["c\u00f4 con g\u00e1i, m\u1eb7t \u0111\u1ea7y \u0111\u1eb7n nh\u01b0 tr\u0103ng r\u1eb1m. M\u1eaft s\u00e1ng long lanh nh\u01b0 sao, phong t\u01b0 th\u1eadt l\u00e0 kh\u00e1c th\u01b0\u1eddng cha m\u1eb9 r\u1ea5t y\u00eau m\u1ebfn, b\u00e8n \u0111\u1eb7t t\u00ean l\u00e0 n\u00e0ng Nga. N\u0103m c\u00e1c c\u1eadu l\u00ean m\u01b0\u1eddi, cha m\u1ea5t s\u1edbm, ch\u1ec9 c\u00f2n m\u1eb9 gi\u00e0. M\u1ed9t h\u00f4m Kh\u1ed5ng Th\u1ecb g\u1eb7p b\u00e0 c\u1ee5 gi\u00e0 \u1edf gi\u1eefa \u0111\u01b0\u1eddng. B\u00e0 c\u1ee5 n\u00f3i: \u201cN\u00e0ng sinh \u0111\u01b0\u1ee3c b\u1ed1n ng\u01b0\u1eddi con \u0111\u1ec1u l\u00e0 nh\u1eefng con qu\u00ed b\u00e1u\u201d. Kh\u1ed5ng Th\u1ecb h\u1ecfi: \\\"T\u1ea1i sao c\u1ee5 bi\u1ebft?\u201d. B\u00e0 c\u1ee5 n\u00f3i: \\\"Ta c\u00f3 ngh\u1ec1 xem t\u01b0\u1edbng tinh l\u1eafm\\\". Kh\u1ed5ng Th\u1ecb mu\u1ed1n m\u1eddi c\u1ee5 v\u1ec1 nh\u00e0, song c\u1ee5 kh\u00f4ng \u0111i m\u00e0 ch\u1ec9 t\u1eb7ng cho m\u1ed9t h\u1ea1t d\u01b0a h\u1ea5u \u0111em v\u1ec1 gieo r\u1ed3i n\u00f3i : \u201cKhi c\u00f3 qu\u1ea3 ba tr\u0103m ng\u00e0y th\u00ec ch\u00edn, sau \u0111\u00f3 b\u1ed5 cho c\u00e1c con \u0103n. Nh\u1edb r\u1eb1ng \u0111\u1eebng c\u00f3 h\u00e1i non\u201d. Kh\u1ed5ng Th\u1ecb \u0111em h\u1ea1t d\u01b0a gieo xu\u1ed1ng \u0111\u1ea5t th\u00e0nh m\u1ed9t g\u1ed1c d\u01b0a r\u1ea5t t\u1ed1t, sau c\u00f3 qu\u1ea3 r\u1ea5t to. Kh\u1ed5ng Th\u1ecb s\u1ee3 c\u00e1c con ng\u1eaft non, coi gi\u1eef \u0111\u01b0\u1ee3c h\u01a1n m\u1ed9t tr\u0103m ng\u00e0y. M\u1ed9t h\u00f4m b\u00e0 \u0111i ch\u1ee3 b\u1ed1n con \u1edf nh\u00e0 h\u00e1i d\u01b0a b\u1ed5 \u0103n h\u1ebft s\u1ea1ch. Kh\u1ed5ng Th\u1ecb v\u1ec1 ch\u1ee3 th\u1ea5y c\u00e1c con \u0111\u00e3 \u0103n h\u1ebft qu\u1ea3 d\u01b0a, b\u00e0 ti\u1ebfc nh\u01b0ng kh\u00f4ng l\u00e0m sao \u0111\u01b0\u1ee3c. Sau khi \u0103n d\u01b0a h\u1ea5u, m\u1ea5y anh em tr\u1edf n\u00ean m\u1ea1nh kh\u1ecfe gi\u1ecfi giang, c\u00f3 kh\u00ed kh\u00e1i anh h\u00f9ng. Bao nhi\u00eau h\u00e0o ki\u1ec7t trong ph\u1ee7 huy\u1ec7n \u0111\u1ec1u qui ph\u1ee5c c\u1ea3. Ban \u0111\u1ea7u h\u1ecd nh\u00f3m h\u1ecdp \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t s\u1ed1 qu\u00e2n l\u00e0 h\u01a1n n\u0103m tr\u0103m ng\u01b0\u1eddi, truy\u1ec1n d\u1ef1ng \u0111\u1ed3n tr\u1ea1i \u1edf c\u00e1c n\u01a1i c\u00f2n h\u1ecd h\u00e0ng ng\u00e0y ng\u01b0 t\u1ea1i ch\u00ednh cung L\u01b0u X\u00e1. B\u1ed1n anh em c\u00f3 d\u1ecb ch\u00ed mu\u1ed1n ti\u1ebfm qu\u1ed1c, ba \u00f4ng t\u1ef1 x\u01b0ng l\u00e0 ba v\u1ecb \u0111\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng, Nga n\u01b0\u01a1ng t\u1ef1 x\u01b0ng l\u00e0 \u0110\u1ec7 Th\u1ea5t Thanh oai c\u00f4ng ch\u00faa. Tr\u1ea7n Th\u00e1i T\u00f4ng nghe tin sai Tr\u1ea7n Th\u1ee7 \u0110\u1ed9 \u0111em qu\u00e2n \u0111i \u0111\u00e1nh, \u0111\u00e1nh nhau n\u0103m s\u00e1u h\u1ee3p kh\u00f4ng ph\u00e2n th\u1eafng b\u1ea1i. N\u00e0ng Nga m\u00faa g\u01b0\u01a1m x\u00f4ng v\u00e0o \u0111\u1ed3n qu\u00e2n nh\u00e0 Tr\u1ea7n ch\u00e9m \u0111\u01b0\u1ee3c h\u01a1n m\u01b0\u1eddi th\u1ee7 c\u1ea5p, qu\u00e2n Tr\u1ea7n thua to. B\u1ed1n v\u1ecb \u0111\u00e1nh th\u1eafng tr\u1edf v\u1ec1 \u0111\u1ed3n c\u0169, truy\u1ec1n l\u1ec7nh qu\u00e2n d\u00e2n gi\u1ebft tr\u00e2u b\u00f2 l\u00e0m l\u1ec5 c\u1ea7u \u0111\u1ea3o thi\u00ean \u0111\u1ecba b\u00e1ch th\u1ea7n \u00e2m ph\u00f9 cho th\u1eafng l\u1ee3i. Trong khi \u0111ang h\u00e0nh l\u1ec5 b\u1ed7ng xu\u1ea5t hi\u1ec7n m\u1ed9t to\u00e1n binh m\u00e3 m\u1eb7c to\u00e0n m\u1ea7u tr\u1eafng t\u1eeb tr\u00ean tr\u1eddi k\u00e9o xu\u1ed1ng \u0111\u1ebfn tr\u01b0\u1edbc s\u00e2n b\u1ea3o t\u1eb1ng: \\\"Ta l\u00e0 T\u1ea3n Vi\u00ean S\u01a1n Th\u00e1nh, v\u00e2ng m\u1ec7nh th\u01b0\u1ee3ng \u0111\u1ebf truy\u1ec1n b\u1ea3o c\u00e1c \u00f4ng: D\u01b0a h\u1ea5u ch\u01b0a ch\u00edn m\u00e0 \u0111\u00e3 \u0103n s\u1edbm th\u00ec ch\u01b0a th\u00e0nh \u0111\u01b0\u1ee3c nghi\u1ec7p l\u1edbn \u0111\u00e2u. V\u1ea3 l\u1ea1i l\u00f2ng tr\u1eddi c\u00f2n vun \u0111\u1eafp cho nh\u00e0 Tr\u1ea7n, c\u00e1c \u00f4ng \u0111\u1ec1ph\u1ea3i ph\u00f9 t\u00e1 nh\u00e0 Tr\u1ea7n, ch\u1edb n\u00ean tr\u00e1i m\u1ec7nh tr\u1eddi m\u00e0 \u0111\u1ec3 tai v\u1ea1 cho sinh linh tr\u0103m h\u1ecd, vi\u1ec7c l\u00e0m v\u1eeba qua c\u1ee7a c\u00e1c \u00f4ng kh\u00f4ng n\u00ean! Kh\u00f4ng n\u00ean!\\\". T\u1eeb \u0111\u00f3 c\u00e1c \u00f4ng c\u1ed1 th\u1ee7 m\u1ed9t ph\u01b0\u01a1ng kh\u00f4ng d\u00e1m \u0111em qu\u00e2n khi\u00eau chi\u1ebfn v\u1edbi nh\u00e0 Tr\u1ea7n n\u1eefa. M\u1ed9t h\u00f4m Tr\u1ea7n Th\u00e1i T\u00f4ng n\u1eb1m ngh\u1ec9 t\u1ea1i \u0111i\u1ec7n \u0110\u00f4ng cung, m\u01a1 th\u1ea5y m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi \u0111i th\u1eb3ng v\u00e0o cung \u0111\u00ecnh, vua h\u1ecfi th\u00ec ng\u01b0\u1eddi \u1ea5y t\u00e2u: \u201cT\u00f4i l\u00e0 thi\u00ean s\u1ee9 v\u00e2ng m\u1ec7nh tr\u1eddi xu\u1ed1ng tr\u1ea7n b\u00e1o cho nh\u00e0 vua m\u1ed9t vi\u1ec7c, xin nh\u00e0 vua m\u1edf t\u1edd gi\u1ea5y n\u00e0y s\u1ebd bi\u1ebft\\\". N\u00f3i xong, thi\u00ean s\u1ee9 \u0111\u01b0a m\u1ea3nh gi\u1ea5y cho vua xem, trong \u0111\u00f3 vi\u1ebft: \u201cSau ba n\u0103m n\u1eefa M\u00f4ng C\u1ed5 \u0111\u1ebfn, Nguy\u00ean t\u1eb7c qu\u00e2n h\u00f9ng r\u1eafc h\u1ecda tai. Mu\u1ed1n \u0111\u01b0\u1ee3c thanh ni\u00ean y\u00ean b\u1ed1n b\u1ec3, Nguy\u1ec5n gia b\u1ed1n n\u1ed5i anh t\u00e0i \\\". Nh\u00e0 vua t\u1ec9nh m\u1ed9ng cho l\u00e0 tr\u1eddi b\u00e1o \u0111i\u1ec1m chinh chi\u1ebfn, song tr\u1eddi cho ng\u01b0\u1eddi","t\u00e0i gi\u00fap n\u01b0\u1edbc \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c, b\u00e8n l\u00e0m l\u1ec5 t\u1ebf c\u00e1o thi\u00ean \u0111\u1ecba. Sau \u0111\u00f3 vua Tr\u1ea7n \u0111\u01b0a h\u1ecbch chi\u00eau d\u1ee5 b\u1ed1n anh em lai kinh b\u00e1i y\u1ebft. B\u1ed1n anh em v\u1ec1 tri\u1ec1u, vua Tr\u1ea7n m\u1eebng, phong cho ba ng\u01b0\u1eddi l\u00e0m ch\u1ee9c \u0110i\u1ec3n qu\u00e2n th\u1ecb v\u1ec7, l\u1ea1i phong cho Nga n\u01b0\u01a1ng t\u01b0\u1edbc \u0110\u1ec7 th\u1ea5t thanh oai c\u00f4ng ch\u00faa c\u00f9ng tr\u1ea5n th\u1ee7 ba x\u1ee9 H\u1ea3i D\u01b0\u01a1ng, S\u01a1n Nam v\u00e0 Kinh B\u1eafc. T\u1eeb \u0111\u00f3 thi\u00ean h\u1ea1 thanh b\u00ecnh, trong n\u01b0\u1edbc y\u00ean \u1ed5n. \u0110\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t th\u1eddi gian kh\u00f4ng l\u00e2u th\u00ec qu\u00e2n M\u00f4ng C\u1ed5 k\u00e9o sang x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c. D\u01b0\u1edbi s\u1ef1 ch\u1ec9 huy c\u1ee7a H\u01b0ng \u0110\u1ea1o v\u01b0\u01a1ng, Minh c\u00f4ng, Hi\u1ec3n c\u00f4ng, Linh c\u00f4ng v\u00e0 Nga n\u01b0\u01a1ng c\u00f4ng ch\u00faa \u0111em m\u1ed9t v\u1ea1n qu\u00e2n l\u00ean c\u00e1c tri\u1ec1n s\u00f4ng Thao Giang, L\u00ea Giang, Nh\u1ecb H\u00e0. Nh\u00e0 vua th\u00e2n chinh c\u1ea7m qu\u00e2n \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c. Qu\u00e2n gi\u1eb7c ti\u1ebfn \u0111\u00e1nh \u0110\u00f4ng B\u1ed9 \u0110\u1ea7u, L\u00ea Ph\u1ee5 Tr\u1ea7n b\u1ecb bao v\u00e2y r\u1ea5t hi\u1ec3m nguy; Ph\u1ee5 Tr\u1ea7n kh\u00f4ng gi\u1ea3i v\u00e2y \u0111\u01b0\u1ee3c Anh em Minh c\u00f4ng \u0111em qu\u00e2n ti\u1ebfp chi\u1ebfn, \u0111\u1ea1i ph\u00e1 M\u00f4ng C\u1ed5 gi\u1ea3i v\u00e2y cho Ph\u1ee5 Tr\u1ea7n. Ph\u1ee5 Tr\u1ea7n th\u1ea5y qu\u00e2n gi\u1eb7c r\u1ea5t \u0111\u00f4ng, t\u00e2u v\u1edbi vua: \\\"Qu\u00e2n gi\u1eb7c r\u1ea5t \u0111\u00f4ng n\u00ean t\u1ea1m r\u00fat lui v\u1ec1 \u0111\u00f3ng \u1edf mi\u1ec1n s\u00f4ng L\u00f4 \u0111\u1ec3 nu\u00f4i d\u01b0\u1ee1ng qu\u00e2n s\u0129, luy\u1ec7n t\u1eadp cho th\u1eadt tinh nhu\u1ec7 sau s\u1ebd ti\u1ebfn c\u00f4ng\\\". Nh\u00e0 vua lui v\u1ec1 Thao Giang \u0111\u01b0\u1ee3c kho\u1ea3ng m\u01b0\u1eddi h\u00f4m th\u00ec qu\u00e2n gi\u1eb7c \u0111\u00e3 ti\u1ebfn v\u00e0o La Th\u00e0nh. Nh\u00e0 vua chia binh ti\u1ebfn c\u00f4ng gi\u1eb7c b\u1ed1n anh em ph\u1ee5ng m\u1ec7nh gi\u1eef Qu\u1ea3ng L\u00e3ng, Kho\u00e1i Ch\u00e2u. Trong chi\u1ebfn \u0111\u1ea5u tay \u0111ao c\u1ee7a ba \u00f4ng c\u0169ng nh\u01b0 tay ki\u1ebfm c\u1ee7a n\u00e0ng Nga l\u00e0m cho qu\u00e2n Nguy\u00ean r\u1ee5ng \u0111\u1ea7u la li\u1ec7t. Sau khi chi\u1ebfn th\u1eafng qu\u00e2n Nguy\u00ean, b\u00e1ch qu\u00e2n v\u00e0 ch\u01b0 t\u01b0\u1edbng \u0111\u1ec1u \u0111\u01b0\u1ee3c ban ch\u1ee9c t\u01b0\u1edbc. B\u1ed1n anh em \u0111\u1ec1u \u0111\u01b0\u1ee3c phong t\u01b0\u1edbc \u0111\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng, n\u00e0ng Nga \u0111\u01b0\u1ee3c phong l\u00e0 c\u00f4ng ch\u00faa. C\u00e1c \u00f4ng v\u1ec1 th\u0103m qu\u00ea nh\u00e0. \u0110\u01b0\u1ee3c nh\u00e0 vua cho ph\u00e9p v\u00e0 ban ba ch\u1ee5c n\u00e9n v\u00e0ng. Th\u1eddi gian th\u0103m qu\u00ea, th\u00e2n m\u1eabu c\u00e1c \u00f4ng t\u1ea1 th\u1ebf, c\u00e1c l\u00e0m l\u1ec5 an t\u00e1ng t\u1ea1i b\u1ebfn s\u00f4ng Qu\u1ea3ng L\u00e3ng. Sau \u0111\u00f3, nh\u00e0 vua b\u1ed5 nhi\u1ec7m c\u00e1c \u00f4ng \u0111i tr\u1ea5n th\u1ee7 S\u01a1n Nam, H\u1ea3i D\u01b0\u01a1ng, l\u00e0m quan \u1edf ngo\u00e0i h\u01a1n hai ch\u1ee5c n\u0103m th\u00ec nh\u00e0 vua v\u1eddi lai kinh... Tr\u01b0\u1edbc l\u00fac l\u00ean \u0111\u01b0\u1eddng lai kinh, c\u00e1c \u00f4ng tri\u1ec7u t\u1eadp nh\u00e2n d\u00e2n L\u01b0u X\u00e1 ban cho m\u01b0\u1eddi l\u1ea1ng v\u00e0ng l\u00e0m kho\u1ea3n chi v\u00e0o h\u01b0\u01a1ng h\u1ecfa sau n\u00e0y. C\u0103n d\u1eb7n v\u1eeba d\u1ee9t l\u1eddi, tr\u1eddi b\u1ed7ng t\u1ed1i t\u0103m m\u00f9 m\u1ecbt, tr\u00ean tr\u1eddi n\u1ed5 ba ti\u1ebfng s\u00e9t d\u1eef d\u1ed9i, c\u00e1c \u00f4ng c\u00f9ng h\u00f3a m\u1ed9t l\u00fac. Nh\u00e2n d\u00e2n d\u00e2ng bi\u1ec3u t\u00e2u l\u00ean tri\u1ec1u \u0111\u00ecnh, \u0111\u01b0\u1ee3c nh\u00e0 vua truy phong l\u00e0m Trung \u0111\u1eb3ng ph\u00fac th\u1ea7n, chu\u1ea9n y cho x\u00e3 L\u01b0u X\u00e1 th\u1edd c\u00fang. \u0110\u1ebfn tri\u1ec1u vua L\u00ea Th\u00e1nh T\u00f4ng, c\u00e1c ng\u00e0i t\u1eebng hi\u1ec3n linh gi\u00fap n\u01b0\u1edbc v\u00e0 \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c c\u00e1c v\u1ecb \u0111\u1ebf v\u01b0\u01a1ng gia phong du\u1ec7 hi\u1ec7u. B\u00d9I GIA LI\u1ec4U Th\u00e1ng ba nhu\u1eadn n\u0103m T\u00e2n h\u1ee3i (1371) ni\u00ean hi\u1ec7u Thi\u1ec7u Kh\u00e1nh th\u1ee9 hai \u0111\u1eddi vua Tr\u1ea7n Ngh\u1ec7 T\u00f4ng. Vua Chi\u00eam th\u00e0nh l\u00e0 Ch\u1ebf B\u1ed3ng Nga th\u00e2n l\u00e0m t\u01b0\u1edbng mang qu\u00e2n v\u01b0\u1ee3t bi\u1ec3n v\u00e0o c\u1eeda \u0110\u1ea1i An x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c n\u01b0\u1edbc ta. Th\u1ee7 ng\u1ef1 ng\u00e3 ba Ho\u00e0ng","giang l\u00e0 B\u00f9i Gia Li\u1ec5u d\u00e0n tr\u1eadn \u0111\u00f3n \u0111\u00e1nh to\u00e1n qu\u00e2n ti\u00ean phong c\u1ee7a gi\u1eb7c. Qu\u00e2n Tr\u1ea7n chi\u1ebfn \u0111\u1ea5u anh d\u0169ng v\u00e0 hy sinh g\u1ea7n h\u1ebft. B\u00f9i t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n b\u1ecb gi\u1eb7c ch\u00e9m tr\u00fang m\u1ed9t \u0111ao, \u0111\u1ea7u g\u1ea7n l\u00eca kh\u1ecfi c\u1ed5, \u00f4ng m\u1ed9t tay gi\u1eef \u0111\u1ea7u, m\u1ed9t tay c\u1ea7m l\u00e1 ch\u1eafn phi ng\u1ef1a v\u01b0\u1ee3t v\u00f2ng v\u00e2y, ch\u1ea1y v\u1ec1 l\u00e0ng V\u00f4 Ho\u1ea1n l\u00e0 qu\u00ea h\u01b0\u01a1ng \u00f4ng. Khi ch\u1ea1y \u0111\u1ebfn Tr\u1ea1i \u0110\u1ed3ng, g\u1eb7p m\u1ed9t qu\u00e1n h\u00e0ng, B\u00f9i t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n d\u1eebng ng\u1ef1a h\u1ecfi b\u00e0 ch\u1ee7 qu\u00e1n: Ta b\u1ecb th\u01b0\u01a1ng nh\u01b0 th\u1ebf n\u00e0y li\u1ec7u c\u00f3 s\u1ed1ng \u0111\u01b0\u1ee3c kh\u00f4ng? B\u00e0 h\u00e0ng \u0111\u00e1p: \u0110\u1ea7u c\u1ee7a ng\u00e0i b\u1ecb ch\u00e9m c\u00f2n m\u1ed9t t\u00fd da d\u00ednh v\u00e0o c\u1ed5 th\u00ec s\u1ed1ng l\u00e0m sao \u0111\u01b0\u1ee3c. B\u00f9i T\u01b0\u1edbng qu\u00e2n nghe xong b\u00f9i ng\u00f9i n\u01b0\u1edbc m\u1eaft nh\u00ecn v\u1ec1 cung Thi\u00ean Tr\u01b0\u1eddng (T\u1ee9c M\u1eb7c), l\u1ea1i ngo\u1ea3nh v\u1ec1 l\u00e0ng V\u00f4 Ho\u1ea1n, \u0111o\u1ea1n cho ng\u1ef1a s\u1ea3i v\u00e0i b\u01b0\u1edbc ra c\u00e1nh \u0111\u1ed3ng, n\u00e9m c\u00e1i l\u00e1 ch\u1eafn xu\u1ed1ng \u0111\u1ea5t r\u1ed3i ng\u00e3 xu\u1ed1ng ng\u1ef1a m\u00e0 h\u00f3a, qua m\u1ed9t \u0111\u00eam m\u1ed1i \u0111\u00f9n th\u00e0nh m\u1ed9. Nh\u00e2n d\u00e2n tr\u1ea1i \u0110\u1ed3ng l\u1eadp mi\u1ebfu ph\u1ee5ng th\u1edd. \u0110\u1ebfn \u0111\u1eddi L\u00ea Trung h\u01b0ng \u0111\u01b0\u1ee3c nh\u00e0 vua phong s\u1eafc, \u0111\u1ec1n mi\u1ebfu \u0111\u01b0\u1ee3c x\u00e2y d\u1ef1ng nguy nga to l\u1edbn, tr\u1ea3i m\u1ea5y tr\u0103m n\u0103m \u0111\u1ebfn nay \u0111\u00e3 c\u00f3 nhi\u1ec1u l\u1ea7n tu s\u1eeda, v\u00e0 h\u01b0\u01a1ng kh\u00f3i ph\u1ee5ng th\u1edd. C\u1eeda \u0111\u1ec1n c\u00f3 hai \u0111\u00f4i c\u00e2u \u0111\u1ed1i n\u00f3i l\u00ean s\u1ef1 t\u00edch c\u1ee7a th\u1ea7n: 1- V\u1ea1n c\u1ed5 tr\u01b0\u1eddng t\u1ed3n tr\u00e1ng ki\u1ec7n anh thanh t\u1ebf L\u00e3 t\u01b0\u1edbng. Thi\u00ean thu b\u1eadt h\u01b0\u1edfng \u00e2n uy linh \u1ee9ng t\u00fd \u0111\u1ed3ng nh\u00e2n. Ngh\u0129a l\u00e0: Mu\u00f4n th\u1ee7a c\u00f2n m\u00e3i m\u00e3i m\u1ea1nh m\u1ebd hi\u1ec3n h\u00e1ch thay, ti\u1ebfng t\u0103m s\u00e1nh t\u1eebng L\u00e3 gia. Ngh\u00ecn n\u0103m nh\u01b0 h\u1eb1ng th\u1ea5y ph\u00f9 h\u1ed9 d\u00e2n l\u00e0ng tr\u1eebng ph\u1ea1t k\u1ebb \u00e1c, linh thi\u00eang che ch\u1edf d\u00e2n \u0110\u1ed5ng (ph\u00f9). 2- Ho\u00e0ng Giang nh\u1ea5t chi\u1ebfn kinh chi\u00eam kh\u1ea9u. \u0110\u1ed3ng d\u00e3 d\u01b0 linh t\u1ed1 ph\u00fac th\u1ea7n. Ngh\u0129a l\u00e0: M\u1ed9t tr\u1eadn \u0111\u00e1nh \u1edf s\u00f4ng Ho\u00e0ng gi\u1eb7c Chi\u00eam kinh s\u1ee3. Uy linh c\u00f2n l\u1ea1i l\u00e0m ph\u00fac th\u1ea7n \u1edf \u0110\u1ed3ng (ph\u00f9)","B\u00ean c\u1ea1nh \u0111\u1ec1n th\u1edd c\u00f3 m\u1ed9t phi\u1ebfn \u0111\u00e1 xanh, t\u01b0\u01a1ng truy\u1ec1n \u0111\u00f3 l\u00e0 c\u00e1i l\u00e1 ch\u1eafn c\u1ee7a B\u00f9i t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n h\u00f3a \u0111\u00e1. TR\u1ea6N QU\u1ed0C TU\u1ea4N Tr\u1ea7n Qu\u1ed1c Tu\u1ea5n sinh gi\u1edd T\u00fd, ng\u00e0y m\u1ed3ng 10, th\u00e1ng ch\u1ea1p, n\u0103m M\u1eadu t\u00fd (1228), cha l\u00e0 An Sinh V\u01b0\u01a1ng Tr\u1ea7n Li\u1ec5u anh ru\u1ed9t l\u00e0 vua Tr\u1ea7n Th\u00e1i T\u00f4ng, m\u1eb9 l\u00e0 Nguy\u1ec7t V\u01b0\u01a1ng Phi. L\u00fac m\u1edbi sinh ra, c\u00f3 th\u1ea7y t\u01b0\u1edbng ti\u00ean \u0111o\u00e1n: \\\"Ng\u01b0\u1eddi n\u00e0y ng\u00e0y sau c\u00f3 th\u1ec3 gi\u00fap n\u01b0\u1edbc c\u1ee9u \u0111\u1eddi\u201d. \u0110\u1ebfn tu\u1ed5i tr\u01b0\u1edfng th\u00e0nh, dung m\u1ea1o kh\u00f4i ng\u00f4 th\u00f4ng minh h\u01a1n ng\u01b0\u1eddi, xem kh\u1eafp c\u00e1c s\u00e1ch, t\u00e0i g\u1ed3m v\u0103n v\u00f5. Th\u00e1ng ch\u00edn n\u0103m \u0110inh t\u1ef5 (1257), Tr\u1ea7n Qu\u1ed1c Tu\u1ea5n \u0111\u01b0\u1ee3c phong Ti\u1ebft ch\u1ebf hai \u0111\u1ea1o qu\u00e2n t\u1ea3, h\u1eefu ra ng\u0103n gi\u1eef bi\u00ean gi\u1edbi, ch\u1ed1ng c\u1ef1 qu\u00e2n Nguy\u00ean - M\u00f4ng x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c l\u1ea7n th\u1ee9 nh\u1ea5t. M\u00f9a thu, n\u0103m Qu\u00fd m\u00f9i (1283), vua Nguy\u00ean sai con l\u00e0 Th\u00e1i T\u1eed Tho\u00e1t Hoan v\u00e0 nhi\u1ec1u danh t\u01b0\u1edbng huy \u0111\u1ed9ng 50 v\u1ea1n qu\u00e2n chu\u1ea9n b\u1ecb sang x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c. Vua Tr\u1ea7n phong Tr\u1ea7n Qu\u1ed1c Tu\u1ea5n l\u00e0m Qu\u1ed1c C\u00f4ng Ti\u1ebft ch\u1ebf th\u1ed1ng l\u0129nh qu\u00e2n s\u1ef1. Con tr\u01b0\u1edfng c\u1ee7a H\u01b0ng \u0110\u1ea1o V\u01b0\u01a1ng l\u00e0 Nghi\u1ec5n \u0111\u01b0\u1ee3c phong H\u01b0ng V\u0169 v\u01b0\u01a1ng, con th\u1ee9 hai l\u00e0 U\u1ea5t \u0111\u01b0\u1ee3c phong H\u01b0ng Hi\u1ebfn v\u01b0\u01a1ng, con th\u1ee9 ba l\u00e0 T\u1ea3ng \u0111\u01b0\u1ee3c phong H\u01b0ng Nh\u01b0\u1ee3ng v\u01b0\u01a1ng, con th\u1ee9 t\u01b0 l\u00e0 Hi\u00ean \u0111\u01b0\u1ee3c phong H\u01b0ng Tr\u00ed v\u01b0\u01a1ng, \u0111\u1ed1c xu\u1ea5t qu\u00e2n c\u00e1c x\u1ee9 B\u00e0ng H\u00e0, Na S\u1ea7m, Tr\u00e0 H\u01b0\u01a1ng, Y\u00ean Sinh, Long Nh\u00e3n t\u1ed5ng c\u1ed9ng 20 v\u1ea1n ng\u01b0\u1eddi theo H\u01b0ng \u0110\u1ea1o v\u01b0\u01a1ng \u0111\u1ec3 ch\u1ed1ng qu\u00e2n Nguy\u00ean - M\u00f4ng. H\u01b0ng \u0110\u1ea1o v\u01b0\u01a1ng, so\u1ea1n s\u00e1ch \\\"Binh gia di\u1ec7u l\u00fd y\u1ebfu l\u01b0\u1ee3c\u201d \u0111\u1ec3 d\u1ea1y c\u00e1c t\u1ef3 t\u01b0\u1edbng, l\u00e0m b\u00e0i h\u1ecbch k\u00eau g\u1ecdi to\u00e0n d\u00e2n \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c Nguy\u00ean - M\u00f4ng k\u1ebb th\u00f9 kh\u00f4ng \u0111\u1ed9i tr\u1eddi chung. H\u01b0ng \u0110\u1ea1o v\u01b0\u01a1ng l\u1ea1i ch\u00e9p nh\u1eb7t c\u00e1c nh\u00e0 l\u00e0m \\\"\u0110\u1ed3 B\u00e1t qu\u00e1i c\u1eeda cung\u201d, \u201cV\u1ea1n ki\u1ebfp t\u00f4ng b\u00ed truy\u1ec1n th\u01b0\\\" l\u00e0m s\u00e1ch gia truy\u1ec1n d\u1ea1y cho con ch\u00e1u gi\u1ecfi ph\u00e9p c\u1ea7m qu\u00e2n. Ng\u00e0y 3 th\u00e1ng 3 n\u0103m \u1ea4t d\u1eadu (1285), H\u01b0ng \u0110\u1ea1o v\u01b0\u01a1ng c\u00f9ng hai vua Tr\u1ea7n \u0111 \u1edf ph\u1ee7 Tr\u01b0\u1eddng Y\u00ean, ch\u00e9m \u0111\u1ea7u c\u1eaft tai gi\u1eb7c nhi\u1ec1u kh\u00f4ng k\u1ec3 xi\u1ebft; Quan qu\u00e2n chi\u1ebfn th\u1eafng gi\u1eb7c \u1edf nhi\u1ec1u n\u01a1i, ng\u00e0y 20 \u0111\u00e1nh b\u1ea1i gi\u1eb7c \u1edf T\u00e2y K\u1ebft, qu\u00e2n gi\u1eb7c ch\u1ebft v\u00e0 b\u1ecb th\u01b0\u01a1ng r\u1ea5t nhi\u1ec1u, ch\u00e9m \u0111\u01b0\u1ee3c Nguy\u00ean so\u00e1i Toa \u0110\u00f4. N\u1eeda \u0111\u00eam \u00d4 M\u00e3 Nhi tr\u1ed1n qua c\u1eeda s\u00f4ng Thanh Ho\u00e1, quan qu\u00e2n \u0111u\u1ed5i k\u1ecbp b\u1eaft \u0111\u01b0\u1ee3c h\u01a1n 5 v\u1ea1n ng\u01b0\u1eddi \u0111em v\u1ec1. \u00d4 M\u00e3 Nhi ch\u1ec9 c\u00f2n m\u1ed9t thuy\u1ec1n l\u1edbn v\u01b0\u1ee3t bi\u1ec3n tr\u1ed1n tho\u00e1t.","H\u01b0ng \u0110\u1ea1o v\u01b0\u01a1ng l\u1ea1i c\u00f9ng v\u1edbi Th\u00e1i t\u1eed Tho\u00e1t Hoan v\u00e0 L\u00fd H\u1eb1ng \u0111\u00e1nh nhau \u1edf V\u1ea1n Ki\u1ebfp, gi\u1eb7c thua, ch\u1ebft \u0111u\u1ed1i r\u1ea5t nhi\u1ec1u. L\u00fd H\u1eb1ng \u0111em qu\u00e2n h\u1ed9 v\u1ec7 Tho\u00e1t Hoan ch\u1ea1y v\u1ec1 T\u01b0 - Ninh. Qu\u00e2n ta d\u00f9ng t\u00ean thu\u1ed1c \u0111\u1ed9c b\u1eafn tr\u00fang \u0111\u1ea7u g\u1ed1i b\u00ean t\u1ea3 c\u1ee7a L\u00fd H\u1eb1ng. H\u1eb1ng ch\u1ebft. T\u1ef3 t\u01b0\u1edbng L\u00fd Qu\u00e1n thu nh\u1eb7t \u0111\u01b0\u1ee3c 5 v\u1ea1n t\u00e0n qu\u00e2n, d\u00f9ng \u1ed1ng \u0111\u1ed3ng gi\u1ea5u Tho\u00e1t Hoan v\u00e0o trong \u0111\u1ec3 tr\u1ed1n v\u1ec1 B\u1eafc. H\u01b0ng V\u00f5 v\u01b0\u01a1ng \u0111u\u1ed5i theo b\u1eafn tr\u00fang L\u00fd Qu\u00e1n ch\u1ebft. Ng\u00e0y 6 th\u00e1ng 6 H\u01b0ng \u0110\u1ea1o v\u01b0\u01a1ng r\u01b0\u1edbc hai vua Tr\u1ea7n v\u1ec1 kinh s\u01b0, \u0111\u1ebfn th\u00e1ng ch\u00edn \u0111\u1ed5i ni\u00ean hi\u1ec7u l\u00e0 n\u0103m \u0111\u1ea7u Trung H\u01b0ng. Th\u00e1ng gi\u00eang, n\u0103m Tr\u00f9ng H\u01b0ng th\u1ee9 hai (1286) th\u1ea3 h\u1ebft qu\u00e2n Nguy\u00ean - M\u00f4ng b\u1ecb b\u1eaft cho v\u1ec1 n\u01b0\u1edbc. Th\u00e1ng 3, vua Nguy\u00ean s\u1eafc phong Th\u01b0\u1ee3ng Th\u01b0 S\u1ea3nh l\u00e0 \u00c1o l\u1ed7 X\u00edch, B\u00ecnh ch\u01b0\u01a1ng s\u1ef1 l\u00e0 \u00d4 M\u00e3 Nhi, \u0110\u1ea1i t\u01b0\u1edbng Tr\u01b0\u01a1ng V\u0103n H\u1ed5 \u0111i\u1ec1u \u0111\u1ed9ng 50 v\u1ea1n qu\u00e2n hai mi\u1ec1n H\u1ed3 - Qu\u1ea3ng l\u00e0m 300 thuy\u1ec1n \u0111i bi\u1ec3n, h\u1eb9n \u0111\u1ebfn th\u00e1ng t\u00e1m, h\u1ecdp c\u1ea3 \u1edf Kh\u00e2m Ch\u00e2u, Li\u00eam Ch\u00e2u v\u00e0 sai \u0111em qu\u00e2n Giang Chi\u1ebft, H\u1ed3 Qu\u1ea3ng v\u00e0 Giang T\u00e2y x\u00e2m l\u1ea5n ph\u01b0\u01a1ng Nam, M\u01b0\u1ee3n c\u1edb \u0111em ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ea7u h\u00e0ng l\u00e0 Tr\u1ea7n \u00edch T\u1eafc con vua Tr\u1ea7n Th\u00e1nh T\u00f4ng v\u1ec1 n\u01b0\u1edbc l\u1eadp l\u00e0m An Nam qu\u1ed1c v\u01b0\u01a1ng. Vua Tr\u1ea7n Nh\u00e2n T\u00f4ng h\u1ecfi H\u01b0ng \u0110\u1ea1o v\u01b0\u01a1ng \u201cTh\u1ebf gi\u1eb7c n\u0103m nay th\u1ebf n\u00e0o?\\\". V\u01b0\u01a1ng tr\u1ea3 l\u1eddi: \u201cN\u01b0\u1edbc ta th\u00e1i b\u00ecnh l\u00e2u ng\u00e0y, d\u00e2n kh\u00f4ng bi\u1ebft vi\u1ec7c binh, cho n\u00ean n\u0103m tr\u01b0\u1edbc qu\u00e2n Nguy\u00ean x\u00e2m l\u1ea5n, th\u1ea3ng ho\u1eb7c c\u00f3 ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ea7u h\u00e0ng, c\u00f3 ng\u01b0\u1eddi tr\u1ed1n tr\u00e1nh. Nh\u1edd uy linh c\u1ee7a t\u1ed5 t\u00f4ng v\u00e0 th\u1ea7n v\u00f5 c\u1ee7a b\u1ec7 h\u1ea1 \u0111\u00e3 qu\u00e9t s\u1ea1ch r\u1ee3 H\u1ed3, nay n\u1ebfu l\u1ea1i sang th\u00ec qu\u1ea7n ta \u0111\u00e3 quen vi\u1ec7c \u0111\u00e1nh d\u1eb9p m\u00e0 qu\u00e2n h\u1ecd th\u00ec ng\u1ea1i v\u1ec1 \u0111i xa; v\u1ea3 l\u1ea1i h\u1ecd v\u1eabn s\u1ee3 v\u1ec1 s\u1ef1 th\u1ea5t b\u1ea1i c\u1ee7a H\u1eb1ng v\u00e0 Qu\u00e1n, kh\u00f4ng c\u00f3 l\u00f2ng chi\u1ebfn \u0111\u1ea5u n\u1eefa. c\u1ee9 \u00fd th\u1ea7n xem th\u00ec t\u1ea5t \u0111\u00e1nh tan \u0111\u01b0\u1ee3c\\\". Vua b\u00e8n sai H\u01b0ng \u0110\u1ea1o v\u01b0\u01a1ng t\u1ed5ng \u0111\u1ed1c c\u00e1c V\u01b0\u01a1ng h\u1ea7u t\u00f4n th\u1ea5t \u0111i\u1ec1u qu\u00e2n v\u00e0 l\u00e0m \u0111\u1ed3 kh\u00ed gi\u1edbi thuy\u1ec1n g. Th\u00e1ng 2, n\u0103m \u0110inh h\u1ee3i (1287), nh\u00e0 Nguy\u00ean ph\u00e1i qu\u00e2n ba h\u00e0nh s\u1ea3nh, qu\u00e2n M\u00f4ng C\u1ed5, qu\u00e2n H\u00e1n Nam, c\u00f9ng qu\u00e2n V\u00e2n Nam v\u00e0 qu\u00e2n ng\u01b0\u1eddi L\u00ea \u1edf 4 ch\u00e2u ngo\u00e0i bi\u1ec3n chia \u0111\u01b0\u1eddng v\u00e0o c\u01b0\u1edbp n\u01b0\u1edbc ta. Sai V\u1ea1n h\u1ed9 h\u1ea7u Tr\u01b0\u01a1ng V\u0103n H\u1ed5 ch\u1edf 70 v\u1ea1n h\u1ed9c l\u01b0\u01a1ng d\u00f2 \u0111\u01b0\u1eddng bi\u1ec3n \u0111i theo, l\u1ea1i \u0111\u1eb7t Ch\u00ednh Giao ch\u1ec9 h\u00e0nh Th\u01b0\u1ee3ng th\u01b0 s\u1ea3nh, cho \u00c1o L\u1ed7 X\u00edch l\u00e0m B\u00ecnh ch\u01b0\u01a1ng s\u1ef1, \u00d4 M\u00e3 Nhi v\u00e0 Ph\u00e0n Ti\u1ebfp l\u00e0m Tham tri ch\u00ednh s\u1ef1 ph\u1ee5 tr\u00e1ch, \u0110i\u1ec1u chi ti\u1ebft ch\u1ebf c\u1eeda Tr\u1ea7n Nam v\u01b0\u01a1ng, Tho\u00e1t Hoan. C\u00e1c quan ch\u1ea5p ch\u00ednh xin ch\u1ecdn ng\u01b0\u1eddi kho\u1ebb m\u1ea1nh \u0111\u1ec3 t\u0103ng qu\u00e2n s\u1ed1, H\u01b0ng \u0110\u1ea1o V\u01b0\u01a1ng n\u00f3i: \u201cQu\u00e2n c\u1ea7n tinh kh\u00f4ng c\u1ea7n nhi\u1ec1u, d\u00f9 \u0111\u1ebfn B\u1ed5 Ki\u00ean c\u00f3 100 v\u1ea1n qu\u00e2n, c\u00f3 l\u00e0m g\u00ec \u0111\u01b0\u1ee3c?\\\".","Ng\u00e0y 24 th\u00e1ng 11, H\u01b0ng \u0111\u1ee9c h\u1ea7u Qu\u00e1n d\u00f9ng t\u00ean thu\u1ed1c \u0111\u1ed9c b\u1eafn gi\u1eb7c ch\u1ebft v\u00e0 b\u1ecb th\u01b0\u01a1ng r\u1ea5t nhi\u1ec1u. Gi\u1eb7c lui v\u1ec1 \u0111\u00f3ng \u1edf c\u1eeda \u1ea3i V\u0169 Cao. Ng\u00e0y 28 Ph\u00e1n th\u1ee7 th\u01b0\u1ee3ng v\u1ecb Nh\u00e2n \u0111\u1ee9c h\u1ea7u To\u00e0n \u0111em thu\u1ef7 qu\u00e2n \u0111\u00e1nh \u1edf v\u1ee5ng \u0110u M\u1ed7, gi\u1eb7c ch\u1ebft \u0111u\u1ed1i r\u1ea5t nhi\u1ec1u, b\u1eaft s\u1ed1ng 40 t\u00ean v\u00e0 thuy\u1ec1n ng\u1ef1a, kh\u00ed gi\u1edbi v\u1ec1 d\u00e2ng, ng\u00e0y 26 th\u00e1ng 12 qu\u00e2n gi\u1eb7c l\u1ea1i b\u1ecb qu\u00e2n ta \u0111\u00e1nh thua. Ng\u00e0y 8 th\u00e1ng gi\u00eang n\u0103m M\u1eadu t\u00fd (1288) quan qu\u00e2n h\u1ee3p nhau \u0111\u00e1nh \u1edf ngo\u00e0i bi\u1ec3n \u0110\u1ea1i B\u1eb1ng, b\u1eaft \u0111\u01b0\u1ee3c 300 thuy\u1ec1n \u0111i tu\u1ea7n c\u1ee7a gi\u1eb7c, ch\u00e9m nhi\u1ec1u th\u1ee7 c\u1ea5p. Qu\u00e2n Nguy\u00ean b\u1ecb ch\u1ebft \u0111u\u1ed1i r\u1ea5t nhi\u1ec1u. Ng\u00e0y 8 th\u00e1ng ba, qu\u00e2n Nguy\u00ean h\u1ed9i \u1edf s\u00f4ng B\u1ea1ch \u0110\u1eb1ng, \u0111\u1ec3 \u0111\u00f3n thuy\u1ec1n l\u01b0\u01a1ng c\u1ee7a b\u1ecdn Tr\u01b0\u01a1ng V\u0103n H\u1ed5 nh\u01b0ng kh\u00f4ng g\u1eb7p, H\u01b0ng \u0110\u1ea1o v\u01b0\u01a1ng \u0111em qu\u00e2n \u0111\u00e1nh, gi\u1eb7c b\u1ecb thua. Tr\u01b0\u1edbc \u0111\u1ea5y H\u01b0ng \u0110\u1ea1o v\u01b0\u01a1ng \u0111\u00e3 \u0111\u00f3ng c\u1ecdc d\u00f2ng s\u00f4ng B\u1ea1ch \u0110\u1eb1ng ph\u1ee7 c\u1ecf l\u00ean tr\u00ean, ng\u00e0y h\u00f4m \u1ea5y nh\u00e2n n\u01b0\u1edbc tri\u1ec1u l\u00ean, v\u01b0\u01a1ng cho qu\u00e2n khi\u00eau chi\u1ebfn, r\u1ed3i gi\u1ea3 thua, qu\u00e2n gi\u1eb7c b\u1ecb v\u01b0\u1edbng c\u1ecdc. T\u01b0\u1edbng qu\u00e2n Nguy\u1ec5n Kho\u00e1i \u0111em qu\u00e2n Th\u00e1nh d\u1ef1c ngh\u0129a d\u0169ng \u0111\u00e1nh nhau v\u1edbi gi\u1eb7c b\u1eaft \u0111\u01b0\u1ee3c B\u00ecnh ch\u01b0\u01a1ng \u00c1o L\u1ed7 X\u00edch. Hai vua \u0111em qu\u00e2n ti\u1ebfp \u1ee9ng \u0111\u00e1nh h\u0103ng, qu\u00e2n Nguy\u00ean b\u1ecb gi\u1ebft v\u00e0 ch\u1ebft \u0111u\u1ed1i kh\u00f4ng k\u1ec3 xi\u1ebft, n\u01b0\u1edbc s\u00f4ng loang m\u00e1u \u0111\u1ecf ng\u1ea7u. \u0110\u1ebfn l\u00fac qu\u00e2n c\u1ee7a Tr\u01b0\u01a1ng V\u0103n H\u1ed5 \u0111\u1ebfn, qu\u00e2n ph\u1ee5c hai b\u00ean b\u1edd s\u00f4ng ra s\u1ee9c \u0111\u00e1nh, gi\u1eb7c l\u1ea1i thua. N\u01b0\u1edbc tri\u1ec1u xu\u1ed1ng m\u1ea1nh, thuy\u1ec1n l\u01b0\u01a1ng c\u1ee7a Tr\u01b0\u01a1ng V\u0103n H\u1ed5 g\u00e1c l\u00ean tr\u00ean c\u1ecdc, nghi\u00eang \u0111\u1eafm g\u1ea7n h\u1ebft. Qu\u00e2n Nguy\u00ean ch\u1ebft r\u1ea5t nhi\u1ec1u, l\u1ea1i b\u1eaft th\u00eam \u0111\u01b0\u1ee3c 400 chi\u1ebfc thuy\u1ec1n \u0111i tu\u1ea7n. N\u1ed9i Minh T\u1ef1 b\u1eaft s\u1ed1ng \u0111\u01b0\u1ee3c \u00d4 M\u00e3 Nhi v\u00e0 T\u00edch L\u1ec7 C\u01a1 Ng\u1ecdc. Tr\u1ea5n Nam v\u01b0\u01a1ng Tho\u00e1t Hoan v\u00e0 A \u0110\u00e0i \u0111em qu\u00e2n tr\u1ed1n v\u1ec1 T\u01b0 Ninh. Hai vua Tr\u1ea7n tr\u1edf v\u1ec1 Long H\u01b0ng, ng\u00e0y 17, \u0111em c\u00e1c t\u01b0\u1edbng c\u1ee7a gi\u1eb7c b\u1ecb b\u1eaft l\u00e0 T\u00edch L\u1ec7 C\u01a1 Ng\u1ecdc, nguy\u00ean so\u00e1i v\u00e0 c\u00e1c V\u1ea1n H\u1ed9 Thi\u00ean H\u1ed9 l\u00e0m l\u1ec5 d\u00e2ng th\u1eafng tr\u1eadn \u1edf Chi\u00eau L\u00e3ng. Vua Tr\u1ea7n Nh\u00e2n T\u00f4ng th\u1ea5y ch\u00e2n ng\u1ef1a \u0111\u00e1 \u1edf l\u0103ng t\u1ea9m \u0111\u1ec1u b\u1ecb l\u1ea5m b\u00f9n, cho l\u00e0 th\u1ea7n linh ng\u1ea7m gi\u00fap khi l\u00e0m l\u1ec5 y\u1ebft c\u00f3 c\u00e2u th\u01a1: X\u00e3 t\u1eafc l\u01b0\u1ee1ng h\u1ed3i lao th\u1ea1ch m\u00e3. S\u01a1n h\u00e0 thi\u00ean c\u1ed5 \u0111i\u1ec7n kim \u00e2n T\u1ea1m d\u1ecbch: X\u00e3 t\u1eafc hai phen ch\u1ed3n v\u00f3 ng\u1ef1a (\u0111\u00e1) Non s\u00f4ng ngh\u00ecn thu\u1edf v\u1eefng \u00e2u v\u00e0ng. H\u01b0ng \u0110\u1ea1o v\u01b0\u01a1ng \u0111\u01b0\u1ee3c phong: Th\u00e1i S\u01b0, Th\u01b0\u1ee3ng Ph\u1ee5, Th\u01b0\u1ee3ng Qu\u1ed1c, B\u00ecnh B\u1eafc \u0110\u1ea1i nguy\u00ean so\u00e1i H\u01b0ng \u0110\u1ea1o \u0111\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng. Khi v\u00e0o ch\u1ea7u \u0111\u01b0\u1ee3c ng\u1ed3i t\u1ea5u","kh\u00f4ng ph\u1ea3i x\u01b0ng t\u00ean. H\u01b0ng \u0110\u1ea1o \u0110\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng m\u1ea5t t\u1ea1i V\u1ea1n Ki\u1ebfp v\u00e0o ng\u00e0y 20 th\u00e1ng 8 n\u0103m Canh t\u00fd (1300). Nhi\u1ec1u l\u00e0ng x\u00e3 trong m\u1ecdi mi\u1ec1n \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc nh\u1edb c\u00f4ng \u01a1n l\u1eadp \u0111\u1ec1n th\u1edd. C\u00f3 ng\u00f4i \u0111\u1ec1n \u1edf L\u1ea1ng Giang trong cung th\u1edd H\u01b0ng \u0110\u1ea1o \u0110\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng c\u00f3 thanh g\u01b0\u01a1m \u0111\u1eb7t trong h\u1ed9p g\u1ed7 nh\u1ecf. M\u1ed7i khi trong n\u01b0\u1edbc c\u00f3 gi\u1eb7c th\u00ec \u0111\u1ebfn t\u1ebf \u1edf \u0111\u1ec1n, h\u1ec5 th\u1ea5y g\u01b0\u01a1m trong h\u1ed9p c\u00f3 ti\u1ebfng k\u00eau l\u00e0 \u0111\u1ea1i th\u1eafng. C\u00f3 \u0111\u00f4i c\u00e2u \u0111\u1ed1i: B\u1ea5t t\u1eadn minh bi nam Th\u01b0\u1ee3ng phu Do truy\u1ec1n h\u1eb9p