งานนำเสนอการขับเคลื่อนการพัฒนาเด็กปฐมวัยร้อยแก่นสารสินธุ์

สถานการณ์และความตอ้ งการ ศ.คลนิ กิ พญ. ศริ าภรณ์ สวสั ดวิ ร ทป่ี รกึ ษาเดยแ์ คร์ สทุ ธาเวช คณะแพทยศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั มหาสารคาม วนั ท่ี 19 มกราคม 2565 เวลา 9.00-12.00 น. หอ้ งประชุม ME 1-0314 รพ.สทุ ธาเวช

ประเด็น 1 โลกเสนอ แนวทาง 2 ประเทศ มที ศิ ทางสนบั สนนุ 3 ขอ้ มลู การสนบั สนนุ ดา้ นเศรษฐกจิ และสงั คม TDRI

1.โลกเสนอแนวทาง

Under three WHA 2018 • Special sensitive for ECD. • Investment : lifelong & intergeneration benefits • Policies • Multisectoral Collaboration is essential but health sector the special role • The most formative experience (ECD Lancet series 2016)

The Nurturing Care 1. GOOD HEALTH 2. ADEQUATE NUTRITION 3. RESPONSIVE CAREGIVING 4. SECURITY & SAFETY 5. OPPORTUNITIES FOR EARLY LEARNING





2. ประเทศมที ศิ ทางสนบั สนนุ

เจตนารมณร์ ฐั บาล ไทย : สรา้ งสงั คมไทย ใหเ้ ป็ นสงั คมแหง่ โอกาส ไมท่ อดทง้ิ ใครไวข้ า้ งหลงั พรบ. มาตรฐานสถานพฒั นาเด็กปฐมวยั แหง่ ชาติ 2561 แผนพฒั นาเด็กปฐมวยั พ.ศ. 2564-2570 โครงการ/กจิ กรรม/ ฯลฯ

3. ขอ้ มลู การสนบั สนนุ ดา้ นเศรษฐกจิ และสงั คม -T3c]tDRI

TDRI นาเสนอ แนวทางการชว่ ยเหลอื เด็ก ในประเด็น ระบบเงนิ อดุ หนนุ และกลา่ วถงึ ความตอ้ งการสถานรบั เลยี้ งเด็กคณุ ภาพ และการชว่ ยเหลอื ตอ้ งมอง ทง้ั ดา้ น เศรษฐกจิ สงั คม สขุ ภาพ ในการประชุม วนั พกิ ารโลก 3 ธค 2564 Next step : กา้ วไปขา้ งหนา้ อยา่ งเทา่ เทยี ม TDRI- Thailand Development Research Insititute

ข้อเสนอการเช่ือมโยง เงนิ อุดหนุนเพ่อื การเลีย้ งดู เดก็ แรกเกดิ (CSG) กับบริการอ่ืน ดร. สมชัย จติ สุชน

เงนิ อุดหนุนเพ่อื การเลีย้ งดเู ดก็ แรกเกดิ (CSG) 2558 2559 2562 เร่ิมดาเนินการ ขยายสิทธิประโยชน์คร้ังที่ 1 ขยายสิทธิประโยชน์คร้ังท่ี 2 • อายุ 0 – 1 ปี • อายุ 0 – 3 ปี • อายุ 0 – 6 ปี • เงนิ อุดหนุน 400 บาท • เงนิ อุดหนุน 600 บาท • เงินอุดหนุน 600 บาท • เกณฑ์รายได้ไม่เกนิ • เกณฑ์รายได้ไม่เกนิ • เกณฑ์รายได้ไม่เกนิ 100,000 36,000 บาท/คน/ปี 36,000 บาท/คน/ปี บาท/คน/ปี 4

Clip CSG- Child Support Grant

IDEATE ความต้องการบริการเสริม CSG

ต้องการ: ให้ผู้ชายร่วมรับผดิ ชอบค่าใช้จ่าย แต่ผู้ชาย ไม่ค่อยรับผดิ ชอบ หรือ ช่วยได้ไม่กเ่ี ดอื น ต้องการ: งานและรายได้ทม่ี นั่ คง หรือทุนประกอบธุรกจิ ต้องการ: สถานดูแลเดก็ ทร่ี ับเดก็ เลก็ และมคี ุณภาพไว้ใจได้ แต่ปัจจุบนั แพง หรือ คุณภาพไม่ด?ี ? ศูนย์ฯ รับเดก็ อายุ 2 คุณแม่เลีย้ งเด่ียว สู้โว้ย ปี ขนึ้ ไป แม่เลีย้ งเด่ยี ว มีลูกตงั้ แต่อายุน้อย # ผ้ชู ายอยู่ #อยากมงี านมน่ั คง ผู้ชายไม่รับผิดชอบค่าเลีย้ งดบู ุตร ไหน 15 ต้องเลีย้ งลูกตามลาพงั ต้องให้ยายหยุด ทางานเพ่อื มาช่วยดูแลลูก

