ภาคใต้

ภอนาบอน หนาแนนบริเวณดานบนของน้ำตกหนานโจนหางจากท่ีทำการ ท่ี 1 มผี า อุทยานแหงชาติประมาณ 45 กิโลเมตร เปนที่ต้ัง ของหนวย มากมาย พิทักษอุทยานแหงชาติท่ี ตย.2 (หนานโจน) การเดินทางจาก ประมาณ อำเภอลานสกา ไปตามถนนสายลานสกา - บานน้ำรอบ ระยะ ตะเคียน ทางประมาณ 8 กิโลเมตร ถึงบรเิ วณน้ำตกหนานโจน บช้ืนท่ีถูก มิประเทศ น้ำตกปลิว ตั้งอยูหมูที่ 3 ตำบลถ้ำใหญ อำเภอทุงสง น้ำตกหนานเตย ตง้ั อยหู มูท่ี 8 ตำบลนาหลวงเสน อำเภอ วเย็นหาง เปน นำ้ ตกขนาดกลาง มนี ำ้ ไหลตลอดทงั้ ป มนี ำ้ ตกทงั้ หมด 7 ชน้ั ทุงสง เปนปาดงดิบช้ืนที่มีความขึ้นสูง มีพันธุพืชช้ันต่ำประเภท โลเมตร แตละชั้นจะมีความสวยงามแตกตางกัน ช้ันท่ี 3 จะมีจุดชม สาหรา ย ตะไครน ำ้ มอสส และเฟน แปลก ๆ อกี มากมายทีพ่ บ ยเลข 41 ทิวทัศนสามารถมองเห็นทิวทัศนหนาผาอีก ดานหน่ึงของน้ำตก ไดบนเสนทางน้ำตกหนานเตย มีน้ำไหลตลอดท้ังป มีช้ันน้ำตก อน ระยะ ช้ันท่ี 3 ท่ีมีความสวยงามโดยเฉพาะน้ำตกช้ันที่ 5 และช้ันท่ี 7 3 ชัน้ นำ้ ตกช้นั ที่ 3 มีตนเตยเปน ลกั ษณะเดนบริเวณแองนำ้ ตก ทางแยก จะมีนำ้ ตกไหลพลิ้วมองดูสวยงาม สภาพปา เปน ปาดงดิบชนื้ ทมี่ ี แองน้ำลึกประมาณ 5 เมตร การเดินทางจากอำเภอทุงสง วยพทิ กั ษ ฝนตกชุกเกือบตลอดทั้งป ผสมปาดงดิบเขาสภาพปาคอนขาง ตามทางหลวงหมายเลข 403 ระยะทางประมาณ 1 กิโลเมตร สมบูรณ มีพันธุไมหลายชนิด เชน ยาง รักเขา สวนใหญเปน แยกซายเขาถนนประชาอุทิศ ระยะทางประมาณ 2 กิโลเมตร อลานสกา พืชวงศกอ นอกจากนี้ยังมีบิโกเนียหรือกามกุง พบข้ึนบริเวณ แยกขวาเขาถนนยุทธศาสตร ระยะทางประมาณ 2 กิโลเมตร หนานโจน บนโขดหนิ มีความชุมชนื้ สงู ลำตน อวบนำ้ มีขนใต ทองใบคลาย แยกซายตามถนนบานใตนาเหนือ ระยะทางประมาณ 3 ท่ีมีความ กำมะหย่ี อยูหางจากท่ีทำการอุทยานแหงชาติ 3 กิโลเมตร กิโลเมตร เดินเทาระยะทางประมาณ 3 กิโลเมตร ถึงบริเวณ ทุเรียนปา การเดินทางจาก อำเภอทุงสง ตามทางหลวงหมายเลข 403 นำ้ ตกหนานเตย ถาวัลยอีก ระยะทางประมาณ 7 กิโลเมตร ถงึ บริเวณนำ้ ตกปลิว าดใหญมี นำ้ ตกหนานปลิว ต้ังอยูหมูท่ี 1 ตำบลนาหลวงเสน อำเภอ น้ำตกวังปริง ต้ังอยูหมูที่ 1 ตำบลถ้ำใหญ อำเภอทุงสง ทุงสง สวนใหญเปนปาดงดิบชื้นคอนขางอุดมสมบูรณ มีความ เปนปาดงดิบช้ืน เน่ืองจากมีฝนตกชุก สภาพปาคอนขาง ชุมชื้นเกือบตลอดปดวยลมฝน เปนพื้นปาที่เปราะบางอยางยิ่ง สมบูรณ มีพันธุไมจำพวกยาง กระบาก และพืชพ้ืนลางเชน ตอการถูกทำลาย มีความหลากหลายทางชีวภาพไมวาจะเปน หมากพน ฉก รวมไปถึงการอยูรวมกันของสังคมพืชแบบอิง เฟนมหาสดำ ซึ่งเปนเฟนขนาดใหญท่ีมีพัฒนาการมากอนยุค อาศัยที่เกาะอยูตามตนไมใหญ และอาศัยความช้ืนจากเปลือก ไดโนเสาร นอกจากน้ัน ยังมีพืชพันธยุคดึกดำบรรพอีกหลาย ของตนไมมีอยูใหเห็นมากมายหลายชนิด มีน้ำไหลตลอดท้ังป ชนิดบนน้ำตกหนานปลิว 1 มีน้ำไหลตลอดทั้งป มีชั้นน้ำตก มีลานหินบริเวณกวางเหมาะสมสำหรับการพักผอน และ ทั้งหมด 3 ช้ัน เปนน้ำตกท่ีมีความสูงและสวยงาม อยูบริเวณ สามารถสัมผัสกับธรรมชาติไดอยางใกลชิด การเดินทางจาก ชัน้ ที่ 3 มคี วามสงู ประมาณ 20 เมตร กวา งประมาณ 12 เมตร อำเภอทงุ สง ตามทางหลวงหมายเลข 403 ระยะทางประมาณ 5 ลึกประมาณ 10 เมตร การเดินทางจากอำเภอทุงสง ตามถนน กโิ ลเมตร ถงึ บรเิ วณน้ำตกวงั ปริง สายยุทธศาสตรบานนาประดิษฐ ระยะทางประมาณ 7 กโิ ลเมตร ถึงบริเวณนำ้ ตกหนานปลวิ อทุ ยานแห่งชาตภิ าคใต้ 149 S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 149 11/12/2553 16:38:16

อำเภอเชียรใหญ การเดินทางจากอำเภอทุงสงตามทางหลวง น้ำต หมายเลข 403 ระยะทางประมาณ 15 กิโลเมตร แยกซายมือ ตนกำเนิด ขา งทว่ี าการอำเภอรอ นพิบูลยไ ปตามถนนทางไป สถานโี ทรทัศน สามารถเ ชอง 7 ระยะทางประมาณ 11 กิโลเมตร ถึงน้ำตกคูหาสรรค ประมาณ เปนทีต่ ง้ั ของหนวยพิทกั ษอ ุทยานแหงชาตทิ ่ี ตย.3 (เขารามโรม) ลงมาเบ้ือ เทือกเขา ลำธารปร น้ำตกหนานตากผา ต้ังอยูหมูที่ 5 และหมูที่ 3 ตำบล เนนิ นาหลวงแสน อำเภอทุงสง เปนปาดงดิบชื้นผสมปาดงดิบเขา อำเภอนา คอนขางสมบูรณ ไมสวนใหญจำพวกไมในวงศยาง วงศกอ สูงประมา จำพวกกอนก กอเดือย หวายขาวหรือหวายเตา เปนหวายที่มี และมีเมฆ ลำตนยาวและใหญท่ีเคยพบมีเสนผานศูนยกลาง มากกวา 20 ปาดงดิบ เซนติเมตร มีการออกดอกออกผลครั้งเดียวแลว ตายซ่ึงเปน เนื่องจาก กระบวนการสืบพันธุคร้ังใหญจะพบมากบริเวณเสนทางข้ึน ความสูงป น้ำตกหนานตากผามีน้ำไหลตลอดท้ังป มีชั้นน้ำตก 2 ช้ัน คือ เฟน รวม หนานตากผา และหนานปลิว มีแองน้ำกวางประมาณ 20 เมตร พืชวงศก ลึกประมาณ 10 เมตร การเดินทางจากอำเภอทุงสงตามถนน ทีส่ ำคญั สายยุทธศาสตร ระยะทางประมาณ 6 กิโลเมตร แยกขวาเขา กบใต ซ่ึง ทางโรงเรียนคอกชา ง ระยะทางประมาณ 7 กโิ ลเมตร ถึงบรเิ วณ เทาน้ัน เป นำ้ ตกหนานตากผา หมอกใหช น้ำตกคูหาสวรรค ตั้งอยูหมูท่ี 3 ตำบลรอนพิบูลย อำเภอ 11/12/2553 16:38:19 รอ นพิบูลย เปน ปาดงดิบช้นื และปาดงดบิ เขา มีเทือกเขาทส่ี ลบั ซับซอนทำใหเกิดทิวทัศนท่ีสวยงาม อุดมสมบูรณไปดวยเฟน มหาสดำ นอกจากนี้ ยังมพี นั ธไุ ม เชน ไมในวงศป าลม ตนชก อยูตามเสนทางขึน้ นำ้ ตกคูหาสวรรค มีน้ำไหลตลอดท้งั ป น้ำตก มี 7 ช้ัน มองสภาพน้ำตกคลายหินกอน ใหญมหึมามาตั้งอยู ตรงกลางน้ำตก น้ำไหลลงมาท้ังสอบขางมี หนาผาที่สูงชัน มองลงมาจะเหน็ ทวิ ทศั นข อง อำเภอรอ นพบิ ลู ย อำเภอพระพรหม 150 อุทยานแหง่ ชาติภาคใต้ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 150

ทางหลวง น้ำตกหนาเหมน หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งวา น้ำตกคลองกุย จะเห็นพ้ืนที่คลายทะเลหมอกและสามารถมองเห็นดวงอาทิตย ยกซายมือ ตนกำเนิดจากเทือกเขาเหมน เปนน้ำตกที่มี 6 - 7 ชั้น ช้ันที่ ตก จะมองเห็นทองที่อำเภอนาบอน อำเภอทุงสง อำเภอชาง นีโทรทศั น สามารถเขาถึงไดงายมีเพียง 2 ช้ัน เปนน้ำตกที่มีความสูง กลาง และอำเภอลานสกาบางสวนไดอยางเดนชัด หางจาก คูหาสรรค ประมาณ 18 - 20 เมตร พุง ออกมาจากแนวโขดหินเปนลำยาว ท่ีทำการอุทยานแหงชาติประมาณ 26 กิโลเมตร การเดินทาง รามโรม) ลงมาเบื้องลาง ภายในหุบเขาเหมนกับเขาขันหมาก ซึ่งเปน จากอำเภอทงุ สง ตามทางหลวงหมายเลข 18 ระยะทางประมาณ เทือกเขาติดตอกัน เดินทางจากที่ราบหมูบานเขาไปตามแนว 15 กิโลเมตร ถงึ หนว ยพิทกั ษอ ทุ ยานแหง ชาตทิ ่ี ตย.1(คลองจัง) ลำธารประาณ 1 - 5 กิโลเมตร เดินเทาจากจุดเริ่มตนน้ำตกคลองจังผานเนิน 499 ถึงจุดสูงสุด จดุ ชมดวงอาทติ ยต ก ยอดเขาเหมน ระยะทางทงั้ หมด 4,444 เมตร หรือวาจางใหรถไปสงท่ีเนิน 499 แลวเร่ิมเดินเทาจากเนิน 499 ถึงยอดเขาเหมน ระยะทาง 2,744 เมตร กำหนดเปดใหข้ึนชม ยอดเขาเหมนในวันที่ 1 ธันวาคม และปดการข้ึนในวันท่ี 30 เมษายน ของทกุ ป ผูส นใจติดตอขออนญุ าตข้นึ และพกั แรม บนยอดเขาเหมน ณ ที่ทำการอุทยานแหงชาติ เนิน 499 และ ยอดเขาเหมน ต้ังอยูห มูท ี่ 4 ตำบลนาบอน จุดชมทิวทัศนยอดเขารามโรม ตั้งอยูที่หมูท่ี 3 ตำบลรอน อำเภอนาบอน เปนยอดเขาที่สูงที่สุดของอุทยานแหงชาติ พิบูลย อำเภอรอนพิบูลย เปนปาดงดิบชื้นผสมปาดงดิบเขา สูงประมาณ 1,307 เมตรจากระดับน้ำทะเล อากาศหนาวเย็น มีเทือกเขาสูงสลับซับซอนทำให เกิดทิวทิศนที่สวยงาม เสนทาง และมีเมฆปกคลุมเกือบทั้งป สภาพปาเปนปาดงดิบช้ืนและ สูยอดเขาลำโรมเปนเสนทางบนสันเขาจึงมีมุมเปดใหเห็น ปาดงดิบเขา ตนไมในปามีลักษณะแคระแกร็น ลำตนคดงอ ทัศนียภาพของผืนปาในมุมกวางไกลหลายจุด ธรรมชาติยังคง เนื่องจากลมพัดแรง ช้ันเรือนยอดคอนขางอยูในระดับเดียวกัน สมบูรณและบอบบางมากโดยเฉพาะเสนทางชมกลวยไมปาและ ความสูงประมาณ 3 - 5 เมตร ตามกง่ิ กานและลำตนไมมอสส ดงเฟนมหาสดำ ยอดเขารามโรม สูงจากระดบั นำ้ ทะเลประมาณ เฟน รวมทัง้ พืชองิ อาศยั หลายชนิดอยา งหนาแนน สวนใหญเปน 966 เมตร ซ่ึงเปนแหลงพบพันธุพืชที่นาสนใจหลายชนิด เชน พืชวงศกอ กอเขา กอใบเอียด แดงเขา มังตาล และบิโกเนีย ดาวประดับดิน และตนราม เปนจุดชมทิวทัศน สามารถมอง ทสี่ ำคญั คอื บวั แฉก ล้นิ มังกร นอกจากนยี้ ังมีรองเทา นารีคาง เห็นทะเลหมอก ดวงอาทติ ยขึน้ ในยามเชา และทีส่ ำคัญเปน ยอด กบใต ซึ่งเปนกลวยไมหายากและพบเฉพาะบนยอดเขาเหมน เขาแหงเดียวท่ีสามารถมองเห็นชายทะเลแหลมตะลุมพุก ไปถึง เทานั้น เปนจุดชมทิวทัศนที่สวยงาม โดยเฉพาะยามเชามีทะเล อำเภอเชยี รใหญ อำเภอรอ นพบิ ลู ย อำเภอพระพรหม อำเภอทงุ สง หมอกใหชมเกือบทุกวัน จุดชมทิวทัศนยอดเขาเหมนมองลงมา และยอดเขาเหมนไดอยางเดนชัด การเดินทางจากอำเภอทุงสง ไปตามทางหลวงหมายเลข 403 ระยะทางประมาณ 15 กิโลเมตร แยกซายมือขางท่ีวาการอำเภอรอนพิบูลยระยะทาง ประมาณ 14 กิโลเมตร ถงึ จุดชมทิวทัศนยอดเขารามโรม อุทยานแห่งชาตภิ าคใต้ 151 S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 151 11/12/2553 16:38:21

ยอดเขาคูหา เปนยอดเขาที่สูงที่สุดดานตะวันออกของ คา ยผูกอ การรา ยคอมมิวนิสต (คา ยน้ำตกโยง 488) ตงั้ อยู อุทยานแหงชาติมีความสูง 988 เมตรจากระดับน้ำทะเล หมูท่ี 1 ตำบลถ้ำใหญ อำเภอทุงสง จังหวัดนครศรีธรรมราช หางจากหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ ตย.3 (เขารามโรม) เปนปาดงดิบชื้นและปาดงดิบเขาสภาพปาเปนปาท่ีสมบูรณมี ประมาณ 3 กิโลเมตร หา งจากอำเภอรอ นพิบลู ย 13 กโิ ลเมตร พันธุไมหลายชนิดและพันธุไมพ้ืนลางท่ีหายาก ตลอดเสนทาง บริเวณหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติ มีน้ำตกเขารามโรมเปนน้ำ เดินจะมีตนชก ผลของมันคือลูกชิดท่ีเรานำมารับประทาน ตกท่ีมีน้ำไหลตลอดป มีความสูงไมมากนักอยูริมเสนทางสูยอด ชกจะออกดอกและติดผลเพียงคร้ังเดียวแลวตายลง เปน เขารามโรม สถานที่ทหี่ ลบภยั ของผกู อการรายคอมมวิ นิสตในอดตี (ป พ.ศ. 2518) หลงั จากถกู กวาดลา งจากเจา หนา ทค่ี งเหลอื ไวแ ตภ าพเกา ๆ ในอดตี ดงั นี้ หลมุ หลบภยั หลมุ ขวาก บงั เกอร และกระทะ 1 ใบ ในอ สวนสภาพพ้ืนที่ในบริเวณมีลานพ้ืนที่กวางเปนสถานศึกษา ชาวบานจ สถานพยาบาล และหองประชุม การเดินทางจากท่ีทำการ เพ้ียนมาเ อุทยานแหงชาติโดยทางเทาระยะทางประมาณ 6 กิโลเมตร แหง ชาตปิ ใชเ วลาในการเดินทางประมาณ 3 ชวั่ โมง จงั หวดั นค เชน น้ำต การเดนิ ทาง มากมาย พักผอน ทางรถยนต จากกรงุ เทพมหานคร ถึงอำเภอทุงสง ระยะทางประมาณ 774 กโิ ลเมตร จากอำเภอทุงสงถึงอทุ ยานแหง ชาตนิ ้ำตกโยง นครศรีธ ตามทางหลวงหมายเลข 403 แยกซา ยทางสถาบันเทคโนโลยีราชมงคล วทิ ยาเขตนครศรีธรรมราช ระยะทางประมาณ 3.5 กโิ ลเมตร อำเภอสชิ ถงึ บรเิ วณน้ำตกโยง รวมระยะทางประมาณ 7.5 กโิ ลเมตร ทางรถไฟ จากกรงุ เทพมหานครถงึ อำเภอทุงสง ระยะทางประมาณ 775 จึงรณรงค กิโลเมตร แลว ตอรถยนตไ ปที่ทำการอทุ ยานแหงชาติ และเสนอ เปนการร ลำธารสำ เน่ืองจาก ทำลายปา ความเสีย และในเรอื่ ใหมีการจ ยางโพรงแ แตการดำ งบประมา งบประมา เนื่อง มีอาณาเข ทางธรรม น้ำตกสำน ตนน้ำลำธ จังหวัดน ปา อยา งช ราษฎรบกุ 152 อุทยานแหง่ ชาตภิ าคใต้ 11/12/2553 16:38:23 S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 152

ครามสูง 599 เมตร ยอดเขาขนุ หว ยแกว สงู 582 เมตร ความ และกอใบเอียด ไมพุมและพืชพ้ืนลางเปนพวกตาเปดตาไก น้ำตาลแด สูงของพื้นที่จากระดับน้ำทะเลโดยเฉล่ีย ประมาณ 700 เมตร เคลง เนียม หวายแซมา หวายเขา ดาวสามแฉก กลวยไมดิน กระตดิ๊ ตะ มีหุบเขาที่เปนแหลงกำเนิดของลำหวยตาง ๆ มากมาย เชน ชนิดตาง ๆ และปารุนหรือปาเหลา เปนสังคมพืชท่ีเกิดขึ้น เตาจักร คลองหวาด คลองทาคลอง คลองทาเรือรี หวยโหมด ซ่ึงทำให ทดแทนสภาพธรรมชาติเดิมภายหลังการถูกบุกรุกทำลาย ก้ิงกาบินป เกดิ แอง นำ้ และนำ้ ตกเปน ชนั้ ๆ ตอเนอื่ งกนั เปนลำดบั มีเขาบาง พันธุไมที่สำคัญ ประกอบดวยไมเบิกนำ ไดแก สอยดาว ปอ งูเขียวหัว ลกู เปน ภเู ขาหนิ ปนู จงึ เกดิ ถำ้ ทส่ี วยงามนา พศิ วงมากมายหลายแหง หูชาง กะลอขน ลอ พังแหรใหญ และทงุ ฟา สะเทินบก เชน ถำ้ เขาพับผา ถ้ำธารลอด และถ้ำสวนปราง กบตะนาว พบปลา ลักษณะภมู ิอากาศ ปลาซวิ น้ำ น้ียังพบป เน่ืองจากพื้นที่ต้ังอยูบนคาบสมุทรมาลายูไดรับลมมรสุม Phricot พัดผานทะเลทัง้ 2 ดาน ทำใหม ฝี นตกเกือบตลอดทงั้ ป อากาศ brevima เย็นสบาย ฤดฝู นมฝี นตกชกุ ต้งั แตเดอื นพฤษภาคม - มกราคม ฤดูแลงเริ่มต้ังแตเดือนกุมภาพันธ - เมษายน อุณหภูมิเฉลี่ย แหลงท ตลอดป 27 oC โดยอุณหภูมิเฉลี่ยสูงสุดในเดือน เมษายน และกิจก ประมาณ 34 oC และอุณหภูมิเฉลี่ยต่ำสุด 22 oC ในเดือน มกราคม ปริมาณน้ำฝนเฉลี่ยตลอดปประมาณ 2,300 มลิ ลเิ มตร พืชพรรณและสตั วปา สังคมพืชท่ีขึ้นอยูในเขตอุทยานแหงชาติน้ำตกส่ีขีด อุทยานแหงชาติเปนแหลงท่ีอยูอาศัยของสัตวปาจำนวน น้ำต สามารถจำแนกออกไดเปน ปาดงดิบช้ืน ครอบคลุมพื้นที่สวน 327 ชนิด ประกอบดวย สัตวเลี้ยงลูกดวยนม พบ 100 ชนิด จังหวัดนค ใหญของอุทยานแหงชาติ โดยมากจะพบตามหุบเขาและริมหวย ไดแก เลียงผา ชางปา สมเสร็จ เสือไฟ เกง ลิงเสน ชะนี ของน้ำตก ทีม่ คี วามชนื้ สูง พันธไุ มส ำคญั ไดแ ก ยางปาย ยางแดง ตะเคยี น ธรรมดา คางแวนถ่นิ ใต เสือลายเมฆ หมปู า อนใหญ เมน ใหญ นครศรีธร ทอง ตะเคยี นทราย หลมุ พอ ไขเขียว พญาไม กอเล็ก เตา ราง เพียงพอนเหลือง หมูหร่ิง ชะมดเช็ด อีเห็นธรรมดา พังพอน ยักษ และฉก พืชพ้ืนลางและไมเถาไดแก มหาสดำ หวายกำ ธรรมดา กระแตธรรมดา พญากระรอกดำ กระรอกขา งลายทอ งแดง พวน หวายเทิง หวายขี้เสี้ยน เตยยา น เปอ ย คอกวิ่ ยาน ปาดง คา งคาวขอบหขู าวเลก็ คางคาวบัวฟน กลม และหนฟู านเลก็ นก ดบิ เขา พบในพน้ื ท่ีทส่ี ูงจากระดับน้ำทะเลตง้ั แต 1,000 เมตรขน้ึ พบท้ังสนิ้ 157 ชนดิ เปน นกประจำถนิ่ 143 ชนิด และเปน นก ไป ซึ่งเปนระดับที่มีเมฆหมอกปกคลุมทำใหมีอากาศช้ืนเสมอ อพยพยา ยถิ่น 14 ชนดิ ไดแ ก นกเหยยี่ วรุง ไกปา นกเขาเขียว พนั ธุไมท่พี บไดแก เหมอื ด กำยาน หวั เตา ต่งิ แดงเขา กอเขา นกบั้งรอกใหญ นกเคากู นกจาบคาหัวสีสม นกแกก นกแอน ฟาเคราขาว นกพญาไฟใหญ นกปรอดเหลืองหัวจุก นกแซงแซวหางบวงใหญ นกจาบดินอกลาย นกกินแมลงหัว สีน้ำตาล นกกางเขนดง นกกระจิบคอดำ นกจับแมลงคอสี 154 อุทยานแห่งชาติภาคใต้ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 154 11/12/2553 16:38:25



ปดตาไก น้ำตาลแดง นกกินปลีกลวยเล็ก นกกาฝากอกเพลิง และนก ชาวบานเรียกบริเวณพื้นที่รอยตอวาชองน้ำปนกัน ช้ันแรกของ ลวยไมดิน กระติ๊ดตะโพกขาว สตั วเ ลื้อยคลาน พบจำนวน 39 ชนิด ไดแก น้ำตกอันเปนแหลงกำเนิด เปนหนาผาสูงประมาณ 60 เมตร ที่เกิดข้ึน เตาจักร ตะพาบแกมแดง ตุกแกปาลายจุด จิ้งจกหางหนาม แลวไหลผานชั้นหินเปนทางยาวประมาณ 12 กิโลเมตร พ้ืนที่ กทำลาย กิ้งกาบินปกสีสม เหาชาง เหี้ย จิ้งเหลนดินจุดดำ งูสิงหางดำ ทางไหลของน้ำตกมีลักษณะเปนเกาะ (น้ำตกลอมรอบ) จำนวน ยดาว ปอ งูเขียวหัวจิ้งจก และงูสามเหลี่ยมหัวหางแดง สัตวสะเทินน้ำ 4 เกาะ มีคนกลาวกันวาน้ำตกสี่ขีดเปนน้ำตกเอราวัณของ สะเทนิ บก พบ 11 ชนิด ไดแ ก อึ่งกรายหวั มน อ่งึ อางบาน จังหวัดกาญจนบุรีแหงท่ีสอง จุดเดนของหินตลอดแนวน้ำตก กบตะนาวศรี กบทูด เขียดตะปาด เขียดงศู ุภชยั และ สัตวน ้ำ คือ เปนหินปูนตะไครน้ำไมจับ เวลาเที่ยวชมน้ำตกแตละช้ันจะ พบปลา 18 ชนิดท่ีพบโดยท่ัวไป ไดแก ปลาพลวง ปลาแฮะ ลดอันตรายจากการลื่นลม หินปูนบางแหงจะมีลักษณะเปน ปลาซวิ นำ้ ตก ปลาเลียหิน ปลาติดหนิ และปลาอีกอง นอกจาก หินงอกหนิ ยอ ยสวยงามแปลกตามาก ธารนำ้ มสี เี ขยี วมรกตและ นี้ยังพบปูน้ำตกบริเวณน้ำตกสี่ขีด 2 ชนิดดวยกัน คือ มีแองน้ำกวางหลายแหงท่ีสามารถลงเลนน้ำไดเปนอยางดี Phricotelphusa limula และ Salangathelphusa การเดินทางไปเท่ียวน้ำตกส่ีขีดนั้นสะดวกมากเพราะถนน brevimarginata ลาดยางตลอดสายจนถงึ ตัวน้ำตก แหลง ทอ งเทีย่ ว จุดเดน นำ้ ตกสำนกั เนียน อยูทางตอนใตห า งจากสแ่ี ยกจอมพิบูลย และกิจกรรมนนั ทนาการทน่ี าสนใจ 25 กิโลเมตร เปนน้ำตกขนาดกลาง มีชั้นน้ำตกท้ังหมด 7 ช้ัน มคี วามรม รื่นสวยงามนา พกั ผอ นหยอนใจมาก น้ำตกหวยโหมด เปนน้ำตกขนาดกลาง มี 3 ช้ัน อยบู รเิ วณ ตำบลเขานอ ย อำเภอสชิ ล จังหวัดนครศรธี รรมราช น้ำตกคลองคราม เปนน้ำตกขนาดกลาง มี 6 ชั้น อยูใน เขตตำบลคลองสระ อำเภอกาญจนดษิ ฐ จงั หวดั สรุ าษฎรธานี น้ำตกภูริน อยูหางจากถ้ำสวนปรางประมาณ 2 กิโลเมตร เปนน้ำตกที่เกิดจากลำหวยไหลผานภูเขาหินปูน มี 5 ชั้น ไหลผานถ้ำที่มีหินงอกหินยอยสวยงามและมีคางคาวอาศัยอยู เปน จำนวนมาก ในลำหว ยมีปลาชนิดตาง ๆ อาศัยอยูชุกชุมมาก ปาจำนวน น้ำตกสี่ขีด อยูบริเวณคลองทาโคก หางจากอำเภอสิชล นำ้ ตกหนิ ดนิ ดาน - นำ้ ตกครี ภี ผู า อยบู รเิ วณตำบลคลองสระ 100 ชนิด จังหวัดนครศรีธรรมราช ประมาณ 15 กิโลเมตร แหลงกำเนิด อำเภอกาญจนดิษฐ จังหวัดสุราษฎรธานี เปนน้ำตกขนาดกลาง สน ชะนี ของนำ้ ตกเริ่มจากเทอื กเขาสูงตรงรอยตอ เขตอำเภอสิชล จังหวัด มี 5 ชั้น สำหรบั น้ำตกคีรีภูผา เปน น้ำตกขนาดกลางมี 2 ช้ัน เมนใหญ นครศรีธรรมราช กับอำเภอกาญจนดิษฐ จังหวัดสุราษฎรธานี พังพอน ยทอ งแดง อุทยานแห่งชาตภิ าคใต้ 155 นเลก็ นก ละเปน นก กเขาเขยี ว นกแอน องหัวจุก แมลงหัว มลงคอสี S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 155 11/12/2553 16:38:27