ki\u1ebfm b\u1eafc \u00d4 Nhi D\u00e2n l\u00e0ng T\u00e2n Li\u00eau \u0111\u00fac t\u01b0\u1ee3ng H\u01b0ng \u0110\u1ea1o \u0110\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng th\u1edd \u1edf \u0111NTri\u1ec7u Vi\u1ec7t V\u01b0\u01a1ng ho\u00e0ng \u0111\u1ebf. C\u00f3 \u0111\u00f4i c\u00e2u \u0111\u1ed1i: B\u1ea1ch \u0111\u1eb1ng linh t\u00edch phong th\u00e0nh ki\u1ebfm Th\u01b0\u1ee3ng tr\u1ee5 s\u00f9ng hu\u00e2n th\u1ea1ch h\u1eefu bi T\u1ea1m d\u1ecbch: Gi\u1ea5u thi\u00eang s\u00f4ng B\u1ea1ch gi\u00f3 th\u00e0nh g\u01b0\u01a1m C\u00f4ng l\u1edbn c\u1ed9t s\u01b0\u1eddng bia kh\u1eafc \u0111\u00e1. HAI \u00d4NG H\u1ecc MAI, H\u1ecc NGUY\u1ec4N T\u01b0\u01a1ng truy\u1ec1n \u1edf trang Vi\u1ec7t An huy\u1ec7n Ma X\u01b0\u01a1ng, ph\u1ee7 T\u0129nh Gia, tr\u1ea5n Thanh Ho\u00e1 x\u01b0a l\u00e0 n\u01a1i hoang vu, b\u00f9n l\u1ea7y n\u01b0\u1edbc \u0111\u1ecdng. V\u00e2y quanh b\u1ed1n ph\u00eda l\u00e0 n\u01b0\u1edbc, \u0111\u1ed9t kh\u1edfi l\u00ean hai c\u00e1i b\u00e3i cao nh\u01b0 h\u00ecnh hai con c\u00e1 b\u01a1i trong n\u01b0\u1edbc. \u0110\u1eddi x\u01b0a \u0111\u1eb7t t\u00ean l\u00e0 C\u1ed3n Vi\u1ec7t, ch\u00ednh l\u00e0 \u0111\u1ea5t ph\u00e1t tr\u00f9 ph\u00fa, ph\u1ed3n vinh. N\u0103m T\u00e2n h\u1ee3i, th\u1eddi","Nguy\u00ean Phong, Th\u00e1i T\u00f4ng nh\u00e0 Tr\u1ea7n, c\u00f3 hai \u00f4ng h\u1ecd Mai h\u1ecd Nguy\u1ec5n qu\u00ea \u1edf trang Vi\u1ec7t An h\u1ea1, huy\u1ec7n La S\u01a1n, tr\u1ea5n Ngh\u1ec7 An, l\u00e1nh lo\u1ea1n \u0111\u1ebfn \u0111\u1ecba ph\u1eadn huy\u1ec7n Ma X\u01b0\u01a1ng, tr\u1ea5n Thanh Ho\u00e1 th\u1ea5y n\u01a1i \u0111\u00e2y c\u00f3 th\u1ec3 l\u00e0m \u0103n sinh l\u1ee3i b\u00e8n \u0111em v\u1ee3 con \u0111\u1ebfn d\u1ef1ng m\u1ea5y gian nh\u00e0 \u0111\u1ec3 \u1edf, r\u1ed3i khai kh\u1ea9n ru\u1ed9ng \u0111\u1ea5t, \u0111\u1eb7t t\u00ean l\u00e0 trang Vi\u1ec7t An. Hai \u00f4ng th\u1ea5y m\u1ed9t c\u00e1i g\u00f2 cao r\u1ea5t anh linh, kh\u00f4ng ai d\u00e1m x\u00e2m ph\u1ea1m b\u00e8n thi\u1ebft l\u1eadp \u0111\u00e0n tr\u00e0ng d\u01b0\u1edbi b\u00f3ng c\u1ed5 th\u1ee5, t\u1ebf \u0111\u1ea3o tr\u1eddi \u0111\u1ea5t b\u00e1ch th\u1ea7n \u00e2m ph\u00f2 t\u1ebf \u0111\u1ed9 cho nh\u00e2n khang v\u1eadt th\u1ecbnh. Tr\u1ea3i m\u1ea5y n\u0103m c\u1ea7u c\u00fang nh\u01b0 v\u1eady d\u00e2n th\u1ea5y \u0111\u1ea5t qu\u1ea3 th\u1eadt anh linh, th\u1ec9nh tho\u1ea3ng \u0111\u00eam khuya thanh v\u1eafng, ng\u01b0\u1eddi ta nom th\u1ea5y n\u01a1i \u0111\u00e2y l\u1eeda b\u1ed1c ch\u00e1y nh\u01b0\u1ed9t to, s\u00e1ng r\u1ef1c c\u1ea3 m\u1ed9t v\u00f9ng. S\u00e1ng ra \u0111\u1ebfn xem th\u00ec th\u1ea5y c\u1ecf c\u00e2y \u0111\u00e3 b\u1ecb ch\u00e1y th\u00e0nh tro r\u1ed3i. Cho \u0111\u00f3 l\u00e0 \u0111\u1ea5t thi\u00eang d\u00e2n l\u1eadp \u0111\u1ec1n th\u1edd c\u00fang b\u1ea3n th\u1ed5 linh th\u1ea7n, m\u01b0\u1eddi n\u0103m sau tr\u1edf n\u00ean th\u1ecbnh v\u01b0\u1ee3ng th\u00e0nh m\u1ed9t trang \u1ea5p r\u1ea5t l\u1edbn. \u0110\u1ebfn n\u0103m gi\u00e1p ng\u1ecd \u0111\u1eddi vua Anh T\u00f4ng nh\u00e0 Tr\u1ea7n, h\u1ea1n h\u00e1n r\u1ea5t n\u1eb7ng, b\u1ea3y th\u00e1ng kh\u00f4ng m\u01b0a, l\u00faa m\u00e1 hoa m\u00e0u kh\u00f4 h\u00e9o, d\u00e2n c\u1ef1c kh\u1ed5 tr\u0103m \u0111\u01b0\u1eddng, vua lo l\u1eafng v\u00f4 c\u00f9ng. B\u00e8n cho m\u1edf c\u00e1c c\u1eeda \u0111\u1ec1n c\u1eeda mi\u1ebfu l\u00e0m l\u1ec5 c\u1ea7u m\u01b0a, song tr\u1eddi c\u1ee9 n\u1eafng chang chang, ch\u1ecdc kh\u00f4ng ra m\u1ed9t h\u1ea1t n\u01b0\u1edbc. Nh\u00e0 vua ng\u01b0 gi\u00e1 \u0111i \u0111\u1ea3o v\u0169 c\u00e1c n\u01a1i. Khi \u0111i qua \u0111\u1ecba ph\u1eadn b\u1ea3n trang, qu\u00e2n l\u00ednh quay ra \u1ed1m h\u1ebft, vua l\u00ean gi\u1ecdng qu\u1edf tr\u00e1ch r\u1eb1ng: \u201cNay thi\u00ean tai h\u1ea1n h\u00e1n, d\u00e2n b\u1ecb kh\u1ed5 c\u1ef1c, th\u1ea7n linh kh\u00f4ng gi\u00fap s\u1ee9c l\u00e0m m\u01b0a, l\u1ea1i l\u00e0m cho qu\u00e2n ta \u0111au \u1ed1m, nh\u01b0 v\u1eady sao x\u1ee9ng \u0111\u00e1ng \u0111\u01b0\u1ee3c Nh\u00e0 n\u01b0\u1edbc v\u00e0 nh\u00e2n d\u00e2n th\u1edd c\u00fang\\\". Vua d\u1ee9t l\u1eddi, tr\u1eddi \u0111\u1ea5t b\u1ed7ng t\u1ed1i t\u0103m m\u00f9 m\u1ecbt, c\u1ed9t l\u1eeda b\u1ed7ng bi\u1ebfn m\u1ea5t, tr\u1eddi n\u1ed5i s\u1ea5m s\u00e9t, \u0111\u1ed5 m\u01b0a chan ch\u1ee9a, b\u1edd n\u1ecd tr\u00e0n b\u1edd kia, \u0111\u00e2u \u0111\u00e2u c\u0169ng \u0111\u1ea7y \u0103m \u1eafp nh\u1eefng n\u01b0\u1edbc, l\u00faa m\u00e1 hoa m\u00e0u \u0111ang kh\u00f4 h\u00e9o tr\u1edf l\u1ea1i t\u1ed1t t\u01b0\u01a1i, nh\u00e2n d\u00e2n v\u00f4 c\u00f9ng sung s\u01b0\u1edbng. Th\u1ea5y vi\u1ec7c c\u1ea7u m\u01b0a linh \u1ee9ng, vua ban cho 40 quan ti\u1ec1n \u0111\u1ec3 tr\u00f9ng tu mi\u1ebfu m\u1ea1o, \u0111\u1ed3ng th\u1eddi s\u1eafc phong l\u00e0: \u0110\u01b0\u01a1ng C\u1ea3nh Th\u00e0nh Ho\u00e0ng Tu\u1ebf Hi\u1ec3n Linh Quang Ho\u1ea3 L\u00f4i Thi\u00ean Tr\u1ee5 H\u00e0m Phu Ho\u1eb1ng T\u1ebf Th\u01b0\u1ee3ng \u0110\u1eb3ng Th\u1ea7n \u0110\u1ea1i V\u01b0\u01a1ng. Vua L\u00ea Th\u00e1i T\u1ed5 khi h\u00e0nh qu\u00e2n qua \u0111\u00e2y th\u1ea5y l\u1eeda ch\u00e1y ng\u1ea5t tr\u1eddi. Nh\u00e0 vua h\u1ecfi ph\u1ee5 l\u00e3o th\u00ec h\u1ecd t\u00e2u tr\u00ecnh v\u1ec1 s\u1ef1 hi\u1ec3n h\u00e1ch anh linh c\u1ee7a th\u1ea7n t\u1eeb x\u01b0a \u0111\u1ebfn nay. Nh\u00e0 vua b\u00e8n cho l\u00e0m l\u1ec5 m\u1eadt \u0111\u1ea3o, qu\u1ea3 nhi\u00ean linh \u1ee9ng, tr\u1eadn \u1ea5y c\u00f3 th\u1ea7n nh\u00e2n gi\u00fap s\u1ee9c nh\u00e0 vua th\u1eafng l\u1edbn. PH\u1ea0M PH\u00daC","T\u01b0\u01a1ng truy\u1ec1n \u1edf trang Cao Vi\u00ean huy\u1ec7n K\u1ef3 Hoa, ph\u1ee7 H\u00e0 Hoa tr\u1ea5n Ngh\u1ec7 An c\u00f3 m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi t\u00ean l\u00e0 Ph\u1ea1m C\u1ed9ng v\u1ee3 l\u00e0 Nguy\u1ec5n Th\u1ecb, gia th\u1ebf m\u1ea5y \u0111\u1eddi v\u1ed1n d\u00f2ng l\u01b0\u01a1ng thi\u1ec7n. B\u00e0 Nguy\u1ec5n Th\u1ecb h\u00e0ng ng\u00e0y v\u00e0o n\u00fai h\u00e1i c\u1ee7i l\u00e0m k\u1ebf sinh nhai. M\u1ed9t h\u00f4m gi\u1eefa tr\u01b0a, c\u00f3 m\u1ed9t con h\u1ed5 c\u1ee9 \u0111i gi\u1ec5u quanh b\u00e0. B\u00e0 ho\u1ea3ng s\u1ee3 ng\u1ea5t \u0111i, v\u1ec1 nh\u00e0 c\u1ea3m \u0111\u1ed9ng m\u00e0 c\u00f3 thai. \u0110\u1ebfn gi\u1edd ng\u1ecd ng\u00e0y 15 th\u00e1ng 7 n\u0103m Qu\u00ed m\u00e3o \u0111\u1ebb ra m\u1ed9t c\u1eadu con trai m\u1eb7t m\u0169i k\u1ef3 d\u1ecb nh\u01b0 d\u00e1ng con h\u1ed5, b\u00e8n \u0111\u1eb7t t\u00ean l\u00e0 Ph\u1ea1m Ph\u00fac. \u0110\u1ebfn n\u0103m 19 tu\u1ed5i, t\u00e0i n\u0103ng \u0111\u1ed9 l\u01b0\u1ee3ng h\u01a1n ng\u01b0\u1eddi, oai h\u00f9ng l\u1eebng l\u1eaby, t\u00ednh th\u00edch \u0111i th\u0103m c\u1ea3nh n\u00fai, \u0111i \u0111\u1ebfn \u0111\u00e2u th\u01b0\u1eddng c\u00f3 h\u00f9m s\u00f3i \u0111\u1ebfn ch\u1ea7u. Ai c\u0169ng cho \u0111\u00e2y l\u00e0 b\u1eadc t\u01b0\u1edbng t\u00e0i. N\u0103m \u00f4ng 28 tu\u1ed5i (t\u1ee9c n\u0103m Thi\u00ean Kh\u00e1nh nh\u00e0 Tr\u1ea7n), gi\u1eb7c Chi\u00eam Th\u00e0nh sang x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c. Nh\u00e0 vua \u0111em qu\u00e2n \u0111i \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c. Thuy\u1ec1n vua qua d\u01b0\u1edbi n\u00fai Thi\u00ean C\u1ea7m, nghe th\u1ea5y ti\u1ebfng h\u1ed5 g\u1ea7m vang tr\u00ean n\u00fai, nh\u00e0 vua cho ng\u01b0\u1eddi l\u00ean xem th\u00ec th\u1ea5y ch\u1ec9 c\u00f3 m\u1ed9t m\u00ecnh \u00f4ng n\u1eb1m ch\u01a1i \u1edf \u0111\u1ea5y. Quan v\u1ec1 t\u00e2u l\u1ea1i, nh\u00e0 vua r\u1ea5t l\u1ea5y l\u00e0m l\u1ea1, b\u00e8n cho v\u1eddi \u00f4ng \u0111\u1ebfn h\u1ecfi. Th\u1ea5y \u00f4ng oai phong l\u1eabm li\u1ec7t, nh\u00e0 vua m\u1edbi nh\u00ecn \u0111\u00e3 l\u1ea5y l\u00e0m y\u00eau m\u1ebfn, b\u00e8n b\u1ea3o r\u1eb1ng: \u201cQu\u1ed1c gia h\u1eefu s\u1ef1 ch\u00ednh l\u00e0 l\u00fac anh h\u00f9ng h\u00e0o ki\u1ec7t l\u1eadp c\u00f4ng. Nh\u00e0 ng\u01b0\u01a1i gi\u00fap ta \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c th\u00e0nh c\u00f4ng, sau n\u00e0y h\u1eb3n \u0111\u01b0\u1ee3c ban t\u01b0\u1edbc l\u1ed9c... \\\". \u00d4ng v\u00e2ng m\u1ec7nh c\u1ea7m b\u00faa v\u00e0 \u0111i ti\u00ean phong. X\u00f4ng v\u00e0o tr\u1eadn \u0111\u1ecba, \u00f4ng g\u1ea7m l\u00ean ba ti\u1ebfng nh\u01b0 h\u00f9m, qu\u00e2n gi\u1eb7c run s\u1ee3 khi\u1ebfp \u0111\u1ea3m. L\u00fac giao chi\u1ebfn, \u00f4ng bi\u1ebfn th\u00e0nh con c\u1ecdp. \u0110\u00e1nh gi\u00e1p l\u00e1 c\u00e0, qu\u00e2n \u0111\u1ecbch kh\u00f4ng ch\u1ed1ng n\u1ed5i, ph\u1ea3i b\u1ecf ch\u1ea1y th\u1ee5c m\u1ea1ng. Chi\u1ebfn th\u1eafng tr\u1edf v\u1ec1, nh\u00e0 vua phong cho \u00f4ng l\u00e0 H\u1ed5 Oai \u0110\u1ea1i t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n. Sau \u0111\u00f3 nh\u00e0 vua sai \u00f4ng \u0111i kinh l\u01b0\u1ee3c c\u00e1c tr\u1ea5n Thanh Ho\u00e1, Ngh\u1ec7 An \u0111\u1ec3 v\u1ed7 y\u00ean d\u00e2n ch\u00fang. \u00d4ng ph\u1ee5ng m\u1ec7nh d\u1eabn qu\u00e2n \u0111i, \u0111\u1ebfn b\u00e3i s\u00f4ng v\u00f9ng Long Th\u1ecbnh huy\u1ec7n L\u01b0\u01a1ng Giang b\u00e8n \u0111\u00f3ng qu\u00e2n \u1edf \u0111\u00f3, m\u1edf ti\u1ec7c khao th\u01b0\u1edfng qu\u00e2n d\u00e2n. Qu\u00e2n gi\u1eb7c nghe tin b\u00e8n l\u1eadp m\u01b0u gi\u1ebft \u00f4ng. Ch\u00fang cho m\u1ea5y t\u00ean ch\u00e2n tay tr\u00e0 tr\u1ed9n \u0111\u1ebfn d\u1ef1 ti\u1ec7c \u0111\u1ed3ng th\u1eddi b\u1ee7a v\u00e2y r\u1ea5t ch\u1eb7t. \u00d4ng v\u1ed9i tri\u1ec7u t\u1eadp d\u00e2n l\u00e0ng l\u1ea1i b\u1ea3o: \\\"Ta s\u1ed1ng l\u00e0m t\u01b0\u1edbng, ch\u1ebft l\u00e0m th\u1ea7n, kh\u00f4ng \u0111\u1eddi n\u00e0o sa v\u00e0o tay gi\u1eb7c\u201d, n\u00f3i xong gieo m\u00ecnh xu\u1ed1ng s\u00f4ng t\u1ef1 s\u00e1t, s\u00f3ng gi\u00f3 n\u1ed5i l\u00ean d\u1eef d\u1ed9i, song ch\u1ec9 kh\u1ea5n \u0111\u1ebfn t\u00ean \u00f4ng th\u00ec trong ch\u1ed1c l\u00e1t, s\u00f4ng y\u00ean s\u00f3ng l\u1eb7ng, \u0111i l\u1ea1i b\u00ecnh y\u00ean. D\u00e2n th\u1ea5y \u00f4ng hi\u1ec3n linh b\u00e8n l\u1eadp \u0111\u1ec1n th\u1edd \u00f4ng t\u00f3ng \u0111\u1ed3n khi tr\u01b0\u1edbc \u0111\u1ec3 l\u00e0m ch\u1ed7 th\u1edd c\u00fang. Nh\u00e0 vua nghe tin, r\u1ea5t th\u01b0\u01a1ng ti\u1ebfc c\u00f4ng th\u1ea7n, b\u00e8n ban cho 30 quan ti\u1ec1n l\u00e0m kho\u1ea3n chi v\u00e0o h\u01b0\u01a1ng ho\u1ea3 v\u00e0 truy phong l\u00e0 \u0110\u01b0\u01a1ng c\u1ea3nh ph\u00fac th\u1ea7n. \u0110\u1ebfn n\u0103m khai h\u1ef1u \u0111\u1eddi Hi\u1ebfn T\u00f4ng nh\u00e0 Tr\u1ea7n, qu\u00e2n Chi\u00eam l\u1ea1i sang x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c, qu\u00e2n nh\u00e0 vua \u0111i ngang qua v\u00f9ng n\u00e0y, t\u1ef1 nhi\u00ean tr\u1eddi \u0111\u1ed5 c\u01a1n m\u01b0a to, n\u01b0\u1edbc l\u00ean r\u1ea5t nhanh, thuy\u1ec1n kh\u00f4ng sao \u0111i \u0111\u01b0\u1ee3c. Ai n\u1ea5y \u0111\u1ec1u cho l\u00e0 th\u1ea7n hi\u1ec3n linh, b\u00e8n \u0111\u1ebfn mi\u1ebfu th\u1edd ng\u00e0i \u0111\u1ec3 l\u00e0m l\u1ec5 m\u1eadt \u0111\u1ea3o, m\u01b0a gi\u00f3 t\u1ef1 nhi\u00ean im l\u1eb7ng, thuy\u1ec1n ti\u1ebfn l\u00ean \u0111\u01b0\u1ee3c.","PH\u1ea0M H\u1ed2NG T\u01b0\u01a1ng truy\u1ec1n \u1edf x\u00e3 Canh T\u1ea1c huy\u1ec7n Thu\u1ef5 Nguy\u00ean, ph\u1ee7 Thi\u1ec7u Thi\u00ean, Thanh Ho\u00e1 c\u00f3 v\u1ecb t\u00f9 tr\u01b0\u1edfng l\u00e0 Ph\u1ea1n V\u0103n v\u1ee3 l\u00e0 L\u00ea Th\u1ecb M\u00e3n. V\u1ee3 ch\u1ed3ng k\u1ebft t\u00f3c tr\u0103m n\u0103m, uy\u00ean \u01b0\u01a1ng ho\u00e0 h\u1ee3p, gia \u0111\u00ecnh v\u1ed1n nghi\u1ec7p canh n\u00f4ng. V\u1ee3 ch\u1ed3ng l\u1ea5y nhau \u0111\u00e3 ba b\u1ed1n n\u0103m, hai ba l\u1ea7n sinh \u0111\u1ebb m\u00e0 kh\u00f4ng nu\u00f4i \u0111\u01b0\u1ee3c. \u00d4ng b\u00e0 bu\u1ed3n r\u1ea7u lo ngh\u0129 kh\u00f4ng bi\u1ebft ki\u1ebfp tr\u01b0\u1edbc m\u00ecnh \u0103n \u1edf th\u1ebf n\u00e0o m\u00e0 nay ph\u1ea3i ch\u1ecbu qu\u1ea3 b\u00e1o l\u00e0m v\u1eady n\u00ean d\u1ed1c l\u00f2ng tu nh\u00e2n t\u00edch \u0111\u1ee9c, kh\u00f4ng h\u1ec1 m\u1ea3y may \u0111\u1ed9c \u00e1c. Ba n\u0103m sau, \u0111\u1ebfn ng\u00e0y m\u1ed3ng 5 th\u00e1ng 5 n\u0103m Canh Th\u00e2n, b\u00e0 L\u00ea Th\u1ecb ra t\u1eafm \u1edf c\u00e1i h\u1ed3 nh\u1ecf trong l\u00e0ng. \u0110ang t\u1eafm th\u00ec th\u1ea5y m\u00e2y \u0111en ph\u1ee7 k\u00edn b\u1ea7u tr\u1eddi r\u1ed3i c\u00f3 m\u1ed9t \u0111o\u00e1 m\u00e2y h\u1ed3ng bay t\u1edbi ph\u1ee7 l\u00ean th\u00e2n th\u1ec3 b\u00e0. Sau \u0111\u00f3 c\u00f3 m\u1ed9t ng\u00f4i sao \u0111\u1ecf nh\u01b0 l\u1eeda r\u01a1i xu\u1ed1ng ch\u1ed7 b\u00e0 t\u1eafm. B\u00e0 v\u00f4 c\u00f9ng s\u1ee3 h\u00e3i, v\u1ec1 k\u1ec3 c\u1eb7n k\u1ebd v\u1edbi ch\u1ed3ng \u0111\u1ec3 ch\u1ed3ng l\u00e0m l\u1ec5 gi\u1ea3i c\u00e1c \u0111i\u1ec1u qu\u00e1i g\u1edf kia \u0111i. Nh\u01b0ng ngay \u0111\u00eam h\u00f4m \u1ea5y, hai v\u1ee3 ch\u1ed3ng tr\u00f4ng th\u1ea5y m\u1ed9t \u00f4ng gi\u00e0 m\u00e0y r\u00e2u tr\u1eafng xo\u00e1, ch\u1ed1ng g\u1eady \u1edf tr\u00ean cao, ph\u00e1n r\u1eb1ng: \u201cNh\u00e0 ng\u01b0\u01a1i \u0103n \u1edf ph\u00fac h\u1eadu cho n\u00ean sao Ho\u1ea3 gi\u00e1ng sinh \u0111\u00f3 l\u00e0 m\u1ed9t \u0111i\u1ec1m m\u1eafn\u201d, n\u00f3i xong bi\u1ebfn m\u1ea5t. V\u1ee3 ch\u1ed3ng t\u1ec9nh d\u1eady m\u1edbi bi\u1ebft l\u00e0 \u0111i\u1ec1u chi\u00eam bao t\u1ed1t l\u00e0nh. \u0110\u1ebfn gi\u1edd th\u00ecn ng\u00e0y m\u1ed3ng 9 th\u00e1ng 2 n\u0103m T\u00e2n d\u1eadu b\u00e0 L\u00ea Th\u1ecb \u0111\u1ebb \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t c\u1eadu con trai m\u1eb7t m\u0169i s\u00e1ng s\u1ee7a, m\u1eaft to v\u00e0 tr\u00f2n xoe, c\u00f3 \u00e1nh s\u00e1ng loang lo\u00e1ng kh\u00e1c h\u1eb3n ng\u01b0\u1eddi th\u01b0\u1eddng. V\u1ee3 ch\u1ed3ng m\u1eebng r\u1ee1, ch\u0103m lo b\u00f9 tr\u00ec, \u0111\u1ebfn t\u00e1m tu\u1ed5i m\u1edbi \u0111\u1eb7t t\u00ean l\u00e0 Ph\u1ea1m H\u1ed3ng. Ch\u1eb3ng may ch\u1ed3ng m\u1ea5t s\u1edbm, m\u1eb9 go\u00e1 con c\u00f4i ph\u1ea3i d\u1ef1a v\u00e0o nhau \u0111\u1ec3 s\u1ed1ng. Ph\u1ea1m H\u1ed3ng 15 tu\u1ed5i \u0111\u00e3 n\u1ed5i ti\u1ebfng l\u00e0 m\u1ed9t c\u1eadu h\u1ecdc tr\u00f2 th\u00f4ng minh, bi\u1ebft b\u00e1o tr\u01b0\u1edbc nh\u1eefng vi\u1ec7c s\u1eafp x\u1ea3y ra, d\u00e2n \u0111\u1ec1u cho l\u00e0 v\u1ecb th\u1ea7n gi\u00e1ng sinh. N\u0103m 16 tu\u1ed5i gi\u1eb7c Chi\u00eam Th\u00e0nh sang x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c, nh\u00e0 vua th\u00e2n chinh c\u1ea7m qu\u00e2n \u0111i \u0111\u00e1nh. Qua l\u00e0ng Canh T\u1ea1c vua th\u1ea5y m\u1ed9t c\u1eadu b\u00e9 m\u1eaft s\u00e1ng nh\u01b0 sao, b\u00e8n h\u1ecfi c\u00e1c b\u1eadc ph\u1ee5 l\u00e3o v\u1ec1 lai l\u1ecbch gia th\u1ebf. Ph\u1ee5 l\u00e3o tr\u00ecnh b\u00e0y t\u01b0\u1eddng t\u1eadn gia th\u1ebf Ph\u1ea1m c\u00f4ng, L\u00ea Th\u1ecb v\u00e0 t\u00e0i n\u0103ng c\u1ee7a Ph\u1ea1m H\u1ed3ng. Vua cho v\u1eddi c\u1eadu b\u00e9 l\u1ea1i h\u1ecfi k\u1ebf \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c. Ph\u1ea1m H\u1ed3ng qu\u00ec xu\u1ed1ng t\u00e2u r\u1eb1ng: \u201cNh\u00e0 vua \u0111\u1ebfn qu\u00e2n gi\u1eb7c ch\u1ea1y, ba qu\u00e2n ch\u1eb3ng kh\u00f3 nh\u1ecdc g\u00ec m\u00e0 d\u1eb9p y\u00ean \u0111\u01b0\u1ee3c gi\u1eb7c\u201d. Sau \u0111\u00f3 c\u1eadu tr\u00ecnh b\u00e0y t\u1ec9 m\u1ec9 ph\u01b0\u01a1ng k\u1ebf \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c cho vua nghe. Nh\u00e0 vua c\u1ea3 m\u1eebng ph\u00e1n \\\"Tr\u00ean \u0111\u01b0\u1eddng b\u00f3i Th\u00e1nh, qu\u1ea3 t\u1ef1 c\u00f3 l\u00f2ng tr\u1eddi xui\\\" b\u00e8n h\u1ea1 l\u1ec7nh cho qu\u00e2n ti\u1ebfn th\u1eb3ng v\u00e0o \u0111\u1ed3n gi\u1eb7c. Tr\u1eadn \u0111\u00f3 qu\u1ea3 nhi\u00ean th\u1eafng l\u1edbn. D\u1eb9p gi\u1eb7c xong vua \u0111i tu\u1ea7n du thi\u00ean h\u1ea1 \u0111\u1ec3 xem x\u00e9t vi\u1ec7c l\u00e0m \u0103n. \u0110\u1ebfn th\u00f4n Canh T\u1ea1c, vua cho v\u1eddi Ph\u1ea1m H\u1ed3ng \u0111\u1ebfn song \u00f4ng kh\u00f4ng ch\u1ecbu m\u00e0 l\u1ea1i c\u00f9ng th\u1ea7n m\u1eabu nh\u1ea3y xu\u1ed1ng h\u1ed3, ho\u00e1 lu\u00f4n t\u1ea1i n\u01a1i \u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u1ea7u thai. Ngay l\u00fac \u0111\u00f3, t\u1ef1 nhi\u00ean tr\u1eddi \u0111\u1ea5t s\u1ea7m l\u1ea1i, m\u00e2y gi\u00f3 k\u00e9o \u0111\u1ebfn m\u00f9 m\u1ecbt, s\u00f3ng v\u1ed7 \u1ea7m \u1ea7m. \u0110\u00f3 l\u00e0 ng\u00e0y 17 th\u00e1ng 10. Nh\u00e0 vua th\u1ea5y vi\u1ec7c quy ho\u00e1 \u1ea5y l\u00e0 thi\u00eang li\u00eang b\u00e8n h\u1ea1 l\u1ec7nh cho","d\u00e2n \u0111\u1ecba ph\u01b0\u01a1ng an t\u00e1ng c\u1ea9n th\u1eadn v\u00e0 d\u1ef1ng ng\u00f4i mi\u1ebfu c\u1ea1nh h\u1ed3, \u0111\u1ed3ng th\u1eddi cho 100 quan ti\u1ec1n c\u00f4ng \u0111\u1ec3 l\u00e0m ti\u1ec1n h\u01b0\u01a1ng ho\u1ea3. HO\u00c0NG MINH Th\u1eddi Tr\u1ea7n \u1edf l\u00e0ng V\u1ea1n Ph\u00e2n, huy\u1ec7n Y\u00ean Th\u00e0nh, x\u1ee9 Ngh\u1ec7 An, c\u00f3 b\u00e0 Ho\u00e0ng Th\u1ecb, \u1edf m\u1ed9t m\u00ecnh kh\u00f4ng l\u1ea5y ch\u1ed3ng. M\u1ed9t ng\u00e0y Ho\u00e0ng Th\u1ecb t\u1eafm \u1edf b\u1ebfn s\u00f4ng ch\u1ee3t th\u1ea5y m\u1ed9t con tr\u00e2u tr\u1eafng t\u1eeb trong n\u01b0\u1edbc b\u01a1i l\u00ean, v\u1eaby \u0111u\u00f4i qua tr\u01b0\u1edbc m\u1eb7t b\u00e0, b\u00e0 gi\u01a1 tay b\u1eaft \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t c\u00e1i l\u00f4ng \u0111u\u00f4i, con tr\u00e2u t\u1ef1 nhi\u00ean bi\u1ebfn m\u1ea5t. Ho\u00e0ng Th\u1ecb l\u1ea5y l\u00e0m l\u1ea1, m\u1edbi mang l\u00f4ng \u0111u\u00f4i tr\u00e2u v\u1ec1 nh\u00e0 c\u1ea5t gi\u1eef. T\u1eeb \u0111\u1ea5y Ho\u00e0ng Th\u1ecb c\u00f3 thai, \u0111\u1ee7 ng\u00e0y \u0111\u1ee7 th\u00e1ng, sinh \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t con trai, l\u1ea5y h\u1ecd m\u1eb9 (h\u1ecd Ho\u00e0ng), \u0111\u1eb7t t\u00ean l\u00e0 Minh, l\u1ea5y dao tr\u00edch tr\u00e1n con \u0111\u1eb7t c\u00e1i l\u00f4ng \u0111u\u00f4i tr\u00e2u v\u00e0o, b\u1ed7ng nhi\u00ean da li\u1ec1n l\u1ea1i nh\u01b0 c\u0169. L\u1edbn l\u00ean Ho\u00e0ng Minh t\u00ednh quen s\u00f4ng n\u01b0\u1edbc c\u00f3 khi h\u00e0ng ng\u00e0y \u1edf d\u01b0\u1edbi s\u00f4ng, b\u1eaft t\u00f4m, c\u00e1 \u0111em v\u1ec1 nu\u00f4i d\u01b0\u1ee1ng m\u1eb9. L\u1ea1i n\u00f3i \u0111\u1ebf qu\u1ed1c M\u00f4ng C\u1ed5 \u1edf th\u1ebf k\u1ef7 XIII l\u00e0 m\u1ed9t \u0111\u1ebf qu\u1ed1c hung h\u00e3n v\u00e0 h\u00f9ng m\u1ea1nh ch\u01b0a t\u1eebng c\u00f3 trong l\u1ecbch s\u1eed lo\u00e0i ng\u01b0\u1eddi, v\u00f3 ng\u1ef1a c\u1ee7a ch\u00fang \u0111\u00e3 x\u00e9o n\u00e1t g\u1ea7n nh\u01b0 to\u00e0n b\u1ed9 \u0110\u1ea1i Nam Ch\u00e2u \u00c2u, Ch\u00e2u \u00c1. Ch\u00fang chi\u1ebfm g\u1ea7n h\u1ebft Trung Qu\u1ed1c, \u0111\u1eb7t qu\u1ed1c hi\u1ec7u l\u00e0 \\\"Nguy\u00ean\\\". N\u0103m 1258, nh\u00e0 Nguy\u00ean sai t\u01b0\u1edbng Ng\u1ed9t L\u01b0\u01a1ng H\u1ee3p Th\u00e1i mang qu\u00e2n sang x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c n\u01b0\u1edbc ta nh\u01b0ng b\u1ecb th\u1ea5t b\u1ea1i. N\u0103m 1279, qu\u00e2n Nguy\u00ean chi\u1ebfm n\u1ed1t Nhai S\u01a1n, nh\u00e0 T\u1ed1ng m\u1ea5t, \u0111\u1ecba v\u1ecb th\u1ed1ng tr\u1ecb c\u1ee7a nh\u00e0 Nguy\u00ean \u1edf Trung Qu\u1ed1c v\u1eefng ch\u1eafc. \u0110\u1ec3 r\u1eeda m\u1ed1i h\u1eadn thua qu\u00e2n l\u1ea7n tr\u01b0\u1edbc, n\u0103m gi\u00e1p th\u00e2n (1285), vua Nguy\u00ean phong con l\u00e0 Tho\u00e1t Hoan l\u00e0m Tr\u1ea5n Nam v\u01b0\u01a1ng, c\u00f9ng nhi\u1ec1u t\u01b0\u1edbng s\u1eebng s\u1ecf nh\u01b0: \u00d4 M\u00e3 Nhi, A B\u00e1t X\u00edch, Ph\u00e0n Ti\u1ebfp, L\u00fd Qu\u00e1n, L\u00fd H\u1eb1ng... \u0111em 50 v\u1ea1n qu\u00e2n sang \u0111\u00e1nh n\u01b0\u1edbc ta. M\u1ed9t \u0111\u1ea1o qu\u00e2n g\u1ed3m 10 v\u1ea1n qu\u00e2n tinh nhu\u1ec7 \u0111\u1eb7c bi\u1ec7t do d\u0169ng t\u01b0\u1edbng Toa \u0110\u00f4 v\u00e0 \u0110\u01b0\u1eddng Ng\u1ed9t Ng\u1ea1i c\u1ea7m \u0111\u1ea7u d\u00f9ng chi\u1ebfn thuy\u1ec1n v\u01b0\u1ee3t bi\u1ec3n v\u00e0o \u0111\u00e1nh chi\u1ebfm Chi\u00eam Th\u00e0nh, r\u1ed3i t\u1eeb ph\u00eda nam \u0111\u00e1nh ra Ch\u00e2u Hoan, Ch\u00e2u \u00c1i, ph\u1ed1i h\u1ee3p v\u1edbi Tho\u00e1t Hoan \u0111em qu\u00e2n t\u1eeb Th\u0103ng Long \u0111\u00e1nh v\u00e0o, t\u1ea1o th\u1ebf tr\u1eadn hai m\u1eb7t gi\u00e1p c\u00f4ng, m\u01b0u toan b\u1eaft g\u1ecdn to\u00e0n b\u1ed9 tri\u1ec1u \u0111\u00ecnh vua t\u00f4i nh\u00e0 Tr\u1ea7n. Tr\u01b0\u1edbc th\u1ebf n\u01b0\u1edbc mu\u00f4n ng\u00e0n nguy c\u1eadp, Ho\u00e0ng Minh t\u1eeb gi\u00e3 m\u1eb9 gi\u00e0 ra \u0111i t\u00e1nh gi\u1eb7c v\u00e0 \u0111\u01b0\u1ee3c tuy\u1ec3n v\u00e0o \u0111\u1ed9i th\u1ee7y qu\u00e2n do Ho\u00e0ng t\u1eed Uy Linh Lang ch\u1ec9 huy \u0111\u00f3ng \u1edf v\u00f9ng M\u1ed9 \u0110\u1ed9. Ho\u00e0ng t\u1eed Uy Linh Lang th\u1ea5y Ho\u00e0ng Minh c\u00f3 s\u1ee9c kh\u1ecfe h\u01a1n ng\u01b0\u1eddi, quen \u1edf d\u01b0\u1edbi n\u01b0\u1edbc m\u1edbi phong ch\u1ee9c Qu\u1ea3n l\u0129nh thi\u00ean h\u1ed9.","Qu\u1ea3n h\u1ed9 Ho\u00e0ng Minh t\u00ecnh nguy\u1ec7n \u0111em to\u00e1n qu\u00e2n b\u1ea3n b\u1ed9 d\u1ecdc theo mi\u1ec1n duy\u00ean h\u1ea3i ti\u1ebfn v\u00e0o ph\u00eda Nam, \u0111\u1ec3 d\u00f2 x\u00e9t t\u00ecnh h\u00ecnh qu\u00e2n \u0111\u1ecbch, b\u00e1m theo \u0111o\u00e0n chi\u1ebfn thuy\u1ec1n c\u1ee7a Toa \u0110\u00f4, r\u1ed3i \u0111\u00eam \u0111\u00eam l\u1eb7n xu\u1ed1ng bi\u1ec3n l\u1ea7n \u0111\u1ebfn \u0111\u1ee5c th\u1ee7ng \u0111\u00e1y chi\u1ebfn thuy\u1ec1n c\u1ee7a gi\u1eb7c, Toa \u0110\u00f4 th\u1ea5y m\u1ed7i \u0111\u00eam l\u1ea1i ch\u00ecm m\u1ea5y chi\u1ebfc thuy\u1ec1n l\u1edbn, trong m\u1ed9t th\u1eddi gian ng\u1eafn \u0111\u00e3 m\u1ea5t h\u01a1n 30 c\u00e1i m\u1edbi \u0111\u1ec3 t\u00e2m l\u01b0u \u00fd ph\u00f2ng b\u1ecb. M\u1ed9t \u0111\u00eam, Qu\u1ea3n l\u0129nh thi\u00ean h\u1ed9 Ho\u00e0ng Minh l\u1eb7n d\u01b0\u1edbi n\u01b0\u1edbc, \u0111\u1ee5c thuy\u1ec1n ch\u1ec9 huy c\u1ee7a gi\u1eb7c, Toa \u0110\u00f4 d\u00f9ng ng\u1ecdc T\u00ea gi\u00e1c soi v\u00e0o trong n\u01b0\u1edbc th\u1ea5y c\u00f3 b\u00f3ng ng\u01b0\u1eddi, d\u00f9ng tr\u01b0\u1eddng th\u01b0\u01a1ng \u0111\u00e2m tr\u00fang. Qu\u1ea3n l\u0129nh hy sinh, x\u00e1c tr\u00f4i ra bi\u1ec3n. Qu\u00e2n s\u0129 nh\u00e0 Tr\u1ea7n t\u00ecm \u0111\u01b0\u1ee3c x\u00e1c Ho\u00e0ng Minh \u0111em t\u00e1ng \u1edf c\u1eeda C\u00e0n H\u1ea3i. Vua Tr\u1ea7n truy phong ch\u1ee9c: \u0110\u1ea1i t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n.","L\u00dd TH\u1eca CH\u00c2U V\u00e0o \u0111\u1eddi nh\u00e0 Tr\u1ea7n c\u00f3 m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi t\u00ean l\u00e0 L\u00fd Qu\u00fdnh qu\u00ea \u1edf l\u00e0ng C\u1ed5 Ph\u00e1p, \u0110\u00ecnh B\u1ea3ng, H\u00e0 B\u1eafc l\u00e0m ch\u1ee9c \u0110i\u1ec7n h\u1ed9 B\u00ecnh l\u01b0\u01a1ng, chuy\u00ean vi\u1ec7c gi\u1eef kho t\u00e0ng cho qu\u00e2n l\u00ednh. \u0110\u1ed9i qu\u00e2n n\u00e0y \u0111\u00f3ng \u1edf kinh th\u00e0nh Th\u0103ng Long n\u00ean L\u00fd Qu\u00fdnh c\u0169ng \u1edf t\u1ea1i \u0111\u00f3 l\u1ea5y v\u1ee3 l\u00e0ng Gi\u1ea3ng V\u00f5 sinh \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi con g\u00e1i, \u0111\u1eb7t t\u00ean l\u00e0 L\u00fd Th\u1ecb Ch\u00e2u c\u00f2n g\u1ecdi l\u00e0 Ch\u00e2u N\u01b0\u01a1ng. Ch\u00e2u N\u01b0\u01a1ng l\u1edbn l\u00ean c\u00f3 t\u00e0i s\u1eafc, \u0111\u01b0\u1ee3c cha cho theo h\u1ecdc \u1edf ph\u01b0\u1eddng B\u00edch C\u00e2u. C\u00f4 th\u01b0\u1eddng gi\u00fap cha v\u1ec1 vi\u1ec7c s\u1ed5 s\u00e1ch kho t\u00e0ng h\u00e0ng ng\u00e0y. L\u00e2u d\u1ea7n c\u00f4 quen thu\u1ed9c c\u00e1ch th\u1ee9c v\u00e0 th\u00f4ng th\u1ea1o c\u00f4ng vi\u1ec7c. Ti\u1ebfng \u0111\u1ed3n c\u00f4 g\u00e1i \u0111\u1ea3m \u0111ang\u1ed9ng, r\u1ea5t nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi ng\u1ea5p ngh\u00e9 c\u1ea7u h\u00f4n nh\u01b0ng c\u00f4 ch\u01b0a \u01b0ng thu\u1eadn. N\u0103m c\u00f4 18 tu\u1ed5i ch\u1eb3ng may b\u1ed1 m\u1eb9 qua \u0111\u1eddi, m\u00e3i \u0111\u1ebfn n\u0103m 22 tu\u1ed5i, \u0111o\u1ea1n tang xong c\u00f4 m\u1edbi l\u1ea5y m\u1ed9t vi\u00ean quan h\u1ecd Tr\u1ea7n, t\u01b0\u1edbc Th\u00e1i B\u1ea3o l\u00e0m ch\u1ee9c \u0111\u1ed1c b\u1ed9 \u1edf Hoan Ch\u00e2u (Ngh\u1ec7 An). Hai v\u1ee3 ch\u1ed3ng r\u1ea5t l\u00e0 t\u01b0\u01a1ng \u0111\u1eafc. Gi\u1eb7c Nguy\u00ean M\u00f4ng b\u00e0nh tr\u01b0\u1edbng th\u1ebf l\u1ef1c xu\u1ed1ng ph\u00eda Nam. Ch\u00fang \u0111\u00f2i n\u01b0\u1edbc ta ph\u1ea3i \u0111\u1ea7u h\u00e0ng cho ch\u00fang m\u01b0\u1ee3n \u0111\u01b0\u1eddng. Vua Tr\u1ea7n kh\u00f4ng ch\u1ecbu. Gi\u1eb7c t\u00ecm c\u00e1ch v\u1eeba x\u00e2m l\u0103ng bi\u00ean gi\u1edbi ph\u00eda b\u1eafc v\u1eeba \u0111em qu\u00e2n v\u00e0o Chi\u00eam Th\u00e0nh r\u1ed3i t\u1eeb \u0111\u00f3 tr\u00e0n ra c\u01b0\u1edbp ph\u00e1 Ch\u00e2u Hoan. Tr\u1ea7n Th\u00e1i B\u1ea3o \u0111\u01b0\u1ee3c l\u1ec7nh \u0111em qu\u00e2n ch\u1ed1ng gi\u1eb7c. Song th\u1ebf gi\u1eb7c uy hi\u1ebfp c\u1ea3 \u1edf ph\u00eda Nam v\u00e0 v\u00e2y ch\u1eb7t th\u00e0nh Hoan Ch\u00e2u. Th\u00e1i B\u1ea3o ph\u1ea3i r\u00fat qu\u00e2n v\u1ec1 c\u1ee7ng c\u1ed1 l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng. B\u00e0 Ch\u00e2u N\u01b0\u01a1ng khuy\u00ean ch\u1ed3ng s\u1eafp \u0111\u1eb7t tr\u1eadn th\u1ebf v\u00e0 ch\u1eb7n gi\u1eb7c \u1edf ti\u1ec1n ph\u01b0\u01a1ng, c\u00f2n b\u00e0 t\u1ef1 nguy\u1ec7n lo l\u1eafng vi\u1ec7c ch\u1ec9 huy qu\u00e2n s\u0129 b\u1ea3o v\u1ec7 kho t\u00e0ng. Gi\u1eb7c m\u1ea5y l\u1ea7n t\u1eadp k\u00edch Di\u1ec5n Ch\u00e2u \u0111\u1ec1u kh\u00f4ng sao ph\u00e1 \u0111\u01b0\u1ee3c th\u00e0nh. Kho t\u00e0ng \u0111\u01b0\u1ee3c b\u1ea3o v\u1ec7 chu \u0111\u00e1o v\u00e0 vi\u1ec7c ti\u1ebfp t\u1ebf cho qu\u00e2n s\u0129, Ch\u00e2u N\u01b0\u01a1ng \u0111\u1ec1u lo li\u1ec7u \u0111\u1ea7y \u0111\u1ee7. Th\u00e1i B\u1ea3o y\u00ean t\u00e2m chu\u1ea9n b\u1ecb ph\u1ea3n c\u00f4ng. \u00d4ng l\u1eadp m\u1eb9o chia qu\u00e2n t\u1eeb ph\u00eda trong \u0111\u00e1nh ra; Di\u1ec5n Ch\u00e2u \u0111\u00e1nh v\u00e0o l\u00e0m cho gi\u1eb7c ph\u1ea3i r\u00fat ch\u1ea1y v\u1ec1 \u0111\u00e8o Ngang thu\u1ed9c ch\u00e2u B\u1ed1 Ch\u00ednh. Tin th\u1eafng tr\u1eadn b\u00e1o v\u1ec1, vua Tr\u1ea7n r\u1ea5t khen ng\u1ee3i. Hai v\u1ee3 ch\u1ed3ng Th\u00e1i B\u1ea3o \u0111\u01b0\u1ee3c tri\u1ec7u v\u1ec1 kinh. Th\u00e1i B\u1ea3o nh\u1eadn ch\u1ee9c ti\u1ec1n qu\u00e2n du\u1ec7 th\u00e1nh, t\u1ee9c coi s\u00f3c \u0111\u1ea1o qu\u00e2n b\u1ea3o v\u1ec7 nh\u00e0 vua, b\u1ea3o v\u1ec7 kinh \u0111\u00f4. C\u00f2n Ch\u00e2u N\u01b0\u01a1ng th\u00ec nh\u1eadn nhi\u1ec7m v\u1ee5 coi kho ph\u1ee7 Ph\u1ee5ng Thi\u00ean.","Tr\u01b0\u1edbc tinh th\u1ea7n ki\u00ean c\u01b0\u1eddng \u0111\u00e1nh tr\u1ea3 c\u1ee7a qu\u00e2n ta gi\u1eb7c Nguy\u00ean v\u00f4 c\u00f9ng t\u1ee9c t\u1ed1i. Ch\u00fang s\u1eed d\u1ee5ng m\u1ed9t \u0111\u1ed9i qu\u00e2n \u0111\u00f4ng v\u00e0 m\u1ea1nh sai nh\u1eefng vi\u00ean t\u01b0\u1edbng hi\u1ec7t ki\u1ec7t d\u01b0\u1edbi quy\u1ec1n ch\u1ec9 huy c\u1ee7a th\u00e1i t\u1eed Tho\u00e1t Hoan, \u00e0o \u1ea1t k\u00e9o sang n\u01b0\u1edbc ta. Vua quan nh\u00e0 Tr\u1ea7n l\u1eadp k\u1ebf b\u1ea3o to\u00e0n l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng cho qu\u00e2n ta r\u00fat kh\u1ecfi kinh \u0111\u00f4 Th\u0103ng Long, Tr\u1ea7n Th\u00e1i B\u1ea3o ph\u1ea3i ch\u1eb7n \u0111\u00e1nh \u1edf ph\u00eda s\u00f4ng H\u1ed3ng. \u00d4ng \u0111\u00e3 c\u1ea7m c\u1ef1 \u0111\u01b0\u1ee3c v\u1edbi gi\u1eb7c nhi\u1ec1u ng\u00e0y \u0111\u1ec3 qu\u00e2n ta r\u00fat lui an to\u00e0n nh\u01b0ng cu\u1ed1i c\u00f9ng ki\u1ec7t s\u1ee9c v\u00e0 t\u1eed tr\u1eadn. Nghe tin ch\u1ed3ng m\u1ea5t, Ch\u00e2u N\u01b0\u01a1ng kh\u00f3c l\u00f3c th\u1ea3m thi\u1ebft. B\u00e0 c\u1ed1 n\u00e9n \u0111au th\u01b0\u1eddng \u0111\u1ec3 l\u00e0m nhi\u1ec7m v\u1ee5 c\u1ee7a m\u00ecnh. Nh\u01b0ng gi\u1eb7c \u0111\u00e3\u00e2u kinh \u0111\u00f4, ch\u01b0a th\u1ec3 n\u00e0o c\u1ea3n n\u1ed5i. B\u00e0 l\u1eadp t\u1ee9c sai ch\u00f4n gi\u1ea5u c\u1ee7a c\u1ea3i kh\u00ed gi\u1edbi v\u00e0 ph\u00e2n ph\u00e1t nh\u1eefng th\u1ee9 kh\u00e1c v\u1ec1 c\u00e1c n\u01a1i \u0111\u1ec3 kho t\u00e0ng kh\u1ecfi r\u01a1i v\u00e0o tay \u0111\u1ecbch. B\u1ecb gi\u1eb7c v\u00e2y ri\u1ebft, b\u00e0 \u0111\u00e0nh