน็ ไทย 2. ความสามารถในการคิด 2. ซื่อสัตยส์ ุจริต 8. มจี ติ สาธารณะ 3. ความสามารถในการแกป้ ัญหา 3. มีวนิ ัย 4. ความสามารถในการใช้ทกั ษะชีวติ 4. ใฝ่เรยี นรู้ 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 5. อยอู่ ย่างพอเพยี ง 6. มุ่งมั่นในการท�ำ งาน มาตรฐานการเรียนรแู้ ละตัวชวี้ ัด 8 กลุ่มสาระการเรยี นรู้ 1. ภาษาไทย 2. คณติ ศาสตร์ 3. วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 4. สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม 5. สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา 6. ศิลปะ 7. การงานอาชพี 8. ภาษาต่างประเทศ คุณภาพของผ้เู รียนระดับการศกึ ษาข้นั พ้ืนฐาน

23 โครงสรา้ งหลกั สูตร

24 โครงสรา้ งหลกั สูตร

25 โครงสรา้ งหลกั สูตร

26 โครงสรา้ งหลกั สูตร

27 โครงสรา้ งหลกั สูตร

28 โครงสรา้ งหลกั สูตร

29 โครงสรา้ งหลกั สูตร

30 โครงสรา้ งหลกั สูตร

31 โครงสรา้ งหลกั สูตร

32 โครงสรา้ งหลกั สูตร

33 โครงสรา้ งหลกั สูตร

34 โครงสรา้ งหลกั สูตร

35 โครงสรา้ งหลกั สูตร

36 โครงสรา้ งหลกั สูตร

37 โครงสรา้ งหลกั สูตร

38 โครงสรา้ งหลกั สูตร

39 โครงสรา้ งหลกั สูตร

40 โครงสรา้ งหลกั สูตร

41 โครงสรา้ งหลกั สูตร

42 โครงสรา้ งหลกั สูตร

43 โครงสรา้ งหลกั สูตร

44 โครงสรา้ งหลกั สูตร

45 โครงสรา้ งหลกั สูตร