เทคนิคการปลูกหม่อนเลี้ยงไหมอุตสาหกรรม

8.2 ตวั อยา่ งเกษตรกร ผเู้ ล้ียงไหมขายรังสด (รงั ขาว) นางยุพิน รู้รักษา ท่อี ยู่ 367 หมู่ 11 ตาบลสะเดา อาเภอบัวเชด จังหวัดสรุ นิ ทร์ มแี หล่งนา้ ผลการเลยี้ งไหม ปี 2560 สวนหม่อน 7 ไร่ เล้ยี งไหม พันธุ์ จุล 6 28.50 กลอ่ งต่อปี ผลผลิต 1,764 กิโลกรัมตอ่ ปี ราคาต่อกิโลกรมั 188 บาท รายได้ต่อกลอ่ ง 10,676 บาท รายได้ต่อไรต่ ่อปี 43,466 บาท รายได้ต่อปี 304,265 บาท 98 เทคนคิ การปลูกหม่อนเลยี้ งไหมอตุ สาหกรรมใหม้ ่นั คง มัง่ คัง่ ย่ังยนื

นายสุพจน์ ลีปา ท่อี ยู่ 57 หมู่ 4 ตาบลผาขาว อาเภอผาขาว จังหวดั เลย มแี หล่งน้า ผลการเลย้ี งไหม ปี 2560 สวนหมอ่ น 11 ไร่ เล้ยี งไหม พันธุ์ จุล 6 26 กลอ่ งต่อปี ผลผลิต 1,718 กิโลกรัมต่อปี ราคาต่อกโิ ลกรัม 189 บาท รายได้ต่อกลอ่ ง 11,895 บาท รายได้ต่อไรต่ ่อปี 28,115 บาท รายได้ต่อปี 309,265 บาท เทคนคิ การปลกู หม่อนเลีย้ งไหมอุตสาหกรรมใหม้ นั่ คง มง่ั คงั่ ยั่งยืน 99

นางอรุณณี ภมู ิคอนสาร ที่อยู่ 14 หมู่ 7 ตาบลแหลมทอง อาเภอภักดีชมุ พล จงั หวัดชยั ภูมิ มแี หลง่ น้า ผลการเลยี้ งไหม ปี 2560 สวนหมอ่ น 12 ไร่ เล้ยี งไหม พันธ์ุ จุล 6 39.50 กล่องต่อปี ผลผลิต 2,085 กิโลกรัมตอ่ ปี ราคาตอ่ กิโลกรัม 203 บาท รายได้ต่อกล่อง 10,148 บาท รายได้ต่อไรต่ ่อปี 33,403 บาท รายได้ต่อปี 300,839 บาท 100 เทคนคิ การปลกู หมอ่ นเลยี้ งไหมอุตสาหกรรมให้มน่ั คง ม่ังค่งั ย่ังยนื

นายถานรรดร ลีแกว้ ท่อี ยู่ 56ต่อ2 หมู่ 6 ตาบลลานสกั อาเภอลานสกั จงั หวดั อทุ ยั ธานี มแี หลง่ นา้ 5 ไร่ ผลการเลยี้ งไหม ปี 2560 สวนหมอ่ น 12 ไร่ เลยี้ งไหม พันธุ์ จลุ 6 39.50 กล่องตอ่ ปี ผลผลติ 2,085 กโิ ลกรัมต่อปี ราคาตอ่ กิโลกรมั 203 บาท รายได้ต่อกล่อง 10,148 บาท รายได้ต่อไรต่ ่อปี 33,403 บาท รายได้ต่อปี 300,839 บาท เทคนิคการปลูกหม่อนเล้ียงไหมอุตสาหกรรมใหม้ ่ันคง ม่ังคงั่ ย่งั ยนื 101