l\u1ea5y c\u00e1i ch\u1ebft \u0111\u1ec3 b\u00e1o \u0111\u1ec1n \u01a1n n\u01b0\u1edbc, tr\u1ecdn ngh\u0129a v\u1edbi ch\u1ed3ng. Ch\u00e2u N\u01b0\u01a1ng \u0111\u00e3 anh d\u0169ng \u0111\u1ee9ng gi\u1eefa kho c\u1ee7a, ph\u1ee7 kh\u0103n h\u1ed3ng l\u00ean m\u1eb7t m\u00e0 h\u00f3a. Nh\u1eefng qu\u00e2n s\u0129 coi kho c\u00f2n s\u1ed1ng s\u00f3t trong cu\u1ed9c chi\u1ebfn h\u00f4m \u0111\u00f3 k\u1ec3 l\u1ea1i m\u1ea5y c\u00e2u chuy\u1ec7n l\u1ea1 sau khi Ch\u00e2u N\u01b0\u01a1ng h\u00f3a. Khi b\u00e0 v\u1eeba ng\u00e3 xu\u1ed1ng, chi\u1ebfc kh\u0103n h\u1ed3ng b\u1ed7ng bay v\u00fat l\u00ean tr\u1eddi, bay th\u1eb3ng v\u1ec1 l\u00e0ng Gi\u1ea3ng V\u00f5 - n\u01a1i sinh ra b\u00e0 th\u00ec h\u1ea1 xu\u1ed1ng. Khi kho t\u00e0ng th\u1ea5t th\u1ee7 b\u1ecdn gi\u1eb7c Nguy\u00ean h\u00f9ng h\u1ed5 x\u00f4ng v\u00e0o th\u00ec t\u1eeb trong kho b\u1ed7ng lao ra m\u1ed9t con r\u1eafn l\u1edbn, phun n\u1ecdc \u0111\u1ed9c ph\u00ec ph\u00ec r\u1ea5t d\u1eef t\u1ee3n. Gi\u1eb7c ho\u1ea3ng h\u1ed1t v\u1ed9i v\u00e0ng tr\u00e1nh. M\u1ecdi ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ec1u tin r\u1eb1ng h\u1ed3n phu nh\u00e2n \u0111\u00e3 nh\u1eadp v\u00e0o chi\u1ebfc kh\u0103n \u0111\u1ec3 bay v\u1ec1 sinh quan, \u0111\u1ed3ng th\u1eddi l\u1ea1i sai khi\u1ebfn cho r\u1eafn th\u1ea7n ra uy hi\u1ebfp gi\u1eb7c Nguy\u00ean. M\u1ea5y n\u0103m sau, khi gi\u1eb7c Nguy\u00ean b\u1ecb qu\u00e9t s\u1ea1ch, nh\u00e0 vua b\u00ecnh c\u00f4ng khen th\u01b0\u1edfng \u0111\u00e3 truy t\u1eb7ng Ch\u00e2u N\u01b0\u01a1ng ch\u1ee9c Qu\u1ea3n Tr\u01b0\u1edfng Qu\u1ed1c Kh\u1ed1 C\u00f4ng ch\u00faa. C\u1ea3 hai n\u01a1i Gi\u1ea3ng V\u00f5 v\u00e0 Di\u1ec5n Ch\u00e2u \u0111\u1ec1u cho l\u1eadp \u0111\u1ec1n th\u1edd b\u00e0. C\u1ea3 th\u1ea3y c\u00f3 \u0111\u1ebfn 22 \u0111\u1ec1n mi\u1ebfu. \u0110O\u00c0N TH\u01af\u1ee2NG \u0110o\u00e0n Th\u01b0\u1ee3ng, qu\u00ea \u1edf x\u00e3 Xu\u00e2n \u0110\u1ed9, huy\u1ec7n Gia L\u1ed9c (H\u1ea3i D\u01b0\u01a1ng), em nu\u00f4i c\u00f9ng m\u1ed9t Nh\u0169 m\u1eabu v\u1edbi vua L\u00fd Hu\u1ec7 T\u00f4ng. \u0110\u01b0\u1ee3c vua L\u00fd c\u1eed \u0111i d\u1eb9p gi\u1eb7c \u1edf H\u1ed3ng Ch\u00e2u v\u00e0 tr\u1ea5n th\u1ee7 v\u00f9ng ven bi\u1ec3n x\u1ee9 \u0110\u00f4ng. Khi nh\u00e0 L\u00fd m\u1ea5t ng\u00f4i, t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n v\u1ec1 H\u1ed3ng Ch\u00e2u \u0111\u1eafp th\u00e0nh l\u0169y \u1edf v\u00f9ng An Nh\u00e2n, x\u01b0ng l\u00e0 \u0110\u00f4ng H\u1ea3ii v\u01b0\u01a1ng, h\u00f9ng c\u1ee9 m\u1ed9t ph\u01b0\u01a1ng gi\u1eef ngh\u0129a l\u1edbn kh\u00f4ng theo nh\u00e0 Tr\u1ea7n. B\u1ea5y gi\u1edd Nguy\u1ec5n N\u1ed9n chi\u1ebfm c\u1ee9 v\u00f9ng L\u1ea1ng Giang, Tr\u1ea7n Th\u1ee7 \u0110\u1ed9 mang qu\u00e2n \u0111i \u0111\u00e1nh","d\u1eb9p kh\u00f4ng h\u00e0ng ph\u1ee5c \u0111\u01b0\u1ee3c, m\u1edbi ch\u1ecbu phong Nguy\u1ec5n N\u1ed9n l\u00e0m Ho\u00e0i \u0110\u1ea1o V\u01b0\u01a1ng. Tr\u1ea7n Th\u1ee7 \u0110\u1ed9 d\u00f9ng m\u01b0u sai s\u1ee9 gi\u1ea3 mang h\u1eadu l\u1ec5 cho Nguy\u1ec5n N\u1ed9n, xui Nguy\u1ec5n N\u1ed9n n\u1ebfu \u0111\u00e1nh \u0111\u01b0\u1ee3c H\u1ed3ng Ch\u00e2u, s\u1ebd chia cho m\u1ed9t ph\u1ea7n ba thi\u00ean h\u1ea1. Nguy\u1ec5n N\u1ed9n nghe theo, vi\u1ebft th\u01b0 sai ng\u01b0\u1eddi c\u1ea7u h\u00f2a v\u1edbi t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n \u0111\u1ea1i \u00fd trong th\u01b0 n\u00f3i: \\\"Tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00e2y t\u00f4i kh\u00f4ng bi\u1ebft \u00f4ng c\u00f3 l\u00f2ng di\u1ec7t nh\u00e0 Tr\u1ea7n l\u1ea5y l\u1ea1i giang s\u01a1n cho nh\u00e0 L\u00fd nay \u0111\u01b0\u1ee3c bi\u1ebft l\u00f2ng trung ngh\u0129a c\u1ee7a \u00f4ng, t\u00f4i xin c\u00f9ng \u00f4ng h\u1ed9i th\u1ec1 nh\u01b0 m\u00f4i v\u1edbi r\u0103ng d\u1ef1a nhau, \u0111\u1ec3 kh\u00f4i ph\u1ee5c l\u1ea1i Nh\u00e0 L\u00fd\\\". T\u01b0\u1edbng qu\u00e2n tin l\u1eddi Nguy\u1ec5n N\u1ed9n, b\u00e8n c\u00f9ng em kh\u00e1c m\u1eb9 l\u00e0 T\u1ea7n H\u1ea3i C\u00f4ng \u0111em m\u1ed9t to\u00e1n qu\u00e2n v\u1ec1 B\u1eafc giang h\u1ed9i th\u1ec1. Nguy\u1ec5n N\u1ed9n \u0111\u1eb7t ph\u1ee5c binh \u1edf x\u1ee9 \u0110\u1ed3ng \u0110ao, thu\u1ed9c x\u00e3 Y\u00ean Ph\u00fa (B\u1eafc Ninh) \u0111\u00e1nh \u00fap t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n. T\u01b0\u1edbng qu\u00e2n \u0111\u01b0\u01a1ng m\u1ea3i ch\u1ed1ng \u0111\u00e1nh Nguy\u1ec5n N\u1ed9n, th\u00ec qu\u00e2n nh\u00e0 Tr\u1ea7n t\u1eeb m\u1eb7t V\u0103n Giang k\u00e9o \u0111\u1ebfn. T\u01b0\u1edbng qu\u00e2n quay sang ph\u00eda t\u00e2y, \u0111\u00e1nh qu\u00e2n Tr\u1ea7n b\u1ecb m\u1ed9t nh\u00e1t \u0111ao \u0111\u1eb1ng sau ch\u00e9m v\u00e0o c\u1ed5, \u0111\u1ea7u g\u1ea7n r\u01a1i, li\u1ec1n c\u1edfi th\u1eaft l\u01b0ng qu\u1ea5n l\u1ea5y c\u1ed5, n\u1ed5i gi\u1eadn ph\u00f3ng ng\u1ef1a v\u1ec1 ph\u00eda \u0111\u00f4ng, \u0111\u1ebfn m\u1ed9t g\u00f2 \u0111\u1ea5t thu\u1ed9c x\u00e3 An Nh\u00e2n, t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n xu\u1ed1ng ng\u1ef1a, n\u1eb1m g\u1ed1i \u0111\u1ea7u l\u00ean ng\u1ecdn gi\u00e1o m\u00e0 h\u00f3a, m\u1ed1i \u0111\u00f9n \u0111\u1ea5t ph\u1ee7 k\u00edn thi th\u1ec3 th\u00e0nh ng\u00f4i m\u1ed9 l\u1edbn. C\u1ea3m t\u1ea5m l\u00f2ng trung ngh\u0129a c\u1ee7a t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n, nhi\u1ec1u n\u01a1i trong n\u01b0\u1edbc l\u1eadp \u0111\u1ec1n th\u1edd. C\u00f3 \u0111\u00f4i c\u00e2u \u0111\u1ed1i: - T\u00ednh trung ch\u00ed nguy\u1ec7n v\u00f4 Tr\u1ea7n, An \u0111\u1ecba quy Y\u00ean l\u01b0u hi\u1ec3n t\u00edch. - Kh\u1ea3ng kh\u00e1i t\u00e2m h\u1ed3n ph\u1ee5 L\u00fd, H\u1ea3i m\u00f4n tr\u01b0\u1edbc gi\u00e1p h\u00e1ch th\u1ea7n uy. T\u1ea1m d\u1ecbch: - L\u00f2ng tinh trung ch\u00ed mu\u1ed1n kh\u00f4ng c\u00f3 nh\u00e0 Tr\u1ea7n, An \u0111\u1ecba ng\u1ef1a v\u1ec1 l\u01b0u d\u1ea5u \u0111> - Ch\u00ed kh\u1ea3ng kh\u00e1i l\u00f2ng c\u00f2n mu\u1ed1n ph\u00f9 nh\u00e0 L\u00fd, H\u1ea3i m\u00f4n m\u1eb7c gi\u00e1p r\u00f5 oai th\u1ea7n. T\u01b0\u01a1ng truy\u1ec1n: Nh\u00e0 L\u00fd m\u1ea5t, t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n \u0110o\u00e0n Th\u01b0\u1ee3ng c\u00f9ng ba anh em ru\u1ed5i ng\u1ef1a v\u1ec1 x\u00e3 Ho\u00e0ng L\u00e3o, huy\u1ec7n Thi\u00ean B\u1ea3o, \u0111\u1ea1o S\u01a1n Nam, qu\u00ea h\u01b0\u01a1ng b\u00e0 L\u00ea Th\u1ecb Quang k\u1ebf m\u1eabu t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n. B\u1ed1n anh em t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n \u0110o\u00e0n Th\u01b0\u1ee3ng l\u1eadp 3","tr\u1ea1i qu\u00e2n \u1edf Khu L\u00faa, n\u01b0\u01a1ng d\u1ef1a v\u00e0o nhau ch\u1ed1ng nh\u00e0 Tr\u1ea7n. R\u1ed3i m\u1ed9t h\u00f4m t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n giao cho ba em gi\u1eef Khu L\u00faa, c\u00f2n t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n v\u1ec1 H\u1ed3ng Ch\u00e2u, \u0111\u1ea1o H\u1ea3i D\u01b0\u01a1ng \u0111\u1eafp th\u00e0nh l\u0169y \u1edf v\u00f9ng An Nh\u00e2n, v\u00ec tr\u00e1nh c\u00e1c \u0111\u1ed3n qu\u00e2n nh\u00e0 Tr\u1ea7n, t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n \u0111i men bi\u1ec3n c\u00f3 qua l\u00e0ng Li\u00eau T\u1ec9nh, cho n\u00ean sau khi t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n \u0110o\u00e0n Th\u01b0\u1ee3ng m\u1ea5t, nh\u00e2n d\u00e2n l\u00e0ng Li\u00eau T\u1ec9nh th\u1edd ph\u1ee5ng t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n v\u00e0o \u0111\u1ec1n \u0111\u1ee9c Nam H\u1ea3i \u0111\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng. HO\u00c0NG T\u1eec UY LINH LANG Minh Th\u1ee5c ho\u00e0ng phi \u0111\u1eddi vua Tr\u1ea7n Th\u00e1nh T\u00f4ng hi\u1ebfm con, c\u1ea7u t\u1ef1 \u1edf \u0111\u1ec1n Th\u1ee7 L\u1ec7, r\u1ed3i c\u00f3 thai, 12 th\u00e1ng sinh \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t ho\u00e0ng t\u1eed, t\u01b0\u1edbng m\u1ea1o kh\u00f4i ng\u00f4i k\u1ef3 v\u0129, sau l\u01b0ng c\u00f3 nhi\u1ec1u l\u1edbp h\u00ecnh v\u1ea9y c\u00e1. Vua cha l\u1ea5y l\u00e0m l\u1ea1 cho l\u00e0 th\u1ea7n \u0111\u1ec1n Th\u1ee7 L\u1ec7 th\u00e1c sinh m\u1edbi \u0111\u1eb7t cho t\u00ean l\u00e0 Uy hi\u1ec7u Linh Lang. Ho\u00e0ng t\u1eed l\u1edbn l\u00ean, Vua Th\u00e1nh T\u00f4ng cho ra \u1edf cung \u00c1n Th\u1ecd, v\u00f9ng Y\u00ean Ph\u1ee5 ng\u00e0y nay. L\u1ea1i n\u00f3i \u0110\u1ebf qu\u1ed1c M\u00f4ng C\u1ed5 \u1edf th\u1ebf k\u1ef7 XIII l\u00e0 m\u1ed9t \u0111\u1ebf qu\u1ed1c hung h\u00e3n v\u00e0 h\u00f9ng m\u1ea1nh ch\u01b0a t\u1eebng c\u00f3 trong l\u1ecbch s\u1eed lo\u00e0i ng\u01b0\u1eddi, v\u00f3 ng\u1ef1a c\u1ee7a ch\u00fang \u0111\u00e3 x\u00e9o n\u00e1t g\u1ea7n nh\u01b0 to\u00e0n b\u1ed9 \u0110ai Nam ch\u00e2u \u00c2u, ch\u00e2u \u00c1. Ch\u00fang chi\u1ebfm g\u1ea7n h\u1ebft Trung Qu\u1ed1c \u0111\u1eb7t qu\u1ed1c hiu l\u00e0 Nguy\u00ean. N\u0103m 1258, t\u01b0\u1edbng nh\u00e0 Nguy\u00ean l\u00e0 Ng\u1ed9t L\u01b0\u01a1ng H\u1ee3p Thai (Th\u00e1i); mang qu\u00e2n sang x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c n\u01b0\u1edbc ta b\u1ecb \u0111\u00e1nh b\u1ea1i. N\u0103m 1279, qu\u00e2n Nguy\u00ean \u0111\u00e1nh Nhai S\u01a1n qu\u00e2n T\u1ed1ng thua. Vua T\u1ed1ng nh\u1ea3y xu\u1ed1ng bi\u1ec3n, quan qu\u00e2n ch\u1ebft r\u1ea5t nhi\u1ec1u, x\u00e1c n\u1ed5i tr\u00ean m\u1eb7t bi\u1ec3n h\u01a1n 10 v\u1ea1n. Nh\u00e0 T\u1ed1ng m\u1ea5t, \u0111\u1ecba v\u1ecb th\u1ed1ng tr\u1ecb c\u1ee7a nh\u00e0 Nguy\u00ean \u1edf Trung Qu\u1ed1c v\u1eefng ch\u1eafc. Qu\u00e2n Nguy\u00ean M\u00f4ng ti\u1ebfp thu lo\u1ea1i v\u0169 kh\u00ed \u0111\u00e1nh th\u00e0nh c\u1ee7a Trung Qu\u1ed1c n\u00ean c\u00e0ng th\u00eam h\u00f9ng m\u1ea1nh. \u0110\u1ec3 r\u1eeda m\u1ed1i h\u1eadn thua qu\u00e2n l\u1ea7n tr\u01b0\u1edbc, n\u0103m gi\u00e1p th\u00e2n (1285), vua Nguy\u00ean phong con l\u00e0 Tho\u00e1t Hoan l\u00e0m Tr\u1ea5n Nam V\u01b0\u01a1ng c\u00f9ng nhi\u1ec1u t\u01b0\u1edbng s\u1eebng s\u1ecf nh\u1ea5t nh\u01b0: \u00d4 M\u00e3 Nhi, A B\u00e1t X\u00edch, Ph\u00e0n Ti\u1ebfp, L\u00fd Qu\u00e1n, L\u00fd H\u1eb1ng... \u0111em 50 v\u1ea1n qu\u00e2n sang \u0111\u00e1nh n\u01b0\u1edbc ta. M\u1ed9t \u0111\u1ea1o qu\u00e2n g\u1ed3m 10 v\u1ea1n qu\u00e2n tinh nhu\u1ec7 \u0111\u1eb7c bi\u1ec7t, do d\u0169ng t\u01b0\u1edbng Toa \u0110\u00f4 v\u00e0 \u0110\u01b0\u1eddng Ng\u1ed9t Ng\u1ea1i c\u1ea7m \u0111\u1ea7u v\u01b0\u1ee3t bi\u1ec3n v\u00e0o \u0111\u00e1nh Chi\u00eam Th\u00e0nh, r\u1ed3i sau \u0111\u00f3 t\u1eeb ph\u00eda nam k\u00e9o ra \u0111\u00e1nh Ch\u00e2u Hoan, Ch\u00e2u \u00c1i, \u0111\u1ec3 ph\u1ed1i h\u1ee3p v\u1edbi Tho\u00e1t Hoan","\u0111em qu\u00e2n t\u1eeb Th\u0103ng Long k\u00e9o v\u00e0o, m\u01b0u toan c\u1ee7a ch\u00fang l\u00e0 \u0111\u1ecbnh b\u1eaft g\u1ecdn to\u00e0n b\u1ed9 tri\u1ec1u \u0111\u00ecnh nh\u00e0 Tr\u1ea7n. Tr\u01b0\u1edbc th\u1ebf n\u01b0\u1edbc mu\u00f4n ng\u00e0n nguy ng\u1eadp, Ho\u00e0ng t\u1eed Uy Linh Lang chi\u00eau m\u1ed9 binh s\u0129, hu\u1ea5n luy\u1ec7n tr\u1eadn ph\u00e1p, theo qu\u00e2n nh\u00e0 vua r\u00fat kh\u1ecfi Th\u0103ng Long v\u1ec1 Thi\u00ean Tr\u01b0\u1eddng, r\u1ed3i lui v\u00e0o x\u00e2y d\u1ef1ng c\u0103n c\u1ee9 \u0111\u1ecba kh\u00e1ng chi\u1ebfn Tr\u01b0\u1eddng Y\u00ean g\u1ed3m c\u00e1c huy\u1ec7n: L\u00ea Gia, Uy Vi\u1ec5n, Y\u00ean Minh, M\u1ed9 \u0110\u1ed9 (nay l\u00e0 c\u00e1c huy\u1ec7n Gia Vi\u1ec5n, Hoa L\u01b0, Tam \u0110i\u1ec7p...) Ho\u00e0ng t\u1eed Uy Linh Lang th\u1ea1o th\u1ee7y chi\u1ebfn, cho qu\u00e2n s\u0129 \u0111an nh\u1eefng con thuy\u1ec1n h\u00ecnh thoi, hai ch\u1ed7 ng\u1ed3i, chia nhi\u1ec1u to\u00e1n nh\u1ecf, d\u00f9ng thuy\u1ec1n n\u00e0y ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng tr\u00ean c\u00e1c s\u00f4ng nh\u1ecf, \u0111\u1ea7m ph\u00e1, \u0111\u1ed3ng l\u1ea7y, ng\u00f2i l\u1ea1ch \u1edf v\u00f9ng S\u01a1n Nam h\u1ea1 \u0111\u1ebfn c\u1eeda Th\u1ea7n \u0111\u1ea7u (Th\u1ea7n Ph\u00f9). Con thuy\u1ec1n nh\u1ecf \u0111an b\u1eb1ng tre t\u1ee5c g\u1ecdi l\u00e0 thuy\u1ec1n th\u00fang, do t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n Tr\u1ea7n \u1ee8ng Long s\u00e1ng t\u1ea1o, d\u00f9ng ch\u1edf qu\u00e2n v\u01b0\u1ee3t \u0111\u1ed3ng n\u01b0\u1edbc di\u1ec7t s\u1ee9 qu\u00e2n \u0110\u1ed7 C\u1ea3nh Th\u1ea1c, nay \u0111\u01b0\u1ee3c Ho\u00e0ng t\u1eed Uy Linh Lang \u0111an h\u00ecnh thoi t\u1ea1o cho thuy\u1ec1n l\u01b0\u1edbt nhanh g\u1ea5p b\u1ed9i. Thuy\u1ec1n n\u00e0y nh\u1eb9, khi h\u00e0nh qu\u00e2n tr\u00ean b\u1ed9 th\u00ec v\u00e1c thuy\u1ec1n theo, khi g\u1eb7p \u0111\u1ecbch thuy\u1ec1n l\u00e0m l\u00e1 m\u1ed9c, g\u1eb7p s\u00f4ng l\u1ea1i ng\u1ea3 xu\u1ed1ng l\u00e0m thuy\u1ec1n. Khi chi\u1ebfn \u0111\u1ea5u th\u00ec l\u01b0\u1edbt nhanh \u00e1p\u00e1t m\u1ea1n thuy\u1ec1n \u0111\u1ecbch theo ki\u1ec3u \\\"ru\u1ed3i b\u00e2u\u201d ho\u1eb7c len l\u1ecfi th\u1ecdc s\u00e2u l\u00e0m r\u1ed1i m\u1eaft \u0111\u1ecbch. Ng\u00e0y 15 th\u00e1ng 5 n\u0103m \u1ea5t d\u1eadu (19-6-1285), hai vua Tr\u1ea7n r\u1eddi kh\u1ecfi Tr\u01b0\u1eddng Y\u00ean v\u1ec1 Long H\u01b0ng (Th\u00e1i B\u00ecnh) m\u1edf tr\u1eadn ph\u1ea3n c\u00f4ng. C\u00f9ng \u0111o\u00e0n qu\u00e2n vua, Ho\u00e0ng t\u1eed Uy Linh Lang x\u00f4ng pha gi\u1ebft gi\u1eb7c \u1edf Nam Tr\u00f9, \u0110\u00f4ng K\u1ebft (Kho\u00e1i Ch\u00e2u - H\u01b0ng Y\u00ean) b\u1eaft s\u1ed1ng t\u01b0\u1edbng gi\u1eb7c Nguy\u00ean M\u00f4ng l\u00e0 C\u00e2n li Hoa l\u01b0. Sau chi\u1ebfn th\u1eafng, ho\u00e0ng t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c phong D\u00e2m \u0110\u00e0m v\u01b0\u01a1ng. V\u01b0\u01a1ng kh\u00f4ng ch\u1ecbu tham d\u1ef1 tri\u1ec1u ch\u00ednh, xin vua cho v\u1ec1 \u1edf cung An Th\u1ecd. N\u0103m 36 tu\u1ed5i, v\u01b0\u01a1ng b\u1ed7ng nhi\u00ean b\u1ec7nh m\u00e0 m\u1ea5t. Vua Tr\u1ea7n th\u01b0\u01a1ng x\u00f3t, truy phong t\u01b0\u1edbc \u0110\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng, cho l\u1eadp \u0111\u1ec1n th\u1edd \u1edf n\u01a1i v\u01b0\u01a1ng \u1edf v\u00e0 nh\u1eefng n\u01a1i v\u01b0\u01a1ng \u0111\u00e3 \u0111\u00f3ng qu\u00e2n g\u1ed3m 69 \u0111\u1ec1n. Trong \u0111\u00f3 c\u00f3 l\u00e0ng V\u00f5ng C\u1ed5 t\u1ee9c th\u00f4n An H\u01b0ng ng\u00e0y nay. \u0110INH L\u00d4I","\u0110\u1ea7u \u0111\u1eddi Tr\u1ea7n, \u1edf ch\u00e2u Hoan c\u00f3 \u00f4ng \u0110inh Nguy\u00ean chuy\u00ean ngh\u1ec1 l\u00e0m thu\u1ed1c, v\u1ee3 l\u00e0 b\u00e0 T\u1ea1 Th\u1ecb \u0110\u1ea1o. Hai v\u1ee3 ch\u1ed3ng c\u1ea7m s\u1eaft duy\u00ean h\u00e0i, thu\u1eadn h\u00f2a \u0111\u00f4i l\u1ee9a, ch\u1ec9 chuy\u00ean l\u00e0m nh\u1eefng vi\u1ec7c hi\u1ec1n l\u00e0nh ph\u00fac \u0111\u1ee9c, ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3i cho c\u01a1m, ng\u01b0\u1eddi c\u00f3 b\u1ec7nh ngh\u00e8o c\u00f3 thu\u1ed1c, k\u1ebb ch\u1ebft \u0111\u01b0\u1eddng cho v\u00e1n, b\u1ed1 th\u00ed ch\u0103n chi\u1ebfu, \u00e1o qu\u1ea7n, ti\u1ec1n g\u1ea1o cho ng\u01b0\u1eddi gi\u00e0 nua c\u00f4 \u0111\u01a1n kh\u00f4ng n\u01a1i n\u01b0\u01a1ng t\u1ef1a. Ti\u1ebfng l\u00e0nh n\u1ee9c kh\u1eafp xa g\u1ea7n, th\u1ea5u \u0111\u1ebfn thi\u00ean \u0111\u00ecnh. Ng\u1ecdc ho\u00e0ng cho 5 v\u1ecb tinh qu\u00e2n xu\u1ed1ng th\u1ebf gian \u0111\u1ea7u thai l\u00e0m con h\u1ecd \u0110inh. M\u1ed9t \u0111\u00eam, b\u00e0 T\u1ea1 Th\u1ecb m\u1ed9ng th\u1ea5y trong nh\u00e0 h\u00e0o quang s\u00e1ng r\u1ef1c, c\u00f3 n\u0103m con ph\u01b0\u1ee3ng t\u1eeb tr\u00ean tr\u1eddi bay xu\u1ed1ng, \u0111\u1ebfn tr\u01b0\u1edbc gi\u01b0\u1eddng bi\u1ebfn th\u00e0nh n\u0103m ng\u01b0\u1eddi con trai, x\u01b0ng t\u00ean l\u00e0: Phong, V\u0169, V\u00e2n, \u0110i\u1ec7n v\u00e0 L\u00f4i, v\u00e2ng m\u1ec7nh \u0111\u1ebf \u0111\u00ecnh xu\u1ed1ng l\u00e0m con b\u00e0. T\u1eeb \u0111\u00f3 b\u00e0 T\u1ea1 c\u00f3 mang ch\u1eb5n 13 th\u00e1ng, sinh ra m\u1ed9t b\u1ecdc n\u0103m ng\u01b0\u1eddi con trai, ng\u01b0\u1eddi n\u00e0o c\u0169ng phong t\u01b0 \u0111\u0129nh d\u1ecbch, t\u01b0\u1edbng m\u1ea1o kh\u00f4i k\u1ef3, h\u00f4m \u1ea5y l\u00e0 ng\u00e0y 10 th\u00e1ng 8 n\u0103m canh t\u00fd (1240). Nh\u00e2n \u1ee9ng \u0111i\u1ec1m gi\u1ea5c m\u1ed9ng m\u1edbi \u0111\u1eb7t t\u00ean n\u0103m con l\u00e0: \u0110inh Phong, \u0110inh V\u0169, \u0110inh V\u00e2n, \u0110inh \u0110i\u1ec7n v\u00e0 \u0110inh L\u00f4i. L\u1edbn l\u00ean, n\u0103m \u00f4ng \u0111\u1ec1u th\u00f4ng minh xu\u1ea5t ch\u00fang, h\u1ecdc ki\u00eam v\u0103n v\u00f5, \u0111\u1ebfn n\u0103m 18 tu\u1ed5i th\u00ec cha m\u1eb9 n\u1ed1i nhau qua \u0111\u1eddi. C\u00e1c \u00f4ng ch\u1ecdn \u0111\u1ea5t l\u00e0nh an t\u00e1ng cha m\u1eb9, th\u1ee7 hi\u1ebfu ba n\u0103m. Xong vi\u1ec7c hi\u1ebfu, \u00f4ng \u0110inh L\u00f4i t\u1eeb bi\u1ec7t c\u00e1c anh, \u0111i chu du thi\u00ean h\u1ea1 \u0111\u1ec3 ch\u1eefa b\u1ec7nh c\u1ee9u ng\u01b0\u1eddi. B\u1ea5y gi\u1edd v\u00f9ng S\u01a1n Nam x\u1ea3y ra b\u1ec7nh d\u1ecbch, lan tr\u00e0n kh\u1eafp n\u01a1i, nh\u00e2n d\u00e2n ch\u1ebft h\u1ea1i r\u1ea5t nhi\u1ec1u. Th\u01b0\u1ee3ng ho\u00e0ng Th\u00e1i T\u00f4ng lo s\u1ee3 cho y\u1ebft b\u1ea3ng c\u1ea7u ng\u01b0\u1eddi t\u00e0i gi\u1ecfi tr\u1eeb b\u1ec7nh d\u1ecbch c\u1ee9u d\u00e2n. \u00d4ng \u0110inh L\u00f4i \u0111ang h\u00e1i thu\u1ed1c \u1edf mi\u1ec1n n\u00fai r\u1eebng Th\u1ea1ch Th\u00e0nh - Tam \u0110i\u1ec7p nghe tin v\u1ed9i thu x\u1ebfp thu\u1ed1c nam ra S\u01a1n Nam ch\u1eefa b\u1ec7nh. M\u1ed9t h\u00f4m \u00f4ng qua l\u00e0ng H\u1ea1 K\u1ef3 th\u1ea5y b\u1ec7nh d\u1ecbch \u1edf \u0111\u00e2y tr\u1ea7m tr\u1ecdng, \u00f4ng d\u1eebng ch\u00e2n \u1edf l\u1ea1i H\u1ea1 K\u1ef3, ch\u1ebf thu\u1ed1c \\\"Ng\u1ecdc s\u01b0\u01a1ng ho\u00e0ng\\\" ch\u1eefa kh\u1ecfi b\u1ec7nh c\u1ea3 l\u00e0ng. C\u00e1c n\u01a1i nghe tin k\u00e9o nhau v\u1ec1 l\u1ea5y thu\u1ed1c, trong m\u1ed9t th\u1eddi gian ng\u1eafn c\u1ea3 x\u1ee9 S\u01a1n Nam b\u00ecnh an kh\u1ecfe m\u1ea1nh. Vua Tr\u1ea7n m\u1eebng l\u1eafm, xu\u1ed1ng chi\u1ebfu tri\u1ec7u \u00f4ng v\u1ec1 kinh \u0111\u1ecbnh b\u1ed5 l\u00e0m quan, \u00f4ng \u0110inh L\u00f4i c\u1ed1 s\u1ee9c t\u1eeb ch\u1ed1i, ch\u1ec9 xin vua cho l\u1ea5y l\u00e0ng H\u1ea1 K\u1ef3 l\u00e0m th\u1ef1c \u1ea5p. Vua Tr\u1ea7n chu\u1ea9n l\u1eddi t\u00e2u, cho \u00f4ng thu thu\u1ebf m\u1ed9t huy\u1ec7n \u0111\u1ec3 ti\u00eau d\u00f9ng. \u00d4ng b\u00e1i t\u1ea1 tr\u1edf v\u1ec1 H\u1ea1 K\u1ef3, x\u00e2y d\u1ef1ng cung ph\u1ee7, m\u1edf ti\u1ec7c khao th\u01b0\u1edfng to\u00e0n d\u00e2n. \u1ede \u0111\u00e2y \u00f4ng khuy\u00ean d\u00e2n ch\u0103m vi\u1ec7c c\u1ea5y c\u00e0y, \u0111\u00e0o s\u00f4ng ti\u00eau n\u01b0\u1edbc \u00fang \u0111\u1eafp \u0111\u00ea ng\u0103n n\u01b0\u1edbc bi\u1ec3n d\u00e2ng, d\u1ea1y d\u00e2n thu\u1ea7n phong m\u1ef9 t\u1ee5c, l\u00e0ng H\u1ea1 K\u1ef3 tr\u1edf n\u00ean ph\u1ed3n th\u1ecbnh c\u1ee7a l\u1eafm v\u1eadt nhi\u1ec1u.","N\u0103m Tr\u00f9ng H\u01b0ng th\u1ee9 m\u1ed9t (1285) Th\u00e1i t\u1eed nh\u00e0 Nguy\u00ean l\u00e0 Tho\u00e1t Hoan v\u00e0 \u00d4 M\u00e3 Nhi nh\u00e0 Nguy\u00ean \u0111em qu\u00e2n sang x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c, th\u1ebf gi\u1eb7c r\u1ea5t m\u1ea1nh, hai vua Tr\u1ea7n ng\u1ea7m \u0111i thuy\u1ec1n ra ngu\u1ed3n Tam Tr\u0129, \u00f4ng \u0110inh L\u00f4i \u0111em h\u01b0\u01a1ng binh H\u1ea1 K\u1ef3 ra \u0110\u00f4ng B\u1ed9 \u0110\u1ea7u, nh\u00e2n theo hai vua l\u1ea5y thuy\u1ec1n ra s\u00f4ng Nam Tri\u1ec7u, qua c\u1eeda \u0110\u1ea1i B\u00e0ng v\u00e0o Thanh H\u00f3a. Sau khi chi\u1ebfn th\u1eafng qu\u00e2n Nguy\u00ean M\u00f4ng l\u1ea7n th\u1ee9 hai. Hai vua Tr\u1ea7n v\u1ec1 kinh s\u01b0, phong \u00f4ng \u0110inh L\u00f4i \u0111\u01b0\u1ee3c phong ch\u1ee9c \u0111\u1ea1i t\u01b0\u1edbng, th\u01b0\u1edfng cho nhi\u1ec1u v\u00e0ng b\u1ea1c. \u00d4ng d\u00e2ng s\u1edb xin v\u1ec1 n\u01a1i \u1ea5p phong, vua Tr\u1ea7n chu\u1ea9n y l\u1eddi xin, \u00f4ng v\u1ec1 H\u1ea1 K\u1ef3 \u0111em v\u00e0ng b\u1ea1c m\u1ed9t ph\u1ea7n chia cho s\u0129 t\u1ed1t, m\u1ed9t ph\u1ea7n chia cho d\u00e2n l\u00e0ng, m\u1edf ti\u1ec7c th\u00e1nh h\u1ea1. L\u1ea1i \u0111em m\u1ea5y ch\u1ee5c t\u00f9y t\u00f2ng v\u1ec1 Ch\u00e2u Hoan, b\u1ecf ti\u1ec1n x\u00e2y l\u0103ng m\u1ed9 cha m\u1eb9, x\u00e2y d\u1ef1ng t\u1eeb \u0111\u01b0\u1eddng, t\u1ebf l\u1ec5 t\u1ed5 ti\u00ean. C\u00f4ng vi\u1ec7c xong xu\u00f4i, \u00f4ng c\u00e1o t\u1eeb c\u00e1c anh tr\u1edf v\u1ec1 H\u1ea1 K\u1ef3. Cu\u1ed1i n\u0103m \u0110inh H\u1ee3i (1287) Th\u00e1i t\u1eed nh\u00e0 Nguy\u00ean l\u00e0 Tho\u00e1t Hoan c\u00f9ng \u00d4 M\u00e3 Nhi l\u1ea1i \u0111em 30 v\u1ea1n qu\u00e2n \u0111\u00e1nh v\u00e0o V\u1ea1n Ki\u1ebfp. \u0110\u1ea1i t\u01b0\u1edbng \u0110inh L\u00f4i \u0111em gia th\u1ea7n theo quan qu\u00e2n h\u1ecdp \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c Nguy\u00ean \u1edf bi\u1ec3n \u0110\u1ea1i B\u00e0ng, b\u1eaft \u0111\u01b0\u1ee3c 300 chi\u1ebfc thuy\u1ec1n \u0111i tu\u1ea7n c\u1ee7a gi\u1eb7c. Qu\u00e2n Nguy\u00ean b\u1ecb gi\u1ebft v\u00e0 ch\u1ebft \u0111u\u1ed1i r\u1ea5t nhi\u1ec1u. \u0110\u1ea1i t\u01b0\u1edbng \u0110inh L\u00f4i c\u00f3 m\u1eb7t trong tr\u1eadn chi\u1ebfn th\u1eafng B\u1ea1ch \u0110\u1eb1ng l\u1ecbch s\u1eed v\u00e0o ng\u00e0y m\u1ed3ng t\u00e1m, th\u00e1ng ba, n\u0103m m\u1eadu t\u00fd (1288), ti\u00eau di\u1ec7t to\u00e0n b\u1ed9 binh thuy\u1ec1n c\u1ee7a gi\u1eb7c b\u1eaft s\u1ed1ng nhi\u1ec1u danh t\u01b0\u1edbng c\u1ee7a gi\u1eb7c nh\u01b0 Nguy\u00ean so\u00e1i \u00d4 M\u00e3 Nhi, Tham tri ch\u00ednh s\u1ef1 Ph\u1ea1m Ti\u1ebfp v\u00e0 nhi\u1ec1u V\u1ea1n h\u1ed9, Thi\u00ean h\u1ed9. Tri\u1ec1u \u0111\u00ecnh lu\u1eadn c\u00f4ng phong \u0111\u1ea1i t\u01b0\u1edbng \u0110inh L\u00f4i t\u01b0\u1edbc h\u1ea7u. \u0110\u1ea1i t\u01b0\u1edbng \u0110inh L\u00f4i b\u00e1i t\u1ea1 \u0111\u1ee9c vua tr\u1edf v\u1ec1 H\u1ea1 K\u1ef3, r\u1ed3i v\u1ec1 Ch\u00e2u Hoan th\u0103m vi\u1ebfng ph\u1ea7n m\u1ed9 cha m\u1eb9. M\u1ed9t h\u00f4m b\u1ed7ng th\u1ea5y tr\u1eddi \u0111\u1ea5t m\u1ecbt m\u00f9, gi\u1eefa ban ng\u00e0y m\u00e0 t\u1ed1i nh\u01b0 ban \u0111\u00eam, ti\u1ebfp \u0111\u00f3 m\u00e2y bay gi\u00f3 cu\u1ed1n, \u1ea7m \u1ea7m nh\u01b0 mu\u00f4n ngh\u00ecn ng\u1ef1a h\u00ed qu\u00e2n reo. M\u1ed9t l\u00e1t, tr\u1eddi im gi\u00f3 l\u1eb7ng, s\u00e1ng s\u1ee7a nh\u01b0 th\u01b0\u1eddng. \u0110\u1ea1i t\u01b0\u1edbng \u0110inh L\u00f4i \u0111\u00e3 h\u00f3a. Nh\u1eefng gia th\u1ea7n theo \u0111\u1ebfn \u0111\u00e2y tr\u1edf v\u1ec1 H\u1ea1 K\u1ef3 b\u00e1o tin, r\u1ed3i d\u00e2ng bi\u1ec3u v\u1ec1 tri\u1ec1u. Vua Tr\u1ea7n Nh\u00e2n T\u00f4ng sai quan v\u1ec1 t\u1ebf \u0111i\u1ebfu phong l\u00e0m Ph\u00fac th\u1ea7n, h\u1ea1 chi\u1ebfu cho l\u00e0ng H\u1ea1 K\u1ef3 l\u1eadp \u0111\u1ec1n \u0111\u1eddi \u0111\u1eddi th\u1edd ph\u1ee5ng. T\u1eeb \u0111\u00f3 tr\u1edf \u0111i, th\u1ea7n c\u00f3 nhi\u1ec1u linh \u1ee9ng ph\u00f9 n\u01b0\u1edbc h\u1ed9 d\u00e2n, c\u1ea7u m\u01b0a, \u0111\u1ea3o t\u1ea1nh. C\u00e1c tri\u1ec1u phong ki\u1ebfn n\u1ed1i ti\u1ebfp gia phong, \u0111\u1ebfn H\u1ea1 K\u1ef3 hi\u1ec7n nay c\u00f2n gi\u1eef \u0111\u01b0\u1ee3c 7 \u0111\u1ea1o s\u1eafc phong \u0111\u1eddi L\u00ea Trung H\u01b0ng (1592 - 1788) 1 \u0111\u1ea1o s\u1eafc phong \u0111\u1eddi T\u00e2y S\u01a1n (1789 - 1802), v\u00e0 8 \u0111\u1ea1o s\u1eafc phong \u0111\u1eddi Nguy\u1ec5n (1802 - 1945). C\u1edbi 56 M\u1ef9 t\u1ef1.","TR\u1ea6N KH\u00c1NH D\u01af Cu\u1ed1i n\u0103m \u0110inh t\u1ef5 (1257) \u0111\u1eddi vua Tr\u1ea7n Th\u00e1i T\u00f4ng, qu\u00e2n Nguy\u00ean x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c n\u01b0\u1edbc ta. Tr\u1ea7n Kh\u00e1nh D\u01b0 nh\u00e2n ch\u1ed7 s\u01a1 h\u1edf \u0111\u00e1nh \u00fap th\u1eafng m\u1ed9t tr\u1eadn l\u1edbn. Vua khen c\u00f3 tr\u00ed l\u1ef1c nh\u1eadn l\u00e0m con nu\u00f4i (thi\u00ean t\u1eed ngh\u0129a nam). V\u00e2ng m\u1ec7nh vua \u0111i \u0111\u00e1nh ng\u01b0\u1eddi Man l\u1eadp nhi\u1ec1u c\u00f4ng tr\u1ea1ng, \u0111\u01b0\u1ee3c phong Phi\u00eau k\u1ef5 \u0111\u1ea1i t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n, r\u1ed3i t\u1eeb t\u01b0\u1edbc h\u1ea7u th\u0103ng l\u00ean \u0111\u1ebfn T\u1eed ph\u1ee5c Th\u01b0\u1ee3ng v\u1ecb h\u1ea7u (Th\u01b0\u1ee3ng v\u1ecb h\u1ea7u m\u1eb7c \u00e1o t\u00eda). Sau m\u1eafc t\u1ed9i b\u1ecb c\u00e1ch h\u1ebft quan t\u01b0\u1edbc, t\u1ecbch thu \u0111i\u1ec1n s\u1ea3n, \u00f4ng lui v\u1ec1 \u1edf Ch\u00ed Linh l\u00e0m ngh\u1ec1 b\u00e1n than. N\u0103m Nh\u00e2m Ng\u1ecd (1282), vua Tr\u1ea7n Nh\u00e2n T\u00f4ng \u0111\u1eadu thuy\u1ec1n \u1edf b\u1ebfn B\u00ecnh Than tr\u00f4ng th\u1ea5y m\u1ed9t chi\u1ebfc thuy\u1ec1n l\u1edbn ch\u1edf than g\u1ed7, ng\u01b0\u1eddi l\u00e1i thuy\u1ec1n \u0111\u1ed9i n\u00f3n l\u00e1, m\u1eb7c \u00e1o ng\u1eafn, nh\u1eadn ra \u0111\u00f3 l\u00e0 Tr\u1ea7n Kh\u00e1nh D\u01b0, vua sai n\u1ed9i th\u1ecb \u0111i g\u1ecdi. Kh\u00e1nh D\u01b0 \u0111\u1ebfn n\u01a1i, vua n\u00f3i: \\\"Nam nhi c\u1ef1c kh\u1ed5 \u0111\u1ebfn th\u1ebf l\u00e0 c\u00f9ng\\\". R\u1ed3i vua xu\u1ed1ng chi\u1ebfu tha t\u1ed9i, cho ng\u1ed3i \u1edf d\u01b0\u1edbi c\u00e1c V\u01b0\u01a1ng tr\u00ean c\u00e1c C\u00f4ng, H\u1ea7u, khi b\u00e0n vi\u1ec7c n\u01b0\u1edbc nhi\u1ec1u c\u00e2u \u0111\u00fang \u00fd vua, l\u1ea1i cho Tr\u1ea7n Kh\u00e1nh D\u01b0 l\u00e0m Ph\u00f3 \u0111\u00f4 t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n. Th\u00e1ng 12, n\u0103m \u0110inh H\u1ee3i (1287) th\u1ee7y qu\u00e2n nh\u00e0 Nguy\u00ean \u0111\u00e1nh V\u00e2n \u0110\u1ed3n, H\u01b0ng \u0110\u1ea1o \u0111\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng giao h\u1ebft c\u00f4ng vi\u1ec7c gi\u1eef V\u00e2n \u0110\u1ed3n cho Ph\u00f3 \u0110\u00f4 t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n Tr\u1ea7n Kh\u00e1nh D\u01b0. Kh\u00e1nh D\u01b0 b\u1ecb gi\u1eb7c \u0111\u00e1nh thua. Th\u01b0\u1ee3ng ho\u00e0ng nghe tin sai Trung s\u1ee9 b\u1eaft ph\u00f3 \u0110\u00f4 t\u01b0\u1edbng v\u1ec1 kinh. Tr\u1ea7n Kh\u00e1nh D\u01b0 xin ho\u00e3n l\u1ea1i v\u00e0i ba ng\u00e0y, r\u1ed3i \u00f4ng thu th\u1eadp to\u00e0n qu\u00e2n ph\u1ee5c k\u00edch \u0111\u00e1nh th\u1eafng \u0111o\u00e0n thuy\u1ec1n ch\u1edf l\u01b0\u01a1ng c\u1ee7a qu\u00e2n Nguy\u00ean, b\u1eaft \u0111\u01b0\u1ee3c l\u01b0\u01a1ng th\u1ef1c kh\u00ed gi\u1edbi nhi\u1ec1u kh\u00f4ng k\u1ec3 xi\u1ebft, b\u1ed1ng qu\u00e2n gi\u1eb7c r\u1ea5t nhi\u1ec1u. Th\u01b0\u1ee3ng ho\u00e0ng tha t\u1ed9i thua tr\u1eadn v\u00e0 n\u00f3i: Qu\u00e2n Nguy\u00ean hung h\u0103ng ph\u1ea3i nh\u1edd c\u00f3 l\u01b0\u01a1ng th\u1ea3o kh\u00ed gi\u1edbi nay ta \u0111\u00e3 \u0111\u00e1nh l\u1ea5y \u0111\u01b0\u1ee3c \u1eaft ch\u00fang ph\u1ea3i lui. Sau khi chi\u1ebfn th\u1eafng qu\u00e2n Nguy\u00ean x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c vua Tr\u1ea7n Nh\u00e2n T\u00f4ng phong Ph\u00f3 \u0111\u00f4 t\u01b0\u1edbng t\u01b0\u1edbc V\u01b0\u01a1ng, t\u1ee9c Nh\u00e2n Hu\u1ec7 v\u01b0\u01a1ng, phong th\u1ef1c \u1ea5p \u1edf x\u00e3 D\u01b0\u1ee1ng H\u00f2a, l\u1ed9 L\u00fd Nh\u00e2n, tr\u1ea5n S\u01a1n Nam. N\u0103m Nh\u00e2m T\u00fd (1312), Nh\u00e2n Hu\u1ec7 V\u01b0\u01a1ng \u1edf \u0111\u00e2y h\u01a1n m\u01b0\u1eddi n\u0103m. Tu\u1ed5i ngo\u00e0i 80 V\u01b0\u01a1ng v\u1ec1 \u1ea5p phong D\u01b0\u1ee1ng H\u00f2a, giao ba tr\u1ea1i An Trung (V\u1ecdng Trung), \u0110\u00f4ng Kh\u00ea (Thanh Kh\u00ea), v\u00e0 T\u1ecbch Nhi cho hai gia t\u01b0\u1edbng h\u1ecd B\u00f9i, h\u1ecd Nguy\u1ec5n coi s\u00f3c. D\u00e2n khai hoang ba tr\u1ea1i \u0111\u1ec1u nh\u1edd ti\u1ec1n b\u1ea1c c\u1ee7a V\u01b0\u01a1ng chu c\u1ea5p, m\u1edbi c\u00f3 l\u01b0\u01a1ng \u0103n v\u00e0 mua c\u00f4ng c\u1ee5, V\u01b0\u01a1ng c\u00f2n \u0111em ngh\u1ec1 d\u1ec7t chi\u1ebfu d\u1ea1y tr\u1ea1i T\u1ecbch","Nhi, \u0111\u1ec3 s\u1eed d\u1ee5ng s\u1ed1 ru\u1ed9ng c\u00f3i \u1edf tr\u1ea1i n\u00e0y. Nh\u00e2n d\u00e2n ba tr\u1ea1i nh\u1edb \u01a1n \u0111\u1ee9c Nh\u00e2n Hu\u1ec7 v\u01b0\u01a1ng l\u1edbn nh\u01b0 tr\u1eddi bi\u1ec3n, n\u00ean sau khi V\u01b0\u01a1ng m\u1ea5t, nh\u00e2n d\u00e2n x\u00e2y \u0111\u1ec1n th\u1edd v\u01b0\u01a1ng tr\u00ean n\u1ec1n nh\u00e0 V\u01b0\u01a1ng \u1edf tr\u1ea1i An Trung (V\u1ecdng Trung), t\u00f4n l\u00e0m Ph\u00fac