เดินป เดินปาระ สอบถามร ศูนยบริก สวัสดิการ ใชเวลาปร ดูนก เสนทางเด นำ้ ตกไผต ง ตงั้ อยใู นทอ งทหี่ มทู ่ี 3 ตำบลเขานอ ย อำเภอสชิ ล เทือกเขานาง เดินเทาจากหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติท่ี การเดนิ จงั หวดั นครศรธี รรมราช เปน นำ้ ตกทส่ี วยงามซอ นตวั อยกู ลางปา สข. 1 (สวนปราง) ตามเสนทางมีน้ำตกและสภาพปาท่ีสมบูรณ มีพรรณไมปาดงดบิ ชน้ื ขึ้นปกคลุมอยางหนาแนน มี 7 ชัน้ บนยอดเขามตี น นางขน้ึ เปน จำนวนมาก มรี ะยะทาง 10 กโิ ลเมตร จากจังหว กโิ ลเมตร ถ้ำเขาพับผา อยูทางดานตะวันออกใกลกับคลองทาเรือ เทือกเขาคีโหมด อยูบริเวณตอนกลางของพื้นที่สำรวจเปน กิโลเมตร หางจากท่ีทำการอุทยานแหงชาติประมาณ 5 กิโลเมตร เปนถ้ำ เทือกเขาสูงชันสลับซับซอน มีภูมิประเทศสวยงามมาก เลย้ี วขวาร ขนาดเลก็ ทมี่ หี ินงอกหินยอยสวยงามมาก มคี วามลกึ จากปากถ้ำ ประกอบดว ย ภเู ขา น้ำตก ถ้ำ หนาผา สภาพปา เปน ปา ดงดบิ ชืน้ ประมาณ 50 เมตร ในถำ้ เปน ที่อยอู าศยั ของสตั วช นดิ หนงึ่ คอื และปาดงดิบเขาที่อุดมสมบูรณ เปนตนกำเนิดของแหลงน้ำ กง (จงโครง ) ขนาดใหญ น้ำหนักตัวประมาณ 1 กิโลกรัม ธรรมชาติมากมาย มีสัตวปาอาศัยอยางชุกชุม เชน ชางปา ควรขอเจาหนาทนี่ ำทาง เสือโครง สมเสร็จ เลียงผา หมี เกง กวางปา กระจง และนก นานาชนดิ จึงเหมาะสมกบั การเดนิ เทา ทองไพรชมธรรมชาติและ ถ้ำสวนปราง อยูทางดานตะวันออกของพื้นที่บริเวณบาน ต้ังแคมปเปนอยางยิ่ง จากจุดเร่ิมตนถึงจุดสูงสุด เดินทางรวม สวนปราง เปนถำ้ หนิ ปนู ขนาดใหญ ภายในกวา งขวางมคี วามลึก ระยะทาง 23 กโิ ลเมตร การเดนิ ทางเทา ใชเ วลา 2 คืน 3 วัน จากปากถ้ำประมาณ 300 เมตร มีหินงอกหินยอยอยูตามผนัง ถ้ำดูคลายผามานสวยงาม ถ้ำน้ีไดรับฉายาวา “วิมานคางคาว” เพราะมีคางคาวอาศัยอยูจำนวนมาก ถ้ำสวนปรางอยูบริเวณ หนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ สข.1 (สวนปราง) ควรขอ เจา หนา ท่นี ำทาง ถ้ำโครำ เปนถ้ำหินปูน มีปากถ้ำกวางใหญ ตั้งอยูบน หนาผาสูงชันบริเวณหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ สข. 1 (สวนปราง) ปากถ้ำสามารถมองเห็นทิวทัศนสภาพปาเบื้องลางที่ สวยงาม และพบวาเปนท่ีหลบภัยหรือท่ีอยูอาศัยของเลียงผา ภาษาทอ งถิ่น เรยี กวา “โครำ” ซงึ่ เปน สตั วปาสงวนที่มีคา หายาก 156 อุทยานแห่งชาตภิ าคใต้ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 156 11/12/2553 16:38:29

แหงชาติที่ เดินปาศึกษาธรรมชาติ ในพื้นท่ีอุทยานแหงชาติมีเสนทาง ท่ีสมบูรณ เดินปาระยะส้ันและเสนทางเดินปาประเภททองไพรสามารถ กโิ ลเมตร สอบถามรายละเอียดการเดินปาและติดตอเจาหนาท่ีนำทางไดท่ี ำรวจเปน ศูนยบริการนักทองเที่ยว เสนทางศึกษาธรรมชาติจากรานคา งามมาก สวสั ดิการ - นำ้ ตกตอนลาง ระยะทางประมาณ 1.2 กิโลเมตร ดงดิบชื้น ใชเ วลาประมาณ 1 ชวั่ โมง มปี า ยสื่อความหมายตลอดเสน ทาง แหลงน้ำ น ชางปา ดูนก เสนทางดูนกจะอยูบริเวณท่ีทำการอุทยานแหงชาติ ง และนก เสนทางเดนิ ปา และบริเวณรอบๆ นำ้ ตกส่ีขีด มชาตแิ ละ นทางรวม การเดนิ ทาง 3 วนั จากจังหวดั นครศรธี รรมราชเดินทางไปตามเสนทางสายเอเชีย นครศรธี รรมราช-สรุ าษฎรธานี ทางหลวงหมายเลข 401 ประมาณ 69 กิโลเมตร จะถึงสี่แยกตน พยอม ทางแยกขวาไปอำเภอสชิ ล 1 กิโลเมตร ทางแยกซา ยเขาสูท่ตี ัง้ ที่ทำการอุทยานแหง ชาตปิ ระมาณ 15 กโิ ลเมตร และถา เร่มิ ตนจากจังหวดั สุราษฎรธ านี ไปตามทางหลวงหมายเลข 401 ประมาณ 52 กิโลเมตร จะถึงสามแยกเขาหวั ชา ง เลี้ยวขวาระยะทาง 10 กโิ ลเมตร ถึงท่ที ำการอุทยานแหง ชาตินำ้ ตกสขี่ ดี S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 157 อทุ ยานแหง่ ชาติภาคใต้ 157 11/12/2553 16:38:31

อุทยานแหงชาติ ลกั ษณะ น้ำตกหงาว สภาพ เขาสลับซ อุทยานแหงชาติน้ำตกหงาว เดิมชื่ออุทยานแหงชาติ สำหรับน้ำตกหงาวนั้น เดิมคือ วนอุทยานน้ำตกหงาว เหนือะใต คลองเพรา มีประวัติการจัดต้ังเร่ิมจากเม่ือในป พ.ศ. 2521 อยูในทองท่ีตำบลหงาว อำเภอเมือง จังหวัดระนอง มีแนวเขต ยอดเขาท ปาไมเขตสุราษฎรธานี ไดมีหนังสือถึงกรมปาไมแจงวาบริเวณ ตามแนวเขตปาสงวนแหงชาติปาเขาน้ำตกหงาว มีเน้ือท่ี จากระดับ ปาสงวนแหงชาติปาทุงระยะนาสัก ทองที่อำเภอสวี จังหวัด ประมาณ 2.93 ตารางกโิ ลเมตร เปน แหลงทอ งเทยี่ วทมี่ ีชอ่ื เสียง จังหวัดระ ชุมพร สภาพปาและภูมิประเทศสวนใหญเปนภูเขาสลับซับซอน ของจังหวัดระนอง อยูในความดูแลของสำนักงานปาไมจังหวัด สำคญั เช มีไมมีคาเปนจำนวนมาก เปนปาตนน้ำลำธาร สัตวปาชุกชุม ระนองมาตงั้ แตป พ.ศ. 2498 จนถึงป พ.ศ. 2524 จึงไดโอนไป ในจังหวัด ธรรมชาติ สวยงามเหมาะแกการจัดเปนแหลงทองเท่ียวใน ข้ึนกับกองอุทยานแหงชาติ ซึ่งไดใหหัวหนาอุทยานแหงชาติ คลองบาง ลักษณะของอุทยานแหงชาติหรือเขตรักษาพันธุ สัตวปา แหลมสนมาเปนผูควบคุมดูแลวนอุทยานน้ำตกหงาวอีกหนาท่ี ซึ่งกองอนุรักษสัตวปาไดสำรวจแลวแจงวาปาดังกลาวไม หนึง่ ลักษณะ เหมาะสมทจ่ี ะจัดต้ังเปน เขตรกั ษาพันธุสัตวปา กองอทุ ยานแหง ชาติไดสั่งใหเจาหนาที่ไปสำรวจเบ้ืองตนไดรับรายงานวา พ้ืนท่ี ตอมาในป พ.ศ. 2532 ไดมีการผนวกวนอุทยานน้ำตก สภาพ ดังกลาวมีสภาพธรรมชาติท่ีเหมาะสมท่ีจะจัดต้ังเปนอุทยานแหง หงาวเขาเปนเขตอุทยานแหงชาติคลองเพราและเปล่ียนช่ือมา ชกุ ระหวา ชาติไดประกอบกับในป พ.ศ. 2524 นายประมวล กุลมาตย เปน “อุทยานแหง ชาตนิ ำ้ ตกหงาว” เมอ่ื ป พ.ศ. 2537 ทองเทีย่ ว สมาชกิ สภาผูแทนราษฎร จงั หวัดชมุ พร ไดมหี นงั สือกราบเรยี น ฯพณฯ พลเอกเปรม ตณิ สูลานนท นายกรัฐมนตรี เสนอวาที่ ปจจุบัน อุทยานแหงชาติน้ำตกหงาวไดรับการประกาศให พืชพรร หมูบ านหมูท ี่ 13 (ปจ จุบัน หมูท่ี 5) ตำบลตะโก อำเภอทงุ ตะโก เปนอุทยานแหงชาติตามพระราชบัญญัติอุทยานแหงชาติ จังหวัดชุมพร มีน้ำตกสวยงาม น้ำไหลตลอดป มีสภาพปา พ.ศ. 2504 แลว ประกอบดวยพ้ืนท่ีท้ังหมด 668 ตาราง สภาพ อุดมสมบูรณเห็นควรสงวนไวจัดเปนอุทยานแหงชาติ ฯพณฯ กิโลเมตร โดยไดตราพระราชกฤษฎีกากำหนดที่ดินปาละอุน มีตนไมใ นายกรัฐมนตรีพิจารณาแลวมีบัญชาใหกรมปาไมรับไปพิจารณา และปาราชกรูด ในทองทต่ี ำบลบางแกว ตำบลละอุนใต ตำบล ไดแก พญ ดำเนินการตอไป กองอุทยานแหงชาติจึงไดส่ังใหเจาหนาท่ีออก บางพระเหนือ ตำบลละอุนเหนือ อำเภอละอุน ตำบลบางริ้น ตะแบก อ ไปดำเนินการบุกเบิกจัดต้ังอุทยานแหงชาติคลองเพราตั้งแต ตำบลหาดสมแปน ตำบลหงาว ตำบลราชกรูด อำเภอเมือง พิกุลปา ปงบประมาณ 2524 แตตอมาเกิดเหตุการณบานเมืองไมสงบ ระนอง จังหวัดระนอง ปาทุงระยะ ปานาสัก ปาเขาตังอา ไดแก หว เน่ืองจากการแทรกซึมของผูกอการรายคอมมิวนิสต ไมเปนที่ ปาคลองโชน ปาพะโตะ ปาปงหวาน และปาปากทรง ในทองท่ี ปลอดภยั ตอการปฏบิ ตั งิ านของเจาหนาที่ จึงไดระงับแผนงานไว ตำบลเขาคาย อำเภอสวี ตำบลชองไมแกว ตำบลตะโก อำเภอ เปนการช่ัวคราว เมื่อสถานการณเขาสูภาวะปกติแลว ในป ทงุ ตะโก ตำบลนาขา ตำบลวงั ตะกอ ตำบลหาดยาย อำเภอหลัง พ.ศ. 2526 กองอุทยานแหงชาติจึงไดใหเจาหนาที่ออกไป สวน และตำบลปงหวาน ตำบลพระรกั ษ ตำบลพะโตะ ตำบล บุ ก เ บิ ก จั ด ต้ั ง อุ ท ย า น แ ห ง ช า ติ ค ล อ ง เ พ ร า อี ก ค รั้ ง ห นึ่ ง ปากทรง อำเภอพะโตะ จังหวัดชุมพร ใหเปนอุทยานแหงชาติ ซึ่งเจาหนาท่ีไดเขาเริ่มดำเนินการตั้งแตปงบประมาณ 2527 ซ่ึงประกาศใน ราชกิจจานุเบกษา เลม 116 ตอนท่ี 44 ก วนั ที่ เปนตน มา 2 มถิ ุนายน 2542 เปน ลำดับที่ 93 ของประเทศ 158 อทุ ยานแห่งชาติภาคใต้ 11/12/2553 16:38:32 S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 158

ตกหงาว ลักษณะภูมิประเทศ มีแนวเขต มีเนื้อท่ี สภาพภูมิประเทศอุทยานแหงชาติน้ำตกหงาว เปนเทือก มีชื่อเสยี ง เขาสลับซับซอนมีที่ราบนอยมากเทือกเขาเปนทิวยาวในแนว ไมจังหวัด เหนือะใต ประกอบดวย เขาแดน เขาหวยเสียด เขานมสาว ไดโ อนไป ยอดเขาท่ีสูงท่สี ดุ คือ ยอดเขานมสาว มคี วามสงู 1,089 เมตร นแหงชาติ จากระดับน้ำทะเล สันเขาที่เปนแนวยาวน้ีเปนเสนแบงเขต อีกหนาท่ี จังหวัดระนองกับจังหวัดชุมพร และเปนแหลงตนน้ำลำธารที่ สำคญั เชน คลองสวี คลองเพรา คลองตะโก และคลองหลงั สวน านน้ำตก ในจังหวัดชุมพร คลองละอุน คลองระวิ คลองหาดสมแปน ยนชื่อมา คลองบางร้นิ คลองหงาว และคลองราชกรูด ในจังหวัดระนอง ระกาศให สัตวป าท่อี าศัยอยู ไดแก สมเสรจ็ กระทิง เสอื ดำ หมี เกง แหงชาติ ลงิ คาง หมปู า หมีขอ เลียงผา กระรอก งเู หา งูจงอาง งเู หลอื ม 8 ตาราง เตา ตะพาบน้ำ ไกปา นกหวา นกกาฮัง นกเงือก โดยเฉพาะ นปาละอุน อยางยิ่ง มสี ัตวท เ่ี ปน จดุ เดน ท่สี ำคัญย่งิ คือ “ปเู จา ฟา ” ปนู ำ้ ตก ใต ตำบล พันธใุ หม พบครั้งแรกในโลกทบี่ ริเวณน้ำตกหงาว จงั หวัดระนอง บลบางริ้น นอกจากนนั้ มกี ารพบชา งปา ในปา พะโตะ จำนวน 2 โขลง เภอเมือง เขาตังอา ลักษณะภมู ิอากาศ ในทองท่ี ก อำเภอ สภาพภูมิอากาศ อยูในเขตลมมรสุม ในฤดูฝนจะมีฝนตก ำเภอหลงั ชกุ ระหวางเดือนพฤษภาคม - ธนั วาคม ชว งท่ีเหมาะสำหรับการ ะ ตำบล ทอ งเท่ียว คือ ในชวงระหวา งเดอื นพฤศจกิ ายน - เมษายน นแหงชาติ 4 ก วันที่ พชื พรรณและสัตวปา สภาพปาในเขตอุทยานแหงชาติน้ำตกหงาวเปนปาดงดิบช้ืน มีตนไมใหญ ไมมีคาและไมพ้ืนลางขึ้นอยูหนาแนน ที่สำคัญ ไดแก พญาไม ตะเคียนทอง หลุมพอ จำปา ยางยูง บุนนาค ตะแบก อนิ ทนลิ มังตาน กระบาก ตาเสือ ตะเคียนทราย สมพง พิกุลปา มะมวงปา และไขเขียว พืชพ้ืนลางและพืชอิงอาศัย ไดแ ก หวาย ระกำ ไผ เฟน โกมาซุม และบวั ผดุ อุทยานแห่งชาตภิ าคใต้ 159 S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 159 11/12/2553 16:38:33

ปูเจาฟา น้ำต จังหวัดระ มีช่ือวิทยาศาสตรวา Phricotelphusa sirindhorn Naiyanete สายเหมื ชื่อสามัญวา Panda crab เปนปูชนิดใหมของโลก พบคร้ังแรกที่ กิโลเมตร น้ำตกหงาว มีเอกลักษณเฉพาะตัวท่ีโดดเดนไมเหมือนปูน้ำจืด มีความสว ท่ัวๆ ไป คือ บริเวณสว นของ กระดองและกามเปน สขี าว บรเิ วณปาก และเบาตา และขาทง้ั สค่ี ู เปน สมี วงดำ น้ำต จงั หวดั ชมุ โกมาซุม บอน ดอกไมประจำจังหวัดระนอง เปนกลวยไมชนิดหน่ึง มีชื่อวา เมือง จัง “เอื้องเงินหลวง” ชื่อวิทยาศาสตรวา Dendrobium formosum ประมาณ Roxb. ex Lindl มลี กั ษณะคลา ยดอกแคทลยี า กลบี สขี าว กลบี ใหญ เปนแอง จะมีแตมสีเหลืองออนอยูตรงกลาง ดอกจะมีกล่ินหอมออนๆ อาบน้ำแร จะออกดอกในชว งเดือนตุลาคม ถึงเดือนธนั วาคม พบมากบริเวณปา เต็มพื้นท ทม่ี คี วามชุมช้ืนสูง โดยเฉพาะปา ทน่ี ำ้ ตกหงาว ระนอง - ระยะทาง แหลงทอ งเทีย่ วและจดุ เดนที่นา สนใจ น้ำตกหงาว ต้ังอยูท่ีหมูท่ี 1 ตำบลหงาว อำเภอเมือง จังหวัดระนอง เปนสถานท่ีทองเที่ยวท่ีมีชื่อเสียงของจังหวัด ระนอง ตั้งอยูบริเวณที่ทำการอุทยานแหงชาติ โดยเดินเลียบ สายน้ำผานผืนปาดงดิบไปประมาณ 500 เมตร จะถึงน้ำตกชั้น ลา งสุดซ่ึงสายน้ำไหลตกมาจากหนา ผาชัน ยามหนาฝนสายน้ำจะ ไหลหลากอาบผาหนิ สว นหนาแลง เหลือเพยี งสายนำ้ เล็ก ๆ นำ้ ตกคลองเพรา อยใู นทอ งท่ี หมูท่ี 5 ตำบลตะโก อำเภอ ทุงตะโก จังหวัดชุมพร เปนน้ำตกขนาดใหญ น้ำไหลตลอดป มีอยูดวยกัน 5 ชั้น ช้ันท่ี 3 เปนชั้นท่ีสวยท่ีสุด ผาน้ำตกท่ีสูง รวม 40 เมตร ประกอบกับกระแสนำ้ ทีไ่ หลแรง ทำใหสายนำ้ ตก ที่ตกกระทบโขดหินและแองน้ำแตกกระจายเปนฟองฝอยให ภาพที่งดงาม อยูหางจากทางหลวงหมายเลข 41 (ทุงตะโก - หลังสวน) บริเวณกิโลเมตรที่ 57 ตามเสนทางเขาบานหวย เหมืองเขาไปเปนระยะทางประมาณ 15 กิโลเมตร จะถึงหนวย พิทักษอุทยาน แหงชาติท่ี นง.1 (คลองเพรา) ซึ่งมีทางเดินลงสู หุบเขาไปยงั นำ้ ตกชั้นบนสุด 160 อทุ ยานแหง่ ชาติภาคใต้ 11/12/2553 16:38:35 S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 160

เภอเมือง น้ำตกบางร้ิน ตั้งอยูหมูท่ี 2 ตำบลบางริ้น อำเภอเมือง แกงเช่ียวคลาย ต้ังอยูดานหลังหนวยพิทักษอุทยาน งจังหวัด จังหวัดระนอง จากแยกซายมือ ตรงสะพานบางริ้นไปตามถนน แหงชาติท่ี นง.4 (ระวิ) ตำบลบางพระเหนือ อำเภอละอุน ดินเลียบ สายเหมืองดินขาว เลียบคลองบางริ้น เขาไปประมาณ 3 จังหวัดระนอง หางจากถนนสายหาดสมแปน - ละอุน เขาไป น้ำตกชั้น กโิ ลเมตร เปน นำ้ ตกทไ่ี หลจากหนาผาลาดเขาสงู ชัน เปน น้ำตกที่ ระยะทาง 3 กิโลเมตร เหมาะสำหรบั กางเต็นทพ ักแรม สายน้ำจะ มีความสวยงามอีกแหง หนึ่งของจงั หวดั ระนอง กๆ นอกจากนี้ ยังมีน้ำตกท่ีสวยงามอีกหลายแหง เชน น้ำตก โก อำเภอ น้ำตกคลองหรั่ง อยูในทองท่ีตำบลพะโตะ อำเภอพะโตะ หวยเหมือง น้ำตกโตนตูน น้ำตกกอเตย น้ำตกกำแพงยักษ ลตลอดป จงั หวัดชมุ พร เปน นำ้ ตกทมี่ ีความสวยงามอีกแหงหน่งึ น้ำตกเหวมวง น้ำตกเหวพราว น้ำตกหวยขอน น้ำตกทับขอน น้ำตกท่ีสูง และนำ้ ตกโตนทอง สายน้ำตก บอน้ำรอนพรรั้ง อยูในทองท่ีหมู 3 ตำบลบางริ้น อำเภอ งฝอยให เมือง จังหวัดระนอง เกิดจากสายน้ำแรรอนที่มีอุณหภูมิสูง กิจกรรมนนั ทนาการ งตะโก - ประมาณ 45 - 54oC ไหลซึมออกมาจากผิวดิน และกระจาย บานหวย เปนแอง มตี านำ้ มากถงึ 13 ตานำ้ เหมาะสำหรบั ผูทีต่ องการมา ภายในเขตอทุ ยานแหง ชาตนิ ำ้ ตกหงาวมกี จิ กรรมนนั ทนาการ ะถึงหนวย อาบน้ำแรแบบใกลชิดกับธรรมชาติ มีตนหมอขาวหมอแกงลิง ท่ีนา สนใจ ดังนี้ งเดินลงสู เต็มพื้นที่ มีคลองพรร้ังไหลผาน เสนทางเขาถึงจาก ถนนสาย ระนอง - ราชกรูด ประมาณ 9 กิโลเมตร แยกซายเขาไปเปน เดนิ ปาศึกษาธรรมชาติ ในพืน้ ทอี่ ทุ ยานแหง ชาตินำ้ ตกหงาว ระยะทาง 2 กิโลเมตร มเี สนทางเดนิ ปา ระยะสั้น และเสน ทางเดนิ ปา ระยะไกล สามารถ สอบถามรายละเอียดการเดินปาและติดตอเจาหนาท่ีนำทางไดที่ ศนู ยบ รกิ ารนกั ทอ งเที่ยว ประกอบดว ย เสนทางเดินปาพิชิตยอดเขานมสาว ซ่ึงสูง 1,089 เมตรจากระดับน้ำทะเล ใชเวลาเดินขึ้นยอดเขาประมาณ 2 ช่ัวโมง เพื่อไปจุดชมทิวทัศนที่สามารถมองเห็นทิวทัศนของ เทอื กเขาอันสลบั ซับซอ นของอุทยานแหง ชาติ ทั้งยงั สามารถมอง เห็นตัวเมืองระนองและเกาะแกงในทะเลอันดามัน และเปน จุดชมดวงอาทิตยข้ึนและตกทามกลางทะเลหมอกที่สวยงาม อีกดว ย S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 161 อุทยานแหง่ ชาตภิ าคใต้ 161 11/12/2553 16:38:40

เสน ทางศกึ ษาธรรมชาตเิ ขาพอ ตาจนี จอด อยทู บี่ า นในจนู ในป ตำบลพะโตะ อำเภอพะโตะ จงั หวดั ชมุ พร เสน ทางตดั ผา นปา ดงดบิ แจงกรมป อันสมบูรณ จุดเดนที่นาสนใจของเสนทางนี้ก็คือ ตนสมพง 16 มกรา ขนาดใหญ ขนาด 18 คนโอบ ของสำนัก ในเขตปา นอกจากน้ียังมีการลองแกงท่ีคลองแยในชวงเดือน สมควรจั พฤษภาคม - ธนั วาคม ใหเจาหน สำรวจข การเดินทาง มีน้ำตกข เปนวนอ อทุ ยานแหง ชาตนิ ำ้ ตกหงาว มที ที่ ำการอยบู รเิ วณนำ้ ตกหงาว ในทองท่ีหมูที่ 1 ตำบลหงาว อำเภอเมือง จังหวัดระนอง จากตัวเมือง สวยงาม ระนองไปตามทางหลวงหมายเลข 4 (ระนอง - ราชกรูด ) เปนระยะทางประมาณ 13 กโิ ลเมตร แยกซา ยตรงขามภเู ขาหญา เขา ไป กองอุทย เปนระยะทางประมาณ 100 เมตร ถึงทีท่ ำการอทุ ยานแหงชาติ เสนอกรม รักษาตนน นายสินธุ หวยยาง สำรวจต กนั ยายน วนอุทยาน อนรุ กั ษท ร กองอุทย สำรวจพ ตามคำแน ผลการสำ 2531 เห เขา กบั พ้ืน จาก เพชรบุรีข และสหก 31 ธันวา บริเวณห 162 อุทยานแหง่ ชาติภาคใต้ 11/12/2553 16:38:42 S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 162