ต้องการ: คุมกาเนิด (กง่ึ ถาวร) ช่วยเหลอื ค่าใช้จ่าย (ค่าอาหาร ค่า เดนิ ทาง) แต่ไม่มีเวลาและไม่มีเงนิ ไม่ไว้ใจสถานรับเลยี้ งเดก็ ต้องการ: มีงานและรายได้ทม่ี ัน่ คง แต่ต้องดูแลลูก คุณแม่ลูกดก อายุน้อย อายุน้อยแต่มลี กู หลายคน คุมกาเนิดท้งั กนิ ยาและฉีดยา แต่กย็ งั ท้อง อยากทาหมันแต่หมอไม่ทาให้ เพราะอายุ ยงั น้อย หมอ แนะนาให้ฝังยาคุมแต่กไ็ ม่ทาให้ทนั ที ลูกคนทสี่ ่ีไม่ได้ฝาก ท้องและต้องคลอดทบ่ี ้าน เพราะไม่มเี วลาและเงนิ ไปฝังยาคุม เพราะต้องดูแลลกู ไม่ไว้ใจสถานรับเลยี้ งเดก็ # คุณหมอช่วยด้วย # ฟรีไม่หมด # เปิ ดป๊ ุปติดปั๊ป 18

คุณแม่อบอุ่น สมบรู ณ์แบบ ต้องการ: เบิกค่าฝากครรภ์หรือตรวจครรภ์ได้บางส่วน แต่ไม่ไป รพ.รัฐ เพราะไม่ต้องการลางาน ครอบครัวอยู่กนั พร้อมหน้า มีงานทา มรี ายได้ ต้องการ: สถานรับเลยี้ งเดก็ อ่อนทม่ี คี ุณภาพ ท่มี ่นั คง ต้องไปฝากครรภ์ท่คี ลินิก เพราะมีงาน แต่ปัจจุบันศูนย์ฯ รับเดก็ อายุ 2 ปี ขึน้ ไป สถานเลยี้ งเดก็ กไ็ ม่มั่นใจ ประจาไม่อยากเสียเวลางาน คุณภาพ ต้องการ: สนามเดก็ เล่นในชุมชนให้แม่ๆ มาคุยกนั เร่ืองพฒั นาการ ลูก # ชีวติ ดดี้ ี # ช่วยจ่ายบางส่วนได้ม้ยั 20

คุณแม่เลีย้ งเด่ียว สู้โว้ย คุณแมล่ าเค็ญ ต้องส้ ู แม่เลีย้ งเด่ียว มีลูกตงั้ แต่อายุน้อย ผู้ชายไม่ ครอบครัวใหญ่ฐานะยากจน มีพนี่ ้องและลูกหลายคนและยงั รับผดิ ชอบค่าเลีย้ งดูบุตร ต้องเลีย้ งลูกตามลาพงั คดิ มีลูกเพมิ่ อกี (วฒั นธรรม) ทางานนอกระบบ (เกษตรกร ต้องให้ยายหยุดทางานเพ่ือมาช่วยดแู ลลูก รับจ้างท่ัวไป) ไม่มรี ายได้ประจา พนื้ ท่ีจากดั เปลยี่ นพชื กห็ า ตลาดไม่ได้ การศึกษาตา่ ได้เงนิ เดก็ เลก็ มากต็ ้องเอาไปซือ้ ข้าว • เพิ่มเงิน csg / grant อ่ืน เช่น เงินสงเคราะห์เด็กกาพร้า สาหรับคนในครอบครัว • หางานที่เหมาะสมกบั คนตงั ้ ครรภ์ / หลงั คลอด (กรมจดั ฯ) • สร้าง mindset ให้ผ้ชู ายมีความรับผิดชอบมากขนึ ้ • เพม่ิ เงนิ csg • มหี น่วยช่วยฟ้ องร้องคดีครอบครัวฟรี (กองทนุ ยตุ ิธรรม) • ให้ทนุ การศกึ ษา / ฝึกอบรมคนในครอบครัว รวมคา่ เดินทาง • มกี ฎหมายรับรอง (ความรับผิดชอบฝั่งผ้ชู าย) • เรียนในโรงเรียนศาสนา • ลดอายใุ นการรับดแู ลเด็กเลก็ • มีเงินก้เู พ่ือประกอบอาชีพ เข้าถึงแหลง่ ทนุ • ยืดหย่นุ เร่ืองเวลารับดแู ลเดก็ • ควรได้รับบตั รสวสั ดกิ ารแห่งรัฐ • เพ่ิมเงิน csg ในช่วง 6 เดือน • สง่ เสริมวิสาหกิจชมุ ชน • ตงั ้ กลมุ่ ดแู ลเด็กในชมุ ชน ผลดั การเลีย้ งเด็ก • เพมิ่ เงินชว่ ยเหลือคา่ childcare