th\u1ea7n b\u1ed1n m\u00f9a h\u01b0\u01a1ng kh\u00f3i. \u0110\u1ec1n th\u1edd Nh\u00e2n Hu\u1ec7 v\u01b0\u01a1ng, qu\u1ed1c \u0111\u1ea3o d\u00e2n c\u1ea7u c\u00f3 nhi\u1ec1u linh \u1ee9ng, tr\u1ea3i qua c\u00e1c tri\u1ec1u phong ki\u1ebfn \u0111\u1ec1u c\u00f3 s\u1eafc phong. TR\u1ea6N NH\u1eacT DU\u1eacT N\u0103m Thi\u00ean \u1ee9ng ch\u00ednh B\u00ecnh th\u1ee9 t\u00e1m (1239) . Vua Tr\u1ea7n Th\u00e1i T\u00f4ng tu\u1ea7n du qua \u0111\u1ea1o S\u01a1n Nam, ph\u1ee7 Thi\u00ean Tr\u01b0\u1eddng, d\u1eebng xa gi\u00e1 \u1edf th\u00f4n Mi\u1ec5u, x\u00e3 M\u1ea1t L\u0103ng huy\u1ec7n T\u00e2y Ch\u00e2n, g\u1eb7p ng\u01b0\u1eddi con g\u00e1i h\u1ecd V\u0169 t\u00ean l\u00e0 V\u01b0\u01a1ng N\u01b0\u01a1ng, h\u00ecnh dung y\u1ec3u \u0111i\u1ec7u, nhan s\u1eafc tuy\u1ec7t tr\u1ea7n. Vua r\u1ea5t \u0111\u1eb9p l\u00f2ng, m\u1edbi tuy\u1ec3n v\u00e0o cung l\u1eadp l\u00e0m Cung phi th\u1ee9 n\u0103m \u1edf B\u1eafc Cung, V\u0169 Phi \u0111\u01b0\u1ee3c vua Th\u00e1i T\u00f4ng y\u00eau m\u1ebfn, th\u1ea5m tho\u1eaft \u0111\u00e3 h\u01a1n m\u01b0\u1eddi n\u0103m. M\u1ed9t h\u00f4m V\u0169 Phi t\u00e2u v\u1edbi vua: - Thi\u1ebfp nh\u1edd \u01a1n th\u00e1nh th\u01b0\u1ee3ng \u0111\u01b0\u1ee3c h\u01b0\u1edfng vinh hoa ph\u00fa qu\u00ed nh\u01b0ng s\u1ed1 ph\u1eadn hi\u1ebfm hoi, t\u1eeb ng\u00e0y v\u00e0o cung \u0111\u1ebfn nay ch\u01b0a c\u00f3 l\u1ea5y m\u1ed9t l\u1ea7n sinh n\u1edf. Nay thi\u1ebfp xin trai gi\u1edbi c\u1ea7u \u0111\u1ea3o b\u00e1ch th\u1ea7n cho m\u1ed9t ch\u00fat con l\u00e0m h\u1eadu t\u1ef1. Vua y l\u1eddi t\u00e2u, h\u1ea1 chi\u1ebfu cho \u0111\u1ea1i s\u0129 cung Th\u00e1i Thanh l\u1eadp \u0111\u00e0n c\u1ea7u t\u1ef1 cho V\u0169 Phi. Qua 21 ng\u00e0y \u0111\u00eam V\u0169 Phi m\u1ed9ng th\u1ea5y m\u1ed9t ng\u00f4i sao l\u1edbn t\u1eeb tr\u00ean kh\u00f4ng r\u01a1i xu\u1ed1ng gi\u01b0\u1eddng n\u1eb1m, t\u1eeb \u0111\u00f3 c\u00f3 mang, \u0111\u1ebfn gi\u1edd Ng\u1ecd, ng\u00e0y m\u1ed3ng 10, th\u00e1ng t\u01b0, n\u0103m \u1ea5t m\u00e3o (1255), sinh h\u1ea1 m\u1ed9t ho\u00e0ng nam. Vua cha \u0111\u1eb7t t\u00ean l\u00e0 Nh\u1eadt Du\u1eadt, nh\u00e2n th\u1ea5y tr\u00ean c\u00e1nh tay c\u00f3 hai ch\u1eef \\\"Chi\u00eau v\u0103n\\\", m\u1edbi phong l\u00e0 Chi\u00eau V\u0103n V\u01b0\u01a1ng. Chi\u00eau V\u0103n V\u01b0\u01a1ng Tr\u1ea7n Nh\u1eadt Du\u1eadt r\u1ea5t th\u00f4ng minh v\u00e0 kh\u1ecfe m\u1ea1nh, gi\u1ecfi c\u1ea3 v\u0103n l\u1eabn v\u00f5, V\u01b0\u01a1ng h\u1ecdc r\u1ed9ng bi\u1ebft nhi\u1ec1u ti\u1ebfng n\u01b0\u1edbc ngo\u00e0i v\u00e0 ti\u1ebfng c\u00e1c d\u00e2n t\u1ed9c \u00edt ng\u01b0\u1eddi. Ph\u00e1t huy s\u1edf tr\u01b0\u1eddng \u0111\u00f3, V\u01b0\u01a1ng g\u00f3p c\u00f4ng \u0111\u1ea7u trong vi\u1ec7c \u0111\u00e1nh d\u1eb9p cu\u1ed9c n\u1ed5i lo\u1ea1n c\u1ee7a Tr\u1ecbnh Gi\u00e1c M\u1eadt \u1edf l\u1ed9 \u0110\u00e0 Giang, v\u00f9ng t\u00e2y b\u1eafc T\u1ed5 qu\u1ed1c v\u00e0o n\u0103m 1280, kh\u00f4ng t\u1ed1n m\u1ed9t m\u0169i t\u00ean, m\u1ed9t h\u00f2n \u0111\u1ea1n. Qu\u00e2n Nguy\u00ean M\u00f4ng x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c l\u1ea7n th\u1ee9 hai, tri\u1ec1u \u0111\u00ecnh nh\u00e0 Tr\u1ea7n r\u00fat kh\u1ecfi kinh th\u00e0nh Th\u0103ng Long v\u00e0o x\u00e2y d\u1ef1ng c\u0103n c\u1ee9 \u0111\u1ec3 ti\u1ebfp t\u1ee5c kh\u00e1ng chi\u1ebfn. Chi\u00eau V\u0103n V\u01b0\u01a1ng ch\u1ec9 huy m\u1ed9t \u0111\u1ea1o qu\u00e2n ph\u00f2ng th\u1ee7 c\u1eeda bi\u1ec3n Th\u1ea7n \u0110\u1ea7u (Th\u1ea7n Ph\u00f9),","\u0111\u00f3ng \u0111\u1ea1i b\u1ea3n doanh \u1edf x\u00e3 Tr\u00e0 Tu, nay l\u00e0 th\u00f4n Tr\u00e0 Tu, x\u00e3 Y\u00ean Th\u1eafng, huy\u1ec7n Tam \u0110i\u1ec7p, t\u1ec9nh Ninh B\u00ecnh. Th\u00e1ng t\u01b0, n\u0103m \u1ea5t d\u1eadu (1285), c\u00e1c v\u01b0\u01a1ng h\u1ea7u nh\u00e0 Tr\u1ea7n \u0111em binh thuy\u1ec1n h\u1ee3p nhau \u0111\u00e1nh qu\u00e2n Nguy\u00ean \u1edf H\u00e0m T\u1eed, qu\u00e2n c\u1ee7a Chi\u00eau V\u0103n V\u01b0\u01a1ng \u0111\u00e3 khi\u1ebfn qu\u00e2n Nguy\u1ec5n hoang mang tan v\u1ee1. Tr\u01b0\u1edbc khi nh\u00e0 T\u1ed1ng m\u1ea5t, Tri\u1ec7u Tung mang m\u1ea5y tr\u0103m qu\u00e2n sang qui ph\u1ee5c, Chi\u00eau V\u0103n V\u01b0\u01a1ng dung n\u1ea1p v\u1eabn cho m\u1eb7c qu\u1ea7n \u00e1o ph\u01b0\u01a1ng B\u1eafc n\u00ean trong tr\u1eadn \u0111\u00e1nh n\u00e0y, h\u1ecd c\u0169ng tham gia \u0111\u00e1nh qu\u00e2n Nguy\u00ean. Tr\u1eadn H\u00e0m T\u1eed \u0111\u00e3 \u0111i v\u00e0o l\u1ecbch s\u1eed. \u0110o\u1ea1t s\u00e1o Ch\u01b0\u01a1ng D\u01b0\u01a1ng \u0111\u1ed9 C\u1ea7m H\u1ed3, H\u00e0m T\u1eed quan. Th\u00e1i B\u00ecnh tu tr\u00ed l\u1ef1c V\u1ea1n c\u1ed5 c\u1ef1u giang s\u01a1n. Ngh\u0129a l\u00e0: Ch\u01b0\u01a1ng D\u01b0\u01a1ng b\u1ebb gi\u00e1o gi\u1eb7c H\u00e0m T\u1eed b\u1eaft r\u1ee3 H\u1ed3 Mu\u1ed1n \u0111\u01b0\u1ee3c th\u00e1i b\u00ecnh n\u00ean g\u1eafng s\u1ee9c Mu\u00f4n n\u0103m s\u00f4ng n\u00fai v\u1eb9n d\u01b0 \u0111\u1ed3 Chi\u00eau V\u0103n V\u01b0\u01a1ng Tr\u1ea7n Nh\u1eadt Du\u1eadt \u0111\u01b0\u1ee3c x\u1ebfp c\u00f4ng \u0111\u1ea7u trong tr\u1eadn n\u00e0y, v\u00e0 c\u00f3 nhi\u1ec1u c\u00f4ng lao trong c\u00f4ng cu\u1ed9c chi\u1ebfn th\u1eafng qu\u00e2n Nguy\u00ean x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c l\u1ea7n th\u1ee9 hai (1288). Khi b\u1eafc cung Phi m\u1ea5t, \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u01b0a v\u1ec1 an t\u00e1ng \u1edf qu\u00ea h\u01b0\u01a1ng l\u00e0ng Mi\u1ec5u g\u1ecdi l\u00e0 \\\"M\u1ea1t L\u0103ng\\\". N\u0103m Chi\u00eau V\u0103n V\u01b0\u01a1ng 44 tu\u1ed5i b\u1ecb b\u1ec7nh n\u1eb7ng v\u1ec1 cung ph\u1ee7 \u1edf l\u00e0ng Mi\u1ec5u, con trai V\u01b0\u01a1ng l\u00e0 Th\u01b0\u1ee3ng V\u1ecb V\u0103n hi\u1ebfu h\u1ea7u, l\u00e0m m\u1ed9t c\u1ea7u r\u1ea5t cao qua con s\u00f4ng nh\u1ecf cu\u1ed1i l\u00e0ng l\u1eadp \u0111\u00e0n c\u1ea7u \u0111\u1ea3o xin ch\u1ebft thay cho cha, v\u00e0 t\u00ecm m\u1ecdi ph\u01b0\u01a1ng ch\u1ea1y ch\u1eefa m\u00e3i v\u01b0\u01a1ng m\u1edbi kh\u1ecfi.","Chi\u00eau V\u0103n V\u01b0\u01a1ng Tr\u1ea7n Nh\u1eadt Du\u1eadt l\u00e0 m\u1ed9t th\u00e2n v\u01b0\u01a1ng t\u00f4n qu\u00ed, l\u00e0m quan l\u1edbn b\u1ed1n tri\u1ec1u vua, ba l\u1ea7n coi gi\u1eef tr\u1ea5n l\u1edbn \u1edf nh\u00e0 th\u01b0\u1eddng m\u1edf cu\u1ed9c ch\u00e8o h\u00e1t, b\u1ea7y tr\u00f2 ch\u01a1i m kh\u00f4ng ai cho l\u00e0 say \u0111\u1eafm. So v\u1edbi Qu\u00e1ch T\u1eed Nghi \u0111\u1eddi nh\u00e0 \u0110\u01b0\u1eddng b\u00ean Trung Qu\u1ed1c c\u0169ng xa x\u1ec9 m\u00e0 kh\u00f4ng ai ch\u00ea. N\u0103m 1332, Chi\u00eau V\u0103n V\u01b0\u01a1ng Tr\u1ea7n Nh\u1eadt Du\u1eadt m\u1ea5t t\u1ea1i qu\u00ea m\u1eb9, th\u1ecd 77 tu\u1ed5i. Vua Tr\u1ea7n Hi\u1ebfn T\u00f4ng th\u1ea5y V\u01b0\u01a1ng c\u00f3 c\u00f4ng lao r\u1ea5t l\u1edbn l\u1ea1i l\u00e0 Nguy\u00ean l\u00e3o qu\u1ed1c gia, m\u1edbi truy phong \u0110\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng, xu\u1ed1ng chi\u1ebfu cho tr\u0103m quan t\u1ebf \u0111i\u1ec7n, \u0111\u01b0a linh c\u1eefu an t\u00e1ng \u1edf g\u1ea7n l\u0103ng Th\u00e1i Phi tr\u00ean khu \u0111\u1ea5t \\\"Song Ng\u1ef1\\\". L\u1ea1i truy ch\u1ec9 cho d\u00e2n l\u00e0ng Mi\u1ec5u l\u1eadp \u0111\u1ebfn th\u1edd ph\u1ee5ng. T\u00f4n phong l\u00e0: T\u00e1 th\u00e1nh khu\u00f4ng qu\u1ed1c \u0110\u1ea1i V\u01b0\u01a1ng. NGUY\u1ec6T L\u00c3NG, TRUNG QU\u1ed0C T\u01b0\u01a1ng truy\u1ec1n \u1edf x\u00e3 \u0110\u00f4ng Ng\u1ea1c huy\u1ec7n T\u1eeb Li\u00eam, ph\u1ee7 Qu\u1ed1c Oai, \u0111\u1ea1o S\u01a1n T\u00e2y c\u00f3 ng\u01b0\u1eddi t\u00ean l\u00e0 Chu H\u01b0ng v\u1ee3 l\u00e0 V\u00f5 Th\u1ecb H\u1ed3ng, ng\u01b0\u1eddi c\u00f9ng qu\u00ea, v\u1ed1n l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi hi\u1ec1n l\u00e0nh, ph\u00fac h\u1eadu. G\u1eb7p bu\u1ed5i kh\u00f3 kh\u0103n hai v\u1ee3 ch\u1ed3ng ph\u1ea3i tha ph\u01b0\u01a1ng c\u1ea7u th\u1ef1c. H\u1ecd \u0111\u1ebfn tr\u1ecd \u1edf ch\u00f9a Ti\u00eau S\u01a1n x\u00e3 Ti\u00eau S\u01a1n, huy\u1ec7n An Ph\u00fa ph\u1ee7 T\u1eeb S\u01a1n. H\u1ecd ch\u0103m ch\u1ec9 \u0111\u00e8n nhang hoa qu\u1ea3 m\u00f9ng m\u1ed9t ng\u00e0y r\u1eb1m ch\u1ec9 mong sao c\u00f3 \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u1ee9a con n\u1ed1i d\u00f5i. Sau v\u00e0i th\u00e1ng V\u00f5 Th\u1ecb c\u00f3 mang, \u0111\u1ee7 ng\u00e0y \u0111\u1ee7 th\u00e1ng \u0111\u1ebb ra m\u1ed9t c\u00e1i \u0111\u1ea7u kh\u00f4ng c\u00f3 tay ch\u00e2n, kh\u00f3c vang nh\u01b0 s\u1ea5m. V\u1ee3 ch\u1ed3ng s\u1ee3 h\u00e3i cho l\u00e0 qu\u00e1i thai b\u00e8n \u0111em \u0111i b\u1ecf. M\u1ed9t th\u00e1ng sau l\u1ea1i c\u00f3 mang, \u0111\u1ebfn ng\u00e0y \u0111\u1ebfn th\u00e1ng l\u1ea1i \u0111\u1ebb ra m\u1ed9t c\u1ee5c th\u1ecbt kh\u00f4ng c\u00f3 ch\u00e2n tay m\u1eb7t m\u0169i, h\u1ecd l\u1ea1i \u0111em \u0111i b\u1ecf. Sau \u0111\u00f3 l\u1ea1i c\u00f3 thai l\u1ea7n th\u1ee9 ba v\u00e0 \u0111\u1ebfn gi\u1edd M\u00e3o ng\u00e0y m\u1ed3ng b\u1ed1n th\u00e1ng gi\u00eang n\u0103m gi\u00e1p Ng\u1ecd, \u0111\u1ebb ra m\u1ed9t \u0111\u1ee9a con trai, di\u1ec7n m\u1ea1o d\u1eef t\u1ee3n, tr\u00ean \u0111\u1ea7u c\u00f3 m\u1ed9t c\u00e1i s\u1eebng, trong m\u00ecnh c\u00f3 b\u1ea3y c\u00e1i l\u00f4ng m\u1ecdc d\u00e0i. V\u1ee3 ch\u1ed3ng s\u1ee3 h\u00e3i l\u1ea1i \u0111em \u0111i b\u1ecf. H\u00f4m \u0111\u00f3 tr\u1eddi n\u1ed5i c\u01a1n m\u01b0a gi\u00f3, s\u1ea5m s\u00e9t d\u1eef d\u1ed9i, c\u1eadu b\u00e9 b\u1ed7ng nhi\u00ean d\u00e0i th\u00e0nh m\u01b0\u1eddi tr\u01b0\u1ee3ng, m\u1ed9t ti\u1ebfng s\u00e9t \u0111\u00e1nh t\u00e1ch c\u1eadu b\u00e9 th\u00e0nh hai n\u1eeda, m\u1ed9t m\u1ea3nh c\u00f3 n\u1eeda ng\u01b0\u1eddi, m\u1ed9t tay, m\u1ed9t ch\u00e2n, m\u1ed9t m\u1eaft. M\u1ed9t n\u1eeda bay l\u00ean tr\u1eddi l\u00e0m \u0111\u1ea1i t\u01b0\u1edbng \u00e2m binh, m\u1ed9t n\u1eeda t\u00ecm v\u1ec1 nh\u00e0 s\u1ed1ng v\u1edbi b\u1ed1 m\u1eb9. L\u1edbn l\u00ean c\u1eadu \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u1eb7t t\u00ean l\u00e0 V\u0103n Minh, c\u00f3 c\u00f4ng d\u1eb9p lo\u1ea1n Ng\u0169 H\u1ed3 \u1edf ph\u01b0\u01a1ng B\u1eafc, tr\u1ea5n \u00e1p ma qu\u1ec9 \u1edf ph\u01b0\u01a1ng Nam, th\u01b0\u1eddng qua l\u1ea1i c\u00e1c v\u00f9ng \u00c1i Ch\u00e2u, Kinh B\u1eafc, T\u1eeb Li\u00eam. Khi h\u00f3a th\u00ec r\u1ea5t thi\u00eang, c\u00e1c n\u01a1i \u0111\u1ec1u l\u1eadp \u0111\u1ec1n th\u1edd, v\u00f9ng \u00c1i Ch\u00e2u c\u00f3 nhi\u1ec1u \u0111 nh\u1ea5t song \u0111\u1ec1n th\u1edd ch\u00ednh \u1edf x\u00e3 \u0110\u00f4ng Ng\u1ea1c huy\u1ec7n T\u1eeb Li\u00eam. \u0110\u1ea1o s\u0129, ph\u00f9 th\u1ee7y \u0111\u1ec1u th\u1edd ng\u00e0i, ma qu\u1ec9 th\u00ec s\u1ee3 oai ng\u00e0i. Tri\u1ec1u L\u00fd c\u1ea7u \u0111\u1ea3o \u1edf \u0111\u1ec1n th\u1edd ng\u00e0i r\u1ea5t linh \u1ee9ng.","V\u00e0o \u0111\u1eddi L\u00fd Th\u00e1nh T\u00f4ng, gi\u1eb7c Chi\u00eam Th\u00e0nh sang qu\u1ea5y ph\u00e1 bi\u00ean gi\u1edbi n\u01b0\u1edbc ta, vua L\u00fd Th\u00e1nh T\u00f4ng ph\u1ea3i th\u00e2n chinh d\u1eb9p gi\u1eb7c. Khi qua \u0111\u1ecba ph\u1eadn x\u00e3 Ti\u00ean S\u01a1n, tr\u1eddi b\u1ed7ng \u0111\u1ed5 m\u01b0a, b\u1ed1n b\u1ec1 t\u0103m t\u1ed1i m\u00f9 m\u1ecbt. Nh\u00e0 vua cho d\u1eebng qu\u00e2n \u1edf ch\u00f9a Tr\u01b0\u1eddng Li\u00ean \u1edf Ti\u00ean S\u01a1n. \u0110\u00eam \u0111\u1ebfn vua chi\u00eam bao th\u1ea5y m\u1ed9t v\u1ecb th\u1ea7n h\u00ecnh th\u00f9 k\u1ef3 qu\u00e1i ch\u1ec9 c\u00f3 n\u1eeda ng\u01b0\u1eddi, m\u1ed9t tay m\u1ed9t ch\u00e2n ch\u1ec9 huy \u00e2m binh \u0111\u1ebfn qu\u00ec xu\u1ed1ng tr\u01b0\u1edbc m\u1eb7t vua t\u00e2u r\u1eb1ng: \\\"Th\u1ea7n l\u00e0 Th\u1ea7n \u0110\u1ed9c C\u01b0\u1edbc \u1edf ch\u00f9a Ti\u00eau S\u01a1n, qu\u1ea3n l\u00e3nh t\u1ea5t c\u1ea3 \u00e2m binh \u1edf thi\u00ean \u0111\u00ecnh v\u00e0 \u00e2m ph\u00f2 t\u1ebf \u0111\u1ed9\\\". Nh\u00e0 vua t\u1ec9nh d\u1eady bi\u1ebft l\u00e0 th\u1ea7n r\u1ea5t anh linh ra l\u1ec7nh cho qu\u00e2n m\u1eadt \u0111\u1ea3o. Sau khi \u0111\u00e1nh lui qu\u00e2n Chi\u00eam, nh\u00e0 vua sai d\u1ef1ng \u0111\u1ec1n mi\u1ebfu th\u1edd c\u00fang, gia phong l\u00e0 Th\u01b0\u1ee3ng \u0110\u1eb3ng ph\u00fac th\u1ea7n. \u0110\u1ebfn \u0111\u1eddi Tr\u1ea7n Th\u00e1i T\u00f4ng \u1edf x\u00e3 Ti\u00ean S\u01a1n, huy\u1ec7n An Ph\u00fa ph\u1ee7 T\u1eeb S\u01a1n thu\u1ed9c \u0111\u1ea1o Kinh B\u1eafc c\u00f3 m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi v\u1ed1n d\u00f2ng d\u00f5i thi th\u01b0, n\u1ebfp nh\u00e0 hi\u1ebfu \u0111\u1ec5 t\u00ean l\u00e0 L\u00ea C\u1ef1 v\u1ee3 l\u00e0 \u0110\u1eb7ng Th\u1ecb C\u1ea7u l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi trung th\u00e0nh, c\u1ea9n h\u1eadu. K\u1ec3 t\u1eeb \u0111\u1eddi tam \u0111\u1ea1i tr\u1edf xu\u1ed1ng nh\u00e0 \u00f4ng kh\u00f4ng h\u1ec1 m\u1ea3y may l\u00e0m \u0111i\u1ec1u \u00e1c nghi\u1ec7t, \u0111\u1ebfn \u00f4ng l\u1ea1i c\u00e0ng khoan h\u00f2a hi\u1ec1n h\u1eadu, k\u00ednh tr\u1eddi th\u1edd th\u1ea7n, r\u1ea5t c\u1ea9n th\u1eadn \u0111\u1ed1i v\u1edbi vi\u1ec7c c\u00fang t\u1ebf. D\u00e2n \u0111\u1ecba ph\u01b0\u01a1ng b\u1ea7u \u00f4ng l\u00e0m th\u1ee7 t\u1eeb gi\u1eef vi\u1ec7c \u0111\u00e8n nhang \u1edf ch\u00f9a Tr\u01b0\u01a1ng Li\u00ean th\u1edd \u0110\u1ed9c C\u01b0\u1edbc. H\u1ed3i \u1ea5y, v\u1ee3 ch\u1ed3ng \u00f4ng \u0111\u00e3 ngo\u00e0i 40 m\u00e0 ch\u01b0a c\u00f3 con trai. M\u1ed9t h\u00f4m \u00f4ng n\u1eb1m m\u1ed9ng th\u1ea5y trong ch\u00f9a h\u00e0o quang s\u00e1ng r\u1ef1c, c\u00f3 m\u1ed9t v\u1ecb th\u1ea7n m\u00ecnh s\u00e1ng l\u00f3ng l\u00e1nh nh\u01b0 v\u00e0ng ng\u1ef1 tr\u00ean t\u00f2a sen, t\u1ea3 h\u1eefu \u0111\u1ee9ng h\u1ea7u la li\u1ec7t. C\u00f3 l\u1ec7nh truy\u1ec1n cho v\u1ecb long th\u1ea7n \u0111em hai \u0111\u1ee9a thanh \u0111\u1ed3ng xu\u1ed1ng \u0111\u1ea7u thai l\u00e0m con h\u1ecd L\u00ea \u1edf x\u00e3 Ti\u00ean S\u01a1n huy\u1ec7n An Ph\u00fa. Long th\u1ea7n d\u1ea1 ran r\u1ed3i \u0111\u01b0a hai \u0111\u1ee9a thanh \u0111\u1ed3ng cho \u00f4ng. \u00d4ng h\u1ecfi t\u00ean h\u1ecd hai \u0111\u1ee9a l\u00e0 g\u00ec, Long th\u1ea7n vi\u1ebft t\u00ean m\u1ed9t c\u1eadu l\u00e0 Nguy\u1ec7t L\u00e3ng m\u1ed9t c\u1eadu l\u00e0 Trung Qu\u1ed1c r\u1ed3i \u0111\u01b0a cho \u00f4ng. \u00d4ng ch\u1ee3t t\u1ec9nh, bi\u1ebft l\u00e0 \u0111i\u1ec1m chi\u00eam bao l\u00e0nh, v\u1eeba l\u00fac g\u00e0 g\u00e1y t\u00e0n canh, ph\u01b0\u01a1ng \u0111\u00f4ng h\u1eedng s\u00e1ng, chim k\u00eau r\u00edu r\u00edt. \u00cdt l\u00e2u sao, \u0110\u1eb7ng Th\u1ecb c\u00f3 mang \u0111\u1ebfn gi\u1edd d\u1ea7n ng\u00e0y m\u00f9ng b\u1ea3y th\u00e1ng gi\u00eang \u0111\u1ebb ra m\u1ed9t b\u1ecdc c\u00f3 hai con trai. Trong khi \u0111\u1ebb d\u01b0\u1edbi ch\u00e2n n\u00fai Ti\u00ean S\u01a1n h\u01b0\u01a1ng bay ng\u00e0o ng\u1ea1t. L\u00ea nh\u1edb l\u1eddi chi\u00eam bao \u0111\u1eb7t t\u00ean con l\u00e0 Nguy\u1ec7t L\u00e3ng v\u00e0 Trung Qu\u1ed1c. L\u1edbn l\u00ean hai c\u1eadu b\u00e9 h\u1ecdc r\u1ea5t th\u00f4ng minh, ch\u01b0 t\u1eed b\u00e1ch gia \u0111\u1ec1u nhu\u1ea7n nhuy\u1ec5n. Nghe tin \u1edf X\u00edch \u0110\u1eb1ng, ph\u1ee7 Kho\u00e1i Ch\u00e2u \u0111\u1ea1o S\u01a1n Nam c\u00f3 m\u1ed9t qu\u1ed1c l\u00e3o h\u1ecd Nguy\u1ec5n l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi r\u1ea5t m\u1ef1c tinh th\u00f4ng v\u1ec1 nho y l\u00fd s\u1ed1 ph\u00f9 th\u1ee7y ph\u00e1p m\u00f4n c\u1ea3 n\u01b0\u1edbc kh\u00f4ng ai s\u00e1nh k\u1ecbp, ph\u00e1p hi\u1ec7u l\u00e0 Tinh Qu\u00e1n ti\u00ean sinh. Anh em Nguy\u1ec7t L\u00e3ng, Trung Qu\u1ed1c \u0111\u1ebfn th\u1ee5 gi\u00e1o v\u00e0i n\u0103m \u0111\u00e3 h\u1ecdc h\u1ebft ch\u1eef c\u1ee7a th\u1ea7y. Hai \u00f4ng xin ph\u00e9p th\u1ea7y v\u1ec1 th\u0103m qu\u00ea, ch\u1eb3ng may b\u1ed1 m\u1eb9 \u0111\u1ec1u \u1ed1m n\u1eb7ng v\u00e0 qua \u0111\u1eddi. Hai \u00f4ng l\u00e0m tang b\u1ed1 m\u1eb9 r\u1ea5t chu t\u1ea5t. D\u00e2n l\u00e0ng tin m\u1ebfn hai anh em \u00f4ng b\u00e8n c\u1eed hai","\u00f4ng gi\u1eef \u0111\u1ec1n th\u1edd th\u1ea7n \u0110\u1ed9c C\u01b0\u1edbc. \u0110\u00eam \u0111\u00eam hai \u00f4ng th\u01b0\u1eddng chi\u00eam bao th\u1ea5y th\u1ea7n \u0110\u1ed9c C\u01b0\u1edbc hi\u1ec7n l\u00ean k\u1ebft ngh\u0129a anh em. T\u1eeb \u0111\u00f3 hai \u00f4ng \u0111\u1eafc \u0111\u1ea1o, n\u1ed5i ti\u1ebfng l\u00e0 ph\u00f9 th\u1ee7y cao tay d\u00f9 t\u00e0 ma l\u1ee3i h\u1ea1i th\u1ebf n\u00e0o c\u0169ng tr\u1eeb \u0111\u01b0\u1ee3c, d\u00e2n ch\u00fang t\u00f4n hai \u00f4ng l\u00e0m th\u1ea7n s\u01b0. H\u1ed3i \u1ea5y \u1edf ch\u00e2u X\u00edch \u0110\u1eb1ng thu\u1ed9c \u0111\u1ea1o S\u01a1n Nam b\u1ecb h\u1ecfa tai r\u1ea5t n\u1eb7ng, vua Tr\u1ea7n Th\u00e1nh T\u00f4ng ph\u1ea3i th\u00e2n h\u00e0nh v\u1ec1 l\u1eadp \u0111\u00e8n t\u1ebf tr\u1eddi \u0111\u1ea5t nh\u01b0ng c\u0169ng ch\u1ec9 b\u1edbt \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t ph\u1ea7n ch\u1ee9 kh\u00f4ng d\u1eadp t\u1eaft h\u1eb3n \u0111\u01b0\u1ee3c. Ri\u00eang x\u00e3 Ph\u00e1n Th\u1ee7y ch\u00e1y c\u00e0ng ng\u00e0y c\u00e0ng d\u1eef kh\u00f4ng sao d\u1eadp n\u1ed5i. Vua Th\u00e1i T\u00f4ng than r\u1eb1ng: \\\"\u0110\u1eddi H\u00e1n Quang V\u00f5 x\u01b0a \u1edf Ho\u1eb1ng Nong c\u0169ng b\u1ecb h\u1ecfa tai, L\u01b0u C\u00f4n ch\u1ec9 l\u00e0 m\u1ed9t vi\u00ean th\u00e1i th\u00fa m\u00e0 c\u00f2n l\u00e0m cho tr\u1edf chi\u1ec1u gi\u00f3 d\u1eadp t\u1eaft l\u1eeda, hu\u1ed1ng chi ta nay l\u00e0 vua m\u1ed9t n\u01b0\u1edbc, th\u00e2n h\u00e0nh \u0111\u1ebfn tr\u1ecb l\u1eeda m\u00e0 l\u1eeda kh\u00f4ng t\u1eaft, ch\u1ea3 h\u00f3a ra \u0111\u1ee9c \u0111\u1ed9 c\u1ee7a ta kh\u00f4ng b\u1eb1ng L\u01b0u C\u00f4n \u01b0?\\\". Nh\u00e0 vua b\u00e8n d\u1eebng xe \u1edf Ph\u00e1n Th\u1ee7y y\u1ebft l\u00ean b\u1ea3ng r\u1eb1ng: ai c\u00f3 t\u00e0i d\u1eadp h\u1ecfa tai th\u00ec s\u1ebd phong t\u01b0\u1edbc v\u00e0 ban cho c\u1ea3 x\u00e3 n\u00e0y l\u00e0m n\u01a1i h\u01b0\u01a1ng h\u1ecfa mai sau. B\u1ea5y gi\u1edd nhi\u1ec1u ph\u00f9 th\u1ee7y cao tay \u0111\u1ebfn m\u00e0 c\u0169ng kh\u00f4ng d\u1eadp \u0111\u01b0\u1ee3c h\u1ecfa ho\u1ea1n. Trung Qu\u1ed1c, Nguy\u1ec7t L\u00e3ng nghe tin r\u1ea5t l\u1ea5y l\u00e0m l\u1ea1 t\u1ef1 h\u1ecfi: \\\"Th\u1ea7y c\u1ee7a ta tr\u1eeb \u0111\u01b0\u1ee3c mu\u00f4n ng\u00e0n ma qu\u1ec9 ch\u1eb3ng l\u1ebd kh\u00f4ng tr\u1eeb \u0111\u01b0\u1ee3c h\u1ecfa tai?\\\". Hai \u00f4ng \u0111\u1ebfn y\u1ebft ki\u1ebfn th\u1ea7y th\u00ec h\u00f3a ra th\u1ea7y \u0111\u00e3 t\u1ea1 th\u1ebf. Hai \u00f4ng l\u00e0m l\u1ec5 c\u00fang t\u1ebf th\u1ea7y xong r\u1ed3i \u0111\u1ebfn b\u00e1i y\u1ebft vua Th\u00e1i T\u00f4ng. \u0110\u00eam tr\u01b0\u1edbc d\u00e2n x\u00e3 Ph\u00e1n Th\u1ee7y v\u00e0 nh\u00e0 vua \u0111\u1ec1u chi\u00eam bao th\u1ea5y m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi t\u1ef1 x\u01b0ng l\u00e0 s\u1ee9 gi\u1ea3 nh\u00e0 tr\u1eddi b\u1ea3o r\u1eb1ng: \\\"Ng\u00e0y mai c\u00f3 hai v\u1ecb quan l\u1edbn \u0111\u1ebfn. Hai v\u1ecb th\u1ea7n h\u1ea7n x\u00e3 Ph\u00e1n Th\u1ee7y, ho\u00e0ng thi\u00ean \u0111\u00e3 quy\u1ebft \u0111\u1ecbnh nh\u01b0 v\u1eady. Hai v\u1ecb n\u00e0y \u0111\u1ebfn th\u00ec h\u1ecfa tai s\u1ebd b\u1ecb d\u1eadp t\u1eaft\\\". Ng\u00e0y h\u00f4m sau, hai \u00f4ng \u0111\u1ebfn, Th\u00e1i T\u00f4ng v\u00e0 nh\u00e2n d\u00e2n ti\u1ebfp \u0111\u00e3i r\u1ea5t h\u1eadu. Hai \u00f4ng b\u00e8n l\u1eadp \u0111\u00e0n c\u1ea7u \u0111\u1ea3o \u0110\u1ed9c C\u01b0\u1edbc th\u1ea7n v\u01b0\u01a1ng. \u0110ang h\u00e0nh l\u1ec5 th\u00ec c\u00f3 c\u01a1n gi\u00f3 l\u1ed1c t\u1eeb ph\u01b0\u01a1ng b\u1eafc th\u1ed5i \u0111\u1ebfn, m\u1ed9t v\u1ecb th\u1ea7n cao h\u01a1n 10 tr\u01b0\u1ee3ng, n\u1eeda m\u1eb7t, n\u1eeda th\u00e2n, m\u1ed9t tay, m\u1ed9t ch\u00e2n \u0111\u1ee9ng \u1edf tr\u00ean \u0111\u00e0n. Hai \u00f4ng c\u1ea7m c\u1edd l\u1ec7nh, \u0111\u1ecdc m\u1ed9t \u0111\u1ea1o th\u1ea7n ch\u00fa, t\u1ef1 nhi\u00ean c\u00f3 r\u1ed3ng v\u00e0 k\u1ef3 l\u00e2n \u0111\u1ebfn phun n\u01b0\u1edbc v\u00e0o l\u1eeda d\u1eadp t\u1eaft ngay h\u1ecfa ho\u1ea1n. T\u1eeb \u0111\u00f3 d\u00e2n kh\u00f4ng b\u1ecb h\u1ecfa tai v\u00e0 r\u1ea5t y\u00ean \u1ed5n l\u00e0m \u0103n. Th\u1ea5y th\u1ea7n \u0110\u1ed9c C\u01b0\u1edbc anh linh, vua b\u00e8n truy\u1ec1n cho d\u00e2n Ph\u00e1n Th\u1ee7y l\u1eadp \u0111\u1ec1n th\u1edd ng\u00e0i t\u1ea1i x\u00e3. Vua m\u1eddi hai \u00f4ng Nguy\u1ec7t L\u00e3ng v\u00e0 Trung Qu\u1ed1c \u0111\u1ebfn \u0111\u1ec3 th\u1eed t\u00e0i. Hai \u00f4ng t\u1ecf ra l\u00e0 b\u1eadc v\u0103n v\u00f5 to\u00e0n t\u00e0i, th\u00f4ng minh xu\u1ea5t ch\u00fang. Vua truy\u1ec1n cho \u0111\u00f3n hai \u00f4ng v\u1ec1 Th\u0103ng Long nh\u01b0ng d\u00e2n Ph\u00e1n Th\u1ee7y k\u00eau v\u1edbi vua cho hai \u00f4ng \u1edf l\u1ea1i \u0111\u1ec3 h\u1ecd y\u00ean \u1ed5n l\u00e0m \u0103n. Nh\u00e0 vua b\u00e8n mi\u1ec5n t\u00f4 thu\u1ebf v\u00e0 phu phen t\u1ea1p d\u1ecbch cho x\u00e3 Ph\u00e1n","Th\u1ee7y v\u00e0 cho \u00f4ng anh l\u00e0 Nguy\u1ec7t L\u00e3ng \u1edf l\u1ea1i v\u1edbi d\u00e2n Ph\u00e1n Th\u1ee7y, \u0111\u01b0a Trung Qu\u1ed1c v\u1ec1 kinh ban cho quy\u1ec1n cao ch\u1ee9c tr\u1ecdng. H\u1ed3i \u0111\u00f3 gi\u1eb7c M\u00f4ng C\u1ed5 sang x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c. Nh\u00e0 vua ph\u1ea3i t\u1ea1m l\u00e1nh ra \u0110\u00f4ng B\u1ed9 \u0110\u1ea7u. Hai \u00f4ng hi\u1ec7p l\u1ef1c v\u1edbi H\u01b0ng \u0110\u1ea1o V\u01b0\u01a1ng Tr\u1ea7n Qu\u1ed1c Tu\u1ea5n ph\u00e1 qu\u00e2n M\u00f4ng C\u1ed5, r\u01b0\u1edbc vua tr\u1edf l\u1ea1i kinh th\u00e0nh. Vua phong hai \u00f4ng l\u00e0 \u0111\u1ed1c l\u0129nh qu\u1ea3n xu\u1ea5t c\u00e1c \u0111\u1ea1o binh m\u00e3. Sau \u0111\u00f3 nh\u00e0 Nguy\u00ean sai \u00d4 M\u00e3 Nhi v\u00e0 B\u00e1 Linh \u0111em ba ch\u1ee5c ng\u00e0n qu\u00e2n tinh nhu\u1ec7 sang x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c n\u01b0\u1edbc ta. T\u01b0\u1edbng gi\u1eb7c B\u00e1 Linh (c\u00f2n c\u00f3 t\u00ean l\u00e0 Ph\u1ea1m Nhan) b\u1ecb b\u1eaft \u0111em ch\u00e9m m\u00e0 c\u1ee9 r\u01a1i \u0111\u1ea7u n\u1ecd l\u1ea1i m\u1ecdc \u0111\u1ea7u kia, nh\u00e0 vua r\u1ea5t l\u1ea5y l\u00e0m lo. H\u01b0ng \u0110\u1ea1o V\u01b0\u01a1ng c\u00f9ng hai \u00f4ng ph\u1ee5ng m\u1ec7nh \u0111\u00e1nh m\u1ed9t tr\u1eadn l\u1edbn \u1edf s\u00f4ng L\u1ee5c \u0110\u1ea7u b\u1eaft s\u1ed1ng \u0111\u01b0\u1ee3c \u00d4 M\u00e3 Nhi. Hai \u00f4ng t\u00e2u vua l\u1eadp \u0111\u00e0n c\u00fang \u0110\u1ed9c C\u01b0\u1edbc th\u1ea7n v\u01b0\u01a1ng gi\u00fap nh\u00e0 vua ch\u00e9m B\u00e1 Linh. Th\u1ebf l\u00e0 B\u00e1 Linh ch\u1ebft h\u1eb3n. Qu\u00e2n Nguy\u00ean b\u1ecb thua k\u00e9o qu\u00e2n v\u1ec1 n\u01b0\u1edbc. T\u1eeb \u0111\u00f3 thi\u00ean h\u1ea1 th\u00e1i b\u00ecnh. Hai \u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c phong t\u01b0\u1edbc \u0111\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng. Hai \u00f4ng l\u1ea1y t\u1ea1 nh\u00e0 vua, r\u01b0\u1edbc s\u1eafc v\u1ec1 x\u00e3 Ph\u00e1n Th\u1ee7y, m\u1edf ti\u1ec7c m\u1eebng c\u00f4ng r\u1ea5t tr\u1ecdng th\u1ec3. T\u1eeb \u0111\u00f3 hai \u00f4ng c\u00f9ng d\u00e2n s\u1ed1ng cu\u1ed9c \u0111\u1eddi y\u00ean vui v\u00f4 s\u1ef1. Hai \u00f4ng khuy\u00ean d\u00e2n l\u00e0m ru\u1ed9ng, tr\u1ed3ng d\u00e2u, l\u00e0m vi\u1ec7c thi\u1ec7n, tr\u1eeb vi\u1ec7c \u00e1c. Trong ba m\u01b0\u01a1i t\u01b0 n\u0103m g\u1eafn b\u00f3 v\u1edbi d\u00e2n Ph\u00e1n Th\u1ee7y \u00f4ng r\u1ea5t n\u1eb7ng\u1eb7ng t\u00ecnh, c\u00f3 nhi\u1ec1u c\u00f4ng \u0111\u1ee9c l\u1edbn v\u1edbi d\u00e2n. M\u1ed9t h\u00f4m \u0111ang c\u00f9ng h\u1ed9i h\u1ecdp v\u1edbi d\u00e2n l\u00e0ng \u1edf khu C\u00e1i L\u1ea1p b\u1ed7ng nhi\u00ean c\u00f3 d\u1ea3i l\u1ee5a \u0111i\u1ec1u t\u1eeb tr\u00ean tr\u1eddi r\u1ee7 xu\u1ed1ng b\u00e0n ti\u1ec7c c\u1ee7a hai \u00f4ng, hai \u00f4ng c\u00f9ng h\u00f3a, ch\u1ec9 c\u00f2n \u00e1o m\u0169 \u0111\u1ec3 l\u1ea1i c\u00f5i tr\u1ea7n m\u00e0 th\u00f4i. Sau n\u00e0y nh\u00e0 vua gia phong Th\u01b0\u1ee3ng \u0111\u1eb3ng ph\u00fac th\u1ea7n. NGUY\u1ec4N CUNG PHI T\u01b0\u01a1ng truy\u1ec1n \u1edf x\u00e3 D\u01b0\u1ee1ng Ph\u00fac, huy\u1ec7n Kim \u0110\u1eb7ng, ch\u00e2u X\u00edch \u0110\u1eb1ng Tr\u1ea5n S\u01a1n Nam c\u00f3 gia \u0111\u00ecnh h\u1ecd Nguy\u1ec5n n\u1ed1i d\u00f2ng l\u01b0\u01a1ng y c\u00f3 t\u1edbi 5 \u0111\u1eddi ch\u1ec9 c\u00f3 c\u1ee9u ng\u01b0\u1eddi l\u00e0m ph\u00fac, \u0111\u1ebfn \u0111\u1eddi Nguy\u1ec5n C\u00f4ng Minh v\u1ed1n l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi hi\u1ec1n l\u00e0nh ch\u1ea5t ph\u00e1c, v\u1ee3 l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi x\u00e3 D\u01b0\u1ee1ng H\u00f2a, huy\u1ec7n Duy Ti\u00ean, ph\u1ee7 L\u00fd Nh\u00e2n, l\u1ea5y nhau h\u01a1n m\u01b0\u1eddi n\u0103m ch\u01b0a c\u00f3 con. \u00d4ng b\u00e0 \u0111i c\u1ea7u t\u1ef1 ch\u00f9a H\u01b0\u01a1ng, v\u00e0 \u1edf l\u1ea1i ch\u00f9a c\u1ea7u m\u1ed9ng. \u0110\u00eam \u1ea5y v\u00e0o kho\u1ea3ng canh ba, b\u00e0 chi\u00eam bao th\u1ea5y m\u00ecnh c\u01b0\u1ee1i r\u1ed3ng v\u00e0ng bay l\u00ean tr\u1eddi b\u1eaft m\u1eb7t tr\u0103ng b\u1ecf v\u00e0o mi\u1ec7ng nu\u1ed1t. Khi chi\u00eam bao t\u1ec9nh, m\u1ed3 h\u00f4i ra kh\u1eafp m\u00ecnh m\u1ea9y \u0111\u1ec1u c\u00f3 m\u00f9i th\u01a1m. Sau tr\u0103m ng\u00e0y b\u00e0 c\u00f3 mang. \u0110\u1ebfn th\u00e1ng ba, n\u0103m b\u00ednh d\u1ea7n, b\u00e0 v\u1ec1 th\u0103m qu\u00ea ngo\u1ea1i, m\u1ed9t h\u00f4m b\u00e0 ra t\u1eafm \u1edf ch\u1eb1m tr\u1edf v\u1ec1 v\u00e0o l\u00fac gi\u1eefa tr\u01b0a, tr\u1eddi \u0111\u1ea5t b\u1ed7ng t\u1ed1i t\u0103m m\u00f9 m\u1ecbt, th\u1ea5y c\u00f3 m\u1ed9t \u0111\u00e1m m\u00e2y h\u1ed3ng tr\u00f2n nh\u01b0 c\u00e1i t\u00e1n \u0111\u1ee9ng \u1edf tr\u00ean kh\u00f4ng che l\u1ea5y \u0111\u1ec9nh \u0111\u1ea7u c\u1ee7a b\u00e0. \u00c1nh h\u00e0o quang t\u1ecfa s\u00e1ng b\u1ed1n ph\u00eda, gi\u00f3 th\u01a1m s\u1ef1c n\u1ee9c, tr\u00ean tr\u1eddi nh\u01b0 c\u00f3 ti\u1ebfng nh\u1ea1c rung","l\u00ean. Khi \u1ea5y b\u00e0 sinh m\u1ed9t c\u00f4 con g\u00e1i nhan s\u1eafc xinh \u0111\u1eb9p tuy\u1ec7t tr\u1ea7n. N\u0103m c\u00f4 m\u01b0\u1eddi ba tu\u1ed5i r\u1ea5t th\u00f4ng minh, th\u1eadt l\u00e0 m\u1ed9t v\u1ecb Nghi\u00eau Thu\u1ea5n trong h\u00e0ng n\u1eef l\u01b0u. N\u00e0ng \u0111i \u0111\u1ebfn \u0111\u00e2u, tr\u00ean tr\u1eddi hi\u1ec7n ra \u0111\u00e1m m\u00e2y tr\u00f2n nh\u01b0 c\u00e1i t\u00e1n che tr\u00ean \u0111\u1ea7u, ai n\u1ea5y \u0111\u1ec1u cho l\u00e0 v\u1ecb th\u1ea7n ti\u00ean gi\u00e1ng th\u1ebf \u0111\u00e2u ph\u1ea3i ng\u01b0\u1eddi th\u01b0\u1eddng. \u0110\u1ebfn n\u0103m m\u01b0\u1eddi b\u1ed1n tu\u1ed5i b\u1eaft \u0111\u1ea7u \u0111i h\u1ecdc, c\u00f4 h\u1ecdc r\u1ea5t th\u00f4ng. N\u0103m \u1ea5y cha m\u1eb9 \u0111\u1ec1u m\u1ea5t. H\u1ed3i \u1ea5y c\u00f3 t\u00ean \u0110inh Ho\u1eb1ng con m\u1ed9t nh\u00e0 h\u00e0o ph\u00fa Hoan c\u01b0\u1ee1ng \u00e9p c\u00f4 l\u1ea5y h\u1eafn. C\u00f4 ph\u1ea3i l\u00e1nh sang \u1edf nh\u1edd nh\u00e0 c\u1eadu \u1edf qu\u00ea m\u1eb9 \u0111\u01b0\u1ee3c g\u1ea7n v\u00e0i n\u0103m. Khi \u1ea5y x\u1ea3y ra l\u1ee5t h\u1ea1n, nh\u00e2n d\u00e2n \u0111\u00f3i kh\u1ed5, c\u00f4 \u0111em gia t\u00e0i ra ph\u00e1t ch\u1ea9n cho d\u00e2n, d\u00e2n c\u1ea3m \u01a1n c\u00f4 b\u00e8n \u0111em t\u00e1m m\u01b0\u01a1i hai m\u1eabu \u0111\u1ea7m \u0111\u1ec3 k\u00ednh bi\u1ebfu, m\u1ed7i n\u0103m n\u1ed9p thu\u1ebf hoa ng\u01b0 m\u1ed9t tr\u0103m hai m\u01b0\u01a1i quan ti\u1ebfn xanh v\u00e0 d\u1ef1ng bia ghi c\u00f4ng \u0111\u1ee9c, \u01b0\u1edbc h\u1eb9n mai sau s\u1ebd ph\u1ee5ng th\u1edd h\u01b0\u01a1ng h\u1ecfa. M\u1ed9t h\u00f4m c\u00f3 ng\u01b0\u1eddi b\u00e0 con \u1edf qu\u00ea nh\u00e0 \u0111\u1ebfn b\u00e1o: \\\"T\u00ean \u0110inh Ho\u1eb1ng \u0111em \u0111\u1ed3 \u0111\u1ea3ng \u0111\u1ebfn l\u00e0ng D\u01b0\u1ee1ng H\u00f2a b\u1eaft n\u00e0ng\\\". N\u00e0ng b\u00e8n d\u1eb7n d\u00f2 c\u1eadu r\u1ed3i tr\u1ed1n \u0111i l\u00e0m ngh\u1ec1 b\u00e1n tr\u1ea7u n\u01b0\u1edbc \u1edf ph\u01b0\u1eddng C\u1eeda T\u00e2y kinh \u0111\u00f4 Th\u0103ng Long. T\u00ean \u0110inh Ho\u1eb1ng qu\u1ea3 nhi\u00ean \u0111em qu\u00e2n \u0111\u1ebfn D\u01b0\u1ee1ng H\u00f2a xong kh\u00f4ng b\u1eaft \u0111\u01b0\u1ee3c