อุทยานแหงชาติ น้ำตกหวยยาง กตัวเมือง ในป พ.ศ. 2530 สำนักงานปาไมเขตเพชรบุรีไดมีหนังสือ ผูอำนวยการกองในสงั กัดกรมปาไม เมื่อวนั ท่ี 5 มกราคม 2532 ญาเขา ไป แจงกรมปาไมวา ไดรับหนังสือจังหวัดประจวบคีรีขันธ ลงวันที่ ไดพ ิจารณาใหผ นวกพนื้ ทีป่ าหวยยางและสวนปา หวยยาง (พน้ื ท่ี 16 มกราคม 2530 สงรายงานการตรวจดูแลปาสงวนแหงชาติ ตดิ ตอ กบั หาดวนกร) เปนอุทยานแหงชาตดิ วย ของสำนักงานปาไมอำเภอทับสะแก จังหวัดประจวบคีรีขันธวา ในเขตปาสงวนแหงชาติปาทับสะแก มีน้ำตกที่สวยงาม 2 แหง กองอุทยานแหงชาติจึงไดดำเนินการผนวกบริเวณพื้นท่ีปา สมควรจัดต้ังเปนวนอุทยาน สำนักงานปาไมเขตเพชรบุรีจึงได นำ้ ตกขาออ น นำ้ ตกหนิ ดาด และวนอทุ ยานนำ้ ตกหวยยางในปา ใหเจาหนาท่ีหนวยปองกันรักษาปาท่ี ปจ.3 (ทับสะแก) ออกไป ทับสะแก ทองที่ตำบลธงไชย อำเภอบางสะพาน ตำบลอางทอง สำรวจขอมูลรายละเอียดแลวปรากฏวา พ้ืนที่ดังกลาว อำเภอทับสะแก จังหวัดประจวบคีรีขันธ และปาวังดวน มีน้ำตกขาออน (ทับมอญ) และน้ำตกหินดาดเหมาะสมจัดตั้ง ปา หว ยยาง ทอ งทต่ี ำบลหว ยทราย อำเภอเมอื ง และตำบลหว ยยาง เปนวนอุทยานเพ่ือรักษาสภาพปาไมและตนน้ำลำธารอัน อำเภอทับสะแก จังหวัดประจวบคีรีขันธ รวมเน้ือท่ีท้ังหมด สวยงามน้ีไว ซึ่งนายธำมรงค ประกอบบุญ ผูอำนวยการ ประมาณ 198.88 ตารางกิโลเมตร (ทั้งนี้รวมที่เปนพ้ืนน้ำดวย กองอุทยานแหงชาติไดมีบันทึกลงวันที่ 28 พฤษภาคม 2530 15.36 ตารางกโิ ลเมตร) ใหเ ปน อทุ ยานแหง ชาตติ ามพระราชบญั ญตั ิ เสนอกรมปาไมเห็นควรจดั ตั้งเปน อทุ ยานแหง ชาติ เพอื่ คมุ ครอง อุทยานแหง ชาติ พ.ศ. 2504 ตอมากองอทุ ยานแหงชาตมิ ีความ รักษาตนน้ำลำธารนี้ไว และกองอุทยานแหงชาติไดมีหนังสือให เห็นวาพ้ืนที่อุทยานแหงชาติน้ำตกหวยยาง ซึ่งมีบริเวณน้ำตก นายสินธุ มะลิวัลย เจาหนาที่ปาไม 4 หัวหนาวนอุทยานน้ำตก ขาออน น้ำตกหินดาด และวนอุทยานน้ำตกหวยยาง มีพื้นท่ี หว ยยาง ทำการสำรวจเบ้อื งตน บริเวณนำ้ ตกท้ัง 2 แหง ผลการ เชอื่ มติดตอ กนั โดยตลอด สว นบรเิ วณปาวังดวนและปาหวยยาง สำรวจตามหนังสือวนอุทยานน้ำตกหวยยางลงวันที่ 14 (หาดวนกร) มีพื้นที่ไมติดตอกัน เพื่อความสะดวกแกเจาหนาที่ กันยายน 2530 เห็นควรผนวกปา และนำ้ ตกทัง้ 2 แหง เขากับ ในการดแู ลรกั ษาและควบคมุ จงึ ใหแ ยกเปน 2 อทุ ยานแหงชาติ วนอุทยานน้ำตกหวยยางจัดต้ังเปนอุทยานแหงชาติเพ่ือเปนการ คือ อุทยานแหงชาติน้ำตกหวยยางและอุทยานแหงชาติหาดวน อนรุ กั ษท รพั ยากรธรรมชาตใิ หย นื นานตอ ไป ตอ มาในป พ.ศ. 2531 กร เพ่ือคุมครองรักษาตนน้ำลำธารไวและอนุรักษทรัพยากรให กองอุทยานแหงชาติไดมีหนังสือให วนอุทยานน้ำตกหวยยาง ยืนนานตอ ไป สำรวจพื้นท่ีหาดวนกรเพื่อผนวกเปนอุทยานแหงชาติดวย ตามคำแนะนำของ นายกษม รัตนไชย ผูชว ยปาไมเ ขตเพชรบุรี ปจจุบัน อุทยานแหงชาติน้ำตกหวยยาง ไดรับการประกาศ ผลการสำรวจตามหนังสือวนอุทยานลงวันท่ี 29 พฤศจิกายน ใหเปนอุทยานแหงชาติตามพระราชบัญญัติอุทยานแหงชาติ 2531 เห็นควรผนวกปาวังดวนและปาหวยยาง (หาดวนกร) พ.ศ. 2504 แลว ประกอบดว ยพนื้ ทท่ี งั้ หมด 161 ตารางกโิ ลเมตร เขา กับพนื้ ทที่ ง้ั หมดจัดตง้ั เปนอุทยานแหงชาติเชนกัน โดยไดตราพระราชกฤษฎีกากำหนดท่ีดินปาทับสะแก ในทองท่ี ตำบลหวยยาง ตำบลเขาลาน ตำบลแสงอรุณ ตำบลนาหูกวาง จากการไปตรวจราชการในทองที่สำนักงานปาไมเขต ตำบลอางทอง อำเภอทับสะแก และตำบลชัยเกษม อำเภอบาง เพชรบุรีของ นายยุกติ สาริกะภูติ รองปลัดกระทรวงเกษตร สะพาน จังหวัดประจวบคีรีขันธ ประกาศในราชกิจจานุเบกษา และสหกรณ รักษาราชการแทนอธิบดีกรมปาไม ระหวางวันท่ี เลม 108 ตอนท่ี 215 ลงวนั ที่ 8 ธันวาคม 2534 เปน อุทยาน 31 ธนั วาคม 2531 - 2 มกราคม 2532 ไดสั่งการใหรวมพ้ืนท่ี แหงชาตลิ ำดบั ท่ี 70 ของประเทศไทย บริเวณหาดวนกรเขาเปนอุทยานแหงชาติ และในการประชุม อทุ ยานแหง่ ชาติภาคใต้ 163 S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 163 11/12/2553 16:38:43

ลักษณะภูมิประเทศ ประเทศไทย และยงั มีรอ งความกดอากาศต่ำพดั ผา นภาคใตเ ปน รวมทั้งม ระยะ ๆ ตอจากน้ันถึงเดือนพฤศจิกายน ซึ่งเปนระยะแรกที่ หนาแนน พ้ืนท่ีอุทยานแหงชาติน้ำตกหวยยางเปนพื้นที่สวนหนึ่งของ ลมมรสมุ ตะวันออกเฉยี งเหนอื พัดปกคลมุ ประเทศไทย ทำใหย งั อาหารสั เทือกเขาตะนาวศรี มีลักษณะทอดตัวยาวเปนแนวเฉียง คงมีฝนตกชุกตอเนื่องจนถึงเดือนธันวาคม ปริมาณน้ำฝนเฉลี่ย จึงทำใหป ตะวันออกเฉียงเหนือ - ตะวันตกเฉียงใต โดยมีความยาว ตลอดปมากกวา 1,100 มิลลิเมตร ฤดูหนาว เริ่มต้ังแตเดือน สตั วป าได ประมาณ 32 กิโลเมตร มสี ว นกวา งท่สี ดุ ของพื้นท่ีประมาณ 15 ตุลาคมถึงเดือนกุมภาพันธ ซ่ึงเปนชวงท่ีลมมรสุมตะวันออก อาศัยและ กิโลเมตร ภูมิประเทศของพ้ืนที่เกือบทั้งหมดมีลักษณะเปน เฉียงเหนือพัดปกคลุมประเทศไทย ทำใหอุณหภูมิลดลงท่ัวไป เม่ือปาไผ เทือกเขาที่มีภูเขาสูงและต่ำทอดตัวตอเนื่องกันตามยาวเปน และมีอากาศหนาวเย็นเปนครั้งคราว โดยอุณหภูมิจะลดลงต่ำ ประเภทน พรมแดนค่ัน ระหวางประเทศไทยกับพมา มีภูเขาหลายลูกที่มี สุดในเดอื นธันวาคมและมกราคม แตเ นื่องจากพ้นื ท่อี ุทยานแหง กิ้งกาเขาห ความสงู มาก เชน เขาหลวง เขาลา น เขาชอ งลม เขาตะแบกโพรง ชาติอยูดานซายฝงตะวันออกของภาคใตอุณหภูมิจึงลดลงเพียง นกเขาเขีย และเขาใหญ สูงจากระดบั น้ำทะเลประมาณ 100 - 1,200 เมตร เล็กนอย อุณหภูมิเฉล่ียต่ำสุดในเดือนมกราคม 20oC ฤดูรอน นำ้ ตาล น โดยมยี อดเขาหลวงเปน ยอดเขาทสี่ งู ทสี่ ดุ มคี วามสงู 1,251 เมตร เร่ิมตนตั้งแตเดือนกุมภาพันธถึงเดือนพฤษภาคมเปนชวง ลงิ ลม ชะ จากระดบั น้ำทะเลปานกลาง และระดบั ความสูงจะลดลงเร่ือย ๆ เปลี่ยนฤดู ระยะน้ีเปนชองวางของลมมรสุมหลังจากสิ้นฤดู ไปในทิศตะวันออกท่ีเปนที่ราบชายฝงทะเลอาวไทยซึ่งเปนพ้ืนท่ี มรสมุ ตะวนั ออกเฉียงเหนือ อณุ หภมู จิ ะเริม่ สงู ขึน้ อากาศจะเรม่ิ ปาดง อาณาเขตของจังหวัดประจวบคีรีขันธ เปนแหลงกำเนิดตนน้ำ รอนโดยเฉพาะในเดือนมีนาคมถึงเดือนพฤษภาคม อุณหภูมิ ในพนื้ ที่ท ลำธารหลายสาย โดยมีลำน้ำสายหลักท่ีสำคัญจำนวน 7 แหลง เฉลี่ยสูงสุดในเดือนเมษายนประมาณ 29oC อุณหภูมิเฉล่ีย ทะเลปาน ไดแก คลองกรูด คลองอางทอง คลองจะกระ คลองชองลม ตลอดป 27oC วงศไ มอบ คลองเขาลาน คลองหวยยาง และคลองหินจวง ซึ่งเปนลำน้ำ ผลติ่ง ส สายส้ัน ๆ พื้นทองน้ำเปนทรายหยาบและมีหินขนาดใหญ พชื พรรณและสัตวป า คางเตน มี ทิ ศ ท า ง ก า ร ไ ห ล จ า ก ทิ ศ ต ะ วั น ต ก เ ฉี ย ง เ ห นื อ ไ ป สู ทิ ศ ไมอ ื่น ๆ ตะวันออกเฉียงใต มีอางเก็บน้ำหลายแหง ซึ่งใชประโยชนเพ่ือ สังคมพืชที่ปรากฏอยูในพ้ืนท่ีของอุทยานแหงชาติน้ำตก การอุปโภคบริโภค และการเกษตร โดยอางเก็บน้ำที่สำคัญ หวยยางเปนปาไมผลัดใบ มีอยู 2 ชนิดปา คือ ปาดงดิบแลง ไดแก อางเก็บน้ำหัวเขา อางเก็บน้ำคลองชองลม อางเก็บน้ำ และปาดงดิบเขา นอกจากน้ี ยังปรากฏพบปาดงดิบชื้นบริเวณ คลองจะกระ และอา งเก็บน้ำมรสวบ ริมลำนำ้ ที่เปน พ้นื ที่ลุม (gallery forest) กระจายเปน หยอ มเลก็ บรเิ วณริมหวยตา ง ๆ ลักษณะภมู ิอากาศ ปาดงดิบแลง กระจายในพื้นที่ท่ีมีความสูงไมเกิน 900 พ้ืนที่อุทยานแหงชาติน้ำตกหวยยางตั้งอยูในเขตภาคใตของ เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง สภาพสังคมพืชและความ ประเทศไทย และมีพ้ืนท่ีอยูใกลทะเล ลักษณะในแตละฤดูกาล หลากหลายของชนิดพันธุไมท่ีพบมีความแตกตางกันตามปจจัย จึงไมแตกตางกันมากนัก สภาพภูมิอากาศแบงออกเปน ของสิ่งแวดลอมของแตละทองท่ี โดยเฉพาะคุณสมบัติของดิน 3 ฤดูกาล คือ ฤดูฝน เริ่มตนเดือนพฤษภาคมถึงกลางเดือน และสภาพภูมิประเทศ ที่มีผลตอความชุมชื้นของพื้นท่ี และ ตุลาคม เปนชวงที่ลมมรสุมตะวันตกเฉียงใตพัดปกคลุม ความอุดมสมบูรณของพ้ืนท่ี รวมไปถึงระดับของการเขาไป รบกวนของมนุษย ลักษณะท่ัวไปของปาชนิดนี้เปนปามีไม เรอื นยอดเดนเปน ไมในวงศยาง ไดแ ก เค่ยี มคะนอง ข้นึ ปะปน กับไมชนิดอ่ืน ๆ เชน ทะลายเขา กระเบากลัก กระเบาคาง กระหนานปลิง ตะเคียนทราย ขี้อาย สวอง สะเหรียง คงคา เดือด ตะแบกนา และสำโรง ปาดงดิบแลงมีโครงสรางของ ปาหนาแนน เน่ืองจากตนไมใหญอยูใกลชิดกันและมีไมเล็ก/ ไมพ มุ อกี นานาชนดิ เตบิ โตปกคลมุ พน้ื ลา งของปา และมชี นดิ พนั ธไุ ม ทเ่ี ปน พชื อาหารสตั ว เชน ไทร ทองหลาง ตะขบปา พลองกนิ ลกู มะปราง มะหาด ลางสาดปา สังเครียด สังกะโตง และง้ิวปา 164 อทุ ยานแหง่ ชาตภิ าคใต้ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 164 11/12/2553 16:38:44

าคใตเปน รวมทั้งมีตนไมของปาไมผลัดใบในฤดูแลง ผืนปาจึงมีความ นอกจากน้ี พันธุไมในอุทยานแหงชาติแหงนี้ก็ปรากฏพบวา ยะแรกท่ี หนาแนนในสภาพใกลเคียงกันตลอดท้ังป และเนื่องจากพืช มีพันธุไมหายากท่ีมีคาทางเศรษฐกิจ ไดแก จันทนชะมด ทำใหยัง อาหารสัตวผลิดอก และติดผลในชวงเวลาตางกันของป พญาไม โมง มณฑาปา และประยงคป า โดยเฉพาะจันทนชะมด ำฝนเฉล่ีย จึงทำใหปาดงดิบแลงมีศักยภาพในดานเปนแหลงอาหารของ ซึ่งเปนพันธุไมหายากพวกไมหอมที่นำมาทำดอกไมจันในงาน งแตเดือน สตั วปาไดตลอดทง้ั ปอยางตอ เนือ่ ง สตั วปาจึงเขามาใชเปน แหลง ศพและมีมูลคาทางเศรษฐกิจ จำเปนตองดำเนินการใหเปน ะวันออก อาศัยและเปน แหลงอาหาร รวมทั้งเปน ทีห่ ลบภยั ระหวางฤดแู ลง แหลงอนุรกั ษพ นั ธุกรรมและศึกษาวจิ ยั ดลงทั่วไป เมื่อปาไผและท่ีรกรางมีสภาพแหงแลง สัตวปาท่ีพบในผืนปา ะลดลงต่ำ ประเภทนี้ เชน ปาดแคระปา อึ่งลายแตม ตุกแกปาคอขว้ัน ปาดงดิบเขา มีโครงสรางของปาหนาแนน เน่ืองจาก ทยานแหง กิ้งกาเขาหนามส้ัน จิ้งเหลนเรียวลาย งูเขียวหางไหมทองเขียว ตนไมใหญอยูใกลชิดกันและมีไมเล็ก/ไมพุมอีกนานาชนิด ดลงเพียง นกเขาเขียว นกบั้งรอกปากแดง นกคัคคูแซงแซว นกเคาปาสี เติบโตปกคลุมพื้นลางของปา และรวมทั้งตนไมของปาไมผลัด ฤดูรอน นำ้ ตาล นกโพระดกเคราเหลอื ง นกพญาไฟใหญ นกปลกี ลว ยเลก็ ใบในฤดแู ลง และเน่ืองจากเปน ปาที่กระจายอยบู นยอดเขาทำให มเปนชวง ลิงลม ชะนีมือขาว พญากระรอกดำ และหนฟู านเหลือง มีระดับอุณหภูมิต่ำและมีความช้ืนสูง ปาดงดิบเขาจึงมีความ ากส้ินฤดู ชุมชื้นสูงกวาปาดงดิบแลง ชนิดพันธุไมท่ีเปนพืชอาหารสัตว กาศจะเร่ิม ปาดงดิบเขา เปนปาดงดิบเขาระดับต่ำท่ีมีการกระจายอยู เชน หนวยนกงุม มะพลับ ประยงค ตาเสือ ชมพู เสม็ด อุณหภูมิ ในพ้นื ทท่ี ่ีมคี วามสูงอยรู ะหวาง 900 - 1,251 เมตรจากระดับนำ้ คางคาว และกอ ภูมิเฉล่ีย ทะเลปานกลาง มีไมที่เปนไมเรือนยอดเดนเปนไมในวงศกอ วงศไมอ บเชย ขนึ้ กับไมอืน่ เชน หวา เหมอื ดคนตวั ผู หนงั หนา ทางดานตะวันออกตลอดเขตแนวของพื้นที่อุทยานแหงชาติ าติน้ำตก ผลติ่ง สตีตน ตองลาด หนวดปลาหมึก กะเพราตน เมี่ยง ตอเนื่องจากที่รกรางและ/หรือพ้ืนท่ีเกษตรกรรมขึ้นไปบนภูเขา ดงดิบแลง คางเตน เสม็ดชุน ชมพูน้ำ กระทังหัน เข็มปา พิลังกาสา และ เปนบริเวณที่มีปาไผเติบโตตอเน่ืองกันเปนพ้ืนท่ีกวาง แตเดิม ช้นบริเวณ ไมอ ่นื ๆ ทม่ี คี วามหลากหลายคอนขา งสูง พ้ืนที่บริเวณนี้เปนผืนปาดงดิบแลงเม่ือมีการตัดฟนตนไมใหญ หยอมเลก็ ออกดวยวัตถุประสงคตาง ๆ จึงทำใหไผซึ่งเติบโตไดดีในท่ี เปดโลงเขามาแทนที่เปนสังคมปาไผ โดยบางแหงกระจายอยูใน กิน 900 ระดบั สูงของภเู ขา และยังคงมีไมใ หญก ระจายปะปนอยใู นปาไผ และความ โครงสรางของปาไผมีสภาพหนาแนนระหวางฤดูฝนเม่ือไผผลิใบ ตามปจจัย และแตกหนอ และมีสภาพโปรงในฤดูแลงเมื่อไผท้ิงใบ ติของดิน ดวยเหตุนี้ปาไผจึงมีความชุมช้ืนระหวางฤดูฝนและแหงแลง นที่ และ ระหวางฤดูแลง แมวาปาไผบางแหงมีศักยภาพพอจะใชเปน การเขาไป แหลงอาหารได เพราะมีพืชอาหารกระจายอยูบาง เชน นปามีไม ทองหลาง ไทร และง้ิว แตไมสามารถรองรับความตองการใน ขึน้ ปะปน ดานการใชเปนท่ีหลบภัย และเปนพ้ืนที่เพื่อกิจกรรมตาง ๆ ได ระเบาคาง ตลอดเวลาเนื่องจากไผท้ิงใบในฤดูแลงทำใหปามีสภาพโปรง ยง คงคา สัตวปาสวนใหญที่พบมีความหลากชนิดในกลุมนกท่ีบินไปใน สรางของ พื้นที่ตาง ๆ ไดอยางสะดวกและรวดเร็ว จึงบินเขามาใช มีไมเล็ก/ ประโยชนในปาไผท่กี ระจัดกระจายไดดกี วาสัตวปา กลุมอ่ืน เชน นดิ พนั ธไุ ม นกจาบคาหัวสีสม นกหัวขวานจ๋ิวค้ิวขาว นกเขนนอยปกแถบ ลองกนิ ลกู ขาว นกแซงแซวหางปลา นกจาบดินอกลาย นกกางเขนดง และ และง้ิวปา นกจับแมลงสนี ำ้ ตาล และรวมทง้ั สตั วป า กลุม อ่ืน เชน จิง้ จกดิน ลายจุด ก้งิ กา แกว จ้งิ เหลนหางยาว และงสู ายมา นพระอนิ ทร S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 165 อุทยานแห่งชาติภาคใต้ 165 11/12/2553 16:38:45

ในบริเวณท่ีเปนพื้นที่รกรางและพื้นที่เกษตรกรรมเกา คลองท่ีกระจายอยูบนภูเขาที่มีน้ำไหลตลอดทั้งป จึงเปน บริเว ซึ่งกระจายอยูทางตะวันออกตลอดเขตแนวของพื้นที่อุทยาน แหลงน้ำที่มคี วามสำคัญมากทีส่ ุด โดยกระจายต้งั แตตอนบนลง ภมู ศิ าสตร แหงชาติ เปนบริเวณที่ราษฎรทองถิ่นเคยเขามาใชประโยชน ไปถึงตอนลางของพื้นท่ีอุทยานแหงชาติ ในหวย/คลองมีกอน จึงมีปลาข ท่ีดินเพ่ือปลูกพืชเกษตรทั้งประเภทพืชไรและสวนผลไม เมื่อมี หิน/โขดหินขนาดใหญกระจายอยูทั่วไปและมีตนไมปกคลุม อุทยานแห การประกาศเปนเขตอุทยานแหงชาติทำใหพ้ืนที่สวนนี้ถูกปลอย ตลอดแนวฝงซ่ึงเปนแหลงที่อยูอาศัยท่ีเหมาะสมของสัตวสะเทิน ในบริเวณ ทิ้งราง และในเวลาตอมาพ้ืนท่ีเคยปลูกพืชไรไดเปลี่ยนสภาพ น้ำสะเทินบกหลายชนิดที่จำกัดพ้ืนท่ีอาศัยในแหลงน้ำไหลใน มีการกระ เปนปาหญา บางแหงมีไมพุมและวัชพืชใบกวางเติบโตปกคลุม พ้ืนที่ปา เชน อึ่งกรายลายเลอะ อ่ึงกรายขางแถบ คางคกหวย คือ ปลาค พื้นท่ีปจจุบันที่รกรางหลายแหงกำลังไดรับการฟนฟูสภาพปา มลายู เขียดเขาหลังตอง เขียดชะงอนหินเมืองเหนือ กบทูด อา งทองแ ดวยการปลูกตนไมชนิดพันธุตาง ๆ พื้นท่ีท่ีมีสภาพนิเวศ กบตะนาวศรี และกบน้ิวปาดเมืองเหนือ รวมทั้งเปนท่ีอยูอาศัย ลักษณะดังกลาวเปนแหลงท่ีอยูอาศัยและแหลงหากินของสัตว ของสตั วป า กลมุ อ่ืน เชน เตา แดง ตะพาบน้ำ และจิ้งเหลนภเู ขา นอก ปาชนิดท่ีมีขนาดตัวเล็กเปนสวนใหญเพราะตองอยูในสภาพที่ เกล็ดเรียบ สำหรับแองน้ำขังชั่วคราวท่ีกระจัดกระจายอยูท่ัวไป (Phricot เปดโลง ซ่ึงท่ีหลบภัยมีขอบเขตจำกัดสำหรับชนิดท่ีมีขนาดตัว ในพื้นที่อุทยานแหงชาติ ระหวางฤดูฝนเปนแหลงน้ำท่ีมีความ ระดับคว ปานกลาง - ใหญ จะตองปรับตัวใหคุนเคยหรือทนทานตอการ สำคัญตอสัตวสะเทินน้ำสะเทินบกประเภทผสมพันธุและวางไข ปานกลาง ถูกรบกวนจากกิจกรรมมนุษยที่ยังคงมีอยู หรือเปนชนิดที่ ในแหลงน้ำนงิ่ เชน คางคกบา น เขียดหลงั ปุม กบหนอง อึง่ อา ง โยกยายหาแหลงอาศัยและหากินที่มีสภาพนิเวศตามท่ีตองการที่ บาน อ่ึงน้ำเตา และอ่ึงขางดำ นอกจากน้ียังพบพืชน้ำทั้งสิ้น แหลงท เกิดจากกิจกรรมมนุษยไดดี ชนิดของสัตวปาที่พบ เชน กิ้งกา 3 ชนิด ซ่ึงเปนพืชชายนำ้ ทง้ั ส้นิ คอื บอน ผกั บุง และเอ้อื งเพด็ หัวแดง แย จ้ิงเหลนหลากลาย งูทางมะพราวลายขีด งูสิงบาน มา ในบรเิ วณน้ำตกมีปลาท่อี าศยั อยูเ ปนประจำคือ ปลาซวิ ใบไผ และกจิ ก นกคุมอกลายนกเขาใหญ นกกะปูดเล็ก นกตะขาบทุง แถบขาว ซึ่งมักจะหลบซอนอยูในบริเวณซอกหินหรือรากของ นกแซงแซวหางปลา นกอีเสอื สีนำ้ ตาล หนูพุกใหญ หนูทอ งขาว ตนไมที่ข้ึนอยูริมน้ำ สวนปลาท่ีมักพบเห็นอยูเปนประจำ ไดแก น้ำต และพังพอนเล็ก อยางไรก็ตาม สัตวปาบางชนิดซึ่งตามปกติ ปลาตะเพียนทราย ปลาพลวง และปลาซิวใบไผ ปลาท่อี าศยั ใน เปนสายน อาศัยและหากินในพ้ืนที่ไมถูกรบกวนอยางตอเนื่อง เชน บรเิ วณพนื้ ทรายและกรวด ไดแ ก ปลาคอทราย ปลาแขยงภูเขา ช้ันน้ำตก กระตายปา อีเหน็ ขา งลาย ชะมดเช็ด หมปู า และเกง ไดเ ขามา ปลาคอ ปลาชอ นทราย ซง่ึ จะพบปลาเหลา นไ้ี ดในพ้นื ทองน้ำของ หินสูงตั้ง ใชพ้ืนที่ซ่ึงมีสภาพนิเวศลักษณะดังกลาวเปนแหลงหากินเปน ธารน้ำตก สวนปลาชอ น และปลากั้ง มกั จะซอนตวั ตามกอ นหิน สายน้ำตก บางชว งเวลา โดยเฉพาะบริเวณทีม่ หี นว ยพิทกั ษอทุ ยานแหง ชาติ หรืออยูท่ีบริเวณกลางน้ำ ชนิดของปลาที่อาศัยในบริเวณคลอง และไตโข ต้ังอยู และอางเก็บน้ำ จะพบปลาท่ีอาศัยในเขตลำธารปะปนอยูบางแต บริเวณน้ำ อยูในสัดสวนท่ีไมมาก ไดแก ปลาตะเพียนน้ำตก ปลาซิวใบไผ งดงามมา ในบริเวณที่เปนแหลงน้ำ ซ่ึงมี 2 ลักษณะคือ หวย/คลอง ปลาซิวใบไผแถบขาว และปลาก้ัง อยางไรก็ตาม ปลาที่พบใน นอกจากน ระบบนเิ วศนำ้ ไหล และแอง นำ้ ขงั ชวั่ คราวระหวา งฤดฝู น เนอื่ งจาก เขตท่ีเปนคลองและอางเก็บน้ำจะ พบกลุมปลาที่มีอวัยวะชวย จุดส่ือคว พ้ืนท่ีของอุทยานแหงชาติมีภูมิประเทศเปนภูเขาดังน้ันหวย/ หายใจ ไดแก ปลากริม ปลากระดีห่ มอ และปลาชอ น ความสมั พ 166 อุทยานแห่งชาตภิ าคใต้ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 166 11/12/2553 16:38:46