คุณแม่ลูกป่ วย ต้องซ่อม คุณแม่ลูกดก อายุน้อย มีลูกสุขภาพไม่ดี ต้องไปรับการรักษาเป็ นประจาและ อายุน้อยแต่มีลูกหลายคน คุมกาเนิดท้ังกนิ ยาและฉีดยา แต่กย็ งั ต้องไปหลายโรงพยาบาล ทาให้ต้องท่มุ เทเวลากับ การดูลูกและพาลูกไปรับการรักษาพยาบาลในจังหวัด ท้อง อยากทาหมันแต่หมอไม่ทาให้ เพราะอายุ ยงั น้อย หมอ ต้องเสียค่าเดนิ ทางเยอะ แนะนาให้ฝังยาคุมแต่กไ็ ม่ทาให้ทันที ลูกคนท่สี ี่ไม่ได้ฝาก • มี mobile unit มาช่วย • อบรม upskill reskill ท้องและต้องคลอดทบ่ี ้าน เพราะไม่มเี วลาและเงนิ ไปฝังยาคุม • Platform ช่วยเหลือการรักษาพยาบาล • ส่งเสริมวสิ าหกิจชุมชน เพราะต้องดูแลลกู ไม่ไว้ใจสถานรับเลยี้ งเดก็ • พฒั นา internet ชุมชน • อสม. เขา้ ไปดูแลใหค้ าแนะนาเรื่องสิทธิ • มีนกั สงั คมสงเคราะห์เขา้ ไปดูแล ใหค้ าแนะนาช่วยเหลือ ก่อน • One stop service ในการลงทะเบียนพกิ ารไดท้ ่ีโรงพยาบาล • ใชก้ องทุนสุขภาพตาบล พบแพทย์ • หมอครอบครัว • หาวธิ ีคุมกาเนิดใหเ้ หมาะสม • เพิม่ เงิน csg • เพิ่มเงิน csg • เงินสาหรับ caregiver • ใหเ้ งิน csg เพ่มิ สาหรับลูกคา้ ถดั ไป • มีหน่วยงานดูแลเร่ืองการทางานดิจิทลั / platform • มีศูนยด์ ูแลเดก็ อ่อน (อายตุ ่ากวา่ 2 ปี ) • ยนื่ ลงทะเบียน csg online / ยนื่ ที่โรงพยาบาล

คุณแม่วัยรุ่น รักเรียน คุณแม่อบอุ่น สมบรู ณ์แบบ แม่วยั รุ่น แต่ยังมุ่งม่นั ในการพฒั นาตนเอง ครอบครัวอย่กู ันพร้อมหน้า มงี านทา มรี ายได้ ท้องตอนเรียน และยังเรียนในระบบต่อพร้อม ท่มี ่นั คง ต้องไปฝากครรภ์ท่คี ลนิ ิก เพราะมีงาน กบั เลีย้ งลูกตอนกลางคืน อนาคตต้องการ ประจาไม่อยากเสียเวลางาน เรียนให้สูงท่สี ุด (ระดับอุดมศกึ ษา พยาบาล) • เปิ ดบริการฝากครรภ์ ตรวจครรภท์ ุกเสาร์-อาทิตย์ เฉพาะช่วงเวลา • มีทุนการศึกษา กยศ. • ผทู้ ี่มีบตั รสวสั ดิการแห่งรัฐ สามารถเบิกจ่ายได้ • กเู้ พอื่ การศึกษา กยศ. • ให้ csg ต้งั แต่ต้งั ครรภ์ หลงั จากฝากครรภค์ ร้ังแรก • มีหน่วยงานดูแลแม่ท่ีต้งั ครรภใ์ นวยั เรียน • ให้ csg แบบข้นั บนั ได ตามอายุ • มีศนู ยด์ ูแลเดก็ เลก็ • รับเดก็ อายลุ ดลง • ใหค้ ่า childcare คนช่วยดูแลเดก็ • ใหผ้ สู้ ูงอายมุ าช่วยดูแลเดก็ (อบรมให)้ • โรงเรียนควรจดั พ้นื ที่ใหส้ ามารถป้ัมนม และมีสถานท่ีเกบ็ น้านม • เพม่ิ คุณภาพสถานรับเล้ียงเดก็ • อปท.จดั ใหม้ ีสนามเดก็ เล่น

