การถ่ายทอดยีนบนโคครโมโซมเดียวกัน

การถ่ายทอดลกั ษณะ ทางพนั ธกุ รรม ชนั้ มธั ยมศึกษาปี ท่ี 4

1 การถ่ายทอดยนี บนโครโมโซมเดยี วกนั CONTENTS 2 ครอสซิงโอเวอร์ 3 รีคอมบเิ นชัน

นกั เรยี นคิดว่ายีนท่ีอยบู่ นโครโมโซมเดียวกนั จะมี หลกั การถ่ายทอดเหมือนกบั การทดลองของ เมนเดลหรอื ไม?่

ยนี ที่อยบู่ นโครโมโซมเดียวกนั (linkage gene) นกั วิทยาศาสตรผ์ คู้ น้ พบการทดลอง ไดเ้ สนอความเห็นว่า โครโมโซมเป็ นแหล่ง รวมของยีนในโครโมโซมหนึ่งนา่ จะมียีนอยเู่ ป็ นจานวน มาก การท่ียีน 2 โลคสั หรอื มากกว่า 2 โลคสั มีการถ่ายทอดไปดว้ ยกนั พรอ้ ม ๆ กนั ยีน เหลา่ นนั้ เรยี กว่า ล้งิ คเ์ กจยนี (linkage) วอลเตอรซ์ ตั ตนั Walter Stanborough Sutton

หากกล่มุ ของยีนที่มีตาแหน่งอย่บู น โครโมโซมเดียวกนั และอยใู่ กลช้ ิดกนั มาก ๆ มักจะถกู ถ่ายทอดไปพรอ้ ม ๆ กัน เรียก ลกั ษณะน้ีว่า ลิงคเ์ กจ (linkage)

ยนี ที่อยใู่ กลก้ นั ในยนี ที่ 2 และ 3

Genetic Linkage ถา้ ยนี ท่ีอยไู่ กลกนั มาก ๆ จะไมเ่ ป็ น Linkage เรยี กว่า Non Linked

Homologous Chromosomes (โครโมโซมคเ่ ู หมือน) • โครโมโซมเป็ น DNA ช้ินเดียว • ยีนเป็ นสว่ นของ DNA ทจ่ี ดั เรียงตาม โครโมโซม • โครโมโซมที่คลา้ ยคลึงกนั มียนี เดียวกนั ที่จดั เรยี งในลาดบั เดียวกนั • แตม่ ลี าดบั ดเี อ็นเอตา่ งกนั เล็กนอ้ ย ยนี เดยี วกนั รนุ่ ตา่ งๆ เรียกว่าอลั ลีล

Homologous Recombination • Homologous Recombination - คือ การรวมกนั ใหม่ของยนี

ยีนสองตวั (1 และ 2) ค่อนขา้ งห่างกนั ยนี 3 และยีน 4 เรม่ิ อยใู่ กลก้ นั มากข้ึน ยนี 5 และยีน 4 ห่างกนั มากข้ึน

ลงิ คเ์ กจ (linkage) ยีนที่อยบู่ นโครโมโซมเดียวกนั เมื่อมีการสรา้ งเซลลส์ ืบพนั ธ์ุ ยีนจะมีการแบ่งตวั อยา่ งไมเ่ ป็ นอิสระ

crossing over คือ กระบวนการซ่ึงทาใหม้ ีการแลกเปล่ียนสารพันธกุ รรมระหว่าง โครโมโซมซ่ึงเป็ นโฮโมโลกสั กนั

ตวั อยา่ งการถ่ายทอดยีนท่ีเป็ นลิงคเ์ กจของแมลงหว่ี กาหนดให้ การผสมของแมลงหว่ี 2 ลกั ษณะ

ตวั อยา่ งการถ่ายทอดยีนท่ีเป็ นลงิ คเ์ กจของแมลงหวี่ (ต่อ)