จึงเปน บริเวณอุทยานแหงชาติเปนจุดท่ีเปนรอยตอของเขตสัตว น้ำตกเขาลาน เปนน้ำตกที่มีลานหินธรรมชาติขนาดนอย อนบนลง ภมู ิศาสตรข องปลาในตอนบน (ถนิ่ เหนือ) และตอนลาง (ถ่นิ ใต) ใหญส ลับกับชัน้ นำ้ ตกขนาดเลก็ ๆ รวมท้ังหมด 5 ช้ัน บางชั้นก็ องมีกอน จึงมีปลาของถ่ินใตเขามาปะปนในประชากรปลาในเขตพ้ืนท่ี มีแองน้ำที่สามารถลงเลนน้ำได แตบางช้ันถึงจะไมมีแองน้ำแตก็ มปกคลุม อุทยานแหงชาติ ไดแก ปลาอีกอง และปลาแขยงเขา ซ่ึงจะพบ สามารถเขาไปเลนน้ำท่ีตกลงมาไดอยางใกลชิด น้ำตกเขาลาน ตวสะเทิน ในบริเวณคลองกรูดและคลองอางทองเทานั้น และมีชนิดปลาท่ี เปน ทตี่ ง้ั ของหนว ยพทิ กั ษอ ทุ ยานแหง ชาตทิ ่ี หย.1 (นำ้ ตกเขาลา น) น้ำไหลใน มีการกระจายตัวทางภูมิศาสตรเฉพาะในเขตเทือกเขาตะนาวศรี อยูหางจากท่ีทำการอุทยานแหงชาติประมาณ 30 กิโลเมตร งคกหวย คือ ปลาคอชนิด Schistura balteata ที่พบในบริเวณคลอง เดนิ ทางใชเ วลาประมาณ 25 นาที จากถนนเพชรเกษม 4 จะพบ อ กบทูด อา งทองและคลองจะกระเทา น้นั ทางเขาน้ำตกอยูตรงอำเภอทับสะแกเขาไปประมาณ 14 ที่อยูอาศัย กิโลเมตร ซึ่งโดยตลอดเสนทางจะผานชุมชนสวนมะพราวและ หลนภูเขา นอกจากนี้ บริเวณยอดเขาหลวงไดพบปูเจาฟา สวนกลว ย ยอยูท่ัวไป (Phricotelphusa sirindhorn) ระหวางทางเดินขึ้นเขาหลวงที่ ที่มีความ ระดับความสูงประมาณ 1,050 เมตร จากระดับน้ำทะเล และวางไข ปานกลาง อง อง่ึ อาง น้ำท้ังส้ิน แหลงทอ งเทีย่ ว จุดเดน ะเอื้องเพ็ด าซิวใบไผ และกจิ กรรมนันทนาการท่นี า สนใจ อรากของ จำ ไดแก น้ำตกหวยยาง ตั้งอยูในบริเวณที่ทำการอุทยานแหงชาติ ทอ่ี าศยั ใน เปนสายน้ำตกท่ีเกิดขึ้นมาจากยอดเขาหลวง มีท้ังหมด 7 ช้ัน แขยงภูเขา ช้ันน้ำตกช้ันลาง ๆ เปนน้ำตกขนาดเล็กธารน้ำไหลมาตามโขด องนำ้ ของ หินสูงตั้งแต 2 - 5 เมตร บริเวณน้ำตกชั้นท่ี 5 จะมองเห็น มกอนหิน สายน้ำตกจากผาสูงประมาณ 15 เมตร งดงามมากแตตองปน วณคลอง และไตโขดหินข้ึนไป จึงเปนอันตรายไดในชวงฤดูฝนที่น้ำหลาก อยูบางแต บริเวณน้ำตกชั้นท่ี 4 ยังมีทางแยกขึ้นสูจุดชมดวงอาทิตยขึ้นท่ี าซิวใบไผ งดงามมาก สามารถมองเห็นทัศนียภาพไปไดไกลถึงชายทะเล าที่พบใน นอกจากน้ี ยังมีเสนทางศึกษาธรรมชาติ ซึ่งระหวางเสนทางมี วัยวะชวย จุดส่ือความหมายทางธรรมชาติ ทั้งหมด 10 ปาย เพื่อใหเห็น ความสมั พันธของระบบนเิ วศและส่ิงแวดลอม S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 167 อทุ ยานแหง่ ชาตภิ าคใต้ 167 11/12/2553 16:38:49

ยอดเขาหลวง ตั้งอยูบนภูเขาที่สำคัญของอุทยานแหงชาติ หนองหอย - บานตะแบกโพรง หรือสายหนองหญาปลอง - น้ำต และยังเปนแนวเขตธรรมชาติท่ีใชแบงเขตประเทศไทย และ บานหนองบอน ระยะทางประมาณ 4 กิโลเมตร เพยี งชั้นเด สหภาพพมา ยอดเขาหลวงมีความสูงจากน้ำทะเลประมาณ น้ำข้ึนอยูก 1,251 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง ยอดเขาหลวงปกคลุม น้ำตกหินดาด มีขนาดลำธารตอนลางกวางประมาณ 6 ไมมีชั้นน้ำ ดวยปาดงดิบเขาท่ีมีลักษณะพืชพันธุหลากหลายชนิดท่ียังคง เมตร ประกอบดว ยชนั้ นำ้ ตก 5 ชัน้ ในแตล ะชั้นอยูใกล ๆ กัน มีโขดหิน ความอดุ มสมบรู ณอ ยมู าก และลักษณะปา ทีส่ รางความนา สนใจ เพราะเปนน้ำตกท่ีอยูในซอกเขาที่คอนขางสูงชันสายน้ำตกจึง คอ นขางร และเปน จดุ ดงึ ดูดของผมู าทองเท่ียว นนั่ คือ ปาดงดิบเขาซึง่ เปน แรง ช้ันน้ำตกมีความสูงประมาณ 2 - 5 เมตร อยูหางจาก ท่ีทำการ ปาที่คอนขางมีความชื้นสูง ประกอบกับอยูในบริเวณท่ีสูง และ ที่ทำการอุทยานแหงชาติไปทางทิศใตประมาณ 50 กิโลเมตร ประมาณ สภาพอากาศคอนขางเย็น ดังนั้น จึงทำใหปาท่ีปรากฏนั้นดู สามารถเดินทางตามถนนเพชรเกษมแลวเลี้ยวซายระหวางหลัก 347 - 3 คลายกบั ปาโบราณ นอกจากนี้ บนยอดเขาหลวงซึ่งเปน จดุ ทอ่ี ยู กิโลเมตรท่ี 373 - 372 ไปตามถนน รพช.เขาเสนทางบาน ถึงบริเวณ คอนขางสูงมีพืชพันธุที่ลำตนมีลักษณะคดงอมีกิ่งกานและ อางทอง - บานหนองมะคา อีกประมาณ 11 กิโลเมตร ถึง เถาวัลยจำนวนมาก ก็สามารถชมสภาพความอุดมสมบูรณของ บรเิ วณหนว ย พทิ ักษอ ทุ ยานชว่ั คราว (นำ้ ตกหนิ ดาด) การเดนิ ปาไมได รวมทั้งยังสามารถชมแนวแบงเขตประเทศพมาและ ความอุดมสมบูรณของปาไมในเขตพมาไดอีกดวยเชนกัน ที่ทำการอ ยอดเขาหลวงเปนยอดเขาท่ีตองใชเวลาเดินเทาจากบริเวณ หมายเลข ที่ทำการอุทยานแหงชาติผานน้ำตกหวยยางขึ้นไปประมาณ ประมาณ 5 - 6 ชว่ั โมง เสน ทางสว นใหญเ ปน ทล่ี าดชนั และมสี ว นทรี่ าบบา ง น้ำตกหว ซึ่งเปนเพียงแนวสันเขาส้ัน ๆ ที่เชื่อมตอไปยังภูเขาอีกลูกหนึ่ง ประมาณ การเดินทางจะตอ งใชเ จา หนา ท่นี ำทาง (กรุงเทพฯ น้ำตกขาออน (ทับมอญ) เปนน้ำตกขนาดเล็กที่มีลำน้ำตก 11/12/2553 16:38:51 ไหลอยางตอเน่ืองประมาณ 9 ช้ัน และมีแองน้ำเล็ก ๆ ตลอด สายลำน้ำ สภาพธรรมชาติสองขางทางเดินขึ้นน้ำตกคอนขาง ชุมช้ืน เงียบสงบ สามารถเขาถึงลำน้ำตกไดโดยตลอดท้ังสาย บริเวณชัน้ บนสุดของน้ำตกขาออนเปนน้ำตกทีม่ คี วามสูงเกินกวา 10 เมตร สายน้ำมีขนาดเล็กหรือใหญข้ึนกับฤดูกาล น้ำตก ขาออน ตั้งอยูในบริเวณเดียวกันกับหนวยพิทักษอุทยานแหง ชาติที่ หย.2 (น้ำตกขาออน) อยูหางจากอำเภอทับสะแก ประมาณ 14 กิโลเมตร ใชเ วลาเดนิ ทางจากที่ทำการอทุ ยานแหง ชาติประมาณ 25 นาที จากถนนเพชรเกษมไปตามเสนทาง 168 อทุ ยานแหง่ ชาตภิ าคใต้ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 168



อุทยานแหงชาติ คลองแล คลองกาว บางลาง และคลอง ดวยสำนักงานปาไมเขตปตตานี ไดมีหนังสือลงวันท่ี 28 เสนอกรมปา ไมม คี ำสงั่ ให นายอภยั หยงสตาร นกั วชิ าการปา ไม 5 ลักษณะ ตุลาคม 2525 วา เขตปตตานีและจังหวัดยะลาไดตรวจสอบ ไปดำเนินการจัดตั้งและปรับปรุงปาเหนือเข่ือนบางลาง และ พื้นท่ีในเขตนิคมสรางตนเองพัฒนาภาคใต จังหวัดยะลา ที่ได บริเวณใกลเคียงเปนอุทยานแหงชาติ 1 ในจำนวน 5 แหง ของ สภาพ รับคืนจากกรมประชาสงเคราะห เพ่ือกำหนดใหเปนปาสงวน โครงการจัดต้ังอุทยานแหงชาติ เพื่อการเฉลิมพระเกียรติ มีฝนตกเก แหงชาติตามนัยมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันท่ี 22 กรกฎาคม พระบาทสมเดจ็ พระเจา อยหู วั ฯ ซง่ึ ตอ มา อทุ ยานแหง ชาตบิ างลาง จะมีฝนต 2523 แลวปรากฏวา พื้นท่ีดังกลาวมีความเหมาะสมที่จะจัดต้ัง ไดมีหนังสือลงวันท่ี 25 เมษายน 2529 แจงขอใหรวมพ้ืนที่ ฝนเฉล่ีย เปนอุทยานแหง ชาตไิ ด ในป พ.ศ. 2526 กรมปา ไมไดมีคำสัง่ ให วนอุทยานธารโต ซึ่งอยูในความรับผิดชอบของสำนักงานปาไม มกราคม นายสมเกียรติ มาแกว นักวิชาการปาไม 5 ไปทำการสำรวจ เขตปตตานี เนอ้ื ท่ปี ระมาณ 9.25 ตารางกโิ ลเมตร เขา เปน สวน เบอื้ งตน ซึ่งไดร บั รายงานวา ขณะนพ้ี ืน้ ทดี่ ังกลา วมเี หตกุ ารณไม หน่ึงของการจัดตั้งอุทยานแหงชาติบางลาง และกรมปาไมไดมี พืชพรร ปกติ อยูในระหวางการปราบปรามผูกอการรายของเจาหนาท่ี หนังสือลงวันท่ี 19 พฤษภาคม 2530 ถึงปาไมเขตปตตานี ฝายทหารจึงขอระงับการสำรวจไวกอนจนกวาจะคล่ีคลายไปใน ใหโ อนวนอุทยานน้ำตกธารโต เปน สว นหน่งึ ของอุทยานแหง ชาติ สภาพ ทางทดี่ ี บางลาง ทำใหม เี นือ้ ทที่ ้ังหมดประมาณ 461.04 ตารางกิโลเมตร หนาแนน สยาขาว ตอมาในป พ.ศ. 2527 - 2528 กองอุทยานแหงชาติ อุทยานแหงชาติบางลางไดรับการประกาศใหเปนอุทยาน ยางนอง กรมปาไม ไดมีหนังสือถึงปาไมเขตปตตานีขอทราบสถานการณ แหงชาติตามพระราชบัญญัติอุทยานแหงชาติ พ.ศ. 2504 ถิ่นข้ึนอย ในพ้ืนที่ดังกลาววา สามารถเขาไปทำการสำรวจไดหรือไม แลวประกอบดวยพื้นที่ท้ังหมด 261 ตารางกิโลเมตร โดยได เฟน ตน บ ซึ่งปาไมเขตไดมีหนังสือลงวันท่ี 28 มกราคม 2528 แจงวาได ตราพระราชกฤษฎกี ากำหนดทด่ี นิ ปา ลาบู ปา ถำ้ ทะลุ และปา เบตง สอบถามไปยังจังหวัดยะลาแลวไดรับรายงานวา บริเวณพื้นที่ท่ี ในทองท่ีตำบลถ้ำทะลุ ตำบลเข่ือนบางลาง อำเภอบันนังสตา ไดรับคืนจาก กรมประชาสงเคราะห ในขณะน้ีสถานการณปกติ ตำบลแมหวาด ตำบลบานแหร อำเภอธารโต และตำบล สามารถเขา ไป ทำการสำรวจได กองอทุ ยานแหงชาติ กรมปา ไม อัยเยอรเวง ตำบลยะรม อำเภอเบตง จังหวัดยะลา ใหเปน จึงไดมีคำสั่งใหนายอภัย หยงสตาร นักวิชาการปาไม 5 อุทยานแหงชาติ ซ่ึงประกาศในราชกิจจานุเบกษา เลม 116 ไปทำการสำรวจหาขอมูลเบ้ืองตนในบริเวณพ้ืนที่เขตนิคมสราง ตอนที่ 9 ก ลงวันที่ 24 กมุ ภาพันธ 2542 เปนอุทยานแหงชาติ ตนเองพัฒนาภาคใตที่ไดรับคืนจากกรมประชาสงเคราะห พ้ืนท่ี ลำดบั ที่ 88 ของประเทศไทย ปาเหนือเขื่อนบางลาง และบริเวณใกลเคียงในทองที่จังหวัด ยะลา ผลการสำรวจตามหนังสือลงวันท่ี 14 พฤษภาคม 2528 ลักษณะภมู ิประเทศ รายงานวา พื้นที่ที่ไดรับคืนจากกรมประชาสงเคราะหยังอยูใน ระหวางการปราบปรามโจร จคม. ของเจาหนาท่ีฝายทหารไม อุ ท ย า น แ ห ง ช า ติ บ า ง ล า ง มี ส ภ า พ พื้ น ท่ี เ ป น ภู เ ข า สู ง สามารถทำการสำรวจได สวนพ้ืนท่ีปาเหนือเขื่อนบางลางและ สลับ ซบั ซอ นสลับกับเนนิ เขาและพนื้ ท่รี าบบางตอน พ้นื ที่ลาดเท บริเวณใกลเคียงในทองท่ีอำเภอบันนังสตา อำเภอธารโต และ จากดานทิศใตลงสูทิศเหนือ มีความสูงจากระดับน้ำทะเล อำเภอเบตง จังหวัดยะลา มีพ้ืนที่ปาสมบูรณ มีจุดเดนตาม ประมาณ 600 เมตร ประกอบดว ยเขาฮาลา เขาลาซะ เขาบโู ละ ธรรมชาติท่ีควรอนุรักษ และมีทิวทัศนที่สวยงาม เหมาะสำหรับ และเขาฮันกุล สวนใหญเปนดินรวนปนดินเหนียวมีดินลูกรัง จัดตั้งเปนอุทยานแหงชาติ กองอุทยานแหงชาติไดมีหนังสือ เปนบางสวน เปนตนกำเนิดของแหลงน้ำหลายสายไหลมา บรรจบเปนแมน้ำปตตานีและแมน้ำสายบุรี ประกอบดวย 170 อทุ ยานแห่งชาตภิ าคใต้ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 170 11/12/2553 16:38:54

คลองและลำหวย หลายสาย อาทิเชน คลองชาลี คลองนีโล คลองกาวะ คลองกอื นอื ฮง คลองโตะ โมะ คลองฮาลา คลองกาบู และคลองฮาลาซะห ลกั ษณะภมู ิอากาศ สภาพอากาศเยน็ ชุมชนื้ มีลมมรสมุ ตะวันออกพัดผานทำให มีฝนตกเกือบตลอดประหวางเดือนพฤษภาคมถึงเดือนธันวาคม ารปา ไม 5 จะมีฝนตกหนักในเดือนกันยายน - พฤศจิกายน มีปริมาณน้ำ ลาง และ ฝนเฉล่ีย 2,200 มิลลิเมตรตอป และฤดูรอนระหวางเดือน แหง ของ มกราคม - เดอื นเมษายน อุณหภูมโิ ดยเฉล่ยี 29 oC ระเกียรติ าตบิ างลาง พชื พรรณและสัตวปา เ นื่ อ ง จ า ก ส ภ า พ ป า บ ริ เ ว ณ อุ ท ย า น แ ห ง ช า ติ มี ค ว า ม รวมพื้นที่ อุดม สมบูรณมาก จึงเปนท่ีอาศัยของสัตวปานานาชนิด ไดแก งานปาไม สภาพปาประกอบดวยปาดงดิบช้ืน มีไมนานาชนิดขึ้นอยู ชางปา เสอื โครง เสือลายเมฆ เลียงผา กระทงิ ววั แดง สมเสรจ็ าเปน สว น หนาแนน ไดแก ยาง หลุมพอ สมพง ขนุนปา ตะเคียนทอง กวางปา เกง กระจง หมูปา ลิง คาง ชะนี เมน นากใหญขน ปาไมไดมี สยาขาว งิ้ว ทัง ตะโก ตีนเปด ตีนนก ตะแบก มะกอกปา เรียบ ชะมด พังพอน นกโพระดกคางแดง นกสีชมพูสวน ตปตตานี ยางนอง นากบดุ หยีน้ำ มะมว งปา โสกเหลอื ง และพนั ธุเฉพาะ นกกาฝากทองสีสม นกเขาชวา นกกระติ๊ดตะโพกขาว นแหงชาติ ถ่ินข้ึนอยู เปนจำนวนมาก เชน ใบไมสีทอง ปาลมบังสูรย นกพญาไฟใหญ นกกระเต็นอกขาว นกเขยี วคราม นกปรอดคอ กิโลเมตร เฟน ตน บัวผดุ ปดุ กระวาน และดาหลา ลาย นกบั้งรอกอกแดง นกปลีกลวยปากยาว นกเดาลมหลงั เทา นอุทยาน นกกางเขนดง นกพญาปากกวาง และนกเงือกซึ่งมีอยู 9 ชนิด ศ. 2504 เชน นกชนหนิ นกเงือกปากดำ และนกกาฮงั นอกจากนยี้ ังพบ ร โดยได เตา ก้ิงกา จ้ิงเหลน กบภูเขา และงู ในบริเวณแหลงน้ำมีปลา ละปา เบตง ันนังสตา พลวงชมพู ปลาสลาด ปลากด ปลาหมูหางแดง ปลาเสือ และ ละตำบล ปลาหมวด า ใหเปน เลม 116 แหลงทอ งเท่ยี วและจดุ เดนทน่ี าสนใจ นแหง ชาติ อางเก็บน้ำเหนือเขื่อนบางลาง ต้ังอยูที่บานบางลาง ตำบล ภู เ ข า สู ง เขื่อนบางลาง อำเภอบันนังสตา อยูหางจากตัวจังหวัดยะลา นทลี่ าดเท 58 กโิ ลเมตร ไปตามทางหลวงหมายเลข 410 (ยะลา - เบตง) บน้ำทะเล ถึงบา นกาโสด หลักกโิ ลเมตรที่ 46 แยกเขาเขือ่ น 12 กิโลเมตร เขาบโู ละ เขือ่ นบางลางสรางแลวเสรจ็ เมื่อเดือนพฤษภาคม 2524 ตวั เข่ือน ดินลูกรัง เปนเขื่อนหินทิ้งแกนดินเหนียว สูง 85 เมตร ยาว 422 เมตร ยไหลมา สันเข่ือนกวาง 10 เมตร ฐานเขื่อนกวาง 366 เมตร สามารถ กอบดวย ผลิตกระแสไฟฟาได 72,000 กิโลวัตต มพี ื้นทผ่ี วิ นำ้ ระดบั สงู สุด 51 ตารางกิโลเมตร มคี วามกวางประมาณ 2 กิโลเมตร ยาว 6 กิโลเมตร ประกอบดวยเกาะนอยใหญประมาณ 30 เกาะ สามารถลองแพหรือน่ังเรือชมทัศนียภาพปาฮาลาเกาะแกงเหนือ เขอ่ื นบางลาง S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 171 อุทยานแห่งชาตภิ าคใต้ 171 11/12/2553 16:38:55

20 เมตร กระแสน้ำไหลลงสูแองน้ำท่ีมีหนาผาลอมรอบ ผนื ป เหลือเพยี งชองใหน ำ้ ตกไหลลงสชู ัน้ ท่ี 3 เทานั้น จากจุดนสี้ ายน้ำ เขตรักษ จะทิ้งตัวสูแองเบ้ืองลางอยางแรง จนเกิดเปนละอองน้ำฟุง อางเก็บน กระจาย เมื่อกระทบแสงแดดจะเกิดรงุ สวยงาม จนเปน ท่ีมาของ พันธุพืชเ ชื่อน้ำตก น้ำตกละอองรุง ต้ังอยูบริเวณหนวยพิทักษอุทยาน ปาลมบังส แหงชาติที่ บล.4 (น้ำตกละอองรุง) ในเขตอำเภอเบตงสามารถ นานาชนิ เดนิ ทางไปตามทางหลวงหมายเลข 410 (ยะลา - เบตง) ตรงหลกั ฝูงลิง คา กโิ ลเมตรท่ี 97 จะมที างแยกขวามอื เขา ไปเพียง 400 เมตร นอกจาก นกเงอื กท น้ำตกธารโต เดิมกรมปาไมไดจัดต้ังเปนวนอุทยาน น้ำตก งา ยบรเิ วณ ธารโตมาตั้งแต พ.ศ. 2503 เปนน้ำตกที่มีน้ำไหลลดหลั่นกันมา น้ำตกที่ส รวม 9 ชั้น แตละชั้นสูงประมาณ 20 เมตร และไหลลดหล่ัน คลองโตะ ตอเนื่องกันลงมาตามซอกหิน ทุกช้ันมีทางเดินเทาสามารถเดิน เสน ทางด ชมความงามไดต ลอด บริเวณน้ำตกชน้ั ท่ี 3 - 5 มศี าลาพักชม ไปตามถ ความงามของน้ำตกและผืนปา ชั้นท่ี 9 เปนช้ันสูงสุด สายน้ำ ชมทิวทัศ ไหลตกจากหนาผาสงู ประมาณ 30 เมตร ระยะทางจากชัน้ 1 - หนว ยพิท 9 ประมาณ 800 เมตร แตละช้ันมีชื่อตางกัน ไดแก ธารสาม สาย ธารเซาะหิน ธารมัจฉา ธารกระเซ็น ธารเสนหา ธารดาหลา การเดนิ ธารหินต้ัง ธารพฤกษา และธารโต ซึ่งไหลผานไปตามปาดงดิบ รมคร้ึม เหมาะแกการดูนกซึ่งมีอยูหลายชนิด เชน ท่ีทำการ นกพญาปากกวางเล็ก นกบ้ังรอกเขียวอกแดง นกกางเขนน้ำ บริเวณน หลังแดง นกกินปลีแดง และนกโพระดกคางแดง น้ำตกธารโต นังสตา จ อยูบ รเิ วณทท่ี ำการอทุ ยานแหงชาติ ทางหลวง หลักกิโลเ อุทยานแห น้ำตกละอองรุง เปนจุดชมทะเลหมอกในชวงเดือนตุลาคม น้ำตกฮาลาซะห อยูในเขตหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ - มีนาคม น้ำตกอยูทามกลางผืนปาดงดิบช้ืนท่ีงดงามมาก มี บล. 2 (โตะโมะ) หางจากตัวเมืองยะลาประมาณ 90 กิโลเมตร 4 ชั้น จากน้ำตกช้นั ท่ี 1 เดินเลยี บธารน้ำไปประมาณ 200 เมตร แยกจากทางหลวงแผนดินสายยะลา - เบตง เขาทางเขื่อนบาง จะถึงน้ำตกชั้นท่ี 4 ซง่ึ เปนชนั้ ทส่ี งู และสวยงามทีส่ ุดสงู ประมาณ ลาง น้ำตกมีความสูงประมาณ 100 เมตร เหมาะแกการดู นกเงือก ชมใบไมสีทอง ศึกษาวิถีชีวิตชนเผาซาไก นอกจากน้ี บริเวณพื้นที่ใกลเคียงยังมีน้ำตกจิ้งจก น้ำตกกิตติโชควัฒนา น้ำตกจุฬาภรณพัฒนาฯ น้ำตกบานเกา อาคารพิพิธภัณฑ ประวัติศาสตรโจรจีนคอมมิวนิสตมลายาและโปง ดินท่ีสัตวลงมา หากิน 172 อทุ ยานแหง่ ชาติภาคใต้ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 172 11/12/2553 16:38:56