ข้อเสนอแนะบริการทเ่ี ชื่อมโยงกบั เงินอดุ หนนุ เงนิ ช่วยเหลอื การศกึ ษา อบรม งาน รายได้ม่ันคง ดแู ลเดก็ • เพม่ิ เป็ น csg/grant อนื่ เช่น เงนิ • ให้ทุนการศึกษา (กสศ.) • หางานทเี่ หมาะสมกบั คนต้งั ครรภ์/ • ลดอายุในการรับดูแลเดก็ • ก้เู พอื่ การศึกษา (กยศ.) • ยดื หยุ่นเร่ืองเวลาดูแลเดก็ สงเคราะห์เดก็ กาพร้า เงนิ พเิ ศษในช่วง • เรียนในโรงเรียนศาสนา หลงั คลอด (กรมจดั ฯ) • มีหน่วยงานดูแลแม่ต้งั ครรภ์ • มีหน่วยงานดูแลเร่ืองการทางานดจิ ทิ ัล • เพม่ิ คุณภาพสถานรับเลยี้ ง 6 เดอื นแรก • ต้งั กล่มุ ดูแลเดก็ ในชุมชน • csg เพมิ่ สาหรับลูกค้าถดั ไป ในวยั เรียน / platform • csg แบบข้นั บนั ไดตามอายุเดก็ • โรงเรียนจดั พนื้ ท่ีให้สามารถ ผลดั กนั เลยี้ งเดก็ • ให้ csg ต้งั แต่ต้งั ครรภ์ หลงั จากฝาก • ส่งเสริมวสิ าหกจิ ชุมชน ป้ัมนมและมีสถานท่เี กบ็ นา้ นม • ให้ผ้สู ูงอายุมาช่วยดูแลเดก็ ครรภ์คร้ังแรก • ฝึ กอบรมคนในครอบครัว • พฒั นา internet ชุมชน • เพม่ิ เป็ นเงนิ ช่วยเหลอื ค่า childcare (อบรมให้) • ได้รับัตรสวสั ดกิ ารแห่งรัฐ (รวมค่าเดนิ ทาง) • อบรม upskill reskill สินเช่ือ แหล่งทุน • มเี งนิ กู้เพอื่ ประกอบอาชีพ เข้าถึงแหล่งทุน



บริการด้านการ • ลดอายุขัน้ ต่าในการับดแู ลเดก็ เข้าสถานพฒั นาเดก็ เลก็ และอายุท่ี ดูแลเดก็ เล็ก เหมาะสม หากจะรับเดก็ อายุต่ากว่า 2 ปี ต้องมกี ารดาเนินการ ในเร่ืองใดได้บ้าง อย่างไร • การเพ่มิ ความยืดหยุ่นในเร่ืองเวลาการดูแลเดก็ ในสถานพัฒนาเดก็ เลก็ เช่น สามารถฝากให้ดแู ลต่อหลัง 4 โมง การปรับเปล่ียนเร่ืองเวลา ดังกล่าวต้องแก้ไขกฎระเบียบเร่ืองใดหรือไม่ • แนวทางการเพ่มิ คุณภาพสถานดแู ลเดก็ เลก็ มีการดาเนินการอย่างไร บ้าง • คดิ อย่างไรต่อข้อเสนอให้มีการตงั้ กลุ่มดแู ลเดก็ เลก็ ในชุมชน (ผลัดกนั เลีย้ งเดก็ ) มีความเป็ นไปได้หรือไม่ และต้องดาเนินการอย่างไร







สถานพฒั นาเดก็ ปฐมวยั 25,000 2016 2017 2018 2019 2020 80.00% 20,000 60.00% 15,000 40.00% 10,000 20.00% 0.00% 5,000 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2014 2015 สดั ส่วนของเดก็ ปฐมวยั ที่อยใู่ นระบบการศกึ ษา เช่น โรงเรียนอนุบาล สัดส่วนของเดก็ ปฐมวยั ที่อยใู่ นสถานพฒั นาเดก็ ปฐมวยั