ตวั อยา่ งการถ่ายทอดยีนท่ีเป็ นลงิ คเ์ กจของแมลงหวี่ (ต่อ)

ตวั อยา่ งการถ่ายทอดยีนท่ีเป็ นลิงคเ์ กจของแมลงหว่ี (ต่อ) ยนี อยตู่ ่างโครโมโซมกนั

ตวั อยา่ งการถ่ายทอดยนี ท่ีเป็ นลิงคเ์ กจของแมลงหว่ี (ต่อ) กรณีไม่เกิดการ ครอสซิง โอเวอร์

ตวั อยา่ งการถ่ายทอดยีนท่ีเป็ นลิงคเ์ กจของแมลงหวี่ (ต่อ) พบนอ้ ย = ห่างนอ้ ย พบมาก = ห่างมาก กรณีเกดิ การ ครอสซิง โอเวอร์

ยกตวั อยา่ งการถ่ายทอดยนี ที่เป็ นลงิ คเ์ กจของแมลงหว่ี แอลลลี B : ตวั สีน้าตาล การผสมของแมลงหวี่ 2 ลกั ษณะ แอลลลี b : ตวั สีดา แอลลีล C : ปี กตรง แอลลีล c : ปี กโคง้ วิธีคิด แมลงหว่ีสีนา้ ตาลปี กตรง x แมลงหว่ีสีดาปี กโคง้ bbcc จโี นไทป์ BbCc x bc เซลลส์ ืบพนั ธ์ุ BC Bc bC bc ลกู ร่นุ ท่ี 1 F1 (ปกติ) ตวั สนี า้ ตาลปี กตรง ตวั สีนา้ ตาลปี กโคง้ ตวั สีดาปี กตรง ตวั สีดาปี กโคง้ BbCc Bbcc bbCc bbcc ลกู ร่นุ ที่ 1 F1 (ไดจ้ รงิ ) ตวั สีนา้ ตาลปี กตรง ตวั สีดาปี กโคง้ BbCc bbcc

ยกตวั อยา่ งการถ่ายทอดยนี ที่เป็ นลิงคเ์ กจของแมลงหว่ี (ต่อ) แอลลลี B : ตวั สีน้าตาล การผสมของแมลงหว่ี 2 ลกั ษณะ แอลลลี b : ตวั สดี า แอลลีล C : ปี กตรง วิธีคิด แมลงหวี่สนี า้ ตาลปี กตรง x แมลงหวี่สดี าปี กโคง้ แอลลีล c : ปี กโคง้ จโี นไทป์ เซลลส์ ืบพนั ธ์ุ ลกู ร่นุ ท่ี 1 F1 ตวั สีดาปี กโคง้ bbcc ตวั สนี ้าตาลปี กตรง BbCc

ยกตวั อยา่ งการถ่ายทอดยนี ที่เป็ นลิงคเ์ กจของแมลงหวี่ แอลลลี B : ตวั สีน้าตาล แอลลีล b : ตวั สดี า การผสมของแมลงหว่ี 2 ลกั ษณะ แอลลีล C : ปี กตรง วิธีคิด แมลงหว่ีสนี า้ ตาลปี กตรง x แมลงหวี่สดี าปี กโคง้ แอลลีล c : ปี กโคง้ จีโนไทป์ เซลลส์ ืบพนั ธ์ุ ลกู ร่นุ ที่ 1 F1 ตวั สีดาปี กโคง้ bbcc ตวั สนี ้าตาลปี กตรง BbCc

ลองทาด ู 1. จากการผสมแมลงหวี่ตวั สีนา้ ตาลปี กตรง (AaBb) x แมลงหวี่สดี าปี กกดุ (aabb) ถา้ การถ่ายทอดยีนท่ีควบคมุ เป็ นแบบลิงคย์ ีน จะมีสัดส่วนของร่นุ F1 ออกมาเป็ น เทา่ ไหร่ วิธีทา

Any Questions?

Thank You For Watching เตรียมสอบท้ายหน่วย นะคะ