ลอมรอบ ผนื ปา ฮาลา - บาลา อยูในเขตอุทยานแหงชาติบางลาง และ จุดชมทิวทัศนและทะเลหมอก อยูบริเวณหนวยพิทักษ ดนสี้ ายน้ำ เขตรักษาพันธุสัตวปาฮาลา - บาลา รวมกับผืนน้ำของ อุทยานแหงชาตทิ ่ี บล.4 (นำ้ ตกละอองรุง ) มีความสวยงามและ องน้ำฟุง อางเก็บน้ำบางลาง บริเวณผืนปายังคงความอุดมสมบูรณมาก ยง่ิ ใหญท สี่ ดุ ในภาคใต ชมไดท จ่ี ดุ ชมทวิ ทศั นเ หนอื นำ้ ตกละอองรงุ นทมี่ าของ พันธุพืชเฉพาะถิ่นข้ึนอยูเปนจำนวนมาก เชน ใบไมสีทอง และบรเิ วณเนินเรดาห กโิ ลเมตรท่ี 32 ษอุทยาน ปาลมบังสูรย เฟนดึกดำบรรพ และบัวผุด สามารถชมสัตวปา งสามารถ นานาชนิด เชน ฝูงกระทิง กวางปา เกง นากใหญขนเรียบ ตรงหลกั ฝูงลิง คางกินยอด หลุมพอริมฝงคลองตาง ๆ ในผืนปาฮาลา มตร นอกจากนี้ ยังไดสัมผัสนกหลากหลายชนิด ไมวาจะเปน นกเงือกทม่ี ี เชน นกชนหนิ นกเงอื กปากดำ นกกาฮงั ท่หี าดไู ด แหงชาติที่ งา ยบรเิ วณคลองนำ้ ใส คลองฮาลา และคลองฮาละซะห ตลอดจน กิโลเมตร น้ำตกที่สวยงาม หลายแหง เชน น้ำตกกิตติโชควัฒนา น้ำตก เขื่อนบาง คลองโตะโมะ และน้ำตกคลองน้ำใส การเดินทางจะตองใช แกการดู เสน ทางดา นหมบู า นจฬุ าภรณพ ฒั นา 9 เขา ทางหลงั เขอื่ นบางลาง นอกจากนี้ ไปตามถนนที่คดเค้ียวบนเทือกเขาจะสามารถมองเห็นจุด ชควัฒนา ชมทิวทัศนเหนืออางเก็บน้ำท่ีสวยงาม อยูในความดูแลของ พิธภัณฑ หนว ยพิทักษอทุ ยานแหง ชาติท่ี บล.2 (โตะโมะ) สัตวลงมา การเดินทาง ที่ทำการอุทยานแหงชาติบางลาง ต้ังอยูใน บริเวณน้ำตกธารโต ตำบลถ้ำทะลุ อำเภอบัน นังสตา จังหวัดยะลา สามารถเดินทางไป ตาม ทางหลวงหมายเลข 410 (ยะลา-เบตง) ตรง หลักกิโลเมตรท่ี 56 จะมีทางแยกเขาสูที่ทำการ อทุ ยานแหงชาติ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 173 อทุ ยานแหง่ ชาติภาคใต้ 173 11/12/2553 16:38:58

อุทยานแหงชาติ ลักษณะ บูโด-สุไหงปาดี อุทย เทือกเขาส ในอดีตพื้นท่ีของปาเทือกเขาบูโด และเทือกเขาสุไหงปาดี เจาพนักงานปาไม 2 ไปสำรวจเบ้ืองตนแลวเห็นสมควรจัดตั้ง เทอื กเขาบ เปนพื้นที่ท่ีมีโจรผูรายชุกชุม มีการกอการรายในรูปแบบตาง ๆ เปนอุทยานแหงชาติ กองอทุ ยานแหง ชาตไิ ดมีหนังสือเสนอ นาย จังหวัดนร มากมายในนาม “ขบวนการพูโล” และ “ขบวนการโจรบูโด” จำนงค โพธิสาโร อธิบดีกรมปาไม ซ่ึงไดมีบันทึกลงวันท่ี จังหวัดป จนในปจจุบันพื้นที่ดังกลาวไดมีความสงบเรียบรอยและ 22 พฤษภาคม 2527 ใหดำเนินการกำหนดเปนอทุ ยานแหง ชาติ 60 - 800 ปลอดภัยมากข้ึนแลว ประกอบกับสภาพปาท้ังสองมีความอุดม กองอุทยานแหงชาติ กรมปาไม จึงไดมีคำสั่งใหเจาหนาที่ไป เขาน้ำคาง สมบรู ณและสวยงามตามธรรมชาติ ในป พ.ศ. 2517 กรมปา ไม ดำเนินการจัดตั้งพ้ืนท่ีปาท้ังสองเปนอุทยานแหงชาติ ตั้งแตป เขาปาเละ ไดดำเนินการจัดตั้งวนอุทยานน้ำตกปาโจ ซ่ึงอยูบริเวณปาเทือก พ.ศ. 2527 และไดนำเสนอคณะกรรมการอุทยานแหงชาติซึ่งมี 2) เทอื กเข เขาบูโด และในป พ.ศ. 2519 ไดจัดต้ังวนอุทยานน้ำตก มติในการประชุมเมื่อวันท่ี 19 ตุลาคม 2531 เห็นชอบให อำเภอสุไห ฉัตรวาริน ซ่ึงอยูในบริเวณปาเทือกเขาสุไหงปาดีใหอยูในความ กำหนดพื้นที่ปาเทือกเขาบูโด ปาเทือกเขาสุไหงปาดีเปนอุทยาน ระดับน้ำท ควบคมุ ดแู ลของสำนักงานปา ไมเ ขตปตตานี แหงชาติ ที่สุดคือ เมตร นอ เมื่อคร้ังสมเด็จพระเจาอยูหัวไดเสด็จไปเยี่ยมเยือน อทุ ยานแหงชาติบูโด - สุไหงปาดี ไดร บั การประกาศใหเปน เขาบูเกะต ประชาชนในเขตพ้ืนท่ีอำเภอสุไหงปาดี และอำเภอระแงะ อุทยานแหงชาติตามพระราชบัญญัติอุทยานแหงชาติ พ.ศ.2504 ซามาเลยี ทรงพระราชดำรัส เมื่อวันที่ 7 กันยายน 2524 วา “เทือกเขา แลว โดยไดตราพระราชกฤษฎีกากำหนดท่ีดินปาเทือกเขา สุไหงปาดี มีความสูง 1,800 ฟุต เปนเทือกเขาท่ีสูงที่สุดใน รือเสาะ ปายี่งอ และปาบาเจาะ ในทองที่ตำบลปะลุกาสาเมาะ จาก จังหวัดนราธิวาส มีไอน้ำเกาะทำใหเกิดความชุมชื้นและเปน ตำบลบาเระเหนอื ตำบลกาเยาะมาตี ตำบลลโุ บะสาวอ อำเภอบาเจาะ กรม ทรัพ แหลงน้ำมี ลำธารไหล 3 สาย ควรมีการรักษาแหลงน้ำอยาง ตำบลสุวารี ตำบลสามัคคี ตำบลรือเสาะออก ตำบลลาโละ แหง ชาติ จริงจัง” ซ่ึงกองอนุรักษตนน้ำไดตรวจสอบแลวรายงานวาพ้ืนที่ อำเภอรอื เสาะ ตำบลตะปอเยาะ ตำบลลุโบะบายะ ตำบลจอเบาะ มโี ซโซอกิ ปาบริเวณเทือกเขาสุไหงปาดีมีสภาพดีมาก และมีธรรมชาติท่ี อำเภอยง่ี อ และตำบลมะรอื โบตก อำเภอระแงะ จงั หวดั นราธวิ าส แรกเร่ิม สวยงาม เห็นควรจัดตั้งเปนอุทยานแหงชาติ ในป พ.ศ. 2525 ปากะรุบี ในทองท่ตี ำบลตะโละดอื รามนั และตำบลกะรบุ ี อำเภอ ประกอบด กรมปาไมจึงไดมีคำสั่งให นายสัมพันธ มิเดหวัน ไปสำรวจ กะพอ จังหวัดปตตานี ปาจะกวะ ในทองท่ีตำบลเกะรอ และ ถึงเน้ือหย เบื้องตน ซึ่งไดรับรายงานตามหนังสือลงวันที่ 11 กันยายน ตำบลจะกวะ อำเภอรามัน จังหวัดยะลา และปาบูเกะตาเว 2526 วาบริเวณเทือกเขาสุไหงปาดี อำเภอสุไหงโกลก จังหวัด แปลงที่ 2 ปา บองอ และปา บเู กะ ตาเว แปลงที่ 1 ในทอ งที่ตำบล ระบบ นราธิวาส มีสภาพภูมิประเทศเหมาะสมที่จะจัดตั้งเปนอุทยาน จวบ ตำบลบูกิต อำเภอเจาะไอรอง ตำบลบองอ อำเภอระแงะ คลายตน แหงชาตไิ ด ตำบลโตะเด็ง ตำบลริโก ตำบลสากอ อำเภอสุไหงปาดี และ เปรียบเส ตำบลเกียร อำเภอสุคริ นิ จังหวัดนราธวิ าส เนื้อทีป่ ระมาณ 341 ตอมากองอุทยานแหงชาติไดรับหนังสือของศูนยอำนวย ตารางกิโลเมตร ใหเปนอุทยานแหงชาติ ซ่ึงประกาศใน ใบไมสีท การบริหารชายแดนจังหวัดภาคใตลงวันท่ี 2 กันยายน 2526 ราชกิจจานุเบกษา เลม 116 ตอนที่ 48 ก วันท่ี 17 มิถนุ ายน และหนังสือสำนักงานปาไมเขตปตตานีลงวันที่ 8 กันยายน 2542 เปน ลำดบั ท่ี 96 ของประเทศ มีชอ่ื วิทยา 2526 เสนอความเห็นวา บริเวณเทือกเขาบูโด จังหวัดปตตานี มีลักษณ ยะลา และนราธิวาส มีสภาพปาอุดมสมบูรณ สัตวปาชุกชุม ใบกาหลง มีธรรมชาติสวยงามหลายแหง ซ่ึงปาไมเขตไดมีคำส่ังให รปู ไขส อง นายอภยั หยงสตาร นกั วชิ าการปา ไม 4 และนายสธุ น จนั ทรส วา ง 174 อุทยานแหง่ ชาตภิ าคใต้ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 174 11/12/2553 16:38:59

ควรจัดตั้ง ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศ กานสาขาของตนไม เปนตนน้ำลำธารท่ีสำคัญของแมน้ำสายบุรี สนอ นาย และแมน้ำบางนรา ลำน้ำที่สำคัญซ่ึงมีตนน้ำลำธารบางสวนจาก กลงวันท่ี อุทยานแหงชาติบูโด - สุไหงปาดี มีสภาพพ้ืนที่เปน เทอื กเขาในเขตอทุ ยานแหง ชาติ ไดแ ก แมน ำ้ สายบรุ ี แมน ำ้ บางนรา นแหง ชาติ เทอื กเขาสงู สลับซบั ซอ น ประกอบดวยพน้ื ที่ 2 สวน ไดแ ก 1) คลองตนั หยงมสั ในพ้ืนทอ่ี ุทยานแหงชาตมีิ ีลำหวยตาง ๆ ซ่งึ ผัน หนาท่ีไป เทอื กเขาบโู ด อยใู นทอ งทอ่ี ำเภอบาเจาะ อำเภอยง่ี อ อำเภอรอื เสาะ น้ำลงสูแมน้ำลำคลองดังกลาวอยูหลายสายสามารถแบงออก ต้ังแตป จังหวัดนราธิวาส อำเภอรามัน จังหวัดยะลา และอำเภอกะพอ เปน 2 สวน ไดแก 1) บริเวณเทือกเขาบูโด ประกอบดวย งชาติซึ่งมี จังหวัดปตตานี มีความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางระหวาง หวยบือแนมูดี หวยกะรุบี หวยหินอาบน้ำ หวยบือแตรายอ นชอบให 60 - 800 เมตร โดยมียอดเขาสูงทีส่ ดุ 825 เมตร ประกอบดว ย คลองบาเจาะ หวยปาโจ คลองจากือจี คลองกูยิ คลอง นอุทยาน เขาน้ำคาง เขานิบง เขาบูโละ เขายง เขาบือแลแต เขาลาแล ยอื เมาะแต คลองกูแว คลองจาเราะบาลอ คลองไอสะเตง็ และ เขาปาเละ เขาบือซา เขาใหญ เขาบาเดาะมาตี และเขารียะ และ หวยละโบ 2) บรเิ วณเทอื กเขาสุไหงปาดี ประกอบดว ย สายน้ำ าศใหเ ปน 2) เทอื กเขาสไุ หงปาดี อยใู นทอ งทอ่ี ำเภอเจาะไอรอ ง อำเภอระแงะ ไอลาแป สายน้ำยานิง สายน้ำไอสะกะลีลิง สายน้ำไอเวะ พ.ศ.2504 อำเภอสไุ หงปาดี อำเภอสคุ ิรนิ จังหวดั นราธิวาส มีความสูงจาก คลองไอกูเว คลองไอสะเดียร คลองแบแงะ คลองไอปายง เทือกเขา ระดับนำ้ ทะเลปานกลางระหวาง 60 - 1,180 โดยมียอดเขาท่ีสงู คลองรโิ กค - ลองบือแจง และคลองมาแยะ กาสาเมาะ ท่ีสุดคือ ยอดเขาตะเว สูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง 1,182 ภอบาเจาะ เมตร นอกจากนี้ ยังประกอบดว ย เขาบูเกะบโู ละ เขาบูเกะอาป ลักษณะภมู อิ ากาศ บลลาโละ เขาบเู กะตอแลจอง เขาบเู กะเบอแม เขาบอื เกะบอื ซา เขาบอื เกะ ลจอเบาะ ซามาเลีย และเขาบเู กะโตะมเู ดง มีสภาพภูมิอากาศแบงออกเปน 2 ฤดูกาล คือ ฤดูฝน ดนราธวิ าส ซงึ่ ฝนจะตกชกุ ระหวา งเดอื นพฤษภาคม - ธนั วาคม และฤดรู อ น รบุ ี อำเภอ จากแผนที่ธรณีวิทยามาตราสวน 1 : 250,000 ของ ระหวางเดอื น มกราคม - เมษายน ะรอ และ กรม ทรัพยากรธรณี พบวาลักษณะทางธรณีของพื้นที่อุทยาน เกะตาเว แหงชาติ เปน หินอัคนียคุ ไทรแอสสกิ ซึง่ เปนยคุ แรกของมหายคุ องทีต่ ำบล มโี ซโซอกิ มีชว งอายตุ ัง้ แต 230 ถงึ 195 ลา นปมาแลว เปนยุค ภอระแงะ แรกเริ่มของไดโนเสาร และมีสัตวเลี้ยงลูกดวยน้ำนม ปาดี และ ประกอบดวยหินแกรนิต และหนิ แกรโนไดโอไรด เนือ้ ปานกลาง มาณ 341 ถงึ เนือ้ หยาบเนอ้ื ดอกมีเศษหินอ่ืนปน ะกาศใน มถิ นุ ายน ระบบทางน้ำธรรมชาติของพ้ืนท่ีอุทยานแหงชาติเปนรูปแบบ คลายตนไม (dendritic pattern) โดยมีแมน้ำสายใหญ เปรียบเสมือนลำตนและมีสาขายอย ๆ แยกออกไปเหมือนกิ่ง ใบไมสีทอง หรือ ยา นดาโอะ มชี ่อื วทิ ยาศาสตรวา Bauhnia aureifolia K.& S.S.Larsen เปนไมเ ถาเลือ้ ยขนาดใหญ มีลักษณะเดนตรงท่ีมีใบสีทองและผิวใบนุมเนียนราวกับกำมะหย่ี รูปรางคลายกับ ใบกาหลงหรือชงโค แตขนาดใหญกวา มีขอบหยักเขาท้ังโคนใบและปลายใบคลายใบ รปู ไขส องใบเชอ่ื มตดิ กนั พบเหน็ ไดท ว่ั ไปในผนื ปา บโู ดและบรเิ วณทท่ี ำการอทุ ยานแหง ชาติ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 175 อทุ ยานแห่งชาตภิ าคใต้ 175 11/12/2553 16:39:01

พชื พรรณและสัตวป า ในช่ือวา “ใบไมสีทอง” เนื่องจากพื้นท่ีสวนใหญของอุทยาน แหง ชาตบิ โู ด - สไุ หงปาดี เปน เทอื กเขาสงู ทมี่ ยี อดเขาสลบั ซบั ซอ น ไมมากนัก แตยังคงมีสภาพปาที่อยูในสภาพที่สมบูรณจึงทำให น้ำต เปนที่อยูอาศัยท่ีเหมาะสมตอสัตวหลายประเภทสามารถจำแนก อำเภอสไุ ห เปน ประเภทตา ง ๆ ไดด งั น้ี สตั วเ ลย้ี งลกู ดว ยนำ้ นม ประกอบดว ย เปนภาษา หมูปา พังพอนธรรมดา ลิง ชะนีธรรมดา คางแวนถ่ินใต เมน ขนาดให เลียงผา เกง กระจง บาง และกระรอก นก ประกอบดวย ลดหลั่น เหยี่ยวกินปลาเล็กหัวเทา นกอินทรี นกยางเขียว นกกระทา 5 กิโลเม นกเปลา นกหวั ขวานแดง นกกางเขนดง นกกางเขนดงหางแดง ทางหลวง นกขนุ ทอง นกแซงแซว นกขุนแผนทา ยทอยแดง ไกป า และนก ทางหลวง เงือกซ่ึงมีอยู 6 ชนิด ไดแก นกเงือกหัวแรด นกกก นกเงือก ประมาณ กรามชาง นกเงือกหัวหงอก นกเงือกปากดำ และนกชนหิน นำ้ ตกฉัตร สัตวเล้ือยคลาน และสัตวสะเทนน้ำสะเทิ้นบก เทาที่พบเปน พวกก้ิงกา จ้งิ เหลน งู กบ คางคก และ ปลา ไดแ ก ปลาสรอย น้ำต และปลากรมิ อำเภอยง่ี ความสว ลักษณะพืชพรรณบริเวณอุทยานแหงชาติบูโด - สุไหงปาดี แหลงทอ งเท่ยี วและจดุ เดน ทน่ี าสนใจ สวยงามม โดยทั่วไปเปนปาดงดิบช้ืนต่ำเพียงชนิดเดียวและจากท่ีพื้นที่ ใหญร องร อุทยานแหงชาติมีปริมาณน้ำฝนมากและความช้ืนสูงตลอดป น้ำตกปาโจ ตั้งอยูในบริเวณหวยปาโจ บานปาโจ อำเภอ สภาพปา จึงมีลักษณะเปนปาทึบแนนไปดวยพันธุไมนานาชนิด บาเจาะ จังหวัดนราธิวาส เปนน้ำตกขนาดใหญของผืนปาบูโดท่ี น้ำต ทั้งไมชั้นบน และไมช้ันลาง พันธุไมที่สำคัญไดแก ตะเคียน มีน้ำไหลตลอดป มีน้ำตก 7 ช้ัน ช้ันแรกมีขนาดใหญและสวย อำเภอบา ไขเขียว สยา หลุมพอ กาลอ หลุมพอ นากบุด และตีนเปด ท่สี ุด สายนำ้ ไหลตกจากลานผาหินกวา ง สูงประมาณ 60 เมตร กิโลเมตร พืชพื้นลาง สวนใหญเปนพวกหวาย เถาวัลย พืชตระกูลปาลม ลงสูแองน้ำใหญ ในชวงฤดูฝนน้ำตกปาโจจะย่ิงงดงามตระการ และไผปา ในเขตอุทยานแหงชาติมีพันธุไมที่หายากที่ใกลจะ ตาดวยปริมาณน้ำมหาศาล สภาพปาบริเวณน้ีเปนปาดงดิบชื้นท่ี สูญพันธุอยูหลายชนิด ไดแก หวายตะคาทอง ปาลมบังสูรย สมบูรณ มพี นั ธไุ มหลายชนดิ เชน กะลอ และหลมุ พอ ตามพ้ืน หรือลีแป และยานดาโอะ หรือยา นเถาไฟหรือเปนที่รจู กั กนั ทวั่ ไป ปามีหวาย ปาลม หลากหลายชนิด สัตวที่พบเห็นงายไดแก คางแวนถ่ินใต และนกกาฝากทองสีสม เหนือน้ำตกปาโจไป ประมาณ 2 กิโลเมตร มถี ้ำคางคาว นอกจากน้ี ในบรเิ วณน้ำตก ยังเปนท่ีตั้งของ พลับพลาธารทัศน เปนพลับพลาที่ประทับท่ี สรางขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัว รัชกาลที่ 7 ในคราวเสด็จประพาสจงั หวัดนราธิวาส และเสดจ็ มายังนำ้ ตก ปาโจ ตอมาในวันอังคารท่ี 24 มีนาคม 2502 พระบาทสมเด็จ พระเจาอยูหัว และสมเด็จพระนางเจาฯ พระบรมราชินีนาถได เสด็จพระราชดำเนินโดยรถยนตรพระที่นั่งไปทรงเย่ียมราษฎร อำเภอยะหร่ิง อำเภอสายบุรี แลวเสด็จพระราชดำเนินตอไปยัง จังหวัดนราธิวาส ถึงซุมตอของจังหวัด เสด็จพระราชดำเนินไป ทอดพระเนตรจอมปลวกใหญ ซึ่งแกะสลักเปนรูปชาง จากนั้น เสด็จพระราชดำเนินที่วาการอำเภอบาเจาะ แลวเสด็จพระราช ดำเนินมาเสวยพระกระยาหารกลางวันยังพลับพลาน้ำตกปาโจ ซงึ่ พระราชทานชือ่ วา “ พลับพลาธารทัศน ” 176 อทุ ยานแหง่ ชาตภิ าคใต้ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 176 11/12/2553 16:39:02

นำ้ ตกสวุ ารี ตงั้ อยทู บี่ า นยอื ลาแป ตำบลสวุ ารี อำเภอรอื เสาะ ถ้ำคา งคาว จากท่ที ำการอทุ ยานแหง ชาตผิ านน้ำตกผาสีทอง จังหวดั นราธวิ าส เปนนำ้ ตกท่สี วยงาม มนี ้ำไหลตลอดป สายน้ำ มุงสูปาท่ีมีความอุดมสมบูรณ ตลอดเสนทางจะพบกับพันธุไมที่ ไหลลดหล่ันเปนลำธาร มีกอนหินใหญเล็กวางทับซอนกันเปน นาสนใจมากมาย และสตั วปานานาชนิด เชน นกเงอื ก เมอื่ เขาสู ธรรมชาติ ผนวกกับสายน้ำไหลมากระทบโขดหินทำใหเกิด บริเวณถ้ำจะพบกับความอลังการของถ้ำและจำนวนคางคาวนับ ความสวยงามของนำ้ ตก มแี อง นำ้ สามารถลงเลนนำ้ ได หางจาก หมื่นท่ีสงเสียงกองไปท่ัวและบินไปมาอยูตลอดเวลา ถ้ำคางคาว ทท่ี ำการอทุ ยานแหงชาติประมาณ 68 กิโลเมตร น้ีอยูหางจากท่ีทำการอุทยานแหงชาติ 3 กิโลเมตร ใชเวลาใน การเดนิ ทางประมาณ 2 - 3 ชว่ั โมง เนื่อง นอกจากน้ี พ้ืนที่อุทยานแหงชาติเคยเปนพื้นที่ซองสุมของ อุทยานแห ผูกอการรายหลายพวก แตยังไมไดคนหาหลักฐานมากนัก จัดต้ังพ้ืน เนื่องจากบางพ้ืนท่ียังไมปลอดภัยเพียงพอตอการท่ีเจาหนาที่จะ เปนอุทย เขา ไปคน หาหลักฐาน เมื่อป พ กองอุทยา การเดนิ ทาง ปา คลองล ปาเขาหิน จากจังหวดั ปต ตานีไปตามทางหลวงหมายเลข 42 ซึ่งปจจุบัน (ปตตานี - นราธิวาส) เมื่อถึงอำเภอบาเจาะ มี อุทยานแห ทางแยกเขาไปอีกประมาณ 2 กิโลเมตร ก็จะถึง แลว ประ น้ำตกปาโจและที่ทำการอุทยานแหงชาติบูโด - ตราพระร สไุ หงปาดี - ละอุน ปาละอุน ตำบลบาง เหนือ อำ บางนอน โดยประก ลงวนั ท่ี 2 ของประเท ลกั ษณะ สภา ชายแดนไ พมา ในท โดยมีอาณ จดอำเภอ จงั หวัดระ 64 ตาราง ในแม เกาะขวา ลักษณะช 178 อทุ ยานแห่งชาตภิ าคใต้ 11/12/2553 16:39:05 S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 178

กผาสีทอง อุทยานแหงชาติ พันธุไมที่ เมอ่ื เขาสู ลำน้ำกระบุรี างคาวนับ ถ้ำคางคาว เนื่องจาก นายธำมรงค ประกอบบุญ ผูอำนวยการกอง เปนผลใหชายหาดตลอดแนวฝงแคบ มีลำน้ำหลายสายขนาด ใชเวลาใน อุทยานแหงชาติในสมัยนั้น เปนผูเสนอใหสำรวจและดำเนินการ ใหญเล็กจำนวนมากจากที่สูงในแผนดินไหลออกสูแมน้ำกระบุรี จัดต้ังพ้ืนที่บริเวณหมูเกาะลำน้ำ และปาชายเลนในแมน้ำกระบุรี ประกอบดวย คลองบางหมี คลองข้ีนาค คลองลำเลียง องสุมของ เปนอุทยานแหงชาติ เพ่ือใหเปนไปตามนโยบายของรัฐบาล คลองบางสองรา คลองบางใหญเ หนอื คลองบางใหญ คลองละอนุ นมากนัก เม่ือป พ.ศ. 2532 กรมปาไมจึงไดสั่งการใหเจาหนาที่ คลองจิก คลองหลุมถาน คลองเส็ตตะกวด และคลองหินชาง าหนาท่ีจะ กองอุทยานแหงชาติไปดำเนินการสำรวจพ้ืนท่ีปาสงวนแหงชาติ ซ่ึงแมน้ำลำคลองเหลานี้ไดพัดพาตะกอนดินมาทับถมตามปาก ปา คลองลำเลยี ง - ละอนุ ปา ละอนุ - ปา ราชกรดู ปา คลองเสต็ กวด แมน้ำและชายฝงทำใหลักษณะชายฝงบริเวณปากแมน้ำลำคลอง ปาเขาหินชาง และปาเขาสามแหลม จัดต้ังเปนอุทยานแหงชาติ ถูกปกคลุมไปดวยปาชายเลน สำหรับบริเวณท่ีเปนเทือกเขาสูง ซึ่งปจจุบันอุทยานแหงชาติลำน้ำกระบุรีไดรับการประกาศใหเปน ริมฝงมีลักษณะเปนภูเขาสลับซับซอน ประกอบดวย เขางาม อุทยานแหงชาติตามพระราชบัญญัติอุทยานแหงชาติ พ.ศ.2504 เขาเสต็ ตะกวด เขาหนิ ชา ง เขาเมอื งสงู เขาจอมแหลม เขาสามแหลม แลว ประกอบดวยพื้นท่ีทั้งหมด 160 ตารางกิโลเมตร โดยได เขาหลุมถาน และเขาน้ำรอน มียอดเขาเมืองสูงเปนยอดเขา ตราพระราชกฤษฎกี ากำหนดที่ดินลำนำ้ กระบรุ ี ปา คลองลำเลียง สูงสุด โดยสงู จากระดบั น้ำทะเล 609 เมตร - ละอุน ปาคลองเส็ตกวด ปาเขาหินชาง ปาเขาสามแหลม ปาละอุน และปาราชกรูด ในทองที่ตำบลน้ำจืด ตำบลลำเลียง อทุ ยานแหงชาตีมีลกั ษณะทางธรณีเปนหนิ ช้นั หินแปร และ ตำบลบางใหญ อำเภอกระบุรี ตำบลบางแกว ตำบลบางพระ หินอัคนี โดยบริเวณเกาะเสียด เกาะยาว เกาะขวาง เกาะโชน เหนือ อำเภอละอุน และตำบลทรายแดง ตำบลปากน้ำ ตำบล เกาะปลิง และบริเวณท่ีราบริมน้ำ ซึ่งตั้งแตตอนเหนือใกลบาน บางนอน ตำบลหาดสมแปน อำเภอเมอื งระนอง จงั หวัดระนอง บางกุงถึงตอนใตของเขาเส็ตตะกวด เปนหินช้ันและหินแปรท่ีมี โดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา เลม 116 ตอนที่ 29 ก อายุราวในยคุ ควอเทอรนารปี ระมาณ 2 ลา นปม าแลว ท่เี กดิ จาก ลงวนั ที่ 21 เมษายน 2542 นบั เปน อทุ ยานแหงชาตลิ ำดบั ท่ี 91 แหลงตะกอนน้ำพา เปนกรวดทราย ทรายแปง ดิน ของประเทศไทย แหลงตะกอน ชายหาด ตะกอนรูปพัดเปนกรวดและทราย สวนของแผนดินที่ถัดเขามาทางทิศตะวันออกชวงเหนือ ลกั ษณะภูมิประเทศ คลองละอนุ ถงึ ตอนเหนอื สดุ ของพน้ื ทเ่ี ปน หนิ ออรโ ธควอรต ไซต หินทรายแปง และหนิ ดินดาน มีซากไบรโอซวั และแบรคิโอพอด สภาพของพ้ืนที่อุทยานแหงชาติลำน้ำกระบุรีเปนปา ปะปนอยูในหนวยมัทรี มีอายุราวในยุคคารบอรนิเฟอรัส ชายแดนไทย - พมา มีลำน้ำกระบุรีเปนแมน้ำระหวางไทย - ประมาณ 345 - 280 ลานปมาแลว ชวงใตคลองจิกลงไปทาง พมา ในทองท่ีอำเภอกระบุรีและอำเภอเมือง จังหวัดระนอง ตอนใตสวนใหญเปนหินเกรยแวก หินทรายปนกรวด โดยมอี าณาเขตทศิ เหนือจดอำเภอกระบรุ ี จังหวดั ระนอง ทศิ ใต หินดินดานปนกรวด และหินโคลนชั้นหนามากถึงชั้นหนา มีหิน จดอำเภอเมือง จังหวัดระนอง ทิศตะวันออกจด อำเภอละอุน เทอรบิไดตสลับอยูบาง ในหินหนวยกระบุรี ชุดตะนาวศรี จังหวัดระนอง และทศิ ตะวันตกจดประเทศพมา พื้นทป่ี ระมาณ ยคุ ไซลเู รยี น - ดีโวเนยี น (425 - 405 ลานปมาแลว ) บริเวณท่ี 64 ตารางกโิ ลเมตร หรือรอยละ 40 ของพ้ืนที่ เปนหินอัคนีมีนอยมากอยูระหวางเขาสามแหลมและเขาหินชาง เปน หนิ ไบโอไทต แกรนติ เนอ้ื ปานกลางถงึ ละเอยี ด ยคุ ไทรแอสสกิ ในแมน้ำกระบุรี มีเกาะจำนวน 6 เกาะ ไดแก เกาะเสียด (230 ลานปม าแลว ) เกาะขวาง เกาะโชน เกาะยาว เกาะปลิง และเกาะนกเปลา ลักษณะชายฝงของอุทยานแหงชาติเปนลักษณะชายฝงจมตัว อทุ ยานแห่งชาตภิ าคใต้ 179 S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 179 11/12/2553 16:39:06