n\u00e0ng. N\u00f3 cho qu\u00e2n c\u01b0\u1edbp h\u1ebft c\u1ee7a c\u1ea3i c\u1ee7a nh\u00e2n d\u00e2n. B\u1ecdn c\u01b0\u1edbp khi\u00eang v\u00e1c c\u1ee7a c\u1ea3i \u0111i ra kh\u1ecfi l\u00e0ng, t\u1ef1 nhi\u00ean m\u01b0a gi\u00f3 k\u00e9o \u0111\u1ebfn, b\u1ecdn k\u1ebb c\u01b0\u1edbp nghe th\u1ea5y ti\u1ebfng quan qu\u00e2n truy k\u00edch r\u1ea5t g\u1ea5p, t\u1ef1 nhi\u00ean s\u1ee3 h\u00e3i ch\u1ea1y t\u00e1n lo\u1ea1n, bao nhi\u00eau c\u1ee7a c\u1ea3i \u0111\u1ec1u b\u1ecf l\u1ea1i h\u1ebft. Sau khi y\u00ean \u1ed5n, \u0111\u00eam \u1ea5y, nh\u00e2n d\u00e2n chi\u00eam bao th\u1ea5y binh m\u00e3 c\u1ee7a n\u00e0ng ti\u1ebfn v\u00e0o trong \u1ea5p b\u00e1o cho bi\u1ebft: \u201cCh\u00fang ta v\u00e2ng m\u1ec7nh th\u01b0\u1ee3ng \u0111\u1ebf \u0111em qu\u00e2n \u0111\u00f3n \u0111\u00e1nh, b\u1ecdn c\u01b0\u1edbp \u0111\u00e3 ch\u1ea1y h\u1ebft, c\u1ee7a c\u1ea3i \u0111\u1ed3 v\u1eadt \u0111\u1ec1u b\u1ecf l\u1ea1i, d\u00e2n ch\u00fang c\u1ee9 ra kh\u1ecfi l\u00e0ng ngo\u00e0i m\u01b0\u1eddi d\u1eb7m s\u1ebd l\u1ea5y l\u1ea1i h\u1ebft kh\u00f4ng m\u1ea5t m\u00e1t ch\u00fat n\u00e0o\u201d. Nh\u00e2n d\u00e2n t\u1ec9nh m\u1ed9ng th\u00ec tr\u1eddi \u0111\u00e3 s\u00e1ng, h\u1ecd t\u00ecm \u0111\u1ebfn n\u01a1i \u1ea5y, qu\u1ea3 nhi\u00ean nh\u01b0 th\u1ebf, ch\u1eb3ng sai ch\u00fat n\u00e0o. Ngay ng\u00e0y h\u00f4m \u0111\u00f3, nh\u00e2n d\u00e2n bi\u1ec7n l\u1ec5 \u0111em \u0111\u1ebfn kinh th\u00e0nh ch\u1ed7 n\u00e0ng hi\u1ec7n tr\u00fa \u0111\u1ec3 k\u1ec3 r\u00f5 \u0111i\u1ec1u chi\u00eam bao, sau \u0111\u00f3 h\u1ecd ra v\u1ec1 x\u00e2y d\u1ef1ng m\u1ed9t t\u00f2a sinh t\u1eeb \u1edf c\u1ea1nh ch\u1eb1m. T\u1eeb khi n\u00e0ng l\u00e1nh ra kinh th\u00e0nh Th\u0103ng Long \u0111\u01b0\u1ee3c kho\u1ea3ng v\u00e0i n\u0103m th\u00ec xu\u00e2n xanh c\u0169ng v\u1eeba h\u0103m b\u1ed1n tu\u1ed5i \u0111\u1eddi. M\u1ed9t h\u00f4m Tr\u1ea7n Anh T\u00f4ng ng\u1ef1 \u1edf g\u00e1c ph\u00eda t\u00e2y h\u01b0\u01a1ng l\u00e2u, chi\u00eam bao th\u1ea5y m\u1ed9t n\u00e0ng ti\u00ean c\u01b0\u1ee1i r\u1ed3ng bay t\u1eeb tr\u1eddi xu\u1ed1ng, mi\u1ec7ng r\u1ed3ng ng\u1eadm b\u1ee9c kh\u0103n h\u1ed3ng, trong kh\u0103n vi\u1ebft b\u1ed1n c\u00e2u th\u01a1: Tr\u1eddi cho ti\u00ean n\u1eef gi\u00e1ng tr\u1ea7n Tr\u0103m n\u0103m s\u00e1nh v\u1edbi anh qu\u00e2n duy\u00ean h\u00e0i. B\u00e1n tr\u1ea7u, n\u00e0ng \u1edf C\u1eeda T\u00e2y Vua \u0111\u1ecdc xong ch\u1ee3t t\u1ec9nh d\u1eady, bi\u1ebft l\u00e0 \u0111i\u1ec1u l\u00e0nh, b\u00e8n l\u00ean xe loan \u0111i ra kh\u1ecfi th\u00e0nh. C\u1ea3 m\u1ed9t kinh th\u00e0nh nh\u1ed9n nh\u1ecbp. \u0110\u1ebfn l\u00fac x\u1ebf chi\u1ec1u, nh\u00e0 vua th\u1ea5y c\u00f4","h\u00e0ng tr\u1ea7u nhan s\u1eafc tuy\u1ec7t tr\u1ea7n, tr\u00ean kh\u00f4ng trung c\u00f3 t\u00e1n m\u00e2y n\u0103m s\u1eafc che ph\u1ee7, b\u00e8n ra l\u1ec7nh r\u01b0\u1edbc n\u00e0ng v\u00e0o g\u00e1c t\u00e2y l\u1eadp l\u00e0m cung phi th\u1ee9 hai. H\u1ed3i \u1ea5y \u0110inh Ho\u1eb1ng n\u1ed5i lo\u1ea1n \u1edf \u0110\u1eb1ng Ch\u00e2u, tri\u1ec1u \u0111\u00ecnh ra qu\u00e2n ch\u01b0a ph\u00e2n th\u1eafng b\u1ea1i, m\u00e0 b\u1ecdn gi\u1eb7c m\u1ed7i ng\u00e0y m\u1ed9t \u0111\u00f4ng, Nguy\u1ec5n Cung phi d\u00e2ng bi\u1ec3u xin cho c\u1ea7m qu\u00e2n \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c Anh T\u00f4ng h\u1ecfi t\u00e0i n\u0103ng c\u1ee7a n\u00e0ng m\u1edbi bi\u1ebft n\u00e0ng c\u00f3 v\u00f5 ngh\u1ec7 cao c\u01b0\u1eddng, b\u00e8n ph\u00ea chu\u1ea9n cho \u0111i \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c. N\u00e0ng tuy\u1ec3n hai m\u01b0\u01a1i t\u00e1m ng\u01b0\u1eddi con g\u00e1i anh h\u00f9ng l\u00e0m h\u1ea7u c\u1eadn, l\u1ea1i cho b\u1ed1n \u0111\u1ea1o qu\u00e2n g\u1ed3m hai ngh\u00ecn r\u01b0\u1edfi ng\u01b0\u1eddi ti\u1ebfn th\u1eb3ng v\u00e0o n\u01a1i gi\u1eb7c \u0111\u00f3ng. T\u00ean t\u01b0\u1edbng gi\u1eb7c \u0110inh Ho\u1eb1ng l\u1eadp hai \u0111\u1ed3n \u1edf \u0111\u1ea5t T\u1ea1 X\u00e1. Nguy\u1ec5n Cung phi truy\u1ec1n h\u1ecbch cho c\u00e1c \u0111\u1ea1o binh b\u1ee7a v\u00e2y b\u1ed1n m\u1eb7t, b\u1eaft \u0111\u01b0\u1ee3c \u0110inh Ho\u1eb1ng, n\u00e0ng h\u1ea1 l\u1ec7nh ch\u00e9m \u0111\u1ea7u th\u1ecb uy, t\u00e0n qu\u00e2n c\u1ee7a ch\u00fang th\u1ea3y \u0111\u1ec1u b\u00f3 d\u00e1o l\u1ea1i h\u00e0ng. N\u00e0ng \u0111em qu\u00e2n kh\u1ea3i ho\u00e0n v\u00e0 xin vua cho v\u1ec1 th\u0103m qu\u00ea nh\u00e0, khi xe loan \u0111\u1ebfn \u0111\u1ecba ph\u1eadn T\u1ea1 X\u00e1, nh\u00e2n d\u00e2n l\u00e0m l\u1ec5 ch\u00e0o m\u1eebng, xin ti\u1ebfn h\u0103m b\u1ed1n m\u1eabu c\u00f4ng \u0111i\u1ec1n l\u00e0m ru\u1ed9ng h\u01b0\u01a1ng h\u1ecfa, Nguy\u1ec5n Cung phi kh\u00f4ng nghe v\u00e0 n\u00f3i: \u201cB\u00e0n d\u00e2n thi\u00ean h\u1ea1, \u0111\u00e2u \u0111\u00e2u c\u0169ng l\u00e0 d\u00e2n vua \u0111\u1ea5t vua, ch\u1ea3 ri\u00eang g\u00ec m\u1ed9t c\u00e1i \u1ea5p n\u00e0y. D\u00e2n c\u00f3 l\u1ec5 ngh\u0129a, ta \u0111\u00e3 ch\u1ee9ng minh. Ta mu\u1ed1n l\u1ea5y khu \u0111\u1ea5t t\u1ea1i hai ch\u1ed7 gi\u1eb7c \u0111\u00f3ng \u0111\u1ed3n khi tr\u01b0\u1edbc l\u00e0m ru\u1ed9ng h\u01b0\u01a1ng h\u1ecfa \u0111\u1ec3 l\u01b0u truy\u1ec1n mu\u00f4n \u0111\u1eddi\\\", b\u00e8n ra l\u1ec7nh cho qu\u00e2n s\u0129 \u0111o \u0111\u1ea1c di\u1ec7n t\u00edch c\u1ee7a hai c\u00e1i \u0111\u1ed3n \u1ea5y \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t s\u1ed1 ru\u1ed9ng \\\"m\u1ed9t m\u1eabu m\u1ed9t th\u01b0\u1edbc s\u00e1u t\u1ea5c\\\" l\u00e0m t\u1ef1 \u0111i\u1ec1n. M\u1ed9t h\u00f4m Nguy\u1ec5n Phi xin v\u1ec1 th\u0103m nh\u00e0, thuy\u1ec1n n\u00e0ng v\u1ec1 qua s\u00f4ng Nh\u1ecb r\u1ed3i v\u00e0o x\u1ee9 T\u00e2n Ch\u00e2u, tr\u1eddi b\u1ed7ng n\u1ed5i tr\u1eadn cu\u1ed3ng phong, thuy\u1ec1n b\u1ecb \u0111\u1eafm, sau m\u1ed9t l\u00e1t th\u00ec \u1edf \u0111\u00e1y s\u00f4ng n\u1ed5i ba ti\u1ebfng s\u00e9t l\u00e0m cho n\u01b0\u1edbc d\u00e3n ra, \u0111\u1ea5t sa \u0111\u00f9n l\u00ean m\u00e0 \u0111\u1eafp th\u00e0nh ng\u00f4i m\u1ea3 cao. Nh\u00e2n d\u00e2n v\u00e0 binh s\u0129 cho l\u00e0 vi\u1ec7c k\u1ef3 l\u1ea1 b\u00e8n l\u00e0m bi\u1ec3u t\u00e2u l\u00ean, nh\u00e0 vua th\u00e2n h\u00e0nh \u0111\u1ebfn ch\u1ed7 n\u00e0ng h\u00f3a, truy\u1ec1n cho tr\u0103m quan \u0111\u1ebfn l\u00e0m l\u1ec5 t\u1ebf truy \u0111i\u1ec7u h\u01b0\u01a1ng h\u1ed3n b\u00e0 phi. Trong khi t\u1ebf, gi\u00f3 m\u00e2y n\u1ed5i l\u00ean cu\u1ed3n cu\u1ed9n, nh\u00e0 vua cho l\u00e0 n\u00e0ng phi hi\u1ec3n linh, b\u00e8n truy\u1ec1n cho qu\u00ea n\u00e0ng x\u00e2y d\u1ef1ng cung mi\u1ebfu cho x\u00e3 D\u01b0\u1ee1ng Ph\u00fac l\u00e0 \u1ea5p thang m\u1ed9c v\u00e0 l\u00e0 n\u01a1i \u0111\u1ec1n ch\u00ednh, ngo\u00e0i ra, c\u00e1c x\u00e3 T\u1ea1 X\u00e1, D\u01b0\u1ee1ng H\u00f2a \u0111\u1ec1u \u0111\u01b0\u1ee3c chu\u1ea9n y l\u00e0 n\u01a1i ph\u1ee5 thu\u1ed9c. M\u0103m c\u00f3 k\u1ef3 t\u1ebf l\u1ec5 v\u00e0o ng\u00e0y sinh ng\u00e0y h\u00f3a, tr\u00edch l\u1ea5y ti\u1ec1n thu\u1ebf c\u1ee7a \u0111\u1ea7m v\u00e0 ru\u1ed9ng \u0111\u1ec3 cung c\u1ea5p cho vi\u1ec7c t\u1ebf l\u1ec5 t\u1ea1i \u0111\u1ec1n ch\u00ednh. Th\u1ea7n t\u1eed \u1edf c\u00e1c \u0111\u1ecba ph\u01b0\u01a1ng kh\u00e1c g\u1ed3m h\u0103m nh\u0103m n\u01a1i \u0111\u1ec1u c\u00f3 d\u1ef1ng \u0111\u1ec1n ph\u1ee5ng s\u1ef1. \u0110\u1ebfn th\u1eddi L\u00ea Trang T\u00f4ng kh\u1edfi ngh\u0129a ti\u1ec5u tr\u1eeb h\u1ecd M\u1ea1c, m\u1ed9t h\u00f4m quan th\u00e1i \u00fay h\u1ecd Nguy\u1ec5n (t\u1ee9c Nguy\u1ec5n Kim) ti\u1ebfn qu\u00e2n qua \u0111\u1ec1n, b\u1ed7ng th\u1ea5y m\u1ed9t \u0111\u00f4i qu\u1ea1 tr\u1eafng t\u1eeb trong \u0111\u1ec1n bay ra m\u00faa \u1edf tr\u01b0\u1edbc xe th\u00e1i \u00fay r\u1ed3i l\u1ea1i bay v\u00e0o trong \u0111\u1ec1n. Th\u00e1i \u00fay cho l\u00e0 th\u1ea7n hi\u1ec3n linh b\u00e8n l\u00e0m l\u1ec5 m\u1eadt \u0111\u1ea3o. Tr\u1eddi \u0111\u1ea5t b\u1ed7ng t\u1ed1i s\u1ea7m l\u1ea1i, gi\u00f3 m\u01b0a k\u00e9o \u0111\u1ebfn d\u1eef d\u1ed9i, trong \u0111\u1ec1n c\u00f3 ti\u1ebfng chu\u00f4ng tr\u1ed1ng rung l\u00ean, c\u00e1c l\u00e1 c\u1edd bay ph\u1ea5p ph\u1edbi h\u01b0\u1edbng v\u1ec1 ph\u00eda t\u00e2y b\u1eafc. Sau m\u1ed9t l\u00e1t, tr\u1eddi tr\u1edf l\u1ea1i t\u1ea1nh s\u00e1ng.","Th\u00e1i \u00fay l\u1ec5 t\u1ea1, \u0111em qu\u00e2n ti\u1ebfn l\u00ean \u0111\u1ecba ph\u1eadn x\u00e3 Th\u01b0\u1ee3ng Ph\u1ea5n thu\u1ed9c \u0111\u1ea1o S\u01a1n T\u00e2y, \u0111\u00e1nh m\u1ed9t tr\u1eadn th\u1eadt to, qu\u00e2n M\u1ea1c r\u1ed1i tr\u00ed ch\u1ea1y tan t\u00e1c. \u0110\u1eddi Tr\u1ea7n phong l\u00e0 Trinh th\u1ee5c T\u1eeb H\u00f2a \u0110oan trang Th\u00e1nh m\u1eabu \u0111\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng. \u0110\u1eddi L\u00ea phong l\u00e0 Th\u1ee5c Th\u01b0 \u0110oan T\u1eeb Chi\u00eau Nh\u00e2n Ho\u00e0ng \u1ef8 Trinh Ti\u1ebft H\u1ed9 qu\u1ed1c An d\u00e2n c\u00f4ng ch\u00faa. \u0110\u1ea0O MINH, \u0110\u1ea0O LINH, \u0110\u1ea0O HI\u1ec2N T\u01b0\u01a1ng truy\u1ec1n v\u1ec1 \u0111\u1eddi nh\u00e0 Tr\u1ea7n, \u1edf x\u00e3 Qu\u1ea3ng Nguy\u00ean, huy\u1ec7n S\u01a1n Minh, ph\u1ee7 \u1ee8ng Thi\u00ean, \u0111\u1ea1o S\u01a1n Nam c\u00f3 m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi t\u00ean l\u00e0 Tr\u1ea7n \u0110\u1ee9c, l\u1ea5y con g\u00e1i v\u1ecb quan tr\u01b0\u1edfng \u1edf \u0111\u1ea1o Kinh B\u1eafc l\u00e0 B\u1ea3o Hoa n\u01b0\u01a1ng. Tr\u1ea7n \u0110\u1ee9c l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi c\u00f3 t\u00e0i n\u0103ng, \u0111\u1ea1o \u0111\u1ee9c, \u0111\u01b0\u1ee3c vua Tr\u1ea7n Th\u00e1i T\u00f4ng phong l\u00e0m ch\u1ee9c huy\u1ec7n do\u00e3n huy\u1ec7n Ph\u00f9 Dung. Th\u1eddi gian l\u00e0m quan \u1edf Ph\u00f9 Dung, \u0110\u1ee9c c\u00f4ng n\u1ed5i ti\u1ebfng l\u00e0 m\u1ed9t \u00f4ng quan c\u00f3 nh\u00e2n ch\u00ednh, c\u1ee5 th\u1ec3 l\u00e0 nu\u00f4i ng\u01b0\u1eddi gi\u00e0 ch\u1ea9n c\u1ea5p ng\u01b0\u1eddi ngh\u00e8o, c\u1ee9u ng\u01b0\u1eddi y\u1ebfu, gi\u00fap ng\u01b0\u1eddi nguy hi\u1ec3m. \u0110\u1ea1i ph\u00e0m nh\u1eefng vi\u1ec7c c\u00f3 \u00edch cho \u0111\u1eddi, \u0110\u1ee9c c\u00f4ng \u0111\u1ec1u l\u00e0m h\u1ebft s\u1ee9c m\u00ecnh, nh\u00e2n d\u00e2n trong huy\u1ec7n th\u1ea5p nhu\u1ea7n \u00e2n \u0111\u1ee9c c\u1ee7a \u0110\u1ee9c c\u00f4ng. M\u1ed9t h\u00f4m \u00f4ng b\u00e0 \u0110\u1ee9c c\u00f4ng n\u1eb1m m\u01a1 th\u1ea5y m\u1ed9t \u00f4ng ti\u00ean \u0111\u1ea7u t\u00f3c b\u1ea1c ph\u01a1, tay c\u1ea7m r\u00e2u r\u1ed3ng b\u00e1o r\u1eb1ng: \u201cNh\u00e0 \u00f4ng v\u1ed1n l\u00e0 nh\u00e0 tr\u1ed3ng c\u00e2y \u0111\u1ee9c \u0111\u00e3 l\u00e2u n\u0103m thi\u00ean \u0111\u00ecnh \u0111\u00e3 soi x\u00e9t. Nay thi\u00ean \u0111\u00ecnh sai ta xu\u1ed1ng trao cho \u00f4ng b\u00e0 ba r\u00e2u r\u1ed3ng n\u00e0y \u0111\u1ec3 l\u00e0m c\u1ee7a b\u00e1u\u201d. \u00d4ngb\u00e0 nh\u1eadn xong toan h\u1ecfi l\u1ea1i \u00f4ng gi\u00e0 kia bi\u1ebfn m\u1ea5t. T\u1ec9nh c\u01a1n m\u01a1 \u00f4ng b\u00e0 trao \u0111\u1ed5i v\u1edbi nhau v\u00e0 cho r\u1eb1ng th\u1ebf n\u00e0o nh\u00e0 m\u00ecnh c\u0169ng c\u00f3 b\u1eadc anh t\u00e0i gi\u00e1ng sinh \u0111\u1ec3 c\u1ee9u n\u01b0\u1edbc gi\u00fap d\u00e2n. L\u1ea1i n\u00f3i m\u1ed9t \u0111\u00eam, B\u1ea3o Hoa n\u01b0\u01a1ng n\u1eb1m m\u01a1 th\u1ea5y con r\u1ed3ng v\u00e0ng t\u1eeb tr\u00ean tr\u1eddi bay xu\u1ed1ng ch\u1ea1y th\u1eb3ng v\u00e0o l\u00f2ng sau \u0111\u00f3 t\u00e2m th\u1ea7n chuy\u1ec3n \u0111\u1ed9ng r\u1ed3i c\u00f3 mang. \u0110\u1ebfn ng\u00e0y m\u01b0\u1eddi hai th\u00e1ng gi\u00eang n\u0103m B\u00ednh d\u1ea7n, b\u1ed7ng \u00e1nh h\u00e0o quang s\u00e1ng r\u1ef1c \u1edf trong ph\u00f2ng v\u00e0 m\u00f9i h\u01b0\u01a1ng th\u01a1m ph\u1ee9c t\u1ecfa ra \u0111\u1ea7y nh\u00e0, l\u00fac \u1ea5y B\u1ea3o Hoa tr\u1edf d\u1ea1 \u0111\u1ebb m\u1ed9t c\u00e1i b\u1ecdc c\u00f3 hai c\u1eadu con trai. T\u01b0\u1edbng m\u1ea1o hai c\u1eadu c\u00f3 nhi\u1ec1u \u0111i\u1ec3m kh\u00e1c h\u1eb3n ng\u01b0\u1eddi th\u01b0\u1eddng. M\u1eaft d\u00e0i v\u00e0 s\u00e1ng nh\u01b0 m\u1eaft ph\u01b0\u1ee3ng ho\u00e0ng, c\u1eb1m d\u00e0i nh\u01b0 c\u1eb1m chim \u00e9n, tay d\u00e0i ch\u1ea5m g\u1ed1i b\u1ee5ng to r\u1ed1n s\u00e2u... \u0111\u1ebfn ng\u00e0y m\u01b0\u1eddi s\u00e1u th\u00e1ng t\u01b0 n\u0103m M\u1eadu Th\u00ecn, B\u1ea3o Hoa l\u1ea1i sinh m\u1ed9t c\u1eadu con trai n\u1eefa. C\u1eadu ba m\u1eb7t m\u0169i kh\u00f4i ng\u00f4, t\u01b0\u1edbng m\u1ea1o th\u1eadt l\u00e0 ch\u1eefng ch\u1ea1c. Tr\u1ea7n \u0110\u1ee9c \u0111\u1eb7t t\u00ean cho con th\u1ee9 nh\u1ea5t l\u00e0 \u0110\u1ea1o Minh con th\u1ee9 hai l\u00e0 \u0110\u1ea1o Linh con th\u1ee9 ba l\u00e0 \u0110\u1ea1o Hi\u1ec3n. L\u1edbn l\u00ean, Tr\u1ea7n \u0110\u1ee9c cho ba con \u0111i h\u1ecdc. C\u00e1c c\u1eadu h\u1ecdc r\u1ea5t th\u00f4ng minh, ch\u1ec9 kho\u1ea3ng n\u0103m s\u00e1u n\u0103m m\u00e0 b\u00e1ch gia ch\u01b0 t\u1eed \u0111\u1ec1u th\u00f4ng su\u1ed1t. Ch\u1eb3ng bao l\u00e2u Tr\u1ea7n \u0110\u1ee9c v\u00e0 B\u1ea3o Hoa \u0111\u1ec1u m\u1ea5t. Ba ng\u01b0\u1eddi con \u0111ang thu\u1edf tu\u1ed5i xanh m\u00e0 ph\u1ea3i s\u1ed1ng c\u1ea3nh c\u00f4i c\u00fat,","c\u00e1c c\u1eadu \u0111\u00e3 t\u1ef1 l\u1ef1c s\u1ed1ng \u0111\u1ec3 h\u1ecdc h\u00e0nh trao d\u1ed3i b\u1ea3n l\u0129nh. N\u0103m m\u01b0\u1eddi t\u00e1m tu\u1ed5i c\u00e1c c\u1eadu v\u0103n ch\u01b0\u01a1ng v\u00f5 l\u01b0\u1ee3c \u0111\u1ec1u h\u01a1n h\u1eb3n ng\u01b0\u1eddi th\u01b0\u1eddng. H\u1ed3i \u1ea5y vua Tr\u1ea7n m\u1edf khoa thi, ba anh em \u0110\u1ea1o Minh, \u0110\u1ea1o Linh, \u0110\u1ea1o Hi\u1ec3n v\u00e0o thi \u0111\u00ecnh, \u1ee9ng \u0111\u1ed1i l\u01b0u lo\u00e1t, r\u1ea5t h\u1ee3p \u00fd nh\u00e0 vua. Vua b\u00e8n phong cho \u0110\u1ea1o Minh l\u00e0m T\u1ea3 \u0111\u1ea1o binh nhung, \u0110\u1ea1o Hi\u1ec3n l\u00e0m H\u1eefu \u0111\u1ea1o binh nhung, nh\u1eadm ch\u1ee9c t\u1ea1i tri\u1ec1u h\u01a1n m\u01b0\u1eddi n\u0103m. Nh\u00e0 Nguy\u00ean c\u1eed \u0111\u1ea1i binh sang x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c n\u01b0\u1edbc ta, nh\u00e0 vua sai ba \u00f4ng \u0111em qu\u00e2n \u0111i tu\u1ea7n th\u00fa c\u00e1c n\u01a1i trong n\u01b0\u1edbc, m\u1ed9t m\u1eb7t t\u0103ng c\u01b0\u1eddng khuy\u1ebfn kh\u00edch nh\u00e2n d\u00e2n s\u1ea3n xu\u1ea5t ngh\u1ec1 nghi\u1ec7p, m\u1ed9t m t\u1ed5 ch\u1ee9c v\u00e0 k\u00eau g\u1ecdi nh\u00e2n d\u00e2n kh\u00e1ng chi\u1ebfn. Ba \u00f4ng tu\u1ea7n h\u00e0nh \u0111\u1ebfn \u0111\u00e2u, nh\u00e2n d\u00e2n \u1edf \u0111\u00f3 \u0111\u1ec1u \u0111em l\u1ec5 v\u1eadt ra ch\u00e0o m\u1eebng. Ba \u00f4ng \u0111\u1ec1u t\u1eeb ch\u1ed1i kh\u00f4ng h\u1ec1 l\u1ea5y g\u00ec c\u1ee7a d\u00e2n d\u00f9 ch\u1ec9 l\u00e0 v\u1eadt r\u1ea5t nh\u1ecf m\u1ecdn, cho n\u00ean nh\u00e2n d\u00e2n \u0111\u1ec1u y\u00eau m\u1ebfn k\u00ednh ph\u1ee5c. Khi \u1ea5y b\u00ean ngo\u00e0i gi\u1eb7c ngo\u1ea1i x\u00e2m ho\u00e0nh h\u00e0nh, b\u00ean trong gi\u1eb7c c\u1ecf n\u1ed5i l\u00ean g\u00e2y r\u1ed1i tr\u1ecb an l\u00e0m cho d\u00e2n v\u00f4 c\u00f9ng \u0111i\u00eau \u0111\u1ee9ng. Ba \u00f4ng tu\u1ea7n h\u00e0nh \u0111\u1ebfn \u0111\u00e2u, b\u1ecdn ch\u00fang \u0111\u1ec1u ra h\u00e0ng v\u00e0 c\u1ea3i t\u00e0 qui ch\u00ednh \u0111\u1ebfn \u0111\u1ea5y. Do \u0111\u00f3 nh\u00e2n d\u00e2n \u0111\u01b0\u1ee3c l\u00e0m \u0103n y\u00ean \u1ed5n \u0111\u1ec3 \u0111\u00f3ng g\u00f3p s\u1ee9c ng\u01b0\u1eddi s\u1ee9c c\u1ee7a cho cu\u1ed9c kh\u00e1ng chi\u1ebfn ch\u1ed1ng qu\u00e2n Nguy\u00ean x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c. M\u1ed9t h\u00f4m ba \u00f4ng h\u00e0nh qu\u00e2n \u0111\u1ebfn th\u00f4n Quang L\u1ec7, t\u1ed5ng C\u00e1t D\u01b0\u01a1ng, huy\u1ec7n Ph\u00f9 Dung, ph\u1ee7 Kho\u00e1i Ch\u00e2u, gi\u1eefa l\u00fac m\u1eb7t tr\u1eddi g\u00e1c n\u00fai b\u00e8n d\u1eebng xe v\u00e0o ngh\u1ec9 t\u1ea1i ch\u00f9a. Ba \u00f4ng cho qu\u00e2n s\u1ef9 bi\u1ec7n l\u1ec5 chay t\u1ea1 ph\u1eadt. Trong khi \u1ea5y b\u1ed7ng th\u1ea5y nh\u00e2n d\u00e2n l\u00e0m l\u1ec5 ch\u00e0o m\u1eebng ba \u00f4ng, v\u00ec nh\u00e2n d\u00e2n trong th\u00f4n \u1ea5p b\u1ed7ng t\u1ef1 nhi\u00ean \u0111au \u1ed1m, ch\u00e1y nh\u00e0. H\u1ecd b\u1ea3o nhau l\u1eadp \u0111\u00e0n chay l\u00e0m l\u1ec5 t\u1ebf c\u00e1o thi\u00ean \u0111\u1ecba b\u00e1ch th\u1ea7n. L\u00fac d\u00e2n \u0111ang l\u00e0m l\u1ec5, b\u1ed7ng th\u1ea5y v\u1ecb th\u1ea7n xu\u1ea5t hi\u1ec7n, \u0111\u1ee9ng tr\u00ean \u0111\u00e0n truy\u1ec1n b\u1ea3o d\u00e2n: \\\"Ta l\u00e0 Long th\u1ea7n \u1edf ch\u00f9a n\u00e0y, b\u00e1o cho d\u00e2n bi\u1ebft: nay c\u00f3 ba v\u1ecb quan l\u1edbn tr\u00f3c n\u00e3 b\u1ecdn gian t\u00e0, c\u00e1c ng\u00e0i hi\u1ec7n c\u00f2n \u0111\u00f3ng t\u1ea1i ch\u00f9a l\u00e0ng ta. Ch\u00ednh ba v\u1ecb quan l\u1edbn s\u1ebd l\u00e0m ph\u00fac th\u1ea7n \u1edf \u0111\u1ecba ph\u01b0\u01a1ng n\u00e0y. V\u00ec ba v\u1ecb c\u00f3 kh\u00ed thi\u00eang thi\u00ean b\u1ea9m, cho n\u00ean \u0111i \u0111\u1ebfn \u0111\u00e2u c\u00f3 \u00e2m binh theo \u0111\u1ebfn \u0111\u1ea5y. Nh\u00e2n d\u00e2n g\u1ea7n \u0111\u00e2y kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c y\u00ean \u1ed5n c\u0169ng v\u00ec l\u1ebd \u0111\u00f3. Ph\u1ea3i g\u1ea5p l\u00e0m l\u1ec5 t\u1ea1 r\u1ed3i r\u01b0\u1edbc ba v\u1ecb quan l\u1edbn v\u1ec1 thi\u1ebft l\u1eadp h\u00e0nh cung xin du\u1ec7 hi\u1ec7u \u0111\u1ec3 th\u1edd, nh\u00e2n d\u00e2n v\u00e0 gia s\u00fac s\u1ebd \u0111\u01b0\u1ee3c y\u00ean \u1ed5n th\u1ecbnh v\u01b0\u1ee3ng\\\". N\u00f3i xong v\u1ecb th\u1ea7n bi\u1ebfn m\u1ea5t. Nh\u00e2n d\u00e2n c\u1ea3 s\u1ee3 cho l\u00e0 vi\u1ec7c l\u1ea1. Ngay l\u00fac \u0111\u00f3 h\u1ecd k\u00e9o ra ch\u00f9a c\u00fai \u0111\u1ea7u l\u1eady m\u1eebng ba \u00f4ng v\u00e0 r\u01b0\u1edbc v\u1ec1 b\u1ea3n \u1ea5p. Ba \u00f4ng th\u1ea5y b\u1ea3n \u1ea5p c\u00f3 ng\u00f4i \u0111\u1ea5t qu\u00ed, b\u00e8n truy\u1ec1n cho d\u00e2n \u1ea5p x\u00e2y d\u1ef1ng m\u1ed9t t\u00f2a sinh t\u1eeb \u1edf tr\u00ean ki\u1ec3u \u0111\u1ea5t \u1ea5y. Sau \u0111\u00f3 ba \u00f4ng vi\u1ebft r\u00f5 t\u00ean h\u00fay c\u1ee7a m\u00ecnh trao cho d\u00e2n. Kh\u00e1nh th\u00e0nh sinh t\u1eeb, d\u00e2n r\u01b0\u1edbc ba \u00f4ng \u0111\u1ebfn ng\u01b0 v\u00e0i ba th\u00e1ng \u1edf \u0111\u00f3. Trong th\u1eddi gian \u1edf l\u1ea1i, ba \u00f4ng r\u1ea5t ch\u00fa \u00fd gi\u00e1o h\u00f3a nh\u00e2n d\u00e2n v\u00e0 khuy\u1ebfn kh\u00edch d\u00e2n tr\u1ecdng ng\u01b0\u1eddi l\u00e0m ru\u1ed9ng tr\u1ed3ng d\u00e2u. Tr\u01b0\u1edbc khi lai kinh, ba \u00f4ng truy\u1ec1n cho ba qu\u00e2n m\u1edf ti\u1ec7c khao th\u01b0\u1edfng nh\u00e2n d\u00e2n r\u1ea5t tr\u1ecdng th\u1ec3; trong l\u00fac vui v\u1ebb, ba \u00f4ng n\u00f3i chuy\u1ec7n v\u1edbi ph\u1ee5 l\u00e3o: \\\"Anh em ch\u00fang t\u00f4i v\u1edbi d\u00e2n nh\u1ea5t \u0111\u1ecbnh th\u00e0nh ngh\u0129a c\u0169 t\u00ecnh x\u01b0a v\u1edbi nhau. Ch\u00fang t\u00f4i c\u00f3 hai ch\u1ee5c n\u00e9n v\u00e0ng \u0111\u01b0a g\u1eedi l\u1ea1i d\u00e2n","\u0111\u1ec3 l\u00e0m c\u00f4ng qu\u0129 cho vi\u1ec7c tr\u00f9ng tu sinh t\u1eeb\u201d. Nh\u00e2n d\u00e2n \u0111\u1ec1u c\u00fai \u0111\u1ea7u l\u00e0m l\u1ec5 l\u0129nh m\u1ec7nh. C\u00f4ng vi\u1ec7c thu x\u1ebf xong, ba \u00f4ng v\u1ec1 tri\u1ec1u. Th\u1eddi gian n\u00e0y, qu\u00e2n Nguy\u00ean \u0111em binh l\u1ef1c r\u1ea5t l\u1edbn sang x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c n\u01b0\u1edbc ta Nh\u00e0 vua h\u1ecfi k\u1ebf \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c, ba \u00f4ng t\u00e2u xin b\u1ec7 h\u1ea1 sai H\u01b0ng \u0110\u1ea1o V\u01b0\u01a1ng c\u00f9ng b\u1ecdn h\u1ea1 th\u1ea7n c\u1ea7m qu\u00e2n \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c, nh\u1ea5t \u0111\u1ecbnh s\u1ebd d\u1eb9p y\u00ean \u0111\u01b0\u1ee3c, ch\u1ea3 c\u00f3 g\u00ec \u0111\u00e1ng lo...\\\" Nh\u00e0 vua b\u00e8n phong H\u01b0ng \u0110\u1ea1o V\u01b0\u01a1ng l\u00e0m Ti\u1ebft ch\u1ebf th\u1ee7y b\u1ed9 ch\u01b0 qu\u00e2n v\u00e0 phong ba \u00f4ng l\u00e0m \u0110i\u1ec1u bi\u1ebft binh nhung t\u1ea3 h\u1eefu ch\u01b0 doanh s\u1ef1 v\u1ee5 ki\u00eam tham t\u00e1n m\u01b0u s\u1ef1, \u0111\u1ed1c l\u0129nh c\u00e1c \u0111\u1ea1o th\u1ee7y qu\u00e2n. Ba \u00f4ng tham chi\u1ebfm \u1edf \u0111\u1ed3n V\u1ea1n Ki\u1ebfp l\u00e0m cho qu\u00e2n Nguy\u00ean thua. Sau khi chi\u1ebfn th\u1eafng, v\u0103n v\u00f5 b\u00e1ch qu\u00e2n k\u00e9o v\u1ec1 kinh \u0111\u00f4 Th\u0103ng Long, Nh\u00e0 vua khao th\u01b0\u1edfng ch\u1ee7 t\u01b0\u1edbng v\u00e0 phong ch\u1ee9c t\u01b0\u1edbc cho nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi c\u00f3 c\u00f4ng. Ba \u00f4ng \u0111\u1ec1u \u0111\u01b0\u1ee3c nh\u00e0 vua b\u1ed5 nhi\u1ec7m: Minh c\u00f4ng tr\u1ea5n th\u1ee7 \u0111\u1ea1o S\u01a1n T\u00e2y, Linh c\u00f4ng tr\u1ea5n th\u1ee7 \u0111\u1ea1o S\u01a1n Nam, Hi\u1ec3n c\u00f4ng tr\u1ea5n th\u1ee7 \u0111\u1ea1o H\u1ea3i D\u01b0\u01a1ng. T\u1eeb \u0111\u00f3 vua t\u00f4i \u0111\u1ed3ng t\u00e2m hi\u1ec7p l\u1ef1c, thi\u00ean h\u1ea1 th\u00e1i b\u00ecnh, mu\u00f4n d\u00e2n \u1ea5m no. Ba \u00f4ng c\u00f3 c\u00f4ng v\u1edbi n\u01b0\u1edbc, \u0111\u01b0\u1ee3c nh\u00e0 vua bi\u1ec7t \u0111\u00e3i r\u1ea5t h\u1eadu v\u00e0 cho \u0111i th\u0103m c\u00e1c n\u01a1i trong n\u01b0\u1edbc. Qua m\u01b0\u1eddi n\u0103m nh\u01b0 th\u1ebf, m\u1ed9t h\u00f4m ba \u00f4ng tr\u1edf v\u1ec1 tri\u1ec1u b\u1ec7 ki\u1ebfn, nh\u00e0 vua phong cho \u0110\u1ea1o Minh l\u00e0m Ch\u01b0\u1edfng n\u1ed9i c\u00e1c, \u0110\u1ea1o Linh l\u00e0m \u0110\u00f4ng c\u00e1c \u0111\u1ea1o h\u1ecdc s\u1ef9 \u0110\u1ea1o Hi\u1ec3n l\u00e0m C\u00f4ng b\u1ed9 t\u1ea3 th\u1ecb lang. Ba \u00f4ng l\u00e0m vi\u1ec7c t\u1ea1i tri\u1ec1u ngo\u00e0i ba ch\u1ee5c n\u0103m, tu\u1ed5i cao s\u1ee9c y\u1ebfu b\u00e8n d\u00e2ng bi\u1ec3u xin v\u1ec1 ngh\u1ec9 t\u1ea1i th\u00f4n \u1ea5p v\u00e0 tr\u00f4ng coi l\u0103ng m\u1ed9 song th\u00e2n, \u0111\u01b0\u1ee3c nh\u00e0 vua ph\u00ea chu\u1ea9n, ban cho \u00e1o g\u1ea5m, v\u00e0ng b\u1ea1c ba ch\u1ee5c n\u00e9n. Ba \u00f4ng v\u1ec1 l\u00e0ng l\u00e0m l\u1ec5 c\u00fang t\u1ebf gia ti\u00ean, khao th\u01b0\u1edfng nh\u00e2n d\u00e2n v\u00e0 qu\u00e2n l\u00ednh, qua m\u1ed9t th\u00e1ng l\u1ea1i tr\u1edf v\u1ec1 n\u01a1i sinh t\u1eeb. Nh\u00e2n d\u00e2n Quang L\u1ec7 n\u00f4 n\u1ee9c vui m\u1eebng. Ng\u00e0y m\u01b0\u1eddi l\u0103m th\u00e1ng ch\u1ea1p n\u0103m T\u00e2n H\u1ee3i ba \u00f4ng \u0111ang ng\u1ed3i \u1edf sinh t\u1eeb, b\u1ed7ng th\u1ea5y m\u1ed9t b\u1ea7y chim xanh bay \u0111\u1ebfn x\u00fam x\u00edt chung quanh, trong l\u00fac \u1ea5y c\u00f3 ba con r\u1ed3ng v\u00e0ng xu\u1ea5t hi\u1ec7n bay v\u00fat l\u00ean tr\u1eddi. Gi\u00f3 m\u01b0a th\u00ecnh l\u00ecnh k\u00e9o \u0111\u1ebfn, s\u1ea5m s\u00e9t d\u1eef d\u1ed9i, ba \u00f4ng m\u1ed3 h\u00f4i ra th\u1ea5m l\u01b0ng, ch\u1ec9 kho\u1ea3ng gi\u00e2y l\u00e1t ba \u00f4ng \u0111\u1ec1u h\u00f3a. Sau \u0111\u00f3 gi\u00f3 m\u01b0a im h\u1eb3n. Nh\u00e2n d\u00e2n th\u1ea5y ba \u00f4ng \u0111\u00e3 h\u00f3a, c\u1ea3 s\u1ee3 b\u00e8n l\u00e0m chay si\u00eau \u0111\u1ed9 v\u00e0 l\u00e0m l\u1ec5 an t\u00e1ng. T\u1eeb \u0111\u1ea5y tr\u1edf \u0111i n\u01b0\u1edbc \u0111\u1ea3o d\u00e2n c\u1ea7u, r\u1ea5t l\u00e0 linh \u1ee9ng. C\u00e1c \u0111\u1eddi \u0111\u1ebf v\u01b0\u01a1ng \u0111\u1ec1u c\u00f3 gia phong du\u1ec7 hi\u1ec7u v\u00e0 chu\u1ea9n y cho x\u00e3 Quang L\u1ec7 l\u00e0m h\u1ed9 phi ph\u1ee5ng th\u1edd \u0111\u1ec1n ch\u00ednh. Ba \u0111\u1ea1o S\u01a1n T\u00e2y, Kinh B\u1eafc v\u00e0 H\u1ea3i D\u01b0\u01a1ng g\u1ed3m m\u01b0\u1eddi l\u0103m n\u01a1i c\u0169ng c\u00f3 l\u1eadpph\u1ee5ng s\u1ef1. \u0110\u00d4NG K\u1ef2","T\u01b0\u01a1ng truy\u1ec1n th\u1eddi vua Hu\u1ec7 T\u00f4ng nh\u00e0 L\u00fd, \u1edf trang Thanh L\u0169ng, huy\u1ec7n \u0110\u00f4n S\u01a1n ph\u1ee7 Thu\u1eadn thi\u00ean, \u00c1i Ch\u00e2u (Thanh H\u00f3a) c\u00f3 m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi t\u00ean l\u00e0 Luy\u1ec7n L\u1ec5, v\u1ee3 l\u00e0 Tr\u1ea7n Th\u1ecb Huy\u1ec1n. Ti\u00ean t\u1ed5 L\u1ec5 c\u00f4ng v\u1ed1n l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi Qu\u1ea3ng \u0110\u00f4ng, d\u1eddi sang \u0111\u1ea5t \u00c1i Ch\u00e2u n\u01b0\u1edbc ta \u0111\u1ebfn \u0111\u1eddi L\u1ec5 c\u00f4ng \u0111\u00e3 l\u00e0 b\u1ed1n \u0111\u1eddi, n\u1ec1 n\u1ebfp gia \u0111\u00ecnh hi\u1ebfu ngh\u0129a, c\u00f3 ngh\u1ec1 l\u00e0m thu\u1ed1c gia truy\u1ec1n, m\u1ea5y \u0111\u1eddi \u0111\u1ec1u l\u00e0m quan y vi\u00ean. H\u1ed3i \u1ea5y L\u00fd Hu\u1ec7 T\u00f4ng b\u1ecb b\u1ec7nh d\u01b0\u01a1ng h\u01b0 \u0111au b\u1ee5ng. L\u1ec5 c\u00f4ng, m\u1ed9t l\u01b0\u01a1ng y r\u1ea5t tr\u1ebb, lai kinh b\u1ed1c thu\u1ed1c cho vua, ch\u1ec9 m\u1ed9t thang m\u00e0 \u0111\u00e3 ho\u00e0n to\u00e0n kh\u1ecfi b\u1ec7nh. Nh\u00e0 vua vui m\u1eebng b\u00e8n phong cho L\u1ec5 c\u00f4ng l\u00e0m vi\u1ec7n tr\u01b0\u1edfng vi\u1ec7n Th\u00e1i y. L\u1ec5 c\u00f4ng nh\u1eadn ch\u1ee9c t\u1ea1i tri\u1ec1u \u0111\u01b0\u1ee3c 10 n\u0103m. Sau \u0111\u00f3 \u0111\u1ea1o H\u1ea3i D\u01b0\u01a1ng b\u1ecb b\u1ec7ch d\u1ecbch t\u1ebf, L\u1ec5 c\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c tri\u1ec1u \u0111\u00ecnh ph\u00e1i \u0111i\u1ec1u tr\u1ecb cho d\u00e2n. Sau ba th\u00e1ng ch\u1ea1y ch\u1eefa t\u00edch c\u1ef1c d\u1ecbch b\u1ec7nh \u0111\u00e3 b\u1ecb ch\u1eb7n \u0111\u1ee9ng, d\u00e2n \u0111\u1ea1o H\u1ea3i D\u01b0\u01a1ng \u0111\u1ec1u \u0111\u01b0\u1ee3c y\u00ean \u1ed5n m\u1ea1nh kh\u1ecfe. Tri\u1ec1u \u0111\u00ecnh cho \u00f4ng l\u01b0u nh\u1eadm \u1edf H\u1ea3i D\u01b0\u01a1ng kho\u1ea3ng ba b\u1ed1n n\u0103m. L\u00fac \u0111\u00f3 L\u1ec5 c\u00f4ng m\u1edbi c\u00f3 hai con g\u00e1i m\u00e0 v\u1ee3 l\u00e0 Tr\u1ea7n Th\u1ecb l\u1ea1i \u0111\u1ed9t ng\u1ed9t qua \u0111\u1eddi. \u00d4ng r\u1ea5t bu\u1ed3n v\u00ec gia c\u1ea3nh, v\u1ee3 m\u1ea5t s\u1edbm, ch\u01b0a c\u00f3 con trai n\u1ed1i d\u00f5i. C\u00f9ng l\u00fac \u0111\u00f3 \u1edf gi\u00e1p T\u00e2y Th\u01b0\u1ee3ng trang \u0110\u1ea1o Kh\u00ea (x\u01b0a g\u1ecdi l\u00e0 Lai Kh\u00ea) huy\u1ec7n \u0110\u01b0\u1eddng H\u00e0o, ph\u1ee7 Th\u01b0\u1ee3ng H\u1ed3ng, \u0111\u1ea1o H\u1ea3i D\u01b0\u01a1ng c\u00f3 m\u1ed9t \u00f4ng h\u1ecd Nguy\u1ec5n m\u1eafc b\u1ec7nh thi\u00ean \u0111\u1ea7u th\u1ed1ng \u0111\u00e3 h\u01a1n 10 n\u0103m, c\u1ea7u c\u00fang thu\u1ed1c thang b\u00e1ch ph\u01b0\u01a1ng ngh\u00ecn k\u1ebf kh\u00f4ng kh\u1ecfi. Nghe ti\u1ebfng L\u1ec5 C\u00f4ng n\u1ed5i ti\u1ebfng th\u1ea7n y b\u00e8n m\u1eddi ch\u1eefa b\u1ec7nh. L\u1ec5 C\u00f4ng cho u\u1ed1ng thu\u1ed1c 10 h\u00f4m th\u00ec b\u1ec7nh thi\u00ean \u0111\u1ea7u th\u1ed1ng kh\u1ecfi h\u1eb3n. Nh\u00e0 h\u1ecd Nguy\u1ec5n c\u00f3 c\u00f4 con g\u00e1i t\u00ean l\u00e0 Ho\u00e0ng N\u01b0\u01a1ng tu\u1ed5i v\u1eeba \u0111\u00f4i ch\u00edn nhan s\u1eafc nghi\u00eang n\u01b0\u1edbc nghi\u00eang th\u00e0nh. Luy\u1ec7n L\u1ec5 c\u00f3 \u00fd quy\u1ebft luy\u1ebfn mu\u1ed1n h\u1ecfi l\u00e0m v\u1ee3. \u0110\u1ec3 b\u00e1o \u0111\u00e1p ngh\u0129a th\u1ea7y c\u1ea3i t\u1eed ho\u00e0n sinh, h\u1ecd Nguy\u1ec5n vui l\u00f2ng g\u1ea3 con g\u00e1i cho h\u1ecd Luy\u1ec7n. Sau khi t\u00e1i th\u00fa, L\u1ec5 c\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c b\u1ed5 nhi\u1ec7m l\u00e0m \u00e1n s\u00e1t S\u01a1n Nam. M\u1ea5y n\u0103m sau m\u00e0 Ho\u00e0ng N\u01b0\u01a1ng v\u1eabn ch\u01b0a c\u00f3 con c\u00e1i g\u00ec. L\u1ec5 c\u00f4ng than r\u1eb1ng: \\\"Nay \u0111\u00e3 ngo\u00e0i 40 tu\u1ed5i m\u00e0 con trai ch\u01b0a c\u00f3, gi\u00e0u sang l\u00e0m g\u00ec\u201d. \u00d4ng b\u00e8n t\u1eeb ch\u1ee9c v\u1ec1 nh\u00e0, l\u1eadp \u0111\u00e0n tr\u00e0ng c\u00fang l\u1ec5, si\u00eau \u0111\u1ed9 gia ti\u00ean v\u00e0 c\u1ea3i t\u00e1ng cho nh\u1eefng c\u00f4 h\u1ed3n tuy\u1ec7t t\u1ef1 h\u01a1n v\u00e0i ngh\u00ecn m\u1ed9. Ngo\u00e0i ra c\u00f2n l\u00e0m ch\u00f9a, b\u1eafc c\u1ea7u t\u00f4 t\u01b0\u1ee3ng, \u0111\u00fac chu\u00f4ng, c\u1ee9u t\u1ebf nh\u1eefng k\u1ebb ngh\u00e8o kh\u00f3, b\u1ecf ti\u1ec1n ra l\u00e0m ph\u00fac \u0111\u1ebfn n\u1ed7i gia t\u00e0i kh\u00e1nh ki\u1ec7t. M\u1ed9t h\u00f4m \u00f4ng \u0111\u1ebfn ch\u00f9a K\u1ef3 S\u01a1n \u1edf \u00c1i Ch\u00e2u l\u00e0m l\u1ec5 