นายพนั ธท์ ิพย์ ยังกระโทก ทอี่ ยู่ 381 หมู่ 5 ตาบลสะเดา อาเภอบวั เชค จังหวัดสรุ นิ ทร์ มีแหล่งนา้ ผลการเลยี้ งไหม ปี 2560 สวนหม่อน 11 ไร่ เลี้ยงไหม พันธุ์ จลุ 6 27 กลอ่ งต่อปี ผลผลิต 1,813 กโิ ลกรมั ตอ่ ปี ราคาต่อกิโลกรมั 187 บาท รายได้ต่อกล่อง 11,172 บาท รายได้ต่อไรต่ ่อปี 28,895 บาท รายได้ต่อปี 317,849 บาท 102 เทคนคิ การปลูกหมอ่ นเลย้ี งไหมอุตสาหกรรมใหม้ ่ันคง ม่งั ค่ัง ย่ังยนื

แหลง่ ศึกษาดูงานบา้ นคณุ พนั ธุ์ทิพย์ มคี วามพร้อมไดด้ สู วนหม่อนทุกฤดู รบั แขกเกษตรกรในปี 60 ประมาณ 20 คณะ จากหลายพ้ืนท่ี โรงเลยี้ งไหมคณุ มลวิ ัน เศษไธสง ซ่ึงอยตู่ ิดแปลงหม่อน คุณพนั ธ์ทิพย์ เป็นโรงเล้ยี งตัวอย่างที่ถกู ต้อง เชิดซาแลนไดเ้ รียบร้อย อยใู่ นระดับช้นั บนของชน้ั เลี้ยงไหม เทคนคิ การปลูกหม่อนเลี้ยงไหมอุตสาหกรรมใหม้ ่นั คง มั่งคั่ง ย่ังยนื 103

การจัดการสวนหม่อนคุณพนั ธท์ ิพย์ เร่มิ ปลกู 1.ระยะปลกู 2.20 X 1 เมตร = 750 ตน้ 2.50 X 1 เมตร = 650 ตน้ 2.อายุหม่อน 1 เดือน ต้องรีบตัดแต่งก่ิงให้ เหลือตอเดยี ว 3.ใส่ปยุ๋ 15 - 15 - 15 = 20 กโิ ลกรมั ตอ่ ไร่ 4.ฉีดพน่ ไคโตซานทุก 7-10 วัน เพือ่ เร่งการ เจรญิ เตบิ โต ปอู งกันโรค และแมลง การตดั หมอ่ นให้ไหมกินครง้ั แรก 1.ตัดกนิ คร้งั แรกเมื่อหม่อนอายุ 6 เดอื น 2.ตัดตอสงู 60 เซนติเมตร 3.เลม็ ก่งิ ฝอยออกใหเ้ หลือกิง่ ท่ีสมบรู ณ์ ไว้ 3 - 4 กิ่ง 104 เทคนคิ การปลกู หม่อนเลี้ยงไหมอุตสาหกรรมให้ม่ันคง มง่ั ค่ัง ยง่ั ยนื

การจดั การสวนหม่อนคุณพันธ์ทพิ ย์ ปราบวชั พชื โดยการไถพรวน และตัดหญ้า 1-2 คร้ังตอ่ รุ่น (60 วัน) ไม่ฉดี ยาฆ่าหญา้ เลย ฉีดไคโตซาน 2-3 คร้ังต่อร่นุ ฉีดหา่ งกัน 7-10 วนั คร้ัง หวา่ นโดโลไมท์ ปีละ 1 คร้ัง เหมาะสมมากในช่วงฤดฝู น (โดโลไมท์ 200 กิโลกรมั ตอ่ ไร่ตอ่ ปี ) ปี ) เทคนคิ การปลกู หม่อนเลี้ยงไหมอตุ สาหกรรมให้มั่นคง ม่งั คง่ั ยัง่ ยืน 105

9. ส่งิ ที่เกษตรกรเขา้ ใจผิด เข้าใจผดิ คิดว่า ปลูกหมอ่ น 2 แถว ทาให้ไดใ้ บหมอ่ นมาก ความเป็นจริง ใบเหลืองเร็ว ใบบางได้รับแสงไม่เต็มท่ี คณุ ภาพใบหมอ่ นต่า ไถพรวนไม่ได้ การเจริญเติบโตไม่ดี เป็นที่ หลบซอ่ นของโรคและแมลง รอ้ื แถวออก เขา้ ใจผดิ คดิ ว่า การใชช้ อล์กวทิ ยาศาสตร์ กันมด จะทาให้ ลดแมลงศัตรูไหมลดลง ความเปน็ จรงิ ปูองกันมดได้แต่ไหมอ่อนแอและตายใน ท่สี ดุ ตายมากกว่ามดกนิ ไหมเสยี อกี ที่ถกู ต้อง ใหใ้ ช้ผงกาจดั มด เลิกทา 106 เทคนิคการปลูกหมอ่ นเล้ียงไหมอตุ สาหกรรมให้มัน่ คง มง่ั ค่งั ยง่ั ยนื