ลักษณะภูมอิ ากาศ พชื พรรณธรรมชาตทิ ป่ี รากฏในอทุ ยานแหง ชาตลิ ำนำ้ กระบรุ ี สัตวป ประกอบดว ย ปา ดงดิบช้ืน ครอบคลมุ พ้ืนท่ปี ระมาณ 72 ตาราง ดว ยนม ไ อุทยานแหงชาติลำน้ำกระบุรีตั้งอยูในพ้ืนที่จังหวัดระนองซึ่ง กิโลเมตร พบมากบริเวณเขาหินชาง เขาสามแหลม เขาเมืองสูง ลิงกัง ลิง ไดช่ือวาเปนเมืองฝนแปดแดดส่ี เน่ืองจากเปนจังหวัดท่ีมีฝนตก และเขาจอมแหลม พันธุพืชที่สำคัญไดแก ยางยูง ยางปาย ใหญข นเร ชุกมาก ฝนจะเริ่มตกตั้งแตกลางเดือนพฤษภาคมถึงกลางเดือน กระบาก ตะเคียนทราย ไขเขียว ขุนไม โพบาย พืชพ้ืนลาง แดง คาง ตลุ าคม ซงึ่ ในชว งเดอื นมถิ นุ ายนถงึ กนั ยายน เปน ชว งฝนชกุ มาก ไดแก เตาราง ปุด กระทือ และหวายชนิดตาง ๆ ปาชายเลน นกกาน้ำ ปริมาณน้ำฝน 4,276 มิลลิเมตร/ป ฤดูหนาวเริ่มตั้งแตกลาง พบมากบริเวณปากน้ำคลองละอุน ริมฝงลำน้ำกระบุรี ดานเขา นกกระป เดือนตุลาคมถึงกลางเดือนกุมภาพันธ อากาศไมหนาวจัด หินชาง และบริเวณหมูเกาะหนาปากน้ำละอุน พันธุไมท่ีสำคัญ นกขุนทอ เพราะอยูไกลจากอิทธิพลของอากาศหนาวพอสมควร แตบาง ประกอบดว ย โกงกางใบใหญ โกงกางใบเลก็ โปรงแดง ตะบนู ดำ ธรรมดา ครั้งอาจมีฝนตกไดเน่ืองจากลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือที่ ตะบูนขาว พังกาหัวสุม ตาตุมทะเล แสมขาว ถั่วขาว ถ่ัวดำ พ.ศ. 254 พัดผานอาวไทยพาเอาฝนมาตก อุณหภูมิเฉล่ียต่ำสุด 14 oC หงอนไกทะเล เปง จากเหงือกปลาหมอดอกมวง และ เห้ีย ตุกแ ฤ ดู ร อ น เ ริ่ ม ตั้ ง แ ต ก ล า ง เ ดื อ น กุ ม ภ า พั น ธ ถึ ง ก ล า ง เ ดื อ น กระเพาะปลา และสังคมพืชทดแทน ในอดีตสภาพปาบางสวน สัตวสะเท พฤษภาคม จะมีลมจากทิศตะวันออกเฉียงใตพัดมาปกคลุม ถูกบุกรุกแผวถางเปลี่ยนสภาพเพื่อทำการเกษตรกรรมในรูป สตั วน ำ้ ไ ทำใหอากาศรอนโดยท่ัวไป อากาศจะรอนสุดในเดือนเมษายน แบบตาง ๆ ทำใหในปจจุบันมีสภาพเปนไรรางดินเสื่อมสภาพ อุณหภูมิเฉล่ียสูงสุด 34oC แตไมรอนมากนักเน่ืองจาก พันธุพืชท่ีพบเปนหญาคา ทำใหมีไมเบิกนำเขามาทดแทนพันธุ แหลง ท ภูมปิ ระเทศเปนคาบสมุทรอยูใ กลทะเล กระแสลมและไอนำ้ จาก ไมที่พบไดแ ก มังตาน ปอหู สานใหญ เปลานอ ย และคอ และกจิ ก ทะเลทำใหอากาศคลายความรอนลงไปมาก ลำน้ พืชพรรณและสัตวป า กำเนิดจา กระบุรี จ ละอุน ล ระนอง ซ ประมาณ รอบเกาะก และปาชา 180 อุทยานแหง่ ชาตภิ าคใต้ น้ำต ถนนเพชร S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 180 บริเวณก บนปาสง ท่ีสวยงาม 11/12/2553 16:39:07

สัตวปาท่ีพบในอุทยานแหงชาติประกอบดวย สัตวเลี้ยงลูก โตนไมไผ และชั้นที่ 3 โตนตนเฟน บริเวณตนน้ำของ ดวยนม ไดแ ก เลียงผา กวางปา เกง หมูปา กระจงหนู หมหี มา น้ำตกปุญญบาลมีตนพญาไม หรือขุนไม ขนาดโตวัดรอบท่ี ลิงกงั ลิงแสม คา งแวน ถ่นิ ใต ชะมดเช็ด หมีขอ พงั พอน นาก ระดับความสูงเพียงอก 442 เซนติเมตร สูง 50 เมตร ทาง ใหญข นเรยี บ อีเห็นธรรมดา ล่ิน พญากระรอกดำ กระรอกทอง อุทยานแหงชาตไิ ดจ ดั ทำทางเดินศึกษาธรรมชาติ ระยะทาง 300 แดง คางคาว และหนู นก พบไมต่ำกวา 106 ชนิด ไดแก เมตร ไปส้นิ สุดที่นำ้ ตกปญุ ญบาลช้นั ท่ี 3 นำ้ ตกปุญญบาลอยูใน นกกาน้ำเล็ก นกยางกรอกพันธุจีน เหย่ียวแดง นกออก ทอ งที่หมูที่ 3 บานน้ำตก ตำบลทรายแดง อำเภอเมอื ง จังหวัด นกกระปูดใหญ นกแอนบาน นกเดาดินทุง นกปรอดสวน ระนอง นกขุนทอง นกกางเขนดง นกลุมพู นกกก นกกระเต็นนอย ธรรมดา และไกปา สัตวเลื้อยคลาน จากการสำรวจเม่ือป พ.ศ. 2542 พบ 20 ชนดิ ไดแ ก งเู หา งจู งอาง งกู ะปะ งูเหลอื ม เห้ีย ตุกแกลายพาดปาใต จิ้งจกหางหนาม และก้ิงกาหัวแดง สัตวสะเทินน้ำสะเทินบก ไดแก กบทูด เขียด และปาด และ สัตวน้ำ ไดแ ก ปลากะพง ปลาเกา และปลากด นำ้ กระบรุ ี แหลงทอ งเทยี่ ว จุดเดน 72 ตาราง ขาเมืองสูง และกจิ กรรมนันทนาการทีน่ า สนใจ ยางปาย ชพ้ืนลาง ลำน้ำกระบุรี เปนแมน้ำที่ก้ันเขตแดนไทย - พมา มีตน าชายเลน กำเนิดจากเทือกเขาภูเก็ตไหลมาทางทิศตะวันตก ผานอำเภอ ร ดานเขา กระบุรี จังหวัดระนอง และไหลผานไปทางทิศใตผานอำเภอ มที่สำคัญ ละอุน ลงสูทะเลอันดามันท่ีปากแมน้ำกระบุรี อำเภอเมือง ตะบนู ดำ ระนอง ซ่ึงมีระยะทางประมาณ 60 กิโลเมตร ชวงกวางท่ีสุด าว ถั่วดำ ประมาณ 6 กโิ ลเมตร มปี าชายเลนปกคลุมสองฝงลำน้ำ รวมทง้ั วง และ รอบเกาะกลางแมน้ำ ซึ่งสามารถน่ังเรือ/พายเรือแคนูชมทิวทัศน าบางสวน และปาชายเลนสองฟากฝง รรมในรูป อมสภาพ แทนพันธุ คอ น้ำตกปุญญบาล เปนน้ำตกที่ไหลแรงตลอดป อยูติดกับ แหลมเส็ตตะกวด เปนพ้ืนที่ปาชายเลนท่ีอุดมสมบูรณ ถนนเพชรเกษม หางจากที่ทำการอุทยานแหงชาติ 2 กิโลเมตร ตอนปลายเปนแหลมยื่นออกไปในลำน้ำกระบุรี อยูบริเวณ บริเวณกิโลเมตร ท่ี 598 ตนน้ำเกิดจากลำหวยสายเล็ก ๆ ท่ีทำการอุทยานแหงชาติมีพื้นท่ีประมาณ 3.2 ตารางกิโลเมตร บนปาสงวนแหงชาติละอุนและปาราชกรูด เกิดเปนน้ำตก และหางจากบริเวณที่ทำการอุทยานแหงชาติมาประมาณ 130 ท่ีสวยงาม ท้ังหมด 3 ชั้น ไดแก ช้ันท่ี 1 ปุญญบาล ช้ันที่ 2 อุทยานแห่งชาติภาคใต้ 181 S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 181 11/12/2553 16:39:09

เมตร มีเสนทางศึกษาหาความรูเกี่ยวกับปาชายเลนและ น้ำตกโตนไมปก อยูหางจากหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติ ในต สิ่งแวดลอมระยะทาง 2 กิโลเมตร เสนทางลัดเลาะไปตาม ที่ กบ.1 (หาดยาย) ไป 3 กโิ ลเมตร อยูในทองทหี่ มูท่ี 2 ตำบล จงั หวดั พัง ปาชายเลนท่ีมีแสมและโกงกางขนาดใหญอยูหนาแนน ระหวาง บางพระเหนือ อำเภอละอนุ จงั หวัดระนอง มีจำนวน 4 ชน้ั การกระท ทางจะไดยินเสียงรองของนกแตวแลวปาโกงกาง นอกจากนี้ยัง บริเวณน้ำ มนี กกระเต็นแดง นกกนิ เปย ว และนกโกงกางหัวโต ใหชมดวย บอ น้ำรอ นบานหาดยาย ต้ังอยูบรเิ วณทท่ี ำการหนวยพทิ ักษ แหงชาติ บนภูเขาดานหลังท่ีทำการอุทยานแหงชาติหางไป 800 เมตร อทุ ยานแหง ชาตทิ ่ี กบ. 1 (หาดยาย) หมทู ี่ 2 ตำบลบางพระเหนอื แหลงตน มีจุดชมทิวทัศนที่มองเห็นลำน้ำกระบุรี เกาะในลำน้ำและ อำเภอละอุน จังหวดั ระนอง มี 3 บอ อณุ หภูมิของน้ำประมาณ คณะกรร ปาชายเลน ตลอดจนมองเห็นทิวทัศนฝงประเทศพมาไดอยาง 45oC สามารถเดินทางได 2 เสนทาง โดยอยูหางจากตัวเมือง 18 มีนาค ชัดเจนเหมาะสำหรับชมดวงอาทิตยต ก ระนองไปตามเสนทางละอุน ระยะทางประมาณ 19 และ 21 เปนการเฉ กโิ ลเมตร วโรกาสม ถ้ำญี่ปุน ต้ังอยูบนเกาะขวาง มีความยาว 500 เมตร มีมติเห็น ในอดตี เปน ที่ต้งั ของฐานทพั เรอื ญป่ี ุนสมยั สงครามโลกคร้ังท่ี 2 เปน อุทยา การเดนิ ทาง เดือน ไดมีคำส การเดินทางสูอุทยานแหงชาติสามารถเดินทางโดยรถสองแถว ไปดำเนิน ประจำทางจากจังหวัดระนองไปตามทางหลวงหมายเลข 4 อุทยานแ (ถนนเพชรเกษม) ถงึ บรเิ วณ กม ที่ 595 เลยี้ วขวาเขา ไปอกี 2 จากรายง กิโลเมตร ก็จะถึงท่ีทำการอุทยานแหงชาติ ซ่ึงจะมีบริการทุกวัน บริเวณดั ตง้ั แต 7.00 - 16.00 น. ระยะทางประมาณ 18 กโิ ลเมตร หรือ ธรรมชาต จะเดินทางโดยรถประจำทางจากกรุงเทพฯ ซ่ึงจะผานทางเขา อุทยานแห อุทยานแหงชาติกอนถึงอำเภอเมืองระนอง 18 กิโลเมตร เทือกเขา สำหรับการนั่งเรือชมทิวทัศนของลำน้ำกระบุรีสามารถติดตอเชา ตำบลบาง เรือไดท ท่ี า เรอื อำเภอละอุน ปา จังหว ใหเปนอุ พระราชก เมษายน ลกั ษณะ อุทย สลับซับซ บริเวณเท ปา เปนต 182 อทุ ยานแห่งชาติภาคใต้ 11/12/2553 16:39:10 S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 182

นแหงชาติ อุทยานแหงชาติ 2 ตำบล ชั้น ศรีพังงา วยพิทกั ษ พระเหนอื ในตนเดือนมีนาคม พ.ศ. 2529 ราษฎรอำเภอคุระบุรี ธรรมชาติประเภทน้ำตก หนาผา และสภาพปาที่สวยงาม ประมาณ จังหวดั พังงา ไดเสนอผา น นายบรม ตนั เถยี ร รัฐมนตรชี วยวา มีตนน้ำลำธารมากมาย เชน คลองคุรอด คลองตำหนัง กตัวเมือง การกระทรวงเกษตรและสหกรณ ใหทางราชการจัดต้ังพื้นท่ี คลองแพรกขวา คลองแพรกซาย คลองบางแดง คลองบางวัน และ 21 บริเวณน้ำตกตำหนัง อำเภอคุระบุรี จังหวัดพังงา เปนอุทยาน คลองหลักเขต และคลองบางใหญ แหงชาติ เพ่ือปรับปรุงเปนสถานท่ีทองเท่ียวและอนุรักษไวเปน ถสองแถว แหลงตนน้ำ กองอุทยานแหงชาติ กรมปาไม จึงไดเสนอ ลกั ษณะภูมิอากาศ ายเลข 4 คณะกรรมการอุทยานแหงชาติ ในคราวประชุมเม่ือวันท่ี าไปอกี 2 18 มีนาคม 2529 พิจารณาจัดต้ังเปนอุทยานแหงชาติเพื่อ อทุ ยานแหง ชาตไิ ดร บั อทิ ธพิ ลจากลมมรสมุ ตะวนั ตกเฉยี งใต การทุกวัน เปนการเฉลมิ พระเกียรตพิ ระบาทสมเดจ็ พระเจาอยหู วั เนอ่ื งใน และลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ ทำใหมีฝนตกเกือบตลอดป มตร หรือ วโรกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 5 รอบ ซงึ่ ที่ประชุมได มีเพียง 2 ฤดูกาล โดยฤดูรอนจะเริ่มตั้งแตเดือนมกราคม - นทางเขา มีมติเห็นชอบในหลักการใหจัดต้ังพื้นที่ปาบริเวณน้ำตกตำหนัง เมษายน และฤดูฝนเร่ิมต้ังแตเดือนพฤษภาคม - ธันวาคม กิโลเมตร เปนอุทยานแหง ชาติเพื่อเปนการเฉลมิ พระเกียรติ ซ่ึงสภาพอากาศจะชื้นและไมหนาวหรือรอนจัดมีอุณหภูมิตั้งแต ติดตอเชา 26 - 29 oC ตลอดป เดือนพฤษภาคม 2529 กองอุทยานแหงชาติ กรมปาไม ไดมีคำส่ังให นายธวัช ไชยพัฒน เจาพนักงานปาไม 4 พืชพรรณและสัตวป า ไปดำเนินการสำรวจและจัดตั้งพื้นท่ีบริเวณปาน้ำตกตำหนังเปน อุทยานแหงชาติ โดยใชช่ือวา “อุทยานแหงชาติศรีพังงา” พื้นท่ีสวนใหญประกอบดวยปาดงดิบช้ืนเปนไมไมผลัดใบ จากรายงานการสำรวจตามหนังสือลงวันท่ี 15 ธันวาคม 2529 สภาพปาคอนขางช้ืน มีพรรณไมที่สำคัญไดแก ยาง ตะเคียน บริเวณดังกลาวมีสภาพปาสมบูรณ มีทิวทัศนและจุดเดนทาง สะตอปา กระทอ น ตาเสอื เสยี ดชอ และนากบดุ สว นพชื พน้ื ลา ง ธรรมชาติท่ีสวยงาม กองอุทยานแหงชาติ ไดดำเนินการจัดตั้ง รกทึบดวย หวาย เถาวัลย ระกำ มอสส และเฟนชนิดตาง ๆ อุทยานแหง ชาติ ซึ่งไดมพี ระราชกฤษฎกี ากำหนดบรเิ วณทีด่ นิ ปา รวมท้ังไผหลายชนิด มีสัตวปาชุกชุมเน่ืองจากพ้ืนที่ติดกับ เทือกเขานมสาว ในทองท่ีตำบลคุระ ตำบลแมนางขาว ปา เหนือเข่ือนเช่ียวหลาน จังหวัดสุราษฎรธานี ทำใหสัตวปา ตำบลบางวัน อำเภอคุระบุรี และตำบลบางนายสี อำเภอตะกั่ว อพยพหนีน้ำอันเกิดจากการปดกั้นเข่ือนกักน้ำ มาอาศัยอยูเปน ปา จังหวัดพังงา เนื้อที่ประมาณ 246.08 ตารางกิโลเมตร จำนวนมาก เชน สมเสร็จ เลยี งผา ชางปา เกง กวางปา หมี เสือ ใหเปนอุทยานแหงชาติในป พ.ศ.2531 ซึ่งไดประกาศใน กระจง ชะนี ลิง คาง ววั แดง และนกชนดิ ตา ง ๆ อีกมากมาย พระราชกิจจานุเบกษา เลม 105 ตอนท่ี 60 ลงวันท่ี 16 เชน นกแกว ไกปา นกเงือก นกโพระดก นกแซงแซว นกปรอด เมษายน 2531 เปน อุทยานแหง ชาติลำดับท่ี 56 ของประเทศ และนกหวั ขวาน นอกจากน้ี ยงั พบสตั วเ ลอื้ ยคลานประกอบดว ย เตา ตะพาบนำ้ เหาชาง ตะกวด งู และกง้ิ กา ทง้ั ยงั มีสัตวส ะเทิน ลกั ษณะภูมิประเทศ น้ำสะเทินบก เชน กบทูด คางคก เขียด อ่ึงอาง และปลาท่ี สวยงามอยูมากมายตามแอง น้ำตา ง ๆ อุทยานแหงชาติศรีพังงามีสภาพภูมิประเทศเปนเทือกเขา สลับซับซอนเปนแนวขนานกับฝงทะเลอันดามันในแนวเหนือใต บริเวณเทือกเขาจะมีสภาพปาที่สมบูรณเปนที่อยูอาศัยของสัตว ปา เปน ตน กำเนดิ ลำหว ยตาง ๆ มากมาย ทำใหเ กดิ จุดเดน ทาง อุทยานแหง่ ชาตภิ าคใต้ 183 S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 183 11/12/2553 16:39:12



ขนาดใหญ น้ำตกสวนใหม เปน นำ้ ตกขนาดกลาง มีความสวยงามตาม สวยงาม ธรรมชาติมาก เหมาะสำหรับกิจกรรมศึกษาธรรมชาติ ต้ังอยูท่ี ร บริเวณ หนวยพทิ ักษอ ทุ ยานแหง ชาติที่ ศง.1 (นำ้ ตกสวนใหม) หางจาก ก ทางเขา ทีท่ ำการอทุ ยานแหงชาตปิ ระมาณ 48 กิโลเมตร ารอุทยาน ผานสวน ลาะลำธาร ฤดูฝนจะ 00 เมตร างเดินไป สะพานพระอราม เปนรองรอยสะพานที่ผูทำเหมืองแรได น้ำตกโตนหินรา และนำ้ ตกโตนขิงแหง เปน น้ำตกที่ต้งั อยู ประมาณ สรางขามผานคลองนางยอน ยาวประมาณ 25 เมตร เพ่ือขน บนเสนทางเดินปา “ศรีพังงา - ไทรทอง” สภาพปาไมบริเวณ อย สงู 10 ถายแรจากภูเขา ตั้งอยูท่ีหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติท่ี ศง.2 นำ้ ตกทงั้ สอง เปน ปาไมทมี่ ีความสวยงามและอุดมสมบูรณ หา ง ท่ีท้ิงตัวลง (สะพานพระอราม) หางจากที่ทำการอุทยานแหงชาติประมาณ จากทท่ี ำการงอทุ ยานแหงชาตปิ ระมาณ 3 กิโลเมตร ตลอดระยะ ฟน หวาย 40 กโิ ลเมตร ทางจะตองเดินเทา ซึ่งเปนเสนทางที่ชันและอันตราย จนถึง วกา นตอง น้ำตกจงึ จำเปนตองมีเจาหนาท่ีนำทางไป มารถเดนิ ะอาจหลง น้ำตกโตนเดง และน้ำตกโตนอู เปนน้ำตกที่ต้ังอยูบน เสนทางเดินปา ศึกษาธรรมชาติ “ผืนปาศรพี ังงา” อทุ ยานแหง่ ชาติภาคใต้ 185 S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 185 11/12/2553 16:39:17

กิจกรรมนนั ทนาการ ยาก เชน กระโถนพระฤๅษี และบัวผุด จากน้ันเสนทางจะผาน จากก น้ำตกโตนอู น้ำตกโตนเดง แลววกกลับมายังจุดเริ่มตน นายสมภ ภายในเขตอุทยานแหงชาติศรีพังงามีกิจกรรมนันทนาการท่ี นอกจากน้ี ยังมีเสนทางเดินปาศรีพังงา - ไทรทอง สูง 485 เทือกเขา นา สนใจ ดงั น้ี เมตรจากระดับน้ำทะเล เปนเสนทางผานไปบนพ้ืนที่ปาไมท่ีมี ปาควนห ความลาดชันเฉล่ียต้ังแต ปานกลางถึงสูง (ประมาณ 30 - 55 ปาเขาพร เดินปาศึกษาธรรมชาติ ในพ้ืนที่อุทยานแหงชาติศรีพังงามี องศา) โดยเฉพาะชวงทางขาข้ึน และเนื่องจากสภาพพื้นที่ ปาควนรา เสนทางเดินปาศึกษาธรรมชาติอยูในบริเวณที่ทำการอุทยาน เปนตนน้ำลำธารของคลองตนเตย ดังน้ัน ในเสนทางจึงผานไป ยังเปนผืน แหงชาติ ระยะทางประมาณ 2 กิโลเมตร เริ่มจากบริเวณลาน ตามคลองตนเตยและคลองแพรก ที่มีน้ำใสสะอาดไหลลัดเลาะ ลำธารขอ จอดรถของนำ้ ตกตำหนัง มีทางเดนิ ไตเขาผานปา ดงดบิ ชน้ื ขนึ้ ไป ไปตามแกงหิน สวยงามตลอดเสนทาง ระยะทางรวมประมาณ ประชาช จนถึงจุดชมทิวทัศน มองเห็นบริเวณท่ีคลองตำหนังไหลผาน 4,545 เมตร ใชร ะยะเวลาเดินประมาณ 5-7 ชว่ั โมง การเดินใน นอกจากน ปาชายเลนลงทะเล ระหวางทางมตี นไทร ซึง่ ถาโชคดีเปน ชว งลูก เสนทางตอ งขออนญุ าตไดท ท่ี ี่ทำการอทุ ยานแหง ชาติ สะบายอ ย ไทรสุก ก็จะมีโอกาสไดพบนกหลากชนิดท่ีแวะมากินลูกไทร จัดตั้งปาผ เชน นกแกก นกชนหิน นกเงือกดำ ในบริเวณนี้ ยังมีพืชหาก ใหคงอยู การเดินทาง ในเด สมนอย โดยทางหลวงหมายเลข 4 (ตะก่วั ปา - ระนอง) ผานปา เทอื กเขานมสาว เลีย้ ว สวนอุทย เขาทางแยกสทู ที่ ำการอทุ ยานแหงชาติตรงหลกั กโิ ลเมตรที่ 756 บริเวณปากทาง ปฏิบัติราช บานตำหนัง เขาเขตน้ำตกตำหนัง (บริเวณท่ีทำการอุทยานแหงชาติ) เปนระยะ คีรี จงั หว ทางประมาณ 6 กโิ ลเมตร การสำรวจ อุทย หนังสือล ความเหม ปาสงวน ตำบลบาโ ปาเขาแด ทองที่ตำบ น้ำรอน ป ตำบลทงุ พ มีพนื้ ทร่ี ว เห็นชอบ อนุกรรม 186 อุทยานแหง่ ชาตภิ าคใต้ 11/12/2553 16:51:22 S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 186