c\u1ea7u t\u1ef1, n\u1eeda \u0111\u00eam, \u00f4ng chi\u00eam bao th\u1ea5y tr\u00ean \u0111\u1ec9nh n\u00fai c\u00f3 \u0111\u00e1m m\u00e2y ng\u0169 s\u1eafc bi\u1ebfn th\u00e0nh tr\u0103m \u0111\u00f3a hoa sen v\u00e0 c\u00f3 ti\u1ebfng n\u00f3i: \u201cCh\u01b0 ph\u1eadt x\u00e9t v\u1ee3 ch\u1ed3ng nh\u00e0 ng\u01b0\u01a1i \u0111\u00e3 b\u1ecf gia t\u00e0i ra l\u00e0m ph\u00fac, nay cho long th\u1ea7n v\u00e0o l\u00e0m con nh\u00e0 ng\u01b0\u01a1i \u0111\u1ec3 ph\u00f2 t\u00e1 nh\u00e0 Tr\u1ea7n\\\". B\u1ed7ng nghe ti\u1ebfng s\u00e9t, \u00f4ng t\u1ec9nh m\u1ed9ng. V\u1ec1 nh\u00e0 \u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c bi\u1ebft phu nh\u00e2n chi\u00eam bao","th\u1ea5y con r\u1eafn \u0111en t\u1eeb tr\u00ean tr\u1eddi lao xu\u1ed1ng. Phu nh\u00e2n kinh s\u1ee3 gi\u1eadt m\u00ecnh t\u1ec9nh d\u1eady. Sau \u0111\u00f3 mang thai, \u0111\u1ebfn m\u00f9ng m\u1ed9t th\u00e1ng t\u01b0 n\u0103m \u1ea4t t\u1ef5, sinh h\u1ea1 m\u1ed9t c\u1eadu con trai m\u1eb7t m\u0169i kh\u00f4 ng\u00f4 k\u1ef3 v\u0129. Nh\u1edb \u0111\u1ebfn n\u00fai K\u1ef3 S\u01a1n \u00f4ng b\u00e8n \u0111\u1eb7t t\u00ean con l\u00e0 K\u1ef3. K\u1ef3 l\u00ean b\u1ed1n \u0111\u00e3 n\u00f3i \u0111\u1ee7 \u0111i\u1ec1u, t\u00ednh t\u00ecnh r\u1ea5t c\u01b0\u01a1ng c\u01b0\u1eddng. N\u0103m \u1ea5y th\u00e2n ph\u1ee5 t\u1ea1 th\u1ebf. M\u1eb9 g\u00f3a con c\u00f4i ph\u1ea3i n\u01b0\u01a1ng nh\u1edd b\u00e1c ru\u1ed9t. B\u00e1c ru\u1ed9t l\u00e0 k\u1ebb tham lam, b\u1ea5t ngh\u0129a, \u00e2m m\u01b0u chi\u1ebfm \u0111o\u1ea1t gia t\u00e0i c\u1ee7a ch\u00e1u b\u00e8n vu c\u00e1o cho phu nh\u00e2n kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c ch\u00ednh chuy\u00ean, t\u1eeb khi ch\u1ed3ng m\u1ea5t sinh l\u00f2ng gi\u00f3 tr\u0103ng, phu nh\u00e2n mu\u1ed1n \u0111\u01b0a con \u0111i ph\u01b0\u01a1ng kh\u00e1c nh\u01b0ng b\u00e1c ru\u1ed9t c\u1ed1 gi\u1eef K\u1ef3 l\u1ea1i. B\u00e0 \u0111au l\u00f2ng toan t\u1ef1 t\u1eed song th\u01b0\u01a1ng con n\u00ean xin ra ch\u00f9a Ph\u00fac M\u00f4n \u1edf gi\u00e1p T\u00e2y th\u01b0\u1ee3ng, trang \u0110\u1ea1o k\u00ea t\u1ee5ng kinh ni\u1ec7m ph\u1eadt. B\u00e0 con d\u00e2n l\u00e0ng r\u1ea5t m\u1eebng v\u00ec ng\u00f4i ch\u00f9a \u1ea5y do ch\u00ednh v\u1ee3 ch\u1ed3ng b\u00e0 x\u00e2y n\u00ean. N\u0103m s\u00e1u n\u0103m sau, K\u1ef3 l\u00ean m\u01b0\u1eddi, b\u00e1c ru\u1ed9t cho \u0111i h\u1ecdc. K\u1ef3 r\u1ea5t th\u00f4ng minh ch\u01b0 t\u1eed b\u00e1ch gia, binh ph\u00e1p \u0111\u1ec1u tinh th\u00f4ng. H\u1ecdc \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ea5y n\u0103m th\u00ec th\u1ea7y gi\u00e1o m\u1ea5t, b\u00e1c ru\u1ed9t b\u1eaft v\u1ec1 ch\u0103n tr\u00e2u b\u00f2. T\u00ednh K\u1ef3 r\u1ed9ng r\u00e3i h\u00e0o ph\u00f3ng n\u00ean tr\u1ebb ch\u0103n tr\u00e2u \u0111\u1ec1u l\u00e0 th\u1ee7 h\u1ea1 c\u1ee7a K\u1ef3. K\u1ef3 c\u00f2n l\u1ea5y g\u1ea1o, g\u00e0 c\u1ee7a b\u00e1c \u0111em khao m\u1ee5c \u0111\u1ed3ng.1;ng \u0111\u00e1nh nhau v\u1edbi c\u1ecdp, b\u1eaft c\u1ecdp \u0111em v\u1ec1 nu\u00f4i. B\u00e1c th\u1ea5y K\u1ef3 ngh\u1ecbch ng\u1ee3m b\u00e8n ch\u1eedi m\u1eafng K\u1ef3, K\u1ef3 b\u1ef1c m\u00ecnh ch\u1ea1y v\u1ec1 n\u01b0\u01a1ng n\u00e1u b\u00ean ngo\u1ea1i t\u1ea1i Gi\u00e1p T\u00e2y th\u01b0\u1ee3ng trang \u0110\u1ea1i Kh\u00ea. Khi \u0111\u1ebfn n\u01a1i tr\u1eddi nh\u00e1 nhem t\u1ed1i, d\u00e2n l\u00e0ng \u0111\u00f3ng k\u00edn c\u1ed5ng kh\u00f4ng c\u00f3 l\u1ed1i v\u00e0o, K\u1ef3 b\u00e8n n\u1eb1m ng\u1ee7 t\u1ea1m \u1edf qu\u00e1n tranh c\u1ea1nh l\u00e0ng. \u0110\u00eam \u1ea5y c\u00e1c h\u1ecd Nguy\u1ec5n, Tr\u1ea7n, L\u00ea, Tr\u01b0\u01a1ng, Phan, V\u00f5, D\u01b0\u01a1ng, Ph\u1ea1m, L\u01b0u... \u0111\u1ec1u chi\u00eam bao th\u1ea5y m\u1ed9t \u00f4ng quan \u0111\u1ea7u r\u00e2u t\u00f3c b\u1ea1c, \u00e1o m\u0169 ch\u1ec9nh t\u1ec1, theo sau l\u00e0 nh\u1eefng vong h\u1ed3n c\u00e1c h\u1ecd \u0111i v\u00e0o trong khu b\u00e1o cho nh\u00e2n d\u00e2n bi\u1ebft: \\\"Ta l\u00e0 quan long th\u1ea7n \u1edf ch\u00f9a b\u00e1o cho d\u00e2n bi\u1ebft nay c\u00f3 m\u1ed9t v\u1ecb k\u1ef3 t\u00e0i, m\u00e0 sau n\u00e0y s\u1ebd l\u00e0m ph\u00fac th\u1ea7n c\u1ee7a l\u00e0ng ta hi\u1ec7n nay n\u1eb1m ng\u1ee7 \u1edf ngo\u00e0i qu\u00e1n. D\u00e2n ph\u1ea3i ra \u0111\u00f3n r\u01b0\u1edbc, n\u1ebfu kh\u00f4ng s\u1ebd mang t\u1ed9i l\u1ed7i\\\". Long th\u1ea7n truy\u1ec1n ph\u00e1n xong th\u00ec vong h\u1ed3n c\u00e1c h\u1ecd d\u1eabn nh\u00e2n d\u00e2n v\u00e0o b\u00e1i y\u1ebft v\u1ecb quan thi\u1ebfu ni\u00ean, th\u1ea5y \u00e2m linh \u0111ang h\u1ea7u h\u1ea1 r\u1ea5t \u0111\u00f4ng. B\u1ed7ng nhi\u00ean nghe ti\u1ebfng ch\u00f3 s\u1ee7a v\u00e0o tai, nh\u00e2n d\u00e2n t\u1ec9nh d\u1eady m\u1edbi bi\u1ebft m\u00ecnh chi\u00eam bao. L\u00fac \u1ea5y ch\u00f3 trong l\u00e0ng \u0111\u1ec1u ng\u1eeda m\u1eb7t l\u00ean tr\u1eddi s\u1ee7a vu v\u01a1, \u0111\u00e0n b\u00e0, con g\u00e1i, tr\u1ebb em n\u1ed5i c\u01a1n s\u1ed1t r\u00e9t n\u00e1o \u0111\u1ed9ng c\u1ea3 l\u00e0ng. S\u00e1ng ra, \u00f4ng gi\u00e0 h\u1ecd Tr\u1ea7n bi\u1ec7n l\u1ec5 ra qu\u00e1n c\u00fang b\u00e1i; ch\u1ee3t th\u1ea5y c\u1eadu b\u00e9 ng\u1ee7 trong qu\u00e1n gi\u1ed1ng v\u1ecb quan thi\u1ebfu ni\u00ean trong m\u01a1 nh\u01b0 \u0111\u00fac. \u00d4ng ta ch\u1ea1y v\u1ed9i v\u1ec1 l\u00e0ng b\u00e1o cho m\u1ecdi ng\u01b0\u1eddi ra xem. H\u1ecd h\u1ecfi lai l\u1ecbch th\u00ec c\u1eadu b\u00e9 tr\u1ea3 l\u1eddi: \u201cL\u00e0ng n\u00e0y v\u1ed1n l\u00e0 qu\u00ea ngo\u1ea1i c\u1ee7a t\u00f4i. T\u00f4i l\u00e0 con quan \u00e1n Luy\u1ec7n L\u1ec5 qu\u00ea \u1edf \u00c1i Ch\u00e2u, khi cha t\u00f4i c\u00f2n s\u1ed1ng c\u00f3 \u0111\u1ebfn l\u00e0m quan \u1edf x\u1ee9 H\u1ea3i D\u01b0\u01a1ng n\u00e0y\\\". Nghe th\u1ea5y th\u1ebf d\u00e2n l\u00e0ng bi\u1ebft \u0111\u00e2y l\u00e0 con trai c\u1ee7a b\u00e0 Ho\u00e0ng b\u00e8n \u0111em K\u1ef3 \u0111\u1ebfn ch\u00f9a g\u1eb7p m\u1eb9. M\u1eb9 con g\u1eb7p nhau m\u1eebng m\u1eebng t\u1ee7i t\u1ee7i m\u1edf ti\u1ec7c chay \u0103n m\u1eebng, b\u1ed7ng th\u1ea5y d\u00e2n l\u00e0ng k\u1ebbo \u0111\u1ebfn xin \u0111\u01b0\u1ee3c l\u00e0m t\u00f4i con. Tho\u1ea1t ti\u00ean \u00f4ng K\u1ef3 t\u1eeb ch\u1ed1i: \\\"T\u00f4i v\u1edbi d\u00e2n l\u00e0ng l\u00e0 t\u00ecnh ngh\u0129a. T\u00f4i c\u00f3 c\u00f4ng \u0111\u1ee9c g\u00ec v\u1edbi d\u00e2n \u0111\u00e2u m\u00e0 d\u00e1m nh\u1eadn","d\u00e2n l\u00e0m t\u00f4i con\u201d. Nh\u01b0ng nh\u00e2n d\u00e2n k\u00eau van tha thi\u1ebft v\u00e0 l\u1ea1i k\u1ec3 gi\u1ea5c m\u1ed9ng cho \u00f4ng nghe, cu\u1ed1i c\u00f9ng K\u1ef3 \u0111\u00e0nh ph\u1ea3i ch\u1ea5p l\u1ec5, nh\u1eadn h\u1ecd l\u00e0m t\u00f4i con. T\u1eeb \u0111\u00f3 d\u00e2n l\u00e0ng s\u1ed1ng r\u1ea5t y\u00ean \u1ed5n. \u00f4ng K\u1ef3 \u1edf l\u1ea1i qu\u00ea ngo\u1ea1i g\u1ea7n 10 n\u0103m, h\u1ed3i \u0111\u00f3 \u00f4ng \u0111\u00e3 g\u1ea7n 20 tu\u1ed5i, ch\u00ed kh\u00ed anh h\u00f9ng h\u01a1n h\u1eb3n ng\u01b0\u1eddi th\u01b0\u1eddng, \u00f4ng c\u00f3 ph\u1ea7n t\u1ef1 ph\u1ee5 th\u01b0\u1eddng ng\u00e2m th\u01a1 r\u1eb1ng: Nam nhi tr\u1eddi \u0111\u1ea5t sinh ra \u0110\u1ebfn \u0111\u00e2u s\u00f4ng n\u00fai c\u0169ng l\u00e0 xu\u00e2n phong D\u1ecdc ngang b\u1ed1n b\u1ec3 anh h\u00f9ng \u0110\u1ee9c ng\u00e0y th\u00eam m\u1edbi, l\u1eaby l\u1eebng c\u00e1i danh. Khi L\u00fd Chi\u00eau Ho\u00e0ng nh\u01b0\u1eddng ng\u00f4i cho ch\u1ed3ng, Tr\u1ea7n C\u1ea3nh l\u00ean ng\u00f4i \u0111\u01b0\u1ee3c ba n\u0103m th\u00ec h\u1ea1 chi\u1ebfu c\u1ea7u hi\u1ec1n. \u00d4ng K\u1ef3 b\u00e1i t\u1ea1 s\u01b0 m\u1eb9 \u0111\u1ec3 lai kinh \u1ee9ng tuy\u1ec3n. Khi v\u00e0o b\u1ec7 ki\u1ebfn vua th\u1ea5y \u00f4ng l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi cao l\u1edbn ch\u1eefng ch\u1ea1c, v\u0103n v\u00f5 to\u00e0n t\u00e0i, vua r\u1ea5t l\u1ea5y l\u00e0m \u0111\u1eb9p \u00fd. Vua s\u1eafc cho \u00f4ng l\u00e0 K\u1ef3 Ch\u01b0\u01a1ng l\u0129nh gi\u00e1 ti\u1ec1n th\u1ecb v\u1ec7 trung \u00fay t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n. R\u1ed3i K\u1ef3 vinh qui b\u00e1i t\u1ed5. K\u1ef3 v\u1ec1 qu\u00ea ngo\u1ea1i \u1edf gi\u00e1p T\u00e2y Th\u01b0\u1ee3ng trang \u0110\u1ea1o Kh\u00ea l\u1ea1y m\u1eebng th\u00e2n m\u1eabu (l\u00fac n\u00e0y l\u00e0 s\u01b0 b\u00e0 ch\u00f9a Ph\u00fac M\u00f4n). \u00d4ng c\u00f2n c\u1ea5p m\u1ed9t ngh\u00ecn quan ti\u1ec1n xanh cho d\u00e2n l\u00e0m c\u00f4ng qu\u0129 chi v\u00e0o vi\u1ec7c h\u01b0\u01a1ng h\u1ecfa. Sau \u0111\u00f3 K\u1ef3 c\u00f4ng v\u1ec1 tri\u1ec1u l\u0129nh ch\u1ee9c Ch\u01b0\u01a1ng l\u0129nh long h\u1ed5 n\u1ed9i v\u1ec7 t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n trung \u00fay h\u1ea7u. V\u00e0i n\u0103m sau l\u1ea1i th\u0103ng ch\u1ee9c \u0110\u00f4 \u0111\u00e0i l\u1ef1c s\u0129 nguy\u00ean so\u00e1i t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n. Sau \u0111\u00f3 nh\u00e0 vua b\u1ed5 nhi\u1ec7m \u00f4ng K\u1ef3 \u0111i tr\u1ea5n th\u1ee7 Tuy\u00ean Quang. H\u1ed3i \u0111\u00f3 v\u00f9ng Tuy\u00ean Quang b\u1ecb n\u1ea1n h\u1ed5 b\u00e1o xu\u1ed1ng n\u00fai, h\u1ea1i ng\u01b0\u1eddi h\u1ea1i v\u1eadt kh\u00f4ng bi\u1ebft bao nhi\u00eau m\u00e0 k\u1ec3. \u00d4ng truy\u1ec1n l\u1ec7nh cho Mai ch\u00e2u, M\u1ed9c ch\u00e2u ti\u1ebfn h\u00e0nh cu\u1ed9c s\u0103n b\u1eafn l\u1edbn. \u00d4ng cho c\u1eafm c\u1edd l\u1edbn tr\u00ean n\u00fai Mi\u1ebfu Nham, h\u1ed5 b\u00e1o nom th\u1ea5y \u0111\u1ec1u ph\u1ee7 ph\u1ee5c, kh\u00f4ng d\u00e1m h\u1ea1i ng\u01b0\u1eddi h\u1ea1i v\u1eadt n\u1eefa, con n\u00e0o kh\u00f4ng ch\u1ecbu qui ph\u1ee5c \u0111\u1ec1u b\u1ecb b\u1eaft \u0111\u01b0a v\u1ec1 kinh \u0111\u00f4 x\u1eed t\u1ed9i. Lo\u1ea1n h\u1ed5 b\u00e1o t\u1eeb \u0111\u00f3 \u0111\u01b0\u1ee3c d\u1eb9p y\u00ean. V\u00e0i n\u0103m sau \u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c b\u1ed5 nhi\u1ec7m \u0111i tr\u1ea5n th\u1ee7 Hoan ch\u00e2u (Ngh\u1ec7 An). \u00d4ng c\u1ea7m qu\u00e2n \u0111i d\u1eb9p y\u00ean c\u00e1c \u0111\u1ecba ph\u1eadn trong Hoan ch\u00e2u, \u0111i \u0111\u1ebfn \u0111\u00e2u, d\u00e2n c\u0169ng \u0111\u01b0\u1ee3c b\u00e1o m\u1ed9ng \u0111\u1ec3 chu\u1ea9n b\u1ecb \u0111\u00f3n ti\u1ebfp v\u00e0 l\u1eadp sinh t\u1eeb th\u1edd c\u00fang \u00f4ng. Nh\u1edd \u0111\u00f3 d\u00e2n \u0111\u01b0\u1ee3c y\u00ean \u1ed5n, l\u00e0m \u0103n th\u1ecbnh v\u01b0\u1ee3ng. N\u0103m n\u0103m sau, nh\u00e0 vua l\u1ea1i b\u1ed5 nhi\u1ec7m \u00f4ng l\u00e0m \u00e1n s\u00e1t tr\u1ea5n S\u01a1n Nam. T\u1eeb khi v\u1ec1 S\u01a1n Nam \u00f4ng th\u01b0\u1eddng xuy\u00ean v\u1ec1 th\u0103m th\u00e2n m\u1eabu hi\u1ec7n \u0111ang tr\u1ee5 tr\u00ec t\u1ea1i ch\u00f9a l\u00e0ng. \u00cdt n\u0103m sau, b\u00e0 l\u00ean tu t\u1ea1i ch\u00f9a Y\u00ean t\u1eed. \u00d4ng th\u01b0\u1eddng c\u1ea5p ti\u1ec1n b\u1ea1c \u0111\u1ec3 chi v\u00e0o vi\u1ec7c h\u01b0\u01a1ng h\u1ecfa v\u00e0 tr\u00f9ng tu mi\u1ebfu m\u1ea1o. Nh\u1eefng ch\u1ed7 \u0111\u00f3 nh\u1edd \u01a1n \u00f4ng m\u00e0 tr\u1edf n\u00ean gi\u00e0u c\u00f3.","\u00cdt l\u00e2u sau, gi\u1eb7c Nguy\u00ean sang x\u00e2m l\u1ea5n n\u01b0\u1edbc ta. D\u01b0\u1edbi s\u1ef1 ch\u1ec9 huy c\u1ee7a Ti\u1ebft ch\u1ebf Tr\u1ea7n H\u01b0ng \u0110\u1ea1o, K\u1ef3 l\u1eadp \u0111\u01b0\u1ee3c nhi\u1ec1u chi\u1ebfn c\u00f4ng l\u1edbn. Khi th\u1eafng gi\u1eb7c tr\u1edf v\u1ec1 \u00f4ng nghe tin th\u00e2n m\u1eabu \u0111\u00e3 h\u1ea1i ch\u00f9a Y\u00ean t\u1eed. \u00d4ng v\u00f4 c\u00f9ng \u0111au \u0111\u1edbn l\u00ean l\u1eadp \u0111\u00e0n tr\u00e0ng c\u1ea7u si\u00eau cho m\u1eb9. Khi xu\u1ed1ng n\u00fai, \u0111\u1ebfn c\u1ea1nh gh\u1ec1nh Ph\u01b0\u1ee3ng B\u00e0n th\u00ec tr\u1eddi \u0111\u1ea5t n\u1ed5i gi\u00f3 m\u00f9 m\u1ecbt, m\u1ed9t con r\u1eafn \u0111en trong ng\u01b0\u1eddi \u00f4ng bay l\u00ean kh\u00f4ng trung, \u00f4ng h\u00f3a ngay khi \u1ea5y! M\u1ed9t l\u00fac sau ki\u1ebfn m\u1ed1i x\u00f4ng \u0111\u1ea5t l\u00e0m c\u00e1i m\u1ea3 l\u1edbn. Ng\u01b0\u1eddi sau c\u00f3 th\u01a1 v\u1ecbnh r\u1eb1ng: S\u1ed1ng l\u00e0m danh t\u01b0\u1edbng, th\u00e1c l\u00e0m th\u1ea7n Mu\u00f4n thu\u1edf c\u01b0\u01a1ng th\u01b0\u1eddng m\u1ed9t t\u1ea5m th\u00e2n N\u1ea5m \u0111\u1ea5t Ph\u01b0\u01a1ng B\u00e0n tr\u0103ng gi\u00f3 r\u1ecdi T\u01b0\u1edbng qu\u00e2n m\u1ed3 \u1ea5y mi\u1ec7ng nh\u00e2n d\u00e2n. Vua nh\u00e0 Tr\u1ea7n l\u1ec7nh xu\u1ed1ng cho d\u00e2n l\u1eadp mi\u1ebfu th\u1edd c\u00fang v\u00e0 ban s\u1eafc phong l\u00e0 \u0110\u00f4ng K\u1ef3 Th\u00e1i \u00fay B\u1ea3o Qu\u1ed1c C\u00f4ng \u0110\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng. V\u01b0\u01a1ng r\u1ea5t linh \u1ee9ng \u0111\u00e3 \u00e2m ph\u00f2 cho L\u00ea Th\u00e1i T\u1ed5 di\u1ec7t gi\u1eb7c Minh, cho Nguy\u1ec5n Kim di\u1ec7t \u0111\u01b0\u1ee3c nh\u00e0 M\u1ea1c. T\u01b0\u01a1ng truy\u1ec1n khi Nguy\u1ec5n Kim d\u1ea5y qu\u00e2n \u1edf Ai Lao v\u1ec1 \u0111\u00e1nh h\u1ecd M\u1ea1c, khi \u0111i qua mi\u1ebfu \u0110\u1ea1i V\u01b0\u01a1ng th\u1ea5y con r\u1eafn \u0111en n\u1eb1m cu\u1ed9n kh\u00fac d\u01b0\u1edbi \u0111\u1ea7m, hai m\u1eaft s\u00e1ng qu\u1eafc. \u0110\u00fang l\u00fac \u0111\u00f3, chi\u00eang tr\u1ed1ng trong mi\u1ebfu t\u1ef1 nhi\u00ean khua vang, c\u1edd t\u1ef1 nhi\u00ean bay ph\u1ea7n ph\u1eadt. Bi\u1ebft l\u00e0 anh linh, Nguy\u1ec5n Kim cho l\u00e0m l\u1ec5 t\u1ea1 Tr\u1eadn \u0111\u00e1nh \u1edf x\u00e3 Th\u01b0\u1ee3ng Ph\u00e2n, Th\u1ea1ch Th\u1ea5t qu\u1ea3 nhi\u00ean Nguy\u1ec5n Kim th\u1eafng l\u1edbn. Khi L\u00ea Trang T\u00f4ng l\u00ean ng\u00f4i, \u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c vua s\u1eafc phong th\u00eam du\u1ec7 hi\u1ec7u l\u00e0 Qu\u1ea3ng H\u1eadu Linh Th\u00f4ng B\u00f4n M\u1eabu Ch\u00ednh Tr\u1ef1c Th\u00f4ng Minh qu\u1ea3 Do\u00e3n Th\u01b0\u1ee3ng \u0110\u1eb3ng t\u1ed1i Linh \u0110\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng. CAO C\u00c1C N\u0103m Ninh nh\u00e0 \u0110\u01b0\u1eddng, \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc Trung Qu\u1ed1c n\u01a1i n\u01a1i lo\u1ea1n l\u1ea1c, m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi h\u1ecd Cao t\u00ean C\u00e1c m\u1ed9t m\u00ecnh l\u00e1nh n\u1ea1n, gi\u1ea3 l\u00e0m ng\u01b0\u1eddi b\u1ea7n h\u00e0n, \u0103n xin d\u1ecdc \u0111\u01b0\u1eddng \u0111\u1ebfn \u0111\u1ecba ph\u1eadn Thanh H\u00f3a. Th\u1ea5y d\u00e2n c\u01b0 thu\u1ea7n h\u1eadu, b\u1ed1n m\u1eb7t c\u00f3 s\u00f4ng bao b\u1ecdc, Cao C\u00e1c b\u00e8n \u0111\u1ebfn \u1edf nh\u1edd ng\u00f4i mi\u1ebfu c\u1ee7a l\u00e0ng. Cao \u1edf l\u1ea1i \u0111\u00f3 v\u00e0 m\u1edf tr\u01b0\u1eddng d\u1ea1y h\u1ecdc \u0111\u1ec3 t\u00ecm k\u1ebf n\u01b0\u01a1ng th\u00e2n. D\u00e2n \u0111\u1ecba ph\u01b0\u01a1ng nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ed9i \u01a1n gi\u00e1o h\u00f3a c\u1ee7a th\u1ea7y. M\u1ea5y n\u0103m sau, Trung Qu\u1ed1c y\u00ean h\u00e0n","tr\u1edf l\u1ea1i \u00f4ng tr\u1edf v\u1ec1 qu\u00ea. V\u00ec c\u00f3 t\u00e0i v\u0103n ch\u01b0\u01a1ng ch\u00ednh s\u1ef1 n\u00ean m\u1ea5y n\u0103m sau \u00f4ng v\u00e2ng m\u1ec7nh tri\u1ec1u \u0111\u00ecnh sang tr\u1ea5n th\u1ee7 c\u00e1c l\u1ed9 Thanh H\u00f3a, Ngh\u1ec7 An. \u00d4ng b\u00e8n \u0111em b\u1ed9 h\u1ea1 v\u00e0 qu\u00e2n l\u00ednh \u0111\u1ebfn l\u00e0ng ng\u00e0y n\u1ecd m\u1edf ti\u1ec7c khao th\u01b0\u1edfng, ban ph\u00e1t l\u1ee5a l\u00e0, ti\u1ec1n b\u1ea1c v\u00e0 n\u0103m ngh\u00ecn h\u1ed9c g\u1ea1o cho d\u00e2n. \u0110\u1ebfn n\u0103m 61 tu\u1ed5i, vua \u0110\u01b0\u1eddng cho v\u1eddi \u00f4ng v\u1ec1 tri\u1ec1u l\u00e0m vi\u1ec7c. \u00d4ng h\u01b0\u1edfng th\u1ecd 79 tu\u1ed5i, m\u1ea5t ng\u00e0y 14 th\u00e1ng ch\u1ea1p. Vua \u0110\u01b0\u1eddng gi\u00e1ng chi\u1ebfu cho c\u00e1c th\u1ea7n t\u1eed \u1edf m\u1ed9t s\u1ed1 trang \u1ea5p n\u01b0\u1edbc Nam l\u1eadp \u0111\u1ec1n th\u1edd. D\u00e2n th\u00f4n Chi\u1ebfu Trung c\u1ea3m nh\u1edb c\u00f4ng \u0111\u1ee9c c\u1ee7a \u00f4ng b\u00e8n l\u1eadp m\u1ed9t t\u00f2a mi\u1ebfu t\u1ea1i ng\u00f4i tr\u01b0\u1eddng m\u00e0 \u00f4ng d\u1ea1y h\u1ecdc khi x\u01b0a. T\u1eeb khi c\u00f3 mi\u1ebfu th\u1edd, d\u00e2n ch\u00fang l\u00e0m \u0103n th\u1ecbnh v\u01b0\u1ee3ng, tr\u1edf th\u00e0nh m\u1ed9t l\u00e0ng tr\u00f9 ph\u00fa. \u0110\u1ebfn \u0111\u1eddi Tr\u1ea7n Th\u00e1nh T\u00f4ng, qu\u00e2n Nguy\u00ean sang x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c. Vua ng\u1ef1 gi\u00e1 th\u00e2n chinh d\u1eb9p gi\u1eb7c. Khi thuy\u1ec1n r\u1ed3ng c\u1ee7a vua \u0111i qua b\u1ea3n th\u00f4n, b\u1ed7ng d\u01b0ng m\u01b0a to gi\u00f3 l\u1edbn, thuy\u1ec1n kh\u00f4ng sao ti\u1ebfn l\u00ean \u0111\u01b0\u1ee3c. Vua l\u1ea5y l\u00e0m l\u1ea1 b\u00e8n l\u00ean b\u1edd \u0111\u00f3ng qu\u00e2n. Tr\u01b0\u1edbc \u0111\u1ec1n \u00e2m u c\u00f3 r\u1ea5t nhi\u1ec1u r\u1eafn \u0111\u1ed9c, qu\u00e2n l\u00ednh c\u1ee7a vua nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi v\u1ecb r\u1eafn c\u1eafn ch\u1ebft. Vua cho v\u1eddi d\u00e2n \u0111\u1ebfn \u0111\u1ec3 h\u1ecfi lai l\u1ecbch v\u1ecb th\u1ea7n \u0111\u01b0\u1ee3c th\u1edd trong \u0111\u1ec1n, d\u00e2n c\u1ee9 th\u1ef1c t\u00ecnh t\u00e2u l\u00ean, th\u1ea5y v\u1ecb th\u00e0nh ho\u00e0ng l\u00e0ng anh linh, vua cho bi\u1ec7n l\u1ec5 c\u1ea7u c\u00fang v\u00e0 kh\u1ea5n: \u201cGi\u1eb7c Nguy\u00ean x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c, t\u00e0n h\u1ea1i d\u00e2n ta, th\u1eadt c\u1ef1c ch\u1eb3ng \u0111\u00e3 m\u00e0 ph\u1ea3i \u0111em qu\u00e2n \u0111i \u0111\u00e1nh, Th\u1ea7n c\u00f3 anh linh h\u00e3y hi\u1ec3n linh gi\u00fap n\u01b0\u1edbc, l\u00e0m cho ba qu\u00e2n kho\u1ebb m\u1ea1nh, th\u1eafng gi\u1eb7c, sau n\u00e0y th\u1ea7n c\u0169ng c\u00f3 c\u00f4ng...\u201d. Kh\u1ea5n xong ai n\u1ea5y \u0111\u1ec1u b\u00ecnh y\u00ean v\u00f4 s\u1ef1, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi b\u1ecb r\u1eafn c\u1eafn c\u0169ng s\u1ed1ng l\u1ea1i h\u1ebft. Nh\u00e0 vua ti\u1ebfn qu\u00e2n \u0111\u1ebfn s\u00f4ng L\u1ee5c \u0110\u1ea7u \u0111\u00e1nh nhau m\u1ed9t tr\u1eadn quy\u1ebft li\u1ec7t. Trong l\u00fac giao chi\u1ebfn, tr\u1eddi b\u1ed7ng n\u1ed5i c\u01a1n b\u00e3o t\u00e1p, n\u01b0\u1edbc s\u00f4ng cu\u1ed9n s\u00f3ng \u1ea7m, bao nhi\u00eau chi\u1ebfc thuy\u1ec1n c\u1ee7a qu\u00e2n Nguy\u00ean \u0111\u1ec1u b\u1ecb l\u1eadt nh\u00e0o, gi\u1eb7c ch\u1ebft \u0111u\u1ed1i r\u1ea5t nhi\u1ec1u. Nh\u00e0 vua khen th\u1ea7n linh \u1ee9ng. Th\u1eafng tr\u1eadn tr\u1edf v\u1ec1, vua cho quan tri\u1ec1u mang s\u1eafc ch\u1ec9 \u0111\u1ebfn bao phong l\u00e0 \u0110\u01b0\u01a1ng c\u1ea3nh th\u00e0nh ho\u00e0ng Hi\u1ec3n \u1ee9ng Anh H\u1ed9 qu\u1ed1c h\u00fay Cao C\u00e1c \u0110\u1ea1i minh linh \u1ee9ng th\u01b0\u1ee3ng \u0111\u0103ng ph\u00fac th\u1ea7n \u0111\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng.","TR\u1ea6N QU\u00dd KHO\u00c1NG Cu\u1ed9c kh\u00e1ng chi\u1ebfn ch\u1ed1ng qu\u00e2n Minh x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c th\u1ea5t b\u1ea1i, hai vua H\u1ed3 b\u1ecb b\u1eaft. Con th\u1ee9 vua Tr\u1ea7n Ngh\u1ec7 T\u00f4ng l\u00e0 Nam Qu\u1eadn v\u01b0\u01a1ng Tr\u1ea7n Ng\u1ed7i, \u0111em m\u1ed9t s\u1ed1 ng\u01b0\u1eddi trong h\u1ecd v\u00e0 b\u1ed9 h\u1ea1 t\u00e2m ph\u00fac v\u00e0o \u1edf x\u1ee9 \u0111\u1ed3i M\u1ea3 D\u1eb7n, d\u1ef1a v\u00e0o th\u1ebf n\u00fai r\u1eebng hi\u1ec3m tr\u1edf v\u00f9ng Tam \u0110i\u1ec7p, d\u1ef1ng doanh tr\u1ea1i, chi\u00eau m\u1ed9 tr\u00e1ng s\u0129, t\u00edch tr\u1eef l\u01b0\u01a1ng th\u1ea3o, m\u01b0u vi\u1ec7c kh\u00f4i ph\u1ee5c. B\u1ea5y gi\u1edd c\u00f3 Tr\u1ea7n Thi\u1ec7u C\u01a1 v\u00e0 Tr\u1ea7n Chi\u00eau \u0110\u00fac t\u1eeb ph\u1ee7 Thi\u00ean Tr\u01b0\u1eddng \u0111em qu\u00e2n \u0111\u1ebfn \u0111\u00f3n Tr\u1ea7n Ng\u1ed7i t\u00f4n l\u00e0m Minh ch\u1ee7. Ng\u00e0y m\u00f9ng 2, th\u00e1ng 10, n\u0103m \u0110inh h\u1ee3i (1407) Tr\u1ea7n Ng\u1ed7i l\u00ean ng\u00f4i \u1edf M\u1ed9 \u0110\u1ed9, x\u01b0ng l\u00e0 Gi\u1ea3n \u0110\u1ecbnh \u0111\u1ebf, l\u1ea5y ni\u00ean hi\u1ec7u l\u00e0 H\u01b0ng Kh\u00e1nh, \u0111\u1eb7t h\u00e0nh cung \u1edf ch\u1ee3 B\u00fat. N\u0103m sau qu\u00e2n Minh m\u1edf cu\u1ed9c t\u1ea5n c\u00f4ng l\u1edbn v\u00e0o M\u1ed9 \u0110\u1ed9, vua H\u01b0ng Kh\u00e1nh r\u00fat v\u1ec1 mi\u1ec1n t\u00e2y \u0111\u00f3ng \u1edf Ngh\u1ec7 An, Quan chi ch\u00e2u, ch\u00e2u H\u00f3a l\u00e0 \u0110\u1eb7ng T\u1ea5t gi\u1ebft quan l\u1ea1i nh\u00e0 Minh \u0111em qu\u00e2n v\u1ec1 v\u1edbi vua. Vua phong T\u1ea5t l\u00e0m Qu\u1ed1c c\u00f4ng, t\u01b0\u1edbng Minh Tr\u01b0\u01a1ng Ph\u1ee5 \u0111\u00e1nh Di\u1ec5n Ch\u00e2u, vua v\u00e0 \u0110\u1eb7ng T\u1ea5t r\u00fat v\u1ec1 mi\u1ec1n nam ch\u00e2u H\u00f3a, qu\u00e2n Minh \u0111u\u1ed5i theo \u0111\u00e1nh v\u00e0o c\u1eeda bi\u1ec3n B\u1ed1 Ch\u00ednh t\u01b0\u1edbng Ph\u1ea1m th\u1ebf C\u0103ng \u0111\u00f3n h\u00e0ng qu\u00e2n Minh, Tr\u01b0\u01a1ng Ph\u1ee5 cho l\u00e0m tri ph\u1ee7 T\u00e2n B\u00ecnh, r\u1ed3i \u0111\u1eb7t l\u01b0u quan \u0111\u1ec3 chia tr\u1ecb. Th\u00e1ng 6 n\u0103m M\u1eadu t\u00fd (1408) \u0110\u1eb7ng T\u1ea5t l\u1ea1i gi\u1ebft \u0111\u01b0\u1ee3c Ph\u1ea1m th\u1ebf C\u0103ng \u1edf c\u1eeda Nh\u1eadt L\u1ec7, t\u1eeb Ngh\u1ec7 tr\u1edf v\u00e0o l\u1ea1i thu\u1ed9c v\u1ec1 nh\u00e0 Tr\u1ea7n. Th\u00e1ng 10, vua H\u01b0ng Kh\u00e1nh c\u00f9ng Qu\u1ed1c c\u00f4ng \u0110\u1eb7ng T\u1ea5t, Tham m\u01b0u Nguy\u1ec5n C\u1ea3nh Ch\u00e2n \u0111i\u1ec1u ngh\u0129a qu\u00e2n c\u00e1c l\u1ed9 Thu\u1eadn H\u00f3a, T\u00e2n B\u00ecnh, Ngh\u1ec7 An, Di\u1ec5n Ch\u00e2u ti\u1ebfn ra Thanh H\u00f3a, qua c\u00e1c x\u1ee9 Tr\u01b0\u1eddng Y\u00ean, Ph\u00fac th\u00e0nh (Y\u00ean Kh\u00e1nh) c\u00e1c quan l\u1ea1i c\u0169 v\u00e0 h\u00e0o ki\u1ec7t h\u01b0\u1edfng \u1ee9ng \u0111i theo. Ng\u00e0y 14 th\u00e1ng 12, m\u1ed9t tr\u1eadn \u0111\u00e1nh l\u1edbn \u1edf b\u1ebfn B\u00f4 C\u00f4, s\u00f4ng \u0110\u00e1y. Vua H\u01b0ng Kh\u00e1nh th\u00e2m c\u1ea7m d\u00f9i \u0111\u00e1nh tr\u1ed1ng tr\u1eadn \u0111\u1ec3 kh\u00edch l\u1ec7 ba qu\u00e2n. Gi\u1eb7c Minh thua to, qu\u00e2n ta ch\u00e9m \u0111\u01b0\u1ee3c binh b\u1ed9 th\u01b0\u1ee3ng th\u01b0 L\u01b0u Tuy, \u0110\u00f4 ty L\u1eef Ngh\u1ecb, Tham ch\u00ednh L\u01b0u D\u1ee5c, \u0110\u00f4 ch\u1ec9 huy s\u1ee9 Li\u1ec5u T\u00f4ng, di\u1ec7t h\u01a1n 10 v\u1ea1n qu\u00e2n Minh, ch\u1ec9 m\u1ed9t m\u00ecnh M\u1ed9c Th\u1ea1nh ch\u1ea1y tho\u00e1t v\u00e0o c\u1ed1 th\u1ee7 \u1edf th\u00e0nh C\u1ed5 L\u1ed9ng. Vua H\u01b0ng Kh\u00e1nh ch\u1ee7 tr\u01b0\u01a1ng th\u1eeba th\u1ebf ch\u1ebb tre \u0111u\u1ed5i theo m\u1ed9t m\u1ea1ch, nh\u01b0 s\u00e9t \u0111\u00e1nh kh\u00f4ng k\u1ecbp b\u1ecbt tai, ti\u1ebfn \u0111\u00e1nh \u0110\u00f4ng quan, Qu\u1ed1c c\u00f4ng \u0110\u1eb7ng T\u1ea5t v\u00e0 Tham m\u01b0u Nguy\u1ec5n C\u1ea3nh Ch\u00e2n l\u1ea1i ch\u1ee7 tr\u01b0\u01a1ng qu\u00e9t s\u1ea1ch d\u01b0 \u0111\u1ea3ng c\u1ee7a gi\u1eb7c, c\u1ee7ng c\u1ed1 T\u00e2y \u0110\u00f4 cho kh\u1ecfi lo sau l\u01b0ng. V\u00ec v\u1eady vua t\u00f4i b\u1ea5t h\u00f2a, th\u00e1ng 2 n\u0103m K\u1ef7 S\u1eedu (1409) vua H\u01b0ng Kh\u00e1nh nghe l\u1eddi gi\u00e8m gi\u1ebft Qu\u1ed1c c\u00f4ng \u0110\u1eb7ng T\u1ea5t v\u00e0 \u0110\u1ed3ng tri khu m\u1eadt vi\u1ec7n tham m\u01b0u Nguy\u1ec5n C\u1ea3nh Ch\u00e2n.","Con \u0110\u1eb7ng T\u1ea5t l\u00e0 \u0110\u1eb7ng Dung, con Nguy\u1ec5n C\u1ea3nh Ch\u00e2n l\u00e0 Nguy\u1ec5n C\u1ea3nh D\u1ecb c\u0103m t\u1ee9c v\u00ec cha b\u1ecb ch\u1ebft oan, m\u1edbi \u0111em qu\u00e2n Thu\u1eadn H\u00f3a v\u1ec1 Thanh H\u00f3a \u0111\u00f3n Tr\u1ea7n Qu\u00ed Kho\u00e1ng, ch\u00e1u vua Tr\u1ea7n Ngh\u1ec7 T\u00f4ng, g\u1ecdi vua H\u01b0ng Kh\u00e1nh b\u1eb1ng ch\u00fa, l\u1eadp l\u00ean l\u00e0m vua t\u1ee9c Tr\u00f9ng Quang \u0110\u1ebf. Vua Tr\u00f9ng Quang \u0111\u00f3n vua H\u01b0ng Kh\u00e1nh (Gi\u1ea3n \u0110\u1ecbnh \u0110\u1ebf) t\u00f4n l\u00e0m Th\u01b0\u1ee3ng Ho\u00e0ng c\u00f9ng nhau hi\u1ec7p s\u1ee9c \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c, phong con th\u1ee9 Th\u01b0\u1ee3ng Ho\u00e0ng l\u00e0 Tr\u1ea7n Ng\u00f4 L\u0129nh l\u00e0m th\u01b0\u1ee3ng t\u01b0\u1edbng. M\u00f9a h\u1ea1 th\u00e1ng n\u0103m Tr\u00f9ng Quang th\u1ee9 hai (1410), vua \u0111em b\u1ecdn \u0110\u1eb7ng Dung, Nguy\u1ec5n C\u1ea3nh D\u1ecb, Tr\u1ea7n Chi\u00eau \u0110\u1ee9c, ti\u1ebfn ra b\u1ebfn La, Ch\u00e2u H\u1ea1 H\u1ed3ng, \u0111\u00e1nh b\u1ea1i qu\u00e2n c\u1ee7a \u0110\u00f4 \u0111\u1ed1c Giang H\u1ea1c nh\u00e0 Minh, th\u1eeba th\u1eafng \u0111u\u1ed5i \u0111\u1ebfn B\u00ecnh Than, \u0111\u1ed1t ph\u00e1 thuy\u1ec1n tr\u1ea1i gi\u1eb7c Minh. Nh\u00e0 Minh sai Tr\u01b0\u01a1ng Ph\u1ee5 sang c\u1ee9u vi\u1ec7n, g\u1eb7p l\u00fac vua v\u00e0 Th\u01b0\u1ee3ng Ho\u00e0ng ng\u1edd v\u1ef1c nhau, qu\u00e2n Minh \u0111\u00e1nh th\u1eafng qu\u00e2n \u0110\u1eb7ng Dung \u1edf H\u00e0m T\u1eed. Vua Tr\u00f9ng Quang r\u00fat v\u1ec1 Ngh\u1ec7 An. Th\u00e1ng 6, n\u0103m Nh\u00e2m Th\u00ecn (1412) Tr\u01b0\u01a1ng Ph\u1ee5 v\u00e0 M\u1ed9c Th\u1ea1nh \u0111em \u0111\u1ea1i qu\u00e2n \u0111\u00e1nh nhau v\u1edbi b\u1ecdn Nguy\u1ec5n S\u00fay, Nguy\u1ec5n C\u1ea3nh D\u1ecb, \u0110\u1eb7ng Dung k\u1ecbch l\u1ecbch \u1edf M\u1ed9 \u0110\u1ed9 v\u00ec c\u00e1c t\u01b0\u1edbng kh\u00f4ng c\u00f9ng l\u00f2ng n\u00ean r\u00fat ch\u1ea1y v\u00e0o Ngh\u1ec7 An. Th\u00e1ng gi\u00eang\u0103m Qu\u00ed T\u1ef5 (1413) vua Tr\u00f9ng Quang mang qu\u00e2n v\u01b0\u1ee3t bi\u1ec3n \u0111\u00e1nh qu\u00e2n Minh \u1edf V\u00e2n \u0110\u1ed3n, H\u1ea3i \u0110\u00f4ng \u0111\u1ec3 ki\u1ebfm l\u01b0\u01a1ng th\u1ef1c, th\u00e1ng 3 l\u1ea1i r\u00fat v\u1ec1 Ngh\u1ec7 An, quan qu\u00e2n 10 ph\u1ea7n c\u00f2n 3, b\u1ed1n ph\u1ea7n. Trong chuy\u1ebfn n\u00e0y t\u01b0\u1edbng Tr\u1ea7n Tri\u1ec7u C\u01a1 m\u1ea5t t\u00edch, t\u01b0\u1edbng Tr\u1ea7n Chi\u00eau \u0110\u1ee9c b\u1ecb th\u01b0\u01a1ng m\u1ea5t b\u00e0n tay tr\u00e1i sau c\u0169ng kh\u00f4ng bi\u1ebft xi\u00eau b\u1ea1t v\u1ec1 \u0111\u00e2u. M\u00f9a h\u1ea1 th\u00e1ng 4, b\u1ecdn Tr\u01b0\u01a1ng Ph\u1ee5 v\u00e0 M\u1ed9c Th\u1ea1nh \u0111\u00e1nh Ngh\u1ec7 An, vua l\u1ea1i ch\u1ea1y v\u00e0o Ch\u00e2u H\u00f3a, sai \u0111\u00e0i qu\u00e2n Nguy\u1ec5n Bi\u1ec3u l\u00e0m s\u1ee9 sang nh\u00e0 Minh c\u1ea7u phong. S\u1ee9 gi\u1ea3 \u0111\u1ebfn Ngh\u1ec7 An b\u1ecb Tr\u01b0\u01a1ng Phu gi\u1eef l\u1ea1i m\u00e0 gi\u1ebft \u0111i. Th\u00e1ng 6 qu\u00e2n Minh \u0111em qu\u00e2n chi\u1ebfn thuy\u1ec1n \u0111i v\u00e0o th\u00e0nh Ch\u00e2u H\u00f3a, b\u1ea5y gi\u1edd Th\u01b0\u1ee3ng ho\u00e0ng Gi\u1ea3n \u0110\u1ecbnh \u0111\u00e3 b\u1ecb qu\u00e2n Minh b\u1eaft \u0111\u01b0a v\u1ec1 Kim L\u0103ng, vua Tr\u00f9ng Quang ch\u1ec9 c\u00f2n v\u00f9ng Ch\u00e2u H\u00f3a, hai b\u00ean c\u1ea7m c\u1ef1 t\u1eeb th\u00e1ng 9 \u0111\u1ebfn th\u00e1ng 12, t\u01b0\u1edbng \u0110\u1eb7ng Dung v\u00e0 Nguy\u1ec5n C\u1ea3nh D\u1ecb b\u1ecb Tr\u01b0\u01a1ng Ph\u1ee5 b\u1eaft \u0111\u01b0\u1ee3c, Nguy\u1ec5n C\u1ea3nh D\u1ecb ch\u1eedi gi\u1eb7c m\u00e0 b\u1ecb h\u1ea1i. Vua Tr\u00f9ng Quang ch\u1ea1y sang n\u01b0\u1edbc L\u00e3o Qua, qu\u00e2n Minh v\u01b0\u1ee3t bi\u00ean gi\u1edbi \u0111u\u1ed5i theo b\u1eaft \u0111\u01b0\u1ee3c vua. Ng\u01b0\u1eddi Ch\u00e2u H\u00f3a th\u1ea5y vua b\u1ecb b\u1eaft th\u00ec \u0111\u1ec1u xin h\u00e0ng. Tr\u01b0\u01a1ng Ph\u1ee5 \u0111em vua Tr\u00f9ng Quang v\u00e0 c\u00e1c t\u01b0\u1edbng b\u1ecb b\u1eaft xu\u1ed1ng thuy\u1ec1n v\u01b0\u1ee3t bi\u1ec3n v\u1ec1 B\u1eafc, khi thuy\u1ec1n v\u00e0o c\u1eeda Th\u1ea7n \u0110\u1ea7u (Th\u1ea7n Ph\u00f9) Vua Tr\u00f9ng Quang nh\u1ea3y xu\u1ed1ng bi\u1ec3n, t\u01b0\u1edbng \u0110\u1eb7ng Dung nh\u1ea3y theo vua. M\u1ea5y ng\u00e0y sau m\u1ed9t s\u1ed1 ng\u01b0\u1eddi trung ngh\u0129a t\u00ecm v\u1edbt \u0111\u01b0\u1ee3c thi h\u00e0i \u0111em vua ng\u1ea7m t\u00e1ng \u1edf x\u1ee9 M\u1ea3 D\u1eb7n. B\u1ea5y gi\u1edd ch\u00e1u n\u1ed9i Th\u01b0\u1ee3ng ho\u00e0ng Gi\u1ea3n \u0110\u1ecbnh l\u00e0 Tr\u1ea7n To\u00e0n Trung,","con trai t\u01b0\u1edbng Nguy\u1ec5n S\u00fay l\u00e0 Nguy\u1ec5n Ho\u00e0n c\u00f3 s\u00e1ch ghi l\u00e0 Nguy\u1ec5n H\u1ed5, tr\u1ed1n tho\u00e1t nanh vu\u1ed1t gi\u1eb7c Minh, \u0111em m\u1ea5y t\u00f9y t\u1eebng c\u1ea3i trang l\u00e0m