เขา้ ใจผิดคดิ วา่ การทาห้องหมอ่ นทึบ ก่ออิฐบล็อกทั้ง 4 ด้าน แล้วจะเก็บรกั ษาความสดของใบหมอ่ นได้ดี ความเปน็ จริง ปดิ ก้ันการถ่ายเทอากาศ ทาให้โรงเรือนร้อน ท่ถี กู ตอ้ ง ห้องเลี้ยงไหมก่ออิฐ 1 – 2 ก้อน เพ่ือให้ อากาศถ่ายเทได้สะดวก ห้องเก็บหม่อนก่ออิฐ 2-3ก้อน แล้วใช้ผ้าชุบน้า คลุมรักษาความสด ของใบหมอ่ น ใหเ้ อาออก เข้าใจผิดคดิ ว่า ใช้นา้ ยาปรบั ผา้ นุ่มแล้วจะทาใหไ้ หมหอม ความเป็นจริง นา้ ยาปรบั ผา้ นมุ่ คือสารเคมีท่เี ปน็ อนั ตราย กบั หนอนไหม ทาให้ไหมตาย หา้ มใชเ้ ดด็ ขาด เทคนคิ การปลกู หมอ่ นเล้ียงไหมอุตสาหกรรมให้มั่นคง ม่ังค่ัง ย่งั ยืน 107

บรรณานุกรม ชุมพล นาควิโรจน์, ชูศักดิ์ สัจจพงษ์, วิทยา ธนานุสนธ์ิ, สมบูรณ์ ประภาพรรณพงศ์, อุดม รัตนารักษ์, จนิ ดารตั น์ ชืน่ รุง่ และสมควร คล้องช้าง. 2551. ใช้ปุ๋ยเคมี ปุ๋ยอินทรีย์ และปุ๋ยชีวภาพผสมผสานกัน ดีที่สุด. เอกสาร ประกอบการ ฝึกอบรมเกษตรกร โครงการใช้ปุ๋ยเคมีอย่างมีประสิทธิภาพ. กลุ่มวิจัย ปฐพีวิทยา สานักวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร กรมวิชาการ เกษตร. 54 หน้า. นงคราญ มณีวรรณ, ปรีชา โพธิ์ปาน, นิสา มีแสง, เกษมศรี มานิมนต์ และอัธยะ พินจงสกุลดิษฐ์. 2556. ชุดองค์ความรู้กึ่งศตวรรษพัฒนาที่ดิน การ ปรับปรงุ บารงุ ดิน. กรมพัฒนาที่ดนิ . กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. 40 หน้า. บริษัทจุลไหมไทย จากัด. 2559. คู่มือการปลูกหม่อนเลี้ยงไหมเพื่ออุตสาหกรรม ฉบับคมู่ อื ผู้แทนเกษตรกร บริษทั จลุ ไหมไทย จากัด. 2560. เส้นทางสายไหมสอู่ าชีพทยี่ ่งั ยืน วสันต์ นุ้ยภิรมย์, อัญชลี โพธิ์ดี และ บุษยา คุ้นวงศ์ 2556. เอกสารแนะนา การ ปลูกหม่อนเลี้ยงไหมอุตสาหกรรเมตร สานักพัฒนาและถ่ายทอด เทคโนโลยหี ม่อนไหม กรมหมอ่ นไหม กระทรวงเกษตรและสหกรณ.์ สมาคมผู้ปลูกหม่อนเล้ียงไหม 2558-2560. วารสารสมาคมผู้ปลูกหม่อนเล้ียงไหม ฉบับที่ 19-23. สานักงานเศรษฐกิจการเกษตร. 2559. สารสนเทศเศรษฐกิจการเกษตรรายสินค้า ปี 2559. สานักงานเศรษฐกิจการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. เอกสารสถติ ิการเกษตร เลขท่ี 402. ISBN 978-616-358-215-7. สานักงานเศรษฐกจิ การเกษตร. 2560. การศึกษาเศรษฐกิจการผลิตและการตลาด ไหมเชิงอุตสาหกรรม. สานักวิจัยเศรษฐกิจการเกษตร. สานักงาน เศรษฐกิจการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. เอกสารวิจัย เศรษฐกจิ การเกษตร เลขท่ี 112. Kim Moon Hyup. 2534. เอกสารเร่ืองการปลูกหม่อนเล้ียงไหมในประเทศไทย. บริษทั จุลไหมไทย จากดั . 108 เทคนิคการปลูกหมอ่ นเลยี้ งไหมอตุ สาหกรรมให้มั่นคง มัง่ คั่ง ยั่งยนื