อุทยานแหงชาติ สันกาลาคีรี างจะผาน จากการบินตรวจสภาพพ้ืนท่ีปาในทองท่ีจังหวัดสงขลาของ ทรัพยากรปาไมประจำจังหวัดสงขลา ในคราวประชุมเมื่อวันที่ ดเร่ิมตน นายสมภพ สุขวงศ เมื่อป พ.ศ. 2538 ไดพบวา พื้นท่ีปา 18 ธันวาคม 2544 สูง 485 เทือกเขาสันกาลาคีรี ปาสงวนแหงชาติปาเทือกเขาโตะเทพ ปาไมท่ีมี ปาควนหินลับ ปาสงวนแหงชาติปาเขาแดน ปาควนเจดีย สำนักอุทยานแหงชาติ กรมอุทยานแหงชาติสัตวปาและ 30 - 55 ปาเขาพระยาไม และปาควนกำแพง และปาสงวนแหงชาติ พันธุพืช ไดนำเร่ืองเขาสูการพิจารณาของคณะกรรมการอุทยาน ภาพพ้ืนท่ี ปาควนราสอ ปาควนน้ำรอน ปาควนสอหรอ ปาควนบางพลา แหงชาติ เมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธุ 2546 ซึ่งท่ีประชุมมีมติเห็น จึงผานไป ยังเปนผืนปาท่ีมีความสมบูรณ และปาผืนน้ียังเปนปาตนน้ำ ชอบใหกำหนดพ้นื ท่ดี ังกลาวเปนอทุ ยานแหงชาติได ลลัดเลาะ ลำธารของแมน้ำเทพาที่มีความสำคัญตอความเปนอยูของ ประมาณ ประชาชนในทองที่อำเภอสะบายอยและอำเภอใกลเคียง ลักษณะภูมปิ ระเทศ การเดนิ ใน นอกจากน้ีราษฎร หมูท่ี 2 บานไรเหนือ ตำบลบาโหย อำเภอ สะบา ยอย จงั หวดั สงขลา รว มกับสภาตำบลบาโหย ไดเสนอให สภาพภูมิประเทศโดยทั่วไปลักษณะของอุทยานแหงชาติสัน จัดต้ังปาผืนนี้ใหเปนอุทยานแหงชาติ เพ่ือท่ีจะอนุรักษปาผืนน้ี กาลาคีรี เปนภูเขาสลับซับซอนทอดตัวยาวไปจนจดชายแดน ใหคงอยู ไทย - มาเลเซีย โดยมีเขาควนกำแพงเปนยอดเขาสูงสุด มีความสงู ประมาณ 500 เมตรจากระดับนำ้ ทะเล และเปนพน้ื ท่ี ในเดือนมิถุนายน 2543 กรมปาไมไดมีคำส่ังใหนาย ตนนำ้ ลำธารทก่ี อกำเนดิ ลุมแมน้ำเทพา สมนอย ภัทรเมธา เจาหนาที่บริหารงานปาไม 6 ชวยราชการ สวนอุทยานแหงชาติ สำนักอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติไป ลักษณะภมู ิอากาศ ปฏิบัติราชการประจำ ทำหนาที่หัวหนาอุทยานแหงชาติสันกาลา ครี ี จังหวัดปตตานี จงั หวดั สงขลา และจังหวัดยะลาเพือ่ ดำเนนิ สภาพภูมิอากาศไดรับอิทธิพลจากลมมรสุม - ตะวันออก การสำรวจพ้ืนทีด่ งั กลาวใหเปนอุทยานแหง ชาติ เฉียงเหนอื และลมมรสุมตะวันตกเฉยี งใต จงึ ทำใหฝนตกชกุ มีฤดูฝนยาวนานระหวางเดือนพฤษภาคม - เดือนมกราคมและ อุทยานแหงชาติสันกาลาคีรีไดรายงานผลการสำรวจตาม ฤดูรอนระหวางเดือนกุมภาพนั ธ - เดอื นเมษายน หนังสือลงวันที่ 15 มกราคม 2544 วาพื้นที่ที่ทำการสำรวจมี ความเหมาะสมท่ีจะจัดต้ังเปนอุทยานแหงชาติ ประกอบดวย ปาสงวนแหงชาติปาเทือกเขาโตะเทพ ปาควนหินลับ ทองท่ี ตำบลบาโหย ตำบลจะแหน และตำบลทุงพอ ปาสงวนแหงชาติ ปาเขาแดน ปาควนเจดีย ปาเขาพระยาไม และปาควนกำแพง ทองท่ีตำบลเขาแดง และปาสงวนแหงชาติปาควนราสอ ปาควน นำ้ รอน ปา ควนสอหรอ ปา ควนบางพลา และปาโตะเทพ ทองที่ ตำบลทุง พอ และตำบลเขาแดง อำเภอสะบา ยอ ย จังหวัดสงขลา มพี ืน้ ท่ีรวม ประมาณ 215.36 ตารางกิโลเมตร และไดรับความ เห็นชอบจากองคการบริหารสวนตำบลทุกตำบล และคณะ อนุกรรมการปองกัน และปราบปรามการลักลอบทำลาย อุทยานแหง่ ชาติภาคใต้ 187 S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 187 11/12/2553 16:39:25

ถ้ำกระดูก อยูหางจากบานซีหุย ประมาณ 1 กิโลเมตร ภายในเปนลานกวางคลายหองโถงใหญ จุคนไดราว 50 คน และถำ้ นเ้ี คยเปนท่เี ก็บกระดกู ของคนในยคุ น้นั ถ้ำผ้ึง ลักษณะเปนถ้ำหินปูนที่มีความงามตามธรรมชาติ ในทุก ๆ ปจะมีผ้ึงมาทำรังบริเวณชะงอนผาดานบนของถ้ำเปน จำนวนมาก ประกอบกับทศั นยี ภาพโดยรอบมคี วามรมรนื่ พืชพรรณและสตั วป า การเดนิ สภาพผืนปาเปน ปาดงดิบชื้น มีเรือนยอดของตนไมป กคลมุ การเดินท หนาแนน มีพันธุไมที่สำคัญและมีคาหายากหลายชนิด อาทิเชน สามารถเด หลมุ พอ ไขเขยี ว สยา ตะแบก เสียดชอ ตังหน ตะเคยี น แคหิน 43 (สงขล และกฤษณา สัตวปาสวนใหญที่พบเปนสัตวเลี้ยงลูกดวยนมท่ีมี 4085 ผา ขนาดกลางและขนาดเลก็ นก สตั วเ ลือ้ ยคลาน แมลง และสตั ว สะบายอ ปาที่มคี าหายากตา ง ๆ เชน สมเสรจ็ กระทิง เสือโครง เสอื ปลา บานเขาแ กระจง เกง เลียงผา ไกปา นกกางเขนดง นกเงือกกรามชาง ประมาณ นกเงอื กกรามชา งปากเรยี บ นกแกก นกเงอื กหวั แรด และนกกก หรือจากอ เขา ไปตาม แหลง ทองเที่ยว จุดเดน จะถงึ ท่ที ำ และกจิ กรรมนนั ทนาการทน่ี า สนใจ 11/12/2553 16:39:26 บา นซีหยุ เปนจดุ เดนทางดา นประวัติศาสตร สถานทแ่ี หงน้ี คือ ชุมชนใหญในสมัยราวรอยกวาปมาแลว พ้ืนที่เปนที่ราบ กวางขวางนับพันไร ที่แวดลอมไปดวยภูเขาและลำธาร ชุมชน กลาง ผืนปาแหงน้ีตองลมสลายลงดวยโรคระบาด คนด้ังเดิม เปนคนไทยท่ีอาศัยอยูในประเทศมาเลเซีย คือ เมืองไทรบุรี ไดเ ดนิ ทางมาเพอื่ หาพน้ื ทแี่ หง ใหมใ นการอยอู าศยั มาพบพนื้ ทร่ี าบ จำนวน 3 แหง คือ บรเิ วณชายแดนไทย - มาเลเซีย ตรงหลัก เขตแดนท่ี 39 - 40 มชี อ่ื วา บานมะระเหนอื - บานมะระใต 188 อุทยานแหง่ ชาติภาคใต้ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 188

กิโลเมตร แมน้ำเทพา เปนลำน้ำสายสำคัญของจังหวัดสงขลา 50 คน มีตนน้ำอยูในผืนปาของอุทยานแหงชาติ ตองเดินทางจาก ท่ีทำการอุทยานแหงชาติไปอีก 17 กิโลเมตร ถึงบานบาโหย ธรรมชาติ จากน้นั ตองเดนิ ผานปาทึบเขา ไปอกี ประมาณ 1 กิโลเมตร จะถึง องถ้ำเปน แมน้ำเทพา ซ่ึงสองฝงน้ำเต็มไปดวยตนไมขนาดใหญรมรื่นมาก รนื่ ระหวางเสนทางจากบานถ้ำตลอดจนถึงบานบาโหย จะผานไหล เขาท่ปี กคลุมดว ยปาดงดิบช้นื หนาแนน บางเทพา เกิดจากสายน้ำสองสายท่ีไหลมาบรรจบกัน คือ คลองลำหลอดกับคลองเทพาและไดพัดเอาตะกอนดินทรายมา ทบั ถมเกดิ เปนลานกวา ง เปนหาดทราย ทางเดินศึกษาธรรมชาติ อุทยานแหงชาติไดจัดทำเสนทาง ศึกษาธรรมชาติจากท่ีทำการอุทยานแหงชาติ บริเวณบางเทพา ถึงบานซีหุยระยะทางประมาณ 4 กิโลเมตร ใชเวลาเดิน ประมาณ 2 ชว่ั โมง จะไดส มั ผัสความงดงามของสายนำ้ ทไ่ี ดไ หล ลัดเลาะผานหุบเขาและแกงหิน จากบานซีหุยถึงถ้ำกระดูกถ้ำผึ้ง ระยะทางประมาณ 1 กิโลเมตร ตลอดเสนทางจะไดพบกับ ความรมรื่นของธรรมชาติ และเสียงรองของนกนานาชนิด และ ฝูงคา งคาวที่อาศยั อยภู ายในถำ้ นบั หมน่ื นับแสนตัว การเดินทาง การเดินทางไปยังพื้นที่อุทยานแหงชาติสันกาลาคีรี สามารถเดินทางโดยรถยนตตามเสนทางหลวงหมายเลข 43 (สงขลา - ปต ตาน)ี แลวเลี้ยวเขาทางหลวงหมายเลข 4085 ผานอำเภอเทพา ถึงอำเภอสะบายอย จากอำเภอ สะบายอยไปตามเสนทางหลวงหมายเลข 4095 ผาน บานเขาแดงจนถึงบานถ้ำตลอด แลวเลี้ยวซายไปอีก ประมาณ 10 กิโลเมตร จะถึงท่ีทำการอุทยานแหงชาติ หรือจากอำเภอสะบายอย ไปตามเสนทางอำเภอยะหา เขา ไปตามเสน ทาง บา นบาโหยอกี ประมาณ 40 กโิ ลเมตร จะถงึ ที่ทำการอุทยานแหงชาติ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 189 อุทยานแหง่ ชาตภิ าคใต้ 189 11/12/2553 16:39:29

สัตวปาท่ีพบในเขตอุทยานแหงชาติ สวนใหญเปนสัตว แหลง ทองเท่ียว จดุ เดน หาด ขนาดเล็กประกอบดวย กระแตธรรมดา กระรอกดินหลังลาย ทศิ ใตป ระ กระรอกขางลายทองแดง กระรอกปลายหางดำ นกนางนวล และกิจกรรมนันทนาการท่นี า สนใจ ซึ่งเปนหา เหย่ยี วแดง นกกางเขนบาน นกกระเตน็ อกขาว นกกระปูดใหญ มีลกั ษณะ นกเอี้ยงสาริกา นกเขาใหญ นกเขียวคราม และนกเดาลมดง จุดเดนที่เปนเอกลักษณของอุทยานแหงชาติสิรินาถคือ จากตัวเก กิง้ กาบนิ ปกสม กิง้ กา หวั แดง แย จ้งิ เหลนบา น ตกุ แกบาน เห้ยี ชายหาดท่ีมีความรมรื่นดวยทิวสนธรรมชาติและพรรณไม มุมสงบเห งูเขยี วดอกหมาก คางคกบาน กบหลังขีด ปาดบา น และอ่ึงอาง ปาชายหาด และมีความยาวตอเนื่องกันถึง 13 กิโลเมตร ทวิ สน บาน บริเวณคลองหลังท่ีทำการอุทยานแหงชาติ และบริเวณพรุ นอกจากหาดทรายขาวสะอาด ชายฝง ทะเลยงั ประกอบดวยแนว น้ำจืดมีปลาและสัตวอยูหลายชนิด ท่ีพบเห็นโดยท่ัวไปไดแก ปะการังน้ำตื้นอันเปนที่อยูของสัตวน้ำนานาชนิด โดยเฉพาะ การเดนิ ปลาดุกอุย ปลาแขยงใบขาว ปลาสลิด ปลากระด่ีหมอ บริเวณหนาที่ทำการอุทยานแหงชาติในบริเวณ หาดในยาง ปลาตะเพยี นขาว ปลากรมิ หอยขม หอยโขง ปลงิ เขม็ ปลงิ ควาย ระยะเวลาที่เหมาะสมที่จะไปเที่ยวชมอุทยานแหงชาติ จะอยูใน การเดินท และกุงฝอย สัตวทะเลท่ีพบในบริเวณหาดทรายและแนว ชวงเดือนพฤศจิกายน - เมษายน เพราะเปนชวงที่หมดฤดู ความสะ ปะการัง ไดแก เตา มะเฟอง เตากระ เตาหญา ปูลม จักจ่ันทะเล มรสุม อากาศเย็นสบาย ทองทะเลเรียบ ทองฟาแจมใส ทางหลวง หอยทบั ทิม ปลากะพงเหลอื ง ปลาอมไข ปลาใบปอ ปลามงแซ โดยเฉพาะในชวงเดือนพฤศจิกายน - กุมภาพันธ เปนชวงที่มี บริเวณด ปลากะรัง ปลากระบอก ปลากระเบน ปลาปกเปา ปลาเกา เตา ขน้ึ มาวางไขบ รเิ วณชายหาดตา ง ๆ เชน หาดในยาง หาดไมข าว สะพานเ ปลาไหลมอเรย ปลาสิงโตปกจุด ปลาปากแตร ปลาผีเส้ือลาย หาดสาคู และหาดสนามบิน หมายเลข แปดขีด ปลาสินสมุทร ปลาการตูนสมขาว ปะการังเขากวาง ขวาเขาท ปะการังโขด ปะการังสมอง ปะการังเคลือบ ปะการังเห็ด หาดทรายแกว อยูบริเวณสะพานสารสิน และสะพานเทพ กิโลเมตร ปะการังออน พรมทะเล และดอกไมท ะเล กษัตรี ซึ่งเชื่อมเกาะภูเก็ตและจังหวัดพังงา ที่บานทาฉัตรไชย ตัวเมืองภ เปนหาดท่ีสวยงามและเงียบสงบ ชายหาดยาวประมาณ 3 ทางประ กิโลเมตร แตลึกชัน ไมเหมาะแกการเลนน้ำ แตเหมาะแกการ สนามบิน พักผอนรับประทานอาหาร นอกจากน้ี ยังมีปาชายเลนท่ี หมายเลข อุดมสมบูรณปกคลุมพื้นท่ีลึกเขามาในชายฝงทางทิศตะวันออก ไปอกี ประ ของหาด มีเสนทางศกึ ษาธรรมชาติเขาไปในปาชายเลนระยะทาง ประมาณ 600 เมตร โดยทำเปนสะพานไมยกพื้นสูง มีปาย ความรตู ามจดุ ทนี่ า สนใจตาง ๆ หาดไมขาว เปนชายหาดท่ียาวประมาณ 8 กิโลเมตร แนวหาดเริ่มจากหาดในยาง ผานสนามบินภูเก็ตเรื่อยไปจนถึง หาดทรายแกว มีทรายขาวติดตอกันตลอดเกือบเปนเสนตรง ชายหาดแคบและชัน จึงไมเปนท่ีนิยมในการเลนน้ำ เปนหาดที่ สามารถพบจักจ่นั จัก๊ จัน่ มีชื่อสามัญวา Mole crab หรือ Sand crab เปนสัตวกลุม เดียวกับกุง ปู คือ มีลักษณะกึ่งกุงกึ่งปู รางเปนรูปไข ตัวเมีย จะมีขนาดใหญก วา ตวั ผู 2 เทา อาศยั อยูใ นทรายบรเิ วณชายน้ำ ท่ีมีคลื่น โผลเฉพาะตาและหนวด ข้ึนมาดักแพลงกตอนเปน อาหารเขาสูปาก จักจ่ันที่พบที่หาดไมขาวมี 2 ชนิด คือ จักจั่น ควาย (Mole asactyla) ซ่ึงมีขนาดใหญหายาก และจักจ่ัน ธรรมดา (Emerita emeritus) เปนจักจ่ันที่พบมากกวาชนิด แรกและมขี นาดเล็กกวา 192 อุทยานแหง่ ชาตภิ าคใต้ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 192 11/12/2553 16:52:13

รินาถคือ หาดในทอน อยูหางจากที่ทำการอุทยานแหงชาติไปทาง เกาะกะทะ หรอื เกาะทะ เปน เกาะกลางน้ำ เมื่อเวลาน้ำลง พรรณไม ทศิ ใตป ระมาณ 6 กโิ ลเมตร แบง ออกเปน 2 สว น คอื ในทอนใหญ จะมีชายหาดสามารถเดินลงไปเท่ียวหรือลงเลนน้ำได เกาะแวว กิโลเมตร ซึ่งเปนหาดเปดออกสูทะเลจึงมีคลื่นลมแรง กับในทอนนอย เปนลักษณะของกองหินกลางทะเล บริเวณรอบ ๆ เกาะมีแนว บดว ยแนว มลี ักษณะเปนเว้ิงอาวทีง่ ามแปลกตา หาดทรายขาวทอดโคง ออก ปะการังและปลาทะเลสวยงามใหนักดำน้ำชมปะการังไดท้ังแบบ ดยเฉพาะ จากตัวเกาะ เปนเกราะกำบังคล่ืนลมไดเปนอยางดี นับเปน ดำน้ำลึกและดำผิวน้ำ ดในยาง มุมสงบเหมาะสำหรับการพักผอน เลนน้ำทะเลบนฝงรมรื่นดวย จะอยูใน ทิวสน ท่ีหมดฤดู าแจมใส การเดนิ ทาง นชวงที่มี หาดไมข าว การเดินทางไปยังอุทยานแหงชาติสิรินาถเต็มไปดวย ความสะดวก ถาเดินทางมาจากจังหวัดพังงาตาม ะพานเทพ ทางหลวงหมายเลข 402 ขามสะพานสารสินมาถึง าฉัตรไชย บริเวณดานเหนือของอุทยานแหงชาติ หรือจะขาม ะมาณ 3 ส ะ พ า น เ ท พ ก ษั ต รี ย เ ดิ น ท า ง ม า ต า ม ท า ง ห ล ว ง าะแกการ หมายเลข 402 ตอมาถึงทางเขา สนามบนิ ภูเกต็ เล้ียว ายเลนที่ ขวาเขาทางหลวงหมายเลข 4026 ไปประมาณ 3 ตะวันออก กิโลเมตร ก็ถึงที่ทำการอุทยานแหงชาติ หรือมาจาก นระยะทาง ตัวเมืองภูเกต็ มาตามทางหลวงหมายเลข 402 ระยะ สูง มีปาย ทางประมาณ 32 กิโลเมตร จนถึงทางแยกเขา สนามบิน เล้ียวซายจนถึงสนามบินตามทางหลวง กิโลเมตร หมายเลข 402 แยกซายเขาทางหลวงหมายเลข 4026 ยไปจนถึง ไปอกี ประมาณ 3 กโิ ลเมตร ถงึ ทท่ี ำการอทุ ยานแหง ชาติ นเสนตรง ปนหาดที่ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 193 อทุ ยานแห่งชาตภิ าคใต้ 193 11/12/2553 16:39:36

อุทยานแหงชาติ ลักษณะ หมูเกาะชุมพร จังหว และอาวไท ดวยความอุดมสมบูรณของทรัพยากรธรรมชาติและความ ตำบลปากตะโก อำเภอทุงตะโก และตำบลบางน้ำจืด อำเภอ เฉียงเหน เหมาะสมหลายประการ สำนักผังเมือง กระทรวงมหาดไทย หลังสวน จังหวัดชุมพร พ้ืนที่ประมาณ 317 ตารางกิโลเมตร และลมม จงึ ไดมหี นงั สอื เชญิ ชวนใหก รมปาไม รวมเสนอขอคิดเหน็ ในการ ใหเปนอุทยานแหงชาติ ซึ่งประกาศไวในราชกิจจานุเบกษา พฤษภาค จัดทำผงั เมอื งชุมพร เมอ่ื ป พ.ศ. 2529 และดำเนินการ สำรวจ เลม 116 ตอนที่ 9 ก ลงวันที่ 24 กุมภาพันธ 2542 นับเปน ฤดูกาลได สภาพทรัพยากรธรรมชาติในพ้ืนท่ีจังหวัดชุมพร ผลการสำรวจ อทุ ยานแหงชาตลิ ำดบั ที่ 89 ของประเทศ ถึงเดือนก ปรากฏวา จังหวดั ชมุ พรมที รพั ยากรธรรมชาติทห่ี ลากหลาย เชน พฤษภาค ปา ชายเลน ปา ไม สัตวป า สตั วทะเล แนวปะการงั ที่ยัง คงความ ลกั ษณะภูมปิ ระเทศ พฤศจกิ า อุดมสมบรู ณและสภาพธรรมชาตไิ มว าจะเปน ชายหาด และเกาะ ชุกเฉล่ียแ ที่ยังคงความงดงาม สมควรจะไดรับการกำหนดพื้นที่บริเวณที่ อุทยานแหงชาติหมูเกาะชุมพร ต้ังอยูระหวางเสนรุงที่ มลิ ลิเมตร เหมาะสม เพอื่ ประกาศเปน พื้นทีอ่ ุทยานแหง ชาติ เพือ่ ประโยชน 10o 02’ 18” - 10o 30’ 05” เหนือ และระหวางเสนแวงที่ ในการอนุรักษและคุมครองทรัพยากรธรรมชาติ เปนแหลง 99o 07’ 42” - 99o 25’ 45” ตะวันออก โดยมีพ้ืนที่สวนใหญ โดยท ทองเที่ยวเพ่ือเปนการนันทนาการของประชาชน และเปนแหลง เปนนำ้ ทะเล เกาะ และที่ราบชายฝง ทะเล รวมถึงบริเวณภูเขาที่ ทางตอน ความรูเพื่อประโยชนในการวิจัยในเชิงวิชาการและการเผยแพร มลี กั ษณะเปน หวั แหลมชายฝง และเกาะนอ ยใหญ รวม 41 เกาะ สุราษฎรธ แกผทู ่ีสนใจ ดานเหนือเริ่มจากเกาะจระเขในเขตอำเภอปะทิว เกาะงามใหญ กลางของ เกาะงามนอย เกาะเสม็ด ตอกับเกาะมะพราว เกาะมาตรา มีนาคม ตอมาในป พ.ศ. 2532 กรมปาไมไดสั่งการใหเจาหนาท่ี เกาะทองหลาง เกาะรงั กาจิว บรเิ วณอา วทุงคาในเขตอำเภอเมือง ชายฝง ทะ กองอุทยานแหงชาติไปดำเนินการสำรวจเพิ่มเติมและเตรียมการ และหมูเกาะนอยใหญบริเวณชายฝงอาวสวี ชายฝงในอำเภอทุง อางทอง อ จัดตั้งเปนอุทยานแหงชาติ โดยในระยะแรกใชชื่อวา “อุทยาน ตะโกจนถงึ ดา นใตบริเวณอาวทองครก ในเขตอำเภอหลังสวน กระแสน แหงชาติหาดทรายรี” และจัดต้ังสำนักงานช่ัวคราวบริเวณลาน วจิ ารณกนั ชมวิวเขาเจาเมือง บริเวณหาดทรายรี ตำบลหาดทรายรี อำเภอ บริเวณพ้ืนที่ชายฝงทะเลเร่ิมจากบริเวณอาวทุงขามนอย แปรปรวน เมือง จังหวัดชุมพร ในป 2537 คณะกรรมการเรงรัดประกาศ หวั แหลมเขาโพงพาง กอ นจะตอ เนอื่ งกบั ลักษณะชายฝง เปน อา ว อุทยานแหงชาติตามบัญชาอธิบดีกรมปาไมไดเดินทางมาตรวจ ขนาดใหญเรยี กอา วสวี เปนทางออกของคลองทา ตะเข คลอง ลักษ สอบพน้ื ท่ี และสรปุ ความคดิ เหน็ วา การจดั ต้ังสำนกั งานบรเิ วณ อีเลต คลองบางตีน คลองจันทรลำ คลองชุมพร คลองสวีเฒา ชุมพร มีล เขาเจาเมืองไมเหมาะสม ใหทางอุทยานแหงชาติสำรวจหาพ้ืนท่ี และคลองสวี อาวสวีถูกข้ันดวยหัวเเหลมเขาบอคาไลลงมาถึง 1 ครั้ง โ บรเิ วณคลองทา จระเข เพอ่ื ตงั้ ทที่ ำการอทุ ยานแหง ชาตถิ าวรตอ ไป เขาจองเหียงเปนอาวอีกอาวหนึ่งช่ืออาวคราม ถัดจากน้ันเปน เมตร ใน ชายฝงเวาโคงเรียกอาวทองตมใหญตอเน่ืองมาถึงชายทะเลทาง น้ำลงมาก สวนอทุ ยานแหง ชาตทิ างทะเล กรมปา ไม ไดเสนอขอความ ทิศใต ที่เปนอาวโคงไมมากเลียบเนินเขา และทิวเขานอกเขต 3.0 เมตร เห็นชอบในการประกาศจัดตั้งอุทยานแหงชาติจากคณะ อุทยานแหงชาติ วกเขามาครอบคลุมเขากระทะบริเวณปากน้ำ กรรมการอทุ ยานแหงชาติ ซึ่งมมี ตเิ หน็ ชอบในการประชุมเมอ่ื วนั ตะโก มาสิ้นสุดในบริเวณอาวทองครกมีภูเขาที่เปนหัวแหลม ลักษ ท่ี 20 มกราคม 2540 และไดตราพระราชกฤษฎีกากำหนด ชายทะเล 3 บรเิ วณ ไดแก เขาโพงพาง มียอดสูงสุด 145 เมตร จากน้ำข้ึน บริเวณท่ีดินปาเลนอาวทุงคา และปาอาวสวีรวมท้ังเกาะตาง ๆ จากระดับน้ำทะเลปานกลาง อยูทางดานตะวันตกติดกับท่ี ความแต ในพื้นที่ตำบล สะพลี อำเภอปะทิว ตำบลปากน้ำ ตำบลทายาง ทำการอุทยานแหงชาติเขาบอคา มียอดสูง 150 เมตร และ ลกั ษณะเป ตำบลหาดทรายรี ตำบลทุงคา ตำบลวิสัยเหนือ อำเภอเมือง เขาประเหยี งหรอื จองเหียงซึ่งเปนเขาทส่ี งู ทสี่ ุด 255 เมตร รวมมี เกิดจากอ ชุมพร ตำบลวิสัยใต ตำบลดานสวี ตำบลทาหิน อำเภอสวี แนวชายฝง ยาวประมาณ 70 กโิ ลเมตร ประมาณ ตลอดท้ัง อาวทุงคา ในปา ชาย ทรายปนโ 194 อุทยานแห่งชาติภาคใต้ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 194 11/12/2553 16:39:39