ตวั ตนใน 3 ขวบปี แรก ....ตอ้ ง...พอ่ &แม…่ …แต่ • สมอง ถกู วางโปรแกรม ไวแ้ ลว้ ดแู ล • การเจรญิ เตบิ โต ใกลช้ ดิ • พฒั นาการ แต่ เด็กแตล่ ะคน มคี วาม จาเพาะ กนิ นอน ขบั ถา่ ย • ชว่ งรบั รไู้ ว • อารมณ์นา ตอ้ งการ คน ดแู ล สงั เกต รจู้ งั หวะ ความรสู้ กึ • ซมึ ซบั รบั ไป ไมร่ ตู้ วั เพอ่ื พฒั นาทกั ษะความสามารถ - หนูทำได ้ ไปสู่ คณุ ลกั ษณะทพี่ งึ ประสงค์ - อยไู่ ดด้ ว้ ยตัวเอง - มน่ั ใจ - เคำรพตัวเอง • พอ่ + แม่ เวลา + ทรพั ยากร • ขอ้ มลู 0nline • พอ่ หรอื แม่ จากดั • รเทนุ คแโรนงโลยมี ากและ • ป่ ู ยำ่ ตำ ยำย • ขา่ วจรงิ ขา่ วปลอม • ลงุ ป้ำ นำ้ อำ • ตดิ งา่ ย • พ่ี นอ้ ง • พเ่ี ลยี้ ง • จำ้ งครู จำ้ งผชู ้ ำนำญ • 2 พอ่ 2 แม่ ฯลฯ เดยแ์ คร์ คณุ ภาพ + บา้ นคณุ ภาพ สง่ิ แวดลอ้ ม + ประสบการณ์รายวนั S.Sawasdivorn Oct 25, 2021

เจตนารมณร์ ฐั บาล ไทย : สรา้ งสงั คมไทย ใหเ้ ป็ นสงั คมแหง่ โอกาส ไมท่ อดทง้ิ ใครไวข้ า้ งหลงั พรบ. มาตรฐานสถานพฒั นาเด็กปฐมวยั แหง่ ชาติ 2561 แผนพฒั นาเด็กปฐมวยั พ.ศ. 2564-2570 โครงการ/กจิ กรรม/ ฯลฯ

Thank you

Partnership Project คณุ ลกั ษณะ SDG MOPH+NHSO+JICA ในศตวรรษที่ 21 ECEC MCH Daycare 3 เดอื น 3 ปี AIM: to promote & support Propose Thailand Japan เตมิ เต็ม เตมิ เต็ม ครงั้ ท่ี 2 Global health & UHC in success model for maternal and ครงั้ ที่ 1 6-8 มค. 2563 ASEAN country & beyond child health via achievement of 11-12 พ.ย. เตมิ เต็ม ครง้ั ที่ 3 7-8 มค. 2563 UHC 2562 Jan 2559 2560 2562 2563 2564 2561 มำตรฐำนสถำนพัฒนำเด็กปฐมวัยแหง่ ชำติ พ.ศ. 2561 S.Sawasdivorn กรมอนามยั 2021 (National Standard for Early Childhood Care, Development and Education Thailand 2018)

คณะทางาน Propose Thailand Japan success model for maternal and child health via achievement of UHC S.Sawasdivorn กรมอนามยั 2021

• ความสาเร็จของ งานอนามยั แมแ่ ละเด็ก (MCH) กระทรวงสาธารณสขุ สานกั งานหลกั ประกนั สขุ ภาพถว้ นหนา้ • ประเทศไทย มน่ั คง มง่ั คง่ั ยง่ั ยนื “ disruptive” เทคโนโลย่ี คณุ ลกั ษณะคนศตวรรษท่ี 21 • MCH GLO-UHC สถานพฒั นาเด็ก & Daycare 3 m. 3 yr. คุณภาพ ศูนยต์ น้ แบบ ศูนยเ์ รยี นรู้ พรอ้ ม แลกเปลยี่ น เผยแพร่ ในประเทศ และตา่ งประเทศ (CMLV)

สถานการณเ์ ด็กและเยาวชนไทย: การคมุ้ ครองและพฒั นาการเด็ก สถาบนั วิจยั เพอ่ื การพัฒนาประเทศไทย

แนวโนม้ เด็กไม่อยู่กบั พ่อแม่พร้อมหนา้ 2 สัดสว่ นเดก็ อายุ 15 หรอื ต่ากวา่ แยกตามการอยู่อาศยั 70.0% 60.0% 50.0% 40.0% 30.0% 20.0% 10.0% 0.0% 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 พ่อและแม่ พอ่ หรอื แม่ ญาติหรอื คนอน่ื ที่มา: คานวณจากการสารวจภาวะเศรษฐกจิ และสังคมครัวเรือน สานกั งานสถติ แิ ห่งชาติ