n\u00f4ng phu, d\u1ef1ng nh\u00e0 \u1edf x\u1ee9 M\u1ea3 D\u1eb7n l\u00e0m ru\u1ed9ng, \u0111\u1ed1t than, tr\u00f4ng nom ph\u1ea7n m\u1ed9. B\u00ecnh \u0111\u1ecbnh v\u01b0\u01a1ng L\u00ea L\u1ee3i th\u1eafng gi\u1eb7c Minh, nh\u01b0ng v\u1eabn \u0111i v\u00e0o s\u00e1ch l\u01b0\u1ee3c h\u00f2a hi\u1ebfu, sai s\u1ee9 mang chi\u1ebfc song h\u1ed5 ph\u00f9 c\u1ee7a Chinh L\u1ed7 ph\u00f3 t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n Li\u1ec5u Th\u0103ng, hai qu\u1ea3 \u1ea5n b\u1ea1c c\u1ee7a hai vi\u00ean Th\u01b0\u1ee3ng th\u01b0 L\u00fd Kh\u00e1nh v\u00e0 L\u01b0\u01a1ng Minh, m\u1ed9t b\u1ea3n danh s\u00e1ch t\u00f9 binh: 13.587 qu\u00e2n l\u00ednh, 280 t\u01b0\u1edbng, 137 quan l\u1ea1i 13.180 k\u1ef3 qu\u00e2n c\u00f9ng v\u1edbi 1200 con ng\u1ef1a. L\u1ea1i d\u00e2ng ph\u1ea9m v\u1eadt v\u00e0 bi\u1ec3u c\u1ea7u phong xin l\u1eadp Tr\u1ea7n C\u1ea3o l\u00e0m vua. Th\u00e1ng 11 n\u0103m 1427 vua Minh sai s\u1ee9 mang chi\u1ebfu th\u01b0 ph\u00f2ng Tr\u1ea7n C\u1ea3o l\u00e0m An nam Qu\u1ed1c v\u01b0\u01a1ng, \u0111\u01b0\u1ee3c h\u01a1n m\u1ed9t th\u00e1ng th\u00ec Tr\u1ea7n C\u00e1o b\u1ecb gi\u1ebft. Ng\u00e0y 16 th\u00e1ng 4 n\u0103m M\u1eadu Th\u00e2n (29-4-1428) L\u00ea L\u1ee3i ch\u00ednh th\u1ee9c l\u00ean ng\u00f4i Ho\u00e0ng \u0111\u1ebf. Nh\u00e0 Minh\u1ecbu th\u1eeba nh\u1eadn ng\u00f4i vua c\u1ee7a L\u00ea L\u1ee3i ch\u1ec9 phong l\u00e0 \u201cQuy\u1ec1n Th\u1ef1 An nam qu\u1ed1c s\u1ef1\\\" v\u00e0 \u0111\u00f2i l\u1eadp l\u1ea1i h\u1ecd Tr\u1ea7n. M\u00e3i \u0111\u1ebfn \u0111\u1eddi vua L\u00ea Nh\u00e2n T\u00f4ng nh\u00e0 Minh m\u1edbi ch\u1ecbu th\u1eeba nh\u1eadn vua L\u00ea l\u00e0 An nam Qu\u1ed1c v\u01b0\u01a1ng, d\u00f2ng d\u00f5i h\u1ecd Tr\u1ea7n kh\u00f4ng c\u00f2n l\u00e0 m\u1ed1i lo c\u1ee7a vua L\u00ea. Tr\u1ea7n To\u00e0n Trung m\u1edbi c\u00f9ng m\u1ecdi ng\u01b0\u1eddi d\u1eddi ra \u1edf ch\u00e2n n\u00fai C\u00e1i S\u01a1n, chi\u00eau m\u1ed9 th\u00eam d\u00e2n ngh\u00e8o \u0111\u1ebfn khai hoang \u0111\u01b0\u1ee3c 236 m\u1eabu, l\u1eadp th\u00e0nh trang \u1ea5p, nh\u00e2n th\u1ea5y ch\u00e2n n\u00fai h\u00ecnh nh\u01b0 c\u00e1i t\u00e1n che m\u1edbi \u0111\u1eb7t t\u00ean l\u00e0 trang La Ph\u00f9. L\u00ca HI\u1ebeN GI\u1ea2N, L\u00ca HI\u1ebeN T\u1ee8 Th\u1eddi Tr\u1ea7n, ch\u00e1u t\u1eb1ng t\u00f4n th\u00e1i ph\u00f3 T\u00f4 Hi\u1ebfn Th\u00e0nh l\u00e0 T\u00f4 Hi\u1ebfn Ch\u01b0\u01a1ng d\u1eddi \u0111\u1ebfn \u1edf trang Th\u01b0\u1ee3ng Lao, huy\u1ec7n T\u00e2y Ch\u00e2n, ph\u1ee7 Thi\u00ean Tr\u01b0\u1eddng \u0111\u1ea1o S\u01a1n Nam l\u1ea5y ng\u01b0\u1eddi con g\u00e1i \u0111\u1ecba ph\u01b0\u01a1ng l\u00e0 L\u00ea Th\u1ecb Nga. Hai \u00f4ng b\u00e0 t\u00ednh t\u00ecnh nh\u00e2n h\u1eadu, hay l\u00e0m ph\u00fac c\u1ee9u ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3i r\u00e9t, l\u1ea1i \u0111em ngh\u1ec1 d\u1ec7t d\u1ea1y d\u00e2n v\u00f9ng n\u00e0y. Hai \u00f4ng b\u00e0 \u0103n \u1edf v\u1edbi nhau r\u1ea5t h\u00f2a thu\u1eadn, ch\u1ec9 hi\u1ec1m m\u1ed9t n\u1ed7i hi\u1ebfm hoi tu\u1ed5i ngo\u1ea1i l\u1ee5c tu\u1ea7n v\u1eabn ch\u01b0a l\u1ea7n n\u00e0o sinh n\u1edf. M\u1ed9t n\u0103m, \u00f4ng b\u00e0 \u0111i c\u1ea7u t\u1ef1 \u1edf H\u01b0\u01a1ng S\u01a1n b\u00e0 c\u00f3 thai, ng\u00e0y 10 th\u00e1ng 2 n\u0103m T\u00e2n t\u1ef5 (1341) n\u0103m \u0111\u1ea7u Thi\u1ec7u Phong \u0111\u1eddi vua Tr\u1ea7n D\u1ee5 T\u00f4ng sinh ra m\u1ed9t b\u1ecdc hai con trai, m\u1eb7t m\u0169i kh\u00f4i ng\u00f4, h\u00ecnh dung tu\u00e2n ch\u1ec9nh, m\u1edbi \u0111\u1eb7t t\u00ean chung l\u00e0 \\\"\u0110\u1ed3ng\\\". Nh\u00e2n v\u00ec hi\u1ebfm hoi n\u00ean cho theo h\u1ecd m\u1eb9, l\u1edbn l\u00ean \u0111\u1eb7t t\u00ean m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi l\u00e0 L\u00ea Hi\u1ebfn Ph\u1ee7, m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi l\u00e0 L\u00ea Hi\u1ebfn T\u1ee9. Hai \u00f4ng t\u01b0 ch\u1ea5t th\u00f4ng minh, h\u1ecdc h\u00e0nh ch\u0103m ch\u1ec9, \u0111i thi h\u01b0\u01a1ng \u0111\u1ed7 \u0111\u1ed3ng khoa. M\u00f9a xu\u00e2n, th\u00e1ng hai n\u0103m gi\u00e1p d\u1ea7n (1374), thi \u0110\u00ecnh \u1edf cung Tr\u00f9ng","Hoa, ph\u1ee7 Thi\u00ean Tr\u01b0\u1eddng. V\u00ec t\u00ean h\u00fay Th\u01b0\u1ee3ng ho\u00e0ng Ngh\u1ec7 T\u00f4ng l\u00e0 Ph\u1ee7, n\u00ean L\u00ea Hi\u1ebfn Ph\u1ee7 \u0111\u1ed5i t\u00ean l\u00e0 L\u00ea Hi\u1ebfn Gi\u1ea3n. L\u00ea Hi\u1ebfn Gi\u1ea3n \u0111\u1ed7 B\u1ea3ng nh\u00e3n, ng\u01b0\u1eddi th\u1ee9 hai trong bng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ed7 \u0111\u1ea7u (Tr\u1ea1ng nguy\u00ean, B\u1ea3ng nh\u00e3n, Th\u00e1m hoa), g\u1ecdi l\u00e0 Tam kh\u00f4i. L\u00ea Hi\u1ebfn T\u1ee9 \u0111\u1ed7 \u0111\u1ec7 tam gi\u00e1p Ti\u1ebfn s\u0129. L\u00ea Hi\u1ebfn Gi\u1ea3n l\u00e0m quan v\u1edbi ch\u1ee9c Ng\u1ef1 s\u1eed Trung \u0111\u1ea1i phu, L\u00ea Hi\u1ebfn T\u1ee9 l\u00e0m quan H\u1ea1 \u0111\u1ea1i phu. Hai \u00f4ng l\u00e0m quan \u1edf tri\u1ec1u \u0111\u00ecnh nh\u01b0ng v\u1eabn quan t\u00e2m \u0111\u1ebfn qu\u00ea h\u01b0\u01a1ng, \u0111\u00e3 cho \u0111\u00e0o m\u1ed9t con ng\u00f2i n\u1ed1i li\u1ec1n s\u00f4ng \u0110\u00e0o (C\u1ed5 L\u1ec5), \u0111\u1ec3 ti\u00eau n\u01b0\u1edbc v\u00e0 d\u1eabn n\u01b0\u1edbc \u1edf c\u00e1nh \u0111\u1ed3ng c\u00e1c x\u00e3 Th\u01b0\u1ee3ng Lao, X\u1ed1i Th\u01b0\u1ee3ng, X\u1ed1i T\u00e2y, X\u1ed1i Tr\u00ec... v\u00e0 thuy\u1ec1n b\u00e8 \u0111i l\u1ea1i ra s\u00f4ng H\u1ed3ng. N\u0103m M\u1eadu Th\u00ecn (1388), Th\u01b0\u1ee3ng ho\u00e0ng Ngh\u1ec7 T\u00f4ng nghe l\u1eddi d\u00e8m c\u1ee7a H\u1ed3 Qu\u00fd Ly ph\u1ebf tru\u1ea5t vua X\u01b0\u01a1ng Ph\u00f9, b\u1eaft th\u1eaft c\u1ed5 ch\u1ebft. Trung \u0110\u1ea1i phu L\u00ea Hi\u1ebfn Gi\u1ea3n ng\u1ed3i \u1edf ch\u00ednh s\u1ef1 \u0111\u01b0\u1eddng ch\u1ec9 tr\u00edch H\u1ed3 Qu\u00fd Ly. H\u1ed3 Qu\u00fd Ly t\u00ecm m\u1ecdi c\u00e1ch d\u1ee5 d\u1ed7 mua chu\u1ed9c nh\u01b0ng kh\u00f4ng lay chuy\u1ec3n \u0111\u01b0\u1ee3c l\u00f2ng trung ngh\u0129a c\u1ee7a hai \u00f4ng \u0111\u1ed1i v\u1edbi nh\u00e0 Tr\u1ea7n. Hai \u00f4ng li\u1ec1n b\u1ecb m\u01b0u h\u1ea1i, v\u00e0o ng\u00e0y 12 th\u00e1ng m\u01b0\u1eddi hai n\u0103m Canh ng\u1ecd (1390). Th\u1eddi \u1ea5y c\u00f3 c\u00e2u vi\u1ebfng: Ph\u00f9 ch\u00ednh \u0111an t\u00e2m nguy\u00ean b\u1ea5t t\u1eed. T\u00e2n trung h\u00f9ng kh\u00ed l\u1ea7m nh\u01b0 sinh T\u1ea1m d\u1ecbch : Ph\u00f9 ch\u00ednh ngh\u0129a l\u00f2ng son l\u1eabm li\u1ec7t kh\u00f4ng bao gi\u1edd m\u1ea5t. H\u1ebft l\u00f2ng trung kh\u00ed m\u1ea1nh m\u00e3i m\u00e3i v\u1eabn nh\u01b0 c\u00f2n. Sau khi b\u1ecb h\u1ea1i, linh c\u1eefu hai \u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111em xu\u1ed1ng thuy\u1ec1n t\u1eeb Th\u0103ng Long xu\u00f4i s\u00f4ng H\u1ed3ng, v\u00e0o s\u00f4ng \u0110\u00e0 Giang (C\u1ed5 L\u1ec5), an t\u00e1ng b\u00ean con ng\u00f2i do hai \u00f4ng \u0111\u00e0o l\u00fac sinh th\u1eddi. B\u1ed1n n\u00e0ng m\u1ef9 n\u1eef h\u1ea7u hai \u00f4ng, gieo m\u00ecnh xu\u1ed1ng con ng\u00f2i t\u1ef1 t\u1eadn theo hai \u00f4ng. T\u1eeb \u0111\u00f3 ng\u00f2i c\u00f3 t\u00ean l\u00e0 ng\u00f2i M\u1ef9 N\u1eef (M\u1ef9 N\u1eef ho\u00e0n kh\u00ea). * **","N\u0103m B\u00ednh ng\u1ecd (1426) B\u00ecnh \u0110\u1ecbnh V\u01b0\u01a1ng L\u00ea L\u1ee3i ti\u1ebfn qu\u00e2n ra B\u1eafc, qua v\u00f9ng Thi\u00ean Tr\u01b0\u1eddng. Hai \u00f4ng hi\u1ec3n linh b\u00e1o m\u1ed9ng xin \u00e2m ph\u00f9 di\u1ec7t gi\u1eb7c Minh x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c. N\u0103m M\u1eadu Th\u00e2n (1428), B\u00ecnh \u0110\u1ecbnh V\u01b0\u01a1ng d\u1eb9p xong gi\u1eb7c Minh, l\u00ean ng\u00f4i vua t\u1ee9c vua L\u00ea Th\u00e1i T\u1ed5 s\u1eafc phong hai \u00f4ng l\u00e0 th\u01b0\u1ee3ng \u0111\u1eb3ng Ph\u00fac th\u1ea7n. T\u1eeb \u0111\u00f3 tr\u1edf \u0111i qu\u1ed1c \u0111\u1ea3o d\u00e2n c\u1ea7u c\u00f3 nhi\u1ec1u linh \u1ee9ng, \u0111\u1eddi Nguy\u1ec5n x\u00e9t hai \u00f4ng trung ngh\u0129a v\u00e0 c\u1ea3 n\u01b0\u1edbc ch\u01b0a c\u00f3 ai \u0111\u01b0\u1ee3c b\u1ed1n ch\u1eef \\\"\u0110\u1ed3ng\\\". 1- \u0110\u1ed3ng sinh (C\u00f9ng \u0111\u1ebb m\u1ed9t ng\u00e0y) 2- \u0110\u1ed3ng khoa (C\u00f9ng \u0111\u1ed7 m\u1ed9t khoa) 3- \u0110\u1ed3ng li\u00eau (C\u00f9ng l\u00e0m quan m\u1ed9t tri\u1ec1u) 4- \u0110\u1ed3ng t\u1eed (C\u00f9ng ch\u1ebft m\u1ed9t ng\u00e0y) Tri\u1ec1u \u0111\u00ecnh Hu\u1ebf gia ban qu\u1ed1c t\u1ebf v\u00e0o nh\u1eefng n\u0103m m\u1edf h\u1ed9i l\u1edbn (v\u00e0o \u0111\u00e1m), 3 n\u0103m ho\u1eb7c 6 n\u0103m 1 l\u1ea7n. Nh\u00e2n d\u00e2n l\u00e0m r\u1ea1p tr\u01b0\u1edbc \u0111\u1ec1n \u0111\u1ec3 quan T\u1ec9nh v\u00e2ng m\u1ec7nh vua v\u1ec1 t\u1ebf (Kh\u00e2m sai), khu \u0111\u1ea5t \u1ea5y c\u00f3 t\u00ean l\u00e0 Ang quan. Ph\u00eda b\u1eafc \u0111\u1ec1n c\u00f3 m\u1ed9t c\u1ed3n \u0111\u1ea5t \u0111\u1ec3 c\u1ecdc ng\u1ef1a c\u1ee7a quan qu\u00e2n, nay c\u00f3 t\u00ean l\u00e0 C\u1ed3n C\u1ed5 ng\u1ef1a. Trong \u0111\u1ec1n c\u00f2n gi\u1eef \u0111\u01b0\u1ee3c 31 \u0111\u1ea1o s\u1eafc phong t\u1eeb \u0111\u1eddi L\u00ea V\u0129nh Th\u1ecbnh (1705 - 1719), \u0111\u1ebfn \u0111\u1eddi Nguy\u1ec5n Kh\u1ea3i \u0110\u1ecbnh (1916 - 1925), \u0111\u1eb7c bi\u1ec7t c\u00f3 \u0111\u1ea1o s\u1eafc phong n\u0103m C\u1ea3nh Th\u1ecbnh th\u1ee9 t\u01b0 (1796) \u0111\u1eddi Nguy\u1ec5n T\u00e2y S\u01a1n. NGUY\u1ec4N \u0110\u0102NG Nguy\u1ec5n \u0110\u0103ng (t\u00ean c\u0169 l\u00e0 \u0110en), con \u00f4ng Nguy\u1ec5n Ph, ng\u01b0\u1eddi x\u00e3 Y\u00ean B\u00ecnh, Ch\u00e2u \u0110\u00e0m, x\u1ee9 Thanh Hoa. \u0110\u1eddi vua Tr\u1ea7n Anh T\u00f4ng, Ph\u1ee5 Qu\u1ed1c gi\u1eef ch\u1ee9c N\u1ed9i th\u01b0 ch\u00ednh \u0111\u01b0\u1eddng \u0110\u1ea1i h\u00e0nh khi\u1ec3n, quy\u1ebft \u0111o\u00e1n m\u1ecdi vi\u1ec7c x\u1ee9 Ngh\u1ec7 An, n\u0103m 40 tu\u1ed5i ch\u01b0a c\u00f3 con. \u00d4ng l\u1ea5y b\u00e0 V\u01b0\u01a1ng Th\u1ecb \u1edf H\u00e0 D\u01b0\u01a1ng l\u00e0m thi\u1ebfp, n\u0103m sau c\u00f3 thai, b\u00e8n l\u00e0m nh\u00e0 \u1edf nguy\u00ean qu\u00e1n \u0111\u1ec3 b\u00e0 V\u01b0\u01a1ng Th\u1ecb \u1edf, no ng\u00e0y \u0111\u1ee7 th\u00e1ng sinh h\u1ea1 \u0111\u01b0\u1ee3c con trai v\u1ec1 ban \u0111\u00eam. \u0110\u00eam h\u00f4m \u1ea5y tr\u00ean n\u00f3c nh\u00e0 hi\u1ec7n ra m\u1ed9t c\u00e1i \u0111\u00e8n, ng\u1ecdn \u0111\u00e8n to nh\u01b0 c\u00e1i \u0111\u1ea5u chi\u1ebfu s\u00e1ng su\u1ed1t \u0111\u00eam. \u00d4ng Ph\u1ee5 Qu\u1ed1c m\u1eebng n\u00f3i: \\\"\u0110\u00e2y l\u00e0 c\u00e1i hoa s\u00e1ng l\u00e1ng, l\u00e0 \u0111i\u1ec1m b\u00e1o tr\u01b0\u1edbc sau n\u00e0y nh\u00e0 c\u1eeda s\u1ebd hi\u1ec3n vinh\\\". Nh\u00e2n \u0111\u00f3 \u0111\u1eb7t t\u00ean con l\u00e0 \\\"\u0110\u0103ng\\\". N\u0103m \u00f4ng Ph\u1ee5 Qu\u1ed1c m\u1ea5t, Nguy\u1ec5n \u0110\u0103ng \u0111\u00e3 20 tu\u1ed5i \u0111\u01b0\u1ee3c t\u1eadp \u1ea5m, b\u1ed5 l\u00e0m quan huy\u1ec7n do\u00e3n huy\u1ec7n","\u0110\u00f4ng S\u01a1n. N\u0103m thi\u1ec7u Phong th\u1ee9 hai (1342) \u0111\u1eddi vua Tr\u1ea7n D\u1ee5 T\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c tri\u1ec7u v\u1ec1 kinh \u0111\u1ee3i ch\u1ec9. B\u1ea5y gi\u1edd Nguy\u1ec5n \u0110\u0103ng \u0111\u00e3 26 tu\u1ed5i, v\u1ebb ng\u01b0\u1eddi thanh t\u00fa, vua tr\u00f4ng th\u1ea5y r\u1ea5t y\u00eau b\u1ed5 ch\u1ee9c Th\u00e1i t\u1eed Th\u00e1i B\u1ea3o. Th\u00e1i t\u1eed l\u1ea1i c\u00e0ng y\u00eau m\u1ebfn, 8 n\u0103m sau vua b\u0103ng h\u00e0, Th\u00e1i t\u1eed n\u1ed1i ng\u00f4i t\u1ee9c vua Du\u1ec7 T\u00f4ng, \u0111\u1eb7t ni\u00ean hi\u1ec7u l\u00e0 Long Kh\u00e1nh. Vua l\u1ea5y \u00f4ng Nguy\u1ec5n \u0110\u0103ng gi\u1eef ch\u1ee9c Tri \u0111i\u1ec7n \u0111i\u1ec7n Kim Long, b\u1ea5y gi\u1edd thi\u00ean h\u1ea1 th\u00e1i b\u00ecnh, vua mu\u1ed1n l\u00e0m cho b\u1edd c\u00f5i m\u1ea1nh. N\u0103m Long Kh\u00e1nh th\u1ee9 2 (1374), quan tr\u1ea5n th\u1ee7 ch\u00e2u H\u00f3a l\u00e0 \u0110\u1ed7 T\u1eed B\u00ecnh, n\u00f3i d\u1ed1i Ch\u1ebf B\u1ed3ng Nga (vua Chi\u00eam Th\u00e0nh) ng\u1ea1o m\u1ea1n, v\u00f4 l\u1ec5, n\u00ean vua \u0111em qu\u00e2n \u0111\u1ebfn \u0111\u00e1nh. Du\u1ec7 T\u00f4ng quy\u1ebft \u00fd th\u00e2n chinh, tri\u1ec1u th\u1ea7n nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi can ng\u0103n, vua kh\u00f4ng nghe, Tri \u0111i\u1ec7n Nguy\u1ec5n \u0110\u0103ng xin theo xe vua, vua \u01b0ng cho. Khi qu\u00e2n ti\u1ebfn v\u00e0o \u0111\u1ea5t Chi\u00eam Th\u00e0nh, vua ra l\u1ec7nh tri \u0111i\u1ec7n Nguy\u1ec5n \u0110\u0103ng \u0111\u00f3ng gi\u1eef h\u00e0nh doanh c\u00f2n quan qu\u00e2n ti\u1ebfn v\u00e0o \u0111\u1ea5t \u1ef6 Mang. Ch\u1ebf B\u1ed3ng Nga cho b\u1ec1 t\u00f4i l\u00e0 Thu B\u00e0 Ma d\u00e2ng th\u01b0 tr\u00e1 h\u00e0ng: Du\u1ec7 T\u00f4ng nh\u00e2n \u0111\u1ea5y h\u1ea1 l\u1ec7nh ti\u1ebfn qu\u00e2n. \u0110\u1ea1i t\u01b0\u1edbng \u0110\u1ed7 L\u1ec5 can: \\\"Ng\u01b0\u1eddi x\u01b0a c\u00f3 n\u00f3i l\u00f2ng gi\u1eb7c kh\u00f3 l\u01b0\u1eddng, xin b\u1ec7 h\u1ea1 xem x\u00e9t\\\". Vua n\u00f3i: \\\"Ng\u01b0\u1eddi x\u01b0a n\u00f3i vi\u1ec7c qu\u00e2n qu\u00ed \u1edf mau ch\u00f3ng nh\u01b0 th\u1ea7n, nay d\u00f9ng d\u1eb1ng kh\u00f4ng ti\u1ebfn, \u1ea5y l\u00e0 \u00fd tr\u1eddi cho m\u00e0 kh\u00f4ng l\u1ea5y, k\u1ebb kia c\u00f3 m\u01b0u k\u1ebf kh\u00e1c, th\u00ec h\u1ed1i sao k\u1ecbp\\\". B\u00e8n cho qu\u00e2n ti\u1ebfn l\u00ean ti\u1ebfp n\u1ed1i nhau nh\u01b0 x\u00e2u c\u00e1, tr\u01b0\u1edbc sau kh\u00f4ng th\u00f4ng tin v\u1edbi nhau. Qu\u00e2n Chi\u00eam th\u1eeba th\u1ebf x\u00f4ng ra ch\u1eb7n \u0111\u00e1nh, quan qu\u00e2n tan v\u1ee1. Du\u1ec7 T\u00f4ng m\u1ea5t \u1edf trong qu\u00e2n. Tri \u0111i\u1ec7n Nguy\u1ec5n \u0110\u0103ng ra s\u1ee9c \u0111\u00e1nh v\u00e0o l\u00f2ng lo\u1ea1n qu\u00e2n, t\u00ecm \u0111\u01b0\u1ee3c x\u00e1c vua mang tr\u1edf v\u1ec1. Th\u01b0\u1ee3ng ho\u00e0ng th\u1ea5y vua m\u1ea5t v\u00ec n\u01b0\u1edbc, m\u1edbi l\u1eadp con tr\u01b0\u1edfng vua l\u00e0 Ki\u1ebfn \u0111\u1ee9c \u0110\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng Nghi\u1ec5n l\u00ean l\u00e0m vua, x\u01b0ng hi\u1ec7u X\u01b0\u01a1ng Ph\u00f9. Vua r\u1ea5t khen l\u00f2ng trung, ch\u01b0a k\u1ecbp th\u0103ng th\u01b0\u1edfng \u0110\u0103ng \u0111\u00e3 m\u1ea5t, th\u1ecd 42 tu\u1ed5i. Gi\u1ea3n Ho\u00e0ng s\u1eafc phong l\u00e0m Chi\u00eau H\u1ea3i Linh \u1ee9ng \u0111\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng, b\u1eadc ch\u00ednh th\u1ea7n, xu\u1ed1ng chi\u1ebfu cho x\u00e3 H\u00e0 D\u01b0\u01a1ng l\u1eadp \u0111\u1ec1n th\u1edd ph\u1ee5ng. L\u1ea1i ban cho bi\u1ec3n v\u00e0ng \u0111\u1ec1 hai ch\u1eef \u201cTrung d\u0169ng\\\". V\u1ec1 sau vua L\u00ea Th\u00e1i T\u1ed5 b\u00ecnh \u0111\u1ecbnh thi\u00ean h\u1ea1, n\u0103m \u0111\u1ea7u Thu\u1eadn thi\u00ean, xu\u1ed1ng chi\u1ebfu ph\u00e0m nh\u1eefng b\u00e0i ph\u00f9 sa b\u1edd bi\u1ec3n cho d\u00e2n khai kh\u1ea9n l\u00e0m ru\u1ed9ng, l\u1eadp l\u00e0ng. Ng\u01b0\u1eddi \u1edf x\u00e3 H\u00e0 D\u01b0\u01a1ng l\u00e0 Ng\u00f4 \u0110\u00ecnh T\u00edch v\u00e0 Ph\u1ea1m V\u0103n \u0110\u1ecbnh, \u0111\u1ebfn huy\u1ec7n \u0110\u1ea1i An, x\u1ee9 S\u01a1n Nam, khai kh\u1ea9n ru\u1ed9ng, l\u1eadp l\u00e0ng \u0110\u00f4ng Ba th\u01b0\u1ee3ng, \u0110\u00f4ng Ba h\u1ea1, H\u00e0 D\u01b0\u01a1ng, \u0110\u00f4ng T\u0129nh v\u00e0 th\u00f4n H\u00e0 Ph\u00fac, d\u00e2n kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c y\u00ean \u1ed5n, b\u00e8n d\u1ef1ng \u0111\u1ec1n mi\u1ebfu \u1edf \u0111\u1ea7u l\u00e0ng, c\u1eed ng\u01b0\u1eddi v\u1ec1 qu\u00ea c\u0169 ph\u1ee5ng nghinh Du\u1ec7 hi\u1ec7u v\u1ecb ch\u00ednh th\u1ea7n, Chi\u00eau H\u1ea3i Linh \u1ee9ng \u0111\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng v\u1ec1 th\u1edd ph\u1ee5ng. T\u1eeb \u0111\u00f3 tr\u1edf \u0111i nh\u00e2n d\u00e2n y\u00ean \u1ed5n, c\u1ee7a l\u1eafm v\u1eadt nhi\u1ec1u, c\u1ea7u \u0111\u1ea3o c\u00f3 nhi\u1ec1u linh \u1ee9ng. HO\u00c0NG TH\u00c0NH","\u1ede th\u00f4n Ho\u00e0n H\u1eadu, huy\u1ec7n Qu\u1ef3nh L\u01b0u, ph\u1ee7 Di\u1ec5n Ch\u00e2u, tr\u1ea5n Ngh\u1ec7 An, c\u00f3 ng\u01b0\u1eddi h\u1ecd Ho\u00e0ng, v\u1ed1n hi\u1ec1n l\u00e0nh ph\u00fac h\u1eadu. Nh\u00e0 ngh\u00e8o, h\u00e0ng ng\u00e0y hai v\u1ee3 ch\u1ed3ng ph\u1ea3i ra b\u00e3i b\u1ec3 m\u00f2 cua b\u1eaft c\u00e1 ki\u1ebfm s\u1ed1ng. M\u1ed9t h\u00f4m ng\u01b0\u1eddi v\u1ee3 th\u1ea5y con tr\u00e2u v\u00e0ng ch\u1ea1y tr\u00ean m\u1eb7t bi\u1ec3n, b\u00e0 \u0111u\u1ed5i tr\u00e2u t\u00f3m \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t c\u00e1i l\u00f4ng \u0111en c\u00e0i v\u00e0o th\u1eaft l\u01b0ng, t\u1eeb \u0111\u00f3 c\u1ea3m \u0111\u1ed9ng c\u00f3 thai. \u0110\u1ea7y 12 th\u00e1ng th\u00ec \u0111\u1ebb \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t c\u1eadu con trai, tr\u1ea1ng m\u1ea1o \u0111\u1ea7y \u00e1nh h\u00e0o quang, ch\u00e2n tay d\u00e0i to r\u1eafn r\u1ecfi, \u1edf b\u1ee5ng c\u00f3 7 n\u1ed1t ru\u1ed3i nh\u01b0 7 ng\u00f4i sao. Cha m\u1ea5t s\u1edbm, m\u1eb9 con nu\u00f4i nhau \u0111\u1ebfn tu\u1ed5i kh\u00f4n l\u1edbn v\u00e0 b\u00e0 \u0111\u1eb7t t\u00ean con l\u00e0 Th\u00e0nh. Th\u00e0nh b\u1ea3n t\u00ednh c\u01b0\u01a1ng ngh\u1ecb, trung th\u1ef1c, c\u00f3 s\u1ee9c kho\u1ebb phi th\u01b0\u1eddng, n\u1ed5i ti\u1ebfng b\u1ed1n ph\u01b0\u01a1ng, \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ecdi ng\u01b0\u1eddi t\u00f4n k\u00ednh> H\u1ed3i \u1ea5y, gi\u1eb7c Nguy\u00ean sang x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c, nh\u00e0 Tr\u1ea7n xu\u1ed1ng chi\u1ebfu c\u1ea7u t\u00e0i d\u1eb9p gi\u1eb7c c\u1ee9u d\u00e2n. Nghe tin Th\u00e0nh c\u00f3 t\u00e0i, vua tri\u1ec7u v\u1ec1 kinh. Sau khi th\u1eed th\u00e1ch h\u1ecdc v\u1ea5n v\u00e0 t\u00e0i ngh\u1ec7 c\u1ee7a \u00f4ng, nh\u00e0 vua r\u1ea5t coi tr\u1ecdng v\u00e0 y\u00eau m\u1ebfn, b\u00e8n phong cho \u00f4ng ch\u1ee9c \u0110\u00f4 h\u1ed9 \u0111\u1ea1i t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n, sai c\u1ea7m qu\u00e2n \u0111i \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c, \u00f4ng h\u00e0nh qu\u00e2n \u0111\u1ebfn \u0111\u1ecba ph\u1eadn trang M\u1ef9 Nh\u1eadm, ch\u00e2u C\u1ed5 \u0110\u1eb1ng, tr\u1ea5n Thanh Ho\u00e1 th\u00ec \u0111\u00f3ng l\u1ea1i tuy\u1ec3n th\u00eam gia th\u1ea7n r\u1ed3i ti\u1ebfn th\u1eb3ng v\u00e0o \u0111\u1ed3n gi\u1eb7c, \u0111\u00e1nh m\u1ed9t tr\u1eadn l\u1edbn l\u00e0m cho gi\u1eb7c ho\u1ea3ng s\u1ee3 ch\u1ea1y t\u00e1n lo\u1ea1n, sau \u0111\u00f3 d\u1eb9p y\u00ean \u0111\u01b0\u1ee3c gi\u1eb7c. Th\u1eafng tr\u1eadn kh\u1ea3i ho\u00e0n, y\u1ebfn ti\u1ec7c m\u1eebng c\u00f4ng, \u00f4ng t\u00e2u xin cho v\u1ec1 th\u0103m qu\u00ea. Khi v\u1ec1 \u0111\u1ebfn \u0111\u1ed3n tr\u1ea1i c\u0169 \u00f4ng m\u1eddi ph\u1ee5 l\u00e3o v\u00e0 d\u00e2n l\u00e0ng \u0111\u1ebfn \u0103n y\u1ebfn. B\u1ed7ng nhi\u00ean gi\u00f3 m\u01b0a \u1ea7m \u1ea7m k\u00e9o \u0111\u1ebfn, n\u01b0\u1edbc s\u00f4ng C\u00e1i d\u00e2ng l\u00ean, c\u00f3 con giao long (t\u1ee9c thu\u1ed3ng lu\u1ed3ng) theo n\u01b0\u1edbc l\u00ean di\u1ec5u quanh \u00f4ng r\u1ed3i \u00f4ng ho\u00e1. \u0110\u1ebfn khi gi\u00f3 m\u01b0a y\u00ean t\u1ea1nh th\u00ec th\u1ea5y b\u00ean s\u00f4ng n\u1ed5i l\u00ean c\u00e1i g\u00f2 \u0111\u1ea5t m\u1edbi tr\u00f2n tr\u0129nh nh\u01b0 h\u00ecnh con kim. Nh\u00e2n d\u00e2n l\u1ea5y l\u00e0m l\u1ea1 b\u00e8n d\u00e2ng bi\u1ec3u t\u00e2u l\u00ean tri\u1ec1u \u0111\u00ecnh. Nh\u00e0 vua sai quan \u0111em s\u1eafc phong v\u1ec1 C\u1ed5 \u0110\u1eb1ng, c\u1ea5p th\u00eam ti\u1ec1n c\u00f4ng qu\u0129 truy\u1ec1n cho d\u00e2n l\u1eadp \u0111\u1ec1n th\u1edd c\u00fang. L\u00ca L\u1ee2I, L\u00ca TH\u1eacN \u1ede s\u00e1ch Lam S\u01a1n, huy\u1ec7n L\u01b0\u01a1ng Giang, ph\u1ee7 Thi\u1ec7u Thi\u00ean, x\u1ee9 Thanh H\u00f3a c\u00f3 m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi t\u00ean l\u00e0 L\u00ea \u0110\u1ee9c, v\u1ee3 l\u00e0 Nguy\u1ec5n Th\u1ecb Thanh ng\u01b0\u1eddi b\u1ea3n \u1ea5p, n\u1ebfp nh\u00e0 trung h\u1eadu. \u0110\u1ebfn \u0111\u1eddi L\u00ea \u0110\u1ee9c gia nghi\u1ec7p sa s\u00fat, kh\u00f4ng c\u00f3 ch\u1ed7 \u0111\u1ea5t c\u1eafm d\u00f9i, \u00f4ng ph\u1ea3i tha ph\u01b0\u01a1ng l\u01b0u l\u1ea1c, l\u1ea5y ngh\u1ec1 bu\u00f4n g\u1ed7 l\u00e0m k\u1ebf sinh nhai, \u0111\u1ebfn ng\u1ee5 c\u01b0 t\u1ea1i th\u00f4n Ti\u1ec3u L\u00ea, x\u00e3 Nh\u01b0 Qu\u1ef3nh, huy\u1ec7n Gia L\u00e2m, \u0111\u01b0\u1ee3c kho\u1ea3ng n\u0103m s\u00e1u n\u0103m th\u00ec gia t\u01b0 tr\u1edf n\u00ean gi\u1ea7u c\u00f3, l\u1ea1i l\u1ea5y v\u1ee3 l\u1ebd \u1edf \u0111\u00e2y Qu\u1ebf. \u00d4ng \u0110\u1ee9c nh\u1eadp t\u1ecbch l\u00e0m d\u00e2n th\u00f4n Ti\u1ec3u L\u00ea \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ecdi ng\u01b0\u1eddi t\u00edn nhi\u1ec7m b\u1ea7u l\u00e0m h\u01b0\u01a1ng tr\u01b0\u1edfng. \u00d4ng \u0110\u1ee9c tu nh\u00e2n t\u00edch \u0111\u1ee9c c\u00f3 t\u1edbi h\u01a1n ba ch\u1ee5c n\u0103m, song r\u1ea5t hi\u1ebfm hoi, v\u1ee3 ch\u01b0a sinh \u0111\u1ebb l\u1ea7n n\u00e0o. M\u1ed9t h\u00f4m \u00f4ng than th\u1edf v\u1edbi L\u00ea Th\u1ecb: \u201cNh\u00e0 m\u00ecnh t\u1ed5 ti\u00ean","\u0103n \u1edf hi\u1ec1n h\u1eadu, th\u1ebf m\u00e0 \u0111\u1ebfn \u0111\u1eddi v\u1ee3 ch\u1ed3ng m\u00ecnh \u0103n \u1edf ch\u01b0a \u0111\u01b0\u1ee3c th\u1ea5u \u0111\u00e1o, n\u00ean tr\u1eddi ch\u01b0a soi x\u00e9t \u0111\u1ebfn ch\u0103ng. \u00c2u l\u00e0 m\u00ecnh ph\u1ea3i \u0111i t\u00ecm \u0111\u1ea5t l\u00e0nh \u0111\u1ec3 l\u1eadp gia c\u01b0 may ch\u0103ng tr\u1eddi \u0111\u1ec3 ph\u00fac cho, bi\u1ebft \u0111\u00e2u trai gi\u00e0 c\u00f3 khi n\u1ea3y ng\u1ecdc\\\". Th\u1ebf r\u1ed3i ng\u00e0y 5 th\u00e1ng gi\u00eang n\u0103m \u1ea5y, \u00f4ng l\u1eadp \u0111\u00e0n tr\u00e0ng c\u00fang t\u1ebf tr\u1eddi \u0111\u1ea5t \u1edf gi\u1eefa s\u00e2n. Sau ba h\u00f4m, \u00f4ng \u0110\u1ee9c \u0111i s\u0103n d\u01b0\u1edbi ch\u00e2n n\u00fai T\u1ea3n Vi\u00ean, b\u1ed7ng g\u1eb7p m\u1ed9t \u00f4ng c\u1ee5 gi\u00e0 \u0111\u1ea7u r\u00e2u t\u00f3c b\u1ea1c, theo sau l\u00e0 m\u1ed9t ti\u1ec3u \u0111\u1ed3ng s\u00e1ch t\u00fai la kinh (d\u1ee5ng c\u1ee5 \u0111\u1ec3 xem ph\u01b0\u01a1ng h\u01b0\u1edbng d\u00f9ng trong thu\u1eadt \u0111\u1ecba l\u00fd th\u1eddi x\u01b0a). \u00d4ng li\u1ec1n h\u1ecfi: \\\"C\u1ee5 t\u1eeb \u0111\u00e2u \u0111\u1ebfn?\\\" C\u1ee5 gi\u00e0 m\u1ec9m c\u01b0\u1eddi m\u00e0 r\u1eb1ng: \u201cTa v\u1ed1n l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi vui th\u00fa m\u00e2y s\u1edbm r\u00e1ng chi\u1ec1u, ch\u1ed7 \u1edf kh\u00f4ng nh\u1ea5t \u0111\u1ecbnh, c\u00f3 khi ch\u01a1i n\u01b0\u1edbc bi\u1ebfc non xanh, c\u00f3 khi \u1edf n\u01a1i \u0111\u1ed3ng ru\u1ed9ng, c\u00f3 khi \u1edf l\u0169ng m\u00e2y kh\u00f3i, \u0111i d\u1ecdc \u0111i ngang \u1edf trong tr\u1eddi \u0111\u1ea5t, ch\u1ed7 n\u00e0o c\u0169ng l\u00e0 nh\u00e0 c\u1eeda quen thu\u1ed9c\\\". \u00d4ng \u0110\u1ee9c nghe xong c\u00fai \u0111\u1ea7u v\u00e1i m\u00e0 th\u01b0a: \u201cNh t\u00f4i \u0103n \u1edf ph\u00fac h\u1eadu tu\u1ed5i t\u00e1c cao m\u00e0 ch\u01b0a con th\u1eeba k\u1ebf, kh\u00f4ng hi\u1ec3u m\u1ea1ch \u0111\u1ea5t th\u1ebf n\u00e0o m\u00e0 nh\u00e2n \u0111\u1ecbnh mu\u1ed9n m\u1eb1n \u0111\u1ebfn v\u1eady. Nay ph\u00fac nh\u00e0 t\u00f4i \u0111\u00e3 \u0111\u1ebfn, may m\u1eafn g\u1eb7p c\u1ee5 \u1edf \u0111\u00e2y, mu\u00f4n nh\u1edd c\u1ee5 r\u00f3n tay l\u00e0m ph\u00fac\u201d. \u00d4ng c\u1ee5 vui v\u1ebb n\u00f3i: \u201cB\u1ecdn th\u1eddi s\u01b0 m\u1eaft th\u1ecbt, \u0111\u1ea5t t\u1ed1t hi\u1ec7n ra tr\u01b0\u1edbc m\u1eaft m\u00e0 kh\u00f4ng hay bi\u1ebft. Nay nh\u00e0 ng\u01b0\u01a1i l\u00f2ng th\u00e0nh ta s\u1ebd cho m\u1ed9t ng\u00f4i \u0111\u1ea5t qu\u00ed\\\". C\u1ee5 gi\u00e0 li\u1ec1n d\u1eaft \u00f4ng \u0110\u1ee9c tr\u00e8o l\u00ean \u0111\u1ec9nh n\u00fai, l\u1ea5y g\u1eady ch\u1ecf sang ph\u00eda tay tr\u00e1i c\u00f3 con r\u1ed3ng \u0111\u00e1 ng\u1eadm vi\u00ean ng\u1ecdc b\u00e1u v\u00e0 n\u00f3i: \u201c\u0110\u00f3 l\u00e0 huy\u1ec7t tr\u1eddi \u0111\u1ecbnh t\u1eeb l\u00e2u, t\u00e1ng \u0111\u01b0\u1ee3c v\u00e0o \u0111\u00e2y h\u1eb3n sinh thi\u00ean t\u1eed. \u0110\u1eebng c\u00f3 ti\u1ebft l\u1ed9 thi\u00ean c\u01a1, c\u1ea9n th\u1eadn! C\u1ea9n th\u1eadn!\\\", n\u00f3i xong, tr\u1eddi b\u1ed7ng n\u1ed5i c\u01a1n gi\u00f3 l\u1ed1c, \u00f4ng gi\u00e0 bi\u1ebfn m\u1ea5t. \u00d4ng \u0110\u1ee9c ngh\u0129: \\\"Th\u1ef1c l\u00e0 th\u1ea7n ti\u00ean gi\u00fap ta, tr\u1eddi h\u1eb3n gi\u00e1ng ph\u00fac cho gia \u0111\u00ecnh ta, kh\u00f4ng c\u00f2n nghi ng\u1edd g\u00ec n\u1eefa\u201d. \u00d4ngv\u1ec1 nh\u00e0 b\u00e1o tin cho anh em, b\u00e0 con h\u1ecd h\u00e0ng bi\u1ebft v\u00e0 d\u1eddi m\u1ea3 th\u00e2n ph\u1ee5 \u0111\u1ebfn t\u00e1ng \u1edf ch\u1ed7 l\u00f5m tr\u00ean \u0111\u1ec9nh n\u00fai. Trong l\u00fac \u00fd ngh\u0129 c\u00f2n \u0111ang ph\u00e2n v\u00e2n, h\u00e0i c\u1ed1t v\u1eabn c\u00f2n \u0111\u1ec3 tr\u00ean huy\u1ec7t, tr\u1eddi \u0111\u1ea5t b\u1ed7ng nhi\u00ean t\u1ed1i t\u0103m m\u00f9 m\u1ecbt, d\u01b0\u1edbi huy\u1ec7t c\u00f3 ti\u1ebfng k\u00eau \u00f9 \u00f9 nh\u01b0 s\u1ea5m, m\u1ed9t l\u00e1t th\u00ec ki\u1ebfn m\u1ed1i \u0111\u00e3 \u0111\u1ea5t l\u00ean ph\u1ee7 cho h\u00e0i c\u1ea5t th\u00e0nh m\u1ed9t n\u1ea5m m\u1ed3 l\u1edbn. \u00d4ng \u0110\u1ee9c l\u1ea1y t\u1ea1 tr\u1eddi \u0111\u1ea5t v\u00e0 th\u1ea7n n\u00fai s\u00f4ng r\u1ed3i tr\u1edf v\u1ec1 nh\u00e0. \u0110\u1ebfn \u0111\u00eam, b\u00e0 L\u00ea Th\u1ecb chi\u00eam bao th\u1ea5y hai con r\u1ed3ng v\u00e0ng bay t\u1eeb tr\u00ean tr\u1eddi xu\u1ed1ng, b\u00e0 b\u1eaft \u0111\u01b0\u1ee3c b\u1ecf v\u00e0o m\u1ed3m nu\u1ed1t, b\u1ed7ng t\u1ec9nh m\u1ed9ng t\u1eeb \u0111\u00f3 c\u00f3 thai m\u01b0\u1eddi b\u1ed1n th\u00e1ng. \u0110\u1ebfn m\u1ed3ng b\u1ea3y th\u00e1ng n\u0103m, c\u00f3 m\u1ed9t \u0111\u00f3a m\u00e2y v\u00e0ng bay \u0111\u1ebfn khu nh\u00e0 b\u00e0 di\u1ec5u quanh ba v\u00f2ng, ngay l\u00fac \u1ea5y c\u00f3 h\u00e0ng tr\u0103m lo\u1ea1i th\u00fa r\u1eebng v\u1ec1 h\u1ed9i h\u1ecdp chung quanh. B\u00e0 L\u00ea Th\u1ecb d\u1edf d\u1ea1 sinh ra m\u1ed9t b\u1ecdc c\u00f3 hai con trai, t\u01b0\u1edbng m\u1ea1o d\u1ecb k\u1ef3, l\u00f4ng m\u00e0y d\u00e0i v\u00e0 xanh, tay d\u00e0i ch\u1ea5m g\u1ed1i, d\u01b0\u1edbi ch\u00e2n c\u00f3 b\u1ea3y c\u00e1i l\u00f4ng m\u1ecdc d\u00e0i, tay t\u1ea3 c\u00f3 b\u1ea3y n\u1ed1t ru\u1ed3i. \u0110\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t tr\u0103m ng\u00e0y b\u1ed1 m\u1eb9 \u0111\u1eb7t t\u00ean cho con l\u1edbn l\u00e0 L\u00ea L\u1ee3i, b\u00e9 l\u00e0 L\u00ea Th\u1eadn. N\u0103m hai c\u1eadu l\u00ean n\u0103m, \u0110\u1ee9c c\u00f4ng cho hai con \u0111i h\u1ecdc \u1edf tr\u01b0\u1eddng \u0110\u01b0\u1eddng H\u00f2e ti\u00ean sinh. Hai c\u1eadu h\u1ecdc r\u1ea5t th\u00f4ng minh, ch\u1eb3ng bao l\u00e2u \u0111\u00e3 th\u00e0nh t\u00e0i ki\u00eam to\u00e0n","v\u0103n v\u00f5. \u0110\u1ebfn n\u0103m m\u01b0\u1eddi t\u00e1m tu\u1ed5i c\u1ea3 hai c\u00f3 ho\u00e0i b\u00e3o l\u1edbn, th\u01b0\u1eddng than: \u201cL\u00e0m ng\u01b0\u1eddi ph\u1ea3i nh\u01b0 Y, Chu, Qu\u1ea3n, Nh\u1ea1c l\u1eadp c\u00f4ng danh t\u01b0\u1edbng, n\u1ebfu kh\u00f4ng th\u00ec c\u0169ng da ng\u1ef1a b\u1ecdc th\u00e2y m\u1edbi l\u00e0 \u0111\u1ea3m kh\u00ed tr\u01b0\u1ee3ng phu, ch\u1ee9 theo \u0111\u00f2i b\u00fat nghi\u00ean m\u00e3i l\u00e0m g\u00ec?