Yoshiya Funabiki. 2539. เอกสารประชุมเกษตรกรลุกค้าไข่ไหมประจาปี 2535- 2539 เร่ืองปัญหา การปลูกหม่อนเลี้ยงไหเมตร บริษัทจุลไทย แอคโกร- อนิ ดสั ตรีส์ จากัด Plant growth factor infographic in monochrome, 25 Dec 2018. Illustrations, Vector Graphics & Clipart. https://www. Dreamstime.com/stock.illustration. Shankar, M.A. 1997. HAND BOOK OF MULBERRY NUTRITION. Bangalore: Mayur Graphic เทคนิคการปลกู หมอ่ นเลี้ยงไหมอตุ สาหกรรมใหม้ ั่นคง มัง่ คัง่ ยั่งยืน 109

คณะผรู้ ว่ มจดั ทา เอกสารแนะนา “เทคนคิ การปลกู หม่อนเล้ียงไหมอตุ สาหกรรม ใหม้ ่ันคง ม่ังคั่ง ยงั่ ยืน” ผู้ร่วมจดั ทา นายวสนั ต์ นยุ้ ภิรมย์ รองอธบิ ดีกรมหม่อนไหม นายสมภพ จงรวยทรพั ย์ ผอู้ านวยการสานักวิจัยและพัฒนาหมอ่ นไหม นายส่งรกั ษ์ เต็งรัตนประเสรฐิ ผ้ทู รงคณุ วุฒิ นางสาวบษุ ยา คุ้นวงศ์ ผ้ทู รงคณุ วฒุ ิ นายวจิ ติ ร ชวู า ผู้อานวยการสานกั พฒั นาและถา่ ยทอด เทคโนโลยหี ม่อนไหม นายสุชาติ จุลพลู นกั วชิ าการเกษตรชานาญการพิเศษ นางสาวทพิ รรณี เสนะวงศ์ นักวิชาการเกษตรชานาญการพเิ ศษ นางสุธิรา พลเจรญิ นักวชิ าการเกษตรชานาญการพิเศษ นางจิราลักษณ์ ปรีดี นักวชิ าการเกษตรชานาญการพิเศษ นางจติ ตพิ ร จนิ ดาแกว้ นักวิชาการเกษตรชานาญการพิเศษ นางสาวเยาวลักษณ์ ทองทวี นักวชิ าการเกษตรชานาญการพเิ ศษ นางสาวลาแพน สารจนั ทกึ นกั วชิ าการเกษตรชานาญการพิเศษ นายสัญญา ทองสดี า นักวิชาการเกษตรชานาญการ นางอัญชลี โพธ์ิดี นกั วชิ าการเกษตรชานาญการ นายสงกรานต์ จันทะรัง นักวิชาการเกษตรปฏบิ ตั กิ าร นายเจนวิชญ์ พฤฑฒิกุล นักวิทยาศาสตร์ปฏิบตั กิ าร บรรณาธิการ นายวโิ รจน์ แกว้ เรอื ง ผทู้ รงคุณวุฒิ 110 เทคนคิ การปลูกหม่อนเล้ยี งไหมอุตสาหกรรมใหม้ ัน่ คง ม่งั คั่ง ยงั่ ยนื

เทคนคิ การปลกู หม่อนเล้ยี งไหมอตุ สาหกรรมให้ม่นั คง มั่งค่งั ยั่งยนื 111