ลักษณะภูมิอากาศและสมุทรศาสตร อยา งไรก็ตาม อทิ ธพิ ลของนำ้ ขนึ้ - น้ำลง จะสง ผลตอ ความ จังหวัดชุมพรตั้งอยูบนแหลมมลายูระหวางทะเลอันดามัน แรงและทิศทางของกระแสน้ำ ในบริเวณคลองและปากคลอง และอาวไทย จงึ ไดร บั ลมมรสุมทั้ง 2 ฤดู มลี มมรสุมตะวันออก ปาชายเลนมากกวาทะเลดานนอก แตจะทำใหเกิดวงน้ำวนกลับ เฉียงเหนือพัดผานจากเดือนตุลาคมถึงเดือนมกราคมของทุกป พาการตกทับถมบริเวณท้ังสองฝงของปากคลอง ซึ่งเปนบริเวณ และลมมรสุมตะวันตกเฉียงใตพัดผานจากกลางเดือน ทนี่ ำ้ นิ่ง พฤษภาคมถึงปลายเดือนกันยายนของทุกป สามารถแบง ฤดูกาลไดเปน 3 ฤดู คือ ฤดูหนาว เร่ิมจากเดือนพฤศจิกายน พชื พรรณและสตั วปา ด อำเภอ ถึงเดือนกุมภาพันธ ฤดูรอน เริ่มจากเดือนกุมภาพันธถึงเดือน กิโลเมตร นุเบกษา พฤษภาคม และฤดูฝนเริ่มจากเดือนพฤษภาคมถึงเดือน 2 นับเปน พฤศจิกายน จังหวัดชุมพรมฤี ดูฝนทีย่ าวเกอื บตลอดป มีฝนตก งเสนรุงที่ สนแวงท่ี ชุกเฉล่ียแลวประมาณปละ 173 วัน ปริมาณฝนเฉล่ีย 2,029 สวนใหญ วณภูเขาท่ี มิลลเิ มตร/ป อากาศชุมช้ืน ไมรอนจดั ไมหนาวจัด 41 เกาะ ะงามใหญ โดยท่ัวไปกระแสน้ำในบริเวณนี้จะไหลจากทิศเหนือลงมา าะมาตรา ำเภอเมอื ง ทางตอนใตจากจังหวัดประจวบคีรีขันธมาจนถึงจังหวัด อำเภอทุง หลังสวน สุราษฎรธานี ไหลผานเกาะสมุย หลังจากน้ันจะไหลลงสูตอน ขามนอย งเปนอา ว กลางของอาวไทย แตสำหรับในชวงเดือนมกราคมถึงเดือน ข คลอง องสวีเฒา มีนาคม จะมีกระแสน้ำวนในทิศทางทวนเข็มนาฬกา ในชวง ลลงมาถึง กนั้นเปน ชายฝง ทะเลจังหวัดชมุ พร สุราษฎรธ านี เกาะสมุย และหมเู กาะ ทะเลทาง านอกเขต อา งทอง อยา งไรกต็ าม ในชว งเดอื นเมษายนถึงเดือนพฤษภาคม ณปากน้ำ หัวแหลม กระแสน้ำ ในบริเวณนี้จะไหลข้ึนทางทิศเหนือ ซ่ึงยังเปนที่ 45 เมตร กติดกับที่ วิจารณก นั โดยยงั หาขอ สรุปไมไดใ นปจ จุบนั เนื่องมาจากความ ตร และ ตร รวมมี แปรปรวนของลักษณะทางสมทุ รศาสตรที่เกดิ ขน้ึ ไดทุกป ลักษณะน้ำขึ้นน้ำลงในบริเวณอุทยานแหงชาติหมูเกาะ ชมุ พร มลี กั ษณะเปนนำ้ เดยี่ ว (diurnal) คอื มีการขึ้นลงวันละ 1 ครั้ง โดยมีระดับความแตกตางเฉล่ียระหวางน้ำขึ้นน้ำลง 1.2 เมตร ในชวงน้ำเกิด ชวงเวลาที่มีความแตกตางระหวางน้ำขึ้น อุทยานแหงชาติหมูเกาะชุมพรมีความหลากหลายของ น้ำลงมากที่สุดอยูในชวงเดือนธันวาคม โดยมีระดับน้ำข้ึนสูงสุด ทรพั ยากรปา ไม โดยสามารถแบง สงั คมพชื ออกไดเ ปน ปา ดงดบิ ชน้ื 3.0 เมตร เหนอื ระดบั นำ้ ลงตำ่ สดุ เปนสังคมพืชดั้งเดิมที่ยังหลงเหลืออยู มักพบเปนหยอม ๆ ลักษณะของน้ำขึ้นน้ำลงขางตน สงผลใหกระแสน้ำท่ีเกิด ตามเนินเขาที่มีความลาดชันคอนขางสูงและมีหินโผล เนื่องจาก จากน้ำขึ้นน้ำลง ไมแรงมากเหมือนทางฝงทะเลอันดามัน ซ่ึงมี พื้นที่อยูติดทะเลซ่ึงมีลมพัดจัดทำใหพันธุไมท่ีขึ้นไมสูงเหมือน ความแตกตางระหวางน้ำขึ้นน้ำลงสูงถึง 3.5 เมตร และมี ปาดงดิบชน้ื ทวั่ ๆ ไป โครงสรา งดานตั้งมี 3 ช้ันเรอื นยอด พืน้ ท่ี ลักษณะเปนน้ำคู (semi - diurnal) โดยบรเิ วณน้ีมกี ระแสน้ำที่ ปกคลุมของเรือนยอด 90 เปอรเซ็นต เรือนยอดช้ันบนสูงเกิน เกิดจากอิทธิพลของน้ำข้ึนประมาณ 0.25 นอต และชวงน้ำลง 20 เมตรขึ้นไป แตไมเ กนิ 25 เมตร ซึง่ มกั กระจายหาง ๆ ชนิด ประมาณ 0.5 นอต จากเหตุผลน้ี ทำใหตะกอนบริเวณชายฝง พนั ธทุ เี่ ปน องคป ระกอบในชนั้ เรอื นยอดนี้ เชน สะเดาปก สเุ หรยี น ตลอดท้ังแนวเกิดการทับถมตัวกันมาก โดยเฉพาะบริเวณ กราง จิกนม ตีนเปดเขา ยาง ทะโล จันทนกะพอ เทพทาโร อาวทุงคา - สวี ซ่ึงไดรับปริมาณตะกอนจากลำคลองตาง ๆ สำเภา มะปริง ย่หี บุ ปลี เมา คอเห้ยี คอแลน หนั พะวา มว ง ในปา ชายเลน ในขณะทตี่ ลอดชายฝง บรเิ วณอน่ื ๆ มลี กั ษณะเปน ลาย และเลอื ด เรือนยอดชน้ั รองความสูง 5 - 10 เมตร ชนิด ทรายปนโคลน และมกี ารสะสมของตะกอนบรเิ วณทอ งทะเลสงู พันธุท่ีพบในช้ันน้ีเปนไมพุมกึ่งไมตน หรือไมพุมกึ่งไมตนขนาด อุทยานแหง่ ชาติภาคใต้ 195 S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 195 11/12/2553 16:39:40

เล็ก เชน พลองขี้ควาย หางไหลเผือก พลับพลา กระอวม บนดินเลนรมิ ฝง ทะเล โดยเฉพาะปากแมนำ้ ตา ง ๆ ปกตินำ้ เค็ม สังค มะพลบั ในชน้ั นีพ้ บพชื วงศปาลม เชน เตาราง และพชื วงศเ ตย ทวมถึงและมีไมเดนท่ีมีการปรับตัว ใหขึ้นไดบนดินเลนท่ีออน เชน เกาะ เชน เตยดง เรือนยอดช้ันลาง ความสูงต่ำกวา 5 เมตร ชนิด นิ่มและขาดออกซิเจนในดินได โครงสรางของปาชายเลนท่ีพบ หินมีความ พันธุท่พี บในชั้นนเ้ี ปนไมพุม ลูกไม กลาไม และพชื คลุมดิน เชน ในเขตอุทยานแหงชาติมีการกระจายของสังคมยอยเปนช้ัน ๆ ปรมิ าณขอ ดูกไก ผักหวานปา เมา คอ นหมาขาว ราม ลิภาใหญ กูดผี กดู คือ บริเวณทมี่ ีเลนลึกและเหลวนำ้ ทวมบอ ย ลกั ษณะปา เปน พ้ืน พัดเขาถึง หนิ กดู หมาก และ กะพอ ปาโลงมีรากอากาศปรากฏอยู ไมในสังคมมีเรือนยอดชั้นเดียว ลำตนขอ บรเิ วณขอบปาเรอื นยอดตำ่ ลงมา จรดระดบั น้ำสูงสดุ ชนดิ พนั ธุ เรือนยอด ปาดงดิบแลง พบตามภูเขา เนินเขา และตามเกาะ ไดแก ท่ีพบไดแก ลำแพน แสมขาว และ แสมดำ ถัดเขาไปสภาพ คนทิสอท เกาะมาตรา เกาะกุลา พ้ืนท่ีคอนขางลาดชัน ดินมีหินโผล สังคมมี 2 ชน้ั เรอื นยอด เรือนยอดช้นั บน สงู 7 - 15 เมตรไม สาบเสือ ลักษณะทางกายภาพของพื้นที่มีความคลายคลึงกับปาดงดิบช้ืน เดนท่ีพบ ไดแก โกงกางใบใหญ โกงกางใบเล็ก และพบไมอื่น บริเวณอ มาก โครงสรา งดา นต้งั ของสงั คมพชื แบงไดเ ปน 3 ช้นั เรือนยอด ปะปนอยู ไดแ ก ถ่ัวขาว ถ่วั ดำ ตะบูนขาว ตะบูนดำ เรือนยอด และปากค เรือนยอดช้ันบนมคี วามสูง 20 - 25 เมตร พนั ธไุ มท ่ปี รากฏจะมี ชั้นลาง สูงไมเกิน 7 เมตร สวนใหญเปนลูกไมและกลาไม ชะเงาแคร ทั้งที่เปนไมผลัดใบและไมผลัดใบปะปนกัน ชนิดพันธุท่ีพบใน ไดแก โกงกางใบใหญ โกงกางใบเล็ก ถ่ัวขาว และโปรงแดง ช้ันเรือนยอดนี้ ไดแก ข้ีอาย กะหนาย เกด สองกระดองหิน และบริเวณในสุด พ้ืนที่มีน้ำทวมถึงเมื่อขึ้นสูงสุดเทาน้ันดินเปน ในเข และเมา ชั้นเรือนยอดรอง เปนกลุมของไมตนขนาดเล็ก หรือ เลนคอนขางแข็ง พ้ืนปาคอนขางโลง รากหายใจหนาแนน มาก ได ไมพมุ ก่ึงไมต น มคี วามสงู 10 - 20 เมตร ชนดิ พันธุท่ีพบในช้ัน เรือนยอดดานตั้งแบงเปน 2 ช้ัน เรือนยอดชั้นบนสูง ตั้งแต สวนใหญ เรือนยอดน้ีไดแก กระเบากลัก ถานไฟผี และพลองใบใหญ 7 - 15 เมตร พันธไุ มท ีพ่ บไดแ ก ถ่วั ขาว โปรงแดง ตะบูนขาว ชื้นบนชา เรอื นยอดชน้ั ลา งมี ความสงู ไมเ กนิ 10 เมตร เปน กลมุ ของไมพ มุ ตะบนู ดำ ตาตมุ ทะเล และหงอนไกทะเล ช้ันเรือนยอดรองสูงไม สำคัญ ใน ลูกไม และกลาไม ชนิดไมท่ีพบในช้ันเรือนยอดนี้ ไดแก เกิน 7 เมตร พันธุไมที่พบสวนใหญเปนชนิดพันธุเดียวกันกับ ใหญอาศั ขอยหนาม และเข็มปา ปารุน เปนสังคมพืชที่กำลังอยูในชวง ชั้นเรือนยอด เพียงแตยังเปนไมท่ียังไมโตและในช้ันน้ีพบไม บริเวณเข การทดแทน เดิมพ้ืนท่ีเคยถูกทำลาย สำหรับใชเปนพ้ืนท่ี ขนาดเลก็ อื่น ๆ เชน เหงอื กปลาหมอ และปรงทะเล นอกจากน กสิกรรม ภายหลังจากท้ิงรางไวทำใหสังคมพืชคอย ๆ มีการ ตาง ๆ ท ทดแทนข้ึนมามีสภาพเปนปาชนิดพันธุไมท่ีพบในสังคมแหงนี้ มีคางคาว สวนใหญเปนชนิดดั้งเดิมที่มีการแตกหนอจากตอเกาท่ียัง คางคาวเล หลงเหลืออยู รวมถึงไมผลและไมตางถิ่นท่ีนำเขามาปลูก แดง คาง โครงสรา งของสังคมพชื พบ 2 ช้นั เรือนยอด คือเรือนยอดชนั้ บน ในปาชาย สูง 13 เมตร ขึน้ ไป เปน ไมด ัง้ เดิมทยี่ ังหลงเหลอื อยู ชนดิ พนั ธทุ ่ี สำคัญ ได พบไดแก สำเภา มังตาน เมา สอม และเค่ียม เรอื นยอดช้ันลา ง กระจายอ สวนใหญเปนลูกไมที่กำลังเจริญเติบโต ชนิดพันธุที่พบไดแก ทางเดินช เคีย่ ม เมาไขปลา และนกนอน แหงชาติ สวนในป ปาชายหาด เปนปาท่ีปกคลุมอยูบริเวณชายฝงทะเล และหนูท ดินเปนดินทราย ดินคอนขางเค็มและมีไอเค็มจากทะเลพัด เขาถึงและตามริมชายหาดบนเกาะตาง ๆ เชน เกาะทองหลาง สวน เกาะกุลา โครงสรางของสังคม แบงไดเปน 2 ชั้นเรือนยอด ชนิดท่สี ำค เรือนยอดชัน้ บนมีความสูง 10 เมตรขน้ึ ไป พนั ธไุ มทพี่ บ ไดแ ก แมไกปาฝ โกงกางหชู า ง หูกวาง หยที ะเล งาไซ และสนทะเล ชั้นเรอื นยอด อุทยานแ รองเปนกลุมของไมพุม ลูกไมและกลาไม รวมถึงพืชวงศหญา เกาะกุลาท เสียเปนสวนใหญ พันธุไมที่พบ ไดแก ปอทะเล โพทะเล ของเขาจอ หญาไหวทาม และผักบงุ ทะเล ปา ชายเลน เปน ปาทป่ี กคลุมอยู เล็กลงมา 196 อุทยานแห่งชาติภาคใต้ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 196 11/12/2553 16:39:41

กติน้ำเค็ม สังคมพืชตามภูเขาและหนาผาหิน พบตามเกาะตาง ๆ คา งคาวบัวฟนกลม และคางคาวกินแมลง ไดแ ก คางคาวมงกฎุ ลนที่ออน เชน เกาะแรด เกาะทองหลาง เกาะละวะ สภาพพ้ืนท่ีเปนภูเขา เทาแดง คางคาวหนายักษสามหลืบ และคางคาวปกถุงเคราดำ เลนที่พบ หินมีความลาดชันสูงหรือเปนหนาผาสูงชันมีความจำกัดในเรื่อง คางคาวกลุมหลังน้ีในบางเกาะพบอาศัยอยูในถ้ำเดียวกับ ปนช้ัน ๆ ปรมิ าณของดนิ แรธ าตุ รวมถงึ ความชน้ื มลี มพดั จดั และมไี อเคม็ นกแอน กินรงั ดว ย ปาเปน พนื้ พัดเขาถึงตลอดเวลา พันธุไมสวนใหญเปนไมพุม และไมเล้ือย ดช้ันเดียว ลำตนของไมมีความแคระแกร็นและคดงอ โครงสรางของ นก พบในพนื้ ทจี่ ำนวน 100 ชนดิ ประกอบดว ย นกยางทะเล ชนิดพนั ธุ เรือนยอดมีเพียงชั้นเดียว พันธุไมที่พบไดแก เลียบ สำมะงา นกยางเปย นกยางเขียว เหยี่ยวออสเปร เหย่ียวก้ิงกาสีดำ ไปสภาพ คนทิสอทะเล หูกวาง โกงกางหูชาง จันทนผา สลัดไดปา เหยี่ยวผ้ึง เหย่ียวแดง นกออก นกปากซอมหางพัด นกอีกอย 5 เมตรไม สาบเสือ และพืชวงศหญา และแหลงหญาทะเล พบอยูใน เล็ก นกกระเต็นนอยธรรมดา นกกินเปยว นกอัญชันอกเทา พบไมอื่น บริเวณอาวทุงคาสวี บริเวณปากคลองสวีเฒา ปากคลองสวี นกกวัก นกชายเลนปากแอน นกทะเลขาเดียว นกนางนวล เรือนยอด และปากคลองชุมพร ชนิดของหญา ทะเลทีส่ ำรวจพบ คอื หญา แกลบทายทอยดำ นกแอนรังดำ นกแอนกินรัง นกลุมพูขาว ละกลาไม ชะเงาแคระ (Halophila beccarii) นกเอี้ยงถ้ำ นกกระปูดใหญ นกกระปูดเล็ก นกตบยุงหางยาว โปรงแดง ทุก ๆ ป ตั้งแตประมาณกลางเดือนตุลาคมเปนตนไป จะมี น้ันดินเปน ในเขตพื้นที่อุทยานแหงชาติมีสัตวปาอาศัยอยูเปนจำนวน เหยีย่ วชนิดตา ง ๆ หลากชนดิ บินอพยพผา นพ้นื ที่ไปเปน จำนวน หนาแนน มาก ไดแก สัตวเล้ียงลูกดวยนม พบท่ัวพ้ืนท่ีมี 19 ชนิด มาก เนื่องจากเปนสวนของแผนดินท่ีแคบท่ีสุด วันที่มีจำนวน สูง ตั้งแต สวนใหญเปนสัตวขนาดเล็กพบกระจายอยูมากท่ีสุดในปาดงดิบ เหย่ยี วบินผานสงู มากที่สุด มถี ึงประมาณ 8,000 ตัว ในแตละป ตะบูนขาว ช้ืนบนชายฝงทะเลของแผนดินใหญจำนวน 17 ชนิด ชนิดที่ เหยี่ยวเปนนกขนาดใหญท่ีใชประโยชนจากมวลอากาศรอนบน รองสงู ไม สำคัญ ในบริเวณน้ี ไดแก เลียงผาเปนสัตวปาขนาดคอนขาง แผนดินท่ีลอยสงู ขนึ้ ชว ยยกลำตวั ของพวกมันในขณะทีบ่ ินรอน ยวกันกับ ใหญอาศัยอยูเฉพาะบริเวณเขาจอมเหียงในบริเวณเดียวกันและ นนี้พบไม บริเวณเขาโพงพาง มีคางแวนถ่ินใต อาศัยอยูแหงละ 1 ฝูง สัตวเลื้อยคลาน พบอยูในพื้นที่จำนวน 26 ชนิด นอกจากนั้นยังมีลิงกังในบริเวณเขาจอมเหียงดวย สวนตามถ้ำ ประกอบดวย งูเหลือม เห้ีย ตะกวด เตาตนุ และเตากระ ตาง ๆ ทางดา นที่ เปนผาหนิ ปูน ซง่ึ เปน ถ้ำขนาดเล็กไมล ึกมาก สัตวสะเทินน้ำสะเทินบก พบในพื้นที่ 7 ชนิด อยูบนชายฝง มีคางคาวอาศัยอยู เปนกลุมเล็ก ๆ ไดแก คางคาวบัวฟนกลม ท้ังหมด สวนใหญเปนสัตวสามัญที่พบในพ้ืนท่ีราบท่ัวไป เชน คางคาวเล็บกุด คางคาว แวมไพรแปลงเล็ก คางคาวมงกุฎเทา คางคกบาน กบหนอง ปาดบาน สัตวสะเทินน้ำสะเทินบกท่ีมี แดง คางคาวหนายักษสามหลืบ และคางคาวปกถุงเคราดำ ในปาชายเลนพบสัตวเล้ียงลูกดวยนม 5 ชนิด ชนิดที่มีความ สำคญั ไดแ ก ลิงแสมและ นากเลก็ เล็บสน้ั สำหรบั ลิงแสมหากิน กระจายอยูในปาชายเลน รอบอาวสวี จะพบเห็นไดบอยบริเวณ ทางเดินชมธรรมชาติในปาชายเลนใกลกับท่ีทำการอุทยาน แหงชาติ และบริเวณริมคลองชุมพรซึ่งเปนคลองขนาดใหญ สวนในปาชายหาดและปาบึงน้ำจืด พบกระรอกปลายหางดำ และหนูทองขาว ซ่ึงพบทุกระบบนิเวศ สวนในบริเวณเกาะพบสัตวเลี้ยงลูกดวยนมเพียง 8 ชนิด ชนดิ ท่สี ำคญั ไดแก คา งคาวชนิดตา ง ๆ ประกอบดวย คา งคาว แมไกปาฝน พบอาศัยอยูบนเกาะมาตราทางดานทิศเหนือของ อุทยานแหงชาติและดานทิศตะวันออกของปากน้ำชุมพรและ เกาะกุลาทางดานทิศใตของอุทยานแหงชาติและทิศตะวันออก ของเขาจอมเหียง ซึ่งเปนเกาะขนาดใหญ สวนคางคาวท่ีมีขนาด เล็กลงมามีท้ังคางคาวกินผลไม ไดแก คางคาวขอบหูขาว อทุ ยานแห่งชาตภิ าคใต้ 197 S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 197 11/12/2553 16:39:42

ความสำคัญ ไดแก กบน้ำเค็ม เปนกบท่ีมีถ่ินอาศัยเฉพาะใน กุงกุลาดำ กุงหัวมัน กุงตะเข็บ ปูแสม ปูกามดาบ ปูทะเล หาด ปาชายเลน สามารถทนตอความเค็มของน้ำกรอยได หากินอยู หอยกะทิ หอยข้ีนก และหอยนางรม ระหวางเข ตามชายเลน กินปูเปนอาหาร นอกจากน้ี ยังพบผีเสื้อถุงทอง ตัวหาดเป ธรรมดา ผีเสอ้ื ขาวแคระ ผเี ส้ือจรกาสีน้ำตาล และผีเสือ้ กระทก จากการสำรวจสัตวทะเลของ ดร.ธรณ ธำรงนาวาสวัสด์ิ เหมาะอย รกธรรมดา และสัตวไมมีกระดูกสันหลังชนิดอ่ืนท่ีนาสนใจ และนิสิตคณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร กับอุทยาน ชายหาดใ ไดแก ปูไก (Cardisoma carniflex) ซึ่งเปนปูปาที่พบตามปา แหง ชาติหมูเกาะชุมพร ในป พ.ศ. 2543 พบสตั วท ะเลที่เพ่ิงเคย ยาวประม บนเกาะตาง ๆ และปาตามชายฝงทะเล ขุดรูอยูตามปา ผสม พบครั้งแรกในเมืองไทยและเปนสัตวหายากอยางนอย 4 ชนิด หาดทราย พันธุบนบก ตัวเมียเมื่อไขสุกจะยกขบวนไปวางไขในน้ำทะเล คอื กุง ตัวยาว (Tozeuma armatum) หอยเบย้ี เทยี ม ในสกุล ติดตอกับ ตัวออนของมันเจริญในน้ำทะเลหลายระยะจนกลายเปนตัวเต็ม Phenacovolva ทากเปลอื ย ในสกุล Armina และปลาจ้ิมฟน เขตอำเภอ วยั ขึน้ มาอาศัยตามเกาะตาง ๆ ในอา วไทย จระเขเ หล่ยี มหางพัด (Doryrhamphus janssi) ตัวหาดเป เหมาะกับ คณะรัฐมนตรีไดม ีมติเมอ่ื วนั ท่ี 1 สงิ หาคม 2543 เห็นชอบ ประมาณ ตามมติคณะกรรมการสิ่งแวดลอมแหงชาติ ในการเสนอ หลังสวน ทะเบียนรายนามพ้ืนที่ชุมน้ำท่ีมีความสำคัญระดับนานาชาติของ ประมาณ ประเทศไทย 61 แหง ในพื้นที่รับผิดชอบของอุทยานแหงชาติ เปนทราย หมูเกาะชุมพรคอื บริเวณอาวทุงคา - อาวสวี ยืดออกไป แหลง ทองเท่ียวและจดุ เดน ทนี่ า สนใจ เกาะ ทางดาน ปา ชายเลนอาวทุงคา มีพนื้ ท่ีประมาณ 40 ตารางกโิ ลเมตร เกาะงาม นับเปนปาชายเลนที่สมบูรณที่สุดของอุทยานแหงชาติหมูเกาะ อุทยานแห ชมุ พร เหมาะสำหรับใหด ูนก และศึกษาหาความรูเกี่ยวกับระบบ แนวปะก นิเวศปา ชายเลน หรอื จะเลอื กการลอ งเรือชมปา ชายเลนกไ็ ด สวนทางด ของเกาะม พื้นที่รอบหมูเกาะในเขตอุทยานแหงชาติเปนแนวปะการัง อาวทุงมะขาม เปนชายหาดที่อยูเหนือสุดในเขตอุทยาน สมบรู ณด และกองหินใตน้ำที่มีสิ่งมีชีวิตทางทะเลอุดมสมบูรณ พบไดตาม แหงชาติ อยูระหวางแหลมเทียนและเขาโพงพางในเขตอำเภอ เกาะสัมป เกาะตา ง ๆ แนวปะการงั กอ ตวั ไดด ที างทศิ ตะวันตก และใตข อง เมืองชุมพร ประกอบดวยอาวทุงมะขามใหญและอาวทุงมะขาม เปนแหลง เกาะ เนื่องจากเปนดานท่ีกำบังคล่ืนลมจากลมมรสุมตะวันออก นอยทอดตัวเปนวงโคงสวยงามดวยความยาวของชายหาด พบเห็นฉ เฉยี งเหนอื กอตัวไดดตี ั้งแตค วามลกึ 1 - 8 เมตร ความกวาง ประมาณ 4 กิโลเมตร ตัวหาดเปนทรายจนถึงทรายปนโคลน โผลกลาง ของแนวประมาณ 35 - 500 เมตร แนวปะการงั อาจจำแนกได มีความลาดชันนอย จึงเหมาะอยางยิ่งตอการเลนน้ำเพื่อการ อยูรอบเก 2 สว น ตามระดบั ความลกึ ไดแ ก แนวปะการงั นำ้ ตนื้ พบบรเิ วณ พกั ผอ น ขนาดเล็ก เกาะมาตรา เกาะทองหลาง เกาะกุลา เกาะละวะ เกาะรังกาจิว หินหลกั อีแรด และแนวปะการังนำ้ ลึก พบบริเวณเกาะงามใหญ เกาะงามนอย เกาะหลักงาม และเกาะทะลุ ส่ิงมีชีวิตใตทะเลท่ี พบไดแก ปะการังแข็ง ปะการังออน ปะการังดำ ถวยทะเล ฟองน้ำ ดอกไมทะเล แมงกะพรุน สัตวในแนวปะการัง เชน ปลาการตูน ปลาผีเส้ือ ปลาสินสมุทร ปลาสลิดหินสีฟา ปลาตาโต หอยหนายักษ หอยเบี้ยเสือดาว หอยมือเสือ หอยแมงปอ ง สิ่งมีชวี ิตขนาดใหญ เชน ฉลามวาฬ ปลากระเบน ราหู เตาตนุ วาฬบรูดา และโลมา สัตวน้ำที่พบในปาชายเลน ไดแ ก ปลาตนี ปลาบู ปลากะพงแสม ปลาดกุ ทะเล ปลากระตกั ขาว ปลากะพงขาว ปลากะรังปากแมน้ำ ปลากระบอก กุงแชบวย 198 อุทยานแหง่ ชาตภิ าคใต้ S-Mongkol_South_p210-296_pc1.indd 198 11/12/2553 16:39:44