\\\" Khi hai c\u1eadu m\u01b0\u1eddi l\u0103m tu\u1ed5i, b\u1ed1 m\u1eb9 \u0111\u1ec1u m\u1ea5t. Hai c\u1eadu \u0111i kh\u1eafp m\u1ecdi n\u01a1i trong n\u01b0\u1edbc. C\u00e1c v\u1ecb anh h\u00f9ng h\u00e0o ki\u1ec7t \u0111\u1ec1u bi\u1ebft ti\u1ebfng t\u00ecm \u0111\u1ebfn qui ph\u1ee5c \u0111\u1ec3 m\u01b0u \u0111\u1ed3 ngh\u0129a l\u1edbn. Ng\u00e0y m\u01b0\u1eddi l\u0103m th\u00e1ng b\u1ea3y, hai \u00f4ng \u0111em binh m\u00e3 v\u1ec1 l\u00e0ng t\u1ee9c s\u00e1ch Lam S\u01a1n, huy\u1ec7n L\u01b0\u01a1ng Giang l\u00e0m l\u1ec5 t\u1ebf thi\u00ean \u0111\u1ecba b\u00e1ch th\u1ea7n, sau \u0111\u00f3 ti\u1ebfn qu\u00e2n \u0111\u00e1nh nhau v\u1edbi gi\u1eb7c Minh \u1edf Ch\u00e2u Hoan Ch\u00e2u \u00c1i. Trong th\u1eddi k\u1ef3 chi\u1ebfn \u0111\u1ea5u v\u1edbi qu\u00e2n Minh, L\u00ea L\u1ee3i sai L\u00ea Th\u1eadn \u0111em qu\u00e2n v\u1ec1 \u0111\u00f3ng \u1edf x\u00e3 Nh\u01b0 Qu\u1ef3nh, huy\u1ec7n Gia L\u00e2m x\u1ee9 Kinh B\u1eafc. \u0110\u1eafp hai \u0111\u1ed3n l\u0169y, L\u00ea Th\u1eadn \u0111\u00f3ng qu\u00e2n \u1edf \u0111\u1ed3n b\u00ean h\u1eefu, L\u00ea L\u1ee3i \u0111\u00f3ng qu\u00e2n \u1edf \u0111\u1ed3n b\u00ean t\u1ea3 \u0111\u1ec3 ch\u1ed1ng c\u1ef1 v\u1edbi qu\u00e2n Minh. T\u1eeb \u0111\u00f3 nu\u00f4i d\u01b0\u1ee1ng uy th\u1ebf, khuy\u1ebfn kh\u00edch d\u00e2n \u0111\u1ecba ph\u01b0\u01a1ng \u0111\u1ea9y m\u1ea1nh vi\u1ec7c tr\u1ed3ng d\u00e2u nu\u00f4i t\u1eb1m, c\u00e0y c\u1ea5y tr\u1ed3ng tr\u1ecdt, khi\u1ebfn cho s\u1ee9c d\u00e2n m\u1ed7i ng\u00e0y th\u00eam m\u1ea1nh. H\u1ed3i \u1ea5y \u1edf th\u00f4n x\u00f3m ch\u1ed7 ngh\u0129a qu\u00e2n \u0111\u00f3ng c\u00f3 m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi t\u00ean l\u00e0 L\u00ea Li\u1ec5u, sinh \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t c\u00f4 con g\u00e1i \u0111\u1eb7t t\u00ean l\u00e0 \u0110\u1ea1m Hoa m\u1eb7t s\u00e1ng nh\u01b0 g\u01b0\u01a1ng, t\u01b0 th\u00e1i nhi\u1ec1u n\u00e9t xinh \u0111\u1eb9p kh\u00e1c th\u01b0\u1eddng. M\u1ed9t h\u00f4m \u0110\u1ea1m Hoa \u0111i ch\u1ee3 c\u00f3 \u0111i qua \u0111\u1ed3n, vin b\u1ebb nh\u00e0nh hoa b\u1ea1ch ng\u1ecdc, L\u00ea Th\u1eadn nh\u00e1c tr\u00f4ng th\u1ea5y n\u00e0ng c\u1ea3m th\u1ea5y nh\u01b0 m\u1ed9t n\u00e0ng ti\u00ean gi\u00e1ng h\u1ea1, b\u00e8n sai ng\u01b0\u1edd\u1eafm sanh l\u1ec5 v\u1eadt \u0111\u1ea7y \u0111\u1ee7 \u0111\u01b0a \u0111\u1ebfn nh\u00e0 L\u00ea Li\u1ec5u c\u1ea7u h\u00f4n. L\u00ea Li\u1ec5u vui l\u00f2ng g\u1ea3 con cho L\u00ea Th\u1eadn. Sau khi th\u00e0nh h\u00f4n \u0111\u01b0\u1ee3c ba n\u0103m, m\u1ed9t h\u00f4m b\u1ed7ng c\u00f3 m\u1ed9t c\u01a1n gi\u00f3 l\u1ed1c t\u1eeb ph\u01b0\u01a1ng Nam th\u1ed5i t\u1edbi l\u00fac \u1ea5y trong m\u00ecnh \u0110\u1ea1m Hoa c\u00f3 m\u1ed9t con chim xanh bay ra, n\u00e0ng \u0111\u1ed5 m\u1ed3 h\u00f4i nh\u01b0 m\u01b0a r\u1ed3i m\u1ea5t. Ng\u00e0y \u1ea5y l\u00e0 ng\u00e0y m\u01b0\u1eddi l\u0103m th\u00e1ng b\u1ea3y. Qua m\u1ed9t th\u1eddi gian sau, L\u00ea Th\u1eadn \u0111\u00e1nh nhi\u1ec1u tr\u1eadn th\u1eafng oanh li\u1ec7t, cu\u1ed1i c\u00f9ng k\u1ebft th\u00fac b\u1eb1ng tr\u1eadn \u0111\u00e1nh l\u1edbn \u1edf Chi L\u0103ng, ch\u00e9m Li\u1ec5u Th\u0103ng t\u1ea1i tr\u1eadn. Sau khi to\u00e0n th\u1eafng, L\u00ea L\u1ee3i l\u00ean ng\u00f4i vua, phong cho L\u00ea Th\u1eadn l\u00e0 Th\u00e1i ph\u00f3 qu\u1ed1c c\u00f4ng ki\u00eam ch\u1ee9c \u0110\u00f4ng c\u00e1c \u0111\u1ea1i h\u1ecdc s\u0129. M\u1ed9t h\u00f4m L\u00ea Th\u1eadn v\u1ec1 th\u0103m h\u00e0nh cung t\u1ea1i th\u00f4n Ti\u1ec3u L\u1ec7 thu\u1ed9c x\u00e3 Nh\u01b0 Qu\u1ef3nh, nh\u00e2n d\u00e2n l\u00e0m l\u1ec5 ch\u00e0o m\u1eebng c\u1ef1c k\u1ef3 vui v\u1ebb long tr\u1ecdng. \u00d4ng \u1edf l\u1ea1i ch\u01a1i v\u00e0 th\u0103m h\u1ecfi, \u00fay l\u1ea1o nh\u00e2n d\u00e2n h\u01a1n m\u1ed9t th\u00e1ng tr\u1eddi. \u0110\u1ebfn ng\u00e0y m\u01b0\u1eddi th\u00e1ng t\u00e1m n\u0103m \u1ea5y (t\u1ee9c n\u0103m Canh Th\u00ecn), \u00f4ng \u0111ang ng\u1ed3i t\u1ea1i h\u00e0nh cung, tr\u1eddi b\u1ed7ng n\u1ed5i c\u01a1n cu\u1ed3ng phong t\u1eeb ph\u00eda \u0111\u00f4ng k\u00e9o \u0111\u1ebfn, c\u00f3 \u0111\u00e1m m\u00e2y ng\u1eef s\u1eafc hi\u1ec7n ra tr\u01b0\u1edbc m\u1eb7t, c\u00f3 n\u00e0ng \u0110\u1ea1m Hoa \u0111\u1ee9ng tr\u00ean m\u00e2y sau n\u00e0ng l\u00e0 c\u00e1c ti\u00ean n\u1eef theo h\u1ea7u. \u0110\u1ea1m Hoa n\u00f3i: \u201cLang qu\u00e2n s\u1ed1 thi\u00ean \u0111\u00ecnh c\u1ee7a lang qu\u00e2n \u0111\u00e3 h\u1ebft h\u1ea1n v\u1ec1 ch\u1ea7u th\u01b0\u1ee3ng \u0111\u1ebf, thi\u1ebfp nay v\u00e2ng m\u1ec7nh xu\u1ed1ng \u0111\u00f3n ti\u1ebfp lang qu\u00e2n... m\u1ec7nh c\u1ee7a thi\u00ean \u0111\u00ecnh r\u1ea5t l\u00e0 h\u1ec7 tr\u1ecdng, kh\u00f4ng th\u1ec3 ch\u1eadm tr\u1ec5...\\\". Sau m\u1ed9t l\u00e1t, b\u1ed7ng c\u00f3 b\u00f3ng con r\u1ed3ng v\u00e0ng t\u1eeb trong m\u00ecnh, L\u00ea Th\u1eadn bay v\u00fat l\u00ean kh\u00f4ng trung bi\u1ebfn m\u1ea5t.","M\u1ed9t l\u00e1t, tr\u1eddi l\u1ea1i quang t\u1ea1nh, gia th\u1ea7n, binh s\u0129, nh\u00e2n d\u00e2n ch\u1ea1y th\u1eb3ng v\u00e0o h\u00e0nh cung th\u00ec ch\u1eb3ng th\u1ea5y L\u00ea Th\u1eadn \u0111\u00e2u c\u1ea3, ch\u1ec9 th\u1ea5y \u00e1o m\u0169 c\u1ee7a \u00f4ng c\u00f2n l\u1ea1i \u1edf n\u01a1i bu\u1ed3ng ng\u1ee7 m\u00e0 th\u00f4i. Nh\u00e2n d\u00e2n th\u00f4n Ti\u1ec3u L\u00ea li\u1ec1n \u0111em \u00e1o m\u0169 c\u1ee7a \u00f4ng mai t\u00e1ng \u1edf h\u00ecnh kim tinh c\u1ea1nh h\u00e0nh cung, m\u1ed9t m\u1eb7t x\u00e2y mi\u1ebfu th\u1edd c\u00fang. Vua L\u00ea th\u01b0\u01a1ng \u00f4ng l\u00e0 v\u1ecb c\u00f4ng th\u1ea7n c\u00f3 c\u00f4ng di\u1ec7t gi\u1eb7c c\u1ee9u n\u01b0\u1edbc b\u00e8n ban s\u1eafc phong l\u00e0m Th\u01b0\u1ee3ng \u0111\u1eb3ng ph\u00fac th\u1ea7n, chu\u1ea9n y cho th\u00f4n Ti\u1ec3u L\u00ea x\u00e3 Nh\u01b0 Qu\u1ef3nh l\u00e0m n\u01a1i \u0111\u1ec1n ch\u00ednh. B\u1ea0CH TH\u1ee4 V\u00c0 HO\u00c0NG QUY\u1ebeT T\u01b0\u01a1ng truy\u1ec1n c\u00f3 m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi t\u00ean l\u00e0 L\u00ea Anh \u1edf ph\u01b0\u1eddng B\u00f9i, x\u00e3 An Quy\u1ebft, huy\u1ec7n An \u0110\u1ecbnh nh\u00e0 ngh\u00e8o, th\u01b0\u1eddng l\u00ean n\u00fai h\u00e1i c\u1ee7i l\u00e0m k\u1ebf sinh s\u1ed1ng. M\u1ed9t h\u00f4m anh ta g\u1eb7p m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi con g\u00e1i \u1edf trang An X\u00e1 c\u00f9ng huy\u1ec7n, tu\u1ed5i \u0111\u00e3 ba ch\u1ee5c m\u00e0 c\u00f2n \u0111\u1ee9ng tr\u00f4ng \u1edf b\u00ean c\u1ea1nh n\u00fai. L\u00ea Anh t\u1ecf l\u1eddi vui c\u01b0\u1eddi v\u1edbi Tr\u1ea7n Th\u1ecb v\u00e0 c\u00f9ng nhau \u0111\u00ednh ngh\u0129a v\u1ee3 ch\u1ed3ng. C\u00f3 m\u1ed9t l\u1ea7n hai v\u1ee3 ch\u1ed3ng v\u00e0o n\u00fai \u0111\u1ed1n c\u1ee7i, khi \u0111i qua b\u1edd s\u00f4ng, h\u1ecd th\u1ea5y m\u1ed9t \u0111o\u1ea1n g\u1ed7 tr\u00f4i l\u1ec1nh b\u1ec1nh c\u00f3 hai con r\u1eafn, m\u1ed9t tr\u1eafng m\u1ed9t v\u00e0ng b\u00e1m \u1edf hai \u0111\u1ea7u kh\u00fac g\u1ed7. V\u1ee3 \u00f4ng c\u1ea7m dao ch\u00e9m v\u00e0o con r\u1eafn, m\u00e1u b\u1eafn v\u00e0o m\u00ecnh, t\u1eeb \u0111\u00f3 c\u1ea3m \u0111\u1ed9ng m\u00e0 c\u00f3 mang. \u0110\u1eaby th\u00e1ng b\u00e0 \u0111\u1ebb \u0111\u01b0\u1ee3c hai c\u1eadu con trai, m\u1ed9t \u0111\u1ee9a m\u1eb7t vu\u00f4ng m\u1eaft tr\u1eafng, \u0111\u1ee9a kia m\u1eb7t to m\u1eaft v\u00e0ng, m\u00ecnh m\u1ea9y n\u1ed5i v\u00e2n nh\u01b0 l\u00e0 da r\u1eafn. \u00d4ng b\u00e0 \u0111\u1eb7t t\u00ean cho hai \u00f4ng l\u00e0 B\u1ea1ch Th\u1ee5 v\u00e0 Ho\u00e0ng Quy\u1ebft. L\u1edbn l\u00ean, m\u1ed9t \u00f4ng th\u00edch b\u01a1i l\u1ed9i, \u0111\u1ea5u tr\u00ed v\u1edbi th\u1ee7y t\u1ec1, m\u1ed9t \u00f4ng th\u00edch leo n\u00fai, \u0111\u1ea5u l\u1ef1c v\u1edbi S\u01a1n th\u1ea7n, ai n\u1ea5y \u0111\u1ec1u cho l\u00e0 thi\u00ean th\u1ea7n gi\u00e1ng sinh. H\u1ed3i \u1ea5y qu\u00e2n Minh sang x\u00e2m chi\u1ebfm, vua h\u1ea1 chi\u1ebfu c\u1ea7u hi\u1ec1n. Khi \u0111i qua ph\u01b0\u1eddng B\u00f9i, trang An Quy\u1ebft thu\u1ed9c tr\u1ea5n Thanh H\u00f3a, nghe ti\u1ebfng \u1edf \u0111\u00e2y c\u00f3 hai v\u1ecb thi\u00ean th\u1ea7n gi\u00e1ng sinh, b\u00e8n cho v\u1eddi \u0111\u1ebfn, giao cho hai v\u1ecb nhi\u1ec7m v\u1ee5 \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c. M\u1ed9t \u00f4ng c\u1ea7m qu\u00e2n \u0111\u01b0\u1eddng b\u1ed9, m\u1ed9t \u00f4ng c\u1ea7m qu\u00e2n \u0111\u01b0\u1eddng th\u1ee7y tr\u1eeb di\u1ec7t \u0111\u01b0\u1ee3c qu\u00e2n ngh\u1ecbch t\u1eb7c. Nh\u00e0 vua ban th\u01b0\u1edfng t\u01b0\u1edbc l\u1ed9c hai \u00f4ng \u0111\u1ec1u h\u1ebft s\u1ee9c t\u1eeb ch\u1ed1i, t\u00e2u xin cho v\u1ec1 chu du s\u01a1n th\u1ee7y. Nh\u00e0 vua ph\u00ea chu\u1ea9n v\u00e0 ban cho b\u00e0i th\u01a1 r\u1eb1ng: Long v\u00e2n nh\u1ea5t h\u1ed9i ho\u00e1n tinh th\u1ea7n H\u1ea1ch \u0111\u1eafc sinh th\u1ea7n th\u1eed l\u01b0\u1ee1ng qu\u00e2n","Nh\u1ea5t \u0111\u00e1n linh thanh tr\u1eeb Minh kh\u1ea5u Thi\u00ean thu h\u01b0\u01a1ng h\u1ecfa t\u1ea1i b\u00f9i d\u00e2n Ngh\u0129a l\u00e0: \\\"G\u1eb7p h\u1ed9i gi\u00f3 tinh th\u1ea7n ph\u1ea5n ph\u00e1t, may \u0111\u01b0\u1ee3c hai \u00f4ng n\u00e0y gi\u00e1ng sinh xu\u1ed1ng \u0111\u1eddi. M\u1ed9t s\u1edbm n\u1ed5i ti\u1ebfng oai binh di\u1ec7t tr\u1eeb gi\u1eb7c Minh, ngh\u00ecn n\u0103m h\u01b0\u01a1ng h\u1ecfa \u1edf d\u00e2n B\u00f9i Trang\\\". M\u1ed9t th\u1eddi gian sau, hai v\u1ecb c\u00f9ng h\u00f3a \u1edf x\u1ee9 C\u1eeda Ch\u00f9a thu\u1ed9c \u0111\u1ecba ph\u1eadn B\u1ea3n Trang, nh\u00e2n d\u00e2n \u0111\u1ebfn xem \u0111\u00e3 th\u1ea5y m\u1ed1i x\u00f4ng \u0111\u1ea5t th\u00e0nh hai n\u1ea5m m\u1ea3, h\u1ecd l\u1eadp mi\u1ebfu th\u1edd r\u1ed3i d\u00e2ng bi\u1ec3u t\u00e2u l\u00ean tri\u1ec1u \u0111\u00ecnh. Nh\u00e0 vua th\u01b0\u01a1ng nh\u1edb c\u00f4ng th\u1ea7n cho qu\u00e2n v\u1ec1 l\u00e0ng l\u00e0m l\u1ec5 th\u0103m vi\u1ebfng bao phong l\u00e0m Th\u01b0\u1ee3ng \u0111\u1eb3ng ph\u00fac th\u1ea7n. NGUY\u1ec4N PH\u1ee4C Nguy\u1ec5n Ph\u1ee5c, ng\u01b0\u1eddi x\u00e3 \u0110o\u00e0n T\u00f9ng, Huy\u1ec7n Gia L\u1ed9c, x\u1ee9 H\u1ea3i D\u01b0\u01a1ng, thi \u0111\u1ed7 Ho\u00e0ng gi\u00e1p khoa Qu\u00ed d\u1eadu (1453), ni\u00ean hi\u1ec7u Th\u00e1i h\u00f2a, \u0111\u1eddi vua L\u00ea Nh\u00e2n T\u00f4ng. L\u00e0m quan trong vi\u1ec7n H\u00e0n l\u00e2m, th\u0103ng tham ngh\u1ecb Ch\u00ednh s\u1ef1 vi\u1ec7n. Gi\u00e1m th\u1ecb khoa thi n\u0103m Qu\u00ed m\u00f9i (1463), n\u0103m quang thu\u1eadn th\u1ee9 t\u00e1m (1467) b\u1ed5 ch\u1ee9c Th\u1eeba tuy\u00ean Tham ngh\u1ecb x\u1ee9 Thanh H\u00f3a. S\u1eafc d\u1ee5 r\u1eb1ng: \u201c...N\u0103m tr\u01b0\u1edbc sai ng\u01b0\u01a1i \u0111i s\u1ee9 ph\u01b0\u01a1ng B\u1eafc \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ea1nh kh\u1ecfe m\u00e0 v\u1ec1, n\u0103m nay cho g\u1ecdi l\u1ea1i d\u00e2ng l\u1eddi hay \u0111\u00e1ng khen, nay sai gi\u00e1m th\u1eeba Nguy\u1ec5n L\u1ed7i mang b\u1ea1c th\u01b0\u1edfng cho \u0111\u1ec3 n\u1ebfu l\u00f2ng trung h\u1ebft t\u00ecnh v\u00ec ta, n\u00ean nh\u1eadn l\u1ea5y\\\". B\u1ea5y gi\u1edd vua n\u01b0\u1edbc Chi\u00eam l\u00e0 Tr\u00e0 To\u00e0n c\u1eady m\u00ecnh h\u00f9ng m\u1ea1nh th\u01b0\u1eddng \u0111em qu\u00e2n x\u00e2m ph\u1ea1m qu\u1ea5y nhi\u1ec5u bi\u00ean gi\u1edbi, l\u1ea1i c\u1ea7u nh\u00e0 Minh vi\u1ec7n tr\u1ee3 \u0111\u1ec3 \u0111\u00e1nh n\u01b0\u1edbc ta. N\u0103m \u0111\u1ea7u H\u1ed3ng \u0110\u1ee9c (1470) Vua L\u00ea Th\u00e1nh T\u00f4ng th\u00e2n mang qu\u00e2n \u0111i b\u00ecnh Chi\u00eam, phong Th\u1eeba Tuy\u00ean Tham ngh\u1ecb Nguy\u1ec5n Ph\u1ee5c l\u0129nh ch\u1ee9c \u0110\u1ed1c l\u01b0\u01a1ng \u0111\u00f4 ch\u1ec9 huy.>\u0110o\u00e0n thuy\u1ec1n l\u01b0\u01a1ng b\u1ecb s\u00f3ng \u0111\u00e1nh c\u1ea3n tr\u1edf sai l\u1ee1 h\u1eb9n k\u1ef3, t\u01b0\u1edbng ch\u1ec9 huy ph\u1ea3i ch\u1ecbu qu\u00e2n ph\u00e1p - N\u00e0ng h\u1ea7u M\u1ef9 Da mang linh c\u1eefu \u00f4ng xu\u1ed1ng thuy\u1ec1n \u0111\u01b0a v\u1ec1 an t\u00e1ng \u1edf khu Mao C\u00e1, g\u1ea7n n\u01a1i \u00f4ng \u0111\u00f3ng thuy\u1ec1n l\u01b0\u01a1ng \u0111\u1ee3i ng\u00e0y v\u01b0\u1ee3t c\u1eeda Th\u1ea7n Ph\u00f9, r\u1ed3i \u1edf l\u1ea1i \u0111\u00f3 tr\u00f4ng nom ph\u1ea7n m\u1ed9. Sau khi chi\u1ebfn th\u1eafng Chi\u00eam Th\u00e0nh. Vua L\u00ea tr\u00ean \u0111\u01b0\u1eddng v\u1ec1 g\u1eb7p gi\u00f3 to, s\u00f3ng l\u1edbn, bi\u1ec3n \u0111\u1ed9ng thuy\u1ec1n kh\u00f4ng \u0111i \u0111\u01b0\u1ee3c. M\u1ed9t \u0111\u00eam nh\u00e0 vua thao th\u1ee9c tai nghe gi\u00f3 g\u00e0o, s\u00f3ng d\u1eady, tr\u1eb1n tr\u1ecdc kh\u00f4ng sao ng\u1ee7 \u0111\u01b0\u1ee3c, s\u1ef1c ngh\u0129 thuy\u1ec1n l\u01b0\u01a1ng nh\u1ee1","k\u1ef3 h\u1ea1n l\u00e0 do s\u00f3ng gi\u00f3 g\u00e2y ra, trong l\u00f2ng h\u1ed1i h\u1eadn th\u01b0\u01a1ng \u0110\u1ed1c L\u01b0\u01a1ng quan b\u1ecb th\u00e1c oan, trong l\u00fac m\u01a1 m\u00e0ng, vua th\u1ea5y \u00f4ng nhung trang t\u1ec1 ch\u1ec9nh \u0111\u1ee9ng tr\u01b0\u1edbc gi\u01b0\u1eddng ng\u1ef1 t\u00e2u: \\\"K\u1ebb h\u1ea1 th\u1ea7n c\u1ea3m \u01a1n tri ng\u1ed9 c\u1ee7a b\u1ec7 h\u1ea1 n\u00ean d\u1eabu th\u00e1c, linh h\u1ed3n v\u1eabn theo ra chi\u1ebfn tr\u1eadn. Nay nh\u1edd h\u1ed3ng ph\u00fac Qu\u1ed1c gia, b\u1ec7 h\u1ea1 d\u1eb9p xong Chi\u00eam kh\u1ea5u, h\u1ea1 th\u1ea7n l\u1ea1i xin theo h\u1ed9 gi\u00e1 kh\u1ea3i ho\u00e0n\\\". Vua L\u00ea ch\u1ee3t t\u1ec9nh, tr\u00f4ng ra v\u1eebng \u0111\u00f4ng \u0111\u00e3 h\u1eedng s\u00e1ng, bi\u1ec3n l\u1eb7ng s\u00f3ng y\u00ean. \u0110\u1ea1i qu\u00e2n v\u01b0\u1ee3t bi\u1ec3n tr\u1edf v\u1ec1 y\u00ean \u1ed5n. Vua L\u00ea Th\u00e1nh T\u00f4ng truy phong \u0110\u1ed1c l\u01b0\u01a1ng quan Nguy\u1ec5n Ph\u1ee5c t\u01b0\u1edbc \u0110\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng bi\u1ec3n \u0110\u00f4ng H\u1ea3i, l\u00e0m ph\u00fac th\u1ea7n l\u00e0ng C\u1ed5 \u0110\u00e0 v\u00e0 l\u1eadp \u0111\u1ec1n th\u1edd b\u00ean l\u0103ng m\u1ed9. \u1ede Ninh B\u00ecnh, Nam H\u00e0 c\u0169ng c\u00f3 \u0111\u1ec1n th\u1edd \u00f4ng. Ri\u00eang th\u1ea7n ph\u1ea3 s\u1ed1 \u0111\u1ec1n thu\u1ed9c huy\u1ec7n Gia Vi\u1ec5n ch\u00e9p: t\u01b0\u1edbng Nguy\u1ec5n Ph\u1ee5c kh\u00f4ng cho qu\u00e2n s\u0129 m\u1ea1o hi\u1ec3m v\u01b0\u1ee3t b\u1ec3 trong khi gi\u00f3 to s\u00f3ng c\u1ea3, m\u00ecnh \u00f4ng ch\u1ecbu qu\u00e2n ph\u00e1p, qu\u00e2n s\u0129 \u0111\u01b0\u1ee3c an to\u00e0n. N\u00ean c\u00f3 v\u1ebf \u0111\u1ed1i. - H\u00e3i L\u00e3ng tr\u1edf l\u01b0\u01a1ng thuy\u1ec1n, nh\u1ea5t d\u1ea1 C\u00e0n m\u00f4n \u0111a ho\u1ea1t m\u1ea1nh. T\u1ea1m d\u1ecbch: - S\u1ee3 s\u00f3ng tr\u1edf thuy\u1ec1n l\u01b0\u01a1ng, m\u1ed9t t\u1ed1i c\u1eeda C\u00e0n nhi\u1ec1u m\u1ea1ng s\u1ed1ng. Th\u1eddi x\u01b0a quan qu\u00e2n ch\u1edf l\u01b0\u01a1ng tr\u00ean s\u00f4ng bi\u1ec3n th\u01b0\u1eddng c\u1ea7u th\u1ea7n ph\u00f9 h\u1ed9 gi\u00f3 l\u1eb7ng s\u00f3ng y\u00ean. C\u00f3 n\u01a1i g\u1ecdi \u0110\u00f4ng H\u1ea3i \u0111\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng l\u00e0 \\\"Th\u1ea7n gi\u00f3\\\". \u0110\u1ec1n th\u1edd \u0110\u00f4ng H\u1ea3i \u0111\u1ea1i v\u01b0\u01a1ng \u1edf C\u1ed5 \u0110\u00e0 nay c\u00f2n gi\u1eef \u0111\u01b0\u1ee3c nhi\u1ec1u \u0111\u1ea1o s\u1eafc phong th\u1ea7n qua c\u00e1c tri\u1ec1u phong ki\u1ebfn. S\u01a0N LINH TH\u1ea0CH TH\u1ea6N T\u01b0\u01a1ng truy\u1ec1n \u0111\u1eddi L\u00ea Th\u00e1i T\u00f4ng, c\u00f3 qu\u00e2n Chi\u00eam Th\u00e0nh k\u00e9o \u0111\u1ebfn x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c, nhi\u1ec5u h\u1ea1i nh\u00e2n d\u00e2n \u1edf v\u00f9ng bi\u00ean gi\u1edbi. Nh\u00e0 vua th\u00e2n chinh c\u1ea7m qu\u00e2n d\u1eb9p gi\u1eb7c \u0111\u00e3 m\u1ea5y tr\u1eadn m\u00e0 kh\u00f4ng ph\u00e2n th\u1eafng b\u1ea1i b\u00e8n h\u1ecdp qu\u1ea7n th\u1ea7n l\u1ea1i \u0111\u1ec3 b\u00e0n b\u1ea1c k\u1ebf ho\u1ea1ch t\u00e1c chi\u1ebfn, sau \u0111\u00f3 \u0111\u00e1nh m\u1ed9t tr\u1eadn \u0111\u1ea1i th\u1eafng, qu\u00e2n Chi\u00eam ph\u1ea3i r\u00fat ch\u1ea1y. Sau khi chi\u1ebfn th\u1eafng, qu\u00e2n ta kh\u1ea3i ho\u00e0n qua trang Th\u1ee5c S\u01a1n, thu\u1ed9c huy\u1ec7n \u0110\u00f4ng S\u01a1n, ph\u1ee7 Thi\u1ec7u Thi\u00ean t\u1ed5ng Thanh H\u00f3a v\u00e0o l\u00fac tr\u1eddi \u0111\u00e3 x\u1ebf chi\u1ec1u. Nh\u00e0 vua truy\u1ec1n cho t\u1ea1m \u0111\u00f3ng qu\u00e2n t\u1ea1i \u0111\u00e2y. \u0110\u00eam \u1ea5y l\u00e0 \u0111\u00eam th\u00e1ng n\u0103m, tr\u1eddi quang m\u00e2y t\u1ea1nh. Qu\u00e2n l\u00ednh b\u1ed7ng th\u1ea5y tr\u00ean n\u00fai c\u00f3 m\u1ed9t ch\u1ed7 s\u00e1ng l\u00f3ng \u00e1nh nh\u01b0 ng\u1ecdc. Ai n\u1ea5y cho l\u00e0 vi\u1ec7c l\u1ea1, b\u00e8n t\u00e2u cho vua bi\u1ebft. \u0110\u1ebfn s\u00e1ng h\u00f4m sau, nh\u00e0 vua l\u00ean ngay n\u00fai xem th\u00ec ch\u1ec9 th\u1ea5y c\u00f3 m\u1ed9t h\u00f2n \u0111\u00e1 tr\u1eafng tr\u00f2n tr\u0129nh, ph\u00eda t\u00e2y b\u1eafc qu\u1ea3 n\u00fai \u1ea5y c\u00f3 m\u1ed9t ng\u00f4i ch\u00f9a. Nh\u00e0 vua thung dung \u0111\u1ebfn th\u0103m ng\u00f4i","ch\u00f9a, th\u1ea5y phong c\u1ea3nh th\u1ef1c l\u00e0 \u0111\u00e1ng y\u00eau. Ngay l\u00fac \u0111\u00f3, b\u1ed7ng c\u00f3 \u0111\u00e1m m\u00e2y v\u00e0ng s\u00e0 xu\u1ed1ng, nh\u00e0 vua ban cho ch\u00f9a c\u00e1i t\u00ean l\u00e0 V\u00e2n Linh. M\u00e0u \u0111\u1ea5t \u1edf n\u00fai n\u00e0y v\u00e0ng, c\u00f3 nhi\u1ec1u \u0111\u00e1 qu\u00ed. Nh\u00e0 vua b\u00e8n xu\u1ed1ng b\u1ea3n trang v\u1eddi nh\u00e2n d\u00e2n v\u00e0 ph\u1ee5 l\u00e3o \u0111\u1ebfn, truy\u1ec1n l\u1eadp ng\u00f4i mi\u1ebfu nh\u1ecf ch\u1ed7 h\u00f2n \u0111\u00e1 s\u00e1ng \u0111\u1ec3 th\u1edd ph\u1ee5ng S\u01a1n linh Th\u1ea1ch th\u1ea7n. T\u1eeb \u0111\u00f3 nh\u00e2n d\u00e2n th\u1edd ph\u1ee5ng l\u00e0m b\u1ea3n th\u1ed5 linh th\u1ea7n. \u0110\u1ebfn \u0111\u1eddi vua L\u00ea Th\u00e1nh T\u00f4ng, thi\u00ean h\u1ea1 th\u00e1i b\u00ecnh, m\u00f9a m\u00e0ng thu ho\u1ea1ch r\u1ea5t t\u1ed1t. Gi\u1eb7c Chi\u00eam Th\u00e0nh l\u1ea1i kh\u1edfi binh x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c bi\u00ean gi\u1edbi, nh\u00e0 vua th\u00e2n chinh \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c, qu\u00e2n k\u00e9o \u0111\u1ebfn \u0111\u1ecba ph\u1eadn trang Th\u1ee5c Ki\u00ean thu\u1ed9c huy\u1ec7n \u0110\u00f4ng S\u01a1n, Thanh H\u00f3a, th\u1ea5y n\u01a1i \u0111\u00e2y d\u00e2n th\u01b0a \u0111\u1ea5t hi\u1ec3m c\u00f3 n\u00fai non bao b\u1ecdc, c\u00f3 th\u1ec3 \u0111\u00f3ng qu\u00e2n, nh\u00e0 vua b\u00e8n ra l\u1ec7nh c\u1eafm tr\u1ea1i \u1edf \u0111\u00f3 \u0111\u1ec3 cho qu\u00e2n s\u0129 ngh\u1ec9 ng\u01a1i v\u00e0 luy\u1ec7n t\u1eadp chi\u1ebfn \u0111\u1ea5u. \u0110\u00f3ng qu\u00e2n m\u1edbi \u0111\u01b0\u1ee3c v\u00e0i ba h\u00f4m, c\u1ee9 \u0111\u1ebfn l\u00fac t\u1eadp th\u00ec m\u01b0a to gi\u00f3 l\u1edbn n, m\u00e2y m\u00f9 \u0111en ngh\u1ecbt b\u1ea7u tr\u1eddi, l\u00e0m cho qu\u00e2n s\u0129 kh\u00f4ng sao t\u1eadp \u0111\u01b0\u1ee3c. Nh\u00e0 vua c\u1ea3 gi\u1eadn ph\u00e1n: \u201c\u0110\u1ea5t n\u00e0y th\u1ea7n c\u00f3 anh linh th\u00ec ph\u1ea3i ph\u00f2 vua \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c, ch\u1edb \u0111\u00e2u l\u1ea1i l\u00e0m tr\u1edf ng\u1ea1i vi\u1ec7c qu\u00e2n c\u1ee7a ta\\\". Li\u1ec1n ngay sau \u0111\u00f3, m\u01b0a t\u1ea1nh gi\u00f3 ng\u1eebng, b\u1ea7u tr\u1eddi tr\u1edf l\u1ea1i s\u00e1ng s\u1ee7a nh\u01b0 th\u01b0\u1eddng. Nh\u00e0 vua cho v\u1eddi nh\u00e2n d\u00e2n v\u00e0 ph\u1ee5 l\u00e3o trong v\u00f9ng \u0111\u1ebfn h\u1ecfi th\u00ec c\u00f3 ba v\u1ecb tr\u01b0\u1edfng l\u00e3o l\u00e0 Nguy\u1ec5n C\u00f4ng Th\u1ee9, \u0110\u00e0m C\u00f4ng Ph\u00fa v\u00e0 L\u00ea C\u00f4ng Phong t\u00e2u tr\u00ecnh kh\u00fac tri\u1ebft v\u1ec1 s\u1ef1 anh linh c\u1ee7a th\u1ea7n n\u00fai cho nh\u00e0 vua nghe. Nh\u00e0 vua sai l\u1eadp \u0111\u00e0n tr\u00e0ng c\u1ea7u \u0111\u1ea3o lu\u00f4n m\u1ea5y ng\u00e0y \u0111\u00eam. \u0110\u1ebfn gi\u1edd t\u00ed, \u0111\u00eam m\u01b0\u1eddi t\u01b0 th\u00e1ng hai, n\u0103m canh t\u00ed, nh\u00e0 vua th\u1ee9c gi\u1ea5c, nghe tr\u00ean n\u00fai c\u00f3 ti\u1ebfng g\u00e0 g\u00e1y v\u00e0 c\u00f3 ba ti\u1ebfng n\u1ed5i l\u00ean nh\u01b0 s\u1ea5m. Nh\u00e0 vua sai t\u1ea3 h\u1eefu l\u00ean ngay ch\u1ed7 \u0111\u00f3 xem c\u00f3 g\u00ec l\u1ea1. B\u1ecdn h\u1ecd v\u00e2ng m\u1ec7nh \u0111i xem x\u00e9t r\u1ed3i v\u1ec1 t\u00e2u: \u201cTr\u00ean n\u00fai ch\u1ec9 c\u00f3 m\u1ed9t h\u00f2n \u0111\u00e1 r\u1ea5t tr\u1eafng \u0111\u1ee9ng tr\u01a1 tr\u01b0\u1edbc mi\u1ebfu. T\u1eeb ch\u1ed7 \u0111\u00f3 tr\u00f4ng ra b\u1ed1n ph\u00eda \u0111\u1ec1u v\u1eafng v\u1ebb, kh\u00f4ng th\u1ea5y c\u00f3 hi\u1ec7n tr\u1ea1ng g\u00ec \u0111\u00e1ng ch\u00fa \u00fd\\\". Nh\u00e0 vua cho l\u00e0 vi\u1ec7c qu\u00e1i l\u1ea1. S\u00e1ng ra, sai quan l\u00e0m l\u1ec5 t\u1ebf b\u00e1i t\u1ea1. \u0110\u1ebfn gi\u1eefa tr\u01b0a ng\u00e0y 15, t\u1ee9c l\u00e0 sau m\u1ed9t ng\u00e0y, tr\u1eddi \u0111\u1ea5t v\u1ee5t t\u1ed1i t\u0103m m\u00f9 m\u1ecbt, m\u01b0a gi\u00f3 k\u00e9o \u0111\u1ebfn s\u1ea7m s\u1eadp, khi \u1ea5y nh\u00e0 vua c\u1ea3m th\u1ea5y b\u00e2ng khu\u00e2ng, nh\u00ecn l\u00ean n\u00fai th\u1ea5y m\u1ed9t con g\u00e0 tr\u1ed1ng \u0111\u1eadu tr\u00ean h\u00f2n \u0111\u00e1 tr\u1eafng, r\u1ed3i l\u1ea1i t\u1eeb tr\u00ean n\u00fai \u0111i xu\u1ed1ng su\u1ed1i \u1edf c\u1ea1nh \u0111\u00e0n tr\u00e0ng v\u00e0 c\u1ee9 n\u1ed5i l\u1ec1nh b\u1ec1nh tr\u00ean m\u1eb7t n\u01b0\u1edbc. Nh\u00e0 vua sai ng\u01b0\u1eddi ra t\u1eadn n\u01a1i xem th\u00ec con g\u00e0 \u1ea5y bi\u1ebfn m\u1ea5t, ch\u1ec9 c\u00f2n c\u00f3 h\u00f2n \u0111\u00e1 tr\u1eafng n\u1ed5i tr\u00ean m\u1eb7t n\u01b0\u1edbc. Nh\u00e0 vua cho v\u1edbt h\u00f2n \u0111\u00e1 \u0111\u00f3 \u0111em l\u00ean tr\u00ean \u0111\u00e0n \u0111\u1ec3 l\u1ec5 b\u00e1i, ng\u00e0y \u0111\u00eam \u0111\u00e8n nhang cung k\u00ednh. NGUY\u1ec4N H\u1ed2NG H\u1ed3i L\u00ea Th\u00e1i T\u1ed5 \u0111\u00e1nh qu\u00e2n Minh, c\u00f3 Nguy\u1ec5n H\u1ed3ng, ng\u01b0\u1eddi trang Nguy\u1ec5n X\u00e1 huy\u1ec7n Ch\u00e2u Ph\u00fac tr\u1ea5n Ngh\u1ec7 An c\u00f3 t\u00e0i n\u0103ng thao l\u01b0\u1ee3c, \u0111\u01b0\u1ee3c nh\u00e0 vua y\u00eau","m\u1ebfn, trao cho ch\u1ee9c \u0111\u1ea1i t\u01b0\u1edbng qu\u00e2n, h\u1ee3p s\u1ee9c v\u1edbi Th\u00e1i \u00fay L\u00ea Kh\u00f4i \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c \u00f4ng th\u01b0\u1eddng qua l\u1ea1i trang Trung Th\u1eafc \u0111\u1ec3 chi\u00eau m\u1ed9 binh s\u0129. \u0110\u1ebfn \u0111\u00e2u \u00f4ng c\u0169ng \u0111\u01b0\u1ee3c nh\u00e2n d\u00e2n th\u1ea7n ph\u1ee5c, h\u1ecd kh\u00f4ng ti\u1ebfc g\u00f3p s\u1ee9c ng\u01b0\u1eddi s\u1ee9c c\u1ee7a \u1ee7ng h\u1ed9 ngh\u0129a qu\u00e2n. M\u1ed9t l\u1ea7n \u00f4ng ph\u1ee5ng m\u1ec7nh \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c t\u1ea1i \u0111\u1ecba ph\u1eadn Ng\u1ecdc S\u01a1n, ch\u1ec9 m\u1ed9t tr\u1eadn m\u00e0 qu\u00e2n gi\u1eb7c b\u1ecf ch\u1ea1y t\u00e1n lo\u1ea1n. Sau khi d\u1eb9p y\u00ean gi\u1eb7c Minh, vua phong \u00f4ng l\u00e0 Kh\u01b0\u01a1ng qu\u1ed1c c\u00f4ng th\u1ea7n. \u00d4ng d\u00e2ng bi\u1ec3u t\u00e2u tr\u00ecnh xin nh\u00e0 vua cho v\u1ec1 l\u1eadp \u1ea5p t\u1ea1i th\u00f4n Trung Th\u1eafc. Vua chu\u1ea9n y, \u00f4ng v\u1ec1 chi\u00eau t\u1eadp d\u00e2n b\u1ea3n l\u1eadp ri\u00eang m\u1ed9t khu. \u00d4ng xu\u1ea5t ti\u1ec1n d\u1ef1ng ch\u00f9a, \u0111\u00fac t\u01b0\u1ee3ng. Khu \u0111\u1ea5t \u1ea5y \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u1eb7t t\u00ean l\u00e0 V\u1ecbnh T\u1ed1 v\u00e0 \u0111\u01b0\u1ee3c mi\u1ec5n thu\u1ebf ba n\u0103m. Ch\u1eb3ng bao l\u00e2u, d\u00e2n khu V\u1ecbnh T\u1ed1 l\u00e0m \u0103n r\u1ea5t th\u1ecbnh v\u01b0\u1ee3ng. \u0110\u1ebfn n\u0103m ngo\u00e0i 60 tu\u1ed5i, \u00f4ng c\u00e1o quan v\u1ec1 h\u01b0u d\u01b0\u1ee1ng t\u1ea1i khu V\u1ecbnh T\u1ed1. M\u1eb7c d\u00f9 kh\u00f4ng tham gia vi\u1ec7c tri\u1ec1u ch\u00ednh song tri\u1ec1u \u0111\u00ecnh v\u1eabn th\u01b0\u1eddng h\u1ecfi \u00f4ng m\u01b0u k\u1ebf d\u1ef1ng n\u01b0\u1edbc v\u00e0 gi\u1eef n\u01b0\u1edbc. \u00d4ng v\u1eabn tham gia r\u1ea5t t\u1eadn t\u00e2m. Hai m\u01b0\u01a1i n\u0103m sau, \u00f4ng ch\u00edn m\u01b0\u01a1i ba tu\u1ed5i, kh\u00f4ng \u1ed1m \u0111au g\u00ec, h\u00f3a r\u1ea5t nh\u1eb9 nh\u00e0ng. \u0110\u00f3 l\u00e0 ng\u00e0y 15 th\u00e1ng 6. D\u00e2n l\u00e0m l\u1ec5 an t\u00e1ng v\u00e0 x\u00e2y l\u0103ng t\u1ea1i b\u1ea3n khu. Nh\u00e0 vua r\u1ea5t th\u01b0\u01a1ng ti\u1ebfc v\u1ecb c\u00f4ng th\u1ea7n h\u1ebft l\u00f2ng v\u00ec d\u00e2n v\u00ec n\u01b0\u1edbc, b\u00e8n sai quan v\u1ec1 l\u00e0m l\u1ec5 c\u00fang t\u1ebf \u1edf b\u1ea3n khu, truy phong l\u00e0 Th\u01b0\u1ee3ng \u0111\u1eb3ng ph\u00fac th\u1ea7n chu\u1ea9n y cho d\u00e2n V\u1ecbnh T\u1ed1 l\u00e0m con h\u01b0\u01a1ng, d\u1ef1ng \u0111\u1ec1n ch\u00ednh \u0111\u1ec3 th\u1edd ph\u1ee5ng mu\u00f4n \u0111\u1eddi. Khi L\u00ea Th\u00e1nh T\u00f4ng c\u1ea7m qu\u00e2n \u0111i \u0111\u00e1nh Chi\u00eam Th\u00e0nh, qua b\u1ea3n khu nghe c\u00f3 ti\u1ebfng reo h\u00f2 trong \u0111\u1ec1n. Vua truy\u1ec1n d\u1eebng l\u1ea1i xem x\u00e9t th\u00ec \u0111\u1ebfn \u0111\u00eam vua chi\u00eam bao th\u1ea5y m\u1ed9t \u00f4ng gi\u00e0 hi\u1ec7n l\u00ean b\u1ea3o: \\\"T\u00f4i sau khi m\u1ea5t \u0111\u01b0\u1ee3c phong l\u00e0m ph\u00fac th\u1ea7n, nay mu\u1ed1n hi\u1ec3n linh gi\u00fap vua \u0111\u00e1nh gi\u1eb7c\u201d. Vua t\u1ec9nh m\u1ed9ng, k\u00edp truy\u1ec1n qu\u00e2n l\u00e0m l\u1ec5 c\u1ea7u \u0111\u1ea3o. Sau \u0111\u00f3 vua ti\u1ebfn \u0111\u00e1nh Chi\u00eam Th\u00e0nh, th\u1eafng m\u1ed9t tr\u1eadn c\u1ef1c k\u1ef3 oanh li\u1ec7t. Vua \u0111em qu\u00e2n v\u1ec1, truy\u1ec1n cho l\u00e0m l\u1ec5 t\u1ea1 \u1edf ng\u00f4i mi\u1ebfu khu V\u1ecbnh T\u1ed1, c\u1ea5p th\u00eam cho d\u00e2n 43 quan ti\u1ec1n c\u00f4ng, chi v\u00e0o kho\u1ea3n \u0111\u00e8n h\u01b0\u01a1ng c\u00fang t\u1ebf h\u00e0ng n\u0103m. Sau \u0111\u00f3 vua l\u1ea1i c\u1ea5p th\u00eam 45 quan \u0111\u1ec3 tr\u00f9ng tu mi\u1ebfu m\u1ea1o, \u0111\u1ed3ng th\u1eddi ph\u00ea chu\u1ea9n cho d\u00e2n V\u1ecbnh T\u1ed1 l\u00e0m con h\u01b0\u01a1ng ph\u1ee5ng th\u1edd m\u00e3i m\u00e3i. TH\u1ea6N CAO MINH T\u01b0\u01a1ng truy\u1ec1n n\u0103m \u0110\u1ea1i B\u1ea3o \u0111\u1eddi L\u00ea Th\u00e1i T\u00f4ng, qu\u00e2n Chi\u00eam Th\u00e0nh k\u00e9o sang x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c. Nh\u00e0 vua cho t\u01b0\u1edbng k\u00e9o qu\u00e2n \u0111i \u0111\u00e1nh song m\u1ea5y tr\u1eadn li\u1ec1n m\u00e0 v\u1eabn ch\u01b0a ph\u00e2n th\u1eafng b\u1ea1i. Nh\u00e0 vua l\u1ea5y l\u00e0m lo b\u00e8n ng\u1ef1 gi\u00e1 th\u00e2n chinh. Vua cho c\u1ea7u \u0111\u1ea3o c\u00e1c \u0111\u1ec1n mi\u1ebfu trong n\u01b0\u1edbc, \u0111\u00e2u \u0111\u00e2u c\u0169ng l\u1eadp \u0111\u00e0n tr\u00e0ng c\u00fang t\u1ebf."]
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342
- 343
- 344
- 345
- 346
- 347
- 348
- 349
- 350
- 351
- 352
- 353
- 354
- 355
- 356
- 357
- 358
- 359
- 360
- 361
- 362
- 363
- 364
- 365
- 366
- 367
- 368
- 369
- 370
- 371
- 372
- 373
- 374
- 375
- 376
- 377
- 378
- 379
- 380
- 381
- 382
- 383
- 384
- 385
- 386
- 387
- 388
- 389
- 390
- 391
- 392
- 393
- 394
- 395
- 396
- 397
- 398
- 399
- 400
- 401
- 402
- 403
- 404
- 405
- 406
- 407
- 408
- 409
- 410
- 411
- 412
- 413
- 414
- 415
- 416
- 417
- 418
- 419
- 420
- 421
- 422
- 423
- 424
- 425
- 426
- 427
- 428
- 429
- 430
- 431
- 432
- 433
- 434
- 435
- 436
- 437
- 438
- 439
- 440
- 441
- 442
- 443
- 444
- 445
- 446
- 447
- 448
- 449
- 450
- 451
- 452
- 453
- 454
- 455
- 456
- 457
- 458
- 459
- 460
- 461
- 462
- 463
- 464
- 465
- 466
- 467
- 468
- 469
- 470
- 471
- 472
- 473
- 474
- 475
- 476
- 477
- 478
- 479
- 480
- 481
- 482
- 483
- 484
- 485
- 486
- 487
- 488
- 489
- 490
- 491
- 492
- 493
- 494
- 495
- 496
- 497
- 498
- 499
- 500
- 501
- 502
- 503
- 504
- 505
- 506
- 507
- 508
- 509
- 510
- 511
- 512
- 513
- 514
- 515
- 516
- 517
- 518
- 519
- 520
- 521
- 522
- 523
- 524
- 525
- 526
- 527
- 528
- 529
- 530
- 531
- 532
- 533
- 534
- 535
- 536
- 537
- 538
- 539
- 540
- 541
- 542
- 543
- 544
- 545
- 546
- 547
- 548
- 549
- 550
- 551
- 552
- 553
- 554
- 555
- 556
- 557
- 558
- 559
- 560
- 561
- 562
- 563
- 564
- 565
- 566
- 567
- 568
- 569
- 570
- 571
- 572
- 573
- 574
- 575
- 576
- 577
- 578
- 579
- 580
- 581
- 582
- 583
- 584
- 585
- 586
- 587
- 588
- 589
- 590
- 591
- 592
- 593
- 594
- 595
- 596
- 597
- 598
- 599
- 600
- 601
- 602
- 603
- 604
- 605
- 606
- 607
- 608
- 609
- 610
- 611
- 612
- 613
- 614
- 615
- 616
- 617
- 618
- 619
- 620
- 621
- 622
- 623
- 624
- 625
- 626
- 627
- 628
- 629
- 630
- 631
- 632
- 633
- 634
- 635
- 636
- 637
- 638
- 639
- 640
- 641
- 642
- 643
- 644
- 645
- 646
- 647
- 648
- 649
- 650
- 651
- 652
- 653
- 654
- 655
- 656
- 657
- 658
- 659
- 660
- 661
- 662
- 663
- 664
- 665
- 666
- 667
- 668
- 669
- 670
- 671
- 672
- 673
- 674
- 675
- 676
- 677
- 678
- 679
- 680
- 681
- 682
- 683
- 684
- 685
- 686